📌Farzand tarbiyasi oʻta muhim va mas’uliyatli jarayon.
Har bir ota-ona farzandini jonidan ortiq koʻradi, va oʻzida borini berishni istaydi. Lekin oʻzida hech narsa boʻlmasachi❓
Oʻgʻil farzand tarbiyasida nimalarga ahamiyatli boʻlish kerak?
1️⃣Hech qachon oʻgʻlingiz ustidan kulmang.
Erkak uchun–ayol uning ustidan kulishi, har doin travma. Onaning mazahi esa–juda chuqur travma.
Ishtonini teskari kiyib olgani uchunmi, chizgan rasmi, bogʻcha yoki maktabdagi qizni yoqtirib qoʻyganinimi ahamiyatsiz, sizning mazahingiz butun umrga muhrlanib qoladi va ong ostida u sizni kechirmaydi!
2️⃣Har doim, hamma savollariga javob bering.
Har qanday yoshda! «Chunki shunaqa!» «Katta boʻlsang bilib olasan» larsiz!
Har doim, har qanday savoliga toʻgʻri va loʻnda javob!
Agar javobini bilmasangiz, bilmayman deb qoʻyaqoling.
Oʻgʻlingiz sizga hijolatli savol berib qolsa ham, uni rad etmang. Yaxshisi, bu savol sizni oʻylantirib qoʻyganini, sizga biroz vaqt kerak ekanini aytib, undan muhlat soʻrang. Bolalar asosan, bu borada sizni toʻgʻri tushunadilar.
3️⃣Qaror qabul qilishda ogʻlingizdan maslahat oling.
Ba’zan bola, siz yechim topa olmagan “katta” muammoyingizga, juda oson yechim topa olishi mumkinligini siz tasavvur ham qilolmaysiz.
Har qanaqa qarorda, «Kelakajda uyimiz qanday boʻlishi kerak?» dan tortib, «Nega men hech kim bilan chiqisholmayman, qayerda xato qilyapman» largacha.
Bu bilan ogʻil bola erkak boʻlishni–tayanch boʻlishni va qaror qabul qilishni, oʻrganadi.
Siz esa, unga oʻz ishonchingiz va hurmatingizni namoyon qilasiz.
4️⃣«Men senga aytgandim-ku!»
iborasini unuting!
Aytgan, ogohlantirgan boʻlsangiz ham–bu narsani unuting.
Butunlay. Qanday masala boʻlishidan qat’iy nazar, bola bilan raqobatlashishga sizning haqqingiz yoʻq!
”Men senga aytgandim!” iborasi esa, ona oʻzining “gʻalabasidan”baxtiyor ekanini koʻrsatadigan raqobatning aynisi.
Haq ekansiz, mayli indamay hursand boʻlavering, vaqt soati kelib u oʻzi tushunib oladi.
5️⃣Maqtang.
“Lekin”, “mana bu yerda bunday qilish kerak” larsiz hayratlanishni oʻrganing.
Sizning oʻgʻlingiz uddaburon va hamma narsani qoyilmaqom qilib bajaryapti, tamom!
Ulgʻaygach, u oʻzining xatolarini koʻra boshlaydi.
6️⃣Uning har qanday orzusini qoʻllab-quvvatlang.
Arxeolog boʻlmoqchiman dedimi, yaxshi! Mos kitoblar olib bering.
Uchuvchi boʻlaman desa, judayam soz!
Mos oʻyinchoqlar olib bering.
Muhimi–sizning dastagingiz, bola siz tarafdan bosimni his qilmasligi kerak.
Haqiqiy istagini esa, 20 yoshlariga yaqin aniqlab oladi.
7️⃣Agar bola yigʻlasa..
Demak unda koʻngilsizlik sodir boʻlgan. Siz uchun arzimas (bogʻchada unga yoqmaydigan ovqat berishdi, oʻyinchogʻini olib qoʻyishdi) lekin u uchun ulkan.
Chunki bolaning dunyosi siz oʻylagandan koʻra koʻproq hassosdir.
Siz uni tinchlantirishingiz kerak!
“Oʻgʻil bola yigʻlamaydi!”
“Shungayam yigʻlaysanmi?”
Nima qilibdi oʻgʻil bola boʻlsa? Nima u bola emasmi? nima u birdaniga sizga oʻxshab katta va kuchli boʻlib qolishi kerakmi?
bu kabi savollar va bosim bilan uning rivojlanib kelayotgan shaxsiyatini sindirasiz.
Eshiting, muammoga yechim topayotganingizni koʻrsating, va tinchlantiring.
Orangizda oʻzaro tushunish shakllanadi.
Bola hech qachon ovutilmasdan yigʻlab qolmasligi kerak!
8️⃣Har doim uning tarafida boʻling.
Faqat soʻzlarda emas, amalda ham.
Hech qachon ommaning oldida unga baqirmang, uni tahqirlamang, uni kamsitmang.
Bu bolada ishonchsizlik va qoʻrqoqlikni shakllantiradi.
Nohaq boʻlsa, hammadan holi joyda yolgʻiz oʻziga tushuntiring.
Ana shundagina oʻgʻlingiz sizdan uni havotirga solayotgan narsalar haqida ham soʻrashga tortinmaydi, qoʻrqmaydi.
Chunki, biladi siz uni eshitasiz, unga baqirmaysiz, uni qoʻllab-quvvatlaysiz, toʻgʻri yoʻlni koʻrsatasiz.
U sizga ishonadi.
Nimaga bola yolgʻon gapiradi?
Birinchidan, ota-ona yolgʻon gapiradi. Olib beraman degan narsasini olib bermaydi, aytgan vaqtida kelmaydi va hokazo.
Ikkinchidan, ota-ona farzandini eshitmaydi, uni qoʻllab quvvatlamaydi.
Doim urushadi, tanqid qiladi.
Natijada bola shunchaki yolgʻon bilan ota-onasining koʻzini moylab qoʻyishni afzal biladi.
onalik_kuchi