سؤال شده است که ، دستگاه های پرس در کارگاه ما ، دوشستی است ، بعضی وقت ها ، کارگران ، علیرغم تذکر داده شده ، یکی از شستی ها را می بندند و با یک شستی کار می کنند ، اگر حادثه بشود آیا کارفرما مسئول است؟
در پاسخ عرض کنم که با استناد به مواد 83 آيين نامه و مقررات حفاظتي پرس ها (پرسكاري سرد فلزات) مصوب 75/2/8 که چنین مقرر می دارند
ماده 83- پرس هاي ايمن كه داراي سيستم كنترل راه انداز دو دستي براي جلوگيري از خطر ضربه زن است بايستي با شرايط زير منطبق باشد. به جز در مواقع تنظيم آرام (INCHING) (1) ضربه زن شروع به فعاليت ننمايد مگر اينكه دگمه ها يا اهرم هاي راه انداز پرس همزمان با استفاده از هر دو دست پرسكار فشرده شوند و عمل ضربه زن پس از هر ضربه در حد بالا متوقف شود.
(2) پس از هر ضربه تا هر دو دست پرسكار از روي دگمه ها يا اهرم ها برداشته نشود، ضربه بعدي امكان پذير نباشد.
(3) چنانچه يكي از شستي ها و اهرم ها در وضعيت بسته نگاه داشته يا قفل شود راه اندازي پرس امكان پذير نباشد.
بنابراین به جهت اینکه شستی ها همزمان عمل نمی نمایند لذا مقرره مذکور می تواند مستند استناد مسئولیت به کارفرما قرار گیرد
از سوی دیگر ، درراستای ارزیابی مسئولیت کارفرما در اینگونه حوادث ، ماده 171 آیین نامه فوق الاشاره نیز، باید منظر نظر کارشناس قرار گیرد
ماده 171- بايستي از روش هاي غيرايمن و شتاب دهنده عمليات اجتناب گردد تا افزايش آهنگ كار به منظور كسب درآمد بيشتر و بالمال خستگي بدني ، كارگر پرسكار را در معرض خطرات حوادث ناشي از شتاب زدگي قرار ندهد.
اما در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارگر ، نظر به اینکه ماده 91 قانون کار مصوب 69/8/29، کارگران را نیز ملزم به استفاده و نگهداري از وسايل حفاظتي وبهداشتي فردي و اجراي دستورالعملهاي مربوطه كارگاه مي نماید ، بنابراین کارشناس بررسی کننده حادثه ، بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده حاصل می نماید ، بویژه با استناد به ماده ۹۱ قانون کار باید با لحاظ نمودن تذکرات داده شده و آموزش داده شده و نظارت به عمل آمده از سوی کارفرما ، تأثیر پذیری بروز حادثه را ازاین خطای کارگر نیزمورد ارزیابی قرار دهد
در خاتمه توجه شما را به مقرره ذیل جلب می نمایم
آيين نامه و مقررات حفاظتي پرس ها (پرس كاري سرد فلزات)
ماده 13- چشم الكترونيكي (وسايل حس كننده) (Electro Sensitive Safety Devices)
وسايل حس كننده به وسايلي اطلاق مي شود كه طراحي و ساخته شده تا يك سطح و يا ميدان حساس براي سيستم كنترل كلاچ ترمز پرس به وجود آورد تا زماني كه دست هاي كارگر يا هر قسمت ديگر از بدن در آن سطح يا ميدان قرار گيرد سيستم كلاچ عمل نكند. اگر ضربه زن در وضعيت حركت به پايين باشد در صورتي كه دست يا هر قسمت از بدن شعاع نور چشم الكترونيكي را قطع نمايد، دستگاه بايد فوراً متوقف گردد.
اين وسايل در پرس هاي با كلاچ الكتروپنوماتيكي و يا اصطكاكي و يا هر نوع پرسي كه ضربه زن آن در هر نقطه از كورس خود قابل كنترل باشد، كاربرد دارد ولي از اين وسايل نبايد در روي پرس هاي با كلاچ چرخش كامل استفاده گردد.
کارشناس بخارایی
https://t.me/bokharaey