بە درێژایی مێژوو، هەندێک جار بزووتنەوە سۆسیالیستی وناسیۆنالیستەکان بۆ گەیشتن بە سەربەخۆیی یان ڕزگاربوون لە داگیرکاریی کۆلۆنیالیزم وهێزی بێگانه یەکگرتوو بوون. لێرەدا چەند نموونەیەکی بەرچاو دەخرێـتـەڕوو کە ئەم دوو ئایدۆلۆژیایە بۆ دابینکردنی سەروەری سیاسی و بنیاتنانی دەوڵەتی سەربەخۆ و ڕزگاری هاوکاریان کردووە.
ویـــتـــنـــام
بزووتنەوەی سەربەخۆیی ویتنام: بە سەرۆکایەتی هۆشی مین، لایەنە ناسیۆنالیست و سۆسیالیستییەکانی تێکەڵ کرد بۆ خەباتی سەربەخۆیی ڤێتنام لە دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی فەرەنسا و دواتر بەرەنگاری داگیرکاری ئەمریکا بووەوە لە جەنگی ڤێتنامدا
بەرەی یەکگرتوو: ناسیۆنالیزمی ویتنام لەگەڵ سۆسیالیزمی مارکسی-لینینی هاوکار بوون بۆ یەکخستنی گروپە جیاوازەکان لەژێر ئامانجێکی هاوبەشی سەربەخۆییدا، کە دواجار بوو بە هۆی دروستبوونی کۆماری سۆسیالیستی ڤێتنام لە ساڵی ١٩٧٦.
ئەلــجــزائــیــر
FLN 1554 - 1962
بەرەی ڕزگاری نیشتمانی لە شەڕی ئەلـجـەزائــیـر بۆ سەربەخۆیی لە دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی فەرەنسا، ناسیۆنالیستەکەن لەگەڵ سۆسیالیستەکەن لە سەر بانگەشە بۆ چاکسازی کۆمەڵایەتی و خەباتی دژە کۆلۆنیالیستی ریککەوتن.
ناسیونالیستەکان وسۆسیالیستەکان دوای سەربەخۆیی ئەلجەزائیر لە سەردەمی ئەحمەد بن بێلا وهواری بومێدیێن سیاسەتی سۆسیالیستی پەیڕەو کرد وتیشکی خستە سەر چاکسازیی زەوی و نیشتمانی و گەشەپێدانی ئابووری بە سەرکردایەتی دەوڵەتی سەربەخۆی ئەلجزایر.
هـیـنـدســتـان
Indian Independence Movement
Indian National Congress (INC)
بزووتنەوەی سەربەخۆیی هیندستان: کوتلە جۆراوجۆرەکانی هیندستان، لەوانە کۆنگرەی نەتەوەیی هیندستان لە سەردەمی سەرکردەکانی وەک جەوهەرلال نەهرۆ و سوبهاس چاندرە بۆس، بیرۆکەی ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستییان رێکخست بۆ بەرەنگاربوونەوەی دەسەڵاتی کۆلۆلنیالی بەریتانیا.
هاوکاری ئایدۆلۆژیەکان: لە کاتێکدا گاندی سەرکردایەتی بزووتنەوەیەکی ناسیۆنالیستی فراوانتری دەکرد، کەسایەتییەکانی وەک نەهرۆ بنەما سۆسیالیستیەکانیان بۆ هیندستانی دوای سەربەخۆیی بەرەوپێش دەبرد. تەنانەت سوپای نیشتمانی هیندستانی بە ئامانجی سۆسیالیستی وناسیۆنالیستی پێکهێنا بۆ ئەوەی ڕاستەوخۆ دژایەتی هێزەکانی بەریتانیا بکەن.
چــیــن
CCP & KMT
حیزبی کومونیستی چین و پارتی ناسیونالیست زۆرجار لە ساڵانی ١٩٢٠لە ململانێدا بوون، بەڵام لە ١٩٣٠ یەکگرتوو بوون بۆ بەرەنگاربوونەوەی لەشکرکێشی ژاپۆن.
بەرەی یەکگرتوو هاوپەیمانییەک بوو کە ناسیۆنالیستەکان وسۆسیالیستەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی هەڕەشەیەکی گەورەتر یەکدەگرت، سەربەخۆیییان لە داگیرکاری ژاپۆن بەدەستهێنا. پێش ئەوەی لە کۆتاییدا لە ناوخۆدا جیاببنەوە.
ئــەفــریــقـای بــاشــوور
کۆنگرەی نەتەوەیی ئەفریقا ANC
بزووتنەوەیەکی ناسیۆنالیستی کۆنگرەی نەتەوەیی ئەفریقا و هاوپەیمانە سۆسیالیستییەکان هاوپەیمانی لەگەڵ گروپە سۆسیالیستی و کۆمۆنیستەکان پێکهێنا بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئاپارتاید و بەرەنگاربوونەوەی ستەمکاریی کۆلۆنیالیزم.
یەکگرتوو دژی ئاپارتاید: کەسایەتییەکانی وەک نیلسۆن ماندێلا و سەرکردەکانی پارتی کۆمۆنیستی ئەفریقای باشوور پێکەوە کاریان کرد، جەختیان لەسەر هەردوو ڕزگاری نیشتمانی و دادپەروەری کۆمەڵایەتی کردەوە، دواجار لە ئەنجامی هەڵوەشاندنەوەی ئاپارتاید، دیموکراسی فرەڕەگەزی دامزراند.
کــــوبـــا
شۆڕشی کوبا: بزووتنەوەی فیدڵ کاسترۆ ناسیۆنالیزمی کوبای لەگەڵ بنەما سۆسیالیستی و دژە ئیمپریالیستەکان هاوکار بوون بۆ ڕووخاندنی ڕژێمی باتیستا کە بە شێوەیەکی زۆر لە ژێر کاریگەری بەرژەوەندییەکانی ئەمریکادا بوو.
ئایدیالی ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستی بە سەرۆکایەتی کاسترۆ هەم سەرنجی ناسیۆنالیستی و هەم سەرنجی بەها سۆسیالیستییەکانی دەدا، ئەمەش بووە هۆی دامەزراندنی دەوڵەتێکی سۆسیالیستی لە ساڵی 1959 کە جەختی لەسەر سەروەری و چاکسازی کۆمەڵایەتی دەکردەوە.
ئـــەنــگــۆلا
MPLA
لە کاتی شەڕی سەربەخۆیی ئەنگۆلا دژی دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی پورتوگال، (بزووتنەوەی جەماوەری بۆ ڕزگارکردنی ئەنگۆلا) هەردوو بنەمای ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستی لەخۆگرتبوو
سەربەخۆیی و ململانێی مەدەنی دوای بەدەستهێنانی سەربەخۆیی لە ساڵی ١٩٧٥، لایەنە ناوخۆییەکانی ئەنگۆلا هەردوو ئایدۆلۆژیای ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستییان لەخۆگرتبو.
ئەم نموونانە ئەوەمان بۆ دەردەخەن کە هاوپەیمانی سۆسیالیستی و ناسیۆنالیستی زۆرجار لە بزووتنەوە دژە کۆلۆنیالیزم و ڕزگاریخوازەکاندا کاریگەر بووە، لە ژێر ئامانجە هاوبەشەکانی سەربەخۆیی و چارەنووس و چاکسازی کۆمەڵایەتیدا یەکدەگرنەوە. بەڵام ئەم هاوکارییە زۆرجار لە ژێر کاریگەریی زەمینە مێژوویی و کولتوورییە تایبەتەکاندا دەبێت، زۆرجار سەربەخۆیی بەدەست دێت و پەرەدەستێنێت یا دەتوێتەوە.
ڕەزا مستەفاسوڵتانی
@Komala1
ویـــتـــنـــام
بزووتنەوەی سەربەخۆیی ویتنام: بە سەرۆکایەتی هۆشی مین، لایەنە ناسیۆنالیست و سۆسیالیستییەکانی تێکەڵ کرد بۆ خەباتی سەربەخۆیی ڤێتنام لە دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی فەرەنسا و دواتر بەرەنگاری داگیرکاری ئەمریکا بووەوە لە جەنگی ڤێتنامدا
بەرەی یەکگرتوو: ناسیۆنالیزمی ویتنام لەگەڵ سۆسیالیزمی مارکسی-لینینی هاوکار بوون بۆ یەکخستنی گروپە جیاوازەکان لەژێر ئامانجێکی هاوبەشی سەربەخۆییدا، کە دواجار بوو بە هۆی دروستبوونی کۆماری سۆسیالیستی ڤێتنام لە ساڵی ١٩٧٦.
ئەلــجــزائــیــر
FLN 1554 - 1962
بەرەی ڕزگاری نیشتمانی لە شەڕی ئەلـجـەزائــیـر بۆ سەربەخۆیی لە دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی فەرەنسا، ناسیۆنالیستەکەن لەگەڵ سۆسیالیستەکەن لە سەر بانگەشە بۆ چاکسازی کۆمەڵایەتی و خەباتی دژە کۆلۆنیالیستی ریککەوتن.
ناسیونالیستەکان وسۆسیالیستەکان دوای سەربەخۆیی ئەلجەزائیر لە سەردەمی ئەحمەد بن بێلا وهواری بومێدیێن سیاسەتی سۆسیالیستی پەیڕەو کرد وتیشکی خستە سەر چاکسازیی زەوی و نیشتمانی و گەشەپێدانی ئابووری بە سەرکردایەتی دەوڵەتی سەربەخۆی ئەلجزایر.
هـیـنـدســتـان
Indian Independence Movement
Indian National Congress (INC)
بزووتنەوەی سەربەخۆیی هیندستان: کوتلە جۆراوجۆرەکانی هیندستان، لەوانە کۆنگرەی نەتەوەیی هیندستان لە سەردەمی سەرکردەکانی وەک جەوهەرلال نەهرۆ و سوبهاس چاندرە بۆس، بیرۆکەی ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستییان رێکخست بۆ بەرەنگاربوونەوەی دەسەڵاتی کۆلۆلنیالی بەریتانیا.
هاوکاری ئایدۆلۆژیەکان: لە کاتێکدا گاندی سەرکردایەتی بزووتنەوەیەکی ناسیۆنالیستی فراوانتری دەکرد، کەسایەتییەکانی وەک نەهرۆ بنەما سۆسیالیستیەکانیان بۆ هیندستانی دوای سەربەخۆیی بەرەوپێش دەبرد. تەنانەت سوپای نیشتمانی هیندستانی بە ئامانجی سۆسیالیستی وناسیۆنالیستی پێکهێنا بۆ ئەوەی ڕاستەوخۆ دژایەتی هێزەکانی بەریتانیا بکەن.
چــیــن
CCP & KMT
حیزبی کومونیستی چین و پارتی ناسیونالیست زۆرجار لە ساڵانی ١٩٢٠لە ململانێدا بوون، بەڵام لە ١٩٣٠ یەکگرتوو بوون بۆ بەرەنگاربوونەوەی لەشکرکێشی ژاپۆن.
بەرەی یەکگرتوو هاوپەیمانییەک بوو کە ناسیۆنالیستەکان وسۆسیالیستەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی هەڕەشەیەکی گەورەتر یەکدەگرت، سەربەخۆیییان لە داگیرکاری ژاپۆن بەدەستهێنا. پێش ئەوەی لە کۆتاییدا لە ناوخۆدا جیاببنەوە.
ئــەفــریــقـای بــاشــوور
کۆنگرەی نەتەوەیی ئەفریقا ANC
بزووتنەوەیەکی ناسیۆنالیستی کۆنگرەی نەتەوەیی ئەفریقا و هاوپەیمانە سۆسیالیستییەکان هاوپەیمانی لەگەڵ گروپە سۆسیالیستی و کۆمۆنیستەکان پێکهێنا بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئاپارتاید و بەرەنگاربوونەوەی ستەمکاریی کۆلۆنیالیزم.
یەکگرتوو دژی ئاپارتاید: کەسایەتییەکانی وەک نیلسۆن ماندێلا و سەرکردەکانی پارتی کۆمۆنیستی ئەفریقای باشوور پێکەوە کاریان کرد، جەختیان لەسەر هەردوو ڕزگاری نیشتمانی و دادپەروەری کۆمەڵایەتی کردەوە، دواجار لە ئەنجامی هەڵوەشاندنەوەی ئاپارتاید، دیموکراسی فرەڕەگەزی دامزراند.
کــــوبـــا
شۆڕشی کوبا: بزووتنەوەی فیدڵ کاسترۆ ناسیۆنالیزمی کوبای لەگەڵ بنەما سۆسیالیستی و دژە ئیمپریالیستەکان هاوکار بوون بۆ ڕووخاندنی ڕژێمی باتیستا کە بە شێوەیەکی زۆر لە ژێر کاریگەری بەرژەوەندییەکانی ئەمریکادا بوو.
ئایدیالی ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستی بە سەرۆکایەتی کاسترۆ هەم سەرنجی ناسیۆنالیستی و هەم سەرنجی بەها سۆسیالیستییەکانی دەدا، ئەمەش بووە هۆی دامەزراندنی دەوڵەتێکی سۆسیالیستی لە ساڵی 1959 کە جەختی لەسەر سەروەری و چاکسازی کۆمەڵایەتی دەکردەوە.
ئـــەنــگــۆلا
MPLA
لە کاتی شەڕی سەربەخۆیی ئەنگۆلا دژی دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی پورتوگال، (بزووتنەوەی جەماوەری بۆ ڕزگارکردنی ئەنگۆلا) هەردوو بنەمای ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستی لەخۆگرتبوو
سەربەخۆیی و ململانێی مەدەنی دوای بەدەستهێنانی سەربەخۆیی لە ساڵی ١٩٧٥، لایەنە ناوخۆییەکانی ئەنگۆلا هەردوو ئایدۆلۆژیای ناسیۆنالیستی و سۆسیالیستییان لەخۆگرتبو.
ئەم نموونانە ئەوەمان بۆ دەردەخەن کە هاوپەیمانی سۆسیالیستی و ناسیۆنالیستی زۆرجار لە بزووتنەوە دژە کۆلۆنیالیزم و ڕزگاریخوازەکاندا کاریگەر بووە، لە ژێر ئامانجە هاوبەشەکانی سەربەخۆیی و چارەنووس و چاکسازی کۆمەڵایەتیدا یەکدەگرنەوە. بەڵام ئەم هاوکارییە زۆرجار لە ژێر کاریگەریی زەمینە مێژوویی و کولتوورییە تایبەتەکاندا دەبێت، زۆرجار سەربەخۆیی بەدەست دێت و پەرەدەستێنێت یا دەتوێتەوە.
ڕەزا مستەفاسوڵتانی
@Komala1
