ibrahim savalan

دروغ و انکار غیر فارسهای ایران، شاخص اصلی کسانی است که خودشان را دلواپس زبان فارسی می‌دانند. برای مثال علی اصغر حکمت که در دوره رضاشاه وزیر معارف، اولین رئیس دانشگاه تهران و وزیر کشور و در دوره محمدرضا شاه نیز وزیر بهداری، وزیر دادگستری، وزیر پیشه و هنر، وزیر مشاور و وزیر امور خارجه بود، وقتی در سال ۱۳۳۶ گزارشی از سالها تلاش برای آموزش نوین مردم ایران ارائه می‌کرد، نوشت:

«مردم بعضی نقاط دور دست آذربایجان، کردستان و دیگر نقاط مرزی به لهجه‌ای از زبان فارسی آمیخته به عربی و ترکی صحبت می‌کنند. بلوچها هم لهجه خاص خود را دارند. اما این لهجه‌ها به دلیل در نظر گرفتن اکثریت، یعنی ۹۵ درصد جمعیت که به زبان امروزین فارسی صحبت می‌کنند و به خط امروزین فارسی می‌نویسند، نادیده گرفته می‌شوند... شاخصهای فرهنگ ایران، واحد و فاقد تنوع نژادی است و هیچ شباهتی به فرهنگهای دیگر کشورهای آسیایی یا اروپایی ندارد.» (مهدی اختیاری میاب، مسئله اتنیکی در ایران، نشر وارلیق، ص ۲۴۳)

حتی یک نفر هم نمی‌تواند صحت این جمله را تایید کند که ۹۵ درصد جمعیت ایران به فارسی صحبت می‌کنند. ولی آنها می‌خواستند با نوشتن چنین اکاذیبی، برای آینده سندسازی کرده و در آینده بگویند که ایران از همان دوره ساسان و سامان یکدست بود. حکمت زمانی از فارسی نویسی ۹۵ درصد جمعیت ایران سخن می‌گوید که سال قبل از آن، اولین سرشماری رسمی ایران تعداد باسوادان این کشور را ۱۵ درصد نشان داده و ۸۵ درصد قادر به نوشتن به هیچ زبانی نبودند.

دلواپسان فارسی همواره چنین القا می‌کردند که غیر فارسها با عشق و علاقه از فارسی استقبال کرده‌اند، که آن هم دروغی بیش نبود و خوشبختانه حالا موضع قبلی خود را ترک کرده و با گرفتن حالت تدافعی درون سنگرهاشان خزیده‌اند و چند هویت ستیز از قبیل یک تاجیک، یک گیلک، یک ایرانی ارمنی‌تبار، یک تبریزی و یک ایرانی آذری‌تبار از اردبیل هر یک سنگری برای خود ساخته‌اند تا در آن سنگر از زبان فارسی دفاع کرده و این آخرین سنگر تک صدایی، انحصار و استبداد را حفظ کنند.

این آدمها آن قدر ذوق و سلیقه ندارند که برای هشتگ‌ خودشان نیز از کلمات بهتری مانند منوفارسی استفاده کنند و از عبارت سنگر استفاده می‌کنند که به مفهوم چاله و گودالی است که سربازان در مناطق جنگی برای حفظ خود حفر می‌کنند تا ضمن حفاظت خودشان، از آنجا به تیراندازی یا دیدبانی مشغول شوند. در زبان فارسی به سنگر مورچال می‌گفتند که به دو نوع تک نفره و گروهی ساخته می‌شد که به سنگر تک نفره نیز حفره روباه می‌گفتند.

-----------
@ibrahimsavalan

- نه‌دیر آدین؟
- آدیم قادین.
بو بویدا بشریت منیم ائولادیم.
سونرا منه قاداغا قویدو
اؤز قولوم، اؤز قانادیم.

من بوگون ائله بو «قادین» لوغتینی تامسینیب، بو لوغتدن یولا چیخاجاغام. قدیم یازی طرزینده، قاذین شکلینده یازیلان بو لوغتین «بوتون سببی قوهوملار او جومله‌دن حایات یولداشی، کوره‌کن و اونلارین قارداشلاری» آنلاملاری وار ایمیش. سونرالار «ذ» حرفی «د» و «ت» حرفلرینه چئوریله‌رک قادین، خاتین، قاتون و خاتون کیمی سؤزلری تؤره‌دیر و «ذ» حرفی «ی» حرفینه چئوریلیب قایین، قایین‌آتا، قایین‌آنا، قایین‌ننه کیمی سؤزجوکلر یارادیر. قاذین لوغتیندن دوغان قایین و خاتین لوغتلری عینی سؤز اولماقلا، یان یانا اوتوروب قایین‌خاتینی اولوبلار.

ناغیللارین بیرینده، مقدس مئشه‌ده هر آداما مخصوص بیر آغاج وار کی او آغاج اونون همذاتی حساب اولور و او آغاجین آدی قایین آغاجی‌دی و قایین لوغتی بوردا، اؤز و ذات آنلامیندادیر و قادین قارداشینا دا قایین دئییلیر کی ائله همن قادین لوغتی ایله بیر آنلامدا و قاذین سؤزونون بالالاری‌دیلار. پس قادین و اونون قارداشی اولان قایین بیر مفهومدا و بیر ذات حساب اولور و اونلارین آتا و آناسینا، قادین‌آتا و قادین‌آنا عوضینه، قایین‌آتا و قایین‌آنا دئییب و قایین لوغتینی «اؤز و ذات» آنلامیندا توتوب، اونلاری اؤز آنامیز و اؤز آتامیز کیمی دوشونموشوک بیز.

ائله بونا گؤره مین ایل مددتینده، تورک خاتونلاری دا تورک خانلاری کناریندا ایرانین حاکیملری اولوب و بو ایشدن ناراضی اولان فارس تاریخچیلری، کیتابلاریندا تورکان خاتون‌لارین مملکت و اداره ایشلرینه قاریشمالاریندان ناراضیلیق بیلدیریبلر. آما آتا آنالار دئییب: آدام وار ائل دولاندیرار، آدام وار ائو دولاندیرار، آدام وار اؤز باشینی دولاندیرار. آدام وار اونو ائو دولاندیرار، آدام وار اونو ائل دولاندیرار. و بیزجه بونلارین هامیسی‌نین باشیندا بیر قادین دورار. دورار و هامیسینی دولاندیرار. چونکو قادین لوغتی‌نین آنلامی؛ بوتون قوهوملار و قوهوملارین قوهوملاری قدر اوزانار و ائل آنلامی تاپار و دولاندیرار ...

----------
@ibrahimsavalan

اواخر فروردین ۸۴ بود و دوره ریاست خاتمی تمام می‌شد و دو ماه بعد انتخاباتی بود که به پیروزی احمدی‌نژاد منجر شد. آن روزها انتشار متنی با امضای سیدمحمدعلی ابطحی، مبنی بر تلاش دولت برای تغییر بافت جمعیتی مناطق عرب‌نشین، به اعتراضاتی در آن مناطق منجر شده و صدای ما را بلندتر کرده بود.

اکبر اعلمی هم کاندیدای ریاست جمهوری بود و در شهرهای آذربایجان میتینگ برگزار می‌کرد. موضع ما در قبال اعلمی حمایت همراه با نقد بود که آن سالها انتقادمان پررنگتر بود و در طول سالیان، مقبولیت او افزایش یافت ولی همچنان مقبولیت توام با نقد سر جایش است. ما شرکت در جلسات اعلمی را تبلیغ کرده و با حضور در تریبون‌های پرسش و پاسخ، او را به چالش می‌کشیدیم.

همزمان با طوفان ۲۹ فروردین اهواز، تاج‌زاده از طرف ستاد دکتر معین در مشکین جلسه داشت که ماحصل آن سرمقاله‌ای به نام «سه نوع فدرالیسم» به قلم او در روزنامه شرق شد. فردای آن روز، اعلمی در اردبیل بود و من همراه دکتر افشار عباسی (ساکن آلمان) برای شرکت در سخنرانی او به دانشگاه اردبیل رفتم که گفتند «جلسه صرفا برای دانشجویان است» و ما دو ساعت مقابل دانشگاه منتظر ماندیم تا در پایان، از دانشجویان حال و هوای مراسم و از همراهان اعلمی محل جلسه‌ی بعدی را بپرسیم و مطلع شدیم که اعلمی بعد از نماز عصر، در مسجد سرچشمه اردبیل سخنرانی خواهد داشت.

در مسجد ما کنار اصحاب مطبوعات اردبیل مانند آقایان نظری، شیخ‌الاسلامی و... نشستیم. اواسط مراسم من با مراجعه به مسئولان، درخواست تریبون آزاد کردم که به من تریبون ندادند و من مجبورا و بدون اجازه در وسط مسجد ایستاده و با صدای بلند شروع به صحبت کرده و مطالباتمان را مطرح کردم. گفتگوی من و اعلمی بیش از بیست دقیقه طول کشید و برخلاف گشاده رویی دکتر اعلمی، انتظامات تلاش زیادی می‌کردند تا مرا ساکت کنند و از همه طرف بر سرم ریخته بودند.

صدایی مانند رعد و برق در مسجد منفجر شده و فریاد زد که بگذارید حرفش را بزند و نزدیک آمد. صدا متعلق به ودود اسدی بود و این آغاز آشنایی من و ودود بود. دانشجوی دیگری به نام علیرضا (اهل سراب) نیز به کمک ما آمد و صدای اعتراض از همه جای مسجد بلند شد و من دیگر نه به سمت اعلمی، بلکه رو به جمعیت سخن گفتم.

ودود اسدی اهل رشت است و آن روزها دانشجوی دانشگاههای اردبیل بود و همواره صدای رسایی بر علیه ظلم داشت. ماه آینده، آشنایی من و ودود بیست ساله می‌شود و حالا او روانه زندان ائوین شده تا محکومیت ۹ ماهه خود را تحمل کند و پرونده دیگری نیز در دادگاه رشت دارد.

-----------
@ibrahimsavalan

برای قلبی که ۷۱ سال و یک ماه و ۶ روز برای آذربایجان تپید و ۷۰ سال پیش در چنین روزی از تپش ایستاد:

محمدامین رسول‌زاده در ۲۵ سالگی و تنها دو سال در ایران ماند و در آن مدت کوتاه و با آن جوانی، باعث اعجاب همگان شد. او در تهران سردبیر روزنامه ایران نو شد که بنا به نوشته ادوارد براون «بزرگترین، مهمترین و مشهورترین نشریه یومیه ایران بود که سبک روزنامه‌نگاری اروپایی را وارد ایران کرد و سرمشق مطبوعات دیگر شد».

فریدون آدمیت در ص ۹۵-۹۸ کتاب «فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران» می‌نویسد: متفکر برجسته دموکرات ایران محمدامین رسول‌زاده بود، او اندیشه‌گری بود بامایه، با ذهنی فرهیخته و فکری منظم و منطقی، به علاوه در فضیلت اخلاقی از بافضیلت‌ترین مردان بود.

عبدالحسین نوایی می‌نویسد: انسان مؤثر در تاریخ انقلاب ایران و از عوامل بیداری و توجه ایرانیان به مظاهر مشروطیت و حریت محمدامین رسول‌زاده است. محمدامین از مردان فکور و خردمند شرق است. وسعت اطلاع و حجت قوی و خونسردی فراوان، او را در میان کلیه احرار زمان خود مشخص نموده و انصاف عجیب وی در انتقاد قضایا و جریانات وجهه خاصی برای او فراهم نموده بود (مجله یادگار، سال ۵؛ ص ۵۸-۵۹).

استالین با آنکه دشمن قسم خورده او بود ولی باز بزرگی و عظمت او را می‌ستود. صفر حسینوف؛ دبیر شاخه جوانان حزب کمونیست آذربایجان، می‌گوید که استالین سالها بعد با حسرت گفت: «محمدامین رسول‌زاده از دوستان نزدیک من در باکو بود». من برای خوش‌آیند استالین گفتم: «فرومایه درآمد، رهبر مساوات بود و به خارج گریخت». استالین سیاهِ سیاه شد. نگاه چپی به من کرده، یواشکی و خشمگینانه گفت: «درباره کسی که نمی‌شناسی بدگویی نکن» و دیگر با من حرف نزد.

سیدحسن تقی‌زاده که با اکثر اندیشمندان و چهره‌های سیاسی ایران، قفقاز، عثمانی، لبنان، سوریه و مصر از نزدیک آشنا بود، درباره رسول‌زاده می‌نویسد: رسول‌زاده یکی از مردان نامدار فوق‌العاده بود که اگر بگویم من در تمام عمر خود نظیر او را در مشرق ندیده‌ام هیچ نوع مبالغه نکرده‌ام. او از جریان امور عالم بااطلاع و نویسنده زبردستی بود. قوت ایمان و قدرت بیان او حیرت‌انگیز بود و من خوشبختم که او را شناختم. هر ملتی که چنین رجالی دارد خوشبخت است. او پیشوای کامل‌العیاری بود و به پیروان خود القای شور و ایمان می‌کرد (مجله سخن، شماره ۶، سال۱۳۳۴).

تقی‌زاده در ص ۳۵۵ زندگی طوفانی درباره محمدامین می‌نویسد: او پیامبر آذربایجانی بود. صد سال دیگر مثل گاندی برای آذربایجان شوروی است.

-------------
@ibrahimsavalan