Таркибида Red 2G қизил бўёғи бор маҳсулотлар: колбаса ва сосискалар (айниқаса арзонлари).
Е216 и Е217 – консервантлари (пропил эфири ва натрий тузи). Россияда таъқиқланган!
Организмга таъсири:
- истеъмол қилинганда бузади, заҳарлайди.
Ушбу консервант қўшилган озиқ-овқатларга қуйидагилар киради: конфетлар, қиёмли (начинкали) шоколадлар, гўшт маҳсулотлари, юзаси желе билан қопланган паштетлар, шўрва (қайнатма) ва бульонлар.
Е250 – натрий нитрити. Бу зиравор консервант бўёқ модда – гўштни қуруқ қадоқлаш ва унинг қизил рангини сақлаб туриш учун ишлатилади. Е250-дан фойдаланишга Россияда рухсат берилган, лекин Европа Иттифоқида таъқиқланган.
Организмга таъсири:
- ёш болаларнинг асаб тизимида юқори таъсирчанлик, ҳаяжонланиш;
- организмга кислород етишмаслиги (гипоксия);
- организмдаги дармондори миқдорининг камайиб кетиши;
- заҳарланиш (ҳатто ўлимга ҳам сабаб бўлиши мумкин);
- онкологик (саратон) касалликлари.
Таркибида Е250 (натрий нитрит) бўлган маҳсулотлар:
чўчқа гўшти – бекон (айниқса қовурилгани), чўчқа ёғи, сосискалар, дудланган гўштлар ва балиқлар.
Е-320 – антиоксидант. Мойли-ёғли қоришмаларнинг қишқиллашиши, тахирлашиши жараёнини узайтириш учун ишлатилади. Бунга Россияда рухсат берилган, лекин соғлиқ учун зарарли деб ҳисобланади.
Организмга таъсири:
- организмдаги холестерин таркибини ўстиради;
Таркибида Е-320 – антиоксиданти бўлган маҳсулотлар: ёғ қўшиладиган баъзи маҳсулотлар; сақичлар.
Е-400 – 499 маҳсулотнинг уюшқоқлигини (ва ички ёпишқоқлигини) таъминлайдиган томизғи сингари моддалар. Яъни, загуститель ва стабилизаторлар. Буларнинг аксарияти Россияда таъқиқланган.
Организмга таъсири:
- овқат ҳазм қилиш йўлларининг касалланиши.
Мазкур Е-модда қўшилган озиқ-овқат турларига йогурт ва майонез маҳсулотларини мисол келтириш мумкин.
Е510, Е513 и Е527 (Е500-599 гуруҳидаги) – эмульгаторлар. Яъни, ўзаро аралашмайдиган икки маҳсулотни (мисол учун: сув ва ёғни) аралаштириш учун ишлатиладиган махсус моддалар.
Организмга таъсири:
- диарея (ич кетиши);
- жигарнинг рисоладагидек ишламаслиги.
Е951 – аспартам – шакарнинг ўрнига ишлатиладиган синтетик (сунъий) модда.
Организмга таъсири:
- бош мия қисмидаги серотонин заҳирасининг емирилиб, заифлашиши ҳамда нобуд бўлиши.
- маниакал депрессия (мувозанатсизлик, чарчоқ, ноумидлик каби иллатлар); агар ҳаддан ташқари кўп истеъмол қилинса шафқатсизлик, зўравонлик ҳамда ҳужум қилиш, куч ишлатиш каби иллатлар кучаяди.
Таркибида аспартам бўлган маҳсулотлар:
сақичлар, газли сувлар (айниқса чет элдан олиб келинадиган ичимликлар).
Таъқиқланган Е-қўшимчалар:
Ҳозирги кундаги Озиқ-овқат Тадқиқот Маркази томонидан қабул қилинган қарорга биноан Россия ҳудудида таъқиқланган Е-қўшимчаларнинг тахминий рўйҳатини келтиришимиз мумкин:
Е121 – цитрус қизил бўёғи;
Е123 – қизил амарант (гултожихўроз) бўёғи;
Е240 – формальдегид консерванти. Бу моддани айнан маргимуш (сичқон ўлдириш учун фойдаланиладиган синил кислотали заҳарлар) тоифасига киритишимиз мумкин.
Е116-117 – қандолат ва гўшт маҳсулотлари тайёрлашда кенг ишлатиладиган консервантлар;
E924а и Е924б – булар ун ва нонни “тузатувчилар” (яхшиловчилар) деб ҳам номланади.
Бундан ташқари, қуйидаги қўшимчалар ҳам таъқиқланган:
Е103, Е107, Е125, Е127, Е128, Е213-219, Е140, Е153-155, Е166, E173–175, E180, E182, E209, E213–219, E225–228, E230–233, E237, E238, Е240, E241, E252, E253, E264, E281–283, E302, E303, E305, E308–314, E317, E318, E323–325, E328, E329, E343–345, E349, E350–352, E355–357, E359, E365–368, E370, E375, E381, E384, E387–390, E399, E403, E408, E409, E418, E419, E429–436, E441–444, E446, E462, E463, E465, E467, E474, E476–480, E482–489, E491–496, E505, E512, E519–523, E535, E537, E538, E541, E542, E550, E552, E554–557, E559, E560, E574, E576, E577, E579, E580, E622–625, E628, E629, E632–635, E640, E641, E906, E908–911, E913, E916–919, E922–926, E929, E942–946, E957, E959, E1000, E1001, E1105, E1503, E1521.
Ушбу келтирилганлар – тўлиқ рўйхат деб айтишдан йироқмиз. Бунинг устига, “маҳсулотларнинг тайёрланиш жараёнида таъқиқланган Е-моддалар қўшилмаяпти” деб ким ҳам кафолат бера оларди?!
