ترجمه‌پژوهی @translationstudiesa Channel on Telegram

ترجمه‌پژوهی

@translationstudiesa


@HasanHashemiMinabad
@SaeideShojaei
سلام
این کانال در مورد ترجمه، زبان، ادبیات و زبان شناسی است.


قراردادن مطالب در کانال به معنای تایید یا رد آنها نیست.

ترجمه‌پژوهی (Persian)

با خوشوقتی به کانال تلگرامی ترجمه‌پژوهی خوش آمدید. این کانال توسط @HasanHashemiMinabad و @SaeideShojaei اداره می‌شود و به موضوعات ترجمه، زبان، ادبیات و زبان شناسی می‌پردازد. اگر به دنبال مطالب مفید و جذاب در زمینه ترجمه و زبان شناسی هستید، این کانال مناسب برای شما است. با پست‌های متنوع و مطالب جذاب، تجربه‌ای جدید از دنیای ترجمه و زبان شناسی خواهید داشت. از این کانال می‌توانید برای اطلاع از آخرین تحقیقات و مقالات مربوط به ترجمه و زبان‌شناسی بهره ببرید. به تایید یا رد مطالب منتشر شده در این کانال به معنای تایید یا رد آنها نیست. پس با ما همراه باشید و به جهان جذاب ترجمه و زبان شناسی سفر کنید.

ترجمه‌پژوهی

29 Jan, 06:21


The Weight of Words
وزن کلمات
این فیلم را آقای شبلی نجفی، پسر مرحوم استاد ابوالحسن نجفی، چند سال پیش از وفات استاد در ایران ساختند. بنده با اجازه آقای شبلی نجفی فایل کامل فیلم را در اینجا می‌گذارم.
@OmidTabibzadeh

ترجمه‌پژوهی

28 Jan, 14:10


روش جدید تقلب برای چاپ مقالات: سرقت هویت (ابداع ناب ایرانی):
امروز در صفحه مجله معتبر 4OR (فصلنامه تحقیق در عملیات) که توسط Springer منتشر می‌شود، متوجه این مطلب تأسف‌بار شدم. قصه از این قرار است.
مجله یک مقاله‌ای منتسب به اقتصاددانی مشهور از آلمان (فرض کنیم XXX) دریافت می‌کند که با ایمیل یاهو ارسال شده است. سردبیر مجله به دلیل نوع ایمیل و تفاوت جدی موضوع مقاله با زمینه کاری پروفسور XXX بلافاصله با ایمیل سازمانی وی مکاتبه می‌کنند و ایشان در جواب می‌گوید که این مقاله را به عمرش ندیده است و این سومین مورد است که چنین اتفاقی برای وی می‌افتد!
سردبیر مجله به‌اتفاق همکاران تصمیم می‌گیرند طوری وانمود کنند که گویی مقاله وارد چرخه داوری شده است و پس از مدتی فهرستی از ایرادات جزئی را به همان ایمیل یاهو ارسال می‌کنند. نویسندگان هم در مدتی کوتاه ایرادات را رفع می‌کنند و ارسال می‌کنند. سردبیر متوجه می‌شود که در نسخه جدید مقاله دیگر نامی از آن اقتصاددان معروف نیست و بجای آن این اسامی قرار گرفته است:
Alireza Noruzi, Hasan Jafari (both with affiliation Young Researchers and Elite Club, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran)
Tohid Banki (Department of Engineering, Bilesuvar Moghan Branch, Islamic Azad University, Bilesuvar, Moghan, Iran)
Mohsen Mohammadi (Department of Electrical Engineering, Payame Noor University (PNU), Tehran, Iran)
سردبیر تصمیم می‌گیرد که این موش و گربه بازی را کنار بگذارد و مستقیماً مطلب را نویسنده مسئول «آقای علیرضا نوروزی» در میان بگذارد. سردبیر دلیل ناپدید شدن اسم آن اقتصاددان معروف را جویا می‌شود که نویسنده مسئول می‌گویند پس از ارسال مقاله پروفسور XXX از ادامه مقاله منصرف شدند و کار را به ما حواله کردند. باقی داستان هم که مشخص است....
این موضوع در جاهای مختلف منعکس شده است و شما هم می‌توانید جزئیات دقیق‌تر داستان را در آدرس زیر ملاحظه نمایید:
http://link.springer.com/article/10.1007/s10288-016-0329-8
به‌جز مورد فوق، در صفحه مربوط به تقلب‌های این مجله، نام هفت هشت متقلب دیگر هم فهرست شده که دو نفر از آن هم مربوط به ایران و از دانشگاه تهران هستند. لینک زیر این فهرست را نشان می‌دهد:
http://www.4or.be/Plagiarism.html
نمی‌دانم تا کی باید شاهد این رویدادهای تأسف‌بار باشیم که حیثیت علمی و فرهنگی یک مملکت را در مخاطره می‌اندازد. کمترین کاری که می‌توانیم بکنیم این است که این نوشته را آن‌قدر در شبکه‌های اجتماعی بچرخانیم تا هزینه کار را برای این افراد که با آبروی یک کشور بازی می‌کنند، حسابی بالا ببریم.
بزرگترین کانال منابع طبیعی ایران
🆔 @NaturalResources
🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷

ترجمه‌پژوهی

26 Jan, 18:09


سفر گل سرخ از مزار خیام به مزار ادوارد فیتس جرالد، برجسته ‌ترین مترجم رباعیات خیام به انگلیسی
منبع
نظامی عروضی، کلیات چهارمقاله، به سعی و اهتمام و تصحیح علامه محمد بن عبدالوهاب قزوینی، مطبعۀ بریل در لیدن از بلاد هلاند، ۱۳۲۷ ه ق/ ۱۹۰۹ م.
#ترجمه‌پژوهی
#عمر‌خیام
#ادوارد‌فیتس‌جرالد
#حسن‌هاشمی‌میناباد

ترجمه‌پژوهی

24 Jan, 10:50


حسن هاشمی میناباد، کارگاه ترجمه، فصلنامه مترجم، شماره ۸۷، ص ۱۲۵-۱۲۰
#کارگاه‌ترجمه
#حسن‌هاشمی‌میناباد
#فصلنامه‌مترجم
#ترجمه‌پژوهی

ترجمه‌پژوهی

21 Jan, 08:47


عبدالحسین آذرنگ. «ابوالحسن نجفی». در: شصت چهره از میان قاجاریان و معاصران. تهران: کتاب بهار، ۱۳۹۹. صفحۀ ۴۳۷ - ۴۵۲.

دوم بهمن، سالروز درگذشت ابوالحسن نجفی.

@Ketabe_Bahar

ترجمه‌پژوهی

21 Jan, 08:47


🌱 منتشر شد

کتاب‌شناسی ابوالحسن نجفی
احمد خندان
۱۱۲ صفحه، قطع رقعی
جلد نرم
۹۸ هزار تومان


کتاب‌‌شناسی ابوالحسن نجفی، که در آستانۀ هشتمین سال درگذشت استاد ابوالحسن نجفی (۱۳۰۸-دوم بهمن ۱۳۹۴) منتشر می‌شود، در دو بخشِ اصلی «آثار ابوالحسن نجفی» و «دربارۀ احوال و آثار ابوالحسن نجفی» تدوین شده است. در بخش اول، آثار استاد نجفی در چهار قسمتِ «تألیف» (کتاب و مقاله)، «ترجمه» (کتاب؛ مقاله، داستان، شعر؛ مقاله‌های فرهنگ آثار)، «گفت‌وگو، سخنرانی، میزگرد»، و «آثار بازیافته (بدون امضا)» آمده است.
در بخش دوم، فهرست منابع منتشرشده «دربارۀ احوال و آثار ابوالحسن نجفی» (اعم از کتاب، مقاله، گفت‌وگو) به ترتیب الفبایی نام نویسندگان مرتب شده است.

در ابتدای کتاب، مقاله‌های «ابوالحسن نجفی»، نوشتۀ امید طبیب‌زاده، و «یادمانده‌هایی از ابوالحسن نجفی»، نوشتۀ الوند بهاری، دربارۀ جنبه‌هایی از زندگی و آثار استاد ابوالحسن نجفی، آمده است.

@Ketabe_Bahar

ترجمه‌پژوهی

21 Jan, 08:47


فهرست، پیش‌گفتار، و صفحاتی از کتاب‌شناسی ابوالحسن نجفی.

@Ketabe_Bahar

ترجمه‌پژوهی

21 Jan, 08:47


«یادمانده‌هایی از ابوالحسن نجفی»، نوشتۀ الوند بهاری.
در: احمد خندان. کتاب‌شناسی ابوالحسن نجفی. تهران: کتاب بهار، ۱۴۰۲. صفحۀ پانزده - هجده.

@Ketabe_Bahar

ترجمه‌پژوهی

21 Jan, 08:47


🌱   دربارۀ ترجمه[ی شیطان و خدا]

زبان نمایش در اروپا و خاصه در فرانسه، به خلاف آنچه در ایران تصور می‌رود، زبان محاورۀ متداول و عامیانه نیست، بلکه اغلب همان زبانی است که در نوشتن روزنامه و کتاب به کار می‌رود. به عبارت دیگر، نمایش هرگز با «زبان شکسته» نوشته یا اجرا نمی‌شود. کوشش مترجم، در وهلۀ نخست، مصروف حفظ امانت بوده و بنا بر این در هیچ کجا رعایت زبان عامیانه، آن‌هم زبان عامیانۀ ساختگی و «من‌درآوردی» امروز را نکرده است، مگر در مورد پاره‌ای از کلمات بسیار متداول کثیرالاستعمال، از قبیل «چی»، «کی»، «دیگه»، «آره»، «بله» و جز این‌ها، لیکن سعی داشته است که ساختمان عبارات و آهنگ کلام از زبان گفتگو چندان دور نیفتد تا اگر روزی بخواهند آن را به صحنه بیاورند نیازی به تغییر فراوان نباشد.

ابوالحسن نجفی

«چند کلمه از مترجم»، در: ژان پل سارتر، شیطان و خدا، ترجمۀ ابوالحسن نجفی، چاپ چهارم (با تجدیدنظر)، تهران، کتاب زمان، ۱۳۵۷، [ص ۷-۸].

دوم بهمن، سالروز درگذشت ابوالحسن نجفی

@Ketabe_Bahar

ترجمه‌پژوهی

21 Jan, 08:15


چاپ سوم کتاب «شلم‌شوربا» منتشر شد.

استاد عبدالرحمان شرفکندی (معروف به «هه‌ژار») (1369ـ1300 خورشیدی) شاعر و مترجم نام‌آور کُردستان ایران، در این سرگذشت‌نامه‌ی ماندگار، داستان سی سال آوارگی خود را در کشورهایی همچون عراق و لبنان و سوریه روایت می‌کند. نویسنده از سویی مثل یک تاریخ‌نگار خوش‌قلم به روایت رویدادهای روزگار خود پرداخته و به‌عنوان یک شاهد عینی، تاریخچه‌ی آن‌روز ناحیه‌ی شمال غربی ایران و چگونگی تشکیل حکومت‌های محلی کردستان و آذربایجان را در دوران معروف به «بحران ایران» نگاشته است؛ و از سویی نیز به شرح فعالیت‌های ادبی خود از نخستین دیوان شعر گرفته تا ترجمه‌ی کتاب ارزشمند «قانون» ابوعلی سینا پرداخته است. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در سال 1379 با پیش‌نمودن نشان زرین، هژار را یکی از مفاخر ایران‌زمین نامید.
کتاب «شلم‌شوربا» در 480 صفحه در قطع وزیری به همت انتشارات کارنامک منتشر شده است.
تلفن مراکز پخش: 02188304388 / 09124500178 خانم ایمنی

ترجمه‌پژوهی

19 Jan, 20:41


تقدیم ترجمه به ابن‌جنّی

#تصفح
@talar_ayne

ترجمه‌پژوهی

18 Jan, 16:43


روانش شاد، استاد پیرای نازنین و دوست‌داشتنی که درس‌هایشان فراموش نشدنی بود.

ترجمه‌پژوهی

17 Jan, 11:14


🍁 شب فرزانه فرحزاد

با سخنرانی:
06:27 علی دهباشی
09:36 سید محمدضیاء حسینی
24:22 غلامرضا تجویدی
42:09 آزیتا افراشی
57:55 مزدک بلوری
78:22 ثمر احتشامی
91:51 کیومرث قاضی سعیدی
01:42:07 فرزانه فرحزاد

و نوازندگی:
49:43 حسن مصطفی‎پور

📍خانۀ اندیشمندان علوم انسانی

©️ از: کانال مجله بخارا (۱۴۰۳/۱۰/۹)

#️⃣ #ترجمه #ترجمه‌پژوه | گزارش تصویری

ترجمه‌پژوهی

12 Jan, 20:37


سرگذشت حاجی‌بابای اصفهانی، ترجمۀ میرزاحبیب اصفهانی
دست‌‌نویس شمارهٔ Fy 266 کتابخانهٔ دانشگاه استانبول، نستعلیق، کاتب میرزاحبیب اصفهانی (مترجم)، بی تا (ق ۱۳ ه‌ق)، ۲۳۸گ، ۱۹س.

@n_kh_f_j
معرّفی:
سرگذشت حاجی‌بابای اصفهانی كتابی منتشر شده در سال ۱۸۲۴ میلادی در لندن است كه به انتقاد از آداب و رسوم ایرانیان می‌پردازد.
نویسندهٔ کتاب جیمز موریه مأمور سیاسی دولت انگلستان در دوران سلطنت فتح‌علی‌شاه است. وی در مقدّمهٔ کتاب نوشته که این کتاب شرح زندگی فردی است که به دست او سپرده شده و او تنها آن را به انگلیسی ترجمه کرده‌است، امّا اعتقاد بر آن است که نویسندهٔ این رمان خود اوست.
رمان شرح احوالات دلّاک‌زادهٔ ادب‌آموخته‌ای است از اهالی اصفهان که در جوانی به خدمت یک تاجر ترک در آمده و پس از ماجراهایی طولانی به دربار قاجار راه می‌یابد و گزارشی از فساد اداری و شرایط اجتماعی این دوره به دست می‌دهد. موریه چهار سال بعد کتاب دیگری ذیل عنوان حاجی بابا در لندن را منتشر ساخت که قسمت دوم این کتاب است.

@n_kh_f_j

ترجمه‌پژوهی

12 Jan, 18:28


◽️
آدینــه
(رمان)

صدرالدین عینی
به کوشش محسن فرح‌برَ

#صدر‌الدین‌_‌عینی
#آدینه
#رمان‌_‌تاجیکی
#داستان‌_‌های‌_‌زمانه

@jahaneketabpub

ترجمه‌پژوهی

08 Jan, 15:34


مراسم رونمایی کتاب دهخدا و لغت‌نامه

ترجمه‌پژوهی

04 Jan, 14:03


ترجمهٔ فارسی چهار انجیل
دست‌‌نویس به نشانی Persian Manuscript M103 کتابخانهٔ کنگرهٔ آمریکا، نستعلیق، بی کا، بی تا (ظ ق ۱۳ ه‌ق)، ۱۳۶گ، ۱۷س.
@n_kh_f_j
معرّفی؛
ترجمهٔ فارسی چهار انجیل متّی (۱پ)، مرقّص (۴۰پ)، لوقا (۶۵ر) و یوحنّا (۱۰۶پ) است. این ترجمه چندان کهن نمی‌نماید امّا با ترجمه‌های چاپی رایج مانند ترجمهٔ هنری مارتین و تحریر فاضل‌خان همدانی و ترجمه‌های قدیم‌تر مانند ترجمهٔ خاتون‌آبادی تفاوت دارد.

@n_kh_f_j

ترجمه‌پژوهی

03 Jan, 15:39


۲. یوسف و زلیخای جامی با ترجمه منظوم ترکی عثمانی

ترجمه‌پژوهی

03 Jan, 15:38


۲. یوسف و زلیخای جامی با ترجمه منظوم ترکی عثمانی

ترجمه‌پژوهی

28 Dec, 18:50


طبع‌آزمایی فرزاد، مینوی، صناعی و خانلری

سال‌ها پیش نشریهٔ یغما محض تفنن ترجمهٔ چهار ادیب از شعر کوتاهی سرودهٔ ادنا سنت وینسنت میلی را منتشر کرد. متن اصلی شعر و ترجمه‌ها را در زیر بخوانید (ترتیب ترجمه‌ها طبق ترتیب یغما است):

My candle burns at both ends,
It will not last the night:
But O my foes and my friends
It gives a lovely light.

▪️Edna St. Vincent Millay


▪️مسعود فرزاد
دلم شمعی است کاندر بزم ذوق از هر دو سر سوزد
امیدی نیست کاین شمعِ سبکسر تا سحر سوزد
ولی شادم که روشن‌تر ز هر شمعِ دگر سوزد
گذشت از پا و سر چون او نه هر بی‌پا و سر سوزد

نه زی شمع دگر دوزد نظر جانانه شیرین‌تر
نه از شمع دگر ماند به دهر افسانه شیرین‌تر

▪️مجتبی مینوی
عمرم شمعی است کز دو سر می‌سوزد
ای دوست مگو که بی‌ثمر می‌سوزد
هرچند که شب را نرساند به سحر
روشن‌تر و تابناک‌تر می‌سوزد

▪️محمود صناعی
عمرم شمعی است کز دو سر سوزد
دانم نرسد که تا سحر سوزد
ای دوست چه غم اگر نپاید دیر
روشن‌تر و تابناک‌تر سوزد

▪️پرویز ناتل خانلری
گر شمع وجودم از دو سر می‌سوزد
تا ظن نبری که بی‌ثمر می‌سوزد
شب را نرساند به سحر، لیک ای دوست،
بنگر که چه با فروغ و فر می‌سوزد


دوست عزیزم، علیرضا اسماعیل‌پور هم دست به قلم شد و بعد از چند دهه، به این طبع‌آزمایی پیوست:

▪️علیرضا اسماعیل‌پور
شمع من سوزد از دو سر این‌سان
گرچه شب تا سحر نمی‌مانَد
لیک، ای دشمنان و ای یاران!،
پرتوی خوش به ظلمت افشانَد


#بایگانی #مطبوعات #شعر

@kaaghaz

ترجمه‌پژوهی

28 Dec, 04:48


ترجمه شفاهی: تکنیک و تمرین
مترجم: #سعید_صفری

ترجمه‌پژوهی

28 Dec, 04:14


🔹 فهرست ۴۰ کانال تلگرامی ترجمه
#بانک_اطلاعاتی ۷

بر روی این پیوند بزنید تا راحت در همهٔ کانال‌ها عضو شوید و آن‌ها را کنار هم در پوشه‌ای داشته باشید:
t.me/addlist/T1WImfi9Dj5iNGNk

۱. مترجم‌شدن
۲. مترجم‌خوانی
۳. تاریخ‌نگاری ترجمه
۴. ترجمه‌پژوهی
۵. زبان‌شناسی همگانی
۶. پورتال ترجمه
۷. ابزار ترجمه
۸. ترجمانه
۹. زبان‌ورزی
۱۰. گاما
۱۱. آموزش ترجمه: تَرزَبانی
۱۲. مترجم
۱۳. پژوهشکده مطالعات ترجمه
۱۴. نیازمندی‌های دفتر ترجمه
۱۵. مترجمی رسمی ۱۴۰۱
۱۶. بازار ترجمه
۱۷. زبانگری
۱۸. شبکه مطالعات ترجمه
۱۹. آموت هوربوف
۲۰. مِهنـ‌هـ‌وِشت
۲۱. لغت‌بازی
۲۲. آکه‌دیا
۲۳. پادکست ترجمآوا
۲۴. زبان انگلیسی (مترجمی، آموزش، ادبیات ، دبیری و ...)
۲۵. کتابخانه مجازی رشته مترجمی و ادبیات زبان انگلیسی
۲۶. ترجمه‌ورزی
۲۷. فن ترجمه‌ی مصطفی ملکیان
۲۸. کنکور ارشد مترجمی انگلیسی
۲۹. آفاق الترجمة
۳۰. گنجینۀ محفل ‏
‏۳۱. mkhoshsaligheh ‏
‏۳۲. Translation Studies‏
‏۳۳. Translation Library‏
‏۳۴. Translation Books‏
‏۳۵. TranslatorsNetwork‏
‏۳۶. Translation Studies Media (TSM)‏
‏۳۷. House of Certified Translation‏
‏۳۸. Translation Studies Books‏
‏۳۹. Translators' House‏
‏۴۰. All Dictionaries‏

نظر بدهید و به اشتراک بگذارید. ⭐️

ـــــــــــــــــــــــــ
😎 مترجم‌شدن | نگاهی دور و نزدیک به ترجمه و حرفه‌ی مترجمی، تلاشی برای آموزش و آشنایی، جهت‌دهی و مشاوره.
کانال تلگرام | گروه تلگرام | اینستاگرام | فروشگاه

☕️ motarjemshodan

ترجمه‌پژوهی

24 Dec, 09:37


https://www.sharghdaily.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-100/954390-%D8%AC%D8%A7%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D9%81%D8%AA%D9%87

ترجمه‌پژوهی

23 Dec, 09:35


🔴 نرخنامهٔ خدمات ترجمه در سال ۱۴۰۳ (نیم‌سال دوم)


مطابق با قانون کار ایران و با درنظرگرفتن ساعت کار روزانهٔ مترجمان

🌹🌹 join us 🌹🌹
👇👇👇
♥️به جمع ما بپیوندید و از خدمات #ترجمه #شفاهی، #کتبی و #همزمان به 30 #زبان با تخفیف ویژه اعضای کانال بهره مند شوید. ♥️
♥️ https://telegram.me/bazaretarjomeh ♥️
♥️ www.mehr-vida.com ♥️
♥️https://eitaa.com/bazaretarjomeh♥️

ترجمه‌پژوهی

22 Dec, 12:22


Photo from Farzaneh

ترجمه‌پژوهی

22 Dec, 12:22


شب فرزانه فرحزاد

هفتصد و نود و دومین شب از شب‌های مجلۀ بخارا به بزرگداشت فرزانه فرحزاد، ترجمه‌پژوه، مترجم و نظریه‌پرداز مطالعات ترجمه اختصاص دارد. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر یکشنبه نهم دی‌ماه ۱۴۰۳ با سخنرانی: سید محمد ضیاء حسینی، غلامرضا تجویدی، آزیتا افراشی، مزدک بلوری، ثمر احتشامی، کیومرث قاضی سعیدی و علی دهباشی در تالار فردوسی خانۀ اندیشمندان علوم انسانی برگزار خواهد شد. اجرای دو قطعه با ویولن توسط حسن مصطفی‌پور بخش دیگر این نشست خواهد بود.

فرزانه فرحزاد در سال ۱۳۳۳ ش در آبادان به دنیا آمد. پس از گذراندن دوره ابتدایی در مدرسه دوزبانه در آبادان همراه خانواده به تهران آمد. در سال ۱۳۵۵ مدرک کارشناسی خود را در رشته انگلیسی از مدرسه عالی ترجمه اخذ کرد و از همان سال به ترجمه کتبی و شفاهی پرداخت. سه سال بعد یعنی در سال ۱۳۵۸ مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه ملی سابق (شهید بهشتی فعلی) دریافت و از همان زمان تدریس ترجمه را در دانشگاه آغاز کرد. کتاب «نخستین درس‌های ترجمه» فرزانه فرحزاد تا سال‌ها تنها مرجع مدون آموزش ترجمه انگلیسی در ایران به شمار می‌رفت. وی در سال ۱۳۷۸ دکتری خود را از دانشگاه علامه طباطبائی دریافت نمود. استاد فرزانه فرحزاد در طی ۴۷ سال تدریس و پژوهش در حوزه ترجمه در دانشگاه، مترجمان بسیاری را به جامعه معرفی کرد. مدل نقد ترجمه ایشان که مبتنی بر تحلیل انتقادی گفتمان است، یکی از مدل‌های اصلی نقد در ایران و جهان است. پژوهش‌های ایشان در حوزه ترجمه زنان، تاریخ ترجمه و بینامتنیت نقشه راه بسیاری از پژوهشگران رشته مطالعات ترجمه است. از آثار ماندگار ایشان می‌توان به «نخستین درس‌های ترجمه»، «فرهنگ جامع مطالعات ترجمه»، «ترجمه زنان» و «مطالعات ترجمه در پرتو نظریه‌های ادبیات و زبان‌شناسی» اشاره کرد.

خانۀ اندیشمندان علوم انسانی: خیابان استاد نجات‌الهی (ویلا)، چهارراه ورشو، تالار فردوسی

ترجمه‌پژوهی

21 Dec, 13:11


چک‌لیست قرارداد ترجمه
(استخراج‌شده از "فراخوان صیانت از حقوق مترجمان")

ترجمه‌پژوهی

21 Dec, 13:09


یک روز کاملاً عادی در نشر ایران☺️:

ترجمه‌پژوهی

21 Dec, 05:13


دست‌خط و امضایِ فاطمه سیاح
استاد روش و سنجش ادبیات زبان‌هایِ خارجه، زبان و ادبیات روس و ادبیات تطبیقی دانشگاه تهران.

*برگه نمره‌‌هایِ شفاهی و کتبی احمد سمیعی [گیلانی] در امتحان روش و سنجش ادبیات و زبان‌هایِ خارجه، دوره دکتری، سال اول.

استاد فاطمه سیاح
۱۳۲۲/۰۳/۰۶
تهران
منبع

ترجمه‌پژوهی

20 Dec, 10:55


یلدا مبارک!

ترجمه‌پژوهی

18 Dec, 10:01


دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین‌الملل فرشتگان، به مناسبت هفته پژوهش با افتخار برگزار می‌کند:

عنوان برنامه:
«ترجمه، مترجمی زبان اشاره و زبان اشاره»

سخنران:
دکتر ندا پات‌داد

این رویداد علمی با محوریت بررسی مفاهیم بنیادین و کاربردی زبان اشاره و مترجمی زبان اشاره طراحی شده است و فرصتی ارزشمند برای گسترش دانش و تبادل ایده‌ها در این حوزه تخصصی محسوب می‌شود.

زمان:
چهارشنبه، ۲۸ آذر ۱۴۰۳
ساعت ۱۷:۰۰ الی ۱۸:۱۵

محل برگزاری:
به‌صورت مجازی
لینک ورود به جلسه
به عنوان مهمان

مخاطبان:
اساتید و دانشجویان دانشگاه آزاد و سایر دانشگاه‌ها

از تمامی علاقه‌مندان دعوت می‌شود تا در این برنامه شرکت کرده و از دیدگاه‌های ارزشمند ارائه‌شده بهره‌مند شوند.

ترجمه‌پژوهی

16 Dec, 15:05


🦚ریاضیاتِ زیبایی در ایران🦚

#هومن_پناهنده
@gashthaa

ترجمه‌پژوهی

08 Dec, 07:05


نشست‌های تخصصی ترجمه

همزمان با آغاز هفتۀ پژوهش، گروه ترجمۀ مرکز نشر دانشگاهی، سلسله نشست‌هایی برگزار می‌کند. در این نشست‌ها که شش هفته ادامه دارند به موضوعات گوناگونی از حوزۀ ترجمه پرداخته خواهد شد.
اولین نشست از سلسله نشست‌های ترجمه، شنبه 24 آذرماه برگزار می‌شود. در این جلسه خانم دکتر فرزانه فرحزاد، استاد دانشگاه علامه طباطبائی، با موضوع «بینامتنیت در ترجمه» سخنرانی می‌کنند. آیین افتتاحیه نشست‌های ترجمه با حضور و سخنرانی آقای دکتر حسن سودمند افشار، رئیس مرکز نشر دانشگاهی، اجرا می‌شود.

شرکت در نشست‌های ترجمه مرکز نشر دانشگاهی برای عموم علاقمندان آزاد است.
زمان برگزاری نشست: شنبه 24 /9/ 1403 ساعت 16
محل برگزاری: تهران، خیابان خالد اسلامبولی (وزرا)، نبش خیابان دهم، سالن اجتماعات مرکز نشر دانشگاهی

ترجمه‌پژوهی

07 Dec, 12:04


نسترن حکمی (۱۴۰۳-۱۳۳۰) فرهنگ‌نویس، مترجم، ویراستار درگذشت.

نسترن حکمی همکار زنده‌یاد استاد غلامحسین صدری‌افشار در تدوین فرهنگ‌ معاصر فارسی، واژه‌نامه‌ی فنی-مهندسی و فرهنگ مترجم درگذشت.

نسترن حکمی در کرمانشاه زاده شد، در تهران درگذشت. به‌گفتهٔ خودش، خانه‌شان از همان ابتدا آکنده از کتاب و مجله بود. پدرش را نخستین استاد خود می‌دانست. به توصیهٔ پدرش، در حین گذراندن دوران دبستان تا دبیرستان، به یادگیری زبان پرداخت. کرمانشاه را در سال ۱۳۵۴ به‌قصد تحصیل در مدرسهٔ عالی ترجمه در تهران ترک کرد تا مدرک کارشناسی ترجمهٔ انگلیسی بگیرد. در این مؤسسه که بعد از انقلاب ۵۷ مصادره و به «دانشکدهٔ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجیِ دانشگاه علامه طباطبایی» تغییر نام یافت، تحصیل آغاز کرد. بیشتر استادان خود در این دوره را اساتیدی از ایرلند و انگلیس معرفی می‌کرد. در جایی، از میان استادان فارسی‌زبان خود به دکتر منوچهر آریان‌پور کاشانی اشاره کرده‌ است. پس از فارغ‌التحصیلی، به آموزش زبان در آموزشگاه‌ها و مدارس پرداخت و در سال ۱۳۵۹ پس از اصلاحاتی در آموزش و پرورش از کار بیکار شد. سپس به‌قصد تکمیل زبان انگلیسی راهی انگلستان شد.

نسترن حکمی در دوران دانشجویی دبیر دبیرستان‌های تهران و پس از اتمام تحصیلات به مدت ۹ سال مدرس زبان انگلیسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود و همزمان از سال ۵۹ با همکاری غلامحسین صدری افشار و نسرین حکمی (خواهرش) به کار فرهنگ‌نویسی، مترجمی و ویراستاری مشغول شد. او و خواهرش دستیار دائمی غلامحسین صدری افشار بودند. نسترن حکمی در بیست‌ویکمین دورهٔ «جایزهٔ ترویج علم» مورد تقدیر قرار گرفت و تقدیرنامه‌ای به پاس فعالیت در عرصهٔ دانش زبان‌شناسی و علوم اجتماعی دریافت کرد.

نسترن حکمی ترجمهٔ مقاله‌هایی از Scientific American, Britannica, Soviet Literature Popular Science و چاپ مقاله‌هایی در مجله‌های هُدهُد، چیستا، دانش و مردم را در کارنامهٔ خود دارد.

همکاری‌هایش در تألیف:
ـــ فرهنگ مترجم (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ واژه‌نامهٔ فنی-مهندسی (انگلیسی – فارسی) (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ فرهنگنامهٔ فارسی ۳جلدی، فرهنگ معاصر (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ فرهنگ فارسی دوجلدی، فرهنگ معاصر (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ فرهنگ معاصر اعلام، فرهنگ معاصر (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ فرهنگ معاصر فارسی، فرهنگ معاصر (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ فرهنگ معاصر کوچک فارسی، فرهنگ معاصر (با همکاری غلامحسین صدری‌افشار و نسرین حکمی)
ـــ مقدمه بر تاریخ علم، جلد ششم (نمایه)

ویرایش‌هایش:
خُرده اوستا، هنر سریع فکر کردن، راه حل عملی مشکلات کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا، مبانی شیمی آلی، روش‌های طیف‌سنجی در شیمی آلی، فرهنگ فشردهٔ پزشکی آکسفورد، واژه‌نامهٔ نجوم و احکام نجوم، هدیه، مدیر یک دقیقه‌ای، چخوف در زندگی من، زندگی خود را تغییر دهید، شیمی آلی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

‌ـ ɣ کانال گروهی از مترجمان ایران [گاما]

🏷 GAMAper | Instagram

ترجمه‌پژوهی

07 Dec, 10:31


هلتسر، مایکل (۱۴۰۳). نوشتگان (۹): لغات دال بر «ترجمه کردن» و «مترجم» در کتاب مقدّس و اصل آن‌ها. ترجمهٔ میلاد بیگدلو. آینهٔ پژوهش، ۳۵(۴) [= ۲۰۸ پیاپی]، ۲۹۵-۳۰۴.
 
موضوع مقاله بررسی ریشه‌ها و تحول لغات مرتبط با «مترجم» و «ترجمه» در زبان‌های باستانی خاور نزدیک با تمرکز بر عبری و آرامی است. لغات دال بر مترجم در عبری و آرامی، mēlīṣ و metūrgemān، تحلیل شده و کاربرد آن‌ها در متون کتاب مقدس، فنیقی و پونیکی بررسی ‌شده‌است. هلتسر با استناد به شواهد زبانی از کتیبه‌ها و لوح‌های گلی و لغتنامه‌ها کوشیده تا نشان دهد که لغات مرتبط با ترجمه چگونه پدید آمده و در هزاره اول پیش از میلاد چگونه وارد آرامی و زبان‌های سامی دیگر شده‌است.

@miladbigdeloo1

ترجمه‌پژوهی

07 Dec, 10:31


ترجمۀ مقالۀ هلتسر برای تکمیل مطلب «نوشتگان (۴)»، یعنی مقالهٔ «واژهٔ دال بر ترجمان در روزگاران دورِ خاور نزدیک» از ایگناس گِلب است. با ارائۀ ترجمۀ یک دو مقالۀ مهم دیگر در همین زمینه در شماره‌های بعدی «نوشتگان»، امیدواریم بحث دربارۀ اصل لغات دال بر ترجمه تا پیش از دورۀ هخامنشیان تا حدّ زیادی کامل شود. سپس، در مجالی، خود به‌تفصیل به بررسی لغات و عبارات گوناگون دال بر ترجمه و ترجمان از دورۀ هخامنشیان تا به سده‌های نخست پس از اسلام در فارسی خواهم پرداخت.

@miladbigdeloo1

ترجمه‌پژوهی

06 Dec, 14:25


با یاد مجتبی عبداللّه‌نژاد(۱۳۴۸-۱۵ آذرماه۱۳۹۶)

زنده یاد مجتبی عبدالله نژاد مترجم و ادیبی خودساخته و خودآموخته، و دانشمندی بسیاردان و برجسته بود. رشته ریاضی و مطالعه اعداد و ارقام، انطباقی با جان شیفته و شوریده‌اش نداشت. «معادله های ریاضی» را وانهاد و «آوازهای ماه» را برگزید.(۱) رها کرد و بی‌تابانه بال گشود به اقلیم روشن و رنگارنگ ادبیات و علوم انسانی. شبانه‌روز تراشید و خراشید و دمی آرام نگرفت. جنون خواندن و اندوختن و آموختن داشت. در هر کتاب و مقالتی که به دست می‌گرفت از پی پاسخ پرسشهای بی‌شمار ذهن و ضمیر بی‌تابش بود. حاصل این تلاش و تکاپوی مستمر و مدام، نگاهی نافذ و دقیق، و ذهنی موشکاف و عمیق بود، و اشراف و آگاهی در ساحات گونه‌گونی همچون نقد و‌ نظریه‌ادبی، اساطیر، زبانشناسی، فنّ ترجمه و تسلّط بر متون و‌ منابع کهن تاریخی و ادبی . یادداشتهای فیس‌بوکی‌اش آینه وجودی پرکار و پر از تأمّل و درنگ و دوراندیشی بود. با این همه او نه بانگ بلندی برای ادّعا داشت نه ادّعایی برای خودنمایی. از «فروتنی خودخواهانه» نیز بر کنار و به دور بود. مجتبی عبدالله نژاد به قول سعدی«طبله عطّار» بود؛ خاموش و هنرنمای.
در کارنامه پربار و پر برگش، کاری هست که ابداع خودش بود(۲)؛مصاحبه با ادیبان کلاسیک ادب پارسی. ژانری که بی‌سابقه بود و خودش بنیاد نهاده‌بود، امّا شوربختانه نماند تا بیشتر در این ژانر، برای ما کتاب بنویسد. او در این ژانر، گفتگو با مسعود سعد سلمان(شاعر و حبسیّه‌سرای نامدار سده ششم هجری‌قمری) را نوشت.(۳) از رهگذر این گفتگوی خیالی، کتابی دلچسب و خواندنی با چشم‌اندازهایی قابل تأمّل پدید آورد. اعمّ اغلب مطالب و محتوای این کتاب، مستند به منابع و مآخذ ادبی، تاریخی و جغرافیایی دست اوّل و اصیل است. نگارش چنین کتابی با این حجم از ارجاع و استناد، نشان از تبحّر نویسنده در جستجو و بررسی منابع کارش دارد. شاید مهمترین ویژگی در چنین ژانری، شناور شدن زمان و خلاصیِ -بویژه مصاحبه شونده- از قید ماه و سال و سده باشد. مسعود سعد بر فراز سالیان و قرون ماضی و مستقبل پرواز می‌کند و از هرآنچه مصاحبه‌کننده از او می‌پرسد ذهنیت و تصوّری روشن دارد. مصاحبه‌کننده در سخنان و سؤالاتش به مشروطه، کاوشهای باستان‌شناسی،مکاتب فکری و فلسفی معاصر، فرم، وجوه اجتماعی شعر، حقوق بشر، اخلاق و هنر اشاره می‌کند و مسعود سعد، ازین همه، مطابق با یافته‌های امروزی، علم و اطّلاع دارد. او مولانا(۱۱۴)، عبدالرحمن جامی(۱۲۰)، قاآنی(۱۲۰) محمّدعلی فروغی(۸۹)نجف دریابندری(۱۰۲)، شاملو(۱۲۰)، اخوان(۱۲۴)و ... را هم می‌شناسد. سؤالات عبدالله ‌نژاد در این کتاب از مسعود سعد در چند بخش قابل طبقه‌بندی است:
- اطلاعات زندگی‌نامه ای مسعود سعد.
- ایّام زندان و حبسیّه‌سرایی.
- فرم و محتوای اشعار شاعر.
- رابطه شاعر با معاصران، پادشاه، ارباب قدرت و درباریان.
-تحلیل اوضاع تاریخی، سیاسی و اجتماعی روزگار شاعر و غزنویان.
- پرسش از پاره‌ای حوادث که اسناد کهن، درباره آنها خاموش است.
- ابهاماتی که در مطالعه تاریخ عصر غزنوی و شعر مسعود سعد برای عبدالله نژاد پیش آمده است و ...

واقعیت آن است که پاسخهایی که مسعود سعد به عبدالله نژاد می‌دهد -به جز آنها که مستند به منابع تاریخی و ادبی است- عمدتاً نتیجه دریافتهای منطقی و ذوقی و حاصل اصطلاحاً «گمانه‌زنی»‌های شخص مصاحبه‌گر است که بر زبان مسعود سعد می‌نشیند و تحویل خواننده کتاب می‌شود.
این کتابِ مفید و مغتنم، با حجم اندکش، آمیزه‌ای است از مباحث نقد ادبی، تاریخ ادبیات، سبک شناسی، فلسفه و روانشناسی که بر مدار شعر و شخصیت مسعود سعد و به کیمیاکاری و نبوغ مؤلّف دانشمندش فراهم آمده است. عبدالله نژاد گفته‌بود درباره ناصرخسرو و سعدی هم چنین کاری را کرده‌بود(۴) و قرار بود آنها هم در مجموعه«تاریخ شفاهی ادبیات قدیم ایران» چاپ و منتشر شود که نشد.دریغا که اجل مهلت نداد.
ای بسا آرزو که خاک شده...!

۱. اشاره است به نام نخستین و واپسین مجموعه شعر مجتبی عبدالله نژاد: آوازهای ماه و معادله‌های ریاضی، تهران، انتشارات ترانه، ۱۳۷۳.
۲.روزنامه ایران، مورّخ ۲۵ دی ۱۳۹۳ ، شماره ۵۸۴۲
۳.گفتگو با مسعود سعد سلمان، مجتبی‌عبدالله نژاد، نشر هرمس، تهران، ۱۳۹۶
۴. روزنامه ایران، همانجا.
https://t.me/naghshbarab

ترجمه‌پژوهی

06 Dec, 08:29


روز دانشجو بر دانش‌اندوزان گرامی باد.

ترجمه‌پژوهی

06 Dec, 08:19


مقایسه‌ی هفت ترجمه از یک بند شعر الیوت

ترجمه‌پژوهی

03 Dec, 20:01


💥ترجمآوا: پادکست فارسی با موضوع «ترجمه»

در «ترجمآوا» از لنز ترجمه به جهان می‌نگریم، روایت‌های جذابی را از نگرگاه ترجمه می‌شنویم و به زوایای مختلف پدیدهٔ ترجمه می‌پردازیم. هر اپیزود خلاصه‌ تحقیقی است که طی ماجرایی شنیدنی، به آگاهی ما از نقش ترجمه در گذشته، حال و آیندۀ جهان می‌افزاید.

🎧 شنیدن در
کانال تلگرام | پلتفرم شنوتو

کانال تلگرام
https://t.me/Tarjomava

پلتفرم شنوتو
https://shenoto.com/channel/podcast/Tarjomava


🎙ترجمآوا | صدایی دربارهٔ ترجمه

[
@Tarjomava ]

ترجمه‌پژوهی

03 Dec, 15:21


نجف دریابندری علاوه بر ترجمه و تالیف، دو داستان کوتاه هم دارد که هر دو در مجله آرش منتشر شدند: داستان «مرغ پاکوتاه» در شماره سوم، اردیبهشت ۱۳۴۱ و داستان «عنکبوت زرد» در شمار اول از دوره دوم تیر ۱۳۴۲.
@batarikh

ترجمه‌پژوهی

03 Dec, 07:56


📚 دفتر ارتباط با فرهنگستان زبان و ادب فارسی در دانشگاه و کانون‌ کتاب و اندیشه دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می‌کنند:


رونمایی کتاب «غرور و تعصب»

🖋 ترجمه علی خزاعی‌فر

سخنرانان:
🔸دکتر محمد جعفر یاحقی

🔸دکتر محمودرضا قربان صباغ

🔸 دکتر علی خزاعی‌فر

زمان: سه‌شنبه ۱۳ آذرماه، ساعت ۱۸ الی ۲۰

🏛مکان: دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تالار حائری

ورود برای عموم آزاد است

#کانون_کتاب_و_اندیشه

📚 @fum_book 📚

🌱 @persiannnnnn1337 🌱

@kanoonnews

ترجمه‌پژوهی

03 Dec, 07:56


ترجمه ای سخته و پردخته

غرور و تعصب
جین آستن
ترجمه علی خزاعی فر
نیلوفر، 1403

انتشار هر «اثر»، افزوده ای است بر سرمایه معنوی زبان فارسی؛ به خصوص اگر در حوزه آفرینش های هنری باشد و برای نویسنده اش هم زبان فارسی حکم معشوقه را یافته باشد. «غرور و تعصب» جین آستن تاکنون بارها ترجمه و چاپ شده اما اینک به قلم توانای مترجمی روانه بازار کتاب می شود که بیش از دو دهه است که با انتشار مجله وزین «مترجم» خدمتها به زبان فارسی کرده و درباره ترجمه و ضرورت‌های آن و عیب و علت‌های آن سخنوری ها کرده است. بسیار مشتاق بودم که ببینم دکتر خزاعی فر با آن همه مهارت و دغدغه، غرور و تعصب را در چه هیاتی پیش چشم مشتاقان اورده و از چند روز پیش، که کتاب به دستم رسیده، به تعبیر همولایتی هایم، یکّه بند خواندم و خواندم و باید بگویم دست مریزاد! همان قلمی است که از صاحب مترجم انتظار می رود، با کلی ظرافت و لطافت و دقت که اقتضای ترجمه چنین رمان کلاسیکی است. فکرش را بکنید بخواهید رمانی را که اول بار در سال 1336 ترجمه شده و پس از آن هم مترجمان دیگری آن را ترجمه کرده اند، بخواهید دوباره ترجمه کنید؛ آن هم برای نسل کتاب گریزی که به سختی تن به مطالعه کتاب می دهد. خزاعی فر در مقدمه عالمانه اش، درباره سبک اثر سخن گفته و اینکه وظیفه اول مترجم این است که سبک اثر را منتقل کند و کسانی که با قلم سر و سری دارند و دستی در کار نوشتن، می دانند که انتقال سبک تا چه حد نیازمند قدرت و قوت در هر دو زبان است. من با زبان انگلیسی چندان آشنا نیستم که بتوانم سبک جین آستن را تشخیص دهم اما می توانم  «تشخّص سبکی» را در این ترجمه دریابم. مترجم در مقدمه  توضیح داده که ویژگی های سبکی جین آستن چیست و خواننده فارسی زبان، حتی اگر سبک شناس حرفه ای نباشد، به خوبی می تواند ظهور و حضور آن سبک را در متن فارسی ببیند. باید به چنین قلمی و همتی تبریک گفت و به ما که هنوز مترجمانی داریم که چنین سالم و زیبا می نویسند، آن هم در زمانه ای که هر کس از هر گوشه ای برمی آید، با کمک یا بدون کمک هوش مصنوعی، ترجمه اثری را به دست می گیرد و هیچ نهاد و سازمانی هم نیست که ببیند این ترجمه های بی اصل و نسب و مترجمان بی دست و پا چطور کمر همت به نابودی زبان فارسی بسته اند. سخن به درازا کشید. غیر از مقدمه عالمانه، مترجم در طول اثر هم هر کجا لازم دانسته در زیرنویس توضیحات موجز و مفیدی آورده تا خواننده راحت تر در جریان امور قرار گیرد. این، غیر از فهرست اعلام مختصری است که در مقدمه آمده و ذهن خواننده را برای ورود به جهان متن آماده می کند. بماند که مترجم به تصویرهای اصل کتاب هم مراجعه کرده و آنها را در جای جای متن گنجانده تا ترجمه اش را به اصل اثر نزدیکتر کند. این شیوه در ترجمه کمتر مرسوم است. علاوه بر اینها باید از نشر محترم نیلوفر هم تشکر کرد که با انتخاب قطع مناسب، قلم چشم نواز، طرح پشت جلد جذاب، صفحه آرایی زیبا خوش ذوقی به خرج داده است. علی خزاعی فر بر آن است که ترجمه، خود آفرینش است و مترجم به اندازه نویسنده باید دست به کار آفرینش بزند. باید به ایشان و به خودمان و به اهالی فرهنگ و قلم آفرینش این اثر را تبریک گفت. اگر رمانی کلاسیک و حرفه ای با نثری سالم و زیبا می خواهید، غرور و تعصب جین آستن به ترجمه علی خزاعی فر را بخوانید.

https://t.me/smzarghani

ترجمه‌پژوهی

02 Dec, 05:55


زادروز استاد گرانقدرمان دکتر #ژاله_آموزگار (دوازدهم آذر ۱۳۱۸، خوی)

سایه پرمهرتان مستدام باد

#نشر_نویسه_پارسی



🆔 @Iranlinguistics 👈
🆔 @lingtrans 👈
🆔 @lingwrite 👈

ترجمه‌پژوهی

01 Dec, 13:25


سلام‌. شماره ۸۷ (پاییز ۱۴۰۳) نشریه علمی پژوهشی مطالعات ترجمه (رتبه "ب" و چارک دوم)، با مدیر مسئولی دکتر حسین ملانظر و سردبیری خانم دکتر فرزانه فرحزاد منتشر شد. متن کامل مقالات این شماره در سامانه نشریه قابل دسترس است:

journal.translationstudies.ir

ترجمه‌پژوهی

28 Nov, 16:45


https://zabandad.com/%d8%b4%db%8c%d9%88%db%80-%d9%86%d9%82%d8%af-%d8%aa%d8%b1%d8%ac%d9%85%db%80-%d8%a2%d9%86%d8%aa%d9%88%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%b1%d9%85%d9%86/

ترجمه‌پژوهی

27 Nov, 11:40


گروه مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه علامه طباطبائی با همکاری انجمن علمی‌دانشجویی مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار می‌کند:

🌟 مراسم نکوداشت استاد گران‌مایه، دکتر فرزانه فرح‌زاد

🎙️ با حضور:

🔸 رئیس و معاونان دانشکدهٔ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی
🔸 اعضای هیئت علمی گروه مترجمی زبان انگلیسی
🔸 جمعی از استادان، دانش‌آموختگان و دانشجویان

زمان برگزاری: سه‌شنبه، ۱۳ آذر، ساعت ۱۰:۳۰

📍مکان برگزاری: بزرگراه شهید چمران، پل مدیریت، خیابان علّامه جنوبی، نبش خیابان حق‌طلب غربی، دانشکدهٔ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبائی، طبقهٔ سوم، سالن شهید مطهری

📬 @atu_etssa

ترجمه‌پژوهی

25 Nov, 16:39


با سلام و احترام. لطفا در صورت صلاحدید نمایه‌شدن مجله در آی اس سی را برای بهره‌برداری اعضای کانال به اشتراک بگذارید.

📌 به استحضار می‌رساند مجله «کاربرهای مطالعات زبانی» در ISC نمایه گردید.

💠مجله برای شماره‌های آتی خود مقاله می‌پذیرد. داوری و چاپ در این مجله همچنان رایگان است.

🔸مجله توسط انتشارات دانشگاه حضرت معصومه (س)، که دانشگاهی دولتی است، منتشر می‌شود. از سایت مجله بازدید بفرمایید.

https://jals.hmu.ac.ir/

همچنین مجله از افراد دارای مدرک دکتری رشته‌های مرتبط با زبان و دانشجویان دکتری این رشته‌ها دعوت می‌کنند که به‌عنوان داور در سایت مجله ثبت‌نام کرده و با مجله همکاری کنند. حق‌الزحمه داوری و گواهی معتبر برای داوری ارائه می‌گردد.

ترجمه‌پژوهی

24 Nov, 15:46


isna.ir/xdSkYJ

ترجمه‌پژوهی

23 Nov, 08:12


گروه زبان انگلیسی دانشگاه خاتم، به مناسبت هفته پژوهش 1403، با همکاری مدیریت پژوهش برگزار می‌کند:

🔸نشست رویکردهای پژوهشی جدید در تاریخ‌نگاری ترجمه

▪️خانم دکتر فرزانه فرحزاد
▪️آقای دکتر کاوه بلوری
▪️خانم دکتر زینب امیری

چهارشنبه، 21 آذر، 11:30 الی 13:30
📌 تهران، ملاصدرا، شیراز شمالی، خ حکیم اعظم، پلاک 30، دانشگاه خاتم، ساختمان حکیم اعظم، طبقه همکف، سالن امام رضا (ع)

🔹 شرکت برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.

ترجمه‌پژوهی

17 Nov, 19:13


🖊 نقد ترجمۀ فارسیِ نه‌گانه‌های افلوطین

برای نگارش رسالۀ دکتری بارها به نه‌گانه‌های افلوطین مراجعه داشتم. ترجمۀ مرحوم محمدحسن لطفی ترجمه‌ای بسیار روان و خواندنی است، اما متاسفانه نیازهای یک پژوهشگر را برطرف نمی‌کند. در سند زیر، حدود یک صفحه از ترجمۀ ایشان را نقد کرده‌ام، مشخصا بخش 4.8.6 از نه‌گانه‌ها. به این صورت که بخش مورداشاره را از یونانی به فارسی برگرداندم و سپس اختلافات ترجمۀ مرحوم لطفی با متن یونانی را نشان دادم. با بررسیِ ترجمۀ ایشان از همین یک صفحه می‌توان دریافت که نیازی واقعی به ترجمۀ دوبارۀ نه‌گانه‌های افلوطین وجود دارد. مشاهده می‌شود که در کنار ایرادات محتوایی، جملات متعددی اساسا ترجمه نشده‌اند. البته مرحوم لطفی نه‌گانه‌ها را نه از روی اصل یونانی، که از روی ترجمه‌ای آلمانی برگردانده‌اند، اما شایان توجه است که شماری از نقصان‌های ترجمۀ فارسی در ترجمۀ آلمانی دیده نمی‌شوند. در سند زیر، یک ترجمۀ انگلیسیِ مورداعتماد از این قطعه را نیز آورده‌ام.

هدفم از نقد اثرِ مرحوم لطفی ابدا کوچک شمردنِ کار بزرگ و دشوار او در ترجمۀ آثار برجستۀ فلسفۀ یونان نیست. نقد ترجمه در عصر دسترسی گسترده به انواع و اقسام منابع و بهره‌مندی رایگان از ابزارهای هوشمند کار شاقی نیست. غرض یادآوری این نکته است که ترجمۀ آثار بزرگ فلسفی دیر یا زود باید تجدید شوند و یک بار ترجمۀ آن‌ها جوابگوی نیازهای اهل پژوهش نیست.

t.me/adam_podcast

ترجمه‌پژوهی

17 Nov, 19:13


🖊 نقد ترجمۀ فارسی نه‌گانه‌های افلوطین

Enneads 4.8.6

t.me/adam_podcast

ترجمه‌پژوهی

12 Nov, 07:18


فایل پی دی اف.

ترجمه‌پژوهی

12 Nov, 07:18


معادل‌های tend to
بالاخره تکلیف ما با tend to چیست؟

#حسن‌هاشمی‌میناباد
#ترجمه‌پژوهی

ترجمه‌پژوهی

11 Nov, 17:53


برجسته‌نمایی در ترجمه
از آن‌جا که نوع حروف ایتالیک، کاپیتال و سیاه بعضی از مثال‌های این مقاله در فصلنامۀ مترجم به هم ریخته بود، فایل ورد آن را به اشتراک می‌گذارم.
#ترجمه‌پژوهی
#برجسته‌نمایی‌در‌ترجمه
#ترجمۀ‌تأکید
#تأکید‌واژگانی
#تأکید‌نحوی
#ترجمۀ‌بینانشانه‌ای‌رومن‌یاکوبسون
#حسن‌هاشمی‌میناباد
#فصلنامۀ‌مترجم، شماره ۸۴، ص ۱۰۵-۱۱۲.

ترجمه‌پژوهی

11 Nov, 13:38


فارسی دیروز برای ترجمهٔ امروز (۴)

در انگلیسی (و برخی زبان‌های دیگر از جمله فرانسوی و اسپانیایی) برای سخن گفتن از امری که وقوع آن نزدیک باشد going to استعمال می‌شود:

It was going to rain.

در برخی ترجمه‌ها همین ساخت را، به‌تبع گرده‌برداری نحوی، به فارسی برمی‌گردانند:
می‌رفت که ببارد.

مرحوم نجفی در غلط ننویسیم (ذیل مدخل «رفتن») این استعمال اخیر را در فارسی غلط دانسته و از به کار بردنش پرهیز داده‌است. دوست گرامی آقای راستی‌پور جمله‌ای را از متنی قاجاری و بیتی از صائب به شاهد آورده که نشان می‌دهد رفتن به این معنا (یعنی نزدیک بودن وقوع امر یا حالت) پیش از رواج ترجمه از زبان‌های فرنگی نیز به کار برده شده‌است (۲).

باری، در این چند سال اخیر آن‌قدر «می‌رفت‌ که» و «می‌رود که» و «می‌ریم که» به کار برده‌اند که زبانشناسانی مثل آقای دکتر راسخ مهند (۱) این ساخت را «بر اساس ملاک‌های قرض‌گیری دستوری و محدودیت‌هاث رده‌شناختی» اکنون بخشی از زبان فارسی می‌دانند.

مرحوم نجفی می‌رود که / می‌رفت که را، در چند جمله‌ای که از رادیو و تلویزیون شنیده و نقل کرده، به نزدیک است که و دارد … و به‌زودی … و کم مانده بود / هیچ نمانده بود که تصحیح کرده‌است. این عبارت‌های اخیر را می‌توان در ترجمهٔ ساخت انگلیسی که در صدر نوشته آوردیم به کار برد.
در این‌جا امکانی را از امکانات زبان فارسی در ترجمهٔ این ساخت پیش می‌نهیم و آن به کار بردن فعل خواستن است. خواستن به این معنا در متون قدیم شاهد دارد:

بترسیدم از وی چنانکه اندامهای من خواست که از هم جدا گردد ([تحریری از ترجمه-تفسیر سورآبادی معروف به] ترجمه و قصه‌های قرآن، ۱۳۸۸، ج ۲، ص ۱۳۶۰)؛

این درویشِ دلریش را خواست که جگر پاره شود و زهره آب گردد ([از منقولات شیخ احمد جام چاپ‌شده با عنوان] درویش ستیهنده، ص ۳۰۵).

در ترجمه‌های کهن، در نسخه‌ای «نزدیک بودن» آمده ولی در همان بخش از ترجمه طبق نسخه‌ای دیگر، «خواستن». مثلاً در ترجمهٔ «فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَنْ يَنقَضَّ» از آیهٔ ۷۷ سورهٔ کهف:

بیافتند در حدّ آن شهر دیواری خواست که بیفتادی (نقل از ص ۷۳۹ تصحیح خانم دکتر حاجی‌سیّدآقایی، رساله)؛

در برخی از نسخه‌های دیگر:

بیافتند آنجا دیواری که نزدیک بود که بیفتادی (نسخهٔ موقوفهٔ تربت جام، تصحیح مرحوم مهدوی، ص ۵۷۶).

ممکن است برخی از این خواستن‌ها در متون قدیم خود حاصل گرده‌برداری از عربی باشد. در فرهنگ کهن قرآنی مشهور به لسان‌التّنزیل، ساخت عربی کاد یفعل (که بر قرابت وقوع امری دلالت دارد) و یرید أن (که لفظاً با می‌خواست / می‌خواهد که یکی است ولی در عربی برای نشان دادن نزدیکی وقوع امور فراوان به کار می‌رود) با فعل خواستن ترجمه شده، ولی سپس توضیح داده شده‌است که خواستن در این‌جا در معنای «نزدیک بودن» است:

إِنْ کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَكَ: بدرستی خواستند که بلغزانند ترا، یعنی نزدیک بود که بگردانندت (لسان‌التنزیل، ۱۳۵۵، ص ۱۴۳)؛

یُرِیدُ أَنْ یَنْقَضَّ: می‌خواست که بیفتد، یعنی نزدیک بود که افتد (لسان‌التنزیل، ۱۳۵۵، ص ۱۳۹).

این «خواستن»ها نمایندهٔ آینده در گذشته است. با کاربرد بیش‌تر و سپس دستوری‌شدگی این نوع استعمال بوده که بعداً یک زمان دستوری آینده شکل گرفته‌است با فعل خواه- که دیگر یک فعل معین شده‌است.

بازگردیم به ترجمه، و ترجمهٔ آن جملهٔ انگلیسی:

(می)خواست که ببارد.

برای پاسداری فارسی، برای مترجمان، که به یک معنا دربان (gate-keeper) زبان و فرهنگند، پرهیز از اندرکردن ساخت‌های بیگانه—با درنگریستن به گنجینهٔ زبانی فارسی و گزینش بجا از میان امکانات آن—بایسته‌تر است از پرهیز از به کار بردن لغات غیرفارسی‌تبار.
________

(۱) در جشن‌نامهٔ دکتر ویدا شقاقی (صص ۱۲۷-۱۳۸).

(۲) حاجت به گفتن نیست که رفت که در معنای واقعی و نه مجازی در فارسی کهن به کار می‌رفته و شواهد قدیم‌تر دارد؛ مثلاً:

چون محمدِ مصطفی (ص) و نسمهٔ او، بازان انوار که در وی تعبیه بود، به فرمانِ حق، سبحانه و تعالی، برفت که به طینتِ آدم آید …
(کنوز الحکمة، شیخ احمد جام، ص ۹۹).

@miladbigdeloo1

ترجمه‌پژوهی

10 Nov, 11:21


Gelareh Gederi:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSctZRcHrvUwqjkwqzzxedEzQaSG7_-V4q2ksFo2mNukcoUsrw/viewform?usp=sf_link

با سلام و احترام؛
🔰 جهت جمع‌آوری داده برای رساله ی دکتری، نیازمند مشارکت شما *اساتید عزیز* هستم‌.
🔹 لطفاً اگر در رشته ی مترجمی زبان انگلیسی *تدریس* دارید مرا در انجام این پژوهش یاری کنید.
تکمیل این پرسش‌نامه حدودا به ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارد.
ممنون
گلاره گدری

سلام و عرض ادب اساتید محترم ممنون میشم توی گروه های همکاران مترجمی تون بذارید 30جواب کم دارم🌷

ترجمه‌پژوهی

09 Nov, 15:39


پنجمین شماره مجله «این‌ها» ( مجله نوجوانان افغانستانی ساکن ایران) منتشر شد.

«این‌ها» را نوجوانان نسل دوم و سوم افغانستانی در ایران منتشر می کنند و آگاهانه می‌کوشند این نشریه متناسب با هویت ایرانی-افغانستانی‌اش باشد.
رویکرد «این‌ها» فرهنگی-ادبی است و واقع‌بینانه تلاش می‌کند نیازهای فرهنگی و هویتی این نوجوانان را در مرزهای تنها یک کشور (چه ایران و چه افغانستان) محدود نکند.

تازه‌ترین شماره مجله این‌ها را می‌توانید از این لینک خرید کنید.

برای اعضای کانال « دانش‌آموختگان رشته ادبیات کودک و نوجوان» کد اختصاصی در نظر گرفته شده تا هزینه ارسال برایشان رایگان باشد. برای دریافت کد ارسال رایگان به ما @Henarpub پیام بدهید.

ترجمه‌پژوهی

09 Nov, 14:12


پیچیدگی کار زبان

امروز لغاتی چون خلبان، ملوان، ارتش، پرچم، تیمسار، افسر، دامپزشک، دانشگاه، دانشکده، پرونده و بایگانی در زبان فارسی رایج است. همه این واژگان را به‌ کار می‌برند. حتی کم‌وبیش وارد شعر و ادبیات شده است. اما همین لغاتی که امروز این‌همه متداول است وقتی ساخته شد و تا سال‌ها پس از ساخته‌شدن، نزد بسیاری از ادیبان و محققان و دانشمندان منفور و مطرود بود.

مثلاً عباس اقبال آشتیانی ساختن لغات دانشگاه، دانشکده و دبیرخانه را «بدعت» و «جنایت ادبی» و «سیل خانمان‌برانداز» وصف می‌کرد و معلمان مدارس را به عزت و حرمت زبان شیرین پارسی و عشقی که به تعلیم و تربیت اطفال ایرانی دارند سوگند می‌داد که از استعمال لغاتی که فرهنگستان ساخته و تصویب کرده و به «صحّۀ ملوکانه» رسانده خودداری کنند (۱) و از سوی دیگر دوستش سعید نفیسی به او نهیب می‌زد که بنیان دانشگاه و دانشکده را ما در این کشور نهادیم و هر کس فرزندی به جهان می‌آورد، حق طبیعی خداداد اوست که نامی برایش برگزیند و «تا این بنیان[دانشگاه و دانشکده] در جهان خواهد بود، مردم به همان نامی که ما بر آن نهادیم، آن را خواهند خواند» (۲). و می‌بینیم که گذشت زمانه حق را به نفیسی داده و لغات دانشگاه و دانشکده ماند.

یا بخشی از کتاب هرمزدنامه ابراهیم پورداوود در نقد و جرح برخی لغات فرهنگستان است. پورداوود البته بعضی لغات فرهنگستان را می پسندید. او در مقدمۀ این کتاب نوشته :«لغت‌سازان بی‌مایه که الفاظی چون افسر و ارتش و پرچم و تیمسار و ملوان و خلبان و جز اینها به بازار آوردند و خریداران کم‌مایه‌تر از خود یافتند، دیری نخواهد پایید که کالای آنان را جزو مسخرگی این سال‌ها به‌شمار آرند .امید است به‌زودی جوانان کوشا و دانا... نشان دهند که با داشتن چنین ذخيرۀ هنگفت، نباید مانند جن‌زدگان ملوان و خلبان و ارتش و تيمسار گفت و زبان فارسی را تا به‌این پایه پست و فرومایه گرفت. این نامه را به نام نوه‌ام هرمزدنامه خوانده‌ام... چون این کودک خردسال جوان شود و این نامه بخواند جز در همین جا نه از تیمسار نشان باشد و نه از تیمسارنشان... گمان می‌برم پس از این نامه همه در یابند که فریب خوردند»(۳). و می‌بینیم آرزوی استاد بزرگ و ایران‌دوست محقق نشد و آن لغات ماند.

جالب اینکه استاد مجتبی مینوی که در زمینۀ مسائل زبان فارسی با پورداوود اختلاف نظرهای مهمی داشت، در معرفی پرنیش و کنایتی که بر هرمزدنامه نوشت سخن پورداوود را تأیید کرد و لغات ارتش و پرچم و افسر و تیمسار را «سخیف» دانست و دستاورد «جهالی» که مبتلا به «جنون فارسی خالص نوشتن» بوده‌اند (۴). یا پورداوود امثال تقی‌زاده را در امر زبان عربی‌دوست و «آخوندمآب» می‌خواند اما همین تقی‌زاده مثل پورداوود با لغت «من‌درآوردی» ارتش مخالف بود (۵). و می‌بینیم که این مخالفت‌ها راه به جایی نبرد و آن لغت‌ها ماند.

اصل سخن پورداوود و تقی‌زاده و مینوی و اقبال البته معقول بود. می‌گفتند این لغات برساخته «پدر و مادر» ندارد. برای مردم ناآشنا و نامأنوس است و رواجشان موجب می‌شود «مردم از تفهیم و تفاهم بازبمانند و دچار پریشانی فکر شوند» (۶) اما دیدیم که این لغات ماند و ماندنشان نیز موجب نشد زبان فارسی از بین برود و مردم از تفهیم و تفاهم بازبمانند.

نمی‌توان تمام ماجرا را به تبلیغات و حمایت سیاسی دولت از لغات فرهنگستان اول فروکاست. استبداد رضاشاهی که تقی‌زاده را به‌خاطر نقد علمی شیوۀ لغت‌سازی فرهنگستان، از وطن آواره ‌کرد(۷) و عباس اقبال را برای اظهارنظر دربارۀ یک لغت به «پرونده‌سازی» امنیتی تهدید کرد(۸) و فروغی را مجبور ساخت که در کتابش به‌جای «مطالعه» بنویسد «بررسی» (۹)، پشتوانه و پشتیبان همۀ لغاتی بود که فرهنگستان مصوّب می‌کرد. اما دیدیم که خیلی از لغات مصوّب آن فرهنگستان‌ رواج نیافت و شماری دیگر به‌رغم مخالفت علمی دانشمندان ماند.

چرا این لغت‌ها ماند؟ نمی‌دانم. اما اینقدر هست که معلوم نیست سخنان قاطع و قطعی در نقد و نفی لغات برساخته، ولو این که عالمانه و خیرخواهانه باشد، از بوتۀ گذشت ایام کامیاب خارج شود. زبان متعلق به مردم و جامعه است و جامعه به دلایلی که نمی‌دانم ممکن است لغاتی را که به نظر ادیبان و زبان‌شناسان مردود و مسخره است، بپذیرد و نگاه بدارد. وقتی هم مردم لغتی را پذیرفتند دیگر آن لغت - گیرم بد و بداصل و غلط باشد - درست و بسامان و ماندنی است. قبول دولتیان کیمیای این مس شد.

در کار زبان باید صبور و آهسته و محتاط و روادار بود.

پانوشت:
۱.«کتب درسی و لغت‌سازی»، یادگار،س۱،ش۶،بهمن ۱۳۲۳،ص۵ و۶.
۲. ای زبان فارسی، به کوشش میلاد عظیمی،ج۱ ،ص۸۷.
۳. ای زبان فارسی، ج۱ ،صص۳۹-۴۰.
۴.«هرمزدنامه»، یغما،س۵،ش۱۲،اسفند ۱۳۳۱،ص۵۶۱.
۵. ای زبان فارسی، ج۱ ،ص۲۶۰.
۶. «هرمزدنامه»، ص۵۶۲.
۷. ای زبان فارسی ،ج۱ ،پانوشت ص۳.
۸. «کتب درسی و لغت‌سازی»،همان،ص۴.
۹. ای زبان فارسی ،ج۲ ، ص۹۶۹.

https://t.me/n00re30yah

ترجمه‌پژوهی

05 Nov, 21:33


شیوۀ نقد ترجمۀ آنتوان بِرمن
#ترجمه‌پژوهی
#نقد‌ترجمه
#آنتوان‌برمن
#حسن‌هاشمی‌میناباد

ترجمه‌پژوهی

05 Nov, 18:03


با تشکر از جناب محسن معینی.

ترجمه‌پژوهی

05 Nov, 18:02



فایل صوتی جلسهٔ «کتاب مقدس، ادبیات، مطالعات ادیان»
به‌مناسبت پایان ترجمهٔ کتاب مقدس به قلم پیروز سیار

با حضور:
هوشنگ رهنما
شهرام پازوکی
شاپور اعتماد
آلاء وحیدنیا
پیروز سیار

ترجمه‌پژوهی

04 Nov, 15:43


انجمن صنفی ویراستاران با همکاری مجموعهٔ فرهنگان برگزار می‌کند:

🍀گلگشت ترجمه و ویرایش ترجمه🍀
یک هفته با خشایار دیهیمی در کلاردشتِ مازندران

زمان برگزاری: جمعه ۲ آذر تا جمعه ۹ آذر ۱۴۰۳
۳۶ ساعت در ۶ روز
نوع برگزاری: حضوری
محل برگزاری: کلاردشت، استان مازندران
مهلت ثبت‌نام تا ۲۳ آبان ۱۴۰۳

📌 همراه با سرویس رفت‌وبرگشت، اسکان و سه وعدهٔ غذایی
و یک روز بازدید از مجموعهٔ فرهنگان در کلارآباد

ــ در صورت شرکت فعال در کارگاه‌ها، به شرکت‌کنندگان گواهیِ حضور داده می‌شود.

📄 نحوۀ ثبت‌نام
۱) اعلام درخواست ثبت‌نام به شمارۀ ۰۹۳۹۶۵۴۴۷۹۸ در یکی از پیام‌رسان‌های تلگرام یا بله
۲) دریافت اطلاعات و برگۀ ثبت‌نام از کمیسیون آموزش
۳) تکمیل برگۀ ثبت‌نام + تصویر کارت ملی و ارسال به رایانامه [email protected]
۴) دریافت تأییدیه از کمیسیون آموزش از طریق رایانامه (پس از بررسی برگۀ ثبت‌نام فقط ثبت‌نام افرادی تأیید می‌شود که دانش و تجربۀ کافی در حوزهٔ ترجمه داشته باشند.)
۵) حضور در جلسهٔ حضوری یا مجازیِ مصاحبه

@anjomanvirastaran

ترجمه‌پژوهی

04 Nov, 10:15


القاب نام‌های خاص

نویسنده: حسن هاشمی میناباد

انتشار: مجله‌‌ی مترجم، تابستان ۱۳۹۲

منبع فایل پی‌دی‌اف مقاله: کانال ترجمه‌پژوهی




فرسته‌ی موقت

پیوند مقاله در وب‌گاه زبان‌داد:

http://Zabandad.com/?p=9546

●فایل‌های بارگذاری‌شده در بخش مطالعه‌های تکمیلی  مقاله‌های پژوهشی‌ یا جستارهای پژوهش‌بنیانی هستند که صرفاً در کانون توجه یا رده‌ی موضوعِ کلیِ خود با عنوان کلی یک یا چند ویژه‌نامه نزدیکی یا سنخیت داشته باشند.


فرسته‌ی موقت

ترجمه‌پژوهی

01 Nov, 19:23


☝️
👇👇
ماجرای حضور فردى((عبيد))نام
در تمام تحقیقات مرجع و کتاب‌های علمی انگلیسی آمریکایی!؛


کتاب «اجتهادات المترجمین» را تورق می‌کردم به داستان جالبی برخوردم.
نویسنده «د.خالد توفیق» مصری است که در ده دانشگاه عربی و خارجی، استاد مسلّم ترجمه و زبان‌شناسی در گروه انگلیسی و عضو اتحادیه نویسندگان عرب با بیش از ۳۰تألیف مرتبط در حوزه ترجمه است نقل می‌کند که:
یکی از اساتید ارشد روانشناسی دانشگاه آمریکایی قاهره برایش تعریف می‌کرده که یک مقاله‌ی تخصصی را به یکی از مترجمان جوان ارجاع داده و از او خواسته تا آن را از انگلیسی به عربی برگردانده و ترجمه کند.
مترجم جوان وقتی ترجمه‌ی مقاله را به پایان می‌رساند آن را نزد استادش می‌آورد، استاد با اندکی واکاوی در ترجمه متوجه می‌شود ترجمه‌ی او پُر از نام فردی به نام((عبید)) است که تقریباً در هر صفحه چندین بار نام او به میان آمده و نامی سخت پرتکرار در تمامی صفحات است.

استاد که از پرسه‌زدن نام عربی «عبید» در کتاب تحقیقی که توسط یک استاد آمریکایی در روانشناسی اجتماعی نوشته شده، به شدت شگفت‌زده شده، ماجرا را از مترجم جوان مقاله جویا می‌شود.
مترجم جوان نیز با حالتی از اعتراض شروع به توضیح موضوعی با این اهمیت می‌کند که حتا از دید استاد ارجمندش نیز پنهان مانده و‌ می‌گوید: ای والله دکتر این جناب «عبید» احتمالا یک شخص سرآمد و سرشناس عربی است که نه تنها در زمینه‌ی روانشناسی بلکه در تمام تحقیقات و کتاب‌های علمی، این غربی‌ها به طور مکرر به او ارجاع داده‌اند و تقریباً پاورقی و صفحه‌ای نیست که به نام او برنخوریم.
استاد که هنوز چنین نامی در کتاب‌های پژوهشی غربی‌ها به یادش نیامده بود از مترجم جوان تقاضا کرد که نام عبید را در متن اصلی مقاله انگلیسی به او نشان دهد.
مترجم جوان هم که هنوز سرشار از غرور از این نام عربی عبید بود که تمامی آثار غربیان را درنوردیده با انگشت به نام او در صفحه متن انگلیسی اشاره کرد که استاد این است: «ibid» که مخفف لاتین واژه‌ی[ ibidem] است که به معنای «ایضا» عربی یا «همانجا» است که به مرجع سابق‌الذکر اشاره می‌کند؛ یعنی منبع این نقل قول همان است که پیش‌تر به آن اشاره شده است. که در فارسی معمولاً به جایش می‌نویسند همان‌جا یا مدرک سابق و پیشین که در سطور قبل از آن یاد شده است.
و این مترجم جوان که «ibid» برخورده آن را «عبید» پنداشته و ناسیونالیزم عربی‌اش مانع تأمل دقیق او در قضیه شده و پنداشته که یافته است آنچه را که جهان عرب قرن‌ها می‌جویندش!!
آری:
طالب هرچیـــز ای یار رشـــیـد
جز همان چیزی که می جوید ندید
. مثنوی

ترجمه‌پژوهی

31 Oct, 18:33


دیوید کاپرفیلد، چارلز دیکنز، ترجمه احد علیقلیان، نشر مرکز

ترجمه‌پژوهی

31 Oct, 18:32


https://www.instagram.com/reel/DBQ4SRHsBip/?igsh=bzVxcDJpNmt0ajR5

ترجمه‌پژوهی

31 Oct, 16:15


همچون دو قطره آب

اکثر مترجمان و ترجمه‌پژوهان بر این باورند که ترجمه‌ی شعر اگر ناممکن نباشد، کاری بسیار دشوار است. در این کتاب، مؤلف در پی یافتن و نمایاندن دشواری‌های ترجمه‌ی شعر است. فصل‌های کتاب بسیار متنوع و گسترده‌اند. کتاب از تاریخچه‌ی ترجمه‌ی ادبی در فرانسه شروع و با گذر از پیشینه‌ی ترجمه‌ی شعر در ایران و ترجمه‌پذیری و ترجمه‌ناپذیری شعر، بر روی برگردان‌های احمد شاملو و بیژن الهی از اشعار پل الوار متمرکز می‌شود و شیوه‌ی ترجمه‌ی این دو شاعر-مترجم را با روش‌های ریخت شکنانه‌ی آنتوان برمان می‌سنجد. نقد ترجمه‌ی شعری از آندره بروتون براساس آرای نظری امبرتو اکو، فصل دیگری از کتاب را تشکیل می‌دهد. در کتاب جا به جا برگردان اشعاری از ویکتور هوگو، گیوم آپولینر، ژان کوکتو، ژاک پره‌ور، لویی آراگون، پل الوار، آندره بروتون و ایو بونفوا به قلم مؤلف همراه با اصل اشعار ارائه شده است. در کل کتاب، مؤلف به جای پرداختن به مفاهیم انتزاعی تعریف و تفسیر شعر یا ترجمه‌ی آن، کوشیده است از ورای مطالب و تأملات ارائه شده، دریچه‌ای بر ترجمه‌ای پذیرفتنی از شعر، به ویژه شعر معاصر و مدرن فرانسه بگشاید، زیرا در نهایت بر این باور است که ترجمه‌ی شعر هم چون سرودن شعر، دستوربردار نیست. ترجمه‌ی شعر مانند هر ترجمه‌ی دیگری، آمیزه‌ای از دانش، فن و هنر است؛ گوهرهایی که مترجم باید دارا باشد و یا در طول سال‌ها فعالیت ترجمانی به آن‌ها دست یابد.
@Bookcitycc

ترجمه‌پژوهی

31 Oct, 16:15


انتشارات نیلوفرمنتشرکرد
@Bookcitycc

ترجمه‌پژوهی

29 Oct, 19:05


💰نرخ‌نامهٔ ترجمه ۱۴۰۳ (نیم‌سال دوم)
مطابق با قانون کار ایران و با درنظرگرفتن ساعت کار روزانهٔ مترجمان

این نرخ‌نامه هر شش ماه یک‌بار (اواخر فروردین و مهر) متناسب با شرایط بازار و تورم به‌روزرسانی می‌شود

برای اثرگذاری بیشتر به اشتراک بگذارید. ❤️ 


#نرخنامه #نرخ_ترجمه
#قیمت_ترجمه
#حداقل_دستمزد_ترجمه

ـــــــــــــــــــــــــ
😎 مترجم‌شدن | نگاهی دور و نزدیک به ترجمه و حرفه‌ی مترجمی، تلاشی برای آموزش و آشنایی، جهت‌دهی و مشاوره.

📝 @Motarjemshodan l @TPortal

ترجمه‌پژوهی

26 Oct, 08:50


📖 همایش فولکلورشناسی تاجیکان و گرامی‌داشت هفتادسالگی پرفسور روشن رحمانی

🔸دانشگاه ملّی تاجیکستان بنا دارد در اوایل سال 2025 کنفرانسی با موضوع «فولکلور‌شناسی تاجیکان پس از استقلال دولتی تاجیکستان» برگزار کند.
موضوعات پیشنهادی این کنفرانس که همزمان با هفتادسالگی پروفسور روشن رحمانی برگزار می‌شود در فراخوان پیوست درج و منتشر شده است.
#تاجیکستان #فولکلور #فارسی_زبانان #فرهنگ_مردم #ادبیات_شفاهی #روشن_رحمانی #پرفسور_روشن_رحمانی #دانشگاه_ملی_تاجیکستان #همایش #ایران_و_تاجیکستان #تاجیکان #تمدن_ایرانی #فرهنگ_ایرانی
@irtaj
@Gahnevise

ترجمه‌پژوهی

26 Oct, 07:35


انجمن علمی زبان انگلیسی دانشگاه دامغان برگزار می‌کند:

🔶ورکشاپ ترجمه🔶

مدرس: دکتر علی خزاعی‌فر

تاریخ و ساعت برگزاری:

🔻شنبه، ۵ آبان، ساعت ۱۵:۳۰ ( ترجمه دانشگاهی و حرفه ای )
🔺یکشنبه، ۶ آبان، ساعت ۱۰:۰۰ ( جادوی لفظ گرایی )



ظرفیت محدود
(این ورکشاپ رایگان است)

جهت ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر به آیدی درج شده، در تلگرام پیام بدید
@hanii_m

ترجمه‌پژوهی

21 Oct, 08:30


https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/223956/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AA%D9%86-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%87%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%87

ترجمه‌پژوهی

20 Oct, 17:08


یادی از فرهنگ نگار برجستة معاصر، پروفسور راینهارد هارتمن (1938-2024)
۹ اکتبر ۲۰۲۴ ( مراسم خاکسپاری انسانی بزرگ در شهر اکستر ( روز چهارشنبه ۱۹ مهرماه ۱۴۰۳
انگلستان با حضور اعضای خانواده، دوستان و برخی از همکاران و دانشجویان دیرین او برگزار شد.
پروفسور راینهارد هارتمن به معنای واقعی انسانی شریف و بزرگ بود. در اخلاق: مهربان، نرمخو, گشاده رو و بزرگ‌منش، در علم: پربار، بلندنظر و گشاده‌دست و در کار و زندگی: عاشق، سختکوش،جدی، تاثیرگذار و جهانی.
در سال ۱۹۳۸ در شهر وین و در خانواده‌ای فرهنگی زاده شد. تحصیلات خود را تا دکتری در دانشگاه‌های وین اتریش و ایلینوی آمریکا در رشته‌های اقتصاد عمومی و جهانی و ترجمه و زبان انگلیسی به‌انجام رساند و از سال ۱۹۶۴ در دانشگاه منچستر و از ۱۹۶۸ در دانشگاه ناتینگهام کشور انگستان به تدریس زبان‌های معاصر پرداخت. در همان سال ۶۴ با لین وارن ازدواج کرد که ثمرة آن دختری با نام نسیم و پسری با نام اشتفن بود.
دوران شکوفائی علمی کاری او از زمانی آغاز شد که با تمرکز بر زبانشناسی و پژوهش و کار عملی در حوزة تخصصی فرهنگ نگاری به تدوین یکی از فرهنگ‌های بسیار مهم و ساختارمند زبان و زبانشناسی پرداخت. از سال ۱۹۷۴ که برای همیشه به دانشگاه اکستر آمد، با فعالیت‌های همه‌جانبه و چشمگیر او، به‌زودی این دانشگاه به‌عنوان قطب علمی فرهنگ‌نگاری اروپا شناخته شد.
نگاهی به زندگی پربار علمی این دانشمند شریف و فروتن بزرگی او را در عرصه‌های گوناگون آشکار می‌سازد. در زمینة ترجمه، تحلیل متن و فرهنگ‌نگاری نظریه‌های تأثیرگذاری ارائه کرده که
مهم‌ترین آنهاست. تدوین دو فرهنگ Contrastive Textology (CT) متن‌شناسیِ مقابله‌ای پیکره‌بنیادِ بسیار دقیق، ساختمند و تخصصیِ زبان‌شناسی و فرهنگ‌نگاری او را در مقام فرهنگ‌نگاری بزرگ و پیشگام می‌نشاند. پژوهش‌های بنیادی و انتقادی وی به تثبیت جایگاه فرهنگ‌نگاری به‌عنوان شاخة مهمی از زبانشناسی کاربردی، با پشتوانة تاریخ‌نگاری، آموزش و نقد فرهنگ‌ها انجامید. از دستاوردهای مهارت سازماندهی هارتمن در برگزاری همایش‌های جهانی، مدرسة تابستانی، کارگاه‌های تخصصی، میتوان به ایجاد مرکز پژوهش‌های فرهنگ‌نگاری، بورس‌های کوتاه‌مدت فرهنگ‌نگاری و بلندمدت میان دانشگاهی ارازموس و در بالاترین سطح به تأسیس انجمن فرهنگ‌نگاری اروپا EURALEX و نشریة بین‌المللی فرهنگ‌نگاری  و پس از آن انجمن AFRILEX برای آفریقا و ASIALEX برای آسیا اشاره کرد.  
پس از بازنشستگی در سال ۲۰۰۱ به‌عنوان استاد افتخاری در دانشگاه بیرمنگام به تدریس و پژوهش پرداخت و تا پایان زندگی پربار خود به کار علمی و نوشتن ادامه داد.
روانش شاد و یادش گرامی باد.

مصطفی عاصی

ترجمه‌پژوهی

12 Oct, 09:40


کشتن مترجم: قطعه‌ای از تاریخ ترجمه در ایران

در کتاب‌های فرنگی با موضوع تاریخ ترجمه، برای نمایاندن گزندها و گرفتاری‌هایی که گریبانگیر مترجمان بوده‌است، از جنگ‌ها جهانی و مترجمان ژاپنی و کشتن آن‌ها سخن به میان می‌آورند. در گذشتهٔ ما، چنانکه در تواریخ قدیم یاد شده، نمونه‌هایی هست که مترجمان، به‌حکم آنکه مترجم و میانجی بوده‌اند، به چنین سرنوشتی دچار آمده‌اند. یک نمونه را از تاریخ الرسل والملوك طبری در این‌جا می‌آوریم.
در این تاریخ، آمده‌است که خسرو دو برادر را، فرّخان و شهربراز به نام، به جنگ رومیان می‌فرستد و پس از آنکه درمی‌یابد فرخّان سودای شاهی در سر می‌پرورد، چنین می‌سگالد که شهربراز را به کشتن برادر بینگیزد و چون چنین نمی‌شود، فرخّان را به فرماندهی برمی‌کشد و می‌کوشد تا این بار شهربراز را به کشتن برادر وادارد.¹ حیله کارگر نمی‌افتد و قصد خسرو به صحرا می‌افتد. پس شهربراز به قیصر روم نامه می‌نویسد تا دیدار کنند، پس،
«بسط لهما والتقيا في قبة ديباج ضُربت لهما، مع كل واحدٍ منهما سكين، فدعوا ترجمانًا بينهما، فقال شهربراز: إنَّ الذين خرَّبوا مدائنك أنا وأخي بكيدنا وشجاعتنا، وإنَّ كسرى حسدنا فأراد أن أقتلَ أخي، فأبيتُ، ثم أمرَ أخي أن يقتلَني؛ فقد خلعناه جميعًا ونحن نقاتله معك. قال: قد أصبتما، ثم أشار أحدهما إلى صاحبه أنَّ السرَّ بين اثنين، فإذا جاوز اثنين فشا، قال: أجل، فقتلا الترجمانَ جميعًا بسكينيهما؛» یعنی:
«از آن برایِ آن‌ها فرش گستردند و در خیمهِٔ دیبا دیدار کردند و با هر یکی‌شان کاردی بود و ترجمانی بخواستند و شهر براز گفت: "من و برادرم به تدبیر و دلیری شهرهایِ تو را به ویرانی دادیم و خسرو بر ما حسد آورد و خواست تا برادر بکشم و من نپذیرفتم و از برادرم خواست تا مرا بکشد و هر دوان او را از پادشاهی برداشته‌ایم و همراهِ تو با وی پیکار می‌کنیم."
قیصر گفت: "کارِ صواب همین است." آن‌گاه یکی‌شان به دیگری گفت: "راز میانِ دو کس باشد و چون از دو کس بگذرد، فاش شود." و آن دیگری گفت: "چنین است." و ترجمان را با کادر بکشتند»
(ترجمهٔ مرحوم پاینده).

___
¹ حیلهٔ خسرویِ دوم برای کشتن این دو برادر نظیر داشته است. آن‌گونه که نولدکه (تاریخِ ایرانیان و اعراب در عصرِ ساسانیان، ترجمهٔ مرحوم زریاب، ص ۴۸۹) «گاهی با بزرگانی که خطرناک بودند، واقعاََ چنین رفتار می‌کردند [یعنی کاری می‌کردند که یکیْ دیگری را بکشد و زمینهٔ کشته‌شدنِ آن دیگریِ باقی‌مانده فراهم شود].»

² مثلی است معروف:
ور بگویی با یکی دو الوداع / کل سرّ جاوز الاثنین شاع (مولانا).
مضمون همین مثل را در شاهنامه هم می‌توان سراغ گرفت (و جناب دکتر قائم مقامی در کانالشان نقل کرده‌اند):
پرستنده با ماه‌دیدار گفت / که هرگز نماند سخن در نهفت
مگر آنکه باشد میان دو تن / سه تن نانهان است و چار انجمن

@miladbigdeloo1

ترجمه‌پژوهی

11 Oct, 14:57


نکاتی در مورد فرهنگ جامع زبان فارسی از توییتر "امیرزادۀ کاشی‌ها"

ترجمه‌پژوهی

09 Oct, 14:22


https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/223457/%D8%B5%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%86

ترجمه‌پژوهی

09 Oct, 03:14


خطر واژگانی را جدی بگیرید!

ترجمه‌پژوهی

05 Oct, 06:27


دو معنای غریب لغت «ترجمه» و «ترجمان»

نگارنده در مقدّمهٔ شمارهٔ چهارم سلسلهٔ «نوشتگان» مختصری دربارهٔ چند نکته دربارهٔ لغت ترجمه و ترجمان نوشته‌است. در این‌جا به چند نکتهٔ دیگر دربارهٔ این دو لفظ اشاره می‌کند.

یکی از معانی ترجمه در نوشته‌های قدیم فارسی «عنوان» است؛ این از مقدّمهٔ هروی بر کتاب الأبنیه‌اش به دست می‌آید:

این کتاب را بر حروف هجی بنا کردم تا بازجستنش آسان بود و ترجمه‌اش روضة‌الانس ومنفعةالنّفس کردم و لقبش کتاب الابنیة عن حقایق الأدویة نهادم.

مرحوم بهمنیار در حاشیهٔ تصحیحش از این متن، به کاربرد ترجمه در این معنا اشاره کرده‌است. همین بخش الأبنیه را آذرنوش در کتاب تاریخ ترجمه‌اش ¹—که تاریخ ترجمه نیست—نقل کرده و پیش از آن نوشته‌است: «در همین قرن [= قرن پنجم]، ترجمه گویا معنای شگفت دیگری هم داشته است.»

اشاره می‌کنیم که استعمال ترجمه به این معنا در آثار عربی رایج بوده‌است و «شگفت» نیست. در رُقعه‌های کهن عربی متعلّق به دورهٔ فاطمی، نام نویسنده در دو سطر، در صدر رقعه و در گوشهٔ سمت چپ، نوشته می‌شده‌است (نک. تصویر). این «عنوان» رقعه‌ها را ترجمه می‌نامیده‌اند. در برخی از فرمان‌های آن دوره، برای اشاره به این «عنوانِ» مشتمل بر نام نویسنده لفظ ترجمه به کار رفته‌است؛ مثلاً در:

- رُفِعَت إِلَیهِ رُقعَةٌ مُتَرجَمَةٌ بعبدِالمسیح …
- عُرِضَت بِحَضرَتِ أمیر المؤمنینَ رُقعَةٌ مُتَرجَمَةٌ بجماعتِ الیهود الربّانین.²

لغت ترجمان، امّا، معمولاً در معنای «مترجم» به کار برده می‌شده‌است (دربارهٔ معنا و اشتقاق به نوشتهٔ گِلب رجوع شود که ترجمه‌اش در «نوشتگان ۴» آمده‌است).

در میان عبرانیان قدیم، ترجمان معنایی دیگر نیز داشته‌است. هر یشیوا، یعنی نهاد آموزشی عبرانیان که در آن تلمود و تورات آموخته می‌شده‌است، رأسی داشته که گاؤن (גאון) می‌نامندش. هنگامی که گاؤن درس می‌گفته‌است، چند نفر سخن او را به جماعت مخاطبان می‌رسانده‌اند و در حکم بلندگوی او بوده‌اند. این بلندگوها و سخن‌پراکنان ترجمان نامیده می‌شده‌اند. بعدها در سده‌های میانه، خویشکاری‌ دیگری نیز بر عهدهٔ این ترجمانان نهاده شده‌است: پرسش‌های مخاطبان را به گاؤن و پاسخ او را به این پرسش‌ها به مخاطبان می‌رسانده‌اند. ³

خوب است در این‌جا به یک معنای دیگر لفظ ترجمان اشاره شود و آن «غرامت» است. ترجمان به این معنا در اسناد عصر قاجار به کار برده شده‌است. مرحوم مصطفی ذاکری در جایی⁴ در درستی ضبط ترجمان با این معنا و علّت استعمال آن تردید کرده‌است؛ ترجمان با این معنا در نوشته‌های قاجاری مکرّر آمده‌است و در درستی آن جای تردیدی نیست (بنگرید به فرهنگ بزرگ سخن، ذیل لغت).

در جایی دیگر، سعی می‌کنم با تفصیل بیشتر به معانی دیگر این لفظ و تحوّل معانی آنها بپردازم.

———
¹ آذرنوش، آذرتاش (۱۳۷۵). تاریخ ترجمه از عربی به فارسی (از آغاز تا عصر صفوی): ۱. ترجمه‌های قرآنی. تهران: سروش؛ ص ۵۸.

² Stern, S. M. (1962). Three Petitions of the Fāṭimid Period. Oriens, 15, 172-209; p. 190.

³ Goitein, S. D. (1971). A Mediterranean Society: The Jewish Communities of the Arab World as Portrayed in the Documents of the Cairo Geniza (Vol. II: The Community). Berkeley, Los Angeles, & London: University of California Press; p. 198.

⁴ ذاکری، مصطفی (۱۳۹۱). [معرفی کتابِ] اسناد برده‌فروشی و منع آن در عصر قاجار. گزارش میراث، ۵۲-۵۳، ۹۸-۱۰۰؛ ص ۹۹.

@miladbigdeloo1

ترجمه‌پژوهی

05 Oct, 06:26


در همسایگی مترجم
گفت‌وگو با سروش‌حبیبی درباره‌ی زندگی و ترجمه‌هایش

سال انتشار: ۱۴۰۳
صحافی: جلد نرم
تعداد صفحات: ۸۰
قیمت: ۸۵,۵۰۰تومان
ناشر: نشربرج
 
مترجم‌های نسل اول و دوم نه‌فقط در معرفی ادبیات جهان به ایرانی‌ها نقشی عمده داشتند، بلکه در سمت‌وسودادن به نثر معاصر فارسی نیز تأثیرگذار بودند و خود غالباً دلیلش را اُنسی همیشگی با ادبیات کلاسیک دانسته‌اند. در همسایگی مترجم روایتی است خواندنی از زندگی یکی از همین مترجم‌ها. سروش حبیبی با زبانی صمیمی و روشن از ریزه‌کاری‌های ترجمه می‌گوید و از زندگی روزمره‌اش لابه‌لای شاهکارهای ادبی حرف می‌زند؛ چه شد که مترجم شد، به فرانسه رفت و زبان‌های مختلف آموخت؟ به قول خودش فقط سرنوشت! و در همسایگی مترجم داستان همین سرنوشت است.
«در جوانی هرگز خیال هم نمی‌کردم که زمانی در این راه بیفتم. زندگی این‌طور پیش آورد و همه زیر سر یک دوست بود.»
@bookcitycc

ترجمه‌پژوهی

02 Oct, 11:00


در نوشته‌های کهن فارسی، واژه‌های «ترجمان» و «ترجمه» به چند تلفّظ آمده‌است و لغت‌نویسان نیز برای این دو ریشه‌هایی تراشیده‌اند. در این شماره از نوشتگان، (۹) مقاله‌ای از ایگناس جِی گِلب ترجمه شده که در آن به ریشه و نیای واژۀ «ترجمان» در روزگاران دورِ خاور نزدیک در زبان سومری و اکّدی پرداخته شده و صورت‌های مختلف این واژه در بافت کاربرد آن نقل شده‌است.

بیگدلو، میلاد (ترجمه و تألیف) (۱۴۰۲). نوشتگان (۴). آینهٔ پژوهش، ۲۰۳، ۱۷۹-۱۹۲.

ترجمه‌پژوهی

01 Oct, 12:57


#ادبیات #روسیه
#دکتر #ژیواگو
#ترجمۀ #پروانه #فخام #زاده
#ویراستار #محمد #رضا #جعفری
#نشر #نو
#فصلنامه #مترجم #سال۳۴، #شماره۸۶
#علی #خزاعی #فر
#‌ترجمه‌پژوهی

ترجمه‌پژوهی

30 Sep, 17:53


‏در روز جهانی ترجمه، ناشر بسیار محترم کتابهام پیغام داده بعد از این دیگه درصد پشت جلد رو از دوازده بکنیم چهار... بعد از هجده نوبت چاپ آخه... کاش روز دیگری رو برای این ظلم ناروا انتخاب می‌کردید!

لیدا هادی
*مترجم ادبیات کودک و نوجوان
(فهرست ترجمه‌ها)

@kaaghaz

ترجمه‌پژوهی

30 Sep, 06:45


روز مترجم بر مترجمان حال و آینده مبارک! جا دارد در این روز یادی بکنیم ازروزبه پسر دادویۀ فیروزآبادی، عبدالله بن مقفّع، ادیب و مترجم بزرگ ایرانیِ جهان اسلام که یکی از دلایل قتل فجیع او به دست عمّال خلیفۀ عباسی، روشنگری‌هایش از راه ترجمۀ آثار پهلوی به عربی بود.

ترجمه‌پژوهی

28 Sep, 16:59


ترجمه و‌عقل سلیم

ترجمه‌پژوهی

27 Sep, 19:36


رود شمارهٔ ۱۲، پاییز ۱۴۰۳

رود از کتابفروشی‌ها قابل تهیه است.

ترجمه‌پژوهی

26 Sep, 15:28


القاب نام‌های خاص - زبان‌داد
https://zabandad.com/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%A8-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%B5/

ترجمه‌پژوهی

26 Sep, 10:21


من، ما

پیوست ویژه‌نامه‌های زبان‌داد

فرسته‌ی پیشین را ببینید


تصویر: اثر متن‌پایه‌ی گلن لیگن
(Glenn Ligon 2007)
با عنوان
Give us a poem

نام‌گذاری این اثر با نظر به روایتی است که درباره‌ی بافت برون‌زبانیِ و زمینه‌های تولید این توالی واژگانی، رایج بوده است؛ بر اساس آن روایت رایج، در سال ۱۹۷۵ در اواخر سخنرانیِ محمد علی (۱) در اجتماع دانشجویان دانشگاه هاروارد یکی از حاضران به او می‌گوید:
Give us a poem
و محمد علی در پاسخ به این درخواست این توالی واژگانی را بر زبان می‌راند(۲):
Me, We
از آن زمان تا کنون کم نیستند کسانی که این پاره‌گفتار را(که از "من" با یک درنگ به "ما" می‌رسد) کوتاه‌ترین شعر تولید شده در انگلیسی می‌دانند(۳).
ترجمه‌ی این شعر به "من، ما" نمی‌تواند بخشی از دلالت‌های مهم این پاره‌گفتار را بازآفرینی کند؛ در نظر داشته باشید که Me حالت غیرفاعلی ضمیر اول شخص مفرد است و We حالت فاعلی ضمیر اول شخص جمع. این تمایز که در توالی Me, We تظاهر یافته است، مزیت - وظیفه‌ی فاعلیت یا سوبژکتیویته را بر دوش ضمیری می‌گذارد که با "غیر" همراه شده است؛ در توالیِ فارسی "من، ما" این تمایز ظاهری وجود ندارد.
شباهت دیداری نگارش M و W در انگلیسی این زمینه را گسترانده است که گلن لیگن با دست‌کاری اندک صورت "M" در "ME" و متمایل‌کردنِ آن به "W" در "WE"، هم ایده‌ی اصلی آن توالیِ دوضمیریِ نسبت‌داده‌شده به محمد علی را حفظ کند، و هم آن را فرا بَرَد. اندازه‌ی هر دو صورتِ نوشتاری (هم صورتی که مفهوم "ما" را در این اثر دیداری بازمی‌نماید، هم صورتی که مفهوم "من" را بازمی‌نماید) در اثر گلن لیگن یکسان است و هیچ‌یک از اجزای این دو در دیگری انحلال نیافته است؛ افزون‌براین این دو ضمیر یک‌دیگر را بازمی‌تابانند و با‌این‌حال یکی از آن‌ها، که همان WE باشد،  رنگ سیاه پی‌وی‌سی (که در نگاشتنِ هر دو صورت به کار رفته است) و رنگ سفید نئونِ درخشنده را در خود نمایان کرده است.

پانوشت‌ها

۱. در فارسی و گاه در عربی، کلِی (نام خانوادگی پیشین محمد علی) را به‌ناروا پس از نام و نام خانوادگی جدید او می‌گذارند و می‌گویند محمد علی کِلی.

۲. به نظر می‌رسد آن‌چه محمد علی بر زبان رانده است، برخلاف تصور رایج، نه آن توالی جذاب Me, We، که به -خود-بالیدنی طنازانه‌ بوده است: Me, whee؛ با‌این‌حال هم‌چنان بسیاری در ایالات متحده احتمالاً به‌نادرستی محمد علی را آفریننده‌ی Me, We می‌دانند‌‌.

۳. کوتاه‌ترین شعر شهرت‌یافته‌ی انگلیسی صرف‌نظر از صورت‌بندیِ محمد علی و یکی دو ابداع زبانی دیگری قطعه‌‌ای است که استریک‌لند گیلیلان (Strickland Gillilan) در سال ۱۹۲۷ انتشار داده است؛ قطعه‌ای طنازانه که عنوان آن بسیار طولانی‌تر از خودِ شعر است:
Lines on the Antiquity of Microbes
[سطرهایی در باب قدمت میکروب‌ها]
Adam
Had 'em
[آدم داشت‌شون]

روشن است که، افزون بر دیگر تفاوت‌ها، تجانس و تناسب آوایی واژه‌ی اول و صورت دوم در انگلیسی، در صورت فارسی بالا رعایت نشده است.

پیوست ویژه‌نامه‌ها

ترجمه‌پژوهی

26 Sep, 10:21


من، ما
پیوست ویژه‌نامه‌های "معنی از آن‌چه فکر می‌کنید کم‌تعین‌یافته‌تر است" و "زبان، هنر مفهومی و چرخش‌زبان‌شناختی در هنر"

روی جلد: چند نمونه از تصویرسازی توالی Me, We در انگلیسی
فرسته‌ی پسین را ببینید

ترجمه‌پژوهی

25 Sep, 18:33


در این ویدیو حسین معصومی همدانی با سرگذشت خودش در انتشارات فرانکلین و سپس سازمان ویرایش دانشگاه آزاد ایران شروع می‌کند و از دقیقه‌ی ۷ به بعد داستان پیدایش مرکز نشر دانشگاهی را روایت می‌کند.
منبع

ترجمه‌پژوهی

24 Sep, 13:00


‏میزان سواد و علم یک مدیر در ام القری
 
معاون یک اداره فرهنگی به مدیر زیردستش دستور داده: رونوشت قرارداد تالیف کتابی درباره «ابوالفضل بیهقی» برای بیهقی هم ارسال شود.

👈 بیهقی مورخ بزرگ قرن پنجم است: بیش‌از هزارسال قبل.

#تحلیل_زمانه
🌍 @TahlilZamane

ترجمه‌پژوهی

24 Sep, 11:53


📜کتابی ساختگی درباره امام صادق

🔹️کتابی در ارتباط با زندگی امام صادق به زبان فارسی با عنوان "امام صادق مغز متفکر جهان شیعه" منتشر شده که مترجم در مقدمه آن مدعی است که این کتاب محصول مطالعات بیست وپنج نفر از دانشمندان اروپا وآمریکا در مرکز اسلامی استراسسبورگ فرانسه بوده که او آن را از زبان فرانسه به فارسی برگردانده است.
📚مغز متفکر جهان اسلام: 7، 10.

🔺️پس از انتشار این ترجمه، کتاب یاد شده در قشر مذهبی ایرانی رواج پیدا کرد و بارها چاپ شد و مورد توجه بسیاری از پژوهشگران نیز قرار گرفت. پس از آن فردی به نام نور الدین آل علی این ترجمه را به زبان عربی با نام "الامام الصادق کما عرفه علماء الغرب" منتشر نمود.
🔺️دکتر محمد عبدالمنعم الخفاجی یکی از نویسندگان مصری و از اساتید تاریخ الازهر بر آن مقدمه زده است و از اینکه غربیان بیشتر از مسلمانان به ذخایر اسلامی توجه دارند تعجب خود را ابراز می دارد.
📚الامام الصادق کما عرفه علماء الغرب، مقدمه خفاجی
🔺️فردی پاکستانی با نام علی میرزا ترجمه فارسی این کتاب را به زبان انگلیسی برگردانده و درکانادا و پاکستان منتشر کرده و این ترجمه در سایت آمازون قابل دسترسی است.
📚The Great Muslim Scientist
Philosopher: Imam Jaafar Ibn Mohammad Al-Sadiq Paperback

🔹️به هرصورت، کتاب یادشده اصلی فرانسوی ندارد و ساخته و پرداخته ذبیح الله منصوری بوده که خود را به عنوان مترجم کتاب از فرانسه به فارسی معرفی کرده است.

🔺️یکی از آشنایان وی که آشنا با زبان فرانسه بوده و اصل فرانسوی کتاب امام صادق را از او مطالبه می کند، منصوری در هربار درخواست، طفره می رود و در پی آخرین درخواست ودراثر تهدید به صراحت اعلام می کند که این کتاب را ترجمه نکرده است. علاوه براین بنابر نقل آن ناقل، وقتی منصوری را در زبان فرانسوی امتحان می کند، در می یابد او در این زمینه بسیار ضعیف است.

📚دیدار با ذبیح الله منصوری، ص291 تا 294.
🏠 @chsiqs