Dard va saboq
“Tun edi. Chiroyli sukunat edi,
Osmon moviy edi, yulduzlar to‘la.
Ichimda bir Ovoz nimadir dedi,
Yurakka solindi tanish g‘ulg‘ula.
Yaqin kelaverdi, ketsam-da yiroq,
Negadir meni do‘st bilaverdilar.
Qochishga rosa ham urindim, biroq
Dardlar yopirilib kelaverdilar.
Dardlar og‘ir bo‘ldi, mag‘rur ko‘ksimdan
Hech zum bita olmas yara ochdilar.
Rohatu sakiynat to‘lgan ko‘zimdan
Abadan uyquni olib qochdilar.
So‘ngra oyog‘imni siltab yuztuban,
Sudray boshladilar haqiqat tomon.
Xilqatga boshimni ko‘tarib tiyran
Ketdim, ketaverdim, bu azob yomon...
Dardlar qiziq ekan – qochib qutulsang,
Oldingdan yangisi qarshi olarkan.
Yurak dard ketidan dard kelaversa,
Oxiri o‘rganib ham qolarkan...
Bu dard deganlari o‘zing ham yetmay,
Qiynar ekan qondosh – bag‘ru jigarni!
Ishon, rohatlanar ekansan bir kun
Bol deb ichirganda zaharni...
Dunyoga baqir, do‘st, faryodlar solib,
Axir, bu hayotning bezagi - darddir.
Ko‘ngil sabog‘iga intilgan tolib,
Darmon degan so‘zning o‘zagi – darddir!
Dardsiz odamlarni hushlamay oxir
Irg‘itib bir chetga sokin yo‘lingni,
Misoli darveshdek topgan javohir -
She’rga uzatarsan behol qo‘lingni!
Yig‘ilib, tiqilib, dilga qadalgan
Dardlarni qog‘ozga to‘ka boshlaysan.
Quyilib-quyilib yonoqlaringga
Lazzatlanib, hadsiz ko‘zni yoshlaysan!
Dardlarki, qalbingni siltarlar uzoq,
O‘ylaring tizginsiz yellarga ko‘char.
Har kecha qiynoqlar, azaliy azob
Sharobga aylangan qoningni ichar.
Ichar, ichaverar, qonlaring suyib,
Farhoddek to‘kasan Nazm tog‘iga!
Qaraysan – shuaro kirgandir kuyib
Nazmiyot bog‘iga, Nazm bog‘iga!
Sen-da, yozadursan, alam va alam,
Hech kimsa to‘xtata olmagay seni.
Alamlar dastidan singaydir qalam,
Aytmagan dardlaring qolmaydi seni.
Va bir kun... boshlanar g‘alati mavsum,
Da’volar, da’volar, chirkin da’volar...
Bog‘da andaliblar aylarlar ta’zim,
Gullar-da haqqingga o‘qir duolar.
Boshlaysan! Yozasan, ko‘p deya dardim,
Dunyoni buzasan, shovqin solasan.
Gapning po‘stkallasin aytsam, ey do‘stim,
Shoir bo‘lganingni bilmay qolasan...
Qadam tashlab nogoh Baxt quchog‘iga,
Ataysan o‘zingni “Qayg‘uga kotib”.
O‘zing sezmaysanu, ammo chin gapim -
Kun ko‘ra boshlaysan dardingni sotib.
Mana shu joyida yetib oxirga,
Topasan o‘zga bir matlab, tuyg‘uni -
Dardlar o‘yin bo‘lib qoldimi she’rga,
Tortib olajaklar, albatta, uni!
Va topa olmaysan, u qaytib kelmas,
Qolmas qoshingda ham bir zarra gardi.
Tong chog‘ida nogoh sezib qolasan -
Asli eng yomon dard – bedardlik dardi.
Yig‘lamoq istaysan, ko‘z yosh qayoqda,
Fig‘ondan asar yo‘q, she’r bitilmaydi.
Bozor aylanasan, do‘konlar ko‘pu,
Lekin biror joyda Dard sotilmaydi...
Nahot! Shunaqasi bo‘lurmi, tavba...
Sanchiq dardlaringni qumsay boshlaysan.
Mahorat ishlatib, muxlislaringni
Yolg‘ondaka dardlar yasay boshlaysan!
Afsuski, odamlar nodon emaslar,
Bilarlar yolg‘ondan yosh to‘kkaningni.
Shodon kunlaringni aslo sevmaslar,
Ular yoqtirarlar dard chekkaningni.
Ko‘rkam hayotingdan bezadi hamma,
Qalbingda ulg‘ayar sog‘inch daraxti.
Xudo anglatadi qosir aqlingga –
Baxtsizligidadir shoirning baxti!
Bu yo‘lga shu bois kirilmas atay,
Ilojsiz yashamak bunda beqayg‘u.
Boshqa o‘lchovlarni bilmayman, netay,
Shu mening sabog‘im, rozi bo‘lsang - shu...”
Tolib, so‘zlarimdan bo‘ldingmi bezor,
Dard qorishib ketgan qon tomirimga.
Iltimos, kulmagin, kulmagin zinhor
Dardlarga ko‘milgan mahzun umrimga!
Bu umr meniki, faryod meniki,
Shunday yashash rosti menga yoqadi.
Qalbiy isyonlarim ko‘chirib she’rga,
Chidab bersa bo‘ldi qo‘lim toqati...
Sehrli she’riyat o‘rgatdi menga
Kulib yig‘lashniyu, yig‘lab kulishni.
Dard bilan ilhomni yoppa berarkan
Xudo xohlasa gar shoir qilishni.
Hamma saboqlarim beg‘araz, tekin,
Oldingga qo‘yaman faqat shu shartni:
Istagan narsangni so‘ragin, lekin
Baribir berolmam, so‘rama Dardni!
Baxtlarga ko‘milib yashardi jo‘shqin
Shoirga tole’lar kulib boqqanda:
Dueldan cho‘chisa - bo‘lmasdi Pushkin,
Mashrab bo‘lmas edi Dordan qo‘rqqanda!
She’rimni tugatay, cho‘zildi biroz,
Dard ajib ne’matdir, men senga aytsam.
Nima deysan endi, uyat bo‘lar-a,
Shuncha gapdan keyin yo‘limdan qaytsam???
© Xayrulla Hamidov
- @ch_k_t