ترکان خراسان @turkanxorasan Channel on Telegram

ترکان خراسان

@turkanxorasan


《خراسان مهد تمدن تُرکان خراسان》

◇تنها رسانه خبری ترکان خراسان
◇اهداف: زبان و فرهنگ ترکان خراسان و سایر مناطق ترک‌نشین ایران و جهان
◇تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران🇮🇷

ترکان خراسان (Persian)

ترکان خراسان یک کانال تلگرامی فعال با نام کاربری @turkanxorasan است که به عنوان 《خراسان مهد تمدن تُرکان خراسان》 شناخته می‌شود. این کانال به عنوان تنها رسانه خبری ترکان خراسان شناخته می‌شود و اهداف آن شامل معرفی زبان و فرهنگ ترکان خراسان و سایر مناطق ترک‌نشین ایران و جهان می‌باشد. تیم این کانال متعهد به رعایت قوانین جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. اگر به آشنایی با اخبار، فرهنگ و زبان ترکان خراسان علاقه‌مند هستید، حتما این کانال را دنبال کنید و از آخرین اطلاعات و مطالب آن بهره‌مند شوید. برای عضویت در این کانال، کافی است نام کاربری @turkanxorasan را در بخش جستجوی تلگرام وارد کنید و به کانال بپیوندید.

ترکان خراسان

19 Nov, 06:59


🎼یئنی ماهنی: "گوزلری قارا"
🎙اوخویان: #حسن_شایسته
🎛آیار: مرتضی فتح آبادی
🎹چالان: علی تکنواز
📞09157141723

#خوراسان_تورکلری_موسیقی_سی


🎧@turkanxorasan

ترکان خراسان

19 Nov, 06:48


#ضرب_المثل های ترکی




🔸Qız anasına baxır süfrə açır, oğlan atasına baxır meydan açır.
قیز آناسینا باخیر سوفره آچیر، اوغلان آتاسینا باخیر مئیدان آچیر

🔸ata minən atasını tanımz
آتا مینن آتاسینی تانیماز

🔸İkki irek bir olsun, altın qoru yer olsun.
ایککی ایره‌ک بیر اولسون، آلتین قورو یئر اولسون

🔸Oğlağım ölmə Yaz gəlir, qarpuz ilə xıyar gəlir.
اوغلاغیم اؤلمه یاز گلیر، قارپوز ایله خیار گلیر

🔸Aq qızın aq dərdi bar, qara qızın qara dərdi
آغ قیزین آغ دردی بار، قارا قیزین قارا دردی

🔸Ac nə yeməz, tox nə deməz?
آج نه یئمز، توخ نه دئمز؟

🔸Tülkü sığmır yuvasına, bir süpürgədə bağlayıb quyruğuna!?
تولکو سیغمیر یوواسینا، بیر سوپرگه‌ده باغلاییب قویروغونا!؟

🔸İşləyən demiri, pars basmaz
ایشله‌ین دئمیری، پارس باسماز

🔸üzü bəzək, içi dəzzək
اوزو بزه‌ک، ایچی دئزه‌ک

🔸Dişin ağrayır çək qotar, qonşun pisdi köç qotar
دیشین آغراییر چئک قورتار، قونشون پیسدی کوچ قورتار

🔸İstədi qaşını düzətsin, vordu gözünüdə kör etdi
ایسته‌دی قاشینی دوزتسین، ووردو گؤزونوده گؤر ائتدی

🔸Açıq ağız, ac qalmaz
آچیق آغیز، آج قالماز

🔸Yaxşılıq et at suya, alıq bilməsə balıq bilər
یاخشیلیق ائت آت سویا، آلیق بیلمه‌سه بالیق بیلر

🔸Ac qarına, acı ayran.
آج قارینا، آجی آیران

🔸Çırpıdan bel dəstə, körəkəndən oğul olmaz
چیرپی‌دان بئل دسته، کؤره‌کندن اوغول اولماز

🔸Pox yiyənin qaşığı belində olur
پوخ یییه‌نین قاشیغی بئلینده اولور

🔸İp sozulan yerdən üzülür
ایپ سوزولان یئردن اوزولور

🔸Alov olmasa, plovda olmaz
آلو اولمسا، پلوودا اولماز

🔸Çopan istəsə təkədən süt sağır
چوپان ایسته‌سه تکه‌دن سوت ساغیر

🔸Tələsən qız erə (ərə) getməz, erə getsədə xeyir görməz.
تلسن قیز ائره (اره) گئتمز، ائره گئتسه‌ده خئییر گؤرمز

🔸Qurt - qurt, gəl məni ye
قورت - قورت، گل منی‌ یه

🔸Beş barmaq bir olmaz
بئش بارماق بیر اولماز

🔸Olub plov suyu, olmayıb xəmir suyu
اولوپ پلووسویو، اولمایب خمیر سویو

🔸Arpanın çoxu eşşəgi öldürməz
آرپانین چوخو ائششگی اؤلدورمز

🔸Çox yiyən, çox istəyir
چوخ یی‌ین، چوخ ایسته‌ییر

🔸Eşşək atın öngini qaytara bilməz
ائششک آتین اؤنگینی قایتارا بیلمز

🔸Keçmişini bilməyən, gələcəgidə bilməz
گئچمیشینی بیلمه‌ین گله‌جگی‌ده بیلمز

🔸Eşşəgim aq, burunu qara
ائششگیم آغ، بورونو قارا

🔸İtin lap - lap ilə,dənizin suyu batmaz
یتین لاپ - لاپ ایله ده نیزین سویو باتماز

🔸Qurt ikki kəz bir yerdə yatmaz
قورت ایککی کز بیر یئرده یاتماز

🔸Kör - körü tapır, suda çuqquru
کؤر - کؤرو تاپیر، سودا چوققورو

🔸Anasına bax qızını al, dezzəsinə bax bezini al
آناسینا باخ قیزینی آل، دئززه سینه باخ بئزینی آل

🔸Xatın görməmiş balağını çıxarır
خاتین گؤرمه‌میش بالاغینی چیخاریر

🔸Alla birici dağıni görür, sora qarını yağır
آللا بیرینجی داغینی گؤرور، سونرا قارینی یاغیر

🔸Bir çiçək ilə, yaz olmaz
بیر چیچک "گول" ایله، یاز اولماز

🔸Bu ilki çımçıq bildirki çımçığa cik - cik örgətir
بو ایل‌کی چیمچیق، بیلدیرکی چیمچیغا جیک - جیک اؤرگه‌تیر

🔸Tatdan ızaq, ming baladan ızaq
تات‌دان ایزاق، مینگ بلادان ایزاق

🔸Qıl qamçıya kuvvetdi
قیل قامچی‌یا قووتدی

🔸Gizli boğaya gələn düyə açıq doğur
گیزلی بوغایا گلن دویه آچیق دوغور




#آتاباباسؤزلری





🗞@turkanxorasan

ترکان خراسان

16 Nov, 19:39


🎦اجرای آهنگهای سنتی (فولکلوریک) تُرکان خراسان توسط هنرمندان نامی در عروسی ترکهای خراسان


🎙#نعمت_الله_زنبیلباف
🎙#حسینعلی_حیدری




💻@turkanxorasan

ترکان خراسان

15 Nov, 10:54


🎼ماهنی: نه درسن
🖊شاعیر: #شاه_اسماعیل_صفوی
🎙اوخویان: #توحید_نوروزی


#شاه_ختایی



🎧@khorasanturkmusic
🎧@turkanxorasan

ترکان خراسان

15 Nov, 10:50


🎦#شاه_ختایی
🪕ایفا: #فرمان_فرضی


شاه بابام ختایی! ای سولطان سلیم!
چالدیران دئینده اودلانیرام من
نئچه عصیرلردیر دوزلمیر بئلیم
سیزین یئرینیزه اوتانیرام من ...


◀️بویوک ده‌ده قوربانی‌نین شاه‌اثری "عوثمانلی دیوانی"




💻@turkanxorasan

ترکان خراسان

15 Nov, 10:32


📔دیوان شعر #شاه_اسماعیل_صفوی
متخلص به #ختایی

#دیوان_خطایی

نسخه خطی پاریس
استنساخ به سال 948ه.ق


◀️توضیح: از دیوان خطایی دو نسخه خطی در کتابخانه ملی فرانسه موجود است.

#شعر

#pdf
📚@Turkanxorasan

ترکان خراسان

15 Nov, 06:08


🎦MoU on establishment of Union of Turkic Ski Resorts

#سازمان_کشورهای_ترک تفاهم نامه ایجاد اتحادیه پیست‌های اسکی در تفرجگاه‌های کوهستانی را امضا کردند.



📆2024
#Turan 🇹🇷🇦🇿🇹🇲🇦🇹🇰🇿🇺🇿🇰🇬🇭🇺




🇺🇳@turkanxorasan

ترکان خراسان

15 Nov, 06:01


🎦#سازمان_کشورهای_ترک پانزده ساله شد.

15th Anniversary of Nakhchivan Agreement & Turkic States Cooperation Day was celebrated

پانزدهمین سالگرد توافق نخجوان و روز همکاری کشورهای ترک تجلیل شد.



📆2024
#Turan 🇹🇷🇦🇿🇹🇲🇦🇹🇰🇿🇺🇿🇰🇬🇭🇺




🇺🇳@turkanxorasan

ترکان خراسان

13 Nov, 10:55


‍ #آلشق (#آلیشیق)



آلیشیق از جمله رسوم در بین تمام ترکان خراسان بزرگ است که مربوط به دامداری می‌باشد.

آلیشیق به تبادل شیر بین خانواده‌های عشایری و روستایی بمنظور تهیه محصولات لبنی مثل سرشیر و کره و پنیر و دوغ و امثال آن بصورتی که مقرون‌ به‌ صرفه باشد و با توجه به تعداد کم گوسفندان و بز در میان اهالی، هر خانواده به مقدار وسع خود در این تعاونی سهیم می‌شد.

بدین ترتیب که چند خانوار که معمولاً همسایه بودند اقدام به جمع‌آوری شیر و مبادله آن می‌کردند، این دوره شیری می‌توانست سیکل‌هایی بین چند روز یا یک هفته داشته باشد. این تبادل شیر را در زبان تُرکی محلی (آله شق) و در زبان ادبی (آلیشیق) می‌گویند.

این رسم در بین بسیاری از روستاهای تُرک‌نشین ایران وجود داشته و دارد و در واقع نوعی همیاری(تعاون) روستایی است که سابقه‌ای دیرینه دارد.

در استان خراسان شمالی نیز که بیشتر دارای شغل کشاورزی و گله‌داری هستند این رسم از دیرباز وجود داشته است. معمولاً دامدارانی که شمار اندکی بز و میش دارند و مقدار شیر روزانه‌شان کم است و نمی‌توانند از آن ماست و پنیر و دیگر محصولات شیری بدست آورند با هم قرار می‌گذارند که هر روز شیر همه شرکا به یک خانواده تعلق گیرد تا بتوان از آن محصولات مورد نیاز خانواده را بدست آورد.
هرگاه شمار بزهای شیرده مشترکین مساوی باشد به‌ تساوی سهم می‌برند و در غیر اینصورت تسهیم به نسبت می‌شود.

برای اندازه‌گیری مقدار شیر هر خانواده از قطعه چوبی مدرّج به نام #چک (در زبان تُرکی) استفاده می‌کنند.

بخش مهمی از درآمد خانوارهای عشایر و روستاییان از طریق امور و فعالیتهای مربوط به دامداری سنتی تأمین می‌شود که زنان در این فعالیتها نقش عمده‌ای دارند.
بطور معمول در امور مربوط به دامداری، کمک در زایمان گاو و گوسفند، شیردوشی، تهیه مواد لبنی مانند ماست، کره، روغن، دوغ، پنیر و کشک، تعلیف دام‌ها در زمستان، جمع‌آوری و خشک‌کردن علوفه و … بر عهده زنان است.
در روزهای شیردوشی زنان تنهایی، دوتایی یا دسته‌جمعی در سطح کوچه‌های روستا به سمت محل جمع شدن گله‌ها می‌روند و هر کدام وارد گله خود می‌شوند و پس از پایان شیردوشی به اندازه‌گیری شیر می‌پردازند.

سنجش و اندازه‌گیری شیر روزانه براساس واحدی یکسان صورت می‌گیرد و هر روز پس از پایان شیردوشی براساس تعداد دام و میزان شیر، تقسیم‌بندی شیر انجام می‌شود که در اصطلاح محلی و بر اساس سنت به این عمل در تُرکی محلی (آلشِق-آلشخ) می‌گویند.

در اینجا رسم شیرواره را بخوبی به اجرا درمی‌آورند به اینصورت که به نسبت سهم شیری که هرکدام دارند، روزهای هفته را تقسیم می‌کنند و هر کسی در یک روز کل شیرها را تحویل می‌گیرد.

برای اندازه‌گیری شیر دوشیده شده طبق سنتی که از قدیم میان اهالی عرف شده است آنها را اندازه گرفته و نوبتی به یکدیگر قرض می‌دهند. برای اندازه‌گیری شیر آن را در ظرفی بزرگ از جمله دیگ یا دیگچه ریخته و با یک چوبی که خط شیر نام دارد، اندازه گرفته و به زن همسایه قرض می‌دهد.
این عمل را شیر خط کردن می‌نامند.

زن همسایه روز بعد یا روزهای بعد باز با همان چوب و با همان ظرف شیر قرض گرفته‌ شده را پس می‌دهد.
گاه این عمل بین سه تا چهار زن به‌ نوبت انجام می‌گیرد و هر زن خانواده تعدادی خط شیری دارد که به نسبت آنها شیر قرض داده یا قرض گرفته است. یعنی اگر شیرهای گوسفندان یک نفر در روز بشود ۱۰کیلو جمع آن در ده روز می‌شود ۱۰۰کیلو، تولید این محصولات بر اساس تعداد دام به ترتیب از بیشترین تا کمترین تعداد، زمان تحویل شیر و تعداد روزها و برنامه‌ریزی مشخص می‌شود و همه اعضای ایل در این برنامه همکاری می‌کنند.

این همکاری سبب می‌شد که هر خانواده در هفته مقدار قابل‌توجهی شیر جمع‌آوری و ماست‌بندی و کره‌گیری کند.



◀️توضیح:
متاسفانه این اثر فرهنگی تُرکی در خراسان بجای آلیشیق با نام آلچق در میراث فرهنگی ناملموس و در گستره خراسان شمالی در سال ۱۳۹۸ با شماره ۱۹۱۶ به ثبت ملی رسید.



#آداب_و_رسوم_ترکان





🗞@turkanxorasan

ترکان خراسان

13 Nov, 09:30


🎦معرفی آیین #آلیشیق (آلشق، آلچق) در بین ترکهای منطقه خراسان در صداوسیمای خراسان شمالی #شبکه_اترک


روستای #اسطرخی - شهرستان شیروان




💻@turkanxorasan

ترکان خراسان

11 Nov, 15:19


چند نمونه
#ضرب_المثل ترکی خراسانی



١- فارسین غزلی؛ تۆرکون مثلی
(غزلهای زیبای فارسی و مثلهای پرمفهوم ترکی، زبان شیرین فارسی به واسطه غزل‌هایش و زبان شیرین ترکی به واسطه مثل‌های پرمفهومش معروف هستند.)

٢- یاخشیلیقا یاخشیلیق هر کشینین ایشئدی
گنده‌لیقه(پیسلیقه) یاخشیلیق ار(نر) کشینین ایشئدی
(خوبی کردن در مقابل خوبی کار هر کسی می‌تواند باشد اما خوبی کردن در مقابل بدی، کار انسانهای قهرمان یا پهلوان صفت می‌باشد.)

۳- الی ایشدی آللی داشتی
(از دستش کار برمی‌آید اما متاسفانه در زندگی شانسی ندارد!)

۴- ار سئل‌دی خاتین بندی
(مرد خانه مانند سیل است یعنی بوسیله کار کردن هر آنچه که برای خانه لازم است می‌آورد و زن باید مانند بندی جلوی هزینه‌های اضافی را بگیرد.)

۵- آج آدامین ایمانی یوخ
(معادل سخن امیرالمومنین(ع) که فرمودند: فقر که از در وارد شود ایمان از پنجره خارج می‌شود.)

۶- ایلان ایلاندی، ایلانین آغینا‌ یم لعنت قره‌سینه‌ یم لعنت
(وقتی از شخص یا طایفه‌ای مدام ضرر و آسیب به طرف برسد و بطور اتفاقی از آن شخص یا طایفه کار خوبی سر زند این مثل آورده می‌شود.)

۷- کاتا باشلار کیچی دیشلر
(زمانیکه بزرگسالی، کار خوب یا بدی را جلوی کودک انجام دهد سپس کودک آن رفتار را به تقلید از فرد بزرگسال تکرار کند این اصطلاح استفاده می‌شود.)


◀️توضیح:
مثل اول از کتاب «ناغیللار بوغچاسی» صفحه ۱۲۶ نوشته استاد اسماعیل سالاریان آورده شده است.


#ناصر_روحانی


#آتاباباسؤزلری





🗞@turkanxorasan

ترکان خراسان

10 Nov, 13:21


🎼یئنی ماهنی: "آغلاما"
🎙اوخویان: #جواد_حصاری
📝شاعیر: محمد حصاری
🎛آیار: یعقوب شیردل
📞تلفن تماس جهت رزرو مجالس👇
09153869015

#خوراسان_تورکلری_موسیقی_سی


🎧@turkanxorasan

ترکان خراسان

09 Nov, 06:57


🎼مقام: زاهد
🪕هنرمند گرامی: استاد #مهدی_اصلاح
(از شاگردان زنده یاد استاد حاج قربان سلیمانی)



#موسیقی_مقامی_ترکان_خراسان



🪕@turkanxorasan

ترکان خراسان

09 Nov, 06:52


🎦دورهمی هنرمندان تُرک خراسان

🪕اجرایی بسیار زیبا از استاد #نبی_الله_عظیمیان



#دوتار_ترکان_خراسان




💻@turkanxorasan

ترکان خراسان

07 Nov, 17:13


🎦دیدار سران کشورهای ترک در شهر بیشکک پایتخت #قرقیزستان


📆06/11/2024

#Kırgızistan
#Turan 🇹🇷🇦🇿🇹🇲🇦🇹🇰🇿🇺🇿🇰🇬🇭🇺


#سازمان_کشورهای_ترک
#خبر



🌐@turkanxorasan

ترکان خراسان

06 Nov, 19:49


🖇پُست اینستاگرامی

🎦اجرایی بسیار زیبا از #اصغر_علیزاده در مجلس #عروسی_ترکان_خراسان


"آی کاتاله کیچی له آی خاتین له کیشی له
بهار یولدن گلیبده، عید اوزینن گتیربده
تامام خلق ذوق دله، عید بزی ایچین گلیبدی"

(به لهجه محلی نوشتم😉)


💻@turkanxorasan

ترکان خراسان

06 Nov, 14:51


🎦جلسه شورای وزیران کشورهای ترک در شهر بیشکک پایتخت #قرقیزستان برگزار شد.


📆05/11/2024

#Kırgızistan
#Turan 🇹🇷🇦🇿🇹🇲🇦🇹🇰🇿🇺🇿🇰🇬🇭🇺


#خبر


🌐@turkanxorasan

ترکان خراسان

06 Nov, 08:42


🎼آهنگ: بادگتروب
🪕هنرمند گرامی: استاد #مهدی_اصلاح
(از شاگردان زنده یاد استاد حاج قربان سلیمانی)


#دوتار_ترکان_خراسان



🪕@turkanxorasan

ترکان خراسان

05 Nov, 07:01


🎦موزیک ویدئوی ترکی-فارسی "رویای من"
🎙با صدای: #رسول_شرافت
🎹کیبورد: امیر نیازی
🎥تصویر: امیر علیزاده
📞شماره تماس جهت رزرو مجالس:
09152200664




💻@turkanxorasan

3,083

subscribers

7,015

photos

4,852

videos