читать не перечитать

Васіль Быкаў і маці

🔖 У дзяцінстве Васіль Быкаў быў чуйным да настрою сваёй матулі. Калі ён бачыў яе вясёлай – было хораша і яму. Як толькі яе настрой падаў – хлопчык адчуваў гэта, нібы барометр.

🔖 Пазней, калі Васіль Быкаў стаў вядомым пісьменнікам, згадваючы пра бацькоў, ён асабліва вылучаў ласкавасць і дабрыню сваёй маці.
Ён шанаваў яе і заўсёды ўспамінаў пра яе з самымі цёплымі і добрымі пачуццямі. Хоць жанчына яна была непісьменная і ніводнага радка, напісанага сынам, так ніколі і не прачытала.

🎥 Глядзіце новае відэа на канале – аналіз аповесці Васіля Быкава “Знак бяды”.

📖 Над раманам “Сэрца на далоні” Іван Шамякін пачаў працаваць у 1960 годзе, а ў 1964-м твор выйшаў асобнай кнігай.

📌 Фінал рамана пакідаў пытанні, і чытачы часта цікавіліся: ці будзе працяг? Пісьменнік звычайна прапаноўваў ім самім дадумаць, як складзецца далейшы лёс герояў.

📌 Падзеі ў творы адбываюцца ў 1960-я.

📌 Месца дзеяння дакладна не называецца. У дзённіках Шамякін піша: “Герояў я пасяліў у горадзе Н., пазнавалі Гомель”.

Як з'явілася ідэя ⤵️

У 1957-м ці ў канцы 56-га года Шамякін апынуўся на сабранні падпольшчыкаў, дзе даведаўся пра лёс ні то здрадніка, ні то героя – аднаго з арганізатараў Мінскага падполля Івана Кавалёва.

Пра гэта аўтар згадвае ў кнізе “Роздум на апошнім перагоне”. Там жа апісвае наступны факт: “Цяпер ужо не помню, у якой газеце, у якім горадзе гэта адбылося, але помню, што прачытаў я гэта на Украіне, – аб тым, як немцы з помпай пахавалі забітага імі ж урача, які, як устанавіў журналіст праз многа гадоў, з’яўляўся адным з кіраўнікоў падполля”.

Кароткі змест рамана тут.

📖 Адным з самых спрэчных персанажаў у рамане Шамякіна “Сэрца на далоні” з’яўляецца жонка Яраша – Галіна Адамаўна.

🔖 Вобраз паталагічна раўнівай жанчыны асабліва не спадабаўся чытачкам.

🔖 На іх крытыку ў артыкуле “Размова з чытачом” аўтар адказаў так:
“Многія чытачкі нападаюць на мяне за Галіну Адамаўну. Але, здаецца, ніводная з іх ні ў пісьмах, ні на дыспутах не адважылася сцвярджаць, што такіх раўнівых жонак не бывае ў прыродзе… Я вельмі разумею нашых жанчын і прымаю іх папрокі амаль як кампліменты: значыцца, мне ўдалося падгледзіць у жыцці і пэўны характар суцэльны і рысу, уласцівую ў большай ці меншай меры многім другім жонкам”.

📌 Прататыпам гераіні стала жонка пісьменніка. Яго верная спадарожніца жыцця, Марыя Філатаўна, таксама была вельмі раўнівая.

☝️Вось толькі яе паталагічная рэўнасць мела апраўданне: малады муж аднойчы здрадзіў ёй. Эпізод здрады апісаны ў пенталогіі “Трывожнае шчасце” (у трэцяй аповесці “Агонь і снег”).

На фота: Шамякін з жонкай у 1955 годзе.

Channel photo updated

🙋‍♀️ Вітаю, сябры! Працягваю для вас працаваць, і дзякую ўсім, хто застаецца ў гэтай кампаніі аматараў літаратуры.

🎥 На мінулым тыдні на канале з'явілася новае відэа з цікавымі гісторыямі з жыцця драматурга Андрэя Макаёнка і з разборам яго трагікамедыі “Зацюканы апостал”. Глядзіце гэтае відэа, а таксама⤵️

✔️аналіз рамана Івана Шамякіна “Сэрца на далоні”

✔️відэа пра жанчын у жыцці паэта Янкі Купалы

✔️разбор аповесці Васіля Быкава “Мёртвым не баліць”

✔️і слухайце аўдыякнігу “Майстар і Маргарыта” ў беларускім перакладзе

📝 Коміксы ад Уладзіміра Караткевіча, які шматлікімі малюнкамі і карыкатурамі любіў суправаджаць лісты да сяброў.

🎥 Новае відэа на канале прысвечана творчасці Караткевіча: глядзіце разбор яго аповесці “Дзікае паляванне караля Стаха”.

📌 Кароткі змест аповесці тут.

📌 І яшчэ крыху карысных спасылак⬇️

▫️Тэматыка і праблематыка твора
▫️Вобраз Андрэя Беларэцкага
▫️Мясцовая шляхта ў аповесці
▫️Вобраз Андрэя Свеціловіча
▫️Тэма кахання ў творы
▫️Дзікае паляванне, асоба караля Стаха і апошняя з роду Яноўскіх

🎥 Глядзіце новае відэа на канале з аналізам і характарыстыкамі асноўных персанажаў рамана Івана Мележа “Людзі на балоце”.

📍Кароткі змест твора тут.

📖 Кузьма Чорны “Пошукі будучыні”
Шляхі да шчасця герояў рамана і іх уяўленні пра будучыню
Для кожнага героя рамана ўяўленні пра будучыню звязаны са спадзяваннямі на нешта лепшае для сябе альбо для сваіх дзяцей. Усе яны мараць аб шчаслівым жыцці, каб не мець “у душы ні смутку, ні трывогі”.

Нявада і Ракуцька спадзяюцца, што ў іх дзяцей будзе спакойнае, мірнае і шчаслівае жыццё, напоўненае звычайнымі штодзённымі клопатамі. Для іх галоўнае – мець “сваё гняздо”, не быць адарваным ад роднай зямлі і не бадзяцца па свеце, не маючы прытулку.

Волечка і Кастусь, у якіх укралі маленства, маюць надзею на ціхае і мірнае шчасце для сябе, на тое, чаго было пазбаўлена пакаленне іх бацькоў. Кастусь, які на пачатку твора думае пра сябе, як пра “выгнанца з-пад Вілейкі”, пакутуе ад няпэўнасці сваёй будучыні. Як і для прадстаўнікоў старэйшага пакалення, для яго ўяўленні пра шчаслівую будучыню звязаны з месцам, якое ён можа назваць сваім домам.

Немец Густаў Шрэдэр, імкнучыся забяспечыць бесклапотнае жыццё свайму сыну, абірае шлях да шчаслівай будучыні, звязаны з матэрыяльным багаццем. У перапынках паміж баямі ён здымае з забітых альбо раненых дарагія рэчы і марыць пра тое, як пасля вайны набудзе ўласны маёнтак. Але пад уплывам эмоцый Густаў аддае здабытае золата сваім выратавальнікам.

Багацце і золата ўяўляюцца найвышэйшай каштоўнасцю і для Паліводскага. Ён прагне багацця выключна для сябе, бо сям’і ў яго няма. Напрыканцы Паліводскі прыходзіць да высновы: “Жыццё пражыта чорт ведае як… І нічога не ўдалося…” Багацце вяртаецца да яго, але ўжо позна.

Люцыян Акаловіч спадзяецца вярнуць тое жыццё, якое мела яго сям’я і страціла з прыходам савецкай улады. Ён жыве, кіруючыся спадзяваннямі свайго бацькі: “Як толькі Германія знішчыць савецкую уладу на ўсходзе, то Польшча зноў устане”. Калі пачынаецца вайна, Акаловіча чакае расчараванне. Ён даведваецца, што яго “матку немцы спалілі жывую ў доме, а бацьку павесілі перад домам з падазронасці, што яны нібыта кагосьці хавалі”. Вось да якой высновы ўрэшце прыходзіць гэты герой: “…я і не немец, і не паляк, а тутэйшы, з-пад Клецка. У душы ў мяне так жа пуста, як і ў кішэнях. За плячыма ў мяне ганьба, а перад вачыма пустэча”.

У рамане “Пошукі будучыні” Кузьма Чорны апісвае складаны гістарычны перыяд. Героі не разумеюць, што іх чакае наперадзе, але неяк трэба жыць далей, і, у пэўным сэнсе, ім дапамагае ў гэтым мара пра шчаслівую будучыню. Кіруючыся адной і той жа марай, кожны з іх абірае свой шлях: альбо шлях мірнай, стваральнай працы, узаемнай падтрымкі, спагады, любові да роднага краю, альбо шлях помсты, нянавісці, разбурэння, узбагачэння за кошт іншых. Лёс, які напаткаў Шрэдэраў, Акаловіча і Паліводскага, падцвярджае думку, выказаную Сымонам Ракуцькам: “Як свет стаіць, то яшчэ не было вядома, каб на нянавісці вырасла шчасце, а радасць на чужой бядзе”.

📝 “Загадка ёсць у лёсе амаль кожнага мастака. Гэта загадка ракі: яна нараджаецца недзе ў вытоках, трымціць і мроіцца там, і толькі мора, у якое ўпадае рака, цалкам разгадвае яе. Мора – гэта час, жыццё народа і літаратуры, да якіх прылучаецца мастак. У асобе, у адзінкавым лёсе – загадка, у жыцці народа і літаратуры – вырашэнне яе”.
📖 З кнігі Міхася Стральцова “Загадка Багдановіча”.

🔖 Янка Купала, Якуб Колас і Максім Багдановіч – менавіта гэтых трох пісьменнікаў лічыў зоркамі аднолькавай велічыні паэт, празаік і літаратурны крытык Міхась Стральцоў.

🔖 У чым феномен Максіма Багдановіча, які пакінуў родную зямлю ў пяцігадовым узросце, гадаваўся ў рускамоўным асяроддзі і стаў класікам беларускай літаратуры, разважае Міхась Стральцоў у эсэ, прысвечаным паэту.

🎥 Кароткі змест эсэ – у новым відэа на канале.

📍Глядзіце відэапераказы іншых твораў Міхася Стральцова⬇️

Адзін лапаць, адзін чунь

Сена на асфальце

🎥 Глядзіце новае відэа: https://youtu.be/v-2Y3eAzE9s

📌 А таксама падпісвайцеся на мяне ў TikTok

📌 І падтрымлівайце праз Boosty

"Памятаю, як горача, страсна абараняў Караткевіч беларускую мову, спрачаючыся ў сакавіку 1966 года ў маім інтэрнацкім пакоі з драматургам Анатолем Галіевым <...> Галіеў стаў даказваць, што “нацыянальныя” крытэрыі ўжо аджылі сваё і павінны ўступіць месца “тэхнакратычным” поглядам. Таму Валодзя не мае, маўляў, рацыі, трымаючыся беларускай мовы, беднай, недалікатнай. Калі б стаў пісаць па-руску, то меў бы і славу, і ганарары. Караткевіч злаваўся, абвяргаючы апанента, чытаў вершы Багдановіча. Спрабаваў – Гаруна.

<...>Нечакана на бок больш далёкага госця стала і мая нябожчыца маці: так, беларуская мова нейкая “некультурная”… І тут Валодзя першы раз на маіх вачах заплакаў:

– Усе вы нават не ведаеце, якую страшную рэч кажаце".

(З кнігі Адама Мальдзіса “Жыццё і ўзнясенне Уладзіміра Караткевіча”)

Сёння адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. Віншую са святам❤️

📖 У паэме Якуба Коласа “Новая зямля” імёны прататыпаў і герояў супадаюць.

🔖 Галоўны герой ляснік Міхал. Яго прататып – бацька паэта Міхаіл Казіміравіч Міцкевіч.

🔖 Жонка Міхала, гаспадарлівая беларуская сялянка Ганна. Маці пісьменніка таксама звалі Ганнай, а імя па бацьку ў яе было Юр’еўна.

🔖 Дзядзька Антось – брат Міхала і верны памочнік ва ўсіх справах. У бацькі Якуба Коласа быў родны брат, Антон Казіміравіч, які ўсё жыццё прысвяціў сям’і і дзецям Міхаіла Міцкевіча.

🔖 Кастусь – гэта сам паэт, сапраўднае імя якога – Канстацін Міхайлавіч Міцкевіч.

➡️ Кароткі змест паэмы
➡️ Вобраз Міхала
➡️ Вобраз Антося

🎥 Новае відэа на канале – пераказ апавядання Кузьмы Чорнага “Макаркавых Волька”.

📝 Апавяданне было створана ў 1938-м, у гэтым жа годзе аўтара арыштавалі. У турме ён знаходзіўся восем месяцаў.

📝 У апавяданні “Макаркавых Волька” Кузьма Чорны ва ўласцівай яму псіхалагічнай творчай манеры паказвае, што за людзі аказваюцца здольнымі пісаць даносы.
https://youtu.be/eZr7LxWPHYo

📖 Вобраз Лыганоўскага-Альшанскага
На пачатку твора паведамляецца, што на другім паверсе ў пад’ездзе апавядальніка жыве лекар, які, “здаецца, працуе ў доме вар’ятаў”, псіхіятр Вітаўт Шапо-Калавур-Лыганоўскі. Гэтае дзіўнае імя, дарэчы, адразу зацікавіла Косміча, і аднойчы ён нават запытаўся ў суседа, адкуль такое імя. Лыганоўскі адказаў, што і сам не ведае, відаць, яго прадзед быў “інтэлігентны”: “Мабыць, з лапцявой шляхты. Гонар, пэўна, вось і ўся музыка”.

У канцы рамана мы даведваемся, што Лыганоўскі аказваецца апошнім прадстаўніком роду Альшанскіх. Яшчэ юнаком ён пайшоў з дому, вандраваў па розных краінах, стаў добрым лекарам. Перад пачаткам вайны ён вярнуўся на радзіму і патаемна сустрэўся з бацькам, ад якога і даведаўся пра сямейную таямніцу. Варта адзначыць, што погляды бацькі і сына наконт нацысцкай Германіі разыходзіліся. Сыну не падабалася, што бацька “круціць раман з панам Розенбергам”.

Калі бацька памёр, Лыганоўскі вырашыў разгадаць таямніцу роду, распачаў пошукі скрабу і дакументаў. Пры гэтым яго больш цікавілі менавіта дакументы, якія б пацвердзілі яго княскую годнасць. У выніку Лыганоўскі звязаўся з бандытамі, менавіта па яго віне і з яго ведама былі здзейснены многія забойствы ў рамане.

Аб маральных якасцях Лыганоўскага можна зрабіць пэўныя высновы і з наступнай яго рэплікі пра сваіх пацыентаў: “Многіх з іх не вылечыш. І саромецца няма чаго. Прыйдзе час, на гэтых, безнадзейных, мы накопім матар’ял надзеі для іншых”. Па сутнасці, ён абыякавы да людзей, і лёс кожнага канкрэтнага чалавека яго мала цікавіць.

Лыганоўскі-Альшанскі ўспрымае Косміча як вартага саперніка, а той, у сваю чаргу, шкадуе, што такі высокакваліфікаваны спецыяліст і ўвогуле разумны чалавек, як Лыганоўскі, не скарыстаў свае шматлікія таленты дзеля добрых спраў. Апавядальнік як у пачатку, так і ў канцы твора шчыра захапляецца знешнасцю апошняга з роду Альшанскіх: “Выключна складзены, з пародзістым бронзавым абліччам, нібы сярэдневяковы кандацьер з медаля. Хвалістая грыва срэбных валасоў, рот з цвёрдым прыкусам, шэрыя вочы глядзяць пільна”. І разам з тым галоўны герой прызнае, што “за дасканалай, боскай абалонкай раз’елася ржою наскрозь, аблепленая да апошняга крывёю і багнам сутнасць”.

Такім чынам, вобраз Лыганоўскага-Альшанскага складаны і неадназначны. З аднаго боку, гэта таленавіты лекар і разумны чалавек. А з іншага боку, ён пазбаўлены эмпатыі, і ўрэшце гэта ён вінаваты ў тым, што гінуць многія нявінныя людзі. У канцы рамана Лыганоўскі перад тым, як атруціцца ў турэмнай камеры, і сам прызнае, што не зрабіў у жыцці “амаль нічога людскага”.

📖 Гісторыя Беларусі ў рамане “Чорны замак Альшанскі”
🔖 Сюжэт грунтуецца на падзеях, якія адбываліся ў розныя часы на тэрыторыі нашай краіны. Адзін гістарычны пласт твора – XVI–пачатак XVII стагоддзя. Да гэтага перыяду адносіцца старадаўняя кніга, знойдзеная на гары дома вартаўніка касцёла пры замку ў Альшанах. На пачатку твора згадваюцца падзеі, якія адбываліся ў той час у ваколіцах Альшан і якія, імаверна, маглі быць звязаны з таямніцай, зашыфраванай у кнізе.

🔖 У творы можна знайсці, напрыклад, наступную агульную характарыстыку таго перыяду: “XVI–XVII стагоддзі. Самы пярэдадзень шалёнага націску Польшчы”. А яшчэ варта звярнуць увагу на тое, як галоўны герой успрымае вядомых гістарычных асоб. Звяртаючыся да Пташынскага, Косміч кажа: “Астрожскіх успомні, Міколу Радзівіла, Сапегу Льва. Сапраўдныя, адукаваныя, стрыманыя людзі, хай сабе і страсныя”.

🔖 У працэсе пошукаў разгадкі таямніцы апавядальнік прыходзіць да высновы, што падзеі, якія мелі месца ў Альшанах больш за тры стагоддзі таму, нейкім чынам звязаныя з нядаўнім мінулым. І другі гістарычны пласт рамана – гэта час перадваенны, падзеі Другой сусветнай вайны і пасляваенных гадоў. Да гэтага перыяду адносяцца злачынствы, здзейсненыя мясцовымі бандытамі, а таксама нямецкімі акупантамі. У выніку, пошукі схаванага скарбу сумяшчаюцца з пошукамі архіўных дакументаў, якія могуць выкрыць злачынцаў.

🔖 Вайна так і ці інакш паўплывала на лёс кожнага героя. У самым пачатку рамана апавядальнік згадвае, што і ён ваяваў, быў моцна паранены. У творы звяртаецца ўвага на тое, што апошняя вайна выклікае ў памяці кожнага беларуса надзвычай балючыя ўспаміны. “…Сапраўды мы ўсе атручаныя бойкай. Магчыма, вар’яты”, – так разважае апавядальнік, пачуўшы ад ксяндза Жыховіча пра яго ўдзел у падполлі.

🔖 Такім чынам, у рамане згадваюцца падзеі двух абсалютна розных перыядаў у айчыннай гісторыі. З аднаго боку, твор абуджае цікавасць чытача да больш далёкага мінулага нашага краю, калі беларускія землі ўваходзілі ў склад Вялікага Княства Літоўскага і калі “быў жывы Леў Сапега, яшчэ не нахлынулі шведы, яшчэ старажытная мова гучала, гучала на поўны рот і ва ўладзе і ў судзе”. А з іншага боку, у рамане згадваецца надзвычай цяжкі для беларускага народа перыяд з адносна нядаўняй гісторыі: калі Беларусь была падзеленая на заходнюю і ўсходнюю, потым уз’яднаная і амаль адразу ж вымушаная супрацьстаяць нападу фашысцкай Германіі.

📌 Раман “Чорны замак Альшанскі” Караткевіч прысвяціў жонцы Валянціне Браніславаўне. Ён паабяцаў ёй напісаць дэтэктыў у першы дзень іх знаёмства.

☝️А пазнаёміліся яны так. Аднойчы пісьменніка запрасілі ў Брэст на чытацкую канферэнцыю, на якую са сваімі студэнтамі прыйшла і іх куратар, археолаг Валянціна Браніславаўна. Але канферэнцыя яе не вельмі цікавіла: яна сядзела і чытала нейкі дэтэктыў.

🔖 Калі пазней яе асабіста пазнаёмілі з Караткевічам, яна запыталася ў яго, чаму б яму лепш дэтэктыў не напісаць, і прапанавала стварыць штосьці ў стылі, напрыклад, “Дзікага палявання караля Стаха”. Пісьменнік засмяяўся і заўважыў, што менавіта ён і напісаў “Стаха”. У той жа дзень Караткевіч і яго новая знаёмая пайшлі разам піць каву.

📖 Над стварэннем рамана “Чорны замак Альшанскі” ён працаваў прыкладна дзесяць год. У прысвячэнні напісана: “В. К., якой гэты раман абяцаў дзесяць год назад, з удзячнасцю”.

📍На здымку: Міхаіл Забэйда-Суміцкі, Валянціна і Уладзімір Караткевічы, Вацлаў Жыдліцкі (Прага, 1973 год).

🔖 Для тых, хто заблытаўся ў героях, – спіс асноўных дзейных асоб рамана “Чорны замак Альшанскі”
▪️Антон Глебавіч Косміч – галоўны герой, вучоны, спецыяліст па сярэдневяковай гісторыі, палеограф.
▪️Мар’ян Пташынскі – яго сябар, “адзін з лепшых у краіне знаўцаў архіўнай справы”, калекцыянер-аматар.
▪️Зоя Пярэрвенка – “былая любоў” галоўнага героя.
▪️Косцік Красоўскі – палеантолаг, муж Зоі.
▪️Адам Пятровіч Хілінскі – сусед і “прыяцель па шахматах” Косміча.
▪️Андрэй Арсеньевіч Шчука – прыяцель Хілінскага, палкоўнік крымінальнага вышуку.
▪️Росцік Грыбок – сусед Косміча, працуе ў адным ведамстве са Шчукам.
▪️Вітаўт Шапо-Калавур-Лыганоўскі – урач-псіхіятр, сусед Косміча. Ён жа князь Вітаўт-Ксаверы-Станіслаў Альшанскі – апошні з роду Альшанскіх.
▪️Дворнік Кухарчык.
▪️Герард Пахольчык – прадавец у тытунёвым кіёску, былы слуга Альшанскіх.
▪️Дзед Мультан – вартаўнік пры замку і касцёле ў Альшанах.
▪️Стасік Мультан – унук дзеда Мультана.
▪️Васілёк Шубайла – сябар Стасіка.
▪️Якуб Іванавіч Клепча – лейтэнант, расследаваў справу гібелі Пташынскага.
▪️Мікола Чэсевіч Зеляпушчанак, ён жа Вячорка, – загадчык клуба ў Альшанах.
▪️Марыя Сямёнаўна – яго жонка.
▪️Леанард Жыховіч – ксёндз.
▪️Нічыпар Сяргеевіч Альшанскі – старшыня калгаса.
▪️Тодар Ігнатавіч Ганчаронак – бухгалтар, член пасялковага Савета. Ён жа Боўбель – былы кіраўнік банды.
▪️Ігнась Якаўлевіч Высоцкі – “возны” ў Альшанах. “Ён жа Крыштоф за польскім часам… Ён жа Уладак пры немцах…” Ён жа бандыт па прозвішчы Кулеш у пасляваенны час.
▪️Міхась Іванавіч Змагіцель – настаўнік беларускай мовы.
▪️Рыгор Іванавіч Шаблыка – настаўнік гісторыі.
▪️Людвік Лапатуха – за польскім часам працаваў у бібліятэцы магната Альшанскага, у гады вайны ўцёк з-пад расстрэлу, стаў вар’ятам.
▪️Генка Сядун, Таня Салей, Тарэса Гайдучык, Валянціна Волат – група маладых археолагаў.
▪️Стася Рэчыц – кіраўнік археалагічнай экспедыцыі.

📝 Чарнавыя накіды, зробленыя Караткевічам.

☝️А сёння, дарэчы, Дзень ручнога пісьма.

📖 Вобраз Высоцкага ў рамане “Чорны замак Альшанскі”
Вось якім гэтага персанажа апавядальнік бачыць упершыню: “…высокі, выключна складзены і збіты мужчына год сарака з нечым. Валасы цёмна-русыя, светлыя вочы прыжмураны. У руках лянівая грацыя, па якой відаць: можа быць нечакана рухлівы. Нос прамы, рот няўлоўна ўсміхаецца”. Космічу здаецца, што гэты чалавек, мабыць, даволі разумны: “…была ў ім гэткая старасялянская ветлівасць і выхаванасць, але было і нешта дужа інтэлігентнае”.

Калі затым ў размове з галоўным героем возны Ігнась Высоцкі гаворыць, што ён толькі чатыры класы польскай гімназіі скончыў і яго “вышыблі за ўдзел у патрыятычным гуртку”, Косміч адказвае: “То падвучыліся б недзе на бухгалтарскіх ці нейкіх агранамічных там курсах”. Высоцкі тлумачыць, што гэта яму не патрэбна. Ён удае з сябе простага чалавека, звычайнага абывацеля, які нібыта толькі і марыць, што пра спакойнае жыццё: “Па-мойму, дык жыві ціха, хоць фурманам, і нікуды не лезь”.

Ад Высоцкага Косміч даведваецца пра трагічны лёс яго сваякоў: “траюраднага брата палякі павесілі перад самым вераснем” (1939 года) за тое, што “нібыта забіў правакатара”, а другога брата, стрыечнага, немцы ў 1944-м расстралялі за падполле. Пазней, праўда, высвятляецца, што гэтыя “браты” выдуманыя. А Крыштоф, Уладак і Ігнась – гэта адна і тая ж асоба.

У эпізодзе, калі Высоцкі абражаецца на словы пасажыра цягніка, які называе іх “тубыльцы”, Косміч прыкмячае гэтую яго рэакцыю і напачатку думае, што, мабыць, возны мае “пэўнае імкненне да пашаны”. І толькі пазней, калі ўся праўда выкрываецца, становіцца зразумелым, чаму слова “тубыльцы” вывела Высоцкага з раўнавагі. Яго раздражняла тое, што ён быў прывязаны да гэтага месца, вымушаны быў сядзець тут і шукаць схаваны нямецкі архіў, які можа выкрыць усю праўду. А праўда была ў тым, што Высоцкі быў здраднікам, забойцам і бандытам. Расказваючы пра ўчынкі гэтага злачынцы, былы пракуратар Яраслаў Мірашэўскі адзначае: “Выключная жорсткасць, зверства, бесчалавечча, нуль маралі, аніякага раскаяння. Небяспечны люты звер, кат і вылюдак”.

Высоцкаму двойчы ўдаецца пазбегнуць пакарання смерцю. Спачатку ў 1939-м яму вынеслі смяротны прысуд за забойства сына палясоўшчыка Андрона Сая. Але 1-га верасня пачалася вайна, і ўжо было не да выканання прысуду. Высоцкі цудоўным чынам застаўся жывы, узяў сабе новае імя – Уладак. Падчас вайны ён быў звязаны з акупантамі. Але неяк немцы, праглядаючы турэмныя акты, натрапілі на смяротны прысуд Крыштофу Высоцкаму. Устанавіць асобу было нескладана. Высоцкага арыштавалі і, як усе затым думалі, пакаралі разам з іншымі падпольшчыкамі. Вось толькі яму зноў пашчасціла выжыць. Якраз быў ліпень 1944-га, і акупанты кінуліся наўцёкі. У першыя пасляваенныя гады Высоцкі кіраваў бандай, якая дзейнічала ў акрузе, і быў вядомы пад прозвішчам Кулеш.

Такім чынам, Высоцкі-Кулеш – адзін з тых адмоўных персанажаў у творы, што ўвасабляюць усё злое і бесчалавечнае. Галоўны герой Антон Косміч з самага пачатку адчувае штосьці няладнае ў словах і паводзінах Высоцкага і ўрэшце выкрывае яго як злачынцу.

🎥 А на канале выйшла новае відэа – пераказ аповесці Васіля Быкава “Альпійская балада”.
https://youtu.be/24TF3Ls464k