انجمن علمی ژرفا

‍ 🔰 «نخستین دوره جایزه قطب‌الدین شیرازی»

🔸 در روز چهارشنبه ۱۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ و دومین روز برگزاری هجدهمین همایش ملی نجوم و اخترفیزیک ایران در دانشگاه شیراز، نخستین جایزه علامه قطب‌الدین شیرازی به آقای دکتر سهراب راهوار، استاد دانشگاه صنعتی شریف و عضو حرفه‌ای پیوسته انجمن نجوم ایران اعطا شد. این جایزه هر ساله به چهره برگزیده نجوم و اخترفیزیک ایران اهداء خواهد شد.

🔹 دکتر سهراب راهوار استاد و عضو گروه کیهان‌شناسی دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی شریف، و زمینه‌های تحقیقاتی وی سیارات فراخورشیدی است. این اختر فیزیکدان در پروژه بین‌المللی کشف سیارات فراخورشیدی همکاری جدی دارد و  در سال ۱۴۰۰ نیز در یک پروژه علمی شاخص که به کشف سیاهچاله تنهای کهکشان راه‌شیری منجر شد، مشارکت داشته است.

🔸 در این مراسم همچنین از یک عمر خدمات علمی و  صادقانه پروفسور یوسف ثبوتی چهره ماندگار فیزیک و نجوم ایران، عضو هیئت موسس انجمن نجوم ایران و عضو پیوسته فرهنگستان علوم تقدیر شد و  از کتاب تحفة‌الشاهیه علامه قطب الدین شیرازی رونمایی شد که از نسخه برگردانِ نسخۀ خطی کتاب «التحفة الشاهیّة» تهیه شده و یکی از مهم‌ترین آثار علامه قطب‌الدین شیرازی در علم هیئت است. این نسخۀ نفیس خطی که کتابت آن به سال ۷۲۸ ه.ق بازمی‌گردد، در کتابخانۀ دانشگاه اصفهان نگهداری می‌شود.

برگرفته از کانال اطلاع‌رسانی انجمن نجوم ایران
🆔 @asinojum
🆔 @Zharfa90

🔰 انجمن علمی ژرفا معرفی می‌کند:

🔸 مرکز تحقیقات اپتوالکترونیک دانشگاه علم و صنعت ایران اقدام به جذب محقق پسادکتری در زمینه طراحی و ساخت قطعات نیمه هادی از میان فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری در رشته‌های فیزیک، مهندسی برق، مهندسی مواد می‌نمایند.

🔹 برای اطلاع از شرایط و جزئیات این برنامه به وبگاه مرکز تحقیقات اپتوالکترونیک یا کانال اطلاع‌رسانی آن مراجعه نمایید.
🌐 https://orc.iust.ac.ir/
🆔 @ORCIUST_IR

🔻 مهلت ارسال رزومه تا ۳۰ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ می‌باشد.

🆔 @Zharfa90

🔰 «پارادوکس حقیقت و قدرت» - قسمت سوم

شیوه‌های آمریکایی مدیرت دانش اکنون جهان‌گیر شده است و ما – جمهوری اسلامی ایران – هم به صرافت طبع و به درستی می‌دانیم که اخذ شیوه‌های رایج در نظام سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری با تعهدی که به حقیقت داریم و با رهبری ما بر جبهه‌ی مقاومت نسبتی مستقیم دارد. اما این شیوه‌های مرسوم تاثیر تعیین‌کننده‌ای برای ساختار قدرت در جمهوری اسلامی ایران دارد. جمهوری اسلامی ایران باید از خود بپرسد که چه نسبتی با حقیقت دارد و این نسبت چگونه امتیازات او را به عنوان نظمی منحصر‌به‌فرد رقم زده است؟
اینکه جمهوری اسلامی ایران نظامی توانا است و می‌تواند با رجوع به علم مسائلش را حل کند، بی‌گفت‌و‌گو آزمونی است که توفیق در آن، این نظام مقدس را به عنوان نظامی مستقل و شایسته اثبات می‌کند. با این همه باید توجه کنیم که هر توفیقی به بهایی به دست می‌آید. عدم توجه به رابطه‌ی قدرت‌آفرینی علم با تعهد علم به حقیقت، به دوپارگی نهاد علم در ایران می‌انجامد. پاره‌ای متکفل برطرف کردن موانع کشور در صحنه‌های سیاسی و مدنی می‌شود و پاره‌ای متکفل تقویم رابطه‌ی جمهوری اسلامی ایران با حقیقت.
به عبارتی دستگاه قدرت‌ساز جمهوری اسلامی ایران از دستگاه ایدئولوژیک آن جدا می‌افتد و طبیعی است دستگاه قدرت‌ساز که معضلات نظام و کشور را حل می‌کند، اصل شمرده شود و دستگاه ایدئولوژیک که ضامن حقیقت جمهوری اسلامی ایران است به عنوان امری به حساب آید که به رغم آنکه والا و ارزشمند است حضور موثری در صحنه‌ی اداره‌ی جامعه و شیوه‌های حکمرانی ما ندارد.
گویی می‌توان پرسید: «اگر این نظام، جمهوری اسلامی ایران نبود، اوضاع چه تفاوتی داشت؟». گویی دفاع از جنبه‌ی حقیقی جمهوری اسلامی در هر صحنه‌ای و هرگونه آرمانخواهی و انقلابی‌گری در هر موردی تبدیل به موضع‌گیری‌های زاید و مخلّ می‌شود. زیرا دستگاه قدرت‌ساز مسائل را فارغ از دستگاه ایدئولوژیک حل می‌کند. به واقع باید پرسید: حقیقت چه کمکی به حل مسائل می‌کند؟ در عمل هم تعارض میان پاره‌های قدرت‌ساز و پاره‌های مشروعیت‌بخش هر از چندی به شکل تعارض میان نیروهای مدعی تخصص‌گرایی و نیروهای مدعی انقلابی‌گری بروز می‌کند و تنش می‌آفریند.

🔻 ادامه دارد...
➖ قسمت اول
➖ قسمت دوم

👤 علیرضا شفاه، مدیر مسئول فصلنامه علم و سیاست بابل

🆔 @Zharfa90

‍ 📚 پیشنهاد برای مطالعه:
«نظریه نسبیت و معرفت پیشین»
نوشته هانس رایشنباخ

   سخنرانی‌های اینشتین درباره نظریه نسبیت که در سال‌های ۱۹۱۷-۱۹۱۸ در برلین برگزار شد و مورد توجه رایشنباخ و معدودی از افراد دیگر قرار گرفت، تأثیر عمیقی بر دیدگاه‌های رایشنباخ داشت. وی در کتاب «نظریه نسبیت و دانش پیشینی» که در سال ۱۹۲۰ منتشر شد، تلاش کرد تا اصول نئوکانتی را که باید کنار گذاشته شوند شناسایی کرده و آنچه را که می‌توان از این دیدگاه حفظ کرد، تبیین نماید.
   بیست و پنج سال پیش از آن، راسل در رساله دکترای خود که در سال ۱۸۹۷ منتشر شد، پژوهشی مشابه را در زمینه هندسه نااقلیدسی انجام داد و استدلال کرد که انحنای ثابت به‌عنوان یک اصل پیشینی و ترکیبی در هندسه مطرح است. در سال ۱۹۰۲، پوانکاره در کتاب «علم و فرضیه» دیدگاه راسل را تکمیل کرد و بر این باور بود که انتخاب هندسه‌ای با انحنای ثابت، تعیین‌ناپذیر است؛ به این معنا که انتخاب هر نوع خاص از این هندسه را می‌توان با تغییرات در نظریه‌های فیزیکی به‌گونه‌ای تنظیم کرد که پدیده‌ها حفظ شوند.
   رایشنباخ، بدون اشاره مستقیم به راسل یا هلمهولتز، نسبیت عام را به‌عنوان ابطالی بر قراردادگرایی هندسی پوانکاره و پیشینی‌گرایی هندسی کانت قلمداد کرد. بخش عمده این کتاب به مباحث کلی معرفت‌شناسی پرداخته و کمتر به مسائل فیزیکی به‌صورت مستقیم می‌پردازد.

▫️ برگرفته از زندگی‌نامه رایشنباخ در دایرةالمعارف فلسفه استنفورد

#معرفی_کتاب #نسبیت #رایشنباخ

🆔 @Zharfa90

🔰 «خبرنامه»
➖ شماره اول، شنبه ۲۰ بهمن

«علم امروز، فناوری فرداست» - ادوارد تلر

1️⃣ شبیه‌سازی ایجاد ذرات در یک جهان درحال انبساط
مطالعه‌ای که به‌تازگی در Scientific Reports منتشر شده، استفاده از کامپیوترهای کوانتومی IBM را برای شبیه‌سازی تولید ذرات در یک جهان در حال گسترش نشان می‌دهد و رویکرد جدیدی به نظریه میدان کوانتومی در فضا-زمان منحنی (QFTCS) ارائه می‌کند. این روش به محققان این امکان را می‌دهد که اثرات کوانتومی در فضا-زمان منحنی را بدون نیاز به نظریه کامل گرانش کوانتومی مطالعه کنند. این مطالعه بر شبیه‌سازی چگونگی تولید ذرات در هنگام تورم کیهانی، پدیده‌ای که به‌طور فرضی در آغاز کیهان رخ داده است، تمرکز دارد و از یک مدار کوانتومی بر روی پردازنده ۱۲۷ کیوبیتی IBM Eagle استفاده می‌کند. این شبیه‌سازی موفقیت‌آمیز گامی مهم در استفاده از محاسبات کوانتومی برای بررسی پدیده‌های کیهانی است و راه را برای تحقیقات آینده در زمینه‌های فیزیک ذرات و کیهان‌شناسی هموار می‌کند.
🔗 پیوند خبر | پیوند مقاله

2️⃣ هدایت الکتریسیته توسط صوت
یک مطالعه‌ی اخیر در Science Advances، روشی برای کنترل جرقه‌های الکتریکی با استفاده از امواج فراصوت معرفی می‌کند که این امکان را فراهم می‌آورد که جرقه‌ها در هوا هدایت شوند، از موانع عبور کنند و به نقاط خاص حتی روی مواد غیررسانا برسند. این کنترل بر این اساس استوار است که جرقه‌ها هوای اطراف را گرم کرده و باعث انبساط آن و کاهش چگالی‌اش می‌شوند، که این باعث هدایت جرقه‌های بعدی به نواحی با ولتاژ شکست کمتر می‌شود. برخلاف روش‌های قبلی که به لیزرهای پرهزینه و پرخطر وابسته بودند، این تکنیک جدید از فراصوت ایمن استفاده می‌کند که راه‌حلی ساده و مقرون‌به‌صرفه ارائه می‌دهد. این پیشرفت می‌تواند کاربردهای جدیدی در زمینه‌هایی مانند علوم جو، فرآیندهای زیستی و فناوری‌های لمسی، از جمله ایجاد یک سیستم بریل بدون تماس، داشته باشد.
🔗 پیوند خبر | پیوند مقاله

3️⃣ لرزه‌های ستاره‌ای و پدیده‌های هسته‌ای
پژوهشی به رهبری دانشگاه بث نشان می‌دهد که زلزله‌های ستاره‌ای در ستاره‌های نوترونی می‌توانند اطلاعات دقیقی درباره ماده هسته‌ای ارائه داده و نظریه‌هایی مانند نظریه میدان مؤثر کیرال را آزمایش کنند. با تجزیه و تحلیل این لرزش‌ها از طریق تلسکوپ‌ها، دانشمندان می‌توانند شرایط فوق‌العاده فشرده درون ستاره‌های نوترونی را مطالعه کنند که حاوی چگال‌ترین ماده شناخته‌شده در جهان هستند. این پژوهش فیزیک هسته‌ای و نجوم را به هم پیوند می‌دهد و ابزارهای جدیدی برای مطالعه نیروهای بنیادی معرفی می‌کند. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که این تحقیقات می‌تواند در زمینه‌های سلامت (مانند بهبود پرتودرمانی) و انرژی (توسعه راکتورهای پیشرفته هسته‌ای) کاربرد داشته باشد و اهمیت گسترده لرزه‌شناسی ستاره‌ای را در پیشرفت‌های علمی و عملی نشان می‌دهد.
🔗 پیوند خبر | پیوند مقاله

🆔 @Zharfa90

🎙 «صدایی از ژرفای حقیقت»
  پیش‌نمایش مجموعه برداشت‌های صوتی از سخنرانی‌ها و همایش‌های ژرفا با عنوان #رادیو_ژرفا

🔖 برگرفته از سخنرانی جناب آقای متولی امامی در همایش علم در ایران ژرفا

🆔 @Zharfa90

🔰 ژرفا معرفی و پیشنهاد می‌کند:

⚡️🔥جلد دوم نشریه شتاب منتشر شد🔥⚡️


نشریه انجمن علمی فیزیک دانشگاه علم و صنعت

با موضوع اختصاصی “فیزیک ماده چگال”
و موضوعات متنوع دیگر✏️

🔻به همراه مصاحبه ویژه با
   🔹دکتر امیرحسین احمدخان کردبچه

🔻و مقالات ویژه
   🔸دکتر آسیه سادات کاظمی
   🔸دکتر ذبیح الله ذبیحی
   🔸دکتر سمانه محمودی

#نشریه #شتاب #نشریه_شتاب #انجمن_علمی_فیزیک_دانشگاه_علم_و_صنعت

@anjoman_elmi_physics

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
#بازنشر
🆔 @Zharfa90

🎥⚛جهان از لنز کوانتوم
#داستان_کوانتوم

بخش اول: داستان تابش جسم سیاه و آغاز انقلاب کوانتومی🔺

⏳💡در اواخر قرن نوزدهم، فیزیک کلاسیک که برای مدت‌ها توانسته بود بسیاری از پدیده‌های طبیعی را توضیح دهد، با چالشی بزرگ روبرو شد: تابش جسم سیاه. این تابش زمانی رخ می‌دهد که به یک جسم گرما داده شود و جسم شروع به گسیل انرژی الکترومغناطیسی کند. این پدیده به شکل پیوسته‌ای از فروسرخ تا فرابنفش گسترش ‌یافت، اما هیچ‌یک از نظریه‌های موجود قادر به توصیف دقیق این رفتار نبودند. تلاش‌های متعدد دانشمندان برای توضیح این پدیده، از جمله استفاده از ترمودینامیک کلاسیک و نظریه الکترومغناطیس، به شکست انجامید. این ناکامی‌ها نهایتاً نشان دادند که قوانین فیزیک کلاسیک نمی‌توانند درک کاملی از این پدیده ارائه دهند.

🌑مفهوم جسم سیاه
مفهوم جسم سیاه به یک جسم ایده‌آل اشاره دارد که به طور کامل تابش‌های دریافتی را جذب می‌کند و هیچ‌گونه بازتاب یا عبوری ندارد. چنین جسمی همچنین توانایی گسیل‌کردن تابش در تمام طول‌موج‌ها را دارد، به طوری که شدت و توزیع این تابش تنها به دمای جسم وابسته است. در دماهای بالا، این تابش به صورت نوری با توزیع انرژی مشخص گسیل می‌شود که به "تابش جسم سیاه" معروف است. مطالعات انجام‌شده در قرن نوزدهم نشان دادند که طیف تابشی جسم سیاه از قوانین ترمودینامیکی پیروی می‌کند و ویژگی‌های آن تنها از طریق مشاهده و آزمایش قابل بررسی دقیق است. این مفهوم پایه‌ای، نقش مهمی در پیشرفت فیزیک، به‌ویژه در توسعه مکانیک کوانتومی ایفا کرده است.

🔖قانون استفان-بولتزمن و قانون جابجایی وین
دانشمندانی مانند گوستاو کیرشهوف، جی. استفان، و ویلهلم وین تلاش کردند تا این رفتار را توصیف کنند. قانون استفان-بولتزمن نشان داد که توان تابشی کل جسم سیاه به شدت با افزایش دما افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، وین رابطه‌ای برای جابجایی بسامد تابش بیشینه با دما ارائه داد. با این حال، این قوانین نیز نتوانستند همه ابعاد رفتار تابش جسم سیاه را توضیح دهند و در برخی بسامدها، ناتوانی‌شان آشکار بود.

💡شکست کلاسیک و آغاز تغییر
یکی از تلاش‌های کلاسیک برای توضیح این پدیده، فرمول ریلی-جینز بود. این فرمول پیش‌بینی می‌کرد که چگالی انرژی تابش به طور بی‌نهایت در بسامدهای بالا افزایش یابد؛ پدیده‌ای که به نام فاجعه فرابنفش شناخته شد. این نتیجه بی‌معنی بود و به وضوح نشان داد که مدل‌های کلاسیک دیگر پاسخگو نیستند.

🔍ورود ماکس پلانک
ماکس پلانک، دانشمند برجسته آلمانی، در سال 1900 راه‌حلی انقلابی ارائه داد. او فرض کرد که انرژی تابشی تنها به صورت بسته‌های کوچک و گسسته‌ای، به نام کوانتا، مبادله می‌شود. این فرضیه که با عنوان قاعده کوانتش پلانک شناخته می‌شود، همخوانی دقیقی با داده‌های تجربی تابش جسم سیاه ارائه داد و راه‌حلی برای فاجعه فرابنفش بود. این ایده ساده اما انقلابی، نقطه آغاز تحولی بزرگ در علم فیزیک بود.

📖پیامدها و آغاز عصر جدید
معرفی ثابت پلانک نه تنها مشکل تابش جسم سیاه را حل کرد، بلکه راه را برای فیزیک کوانتومی هموار ساخت. این کشف نه تنها پایان عصر فیزیک کلاسیک، بلکه آغاز دوره‌ای نو در درک ما از طبیعت بود. دانشمندانی مانند انیشتین، کامپتون، دوبروی و بور با الهام از کار پلانک، این ایده‌ها را به کار گرفتند تا مسائل دیگری را که سال‌ها بی‌پاسخ مانده بودند، حل کنند.
🔸این آغاز داستان کوانتوم است، جایی که علم از محدودیت‌های کلاسیک فراتر رفت و پنجره‌ای جدید به دنیای زیراتمی گشود.

🎙️اصل داستان اینجاست:
(تولد کوانتوم)
Psiket.academy

〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
⭐@Psiket_Admin
🔗Instagram | Telegram | Linkedin
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
#بازنشر
🆔 @Zharfa90

🔰 دانشمندی فراموش‌شده در اندازه‌گیری سرعت نور
   وقتی صحبت از سرعت نور می‌شود، معمولاً نام‌هایی مانند آلبرت اینشتین یا جیمز کلرک ماکسول به ذهن می‌آید. اما جالب است بدانید که یکی از اولین اندازه‌گیری‌های سرعت نور توسط یک ستاره‌شناس دانمارکی به نام اوله رومر در سال ۱۶۷۶ انجام شد. نکته جالب این است که رومر برای این کار از ابزارهای پیشرفته استفاده نکرد، بلکه تنها از مشاهده قمرهای مشتری بهره برد.
   رومر با مشاهده زمان‌بندی گرفتگی‌های قمر «آیو» (یکی از قمرهای مشتری) متوجه شد که زمان این گرفتگی‌ها بسته به موقعیت زمین نسبت به مشتری تغییر می‌کند. او از این تغییرات نتیجه گرفت که نور با سرعتی محدود حرکت می‌کند و مقدار تقریبی آن را محاسبه کرد. اگرچه محاسبات او با دقت امروزی فاصله داشت، اما در زمان خود چشم‌گیر بود و برای اولین بار به اثبات رساند که نور به صورت آنی حرکت نمی‌کند.
   کار رومر پایه‌ای برای درک نور به عنوان یک پدیده قابل اندازه‌گیری شد و راه را برای قرن‌ها کشف در فیزیک هموار کرد. با این حال، نام او اغلب در سایه شخصیت‌های مشهورتر باقی مانده است.

🔻 این گزارش تاریخی در کتاب زیر نقل شده است.
📚 The History of Light and Color Measurement: A Science in the Shadows
👤 Klaus Hentschel

🆔 @Zharfa90

🔰 تحلیل فلسفی مفاهیم زمان و مکان در فیزیک کوانتومی
  یکی از موضوعات مهم و مورد بحث در فیزیک معاصر، بازتعریف مفاهیم زمان و مکان در چارچوب نظریه‌های کوانتومی است. پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که این مفاهیم ممکن است پدیده‌هایی ظهوریافته (Emergent) باشند، نه واقعیت‌های بنیادی. این ایده پیامدهای فلسفی عمیقی دارد که در ادامه به تحلیل آن می‌پردازیم.


🔸 زمان و مکان به‌عنوان پدیده‌های ظهور یافته
  در نظریه‌های کوانتومی و نسبیتی، زمان و مکان دیگر به‌عنوان چارچوب‌های مطلق نیوتنی در نظر گرفته نمی‌شوند. به‌جای آن، این مفاهیم به‌عنوان نتیجه تعاملات بنیادی‌تر بین ذرات و میدان‌های کوانتومی در نظر گرفته می‌شوند. برای مثال، در نظریه گرانش کوانتومی، زمان و مکان به‌جای موجودیت‌های مستقل، ساختارهایی هستند که از رفتار جمعی ذرات یا میدان‌ها ظهور می‌کنند. این دیدگاه پرسش‌هایی فلسفی درباره ماهیت زمان و مکان مطرح می‌کند: آیا این مفاهیم صرفاً ابزارهایی برای توصیف جهان هستند یا اینکه واقعیت فیزیکی دارند؟

🔹 پیامدهای فلسفی: واقعیت یا توهم؟
  اگر زمان و مکان پدیده‌هایی ظهوریافته باشند، این سوال مطرح می‌شود که آیا آن‌ها صرفاً توهماتی هستند که از تعاملات بنیادی‌تر ناشی می‌شوند؟ این ایده شباهت‌هایی با برخی دیدگاه‌های فلسفی دارد، مانند ایده کانت که زمان و مکان را «صورت‌های شهود» ذهن انسان می‌دانست. اما برخلاف کانت، فیزیک کوانتومی این امکان را مطرح می‌کند که زمان و مکان حتی در غیاب مشاهده‌گر انسانی نیز می‌توانند به‌عنوان نتیجه‌ای از قوانین بنیادی طبیعت ظهور کنند. این دیدگاه به بحث‌های سنتی درباره نقش مشاهده در شکل‌گیری واقعیت دامن می‌زند.

🔸 رابطه علیت و زمان
  یکی دیگر از پیامدهای این دیدگاه، بازتعریف مفهوم علیت است. در فیزیک کلاسیک، علیت به‌طور مستقیم به توالی زمانی رویدادها وابسته است. اما اگر زمان یک پدیده ظهوریافته باشد، مفهوم علیت نیز باید بازتعریف شود. برخی نظریه‌ها پیشنهاد می‌کنند که علیت می‌تواند مستقل از زمان باشد و به ساختارهای بنیادی‌تر مرتبط شود. این ایده می‌تواند پیامدهایی برای درک ما از قوانین طبیعی و حتی اخلاقیات داشته باشد، چرا که بسیاری از سیستم‌های فکری بر پایه مفهوم علیت زمانی بنا شده‌اند.


▪️ بازتعریف زمان و مکان به‌عنوان پدیده‌های ظهوریافته نه‌تنها چالش‌های علمی، بلکه سوالات فلسفی عمیقی درباره ماهیت واقعیت و نقش مشاهده مطرح می‌کند. آیا زمان و مکان واقعیت دارند یا صرفاً ابزارهایی برای توصیف جهان‌اند؟ پاسخ به این سوالات می‌تواند درک ما از جهان و جایگاه خودمان در آن را تغییر دهد.

🆔 @Zharfa90

مدرسه‌ فلسفه‌ی فیزیکِ ژرفا برگزار می‌کند:
🔸 درس‌گفتارهایی در فلسفه‌ی فیزیک

با ارائه
👤 جناب آقای حسین کامکار
- مدال طلای المپیاد فیزیک (۱۳۸۵) و مدرس المپیاد فیزیک
- دانش‌آموخته‌ی برق شریف (۱۳۹۰)
- ارشد علم و دین بهشتی (۱۴۰۳)
- پژوهشگرِ علوم اسلامی (طلبه‌ی سطح ۳ حوزه‌ی علمیه)
- پژوهشگرِ فلسفه‌ی فیزیک

📝 توضیحات:
در این درس‌گفتارها به سویه‌های فلسفیِ نظریه‌های فیزیکی (مثلِ مکانیکِ نیوتُنی، نسبیت خاص و عام و مکانیک کوانتومیِ استاندارد) خواهیم پرداخت و سرفصل‌های ویژه‌ای در این نظریه‌ها را بر اساسِ متون استاندارد فلسفه‌ی فیزیک موردِ بررسی قرار خواهیم داد.
تکیه‌ی بیشتر در این دوره بر منبع زیر است:
📚 Knox, E. and A. Wilson (2022). The Routledge companion to philosophy of physics, Routledge
همچنین در صورتِ لزوم، به بحث‌های متناظر در فلسفه، معرفت‌شناسی و علم و دین نیز پرداخته خواهد شد.

📆 دوشنبه‌ها | ساعت ۱۵ تا ۱۶:۳۰
📍 دانشگاه صنعتی شریف، ساختمان شهید رضایی
🌐 امکان شرکت به صورت مجازی

❗️شروع جلسات از ۳ دی‌ماه ۱۴۰۳

✍ جهت ثبت‌نام این فرم را تا پایان روز شنبه تکمیل فرمایید.

ble.ir/hossein_kamkar
🆔 @Zharfa90

🔰 دوره «آشنایی با طبیعت‌شناسی ارسطو»

🔸در این دوره به آشنایی با اصول و مسائل طبیعت‌شناسی ارسطویی و‌ بررسی نسبت آن با متافیزیک او می‌پردازیم.

ارائه‌دهنده:
👤 حسین نوروزی‌فرد
- دانشجوی دکترای فلسفه یونان و قرون وسطی دانشگاه علامه طباطبایی
- فارغ‌التحصیل ارشد فلسفه علم دانشگاه اصفهان
-فارغ‌التحصیل کارشناسی مهندسی برق دانشگاه صنعتی اصفهان

📅 چهارشنبه‌ها | ساعت 16:00 تا 18:00 | شروع از ۲۱ آذرماه

📍 جلسات به صورت مجازی برگزار می‌شوند.

🔺 شرکت در این جلسات، رایگان است.

▫️ برای ثبت‌نام این فرم را پر کنید: 🔗 پیوند به فرم


🆔 @zharfa90

🌱 جای شما در گروه علمی مدرسه کوانتوم سایکت خالیه!

#فراخوان_جذب

🔸 مدرسه علم و فناوری کوانتوم سایکت از دانشجویان و فارغ التحصیلان دکتری که شرایط ذکر شده را دارند دعوت به همکاری می‌نماید.

📣علاقمندان می‌توانند رزومه کامل خود را به ایمیل زیر ارسال نمایید:
[email protected]

📌پاسخگوی سوالات شما از طریق آیدی زیر هستیم:
@psiket_admin

〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
Instagram | Telegram | Linkedin

🆔 @Zharfa90

#زنده
افتتاحیه برنامه در حال برگزاری

🆔 @zharfa90

📍 مکان پذیرش شرکت‌کنندگان در روز تفکر

برای شرکت در رویداد «روز تفکر»، پذیرش شرکت‌کنندگان از رأس ساعت ۸:۰۰ در محل مشخص‌شده در لینک زیر انجام می‌شود:
مشاهده مکان در نقشه


🔹 لطفاً راس ساعت در مکان حضور داشته باشید تا فرآیند پذیرش به‌راحتی و بدون تأخیر انجام شود.
منتظر دیدار شما هستیم! 😊

🎉 یه روز خاص برای ذهن‌های کنجکاو؛ اطلاعات تکمیلی برنامه
🎯 ویژه دانش آموزان پسر و فرهنگیان

اگر عاشق ایده‌های جدید، چالش‌های ذهنی و تجربه‌های تازه‌ای، روز تفکر رو نباید از دست بدی! توی این برنامه قراره:

🌟 کلی فکر کنیم، بحث کنیم و حتی یه عالمه چیز جدید رو تجربه کنیم.

📚 ایستگاه‌های جذابمون:

1️⃣ علم در عصر جدید:
آیا دانشمند شدن هنوز خفنه؟ می‌خوایم باهم بررسی کنیم چطوری از درس و کتاب خوندن فراتر بریم.

2️⃣ رصدخانه ملی ایران:
چطور می‌شه با نگاه به ستاره‌ها، تو علم و فناوری پیشرفت کرد؟

3️⃣ شخصیت از نگاه فلسفه:
یه نگاه نو به اخلاق و فضیلت، از زاویه‌ای که شاید هیچ‌وقت بهش فکر نکردی.

4️⃣ کوانتوم سایکت:
کوانتوم رو لمس کن! آزمایش‌های هیجان‌انگیز و بازی‌هایی که ذهنتو به چالش می‌کشه.

5️⃣ عدالت و تبعیض مثبت:
نابرابری برای عدالت؟ یه بحث داغ فلسفی که فکر همه رو درگیر می‌کنه.

✨ اتفاقات ویژه:

▫️ یه اختتامیه جذاب با مهمونای خاص
▫️ تجربه‌های عملی و سرگرمی

⚡️ ظرفیت خیلی محدوده، جا نمونی!

💳 هزینه ثبت نام بابت میان‌وعده + پذیرایی + ناهار(ساندویچ فلافل) ۱۵۰ هزارتومنه اما اگه بخواید ناهار با خودتون بیارید یا از رستوران داخل دانشگاه سفارش بدید بابت پذیرایی و میان‌وعده فقط ۱۰۰ هزارتومن کافیه.

📌 برای ثبت‌نام همین حالا کلیک کن: اینجا!

📝 اگه هم می‌خوای درمورد رویداد بیشتر بدونی بیا اینجا تو سایتمون: صفحه رویداد

🆔 @Zharfa90

منتظرتیم که با هم یه روز خاص و فراموش‌نشدنی رو بسازیم! 😍

🏛 انجمن علمی ژرفا تقدیم می‌کند:

💭 یه روز پر از فکر و هیجان؛ روز تفکر

🗓 تاریخ:
پنجشنبه، ۸ آذر۱۴۰۳

🕰 ساعت:
۸:۳۰ تا ۱۷:۱۵

🏢 محل برگزاری:
دانشگاه صنعتی شریف

⏳ مهلت ثبت‌نام:
فقط تا ۶ آذر!

📍 ظرفیت محدوده، جا نمونی!

🎯 ویژه دانش‌آموزان پسر و فرهنگیان

📌 ثبت‌نام از اینجا: کلیک کن!

📣 اطلاعات بیشتر

🆔 @Zharfa90

📸 #گزارش_زنده | جلسه نخست از رویداد «سیر آنالیز عددی»

⏰ هم‌اکنون
📍 سالن خواجه نصیرالدین طوسی

#موقت

🆔 @Zharfa90

🎥 فیلم کامل همایش «روایت یک تجربه؛ فناوری ذخیره داده» منتشر شد.

برای دوستانی که نتوانستند در این برنامه شرکت کنند یا مایل‌اند دوباره بخش‌های مختلف را مرور کنند، فیلم ضبط‌شدهٔ همایش به میزبانی محمد میرزمانی، اکنون در آپارات انجمن علمی ژرفا در دسترس است.

🔗 دسترسی به فیلم: مشاهده در آپارات

📄در این همایش، محمد میرزمانی، فارغ‌التحصیل ۱۳۵۷ رشته متالورژی دانشگاه شریف و از مدیران با تجربه در شرکت‌هایی چون IBM، Hitachi و Western Digital، به بیان تجربیات حرفه‌ای و پژوهشی خود در زمینه فناوری ذخیره داده و چالش‌ها و فرصت‌های این حوزه پرداخت.

🆔 @Zharfa90

🔰 همایش «سِیر آنالیز عددی»
🔺 از سلسله همایش‌های #روایت_علم

🔸 روایت علم و انسان در گذر تاریخ؛
  از رویش جوانه‌های علمی تا آینده پیش روی شاخه‌های گوناگون در کشور

با حضور
👤 دکتر مهدوی امیری
هیأت علمی دانشکده علوم ریاضی دانشگاه شریف

📅 یکشنبه ۲۰ آبان ۱۴۰‌۳ | ساعت ۱۶:۰۰
📍 دانشگاه صنعتی شریف، طبقه چهارم ساختمان امور تغذیه، سالن خواجه نصیرالدین طوسی

▫️ چنانچه دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف نیستید، جهت حضور در برنامه فرم ثبت‌نام را تا ساعت ۹ روز یکشنبه ۲۰ آبان‌ماه تکمیل بفرمایید.

🆔 @Zharfa90

🔰 «۲۵امین گردهمایی سیستم‌های پیچیده»
📅 اردیبهشت ۱۳۹۸
🎥 پیوند به لیست پخش

📄 در اردیبهشت‌ماه ۹۸، گردهمایی‌ای توسط انجمن علمی ژرفا با همکاری انجمن‌علمی‌های فیزیک، همبند، شناسا و مرکز شبکه‌های پیچیده و علم دادهٔ اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی در شریف برگزار شد که تصمیم به #بازنشر آن گرفتیم.

🗣 سخنرانی‌ها و برنامه‌ها:

🔷 سامان مقیمی | اقتصاد و فیزیک سیستم‌های پیچیده
🔷 عبدالحسین عباسیان | مغز از پیچیده تا بغرنج
🔷 عطا کالیراد | پیچیدگی زیستی؛ در جستجوی تصویری واقع‌بینانه از ژنوتیپ و شایستگی
🔷 میز گفت‌و‌گو
    🔸 سامان مقیمی
    🔸 شاهین روحانی
    🔸 سیدعلی حسینی
    🔸 عبدالحسین عباسیان
    🔸 عطا کالیراد
    مجری: عباس ریزی

📝 می‌توانید گزارش های مرتبط با این رویداد را از پیوندهای زیر بخوانید:
🔷 گزارش گردهمایی سیستم‌های پیچیده - مهدی رسولی مهربانی
🔷 حکایت «سیستم‌های پیچیده» چیست؟! - سیتپـــــور

#سیستم_های_پیچیده #گردهمایی

🆔 @Zharfa90

🔸 «مولدهای اعداد تصادفی کوانتومی»

🔢 اعداد تصادفی نقش مهمی در رمزنگاری و تولید کلیدهای ایمن بازی می‌کنند. اما سالی نیست که نگذرد و اخطارهای متعددی از مؤسسات و شرکت‌های مختلفی که در سراسر دنیا در زمینۀ امنیت شبکه کار می‌کنند به گوش نرسد که فلان دستگاه یا بهمان نرم‌افزار ما به‌دلیل کمبود میزان آنتروپی (بخوانید قابل‌پیشبینی‌بودنِ رشتۀ اعداد تصادفی‌ای که از آن برای تولید کلید استفاده می‌شود) می‌تواند مورد حمله قرار بگیرد. این داستان به این دلیل است که همۀ مولدهای اعداد تصادفی‌ای که به‌صورت کلاسیک مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای ذاتی متعین هستند، و «اصولاً» می‌توان نظم موجود در آن‌ها را (هرچقدر هم که پیچیده باشد) پیدا کرد. اتفاقی که در دهه‌های آینده با کامپیوترهای کوانتومی پیشرفته‌تر بسیار راحت‌تر نیز خواهد شد.

🧩 این‌جاست که رجوع به مولدهای اعداد تصادفی کوانتومی (Quantum Random Number Generator: QRNG) اهمیت پیدا می‌کند. اگر بتوان از ویژگی تصادفی‌بودنی که [به‌نظر می‌رسد] در ذات مکانیک کوانتومی وجود دارد استفاده کرد، می‌توان اعدادی (یا بیت‌هایی) ساخت که کاملاً تصادفی و غیرقابل‌پیشبینی‌اند؛ و با خیالی راحت می‌توان از آن‌ها در رمزنگاری استفاده کرد و دیگر نگران پیشبینی‌پذیربودن اعداد تصادفی تولیدشده نبود. چنین اتفاقی می‌تواند سطح امنیت داده‌ها و ارتباطات هرروزۀ ما و مراکز حساس را به‌شکل قابل‌توجهی بالا ببرد. از آن‌جایی که مبنای کارکرد QRNGها، استخراج اعداد تصادفی از پدیده‌های مختلف فیزیکی‌ای است که دارای ذاتی تصادفی و غیرقابل‌پیشبینی‌اند، حتی در زمانۀ جولان کامپیوترهای کوانتومی نیز می‌توان به امنیت کلیدهای تولیدشده توسط آن‌ها اطمینان کامل داشت.

🌀 توسعه این تولید کننده‌های اعداد تصادفی کوانتومی در کشور ما نیز مورد توجه بوده است. برای مثال نمونه‌ای که برمبنای اندازه‌گیری اختلالات خلاء کار می‌کند توسط شرکت دانش‌بنیان پارسا به تولید رسیده، و قابلیت استخراج اعداد کاملاً تصادفی با نرخ ۲ گیگابیت‌برثانیه را داراست.

🔻 برای آشنایی بیش‌تر با این فناوری و باقی محصولات فناورانه بومی مرتبط نظیر سامانۀ توزیع کلید امن کوانتومی (Quantum Key Distribution: QKD) و آشکارساز تک‌فوتون (Single-photon Avalanche Diode: SPAD) می‌توانید در پنجمین نمایشگاه لیزر، فوتونیک و کوانتوم ایران، که از ۱۳ تا ۱۶ آبان‌ماه در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برقرار است، به غرفۀ ۱۶ سالن ۷ سر بزنید.

🌐 parsaqtech.com
🆔 @Zharfa90

🔅 پنجمین نمایشگاه تخصصی «لیزر، فوتونیک و کوانتوم ایران»

🔹 این نمایشگاه که به همت ستاد توسعه‌ی فناوری‌های اپتیک و کوانتومِ معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بیان ریاست جمهوری، و همچنین تلاش دست‌اندرکاران صنعت علمی کشور برگزار می‌شود، فرصت خوبی است برای آشنایی با پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر در این حوزه‌ها توسط فناوران کشور به‌دست آمده‌است.

📆 یک‌شنبه ۱۳ آبان تا چهارشنبه ۱۶ آبان‌ماه ۱۴۰۳
🕘 از ساعت ۹ صبح تا ۱۷ عصر
📍محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران، سالن ۷

© @ailq_isti
🆔 @Zharfa90

📷 #گزارش_تصویری | جلسه «روایت یک تجربه؛ فناوری ذخیره داده»


📌 فیلم ضبط شده این برنامه را می‌توانید در آپارات ژرفا مشاهده نمایید.

🗓 سه‌شنبه ۸ آبان ۱۴‌۰۳
📍 سالن آمفی تئاتر مرکزی

🆔 @Zharfa90

🔰 «روایت یک تجربه؛
       فناوری ذخیره داده»

به میزبانی
👤 محمد میرزمانی
فارغ‌التحصیل ۱۳۵۷ رشته متالورژی از دانشگاه شریف
تجربه کار در شرکت‌های صنعتی نظیر IBM، Hitachi، و Western Digital

🔻 محورها
➖ شرحی بر Data Storage Technology و کاربرد Thin Films در آن
➖ مدل رایج تحقیق و توسعه در صنایع
➖ نقش دانشگاه در پیش‌برد صنعت

⏰ سه‌شنبه ۸ آبان، ساعت ۱۵
📍 دانشگاه شریف، طبقه چهارم ساختمان امور تغذیه، سالن خواجه نصیرالدین طوسی آمفی تئاتر مرکزی

📌 فیلم ضبط شده این برنامه را می‌توانید در آپارات ژرفا مشاهده نمایید.

🆔 @Zharfa90

🔰 «کارگاه فلسفۀ ریاضی دانشگاه شریف»
📅 آبان ۱۳۸۹
🎥 پیوند به لیست پخش

🗣 سخنرانی‌ها و برنامه‌ها:

🔷 دکتر شهشهانی | فلسفه ریاضی و ریاضیدانان
🔷 دکتر نسرین | پیشینی یا پسینی بودن ریاضیات
🔷 مناظره
    🔸 دکتر موحد
    🔸 دکتر اردشیر
    🔸 دکتر شهشهانی
    موضوع: شهودگرایی و فرمالیزم
🔷 دکتر توسرکانی | شهودگرایی در برابر صورت‌گرایی؛ ریشه‌های اختلاف

#بازنشر #فلسفه_ریاضی

🆔 @Zharfa90

🔰 معرفی و پیشنهاد می‌شود:

🔖 سلسله وبینارهای آنلاین آموزشی مدرسه «سایکت»
 
جلسه ۳۰ام | موضوع وبینار: 
«یک نگاه جامع به همدوسی کوانتومی»
 
🎤 سخنران: دکتر اعظم مانی
- عضو هیات علمی دانشگاه تهران – دانشکده علومِ مهندسی
- فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی شریف فیزیک، اطلاعات و محاسبات کوانتومی
- دانش آموخته برتر دانشگاه صنعتی شریف در هر سه مقطع

🗓زمان برگزاری: 
دوشنبه ۱۶ مهرماه ۱۴‌۰۳، ساعت ۱۷ تا ۱۹ 
 
📣 مخاطبین رویداد: 
✅ دانشجویان، فارغ التحصیلان، اساتید علوم پایه و سایر علاقه‌مندان به کسب دانش در این حوزه
 
🔗 برای ثبت نام وارد لینک زیر شوید:
🌐 https://B2n.ir/x69571

🆔 PsiKet Academy
🆔@Zharfa90

🔰 «پارادوکس حقیقت و قدرت» - قسمت دوم

   هنری چِسبرو، پایه گذار مفهوم نوآوری باز و رییس مرکز نوآوری باز دانشگاه برکلی آمریکا، در کتاب «نوآوری باز» تاکید می‌کند که انتقال از دانشگاه آلمانی به الگوی آمریکایی دانش سازمان‌دهی دانش برای قدرت را متحول کرده است. تحولی که آن را با کلماتی چون نوآوری، تجاری‌سازی، مدیریت دانش، تجارت ایده و امثال آن به یاد می‌آوریم. الگوی آمریکایی دانش اکنون جهان‌گیر شده است. چسبرو با تاکید توضیح می‌دهد که چگونه این الگویی «آمریکایی» است و نه «آلمانی» و نه «اروپایی». اما مگر الگوها می‌توانند جغرافیا و تاریخ داشته باشند و مگر یک شیوه‌ی خوب مدیریت کردن میراثی انسانی و عام نیست که همگان می‌توانند از آن بهره ببرند؟
   هر چقدر هم که باورش برای سیاستگذاران کشورهای در حال توسعه دشوار باشد، پارادوکس مدیریت دانش، یعنی مواجهه با هزینه‌ای که دانش روی دست انسان می‌گذارد، آنقدر بغرنج هست که به عنصری هویتی برای کشورها و ملت‌ها تبدیل می‌شود. کشوری که به تجاری‌سازی دانش دست می‌یازد و قدرت را در نهاد دانش اولویت می‌دهد، درباره‌ی امور بسیار مهمی تصمیم خود را یکسره کرده است. چنین کشوری اولویت‌های خودِ علم یعنی مسایلی را که برای علم از جهت تعهدش به خود حقیقت در میان است و نه کاربردها و کارآمدی‌ها، یا به تعویق می‌اندازد و یا در نهادهای علمی مجزا پیگیری می‌کند.

🔻 ادامه دارد...
➖ قسمت اول

👤 علیرضا شفاه، مدیر مسئول فصلنامه علم و سیاست بابل

🆔 @Zharfa90

🔰 «پارادوکس حقیقت و قدرت» - قسمت اول

   علم از حقیقت سخن می‌گوید و از تعلق نامشروطش به حقیقت نیرو می‌گیرد. علم ممکن است کارآمد، قدرت آفرین، رفاه‌بخش یا حتی شیرین و امیدبخش باشد اما در مرتبه‌ی نخست به هیچ یک از این‌ها متعهد نیست و ابایی ندارد که شیرین و امیدبخش یا تلخ و مایوس‌کننده باشد: تعهد علم بیان نامشروط حقیقت است.
   با این وصف چه انتظاری می‌توان از علم داشت؟ وقتی علم در ذات خود متعهد به قدرت یا رفاه یا امیدبخشی نیست، چگونه می‌تواند برای این امور سازمان‌دهی شود؟ ما عادت داریم که به ما بگویند علم و حقیقت به خودی خود امیدآفرین و قدرت‌آفرین هستند در حالی که چنین سخنانی یکسره از سرنادانی و بی‌اطلاعی است. علم همانقدر که امید‌آفرین است ناامید می‌کند و از مهمترین ویژگی‌های علم ایجاد ناامیدی و ضعف است زیرا کسی که به حقیقت رو می‌کند باید آماده باشد بسیاری چیزها را از کف بدهد تا عهد خود با علم و حقیقت را به جا آورده باشد. تعداد صاحب‌نظران و عالمانی که تمام عمر خود را در فقر به سر برده‌اند بی‌شمار است و تعداد آنها که جان خود را در راه حقیقت از دست داه‌اند هم بسیار. پس چگونه می‌توان چشم امید بدان داشت؟ چگونه می‌توان از آن حشمت سلیمانی طلبید؟ دست کم چه تضمینی هست که رفتن یک جامعه به سوی علم همان کاری را با او نکند که با بسیاری از اهل علم کرد؟ البته امروز جهان ما پر است از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌هایی که قدرت و رفاه و ثروت می‌سازند و رشک هر سیاست‌گذار و حکمرانی را بر‌می‌انگیزند و آنهم آنقدر زیاد که حکمران و سیاستگذار دست و پای خود را در برابر این همه شکوه و قابلیت گم می‌کند و بی مهابا در پی امیدبخشی به ملت خود و در پی اصلاح امور مملکت خویش از خزانه  و سازمان‌دهی چیزی کم نمی‌گذارد.
   اگرچه علم همواره و از دورترین گذشته‌ها استعداد خود را در رفاه‌آفرینی و نویدبخشی نشان داده و نمی‌توان تاریخ تکنولوژی را منحصر به دوران ما شمرد اما در هیچ زمانی مساله‌ی پیوند قدرت و دانش تا این حد تنگاتنگ نبوده است. اکنون هر روز بیشتر و بیشتر نهاد‌های علمی به نهادهایی حکومتی بدل می‌شوند و دولت هم یک مشتری بزرگ و هم بزرگترین سازمان‌دهی‌کننده‌ی نهادهای علمی است. البته که این سازمان‌دهی همواره شکل مستقیم ندارد اما هیچگاه حکومت‌ها تا این حد نهاد علم را برنامه‌ریزی نکرده‌اند. برنامه‌ریزی نهاد علم اختراعی تازه است و خوب است بدانیم تا چه حد دشوار و طاقت فرسا بوده زیرا همواره خود را در برابر این پارادوکس می‌دیده که علم را نمی‌توان سازمان‌دهی کرد زیرا حقیقت تنها تعهد علم است.

🔻 ادامه دارد...

👤 علیرضا شفاه، مدیر مسئول فصلنامه علم و سیاست بابل

🆔 @Zharfa90

🔰 آیا مدل‌های زبانی بزرگ دارای «ناخودآگاه» هستند؟

   هوش مصنوعی در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری داشته است و اکنون مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) قادر به تولید متن، پاسخ به سوالات و حتی شرکت در مکالمات پیچیده هستند. اما با افزایش تعامل ما با این سیستم‌ها، پرسش جالبی مطرح می‌شود که آیا LLMها می‌توانند چیزی شبیه به «ضمیر ناخودآگاه» داشته باشند؟

   در این یادداشت که نوشته «جان نوستا» است و توسط «محمدمهدی مشایخی» ترجمه شده، بیان می‌شود که چگونه لایه‌های پنهان (Hidden Layers) در ساختار شبکه‌های عصبی می‌توانند مدلی برای ناخودآگاه انسان باشند. همچنین درباره روش‌های اکتشافی که انسان (و به نحو مشابهی ماشین) را قادر می‌سازد تصمیماتی را به صورت شهودی و با کمک میان‌برها بگیرد بحث می‌شود. در پایان به این سوال پرداخته می‌شود که آیا هوش مصنوعی می‌تواند نوعی خلاقیت یا تعصب را تجربه کند؟

🌐 متن کامل این مطلب را در سایت ژرفا بخوانید!

#فلسفه_ذهن #علوم_شناختی #هوش_مصنوعی

🆔 @Zharfa90

‌‌ «اگر یک ساعت برای حل مسئله‌ای وقت داشته باشم، ۵۵ دقیقه را برای فکر کردن به مسئله صرف می‌کنم و ۵ دقیقه را برای فکر کردن به راه‌حل»

• آلبرت اینشتین

🆔 @Zharfa90

🎙 «دیدن ارسطو»

   «دیدن» پادکستی به میزبانی امیر لطیفی و با موضوع تاریخ فلسفه است که در هر قسمت به روایت بخش‌هایی از تاریخ اندیشه و اندیشه‌ورزان می‌پردازد.
   موضوع قسمت پانزدهم این مجموعه، زندگی و آراء ارسطوست؛ البته صحبت از این فیلسوف تاثیرگذار به یک قسمت ختم نمی‌شود و در دو شماره بعدی مجموعه نیز ادامه می‌یابد.

#پادکست
#تاریخ #فلسفه

🆔 @DidanPodcast
🆔 @Zharfa90

🔰 «دایره یا مربع، کدام متقارن‌تر است؟»

در این مقاله برای پاسخ به سؤال مطرح شده که از میان دایره و مربع کدام یک متقارن‌تر است، ابتدا درباره تعریفی از تقارن صحبت می‌شود و گروه تقارن‌های این اشکال بررسی می‌گردد. هدف از این بررسی آن است که فضای دارای گروه تقارن بزرگ‌تر، متقارن‌تر محسوب شود. در ادامه گروه تقارن‌های مکعب و کرۀ دوبعدی نیز مورد مقایسه قرار می‌گیرد. همچنین نویسنده به سوالاتی پیرامون نگاشت‌های حافظ اندازه روی این اشیاء پرداخته است.

👤 دکتر آرش رستگار
📚 شماره ۶۹ نشریه فرهنگ و اندیشه ریاضی

🆔 @Zharfa90

🔰 «فیزیک در سینما!» | قسمت اول

   «نقض قانون اول [ترمودینامیک] در فیلم‌های سینمایی را هرگز نباید بخشید. اما با این حال بسیار رایج‌اند.
   در فیلم «هالک» (۲۰۰۳) دانشمندی که به نظر آدم بی‌عرضه‌ای می‌آید، با دریافت مقدار نامعلوم ماده‌ای، به موجود وحشی حجیمی، که دو برابر قد دارد، تبدیل می‌شود. هالک انرژی حاصل از کوشش و تلاش دیگران برای کشتن او را نیز جذب می‌کند و بزرگ‌تر می‌شود.
   بله صحیح. انرژی می‌تواند به ماده تبدیل شود؛ اما انجام چنین تبدیلی بی‌اندازه مشکل است و برای تولید یک مقدار بسیار کوچک جرم، مقدار عظیمی انرژی لازم است. انرژی حاصل از یک بمب هسته‌ای تقریبا ۱۰۰ مگاتنی -بزرگ‌ترین بمبی که تا کنون ساخته شده است- با فرض اینکه بازده تبدیل، ۱۰۰٪ باشد، می‌تواند فقط ۱۰ پوند ماده (۴/۶ کیلوگرم) ایجاد کند. اما مقدار انرژی‌ای که هالک جذب می‌کرد بسیار ناچیز بود. حتی اگر او می‌توانست از این انرژی برای افزایش دادن جرم خود استفاده کند، نتیجه نمی‌توانست چندان محسوس باشد.
   تنها امکانی که واقعاً برای هالک وجود داشت یافتن منبع ماده‌ای بود که بتواند به آسانی گسترش یابد و اين تنها گزینه، هواست. چگالی هوا به‌زحمت حداقل هزار بار کمتر از چگالی هالک است و برای اینکه هالک بتواند با جذب جرم به اندازه کافی بزرگ شود باید به دور او گردبادی از هوا ایجاد شود.
  البته، نیازی نیست بگویم که این موضوع این بار با علم شیمی منافات دارد؛ در واقع چندهزار پوند اتم اکسیژن و نیتروژن چگونه می‌توانند به موادی از نوع هالک تبدیل شوند؟»

📚 فیزیک در سینما؛ فیزیک نابخردانه و توهین‌آمیز فیلم
👤 تام راجرز

#کتاب
#بریده_کتاب

🆔 @Zharfa90

🗞 «احتمال کشف ذرات جدید از مشاهده سیاه‌چاله‌ها»

در مقاله‌ای که اواسط ماه گذشته در نشریه Physical Review Letters منتشر گردید، محققانی از دانشگاه‌های آمستردام و کپنهاگ ادعا کردند که مشاهدات دقیق از یک جفت سیاه‌چالهٔ در حال ادغام ممکن است سرنخ‌هایی را درباره کشف ذرات جدیدی روشن کند. این تحقیق حاصل کنار هم گذاشتن مشاهدات و اکتشافاتی است که در شش سال گذشته در دانشگاه آمستردام انجام شده است.
ادعای مطرح شده از آنجا نشأت می‌گیرد که امواج گرانشی ساطع شده حین ادغام دو سیاه‌چاله، جزئیاتی پیرامون شکل مدارهای اجزای آن‌ها می‌دهند. با تحلیل این اطلاعات ویژگی‌هایی متفاوت از خواص ذرات مورد مطالعه فعلی بدست آمده، که گمان کشف ذره‌ای جدید را تقویت می‌کند.

🌐 پیوند خبر | phys.org

#خبرنامه #ژرفابین

🆔 @Zharfa90

🔔 یادآوری «همایش معرفی رشته‌های علوم پایه و فلسفه»

🔻 این همایش تا دقایقی دیگر در اتاق مجازی ژرفا آغاز خواهد شد.

🆔 @Zharfa90

به یاد «حکیم هزاره‌ها» شیخ الرئیس ابوعلی‌سینا
🔰 همایش معرفی رشته‌های علوم پایه (فیزیک، شیمی، زیست و ریاضی) و فلسفه

🌀 ویژه کنکوری‌ها!

⏰ زمان‌بندی برنامه
➖ 15:15 | شروع و مقدمه
🔭 15:30 | فیزیک: امیرمحمد ذاکری
🧪 16:00 | شیمی: علیرضا بدیعی
🧬 16:30 | زیست: سیدحسین ثمره طاهری
🧮 17:00 | ریاضی: لیلا ابوسبا
🪞 17:30 | فلسفه: مریم جایروند
❓ 18:00 | پرسش و پاسخ

‼️ جمعه، ۱۶ شهریورماه

🌐 همه ارائه‌ها به صورت مجازی و در اتاق مجازی ژرفا برقرار خواهند بود.

🆔 @Zharfa90

🔰 گزارش ابن‌سینا از مشاهده ابرنواختر «SN 1006»

  ابن‌سینا در کتاب شفاء خود، گزارشی از مشاهده یک شیء آسمانی موقت و متغیر در سال ۳۹۷  هجری قمری ارائه کرده است. در سال ۲۰۱۶ گروهی از پژوهشگران در آلمان با تطبیق آن با سایر گزارش‌های تاریخی، نشان دادند که ابن‌سینا در واقع ابرنواختر «SN 1006» را مشاهده کرده است. گزارش ابن‌سینا، به ویژه از جهت گزارش تغییر رنگ، ویژگی‌های متمایز و مهمی دارد.

در این گزارش می‌خوانیم:
  «مانند آن چیزی که در سال ۳۹۷ هجری ظاهر شد؛ نزدیک به سه ماه باقی ماند و کم‌کم ضعیف‌تر شد تا ناپدید شد. در ابتدا به سمت تاریکی و سبزی بود، سپس شروع کرد به پرتاب مداوم شراره، و سپس سفیدتر و سپس ضعیف‌تر شد و ناپدید شد»

🔗 پیوند گزارش کامل

▪️برگرفته از کانال «علم، فلسفه و الهیات»
▫️بازنشر به مناسبت روز بزرگداشت ابن‌سینا

🆔 @Zharfa90

🔰 مقاله آموزشی «مدل کیهان‌شناسی دوره‌ای همدیس راجر پنروز»

🔸 این نوشتار به معرفی مدل کیهان‌شناسی پنروز می‌پردازد؛ مدلی که ادعا می‌کند در آینده بسیار دور، کیهان از ذرات جرم‌دار خالی می‌شود، و در نتیجه از منظر همدیسی با ابتدای کیهان هم‌ارز است. بنابرین کیهان در آینده، گذشته خود را فراموش و دوره‌هایی طولانی را به صورت متناوب تکرار خواهد کرد. همچنین به مسئله آنتروپی بسیار پایین کیهان اوّلیه و فرضیۀ انحنای ویل نیز پرداخته شده است.

👤 حامد منوچهری کوشا
▫️ برگرفته از کانال علم، فلسفه و الهیات

#مقاله_آموزشی #کیهان‌شناسی

🆔 @Zharfa90

🔺 #اطلاعیه

🔸 بنا به درخواست برخی از مخاطبان گرامی، ثبت‌نام این رویداد مجدداً فعال شده و تا ساعت ۱۸ روز یک‌شنبه ۷ مردادماه امکان نام‌نویسی برای شرکت در ادامه کارگاه وجود دارد.

🆔 @Zharfa90

🔰 در باب «فلسفه و کیهان‌شناسی»
👤 کلاوس بایزبارت
▫️بخش اول

  کیهان شناسی، مطالعه کیهان یا جهان هستی است. و جهان هستی، عبارت است از (یا متشکل است از)‌ همه آنچه هست. بنابراین کیهان شناسی یک کاوش بسیار گسترده است. در شرایط آرمانی، کیهان‌شناسی ما را به مرز های وجود در عالم می‌برد؛  اما ممکن است ما در مرزهای محدودتری، که مرزهای آنچه می‌توانیم بدانیم و آنچه علم می‌تواند انجام دهد هستند، گیر کنیم. هدف این نوشتار بررسی حدود هستی، دانش و علم است تا آنجایی که در کیهان‌شناسی ظاهر می‌شوند.
  وقتی امروز از کیهان‌شناسی صحبت می‌کنیم، بیشتر به رشته‌ای از علوم تجربی اشاره داریم که گاهی به آن «کیهان‌شناسی فیزیکی» نیز می‌گویند. اما کیهان‌شناسی همیشه به عنوان زیرشاخه‌ای از فیزیک در نظر گرفته نمی‌شد، و پرسش‌هایی که «کیهان‌شناختی» نامیده می‌شده (و می‌شوند)، تا حدودی فیلسوفان را به خود مشغول کرده‌اند. فلاسفه پیش از سقراط مانند تالس ادعا می‌کردند که آب، یا هر چیز دیگری، سرچشمه (یعنی منشأ یا اصل) همه چیز است. دیالوگ «تیمائوس» افلاطون تصویری از ساختار جهان مرئی ترسیم می‌کند. بعدها، فیلسوفی به نام کریستین ولف بین کیهان شناسی تجربی، فیزیکی و به اصطلاح کیهان‌شناسی کلی تمایز قائل شد؛ شاخه‌ای که به عنوان بخشی از متافیزیک قرار بود حقایقی را در مورد جهان اشیاء مادی از هستی شناسی استخراج کند.
  این‌که فیلسوفان به مسائل کیهان‌شناسی علاقه نشان داده‌اند نباید تعجب‌آور باشد. واضح است که اگر کیهان‌شناسی درباره همه چیز است، بهتر است ما هم در این کار شریک باشیم! به ویژه به این دلیل که برخی از رشته‌های فلسفی نیز (به طور خاص متافیزیک) سعی می‌کنند در مورد همه چیز فکر کنند؛ به علاوه پرسش‌های فلسفی در مورد چیستی آنچه وجود دارد و چگونگی ساختار آن، به طور طبیعی سبب علاقه به مطالعه ساختار جهان مادی می‌شود، همان چیزی که مورد بررسی کیهان‌شناسی است. همچنین، برای مدت طولانی هر گونه تحقیق در مورد ساختار جهان از کمبود داده‌های رصدی و فقدان تئوری‌های فیزیکی قابل پشتیبانی رنج می‌برد. در نتیجه استدلال‌ها و مفروضات فلسفی برای پرداختن به ساختار جهان مورد نیاز بود.
   ادامه دارد...

📚 کتابچه فلسفه علم، فصل فلسفه کیهان‌شناسی؛ دانشگاه آکسفورد.

🆔 @Zharfa90

🔰 کارگاه تابستانی «فلسفه کیهان‌شناسی»
سیری در پاسخ به پرسش‌های بنیادین هستی

▫️ محورهای کارگاه:
  • مروری بر تاریخ و مفاهیم کیهان‌شناسی
  • درآمدی بر فلسفه کیهان‌شناسی
  • آغازمندی عالم از منظر فیزیک، فلسفه و الهیات
  • پیدایش طبیعی جهان از هیچ
  • برهان کیهان‌شناختی کلام
  • تنظیم ظریف و چندجهانی
  • برهان طراحی

👤 مدرس: حامد منوچهری کوشا
      دکتری کیهان‌شناسی از دانشگاه صنعتی شریف

⏰ زمان: از ششم تا بیست‌ودوم مرداد، شنبه‌ها و دوشنبه‌ها، ساعت ۹ تا ۱۲

📍 مکان: دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده فیزیک، کلاس شماره یک

🔗 برای ثبت‌نام در این کارگاه از اینجا اقدام نمایید.

🔻 هزینه کامل شش جلسه دوره مبلغ ۱۵۰ هزارتومان می‌باشد، اما حضور در جلسه اول بدون پرداخت هزینه بلامانع است.

🔸 جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره مطالب دوره و همچنین موضوعات مشابه دیگر، می‌توانید کانال شخصی تازه تأسیس آقای منوچهری را در پیام‌رسان‌های بله و تلگرام به نشانی @TheoCosmology دنبال فرمایید.

❓ چنانچه پرسشی پیرامون این رویداد داشتید می‌توانید از طریق حساب روابط عمومی @SalamZharfa مطرح کنید.

🆔 @Zharfa90

🔰 معرفی نشریات علمی-دانشجویی
🔻 قسمت اول

  در سلسله یادداشت‌های معرفی نشریات، قصد داریم نشریات فعال دانشجویی در حوزه‌های فیزیک، ریاضی و فلسفه علم را به همراه سه شماره آخر هر نشریه گردآوری کنیم. از مخاطبان و صاحبان نشریات تقاضا داریم چنانچه با دیگر نشریات علمی این سه حوزه آشنایی دارند، از طریق حساب روابط عمومی به ما معرفی کنند.

🔸 نشریه اول: #ژرفانامه
▪️ انجمن علمی ژرفا
▫️ شماره ۷ (تیرماه ۱۴۰۲)
▫️ شماره ۶ (اسفندماه ۱۴۰۱)
▫️ شماره ۵ (اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰)

🔹 نشریه دوم: #تکانه
▪️ انجمن علمی فیزیک دانشگاه شریف
▫️ شماره ۳۲ (زمستان ۱۴۰۱)
▫️ شماره ۳۱ (پاییز ۱۴۰۰)
▫️ شماره ۳۰ (پاییز ۱۳۹۹)

🔸 نشریه سوم: #شباهنگ
▪️ انجمن علمی فیزیک دانشگاه شریف
▫️ شماره ۲۰ (بهار ۱۴۰۳)
▫️ شماره ۱۹ (زمستان ۱۴۰۱)
▫️ شماره ۱۸ (تابستان ۱۴۰۰)

#نشریه #نشریات_دانشجویی

🆔 @Zharfa90

🔰 مقاله آموزشی «امواج و نسبیت»

🔹 در این مقاله نویسنده ابتدا ساختار جواب‌های معادله موج را مطالعه می‌کند و سپس به بررسی هموردایی معادلات تحت تبدیلات گالیله و لورنتس می‌پردازد. همچنین سازگاری نتایج بدست آمده با انتظارات نظریه نسبیت نشان داده شده است.

👤 قدیر جعفری
🔻 منتشر شده در کانال فیزیک نظری

🆔 @Zharfa90

📢 معرفی و پیشنهاد می‌شود:

🕊 همیار شو!

🧩 جمع علمی-ترویجی رستا، هر ساله طی رویدادهای مختلف، کارگاه‌هایی علمی و تعاملی را برای دانش‌آموزان برگزار می‌کند.

🌻 امسال نیز رستا قصد دارد تا رویداد «مدرسه‌ تابستانه» را با کمک دانشجوهای رشته‌های مختلف از سراسر کشور در شهرهای اصفهان و تهران برگزار کند. شما هم می‌توانید در بخش‌های مختلف رویداد اعم از علمی، رسانه، برندینگ و مینی‌گیم همراه ما باشید.

📝 پس اگر علاقه‌مند هستید که عضوی از این تیم باشید، لطفا این فرم را تا پایان روز جمعه(۸ ام تیر ماه ۱۴۰۳) پر کنید.

🕊رستایی باشید.


🆔 [ RastaihaClub | Instagram | Rastaiha ]
🆔 @Zharfa90