მოკლედ, ახლა რა ხდებოდა, რა ხდება და რა მოხდება სირიაში.
დავიწყოთ იმით, რომ თურქეთმა თავისი წლების შემდეგ მაინც გაიტანა - ყატარიდან ბუნებრივი აირი საუდის არაბეთის და სირიის გავლით უნდა გატარებულიყო თურქეთში, თურქეთს კი შემდგომ დანარჩენ ევროპაში უნდა მოეხდინა ტრანზიტი. აქვე ისიც უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყატარული ბუნებრივი აირი წვის ხარისხით და ფასით უკეთესია რუსულზე. ყველა მოგებული დარჩებოდა, რომ არა 1 გაიძვერა ქვეყანა - რუსეთი.
ვინეიდან რუსეთს მაშინ მტკიცედ ჰქონდა ევროპის ბაზარზე ფესვები გადგმული, თურქეთის და ყატარის ამ მცდელობაში რუსეთმა დაინახა თავისი პოზიციების შევიწროების მცდელობა ანკარის და დოჰას მიერ. საუდის არაბეთთან მორიგება უშედეგო იყო, რადგან საუდიტები ტრადიციულად ამერიკის მოკავშირეები არიან. რჩებოდა მხოლოდ 1 გზა, სირიის აჯანყება და ამ მრავალწლიან კონფლიქტში დასავლეთის ჩათრევა, რითაც შეუძლება ითქვას რუსეთმა ძვირფასი დრო მოიგო და დღეს რაც მოხდა, გადაავადა.
სირიაში თავი შერგო ყველა ქვეყანამ, ვისაც არ დაეზარა:
🇮🇱ისრაელი - ისრაელის მიზანს პირველ რიგში წარმოადგენდა ირანის პროქსი ძალების და სირიის სამთავრობო არმიის პოზიციების ნეიტრალიზაცია როგორც მის საზღვრებთან და გოლანის მაღლობებთან შორიახლოს, ისე თავად სირიის დედაქალაქ დამასკოსა და ლატაკიაშიც, სადაც თავის დროზე ასადიტების საზენიტო ნაწილები იყო განლაგებული.
🇺🇲ამერიკა - ამერიკა ტრადიციულად ითვლებოდა სირიის ტერიტორიაზე მცხოვრები ქურთების და ქურთული საბრძოლო შენაერთების მოკავშირედ, აიარაღებდა მათ და წვრთნიდა მათ ქვედანაყოფებს, რათა შეძლებოდათ ასადიტებთან და თურქეთის არმიასთან გამკლავება. ამას + ქურთების და ამერიკელების ინტერესების ზონა იყო ნავთობით მდიდარი რაიონები, რასაც ქურთები უბრალოდ ვერაფრით ვერ დათმობდნენ.
🇹🇷თურქეთი - თურქეთს და ქურთებს ერთმანეთთან ისტორიული მტრობა აქვთ, ამიტომ თურქეთის პირველი მიზანი მის საზღვრებზე ბუფერული ზონების შექმნა და დაეშის მიერ დაკავებული ტერიტორიების ბომბარდირება იყო ჰაერიდან, რათა დაეშის ტერორისტები არ მოხვედრილიყვნენ თურქეთის ტერიტორიაზე, პარალელურად კი ქურთისტანის მუშათა პარტიასთან ბრძოლას ანკარა შიდა რეიტინგის ასაწევად იყენებდა.
🇮🇷ირანი - ისრაელის სტრატეგიული მოწინააღმდეგე ახლო აღმოსავლეთში. ირანს ძალიან კარგად ესმოდა, რომ ისრაელთან პირდაპირი დაჯახება და რეგიონის კონტროლი შეუძლებელი იყო, ამიტომ შექმნა პროქსი ძალების მთელი ქსელი და ხელსაყრელი ტერიტორია მის ფართო განსათავსებლად იყო ლიბანი და სირია, და ბაშარ ალ-ასადიც დიდად ამ ფაქტს ხელს არ უშლიდა, რაღა ბაშარი, ჰაფეზ ალ-ასადიც. ირანისთვის სირია ერთგვარი პლაცდარმი იყო ისრაელისთვის პრობლემების შესაქმნელად.
🇷🇺რუსეთი - რუსეთის სტრატეგიულ მიზანს სირიაში წარმოადგენდა მისი ყოფნის მაქსიმალურად დიდი ხნით გახანგრძლივება, რათა არ დაეშვა დოჰა-ანკარას ინიციატივა და მაქსიმალურად დაეჭირა მხარი ასადისთვის რეგიონის ასარევად. ამის პარალელურად რუსეთს ჭირდებოდა ახლო აღმოსავლეთში პლაცდარმი, რასაც გამოიყენებდა დასავლეთზე ან ზეწოლისთვის, ან სავაჭროდაც.
რომ შევადაროთ, სირია პუტინისთვის უფრო ავღანეთი გახდა, ვიდრე ვიეტნამი. ძალიან მარტივად მოხდა ყველაფერი - არავინ ამას არ ელოდებოდა, არც თურქეთი ელოდა ასეთ ელვისებურ გამარჯვებას. აქ ისიც გასათვალისწინებელია, რომ თურქეთმა დიდი ალბათობით თავიდანვე ჩააყენა ისრაელი საქმის კურსში, თუ რის გაკეთებას აპირებდა. სირიაში რაც მოხდა არის რუსეთის გეოპოლიტიკური კატასტროფა, და კიდევ ერთი მიზეზი პუტინისთვის, დაფიქრდეს დონალდ ტრამპის შეთავაზებაზე ომის შესაწყვეტად.
რუსეთი და ირანი თურქეთის ამ ნაბიჯით ჩათრეული აღმოჩნდნენ მეორე ფრონტზე ომში, რომელიც მათ და საუბედუროდ, ვერ გაქაჩეს. რუსეთი უკრაინაში რომ ჩაეფლო, აღარ ეყო ძალა იმისთვის, გადაერჩინა მისი მოკავშირის რეჟიმი, ირანის ჩათრევით კი ისრაელმაც კარგად ისარგებლა და უფრო გაბედულად იმოქმედა რეგიონში, მათ შორის ღაზას სექტორშიც. რუსეთს და ირანს კი პირზე შეეყინათ სიტყვები, რომ მათ შეუძლიათ ბრძოლა მთელ დასავლურ სამყაროსთან.
სირიის მაგალითი ერთ რამეს აჩვენებს ნათლად - ასჯერ უნდა გაზომო სანამ რამეს გააკეთებ. სასწაული მოხდება, რუსეთმა უკრაინიდან პირობითად 1 დივიზია რომ სრული შემადგენლობით გადაისროლოს სირიაში, მაგალითად პოკროვსკიდან, მაგრამ ამის მე პირადად ნაკლებად მჯერა.