Albatta, ammo biz bugungi Trampning ambitsiyalari haqida emas, 1917 yilda Karib orollaridagi Daniyaga tegishli yerlarni Daniya Vest-Indiya kompaniyasidan sotib olishi haqida gapirmoqdamiz.
17-asrda. Daniya dunyoning turli burchaklarida savdo qilish uchun o'zining Sharqiy Hindiston(Ost-Indiya) va G'arbiy Hindiston(Vest-India) kompaniyalarini yaratish bo'yicha umumevropa tendensiyasidan chetda qolmadi. 1672 yilda Daniya G'arbiy Hindiston kompaniyasi(Vest-Indiya) Karib dengizidagi Avliyo Tomas oroliga, 1718 yilda esa Avliyo Ioann oroliga da'vogarlik qilib ularni egallab oladi. 1733 yilda esa Santa Kruz oroli fransuzlardan sotib olindi. Shundan keyin, qul qilingan afrikaliklar bu yerga faol ravishda olib kelindi. Shu tariqa, Daniya mulklari qora qullar va shakar qamish plantatsiyalari bilan klassik Karib dengizi "shakar orollari" ga aylandi. 1754 yilda koloniya boshqaruvi G'arbiy Hindiston kompaniyasidan to'g'ridan-to'g'ri Daniya tojiga o'tdi. Napoleon urushlari paytida orollar bir muddat Britaniya ishg'oli ostida bo'lgan, ammo urush tugaganidan keyin Daniyaga qaytarilgan.
1848 yilda daniyaliklar fransuzlar bilan birgalikda Karib dengizidagi mustamlakalarida qullikni bekor qildilar. Ammo bu mulkdorlar va ularning ishchilarining ijtimoiy-iqtisodiy ahvolida jiddiy o'zgarishlar bo'lishiga sabab boʻlmagan. Arzonroq qand lavlagi bilan raqobat tufayli Karib dengizi shakar sanoatining pasayishi daniyaliklarni o'z balansidan norentabel aktivni olib tashlash haqida o'ylashga undadi.
1864 yilda, Ikkinchi Shlezvig urushidan keyingi muzokaralar paytida Daniya Prussiyaga Prussiyaning Shlezvigiga tegmasligi evaziga G'arbiy Hindistondagi yerlarni olishni taklif qildi, ammo Prussiya rad etdi.
1867-yilda, Rossiya Alyaskani 7,2 million dollarga sotgan yili, Daniya parlamenti ham G‘arbiy Hindistonni 7,5 million dollarga sotish to‘g‘risidagi AQSh bilan shartnomani ratifikatsiya qildi, keyingi yili orollarda referendum o‘tkazildi, unda saylovchilarning 98,26 foizi (1244 kishi) AQShga qo‘shilishni ma’qulladi. Biroq kelishuvni ratifikatsiya qilishdan bosh tortgan AQSh Senati tomonidan barbod bo‘ldi.
G'arbiy Hindistondagi yerlarni sotish bo'yicha navbatdagi urinish 1902 yilda, Daniya va Qo'shma Shtatlar 5 million dollarga yangi shartnoma tuzganida yuz berdi. Bu safar Daniya parlamenti tomonidan bu kelishuv maʼqullanmadi.
Orollarning taqdirini Birinchi jahon urushi hal qildi. Qo'shma Shtatlar nemislar Daniya G'arbiy Hindistonini egallab olishi va shu tariqa yaqinda ochilgan Panama kanaliga tahdid solishidan qo'rqardi. Daniyaliklarga katta miqdorda 25 million dollar Grenlandiya ustidan Daniya suverenitetini tan olish taklif qilindi! 1916 yil dekabr oyida yangi referendum bo'lib o'tdi, ammo bu safar orollarning o'zida emas, balki Daniyaning o'zida. Saylovchilarning 37,42 foizi ishtirok etgan holda, ularning 64,2 foizi sotilishini yoqladi. G'arbiy Hindistonning o'zida faollar norasmiy referendum o'tkazgan, unda AQShga qo'shilish tarafdorlari 99,83% ovoz olgan.
Orollarning rasmiy topshirilishi 1917 yil 31 martda, AQSh urushga kirishidan bir hafta oldin bo'lib o'tdi. Daniyaliklar sotishdan olgan 25 million dollarni bir necha yil o'tgach, 1920 yilgi referendum natijasida Daniyaga qaytgan Shimoliy Shlezvig (yoki Janubiy Yutlandiya) ning rivojlanishiga sarmoyaga ishlatdilar.
Daniya G'arbiy Hindistoni korporatsiya qilinmagan uyushgan hudud maqomi bilan Amerika Qo'shma Shtatlari Virjiniya orollari deb o'zgartirildi. Bugungi kunda bu yerda 90 mingga yaqin aholi istiqomat qiladi, ularning 70% dan ortig'i qora tanlilardir. Iqtisodiyot turizmga asoslangan. Aholi gubernator va mahalliy qonun chiqaruvchi organni saylaydi,lekin prezidentlik saylovlarida ovoz bera olmaydi.Ularning Vakillar palatasidagi yagona delegati bahslarda qatnashishi mumkin,lekin Kolumbiya okrugi,Puerto-Riko,Guam,Shimoliy Mariana orollari va Amerika Samoasi kongressmenlari kabi hal qiluvchi ovozga ega emas.
@Ibtido_Tarix