CEEN

🇺🇿 O‘zbekiston Shaffoflik bo‘yicha birinchi ikki yillik hisobotni taqdim etdi

O‘zbekiston iqlim bo‘yicha xalqaro majburiyatlari doirasida Shaffoflik to‘g‘risidagi birinchi ikki yillik hisobotni (BTR) rasman taqdim etdi. Hujjat BMTning Iqlim o‘zgarishi to‘g‘risidagi doiraviy konvensiyasi (UNFCC) veb-saytida e’lon qilindi.

Bu mamlakatning yangilangan Milliy belgilangan hissaga muvofiq Parij bitimi bo‘yicha majburiyatlarni bajarganlik haqidagi ilk hisobotidir.

📃 Hisobotning asosiy ma’lumotlari:

🔘2022-yilda issiqxona gazlari chiqindilari, yutilishlarni hisobga olmaganda, 209,61 million tonna CO2 ekvivalentini tashkil etdi

🔘Chiqindilar tarkibi: karbonat angidrid - 64,7%, metan - 28,7%, azot (I) oksidi - 6,1%, gidroftoruglerodlar - 0,5%.

🔘1990-yildan 2022-yilgacha issiqxona gazlari chiqindilari 32,1 foizga, karbonat angidrid tashlamalari 14% ga, metan va azot oksidi mos ravishda 80,2% va 94,8% ga oshdi.

O‘zbekiston 2030-yilga kelib issiqxona gazlari chiqindilarini 2010-yilga nisbatan 35 foizga kamaytirishni rejalashtirmoqda.

🔥🔥🔥🔥

Qoraqalpog'iston Ellikqal'a tumanidagi Bo'ston meteostansiyasida qor yog'moqda

O'zgidromet

@ceen_news

Qorga burkangan Qarshi "Markaziy" stadioni

@ceen_news

Madina-Namangan reysi ekipaji Namangan aeroportidagi noqulay ob-havo (tuman) tufayli Fargʻona aeroportiga yoʻnaltirildi

Manba

🇰🇬 Tyanshan durdonasi - Issiqkoʻl koʻli

@ceen_news

Bugun vodiy viloyatlaridan boshqa barcha hududlarimizda qor yogʻishi mumkin

Oʻzgidromet

Kechga borib ijtimoiy tarmoqlarda qor manzaralari videolari toʻlib ketishi mumkin)))

Menda bu holat oxirgi paytlar koʻp kuzatilyapti, boshqalarda ham shundaymikan deb yurar edim.

Koʻryapmizki havo ifloslanishi juda koʻp biz bilgan va bilmagan oqibatlarga olib kelar ekan😐

Maʼlumot uchun, yuqorida taʼkidlangan barcha kasalliklarning (skleroz, Alzheimer va Parkinson) hozirgacha aniq bir daʼvosi yoʻq ekan!!!

Orol dengizi maydonining 1984-2022 yillardagi oʻzgarishi

@ceen_news

1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣

Tuman PM2.5 ko‘rsatgichini oshirishi mumkinmi?

🔹Namlikka bog‘liqlik holati

Tuman bu atmosferaning quyi qatlamlarida yuzaga keladigan mayda suv yoki muz zarralari bo‘lib, PM2.5 kabi mayda zaralarni adsorbsiyalashi (singdirishi) mumkin. Zarralarning suv tomchilari bilan birlashishi PM2.5 konsentratsiyasining oshishiga olib kelishi mumkin.

🔹Zarralarning to‘planish holati

Tuman sharoitida havo aylanishi pasayadi. Bu atmosferada zararli moddalar va PM2.5 tarqalish harakatini kamaytirib, havodagi mayda zarrachalarning konsentratsiyasini oshirishi mumkin.

Qo‘shimcha tahlillarsiz yuqori PM2.5 ko‘rsatkichi tuman mavjudligiga bog‘liq deb aytib bo‘lmaydi, lekin tuman va zarrachalar konsentratsiyasi o‘rtasida bog‘liqlik mavjud.

air.tashkent

📝@ceen_news

Xitoyda ko‘chki oqibatida 30 dan ortiq kishi bedarak yo‘qoldi

"Xinhua" axborot agentligining xabariga ko‘ra, Szichuan provinsiyasidagi Jinpin qishlog‘ida ko‘chki 10 ta uyni bosib qolgan.
Hozirgacha faqat ikki kishining qutqarilgani ma’lum.

Qutqaruv ishlari davom etmoqda.

@ceen_news

Bu multfilm emas, ha bu oʻsha "Nemo" multfilmidagi yirtqich baliq

Oʻziga xos lampochkaga ega ushbu baliq turi (Melanocetus Johnsonii) asosan okeanda 1000-3000 m chuqurliklarda yashaydi. Nooadatiy ravishda qirgʻoq yuzasiga yaqin chiqib qolganida biologlar kamerasiga tushib qolgan.

@ceen_news

Oʻtgan asrning 80-yillarida ham respublikamizda havo ifloslanishi muammosi mavjud boʻlgan ekan (1987)

@ceen_news

2025-yil oxirigacha O‘zbekistonda AI-80 yonilg‘isidan voz kechiladi

Farmon bilan, mamlakatdagi barcha issiqlik va elektr energiyasi ishlab chiqarish korxonalarda mazutdan foydalanish butunlay to‘xtatiladi.

Bundan mazutni avariyaviy yoqilg‘i sifatida ishlatish mustasno.

Bu haqda "Atrof-muhitni asrash va yashil iqtisodiyot yili"ga mo‘ljallangan davlat dasturida keltirilgan.

📝@ceen_news

Respublikamiz ekologiyasiga oid muhim qadamlar qoʻyilmoqda

Ilk qadam

Ikkinchi qadam

Uchinchi qadam

🌏 GDACS (Global Disaster Alert and Coordination System) – Bu Birlashgan Millatlar Tashkiloti va Yevropa Komissiyasining birgalikda yaratgan global hamkorlik tizimi bo'lib, uning asosiy maqsadi – yirik tabiiy ofatlar sodir bo'lganda tezkor axborot almashish va muvofiqlashtirishni ta'minlashdir.

GDACS imkoniyatlari:
🛰 Real vaqtda axborot olish: Yirik tabiiy ofatlar haqida eng so'nggi ma'lumotlar.
🗺 Web xarita: Halokatlar yuz berayotgan hududlarni interaktiv xarita yordamida kuzatish.
✊ Halokatlarni muvofiqlashtirish: Resurslarni samarali va tezkor tarzda yo'naltirish.
💬 Axborot almashish va standartlar: Global miqyosda tezkor axborot almashish va halokatga javob berish uchun standartlar ishlab chiqish.

@ceen_news

"Toshkent-2035" nomli videorolik

Videoda 2035-yilga borib havo ifloslanishi muammosi qanday tus olishi tasvirlangan. Bu albatta shunchaki taxmin. Lekin bu muammoga koʻz yumish kerak degani emas!

Maʼlumot oʻrnida, havo ifloslanishi sababli yiliga dunyo boʻylab 8 mln. dan ortiq, birgina Toshkent shahrida esa 3 ming dan ortiq kishi barvaqt olamdan koʻz yummoqda.

Manba

@ceen_news

Ayni damda "Toshkent-Ohangaron-Angren-Qo‘qon-Shaxrixon-Andijon” avtomobil yo‘lining 128—163 km.lar oralig‘ida kuchsiz qor yog‘moqda

@ceen_news

“O‘zbekiston – 2030” strategiyasini “Atrof-muhitni asrash va “yashil iqtisodiyot” yilida amalga oshirishga oid davlat dasturi to‘g‘risida

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni

Manba : UZA

@ceen_news

Rasman tasdiqlandi✅

🎓Endilikda har yili “El-yurt umidi” jamg‘armasi tomonidan ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi taʼlim dasturlari asosida taʼlim olish uchun stipendiya tanloviga 20 tagacha kvota ajratiladi.

📝@ceen_news

Qor bo‘roni Saxalinni qoplashda davom etmoqda

Yapon dengizidan kelgan siklon orolga kuchli qor yog‘ishi va bo‘ronli shamol olib keldi. Shamol tezligi 20 m/s ga yetmoqda. Hudud 7-fevralgacha siklon ta’sirida qolishi kutilmoqda.

Siklon eng ko‘p Yujno-Saxalinsk, Dolinskiy va Tomarinskiy tumanlariga ta’sir qilmoqda. Tomarinskiy tumanida ayrim joylarda 1,5 metrga yaqin qor yog‘di. Yo‘llardagi vaziyat murakkab, haydovchilar boshqaruvni yo‘qotmoqda. Ko‘plab yo‘l-transport hodisalari sodir bo‘ldi. Bir nechta avtomagistrallar yopildi.

Tabiiy ofatga qarshi kurashish uchun tezkor shtab tuzildi. Kommunal, yo‘l va favqulodda xizmatlar shoshilinch holat rejimiga o‘tkazildi. Aviaparvozlar bekor qilinmoqda yoki kechiktirilmoqda. Orolning janubidagi maktablar masofaviy ta’limga o‘tkazildi.

Maxsus texnika oddiy mashinalar harakatlana olmaydigan joylarga yuborilmoqda. Bunday qor yo‘llari avvalo favqulodda xizmatlarning harakati va shaharga oziq-ovqat yetkazib berish uchun ochilmoqda. Shuningdek, shahar aholisi ham qo‘llariga belkurak olib, yo‘llarni tozalashga kirishdi.

Bunday qor oxirgi marta 2024-yil 25-yanvarda kuzatilgan edi.

📝@ceen_news

2025-yil yanvar oyi tarixdagi eng issiq yanvar bo‘ldi

Global o‘rtacha yer usti harorati 13,23°C ni tashkil etdi, bu 1991-2020-yillardagi yanvar o‘rtachasidan 0,79°C yuqori.

Eng e’tiborlisi, ushbu harorat sanoatgacha bo‘lgan davr darajasidan 1,75°C yuqori bo‘lib, bu so‘nggi 19 oydan 18 tasida global haroratning 1,5°C dan yuqori bo‘lishi bilan davom etayotgan tendensiyani tasdiqlaydi.

2024-yil fevral – 2025-yil yanvar davrida harorat 1991-2020-yillardagi o‘rtachadan 0,73°C yuqori, shuningdek, 1850-1900-yillardagi sanoatgacha bo‘lgan davr o‘rtachasidan 1,61°C yuqori bo‘ldi.

@ceen_news

Avellanedadagi Sarandí daryosi butun uzunligi bo‘ylab g‘ayrioddiy qizil tusga kirdi (Argentina)

Hozircha sabablar aniq emas, ammo mahalliy aholi orasida turli taxminlar bor: ba’zilari bu anilin ifloslanishi tufayli sodir bo‘lgan deb hisoblashsa, boshqalar yaqin atrofdagi chiqindi poligonidan kimyoviy chiqindilar oqib tushgan bo‘lishi mumkinligini ta’kidlamoqda.

Buenos-Ayres viloyati Atrof-muhit vazirligi va shahar hokimiyati rasmiylari allaqachon suv namunalarini olib, hodisaning sababini aniqlash uchun tekshiruv olib bormoqda.

📝@ceen_news

Quyoshda portlashlarni prognoz qilishning yangi usuli ishlab chiqildi

Olimlar uzoq vaqt davomida quyosh portlashlarini aniq prognoz qilishga harakat qilishdi, ammo faqat yaqinda NASAning Quyosh Dinamikasi Observatoriyasi (SDO) ma’lumotlaridan foydalanish orqali istiqbolli belgini aniqlashga muvaffaq bo‘lishdi: bu miltillovchi koronal halqalar orqali. Quyosh atmosferasidagi ushbu kamon shaklidagi tuzilmalar portlashdan bir necha soat oldin beqaror ravishda yorug‘lik tebranishlarini namoyon qiladi, bu esa zarur bo‘lgan erta ogohlantirish tizimini yaratish imkonini beradi. Ushbu kashfiyot portlashlarni ancha aniqlik bilan oldindan prognoz qilish imkoniyatiga ega bo‘lib, fazogirlar, sun’iy yo‘ldoshlar va energiya tizimlarini xavfli kosmik ob-havodan himoya qilish usullarini tubdan o‘zgartirishi mumkin.

Kaliforniyaning San-Diego shahridagi Predictive Sciences Inc. tadqiqot guruhi koronal halqalarga e’tibor qaratdi – bular Quyosh yuzasidan cho‘zilib chiqqan kamon shaklidagi tuzilmalardir. Ushbu halqalar Quyoshning magnit jihatdan faol hududlarida hosil bo‘lib, aynan shu joylarda kuchli portlashlar yuz beradi. Tadqiqotchilar 50 ta kuchli quyosh portlashiga yaqin joylashgan koronal halqalarni o‘rganib, portlashdan bir necha soat oldin ularning yorqinligi ekstremal ultrabinafsha nurlanishda qanday o‘zgarganini tahlil qilishdi va natijalarni portlash sodir bo‘lmagan hududlardagi halqalar bilan taqqoslashdi. Xuddi miltillovchi ogohlantiruvchi chiroqlarga o‘xshab, kengayib borayotgan maydonlar ustidagi halqalar portlash bo‘lmagan joylardagi halqalarga qaraganda ancha ko‘proq o‘zgaruvchanlik ko‘rsatdi.

2024-yil dekabr oyida Astrophysical Journal Letters jurnalida e’lon qilingan natijalar shuni ham ko‘rsatadiki, kuchliroq portlashlarda miltillash avvalroq maksimal darajaga yetadi. Ammo bu bog‘liqlikni tasdiqlash uchun qo‘shimcha kuzatishlar talab etiladi.

Olimlar umid qiladilarki, koronal halqalar haqidagi bu xulosalar kelajakda fazogirlarni, kosmik apparatlarni, elektr tarmoqlarini va boshqa obyektlarni quyosh portlashlari bilan bog‘liq zararli nurlanishlardan himoya qilishda qo‘llanilishi mumkin. Masalan, avtomatlashtirilgan tizim Quyosh Dinamikasi Observatoriyasidan real vaqt rejimida olingan tasvirlardagi koronal konturlar yorqinligidagi o‘zgarishlarni kuzatib borib, ogohlantirish signallarini ishlab chiqishi mumkin.

📝@ceen_news

Daniyadagi harakatlanuvchi ajoyib koʻprik

@ceen_news

Elektr tarmoqlari uchun foydali dronlar

"O'rgimchak" dron elektr kabellarni muz va qordan tozalaydi.

@ceen_news

Buyuk Britaniyada yomg'ir suvlaridan unumli foydalanish

@ceen_news

"Qamchiq" dovonida qor yogʻayotganligi aytilmoqda

Volontyorlik har bir sohada kerak!!!

Oxirgi vaqtlarda ekovolontyor, ekofaol atamalariga ko'p guvoh bo'lmoqdamiz. Bu yildan ularga ma'lum imtiyozlar ham berilishi mumkinligi ma'lum qilindi.

O'zi aslida, ular bizga nimaga kerak?

Chunki, tabiat hamma uchun birdek kerak, toza havo ham, suv, tuproq ham. Shu sababli, hammamiz birdek ma'sulmiz. Shu sabab, eko volontyorlar kabi xalqimiz jonkuyar qatlami nafaqat davlatimizga, balki butun dunyo bo'yicha zarurdir. Misol uchun yuqoridagi postdan ko'rishimiz muminki, kelajakda ob-havo va iqlim prognozlarida ham volontyorlar ishtiroki muhim bo'lib bormoqda. Chunki, yuqorida ta'kidlangan prognozlarni berishda bizga ko'proq va kichik hududlar kesimidagi ma'lumotlar ham kerak bo'ladi. Ma'lumot olinayotgan joylar qanchalik zich bo'lsa, buning natijasida kelib chiqadigan prognozning aniqligi ham ortadi. Afsuski, hamma hududlarda ham kuzatish punktlarini joriy qilish oson emas. Shu vaqtda bizga volontyorlar kerak.

Niderlandiyadagi kabi volontyorlarni jalb qilish yaqinda "MODSNOW" mutaxassislari tomonidan yo'lga qo'yilgan edi. Agar bu kabi takliflar kelajakda ko'paysa siz yordamga tayyormisiz? Zero, ekovolontyor degani faqatgina, daraxt yoki chiqindi masalasida emas, butun tabiatga o'zini ma'suldek tutishi kerak.

Gollandiyalik meteorologlar kuzatuvlar uchun ko‘ngillilarni (volontyor) jalb qilmoqda

Niderlandiya Qirollik Meteorologiya Instituti (KNMI) ob-havo kuzatuvlarini amalga oshirish uchun ko‘ngillilarni faol ravishda jalb qilmoqda. Ko‘ngilli kuzatuvchilar yog‘ingarchilik miqdorini o‘lchashda muhim rol o‘ynaydi. Ular har kuni o‘z bog‘ida yoki tabiatda ushbu o‘lchovlarni amalga oshiradi. Ko‘ngillilar to‘plagan ma’lumotlar KNMI tomonidan turli hududlardagi yog‘ingarchilik miqdori xaritalarini tuzishda qo‘llaniladi. Bu esa ob-havo prognozlarini tuzish va iqlim tadqiqotlarini olib borishda yordam beradi.

Tashkilot ma’lumotlariga ko‘ra, ko‘ngillilar oldin foydalanib kelgan qo‘lda ishlatiladigan yomg‘ir o‘lchagichlarning xizmat muddati tugagan. O‘lchov sifati kafolatlanishi uchun ular yangilanmoqda. Yangi yomg‘ir o‘lchagichlar Jahon Meteorologiya Tashkiloti (WMO) talablariga javob beradi va yanada qulayroq tuzilishga ega. Umuman olganda, ushbu yangilanish kuzatuvchilarga Niderlandiyadagi yog‘ingarchilik miqdori haqidagi qimmatli ma’lumotlarni yanada kengroq yig‘ishga imkon beradi.

KNMI eski va yangi qo‘lda ishlatiladigan yomg‘ir o‘lchagichlarini sinchkovlik bilan sinovdan o‘tkazdi. Shuningdek, keyingi 2 yil davomida 8 ta joyda ham eski, ham yangi yomg‘ir o‘lchagichlar yordamida o‘lchovlar olib boriladi va natijalar solishtiriladi. Bu KNMI ga yomg‘ir o‘lchagichlar orasidagi mumkin bo‘lgan farqlarni tushunish imkonini beradi.

Qo‘lda ishlatiladigan yomg‘ir o‘lchagich qor miqdorini ham aniq o‘lchaydi. Har kuni ertalab soat 9:00 dan oldin (yozda esa bir soat kechroq), 300 dan ortiq ko‘ngilli yomg‘ir o‘lchagichdan foydalanib, zarurat tug‘ilganda, chizg'ich yordamida qor qoplamining qalinligini ham o‘lchaydi. Shuningdek, ular do‘l yog‘gan-yog‘maganini ham qayd etadi. Ko‘ngillilar o‘z o‘lchov natijalarini har kuni raqamli formatda KNMI ga yuboradi.

@ceen_news

Joriy yilning fevral oyida O‘zbekiston aholisini qanday ob-havo kutmoqda?

Bu yil fevral oyi 6-7 kun davomida saqlanib taradigan quruq ob-havo bilan boshlanadi.

Ushbu davr boshida havo harorati kechalari 0-5 daraja sovuq, kunduz kunlari 3-8 daraja iliq atrofida bo‘ladi. 6-7 fevral kunlariga kelib, nisbatan iliqlashadi, kunduz kunlari havo 12-15 daraja iliqqacha, shimolda 5-8 daraja iliqqacha isiydi.

Keyinchalik, oyning oxirigacha, harorat kechalari 2-7 daraja iliqdan 3-8 daraja sovuqqacha, kunduz kunlari 10-15 daraja iliqdan 0-5 daraja iliqqacha, shimolda kechalari 2 daraja sovuq-3 daraja iliqdan 8-13 daraja sovuqqacha, kunduz kunlari 5-10 daraja iliqdan 0-5 daraja sovuqqacha o‘zgarib turishi kutilmoqda.

Respublika hududi bo‘yicha birinchi o‘n kunlik oxirida asosan yomg‘ir ko‘rinishidagi yog‘ingarchilik bo‘ladi. Ikkinchi va uchinchi o‘n kunliklarda har o‘n kunlikda 2-3 kundan yog‘ingarchilik (yomg‘ir, qor) bo‘lishi kutilmoqda.

Fevral oyida respublika hududi bo‘yicha oylik yog‘ingarchilik miqdori o‘rtacha ko‘p yillik qiymatlardan ko‘p bo‘lmaydi.

O'zgidromet

@ceen_news

🌲Arktikada yoshi 1647-yil bo‘lgan archa topildi

Xalqaro dendroxronologlar jamoasi Arktikada eng uzoq umr ko‘rgan daraxt – oddiy archa (Juniperus communis) ni kashf qildi. U 260-yildan 1906-yilgacha Finlandiyaning shimoliy hududida o‘sgan.

O‘simlikning aniq yoshi deyarli 2,000 ta namunadagi yillik halqalar naqshini taqqoslash orqali, ya’ni bir-biriga bog‘liq sanalarni aniqlash (cross-dating) usuli yordamida aniqlangan. Olimlar butaning bir shoxidan kesilgan qismida 1,647 ta halqa sanab chiqishgan.

Bu buta Yevropadagi eng keksa daraxt bo‘ldi va avvalgi rekord egasi bo‘lgan Bosniya qarag‘ayidan o‘tib ketdi. Italiya janubida o‘suvchi bu qarag‘ayning yoshi 1,230 yil deb baholangan edi.

Olimlarning ta’kidlashicha, oddiy archaning maksimal yoshini aniqlash ushbu tur tarixini, uning yashash strategiyasini tushunish hamda uni muhofaza qilish bo‘yicha choralarni ishlab chiqish, shuningdek tarixiy iqlim ma'lumotlariga erishishda muhim ahamiyatga ega.

Ma'lumot uchun, respublikamiz hududida ham 1000 yillik archalar aniqlangan.

@ceen_news

🌊 O‘zbekiston, Tojikiston va Turkmaniston Qozog‘istonga 2025-yil apreligacha 11 mlrd. kub metr suv yuboradi

1,5 mlrd. kub metrdan ortiq suv Orol dengiziga tushadi, deb xabar bermoqda Qozog‘iston Suv xo‘jaligi va irrigatsiya vazirligi.

@ceen_news

Suv xo'jaligida 2024-yilda amalga oshirilgan ishlar

Suv tejovchi texnologiyalar: 325 ming gektar
Tomchilatib sug'orish: 82.7 ming gektar
Yomg'irlatib sug'orish: 37.5 ming gektar
Diskret sug'orish: 30.6 ming gektar

Suv tejaldi: 542 mln. m^3.
Suvning texnik yo'qotilishi 10 % ga kamaydi.

Manba

@ceen_news

Oʻzbekistonda ekologiya bilan bogʻliq muammolar koʻpaysa-koʻpaymoqdaki, aslo kamaymayapti.

Kimlarningdir kimlardandir tili qisiqligi, energetikadagi muammolar haqida gapirsangiz, deputatlar yoki senatorlar shu masalani kun tartibidan tushirmasligi zarurligi haqida yozishdan biror natija koʻrmayapman.

Yana oʻzimizga oʻxshagan oddiy odamlardan yordam soʻrayman. Shu heshtegni oʻpkalarimiz chirib bitmasligi, salomatligimiz qurbon berilmasligi uchun kanalingiz, blogingiz mavzusidan qat’i nazar ommalashtirishga yordam bering.

Zora ayrim havo tozalagich oʻrnatilgan kabinetlar va toza havoli joylarda havo almashtirib keladigan egalarigacha yetib borsa.

Oʻzbekistonliklar koʻp narsa soʻrashga odatlanmagan, bilganingizni baribir qilib yuribsiz, endi hech boʻlmasa, toza havodan nafas olishga boʻlgan huquqimizni ta’minlab qoʻyinglar.

#BizgaTozaHavoKerak

@mirzo_zominiy

❗️Yarim tungacha yohud zulmatgacha 89 soniya: Qiyomat soati 1 soniya oldinga siljidi

Amerikaning “Atom olimlari byulleteni” jurnalining Fan va xavfsizlik kengashi “yadroviy qurollar, iqlim oʻzgarishi va biologiya fanlari, shuningdek yangi texnologiyalardan notoʻgʻri foydalanish tahdidlarini kamaytirish” zarurligini taʼkidladi.

2023-yilda soatlar asosan Ukraina atrofidagi vaziyat tufayli yarim tunga 10 soniyaga yaqinlashtirildi.

Qiyomat soati birinchi marta 1947-yilda jurnalning muqovasida paydo boʻlgan va soʻnggi yillarda koʻrsatkichlar faqat oldinga siljigan.

@ceen_news

Kun mavzusi!

O'rtoqlar, Har yili qishni shu holat bilan o'tkazamiz, sababi siz va biz bilgan issiqxonalarda yoqilayotgan mazut...
Tanlov: Yo toza havoni yoki issiq uyni tanlashimiz lozim! Afsuski hozircha boshqa yo'l yo'q.

Izoh: Qolgan shimoliy yoki issiq o'lkalarning havosi bilan bizni havoni solishtirish noto'g'ri ish. Sabablari:

1. Tropik o'lkalarda issiqxonalarga ehtiyoj yo'q;
2. Yevropa davlatlarida issiqxonalarda gazdan yoki elektr tokidan foydalanishadi;
3. Kislorodning asosiy manbaalaridan bo'lgan suv, yevropa davlatlarida serop, bizda esa qanaqa suv bor?;
4. Qolaversa shimoliy xududlarda yashil hududlar ko'p, nega ularda archa ko'p bizda esa kam, sababi bizning iqlimimiz issiq;
5. Daraxtlar odatda 0 gradusda bargini to'kadi;
6. Respublika hududida cho'llash jarayoni ketmoqda, sababi qurg'oqchilik;
7. Tabiiy gaz tanqisligi, sababini biz ham bilmaymiz gazimiz qayerda 😐.

Maqsad kimnidur ayblash emas, masalaga oydinlik kiritish...

@Sardor_Ravshanov

Dunyodagi havosi eng iflos yirik shaharlari reytingida Toshkent yana peshqadamlikni qoʻlga oldi

Videodan "Yangi Oʻzbekiston" bogʻidan Poytaxtdagi ahvolni yaqqol koʻrish mumkin.

📝@ceen_news

⛰ G'arbiy Qozog'istonda joylashgan Bo'qti tog'ining syurreal ko'rinishi

Manba

📝@ceen_news

2025-yilda O‘zbekistonda “yashil” loyihalar uchun maxsus to‘lov platformalari ishga tushiriladi

2025-yil 1-martdan boshlab, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 23-noyabrdagi ekologik barqarorlikni oshirish va milliy “Yashil makon” loyihasini ilgari surishga qaratilgan Farmoni doirasida “Yashil olam” (“Зеленый мир”) va “Yashil to‘lov” (“Зеленый платеж”) platformalari ishga tushiriladi. Ushbu servislar jismoniy va yuridik shaxslardan ixtiyoriy xayriya badallarini qabul qilish va qayta ishlashga mo‘ljallangan.

Farmon bilan Ekologiya vazirligi huzuridagi Yashil xayriya jamg‘armasining Nizomi va uning boshqaruv kengashi tarkibi tasdiqlandi. Jamg‘armaga kelib tushgan barcha mablag‘lar uning maxsus hisob raqamiga o‘tkaziladi.

Jamg‘arma mablag‘lari daraxt va butalarni ekish uchun ajratilgan yer uchastkalarini tayyorlash, loyiha-smeta hujjatlarini ishlab chiqish, sug‘orish tizimlarini yaratish, daraxtlar, butalar ko‘chatlari va chigitlarini sotib olish, shuningdek hududlarni ko‘kalamzorlashtirish, dendrariylar, yashil bog‘lar va ommaviy bog‘lar, “yashil qalqon” hamda “yashil belbog‘” barpo etish ishlarini moliyalashtirishga yo‘naltiriladi. Shu bilan birga, ekilgan ko‘chatlarni uch yil davomida saqlab qolish tadbirlarini tashkil etish hamda yirik o‘lchamdagi daraxtlar va butalarni yetishtirish va yetkazib berish ishlari uchun ham mablag‘ ajratiladi.

Barcha mablag‘lar jamiyat oldida shaffoflik va hisobotlilik tamoyillari asosida sarflanadi.

2025-yil 1-iyunga qadar Milliy yashil farovonlik jamg‘armasining elektron ma’lumotlar bazasi yaratiladi va Davlat o‘rmon fondiga kiritilgan daraxtlar hamda butalar haqidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga olgan o‘simlik dunyosi ob’ektlari davlat kadastri yuritila boshlanadi.

📝@ceen_news

Toshkentda havo sifati 8:00 holatiga koʻra "juda zararli" darajada

Poytaxt shim.gʻarbida joylashgan Dermatologiya markazida PM2.5 392.5 mg/m3 ni tashkil qilmoqda.

📝@ceen_news

Yangi Prezident, yangi Iqlim siyosati

Trampning matbuot kotibi AQSH Iqlim bo‘yicha Parij kelishuvidan chiqishini e’lon qildi. Tramp o‘zining birinchi muddati davomida ham, 2015-yilda Barak Obama AQSHdan birinchi bo‘lib imzolagan kelishuvdan chiqish to‘g‘risida qaror qabul qilgan edi. Tramp 2017-yilda kelishuvdan chiqdi. 2021-yilda Jo Bayden Oq uyga saylangach, AQSH kelishuvga qayta qo‘shildi.

Avvalroq, Tramp iqlim oʻzgarishiga ishonmasligini aytgan edi.

📝@ceen_news

1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣
Sayyoramizda mavjud okeanlar qancha maydonni egallaydi?

1️⃣Tinch okeani - 155 mln km.kv.
2️⃣Atlantika okeani - 106.460 mln km.kv.
3️⃣Hind okeani - 70.560 mln km.kv
4️⃣Janubiy okean - 21.960 mln km.kv
5️⃣Arktika (Shim. Muz) okeani - 15.580 mln km.kv

✔️Olimlar oxirgi tadqiqotlarda sayyoramizdagi yangi, 5-okean "Janubiy" ni ham roʻyxatga qoʻshishmoqda.

📝@ceen_news

Togʻli Shohimardonda qorli futbol oʻyini🤩🥶

Siz oʻynar edingizmi?

@ceen_news

1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣

❄️ Qishda nima uchun bizni «tok uradi»?

Ko‘pchilik, choynak, dazmol yoki boshqa narsalarga teginganida statik elektr energiyasiga duch kelgan bo‘lsa kerak. Bunda tok zaryadi seziladi. Nima sababdan bu hodisa ayniqsa qishda yaqqol seziladi?

Elektrlashishning kuchayishi atrof-muhit omillari bilan bog‘liq. Qishda buning sababi havoning namligi pastligidadir: xonalar yetarlicha shamollatilmaydi, qolgan namlikni esa isitish tizimi o‘zi bilan olib ketadi.

Statik elektrdan qanday himoyalanish mumkin? Xonadagi namlikni nazorat qiling, xonani tez-tez shamollating va kiyim uchun tabiiy matolarni tanlang.

⚡️Endi siz "qish chaqmoqlari"ni qanday yengishni bilasiz!

@ceen_news

Endi Quyoshdagi portlashlar ovozini eshitsa bo‘ladi

Olimlar uch yil davomida Solar Orbiter zondi yordamida quyoshdagi yorug‘lik portlashlarini qayd etib, ularni audiotrekka aylantirishdi.

📝@ceen_news

Республиканинг қайси ҳудудида қанча қор ёғганини реал вақт режимида расм кўринишида кўриб туришни хохлайсизми?

Ўрта Осиё мамлакатларидаги барча кузатувчилар қор қоплами маълумотларини энди @modsnow_bot орқали юборишлари мумкин.

Сиз томонингиздан жўнатилаётган айниқса, тоғли ҳудудлардаги қор қоплами маълумотлари илмий сферага, келаётган суғориш даврида турли дарё—сой ҳавзаларида сув прогнозини ишлаб чиқиш учун жуда долзарб маълумот бўлиши мумкин.

Жойлардан узатилаётган қор маълумотларини ҳамма кўриб бориш имконияти ҳам мавжуд. Бунинг учун t.me/modsnow_iwes телеграм каналига уланиб олиш кифоя.

Ҳудудингиздаги қор маълумотларини ўлчанг ва расмга олиб, @modsnow_bot орқали жойлашган ҳудудингиз ҳамда қор қопламини ёзиб, уни тарихга муҳрланг.

O‘zbekistonda $6,5 mln.lik ekoloyihalar taqdim etildi

"Green University" da Ekologiya vazirligi va BMT Taraqqiyot dasturi tomonidan Atrof-muhitni asrash va "yashil iqtisodiyot" yiliga bag‘ishlangan tadbir o‘tkazilmoqda.

Tadbirdagi loyihalar mamlakatda bioxilma-xillikni saqlash, 53 ming gektar yaylov va o‘rmonlarni tiklashga qaratilgan, deb xabar bermoqda sputnik.

📝@ceen_news

🌑Oy xavf ostidagi madaniy obyektlar ro‘yxatiga kiritildi

Jahon yodgorliklar fondi Oyni birinchi marta xavf ostidagi madaniy obyektlar ro‘yxatiga qo‘shdi.

Tashkilotning aytishicha, insonning Oydagi faoliyati ortib borayotgani tufayli ilk ekspeditsiyalardan qolgan tarixiy izlarga zarar yetishi mumkin.

Shuning uchun bu tarixiy boyliklarni himoya qilish muhim.

📝@ceen_news

Yashil belbogʻning loyiha tugatilgandan soʻng koʻrinishi

📝@ceen_news

Global ansambl prognoz tizimiga (GEFS) ko'ra, kelayotgan 7 kunlikda respublikamiz bo'ylab, yog'ingarchilik normada bo'lishi kutilmoqda, faqatgina Sirdaryo va Jizzax viloyatining sharqiy qismlarida normadan 10-15 mm yuqori yog'ingarchilik kuzatilishi mumkin. Avvalroq, O'zgidromet ham 19-21 yanvar kunlari respublikamiz bo'ylab yog'ingarchilik kuzatilishini ma'lum qilgandi, unga ko'ra Toshkent viloyati va Namangan viloyatining tog'li qismlarida qor ko'chkisi xavfi mavjud.

📝@ceen_news

2025-yilda 1350 megavatt quvvatli 4 ta quyosh fotoelektr stansiyasi, 100 megavatt quvvatli 1 ta shamol elektr stansiyasi va 263 megavatt soat energiya saqlovchi akkumulyator batareyasi tizimlari magistral elektr tarmoqlariga ulanadi.

"O‘zbekiston Milliy elektr tarmoqlari"AJ boshqarma boshlig‘i o‘rinbosari Mahfuza Suvanova

📝@ceen_news

Toshkent shahridagi Prezident maktabi oʻquvchilari xalqaro “Zayed Sustainability Prize” tanlovida gʻolib boʻldi

Xoʻsh, bu tanlovning mohiyati nimadan iborat, unda yurtdoshlarimiz qanday loyiha bilan qatnashishdi?

✔️Ushbu tanlov 2008-yilda barqarorlik sohasidagi innovatsion gʻoyalar va tashabbuslarni eʼtirof etish va qoʻllab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan boʻlib, bunda energetika, suv, oziq-ovqat xavfsizligi va sogʻliqni saqlash yoʻnalishlariga doir mavjud global muammolarning innovatsion yechimlari taklif etiladi.

Joriy yilgi tanlovda Toshkent shahridagi Prezident maktabining 10-sinf oʻquvchisi Paxlavon Gʻulomov hamda 9-sinf oʻquvchisi Asilbek Ashrapovlar “Global High schools” (global maktablar) yoʻnalishida yomgʻir suvini qayta ishlab isteʼmol uchun yaroqli holga keltirish loyihasi bilan qatnashdi hamda 156 ta davlat ichida gʻoliblikni qoʻlga kiritdi.

✅ Mazkur loyihada ichimlik suvi tanqis hududlarda yopiq hovuz (sisterna) va filtrlovchi uskunalar yordamida katta miqdorda yomgʻir suvini toʻplash, uni qayta ishlab ichimlik uchun yaroqli holga keltirish nazarda tutilgan.

✅ Gʻoliblik uchun ajratiladigan 150 ming AQSH dollari miqdoridagi grant mablagʻi Qashqadaryo viloyatining olis, suv taqchil hududlaridagi mahalliy aholini isteʼmol uchun yaroqli suv bilan taʼminlashga qaratilishi rejalashtirilmoqda. Loyihada bir hudud uchun oʻrtacha ming AQSH dollari miqdorida xarajat talab etiladi va 150 ta maktab qamrab olinishi rejalashtirilgan.

😻 Bunda uy va boshqa binolar tomiga oʻrnatilgan tarnovlar orqali yomgʻir suvini sisternalarga toʻplash va filtrlash orqali isteʼmolga yaroqli holga keltirish maqsad qilingan.

📝@ceen_news

1️⃣2️⃣3️⃣4️⃣5️⃣
Sayyoramizning ovozi qoʻrqinchli qushlari

Shoebill - koʻrinishidan laylakka oʻxshab ketuvchi, Sharqiy Afrikada botqoqliklarida yashaydigan qush.

Katta Avstraliya qushi (Lirebird) - Avstraliyada uchraydigan va tabiiy hamda sunʼiy tovushlarga taqlid qila oladigan qush.

Piha - Amazonkada uchrovchi, kichik boʻlishiga qaramasdan juda baland ovozga ega qush.

Kassuarilar - uchmaydigan qushlar sirasiga kirib, "dunyodagi eng xavfli qush" deb ham ataladi, insonlarga ham hujum qilishi mumkin.

Oq qoʻngʻiroq qush - bu dunyodagi eng baland ovozga ega qush (2-oʻrinda Piha) hisoblanadi.

Gagara (Loon) - Shim. Amerika oʻrdagi. Buning ovozi qolganlarga qaraganda hammamizga tanish.

📝@ceen_news

Orol dengizining suvi qurigan hududlarida 2024-yil yanvar-mart oylarida 218 ming gektar "yashil qoplamalar" - himoya o‘rmonzorlarini barpo qilish ishlari olib borildi

✔️ Respublikada kuchli zilzilalardan erta ogohlantirish milliy tizimi kuzatuvlar tarmog‘idagi stansiyalar soni 90 taga yetkazildi mobil ilovasi yaratildi.

✔️Jami 79 ta suv obyektida 100 mlrd. so‘mdan ortiq muhandislik-himoya ishlari amalga oshirildi.

✔️Ko‘chki va sel xavfi mavjud hududdagi jami 5 ta xo‘jalik 37 nafar fuqaro xavfsiz hududlarga ko‘chirilib, 310 ta xo‘jalik 1000 nafar aholi muhandislik-himoya ishlari bajarilganligi bois Ishchi guruh xulosasi asosida ro‘yxatdan chiqarildi.

✔️Prognozlar asosida Toshkent shahridagi 11 mingdan ortiq ko‘p qavatli, 193 ming ta yakka tartibdagi turar-joy binolarining 6.3 magnituda va 8 ball ssenariyli zilzilada talafotlanish darajalari baholandi.

Favqulodda vaziyatlar vazirligi Axborot xizmati rahbari o‘rinbosari Samandar Hikmatullayev

📝@ceen_news

Qutb yogʻdularining Xalqaro kosmik stansiyadan koʻrinishi

📝@ceen_news

Kanadaning Marshfild shahridagi uyning ayvoniga 200 km/soat tezlikda meteorit quladi

Mars va Yupiter orasidagi asteroid kamaridan osmon jismining bir qismi Yerga uchib keldi.

📝@ceen_news

Taklamakon choʻlidagi yashil belbogʻ

Xitoyning shimoli-g‘arbiy Shinjon-Uyg‘ur avtonom rayonida o‘n yilliklar davomida cho‘llanishga qarshi kurash kompaniyasida yangi bob ochildi, chunki mintaqadagi Taklimakan cho‘lini o‘rab turgan 3046 kilometrlik yashil belbogʻ 2024-yil 28-noyabrda qurib bitkazildi.

📝@ceen_news

Har qanday vaqtda dunyoning kamida 67% i bulutli boʻladi

NASA tomonidan sun'iy yo'ldosh suratlari asosida 10 yil davomida o'tkazilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, har qanday vaqtda Yer yuzasining taxminan 67% qismi bulutlar bilan qoplangan.

Yerning eng bulutli uchta hududi ajratib ko'rsatiladi: o'rta kengliklar (ikki yarimsharda ham) va ekvator.

Bu hududlar Yerning global atmosfera aylanishining bir qismi bo'lgan aylanish hujayralari (Hadli, Ferrel) o'zaro ta'sirida shakllanadi.

Shimoliy va Janubiy yarimsharlardagi o'rta kengliklardagi bulutli kamar Ferrel hujayralarining yuqoriga yoʻnalgan oqimlari natijasida shakllanadi, ekvatordagi bulutlilik esa Hadli hujayralarining yuqoriga yoʻnalgan oqimlari bilan bog'liq.

📝@ceen_news

To‘xto‘g‘ul suv omboridagi suv hajmi o‘tgan yilgi darajadan oshib ketdi

2025-yil 4-yanvarda To‘xto‘g‘ul suv omboridagi suv hajmi 11 milliard 96 million kub metrni tashkil qilmoqda. Maʼlumotlar “Elektr stansiyalari” AJ saytida eʼlon qilingan.

Bir yil avval suv hajmi 10 milliard 347 million kub metrni tashkil etgan bo‘lib, bu bugungi kunga nisbatan 749 million kub metrga kamdir.

Qo‘shimcha qilib o‘tamiz, bugungi kunda suv oqimi sekundiga 196 kubometrni, sarfi esa 574 kubometrni tashkil etmoqda.

🎄@ceen_news

🇰🇿Qozog‘istonda kuchli qor bo‘ronlari davom etyapti

FVV xodimlari Jetsu viloyatida bo‘ronda qolib ketgan 11 kishi, jumladan, 3 nafar bolani qutqardi.

🎄@ceen_news

Baykal ko‘lida konki uchayotganlar muz ostiga tushib ketishdi

62 yoshli erkakni guvohlar qutqarib qolishgan, ammo ikkinchi 70 yoshli erkak esa cho‘kib ketgan.

Qutqaruvchilar voqea joyini suvosti kamerasi yordamida tekshirishmoqda, biroq cho‘kib ketgan odamning jasadi topilmadi.

🎄@ceen_news

Zomin: Suffa platosiga chiqish yoʻli avtomobillar uchun xavfli boʻlib qoldi

Zarurat boʻlmasa chiqmay turing, koʻplab avtomobillar qaytib kelmoqda. Hayotingizni xavf ostiga qoʻymang!

🎄@ceen_news

Ayni damda 5 balli magnit boʻroni taʼsirida ekanmiz

🎄@ceen_news

Zominda ham qor yogʻmoqda

Shuningdek, Yangiobod tumanida ham qor yerlarni oqartirmoqda.

🎄@ceen_news

🚗O‘sh-Sari-Tosh-Irkeshtam avtomobil yo‘lida qor bo‘roni kuzatilmoqda

Qirgʻiziston Transport vazirligining xabar berishicha, ko‘rinuvchanlikning yomonligi sababli Toldiq va To‘n-Murun dovonlarida harakatlanish cheklovlari joriy etilgan.

🎄@ceen_news

2030-yilga borib yurtimizdagi suv tanqisligi 15 mlrd kubometrni tashkil qilishi mumkin

O‘zbekiston foydalanadigan suv resurslarining 90 foizdan ortig‘i qishloq xo‘jaligi sohasida sarflanayapti. Yurtimiz mintaqada irrigatsiya-melioratsiya tarmoqlari eng ko‘p va yirik suv xo‘jaligi infratuzilmasiga ega davlat hisoblanib, sug‘oriladigan ekin maydonlari 4.3 mln gektarni tashkil etadi. Shu bilan birga, 60 foizdan ortiq yerlar nasos stansiyalari yordamida sug‘oriladi va 50 foizga yaqin sug‘oriladigan maydonlar turli darajada sho‘rlangan.

Ko‘rinib turibdiki suvni iqtisod qilmasdan turib qishloq xo‘jaligida ko‘zlangan maqsadlarga erishish qiyin.

Prezidentimiz tomonidan suv xo‘jaligi tizimida "2024-yil – sug‘orish tarmoqlarida suv yo‘qotishlarini kamaytirish bo‘yicha zarbdor yil" deb e’lon qilingan bo‘lsa, 2025-yil – "Nasoslar samaradorligini oshirish yili" deyildi.

2025-yilda sug‘orish tarmoqlarini rekonstruksiya qilish bo‘yicha 76 ta obyektga 800 mlrd so‘m yo‘naltirilib, 570.4 km kanallar, 21 km lotok va 45.3 km yopiq quvurli sug‘orish tarmog‘i rekonstruksiya qilinadi.

Natijada 300 ming gektar maydonning suv ta’minoti yaxshilanadi, kanallarda yiliga o‘rtacha 450 mln kubometr suv yo‘qotilishini kamaytirishga erishiladi.

2024-yilda 326 ming gektar maydonda suv tejovchi texnologiyalar, shundan 82.7 ming gektarda tomchilatib, 39 ming gektarda yomg‘irlatib,
30 ming gektardan ziyod maydonda diskret sug‘orish, 174 ming gektarda egiluvchan quvur va egatga plyonka to‘shab sug‘orish joriy qilindi hamda 507 ming gektar maydon lazerli tekislandi.

Suv tejovchi texnologiyalar bilan qamrab olingan maydonlar 2017-yilda 28 ming gektar bo‘lgan bo‘lsa, 2024-yilda 1.9 mln gektarga, shu jumladan tomchilatib sug‘orish texnologiyasi 561 ming gektarga yetkazildi. Tejamkor texnologiyalardan foydalanish hisobiga joriy yilda 2 mlrd kubometr suv tejalishiga erishildi.

2025-yilda yana 500 ming gektarda suv tejovchi texnologiyalar joriy qilinadi. E’tiborlisi buning uchun uskunalar va butlovchi qismlar mahalliy korxonalarimiz tomonidan ishlab chiqarilmoqda.

Shu bilan birga, kelgusi uch yilda ham qishloq xo‘jaligi texnikasining 15 foizi va lazerli tekislagichlarning 30 foizini subsidiyalash amaliyoti davom ettiriladi. Qoraqalpog‘istonda qo‘llanilgan lazerli tekislangan yerning har gektariga 1 mln so‘mdan subsidiya berish tizimi Xorazmda ham tatbiq etiladi.

Batafsil...

🎄@ceen_news

Ayni damda respublikamizning koʻplab hududlarida qalin tuman hodisasi yuzaga kelmoqda, xususan, Gʻallaorol tumanida ham (videoda Lalmikor MFY hududi)

Koʻrinuvchanlik 50 m atrofida.

Haydovchilardan ehtiyotkorlik choralarini koʻrishini soʻraymiz!

🎄@ceen_news

🌨Afgʻonistonning Salang togʻli hududida qor qalinligi 1 m dan oshdi

Jamoat ishlari vazirligi bugun (juma) ertalab Salang shossesi barcha turdagi transport vositalari uchun yopilganini e'lon qildi.

Vazirlik matbuot kotibi Muhammad Ashraf Haqshenasning aytishicha, shimoliy Salangda qor qalinligi 45-97 sm, janubiy Salangda esa 78-116 sm.

Avvalroq, Afgʻonistonning 27 ta viloyatida kuchli qor yogʻishi prognoz qilingan edi.

🎄@ceen_news

Roppa-rosa 40 yil avvalgi kun uchun Toshkent ob-havosi prognozi

Manba

🎄@ceen_news

2024-yil oxirida Xitoy har yili 300 milliard kVt/soat elektr energiyasi ishlab chiqaradigan dunyodagi eng yirik GES qurilishini tasdiqladi

Taqqoslash uchun: bugungi kunda o‘rnatilgan quvvati (22,5 GVt) bo‘yicha dunyoda birinchi o‘rinda turadigan “Uch dara” GESi yiliga 88 milliard kVt/soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi mumkin.

Yangi GES Xitoyning janubi-g'arbiy qismida, mamlakatning eng yirik ko'mir qazib oluvchi rayonlaridan uzoqda joylashgan Tibet avtonom viloyatida (ko'mir Xitoy iste'molchilarini elektr energiyasi bilan ta'minlashning asosiy manbai bo'lib qolmoqda) joylashtiriladi.

🎄@ceen_news