شبکه اجتهاد Telegram Posts

💢 فقه سیاسی و صیانت از تراث فقهی

✍️ حجةالاسلام ابراهیم موسی‌زاده

در سال‌های اخیر استعمال اصطلاحات مربوط به فقه، بی آنکه مرز تمایز آن اصطلاحات و ارتباط منطقی آنها با یکدیگر به نحو روشن بیان گردد، زیاد شده است؛ اصطلاحاتی همچون: «فقه معاصر»، «فقه نظام»، «فقه نظام ساز»، «فقه حکومتی»، «فقه الدوله»، «فقه حکمرانی»، «فقه امارت»، «فقه اجتماعی»، «فقه امنیت»، «فقه رسانه»، «فقه هنر» و غیره.

شایسته است به منظور تبیین و تفریع متناسب با نیازهای روز، در کنار حراست و حفاظت از تراث ارزشمند فقهی؛ اصطلاح مألوف و نام آشنای «فقه سیاسی» با تعیین معنا و تحدید دامنه‌ی واژه «سیاسی»، بصورت یکپارچه برای بیان مرادِ استعمال کنندگان این اصطلاحات جایگزین شود. با این توضیح که برای واژه «سیاسی» در «فقه سیاسی»، برداشت‌های زیر را می‌توان متصور بود...

👈 ادامه مطلب

🆔 @ijtihadnetwork

💢 نکاتی پیرامون قاعده ملازمه و درک عقل نسبت به ملاکات احکام شرعی

✍️ حجةالاسلام محمدجواد لطفی

اگر فقیه منضبط و متتبع در تراث فقهی، در یکی از مسائل شرعی با بهره‌گیری از گوهر عقل نسبت به مصلحت یا مفسده حتمیه، قاطع گردد طبعاً میزان فتوا بر طبق درک عقل در حق او تمام است و نباید بر کار او خرده گرفت و او را متوجه اتهاماتی ناروا نمود؛ براستی حال چنین فقیهی از قطّاع یا قاطع از طریق قیاس آن قدر بدتر است که نباید به نظرات او اعتنا کرد؟! مگر فقهایی که در بسیاری از مسائل فقهی ادعای قطع به مذاق شارع کرده و بر پایه آن اقدام به صدور فتوا می‌نمایند چه مزیتی بر فقیه مستدل به درک قطعی عقل دارند؟! اگر حجیت قطع، ذاتی و غیر قابل سلب بوده و تفاوتی در منشأ حصول آن وجود ندارد پس نمی‌توان بر فقیه مورد نظر اشکال گرفت و العیاذ بالله فقاهت او را دچار انحراف شمرد.

اگر فقیهی در ارتباط با قاعده ملازمه و صغرای آن پای روایات را وسط می‌کشد، آیا در صدد استدلال مستقیم به آن روایات است یا صرفاً در مقام فضاسازی و ایجاد زمینه برای پذیرش قاعده است؟ اگر در مقام استدلال است، آیا به مجموع ادله نگرش دارد یا تک تک روایات مستقلاً مورد نظر اوست؟ بر فرض دوم آیا به مدلول مطابقی روایت تمسک می‌کند یا مدلول التزامی؟ اطلاق و عموم روایات محط نظر اوست یا خصوص آن؟

👈 ادامه مطلب

🆔 @ijtihadnetwork

📹 پیام آیةالله مکارم شیرازی برای ۲۲ بهمن و ۴۶مین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی

✍️ بسم الله الرحمن الرحیم
و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین

بیست و دوم بهمن، روزی که انقلاب اسلامی به ثمر نشست و تمامی مراکز حساس، از جمله رادیو و تلویزیون، تحت کنترل نیروهای انقلابی قرار گرفت. خداوند متعال این نعمت بزرگ، یعنی انقلاب اسلامی، را به ملت ایران عطا فرمود.

البته برخی به مشکلات موجود، از قبیل مسائل معیشتی، تأمین ارزاق و مشکلات مسکن، می‌نگرند، اما به برکات فراوان انقلاب توجه ندارند.

به هر حال، تمامی این برکات حاصل انقلاب اسلامی است و این انقلاب نیز نشانه عنایت پروردگار متعال به ما می‌باشد.

نباید فراموش شود که برگزاری راهپیمایی در این روز اهمیت ویژه‌ای دارد و لازم است همه افراد در آن شرکت کنند. حتی حضور کودکان در این راهپیمایی ضروری است تا از همان دوران کودکی با این روز بزرگ و مبارک آشنا شوند.

در هر صورت، سعی کنید ان‌شاءالله با رفتار و اعمال خود نشان دهید که انقلاب اسلامی در اخلاق و منش ما نیز تأثیرگذار بوده است، چرا که این اخلاق با اخلاق پیش از انقلاب تفاوت‌های زیادی دارد.

🆔 @ijtihadnetwork

📝 پيام آيةالله نوری همدانی به مردم شریف ایران جهت شرکت در راهپیمایی ۲۲ بهمن

✍️ بسم الله الرحمن الرحیم
در آستانه سالگرد پیروزی شکوهمند انقلابی اسلامی ایران هستيم. بدون شک اين مناسبت از ايام الله محسوب می‌گردد و باید اين پیروزی عظیم را به بهترین وجه ارج نهیم و انشاءالله با حضور یکپارچه در راهپیمایی ۲۲ بهمن، این وظیفه را ادا کنیم.

این روزها با حوادث عجیبی در دنیا و منطقه مواجه هستیم؛ پیوستگی بی‌سابقه دنیای کفر و استکبار و ایادی آن در مقابل این انقلاب عظیم و کشور عزیز ايران و محور مقاومت که با تبلیغات گسترده در رسانه‌های خود به نمایش گذاشته اند و متأسفانه عده‌ای هم تحت تاثیر قرار گرفته اند، به همین جهت است که جهاد تبیین لازم می‌شود.

بر صاحبان مناصب و منابر و جرائد و همه رسانه‌ها این رسالت نهاده شده که از جبهه حق دفاع کنند و حقایق را بدون هیچ گونه ملاحظه بیان کنند و چهره سیاه استکبار و در رأس آن آمریکا را معرفی نمایند و کارنامه سیاه و جنایتکارانه اين کشور را که دهها سال است از هیچ گونه دشمنی و کینه توزی دریغ نکرده و پیوسته به فکر نابودی ملت ایران است بیان کنند و خدمات ارزشمند این نظام را که امروز در بیان دشمنان کتمان و در غفلت‌ دوستان کمرنگ شده‌ به تصویر بکشند و بدانند راه نجات و رفع همه مشکلات؛ خصوصاً اقتصاد و معیشت همان است که رهبر بزرگوار و مدبر فرمودند با اتحاد و همراهی ملت عزیز و بصیر و همچنین همت بلند مسئولان قابل حل خواهد بود.

ضمن حمایت از مواضع محکم مقام معظم رهبری پیرامون آمریکا در جمع همافران نیروی هوایی، با عنایت خداوند متعال و توجهات حضرت ولی عصر «عجل الله تعالی فرجه الشریف» مردم‌ ايران اسلامی در سراسر کشور با حضور پرشور در راهپیمایی ۲۲ بهمن بار دیگر به ندای امام راحل «رحمت الله علیه» و شهدای عزیز لبیک خواهند گفت و حمایت خود را از اصل نظام و رهبری معظم انقلاب که با حکمت و درایت و شجاعت اين کشتی انقلاب را هدایت نمود اعلام خواهند کرد و انزجار خود را از استکبار جهانی و صهیونیست جنايتکار و ایادی آنان به نمایش می‌گذارند.

توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم.
إنْ تَنْصُرُوا اللهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أقْدَامَكُمْ

🆔 @ijtihadnetwork

📹 تعرب بعد از هجرت حرام است / مبادا در اثر اخلال، عدلی فراموش بشود / حکم عادله برکتش بیش از باران چهل شبانه روزه است

📝 پیام آیةالله جوادی آملی به مناسبت راهپیمایی ۲۲ بهمن:

مطلب اساسی آن است که یکی از گناهان کبیره که در صدر اسلام مطرح بود تعرب بعد از هجرت است. این تعرب بعد از هجرت در بیان نورانی پیغمبر(ص) است که مستقیماً به وجود مبارک امیرالمؤمنین فرمود «لَا تَعَرُّبَ بَعْدَ الْهِجْرَةِ». بیان نورانی امام صادق (ع) است که صریحا تعرب بعد از هجرت را نهی کردند. در مکتوب رسمی امام رضا (ع) است که تعرب بعد از هجرت را نهی کردند. تعرّب یعنی جاهلیت قبل از اسلام را کسی دوباره بخواهد بپذیرد این جزء معاصی کبیره است.

👈 متن کامل

🆔 @ijtihadnetwork

🎧 کاربست هوش مصنوعی در فقه و علوم اسلامی

🎙 ارائه: استاد دکتر بهروز مینایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت و رئیس شورای سیاست‌گذاری موسسه هوش مصنوعی و تمدن اسلامی

🗓 چهارشنبه - ۱۷ بهمن ۱۴۰۳

🆔 @ijtihadnetwork

💢 استقلال عقل در کشف ملاکات احکام شرعی؛ تحلیل مبانی، استدلال‌ها و چالش‌ها

هفتمین کرسی گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با عنوان «نقد استقلال عقل در استنباط مقاصد الشریعه» با شرکت گسترده اساتید، طلاب و محققین برگزار شد. در این برنامه علمی استاد علیرضا اسلامیان به عنوان ارائه دهنده و استاد ابوالقاسم علیدوست به عنوان ناقد در این جلسه حضور یافتند.

این نشست مناظره‌گونه با برخی حاشیه‌ها همراه بود که «اجتهاد» بدون در نظر گرفتن آن به ارائه گزارش علمی جلسه می‌پردازد. در ابتدا گزارشی از برایند مباحث، سپس تفصیل نظرات اساتید و استدلال‌ها فراروی مخاطبان فرهیخته قرار می‌گیرد.

👈 گزارش علمی «اجتهاد» از مناظره استاد اسلامیان با استاد علیدوست

🆔 @ijtihadnetwork

💢 جریان‌شناسی کریم شاه الحسینی؛ اسلام سکولار یا اسلام سنتی؟

بامداد ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ رسانه‌های معتبر غربی خبر فوت چهل و نهمین امام شیعیان اسماعیلی را منتشر و دقیقا غروب همان روز خبر نص رحیم شاه الحسینی - امام پنجاهم - رسانه‌ای شد.

این اطلاع رسانی، پرده از این حقیقت برداشت که کریم شاه الحسینی ایرانی الاصل (انجدان محلات) بیش از آنکه در وطنش آشنا باشد، در غربت از وطن شناخته شده و حکایتگر از چهره‌ای متمایز از او در اسلام شناسی است.

به همین مناسبت حجةالاسلام سیدعلی بطحائی در یادداشت پیش رو به نکاتی در مورد جریان‌شناسی فکری آقاخانیه خواهد پرداخت.

📝 بخوانید

🆔 @ijtihadnetwork

📚 کتاب سال حوزه برگزیدگان خود را شناخت

بیست و هشتمین همایش کتاب سال حوزه و هشتمین جشنواره مقالات برتر حوزه در قم با معرفی برترین‌ها، به کار خود پایان داد.

👈 جزئیات

🆔 @ijtihadnetwork

💢 ارتش یک نفره!

استاد علیدوست، بازیگری غیرقابل چشم‌پوشی و عنصری تأثیرگذار در حوزه علمیه قم است. چه او را دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، نمی‌توان از تأثیرگذاری او بر حوزه علمیه قم و دانش فقه، چشم‌پوشی کرد. او سال‌هاست که با سلاح دانش و راهبرد گفتگو، به بیان نظرات خویش پرداخته است.

همواره در مرز دانش حرکت کرده است؛ چه زمانی که از عقل و عرف سخن گفت، چه وقتی که پای مصحلت را به دانش فقه باز کرد و چه آن هنگام که قرائت جدیدی از مقاصد شریعت را فراروی دانش‌پژوهان این دانش قرار داد. بدون آنکه ادعای افق گشایی داشته باشد، افقهای فراوانی را به روی دانش فقه باز کرد و بی آن که خود را ادیب بداند، واژگان زیادی را به ادبیات علوم اسلامی افزود.

شاید طلاب و اساتید جوان، آن زمان که «رویکرد نص‌بسند» را به چالش می‌کشند، یا از «تفسیر دوسویه آیات و روایات» سخن می‌گویند و اساتیدشان را به برپایی «دروس دو ضلعی و سه ضلعی» دعوت می‌کنند، ندانند که تمام این اصطلاحات برساخته ذهنی است که هیچ‌گاه صاحب سبک و نظر بودنش را به رخ دیگران نکشید و مقام استادی را نیز برای خودش برنتافت.

استاد علیدوست، در میانه سنت و مدرنیته ایستاده است. او همان مقدار که با بی‌ضابطه بودنِ استدلالات بر طهارت سگ مخالف است، نص‌بسند بودن و اخباری‌گری مدرن را نیز به چالش می‌کشد. شاید دکتر سروش نداند که همان قدر که او، از دفاع آیةالله از دستگاه فقه شیعی ناخرسند است، دوستان قمی آیةالله نیز وی را به خاطر مناظره با روشنفکری مثل او، سرزنش می‌کنند.

👈 متن کامل یادداشت در «اجتهاد»

🆔 @ijtihadnetwork