🔴 2024 йил учун глобал очлик индексида Ўзбекистон қайси ўринда?
Марказий Осиё давлатлари сўнгги ўн йилликларда очликка қарши курашда катта ютуқларга эришди. Ўзбекистон сўнгги чорак аср ичида очликни камайтириш борасида энг катта ютуқларга эришган Марказий Осиё давлати ҳисобланади. Бироқ, Тожикистонда мамлакатнинг тахминан 10 миллион аҳолисининг юз минглаб қисми ҳали ҳам етарли озиқ-овқатга эга эмас, деб хабар беради янги глобал тадқиқот.
2024 йил учун Глобал Очлик Индексига кўра, ҳозирда Тожикистон Марказий Осиёда очлик хавотирга сабаб бўлган ягона давлат ҳисобланади. Бошқа тўртта давлат – Қозоғистон, Қирғизистон, Туркманистон ва Ўзбекистон – индексига кўра паст хавф категориясига киритилди. Индекс турли кўрсаткичларга асосланган бўлиб, уларга озуқа танқислиги, болаларнинг ривожланиши ортда қолиши ва жисмоний заифлик, шунингдек, ўлим даражаси киради.
Глобал Очлик Индексига кўра, 2000 ва 2016 йиллар орасида минтақа “жиддий ютуқларга” эришган, бироқ 2016 йилдан буён бу ривожланиш асосан тўхтаб қолган. “Камайишлар қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши ва ҳосилдорлигининг яхшиланиши, иқтисодий ўсиш ва даромадларнинг ортиши ҳамда озиқ-овқатнинг умумий даражада кўпайиши, барқарорлиги ва унга кириш имкониятлари билан боғлиқдир”.
Глобал исиш, об-ҳавога боғлиқ табиий офатлар ва Россия-Украина уруши минтақа бўйлаб озиқ-овқат, энергия ва қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг нархини ошириб, озиқ-овқат хавфсизлигига доимий таҳдид солмоқда. “Қишлоқ хўжалигининг иқтисодий аҳамиятига қарамай, минтақа мамлакатларининг деярли барчаси бу соҳани молиялаштиришга етарли даражада маблағ ажратмаяпти”, – дея қўшимча қилган тадқиқот муаллифлари.
2000 йилдан буён, Глобал Очлик Индекси кўрсаткичларига кўра, Тожикистон хавф категориясидан “ўртача” даражага кўтарилган. Шунга қарамай, 2024 йилдаги тадқиқотга кўра, Тожикистон фуқароларининг қарийб 9 фоизи озуқа танқислигидан азият чекмоқда. Шунингдек, ҳар бешинчи бола озуқа етишмаслиги туфайли ривожланиши ортда қолган, болаларнинг 3 фоизи беш ёшга тўлмасдан вафот этади.
Ўзбекистон сўнгги чорак аср ичида очликни камайтириш борасида энг катта ютуқларга эришган Марказий Осиё давлати ҳисобланади. 2000 йилда Глобал Очлик Индексига кўра, Ўзбекистонда очлик таҳдиди “жиддий” сифатида баҳоланган эди. Сўнгги тадқиқотга кўра, мамлакатда очлик таҳдиди Марказий Осиёда энг паст даражада бўлди.
Telegram | Instagram | You Tube | Facebook | X