To‘g‘ri yozamiz — mutaxassis blogi (lotin)

Vergulmi yoki nuqta?

Birgina tinish belgisi gapning ma’nosini butunlay o‘zgartirib yuborishi mumkin.

Rasmdagi gapda sanab o‘tilgan uyushiq bo‘laklar fe’lga bog‘lanib qolgan, ya’ni shu-shu sifatlar talab etilmaydi, degan ma’no hosil bo‘lgan.

Qanday yozish kerak edi?
Xushmuomalalik bilan gapni tugatib, tajriba talab etilmasligini alohida gap qilib yozish kerak edi.

Talablar: muloqot qilish va jamoada ishlash qobiliyatlari, ozodalilik, qat’iyat, xushmuomalalik. Ish tajribasi talab etilmaydi. ✅

*Rasm obunachilarimizdan

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

ChatGPT haqida ikki og‘iz

Mendan ko‘pincha matnlar yozish va ularni tahrirlashda yordam bera oladigan ChatGPT haqida so‘rashadi. U haqiqatan ham aqllimi?

Albatta, u mantiqli, mazmunli va ta’sirli matnlar yoza oladi. Lekin har qanday tiniq ko‘zgu ham atrofdagi dunyoni aniq aks ettiradi, ammo hech kim ko‘zguni aqlli deb aytmaydi.

ChatGPT ham inson fikrini aks ettiradi, ya’ni u faqat o‘ziga berilgan ma’lumotlar asosida ishlaydi. Undan chiqqan g‘oyalar yangi emas, balki oldingi millionlab bilimlarning tahlili va qayta ishlangan varianti. Shuning uchun ChatGPT dono emas, balki o‘ta yaxshi tashkil etilgan vosita.

Bugun uning imkoniyatlari aql bovar qilmas darajaga chiqdi. U yaxshi yordamchi — kundalik savollarga javob beradi, matnlarni tahrir va tarjima qiladi, yangi marralarga ilhomlantiradi. Ammo unga to‘liq ishonish emas, balki undan foydalanish kerak. Axir qalam ham o‘z-o‘zidan kitob yoza olmaydi, shunday emasmi?

Styuart Rasselning “Sun’iy intellekt” kitobidan ilhomlanib yozildi.

Qo‘rqinchli xatomi?

Bunaqa holatlar unchalik ham katta xato hisoblanmaydi, chunki unga savodsizlik tufayli emas, shunchaki terishda shoshqaloqlik va e’tiborsizlik tufayli yo‘l qo‘yilgan.

Matn bilan ishlovchi mutaxassis sifatida ayta olaman: har qanday kuchli muharrir/musahhih ham ba’zida xatolarni o‘tkazib yuborishi, kerakli joylarni ko‘zi ilg‘amay qolishi mumkin. Chunki u inson — toliqadi, diqqati tarqaydi, ko‘zi xiralashadi.

Umuman, inson omili bor joyda kamchilik boʻladi. Shuning uchun hech toliqmaydigan, birorta harfni eʼtibordan chetda qoldirmaydigan texnologiya imkoniyatlaridan ham foydalanib turish kerak. Masalan, Tahrirchi'dan.

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Sal avvalroq jo‘natishgan ekan. Televideniyedagi xatolarga odam o‘rganib ham qoldi. Lekin kelib-kelib “prezident” so‘zida ham adashadimi?

Prezidnet ❌
Prezident ✅

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

So‘zning zavoli haqida ikki og‘iz so‘z...

Tilning milliy tabiatini his etmagan odam nimani tarjima qilmasin, asliyat tili jodusiga berilib, “asliga to‘g‘ri” qilib ag‘darib ketaveradi.

Ruscha “принимать” — eng ko‘p qo‘llanadigan, ammo hamisha xato o‘giriladigan so‘zlardan biri. Ha, uning ilk ma’nosi — “qabul qilmoq”dir. Ammo istalgan o‘rinda emas-da.

“Mы приняли решение” degan kalima o‘zbek tilida “Biz shunday qarorga keldik” bo‘ladi, “Biz shunday qaror qabul qildik” emas. Axir qarorni kimdan qabul qilib olamiz? Shu tariqa “Парламент принял закон”ni tili buzilmagan o‘zbek “Parlament qonun chiqardi” deydi, “Указ, принятый Президентом” jumlasi “Prezident chiqargan farmon” bo‘ladi. Chunki davlat rahbari farmonni birovdan qabul qilib olmaydi, aks holda, farmon bergan emas, bajarish uchun qabul qilgan bo‘lib qoladi.

Manba: Tarjima va til, Zuhriddin ISOMIDDINOV
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

🟡 Yil sarhisobi (2024)

“Hechdan ko‘ra kech” deganlaridek, o‘tgan yil sarhisobini qilib qo‘ysak. 2024 yilda (o‘zim va kichik jamoam) erishganlarimiz men o‘ylaganchalik katta bo‘lmadi, ammo yutuqlarni umuman yo‘q ham deb bo‘lmaydi. Ba’zilarini sanab o‘tsak:

▪️ «To‘g‘ri kopirayting» mualliflik kursim o‘quvchilari soni 400 ga yetdi.
▪️ Saber Publisher tahririyati bilan hamkorlikni yo‘lga qo‘ydim.
▪️ 4 ta agentlik bilan hamkorlikni davom ettirdim, bular: Minim Design, McCann Tashkent, Wunder Digital (Samsung), Web Promotion.
▪️ Oyina platformasi uchun intervyu berdim.
▪️ O‘zim istagan BYD E2 elektromobilini oldim.
▪️ Ekran diagonali naq 12.4 dyuym bo‘lgan kuchli planshet oldim.
▪️ Yoshlar ishlari agentligining 1000kitob loyihasi doirasida Styuart Rasselning “Insonga mos sun’iy intellekt” kitobiga muharrirlik/musahhihlik qildim.
▪️ Otabek Mahkamovning “Yuksaklik sari tasodif bo‘lmagan 100 ta uchrashuv” nomli kitobi qayta nashr etildi, u uchun qayta tahrir/tashih qilindi.
▪️ @xatolik_bot konvertatsiya botimizni takomillashtirish ustida ishladik, tez orada yangi talqinda ishga tushadi.
▪️ Gʻiyosiddin Yusuf va Nadiya Ramazon muallifligidagi “Solihalar gulshani” kitobiga musahhih bo‘lish nasib etdi.
▪️ oncogid.uz saytini o‘zbek tiliga o‘girdik.
▪️ Yana tibbiyot, tadbirkorlik, qurilish, marketing, publisistika va boshqa yo‘nalishlaridagi bir qancha loyihalar uchun kopirayting, tarjima, tahrir va tashih xizmatlarini ko‘rsatdik.

2024 yilda siz qanday yutuqlarga erishdingiz?

Savol: yoqqanda yoki yog‘ganda?

Bu savolga javob matn qaysi alifboda yozilishiga qarab turlicha bo‘ladi. Biz hanuz ikki alifbodan birdek foydalanayotgan davlat bo‘lib qolayotgan ekanmiz, har ikkisining qoidalarini bilib qo‘yganimiz o‘rinli bo‘ladi.

— Kirill alifbosida
O‘zagi ғ harfi bilan tugaydigan so‘zlarga -га, -ган, -ганча, -гунча, -гани kabi qo‘shimchalar qo‘shilsa, talaffuzda ham, yozuvda ham tovush almashishi (қ + қа) kuzatiladi:
Тоғ + га = тоққа
Ёғ + ган = ёққан
Оғ + гунча = оққунча

— Lotin alifbosida
O‘zagi g‘ harfi bilan tugaydigan so‘zlarga -ga, -gan, -gancha, -guncha, -gani kabi qo‘shimchalar qo‘shilsa, faqatgina nutqda tovush almashishi kuzatiladi (q + qa), yozuvda esa aslicha qolaveradi (g‘ + ga):
Tog‘ + ga = tog‘ga
Yog‘ + gan = yog‘gan
Og‘ + guncha = og‘guncha

— Talaffuzda
Aslida, talaffuzda ham tovushlar o‘zgaradi: boshi oqqan tomonga ketdi, qor yoqqanda boqqa boramiz.

Ammo so‘nggi paytlarda aslicha aytish ham urfga kiryapti. Balki, bir necha yillar o‘tib, so‘zlashuvdagi holat ta’sirida yozilganidek aytilishi (bog‘ga, yog‘ganda...) me’yorga aylanib qolar.

—

Demak, yozuvda:
Қор ёғганда ❌
Қор ёққанда ✅

Qor yoqqanda ❌
Qor yog‘ganda ✅

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Yeng shimarib

“Astoydil, jon-jahdi bilan” ma’nosini bildiradi. Bu iboraning yuzaga kelishi xalqimizning kiyinish madaniyati bilan bog‘liq.

Ma’lumki, avval yengi kalta kiyim kiyish urf bo‘lmagan, ayniqsa, o‘zbek ayollari kiyimlarining yengi, shar’iy qoidalarga ko‘ra, qo‘l barmoqlari boshlanadigan joygacha bo‘lgan. Shu sababli biror yumush bajarishdan oldin kir bo‘lmasligi, xalaqit qilmasligi uchun kiyim yengi shimarib olingan.

Masalan, “Nusratilla pochcha yeng shimarib, oshga qo‘l uzatdi” (Murod Mansur, Judolik diyori), “Asqaralining kelini yeng shimarib tappi yopardi” (Tohir Malik, Devona) gaplarida qahramonlar, haqiqatan, kiyim yengini shimarib ishga kirishgan. Ammo keyinchalik kiyimlar yengi qisqargach, yengil-yelpi ishlarni bajarish uchun, deylik, ko‘ylak yengini shimarish shart bo‘lmay qolgan.

Natijada yeng shimarib birikmasi ko‘chma ma’noda qo‘llanishni boshlagan va shu ko‘chma ma’nosi bilan birga iboralashgan.

Masalan: “Bugun, shanba kuni, ertalabdan tahririyatga kelib, yeng shimarib ishlab o‘tirsam, qo‘ng‘iroq bo‘lib qoldi”. (A.Meliboyev, Qirq beshinchi bekat) jumlasida biron-bir yumushni “astoydil, jon-jahdi bilan” qilmoq ma’nosida kelgan.

Yorqinjon Odilov
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Tejamkorlik va e’tiborsizlik

Hilton Garden Inn degan anchagina yirik mehmonxonalar tarmog‘i haqida ko‘pchilik eshitgan, dunyoning 62 ta mamlakatida mingdan ortiq mehmonxonasi bor.

Mehmonxona darajasi bo‘yicha o‘rta va yuqori segment uchun. Rasmda ko‘rib turganingiz — Termizdagi Hilton Garden Inn mehmonxonasi.

Bu yerda e’tiborni matnga emas, rasmga qaratamiz. Odatdagidek, bu yerda ham "hammasini o‘zimiz eplaymiz, oson-ku" qabilida ish ko‘rilgan — pul tejab qolingan. Ya’ni e’londagi rasmda Canva'ning himoya belgisi (watermark) turibdi. Bu degani, “dizayner” platformaning bepul versiyasidan foydalangan va hatto himoya belgisiga ahamiyat bermagan.

Bu xuddi “Lorem ipsum...” yozuvi bilan e’lon osishga o‘xshaydi. Premium toifasidagi mehmonxona tarmog‘i uchun bu anchagina xunuk holat.

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

«Unday emas, bunday bo‘ladi. Sizlar adashyapsizlar!»

Ijtimoiy psixologiyada Danning-Kryuger effekti degan tushuncha bor. Bu nima degani?

— Biror sohada yetarlicha malakaga ega bo‘lmagan odamda o‘ziga bo‘lgan ishonch juda yuqori bo‘lishini kuzatganmisiz? Bunaqa odam o‘zini professional, tajribali mutaxassis deb hisoblaydi. Qobiliyatlarini yuksak baholagani bois qilayotgan xatolarini ko‘ra olmaydi, boshqalarning gaplarini inkor qiladi.

— O‘z ishining haqiqiy ustasi bo‘la turib, qobiliyatlarini yetarlicha baholamaydigan, ishonchsizlikdan aziyat chekadigan odamlarni ham uchratgan bo‘lsangiz kerak.

Mana shu hodisa Danning-Kryuger effekti deyiladi. Soddaroq tushuntirsak, bilimi oz bo‘lgan odam o‘ziga katta baho beradi, bilimi yuz chandon ko‘p odam esa o‘zini yerga uradi.

Qiziq jihati, bilimsizning o‘ziga bo‘lgan ishonchi manmanlikdan emas, ko‘proq bilimsizligini bilmasligi tufayli bo‘ladi. Bilimli odamning o‘zini yerga urishi esa kamtarlikdan emas, shunchaki o‘ziga to‘g‘ri baho bera olmasligidan bo‘ladi.

Danning-Kryuger effekti degan tushuncha yaqindagina — 1999 yilda ilgari surilgan bo‘lsa-da, bu haqda odamlar ming yillar avval ham fikr yuritgan. Keling, Suqrotning bir gapini eslaymiz:
— Men hech narsani bilmasligimni bilaman, ammo boshqalar shuni ham bilmaydi!

Bu yerda "hech narsani bilmaslik" deb majoziy ma’noda aytilgan. Ushbu iqtibosdan bir nechta xulosalar olish mumkin:
— bilimsizlik o‘z-o‘zidan ayb emas, chunki inson bilib tug‘ilmaydi, hayoti davomida bilib boradi;
— bilimsizligini bilmaslik va tan olmaslik — ayb;
— bilmasligini bilish odamni boshqalardan ustun qiladi.
_____

Nima qilish kerak?

Birinchi toifadagi odamda o‘ziga bo‘lgan ishonch shu qadar yuqoriki, hatto xatolarini ham yutuqdek qabul qiladi.

Agar siz shunday odamga yo‘liqsangiz, u bilan ortiqcha bahslashmang, foydasi yo‘q. Yagona yechim — u qaysi sohada o‘zini mutaxassis deb bilsa, uni o‘sha sohaning haqiqiy mutaxassislari davrasiga tushirib qo‘yish. Haqiqiy mutaxassislar qanday bo‘lishi kerakligini u o‘z ko‘zlari bilan ko‘rsagina uning shira bosgan ko‘zlari ochiladi, oyog‘i qaytib yerga tegadi, o‘ziga bo‘lgan ortiqcha ishonchi me’yorga keladi.

Agar ikkinchi toifadagi insonga yo‘liqsangiz, shunchaki unga:
— u bilgan narsalarni hamma ham bilavermasligini,
— u qilgan ishni hamma ham qila olmasligini,
— u oson deb o‘ylagan narsalar oddiy odamlar uchun oson emasligini tushuntirish kerak.

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Ayyo o‘zi kim/nima?

Ayollar uchun alohida fitnes klublari bo‘lishi quvonarli hol, lekin ayyo (ayyo) kim?

Siz bu rasmga hayron bo‘lmang, chunki google orqali "ayyolar" deb so‘rov bersam, 24 400 ta natija chiqdi. Ta’lim tizimidami muammo yoki odamlarning befarqligida (befarq odamlarda)?

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Prioritet — “ustuvor”mi?

Hozirgi kunda ommaviy axborot vositalari orqali ustuvor so‘zi hamma yerda prioritet, ya’ni afzal, birinchi darajali degan ma’noda ishlatib kelinyapti. Bu tilimizga qaysidir ma’noda o‘rnashib ulgurdi ham.

Bu so‘zda bir qarashda hech qanday xatolik yo‘qdek, chunki ustuvor o‘zbek tilidagi usti so‘zidan yasalgandek ko‘rinadi. Ammo bu fors-tojik tilidan olingan so‘z mustahkam, mahkam, qattiq degan ma’nolarni bildiradi, o‘zagi esa ustun, ya’ni tayanch.

Ustun biror narsaning ostida bo‘ladi, prioritet esa afzallikni, yuqorilikni ifodalaydi.

Ustuvor xalqaro tildagi fundamental degan so‘zga mos keladi. Shunday ekan, prioritet so‘zini o‘zbekchada ustuvor (tayanchli) deyish qanchalik to‘g‘ri? Qolaversa, o‘zbek tilining izohli lug‘atida ustuvor so‘zi mustahkam, mahkam, buzilmas deb ta’riflangan.

Prioritet so‘zi turli tillarda:
• uyg‘urchada — ھەممىدىن مۇھىم (hammadan muhim),
• qirg‘izchada — артыкчылыктуу (ortiqchilik),
• ozarbayjonchada — prioritet (prioritet) yoki üstünlük (ustunlik),
• qozoqchada — басымдык (boshimlik),
• tatarchada — өstenlek (ustunlik),
• turkchada — bir öncelik (birinchilik).

Biz buni qaysi so‘z bilan ifodalasak bo‘ladi?
Biz o‘zbek tilida prioritet so‘zini ustunli, ustunlik, afzaliyatli, afzaliyatlik deb aytishimiz yoki, yaxshisi, xalqaro tildagi prioritet so‘zining o‘zini qoldirishimiz mumkin.

Bu mulohazalar bo‘yicha siz qanday fikr va takliflar berasiz?

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Tarjimonlarga tavsiya

Tarjimon lugʻatdan soʻzlarning toʻgʻridan toʻgʻri tarjimasini topib qoʻyishi kamlik qiladi. Bunda kontekst, matn uslubi va ohangi ham hisobga olinishi kerak.

Rasmda taniqli avtomobil brendi “погрузитесь” soʻzini “gʻarq boʻling” deb oʻgirgan — soʻzni shunchaki tarjima qilib qoʻygani yetmaganday, uni ham xato bilan yozgan. Yaxshiyamki “choʻkib keting” yoki “koʻmilib qoling” demabdi.

Xullas, juda sodda qilib aytadigan boʻlsak, soʻzni emas, gapni, umumiy maʼnoni tarjima qiling.

🇷🇺 Погрузитесь в безупречный комфорт
🇺🇿 Benuqson qulaylikka gʻarq boʻling ❌

Mening takliflarim:
— Mukammal qulaylikdan bahramand boʻling ✅
— Aʼlo darajadagi qulaylik muhitiga shoʻngʻing ✅

Siz gapni qanday tarjima qilgan boʻlardingiz?

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Muallifdan

Kecha o‘zbek tili kuni edi, ammo kanalga hech narsa joylamadim. Vaqtim yoki kontent yo‘qligi uchun emas, shunchaki boshqalarni tomosha qilgim keldi.

Davlat idoralaridan tortib ko‘cha b/vlogerlarigacha — hamma o‘zbek tili haqida qayg‘urishini bildirdi. Ammo deyarli hech biri amalda buni ko‘rsatib berolmadi. Tabiiyki, bugun til masalasi esdan chiqarildi.

Til haqida faqat bir kun gapirilmaydi. Shuning uchun men shunchaki sukut saqladim.

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Imloviy xatolar bilan yozish katta brendlarga yarashmaydi. Bizga o‘xshagan mutaxassislar bilan hamkorlik qilsa, ishi o‘ngidan kelarmidi...

Suniy ❌
Sun’iy ✅

Chidamliylik ❌
Chidamlilik ✅

Bardoshliylik ❌
Bardoshlilik ✅

Yana qanday xato-kamchiliklar bor matnda, toping-chi.

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Ko‘chmas mulk bilan shug‘ullanadiyu, lekin kopirayterga ajratishga puli yo‘q. To‘g‘rirog‘i, haligacha kopirayter xizmatidan foydalanish kerakligini tushunib yetmagan. Hechqisi yo‘q, biz tushunishga yordam beramiz.

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Kun.uz'da avval tarjimalar yaxshi bo‘lardi, hozir o‘girilgan xabar yo maqolalarni o‘qib bo‘lmaydi

Yuqoridagi matnni Kun.uz'dagilar tarjima qilmagan bo‘lsa-da, chiqayotgan materiallarga ular javobgar.

Bu matn aniq avval rus tilida yozilgan va Google'da tarjima qilingan. Chunki yirik kompaniya egalari o‘zbek tiliga tupurib qo‘yishgan. Ularda ish boshqaruvchilar, menejerlar, kopirayterlar — rus millatiga mansub mutaxassislar yoki rusiyzabon chalasavod o‘zbeklar, aksar hollarda shunday.

Rus tilida ma’nosi tushunarli bo‘lgan gaplarda ba’zi so‘zlar tushirib qoldiriladi. Bu rus tiliga xos, o‘zbek tiliga emas. Masalan, sobiq AKFA, hozirgi Markaziy Osiyo Universitetida tibbiyot fanidan dars beruvchi bir ustozni tanishtiruvchi reklama bannerida shunday gap bor: «U hayotlarni asrab qoladi (yoki qutqaradi edi)». O‘zbek hech qachon bunday demaydi. Bu gap ham ruscha: «Он/Она спасает жизни» shaklida tug‘ilgan va oxirida «людей» so‘zini o‘zida yashirgan. Bu esa tarjimada o‘z aksini topmagan, chunki Google'da aql bor, lekin tafakkur yo‘q.

Tepadagi holatda ham aynan shunday. «...покоряет (сердца) владельцев», degan mazmundagi gapni bizning tilni burib, nada ruschani, nada o‘zbekchani qoyillatib gapira oladigan yoshlarimiz «egalarini zabt etadi» deya imkon qadar savodsizlarcha tarjima qilgan. Sof o‘zbekchada esa «qalblarni zabt etadi», deb tarjima qilinishi kerak.

Bunday kichik ko‘rinadigan, ammo ong ostida muhrlanib qoladigan xato iboralar urfga kirmasligi uchun  biznes egalari, tadbirkorlar va marketing agentliklari matnlarni kopirayterlarga avvalo o‘zbek tilida yozdirib, so‘ngra istalgan tilga tarjima qilishlari kerak bo‘ladi.

Tilimiz haqida qayg‘urmasak, bizlarni «zabt etish» ancha oson kechadi...

P. S. Hozir matnni to‘g‘rilab qo‘yishdi.

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Kopirayting kursiga qabul yopilyapti. Ertaga o‘quvchilarga birinchi dars taqdim etiladi. Bu safar to‘lov borasida ancha yengilliklar berildi. Ko‘pchilik foydalanib qoldi.

Qolganlarni 2-3 oydan so‘ng, keyingi qabulda kutib qolamiz.

@Copywriting_Support

O‘zbekiston ekologik partiyasi — bu nom to‘g‘rimi?

Xato bo‘lsa, to‘g‘rilanglar, lekin partiya nomidagi "ekologik" sifati partiyaning turini bildiryapti. Xuddi demokratik partiya, konservativ partiya, siyosiy partiya degandek.

Ammo, menimcha, so‘z o‘laroq partiyaning yo‘nalishini, qaysi muammolarga e’tibor qaratishini bildirayotgani yo‘q.

Soddaroq aytsak, "ekologik" — sifat:
— qanday partiya?
— ekologik partiya.

Aslida, ekologik muammo/masala, ekologik nazorat, ekologik xavfsizlik, ekologik dunyoqarash bo‘lishi mumkin, ammo ekologik partiya emas.

Bu rus tilidan kalka usulida tarjima qilishning natijasi bo‘lsa kerak: ekologicheskaya partiya

Qanday bo‘lishi kerak?
Ekologiya partiyasi
Ekologiya masalalari partiyasi
Ekologik masalalar partiyasi

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Ekologiya partiyasidan durdona asar.

Oq bu qora bo‘lib, qora oq bo‘lib chiqsa-chi? 😅

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Qabulni yopyapmiz

Eslatma: 2 kunda kursga qabul to‘liq yopiladi va darslar boshlanadi. Ulgurmay qolganlar darslardan qolib ketadi.

Ulgurish uchun: @Copywriting_Support

Prafisanalni vidio mantaj kimga kerak? Intret marketing-chi?

*Rasm obunachilarimizdan
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

TAF tanlovi o‘z manifestini e’lon qilibdi

Avval manifest videosi va matni bilan tanishib chiqing, keyin muhokama qilamiz:
https://t.me/makonmarketing/1821

Manifest g‘oyasi bir qarashdan zo‘r — "bilganingni qil" haqiqatan ham motivatsiyani so‘ndiradigan jumla, lekin bu bilan ota-ona har doim nohaq bo‘lib chiqadi degan g‘oya ilgari surilayotgandek go‘yo.

Qachon ota-ona "bilganingni qil" deydi? Qachonki farzandi adashayotganini ko‘rsa, unga to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatganda u o‘z fikridan qolmasa, tajribasizlik sabab oqibatlarni ko‘ra olmayotgan bo‘lsa.

To‘g‘ri, inson xatokor, adashishi, farzandini ayab yoki o‘z manfaatini o‘ylab uning qandaydir yangiliklar qilishiga yo‘l qo‘ymasligi mumkin. Ammo bu jumladan motivatsiya olib, muvaffaqiyatga erishgan insonlardan ko‘ra erisholmaganlar ko‘proq bo‘lsa kerak.

Menimcha, bu yerda urg‘uni boshqa tarafga qaratgan ma’qul bo‘lardi. Masalan, "bilganingni qil" jumlasi aslida "bilgan narsangni qil, bilmaganingni qilma" degan ma’noda tushunilishi kerak degan g‘oya asos qilib olinsa, chiroyliroq chiqarmidi.

Xullas, ayni ota-onaning bu jumlasini manifest sifatida olish, to‘g‘rirog‘i, bunga javoban "Ha, men nima istasam, shuni qilaman. Bu mening yo‘lim" degan ichki javob ona-onaga bo‘lgan hurmatsizlikdek tuyuldi menga. Sizga-chi?

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Ko‘pchilik chegirma kutayotgan ekan

Ustoz uchun eng chiroyli tabrik yo‘llagan 5 kishiga 300 ming so‘m chegirma qilib berdik. Ular zo‘r imkoniyatdan foydalanib qolishdi.

Qolganlar esa xafa bo‘lishyapti. Nima ham derdik, tanlov sharti shunaqa bo‘lgandi — ustozingizga yo‘llagan tabrigingiz sizga yaxshigina chegirma olib kelishi mumkin edi.

Lekin ko‘nglimiz bo‘sh, shunga yana 5 kishiga 100 ming so‘mli chegirma taqdim etamiz. Shunchaki ulgursangiz bo‘lgani.

Yozing: @Copywriting_Support

Kopirayting kursiga tez kunda qabul yopiladi va darslar boshlanadi.

Kurs bo‘yicha savollaringiz bo‘lsa, operatorimizga yozing: @Copywriting_Support 👇

Insonga qilgan ishlariga¹ ² qarab baho beriladi

«To‘g‘ri kopirayting» mualliflik kursimni ilk bor yo‘lga qo‘yganimga 2 yil bo‘libdi. Shu kungacha kursda o‘qiganlar soni 400 ga yaqinlashib qoldi.

Tan olaman, bitiruvchilar orasida darslarni o‘zlashtirolmay, yarmidan tashlab ketganlar ham, kuchli kopirayter bo‘lib ishlab yurganlar ham bor.

Undan tashqari, shunday shogirdlarim borki, loyihalarimning katta qismini ularga to‘liq topshirib qo‘yganman.

Jamoamga qo‘shilishni istovchilar ko‘p, ammo jamoa kengaygani sari ularni imkon qadar ish bilan ta’minlashim kerak. Agar sizga matn bilan bog‘liq xizmatlar kerak bo‘lsa, bemalol o‘zimizga murojaat qilaverasiz.

Jamoam bilan qanday xizmatlar ko‘rsatamiz?
— kopirayting (sotuv matnlari, sayt uchun matnlar, ssenariylar);
— tarjima (ingliz, rus va o‘zbek tillari);
— tahrir va tashih ishlari (kitob va jurnallar).
— matn bilan bog‘liq boshqa ishlar (sahifalash, kitob dizayni)

Narxlar bozordagi holatdan qimmatroq, ammo nima uchunligini bilasiz — ishimiz sifati borasida ortiqcha gapga hojat yo‘q, menimcha. Ishonmasangiz, sarlavhani o‘qing.

@nuqtavergul
@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Aytib tursang ham xato qiladi-ya odamlar.

Ilming yo‘q, biliming yo‘q, saviyang yo‘q, kitob o‘qimaysan, @xatoliklar kanalini kuzatmaysan!... deydigan odam yo‘q.

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Kursda nimalar o‘rgatiladi?

Ko‘pchilik kopirayting kursida to‘g‘ri yozish qoidalari o‘rgatiladi, deb o‘ylar ekan. Ammo unday emas, savodxonlik mavzusiga birgina dars ajratilgan.

Kursda imlo yoki punktuatsiya qoidalari o‘rgatilmaydi. Bexato yozish — mustaqil o‘rganiladigan narsa.

Unda kursda nimalarni o‘rganasiz?

• Auditoriyaga mos matn yozishni
Maqsadli auditoriyani aniqlashni, auditoriya turlarini, har bir turdagi auditoriya uchun matnda nimalar haqida ma’lumot berishni, matn hajmi va mazmuni qanday bo‘lishi kerakligini o‘rganasiz.

• To‘laqonli matn yozishni
Matn to‘laqonli bo‘lishi uchun u qanday qismlardan tashkil topishini va uning har bir qismini alohida misollar bilan o‘rganasiz.

• Samarali matnlar yozishni
Samarali matn qanday talablarga javob berishi kerakligini, mijozga ta’sir qilish usullarini, brendning ovoz ohangini shakllantirishni bilib olasiz.

Mavzular ro‘yxati
1. Tanishuv. Kurs haqida. Kopiraytingga kirish
2. Matn samaradorligi. Auditoriya turlari. Matn hajmi va mazmuni
3. Sarlavha: vazifalari, turlari, misollar
4. Nativ reklama. Tagsarlavha. Lid-abzas.
-------------------------------------------------

5. Foyda tushunchasi. Ficherizm va formalizm. Xususiyatlar, afzalliklar va foydalar jadvali
6. Lirik chekinish. Savodxonlik: orfografiya, punktuatsiya, orfoepiya, sintaksis, lug‘atlar
7. E’tirozlar. Dalillar. Fikr-mulohazalar
8. Harakatga undash (CTA) va Postskriptum
-------------------------------------------------

9. Kopiraytingda formulalar
10. Ish rejasi. Mijoz portreti
11. Matn turlari. Mahoratni oshirish mashqlari, foydali tavsiyalar.
12. Tone of Voice — ovoz ohangi. Brend ovozi.

*Bonus darsi ham bor
Batafsil: @Copywriting_Support

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin

Chiroyli tabrik jo‘natganlar 5 kishidan oshdi, saralab olish qiyin kechadiganga o‘xshaydi.

Ammo kursda beriladigan bilimlar chegirmasiz o‘qishga ham arziydi. Sotuv matnlari orqali daromadga chiqish sizga qiziq bo‘lsa, @Copywriting_Support'ga yozing.

Ustozingizni tabriklang va chegirmaga ega bo‘ling

Bugun bayramga yaxshi yangilik qildik. Kopirayting kursiga qabul ochildi, ammo yangilik nimada?

Kurs narxi 1 250 ming so‘m, lekin ustozini eng yaxshi so‘zlar bilan tabriklagan 5 kishi 300 ming so‘mli chegirmaga ega bo‘ladi, ya’ni 950 ming so‘mga kursda to‘liq tarifda o‘qiy oladi.

Buning uchun nima qilish kerak?
O‘z ustozingizni iliq, samimiy izhorlar bilan yozma ravishda tabriklang. Yozishma skrinshotini @Copywriting_Support akkauntiga jo‘nating.

Biz eng chiroyli tabrik egasidan 5 tasini saralab olib, ularga kursda o‘qish uchun chegirma beramiz.

Kurs haqida batafsil: https://teletype.in/@xatoliklar/kurs-noyabr

@xatoliklar
@xatoliklar_lotin