Əxlaq və Mərifət

Həzrət Mehdi əleyhissalamın xüsusiyyətləri.
Qurani-kərim ayələrini öz istədiyi kimi izah edənlər haqq yoldan çıxmışlardır.
Nəfsin istəkləri ağıla hakim olmalı deyil, əksinə, ağıla tabe olmalıdır.

https://youtu.be/rifbKwVzhEs?si=hhV6MA-Epv8-weHD

✅ Zühur üçün dua etməkdən daha mühüm məsələ!

🌍 Biz aqibətimizin xeyir olması üçün həmişə özümüzü nəzarətdə saxlamalı, günah və xatalardan uzaq olmalı, həmçinin imanımızı möhkəmləndirmək və əxlaqi xüsusiyyətlərə yiyələnmək üçün gecə-gündüz çalışmalıyıq.

⭕️ Aqibətin xeyir olmasının əhəmiyyətini göstərmək üçün bir hadisəni nəzərinizə çatdıraq;

💠 Ühüd döyüşü müsəlmanların ən çətin döyüşlərindən biri olmuşdur. Həmin döyüşdə müsəlmanlardan yetmiş nəfəri şəhid edildi. Şəhidlərin dəfni zamanı möminlərin əmiri həzrət Əli əleyhissalam ağlayaraq Allahın Rəsulu həzrət Muhəmmədə (səllAllahu əleyhi və alih) dedi: Ey Allahın peyğəmbəri! Kaş ki, mən də şəhid olaydım. Həzrət Muhəmməd (s) buyurdu: Darıxma, vaxt gələcək, səni də şəhid edəcəklər. Həzrət Əli (ə) buyurdu: Dinimdə salamat olaraq öldürüləcəyəmmi?! Həzrət Muhəmməd (s) buyurdu: Bəli, dinində salamat halda şəhid ediləcəksən!

📚 Biharul ənvar 28-ci cild 55-ci səhifə

🖍 Deməli, imanımızı əldən verməmək üçün çox həssas və son dərəcə ehtiyatlı olmalıyıq. Haramlardan çəkinməkdən əlavə bacardıqca şübhəli şeylərdən də çəkinməliyik.

🔰 Zamanın İmamının (ə) qeybdə olduğu zamanda azmamaq, imanı və düzgün əqidəni qoruya bilmək üçün bu barədə yol göstərməsini istəyən şəxslərə həzrət Mehdi (ə) buyurur ki, belə dua edin:

يا أَللّه يا رَحْمانُ يا رَحِيمُ يا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِى عَلى دِينِكَ

“Ya Allah, ey Rəhman, ey Rəhim. Ey qəlbləri dəyişdirən! Öz (islam) dinində qəlbimi sabit (dayanıqlı, möhkəm) et.”

📘 Biharul ənvar 92-ci cild 326-cı səhifə

t.me/axlaq

🔲 Cahillik və biz.

🪐 Həzrət Mehdi əleyhissalamın qeybdə olduğu dövrdə bizim ən böyük vəzifələrimizdən biri o həzrəti tanımaq və mərifətdir.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

مَنْ ماتَ وَلَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ ماتَ مَيْتَةً جاهِلِيَّةً

"Yaşadığı zamanın İmamını tanımadan ölən şəxs, cahillik dövründə (yaşayıb) ölən cahil şəxsdir."

🔆 Demək, bu mərifət nə qədər dərin və həqiqi olarsa, biz cahillikdən bir o qədər uzaqlaşmış olarıq.

🩸 Amma (Allah eləməsin) bu mərifət və tanımaq nə qədər səthi olsa, biz nadanlıq cəhalətə bir o qədər yaxın olarıq.

🕋 Deməli, şübhəsiz ki, bizim yaşadığımız və Allahın Vəlisinin (Allah onun zühurunu tezləşdirsin) qeybdə olduğu bir zamanda çox mühüm vəzifəmiz o həzrəti (ə) tanımaq və mərifətdir.

t.me/axlaq

Gələcəyimiz deyəndə, məqsəd elə biz özümüzük. Başqa sözlə desək, yeniyetmə şəxs yaxşı işlər görməlidir ki, onun gələcəyi, yəni gənclik dövrü ona təşəkkür etsin.
Gəncə insan yaxşı işlər görməlidir ki, onun gələcəyi, yəni cavanlıq dövrü ona təşəkkür etsin.
Cavan şəxs yaxşı işlər görməlidir ki, ahıllıq dövrü ona təşəkkür etsin.
Görəsən, mən indi keçmişimə təşəkkür edirəm, yoxsa keçmişimi qınayıram?!
https://www.instagram.com/share/p/_yuHBv2qt

⚠️ Dost seçimi

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

المَرءُ عَلى دينِ خَليلِهِ ، فَليَنظُر أحَدُكُم مَن يُخالِلُ 

"Hər bir şəxs öz dostunun əxlaqındadır. Elə isə, hər biriniz kiminlə dostuq etdiyinizə diqqət etsin."

📚 əl-Əmali (Şeyx Tusi) 518-ci səhifə 1135-ci hədis

🔥 Əgər sən nəfsinə nəzarət etməsən nəfsin səni yanlış yollara aparacaq. Bununla da, sən pis dostların əhatəsinə daxil olacaqsan.

📕 Xacə Nəsirəddin Tusi deyir: "İnsanın nəfsi oğrudur. Dostluq etdiyi pis dostların çirkin xasiyyətlərini -xəbərsiz olaraq- özünə götürür."

⚫️ Təsəvvür edin ki, siqaret çəkənlərlə bir otaqda oturursunuz, onlar da istədikləri vaxt siqaret çəkirlər. Siz oradan çıxandan sonra sizdən siqaretin iyi gəlir.

❌ Eləcə də, pis dostlar ilə yoldaşlıq etdikdə onların pis xasiyyətləri sizin canınıza hopur, bu ünsiyyətin çoxalması ilə tədriclə həmin pis xasiyyətlərə yoluxduğunuzun şahidi olacaqsınız.

t.me/axlaq

🕌 İmanlı şəxsin insanlarla davranma qaydası.

✍ Anamız Fatimə əleyhasalam buyurur:

بِشرٌ في وَجهِ المُؤمِنِ يُوجِبُ لِصاحِبِهِ الجَنَّةَ

"Mömin şəxsin xoş üzlü (gülərüz) olması onun cənnətlik olmasına səbəb olar."

📚 Biharul-ənvar 75-ci cild 401-ci səhifə

@axlaq

❓ Nə üçün yalan danışıram?

1⃣ Özümü yaxşı göstərmək üçün.

⬛️ Bir çox insanlar hamının nəzərində “yaxşı” görünmək arzusundadırlar. Bu da insanların təbiətindən qaynaqlanır. Belə ki, insanlar təbiətcə başqa insanlar tərəfindən qəbul edilmək və ehtirama layiq olmaq istəyirlər. Elə buna görə də bir çox yerlərdə doğru danışmağa qorxurlar, başqalarında bunlara qarşı yaxşı hiss olması və ya ən azı pis fikirə dalmamaları üçün yalan danışırlar.

👉 Məsələn, çoxdandır görmədiyiniz dostunuzu uzaqdan gördükdə öz-özünüzə deyirsiniz: “İlahi, bu nə qədər yaşlaşıb, həm də azı 15 kilo kökəlib.” Amma dostunuzun yanına çataraq görüşüb ona belə deyirsiniz: “Mənim əziz dostum, sən necə də yaraşıqlı və gənc qalmısan, demək olar ki, heç dəyişməmisən.”
Siz həqiqətdə onun hisslərinə zərbə vurmamaq və xətrinə dəyməmək üçün yalan danışdınız. Lakin problem bundadır ki, sizin bu dialoqunuz süni və qeyri-həqiqidir. Əgər siz həqiqətən də yaxşı dost olsaydınız onun üzünə yalan danışmaq əvəzinə, dostunuzun niyə pərişan olduğunu soruşub ona əvvəlki kimi şux, gənc və normal çəkili olması üçün kömək əlinizi uzatmalısınız. Siz söhbətinizi yalan ilə başlamaqla heç vaxt ona kömək edə bilməyəcəksiniz. Yalan danışmağınız sizə dostunuza kömək etməkdə böyük bir maneəyə çevriləcəkdir. Siz dostunuza kömək etmək əvəzinə hər dəfə ona rast gəldikdə yenidən yalan danışmağa, yəni əvvəl dediyiniz yalanı hər dəfə təkrarlamağa məcbur olacaqsınız.
Halbuki siz ona “mənim əziz dostum, yəqin çətinliklərlə üzləşmisən, ona görə də üzün pərişan olub həm də kökəlmisən. Belə şeyləri çox görmüşəm. Sadiq bir dost olaraq sənə yenidən xoş simada olmağına kömək edəcəyəm deməlisiniz.

2⃣ Başqalarının reaksiyasından qorxduğum üçün.

⭕️ Nə üçün öz həqiqi fikir və düşüncələrimizi insanlara açıqlamaqdan qorxuruq? Ona görə ki, başqalarının reaksiya və əks-əməlindən qorxuruq.
Misal üçün, sizin nişanlınız sizi “ərəb” restoranına dəvət edir, siz isə ərəb yeməklərini xoşlamırsınız. Lakin bunu nişanlınızdan gizlədirsiniz, özünüzü elə göstərirsiniz ki, guya hər şey sizin ürəyinizcədir. Problem bundadır ki, siz gələcəkdə onunla evləndikdən sonra belə xoşlamadığınız şeyləri qəbul edəcəksiniz. Yalnlız bu sadə səbəbə görə ki, nişanlınız sizin fikir və düşüncənizə görə narahat olmasın, onun fikrinin sizin fikrinizlə üst-üstə düşməsinə sevinsin. Əgər elə həmin gün siz nişanlınıza “mən ərəb xörəklərini xoşlamıram” desəniz, nişanlınız ilə tam münasib və səmimi bir həyat yoluna qədəm qoymuş olarsınız.

3⃣ Gecikməkdə günahsız olduğumu göstərmək üçün.

⚫️ Bu növdən olan yalanlar əsasən hər hansı bir şeyi gizlətmək üçün deyilir. Həqiqətdə bu yalanlar bizim müqəssir olduğumuzun başa düşülməməsi üçündür. Bu növdən olan yalanlar adətən “üzr istəyirəm” , “bağışlayın” , “təəssüf edirəm” və sair bu kimi kəlmələrlə başlayır.
👉 Məsələn, “gecikdiyimə görə üzr istəyirəm, yollar tıxac idi” ,
“gecikdiyimə görə məni bağışlayın, dayanacaqda 40 dəqiqə avtobus gözləmişəm” ,
“üzr istəyirəm, sizi çox gözlətdim, yolda bir tanışa rast gəldim, bir saat vaxtımı aldı"...

✔️ Halbuki gecikməyimizin günahkarı elə özümüzük,
ya yatıb qalmışıq,
ya “onsuz da məni gözləyəcək, filan işimin dalınca gedim sonra onunla görüşərəm” deyib başqa işin ardınca getmişik,
ya həmin iş bizə elə də mühüm deyil,
ya proqramsız və nizamsızlığımız bizə təsir qoymuşdur,
ya səhlənkarlıq və tənbəllik bizim adətimizdir...

☑️ Biz bilməliyik ki, belə yalanlar bizə nicat vermək əvəzinə bizi daha çətin vəziyyətə salır. Çünki belə yalanlar bizi dəyərsizləşdirir, insanların bizə etimad və etibarını azaldır.
Üstəlik, adətən bu növdən olan yalanların üstü tez bir zamanda açılır, biz xəcalətli oluruq.

🌍 Hal-hazırda bu növdən olan yalanlar ən geniş yayılmış yalanlardır.
Biz hamımız bu növdən olan yalanları deyən insanları çox görmüşük, onlara etibarımız azalıb.

⚠️ Elə isə yalan danışmayaq, təki başqalarının yanında etibarsız olmayaq. Həm də biz yalan danışmaqla cəmiyyəti yalan danışmaq epidemiyasına yoluxdurmuş oluruq.

t.me/axlaq

🌍 Dünyaya aldanmayaq.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

أَمَّا بَعْدُ فَإِنِّي أَخَذَرُكُمُ الدُّنْيَا، فَإِنَّهَا حُلْوَةٌ خضرة، حُفْتْ بِالشَّهَوَاتِ، وتحيت بِالْعَاجِلَةِ، وَرَاقَتْ بِالْقَلِيلِ، وَتَحَلَّتْ بِالأَمَالِ، وَتَزَيَّنَتْ بِالْغُرُورِ

"Sizi dünyaya uymaqdan çəkindirirəm. Belə ki dünyanın zahiri şirin və təravətlidir, dünya şəhvətlərə bürünmüşdür, nağd olduğu üçün nəzərləri cəlb etmiş, azacıq bəxşişləri ilə qəlbləri öz tərəfinə çəkmişdir, arzular və aldatmaq üçün özünü bəzəmişdir”.

🌐 Bəli, dünyanın aldadıcı xüsusiyyətləri də var, insanları aldatmaq üçün min bir hiylədən istifadə edir. İmam Əli əleyhissalam bu hədisdə hiyləgər dünyanın aldadıcı xüsusiyyətlərini bizə tanıtdırır ki, sabah dünyapərəstliyimizə görə bəhanə gətirməyək.

💠 Azacıq bəxşişləri ilə qəlbləri öz tərəfinə çəkmişdir, yəni dünya özünün az, kiçik və müvəqqəti malını elə bəzəyir ki, dünyapərəstlərin qəlbini özünə cəzb edir, neçə-neçə insanları özünün aşiqinə çevirir.

🟫 Arzular və aldatmaq üçün özünü bəzəmişdir, yəni dünya insanı aldatmaq üçün özünü arzularla bəzəyib. İmam Əli əleyhissalam bu cümlə ilə demək istəyir ki, dünyanın zinəti və bəzəyi gerçək deyil, əksinə, o, xəyal və arzularda bəzəkli görünür. Aldatmaq və hiyləgərlik dünyanın əsas sərmayəsi və onun zinətlənmə amilidir.

⭕️ Bu məsələ o zaman aydın olur ki, şahların saraylarına, onların zahiri qüdrətlərinə, varlıların saraylarının bər-bəzəklərinə, onların paltarlarına, miniklərinə, gözəl və cəzbedici yaşayış vasitələrinə uzaqdan baxaq, bu zaman qəlblər çırpınır və dünya onlar üçün cəzbedici görünür. Lakin onlara yaxınlaşdığımız və onların həyatlarının dərinliklərinə vardığımız zaman bədbəxtlikdən, problemlərdən, narahatlıqdan, düşmən təhlükəsindən qorxmaqdan, paxılların sui-qəsdindən və dostlarının ixtilafından başqa bir şey görmürük.

t.me/axlaq

⚠️ Tənhalıqdan əziyyət çəkirəm. Heç kimlə dostluq edə bilmirəm. Kimlərlə ünsiyyətdə olsam tez yoruluram. Heç bir işin ardınca axıra qədər gedə bilmirəm. Tez ruhdan düşürəm. Mən nə edim?👇

1⃣ Hər bir işlə məşgul olmaq istədikdə əvvəlcə həmin işi öz bacarıq və gücünüzlə müqayisə edin. Gücünüz çatmayan işi öhdənizə götürməyin.

2⃣ Həyatınızda nail olduğunuz uğurları bir yerə qeyd edin, vaxtaşırı o uğurlarınıza nəzər salın.

3⃣ Din alimlərinin həyatı barədə kitabları mütaliə edin.

4⃣ Allah Taala ilə ünsiyyətinizi çoxaldın. Namazları hüzuri-qəlb ilə qılın, hər gün ayələri üzərində düşünərək Qurani-kərim oxuyun.

5⃣ İradənizi gücləndirin. Həyatda uğur qazanmış insanların hamısı böyük zəhmət və çoxlu təlaşla özünəinam yaratmışlar.

6⃣ Qətiyyətli və ciddi olun. Özünüzü zəif və bacarıqsız sanmayın. Utancaqlıqdan uzaq olun.

7⃣ İctimai insan olmağa çalışın. Dostlar və tanışlarınız ilə birlikdə olduqda danışılan mövzu barədə siz də öz nəzərinizi deyin. Yalnız qulaq asmaqla kifayətlənməyin.

8⃣ Nizam-intizamlı olun. İşlərinizi dəqiqliklə icra edin.

9⃣ Həmişə gülərüz olun və təbəssüm edin.

🔟 Tənqid olunmaqdan qorxmayın. Tənqidi qəbul edin.

1⃣1⃣ Nikbin olun, ümidsizlik və məyusluqdan uzaq olun.

1⃣2⃣ Kiçik işlərdən başlayın, sonra tədriclə böyük və daha mühüm işlərə girişin.

1⃣3⃣ Zəif yerinizi tapın və onu islah edin.

1⃣4⃣ Məsuliyyətini boynunuza götürdüyünüz işləri layiqincə yerinə yetirmək üçün təcrübəli insanlarla məsləhətləşib addım atın. Heç bir işi tələsik və düşünmədən etməyin.

t.me/axlaq

🕌 Hər möminin başlıca məqsədi...

📝 İmam Hüseyn (ə) böyük oğlu Əli Əkbəri döyüşə göndərərkən belə buyurdu:

اللهمّ اشهد على هؤلاء، فقد بَرَزَ إليهم أشبهُ الناس خَلْقاً وخُلُقاً ومَنْطِقاً برسولك محمد(صلى الله عليه وآله)، وكنّا إذا اشتقنا إلى رؤية نبيّك نظرنا إليه

"Allahım, şahid ol. Mən yaradılışda (və cismi quruluşda), xasiyyətdə və danışıqda Allahın Rəsuluna (s) ən çox bənzəyən bir oğlanı meydana göndərirəm! (Ey camaat!) Bilin ki, hər zaman bizim ürəyimiz Peyğəmbər (s) üçün darıxsaydı, bunun üzünə baxardıq."

💠 Əli Əkbər haqqında deyirlər ki, o xoş görünüşlü, gözəl xasiyyətli, mehriban, xeyirxah, xoş danışığa sahib bir gənc idi.

🟢 Yaradılış, xasiyyət və görünüş baxımından, eləcə də danışıq və nitqində adamlar içində həzrət Muhəmmədə (s) ən çox bənzəyən şəxs idi. Bütün kamallar və ali xüsusiyyətlər onun vücudunda toplanmışdı.

🕋 Deməli, biz əgər həqiqi mömin olmaq istəyiriksə, həzrət Muhəmməd (s) və Əhli-beytə (ə) oxşamalıyıq.

❓ Nəylə?👇

👉 Gözəl əxlaq, təmiz niyyət, gözəl danışıq və bir kəlmədə, əsil insanlıq xüsusiyyətlərinə malik olmalıyıq.

🔆 Bəs biz, həzrət Muhəmmədə (s) nə qədər oxşaya bilmişik?

t.me/axlaq

🌙 Bu gecənin mövludu həzrət Muhəmmədin (s) zahiri və batini varlığının bariz nümunəsidir.

🏠 Bu gecə bütün varlıqların diqqət mərkəzində olan ev Rübab və İmam Hüseyn əleyhissalamın nurlu evidir ki, üzüyün qaşı kimi ərşdə parlayır, o evdə dünyaya gələn insanın xüsusiyyətləri və təbiəti həzrət Muhəmmədi - səllAllahu əleyhi və alih - xatırladır.

🏘 Bu Əli (Əli-Əkbər) həzrət Fatimənin (ə) ailəsinin digər bir üzvüdür ki, Əli əleyhissalamın adını, əzəmətini və heybətini də xatırladır.

🔆 Əli adını qoymağın fəlsəfəsi İmam Hüseynin (ə) atasına bağlılığını göstərir, çünki İmam Hüseyn əleyhissalam özü buyurmuşdur: “Əgər mənim yüz övladım dünyaya gəlsə, hamısının adının Əli olmasını istəyərəm”.

🌍 Əli-Əkbər o kəsdir ki, Kərbəlada Bəni-Haşim nəslinin ilk şəhididir. Məhz onun, yəni Əli-Əkbərin varlığında həzrət Muhəmmədin (s) siması, xasiyyəti və səxavəti ilə həzrət Əlinin (ə) hökmü və şücaəti elə birləşir ki, Qiyamət gününə qədər onun varlığının çiçəyi həzrət Muhəmmədin (s) ətrini saçır.

🟥 Bunun şahidi İmam Hüseynin (ə) Aşura günü dediyi kəlamdır:
"Ey camaat, şahid olun ki, surət, xasiyyət və danışıq baxımından Allahın Rəsuluna (s) ən çox bənzəyən bir oğlanı meydana göndərirəm".

t.me/axlaq

🌍 Ünsiyyət ədəbi

📝 İmam Məhəmməd Baqir əleyhissalam buyurur:

إنَّ مِن رَوحِ اللّه ِ ثَلاثَةً التَّهَجُّدَ بِاللَّيلِ و إفطارَ الصّائمِ و لِقاءَ الإخوانِ

"Üç şey Allahın insana mərhəmətinin nişanəsidir:
Gecə ibadəti, Oruc tutana iftar vermək, (təqvalı mömin) dostlarla görüşmək."

📚 Əl-Əmali (Şeyx Tusi) 172-ci səhifə

🔰 Hədisdə qeyd edilən bu üç xüsusiyyət mömin şəxsin daimi və həmişəlik xüsusiyyətləridir.

t.me/axlaq

🕋 Tövhid əxlaqı “la ilahə illAllah” şüarını əməldə göstərməkdir.

BEŞİNCİ HİSSƏ

4⃣ Tövhidi-ibadinin əməli və əxlaqı budur ki, biz yalnız Allaha ibadət edirik.

🕋 Onu da deyək ki, əməldə yalnız Allaha ibadət, bəndəlik və itaət etmək çox çətindir.

📖 Qurani-kərim Fussilət surəsinin 30-cu ayəsində buyurur:

إِنَّ الَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَمُواْ تَتَنزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَئكَةُ أَلَّا تخَافُواْ وَ لَا تحَزَنُواْ وَ أَبْشِرُواْ بِالجْنَّةِ الَّتىِ كُنتُمْ تُوعَدُونَ

“Şübhəsiz: “Rəbbimiz Allahdır!” – deyən, sonra da (sözündə) düz olan kəslərə mələklər nazil olub (belə deyərlər): “Qorxmayın və kədərlənməyin! Sizə vəd olunan Cənnətlə sevinin!”

🌍 Bu ayə “La ilahə illAllah” dedikdən sonra sözünün üstündə durmağın və əməl ilə özünü doğrultmağın nə qədər çətin olduğunu göstərir.

🌐 Halbuki bir çox insanlar Allaha iman gətirdiklərini dil ilə desələr də həqiqətdə nəfslərinə itaət edirlər.

📖 Qurani-kərim Casiyə surəsinin 23-cü ayəsində buyurur:

أَ فَرَءَيْتَ مَنِ اتخَّذَ إِلَاهَهُ هَوَئهُ

“Nəfsini (nəfsin istəklərini) özünə məbud (tanrı) edənləri gördünmü?”

⭕️ Bəli, hər “La ilahə illAllah” deyən yalnız Allaha itaət edən şəxs deyil. Bir çox insanlar bu pak kəlməni dil ilə desələr də, həqiqətdə Allahdan başqalarına –düşmənə, pula, vəzifəyə, ehtirasa, güclüyə, varlıya, nəfsə ... itaət edirlər.

t.me/axlaq

🕋 Tövhid əxlaqı “la ilahə illAllah” şüarını əməldə göstərməkdir.

DÖRDÜNCÜ HİSSƏ

3⃣ Tövhidi-əfalinin əxlaqı budur ki, biz Allahın rübubiyyətini (yiyəlik, sahiblik, tanrılıq) Ona məxsus bilək, başqalarına və ya başqa şeyə məxsus bilməyək.

🌍 Həyatda və ümumiyyətlə varlıq aləmində həqiqi təsiredicinin Allah-taala olduğunu qəbul edək.

الحمد لله رب العالمین

“Həmd (şükr və sitayiş) yalnız aləmlərin Rəbbi olan Allaha məxsusdur.”

🌐 Varlıq aləminin həqiqi və mütləq hakimi Allahdır.  Peyğəmbəri (s) də insanlara Allah-taala hakim təyin etmiş, Allahın qanunlarını bizlrə çatdırmasını əmr etmişdir.

📖 Qurani-kərim Nisa surəsinin 80-ci ayəsində belə buyurur:

مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ

"Allah Peyğəmbərinə itaət edən şəxs, şübhəsiz ki, Allaha itaət etmiş olur."

💠 Peyğəmbərdən (s) sonra isə bəşəriyyətə elə bir insan rəhbərlik və imamlıq etməlidir ki, o şəxs Peyğəmbərin (s) bildiyi qanunların hamısını bilsin.

📖 Qurani-kərim Nisa surəsinin 59-cu ayəsində buyurur:

يَأَيهُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَطِيعُواْ اللَّهَ وَ أَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكمُ‏ْ

“Ey iman gətirənlər! Allaha itaət edin. Onun peyğəmbərinə (s) və (peyğəmbərin on iki məsum canişinləri olan) öz əmr sahiblərinizə itaət edin.”

t.me/axlaq

🕋 Tövhid əxlaqı “la ilahə illAllah” şüarını əməldə göstərməkdir.

ÜÇÜNCÜ HİSSƏ

2⃣ Tövhidi-sifatinin əxlaqı budur ki, insan bütün fəzilətləri və yaxşılıqları Allahdan görsün, özündən yox.

🌍 Qarun ilə Süleyman peyğəmbərin fərqi də elə bundadır.

💠 Həzrət Süleymanın o qədər sərvəti və var-dövləti vardı ki, tarixdə heç kimin o qədər var-dövləti olmayıb. Cinlərin bir çoxları Süleyman peyğəmbərə tabe idilər və onun üçün hətta fəhləlik də edirdilər. Süleyman peyğəmbərin hakimlik etdiyi yerdən üç min kilometr uzaqda yerləşən Yəmənin Səba padşahı Bilqeyisin taxını Süleyman peyğəmbərin vəzirlərindən biri bir göz qırpımında həzrət Süleymanın yanına gətirdi. Belə bir qüdrətə malik olan Süleyman peyğəmbər bu sərvəti və qüdrəti barədə deyir:

هذا من فضل ربی

“Bu mənim Rəbbimin lütfündəndir (mərhəmətindəndir).” (Nəml surəsi 40-cı ayə)

🌐 Lakin Musa peyğəmbərin zamanında yaşamış o vaxtın ən varlı adamı olan Qarun tam əks istiqamətdədir.

⭕️ Belə ki, Musa peyğəmbər Qaruna “Allahın sənə verdiyi malın zəkatını ver” dedikdə Qarun deyir:

انما اوتیته علی علم عندی

“(Qarun) dedi: mən bu var-dövləti özümdə olan elm və bilik vasitəsilə əldə etmişəm.” (Qasəs surəsi 78-ci ayə)

⚫️ Görüyünüz kimi Qarun həyatdakı nailiyyətlərini Allahdan görmür, öz hünəri sayır.

🟢 Halbuki Bilqeyisin taxtının Yəməndən Fələstinə gətirilməsini həzrət Süleyman peyğəmbər Allah-taalanın lütf və mərhəməti sayır.

💎 Qarunda olan var-dövlət Allah tərəfindən idi, onun bu sözündən sonra Allah onun var-dövlətini yerə batırdı. Qarun əlində olduğu nemətlərin Allahdan olduğunu qəbul etmək istəmirdi.

📖 Qurani-kərim Nur surəsinin 33-cü ayəsində buyurur:

و آتوهم من مال الله الذی آتاکم

“Allahın sizə verdiyi sərvətdən (Onun yolunda ehtiyaclı insanlara da) verin.”

⚠️ Deməli, Tövhidi-sifatinin əməli əxlaqı budur ki mömin uğur və qələbələrin Allahdan olduğunu bilir. Amma kafir bütün bunları yalnız özündən bilir, öz bacarığı sayır.

t.me/axlaq

🕋 Tövhid əxlaqı “la ilahə illAllah” şüarını əməldə göstərməkdir.

İKİNCİSİ HİSSƏ

1⃣ Tövhidi-zatinin əməli əxlaqının mənası budur ki, bizdə Fironluq ruhu, yəni istibdad, təkəbbürlük, cahillik, yalançılıq, hiyləgərlik, özbaşınalıq, zorakılıq ... ruhu olmasın.

📌 Çünki əgər qəlbimizdə nəfsin istək və fironluq ruhu olarsa, dildə Allahın birliyinə şəhadət verməyimizə rəğmən əməldə “şirki-zati”də olarıq.

💥 Bütün müharibə və ixtilafların mənşəyi də elə bu fironluq ruhudur.

🔥 Əgər insanlar özlərindəki fironluq və mənəmlik (heç kəsi bəyənməmək, hamıya alçaq nəzərlə baxmaq) ruhunu öldürə bilsələr yer üzünü başdan-başa xoşbəxtlik və səadət bürüyər.

📖 Qurani-kərim Bəqərə surəsinin 30-cu ayəsində buyurur:

وَ إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَئكَةِ إِنىّ‏ِ جَاعِلٌ فىِ الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُواْ أَ تجَعَلُ فِيهَا مَن يُفْسِدُ فِيهَا وَ يَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَ نحَنُ نُسَبِّحُ بحِمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنىّ‏ِ أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ

(Ya Rəsulum!) Sənin Rəbbin mələklərə: “Mən yer üzündə bir xəlifə (canişin) yaradacağam”, - dedikdə (mələklər): “Biz Sənə şükür etdiyimiz, şəninə təriflər dediyimiz və Səni müqəddəs tutduğumuz halda, Sən orada (yer üzündə) fəsad törədəcək və qan tökəcək bir kəsmi yaratmaq istəyirsən?”- söylədilər. (Allah onlara: ) “ Mən bildiyim şeyi siz bilmirsiniz!” – buyurdu."

⚫️ Mələklər insanın cismi xüsusiyyətinə əsasən bu sözləri demişdilər. İnsan mənəvi və daxili aləmindən uzaqlaşarsa fironluq, zülmkarlıq, azğınlıq və mənəmlik ruhuna malik olar.

🔴 Dedik ki ixtilaf və müharibələrin əsası fironluq ruhundandır. Əgər iki tərəf bir-biri ixtilafdadırsa ya tərəflərin hər ikisi, ya da ikisindən biri günahkardır. Çünki haqq əhli heç var bir-birləri ilə ixtilafda olmazlar.

💠 Peyğəmbərlər, imamlar və kamil möminlər arasında belə bir ruh olmadığı üçün onlar mehribandırlar.

🕌 Elə edək ki, bu mənfi ruh, fironluq ruhu bizdən uzaq olsun.

Ardı var...

t.me/axlaq

🕋 Tövhid əxlaqı “la ilahə illAllah” şüarını əməldə göstərməkdir.

🔰 Dostlar, Tövhidi fikri və fəlsəfi cəhətdən başa düşmək asandır. Çətin olan əxlaqi və əməli cəhətdən qəbul etməkdir.

⭕️ Deməli, təkcə dil ilə “la ilahə illAllah” kəlməsini demək, eləcə də bu şüarın mənasını əqli cəhətdən başa düşmək heç də bəndəlik etmək və ya həqiqi bəndə olmaq demək deyil.

🕋 “La ilahə illAllah”, yəni varlıq aləmində Allahdan başqa haqq olan məbud yoxdur.

🕋 “La ilahə illAllah”, yəni mən yalnız Allaha bəndəçilik edirəm. Nəfsimin, şəhvətin, vəzifənin, ağalığın, rəisliyin, müdirliyin, pulun, qızılın, var-dövlətin qulu deyiləm.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

“Kim “La ilahə illAllah” deyərsə nicat tapar.”

✍ Bu hədisin məqsədi sözünə, dediyinə əməl edən insanın deyimidir.

📖 Bu səbəbi Qurani-kərim gözəl açıqlayır. Qurani-kərim Fatir surəsinin 10-cu ayəsində buyurur:

إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكلَمُ الطَّيِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّلِحُ يَرْفَعُهُ

“Pak sözlər Ona tərəf yüksəlir və (onu bilin ki, pak sözləri Allahın) dərgahina yüksəldən saleh (yaxşı) əməldir.”

🟣 Deməli, tövhidi əməli şəkildə göstərmək dediyimiz İlahi şüarların Allah dərgahına ucalmasının yeganə yoludur.

💎 Tövhidin dörd növü vardır.

1. Tövhidi-zati (Zatda tövhid)
2. Tövhidi- sifati (Sifətlərdə tövhid)
3. Tövhidi-əf'ali (Fel, hərəkət və işlərdə tövhid)
4. Tövhidi-ibadi (İbadət və bəndəlikdə tövhid)

❓ Elə isə bu növlərin hər birinin əməli əxlaqı necə olmalıdır?

Ardı var...

t.me/axlaq

⚫️ Lovğalıq və təkəbbürlükdən xilas olmaq üçün çarə yolları.
(Qurani-kərim ayələrinə və hədislərə əsasən)

1️⃣ Vacib namazları hüzuri-qəlb ilə qılmaq.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

فرَضَ اللَّهُ ...الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً عَنِ الْكِبْرِ

"İnsanın təkəbbürdən paklanması üçün Allah namazı vacib etdi.

2️⃣ Allaha pənah aparmaq, Allahdan kömək istəmək.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Bəla və müsibətlər Allaha panah apardığınız kimi təkəbbürlükdən də Allaha pənah aparın, Allahdan kömək istəyin.

3️⃣ Əhli-beytin (ə) və İmamzadələri tez-tez ehtiramla ziyarət etmək.

4️⃣ Əhli-beytin (ə) təqvalı və əxlaqlı dostları ilə ünsiyyətdə olmaq və onlarla təvazökarlıqla davranmaq.

5️⃣ Camieyi-kəbirə ziyarətnaməsini hər həftə, ya da heç olmasa ayda 2 dəfə oxumaq.

6️⃣ Övlad tərbiyəsinə ciddi yanaşmaq və ümumiyyətlə, uşaqlarla mehriban davranmaq.


7️⃣ Hər axşam nəfsini hesaba çəkmək. Gün ərzində etdiyi əməlləri nəzərdən keçirmək.

8️⃣ Çoxlu istiğfar etmək, Allahadan bağışlanma istəmək.

📝 İmam ZeynulAbidin əleyhissalam buyurur:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ
(əstəğfirullah və ətubu iləyh) zikrini çox deyən adam təkəbbürlü olmaz.

9️⃣ Allahın nemətlərini yada salmaq, hər nemətə görə şükür etmək.

🔟 Bütün istəmlərini Allahdan istəmək, hər şeyin Allahın əlində olduğunu bilmək.

1️⃣1️⃣ Yaxşı və saleh insanlarla münasibət qurmaq.

1⃣2⃣ İctimai təvazökarlıq rəftarlarını tanımaq və həyatda onun əsasında rəftar etmək.

1⃣3⃣ Bilmədiyimiz şeyə rahat şəkildə "bilmirəm" deyək.


1⃣4⃣ Başqalarını əfv etmək və güzəştə getmək.

1⃣5️⃣ Rastlaşdığı adamlara salamı birinci vermək.

1⃣6️⃣ Evə lazım olan bazarlığı almaq və evə piyada halda aparmaq təkəbbürlüyü insandan uzaqlaşdırır.

t.me/axlaq

🌍 Keçmişimlə necə davranım?!

1⃣ Keçmiş hadisələri qəbul et.

🌐 Bəzi insanlar bütün keçmiş hadisələri görməməzlikdən gəlir və heç nə olmamış kimi davranırlar.
Bu səhvdir!
İlk addım, hadisələri qəbul etməkdir.

2⃣ Pis hadisələrin cisminə və ruhuna necə təsir etdiyini anla.

⭕️ Keçmişin acı hadisələri hər bir insana müxtəlif yollarla təsir edə bilər. Bəzilərində həzm problemləri olur. Bəzi insanlarda baş ağrısı, başgicəllənmə və bədən ağrıları olur.
Bəzi insanlar depressiyaya düşür və yaşamaq motivasiyasını itirir və sair.

3⃣ Qəbul et ki, hər şeyin nəzarəti sənin əlində deyil.

🔲 Yaxınlarınızın ölümü, bədbəxt hadisə və ya valideynlərin ayrılması kimi bəzi acı hadisələr tamamilə sənin nəzarətində deyil və buna görə özünə əziyyət etməməlisən.

4⃣ Müsbət, əxlaqlı və rasional (məntiqli, ağıllı) insanlarla ünsiyyətdə ol.

🟢 Pozitiv (şən) və rasional insanlarla ünsiyyət sənin əhval-ruhiyyənə kömək edir və özünü təklik və depressiyaya uğramamağa kömək edir.

5⃣ Özünü bağışla!

💠 İndiki ağlını, məntiqini və şərtlərini bir neçə ay və ya bir neçə il əvvəlki səbəb və məntiq və şərtlərlə müqayisə edə bilməzsən.

🟥 Bil ki, o vaxt etdiyin səhvləri indi təkrarlamayacaqsan, çünki o səhvlər sənin üçün dərs olub.
Və ya o vaxt elə bir təhsil sahəsini seçmişən ki, indi onu seçmirsən.

🟪 Amma bilməlisən ki, o zaman da sən o işləri ağıl, məntiq və əvvəlki şərtlərə görə etdin və bunu doğru hesab etdin.
Hər bir insan zaman keçdikcə dəyişir, ağlı inkişaf edir və istənilən vaxt o dövrün səbəbi və məntiqinə uyğun qərarlar verir.

🔆 Elə isə özünü bağışla, keçid et, davam et və bundan sonra düzgün qərarlar ver.

t.me/axlaq

🕋 Ən yaxşı ilahi nümunə.

📝 İmam Hüseyn əleyhissalam Kərbəlada buyurdu:

لكم فِيَّ اسوة

"Mən sizin üçün nümunəyım".

📚 Tarixi-Təbəri 5-ci cild 403-cü səhifə

💠 Əgər biz İmam Hüseyn əleyhissalam ilə əlaqəmizi gücləndirmək istəyiriksə, çalışmalıyıq ki, istəklərimizi İmam Hüseynə (ə) uyğunlaşdıraq.

🟩 Çalışaq ki, İmam Hüseynin (ə) çox sevdiyini bildiyimiz əməlləri biz də sevək və yerinə yetirək, onun xoşlamadığını bildiyimiz əməllərdən uzaq olaq və həmin pis əməlləri etməyək.👇

🕋 Bütün peyğəmbərlərin və övliyaların sevdiyi şey, Allaha itaət etmək və bütün öhdəlikləri yerinə yetirmək, amma onların hamısının nifrət etdiyi şey isə günah və itaətsizlik olub.

🕌 Əgər ibadətimizin, ziyarətimizin, ümumiyyətlə, bütün yaxşı əməllərinizin daha çox dəyər qazanmasını istəyiriksə, etdiyimiz hər bir günahdan tövbə etməyə çalışmalıyıq.
Bu, İmam Hüseyni (ə) sevindirir və nəticədə, o həzrətin bizimlə rabitəsinin cazibəsi öz möhkəmliyini artırır.

❤️ Əgər qəlbimizin İmam Hüseyn əleyhissalam ilə eyni istiqamətdə və həmahəng olmasını istəyiriksə, hədəf və istəklərimiz müştərək olmalıdır; Fikrimiz, sevgimiz, əxlaqımız, baxışlarımız eyni olmalıdır. Əhli-beytlə (ə) birgəlik məhz bu mənadadır.
Əhli-beytin (ə) şiəsi olmağın mənası da budur.

📖 Qurani-kərim Saffat surəsinin 83-cü ayəsində buyurur:

وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ


"Həqiqətən, İbrahim onun şiələrindən idi."

t.me/axlaq

🌍 Şəban ayının salavatının ümumi məzmunu.

1⃣ Həzrət Muhəmmədin (s) Əhli-beyti (ə) elm xəzinəsi, mələklərin gəlib-getdiyi yer, İlahi risalətin və vəhyin nazil olma yeridir.

2⃣ Əhli-beyt (ə) təhlükəli və şiddətli dalğalarda xilasedici qayıq kimidir, ondan yapışan xilas olar, ondan uzaqlaşan isə boğular.

3⃣ Əhli-beytdən (ə) qabağa keçmək və ya onlardan (ə) geri qalmaq nicat üçün maneə və əngəldir; məqsədə çatan şəxslər Əhli-beyt (ə) ilə birgə və birlikdə olanlardır.

4⃣ Allah-taala Əhli-beytin (ə) haqqına hörmət etməyi, onlara itaət etməyi və onların vilayətini qəbul etməyi insanlara vacib etmişdir.

5⃣ Bu duada dua edən şəxs Allahdan onun qəlbini itaət nəticəsində abad etməsini və onu günahla rüsvay etməməsini istəyir.

6⃣ Bu duada başqa bir mövzu dua edən şəxsin yoxsullara və ehtiyacı olanlara kömək etməyi nəsib etməsini istəməkdir.

7⃣ Şəban ayı namaz qılmaq, oruc tutmaq və gecələri oyaq qalmağın daha çox tövsiyə olunduğu aydır.

8⃣ Şəban ayının əməllərini yerinə yetirməklə həzrət Muhəmmədə (səllAllahu əleyhi və alih) tabe olmaqda uğur istəmək, həmçinin o həzrətdən (s) şəfaət istəmək, Allah-taaladan bağışlanma və mərhəmət diləmək bu duanın mövzulardandır.

t.me/axlaq

✅ Bu gün İmam ZeynulAbidin əleyhissalamın təvəllüdü günüdür.

📝 İmam Zeynul Abidin əleyhissalam dualarından birində belə buyurur:

"İlahi, elə bir şəxs tapılarmi ki, desin: mən Allahın qapısına qonaq getdim, amma O məni qonaqlığa qəbul etmədi?!
Elə bir şəxs tapılarmı ki, desin: mən dəvəmi Allahın evinin qapısında yatırdım (yəni ümid gözü ilə Onun dərgahına göz dikdim), amma O məni naümid etdi?!
İlahi, qapı bağlı deyil, bizim əlimiz bağlıdır".

⭕️ İnsan öz əl-qolunu nəylə bağlayır?

⚫️ Günahla!

🔥 Günah insanın əllərini, ağlını, düşüncəsini və təfəkkürünü zəncirləyir.

❓ Günah nədir?

👉 Günah odur ki, insan Allahın qadağan etdiyi işə məşğul olur və yaxud Allahın vacib etdiyi şeyə əməl etmir.

🕋 Dostlar, Allah-taala insanları çox sevir. Bunun sübutu üçün haramlardan çəkinməyi bizlərə əmr etməsinə baxmaq kifayətdir.

🌍 Dostlar, baxın, insan günah etməyəndə vaxt ona mühüm deyil, Orucluğun qışa–yaya düşməsi onun üçün fərqli deyil.

⏰ Bir nəfər tövbə etmişdi. Qış idi, orucluq yanvar ayına düşmüşdü. İftar vaxtı tez gəlib çatırdı, bu şəxs hönkür-hönkür ağlayırdı ki, "gün nə tez bitir?"

🟥 Ancaq insan günah edəndə üç rəkətlik Şam namazı onun üçün dağı yerindən qoparıb o tərəfə qoymağa bənzəyir.

📖 Qurani-kərim Bəqərə surəsinin 45-ci ayəsində buyurur:

وَ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبرْ وَ الصَّلَوةِ وَ إِنهَّا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلىَ الخْاشِعِينَ

“Səbirdən və namazdan kömək istəyin. Şübhəsiz bu iş, xüşu əhlindən (günah etməyənlərdən) başqalarına (yəni günah edənlərə) çox ağır gəlir.”

🔲 Bir çox insanlar üçün iki saatlıq kinoya və ya 90 dəqiqəlik futbola baxmaq namazdan daha sevimlidir. Kinonun və ya futbolun vaxtının bitməsinə gileylənirlər, 2 saata və ya 90 dəqiqəyə "nə tez qurtardı?" -deyə təəssüf edirlər. Lakin 5 dəqiqəlik namaza çox çətinliklə dözür və namazın salamını verdikdə namazı bitirməsinə sevinirlər.
Nə üçün?👇

👉 Çünki insan günah edəndə Allahdan soyuyur!
İbadət və itaətlərdən ləzzət ala bilmir!

🌍 Şəban ayıdır, mübarək Ramazan ayının qapısıdır.
Xalis tövbənin zamanıdır...

t.me/axlaq

❓ Dördüncü İmam ZeynulAbidin əleyhissalam nə üçün səccad adı ilə məşhurdur?

✍️ Bəli, o Həzrətin (ə) ən məşhur ləqəbi "Səccad"dır. Çoxlu və uzun səcdələr İmam ZeynulAbidin əleyhissalamın alnında iz qoymuş və dərisi qabar bağlamışdı. Odur ki, o həzrətə "Səccad", yəni çox səcdə edən və "seyyidus-sacidin", yəni səcdə edənlərin rəhbəri ləqəbi verilmişdi.

🕋 Çoxlu və uzun səcdələr sevimli peyğəmbərimiz həzrət Muhəmmədin (s) bütün müsəlmanlara dönə-dönə tapşırdığı göstərişlərdən biridir.

🔰 Həzrət Muhəmmədin (s) yanında dedilər: Ey Allahın Peyğəmbəri, bizim cənnətə girməyimiz üçün zamin olun.
Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurdu:
"Onda, siz də çoxlu və uzun səcdələriniz ilə bu işdə mənə kömək edin."

📝 İmam Məhəmməd Baqir əleyhissalam buyurur:

"Atam (İmam ZeynulAbidin əleyhissalam) Allahın hər hansı nemətini xatırlayardısa, dərhal səcdə edərdi.
Qurani-Kərimdə səcdə barəsində olan hər bir ayəni oxuduqda səcdə edərdi.
Hər hansı çətinliyi həll olsaydı, dərhal səcdə edərdi.
Hər bir vacib namazı qurtaran kimi səcdə edərdi.
İxtilafda olan iki nəfəri barışdırdığı zaman bu müvəffəqiyyətə görə Allaha səcdə edərdi.
Səcdədə yerə dəyən üzvlərində (alın, dizlər) səcdənin izi bəlli idi. Ona görə də atamı "Səccad" (çox səcdə edən) adlandırdılar."

📚 Cilaul-uyun 834-cü səhifə

t.me/axlaq

✅ Fədakarlıq və mətinliyin əhəmiyyəti.

📝 Həzrət Abbas (ə) buyurur:

"Dinin düşmənləri mənim qollarımı kəssələr də mən öz dinimi sona qədər müdafiə edəcəyəm."

✔️ Dostlar, bəzi insanlar düşmənlə mübarizə etməkdə yalnız qolları vacib bilirlər.
Məsələn, hərbi xidmətə "yararsız" elan olunanlar düşmənlərə qarşı mübarizədən kənar qalmalı deyillər; Onlar danışıq, söz, yazı və sair ilə haqq olan mübarizədə iştirak etməlidirlər.

💠 Odur ki, qeyrətli insan son nəfəsinədək mübarizə meydanında qalır, insan bütün canı ilə əlləri, ayaqları, dili, düşüncələri hətta rəftar, davranış və əxlaqı ilə mübarizə etməlidir.

🟢 Həzrət Abbasın (ə) sözlərinin mənası da elə budur.
➡️ Yəni qollarım kəsilsə də mən pak və xalis İslam dinini müdafiə edəcəyəm. Ölümdən başqa heç bir səbəb məni mübarizədən saxlaya bilməz.

🕋 Dostlar, nəfslə mübarizə meydanı da belədir, heç bir səbəb bizə nəfsin istəkləri ilə mübarizədə bizi qəflət, süstlük, tənbəllik və təsilmçiliyə sövq etməməlidir.

t.me/axlaq

🕋 Həzrət Abbas (ə) Məsumların (onların hamısına Allahın salamı olsun) həqiqi davamçısıdır və onun örnək alınası çoxlu fəzilətləri vardır.

💠 Dostlar, onu da qeyd edək ki, həzrət Abbasdan (ə) nümunə götürmək üçün onun ən məşhur dörd fəzilətinə diqqət yetirmək bizim tərəqqi və inkişafımız üçün daha faydalı görünür:

1⃣ Ədəb və təvazökarlıq

2⃣ Mərdlik və şücaət

3⃣ Sədaqətlilik və vəfalılıq

4⃣ Dini və insani hisslər.

@axlaq

🔆 Bizə pislik edənləri bağışlamalıyıqmı?

📝 İmam Hüseyn əleyhissalam buyurur:

لو شتمني رجل في هذه الاذن وأومى إلى اليمنى واعتذر لي في الأخرى لقبلت منه

“Əgər sağ tərəfimdə dayanmış bir nəfər mənə kobud söz deyib dərhal sol tərəfimə keçərək məndən üzr istəyərsə mən onun üzrünü qəbul edərəm.”

📚 İhqaqul həqq 11-ci cild 429-cu səhifə

✅ Yaddan çıxarmayaq ki:

1⃣ Bizə pislik edənləri bağışlamamağımız mənfi yük qalağını daşımaq kimidir ki, bu da əvvəlcə zehni qarışıqlığa və onun ardınca cismi pozğunluğa səbəb olur. Çünki batindəki hər bir təsəvvürün əks-sədası zahirdə özünü büruzə verir. Mənfi fikirlər mənfi rəftar və davranışları, hətta mənfi adamları özünə cəzb edir.

2⃣ Hər bir insan istər istəməz tez-tez keçmişini xatırlayır, keçmişi xatırlayarkən xatırlanan hadisələrin müsbət və gözəl olması insanın şadlıq və sevinc içində olmasına səbəb olur. Eləcə də keçmişimizi xatırlayarkən mənfi və insanı ruhdan salan üzücü hadisələrin xoşagəlməz təsiri bizi qəmgin və pərişan edir.

3⃣ Biz qarşı tərəfi bağışladığımız təqdirdə onların bizə qarşı fikirləri müsbətə doğru dəyişir, bizi “əfv edən” və “güzəştəgedən” insan olaraq tanıyır, bizim etibarlı və etimad ediləcək şəxs olduğumuzu anlayır. O, hətta üzdə bildirməsə də həmişə içində bizə pislik etdiyinə görə narahatlıq hissi keçirəcəkdir.

4⃣ Bu şərait bizim də başımıza gələ bilər, biz də istər istəməz kimisə incitmiş olarıq, onda bizim gözləntimiz necə olacaq?!
Elə isə biz bağışlamalıyıq ki, bizi də bağışlasınlar.

t.me/axlaq

💦 Yağış kimi olaq!

قالَ عِندَهُ الحُسَينِ عليه السلام رَجُلٌ: إنَّ المَعروفَ إذا اُسدِيَ إلي غَيرِ أهلِهِ ضاعَ.

فَقالَ الحُسَينُ عليه السلام: لَيسَ كَذلِكَ، ولكِن تَكونُ الصَّنيعَةُ مِثلَ وابِلِ المَطَرِ؛ تُصيبُ البَرَّ وَالفاجِرَ

"Bir nəfər imam Hüseynin (ə) yanında dedi: "Ləyaqəti olmayan adama edilən yaxşıllq zay olar."
İmam Hüseyn (ə) (onun cavabında) buyurdu:
"Yox, elə deyil. Yaxşılıq yaxşı və pis insanın üzərinə yağan güclü yağışa (leysana) bənzəyir."

📝 əl-Həyat 5-ci cild 315-ci səhifə

✅ Bəli, bəzən yaxşılıq etdiyimiz adamdan əvəz görməyəndə və ya əksinə, yaxşılıq etdiyimiz adam bizə pislik edəndə fikrimizə gələn birinci şey ona yaxşılıq etdiyimizə görə heyifsilənməkdir. Hədisdəki adam da elə düşünürdü, amma bu doğru deyil.

💧 Yağış yer üzündə həyatın davamının zərurəti olduğu kimi, yaxşılıq da yağış kimi cəmiyyətdə insanlıq, mehribanlıq, mərhəmət və mürüvvətin həyatının davamı üçün zəruridir.

🌧 Elə isə, gəlin, yağış kimi olaq. Bu kimin qabıdır, bu kimin evinin damıdır? -deyə soruşmayaq!

t.me/axlaq

💠 Gəlin, həyat böhranlarında İmam Hüseyn əleyhissalama iqtida edək!

🌍 Müasir dünya həyat böhranlarının geniş yayıldığı və durmadan çoxaldığı zamanına gəlib çatıb.👇

🔲 Qida böhranı, iqtisadi böhran, münaqişə və ixtilaflar böhranı, stress və depressiya böhranı, əxlaq və insanlığın süqutu böhranı, cismi və mənəvi xəstəliklər böhranı...

🕋 Həyat böhranlarını idarə etmək üçün ən yaxşı nümunə və model Allah-taala ilə daimi bağlılıqdır.

🌐 Kərbəla və Aşura böhranında İmam Hüseyn əleyhissalam Allah-taala ilə daimi əlaqə və kəsilməz rabitəsinə görə özünü o qədər rahat hiss edirdi ki, belə buyurdu:

إِلَهِی رِضاً بِقَضَائِکَ صَبْراً عَلَی بَلَائِکَ تَسْلِیماً لِأَمْرِکَ لَامَعْبُودَ سِوَاکَ یَا غِیَاثَ الْمُسْتَغِیثِینَ

"İlahi, Sənin təqdirinə (qismətinə) razıyam, Sən tərəfdən olan bütün bəlalara səbir edirəm, Sənin bütün əmrlərinə təsliməm, Səndən başqa heç bir məbud (sitayiş ediləsi bir kəs) yoxdur, ey çətinliyə düşənlərin köməyinə çatan!"

🔆 Dostlar, baxın, Allah-taalaya daimi bağlılıq belə bir ağır və böhranlı vəziyyətlərdə (Aşura günündə) təsəlli vericidirsə, normal və adi şəraitdə də təbii ki həyatın təsəllivericisi, eləcə də təskinlik və aramlıq bəxş edəndir.

🕋 Allah-taalaya bağlılıq, yəni👇

👉 Allahın zikri ilə əlaqə və bağlılıq; Namaz, dua, münacat

👉 Allahın kəlamı ilə əlaqə və bağlılıq; Qurani-kərim

👉 Allahın evi ilə əlaqə və bağlılıq; Kəbə, Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) hərəmi, məscid

👉 Allahın vəlisi ilə əlaqə və bağlılıq; Peyğəmbərlər (ə), həzrət Muhəmməd (s) Əhli-beyt (ə)

👉 Allahın əmri ilə əlaqə və bağlılıq; Vacibləri yerinə yetirmək və haramları tərk etmək...

t.me/axlaq

🪐 Əxlaqlı insan axirət gününü təsdiq edir.

✍ Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Təəccüb edirəm o kəsə ki, bu dünyanı görə-görə, o biri dünyanı inkar edir".

📖 Qurani-Kərim Vaqiə surəsinin 62-ci ayəsində buyurur:

وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَىٰ فَلَوْلَا تَذَكَّرُونَ

"Siz (yaşadığınız) birinci dünyadan xəbərdar oldunuz. Bəs necə olur ki, (ondan sonra bir dünyanın olacağını) xatırlamırsınız?"

🌍 Bu dünyada davamlı şəkildə məad və ölümdən sonrakı həyatı əks etdirən səhnələrə rast gəlmək olur. Ağaclar qışda ölür və ya ölümə bənzər bir hala düşür, bahar küləyi əsəndə, canlılara həyat bəxş edən yaz yağışı yağanda yenidən "doğulur", hər yerdə həyat nişanələri yaranır.

🌐 Altı aydan sonra ömrün xəzan fəsli olan payız fəsli gəlir və yenidən ölüm dövrü çatır, daha sonra yenidən həyat təkrar olur.

🟠 Biz bu səhnə ilə dəfələrlə rastlaşmış, öləndən sonra həyata qayıtmağı təcrübədə görmüşük. Belə isə, nə üçün qəflət yuxusundan oyanmırıq?

🟣 Həmçinin rüşeymdə davamlı şəkildə baş verən dəyişikliklər ölümdən sonrakı həyata bənzəyir. Belə olan halda, dünyanı əvvəl yoxdan yaradan Allah üçün ölümdən sonra yenidən həyatı bərqərar etməkdə nə çətinlik ola bilər?!
Bundan əlavə, biz Allah-taalanı hikmət sahibi hesab edirik.

🔵 Həmçinin dünyada ümumilikdə nə yaxşı, nə də pis əməl sahibləri əməllərinin hamısının qarşılığını almırlar. Belə olan halda, hikmət sahibi və ədalətli Allah başqa aləmdə onların əməllərinin qarşılığını verməyə bilərmi?!

t.me/axlaq

Məbəs gecəsi.
Peyğəmbərlərin (onların hamısına Allahın salamı olsun) gəlişinin, yəni besətinin əsas 5 hədəfi.

💠 Şükrün 4 əsası;

1⃣ İnsan bütün nemətlərin əsl sahibinin Allah-taala olduğunu bilməli, Allahı öz nemətinin sahibi kimi tanımalıdır.

🟦 Hətta kimsə insana yaxşılıq etsə belə, tam əminliklə düşünməlidir ki, ona yaxşılıq etməsini Allah-taala həmin şəxsin qəlbinə salmışdır. Onun özünə qalsaydı, heç vaxt elə yaxşılıq etməzdi. Şükrün bu əsasına qəlbən şükür etmək deyilir.

2⃣ İnsan Allah-taalanın verdiyi nemətlərə görə sevinib şad olsun. Ona görə yox ki, dünyada rahatlığına səbəb olur, ona görə ki, həmin nemətlərdən düzgün istifadə etməklə nemət sahibinin razılığını qazana bilər.

✅ Başqa sözlə desək, insan Allahın ona verdiyi nemətlərə görə sevinir, çünki Allah-taala ona nemətlər verməklə həmin şəxsə yaxşı işlər görmək, yaxşılıq etmək, möminlərə əl tutmaq ... üçün fürsət verib.

3⃣ İnsan qəlbən şükür etməklə yanaşı, dilində də Allah-taalaya şükür etsin. Qəlbən şükür etmək bütün məxluqatın xeyirxahlığını istəməkdirsə, dildə şükür etməksə odur ki, verdiyi nemətlərə görə Allaha təşəkkürünü bildirsin.

4⃣ İnsan Allahın ona verdiyi neməti Allah-taalanın razı olduğu yerlərə sərf etsin. Belə ki, Allah-taalanın insana bəxş etdiyi nemətlərdən olan bədən üzvlərini də Allaha bəndəliyə yönəltsin, haram və günah işlərdən çəkindirsin.

👉 Məsələn, gözün şükründən biri də odur ki, hansısa müsəlmanda gördüyü eyb və nöqsanı görməməzliyə vursun.
Yaxud qulağın şükründən biri də odur ki, hansısa müsəlman haqqında eşitdiyi eyb və nöqsanı eşitməməzliyə vursun.

t.me/axlaq

✍ İmam Musa-Kazım əleyhissalam buyurur:

"Təvəkkülün dərəcələrindən biri də budur ki, bütün işlərində Allaha təvəkkül edəsən"

📚 əl-Kafi 2-ci cild 65-ci səhifə

🌍 İnsan bütün işlərdə, yəni hətta nəfəs almaqda, yeməkdə, yol yeriməkdə, danışmaqda, mütaliə etməkdə, öyrənməkdə, öyrətməkdə... Allah-taalaya təvəkkül etməlidir.

🕋 Bəli, Allah-taala insana güc və iradə verməlidir ki, həmin şəxs hər bir işi yerinə yetirə bilsin.

🪐 Bu məqama çatan insanın gələcəklə bağlı heç bir qorxusu, heç bir qəm-qüssəsi olmaz.

@axlaq

🌍 Aldadan dünya.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

أَمَّا بَعْدُ فَإِنِّي أَخَذَرُكُمُ الدُّنْيَا، فَإِنَّهَا حُلْوَةٌ خضرة، حُفْتْ بِالشَّهَوَاتِ، وتحيت بِالْعَاجِلَةِ، وَرَاقَتْ بِالْقَلِيلِ، وَتَحَلَّتْ بِالأَمَالِ، وَتَزَيَّنَتْ بِالْغُرُورِ

"Sizi dünyadan çəkindirirəm. Belə ki dünyanın zahiri şirin və təravətlidir, dünya şəhvətlərə bürünmüşdür, nağd olduğu üçün nəzərləri cəlb etmiş, azacıq bəxşişləri ilə qəlbləri öz tərəfinə çəkmişdir, arzular və aldatmaq üçün özünü bəzəmişdir”.

🌐 Bəli, dünya aldadıcıdır, insanları aldatmaq üçün min bir hiylədən istifadə edir. İmam Əli əleyhissalam bu hədisdə hiyləgər dünyanın aldadıcı xüsusiyyətlərini bizə tanıtdırır ki, sabah dünyapərəstliyimizə görə bəhanə gətirməyək.

💢 Azacıq bəxşişləri ilə qəlbləri öz tərəfinə çəkmişdir, yəni dünya özünün az, kiçik və müvəqqəti malını elə bəzəyir ki, dünyapərəstlərin qəlbini özünə cəzb edir, neçə-neçə insanları özünün aşiqinə çevirir.

⚫️ Arzular və aldatmaq üçün özünü bəzəmişdir, yəni dünya insanı aldatmaq üçün özünü arzularla bəzəyib. İmam Əli əleyhissalam bu cümlə ilə demək istəyir ki, dünyanın zinəti və bəzəyi gerçək deyil, əksinə, o, xəyal və arzularda bəzəkli görünür. Aldatmaq və hiyləgərlik dünyanın əsas sərmayəsi və onun zinətlənmə amilidir.

⭕️ Bu məsələ o zaman aydın olur ki, şahların saraylarına, onların zahiri qüdrətlərinə, varlıların saraylarının bər-bəzəklərinə, onların paltarlarına, miniklərinə, gözəl və cəzbedici yaşayış vasitələrinə uzaqdan baxaq, bu zaman qəlblər çırpınır və dünya onlar üçün cəzbedici görünür. Lakin onlara yaxınlaşdığımız və onların həyatlarının dərinliklərinə vardığımız zaman bədbəxtlikdən, problemlərdən, narahatlıqdan, düşmən təhlükəsindən qorxmaqdan, paxılların sui-qəsdindən və dostlarının ixtilafından başqa bir şey görmürük.

t.me/axlaq

💠 İslam əxlaqında ağılın kamilliyinin əhəmiyyəti

📝 İmam Musa Kazım əleyhissalam buyurur:

من أراد الغنى بلا مال ، وراحة القلب من الحسد ، والسلامة في الدين
فليتضرع إلى الله في مسألته ، بأن يكمل عقله

“Hər kim mal-dövlətsiz ehtiyacsızlıq, paxıllıqdan kənar olan qəlb və dində salamatlıq arzusundadırsa, Allaha yalvarıb-yaxarmaqla istəsin ki, (Allah) onun ağılını kamil etsin.”

📚 Biharul-ənvar 1-ci cild 139-cu səhifə

1⃣ Birinci, var-dövlət və sərvət barəsində onu deyə bilərik ki, hal-hazırda insanların çoxu ehtiyacsızlığı sərvətin çoxluğunda görür. Yəni pul ilə ruhi rahatlıq tapmaq arzusundadırlar. Elə birlirlər ki, pulları nə qədər çox olarsa, bir o qədər ruhi rahatlıq və dincliyə malik olacaqlar, halbuki səhv fikirdədirlər. Ehtiyacsızlıq puldan asılı deyil, mal-dövlətdən ehtyacsız olmaq da vardır. Mal-dövlətdən ehtiyacsız olmağın mənası budur ki, insanın ruhu ehtiyacsızlıq hissinə malik olur. Həqiqi “qina”, yəni zənginlik ehtiyacsızlıqdır. İnsanların çoxu ehtiyacsızlığı pulun və sərvətin çoxluğunda axtarırlar, ancaq tapa bilmirlər. Çünki ehtiyacsızlıq insanın ruhuna və daxili aləminə məxsus olan bir məsələdir. Adətən ən pis nigaranlıqlar və ruhi iztirablar mal-dövləti çox olanlardadır.
Mal-dövlətdən ehtiyacsızlıqda insan ruhi cəhətdən hiss edir ki, ehtiyacsızlıq pulun çoxluğunda deyil. Ancaq mal-dövlətlə ehtiyacsızlıq anlayışında insan elə bilir ki, onun pulu və mal-dövləti çoxaldıqca daxilindən ona ehtiyacsızlıq hissi gələcəkdir və onun ruhu mal-dövlətin çoxluğundan doyaraq rahat və aram olacaqdır.

2⃣ İkinci, paxıllıq ruhun ən qorxulu xəstəliyidir. Qərb alimləri paxıllığı insanın ruhunun xərçəngi sayırlar və onların əksəriyyəti paxıllığın müalicəsinin olmadığını düşünürlər. Paxıllıq insanı bədbəxt edir, insana əziyyət verir, onu cəmiyyətdə gözdən salır. Paxıllıq insanın -qarşı tərəfin əlindən nemətin çıxmasına xatir- istənilən günaha əl atmasına zəmin yaradır, paxıllıq insanı ölümə qədər aparır.

3⃣ Üçüncü, adətən hər bir insan dininin salamat və qüsursuz olmasını istəyir, bu dünya müvəqqəti və keçid yeridir, bundan əlavə insanın dininin salamat olması onun bu dünya və axirətinin abad olması və xoşbəxtliyinin göstəricisidir.

4⃣ Dua etmək kifayət etmir, həddindən artıq yalvarmaq, duada israr etmək, çox yalvarıb istəmək lazımdır. Yalvarıb-yaxarmaqdan məqsəd insanın təklikdə və bəzən gecənin sakitliyində Allah dərgahına üz tutub ağlayaraq, sızlayaraq və ah-nalə edərək öz istəklərini Allahdan istəməsidir.

5⃣ İnsan yuxarıdakı üç mühüm istəyin həlli üçün Allahdan istəməlidir ki, Allah onun ağlını kamil etsin. Buradan məlum olur ki, yuxarıdakı üç mühüm məsələnin mənşəyi və kökü əslində cəhl, nadanlıq, anlamazlıq və düşüncəsizlikdir. Ehtiyacsızlığı pulun və mal-dövlətin çoxluğunda axtaran adamın ağılı qüsurludur, paxıl adam ağılı qüsurludur, dininə zərbə vuran və dinini nöqsanlı etmiş adamın da ağlı çatmır.

✅ Bizim dinimiz ağıl dinidir. İnsanın ağıl səviyyəsi inkişaf etdikcə, bütün sahələrdə onun dünyagörüşü, nəzər və baxışları da inkişaf edir. O, həqiqətləri görür. Hətta cənnətin ali məqamlarını qazanmaqda da meyar hər bir insanın ağlı və mərifətidir. Hədisdə var ki, mərifətlə namaz qılan şəxsin namazının bir rəkətinin savabı, mərifətsiz namaz qılan adamın min rəkətlik namazına bərabərdir.

t.me/axlaq

⚖ Özünüzdən hesab çəkin.

📝 İmam Musa Kazım əleyhissalam buyurur:

لَيس مِنّا مَن لَم يُحاسِبْ نَفْسَهُ في كُلِّ يَومٍ ، فإنْ عَمِلَ خَيرا اسْتَزادَ اللّه َ مِنهُ وحَمِدَ اللّه َ علَيهِ ، وإنْ عَمِلَ شَيئا شَرّا اسْتَغْفَرَ اللّه َ وتابَ إلَيهِ

“Hər gün özündən hesabat tələb etməyən bizdən deyil. Əgər yaxşı iş görmüş olsa Allaha şükür etsin və Allahdan istəsin ki, daha yaxşı və daha çox edə bilsin. Əgər pis iş görmüş olsa tövbə edib əfv diləsin.”

📚 Biharul ənvar 67-ci cild 72-ci səhifə

⏰ Yatmazdan əvvəl fikirləşin:

✅ Bu gün neçə dəfə İmamzaman əleyhissalamı xatırlamışam?

✅ Bu gün (Allah eləməsin) neçə dəfə günah və səhv etmişəm?

✅ Bu gün hansı lazımlı və mühüm işi etməmişəm?

✅ Bu gün neçə nəfərin xətrinə dəymişəm?

🌍 Yadımızda olsun ki, sabah
"yaxşı olmaq üçün"
ən gözəl fürsətdir.

t.me/axlaq

🔆 İnsanda yaşamaq həvəsini yaradan amil.

💠 İnsanın sevincinə səbəb olan hər hansı bir şeyi əldə etməsi və ona çatması istəyinə sevgi deyilir.
Sevginin müxtəlif növləri var;

🟦 Onların ən əhəmiyyətlisi insanın özünə və varlığına, həyatına olan sevgisidir.
Bu, sevginin növləri arasında ən güclüsüdür.

🟩 Bu da ondan irəli gəlir ki, nəyisə sevmək onu dərk etməyə bağlıdır. Yəni insanın bir şeyə və ya bir şəxsə olan sevgisinin səviyyəsi onun həmin şeyi dərk etmə səviyyəsinə bağlıdır.

👉 Məsələn, boşanmaların əsas səbəblərindən biri, qarşı tərəfin yüz cəhətindən yalnız birini görüb sevməkdir. Evləndikdən sonra həyat yoldaşını daha dərindən dərk etdikcə onda sevilməyə səbəb görmür, beləliklə də qarşılıqlı mehribanlıq, səmimiyyət, sevgi və gözəl ünsiyyət tədricən yoxa çıxır...

🟪 Demək, insan ən yaxşı şəkildə məhz özünü dərk edə bilər. Yəni, insanı özündən yaxşı heç kim tanıya, dərk edə bilməz.

🟥 Əgər insan özünü hər şeydən artıq sevirsə, deməli, yoxluğuna da nifrət edir. Elə buna görə də ölməyi yox olmaq kimi başa düşən insanlar ölümdən çox qorxur, ona ikrah hissi ilə yanaşırlar.

🏘 İnsanın övladına, qohum-əqrəbasına, ... olan sevgisini də özünü sevməsi ilə əlaqələndirmək lazımdır. Belə ki, insan özünü sevdiyi və həyatının həmişə davam etməsini arzuladığı üçün bu işdə ona yardımçı olacaq övladını, qohum-əqrəbasını və sair kəsləri də sevir. Çünki onların varlığını öz varlığı kimi hesab edir.

⬛️ Amma insanın özünü sevməsi hissi zəiflədikcə, onun həyata eşqi də zəifləyir və ya onda həyat eşqi ölür, yaşamaqda bir məqsəd və hədəf görmür, onunçun həyat öz mənasını itirir, heç kimlə dostluq etmək istəmir, ünsiyyətdən qaçır...

🕋 Belə olan halda bu şəxs özünün tərəqqisi və əbədiyyət aləmi üçün heç nə etmir, dinin inkişafı üçün heç bir addım atmır, İmamzaman əleyhissalamın zühuruna şərait yaratmaq üçün çalışmır, cahillik və xəbərsizik səbəbindən haqq yoldan çıxmış və ya şəkk-şübhə içində olan insanları hidayət etmək və onları Əhli-beytə (ə) qovuşdurmaq üçün heç bir səy göstərmir...

t.me/axlaq

🌐 Bir nəfərin nicatı cəmiyyətin nicatıdır.

📖 Qurani-kərim Maidə surəsinin 32-ci ayəsində buyurur:

من قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا

"Kim haqsız yerə bir nəfəri öldürərsə sanki bütün insanları öldürmüşdür, Kim bir nəfəri dirildərsə sanki bütün insanları diriltmişdir."

🌍 İstər tarixdə istərsə də müasir cəmiyyətlərdə görürük ki, bəzən bir nəfəri xilas etmək, bir nəfərə nicat vermək çoxlu sayda insanların nicat tapmaqlarına səbəb olmuşdur.
Eləcə də əksinə, bir nəfərin ölümü cəmiyyətdə şiddətli qarışıqlığın əmələ gəlməsinə və çoxlu sayda insanların ölümünə səbəb olmuşdur.

⚫️ Bu mövzu mənəvi məsələlərə də aiddir. Bir çox hallarda bir nəfəri yoldan azdırmaq çoxlu sayda insanların yollarını azmalarına və günaha sürüklənmələrinə səbəb olur.

🕋 Eləcə də əksinə, bir nəfəri hidayət etmək və düz yola gətirmək bir çox hallarda çoxlu sayda insanların azğınlıq və cəhalətdən qurtularaq islah olmalarına səbəb olur.

🔵 Çalışaq ki, özümüzü islah etdikdən sonra insanların hidayət olmalarında vasitəçilik edək. Ola bilər ki, bizim vasitəmizlə düz yola gəlmiş insanlar gələcəkdə hərəsi neçə-neçə insanların hidayət olmalarına səbəb olarlar.

🟩 Elə isə, gəlin əxlaqımızı düzəldək, elmimizi çoxaldaq, insanlarla mehriban olaq, onlara Allah-taalanı sevdirək...

🔆 Həmişə bu ümid ilə yaşayaq ki, bizim rəftarımız gələcəkdə bütöv bir cəmiyyətin nicatına səbəb ola bilər.

t.me/axlaq

🌍 Bacardıqca heç kimə ağız açma.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Sənin abır və şərəfin (buz kimi) donmuş haldadır (qorunur). (Başqalarına) ağız açmaq və istəmək onun damcılarıdır (onu əridib yox edir). Onu kimin yanında əritməyinə diqqət et."

✅ Həyalı şəxs cəmiyyətdə ehtiram və dəyər sahibidir, dediyi sözlərin kəsəri olar, çətinlikdə onun sorağına gedərlər.

🟨 İnsan kiməsə ağız açıb nəsə istədikdə həya etdiyindən üzündən və alnından tər axmağa başlayır və hətta həmin tərin damcıları üzündən yerə tökülür, əslində, yerə düşən damcılar elə üzün suyudur ki, insanın həya və abır mənasını kəsb etmişdir.

🟩 Yəni, insan bacardıqca kiməsə ağız açıb abrını aparmamalıdır. Ən sonda, çarəsiz qaldıqda isə elə bir insana ağız açmalıdır ki, abri qorunsun və ağız açdığı adam ləyaqətli, şəxsiyyətli insan olsun, yəni, ən azından şərəfli və dəyərli insanın yanında üzünün suyunu töksün.

📝 İmam Məhəmməd Baqir əleyhissalam buyurur:

"Ağız açan insan bilsəydi ki, ağız açmağın nə qədər eybi vardır, heç zaman ağız aşmazdı.
Bəxşiş verən insan bilsəydi ki, bəxşiş verməyin nə qədər savabı, mükafatı vardır, heç bir zaman kimisə məhrum etməzdi."

📚 əl-Kafi 4-cü cild 24-cü səhifə

💠 Ağız açmağın əks tərəfi iffətli və izzətli olmaq deməkdir.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

"Kimsə üzünə ağız açmaq qapısını açsa, Allah da həmin şəxsin üzünə yetmiş növ fəqirlıq və yoxsulluq qapısını açar və bu qapılardan birini belə bağlamaz."

📚 Biharul-ənvar 18-ci cild 115-ci səhifə

📕 Qeyd etdiyimiz hədislərdən bəlli olur ki, insan zərurət və şiddət yaranmadıqca yaxşı olar ki, ağız açmasın və bacardıqca özünün iffət və izzətini qoruyub saxlasın.

🔰 "Ənsardan (Mədinə şəhərinin əhalisindən) bir neçə nəfər Həzrət Muhəmmədin (s) hüzuruna gəlib salam verdikdən sonra dedilər: "Ey Allahın Rəsulu, bizim sizdən istək və hacətimiz vardır."
Həzrət (s) buyurdu: "İstəyinizi deyin."
Dedilər: "Ey Allahın Rəsulu, istəyimiz çox böyükdür."
Həzrət (s) buyurdu: "Nədir istəyiniz?"
Dedilər: "Sən bizim Cənnətə gedəcəyimizə zamin ol".
Həzrət Muhəmməd (s) başını aşağı salıb əlində tutduğu kiçik əsa ilə yerə işarə edərək buyurdu:

أفعل ذلك بكم على أن لا تسألوا أحداً شيئا

"Mən bu istəyinizi yerinə yetirərəm, amma bir şərtlə ki, bundan sonra kimdənsə nəsə istəməyəsiniz."
Bu hadisədən sonra həmin insanlar o qədər diqqətli idilər ki, kiminsə minikdə qamçısı əlindən yerə düşərdisə, piyada olana qamçının yerdən götürülməsini deməzdi. Çünki bu da bir növ ağız açmaq hesab olunurdu. Özü minikdən düşərək əyilib qamçını götürər, yenidən miniyinə əylə şərdi.
Su qabına yaxın olan dostuna deməzdi ki, qabı ver. Özü yerindən qalxaraq gedib həmin qabı götürərdi."

📚 əl-Kafi 4-cü cild 21-ci səhifə

t.me/axlaq

🌍 Dünyanı dəyişmək istəyən şəxs özündən başalmalıdır!

🌐 Dünya əhalisi üçün örnək və nümunə olmaq istəyən hər bir müsəlman mərifət, əxlaq və ədalətdə nümunəvi insan olmalıdır, bu da hər bir müsəlmana müyəssər (nəsib) olmur.

💠 Odur ki, həqiqi şahidlər və ən gözəl nümunələr məsum İmamlardırlar (onların hamısına Allahın salamı olsun).
Ancaq bu, bizim böynumuzdan məsuliyyəti götürmür, çünki dünyada müsəlman olmayan altı milyard insan bizim hər birimizi şahid və nümunə sanır, bizim hər bir danışıq, hərəkət, əməl, rəftar və davranışımızı İslamın və həzrət Muhəmmədin (s) ayağına yazır.

🟢 20-ci əsrin dahi əxlaq ustadlarından olmuş Ayətullah Noxudəki (r) deyir:
“Nəcəfdə bizim seyyid bir ustadımız vardı, bir gün onun evinə getdim və evdə onun ağladığını gördüm. Dedim: -Ustad, nə üçün ağlayırsınız?
Dedi: -İndi Qiyamət gününü xatırlayırdım, fikirləşdim ki, əgər Qiyamətdə bir yəhudi ya xristian yaxud da dinsiz birisi Allaha məni göstərərək “ey Allah, mən bu seyyiddə filan pis rəftar və əməli gördüyüm üçün müsəlman olmadım” deyərsə, mən nə cavab verəcəyəm?”

💎 Mübarək Ramazan ayında müvəffəqiyyətimiz və əldə edə biləcəyimiz uğurlar və mənəvi məqamlar Rəcəb və Şəban aylarından bəlli olur. Çünki Rəcəb və Şəban ayları mübarək Ramazan ayının müqəddiməsidir, Ramazan ayını daha yaxşı dərk etmək, İlahi ziyafətə (Allah qonaqlığına) və İlahi qürbə (Allaha yaxınlaşmağa) nail ola bilməyimiz üçün Rəcəb və Şəban aylarından qəflət etməməliyik.

🔵 Mübarək Ramazan ayında Allah-taalanın layiqli qonağı olmaq, eləcə də müqəddəs ayda İlahi müvəffəqiyyət, Allaha yaxınlaşma və mənəvi məqamları əldə edə bilməyimiz üçün Şəban ayında qəlbimizi paklamalı, nəfsimizi saflaşdırmalı və İlahi qonaqlıq ayına hazır olmalıyıq.

t.me/axlaq

✅ Əvvəlcə özünüz əməl edin.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

وَ انْهَوْا عَنْ الْمُنْكَرِ وَ تَنَاهَوْا عَنْهُ، فَإِنَّمَا أُمِرْتُمْ بِالنَّهَى بَعْدَ التَّنَاهِي

"İnsanları pis işlərdən çəkindirin, onu özünüz də etməyin. Çünki siz günahı əvvəl özünüz tərk edib, sonra insanları ondan çəkindirmək məsuliyyəti daşıyırsınız".

✔️ Deməli, insanların vəzifəsi bunlardır:

1⃣ Birincisi, öz elmi səviyyələrini artırmalıdırlar. Çünki xoşagəlməz işlərin baş verməsinin səbəblərindən biri nadanlıqdır.

2⃣ İkincisi, Allahın göstərişlərinə əməl etməyə çalışmalı, həmçinin ümumi vəzifələrdən olan "yaxşı işlərə dəvət edib pis əməllərdən çəkindirmə" prinsipini unutmamalıdırlar.

☑️ Bəli, günahdan çəkinmək başqalarını pis işlərdən çəkindirməyin vacib şərti deyil, kamal şərtidir.

👉 Çünki şübhəsiz, əgər insan özü günah etsə və başqalarını həmin günahdan çəkindirmək istəsə, sözünün elə də təsiri olmayacaq və camaat onu ələ salacaq və məsələn, belə deyəcək:
"Sən müsəlmanın malını oğurlayırsan, amma sənin öz malını oğur layanda qışqır-bağır salırsan ki, müsəlmançılıq yoxdur!"

🕋 Buna görə də İslamın böyük rəhbərləri (ə) həmişə deyiblər ki, biz sizi hər hansı bir işdən çəkindirməmişdən qabaq özümüz həmin işdən çəkinirik.

📕 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam and içərək belə buyurub: "And olsun Allaha, sizi nədən çəkindirmişəmsə, onu əvvəlcə özüm tərk etmişəm".

📚 Nəhcül-bəlağə 175-ci xütbə

t.me/axlaq

💥 Qəzəbin qarşısını almaq üçün ən yaxşı üsul əfv etmək və bağışlamaqdır.

📖 Qurani-kərim Nur surəsinin 22-ci ayəsində buyurur:

وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ

"(Möminlər) gərək əfv etsinlər və (insanların təqsirlərindən) keçsinlər. Məgər Allahın sizi bağışlamasını istəmirsiniz? (Elə isə siz də əfv edin və bağışlayın.) Allah çox bağışlayan və mehribandır.

🔥 Təhrikedici hadisələr insanda qəzəbin alovlanmasına səbəb olur. Belə vəziyyətlərdə insan orqanizmi kortizol və adrenalin kimi stress hormonları ifraz edir.

⚫️ Kortizol beyni boşaldır, hüceyrədə nöqsan yaradır və yaddaşın itməsinə səbəb olur. Həmçinin qan təzyiqi və şəkərin yüksəlməsinə, arteriya damarının (qanı ürəkdən bədənin müxtəlif üzvlərinə aparan damarın) sərtləşməsinə və nəticədə ürək xəstəliklərinə səbəb olur.

🟢 Bu hormonların ifraz edilməsinin qarşısını almaq üçün ən yaxşı üsul əvf etmək və bağışlamaqdır.

🔰 ƏQurani-kərim müsəlmanlara yaşayışlarında əfv etmək və bağışlamaq yolunu tutmağı tövsiyə edir. Həzrət Muhəmmədin (s) və məsum İmamların (ə) hədislərində əvf etmək və bağışlamaq möminlərin ən vacib xüsusiyyətlərindən sayılır.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

مَن كَثُرَ عَفوُهُ مُدَّ في عُمرِهِ

"Əfv etməyi (və bağışlamağı) çox (yəni davamlı) olan şəxsin ömrü uzun olar."

📚 Əlamud-din 315-ci səhifə

t.me/axlaq

🏠 Ailədə ər-arvad arasında ixtilafın olması qaçılmazdır. Bəs, necə edək ki, bu ixtilaflar düzgün şəkildə həllini tapsın və dava-dalaşa, təhqirə səbəb olmasın?!

🏠 Ailədə hər hansı mövzu ilə əlaqədar ixtilaf və fikir ayrılığı yarandıqda mübahisəyə bu yollardan biri ilə başlayaq:

1. "Bu məsələ ilə bağlı fikrimi bildirə bilərəmmi? Məni səhv başa düşdüyünü hiss edirəm".

2. "Bilirəm ikimiz də emosionalıq, amma gəl, sakit danışaq".

3. "Hiss edirəm ki, bu məsələ hər ikimiz üçün çox vacibdir, bu barədə birlikdə danışa bilərikmi?"

4. "Başa düşürəm, əsəbləşmisən və narahatsan, deyə bilərsənmi, səni tam olaraq nə narahat edir?"

5. "Sənə çox hörmətim var, amma burada fikir ayrılığımız var, icazə ver izah edim."

6. "Gəl bir-birimizi daha yaxşı anlamağa çalışaq, bu məsələ ilə bağlı nə düşünürsən?"

7. "Mən səni incitmək və xətrinə dəymək istəmirdim, bunu sülh içində müzakirə edə bilərikmi?"

8. "Hiss edirəm ki, burada bir anlaşılmazlıq var, daha ətraflı izah edə bilərsənmi?"

9. "Bilirəm ki, bu məsələ sənin üçün vacibdir və buna görə də məhz sənin mövqeyini eşitmək istəyirəm”.

10. "Dava-dalaş əvəzinə, səni nəyin narahat etdiyini həqiqətən başa düşmək istəyirəm."

✅ Bunu həyat yoldaşınıza və ya sevdiyinizə göndərin ki, bundan sonra gözəl mübarizə aparasınız.

🏘 Çünki ailələrdə fikir ayrılığı həyatın ədviyyatıdır, təbii ki, şüurlu olarsa.

t.me/axlaq

🔰 Elmi əhlindən və vaxtında öyrənin.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

فَبَادِرُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِ تَصْوِيحٍ نَبْتِهِ، وَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُسْعَلُوا بِأَنْفُسِكُمْ عَنْ مُسْتَكَارِ الْعِلْمِ مِنْ عِند أهله

"(Camaat! Həm elm həm də vücud) ağacı qurumamışdan və başınız özünüzə (dünya işlərinə) qarışmamışdan qabaq elm öyrənməyə çalışın. Elmi onun əhlinin yanında olan qaynaqdan (Əhli-beyt əleyhimussalamdan) əxz edin".

1⃣ "Ağacının quruması" ifadəsi o Həzrətin (ə) şəhid olmasına, eləcə də hər İmamın öz dövründə insanların arasından getməsinə, xüsusilə də İmamzaman əleyhissalamın qeybə çəkilməsinə, "elm qaynağı" ifadəsi isə o Həzrətin (ə) və məsum İmamların bərəkətli vücudlarına işarədir.

📕 İmam Əli əleyhissalam beləcə insanlara xəbərdarlıq edir ki, mən aranızdan getməmişdən istədiyinizi soruşun, öyrənin. Həmçinin hər bir insanın vəzifəsi budur ki, öz zamanın İmamından (ə) elm və mərifət öyrənsin.

2⃣ "Elm ağacının quruması" cümləsinin başqa bir mənası isə budur ki, depressiya stres, qorxu, iztirab və sair psixoloji xəstəliklər insanın beynini qurudur. Odur ki bu xəstəliklərə düçar olan insan elm öyrənə bilmir, çünki onun yaddaşı zəifləyir, həmişə gərgin olur, fikrini toparlaya bilmir... Elə isə nə qədər ki psixoloji narahatlıqlar başınızın üstünü almayıb elm öyrənin.

3⃣ İmam Əli əleyhissalamın qeyd edilən cümlədə ikinci məqsədi insanın vücud ağacının qurumasıdır.

🌍 Çünki insan bütün yaşlarında elm öyrənmək hazırlığına malik olmur. Müəyyən bir yaş dövründən sonra insanın elm öyrənmək sürəti və qarşısına çoxlu maneələr çıxır.

⭕️ Bundan əlavə, insanın ömrü artdıqca problemləri də artır, cismi xəstəlikləri onun iradəsini zəiflədir, ailə qayğısı və iş yükü vaxtını alır, həm də adətən insan yaşlandıqca öyrənmək istedadı azalır.

t.me/axlaq

https://t.me/kovser114

⚫️ Paxıllıq təhlükəsi.

📝 İmam ZeynulAbidin əleyhissalam buyurur:

اللَّهُمَّ إِنيِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ... وَ غَلَبَةِ الْحَسَدِ

"Allahım! Paxıllığın mənə güc gəlməsindən Sənə sığınıram."

🔴 Paxıllıq insanın başqalarının uğurlarından narahat olması və onların bu uğurlarını itirməsi istəyi deməkdir.

❌ Bu pis xüsusiyyət o qədər təhlükəlidir ki, ondan Allaha sığınmaq lazımdır, çünki paxıllıq insanın imanını məhv edir.

🔥 Şeytan da məhz paxıllığına görə Allahın dərgahından qovuldu!

📌 Bundan əlavə, paxıl adamın rahatlığı yoxdur və həyatdan heç bir zövq ala bilmir. Çünki onun ömrü ancaq başqalarının xoşbəxtliyini görüb kədərlənməklə keçir, həm də qəlbi mənfi enerji ilə dolu olur və öz əlində olan nemətləri görmür.

t.me/axlaq

✅ Hər bir insanın möminin abır və şərəfi qarşısında vəzifəsi.

🟢 Müqəddəs İslam dinində bütün insanların möminin şərəf və ləyaqəti qarşısında iki mühüm vəzifəsi vardır:

1⃣ Möminin şərəf və ləyaqətini qorumaq.

💠 Din qardaşının hörmət və şəxsiyyətinin ləkələnməsinə səbəb olan hər cür davranış və danışıq İslamda qınanılır.

📝 İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam bu haqda buyurur:

مَنْ رَوى عَلى مُؤْمِنٍ رِوايهً يُريدُ بِها شَيْنَهُ وَ هَدْمَ مُرُوَّتِه لِيَسْقُطَ مِنْ اَعْيُنِ النّاسِ اَخْرَجَهُ اللّهُ مِنْ وِلايَتِه اِلى وِلايَةِ الشَّيْطانِ فَلا يَقْبَلُهُ الشَّيْطانُ

"Kim bir möminin abrını ləkələmək və hörmətini məhv etmək niyyəti ilə danışaraq onu camaatın gözündən salmaq istəyərsə, Allah onu Öz vilayətindən çıxarar və şeytanın vilayətinə qoyar, lakin şeytan da onu qəbul etməz."

📚 əl-Kafi 2-ci cild 358-ci səhifə

2⃣ Möminin şərəf və ləyaqətini müdafiə etmək.

🕋 Hər bir müsəlmanın vəzifəsidir ki, bacardığı qədər din qardaşının şərəf və ləyaqətinin başqaları tərəfindən ləkələnməsinin qarşısını alsın.

📕 "Bir kişi həzrət Muhəmmədin (səlləllahu əleyhi və alih) hüzurunda kiminsə abır və şərəfindən danışdı və başqa bir şəxs əleyhinə danışılan şəxsi müdafiə etmək üçün ayağa qalxdı.
Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih bu vaxt buyurdu:

مَنْ رَدَّ عَنْ عِرْضِ اَخيهِ كانَ لَهُ حِجاباً مِنَ النّارِ

"Mömin qardaşının şərəf və ləyaqətini müdafiə edən şəxs Cəhənnəm odundan amandadır."

📚 Vəsailuş-şiə 12-ci cild 293-cü səhifə

t.me/axlaq

🌙 Rəcəb ayı -Tövbə və bağışlanma ayı!

🔰 Mübarək rəcəb ayının ən çox tövsiyə edilmiş zikirləri istiğfar, yəni Allah-taaladan bağışlanma istəməklə əlaqədar zikrlərdir.

🔵 Mübarək rəcəb ayının hər günündə 70, 100, 400 və 1000 dəfə istiğfar edib Allahdan bağışlanma istəmək tövsiyə edilmişdir.

🟢 O cümlədən,👇

👉 -ay ərzində 100 dəfə və ya 400 dəfə "əstəğfirullahəl-ləzi lə iləhə illə huvə vəhdəhu lə şərikə ləhu və ətubu iləyh"

👉 - hər gün 70 dəfə "Əstəğfirullahə və əs-əluhut-təvbə"

👉 - hər gün 70 yaxud 100 dəfə "əstəğfirullahə rabbi və ətubu iləyh"

☑️ Və ilaxır...

🟡 Bu qədər tövbə və istiğfarın bizlərə tapşırılması səbəblərindən biri də budur ki, Rəcəb və Şəban ayları hədislərə əsasən mübarək Ramazan ayının müqəddiməsidir.

🔷 İnsan həqiqi və qəlbən tövbə edib bağışlanmazsa mübarək Ramazan ayının İlahi qonaqlığına daxil ola bilməz.

🔶 Elə isə, bu ayda hər gün çoxlu istiğfar edib İlahi dərgaha üz tutmaqla səmimi qəlbdən tövbə edək.

📖 Qurani-Kərim hamıya belə bir sual verir:

"Görəsən (dildə və zahirdə) mömin olan adamların (aldadıcı dindarlıqdan əl çəkərək) Allahı və haqq olaraq nazil olmuşu (Quranı) yada salmaqla qəlblərinin həqiqətən (Allahdan) qorxmaları (və təvazökar olmalarının) vaxtı çatmayıbmı?!"
Qurani-Kərim, 57-ci Hədid surəsi 16-cı ayə.

💠 Səmimi qəlbdən tövbə edib Quranın müraciətinə "bəli, vaxt çatıb, artıq həqiqi tövbə etdim" sözü ilə cavab verək.

🌐 Tarixdə nə qədər günahkar insanlar olublar ki, bu ayəni eşidən kimi gizlində və aşkarda etdiyi bütün pis əməllərdən peşman olmuş və tövbə etmişlər. Bir daha günah və harama qayıtmamışlar.

⭕️ Biz, insanları aldatmaq üçün yox, Allah-taalanın razılığını qazanmaq üçün mömin olmalıyıq.

t.me/axlaq

❓ Zöhd və zahidlik nədir?

🌍 İnsan zahidlik məqamına çatana qədər iki şeydən artıq olmayan dünya şərtlərindən (ya sənə üz tutib ya da səndən üz döndərib, ya qocalıqdır ya da cavanlıq, və... və, onun üçüncüsü yoxdur) faydalana bilməz.

🌐 Zahidliyin "mal-dövlətə sahib olmaq və ya sahib olmamaq"la heç bir əlaqəsi yoxdur. Yəni belə deyil ki kasıb və yoxsul adam barədə "bu şəxs zahiddir" deyilə, amma varlı və dövlətli adam barəsində "bu adam zahid deyil" sözlərini deyək.

🪐 Süleyman peyğəmbərin o qədər çox və böyük səltənəti, bolluca var-dövlətli var idi, amma zahid idi.

⭕️ Amma dünyada elə adamlar var ki, məsələn, yalnız bircə təsbehi var, lakin onlar zahid deyillər; Çünki bu təsbeh itsə, gecələr yatma bilməzlər! Amma əgər Həzrət Süleymanın padşahlığını ondan alsalar, o, asanlıqla başını aşağı salacaq və onun üçün heç bir fərqi olmayacaq.

🟦 Buna görə də zahidlik o deməkdir ki, əgər bu gecə sənin bütün mal-dövlətin əlindən alınsa, başını aşağı salıb rahat yatıb, gecə yarısı yerindən qalxıb gecə namazını qılacaqsan.

♻️ Həzrət Zeynəb (ə) Məhərrəm ayının 11-ci gecəsi, yəni indi bizim şami-qəriban adlandırdığımız gecə, ibadətlə məşğul olub kamil şəkildə gecə namazını qıldı. Bax, zahidlik budur;

🕋 Gündüz zamanının İmamı olan qardaşı imam Hüseyn əleyhissalam, və onunla birgə 5 qardaşı, özünün iki oğlu və sair yaxınları şəhid olub, amma bu bənzərsiz və nümunəvi xanım həzrət Zeynəb (ə) həmin günün gecəsində kamil şəkildə gecə namazı qıldı. Bəli, zahidlik bax budur!

⚫️ Halbuki özünü zahid və təqvalı sayan bir çox möminlər təsbehini itirən kimi, bir az çətinliyə məruz qalan kimi vacib namazını meyilsiz və həvəssiz qılır, o ki qaldı gecə namazı qıla.

🔴 Əgər kimsə zahid olmasa və başı dünyaya qarışsa, onun mənəvi səfəri və dərəcəsi dünyadan yuxarı olmayacaq.
Onun bütün zəhmət və çalışmaları bu dünyada qalacaq və dərəcəsi, səviyyəsi də elə dünya olacaq.

t.me/axlaq

🌍 Həzrət Zeynəb (ə) dünya tarixində ən böyük imtahan və müsbət olan Aşura müsibətinin əsas sütunlarından biridir.

🔆 Belə ki həzrət Zeynəb (ə) heç bir tərəddüd etmədən İmam Hüseyn əleyhissalamın yanına gəldi və son ana qədər mətanət, səbat və yenilməzliklə İmamın yanında dayandı, heç bir şey onu İmam Hüseyndən (ə) ayıra bilmədi.

🕌 İmam Hüseyn əleyhissalam Kufəyə gəlmək istəyəndə bəziləri dedilər: Ey Allahın Rəsulunun oğlu, getmə! Əgər gedirsənsə, heç olmasa ailəni özünlə aparma! Həzrət Zeynəb (ə) dedi: "Siz nə danışırsınız?! Məni İmam Hüseyndən (ə) ayırmaq istəyirsinizmi, bizim yollarımız ayrılmazdır!

🌀 Bəli, onları heç bir şey ayırmadı, onlar bəla və müsibətin ortasına gəldilər, həzrət Zeynəb (ə) sona qədər fədakarlıqla dayandı, hətta əsirlik yükünü də çəkdi, bununla belə şəkk və tərəddüd etmədi. Çünki o, yəqin, təsdiq və Allahın vəlisi ilə birgəlik əhlindən idi. Bu, son dərəcə fövqəladə mövqedir.

🟩 Həzrət Zeynəb (ə) elə bir müstəsna və bənzərsiz şəxsiyyətdir ki, İmam Hüseyn əleyhissalam ən çətin imtahanlara onu özü ilə apardı və xanım Zeynəb (ə) bütün sınaqlardan başucalığı və qürurla çıxdı; Xanım Zeynəbin (ə) öz borcunu yerinə yetirməkdə ən kiçik zəiflik, ən kiçik tənbəllik, ən kiçik tərəddüd və ləngliyi heç yerdə görülmədi.

🟦 Bu həmin Həzrət Zeynəbdir (ə) ki, əsirlər karvanını Kufədən Şama apardı və oradan Mədinəyə geri gətirdi, yol boyu nəinki vacib, hətta heç bir müstəhəb əməli tərk etmədi. O, belə ehtiyatlı, təqvalı və yəqin əhli idi və buna görə də həmişə zamanının İmamının (ə) yanında olub onu müdafiə etdi.

t.me/axlaq

🌍 Dünya həyatı yuxuya bənzəyir.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

فَكَأَنَّ مَا هُوَ كَائِنٌ مِنَ الدُّنْيَا عَنْ قَلِيل لَمْ يَكُنْ، وَكَأَنْ مَا هُوَ كَائِنٌ مِنَ الآخِرَةِ عَمَّا قَليل لَمْ يَزَلْ

"Dünyada indi mövcud olan şey qısa müddətdən sonra sanki heç vaxt mövcud olmayıb, axirətdən tezliklə gəlib çatacaq şey sanki həmişə olub".

🌐 Bəli, doğrudan da dünya çox tez keçdiyi və axirət çox tez gəldiyi üçün insanda dünyanın heç vaxt mövcud olmaması və həmişə axirətin mövcud olması təsəvvürü yaranır.

⭕️ Biz bunu öz həyatımızda da çox görmüşük. Bəzən böyük şəxsiyyətlərin evinin yanından keçirik və yadımıza düşür ki, bu ev bir vaxtlar çoxsaylı insanların qaynaşdığı yer idi, amma indi ora elə bir sükut hakimdir ki, elə bil, burada heç vaxt belə bir şey olmayıb.

📕 İmam Hüseyn əleyhissalam Kərbəladan qardaşı Məhəmməd Hənəfiyyəyə göndərdiyi məktubda belə yazmışdı:

فَکَاَنّ الدّنیا لَم تَکُن وَکَاَنّ الاخِرَةَ لَم تَزَل

"Sanki dünya (həyatı) heç olmayıb və həmişə yalnız axirət (həyatı) olub."

📚 Kamiluz-ziyarat 75-ci səhifə

🔆 İnsan, yalnız, İmam Hüseyn əleyhissalamın bu sözü barədə fikirləşib təfəkkür etsə, həyatınl tamamilə dəyişdirə bilər, bəsirəti çoxalar, dünyanın həqiqətini görər...

t.me/axlaq

🌍 Ömür saatları sürətlə keçir!

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

رَحِمَ اللهُ امْرَأَ تَفَكَّرَ فَاعْتَبَرَ، وَاعْتَبَرَ فَأَبْصَرَ

"Allah rəhm etsin düşünən, ibrət götürən və bəsirət əldə edən şəxsə!"

🌐 Dünyanın qeyd edilən aqibəti, gedişatı, faniliyi, müvəqqəti olması və bu kimi xüsusiyyəti barədə fikirləşmək insanların onlardan ibrət götürməsinə, qəflət yuxusundan oyanmasına, sayıqlığına səbəb olur.

♻️ İbrət götürən şəxs, təbii ki, bəsirət əldə edəcək, gözü açılacaq, əşya və hadisələrin zahirinin əvəzinə, batininə baxacaq, kök və nəticələrinə fikir verəcək, bu təfəkkür, ibrət və bəsirət sayəsində nicat yolunu tapacaq.

🟡 Başqa sözlə desək, insan bu gün və dünən baş verən hadisələr barədə fikirləşməklə bir sıra həqiqətlərlə tanış olur və onları qarşıdakı işlərə tətbiq etməklə düzgün yolu tapır.

📕 Bir nəfər İmam Cəfər Sadiq əleyhissalamdan soruşur:

إِنْ تَفَكَّرَ سَاعَة خَيْرٌ مِنْ قِيَامِ لَيْلَة

"Həzrət Muhəmmədin (s) "bir saat təfəkkür bir gecə oyaq qalıb ibadət etməkdən daha yaxşıdır" hədisi doğrudurmu?"
İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurdu:
"Bəli, doğrudur, Həzrət Muhəmməd (s) buyurub: "Bir saat təfəkkür bir gecə oyaq qalıb ibadət etməkdən üstündür".
Ravi soruşur: "Həmin təfəkkür necə olmalıdır?"
İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurur:

يَمُرُّ بِالدُّورِ الْخَرِبَةِ، فَيَقُولُ: أَيْنَ بَانُوكِ؟ أَيْنَ سَاكِنُوكِ؟ مَالَكِ لَا تَتَكَلِّمِينَ؟

"Viran qalmış evlərin yanından keçəndə (üzlərini onlara tutub) deyərlər: "Sizi tikənlər hara getdilər? Sakinləriniz necə oldu? Nə üçün danışmırsınız?"

📚 Biharul-ənvar 68-ci cild 324-cü səhifə

🔷 Bəli, əgər eşidən qulaq olsa, həmin viranələrin sözlərini aydın şəkildə eşidər. Bu, təfəkkürün misallarından biridir. Məqsəd budur ki, təfəkkür insanı qəflət yuxusundan oyatmalı və kamala sarı sövq etməlidir.

t.me/axlaq

✅ İmam Əlinin (ə) minlərlə fəzilətlərinin ən üstünü!

💠 Sevimli peyğəmbərimiz həzrət Muhəmməddən –səllAllahu əleyhi və alih- sonra varlıq aləminin ən üstün şəxsi olan Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın tərifəlayiq işləri, fəzilət, məziyyət və üstünlükləri o qədər çoxdur ki, alimlərdən birinin dili ilə desək “imam Əlinin (ə) düşmənləri ona qarşı olan kin və paxıllıqlarından, dostları isə canlarının qorxusundan o həzrətin fəzilətlərini gizlətmələrinə baxmayaraq o həzrətin fəzilət və tərifləri yeri-göyü doldurmuşdur”.

📖 Qurani-kərimin Rəd surəsinin 43-cü ayəsinin təfsirində oxuyuruq:

عَنْ سُلَيْمِ بْنِ قَيْسٍ قَالَ: سَأَلَ رَجُلٌ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ فَقَالَ لَهُ- وَ أَنَا أَسْمَعُ-:
أَخْبِرْنِي بِأَفْضَلِ مَنْقَبَةٍ لَكَ، قَالَ: مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ، قَالَ: وَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فِيكَ؟
قَالَ: قَوْلُهُ: «وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى‏ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ» إِيَّايَ عَنَى بِمَنْ‏ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب‏

🔰 Suleym ibn Qeys deyir: Bir nəfərin Əli ibn Əbu-Talib əleyhissalama belə bir sual verdiyini eşitdim: -Ən üstün fəzilət və məziyyətini mənə de. (İmam Əli) buyurdu: -Onu Allah Quranda nazil edib!
O kişi dedi: -Allah sənin (ən üstün) fəzilətin barədə nəyi nazil edib?
(O həzrət) buyurdu:
-Allahın (Rəd surəsi 43-cü ayədə dediyi) bu sözüdür:
“Kafirlər deyirlər: “(Ey Muhəmməd) sən peyğəmbər deyilsən!” (Ya rəsulum, onların cavabında) de: “(Peyğəmbərliyimə sübut kimi) mənimlə sizin aranızda Allahın və kitabı bilən şəxsin şahid olması yetər!”.

📚 Nurus-Səqəleyn 2-ci cild 521-ci səhifə

🔷 Ayənin məzmunu bundan ibarətdir ki, həzrət Muhəmmədin (s) qarşısında səf çəkərək insanların haqq dinə qovuşmalarına və düz yola gəlmələrinə əngəl olmağa çalışan kafirlər və münafiqlər camaatı o həzrətdən uzaqlaşdırmaq üçün peyğəmbərə böhtan ataraq onun haqqında mənfi rəy yaradırdılar. Ümumiyyətlə peyğəmbərliyin müdafiəsi əsasən iki yolla icra edilir:

1⃣ Mözücə göstərmək

2⃣ Dəlil gətirmək

🕋 Ayədə Allahın şahidliyindən məqsəq “Allah bilir” demək deyil, “Allah deyir” deməkdir. Allahın şahidliyi Onun Qurani-kərim və möcüzələri olan sübutlarıdır.

💠 Həzrət Muhəmmədin (s) peyğəmbərliyinə dəlil, sübut və sənədi isə əmirəlmöminin Əli əleyhissalamdır.

🔰 Daha aydın şəkildə ayəni ifadə etmək istəsək, həzrət Muhəmməd (s) deyirki mənim haqq peyğəmbər olmağıma 2 sübut kifayətdir, biri Qurani-kərim, o birisi isə həzrət Əli (ə).

✅ Deməli, Allah-taalanın "feli (yəni işlə) sübut" olan möcüzələri, və əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın "rəftar və sözlər sübutu" olan dəlil və bürhanları Qiyamət gününə qədər həzrət Muhəmmədin (s) haqq olduğunun iki əsas şahididir.

✅ Həqiqətən də əmirəlmöminin Əli əleyhissalam üçün çox böyük iftixardır ki, peyğəmbərliyin, yəni İslam dininin sübutu imam Əlinin (ə) şəxsiyyətinin şahidliyi ilədir, onun əli ilədir, onun sözləri, rəftarı və əxlaqı ilədir.

💠 Odur ki, əmirəlmöminin Əli əleyhissalam ilə düşmənçilik edənlərin əsas hədəf və məqsədi həqiqətdə Allah, Quran və həzrət Muhəmmədə (s) qarşı mübarizədir.

⭕️ Çünki düşmənlər bilirlər ki, əgər həzrət Əlini (ə) aradan götürsələr İslam dini və həzrət Muhəmmədin (s) haqq olmasına sübut, dəlil və sənəd olmayacaq. Ona görədir ki, imam Əliyə (ə) qarşı mübarizə 14 əsrdir ki, səngimir.

t.me/axlaq

🔆 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam layiqincə tanınmamış şəxsiyyət.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih Əmirəlmöminin Əli əleyhissalama xitabən buyurur:

وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَوْ لَا أَنْ تَقُولَ طَوَائِفُ مِنْ أُمَّتِي فِيكَ مَا قَالَتِ النَّصَارَى فِي بْنِ مَرْيَمَ لَقُلْتُ فِيكَ مَقَالًا لَا تَمُرُّ عَلَى مَلَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ إِلَّا أَخَذُوا مِنْ تُرَابِ مِنْ تَحْتِ قَدَمَيْكَ لِلْبَرَكَة

"And olsun canım əlində olan Allaha. Əgər ümmətimdən bir qrup müsəlmanın xristianların Məryəm oğlu (İsa peyğəmbər) haqqında dediklərini (İsanın Allahın oğlu olduğunu) sənin barəndə deyəcəklərindən qorxmasaydım, bu gün sənin haqqında elə sözlər deyərdim ki, hansı müsəlmanın yanından keçmiş olsan onlar sənin ayağın dəyən torpağı bərəkət (təbərrük, uğur vasitəsi) məqsədilə götürərdilər".

📚 Şərhu Nəhcül-bəlağə (müəllif: İbn Əbil-Hədid) 9-cu cild 168-ci səhifə
Biharul-ənvar 65-ci cild 137-ci səhifə

💠 Qurani-kərim və həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın bir çox üstünlük və fəzilətlərini üstüörtülü şəkildə söyləmişlər.

🪐 Belə ki o tərif və vəsflərin açıqlanması bəzi xüsusi şəxslərə (İmamlar, Övliya) bu dünyada və digər insanlara isə bu dünyəvi maneələr aradan qalxdıqda mümkün olacaq, yəni o həqiqətləri biz bu dünyada dərk edə bilməsək, gələcək aləmlərdə (bərzəxdə ya cənnətdə) anlayacağıq.

t.me/axlaq

✅ Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın əxlaqından dərslər

🔰 Hikmətin axtarışında olmaq

💎 Hikmət sözünün bir neçə mənası vardır, o cümlədən:

a) İşlərin batininə aid bilgilərə malik olmaq
b) Pisi yaxşıdan və haqqı batildən ayırmağa kömək edən bilgi
c) Bəsirət və xüsusi dərketmə, qavrama
ç) İşlərdə yanlışlıq, xəta və səhvin qarşısını alan bilgi

☑️ Hikmət həyatı düzgün yaşamağa səbəb olan və həqiqətləri insana əyan edən bilgilərdir.

📖 Allah Taala Qurani-kərimdə ağıl, təqva, peyğəmbərlər, əhli-beyt, səmavi kitablar və əxlaq qaydalarına riayət etməyi hikmət adlandırır.

✔️ Hikmət insana həqiqətləri görməsi üçün itigözlük və fəhm verən, düz yol ilə əyrini tanıtdıran vasitədir.

🔷 Deməli, hikmətli (həkim) şəxs çoxlu biliyə malik olan yox, bilikdə və düz yaşamaqda nümunə və meyar olan şəxsdir.

🔶 Hikmət hansısa şəxs, məkan yaxud da zamanla məhdudlaşmır, hikmət tarix boyu və coğrafi genişliklə cərəyan edir. Və mömin şəxs həmişə onun ardınca olmalı və ona axtarıb tapmalıdır.

💠 Əimrəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

وقَالَ ( ع ) الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ - فَخُذِ الْحِكْمَةَ ولَوْ مِنْ أَهْلِ النِّفَاقِ

“Hikmət möminin itkisidir (odur ki, həmişə onun axtarışında olun). Elə isə hikməti əldə edin, hətta nifaq əhlindən (münafiqlər, ikiüzlülərdən) olsa belə.”

🌐 Hikmət və mərifəti qazanmaq istəyən şəxs üçün milli, ictimai, coğrafi hətta dini bağlılıqlar belə mane ola bilməz.⬇️

➡️ Məsələn, bizə lazım olan android proqramını axtaranda onu hansı ölkənin, hansı dində olanın hazırlamasına adətən fikir vermirik. İstəyimiz budur ki, bizim işimizə yarıyan ən yaxşı və faydalı proqram olsun.

☑️ Həmçinin bu hədisin mənalarından biri də budur ki, həqiqi elm və mərifət sahibləri yalnız imanlı şəxslərdir. Münafiq, ikiüzlü, riyakar, fasiq, fasid və kafirlər o elmlərdən (hikmətdən) qəsbkarlıqla istifadə edib və onunla öz dünyəvi və şeytani hədəflərinə çatmaq istəyirlər.

☑️ Deməli, hikmətin və elmin həqiqi sahibləri möminlərdirlər.

⭕️ Ancaq çox-çox təəssüf ki, indiki zamanda möminlərin əksəriyyəti elm və hikməti özlərinin (onlara məxsus) olduğunu bilmirlər. Ona görə də elm və hikməti əldə etməyə səy göstərmirlər.

📖 Qurani-kərim Əraf surəsinin 32-ci ayəsində buyurur:

قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آَمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآَيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
“(Ya Peyğəmbərim!) De: 'Allahın Öz bəndələri üçün yaratdığı zinəti və təmiz (halal) ruziləri kim haram buyurmuşdur?' De: 'Bunlar dünyada iman gətirənlər üçündür (lakin kafirlər də onlardan istifadə edə bilərlər), qiyamət günündə (axirətdə) isə yalnız möminlərə məxsusdur'. Biz ayələrimizi anlayıb-bilən bir tayfaya belə ətraflı izah edirik.”

t.me/axlaq

🕋 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın fəzilətlərindən biri.

🔰 İslam tarixində ən məşhur şəxsiyyətlərdən biri Üveys Qərəni adlı şəxsdir.

🟢 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih, onu görmək üçün Mədinəyə gələn, amma Peyğəmbər (s) səfərdə olduğuna görə o həzrəti görə bilməyən Üveys Qərəni barədə "mən evimin ətrafında nur görürəm və çox gözəl bir qoxu hiss edirəm" deyə buyurmuşdu.

🌐 Siffeyn döyüşündə Üveys Qərəninin Əmirəlmöminin Əli əleyhissalama qoşulması bir tərəfdən onun üstünlüyü əlaməti, digər tərəfdən isə Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın haqq olduğunun digər bir göstəricisidir.

🌍 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam Siffeyn döyüşünə gedərkən Bəsrə şəhərinin yaxınlığında Zi-Qədir adlı yerdə qoşuna dincəlməyi əmr etdi və müsəlmanlardan beyət almağa başladı və səhabələrinə dedi:
“Kufə yolu ilə min nəfər gələcək və hamısı mənimlə ölüm əhd-peymanı bağlayacaq və məni müdafiə edərək haqq uğrunda döyüşməyə hazır olduqlarını bəyan edəcəklər".
Çox keçmədi ki, bir dəstə gəlib Möminlərin Əmirinə (ə) beyət etdilər.
Bu adamların sayı doqquz yüz doxsan doqquz nəfəri keçmirdi.

🟦 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın əmisi oğlu və xüsusi səhabələrindən olan İbn Abbas deyir:
“Bu zaman mən çox təəccübləndim və onların sayının niyə min nəfərə çatmadığına dair narahatlıq və təşviş içində idim, çünki qorxurdum ki, bu proqnoz özünü doğrultmasa, müxaliflər ondan öz xeyirlərinə istifadə edə və tənqid edə bilərlər.
Birdən, əynində yun paltar olan bir nəfər Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın hüzuruna gəldi və dedi:
İcazə ver, sənə beyət edim.
- Nəyə əsaslanaraq beyət edirsən?
Mən ölənə qədər və ya sən qalib gələnə qədər sənin əmrinə tabe olmaq və sənin yanlnda döyüşmək və fədakarlıq etmək əsasında.
-Sənin adın nədir?
Üveys.
- Üveys Qərəni?!
Bəli.
Bu zaman Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurdu: "Allah Əkbər, Peyğəmbər (s) mənə xəbər vermişdi ki, mən onun ümmətindən olan Üveys Qərəni adlı bir şəxslə görüşəcəyəm, o, Allah və Peyğəmbərin (s) dəstəsinə mənsubdur və o, Allah yolunda şəhid olacaq. Qiyamət günü onun şəfaəti ilə bir çox insanlar cənnətə daxil olacaqlar".

💎 Üveys yalnız Əli əleyhissalamın adi səhabələrindən deyil, həm də onun layiqli şagirdlərindən sayılırdı.

🔆 Bəli, o qədər ləyaqət və əzəmətə malik idi ki, Əli əleyhissalam kimi böyük şəxsiyyətin etibarını qazana bildi və İmamın sirdaşı oldu.

📝 İmam Musa Kazım əleyhissalam buyurur:

“Qiyamət günü bir İlahi elçi belə nida edər: “Həzrət Muhəmmədin (s) ona tabe olmaqdan əl çəkməyən və əhdə sadiq qalan şagirdləri haradadırlar?” Bu zaman Salman, Əbuzər, Miqdad kimi nurlu simalar ayağa qalxıb özlərini təqdim edərlər.
Carçı yenə səslənər: “Əlinin (ə) şagirdləri haradadırlar?”
Əmr ibn Həməq Xuzai, Məhəmməd ibn Əbibəkr, Meysəm Təmmar, Üveys Qərəni və sairə bu kimi Əli əleyhissalamın kamil imanlı səhabələri özlərini təqdim edəcək və onları bütün məhşər əhli tanıyacaq."

💠 Üveys Qərəni o vaxt Siffeyn döyüşündə Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın piyada qoşunlarından biri idi, İslam düşmənləri ilə heç nədən qorxmayaraq və şəhidliyə hazır halda tam igidlik və şücaətlə vuruşurdu.
Nəhayət, həmin döyüşdə Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın müdafiəsi uğrunda şəhidlik şərbətindən içdi.

✍🏼 Üveys Qərəni bununla da ömrünün son səhifəsinə qanlı sətirlərlə yazdı ki, "şəhidlik, əslində, saleh əməlli və pak insanlar üçün əbədiyyətə pərvaz və uçuşdur!"

🕌 Sözsüz ki, Üveys kimi bir şəxsin Əmirəlmöminin Əli əleyhissalama beyət etməsi, İmamın (ə) ordusunda iştirakı və İmamı (ə) müdafiə edərək şəhid olması Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın haqq olduğunun daha bir canlı sənədi hesab olunur və bunu inkar etmək olmaz.

t.me/axlaq

🔆 Həqiqi iman nədir?

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamdan soruşdular ki, iman nədir? Cavabında buyurdu:

و سئل عن الایمان، فقال: الایمان معرفه با لقلب، و اقرار با للسان، و عمل با لاركان

"İman qəlblə tanımaq, dillə təsdiq etmək və bədən üzvləri ilə əməl etməkdən ibarətdir."

🕋 Həqiqi imanın əlamətləri vardır, kimdə bu əlamətlər kamil şəkildə varsa, həqiqi mömindir.

✍🏼 İmam Əli əleyhissalam həqiqi mömin üçün üç əsas və vacib əlamət müəyyən etmişdir ki, biz onlara diqqət yetirməklə həqiqi möminləri tanıya bilərik, digər tərəfdən isə özümüz də ona sahib ola bilərik.

💠 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalama görə həqiqi mömin o kəsdir ki:

1⃣ Qəlb mərifətinə sahib olmaq.

👉 Yəni o, Allahın varlığını ürəkdən dərk edib tanıyır və səmimi qəlbdən inanır ki, İslam dininin əsasları, başqa sözlə desək, Allah-taalanın birliyi, Həzrət Muhəmmədin (ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) peyğəmbərliyi, Qiyamətin olacağı, Allahın ədaləti və İmamların (əleyhimussalam) canişinliyi haqq və doğrudur.

2⃣ Dillə iqrar etmək.

👉 Yəni ilahi və İslam əqidələrini dil ilə ifadə etmək və daima öz dilində “Allahın birliyi və həzrət Muhəmmədin (s) peyğəmbərliyi” kəlməsini səsləndirməklə etiraf etməkdir.

3⃣ İslami vəzifələrini bədən üzvləri ilə yerinə yetirməlidir.

👉 Yəni insanın bədən üzvlərinə Allahın təyin etdiyi vəzifələri, o cümlədən dəstəmaz almaq, namaz qılmaq, oruc tutmaq, dili ilə pis sözlər danışmamaq, qulağı ilə pis sözlər eşitməmək, gözü ilə heç bir harama baxmamaq və s. bu kimi işləri düzgün və kamil şəkildə yerinə yetirməlidir.

🟩 Buna görə də bu əlamətlərdən biri və ya bu əlamətlərin bir hissəsi tam şəkildə olmayan insan özünü həqiqi mömin hesab edə bilməz.

t.me/axlaq

➡️ Əvvəl özün ədəbə riayət et!

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

من نصب نفسه للناس اماما فليبداء بتعليم نفسه قبل تعليم غيره ، ولْيكن تاديبه بسيرته قبل تاديبه بلسانه ، و معلم نفسه و مؤ دبها احق بالاجلال من معلم الناس و مؤ دبهم

“Kim özünü insanların rəhbəri, başçısı və yol göstərəni kimi görmək istəyirsə, başqalarını dil ilə ədəbləndirməzdən əvvəl özünü əməl ilə ədəbləndirsin. Özü özünə müəllimlik və tərbiyəçilik edən insan başqalarına müəllim və tərbiyəçi olan adamdan daha çox ehtirama layiqdir."

Çünki:⬇️

1⃣ Özü üzərində işləyən, özünü düzəldən və nəfsini islah edərək əxlaqını saflaşdlrmış insan təqva nəticəsində Allah yanında ən əziz insanlardan olur, kamillik məqamına yüksəlmiş insan ehtirama daha layiqdir.

2⃣ Başqalarına ədəb-əxlaq öyrətmək asandır, amma özünü islah etmək çətindir.

3⃣ İnsan həm Allahın həm də insanların nəzərində ehtiram və hörməti yalnız əməl və əxlaq ilə əldə edir, danışmaq və nəsihət etməklə yox.

t.me/axlaq

🌍 İşləriniz üçün böyük hədəflər seçin.

📖 Qurani-kərim Qariə surəsinin 6 və 7-ci ayələrində buyurur:

فَأَمَّا مَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ  
فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ

"Amma ölçülmüş əməlləri ağır və dəyərli gələn (əqidə və əməlləri gözəl olan) kəs
Razı qalacağı (xoş) bir güzaran içində olacaqdır."

🔆 Həyatınızdan razı və məmnun olmaq istəyirsiniz?

🟢 Xoşbəxt olmaq istəyirsinizmi?

✅ Yolu budur ki:⬇️

🕋 Yalnız Allah rizası üçün çalış.

✔️ Qiyamət qopmazdan əvvəl hər şey (ən möhkəm dağlar belə) yerlə-yeksan olacaq.
Beləliklə, həyatda Allahdan başqa hər hansı bir hədəfiniz olsa yüngül və qeyri-sabit olacaq, insanda ümidsizliyə və depressiyaya səbəb olar.

🕋 Yalnız Allahın zatı qalıcı və sabitdir, buna əsasən bu, daha ağır və dəyərli məqsəd ola bilər.

🌐 Məqsədiniz Allah olsun ki, dünya və axirətdə razı və məmnun bir həyat yaşayasınız.

t.me/axlaq

☑️ Başqalarında eyib axtarmağın pislənməsi.

📝 İmam Məhəmməd Təqi əleyhissalam buyurur:

"Kim başqalarının eyiblərini axtararsa başqaları da onun eyiblərini axtarar."

📚 əl-Fusulul-Muhimmə 260-cı səhifə

✔️ Əksər insanların gizli eyibləri var. Bəzən insan adi yollarla və ya iman və fərasəti ilə onlardan xəbərdar olur.

✅ Hər bir kəsin, xüsusilə cəmiyyətin rəhbərlərinin vəsifəsi budur ki, ictimaiyyət üçün təhlükə yaranmadıqca eyibləri ört-basdır etməyə, üzə çıxarmamağa çalışsınlar. Çünki eyibləri açmaq bir tərəfdən insanların şəxsiyyətlərini sındırır, digər tərəfdən isə onları günah etməyə cəsarətləndirir.

➡️ Çünki günahın gizli olmasında həmişə insanların ehtiyat etməsinə səbəb də var. Amma rüsvayçılıq baş verdikdən sonra artıq insan heç nəyi nəzərə almır.

🔷 Bundan başqa, günahı üzə çıxarmaq cəmiyyətdə pis işlərin yayılmasına, başqalarının da günaha aludə olmasına səbəb olur.

📝 İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurur:

"Möminlər bir-birinin sirlərini, eyiblərini örtməli, gizləməli, yaxşılıqlarını isə üzə çıxarmalıdır.

📚 əl-Kafi 2-ci cild 249-cu səhifə

📝 İmam Cəfər Sadiq əleyhissalamdan nəql olunan digər bir hədisdə oxuyuruq:

"Kim möminin üzə çıxması qorxulu olan eybini gizləsə, Allah dünya və axirətdə onun yetmiş eybini örtər".

📚 əl-Kafi 2-ci cild 200-cü səhifə

❌ Əks təqdirdə isə, hər bir insan bilməlidir ki, əgər o, camaatın eyiblərini axtarıb yaymağa çalışarsa, onun öz eyibləri də cəmiyyətdə yayılacaqdır.

t.me/axlaq

🔰 Dini maarifdə qəlbin əhəmiyyəti.

📝 İmam Məhəmməd Təqi əleyhissalam buyurur:

الْقَصْدُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِالْقُلُوبِ أَبْلَغُ مِنْ إِتْعَابِ الْجَوَارِحِ بِالْأَعْمَال

"Qəlbin vasitəsilə Allah-taalaya yaxınlaşmaq, əməllər vasitəsilə bədən üzvlərinə əzab və məşəqqət verməkdən qat-qat daha çatdırıcıdır."

📚 Biharul-ənvar 75-ci cild 364-cü səhifə

👉 Yəni qəlbin vasitəsilə Allaha yaxınlaşmağın təsiri bədən üzvlərinin hərəkətinin təsirindən daha güclüdür.

🌍 İnsanların etdiyi əməllər iki kateqoriyaya bölünür:

1️⃣ Bədən üzvləri ilə edilən əməllər, məsələn, namaz, oruc, həcc və s. Bu hərəkətlər insan bədənini əhatə edir və bədən üzvlərini əziyyətə salır.

2️⃣ Bədənin zahiri hissələrinə aid olmayan hərəkətlər; Daha doğrusu, insanın qəlbi ilə, başqa sözlə desək, daxili və batini işlərlə əlaqədardır. Bu hərəkətlər insanı bədən üzvlərinin hərəkətlərindən daha tez hədəfə çatdırır.

🕋 Allaha etimad, sevgi, təvəkkül və s. kimi hərəkətlərdə hərəkət sürəti zahiri hərəkətlərdən qat-qat sürətlidir. Bu, Allaha çatmaqda, tövhidin həqiqətinə qovuşmaqda və kamilliyə nail olmaqda qəlbin fövqəladə əhəmiyyətini göstərir.

t.me/axlaq

✅ Möminlərlə ünsiyyətin əhəmiyyəti.

📝 İmam Məhəmməd Təqi əleyhissalam buyurur:

“Az müddət üçün də olsa, mömin qardaşlarla görüşmək qəlbə səfa və nuranilik gətirər, düşüncə və ağılı çiçəkləndirər.”

📚 əl-Əmali (Şeyx Mufid) 328-ci səhifə

@axlaq

💠 İmam Məhəmməd Təqi əleyhissalamın şücaəti.

🔆 İmam Məhəmməd Təqi əleyhissalam yeddi yaşında ikən imamətə çatdı və bununla belə, bütün elm və qüdrət iddiaçılarını onun qarşı təzim etmələrinə məcbur etdi; Çünki elm, qüdrət və şücaət İmamın (ə) xüsusiyyətlərindəndir.

🕋 Allah-taala Qurani-kərimin bir çox ayələrində qüdrət və bacarığın mənbəyinin məhz elm olduğuna işarə etmişdir. Bu yerlərdən biri də Süleyman peyğəmbər və Səba məlikəsinin hadisəsidir. Həzrət Süleyman "məlikə (kraliça) gəlməmiş kiminsə onun taxtını gətirməsini əmr etdikdə;

قَالَ الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ

"Kitabdan bir qədər elmi olan bir nəfər isə belə dedi: "Mən onu sənə bir göz qırpımında gətirərəm!"

👉 Deməli, Bilqeyisin taxtını o qədər uzaq məsafədən bir göz qırpımında gətirmək qüdrəti və bacarığı olan şəxs elm verilmiş şəxsdir.

🌍 Burada maraqlıdır ki, Asəf bin Bərxiyaya az miqdarda elm verilmişdi və o, belə bir qüdrət qazanmışdı, halbuki Allah-taala bütün kitabı Əhli-beytə (ə), o cümlədən onların doqquzuncusu olan İmam Məhəmməd Təqiyə (ə) vermişdir.

🔰 Hədislərdə “Kitabın elminə sahib olanlar” [Rəd/43] ayəsinin mənasının Əhli-beyt (ə) olduğu bildirilir.
Buna görə də Allah-taala bütün elmi İmamın (ə) ixtiyarına verdikdə, təbii ki qüdrət və şücaəti də onların ixtiyarına vermişdir; Çünki qüdrətin kökü və rişəsi elmdir.

🌐 Abbasi xəlifəsi Mənun bir gün ova gedirdi. Yolun yarısında yolun ortasında dayanmış bir dəstə uşaqla qarşılaşdı. Uşaqlar xəlifənin əzəmətini və onun ətrafındakıları görəndə İmam Məhəmməd Təqi (ə) istisna olmaqla, hamısı qaçdılar, o həzrət isə Məmun ona çatana qədər böyük vüqarla öz yerində dayanmışdı.
Məmun onun mətanət, vüqar və ləyaqətinə təəccübləndi və soruşdu: Niyə başqa uşaqlar kimi yoldan çəkilmədin? Həzrət buyurdu: Ey xəlifə! Yol o qədər darısqal deyil ki, yolu sənin üçün genişləndirim. Yaxud da mənim səndən qaçmaq üçün heç bir günahım, səhvim yoxdur, məncə, sən günahsız kimsəni cəzalandırırmaq fikrində deyilsən.
Xəlifə onun adını soruşdu, həzrət buyurdu: "Mən İmam Rzanın (ə) oğluyam".
Xəlifə onun nəslindən xəbərdar olduqda atasına salavat və rəhmət göndərib getdi.

🕋 Bəs bu ilahi elmi necə əldə edək? Əlbəttə, iman, təvqa, mərifət və əməl ilə.

t.me/axlaq

🌍 Təqvalı insan əməl əhli, amma imansız adamlar boş hay-küy salanlardır.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

وَ قَدْ أَرْعَدُوا وَ أَبْرَقُوا وَ مَعَ هَذَيْنِ الْأَمْرَيْنِ الْفَشَلُ، وَ لَسْنَا نُرْعِدُ حَتَّى نُوقِعَ وَ لَا نُسِيلُ حَتَّى نُمْطِرَ

"İldırım kimi guruldayaraq qorxutdular və şimşəktək çaxaraq yerlərindən qopdular (Boş sözlərlə, səs-küylə fitnə-fəsad törətdilər). Bu coşqu və gurultuya baxmayaraq, məqsədlərinə çatmadılar (və sonda məğlub oldular).
Amma Biz belə deyilik; iş görənə qədər hay-küyçülük etmirik, yağmayana (məqsədimizə çatmayana) qədər sel axıtmırıq (səs-küy salmırıq)".

📕 Məsəl var, deyir, "yağmasan da guruldamağın var". Ağsaqqallar bu məsəli adətən hay-küylə danışan, amma heç bir iş görə bilməyən adamlar barədə işlədirlər.

✔️ Əslində, bu iki qısa cümlə hər növ fərdi və ictimai fəaliyyətlərdə iki müxtəlif cərəyanı açıqlayır:

🅰 Bir dəstə söz adamıdır, ancaq danışmaq əhlidir, bu səhnəyə atılıb söz deyir, hay-küy salır. Amma nəticəyə gəlincə məyusluq, bacarıqsızlıq, uğursuzluqdan başqa bir payları yoxdur.

🅱 Digər bir dəstə isə əməl adamlarıdır. Az söz danışır, çox əməl edirlər. Sakit, təmkinlidirlər, amma məqsəd üçün çalışmaqda işlək və igiddirlər.

✅ İlahi Peyğəmbərlər (ə), İmamlar (ə), Allah adamları, haqq yolu mücahidləri bu ikinci dəstəyə daxildirlər.
Lakin batil ǝhli, şeytan qoşunu isə əksər hallarda birinci dəstədə yer alırlar.

⭕️ Burada diqqət olunası incə bir məsələ var.
İldırım, şimşək yağmurdan öncə olur. Ondan sonra isə sel gəlir.
Bəzilər adamlar var ki, ildırım kimi gurlayır, amma yağmurdan xəbər-ətər olmur.

🔴 Bunlardan da pisi onlardır ki, yalançı sel yaradırlar. Bir halda ki, öncə yağışdan bir əsər-əlamət olmur.
Yəni hətta məğlubiyyətdən, uğursuzluqdan sonra da qələbə, uğur, müvəffəqiyyət iddiası edirlər.
Bu iki üslubun hər ikisi dürüst olmayan, qeyri məntiqi insanların üslubudur. Birinci üslub yalançı iddiaçılar, ikinci üslub isə həyasız yalançıların üslubudur.

🟢 Təqvalı və əxlaqlı insanlar bilirlər ki, əməl əhli olmadan və çalışmadan heç kim hədəf və məqsədlərinə çata bilməz.

t.me/axlaq

💠 Tövhidə dəvət və kamillik

🔆 Bütün peyğəmbərlər arasında müştərək prinsiplərdən biri də Allah tərəfindən vəhyi almaqda, əzbərləməkdə və onu insanlara bəyan etməkdə məsum (günahsız və əmanətdar) olmalarıdır.

📖 Qurani-kərim Ali-İmran surəsinin 161-ci ayəsində ilahi peyğəmbərlərin (ə) hamısının doğruçu və əmanətdar olduğunu bir daha xatırladaraq buyurur:

وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ

"Heç bir peyğəmbər (haqqın insanlara çatdırılmasında) xəyanət etməz."

💠 Peyğəmbərlərlik elə bir müqəddəs məqamdır ki, onun sahibi günahın batini və həqiqətini görür, buna görə də heç vaxt günaha bulaşmaz. Peyğəmbərlər (onların hamısına Allahın salamı olsun) günahın içini və batinini həqiqi şəkildə görürlər. Günahın zəhərli içini batinləri görə bilən gözlə (bəsirətlə) baxan şəxs heç vaxt ona yaxınlaşmaz.

🕋 Tövhidi anlamaq, ona çatmaq və insanları tövhidə dəvət haqqında, ikinci əsas, peyğəmbərlərin, eləcə də onların ardıcılları olan həqiqi möminlərin bu mövzuda birgəliyidir.

🔆 İnsan Allah tərəfindən gələn və Allaha tərəf səfər edən bir müsafirdir və bu səfərdə peyğəmbərlərin və övliyanın ardınca getsə və düz yolda sabitqədəm olsa, Allah-taalanın mehribanlıq və mərhəməti ilə qarşılaşar.

⚫️ Amma əgər tağutun, yaxudda nəfsi istəklərin ardınca getsə, Allahın əzabına və qəzəbinə düçar olar.

✅ Bu yolda ən yaxşı minik Allah sevgisi və ən yaxşı azuqə təqvadır, çünki Qurani-Kərim də təqvanı bu müsafir üçün ən yaxşı azuqə hesab edir və bütün insanları onu əldə etməyə çağırır:

📖 Qurani-kərim Bəqərə surəsinin 197-ci ayəsində buyurur:

وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى

"Azuqə tədarükü görün. Bilin ki, ən yaxşı azuqə isə təqvadır."

🕌 Bütün peyğəmbərlər (onların hamısına Allahın salamı olsun) bəşəriyyəti bu azuqəni əldə etməyə dəvət etmişlər.

📖 Qurani-kərimin Şüəra surəsinin 106-cı ayəsində Həzrət Nuh (əleyhissalam) xəbərdarlıq cümləsi ilə insanları təqvaya dəvət edir:

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِي
فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

"Qardaşları Nuh onlara o vaxt dedi: Günahdan çəkinmirsiniz?
Həqiqətən, mən sizin üçün etibar ediləsi bir elçiyəm.
İlahi təqvaya sahib olun və mənə itaət edin."

t.me/axlaq

⚫️ Xəsislik və paxıllığın məzəmmət olunması.

✅ İslam dinində xəsislik ən çox məzəmmət olunub tənqidə məruz qalmış mənfi xislətlərdən biridir.

📝 İmam Muhəmməd Baqir əleyhissalam buyurur:

إن الشمس لتطلع ومعها أربعة أملاك ملك ينادي يا صاحب الخير أتم وأبشر وملك بنادي يا صاحب الشر الزغ وأقصر وملك ينادى أغط منفقاً خلفاً وآت ممسكاً تلفاً
وملك ينصحها بالماء ولو لا ذلك اشتعلت الأرض

"Hər gün günəş çıxarkən dörd mələk insanlara xitab edərək deyər: "Ey xeyir əməl sahibi! Öz vəzifənə (yaxşılıqlarına) əməl et." Digər birisi deyər: "Ey pis əməl sahibi! Pisliklərindən ǝl saxla!" Üçüncü mələk (varlılara) deyər: "Malınızı infaq edin ki, qorunsun və əgər xəsislik etsəniz, malınız məhv olar." Dördüncü mələk isə günəşə su səpər və əgər belə olmasaydı, günəşin şüaları Yer üzünü alovlandırardı."

📚 əl-Kafi 8-ci cild 308-ci səhifə

➡️ Mələyin Günəşə su səpməsi deyəndə ola bilsin ki, küləklər və dənizlərin buxarlanması nəticəsində istiliyin tənzimlənməsinə işarə edilir. Yəni Allah günəşin vasitəsilə hər an insanlara bəla göndərə bilər.

🕋 Adətən Allahın insanlara verdiyi nemətlər onların ehtiyaclarına görədir. Amma insanlar da ixtiyarlarında olan nemətlərin bir miqdarını imkansızlara, xüsusilə də mömin fəqirlərə infaq edə bilərlər. Bu infaqla nə özləri, nə də ailə-uşaqları çətinliyə düşməz və digər bir tərəfdən cəmiyyətdə yardım edilmiş imkansızların məhəbbətini və duasını qazanmış olarlar.

🔴 Əfsuslar olsun ki, bəziləri infaq etməkdən həzər edirlər və düşünürlər ki, var-dövlətləri azalar, əllərində olanlar azalar. Hətta bəzi boynuyoğunlar infaq etməməklə yanaşı, var-dövlətlərini nümayiş etdirib öyünərlər və bununla da kasıb təbəqədən olan yoxsulların yaralarına duz səpərlər. Sanki, bu pis və murdar əməllərindən həzz alırlar.

🔶 Bəni-İsrail qövmündən olan Qarun da bu cür idi və sonda Allah onun var-dövlətini özüqarışıq məhv etdi. (Maraqlananlar "Qəsəs" surəsinə müraciət edə bilərlər.)

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

الشح والإيمان لا يجتمعان في قلب واحد

"Xəsisliklə iman bir qəlbdə məskunlaşa bilməz. (Xəsis və simic adamın imanı olmaz)"

📚 Cameüs-sǝadat 2-ci cild 211-ci səhifə

📝 Həzrət Əli əleyhissalam bir nəfərin belə dediyini eşidir: "Xəsis adamın günahı zalımın zülmündən azdır və üzrü qəbul olunandır."
Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam həmin şəxsin cavabında buyurur:

"Yalan deyirsən! Ola bilsin ki, zalım tövbə edib insanların haqqını qaytarsın. Xəsis insan isə nə zəkat verər, nə sədəqə çıxarar, nə qohum əqrəba yoluxar, nə qonaq qəbul edər, nə Allah yolunda bölüşər, nə də yaxşı işlər görər. Xəsis adama Cənnətə daxil olmaq haramdır."

📚 Mən-la-yəhuzurəhul-fəqih 2-ci cild 63-cü səhifə

t.me/axlaq

💠 Mülayimlik və yumşaqlıq, bağlı qıfılların sirri.

✅ Emosional və duyğu ilə bağlı mövzular yeniyetmə və gənclərə dəlil-sübutla əsaslandırmadan daha çox təsir edir. Yeniyetmə və gənclərlə əxlaqla və uyğun rəftarla davranmaq sübut gətirməkdən qat-qat təsirli olur.

🌍 Cəmiyyətin ruhi-mənəvi və psixoloji zədələrini azaldan təsirli müdafiə vasitələrindən biri də məhz mülayimlik və yumşaq danışmaqdır. Yeniyetmə və gənclərlə yumşaq danışmaq və mehribanlıqla rəftar etmək onları yaxşılıqlara dəvət etməkdə və düz yola istiqamətləndirməkdə əhəmiyyətli təsir göstərir.

🕋 Həzrət Muhəmmədin (s) və Əhli-beytin (ə) tərcümeyi-halına nəzər saldıqda görürük ki, o müqəddəs və şərəfli şəxsiyyətlər gəncləri düz yola dəvət və hidayət etmək üçün onlarla yumşaq rəftar və mehribanlıqla, eləcə də sərtlik və kobudluq etmədən danışırdılar. Elə bir şəkildə ki, bu amil, yəni mülayim davranış gənclərin qəlbini düz yola yönəltdi.

📖 Qurani-kərim Ali-İmran surəsinin 159-cu ayəsində buyurur:

فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ ۖ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ

"(Ya Peyğəmbər!) Allahın mərhəməti sayəsində sən onlarla mülayim davrandın. Əgər qaba və daşürəkli olsaydın, ətrafından dağılışıb gedərdilər."

t.me/axlaq

🔴 Qeybət etmək aciz adamın əlamətidir.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

الغيبة جهد العاجز

(Qeybət qılmaq və (birinin) arxasınca danışmaq aciz şəxsin cəhdidir.)

⭕️ Aciz və zəif düşüncəli insanlar qeybət qılmağa can atarlar.

♻️ İnsan özündə olan istedad və bacarığı görsə, başqalarının qeybətini qılmaq əvəzinə öz üzərində çalışıb istedad və fərasətini inkişaf etdirər, nəticədə böyük nailiyyətlər qazanar.

➡️ Çünki qeybət qılmaq aciz şəxsin öz düşmənindən intiqam ala bildiyi və ya həsəd apardığı şəxsin dalınca pis danışmaq üçün istifadə etdiyi yeganə vasitədir.

🔥 Böyük günahlar arasında qeybət kimi alçaldıcı, təsiri ağır və cəzası şiddətli olan günahlara az rast gəlmək olar. İnsanların arxasınca danişanlar, onların eyiblərini ifşa edənlər (halbuki eyibsiz insan yoxdur) qəlblərində olan kin-küdurət alovunu qeybət vasitəsilə söndürürlər.

💢 Bu qəbildən olan insanlar ona görə aciz və zəlildirlər ki, üz-üzə gəlib mübarizə aparmağa və sözlərini deməyə cürətləri çatmır, belələri ancaq xaincəsinə arxadan zərbə vurmağı bacarırlar.

t.me/axlaq

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

وَخُذُوا مِنْ أَجْسَادِكُمْ تَجُودُوا بِهَا عَلَى أَنْفُسَكُمْ، وَلَا تَبْخَلُوا بِهَا عَنْهَا

"Cisminizi ruhunuza qurban verin və ruhunuzu gücləndirin və bu işdə simiclik etməyin".

📚 Nəhcül-bəlağə 183-cü xütbə

🌐 Burada o həzrət (ə) insanlara xəbərdarlıq edir ki, ölməmişdən və bədənləri torpaq altında dəfn olunmamışdan əvvəl cisimlərinin qədrini bilsinlər, belə ki bədənlərindən bacardıqca daha çox fayda götürsünlər.

🟩 Əslində bu, onların oruc, namaz və sairə ibadət və itaətlər üçün bədənin gücündən yararlanmalarına bir işarədir, həmçinin yemək və geyimdə sərtlik üslubunu seçmələrinə işarədir ki, bu da onların bədənin bəslənməsinə əhəmiyyət verməməsinə səbəb olur.

⭕️ Çünki bədənin bəslənməsi dünya sevgisini və ləzzət ardınca olmağı tələb edir; heç bir şübhə yoxdur ki, deyilən ibadətləri yerinə yetirmək nəticəsində bədəni azaltmaq insana dəyər və fəzilətlər bəxş edir, digər tərəfdən isə Allah-taalanın yaxınlığına nail olmaqla nəticələnir.

✍🏼 Ona görə də o həzrət (ə) buyurub:
Cisminizdən götürüb ruhunuza verin və bu işdə xəsislik etməyin.

💠 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın bu hədisdə bədənləri zəhmətə salmaq və ruha əlavə güc verməyin zərurətini qeyd etməkdə məqsədi insanları nəfsin tərbiyəsi və kamilliyinə diqqət yetirməyə təşviq etməkdir.

t.me/axlaq

✅ Yaxşı işin azı da çox hesab olunur.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

افعلوا الخير ولا تحقروا منه شيئاً، فإن صغيره كبير و قليله كثير

"Yaxşı iş görün və onun azını kiçik hesab etməyin. Çünki onun kiçiyi (Allah yanında) böyük, azı (azının savabı) çoxdur."

🔷 Bir çox insanlar bir çox xeyir işlərə kiçik olduğundan etinasız yanaşır və əhəmiyyət vermirlər.
Amma əslində, kiçik sanılan xeyir əməl həyatı müsbət yönümdə dəyişəcək qədər əhəmiyyətli ola bilər.

➡️ Məsələn, bir içim su susuz bir insanın həyatına nicat verə bilər.

✔️ Digər bir tərəfdən, insanlar kiçik işlərə diqqət yetirsələr, həmin işlər üst-üstə toplanıb böyük bir iş olar. Atalar demişkən: "Dama-dama göl olar."

💎 Xeyir əməl - istər az olsun, istərsə də çox, Allaha görə yerinə yetirilərsə, böyük hesab olunur. Necə ki Allahın hüzurunda törədildiyi üçün günah nə qədər kiçik olsa belə, böyük hesab olunur.

🔶 Bundan əlavə, kiçik xeyir əməllərə doğru addımlamaq insanı böyük xeyir işlərə sövq edər.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam başqa bir hədisdə belə buyurur:

لا يقل عمل مع التقوى وكيف يقل ما يتقبل

"Təqva və pəhrizkarlıqla yerinə yetirilən iş az deyil. Qəbul edilən əməl necə az ola bilər?"

🟣 Beləliklə, heç bir balaca xeyir işə kiçik sanıb etinasız yanaşmamalıyıq.

🔴 Həmçinin şər işlər kiçik olsa belə, diqqətli olmalıyıq, çünki çox zaman kiçik bir şər iş böyük odların alovlanmasına səbəb olur.

⚫️ Bir ədəd kibrit dənəsi ilə bir şəhərə od vurmaq olar.

t.me/axlaq

📝 İmam Musa Kazım əleyhissalam buyurur:

"Həqiqi bilik və elmi
təqvalı və ilahi alimdən başqa heç kimdən öyrənə bilməzsən. Belə bir alimi isə yalnız sağlam ağıl ilə tanıya bilərsən."

📚 Müstədrəkul-Vəsail 11-ci cild 258-ci səhifə 12926-cı hədis

@axlaq

⚫️ Axirəti unutmağın acı nəticələri...

🔰 "Üsuli-Kafi" kitabında səhih sənəd ilə İmam Cəfər Sadiq əleyhissalamdan nəql olunur ki:

👉 "İsa peyğəmbər həvariləri (şagirdləri) ilə birgə, əhalisinin hamısı ev heyvanları və quşları ilə birlikdə ölmüş bir abadlığın kənarından keçirdilər.
İsa əleyhissalam buyurdu: "Həqiqətən onlar birdəfəyə Allahın qəzəbi və əzabı ilə ölüblər, əgər tədricən ölsəydilər biri- birilərini torpağa tapşırardılar".

Həvarilər dedilər: "Ey Ruhullah! Allahın dərgahına dua et ki, onları bizə xatir diriltsin və hansı günaha görə belə cəzaya layiq olduqları barədə bizə danışsınlar ki, biz də həmin günahlardan çəkinək".

İsa peyğəmbər Allaha dua etdi və ona nida gəldi ki: "Onları çağır".
İsa peyğəmbər gecə vaxtı bir təpəyə qalxıb, buyurdu: "Ey bu abadlığın camaatı!"
Ölülərin arasından bir nəfər ona cavab verdi: "Bəli, ey Ruhullah!"
Həzrət İsa (ə) buyurdu: "Vay olsun sizlərə, nə günah etmişdiniz?"
Cavabında dedi: "Biz tağuta pərəstiş edirdik, Allahdan bir az qorxaraq dünyaya çox məhəbbət bəsləyirdik, uzun-uzadı arzularla yaşayırdıq və qəflət halında başımız dünya həyatının əyləncə və oyunlarına qarışmışdı".
İsa peyğəmbər buyurdu: "Sizin dünyaya olan məhəbbətiniz necə idi və dünyanı nə miqdarda tələb edirdiniz?"

O kişi cavabında dedi: "Körpə uşaq anasını necə istəyirsə, biz də dünyanı elə istəyirdik, dünya üzünü bizə tərəf tutanda sevinirdik, amma dünya bizdən üz döndərəndə isə ağlayıb, qəm-qüssəyə batırdıq".
İsa peyğəmbər buyurdu: "Tağuta necə pərəstiş edirdiniz?"
Dedi: "Günahkarlara itaət edirdik".
Buyurdu: "Sonda sizin aqibətiniz necə oldu?"
Dedi: "Gecəni salamatlıqda və əyləncədə keçirdik, səhərə yaxın haviyəyə (atəşə) düşdük".
Buyurdu: "Haviyə nədir?"
Dedi: "Siccindir".
Buyurdu: "Siccin nədir?"
Dedi: "Şölənənən və yandıran atəşdən olan dağlardır və qiyamət gününədək bizi yandıracaqdır".
Buyurdu: "Orada siz nə dediniz və sizə nə dedilər?" Dedi: "Dedik ki, bizi qaytarın dünyaya, orada zahid və abid olaq. Bizə dedilər ki: - Yalan deyirsiniz".

İsa peyğəmbər buyurdu: "Vay olsun sənə, bəs niyə səndən başqa mənimlə heç kəs danışmır?"
Dedi: "Ey Ruhullah, hamının ağzına atəşdən üzəngi vurublar və hamısı tündxassiyət və qəliz rəftarlı mələklərin əlində əziyyət çəkirlər. Mən də dünyada onların arasında yaşayırdım, (onlarla dostluq-yoldaşlıq edirdim, onları pis işlərdən çəkindirmirdim), ancaq onlar kimi olmamışam (öz aləmimdə dindar idim). Lakin əzab nazil olanda məni də əhatə etdi, indi cəhənnəm uçurumunun ağzında bir tükdən asılı qalmışam və bilmirəm ki, onun içinə düşəcəm yaxud nə vaxtsa ondan nicat tapacam".

İsa peyğəmbər üzünü həvərilərə tutub buyurdu: "Ey Allahın dostları, əgər dünya və axirətin salamatlığı quru çörəyi bərk duzla yemək və zibil qablarının üstündə yatmaqda olsa, bunu etmək (kasıb dolanıb dünyada salamat yaşamaq və saleh əməllər edərək cənnətlik olmaq, cəhənnəmə düşməkdən) daha yaxşıdır."

t.me/axlaq

✅ Özümüzə necə hörmət edək?!

1⃣ Etdiyin işin səhv olduğunu düşünürsənsə, o işi etmə!

2⃣ Həmişə, söhbətdə nə demək istədiyini dəqiq və açıq de!

3⃣ Heç vaxt elə yaşama ki, bütün səyini hamını özündən razı salmağa sərf etmiş olasan. Əsla belə etmə.

4⃣ Hər gün elm öyrənməyə çalış və öyrənməyi heç vaxt dayandırma!

5⃣ Başqaları ilə danışarkən heç vaxt özün haqqında pis danışma!

6⃣ Hədəf və məqsədlərinə çatmaq üçün çalışmaq və cəhddən heç vaxt vaz keçmə!

7⃣ Asanlıqla "yox" deməyə çalış, "yox" deməkdən qorxma!

8⃣ Yeri gələndə "bəli" deməkdən də qorxma!

9⃣ Özünə qarşı mehriban ol!

🔟 Bir şeyi idarə edə bilmirsənsə, onu öz axarına burax!

t.me/axlaq

✅ Həqiqi tövbənin şərtləri.

🕋 İlahi yola qovuşan yolun ilk mərhələsi günahdan tövbə etməkdir. İnsan keçmiş günahlarindan həqiqi tövbə edib pak olmayana qədər bu müqəddəs yolda addımlaya bilməz.

🌀 Əsl həqiqətdə tövbə tərbiyəedici bir məktəbdir.
Əgər günahkar şəxs qapıları üzünə bağlı görsə, günahlarında daha israrlı olacaq və öz-özünə deyəcək: İndi ki, mən Allahdan uzaq düşmüşəm, günah etsəm də, etməsəm də, heç bir fərqi yoxdur.

💎 Tövbə etmək isə insanı bu kimi ümidsizliyə qapanmadan çəkindirir.

📝 İmam ZeynulAbidin əleyhissalam "Taibin" münacatında tövbənin əsl mahiyyətini gözəl tərzdə bəyan edir:

إِلَهِى أَنْتَ الَّذِى فَتَحْتَ لِعِبَادِكَ بَاباً إِلَى عَفْوِكَ سَمَّيتَهُ التَّوْبَةَ فَقُلْتَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً فَمَا عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ الْبَابِ بَعْدَ فَتْحِه

"İlahi! Sən həmin Allahsan ki, bağışlanma qapılarını bəndələrinin üzünə açmısan, bu qapını tövbə (qapısı) adlandırmısan və bütün günahkarları dəvət edib buyurmusan: "Allaha tərəf qayıdın və tövbə edin, həqiqi tövbə!" Bu qapı açıq olduğu halda, Sənə tərəf gəlməyənlərin, görəsən, üzrü (bəhanələri) nədir?"

📕 Əxlaq alimləri kimi fiqh alimləri də tövbəni ilahi yolda əsas başlanğıc bilirlər və tövbə etməyi vacib əməl qismində hesab edirlər. Yəni kimsə yolunu azıb günah edərsə, dərhal tövbə etməsi vacibdir.

🔰 Maraq kəsb edən məsələlərdən biri budur ki, Qurani-Kərimin bir çox ayələrində tövbə etmək bəndələrə aid edildiyi halda, bəzi ayələrdə isə tövbə etmək Allaha nisbət verilib.

📖 Qurani-kərim Tövbə surəsinin 117-ci ayəsində buyurur:

لَقَدْ تَابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ ۚ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَحِيمٌ

"Bir qismin ürəyi haqdan sapmaq (döyüş meydanından qayıtmaq) üzrə ikən Allah Öz rəhmətini Peyğəmbərə, çətin saatda onun arxasında gedən mühacirlərə və ənsara şamil, sonra da onların tövbələrini qəbul etdi. Çünki O onlara qarşı mehriban və rəhimlidir."

✔️ Hər iki halda tövbə "qayıtmaq" mənasına dəlalət edir. Sadəcə, bəndələrin tövbəsi günahı tərk edib Allaha tərəf dönmək, Allahın tövbəsi isə əzabdan mərhəmətinə dönməkdən ibarətdir.

🔴 Bəzi hallarda insan o qədər günaha aludə olur ki, həyatı, işi, fikir düşüncəsi günah, yeməyi haramla əhatə olunur və belələri üçün tövbə etmək elə də asanlıqla başa gəlmir.
Belə olan halda, Allahdan kömək diləməklə günahdan dönmək üçün əzmkarlıq və qətiyyətli addım atmaq lazımdır.

t.me/axlaq

🌍 Nə qədər ki, gec deyil, özünü islah et.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

یَکْرَهُ الْمَوْتَ لِکَثْرَةِ ذُنُوبِهِ، وَیُقِیمُ عَلَى مَا یَکْرَهُ الْمَوْتَ مِنْ أَجْلِهِ

"O kəslərdən olma ki, günahı çox oldugu üçün ölümdən xoşu gəlmir, amma ölümdən xoşu gəlməməsinə səbəb olan əməlləri davam etdirir".

🌐 Bəli, bəzi adamların həyatında olan ziddiyyətlərdən biri də budur.

⚫️ Bir tərəfdən, ölümdən söhbət düşəndə əməl dəftərləri qara olduğu üçün qorxurlar, amma pis işlərindən və pis xasiyyətlərindən tövbə etmək və yollarını düzəltmək əvəzinə, yenə həmin günahları təkrar edirlər.

🔴 Fikirlə əməl arasındakı bu ziddiyyət də onların imanının zəifliyindən və nəfsi istəklərin onlara hakim olmasından doğur.

📖 Qurani-Kərim Bəqərə surəsinin 95-ci ayəsində fikirləri ilə əməlləri bir-birinə zidd olan insanlar barədə buyurur:

وَلَنْ يَتَمَنَّوْهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ

"Onlar özlərindən qabağa göndərdikləri şeylərə (pis əməllərinə) görə, ölümü əsla arzulamazlar."

✔️ Deməli, onlar əməl dəftərlərində hansı əməllərin olduğunu çox yaxşı bilirdilər. Odur ki, axirət dünyasının onlar üçün, əslində, əzab-əziyyət yurdu olacağını bildiklərinə görə heç vaxt oranı arzulamazdılar.

🔆 Əgər ölüm qorxusundan xilas olmaq istəyirsənsə keçmiş günahlarından tövbə et, bir daha günah və harama düçar olma; həmçinin qeybət, bədgümanlıq, paxıllıq, tənə vurmaq və sairə bu kimi pis xasiyyətlərdən hansı səndə varsa, özünü onlardan xilas et ki, axirətə sağlam qəlb ilə gedəsən.

t.me/axlaq

🌍 Müsibət görmüş insan iki yolayrıcında

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Əgər böyüklər və alicənablar kimi səbirli olsan, bu, (eyib və nöqsan sifətlərdən pak və uzaq olan Allahın yanında) gözəl və bəyənilən bir işdir. Amma səbirsizlik etsən, (həmin müsibəti) heyvanlar (çəkdikləri əziyyətləri) unutduqları kimi yaddan çıxaracaqsan."

⭕️ İnsan ona üz vermiş müsibətlərdən yaxa qutarmaq üçün iki yoldan birini seçməlidir. Bu yollardan biri ağıllı insanların getdiyi yoldur, digəri isə cahillərin getdiyi yol.

💎 Ağıllı və uzaqgörən insanlar müsibətlər qarşısında səbir etmişlər. Təbii ki, dünya həyatı dərd, qəm-qüssə, məşəqqət və sıxıntılardan xali deyil. Və bu müsibətlərin bəzisi qaçılmazdır.

🔴 Bu müsibətlərdən bir hissəsi, insanların kimliyindən asılı olmayaraq, hamını gec-tez haqlayacaqdır. Məhz belə müsibətlər qarşısında ağıllı insanlar səbir etməklə naşükürlük etmir və Allaha asi çıxıb şikayətlənmirlər.

🔷 Əksinə, Allaha şükür edir və üzləşdikləri müsibəti ilahi imtahan və yaxud xətalarının islah olunması, hansısa bir nemətin müqəddiməsi kimi qəbul edirlər.

📖 Bu qəbildən olan insanları Qurani-Kərim Bəqərə surəsinin 155-157-ci ayələrində mədh edərək onlara səbrin müjdəsini vədə verir:

وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ ۗ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ
الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ
أُولَٰئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ

"Əlbəttə, sizi bir az qorxu, bir az aclıq, bir az da mal, can və məhsul itkisi ilə imtahan edirik. Səbir edənlərə müjdə ver. O kəslər ki, başlarına bir müsibət gəldiyi zaman: "Biz Allahınıq və Ona tərəf qayıdacağıq”, - deyirlər. Onlara Rəbbi tərəfindən lütflər və mərhəmət var. Doğru yolda olanlar onlardır."

☑️ Cahil insanlar isə müsibətlərini, dərd-qəmlərini unutmaq üçün özlərini unutqanlığa vurur, hansısa günah işlərlə, eyş-işrətlə məşğul olurlar. Odur ki belə kəslər səbir edənlərin mükafatından məhrum olurlar.

🔷 İnsan müsibətlə üzləşdikdə birinci yolu seçməzsə, çarəsiz ikinci yola düşəcəkdir.

🛑 Bəzi cahillər isə üçüncü yolu seçmişlər. Belə ki müsibət üz verdikdə hədsiz ah-nalə edib səbirsizlik göstərir, yorulub əldən düşənə qədər gileylənib mənasız, məntiqsiz sözlər danışırlar.

t.me/axlaq

🌍 Kimlərlə dostluq edək?

🔰 İsa peyğəmbərin şagirdləri ondan soruşdular: “Ey Ruhullah! Səndən sonra kimlərlə oturub duraq? Həzrət İsa əleyhissalam buyurdu:

قَالَتِ الْحَوَارِيُّونَ لِعِيسَى يَا رُوحَ اللَّه مَنْ نُجَالِسُ قَالَ مَنْ يُذَكِّرُكُمُ اللَّه رُؤْيَتُه ويَزِيدُ فِي عِلْمِكُمْ مَنْطِقُه ويُرَغِّبُكُمْ فِي الآخِرَةِ عَمَلُه

“Elə insanla dostluq edin ki,
onu gördükdə Allahı xatırlayasınız,
onun sözləri sizin elminizi artırsın,
onun əməli (hərəkətləri) sizi axirətə rəğbətləndirsin (həvəsləndirsin).”

📚 əl-Kafi 1-ci cild 39-cu səhifə

🌐 Hər bir insan gün ərzində müxtəlif insanlarla ünsiyyətdə olur. Amma bununla yanaşı bəzi insanlar ilə daha çox vaxt keçirir.

⏰ Elə insanlar var ki, onun vaxtının çoxu iş yerində keçir, elələri də var ki, vaxtının bir hissəsini dostları və yoldaşları ilə keçirir.

✔️ İnsan təsir qəbul edən varlıq olduğu üçün istər işdə, istərsə də başqa yerlərdə ünsiyyətdə olduğu insanların əxlaqi və ruhi vəziyyətləri birbaşa ona təsir edir.

☑️ Belə ki, onun ətrafı və gün ərzində oturub durduğu yoldaşlar münasib olmadıqda həmin insanın iradəsi günü-gündən zəifləyir, əzmkarlığı itir. Həyatda uğurlar qazanmağa iradəsi olmur, vərdiş etdiyi pis adətlər nə qədər kiçik də olsa onları tərk edə bilmir.

📌 Bəzən insan elə adamlarla dostluq edir ki, onların çoxu avara, şəhvətpərəst, xəyalpərəst, məsuliyyətsiz, əylənmək həvəskarı və tənbəldirlər.⬇️

➡️ Belə adamlarla oturub duran şəxsin də iradəsi zəifləyir.
Bu əhvalata nəzər salaq👇

👉 "İki dost birlikdə gölə gedirdilər, yolda aralarında mübahisə yarandı, biri o birinə şillə vurdu.
Şillə vurulan dost heç bir söz demədən əlinə bir çubuq götürüb yerdəki qumların üzərində belə yazdı: -Bu gün mənim dostum əsəbləşdiyindən mənə bir şillə vurdu.
Onlar yollarına davam etdilər, nəhayət gəlib gölün kənarına çatdılar. Çimmək üçün soyunub gölə atıldılar.
Şillə dəymiş dost göldə batmaq təhlükəsi ilə üzləşdi, nə qədər çabalasa da xeyri yox idi, o biri dost dərhal dostunun köməyinə gəlib onu xilas etdi.
Sudan çıxandan sonra şillə vurulan dost əlinə bir mismar götürərək gölün kənarındakı böyük daşlardan birinin üzərinə belə yazdı: -Bu gün dostum məni ölümdən qurtardı, məni batmaq təhlükəsindən xilas etdi.
O biri dost dedİ: -Nə üçün bayaq sözünü qumun üzərinə, indi isə daşın üzərinə yazdın?
Dostu ona belə cavab verdi: -Dostun səni incidən zaman öz etirazını qumun üzərinə yazmalısan ki, güzəşt və bağışlama küləyi onun xatasını silib unutdursun.
Ancaq dostun sənə yaxşılıq edəndə öz sevincini daşın üzərinə yazmalısan ki, dostluğumuzu istəməyən küləklər bir-birimizə olan mehribanlığı qəlbimizdən silə bilməsin."

✅ Odur ki, "həyatda düzgün hədəf və proqramı olan, əqidəli, ağıllı, əxlaqlı, ciddi və çalışqan" insanlarla dostluq etmək lazımdır.

💠 Elə insanlarla dostluq və yoldaşlıq ki, onlar həm öz vaxtlarına həm də sizin vaxtınıza dəyər verirlər, onların elm və mərifətləri, uğur və müvəffəqiyyətləri sizdən daha çoxdur, belə olduqda siz zəif iradədən qurtulacaqsınız və sizin iradəniz tədriclə güclənəcək, dünya və axirət səadətinə nail olacaqsınız.

t.me/axlaq

🕋 Allaha xatir xərcləyin ki, salehlərdən olasınız.

📖 Qurani-kərim Munafiqun surəsinin 10-cu ayəsində buyurur:

وَأَنفِقُوا مِن مَّا رَزَقْنَاكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوْلَا أَخَّرْتَنِي إِلَي أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأَصَّدَّقَ وَأَكُن مِّنَ الصَّالِحِينَ

"Və sizin hər hansı birinizi ölüm haqlayıb: «Ey Rəbbim, niyə məni(m ölümümü) yaxın bir müddətədək təxirə salmadın ki, sədəqə verərək salehlərdən olaydım?!» – deməmişdən öncə sizə ruzi olaraq verdiklərimizdən (Allaha xatir) xərcləyin!

🌐 Xeyirxah olmayan insan cəmiyyətin ehtiyaclarına biganədir və yalnız özünü düşünür.
Belə bir insan öldükdən sonra dünyaya ancaq qısa müddətə qayıtmaq və salehlərdən olmaq üçün sədəqə vermək istər.

✔️ Yəni:

✅ Xeyriyyəçilik və xeyirxahlıq həqiqətdə salehlərin vacib xüsusiyyətlərindəndir.

💎 Allah-taalanın sizə verdiyi hər şeydən (mal-dövlət, qüdrət, şərəf, elm, sənət, təcrübə və s.) Allaha xatir xərcləyin ki, salehlərdən olasınız.

t.me/axlaq

⚠️ Hökm çıxarmaqda və qərar verməkdə tələsməyin!

📖 Qurani-kərim Sad surəsinin 24-cü ayəsində buyurur:

قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ إِلَي نِعَاجِهِ وَإِنَّ كَثِيراً مِّنْ الْخُلَطَاء لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَي بَعْضٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَقَلِيلٌ مَّا هُمْ وَظَنَّ دَاوُودُ أَنَّمَا فَتَنَّاهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعاً وَأَنَابَ

"(Davud) dedi: «Şübhəsiz o, sənin dişi qoyununun öz qoyunlarına qatılmasını istəməklə sənə zülm etmişdir. Həqiqətən malları bir-birinə qarışmış kəslərin çoxu bir-birlərinə qarşı haqsızlıq edirlər. İman gətirib yaxşı işlər görən kəslər istisna olmaqla ki, onlar çox azdırlar. Davud (birdən) Bizim (bu tələsik hökm çıxarılmasında) onu sınadığımızı bildi. Buna görə də öz Rəbbindən bağışlanmasını istədi və rüku və səcdə edərək üzü üstə düşüb (Allaha tərəf) qayıtdı."

💠 İki nəfər Davud peyğəmbərin yanına gəldi və onlardan biri dedi: Mənim bir qoyunum var və bu dostumun bir qoyunu var, lakin o, mənim bu bir qoyunumu da götürmək istəyir. David dərhal ikinci şəxsin tiran (zülmkar) olduğuna hökm etdi.

👉 Amma sonra bildi ki, ikinci şəxsi və onun özünü müdafiəsini dinləməmiş hökm çıxartdı. Hökmünün düzgün olmasına baxmayaraq, o, mühakimə yürütməkdə tələsdiyinə görə Allaha istiğfar etdi.

🔴 Hər iki tərəfin sözünü eşitməzdən əvvəl mübahisələrdə hökm çıxarmamağa diqqət edin!
İnsanlar çox vaxt qarşı tərəfdə etdiyi hərəkətlərlə əlaqədar izah və dəlil-sübutlar soruşmadan öz nəfsi istəyi əsasında hökm verirlər.

t.me/axlaq

✅ Gözəl xislətlərin başçısı.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

التُّقَى، رَئِيسُ الْأَخْلَاقِ

"Təqva gözəl əxlaqın başçısıdır."

🔆 Təqva sözü ruhun zərərli fikirlərdən, günahlardan qorunması deməkdir.

🟢 Deməli, "təqva" insanda ilahi qorxu qarşısında məsuliyyət hissi yaradan və onu günahdan saxlayan bir qüvvədir.

💎 Bəli, təqva əxlaqın başçısı hesab olunur. Çünki daxildə olan təqva qüvvəsi insanı kin, həsəd, paxıllıq, zülm, qeybət, təkəbbür, yalan və digər rəzil sifətlərdən qoruyub saxlayır.

🟨 İlahi təqvası olmayan kəslərin əxlaqı rəzil və mənfi xislətlərdən ibarət olar.

🔰 Qurani-Kərimdə "təqva" libasa bənzədilmişdir. Necə ki libas, paltar insan bədəninin eyiblərini örtər və insan bədənini müxtəlif zərərli amillərdən qoruyar, təqva da insanın ruhunu və mənəviyyatını zərərli amillərdən və günahlardan qoruyar.

📖 Qurani-kərim Əraf surəsinin 26-cı ayəsində buyurur:

وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ

"Lakin təqva libası daha yaxşıdır."

📝 İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurdu:

"Allah-taala peyğəmbərləri gözəl əxlaqla (xislətlərlə) zinətləndirdi və kimdə bu əxlaqi sifətlər olsa, Allaha buna görə şükür etsin və kimdə yoxdursa, Allaha yalvararaq istəsin."

Ravi (hədisi danışan şəxs) deyir: "Mən İmamdan (ə) soruşdum: "Sənə fəda olum, buyurduğunuz gözəl xislətlər hansılardır?"
İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurdu:
"Yəqinlik, qənaət, səbir, şükür, helm, həya, səxavət, şücaət, qeyrət, yaxşılıq etmək, düz danışmaq, əmanətə xəyanət etməmək."

📚 əl-Kafi 2-ci cild 56-cı səhifə

💠 Bəli, həqiqətən də, kimdə bu on iki xüsusiyyət olsa, peyğəmbərlərin yolunu getmiş hesab olunur.

t.me/axlaq

🌍 Biz nə üçün ilişib qalmışıq?

📖 Qurani-kərim Fəcr surəsinin 23-cü ayəsində buyurur:

وَجِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ ۚ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسَانُ وَأَنَّىٰ لَهُ الذِّكْرَىٰ

"Cəhənnəmin (yaxına) gətiriləcəyi həmin gün insan (dünyada ömür sərmayəsinin hədərə getdiyini) xatırlayar, amma bu xatırlamaqdan ona nə fayda?!

♻️ Çünki özümüzü tanıya bilməmişik.
Bizə verilmiş ömür payı bizim sərmayəmizdir, ancaq onu lazımsız yerlərə xərcləyirik.

⚫️ Sanki bir nəfər qaranlıq gecədə yolu işıqlandırmaq məqsədilə 200 manatlıq əskinasları yandırır, elə bilir ki, adi kağızlardır.
Amma səhər açılanda nə qədər ziyana düşdüyünü görəcək.

✅ Elə isə, öz qədrimizi bilək, yaxınlarımızın qədrini bilək, əxlaqımızı kamilləşdirək, təki ömrümüz və varlığımız hədərə getməsin.

t.me/axlaq

✅  Əxlaq nümunəsi həzrət Fatimə (ə)

💠  Zamanın İmamı həzrət Mehdi əleyhissalam buyurur:

وفي ابنة رسول الله صلى الله عليه وآله لي أسوة حسنة

“Allahın Rəsulunun –ona və əhli-beytinə salam olsun- qızı (Fatimə) mənin üçün gözəl bir nümunə və ülgüdür.”

📚  əl-İhticac (Təbərsi) 2-ci cild 266-cı səhifə

💎  Bəli, xanım Fatimə əleyhasalam doğru yolu seçmiş insanların hamısı üçün gözəl bir nümunədir. Xanımın(ə) Allah Taala yanında olan yüksək məqam və səviyyəsi onun Allaha bəndəçilikdə kamil olduğunun təcəllisidir. Həqiqi bəndə olmaq istəyən insan xanım Fatimə əleyhasalamı özünə nümunə və ülgü etməlidir.

💠  Xanım Fatimə əleyhasalam buyurur:

اللَّهُمَّ لاٰ تَجْعَلْ مُصِیبَتِی فِی دِینِی وَ لاٰ تَجْعَلِ الدُّنْیَا أَکْبَرَ هِمَّتِی

“Allahım! Mənim müsibətimi (bəlamı) dinimdə qərar vermə və mənim ən böyük hədəfimin dünya həyatı olmasına qoyma.”

📚  Biharul ənvar 83-cü cild 85-ci səhifə

☑️  Bu hədisdə gəlmiş “dində müsibət” və “insanın əsas hədəfinin dünya olması” insanlar üçün ən çətin sınaq və imtahanlardandır ki, insanların əksəriyyəti bu pilləni keçə bilmir, bu iki imtahanın səbəbindən axirətlərini itirirlər. Bu iki qorxulu sınaqdan keçmiş insanlar isə dünya və axirət xoşbəxləridirlər.

☑️  Bəli, hər bir insanın “dində müsibət” təhlükəsindən qurtulması üçün yeganə yol Allah Taalaya ixlaslı və səmimi bəndəçik etməkdir. İxlaslı və səmimi bəndəçilik budur ki, insan hansı vacib ya müstəhəb əməlləri edirsə yalnız Allah xatirinə etsin, həmçinin hansı haram ya məkruh (bəyənilməyən, xoşagəlməz) işlərdən çəkinirsə yalnız Allah xatirinə çəkinsin.

💢  Allah Taalanın hökmlərindən nəyisə xoşlamaq və nəyisə xoşlamamaq insan üçün çox incə bir imtahan və sınaq meydanıdır. “Dində müsibət” də elə budur.

📌  Bəzən insan elə ibadətlər ya əməllər edir ki, onlar onun xoşuna gəlir, amma bəzən də əksinə olur.👇

👉  Məsələn: camaat namazlarında iştirak edir, gecələr gecə namazları qılır, ziyarətlərə gedir, elm öyrənir və sair. Amma nə üçün bunları edir? Çünki xoşu gəlir, həzz alır bu əməllərdən. Həm özü razıdır bu əməllərə, həmdə özünü başqalarına sevdirir.

⭕️  Bəzən də insan elə bir hökmlə, hadisə ilə rastlaşır ki, öz şəxsi hörmətini təhlükədə görür, həmin iş ya hadisə onun könül və istəklərinə uyğun gəlmir.👇

👉  Məsələn:
-varlı ya nüfuzlu insanların içində kasıb insanla birlikdə oturmağa məcbur olduğu zaman;
-camaatın içində xəta (səhv, yanlış hərəkət) etdikdə üzr istəməyin lazım olduğu anda;
-hansısa insana maddi yardım etmək lazım olan zamanda;
və ilaxır...

🌐  Əgər bunlara da razılıq və xoşluqla itaət eədrsə, bu adama Allah Taala yanında deyilir “BƏNDƏ”.

💎  Məlum olar ki, bu insan həqiqətən də Allah Taalanın bəndəsi və quludur.

⚠️  Amma xoşu gəldiyi əməlləri edirsə və xoşu gəlmədiyi əməlləri etmirsə, üstəlik ona qarşı çıxırsa, Allah eləməsin, alimləri, Quranın bəzi ayələrini, hətta Peyğəmbər(s) və İmamların(ə) belə hamsısa söz ya əməlini inkar etməyə hazır olursa buradan məlum olur ki, bu insan mömin deyilmiş. Bütün illəri o yalnız öz meyil, həvəs və istəklərinə, başqa sözlə özünə ibadət və itaət edirmiş.

💥  Lənətlənmiş İblis də ibadət edənlərdən idi. Altı min il ibadət etmişdi. O qədər ibadət etmişdi ki, yüksələrək mələklərin sıralarına daxil olmuş, sonralar isə hətta mələklərin pişnamazı olmuşdu.
Ona bir dəfə deyildi ki, “Adəmə səcdə et!”, o bu əmri öz şəxsi hörmətinə, meyil və istəyinə zidd sandı və Allah Taalanın əmrindən çıxdı.

♻️  Əgər İblis Adəmə səcdə etsəydi öz mövcud məqamını Allah Taala yanında daha da yüksəltmiş olacaqdı. Amma o bunu etmədi. Dedi: “Mən bunu xoşlamıram, mən bunu qəbul etmirəm. Hamının, o cümlədən yüzminlərlə mələklərin gözü qarşısında mən kiməsə səcdə etmərəm.....”

➡️  Beləliklə də Allah Taalanın dərgahından qovuldu.

⚠️  Deməli, biz çətin bir imtahan və sınaqdayıq. Əgər, Allah eləməsin, hansısa əməli xoşlamırıqsa,
“mən bu əməli qəbul etmirəm”
“mən o alimi qəbul etmirəm”
və sair yolla biz Allah Taalaya qarşı çıxmaqla üzbəüz oluruqsa, çalışaq ki, imanımızı və əqidəmizi gücləndirək, yəqinimizi artıraq, mənəviyyatımıza və əxlaqımıza daha çox vaxt ayıraq.

t.me/axlaq

⁉️ Ən mühüm istəklərimiz nə olmalıdır?

✅ Həzrət Fatimə əleyhasalam buyurur :

اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُکَ الهُدی وَ التُّقی وَ العِفافَ وَ الغِنی والعَمَلَ بِما تُحِبُّ وَ تَرضی؛

"Allahım! Səndən hidayət, təqva, həya və ehtiyacsızlıq istəyirəm, həmçinin Sənin sevdiyin və bəyəndiyin işləri etməyi mənə nəsib etməyini istəyirəm."

📘 Biharul-ənvar c.87 səh.339

1⃣ Biz hamımız Allahın hidayətinə möhtacıq.
Odur ki, hər gün namazlarımızda dəfələrlə Allahdan bizi "düz yola" hidayət etməsini istəməyimiz İlahi hidayətə daim ehtiyaclı olmağımıza dəlildir.

💎 Hidayətə ona görə ehtiyacımız var ki, biz düz yolda olsaq bizim hər bir işimiz düz olacaq.

2⃣ Təqvamız olarsa dünyamızdan axirət üçün azuqə toplayacağıq və Qiyamət günü Allahın hüzuruna hazırlıqlı gedəcəyik.

3⃣ Həyamız olarsa Allaha qarşı çıxmayacaq və abırımızı apara biləcək hər bir işdən uzaq olacağıq.

4⃣ Ehtiyacsız olsaq başqalarına əl açmayacaq və dünya malının hərisi olmayacağıq.

5⃣ Bizim hər birimizin əməlində əsas meyar və ölçü əməlin Allah tərəfindən "qəbul" olmasıdır.

✅ İşin o zaman dəyəri olur ki, Allah o işi sevsin və o işdən razı qalsın.
Allahın sevdiyi və bəyəndiyi işlərin nələrdən olduğunu bilmək və Onun bəyənmədiyi işlərindən çəkinmək kamala doğru atılan bir addımdır, sonrakı addım isə bildiklərimizə sevərək əməl etməkdir.

t.me/axlaq

🔆 Peyğəmbərlərin (ə) göndərilməsinin 5 səbəbi.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ ، وَوَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ، لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ، وَيُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ، وَيَحْتَجُوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ، وَيُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ وَيُرُوهُمْ آيَاتِ الْمَقْدِرَةِ

"Beləliklə, Allah-taala insanların arasından Öz peyğəmbərlərini seçərək, onlarda (insanlarda) fitri olan İlahi əhd-peymanını xatırlatmaları, unudulmuş neməti onların yadlarına salmağı, təbliğ yolu ilə onlarla (insanlarla) söhbət etmələri, gizlənmiş ağılları üzə çıxararaq işə salmaları və Allahın qüdrət nişanələrini onlara (insanlara) göstərmələri üçün Peyğəmbəri (ə) bir-birinin ardınca göndərdi".

🌍 Deməli, peyğəmbərlərin (ə) göndərilməsinin dörd ümdə məqsədi var.

1⃣ Fitrət əhd-peymanını xatırlatmaq.

🕋 Bildiyimiz kimi, tövhid maarifi insanın təbiətində (fitrətində) yerləşdirilmişdir.

🌐 İnsan dünyaya gəldiyi fitrətlə böyüsə, yanlış təlim-tərbiyələr onu aldadıb azdırmasa, valideynlər onun ruhunu korlamasa, insan fitri və təbii olaraq təkallahlı olacaq. Bu fitri tövhidin sayəsində yaxşılıqlara, haqq-ədalətə bağlı qalacaq. Peyğəmbərlər (ə) yolunu azmış insanları tövhid fitrətinə qaytarmaq üçün göndərilmişlər.

2⃣ Unudulmuş nemətləri xatırlatmaq.

💠 Çünki insanların vücudunda maddi və mənəvi nemətlər olduqca çoxdur. Əgər onlardan yaxşı şəkildə faydalana bilsə, öz səadət sarayını onların üzərində inşa edə bilər. Lakin bu nemətlərin unudulması onların əldən çıxmasına səbəb olur. Bu, eynilə, su ola-ola həmin sudan öz bağını suvarmaqda istifadə etməyən, bəhərini vaxtında dərməyən bağbanın misalını xatırladır.

🟦 Nə vaxtsa birisi gəlib bu unudulmuş nemətləri ona xatırlatsa, yadına salsa, ona ən yaxşı xidməti etmiş olacaq. Peyğəmbərlər (ə) bəşəriyyətə bu xidməti göstərmişlər.

3⃣ Fitri məsələlərdən əlavə, əqli əsaslandırmalarla onları məlumatlandırmaq, səmavi təlimatları, ilahi fərmanları insanlara çatdırmaq.

4⃣ Zəkaların dərinliklərində gizlənmiş bilik (idrak) xəzinələrini üzə çıxartmaq, işə salmaq.

✅ Çünki Allahın qüdrət əli insan zəkasının dərinliklərində çox böyük və qiymətli xəzinələr yerləşdirmişdir. Əgər onlar kəşf edilsə, üzə çıxarılsa, bəşəri elm sahəsində böyük sıçrayış olacaqdır. Lakin qəflət, yanlış təlimatlar, günahlar, əxlaqi pozuntular onların üzərinə pərdə salmış, üstünü örtmüşdür. Peyğəmbərlər (ə) bu örtükləri götürür, xəzinələri üzə çıxarırlar.

5⃣ Allahın elm, qüdrət və hikmət nişanələrini insanlara göstərmək.

🪐 Əslində, bu nişanələr yerdə və göydə mövcud olan yaradılış sirləri, həyat səbəbləri və vasitələri, həmçinin hər biri insana Allahı xatırlada biləcək fanilik, əzab-əziyyət amilləridir. Eləcə də ibrət götürməyə, dünya məstliyindən ayılmağa və qəflət yuxusundan oyanmağa səbəb olan müxtəlif hadisələrdir.

🟩 Beləcə, peyğəmbərlər (ə) insana kompleks təlimatlar verirlər. Bunların hər biri insanların idrak səviyyəsini yüksəldə, onun ayıqlığını artıra, hər bir insanı qəflət yuxusundan oyada bilər.

t.me/axlaq

✅ Həzrət Fatimənin (ə) insanlarla şəfqətli davranışı

💠 Xanım Fatimə əleyhasalamın insanlara məhəbbət bəsləməyi atasından irs qalmışdı.
Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih bütün ömür boyu heç vaxt insanlara aşağı gözlə baxmadı, onları sevdi. Dost üçün də mehriban idi düşmən üçün də.

💢 Camaatın cahillik və nadanlıqları Peyğəmbəri (s) ruhdan salmadı. Allah qarşısında camaatın cahilliklərindən şikayət etmədi, əksinə Allaha dua edərək onların bağışlanmasını və düz yola gəlmələrini istədi.

📖 Qurani-kərim Tövbə surəsinin 128-ci ayəsində həzrət Muhəmmədi (s) belə vəsf edir:

لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ

“Həqiqətən sizə özünüzdən olan bir Peyğəmbər gəldi, sizin əziyyət və zərərə düşməyiniz ona ağırdır. O sizin arzularınıza çatmağınızı çox istəyir. Möminlərə mehriban və mərhəmətlidir.”

💎 Bəli, Fatimə (ə) də atasına oxşamışdı, hətta sanki atasının özü idi. Peyğəmbərin (s) “Fatimə məmin canımın parasıdır” kəlamı bunun açıq-aşkar sübutudur.

🔷 Həzrət Fatimənin (ə) insanlara qarşı olan mehriban və şəfqətli davranışını o xanımın rəftar üslubunda və əməlində asanlıqla görmək olur. O xanım (ə) öz Məbudu ilə, yəni aləmlərin Rəbbi ilə gecənin xəlvət saatlarında və ən həssas dəqiqələrdə müsəlmanları özündən və ailəsindən qabağa salaraq onların xeyirlərinə, xəstələrinin şəfa tapmaqlarına, pis insanların şərlərindən qurtulmalarına və ilaxır dua edirdi.

🟡 O Xanımın övladı imam Həsən əleyhissalam buyurur:
“Gecənin bir aləmində yuxudan ayıldım, anamın ibadət mehrabında əllərini göyə qaldırıb dua etdiyini gördüm, dualarında yalnız qonşuları bir-bir dua edirdi, bir qədər qulaq asdıqdan sonra dedim: -Anacan! Bəs bizi niyə dua etmirsən?! Anam Fatimə (ə) buyurdu: Oğlum! Əvvəl qonşular (üçün dua edirəm) sonra ev (əhlu üçün dua edəcəyəm).”

💎 Həzrət Fatimənin (ə) buradakı fədakarlığını tam mənada dərk edə bilmək üçün qonşuların kimlərdən ibarət olduğunu bilmək gərəkdir. Əgər bir nəfərin qonşuları ona yaxşılıqlar edirsə, yaxud qonşulardan ona heç vaxt bir pislik dəyməyibsə insanın belə bir qonşuları üçün gecə yarısı dua etməsi kimlərisə təəccübləndirməyə bilər. Lakin xanım Fatimənin (ə) qonşuları bu iki qismin heç birindən deyildilər.

❓ Həzrət Fatimənin (ə) qonşuları necə insanlar idilər?

📌 Onlar həmin insanlardırlar ki, həzrət Fatimə əleyhasalam atasının (s) vəfatı bir tərəfdən, ərinin -İslamın həqiqi xəlifəsinin haqqının tapdalanması başqa bir tərəfdən və sair bəla və müsəbətlərə görə ağlayıb sızlayaraq, həzrət Muhəmmədin (s) ümmətə Əhli-beyti(ə) tapşırdığını hər kəsə söyləyərkən bu qonşular öz etiraz səslərini ucaltdılar. Onlar Əhli-beytin (ə) haqqını danmışdılar və bu azmış kimi əmirəlmöminin Əli əleyhissalamın yanına gəlib dedilər: "Fatimə (s) ağlamaqları və hədislər söyləməsi ilə bizi narahat edir. Ya onu sükuta vadar et, ya da onu buradan (öz evindən) uzaqlaşdır."

💠 Həzrət Əli əleyhissalam Bəqi qəbirsanlığında xanım Fatimə (s) üçün bir otaq tikdi. Xanım hər səhər gün çıxan kimi Həsən (ə) və Hüseynin (ə) əlindən tutaraq o ibadət otağına gedir, gün batana qədər orada ibadət edib ağlayır, matəm saxlayırdı. Həmin otaq tarixdə “beytul əhzan”, yəni “qəm evi” adı ilə məşhurdur.

✔️ Dostlar, baxın, xanım Fatimənin (ə) fədakarlığı bundadır!
Belə bir qonşular üçün, onu evindən uzaqlaşdıran insanlar üçün gecənin həssas vaxtında, hamının şirin yuxuda olan anında öz evinin bir küncündə əllərini göyə qaldırıb Allaha dua edirdi.

Biz nə dərəcədə Fatiməni (ə) sevə bilmişik?
Bu sualın cavabı üçün baxaq görək xanım Fatiməyə (ə) az da olsa oxşaya bilirkmi?! Bizə pislik edənlərə, nəinki pislik, hətta bizə yaxşılıq etməyənlərə, yaxud hansısa sadə məsələlərə görə incidiyimiz və küsdüyümüz adamların xeyirinə gecənin yarısında xəlvətdə dua edə bilərikmi? Belə bir qüdrətimiz varmı?

❓ Biz həzrət Fatiməyə (ə) nə qədər oxşaya bilmişik?

t.me/axlaq

💠 Haqqı tapmağın əsas iki xüsusiyyəti.

📖 Qurani-kərim Qaf surəsinin 37-ci ayəsində buyurur:

إِنَّ فِى ذَلِكَ لَذِكْرَى لِمَن كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ

"Şübhəsiz, bunda qəlbi (ağlı) olan və ya (həqiqətlərə qəlbi ilə) şahid olaraq qulaq asan kəs üçün bir öyüd-nəsihət vardır. "

🕋 Həqiqi mömin əsasən iki dəstədir:

1⃣ Birincisi dəstə ağlını inkişaf etdirmiş və yüksək idraka malik bir şəxsdir. Belə ki ağıl ilə, yəni əqli dəlil-sübutlar ilə haqqı tapa və əldə edə bilir. Mövzular və varlıqlar üzərində təfəkkür edir və haqqın nədən ibarət olduğunu anlayır, ona etiqad edir.

2⃣ İkinci dəstə isə güclü təfəkkürə malik olmadığına görə haqq, xeyir və faydanı batil, şər və zərərdən ayıra bilmir. Amma təqvalı alimləri çox yaxşı dinləyən və onların sözlərinə qəlbən qulaq asan şəxsdir. Bu şəxs bu səviyyəyə günah etməməsi nəticəsində nail ola bilib.

❌ Amma elə adamlar da var ki, həm təfəkkür və düşüncədən məhrumdur, həm də təqvalı alimlərin sözlərinə qulaq asmır. Üstəlik onları inkar edir.
Belə adam həmin inadkar cahildir, onun nə dərk edən ağlı var, nə də ki dinləyən qulağı.

📖 Qurani-kərim Mülk surəsinin 10-cu ayəsində buyurur:

وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ

"Onlar: “Əgər bizim (öyüd-nəsihəti) eşidən qulağımız ya düşünən ağlımız olsaydı, indi cəhənnəmin sakinlərinin arasında olmazdıq!” – deyəcəklər."

🔆 Haqqın əlamət və nişanələri aşkardır, odur ki azacıq araşdırma aparan hər bir insan haqqı tapır. Araşdırma apara bilməyənlər isə təqvalı və ədalətli alimlərin öyüd-nəsihətləri nəticəsində haqq yolu tapırlar.

🟡 Başqa sözlə desək, haqqı tapmaq üçün iki vasitə var: düşünən ağıl və eşidən qulaq.

t.me/axlaq

🕋 Xalis ibadət və İlahi məsləhət

📝 Həzrət Fatimə əleyhasalam buyurur:

وعن سيدة النساء صلوات الله عليها قالت من أصعد إلى الله خالص عبادته
أهبط الله عز وجل إليه أفضل مصلحته

“Kim öz xalis(ixlaslı) ibadətini Allah dərgahına yüksəldərsə, əvəzində Allah da ən yaxşı məsləhətini onun üçün yerə endirər.”

📚 Biharul ənvar 67-ci cild 250-ci səhifə

✅ Şübhəsiz, hər bir insan Allaha ehtiyaclıdır, bu danılası mümkün olmayan bir həqiqətdir. Allahın adlarından biri olan “səməd” sözünün mənası barədə olan hədislərdən birində həmin "səməd" sözü “bütün arzular Ona ünvalanıb” deyə izah edilmişdir.

🔥 Hətta təkəbbürlü və özünəpərəstiş halında olan adamlar da, üzdə özlərini heç kimə, hətta Allaha belə ehtiyaclı olmayan kimi aparsalar da, gizlində öz istəklərini Allahdan istəyir və Onun dargahına üz tutaraq yalvarırlar.

⚫️ Bunu Firon və sair allahllıq iddiası edənlər barədə tarixi məlumatlarda da aşkar görürük. Həmçinin, Allahı inkar edən, əvəzində isə alçaq və dəyərsiz şeylərə və kəslərə tapınan insanlar da çətinə düçəndə, xüsusilə də öz həyatlarını təhlükədə görəndə Allaha üz tutur və Ondan nicat, qurtuluş və xilas istəyirlər.

🔆 Qurani-kərimdə bu həqiqətlərin bir çoxu insanlara nümayiş etdirilmişdir.

📖 Allah Taala Yunus surəsinin 22-ci ayəsində buyurur:

هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى إِذَا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِ وَجَرَيْنَ بِهِمْ بِرِيحٍ طَيِّبَةٍ وَفَرِحُوا بِهَا جَاءَتْهَا رِيحٌ عَاصِفٌ وَجَاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحِيطَ بِهِمْ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنْجَيْتَنَا مِنْ هَذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ

“Sizi suda və quruda gəzdirən Odur. Siz gəmidə olduğunuz, gəmilər gözəl bir külək vasitəsilə içərisində olanları apardığı, onlar da sevindikləri vaxt birdən fırtına qopub dalğalar hər tərəfdən gəmilərin üzərinə hücum etdikdə və müsafirlər dalğaların onları bürüdüyünü (həlak edəcəyini) başa düşdükdə sidqi-ürəkdən Allahın dininə sarılaraq Ona belə dua edərlər: 'Əgər bizi bu təhlükədən qurtarsan, Sənə şükür edənlərdən olarıq!”

🔴 Eləcə də kafirlər və bütpərəstlər də çətinə düşəndə, öz həyatlarının təhlükədə olduğunu görəndə Allaha ixlas ilə dua edirlər.

📖 Qurani-kərim Ənkəbut surəsinin 65-ci ayəsində buyurur:

فَإِذَا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ يُشْرِكُونَ

"(Kafirlər) gəmiyə mindikləri zaman (dəryada batacaqlarından qorxub) dini (ibadət və itaəti) yalnız Ona məxsus edərək (ixlasla) Allaha dua edərlər. Allah onları sağ-salamat quruya çıxaran kimi, yenə də (Ona) şərik qoşarlar."

🌍 Gördüyümüz kimi hətta Allaha inanmayan və Allaha şərik qoşanlar da çətinə düşdükdə Allahın dərgahına üz tutaraq ixlas ilə dua edirlər.

🌐 Deməli, hər bir insan, mömin yaxud kafir olmasından asılı olmayaraq Allaha ibadətin və duanın qəbul olmasının əsas şərtinin ixlas və xalislik olduğunu bilir, ancaq bunu əməldə etmək hər kəsə nəsib olmur.

🌀 Həyatlarını təhlükədə gördükdə Allaha edilən xalis dua və xalis ibadətin nicat və qurtuluşa səbəb olduğuna etiraf edirlər.

💎 Belə bir həqiqətə etiraf etmək, əslində müvəffəqiyyət və uğurun qapısında dayanmaq deməkdir, ancaq həmin qapıdan daxil olmaq üçün bu etirafın insanın qəlbinə hopması və onun ardınca əməl, rəftar və davranışa keçməsi lazımdır.

💠 Əgər insan Allahın ona nəzər salmasını və ən yaxşı məsləhətini ona əyan etməsini istəyirsə, bunun yalnız Allaha xalis ibadətlə mümkün olduğunu etiraf etdikdən sonra əməl mərhələsinə keçməlidir. Əməli ilə, yəni ibadət və itaətlərini xalis və ixlaslı etmək ilə öz arzusunu gerçəkləşdirə bilər.

t.me/axlaq

✅ İki məqama riayət etməklə şəxsi cəlbediciliyinizi artırın.

1⃣ İnsanlara səmimi və xalis əlaqələrinizi göstərin:

💎 Əgər dostluq etmək və ya cəmiyyətdə sevilmək istəyiriksə, insanları şövqlə qarşılamalıyıq, onlarla mehribancasına davranmalıyıq.

🔆 İnsanlar onlarla səmimi və riyasız rəftar edənləri sevirlər.

2⃣ İnsanların adlarını yadda saxlayın:

💎 İnsanlar öz adları ilə o qədər fəxr edirlər ki, nəyin bahasına olursa-olsun öz adlarını həmişəlik yaşatmaq arzusundadırlar.

💠 Unutmayaq ki, insanların adında bir möcüzə var və bütün insanlar bu məsələyə dəqiqliklə və tamamilə həssasdırlar.

t.me/axlaq

🌍 Vəfasız dünyaya ürək vermə.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

الرُّكُونُ إِلَى الدُّنْيَا مَعَ مَا تُعَايِنُ مِنْهَا جَهْلٌ

"Dünyanın etdiklərini gözlə görə-görə ona arxalanmaq, ürək bağlamaq nadanlıqdır."

🔴 Bəşər övladı dövlətli, qüdrətli insanların qəfil zəifləyib müflis olmasını, imkanlarının bir anda tükəndiyini ya tarixi mənbələrdən oxumuş, ya da yaşadığı zamanda öz gözləri ilə şahidi olmuşdur.

🌍 Bu gün padşah olan sabah əsir olmuş, bu gün varlı olan sabah fəqir olmuş, bu gün cavanlığı ilə qürurlanan sabah qocalıb əldən düşmüşdür.

⚫️ Dünyada baş verən qaçılmaz dəyişkən hadisələrdən tam yəqinliklə xəbərdar olduğumuz halda, yenə də dünyaya arxalanmaq, bel bağlamaq nadanlıq və cahillik deyilmi?

💎 Ağıllı adam o kəsdir ki, varlı olsa belə, dünyaya bel bağlamasın. Dünyaya güvənməyən insanların yaşam tərzi çox rahat, asudə olur, elə yaşadıqları kimi, rahat da bu dünyadan gedirlər, dünyada baş verən müxtəlif hadisələrdən nigaran və narahat olmurlar.

🛑 Bunun tam əksini dünyapərəst insanlarda müşahidə etmək mümkündür. Dünyaya həddən artıq bağlı olan insanlar hətta müəyyən risklər və xoşagəlməz hadisələrə dözə bilməyib dəlilik, ağır əsəb-stress xəstəliklərinə düçar olurlar.

t.me/axlaq

🔴 Xəsislik pis xüsusiyyətlər toplusudur.

📖 Qurani-kərim Nisa surəsinin 37-ci ayəsində buyurur:

الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُهِينًا

"Onlar özləri xəsislik etməklə yanaşı camaatı da (söz və əməllə) xəsisliyə sövq edirlər və Allahın Öz fəzl və mərhəmətindən onlara verdiyini gizlədirlər. Biz kafirlər üçün alçaldıcı bir əzab hazırlamışıq."

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

Xəsis və simic insan topladığı dünya malından az miqdar bəhrələnməyi özünə də qıymır. Amma sonda mal-dövlətinin hamısını vərəsələrin ixtiyarına qoyur."

📚 Qurərul-hikəm 5615-ci hədis

⭕️ Xəsis insan şəriətin təyin etdiyi maddi vergilərin (xüms, zəkat, infaq, sədəqə və s.) ödənilməsindən boyun qaçırar, yaxınlarına, qohumlarına kömək lazım olduqda qohumlarla əlaqəsini kəsər. Digər bir tərəfdən, belə insan var-dövlət toplamaqda həris olduğu üçün möhtəkirlik, sələm, yalan danışmaq və s. günahlara da sürüklənə bilər.

❌ O, var-dövlətini gizlətmək üçün insanlar arasında riyakarlıq edər, maddi köməyini əsirgəməkdən ötrü min bir gətirərək yalan danışar. Bu minvalla xəsislik bir çox günah və eyiblərin mənşəyi hesab olunur.

⚫️ Bütün bu deyilən nöqsanlardan əlavə, xəsis insanın əqidəsində də çatışmazlıq olur. Belə ki Allaha qarşı bədgüman olmasaydı, Allahın verdiyi vədələrə qarşı nikbin olardı.

🔥 Xəsisliyin özünəməxsus dərəcələri vardır. Nə qədər xəsislik şiddətli olarsa,mənfi təsiri də bir o qədər çox olar.
Xəsisliyin xüsusiyyətlərindən biri budur ki, belə insan başqalarının onun malından, elmindən, biliyindən, məharətindən, köməyindən və s. bəhrələnməsini istəməz.

📕 Əxlaq alimləri xəsisliyin müxtəlif növlərini qeyd etmişlər.
Ən aşağı və zəif dərəcəsi budur ki, xəsis insan öz imkanlarını başqalarından əsirgəyər.
Ən şiddətli dərəcəsi isə budur ki, xəsis insan özünə qarşı da xəsislik edər və özü də ixtiyarında olan imkanlardan bəhrələnməz.

🕋 Xəsisliyin əksi səxavətli olmaqdır. Səxavət möminlərin, övliyaların ən bariz sifət və xüsusiyyətlərindən biridir.

☑️ Xəsislik təkcə var-dövlətdə deyil, digər cəhətlərdə də xəsisliyin növlərinə rast gəlmək olur. Bunlardan biri elm və bilikdə olan xəsislikdir və əfsuslar olsun ki, günümüzdə bu kimi hallara tez-tez rast gəlmək olur. Əldə etdiyi kəşfləri, biliyi və elmi insanlarla bölüşmək istəməyənlər var və belələri bildiklərini özləri ilə qəbrə aparırlar.

t.me/axlaq

📌 Kobudluq və ədəbsizliyin mənşəyi.

🌍 Bəzi insanlar camaat arasında özlərini çox pis aparırlar.
Belə ki, bəzi insanların cəmiyyətdə söyüş söymək, acıdil olmaq, sərtlik və kobudluq, insanlara qarşı etinasızlıq, tündxasiyyətlik, ədəbsizlik kimi mənfi davranışlarının şahidi oluruq.

⚠️ Hətta ola bilsin, bu pis xüsusiyyətlərin hansısa bizdə də ola.

❓ Bədəxlaqlıq, qabalıq və ədıbsiz olmağın kökü nədən qaynaqlanır? İnsanlara qarşı pis davranış və kobud rəftarlı olmaq aşağıdakı amillər nəticəsində baş verə bilər:

1⃣ Taqətsizlik və tez yorulmaq.

2⃣ Həyat çətinliklərini həll etməkdə bacarıqsızlıq.

3⃣ Qəflət və şeytanın vəsvəsələri.

4⃣ İnsanlara məhəbbət bəsləməmək.

5⃣ Başqalarının haqqına girmək.

6⃣ Başın ancaq dünya həyatına qarışması.

7⃣ Nəfspərəstlik və irqpərəstlik.

8⃣ Düzgün tərbiyə olunmamaq və pis vərdişlər.

9⃣ Təkəbbür və lovğalıq.

🔟 Ruhi-mənəvi problemlər.

1⃣1⃣ Ehtiyacsizliq hissi.

1⃣2⃣ Ürək xəstəlikləri və ciddi cismi xəstəliklər.

1⃣3⃣ Əsəbilik.

1⃣4⃣ Tutumun azlığı, hövsələsilik, səbirsizlik.

1⃣5⃣ Başqalarından yersiz gözləntilər.

1⃣6⃣ Dəbdəbəli həyatın aşiqi olmaq.

1⃣7⃣ Qiyamət gününün haqq-hesabına etiqadı olmamaq və ya zəif olmaq.

1⃣8⃣ Həyatda hədəf və məqsədin olmaması.

t.me/axlaq

⭕️ İnsanın ruhunu zəiflədən və tədriclə öldürən səbəblər.

1⃣ İnsanları bağışlamamaq və güzəştə getməmək

2⃣ Xoşlamadığın işi etmək

3⃣ Vaxtı boşuna ötürmək

4⃣ Rəftarlarına nəzarət etməmək

5⃣ Hər şeydən gileylənmək və hər şey barəsində şikayət etmək

6⃣ Çox heyifislənmək

7⃣ Dost və yoldaşı yanlış seçmək

8⃣ Özünü başqaları ilə müqayisə etmək

9⃣ Xoşbəxtliyin yalnız pul ilə olması fikrində olmaq

🔟 Naşükürlük

1⃣1⃣ Bədbin və pessimist olmaq

1⃣2⃣ Həyatı yalançı hədəflər üzərində qurmaq

1⃣3⃣ Hər şeyə görə nigaran olmaq

1⃣4⃣ Hədəfsiz yaşamaq

1⃣5⃣ Əxlaqlı olmamaq və insanlarla davranışda əxlaqa riayət etməmək.

1⃣6⃣ Eydiyi işlərin nəticəsi barədə düşünməmək

1⃣7⃣ Həyatda, sağlam istirahətə və təbiət qoynuna çıxıb dincəlməyə vaxt ayırmamaq.

1⃣8⃣ Yolgöstərən, ustad və ya ağsaqqaldan məsləhət almadan yaşamaq.

1⃣9⃣ Mənəviyyatdan, xüsusilə gecə ibadətləri və Allah-taala ilə münacat etməkdən uzaq olmaq.

t.me/axlaq

✔️ Ən pis xüsusiyyət.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Təkəbbürlülükdən kənar ol"

☑️ Ola bilər ki, insan dildə fəxr etməsin və üstünlüklərini dilinə gətirməsin, amma insanlarla rəftarında təkəbbürlü olsun və qürurlu gəzsin. Belə ki təkəbbürlülük özünü başqalarından üstün tutmaqdan qaynaqlanır - fərqi yoxdur, istər bu üstünlük mənəvi cəhətdən olsun, istərsə də maddi cəhətdən.

📖 Qurani-kərim İsra surəsinin 37-ci ayəsində buyurur:

وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا ۖ إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَلَنْ تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولًا

"Və yer üzündə təkəbbür və məğrurluqla yol getmə. Çünki sən (nə qədər qüvvətli olsan da) heç vaxt (öz addımlarınla) yeri yara bilməz və heç vaxt ucalıqda dağlara çata bilməzsən."

✔️ Bu ayədə təkəbbürlü və məğrur yol gedənlərə xitab olunub. Sanki, belələri yer üzünə hakimdir, özlərini dağların zirvəsindən də uca hesab edirlər. Təkəbbürlü yol getmək, özünü məğrur aparmaq elə də sadə məsələ deyildir, çünki bu xislət belələrinin ruhi və mənəvi çatışmazlıqlarından xəbər verir.

📝 İmam Məhəmməd Baqir əleyhissalam buyurur:

"Qəlbində zərrə qədər təkəbbür olan şəxs Cǝnnətə daxil ola bilməz."

📚 əl-Kafi 2-ci cild 310-cu səhifə

⭕️ Şübhəsiz ki, təkəbbürlülük etmək bütün bəndələr üçün günah sayılır, istər zəngin olsun istər yoxsul. Amma yoxsulun xam xəyallara vararaq təkəbbürlülük etməsi daha təhlükəli sayılır.

⚫️ Təkəbbür və lovğalıq bir çox günahların mənşəyi hesab olunur. Özünü başqalarından üstün tutan şəxs heç vaxt razı olmaz ki, ətrafındakılara qardaş gözü ilə baxsın.

🔴 Əksinə, təkəbbürlü şəxs başqalarından ona hədsiz hörmət etmək və onun əmrlərinə və sözlərinə tabe olmaq umar olar. İnsanlar isə təkəbbürlü, lovğa insanlara həmişə nifrət edərək bu tip fərdlərdən uzaq gəziblər.

❌ Nəticədə, təkəbbürlü insan ətrafında olanların kin-küdurətinə, qəzəbinə düçar olar və sonda həmin insanların qəzəbindən xoflanaraq onlara zülm etməyə başlayar.

🔥 Təkəbbürlü insan hətta haqq sözü eşitməyi belə özünə sığışdırmaz və Allahın əmrlərinə belə boyun əyməz, sonda küfr etməkdən də çəkinməz. Necə ki şeytan kibr və təkəbbür üzündən küfr etdi.

t.me/axlaq

🛑 Hərislik və tamahkarlığın acı nəticələri.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Hərislik - insanın az bir şeyi axtarıb onun müqabilində çox şeyi əldən verməsidir".

📚 Səfinətul-bihar, həris sözü.

🔥 Hərislik nəfsani bir sifət olaraq insanı öz ehtiyacından artıq sərvət yığmağa və hər şeyə tamah salmağa vadar edir.

🔰 Qurani-kərim ayələrinə və Məsumların (onların hamısına Allahın salamı olsun) hədislərinə əsasən hərisliyin çoxlu acı və xoşagəlməz nəticələri vardır, o cümlədən:

1. Hərislik insanı əbədi çətinlik və möhnətlərə düçar edir.

2. Həris insan heç vaxt doymur və bu səbəbdən bütün dünyaya sahib olsa belə, yoxsuldur.

3. Həris insan bu dünyada möhtac insan kimi həyat sürür və ölür. Amma Qiyamətdə varlı insanlar kimi mühakimə olunacaq.

4. Hərislik insanı həlak edir, amma həris insanın özü dünyaya olan sevgisinə görə ətrafındakı təhlükələri görmür, səbirsiz və hövsələsiz surətdə tələsərək qabağa qaçır.

5. Həris insan gündən-günə özünü daha da böyük çətinliklərə salır. Sonda nicat yolunu öz üzünə qapayır.

6. Hərislik insanın abır-həyasını aradan aparır və onun qədir-qiymətini başqalarının nəzərində heçə endirir, çünki həris insan öz məqsədinə çatmaq üçün hətta ictimai rəyləri də qulaq ardına vurur; boynundan zəncir asılmış əsir kimi özünü oyana-buyana çırpır.

7. Hərislik insanı müxtəlif günahlara sövq edir. Yalan, xəyanət, zülm, qəsbkarlıq və s. günahlara bulaşır. O, bilir ki, əgər Allahın halal və haramına riayət etsə, öz mənfur niyyətlərinə çatmaz.

8. Hərislik insanı Allahdan uzaq salır, Allah bəndələrinin gözündə kiçildir, rahatlığını onun əlindən alır; həyatı narahatlıq və işgəncə içində davam edir.

9. Həris insanın yığdığı mal-dövlətin zəhmət və məşəqqəti onun, xeyri və istifadəsi isə başqalarının olur.

10. Hərisliyin nəticəsi Allaha qarşı bədbinlikdir. Məhsulu isə bu bədbinliyi şiddətləndirməkdir.

t.me/axlaq

❓ Nə üçün oxuduğumuz dua və münacatlardan həzz ala bilmirik?

🚘 Qışda bəzən mühərriki işə salmaq üçün maşını itələyirlər.

💚 Bəzən boğulan birinə süni tənəffüs verirlər və onun sinə əzələlərini sıxırlar ki, ürəyi yenidən döyünməyə başlasın.

🕋 Dostlar, İlahi-qürbə sarı gedən yolun əvvəlində edilən bir çox dualar və ibadətlər nəfəsi dayanan adama verilən süni tənəffüs və ya qışda işə düşməyən avtomobili itələmək ilə eyni məna daşıyır.

💠 Buna görə də o qədər süni dualar oxumalıyıq ki, nəhayət, təbii bir dua olsun.

t.me/axlaq

❓ Doğru yolda olduğumuzu necə bilək?

🌍 Məqsədinə doğru hərəkət edən səyyah (müsafir) qarşıda getməmiş yolu görür; Amma əgər çevrilib üzü arxaya dayansa, indiyə qədər getdiyi yolu görür.

⚠️ Əgər biz görsək ki, qarşımızda və gözümün önündə ancaq əvvəllər etdikləriniz və keçmişdə başımıza gələn hadisələr cilvələnir, deməli, biz yolu əksinə gedirik və səhv yoldayıq, çünki üzü geriyə gedirik və əsl məqsədimizə arxa çevirmişik, hər gün məqsəddən daha çox uzaqlaşırıq.

🪐 Amma etmədiyinə baxan və getmədiyi yerlərə üz tutan şəxs, bilsin ki üzü məqsədə sarıdır və o, düz yolda qərar tutub.

🛑 Deməli, kiminsə əməllərində ücb, xudbinlik, eqoistlik və təkəbbürlük varsa, bu, onun aşağı düşməsinə, üzü geriyə dayanmasına, arxası məqsədə sarı olduğuna və buna görə də ancaq keçmişini, yəni indiyədək etdiyi və getdiklərini gördüyünə görədir.
Belə bir insan tövbə etməli, Allaha sığınmalı və edilməmiş işlərə, getməli olduğu yerlərə diqqət etməlidir ki, təkəbbür göstərməsin.

t.me/axlaq

🌐 Həyatın iki günü.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Ruzigar iki gündür: bir gün sənin şadlıq və kam almağın üçün, bir gün isə çətinlik və nakamlığın üçün. Buna görə də şadlıq günündə itaətsizlik etmə (naşükür olma) və çətinlik olan günündə səbirli ol (dözümsüzlük etmə və özünü alçaltma)."

🌍 Dünyanın çarxı həmişə insanın istədiyi kimi dövr etmir. Belə ki dünya həyatı şirin və acılar, qələbə və məğlubiyyət, rahatlıq və əziyyətlərdən ibarətdir.

⭕️ İnsan dünyanın qəfil dəyişkən hadisələri müqabilində doğru və düşünülmüş addım atmalı və rəftarını bu hadisələrə qarşı formalaşdırmalıdır.

🔵 İnsan dünyada rahat, şirin və uğurlu həyat sürərkən məğrur və təkəbbürlü olmaqdan çəkinməlidir. Əksinə, belə hallarda şükür etməklə, Allahın ona bəxş etdiklərinin haqqını ödəməklə nemətin daha bərəkətli olmasına nail olmalıdır.

🟠 Həmçinin insan dünyanın tərs sifəti ilə üzləşdikdə, çətinliklər, müsibətlər biri digərinin ardınca qapısını döydükdə özünü itirməməli, səbirsizlik edib nüşükürlük etməməlidir.

🔴 Çətinliklərə səbir etməklə həm savab qazana bilər, həm də əsəblərini sakitləşdirib çıxış yolu axtarıb tapa bilər. Çünki çətinliklər üz verdikdə insan nə qədər səbirsizlik etsə, bir o qədər çıxış yollarından uzaq düşəcəkdir.

🌀 Digər bir tərəfdən, dünyanın həm şirinliyi, həm də acısı insanların imtahan olunması mənasını kəsb edir. İnsan təkəbbürlülük və yaxud səbirsizlik etməklə bu imtahanların öhdəsindən gələ bilməz.

t.me/axlaq

💠 Haqqı tapmağın əsas iki xüsusiyyəti.

📖 Qurani-kərim Qaf surəsinin 37-ci ayəsində buyurur:

إِنَّ فِى ذَلِكَ لَذِكْرَى لِمَن كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ

"Şübhəsiz, bunda qəlbi (ağlı) olan və ya (həqiqətlərə qəlbi ilə) şahid olaraq qulaq asan kəs üçün bir öyüd-nəsihət vardır. "

🕋 Həqiqi mömin əsasən iki dəstədir:

1⃣ Birincisi dəstə ağlını inkişaf etdirmiş və yüksək idraka malik bir şəxsdir. Belə ki ağıl ilə, yəni əqli dəlil-sübutlar ilə haqqı tapa və əldə edə bilir. Mövzular və varlıqlar üzərində təfəkkür edir və haqqın nədən ibarət olduğunu anlayır, ona etiqad edir.

2⃣ İkinci dəstə isə güclü təfəkkürə malik olmadığına görə haqq, xeyir və faydanı batil, şər və zərərdən ayıra bilmir. Amma təqvalı alimləri çox yaxşı dinləyən və onların sözlərinə qəlbən qulaq asan şəxsdir. Bu şəxs bu səviyyəyə günah etməməsi nəticəsində nail ola bilib.

⚫️ Amma elə adamlar da var ki, həm təfəkkür və düşüncədən məhrumdur, həm də təqvalı alimlərin sözlərinə qulaq asmır. Üstəlik onları inkar edir.
Belə adam həmin inadkar cahildir, onun nə dərk edən ağlı var, nə də ki dinləyən qulağı.

📖 Qurani-kərim Mülk surəsinin 10-cu ayəsində buyurur:

وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ

"Onlar: “Əgər bizim (öyüd-nəsihəti) eşidən qulağımız ya düşünən ağlımız olsaydı, indi cəhənnəmin sakinlərinin arasında olmazdıq!” – deyəcəklər."

🔆 Haqqın əlamət və nişanələri aşkardır, odur ki azacıq araşdırma aparan hər bir insan haqqı tapır. Araşdırma apara bilməyənlər isə təqvalı və ədalətli alimlərin öyüd-nəsihətləri nəticəsində haqq yolu tapırlar.

🟡 Başqa sözlə desək, haqqı tapmaq üçün iki vasitə var: düşünən ağıl və eşidən qulaq.

t.me/axlaq

🔥 Paxıl adamın rahatlığı yoxdur.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

أَقَلُّ النّاسِ لَذَّةً أَلحَسُود

"İnsanlar arasında paxıl adam həyatdan ən az həzz alır."

📚 Mən la yəhzurəhul-fəqih 4-cü cild 394-cü səhifə

🌍 Bəzən insanlar başqalarının uğurlarına sevinir, bəzən isə yox!

👉 Məsələn, dostlarından biri təhsilində və ya işində müvəffəqiyyətli, uğurlu və qalib olanda sevinirlər.

⭕️ Amma əgər dostlarının uğur qazanmasını bəyənməsələr və ya onun uğuruna dözə bilməsələr, şeytan bunları vəsvəsə edir ki, onların uğurunun qarşısını alsınlar.

⚫️ Bu pis məqsədə görə həyatlarında çoxlu ləzzət və əyləncələri azaldırlar ki, başqasının uğuru puç olsun. Əslində, bu insanlar başqalarının inkişaf və tərəqqisinin qarşısını almaq üçün öz həyatlarını acılaşdırırlar. Ona görə də adətən əhvalları yaxşı olmur və hirsi, əsəbi olurlar!

🕋 Elə buna görə də Allahın Rəsulu həzrət Muhəmməd (s) buyurur ki, "İnsanlar arasında həyatdan ən az həzz alam adam paxıl şəxsdir".

t.me/axlaq

✅ Həzrət Fatimənin (ə) həyat üsulu və insanlara elm öyrətməyin dəyəri

💎 İslam kamil və hər tərəfli bir məktəb olaraq insanın ruhi və cismi cəhətlərinə, xüsusilə də insanın tərəqqi və inkişafı yolundakı ehtiyaclarına diqqət etməklə elm və mərifətə böyük əhməmiyyət və dəyər verir.

♻️ İnsanın təkamülü yolunda elm və mərifətin əhmiyyətini dərk edən şəxs insanların təlim və maariflənməsində vasitəçi olmağın necə böyük hünər və iftixar olduğunu açıq şəkildə görə bilər:

🔰 “Mədinə şəhərinin əhalisindən olan bir qadın xanım Fatimənin (ə) evinə gəldi və dedi: Mənim qoca anam var, onun namaz ilə əlaqədar suallarını cavablandırmağınız üçün məni sizin yanınıza göndərib. Təki suallarının cavabını öyrənib ona deyim.
Həzrət Fatimə (ə) buyurdu: Suallarını soruş.
Qadın bir-bir suallarını soruşmağa başladı, belə ki, çoxlu sullar verdi. Birdən (vaxtın çox keçdiyini görüb) utandı (narahat oldu) və dedi: ey Allahın peyğəmbərinin qızı! Daha sizə əziyyət vermək istəmirəm.
Həzrət Fatimə (ə) buyurdu:
 
هاتي وسلي عما بدا لك ، أرأيت
من اكتري يوما يصعد إلى سطح بحمل ثقيل وكراه مائة ألف دينار ، يثقل
عليه ؟ فقالت : لا ، فقالت : اكتريت أنا لكل مسألة بأكثر من ملء ما بين
الثرى إلى العرش لؤلؤا ، فأحرى أن لا يثقل علي
 
Yenə də gəl, nə qədər sualın olsa məndən soruş. (Səndən bir söz soruşum,) əgər bir nəfəri əcir tutalar ki, ağır bir yükü evin damına qaldırsın, əvəzində isə həmin şəxsə yüz min dinar  (yüz min qızıl sikkə) verəcəklərini desələr, həmin yükləri qaldırmaq əcir tutulmuş şəxsə ağır və çətin gələrmi?
Qadın dedi: Yox.
Həzrət Fatimə (ə) buyurdu: -Mən (sualı olanların) hər sualına cavab verdikdə yerdən ərşə (göyə) olan məsafə qədərində ləl və cəvahirat nəsibim olur. Deməli, bu (elm öyrətmək, suallara vacab vermək, insanları maarifləndirmək) mənə ağır gəlməməlidir.”

📚 Mustədrəkul vəsail 17-ci cild 318-ci səhifə 21460-cı hədis

✔️ Bu hədisdə bir çox incəliklər vardır, o cümlədən:

1⃣ Elm öyrətməyin dəyərini hər bir bilik əhli bilməlidir.

2⃣ İnsanlara elm öyrətmək və insanların suallarına cavab verməkdən yorulmaq həqiqi alimlərə aid olan xüsusiyyət deyil.

3⃣ İnsanların elm öyrənmələrini və onların maariflənməyini istəyən şəxs onların suallarından qaçmamalı, əksinə, insanları daha çox sual verməyə təşviq etməlidir.

4⃣ Bəzi bilikli şəxslər çalışırlar ki, ən yaxşı bildiyi mövzuda, məsələn yarım saat, söhbət (moizə) edib canlarını qurtarsınlar və beləliklə insanların suallarından qaçırlar, bu üslub Əhli-beytin (ə) üslubu deyil.

5⃣ İnsanların suallarını həvəslə dinləyin və onların suallarını təmkin və şövq ilə cavablandırın.

6⃣ Verəcəyiniz cavabların dəqiq olduğuna əvvəlcə özünüz əmin olun, cavablarınız dəlil və sübutlar əsasında olsun.

7⃣ İnsanların suallarına qane edici cavablar verin.

t.me/axlaq

📖 Qurani-kərimin Ərəb dilində olması onun yalnız ərəblər üçün olmasının göstəricisidirmi?

✅ Qəlbini Allaha yönəltmiş insan.

🕋 Kamillik və həqiqi bəndəliyə yetişmək yolunun əvvəli və axırı insanın öz diqqəti, fikri, eşiqi və qəlbini yalnız Allaha yönəltməsindədir. Allahın həqiqi bəndəsi həyatda bütün işlərini Onun razılıq və istəyi əsasında icra edir. Daima zikrdə olmağın mənası da elə budur; insanın fikirləşdikləri də, danışdıqları da, rəftar və davranışları da Allahı nəzərə almaqla baş verir.

🕌 Həyatda elə insanlar var ki, onların həyatları bütünlüklə İlahi rəngə boyanmışdır.

📖 Qurani-kərim Nur surəsinin 36-cı ayəsində buyurur:

فىِ بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَ الاَصَالِ

“(Bu İlahi nur) ucaldılmasına Allahın izin verdiyi və Onun adı zikr edilən o evlərdir ki, orada səhər-axşam Onu gözəl adlarla mədh edərlər.”

🟢 Bəli, həyatda elə insanlar var ki, onlar paklığı, imanı sayəsində və qəlblərini Allaha bağlamaqla bütün vücudlarına İlahi rəng qatmışlar. Onların ürəklərinin Allaha bağlanması nəticəsində İlahi nura elə qərq olmuşlar ki, bu nur onların yaşadığı evlərdən bütün aləmə yayılmışdır.

🌍 Dostlar, baxın, gündüz vaxtı göydə nə qədər ki, günəş var heç bir ulduz gözə görsənmir, ancaq günəşin getməsi ilə minlərlə ulduz üzə çıxaraq insanın nəzər-diqqətini özlərinə cəlb edir. Allahı tanıyan və qəlbini Ona bağlamış insan Allahdan başqasına ürək vermir.

🛑 Amma etiqadın zəifliyi nəticəsində Allahı unutmuş və diqqətini Ona yönəltməyən insan bütün diqqət və fikrini onun üçün gözəl cilvələnməyə çalışan minlərlə canlı və cansız varlıqların aşiqinə çevrilir, qəlbini onlara bağlayır. Onlar bu insanı öz rənglərinə boyayır və özlərinin vurğunu etməkdə onu Allahdan daha da uzaqlaşdırırlar.

🟡 Halbuki diqqətini Allaha yönəldən və Allahın onu hər an gördüyünü varlığı ilə hiss edən insan onu Allahdan uzaqlaşdırmağa çalışan rəngarəng canlı və cansız varlıqlara heç zaman ürək vermir.

💠 Həzrət Fatimə əleyhasalam belə bir kamil insandır. Onun evi isə nur saçan evlərdəndir. Əhli-sünnənin məşhur alimlərindən olmuş Suyuti öz təfsirində Nur surəsinin 36-cı ayəsinin mənası barədə İbn Mərdunədən belə bir hədis nəql edir:


و أخرج ابن مردويه عن أنس بن مالك و بريدة قال‏ قرأ رسول الله صلى الله عليه و سلم هذه الآية فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ‏ فقام اليه رجل فقال اى بيوت هذه يا رسول الله قال بيوت الأنبياء فقام اليه أبو بكر فقال يا رسول الله هذا البيت منها لبيت علي و فاطمة قال نعم من أفاضلها

“Allahın Rəsulu səllAllahu əleyhi (və alihi) və səlləm “(Bu İlahi nur) ucaldılmasına Allahın izin verdiyi...” ayəsini oxudu. Orada olanlardan biri ayağa qalxıb dedi: -Ey Allahın Peyğəmbəri (s) bu (ayədəki evlərdən məqsəd) hansı evlərdir? (Peyğəmbər) buyurdu: -Peyğəmbərlərin evləridir. Bu zaman Əbubəkr ayağa qalxdı və dedi: -Ey Allahın Peyğəmbəri! Əlinin (ə) və Fatimənin (ə) evi də həmin (ayədəki) evlərdəndir? (Peyğəmbər buyurdu: Bəli (əlbəttə, hətta) onların ən üstünlərindəndir (ən fəzilətlilərindəndir).”

📚 əd-Durrul-mənsur (müəllif: Əbdurrəhman ibn Əbubəkr Suyuti) 5-ci cild 50-ci səhifə

♻️ Bəli, əmirəlmöminin Əli əleyhissalam və xanım Fatimə əleyhasalam həqiqi bəndəçilik və xalis itaətləri nəticəsində öz evlərini elə nurlandırmışlar ki, Allah Qurani-kərimdə onların evini vəsf etmiş, hədislərdə isə sevimli Peyğəmbərimiz həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih onların evini “peyğəmbərlərin evlərindən biri” olaraq insanlara tanıştmışdır.

🔆 Həzrət Fatimənin (ə) evi elə bir evdir ki, o evdə heç vaxt Allaha üsyan edilməyib; qeybət, yalan, xəyanət, vəfasızlıq kimi pis xüsusiyyətlər o evə yaxın düşməyib. O evdə gecə namazlarında pis qonşular üçün xeyir dualar edilib. Mələklər o evdə yalnız Allaha xalis itaət və ibadətin şahidi olmuşlar, o evdən Quran səsi əskilməmişdir, o ev insanların elm və maarif ehtiyaclarını təmin etmişdir. Həm maddi yoxsulluğa düçür olanlar, həm də elm, hikmət və mərifət acları o evdən qidalanmışlar...

❓ Görəsən biz xanım Fatiməyə (ə) nə qədər oxşaya bilmişik?

t.me/axlaq

✅ Qəlbini Allaha yönəltmiş insan.

💎 Kamillik və həqiqi bəndəliyə yetişmək yolunun əvvəli və axırı insanın öz diqqəti, fikri, eşiqi və qəlbini yalnız Allaha yönəltməsindədir. Allahın həqiqi bəndəsi həyatda bütün işlərini Onun razılıq və istəyi əsasında icra edir. Daima zikrdə olmağın mənası da elə budur; insanın fikirləşdikləri də, danışdıqları da, rəftar və davranışları da Allahı nəzərə almaqla baş verir.

🟢 Həyatda elə insanlar var ki, onların həyatları bütünlüklə İlahi rəngə boyanmışdır.

📖 Qurani-kərim Nur surəsinin 36-cı ayəsində buyurur:

فىِ بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَ الاَصَالِ

“(Bu İlahi nur) ucaldılmasına Allahın izin verdiyi və Onun adı zikr edilən o evlərdir ki, orada səhər-axşam Onu gözəl adlarla mədh edərlər.”

💠 Bəli, həyatda elə insanlar var ki, onlar paklığı, imanı sayəsində və qəlblərini Allaha bağlamaqla bütün vücudlarına İlahi rəng qatmışlar. Onların ürəklərinin Allaha bağlanması nəticəsində İlahi nura elə qərq olmuşlar ki, bu nur onların yaşadığı evlərdən bütün aləmə yayılmışdır.

🌍 Dostlar, baxın, gündüz vaxtı göydə nə qədər ki, günəş var heç bir ulduz gözə görsənmir, ancaq günəşin getməsi ilə minlərlə ulduz üzə çıxaraq insanın nəzər-diqqətini özlərinə cəlb edir. Allahı tanıyan və qəlbini Ona bağlamış insan Allahdan başqasına ürək vermir.

❌ Amma etiqadın zəifliyi nəticəsində Allahı unutmuş və diqqətini Ona yönəltməyən insan bütün diqqət və fikrini onun üçün gözəl cilvələnməyə çalışan minlərlə canlı və cansız varlıqların aşiqinə çevrilir, qəlbini onlara bağlayır. Onlar bu insanı öz rənglərinə boyayır və özlərinin vurğunu etməkdə onu Allahdan daha da uzaqlaşdırırlar.

🟡 Halbuki diqqətini Allaha yönəldən və Allahın onu hər an gördüyünü varlığı ilə hiss edən insan onu Allahdan uzaqlaşdırmağa çalışan rəngarəng canlı və cansız varlıqlara heç zaman ürək vermir.

🔷 Həzrət Fatimə əleyhasalam belə bir kamil insandır. Onun evi isə nur saçan evlərdəndir. Əhli-sünnənin məşhur alimlərindən olmuş Suyuti öz təfsirində Nur surəsinin 36-cı ayəsinin mənası barədə İbn Mərdunədən belə bir hədis nəql edir:


و أخرج ابن مردويه عن أنس بن مالك و بريدة قال‏ قرأ رسول الله صلى الله عليه و سلم هذه الآية فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ‏ فقام اليه رجل فقال اى بيوت هذه يا رسول الله قال بيوت الأنبياء فقام اليه أبو بكر فقال يا رسول الله هذا البيت منها لبيت علي و فاطمة قال نعم من أفاضلها

“Allahın Rəsulu səllAllahu əleyhi (və alihi) və səlləm “(Bu İlahi nur) ucaldılmasına Allahın izin verdiyi...” ayəsini oxudu. Orada olanlardan biri ayağa qalxıb dedi: -Ey Allahın Peyğəmbəri (s) bu (ayədəki evlərdən məqsəd) hansı evlərdir? (Peyğəmbər) buyurdu: -Peyğəmbərlərin evləridir. Bu zaman Əbubəkr ayağa qalxdı və dedi: -Ey Allahın Peyğəmbəri! Əlinin (ə) və Fatimənin (ə) evi də həmin (ayədəki) evlərdəndir? (Peyğəmbər buyurdu: Bəli (əlbəttə, hətta) onların ən üstünlərindəndir (ən fəzilətlilərindəndir).”

📚 əd-Durrul-mənsur (müəllif: Əbdurrəhman ibn Əbubəkr Suyuti) 5-ci cild 50-ci səhifə

♻️ Bəli, əmirəlmöminin Əli əleyhissalam və xanım Fatimə əleyhasalam həqiqi bəndəçilik və xalis itaətləri nəticəsində öz evlərini elə nurlandırmışlar ki, Allah Qurani-kərimdə onların evini vəsf etmiş, hədislərdə isə sevimli Peyğəmbərimiz həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih onların evini “peyğəmbərlərin evlərindən biri” olaraq insanlara tanıştmışdır.

🔆 Həzrət Fatimənin (ə) evi elə bir evdir ki, o evdə heç vaxt Allaha üsyan edilməyib; qeybət, yalan, xəyanət, vəfasızlıq kimi pis xüsusiyyətlər o evə yaxın düşməyib. O evdə gecə namazlarında pis qonşular üçün xeyir dualar edilib. Mələklər o evdə yalnız Allaha xalis itaət və ibadətin şahidi olmuşlar, o evdən Quran səsi əskilməmişdir, o ev insanların elm və maarif ehtiyaclarını təmin etmişdir. Həm maddi yoxsulluğa düçür olanlar, həm də elm, hikmət və mərifət acları o evdən qidalanmışlar...

❓ Görəsən biz xanım Fatiməyə (ə) nə qədər oxşaya bilmişik?

t.me/axlaq

🌍 Vəfasız dünyaya ürək vermə.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

الرُّكُونُ إِلَى الدُّنْيَا مَعَ مَا تُعَايِنُ مِنْهَا جَهْلٌ

"Dünyanın etdiklərini gözlə görə-görə ona arxalanmaq, ürək bağlamaq nadanlıqdır."

🌐 Bəşər övladı dövlətli, qüdrətli insanların qəfil zəifləyib müflis olmasını, imkanlarının bir anda tükəndiyini ya tarixi mənbələrdən oxumuş, ya da yaşadığı zamanda öz gözləri ilə şahidi olmuşdur.

🪐 Bu gün padşah olan sabah əsir olmuş, bu gün varlı olan sabah fəqir olmuş, bu gün cavanlığı ilə qürurlanan sabah qocalıb əldən düşmüşdür.

⚫️ Dünyada baş verən qaçılmaz dəyişkən hadisələrdən tam yəqinliklə xəbərdar olduğumuz halda, yenə də dünyaya arxalanmaq, bel bağlamaq nadanlıq və cahillik deyilmi?

💎 Ağıllı adam o kəsdir ki, varlı olsa belə, dünyaya bel bağlamasın. Dünyaya güvənməyən insanların yaşam tərzi çox rahat, asudə olur, elə yaşadıqları kimi, rahat da bu dünyadan gedirlər, dünyada baş verən müxtəlif hadisələrdən nigaran və narahat olmurlar.

🔴 Bunun tam əksini dünyapərəst insanlarda müşahidə etmək mümkündür. Dünyaya həddən artıq bağlı olan insanlar hətta müəyyən risklər və xoşagəlməz hadisələrə dözə bilməyib dəlilik, ağır əsəb-stress xəstəliklərinə düçar olurlar.

t.me/axlaq

🌍 Həyatda sabitqədəm və əzmlı olmağın yolları.

📖 Qurani-kərim Muhəmməd surəsinin 7-ci ayəsində buyurur:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ

"Ey iman gətirənlər! Əgər Allaha (Onun peyğəmbərinə, dininə və kitabına) yardım etsəniz, Allah da (məqsədlərinizə çatmaqda) sizə yardım edər və qədəmlərinizi möhkəmləndirər."

🔷 Məqsədimizin doğru olduğunu, Allah və ağılın da bunu bəyəndiyini nəzərə alaraq, bir neçə məqamı qeyd etməliyik:

1⃣ Məqsədləri nəzərdən keçirmək:

✔️ Son hədəfimizi nəzərdən keçirməyə davam etməliyik ki, süstlük, səhlənkarlıq və vəsvəsələrə düçar olmayaq.

2⃣ Hədəfimizə çatmaqda bizə vasitə ola biləcək məkanlarda qərarlaşmaq.

🟠 Yaxşı bir dost və yoldaşın olması gözəl nümunələr götürməyimizə, həmçinin uğura nail olmaq və gücümüzün çoxalmasına səbəb olur.
Halbuki hədəfimizə uyğun olmayan mühitdə olmaq isə ləng addımla nəticələnə bilər.

3⃣ Təcili tədbir:

🟡 İşlərinizi mümkün qədər təxirə salmayın.

4⃣ Dayanmaq olmaz:

🔵 Eyibi yox, yavaş-yavaş olsun, lakin davamlı və daim hərəkət edin.

5⃣ Özünü həvəsləndirmək:

🟣 Başqalarından təşviq, alçaldılma və ya istehza gözləməyək; Özümüzə enerji verək.

6⃣ Məqsədlərin təfərrüatlarını aşkara çıxarmamaq:

🟢 Məqsədlərimizi və onlara necə çatmaq fikrində olduğumuzu başqalarına faş və aşkar etməyək.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

"Ağıllı insanın sinəsi onun sirlərinin xəzinəsidir."

♻️ Buna görə də qərarların məqsədlərini heç kimə açıqlamayın ki, bəzilərinin sizi bu işdən soyutmağa çalışması, göz dəymə, pis insanların sizə qarşı mənfi mübarizəsi, bəzi adamların sizə paxıllıq etməsi kimi xoşagəlməz hallara rast gəlməyəsiniz.

7⃣ Dua edin.

⏰ Düz yolda sabitqədəm olmağınız üçün gecə-gündüz dua edin.

رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ

"Ey Rəbbimiz, biz(im qəlblərimiz)ə səbir və dözüm nazil et, qədəmlərimizi möhkəmləndir və bizə kafir qövm üzərində kömət et." (Bəqərə/250)

t.me/axlaq

Nə üçün bəzən hacət namazımız, dualarımız... qəbul olmur?
Çox vacib bir sualın cavabı.

🌍 Dünyanın vəfasızlığı.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

"Nə çox gündüzə üz tutan var ki, ona arxa çevirə bilməz (əcəl ona axşama çıxmağa imkan verməz). Nə çox gecənin əvvəlində (vəziyyətinin yaxşılığına) qibtə edilən olub ki, gecənin axırında ona ağlayanlar ayağa qalxıb."

🌀 İnsanların əksəriyyəti bu gün sağlam, gümrah və ayaq üstə hərəkətdədirlərsə, belə düşünürlər ki, aylarla, illərlə bu hal davam edəcək və həmişə şad-xürrəm və sağlam olacaqlar. Amma tarixin səhifələrini vərəqləsək və yaxud elə öz həyatımıza nəzər salsaq, görərik ki, belə düşüncələr xam xəyallardan başqa bir şey deyil.

🔷 Cismani cəhətdən qolu güclü, qüdrətli adamların və yaxud ictimai yöndən imkanlı, vəzifəli şəxslərin bir gecənin içində həyatları alt-üst oldu.

➡️ Cismani cəhətdən güclü olan şəxs bir andaca beyninə qan sızmaqla iflic və hərəkətsiz vəziyyətə düşə bilər.
➡️ Vəzifəli şəxs Nadir şah Əfşar kimi bir gecədə öz yaxınları tərəfindən qətlə yetirilməklə hər şeyə son qoyula bilər.

📕 İraqın sahı Məlik Feysəl sarsılmaz bir güc və qüdrət ilə iş başına gəlmişdi. Amma bir gecədə Əbdülkərim Qasim qiyam edib Feysəli taxt-tacdan saldı.

📖 Qurani-kərim Qəsəs surəsinin 79-cu ayəsində Bəni-İsrailin ən qüdrətli və dövlətli adamı Qarunun əhvalatını bəyan edir. Qarunun həddən artıq var-dövlətinin çoxluğuna Bəni-İsrail zadəganları və insanları qibtə edirdilər və öz-özlərinə deyirdilər:

فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوْمِهِ فِي زِينَتِهِ ۖ قَالَ الَّذِينَ يُرِيدُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا يَا لَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِيَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٍ

"(Bir gün Qarun) bütün zinət əşyaları ilə xalqının qarşısına çıxdı. Dünya həyatını arzulayanlar dedilər: “Kaş ki, Qaruna verilənin bənzəri bizdə də olaydı! Həqiqətən, o, böyük qismət sahibidir."

⚫️ Səhəri gün Qarunun Allah tərəfindən ölüm əmri yetişdi və yer aralanıb həm Qarunu, həm də var-dövlətini uddu.

t.me/axlaq

⭕️ Dediyimiz sözlərə diqqət edək.

📖 Qurani-kərim Qaf surəsinin 18-ci ayəsində buyurur:

مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ

"İnsan dilinə elə bir söz gətirməz ki, (bu zaman) yanında (deyilənləri yazmağa) hazır olan nəzarətçi mələk dayanmasın."

🌐 Yəni insan təkcə əməl və rəftarına görə yox, həm də danışdığı sözlərinə görə cavabdehlik daşıyır. Və bu barədə ondan hesabat tələb ediləcək.

🟨 Gördüyünüz kimi ayədə bədən üzvləri arasında dilə xüsusi nəzarətin zəruriliyi bildirilir. Olsun ki, bunun səbəbi dilin başqa üzvlərdən daha çox işləkliyidir. Dilin işi daha çox, daha asan, daha ümumi, daha dərin, daha davamlı və daha çox hadisə yaradan olduğu üçündür.

@axlaq

⁉️ Görəsən bizim qıldığımız namazlar bizi Qəbr evində əzabdan qurtara biləcəkmi?

🌐 Dahi əxlaq ustadı Məliki Təbrizidən soruşdular: -Agacan, görəsən bizim qıldığımız namazlar Qəbirdə bizi kömək edəcəkmi? Buyurdu: "Bunu bilmək çox asandır. Bax gör, əgər sübh namazı səni günorta namazınadək günahlardan saxlaya bilirsə, eləcə də zöhr namazı səni axşamadək və axşam namazı səni səhərədək günahlardan saxlaya bilirsə, deməli, bu namazlar səni qəbir evində əzabdan da saxlaya biləcək."

🔷 Dostlar, baxın, adətən bostanlara və bağlara müqəvva (çuçilo) qoyurlar. Bağ sahibi müqəvvanı nə üçün qoyur? Ona görə ki, qurd-quş və heyvanlar onu görəndə elə bilsinlər ki, adam dayanıb, bağa girməsinlər."

☑️ Mən uşaq olanda qonşuluğumuzda bir bağ vardı, Həsən dayı bağa müqəvva qoymuşdu. Bir dəfə həmin bağın kənarı ilə keçəndə gördüm ki, müqəvvanın üstünə qarğalar qonub və bir it də yerdə müqəvvaya söykənib oturub.
Sanki qargalar və it bu hərəkətləri ilə ev sahibinə gülürdülər ki, "sən bizi bu cansız müqəvva ilə qorxutmaq istəyirsən"?

🔴 Müqəvva cansız olduğu üçün heç qarğaları və iti də qorxuza bilmirdi.

🟡 Bizim namazlarımızda əgər xüzu (cismin təvazökarlığı), xüşü (ruhun təvazökarlığı), ixlaslı niyyət və sair yoxdursa, deməli, bizim namazlarımızın ruhu və canı yoxdur.

⭕️ Cansız müqəvva qarğaları və iti qorxuza bilmədiyi və bağı qoruya bilmədiyi kimi, cansız və ruhsuz namaz da qəbir evində bizi əzabdan qoruya bilməz.

⚠️ Ona görə də namaza böyük əhəmiyyət verməliyik...

t.me/axlaq

🌍 Bəzi insanlar gileylənib deyirlər ki:
"Bizim yaxşılıq etdiyimiz bəzi insanlar bizə qarşı elə rəftar edirlər ki, etdiyimiz yaxşılığa görə peşman oluruq".

🌐 Bəli, bu bir reallıqdır. Bu qədirbilməzlik bəzən insanın həyat yoldaşı, bəzənsə dostu, qohumu və ya hər hansı bir şəxsdən olur. Onların yaxşılıq edən şəxsə qarşı pis rəftarları insanda narahatlıq yaradır.

✍🏼 Belə insanlar barədə İmam Cəfər Sadiq əleyhissalamın yanında danışdıqda o həzrət buyurdu:

لَعَنَ اللهُ قَاطِعِي سُبُلِ الْمَعْرُوفِ قِيلَ وَمَا قَاطِعُو سبُلِ الْمَعْرُوفِ قَالَ الرَّجُلُ يُصْنَعُ إِلَيْهِ الْمَعْرُوفُ فَيَكْفُرُهُ فَيَمْتَنِعُ صَاحِبُهُ مِنْ أَنْ يَصْنَعَ ذَلِكَ إِلَى غَيْرِهِ

"Allah lənət eləsin yaxşılığın oğrularına."
Soruşdular ki, yaxşılıq oğruları kimlərdir?
Həzrət buyurdu: "O kəsdir ki, ona yaxşılıq edənə qarşı nankorluq edir, nəticədə yaxşılıq edən şəxsin (ona və) başqalarına (bir daha) yaxşılıq etməsinə mane olur."

📚 Əl-Kafi 4-cü cild 33-cü səhifə

@axlaq

🔎 İnsan niyə həmişə doğru danışmalıdır?

📖 Qurani-kərim Tövbə surəsinin 119-cu ayəsində buyurur:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ

"Ey iman gətirənlər! Allahdan (Onun əmrinə qarşı çıxmaqdan) qorxun və sadiqlərlə (doğru danışanlarla) birgə olun!"

✅ Dürüstlük və doğru danışmaq yaxşı insanların ən vacib xüsusiyyətlərindən biridir.

🟥 Davranışında düz olmayan və yalan danışan insan əvvəlcə özünə, sonra cəmiyyətə zərər vurur, çünki insan sosial varlıqdır və onun bütün davranışı, danışığı bütün cəmiyyətə təsir edir.

🟨 Yalan danışan adam daha böyük yalan danışmalı olur ki, ilk yalanı üzə çıxmasın, bəzən bu adam yalan dediyini xatırlamır, yəni dediyi yalan yadından çıxır və nəticədə özünü çox tez ortaya qoyur, yalançılığı üzə çıxır və rüsvay olur.

🟧 Yalan bütün pisliklərin və çirkin işlərin açarıdır, ona görə də bacardığımız qədər ondan çəkinməli və əməllərimizdə dürüst olmalıyıq.

💠 Sadiq və doğru insanların xüsusiyyətlərindən biri də dediklərini yerinə yetirmələridir, biz doğru və dürüst bir insana asanlıqla etibar edə bilərik, lakin yalançı və münafiq (riyakar) adamların qarşısında çox diqqətli olmalıyıq.

🌐 Diqqət etməliyik ki, düzlük və doğruluq təkcə nitqdə deyil, hər bir insanın əməlində də var, əks halda ancaq nitqdə olan düzlük heç bir fayda verməyəcək və bu əməl ikiüzlülük hesab olunur.

🌍 Biz hamımız istəyirik ki, başqaları bizimlə dürüst davransınlar və yalan danışmasınlar, bunun üçün əvvəlcə biz özümüz başqaları ilə dürüst olmalı, yalan danışmaqdan çəkinməli, başqaları ilə davranışımızda və danışığımızda dürüst olmalıyıq.

🛑 Bəzən yalan danışmağımız və doğru olmamağımız cəza qorxusundan qaynaqlanır, məsələn, səhv etmişik və cəzalandırılacağımızdan qorxaraq yalan danışırıq, amma səhv etmişiksə, yalan danışmamalıyıq, çünki təkrar-təkrar yalan danışdığımız zaman o bizdə vərdişə çevrilir və onu dəyişdirmək çox çətin, bəzən isə mümkünsüz olur.

💎 Doğru danışan adam həmişə aram və rahat olur, gərgin və narahat olmur, çünki yalan danışmadığı üçün heç bir işin üstünün açılmasından qorxmur.
Buna görə də cəmiyyətə nəzər saldıqda görürük ki, doğru və dürüst insanlar şücaəti və cəsurdurlar, həqiqəti söyləməkdən qorxmurlar, haqsızlığa və yalana dəstək vermirlər.

🔵 Doğru və dürüst şəxslər böyük ürəkli, mərd insanlardır və bunun qarşılığında başqalarından da onlarla münasibətdə dürüstlük gözləyirlər.

🔆 Doğru, dürüst və sadiq insan olmağın ən yaxşı yolu Əhli-beyt əleyhimussalama tabe olmaq və onları özümüzə nümunə bilməkdir.

t.me/axlaq

💢 Özünütanımanın zərurəti

⭕️ Özünü tanımayan insan cahil və nadandır! ⬇️

➡️ Hətta dünyanın bütün kitablarını oxumuş, mütaliə etmiş olsa da.

📝 Bəzi adamlar çoxlu kitab oxuduqları və bir çox qeydlər apardıqlarından belə güman edirlər ki, onlar çox savadlıdırlar.
Onlar bu mütaliə və əzbərin nəticəsində elmi adlar da qazana bilərlər.⬇️

☑️ Amma əgər sənin batinin

🔥 Qəzəb və hirs,
🔥 Nifrət və kin-küdurət
🔥 Eqo, ancaq özünü düşünmə
🔥 Təkəbbür və lovgalıq
🔥 Paxıllıq və gözügötürməzlik
🔥 Yalan və aldatma
alovu ilə doludursa, bil ki, əslində, heç nə öyrənməmisən, tərəqqi etməmisən, cahillik və nadanlıq girdabından çıxa bilməmisən!

🌐 İnsan gözəl şeylər barədə danışır, amma yaxşı olmayan və hətta bəzən çirkin bir həyat yaşayır.
Təəssüf ki, bəşər hələ də bunu özünə rəva görür.

🌀 Düzlük, dürüstlük və sədaqət budur ki, ikili və ziddiyyətli yaşamayasan.

🌍 Gözəl danışdığımız kimi gözəl də yaşayaq. Bunun üçün insan özünü tanımalıdır.

@axlaq

🕌 "Namazı yüngül saymayın" dedikdə kimlər nəzərdə tutulur?

🔰 Namaz Quran və hədislərdə əhəmiyyəti vurğulanan ən mühüm ibadətlərdən biridir. Namazı yüngül saymaq, əslində onu əhəmiyyətsiz saymaq deməkdir ki, bu da aşağıdakılardan ibarətdir:

👉 Namazı vaxtaşırı tərk etmək,
👉 namazı əvvəl vaxtında qılmayıb təxirə salmaq,
👉 namazı tez (sürətlə) qılmaq və diqqət etməmək,
👉 rüku və səcdənin düzgünlüyünə diqqət yetirməmək,
👉 zikrləri tələffüzünü düzgün deməmək,
👉 namazda bədən və geyimin paklığı (təharət), qiblə, münasib geyim kimi vacib şərtlərə əməl etməmək,
👉 camaat namazını səbəbsiz olaraq tərk etmək.

📕 Namazı yüngül saymaq barəsində nəql edilmiş hədislər rəftarların namazı əhəmiyyətsiz hesab etdiyi zaman nəzərə alınır; Yəni namazı gecikdirmək və digər bu kimi hallar yalnız namazın vacibliyi və əhəmiyyətinə etinasızlıqdan qaynaqlandığı təqdirdə məzəmmət edilir və pis iş sayılır.

t.me/axlaq

Həzrət Zeynəb əleyhasalamın həqiqi məqamı.
İlahi şəxsiyyət ilə dahi şəxsiyyətin fərqi...

🕋 İmanlı insanın iki mühüm xüsusiyyəti.

📝 Əmirəlmöminin Əli əleyhissalam buyurur:

“Mömin özünü quldan da aşağı sanmasına baxmayaraq nəfsi möhkəm daşdan da bərkdir."

💎 Möminlər ruhiyyə cəhətdən olduqca möhkəm olurlar. Hətta onlar hədislərdə möhkəm dağa bənzədiliblər.

📝 İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurur:

المؤمن کَالْجَبَلِ لَا تُحَرِّکُهُ الْعَوَاصِف

"Mömin heç bir güclü külək təsir edə bilməyəcək möhkəm dağa bənzəyir."

📚 Şərhi Usuli-kafi (Molla Məhəmmədsaleh Mazandarani) 9-cu cild 191-ci səhifə

🟦 Küləklər dağlara təsir emir, əksinə, dağlar küləklərin isiqamətini dəyişir. Odur ki, hadisələr möminləri yerindən oynatmır, əksinə, möminlər baş verən hadisələri doğru və hidayət yoluna yönəldirlər.

🔰 Hədislərin birində oxuyuruq:

"Həzrət Muhəmməd (s) bir yerdən keçərkən bir neçə nəfərin güclərini yoxlamaq üçün yerdən ağır daş qaldırdıqlarını gördü.
Həzrət Muhəmməd (s) buyurdu: "Bu iş nə üçündür?"
Dedilər: "Bununla aramızda kimin güclü olmasını bilmək istəyirik."
Həzrət Muhəmməd (s) buyurdu: “İstəyirsizmi sizlərdən kimin daha möhkəm və güclü olduğunu deyim?"
Dedilər: “Bəli.”
Həzrət Muhəmməd (s) buyurdu: “Sizlərin arasında ən gücli adam odur ki, (vəziyyətindən) razı olduğu vaxt kiməsə və yaxud nəyəsə görə günaha düşməz,
qəzəbləndikdə isə dediyi sözlər onu haqdan azdırmaz (nalayiq və küfr danışmaz),
qüdrətli olduqda haqqı (ona məxsus) olmayan malın dalınca getməz (kiminsə malını əlindən almaz)."

📚 Biharul-ənvar 72-ci cild 28-ci səhifə

💠 Əlbəttə, möminlər qüdrətli və güclü olsalar belə, Allah qarşısında təslim olmuş, xüşu və təvazö halında dayanaraq əl açıb yalvararlar.
Yəni möminlər güclü olmaqla yanaşi, Allahın müqabilində zəif və aciz dayanarlar.

t.me/axlaq

⚠️ Dünyanın əhəmiyyəti bizim gözümüzdə yüksəldikcə, həyatımızda Allahın əhəmiyyəti kiçilir.
O qədər kiçilir ki, dünyanı vasitə Allahı isə hədəf bilməyimiz vacib olduğu halda, biz əksinə, Allahı vasitə dünyanı hədəf bilirik. Allaha məxsus əməllərimizi də dünya niyyəti və dünya məqsədilə yerinə yetiririk.

@axlaq

🌍 Həyatdan dərs alaq!

🐄 Kənd camaatı ayranı tuluğun içinə töküb onu möhkəm çalxalayırlar ki, o ayrandan kərə (nehrə) yağı çıxsın, ayranın emal olunmuş, yəni yağı götürülmüş hissəsini isə götürüb yağsız ayran kimi kənara qoyurlar.

🔆 Bizim gecə-gündüzümüzün bütün vaxtları həmin "tuluq və içindəki ayran"a bənzəyir. Onun sübh namazından bir saat əvvəldən gün çıxana qədər olan vaxtı həmin ayranın kərə (nehrə) yağıdır, qalanı isə yağsız ayrandır.

🟧 İnsanların xoşladıqları və baha qiymətə aldıqları məhz kərə (nehrə) yağıdır.
Şeytan da əsas gücünü kərə yağına, yəni sübhün 2 saatına sərf edir.

🌕 Həmin vaxtın yuxuların ən şirini olduğunu görmürsünüzmü?! Halbuki, əslində, insan üçün ən xeyirsiz yuxu zamanı da həmin vaxtdır.

🌙 İnsan gecəni 2 ya 3 saat gec yata bilir, amma 2 saat tez yuxudan dura bilmir.

🌚 Dostlar, gecəni 2 ya 3 saat gec yatmaq hünər və qəhrəmanlıq deyil, əsl hünər və qəhrəmanlıq 1 ya 2 saat tez oyana bilməkdir.

t.me/axlaq

🔰 Təhsilin və elm öyrənməyin 14 ədəbi.

1⃣1⃣ Elm öyrənən şəxsin dərsi, bəhsi (müzakirəsi) və mütaliəsi nizamlanmış şəkildə olsun. Özü üçün proqram tərtib etsin.

1⃣2⃣ Öyrəndikcə əməl etmək.

👉 Yəni insan hər öyrəndiyinə əməl eləməlidir, sonraya saxlayarsa bu öyrəndikləri üst-üstə yığılacaq və əməl edilməsi çox çətin olacaq.

✍🏼 Ayətullah Behçət (r.ə) buyurdu: “ Məndən moizə istəyirsiz, indiyə kimi eşitdiyiniz moizələrə əməl etmisinizmi?! Əgər indiyə qədər eşitdiyiniz moizələrə əməl eləməmisinizsə, əməl eləməyəcəyiniz məlumatların sayını çoxaltmaqda sizin məqsədiniz nədir?!”

📝 İmam Sadiq Cəfər Sadiq əleyhissalam buyurur:

تعلموا ما شئتم أن تعلموا فلن ينفعكم الله بالعلم حتى تعملوا به
لان العلماء همتهم الرعاية ، والسفهاء همتهم الرواية

“Nə qədər istəyirsiniz elm öyrənin, amma bilin ki, siz o elmə əməl etmədikcə Allah sizə o elmdən fayda verməz. Çünki alimlərin himməti budur ki, öyrəndiklərinə riayət etsinlər. Amma səfehlərin himməti budur ki, danışsınlar.”

📚 Biharul-ənvar 2-ci cild 37-ci səhifə

1⃣3⃣ Tələbə gecə və gündüzlərini təhsil proqramına uyğun olaraq nizamlasın.

👉 Yəni gecə vaxtında yatsın ki, səhər dərs öyrənməyə halı olsun və sair...

1⃣4⃣ İnsan faydalı elmləri öyrənsin.

👉 Elə şeyləri öyrənin ki, onları həyatınızda tətbiq edə, reallaşdıra biləsiniz, özünüzə və insanlara elminizlə fayda verə biləsiniz.

📝 Sevimli peyğəmbərimiz həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih dualarının birində buyurur:

اللهم إني أعوذ بك من علم لا ينفع ، وقلب لا يخشع ، ونفس لا تشبع ، ودعاء
لا يسمع

(Allahummə inni əuzu bikə min ilmin lən yənfə, və min qalbin lə yəxşə, və min bətnin lə təşbə, və min duain la yusmə)
“Allahım, faydası olmayan elmdən, qorxusu olmayan qəlbdən, doymayan qarından və eşidilməyən duadan Sənə sığınıram, Sənə pənah aparıram.”

📚 Biharul-ənvar 83-cü cild 18-ci səhifə

t.me/axlaq

✅ İnsanın xilaskarı onun fikir və düşüncəsidir.

⭕️ Əsirlikdə olan düşüncə insana xeyir verə bilməz. Belə ki bəzən insanın fikir və düşüncəsi "pis vərdiş" , "mənafe" , "təəssübkeşlik" , "şəhvət" , "xəyal" və "qəzəb"in əsiri olur.
Əziz dost! Fikir və düşüncən bu altı hökmdarın əsirliyindən qurtulmayınca sənə nicat verə bilməz.

@axlaq

Riya və riyakarlıq ilə əlaqədar vacib bir sualın cavabı

🔰 Təhsilin və elm öyrənməyin 14 ədəbi.

5⃣ Tələbə uca himmətli və ali məqsədli olmalı, eləcə də möhkəm iradəyə malik olmalıdır.

6⃣ Elm öyrənmək istəyən insan elm öyrənməyə mane olan bütün şeyləri özündən uzaqlaşdırmalıdır.

7⃣ Elm əhli olan insan zərurət olmadan evlənməsin.

👉 Yəni elm əhli evlənməyə tələsməsin, çünki evli adamın ailə problemləri ona elm əldə eləməkdə mane olur. Elə bir zaman evlənsin ki, artıq özündə evlənməyə zərurət olduğunu və ailə həyatının onu elmi tərəqqisinə sabəb olacağını başa düşsün.

8⃣ Öyrəndiyi bilikləri və dərsləri yazmaq, qeyd etmək.

📝 Həzrət Muhəmməd səllAllahu əleyhi və alih buyurur:

وقال صلى الله عليه وآله : قيدوا العلم بالكتاب

“Elmi dəftərə qeyd edin.

📚 Biharul-ənvar 74-cü cild 139-cu səhifə

👉 Yəni, öyrəndiyiniz elmi hər hansı bir vasitə ilə yaddaşda saxlayın.

9⃣ Üstünüzdə daima qələm və kağız, yaxud qeyd kitabçası gəzdirin.

👉 Yəni fikirinizə gələcək şeyləri, həmçinin eşitdiyiniz mühüm məlumatı dərhal qeyd edib yadda saxlamaq üçün vasitə olsun.

📕 Tarix və hədis kitablarında nəql edilmişdir ki, İmam Cəfər Sadiq əleyhissalam həmişə özü ilə qələm qəzdirərdi.
Hədislərdən birində oxuyuruq:
“Ravi deyir: - Bir gün İmam Cəfər Sadiq əleyhissalamı səravil köynəkdə gördük. ( Səravil -ərəb köynəyidir, uzunluğu topuğa qədər olur və köynəyin cibi omur.)
Bu zaman - ya İmam, axırki sizi qələmsiz gördük- sözünü demək istədikdə, gördük ki, İmamın (ə) qələmi qulağının üzərindədir.

🔟 Tələbə bütün dini, əxlaqi və mənəvi məsələlərdə, xüsusilə də ibadi (namaz qılmaq, oruc tutmaq, sədəqə vermək, yaxşılıq etmək...) məsələlərdə sabitqədəm olmalıdır. Yəni namazları vaxtında qılmaq, camaat namazı qılmaq və.s.

🕋 Həmçinin elm əhli bütün ibadi məsələlərə həvəsli və şövqlü olmalıdır. İnsanın elminin dərin və geniş olması, eləcə də zehninin güclü olması ibadi məsələlərə daha çox bağlıdır.

t.me/axlaq