نمیدانم این نگرانی در میانه این میدان چه جایگاهی خواهد یافت اما مهمترین یا یکی از مهمترین مسئلههای میدان امروز از دست در رفتن سر رشته رفاه عمومی است.
ما با تطورات نهادی دولت در ایران مواجهیم. در یک منظر کلان دولت در حال تبدیل به ساختاری است که بیش از نگرانی برای رفاه عمومی، در بهترین حالت، چرتکه به دست در پی تراز ساختن حسابهای مالی خود است و در واقعیت در حال سرویس دادن به طبقات فوقانی جامعه.
در شماره پنجم فصلنامه نامه جمهور، کوشیدم سیر این تطورِ نگران کننده را در چارچوب عنوان «طبقه دولتمند و سرکوب رفاه»، توصیف و صورتبندی کنیم.
«سرکوب رفاه» امروز بیش از هر زمان دیگری در حال پیشروی است:
سیاستهای حمایتی و رفاهی دولت، برنامه به برنامه و بودجه به بودجه در حال آبرفتن است. مسئله سرکوب رفاه، جدی است.
برنامه هفتم در پایان دههای تدوین شد که بنابر گزارشهای رسمی، فقر با جهشی سه برابری، قریب به سی درصد مردم را درگیر خود کرده بود. در موقعیتی متولد شد که باز هم بنابر گزارشهای رسمی، بیش از نیمی از مردم از تأمین کالری مورد نیاز خود ناتوان بودند. با این حال ابعاد رفاهی و حمایتی برنامه هفتم از برنامه ششم هم کمتر بود. اگر بنا را بر کمیت احکام حمایتی بگذاریم، احکام حمایتی برنامه هفتم، یک سوم احکام برنامه ششم بود. این در حالی است که پارهای احکام برنامه ششم، با وجود این که هفت سال و نیم زمان برای اجرا داشتند، از روی کاغذ تکان نخورده بودند!
وجه مهم این نگرانی، اکنون این است که لایحه بودجه ۱۴۰۴، حتی پارهای از همان معدود احکام حمایتی برنامه هفتم را هم نادیده گرفته است. تأمین حداقلهای رفاهی همچنان متاثر از نیروی ضد رفاه است. پیشروی برنامههای ضد رفاه ممتنع ساختنِ مقاومت، پیشرفت و البته عدالت است.
بگذریم.
در این گزارش (مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی) سعی کردیم لایحه بودجه ۱۴۰۴ را از منظر اجتماعی بررسی کنیم.
پیشتر در این گزارش جامع (پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام) تلاش کرده بودیم، از همین منظر لایحه برنامه هفتم توسعه را بررسی کرده و برای مقولات مهمی مانند رشد اقتصادی، روابط کار، تامین اجتماعی، مسکن، مولدسازی و شفافیت، پیوست عدالت تولید کنیم.
لوایح برنامه توسعه و برنامه و بودجه سالانه از مهمترین گرانیگاههایی که بدون نقد و ارزیابی از منظر عدالت اجتماعی، عقبماندگی کنونی در زمینه عدالت را به سرعت تشدید خواهند کرد.
@tabagheh3_ir