ONA TILI VA ADABIYOT

📚 ADABIY SAN‘AT TURLARI 📚

📝 FARD-
✅ arabcha «yakka yolgʻiz» degan ma'noni bildiradi .Fardning koʻpligini mufradot «fardlar»deyishadi
Fardning qofiyalanishi:
a-a yoki b-b
Misol:
Bu gulshan ichra yoʻqdur baqo guliga sabot,
Ajab saodat erur yaxshlik bilan chiqsa ot.„ A Navoiy”

📝 Qit'a
✅ arabcha soʻz boʻlib «kesik, qism, boʻlak»degan ma'nolarni bildiradi.Uni mat'lasi yoʻq gʻazalga oʻxshatish mumkin.
Qit'aning qofiyalanishi:
b - a, d - a.
Misol:
Soʻzchi holin boqma, boq soʻz holini,
Koʻrma kim der oni, koʻrgil kim ne der.<A Navoiy>

📝 Mustazod
✅ arabcha «orttirilgan»degan ma'noni bildiradi gʻazal kabi qofiyalanadi
Mustazodning qofiyalanishi:
a-a, b-a, d-a,......
Misol:
Mashrabning «Bul xasta vujudimni meni oʻrtadi butkul »
deb boshlanuvchi mustazodi

https://t.me/Uztilim

Kanal statistikasi
t.me/Uztilim

#Esse_time

Ayrimlar chet tili o’rganishni madaniyatsizlik deyishsa, ba’zilar o’zga til bilish moddiy hayotni ta’minlaydi deydilar

@Uztilim

#milliy_sertifikat

Hammaga ma’lumki, imtihon oldi har doim nimalardir aylanib yuradi! Lekin ko’p hollarda bu savollar tushmaydi! Oxirgi imtihonlarga nazar tashlasak, oldindan ma’lum bo’lgan va ko’chaga chiqib ketgan savollar imtihonda ham aynan tushib kelmoqda. To’g’ri, yuz foiz emas, lekin baribir tushyapti. Bunday holatlarni butunlay to’xtatish kerak! BBA bu borada chuqur o’ylab ko’rib, tegishli choralarni ko’rishi zarur! Bunday hollarga chek qo’yish lozim!

Hurmatli agentlik a’zolari, mutasaddilar, dekabr imtihoni ayni vaqti! Aylanib yurgan savollar, oldindan berilayotgan badiiy matnga oid hikoyalar, taxminiy esse mavzulari butunlay feyk ekanligini isbot qiling!
Baza butunlay yangi bo’lishi kerak!

Hurmat bilan, Mavlon Burxanov

Keyingi yarim yillikda imtihon faqat 1 marta bo’lar ekan!

Demak, hamma shuni hisobga olib harakat qiling!

Abituriyentlar uchun oxirgi imkon!

⚡️Umumta'lim fanlaridan 2025-yilning 1-yarmida bo‘lib o‘tadigan sertifikat imtihonlari

✅ Umumta'lim fanlarini bilish darajasini aniqlash test sinovlari yanvar, fevral, mart, aprel va may oylarida o‘tkaziladi.

👨🏻‍💻 Test sinovi uchun talabgorlar my.gov.uz sayti orqali onlayn tarzda ro‘yxatga olinadi.

📍 Ro‘yxatdan o‘tishda talabgorlar o‘zlariga qulay bo‘lgan hududni tanlagan holda mazkur hududda test sinovlarida ishtirok etishlari mumkin.

📆 Test sinovlari qaysi fanlardan o‘tkazilishi, ro‘yxatga olish muddatlari va test sinovi o‘tkaziladigan sanalar yuqoridagi rasmda keltirilgan.

✔️ Agentlikning rasmiy sahifalari:
Telegram | Facebook | Instagram | YouTube

Milliy sertifikat

Ilmiy matn

Na’munaviy savollar

@Uztilim

- - - - - - - - - - - Tire - - - - - - - - - -
💥 Dialoglardagi har bir gapning boshida.
— Amaki, o‘ylab gapiryapsizmi? Qancha yo‘l yurib kelganimizni bilasizmi?
— Bilmayman. Qayerdan kelganingizning menga farqi yo‘q.

💥 Bog‘lamasiz qo‘llangan ot kesim bilan ega orasida:
Til — millatning qalbi.

💥 Uyushiq bo‘laklardan keyin kelgan umumlashtiruvchi so‘zdan oldin:
O‘zbek, qirg‘iz, qozoq, turkman, tojik — barchamiz bitta yurtning farzandlarimiz.

💥 Muallif gapi bilan ko‘chirma gap orasida:
«Oddiylik axloqiy barkamollikning bosh shartidir», — deb yozgan edi L.N. Tolstoy.
- - -

❇️ OT KESIM VA EGA ORASIDA TIRENING ISHLATILISHI❇️

🔰Ot kesim kesimlik qo'shimchalarisiz yoki bog'lamasiz qo'llanganida:
• Tinchlik - farovon hayot manbai.
• Uch karra uch - to'qqiz.
• Ukam - o'quvchi.

🔰 Gapning egasi yoki kesimi harakat nomi bilan ifodalanib , kesim tarkibida bog'lama yoki kesimlik qo'shimchasi bo'lmaganida:
• O'qish ulĝayish.
• Har narsaga qiziqish - biz uchun eski odat.
• Maqsadim - o'qimoq.

🔰 Ega ko'rsatish olmoshi bilan ifodalansa:
• Bu - siz uchun katta sinovdir.
• Yaxshi niyatli kishilarning ahdi - shu
• Taniganim - shular.

🔰 Eganing ma'nosini ta'kidlab ko'rsatilganida
• Men - mana shu minglarning biriman.
• Urush - quyon ovi emas.
• Sen - bizni ozod etuvchisan.

🔰 Ega bilan kesim bu, u, mana bu so'zlari bilan ajratilganida:
• Men tug'ilgan o'lka - u muqaddas.
• Qozoĝiston - bu oltin, kumush.
• Vatan - u mening jon-u tanim, sajdagohimdir.

Газалнинг мазмуни

1. Ёридан айрилган кунгил худди султонидан ажралган мамлакатга ухшайди, султони — бошлиги йук мамлакат эса жонсиз жисм кабидир.

2. Эй мусулмонлар жони йук жисм (бадан)дан нима
фойда, ахир жонсиз жисм гулу райхони — хаёт йук кора тупрокдай гап.

3. Гулу райхони йук кора тупрок эса бамисоли порлок тулин ойи булмаган коронги тун кабидир

4. Тулин ой порлаб турмаган коронги кеча оби хайвон — тириклик суви йук зулматди.

5. Хаёт чашмаси булмаган зулмат ёнида жаннат булмаган дузахдекдир.

6. Жаннат богидан умидсиз дузах ишк бодасидан
туймаган, моддий оламнинг ранг-баранг жилоларидан
узилмаган, касрат пардаларини батамом ёриб чикмаган кунгил кабидир.

7. Эй Навоий, Ёр хажридан дарди бор, аммо васл
умидидан давоси йук одамнинг азобу укубатлари шунака булади.

Газал

1. Йордин айру кунгул мулкедурур султони йук,
Мулкким султони йук жисмедурурким жони йук

2.Жисмдин жонсиз не хосил, эй мусулмонларким, ул
Бир каро туфрокдекдурким, гулу райхони йук..

3.Бир каро туфрокким, йук тур гулу райхон анго,
Ул каронгу кечадекдурким, махи тобони йук.

4.Ул каронгу кечаким йуктур махи тобон анго,
Зулматедурким, анинг сарчашмайи хайвони йук.

5.Зулматеким, чашмайи хайвони онинг булмагой,
Дузахедурким, ёнида равзайи ризвони йук.

6.Дузахеким, равзайи ризвондин улгой ноумид.
Бир хуморедурким, анда мастлик имкони йук.

7.Эй Навоий, бор анга мундо укубатларки,бор
Хажрдин дарди, ва лекин васлдин дармони йук.

байтлар мазмуни

1. Хуснингни курай деб сенга зору асир булиб колдим.
Сенга ошно булганим куним кандай балолик кун экан?

2. Сендан кунгил узай деб хар кун уринмайин,
лекин кун-кундан баттаррок сенга богланиб колдим.

3. Мен качон сенга: менга вафо кил, деб айтдимки,
менга устма-уст зулм килмокдасан, сен качон менга
фидо булгил дедингки, сенга фидо булмадим?

4. Кайси пари коматли гузалга бу хилда ошики девона
булдинг, деб сурайсан. Эй пари коматлигим, манга
не жабру жафо килсанг хам розиман, чунки сени севиб, девонанг булиб колдим.

5. Эй кунгул, улуглар, донолар насихатига мен кулок
солмадим, энди сен хам овора буладиган булдинг, Бошимдаги юз бало камлик етмагандек, сен хам бир бало
булдинг

6. Жамшид жомидаги май — васл сархушлиги ва абадий хаёт рамзи Хизр суйи насибам булсин десанг, мансабдан кечиб, дарвеш бул.
7. Навоийдек сен махбубага асиру бенаво булмагунча ошикдар орасида ишк алами куйини эши

Газал

1.Кургали хуснунгни зору мубтало булдум санго,
Не балолиг кун эдиким ошно булдум санго.

2.Хар неча дедимки, кун-кундин узай сендин кунгул,
Вахки кун-кундин батаррак мубтало булдум санго.

3.Мен качон дедим: вафо килгил, манго зулм айладинг,
Сен качон дединг: фидо булгил манго, булдум санго.

4.Кай пари пайкаригп дерсен: телба булдунг бу сифат.
Эй пари пайкар, не килсанг кил манго, булдум санго.

5.Эй кунгул. тарки насихат айладим, аввора бул.
Юз бало йетмаски, мен хам бир бало болдум санго.

6.Жоми Жам бирла Хизр суйи насибимдур мудом,
Сокиё, то тарки жох айлаб гадо булдум санго.

7.Fycca чангидин навое топмадим ушшок аро,
То Навоийдек асиру бенаво булдум сан

Газал шархи
1. Эй Тангрим, ажойибки, Сенинг хуснингнинг намоён булиши — порлашидан хар кимда бир талпиниш
хосил булибдир. Бу ташвиш, орзу-хаваслардан икки
дунёда юз хил гавголар юз берибди.

2. Сени топмок жуда кийин, балки топмаслик осонрок, чунки куринишинг яширин, аммо яширинганинг
куринишингдир.

3. Гулзорлар, бомарга оловранг гуллардан ут-аланга
солдинг, ошики шайдо булбул бу гулзор — оловга узини
самандардек отиб, кулга айланди.

4. Агар Лайлининг юзи кузгусида аксинг куринмаса
эди, Мажнун бунча беором булмаган буларди.

5. Куёшнинг баъзан кизариши,гохида саргайиши (кундузи) Сендиндир,санъатинг богида юз минг раъно гуллар сифати мавжуд.

6. Узро юзининг гули яшнаб очилмаганда, Вомик
булбул каби бунчалик ишк утида ёниб куйламаган
буларди.

7. Сузингни Ширин лабида яширмаганингда, Фарходнинг конли ёшидан каттик тош лаълга айланармиди?

8. Сенинг жамолинг порлашидан агар шамънинг шуъласи гулистондай булиб куринмаганида, парвона Иб-
рохим пайгамбардай узини оловга ташлармиди?

9. Сарвкомат гузал инсонлар коматини дилкаш, жозибали килиб яратдинг, яъни гуё ул алифни чиройли килиб безатдинг.

10. Каноатнинг далилини узлат деб белгиладинг, яна
шуки “конеъ” созидан “Анко” сузини келтириб чикардинг.

11. Навоий кайси тил билан Сени мактасин, ахир
тикан жаннат гулининг васфин килишда соковдир.

Газал тахлили
1. Зихи хуснунг зухуридин тушуб хар кимга бир савдо,
Бу савдолар била кавнайн бозорида юз гавго.

2. Сени топмок, басе мушкилдурур, топмаслиг осонким,
Эрур пайдолишнг пинхон, вале пинхонлигинг пайдо.

3. Чаман оташгащга оташин гулдин чу ут солдинг,
Самандардек ул утдин кулга ботти булбули шайдо.

4.Не ишка булди беором кузгу аксидек Мажнун,
Юзи кузгусида аксини гар кургузмади Лайло.

5.Куёшка гах кизормок, гохе саргармок эрур андин,
Ки сунъунг бoгuda бор ул сифат юз минг гули раъно.

6.Недин юз гул очар ишк утидин булбул киби Вомик,
Юзунгдин гар узори богида гул очмади Узро.

7. Каломингни агар Ширин лабида килмадинг музмар,
Недин бас лаъл улур Фарходнинг кон ёшидин хоро.

8.Жамолинг партавидин шамъ ути гар гулситон эрмас,
Недин парвона ут ичра узин солур Халилосо.

9.Малохат бирла туздунг сарвкадлар коматин, яъни
Ки мундок, зеб бирла ул алифни айладинг зебо.

10.Каноатнинг далилин инзиво килдинг, яна бир хам
Далил ушбуки кони харфидин халк айладинг анко.

11. Навоий кайси тил бирла сенинг хамдинг баён килсун,
Тикан жаннат гули васфин килурда гунг эрур гуё.

#kerakli
🕯Ayrim lugʻatlar 🕯

✅ Ushshoq - oshiqlar
✅ Yalla - ashula
✅ Tilla - qimmatbaxo metall
✅ Chinni - oq laydan yasalgan idish
✅ Silla - mador
✅ Qattiq - mustahkam
✅ Saltanat - mamlakat
✅ Cherik - qoʻshin
✅ Sipoh - askar
✅ Raiyat - xalq
✅ Dorugʻa - shahar hokimi
✅ Ziroat - dehqonchilik
✅ Rabot - karvonsaroy
✅ Suvoriy - otliq askar
✅ Paygʻom - xabar
✅ Bogʻot - boogʻlar, bogʻli joylar
✅ Gisu - soch
✅ Degrez - choʻyandan qozon quyuvchi
✅ Yorgʻichoq - donni maydalash va un qilish uchun ishlatiladigan tosh asbob
✅ Hojib - eshik pasti
✅ Ulus - xalq
✅ Muhoraba - jang
✅ Handasa - geometriya
✅ Riyozoyot - matematika
✅ Buxoro - tangri jamoli
✅ Toshkent - toshli shahar,
✅ Xorazm - quyoshli yurt
✅ Shahrisabz - yashil shahar
✅ Samarqand - semiz, boy shahar
✅ Anvar - nurli yili tolei porloq
✅ Akmal - yetuk, barkamol, kuchli
✅ Iroda - istab ilingan, irodali qiz
✅ Feruza - baxtli, iqboli baland, koʻzlari moviy rang qiz
✅ Xurshida - baxti quyosh kabi porloq
✅ Choʻlpon - tong yulduzi
✅ Fitrat - tugʻma istedod
✅ Akkaunt - ijtimoiy tarmoqlardan foydalanuvchining nomi
✅ Bloger - oʻz qarashlarini internetdagi ma'lum bir platformada doimiy ravishda e'lon qiladigan kishi
✅ Avatarka - foydalanuvchi taqdimoti sifatida tanlangan rasm
✅ Fayl - kampyuterda ma'lumot saqlovchi disk nomi
✅ Mem - mashhur boʻlib bahsga aylangan gʻoys yoki rasm
✅ Xeshteg - ijtimoiy tarmoqlarda mavzu boʻyicha xabarlarni tarqatishda foydalaniladigan yorliq
✅ Veb-sahifa - internetdagi hujjat va ma'lumotlar zaxirasi
✅ Vebinar - toʻgʻridan-toʻgʻri mashgʻulot
✅ Dayjest - ma'lum bir mavzu boʻyicha eng qiziqarli nashrlarni yetkazadigan maqola
✅ Juzlab - kutib varaqlarini mahkamlab tikmoq
✅ Resurs - Zaxira, saqlab qoʻyilgan narsa
✅ Tadbirkor - iqtisodiy resurslarning bir-biriga qoʻshilishini ta'minlovchi, yangilikka intiluvchi, tashabbuskor, iqtisodiy xavf-xatardan, javobgarlikdan qoʻrqmaydigan shahslar
✅ Astma - nafas siqishi
✅ Havas - aqlni yoʻqotish, ehtiros
✅ Hasad - rashk, koʻrolmaslik, qizarish
Qavm - bir urugʻlar mansub, mahalla

❇️Kasbi bir bo‘lgan personajlar❇️

🔸Qimorchi obrazlar – Hamidulla (Fotima va Zuhra), Mo’g’ulbek (Navoiy)
🔹Aravakash obrazlar – Badal (Shum bola), Horunbek ( Me’mor)
🔸Ovchi obrazlar – Akbar (Qiyomat qarz), Islim barlos (Navoiy)
🔹Vazir obrazlar – Shoir va Tohir (Kuntug’mish), Buzurg Ummid (Farhod va Shirin), Xo’ja Ato va Abdulxoliq (Xo’ja Afzal va Nizomulmulk Havofiy nomzodlar) (Navoiy),
🔸Elchi obrazlar - Xo’ja Husayn (Nizomning tantiligi), Sulton Shabli (Sohibqiron)
🔹Podachi obrazlar – Bobo Zangi, Gurkiboy (Kuntug‘mish), Sarsonboy ota (Qiyomat qarz), Baxtiyor (Oygul bilan Baxtiyor), Shum bola (Omon)
🔸Brigadir obrazlar – O’razmat (Jamila), Rahimjon aka (Sariq devni minib)
🔹Usta obrazlar - Temur Samarqandiy (Ulug’bek xazinasi), To’xtash (Kecha va kunduz), Turob (Qorako’z majnun)
🔸Mingboshi obrazlar – Akbarali, Shamsiddin, Abdusamat (Kecha va kunduz)
🔹Sotuvchi obrazlar –Jalolxon (Hajv ahli rasta), Sonya (Chinor)
🔸Oqsoqol obrazlar – Botir qulchi (Oq kema), Yortiboy (Alpomish)

OT KESIM VA EGA ORASIDA TIRENING ISHLATILISHI

🔰Ot kesim kesimlik qo'shimchalarisiz yoki bog'lamasiz qo'llanganida:
• Tinchlik - farovon hayot manbai.
• Uch karra uch - to'qqiz.
• Ukam - o'quvchi.

🔰 Gapning egasi yoki kesimi harakat nomi bilan ifodalanib , kesim tarkibida bog'lama yoki kesimlik qo'shimchasi bo'lmaganida:
• O'qish ulĝayish.
• Har narsaga qiziqish - biz uchun eski odat.
• Maqsadim - o'qimoq.

🔰 Ega ko'rsatish olmoshi bilan ifodalansa:
• Bu - siz uchun katta sinovdir.
• Yaxshi niyatli kishilarning ahdi - shu
• Taniganim - shular.

🔰 Eganing ma'nosini ta'kidlab ko'rsatilganida
• Men - mana shu minglarning biriman.
• Urush - quyon ovi emas.
• Sen - bizni ozod etuvchisan.

🔰 Ega bilan kesim bu, u, mana bu so'zlari bilan ajratilganida:
• Men tug'ilgan o'lka - u muqaddas.
• Qozoĝiston - bu oltin, kumush.
• Vatan - u mening jon-u tanim, sajdagohimdir.

🔎 Paronim qo'shimchalar...

🔹 -li//-lik

⚜Eng ko‘p almashib qo‘llaniluvchi paronim qo‘shimchalar. Bunda -li o‘rnida -lik ko’proq ishlatiladi: aqllik bola, yog‘lik qo‘l... Aslida esa aqlli bola, yog’li qo’l bo’ladi.

⚜Nega aqllik yoki yog’lik emas? -li asosda ifodalangan narsaga egalik ma’nosini anglatadi. Aqlli – aqlga ega; yog’li – yog’ga ega, yog’ bor.

- - - - - - - - - - - Tire - - - - - - - - - -
💥 Dialoglardagi har bir gapning boshida.
— Amaki, o‘ylab gapiryapsizmi? Qancha yo‘l yurib kelganimizni bilasizmi?
— Bilmayman. Qayerdan kelganingizning menga farqi yo‘q.

💥 Bog‘lamasiz qo‘llangan ot kesim bilan ega orasida:
Til — millatning qalbi.

💥 Uyushiq bo‘laklardan keyin kelgan umumlashtiruvchi so‘zdan oldin:
O‘zbek, qirg‘iz, qozoq, turkman, tojik — barchamiz bitta yurtning farzandlarimiz.

💥 Muallif gapi bilan ko‘chirma gap orasida:
«Oddiylik axloqiy barkamollikning bosh shartidir», — deb yozgan edi L.N. Tolstoy.
- - -

❇️Tush ko’rishga oid asarlar ❇️
"Mirzo Ulug’bek" romani (Abdulatif)
"Kuntug’mish" (Kuntug’mish va Xolbeka)
"Alpomish" (Qorajon, Alpomish, Oybarchin)

❇️Azroil nomi uchraydigan asarlar❇️
"Ruhlar isyoni"
"Sariq devni minib"
"Sabbayi Sayyor"
"Kuntug’mish"
"Ulug’bek xazinasi"
"Hellados"

❇️Uzuk nomi uchraydigan asarlar❇️
"Shudring"
"Ravshan"
"Kuntug’mish"
"Farhod va Shirin"
"O’tkan kunlar"

📕 Lug`at
📚 "X mi H"
@uztilim
By M.Burxanov

Biz bilan aslo yengilmaysiz !!!

@uztilim

Yodda tuting ❗️

Kelinglar bugun uslubiy xatoliklar haqida gaplashamiz.

❌#uslubiy_xatoliklar

1⃣ Qoʼshimchani keraksiz qoʼllash❌.

a) Insoniyatning tarixining bosqichlarida....
Koʻrib turganingizdek yuqoridagi gapda ,,insoniyatning" soʼzidagi ,,ning" qoʼshimchasi xato qoʼllanilgan.

b) Men toʼrtta doʼstlarim bilan sayr qildim.
Ushbu gapda esa ,,doʻstlarim" soʼridagi ,,lar" qoʼshimchasi xato qoʼllanilganligni topish qiyin emas

@Uztilim @Uztilim


2⃣ Kelishik qoʻshimchasini xato qoʼllash❌.

a) Seni puling bormi?
Ushbu gapda ,,seni" soʼzidagi ,,ni" qoʼshimchasinining oʼrniga ,,ning" qoʼshimchasi qoʼyilishi kerak!

b) Buxoroga yashayman.
Bu gapda ,,Buxoroga" soʼzidagi ,,ga qoʼshimchasining oʼrniga ,,da" qoʼshimchasi qoʼllanilishi kerak!

@Uztilim @Uztilim

3⃣ Sinonimlarni xato qoʼllash❌.

a) Qizning basharasi chiroyli edi.
Ushbu gapda ,,bashara" zoʼri salbiy boʼyoqdir soʼz boʼlganligi uchun gapga mos kelmagan.

b) U suluvgina yigit ekan.
Bu yerda esa ,,suluv" sifati qiz bolaga nisbatan qoʼllaniladi.

@Uztilim @Uztilim

4⃣ Soʻzlarni keraksiz takrorlash❌.

a) Zulfiya haqiqiy ijodkor, Zulfiya jonli tasvir yarata oladi.
Ushbu gapda ,,Zulfiya" soʼzi ikki marotaba takrorlanganligi uslubiy xatolik sanaladi!

@Uztilim @Uztilim

5⃣ Iborani xato qoʼllash❌.

a) Yoʻlchi bu yerlardan butunlay oyoq uzatgan edi.
Ushbu gapda ,,oyoq uzatmaq" emas ,,oyoq uzmoq" iborasi qoʼllanilmaganligi uslubiy xatolik sanaladi!

@Uztilim @Uztilim

6⃣ Paronim xatolik❌.

a) Uni kecha tunab ketishdi.
Ushbu gapdagi ,,tunamoq" soʼzining maʼnosi ,,uxlamoq" maʼnosida. Aslida bu yerda ,,toʼnamoq" soʼzi qoʼllanilishi kerak edi.


✅Yuqorida sanab oʼtilgan xatoliklar uslubiy xatolik ekanligni unutmang❗️

Tinish belgilarining qo'llanishiga diqqat qiling📌


@uztilim

11. Qaysi yasama so‘zda lab undoshi ishtirok etgan?
A) savlat B) gulzor C) bilimdon
D) oshiq

12. Qanday holatda so‘z oxiridagi jarangsiz undosh
jarangliga aylanishi mumkin?
A) so‘zga jarangli tovush bilan boshlangan
qo‘shimcha qo‘shilganda
B) so‘zga jarangsiz tovush bilan boshlangan
qo‘shimcha qo‘shilganda
C) so‘zga unli bilan boshlangan
qo‘shimcha qo‘shilganda
D) so‘zga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi
qo‘shilganda

13. Qaysi qatordagi juft sifatlarning qismlari yasama
so‘zlardan tashkil topgan?
A) uzuq-yuluq B) uvada-chuvada
C) yarimta-yurimta D) nozik-nihol

14. Tinchliksevar so‘zi tarkibida nechta so‘z yasovchi
qo‘shimcha mavjud?
A) 1 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 4 ta

15. Berilgan birliklardan qaysi biri yasama so‘z
hisoblanmaydi?
A) sharsharalarni B) javob bermoq
C) aytib qo‘ymoq D) qoraymoq

16. Tarkibida yasama so‘z mavjud bo‘lgan gapni
toping.
A) Ertani degan uzoqni ko‘zlar.
B) Joy olma, qo‘shni ol.
C) Olimdan ot qoladi, nodondan - dod.
D) Tekinning minnati ko‘p, mehnatning -
ziynati.

17. Tub so‘zni toping.
A) sanamoq B) ranjimoq C) yo‘lamoq
D) taqamoq

18. -ir qo‘shimchasi vazifasiga ko‘ra qanday
qo‘shimcha hisoblanadi?
A) so‘z yasovchi B) lug‘aviy shakl yasovchi
C) sintaktik shakl yasovchi
D) so‘z yasovchi va lug‘aviy shakl yasovchi

19. -in qo‘shimchasi bilan yasalgan sifatlar qaysi
qatorda berilgan?
A) tiqin, yig‘in B) chirkin, yog‘in
C) to‘kin, erkin D) qo‘shin, otashin

20. Berilgan qaysi so‘zlarda be- va -siz
qo‘shimchalarini o‘zaro ma’nodosh qo‘shimcha
sifatida qo‘llab bo‘lmaydi?
A) fayz, axloq
B) hafsala, gunoh
C) bosh, chora
D) berilgan so‘zlarda o‘zaro ma’nodosh
qo‘shimcha sifatida qo‘llash mumkin
🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻
@Uztilim

21. O‘zaro mos javoblarni belgilang.
1) ”Ne bo‘lursan”; 2) ”Deyin”; 3) ”Sog‘indim”;
4) ”Ehtiyoj”.
a) Uvaysiy g‘azali; b) Lutfiy g‘azali; c) Navoiy
g‘azali; d) Nodira g‘azali.
A) 1-b, 2-d, 3-a, 4-c B) 1-c, 2-d, 3-a, 4-b
C) 1-b, 2-c, 3-a, 4-d D) 1-d, 2-c, 3-b, 4-a

22. Sen agar zohir etding itlikni,
Men senga ko‘rguzay yigitlikni.
Ushbu so‘zlar qaysi asar qahramoniga tegishli?
A) A.Navoiy ”Mehr va Suhayl”, Suhayl
B) A.Navoiy ”Farhod va Shirin”, Farhod
C) ”Ravshan” dostoni, Ravshan
D) A.Firdavsiy ”Shohnoma”, Siyovush

23. Shaxsiy hayotida tirikchiligi ”chashmi so‘zan”,
ya’ni igna teshigidan o‘tkazilayotgan ip kabi
qiyin o‘tgan shoir kim?
A) Muqimiy B) Maxmur C) Zavqiy
D) Turdi Farog‘iy

24. Ellik yosh haqida ”qora quzg‘un tusidek
boshimni oq (qush) qildi”, ”pistirma, ya’ni
nogahoniy o‘lim bo‘lmasa, u tomon boraman”
mazmunidagi fikrlarni aytgan ijodkor kim?
A) A.Navoiy B) A.Yugnakiy
C) Y.X.Hojib D) Gulxaniy

25. ”Qisasi Rabg‘uziy”dagi ”Uzum” hikoyatida
tasvirlanishicha, shayton uzumni nima bilan
sug‘oradi?
A) uzumni shayton emas, Nuh payg‘ambar
sug‘oradi
B) o‘zining qoni bilan
C) tulki, sher, to‘ng‘izning qoni bilan
D) ayiq, yo‘lbars, itning qoni bilan

26. ” . . . 6 masnaviy kitob nazm qilibtur . . . To‘rt
g‘azaliyot devoni tartib qilibtur. Yaxshi ruboiyoti
bor. Yana musiqiyda yaxshi namalar bog‘labtur.
Yaxshi naqshlari va yaxshi peshravlari bor”.
Ushbu ta’rif kimning qalamiga mansub va kim
haqida bitilgan?
A) Navoiy Lutfiy haqida
B) Bobur Navoiy haqida
C) Xondamir Navoiy haqida
D) Navoiy Jomiy haqida

27. Sayohatnoma janrining dastlabki namunalari
qaysi adiblarning ijodida uchraydi?
A) A.Navoiy, Lutfiy
B) Mirzo Bobur, Muqimiy
C) A.Navoiy, Mirzo Bobur
D) Muqimiy, Furqat

28. A.Navoiyning ”Mehr va Suhayl” asarida Jobir
qo‘lida asira bo‘lib turgan Mehr Suhayl ishqida
vola-yu zor bo‘lib, bog‘ni aylanib yuradi. Bu
bog‘da xilma-xil daraxtlar ko‘p, ammo bir guldan
bo‘lak gul yo‘q edi. Bu gulning nomi qaysi
javobda ko‘rsatilgan?
A) atirgul B) nilufar C) lola
D) binafsha

29. ”Guliston” va ”Bo‘ston” asarlarini Alisher
Navoiy sevib o‘qiganini o‘zining qaysi asarida
alohida ta’kidlab o‘tgan?
A) ”Mezon ul-avzon” B) ”Lison ut-tayr”
C) ”Mahbub ul-qulub” D) ”Hayrat ul-abror”

30. Alisher Navoiy qaysi asarida ”Ilgimdan
kelganicha, zulm tig‘ini ushatib, mazlum
jarohatiga intiqom malhamini qo‘ydim. Va
ilgimdan kelmaganini ul hazrat arziga
yetkurdim” deb yozadi?
A) ”Vaqfiya” B) ”Tarixi muluki ajam”
C) ”Hayrat ul-abror” D) ”Mahbub ul-qulub”
🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻
@Uztilim

⁉️Test vaqti ⁉️
1. Qaysi qatordagi yasama so‘zlar tarkibida faqat
jarangsiz undoshlar mavjud?
A) toshloq, qaynoq B) paxtakor, sochiq
C) to‘shak, ichki D) ko‘makdosh, ko‘rgazma

2. Qaysi gapda ravishdan yasalgan fe’llar berilgan?
A) Mirtursun Xalifaning terakzoriga
yaqinlashgach, qadamini sekinlatdi.
B) Peshonangiz devorga qarsillab urilganidan
keyin esingiz kiradi.
C) Izg‘irindan ko‘zlar yoshlandi, oyoq ostidagi
qor g‘irchillaydi.
D) Shokarim uxladimi, yo‘qmi, bilolmadi.

3. Qaysi qatordagi gapda qo‘shma fe’llar berilgan?
A) Dadasining qo‘lidan ushlab, dikir-dikir
sakrab, o‘ynoqlab keta berdi.
B) Hakim bobo har bir niholni parvarish
qilardi.
C) Bugun havo juda isib ketdi.
D) Mashinada u-bularni yuborasiz.

4. Qaysi gapdagi fe’l tarkibida ko‘makchi fe’l
mavjud?
A) Hakim bobo har bir niholni parvarish qilardi.
B) O‘yin-kulgi, askiya yarim kechagacha
cho‘zilib ketdi.
C) Onam bilan miriqib suhbatlashdik.
D) Choyxonachi patnisda non bilan qand-qurs,
kabobpaz kabob olib keldi.

5. Odobli va adolatli inson qo‘lidagi qalam
baxt-saodat uchun xizmat qiluvchi odamlarni
zavqlantiradi, bir-biriga yaqinlashtirib, do‘stlikni
mustahkamlaydi.
Ushbu gapdagi yasama so‘zlar miqdorini toping.
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7

6. Qaysi qatorda so‘z yasovchi va lug‘aviy shakl
yasovchi qo‘shimcha o‘zaro shakldoshlik hosil
qilgan?
A) bilindi - ekinlar
B) ko‘rishmoq - o‘rganish
C) o‘qildi - burildi
D) qo‘llanma - qazilma

7. -q qo‘shimchasi qaysi o‘zaklardan faqat sifat
yasaydi?
A) titra, chanqa, suva B) porla, tarqa, qayna
C) o‘ta, taya, sana D) tara, qula, ata

8.Qaysi shakldosh so‘zlardagi qo‘shimchalar tarkibi
bir xil emas?
A) Insonlarning asosiy aloqa vositasi tildir.
Yuragingni bevafoga tildir.
B) Bu ko‘zlar nimani ko‘zlar.
C) Sho‘rvani kosaga suzdi. Suvda bearmon
suzdi.
D) Mehmonlar oldiga dasturxon yozildi. U
to‘garakka yozildi.

9. Sudrattirmoq so‘zi tarkibidagi qo‘shimchalar
vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimcha hisoblanadi?
A) lug‘aviy shakl yasovchi
B) so‘z yasovchi, lug‘aviy shakl yasovchi
C) lug‘aviy shakl yasovchi va sintaktik shakl
yasovchi
D) sintaktik shakl yasovchi

10. Quyidagi so‘zlardan qaysi biri bugungi kunda
yasama so‘z hisoblanmaydi?
1) yumshoq; 2) iliq; 3) silliq; 4) moddiy.
A) 4 B) 1, 3, 4 C) 2, 3, 4 D) 3, 4
🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻
@Uztilim

Yangi o’quv yili uchun tasdiqlangan asarlar ro’yxati!

Erinmay o’qib chiqing!

🔔 Adabiyot vaqti🔔

📚 Musammat va uning turlari

✏️ Musallas (arabcha uchlik) uch misrali band

✏️Murabba' (arabcha to'rtlik) to'rt misralik band

✏️Muxammas (arabcha beshlik) besh misrali band

✏️ Musaddas (arabcha oltilik) olti misrali band

✏️Musabba' (arabcha yettilik) yetti misrali band

✏️Musamman (arabcha sakkizlik) sakkiz misrali band

✏️Mustasne' yoki tasne' (arabcha to'qqizlik) to'qqiz misrali band

✏️Muashshar yoki mashru' (arabcha o'nlik) o'n misrali band

Bugun mehnat qilsangiz, ertaga rohatini ko'rasiz! Harakatdan to'xtamang😊😊😊

Mavlon Burxanov @Uztilim

@badiiy_asar_savol_javob

O'tkan kunlar

📝Otabek necha yoshda bo'ladi?
✅24

📝 Qizlar majlisi qayerda bo'ladi?
✅ Kumushning tog'asinikida

📝Kumush nimalarga qiyoslanadi?
✅Lola va Oyga

📝Kim o'rtoqlar kuyini aytadi?
✅ Gulsinbibi

📝To'yda Otabekning vakili?
✅ Ziyo shohichi

📝Kumushning vakili kim?
✅Muhammad Rahim Yo'ldosh

📝"Qo'lansa so'zlik, ichi qoraroq bir yigit" deya ta'riflnagan obraz?
✅Homid

📝 Hasanali necha yoshida uylanadi?
✅30

📝"45-50 yoshli qora qosh, qora ko'z, ko'rkam yuzli" deya ta'riflnagan obraz?
✅Mirzakarim Qutidor

📝"Aqlsiz bir go'dak" degan ta'rif kimga nisbatan aytilgan?
✅Xudoyorxonga

📝Beklarbegi madrasasida tahsil olgan obraz?
✅Otabek

📝Otabek Hasanali hujraga kirgan vaqt qaysi kitobni o'qiyotgan bo'ladi?
✅ Boburnomani

📝Otabekning ma'naviy padari?
✅ Hasanali

📝Kumush va onasining ishongan kishisi?
✅ Hasanali

📝Qo'ymijoz bir odam kim?
✅Mirzakarim

📝Hasanalining xotini?
✅Oybadoq

Mavlon Burxanov @Uztilim

#qisqa_savol_javob

⚜ Hazrat Navoiyning oxirgi asari qaysi?

Javob: "Mahbub ul-qulub"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜ Alisher Navoiyning yaxshilik va yomonlik haqidagi qarashlarini o'zida mujassam etgan asari qaysi?

Javob: "Mahbub ul-qulub"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜Navoiy qaysi asarida
"Emas oson bu maydon ichra turmoq,
Nizomiy panjasig'a panja urmoq" misralarini keltiradi?

Javob: "Farhod va Shirin"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜Hazrat Navoiyning Sharqda o'tgan mashhur shayxlar, so'fiylar hayoti haqida ma'lumot beruvchi asari qaysi?

Javob: "Nasoyim ul-muhabbat"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜Navoiyning lug'atshunoslikka oid asarini toping.

Javob: "Sab'at abhur"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜ Alisher Navoiyning muammo haqidagi asari qaysi?

Javob: "Mufradot"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜Navoiyning tazkirachilikka oid asari qaysi?

Javob: "Majolis un-nafois"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜"Alisherbek naziri yo'q kishi erdi. Turkiy tila bila to she'r aytibdurlar, hech kim oncha ko'p va xo'b aytqon emas" fikrlari kim tomonidan aytiladi?

Javob: Zahiriddin Muhammad Bobur

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜Navoiy qaysi asarida Husayn Boyqaroni shoh G'oziy deb ulug'laydi?

Javob: "Hayrat ul-abror"

👉 @uztilim 👈

#qisqa_savol_javob

⚜ Navoiyning 459 ta shoir, yozuvchi, ijodkor haqida ma'lumot jamlangan asari qaysi?

Javob: "Majolis un-nafois"

👉 @uztilim 👈

@Uztilim

AKA-UKA GRIMMLAR

📘Ismlari: Yakob(1785-1863), Vilgelm(1786-1859)

📘Makdeburg(Germaniya) universitetida o'qigan

📘Gettingen, Berlin universitetlarining profeesorlari bo'lgan

📘 Kitobi: "Bolalar va oilaviy ertaklar" uch jildlik

📘Ertaklari: hayvonlar haqida, maishiy, afsonaviy

📘Dunyoga mashhur ertaklari: "Zolushka", "Qor qiz"

📘O'zbek bolalariga sevimli bo'lgan ertaklari: "Botir tikuvchi", "Yosh pahlavon", "Bremen musiqachilari"

📘Ertaklarining boshqa ertaklardan farqi: ertak oxirida qahramonlar katta boyliklarga ega bo'lmaydi, aksincha o'sha kambag'al holida ham baxtli yashashadi; ertaklarining bosh qahramonlari shahzodalar emas, oddiy odamlar


BIZ BILAN ASLO YENGILMAYSIZ

@Uztilim