یادداشت ها و جستارهای اقتصادی و مالی

دیپ سیک چه کرد؟ چرا سهام انویدیا در یک روز 18درصد ریخت؟
چرا دیپ‌سیک همه رو انگشت به دهن گذاشته و موجب ریزش یک روزه 18 درصدی مارکت کپ ۲ تریلیون دلاری انویددیا شده و دیگر شرکت های فناوری مرتبط را هم با چنین وضعیتی مواجه کرده.
‏در ابتدا ی مقدار توضیح زمینه ای:
فعلا فرایند آموزش مدل‌های AI به شدت پرهزینه‌ست. شرکت هایی مثل OpenAI Anthropic و ... بیشتر از ۱۰۰ میلیون دلار فقط برای محاسبات خرج می‌کنند فلذا نیاز به مراکز داده بسیار بزرگ با هزاران GPU چهل هزار دلاری دارند. درست مثل اینکه یه نیروگاه برق بسازی برای راه‌اندازی ی کارخانه.
حالا DeepSeek اومده گفته من همه این کارها رو با ۵ میلیون دلار انجام میدم! و در حقیقت نیز این کارو انجام داده!
و بهمین دلیل مدلی که بکار گرفتن تونسته در تسک‌های زیادی GPT-4 و Clause را شکست بده و همین مساله باعث شگفتی دنیای هوش مصنوعی شده.
چطور این کارو انجام دادن؟
همه چیزو از اول بازاندیشی کردن.
بعنوان مثال، مدل های سنتی هوش مصنوعی‌ هر عددو با ۳۲ اعشار می‌نویسند ولی دیپ‌سیک گفته چرا با ۸ تا ننویسیم؟ تقریبا همون قدر دقیقه! و این یعنی۷۵٪ کاهش در حافظه مورد نیاز!
بعد رفتن سراغ سیستم Multi token
مدل های نرمال هوش مصنوعی‌ مثل یه بچه کلاس اولی می‌خونن: « بابا .... نان .... داد»
ولی دیپ‌سیک کل جمله رو یکجا می‌خونه با سرعت ۲ برابر و دقت ۹۰٪! حالا وقتی قراره میلیاردها کلمه رو تحلیل کنی این خیلی مهمه!
ولی بخش هوشمندانه‌شون اینه که ی چیزی ساختن مثل «سیستم تخصص»و به جای اینکه یه AI غول‌آسا همه چیزو بدونه (مثل شخصی که هم دکتر باشه هم مهندس، هم جامعه‌شناس و ... )، فقط از متخصصینی استفاده می‌کنن که در مواقع نیاز فراخوان میشن.
بنابراین در مدل‌های نرمال و سنتی هوش مصنوعی تمام ۱.۸ تریلیون پارامتر در لحظه فعالند.
و اما دیپ سیک در مجموع ۶۷۱ بیلیون پارامتر داره که ۳۷ بیلیونش در لحظه فعالن!
مثل این می‌مونه که تیم بزرگی داشته باشی ولی فقط اونی رو صدا بزنی که الان برای یک کار خاص بهش نیاز داری.
نتیجه حیرت‌انگیزه: هزینه آموزش مدل 5میلیون دلار در مقایسه با رقم 100 میلیون دلاری ChatGPT!!! و تعداد GPUدو هزار در مقابل صد هزار!! هزینه API نود و پنج درصد ارزون‌تر!!
جالب اینکه دیپ سیک می‌تونه روی کارت گرافیک‌های گیمینگ هم ران بشه بدون نیاز به سخت‌افزار مرکز داده!
قسمت جذاب داستان اینه که همه‌ش اُپِن سورسه! همه می‌تونن کارشونو بررسی کنن. کدش عمومیه. راهنمای تکنیکال همه چیز رو توضیح میده. جادو جنبل نکردن، صرفا هوشمندانه مهندسی کردن.
چرا این مهمه؟
چون این فرض که «فقط کمپانی‌های بزرگ می‌تونن توی عرصه AI بازی کنن» باطل می‌کنه!
برای انویدیا این ترسناکه! کل مدل بیزنس انویدیا بر مبنای این بود که با مارجین ۹۰ درصد GPU های گران قیمت بفروشن. حالا اگر همه بتونن با GPUهای گیمینگ مدل هوش مصنوعی بسازن، تکلیف انویدیا چی میشه؟!
ضربه نهایی این بود که دیپ‌سیک این کارو با تیمی کمتر از ۲۰۰ نفر انجام داده! در حالیکه هزینه‌هایی که متا برای حقوق کارکنانش می‌پردازه از کل بودجه آموزش دیپ‌سیک بیشتره و مدل‌شون هم به این اندازه خوب نیست!

یه داستان کلاسیک از شکستن وضع موجود:
عواقبش چشمگیره:
- دسترسی به توسعه هوش مصنوعی بیشتر میشه
- رقابت به شدت افزایش پیدا می‌کنه
- «سنگر»های بزرگ شرکت‌های تکنولوژیک مثل دست‌اندازهای کوچیک جلوه می کنه.
- نیازهای سخت‌افزاری و هزینه‌ها به شدت کم میشه.

البته غول‌هایی مثل OpenAI و Anthropic بیکار نخواهند نشست. احتمالا همین الان هم شروع کردن به استفاده و به کارگیری این ابداعات. ولی غول بهره‌وری از چراغ جادو اومده بیرون. دیگه نمی‌تونی برگردی به دورانی که مدام سخت‌افزار اضافه کنی.
به نظر می‌رسه این لحظه از اون لحطه هاست که بعدا به عنوان نقطه عطف بهش نگاه خواهیم کرد. درست مثل زمانی که PCها، کامپیوتر‌های بزرگو از رده خارج کردن، یا محاسبات ابری همه‌ چیزو تغییر داد.
هوش مصنوعی قراره باز هزینه بسیار کمتر و به مقدار بیشتری در دسترس قرار بگیره.
اکنون دیگه سوال این نیست که آیا این باعث تغییر زمین بازیگران بزرگ این عرصه میشه یا نه، بلکه پرسش اصلی اینه که با چه سرعتی این کارو می‌کنه.

https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%B1%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-28/4141706-%D9%85%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%B7%D9%87-%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7

چه جمعی!

دوست عزیزی پرسیده بود که برای فرزندان مان، بهترین گزینه در بازار سهام برای جایگزینی با سپرده بانکی چیست.
ترکیبی از سهام بورس ها(کالا، انرژی، فرابورس، بورس)، صندوق های شاخصی و بخشی و صندوق های طلا

ارزش روزانه معاملات سهام در بازار سهام به محدوده 20 همت رسیده و در صورت ماندگاری در این محدوده، هدف نخست یعنی 4میلیون واحد، تقرییا حتمی ست.
همانطور که پیش تر اشاره کرده بودم، بازار سهام، در افق 6ماهه که فعلا 1.5 ماه از آن سپری شده، بازار برنده ست.
پیش بینی قبلی بنده که سه ماه پیش ارائه شد، بر مبنای دلار حدودا 60هزار تومانی بود که با توجه به شرایط کنونی بازار ارز و شرایط 6ماهه پیش روی، شاخص احتمالا به محدوده 5میلیون و 400هزار واحد نزدیک بشه.
برای تحقق شاخص 4م واحدی، حفظ ارزش روزانه معاملات در محدوده 20 همت، شرط ضروری ست. برای عبور از این سطح و تحقق هدف بعذی یعنی 5.4م واحد، ارزش روزانه معاملات باید به بالای 35 همت برسه.
به جز رخداد جنگ، تحولات سیاسی پیش روی، از هر جنسی که باشه، بازار در ماههای آتی در جهتی که اشاره شد حرکت خواهد کرد. حالا این تحولات چه از جنس افزایش فشارهای اقتصادی باشه یا کاهش تنش و توافقات پشت پرده.

با صحبت های امروز وزیر اقتصاد(و به گفته خودش بر پایه اشتباه لپی) کف دلار روی 73هزار تومان بسته شد و دلار مجدد صعودی شد..
وزیر اقتصاد مملکت میگه بجای 63000 تومان خوندم 73000 تومان! طنزه

آقای فرزین، اینکه فرمودین ما خیلی وضعیتمون خوبه و چنان کردیم و چنان ولی چون دشمن شایعه درست کرده و تونسته با شایعه بازار را بهم بزنه، خیلی معنای بدی داره ها!
مساله بعدی اینکه گفتی نرخ واقعی دلار چنده؟ 64 تومان؟ همین پارسال زمستان عددی که بعنوان نرخ واقعی می دادی کمتر از 42 تومان بود. چی شد یهو 50 درصد گذاشتی روش؟!
خاصیت صندلی ها

تلاش برای افزایش ذخایر سوخت کشور، مهمترین دلیل تعطیلی بی سابقه مملکت. هدف از افزایش ذخایر؟!

بازدهی بازارها در یک ماه اخیر:
-بیتکوین، دلاری 20درصد و ریالی 46 درصد
-شاخص کل بورس 22 درصد
-دلار 12 درصد
طلا بین 10 تا 15 درصد(سکه امامی 10 درصد، آبشده 15 درصد و صندوق های طلا 13 درصد)

سیر حوادث و تحولات دیگه خیلی سریع شده!

بی شک سیاست تک نرخی کردن ارز، سیاست درستیه و هر کسی مخالف این سیاست باشه قطعا ی جای کارش می لنگه.
ولی مساله اینه که از همین حالا به مردم گفته بشه که تک نرخی شدن، بمعنای ثبات نرخ ارز و گل و بلبل شدن نیست. چه اینکه بدون شک تا زمانی که ریسک های سیاسی کنونی تداوم دارن، ثبات نرخ ارز امکانپذیرنیست و قطعا چه با سیاست تک نرخی، چه با سیاست چند نرخی، نرخ ارز همچنان بالاتر خواهد رفت.
این تک نرخی کردن، مهمترین پیامد مثبتش، شفاف سازی بیشتر و حذف رانته.

به جرأت میگم، مازوت سوزی و استخراج بیتکوین با شدت و حدت بیشتری نسبت به گذشته ادامه داره.
فقط ملت بیچاره که باید علاوه بر فقر و فلاکت و اضطراب‌ ناشی از بی ثباتی اقتصادی و سیاسی، درگیر هزار مرض و گرفتاری ناشی از این آلودگی عجیب وغریب نیز بشن.
قرار بود دروغ نگین، پس چی شد؟
این یکی هم که کلا داره برامون فیلم بازی می کنه!

آقای میدری عزیز، بدجور داری اشتباه می زنی!
برادر عزیز، صندوق بازنشستگی متعلق به مردمه نه دولت. مساله مدیران ناکارآمد، از ساختار بشدت معیوب و عقب افتاده راهبری و مدیریت سبد سرمایه گذاری در ص بازنشستگی نشات میگیره و تا این حل نشه، تمام این ژستا و حرفا فقط ما را یاد همون قصه های آخر شب پیرزنا برای خواب کردن بچه ها میندازه.
برادر عزیز، هیات امناء صندوق های بازنشستگی باید اکثریتش دست صاحبان این صندوق ها یعنی بازنشسته ها و اونایی باشه که دارن حق بیمه پرداخت می کنن. مساله بعدی اینکه مثل تمام دنیا، خط قرمز صندوق های بازنشستگی، شرکت داری باشه.
شما باید هرچه سریع تر در قالب تاسیس چند صندوق سرمایه گذاری خصوصی، در عین حفظ مالکیت دارایی ها، مدیریت کل شرکتهای تابعه وزارتخانه را به این صندوق ها بسپارین.

طی چند سال اخیر که جلوی واردات خودرو رو گرفتن، سالانه بیش از8 میلیارد دلار ارز ترجیحی و رانتی به بخش خودرو و قطعات خودرو تخصیص داده شده. ی حساب سرانگشتی کنین که اگر قرار بود با همین رقم سالانه واردات خودرو انجام می شد(با فرض قیمت میانگین 20 هزار دلاری برای هر دستگاه) سالانه 400 هزار دستگاه خودرو میتونست وارد کشور بشه و کلا بازار خودرو را متعادل و با مازاد عرضه مواجه می کرد. ولی در عوض اومدن ارز را دادن به صاحب فلان سوله، بعنوان خودروساز، که بره خودروی درجه سوم چینی را به اسم ckd و یا به اسم واردات قطعه، وارد کنه و بیاره داخل سوله ش، به اسم تولید خودرو، با 4 برابر قیمت، بندازه به ملت.خیلی خوش بینانه ش اینه که این آقای سیاح که داره به نفع مافیای خودرو و رانتخوارها مطلب مینویسه، چیزی در این خصوص نمیدونه چون تا امروز فقط پشت میزنشین بوده و با کاغذ و خودکار طرف بوده. شایدم...

گذشته از پشت پرده تحولات یک سال اخیر و چرایی سقوط دولت اسد و اینکه وجه المصالحه بین روسیه و... با دیگر قدرت ها قرار گرفت یا خیر و گذشته از اینکه ما کجای این تحولات بودیم و هستیم، خروج از میدان سوریه (چه به نام چه به ننگ، چه از سر اضطرار و اجبار و عقب نشینی اجباری چه از سر توافق و نوعی عقب نشینی تاکتیکی) نشان داد عمق راهبردی مان، جایی جز در درون مرزهای کشور نیست.

سیاستی که هرگز شکست نمی خورد، هرگز اصلاح نخواهد شد!

علت رشد 10درصدی بیتکوین و عبور از مقاومت کوتاه مدت100 هزار دلاری، انتشار خبر انتخاب Paul Atkins بعنوان رییس بعدی کمیسیون بورس آمریکاSEC از طرف ترامپ بود. پاول اتکینز از فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال علی الخصوص بازار کریپتو هستند که طی هفته اخیر شایعاتی در مورد صحبت تیم ترامپ با وی و عدم تمایلش به قبولی این سمت منتشر شده بود. اما بالاخره با انتشار خبر رسمی انتخاب وی توسط تیم ترامپ، قیمت بیتکوین از 95 دلار به حدود 104 دلار رسید.
همانطور که پیش تر نیز گفته بودم، در 6 ماه آتی، سهام و بیت، دو انتخاب برنده خواهند بود.

کارشناس کامپیوتر هستن ایشون؛ مقلد،
انشاء نویس و روضه خوانِ یاسر و همت.
اینم همون روضه اونا رو می خونه؛ که بهای تمام شده هر لیتر بتزین کمتر از هزار تومانه و دولت داره دروغ میگه!
این سیاهی لشگر که هیچ وقت علم و دانش شان از حد لافظه جلوتر نرفته، به زعم خودشون، کشف اسرار کردن و به حقیقت نائل شده اند و بر توهمات و خیالبافی هاشون همچنان مُصِرّ.
بهمین دلیل علیرغم اینکه حتی یک روز سابقه فعالیت در یک بنگاه اقتصادی ندارن، اینچنین قاطعانه در مورد یک چنین مساله مهم و تخصصی چون انرژی و بهای تمام شده ش، اظهار نظر و دولت و کارشناسان دغدغه مند را دروغگو خطاب می کنند!
سالهاست که دارن خیال می بافند و شمشیر زنگ زده ای دارن که از جهل و نادانی ساخته شده.

مساله یارانه های آشکار و پنهان انرژی در کشور؟ آیا رقم 150 میلیارد دلار یارانه پنهان اعلام شده توسط رییس جمهور درسته؟
برای اظهار نظر در این خصوص باید مصرف سالانه، بهای تمام شده، متوسط قیمت های منطفه ای و قیمت فروش داخلی فرآورده های نفتی، گاز و برق را محاسبه کنیم.

الف) مصرف ما؟
-سالانه 280 میلیارد متر مکعب گاز مصرف می کنیم.
-سالانه 42 میلیارد لیتر بنزین، 38 میلیارد لیتر گازوییل و 30 میلیارد لیتر از سایر فرآورده ها مصرف می کنیم.
-سالانه 380 میلیارد کیلوات برق مصرف می کنیم.

ب) بهای تمام شده ما؟
-هر لیتر بنزین و گازوییل 6800 تومان
-هر کیلووات ساعت برق 1650 تومان
-هر متر مکعب گاز طبیعی 1900 تومان


ج) میانگین قیمت های منطقه ای؟

-متوسط قیمت هر لیتر سوخت در یک سال اخیر در خاورمیانه حدود 60 سنت یا 42 هزار تومان
-متوسط قیمت هر متر مکعب گاز طبیعی حدود 27 سنت یا 18 هزار تومان
-متوسط قیمت هر کیلووات ساعت برق حدود 4 سنت یا 2800 تومان

د) چند می فروشیم؟
-هر لیتر بنزین بطور متوسط 1750 تومان
-هر لیتر گازوییل 375 تومان
-هر متر مکعب گاز بطور متوسط 2100 تومان.
-هر کیلووات ساعت برق بطور متوسط 1400 تومان

یارانه آشکار چقدر میدیم؟

-یارانه آشکار(نه پنهان) که از مابه التفاوت بهای تمام شده از قیمت فروش ضربدر میزان مصرف بدست میاد، برای فرآورده های نفتی عرضه شده در داخل کشور حدود سالانه 620 همت که با دلار 70 هزار تومان میشه حدود 9 میلیارد دلار.
-چون برق و گاز داره در قیمت هایی در حدود بهای تمام شده فروخته میشه، طبیعتا یارانه آشکارشون چندان قابل توجه نیست.
یارانه پنهان چقدره؟
این رقم از حاصل ضرب مابه التفاوت قیمت های منطقه ای از قیمت فروش داخلی ضربدر حجم مصرف سالانه ما بدست میاد.
-قیمت منطقه ای هر لیتر فرآورد بطور متوسط 42 هزار تومانه که بر این اساس حجم یارانه پنهان فرآورده های نفتی عرضه شده در داخل کشور، سالانه در حدود 4500 همت یا 65 میلیارد دلاره.
-این رقم برای گاز طبیعی بالغ بر سالانه 4450 همت یا بیش از 63 میلیارد دلاره.
-این رقم برای برق بالغ بر 500 همت یا بالغ بر 7 میلیارد دلار میشه.

نتیجه:
بر اساس محاسبات مستقل بنده، حجم یارانه های پنهان در اقتصاد ایران بر پایه قیمت های منطقه ای در حدود سالانه 135 میلیارد دلار میشه. لذا، این ادعای رییس جمهور که یارانه پنهان در اقتصاد ما سالانه بالغ بر 150 میلیارد دلاره، ادعای درستیه. ولی اینکه ایشون میگه داریم 150 میلیارد دلار یارانه میدیم، جمله درستی نیست. این رقم در واقع با فرض امکان صادرات تمامی فرآورده های پالایشی در داخل، گاز طبیعی تولید شده در کشور و برق تولیدی(که فرض چندان غ منطقی نیست) هزینه فایده یا عدم النفع مصرف داخلی بجای صادرات این حانل های انرژی ست.
منتهی، درستی این ادعا به معنای درستی گزینه جهش و افزایش قابل توجه قیمت بنزین و گازوییل و...در کشور نیست. چرا که شما اگر همین امروز قیمت حامل ها را برسونی به قیمت های منطقه ای، بسیاری از صنایعت زیان ده و ورشکسته میشن، کسری تجاریت سر به فلک می کشه، نرخ ارز جهش قابل توجه می کنه و همین جهش نرخ ارز، یعنی باز باید قیمت حامل ها به ریال بره بالاتر و این چرخه همینطور میره جلو!
در غیاب اصلاحات بازاری و ساختاری و نهادی، چنین نسخه ای اونم در شرایط حال حاضر کشور، فقط یک معنا خواهد داشت.
اما تداوم وضعیت کنونی نیز امکانپذیر نیست. چه باید کرد؟
-ایجاد صندوق انرژی و سهیم کردن مستقیم مردم ایران در عواید حاصل از این اصلاح قیمتی
-شروع اصلاح قیمتی از صنعت نیروگاهی
-تغییر دست فرمان در سیاست خارجی و حرکت در جهت صلح و توافق

دستورالعمل مبادلات در این بازار ابلاغ شد و شگفت زده شدیم!! خواهم گفت چرا.

اندازه دولت در ایران؟
بحث مهم و جدی در رابطه با اندازه دولت در ایران وجود داره که برخی با تقسیم بودجه عمومی یا مخارج نهایی دولت بر gdp به قیمت جاری نتیجه می گیرن که اندازه دولت در ایران نسبت به متوسط کشورهای دیگه کمتره و در نتیجه دولت ما برخلاف تصور رایج، دولت کوچکی ست.
چند نقد و اما و اگر در این خصوص وجود داره:
-با توجه به حضور پررنگ شرکت‌های دولتی و خصولتی در اقتصاد ایران، سهم و وزن این شرکت ها و سازمان ها باید اضافه بشه.
-سهم و وزن نهادهای عمومی چون شهرداری ها و صندوق های تامین اجتماعی و بازنشستگی باید اضافه بشه.
-با توجه به تامین مالی مجانی بخش مهمی از بودجه دولت از طریق عدم پرداخت حق بیمه سهم دولت به صندوق ها، استقراض از بانک ها و و... بایستی هزینه واقعی این بخش از تامین مالی بودجه، حداقل بر اساس متوسط نرخ تامین مالی سالانه، محاسبه و در صورت کسر، لحاظ بشه.
و البته ی مورد آخر که بر روی آن اجماع نظری وجود نداره، مساله یارانه های پنهان انرژیه که برخی معتقدند اینم باید حساب بشه که البته ما بدلیا ثر همزمانی که محاسبه این رقم بر صورت و مخرج کسر داره، ازش چشم پوشی می کنیم.
اگر از این مورد چهارم بگذریم و مواردی که موجب دوباره شماری می شوند را حذف کنیم، اندازه دولت نه به مفهوم دولت مرکزی بلکه به معنای دولت عمومی، در ایران، آنطور که ادعا میشه. کوچک نیست.
نکته مهم تر اینکه علیرغم کوچک نبودن اندازه دولت یا بخش عمومی در ایران، عرضه کالای عمومی در کشور در قیاس با میانگین دنیا بشدت محدود و پایینه و این جای تأمل داره.

و اما بریم سراغ محاسبه سرانگشتی اندازه دولت عمومی در ایران. (توجه داشته باشیدکه آمارها مربو ط به سال 1402 است)

-بدهی دولت به بانک‌ها و سازمان ها حدود 1200 همت و  به صندوق توسعه ملی بیش از 76 میلیارد دلاره. اگر نرخ بهره میانگین 27 درصدی را برای بدهی های ریالی و نرخ بهره 8 درصدی برای بدهی های ارزی در نظر بگیریم، ی رقم 325 همتی برای بدهی های ریالی و ی رقم 365 همتی برای بدهی های ارزی باید به بودجه عمومی اضافه بشه.
حجم منابع بودجه عمومی و فرابودجه در سال 1402 حدود 3600 همت و مجموع نرخ بهره بدهی های ارزی و ریالی میشه 690 همت که اگر به رقم فوق اضافه بشه، نتیجه میشه حدود 4290 همت.
-رقم مخارج جاری صندوق های بازنشستگی در سال 1402 بالغ بر 1000 همت بوده که البته باید رقم 350 همت کمک دولت به این صندوق ها که در منابع و مصارف بودجه 1402 لحاظ شده، ازش کسر بشه که می‌رسیم به رقم 650 همت که اگر این رقم به 4290 همت فوق الذکر اضافه بشه، می‌رسیم به رقم 4940 همت.
- رقم هزینه شهرداری های کل کشور بر اساس بودجه 1402 شهرداری های  کشور و متمم های ارائه شده در طول سال، بالغ بر 400 همت بوده که اگر این رقمم به رقم قبلی اضافه بشه می‌رسیم به عدد 5340 همت. 
-رقم هزینه شرکت های دولتی بر اساس عملکرد 6 ماهه نخست سال، بیش از 3000 همته که البته بمنظور جلوگیری از دوباره شماری، می باید ی سری ارقام را ازش کسر کرد. ارقامی مثل سود سهام متعلق به دولت، مقدار درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز که در بودجه دولت دیده شده، مالیات شرکت‌های دولتی که مجموعا میشه حدود 1000 همت که باید از رقم 3000 همت هزینه شرکت های دولتی کسر بشه. اگر مابه التفاوت را که میشه 2000 همت به رقم  5340 همت اضافه کنیم می‌رسیم به 7340 همت.
-رقم درآمد و هزینه شرکت‌های خصولتی (بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی، بنیاد پانزده خرداد، آستان قدس و...) دقیقا مشخص نیست و رقم دقیق و قابل استنادی وجود نداره ولی با توجه به وضعیت و سهم شرکت‌های عرضه شده متعلق به این نهادها در بازار سهام، 50 درصد شرکت‌های دولتی یعنی 1500 همت را در نظر می گیریم که اگر به رقم 7340 همت اضافه بشه می‌رسیم به 8840 همت.(هر چند به شخصه معتقدم درآمد و هزینه شرکت‌های خصولتی خیلی بیشتر از 1500 همته).

نتیجه اینکه صورت کسر یا همون سهم و اندازه دولت عمومی در اقتصاد ایران درمیاد حدود 8840 همت که اگر بر رقم حدودا 19000 همتی gdpجاری سال 1402 کشور تقسیمش کنیم می‌رسیم به نسبت حدود 46 درصد که حتی بیشتر از کشورهایی مثل ژاپن و آمریکاست ولی حجم و میزان عرضه کالاهای عمومی در ایران بهیچ وجه قابل قیاس با دو کشور مزبور نیست!

وقتی در حوزه ای تخصص نداری، بهتره حداقل، اظهارنظر نکنی.
در رابطه با کشورهایی چون ایران که ده ها مساله خاص اقتصادی دارن، اگر میخوایم از نسبت هزینه های دولت به gdp برسیم به اندازه دولت، بایستی قبل از هر چیز، در صورت و مخرج کسر تعدیلات مهمی انجام بدیم.
برای این منظور، پیشنهاد می کنم این مطلب بنده رو مجدد مطالعه بفرمایید.

در افق 6 ماهه، بدون لحاظ سطح ریسک و شرایط سرمایه گذار:
-سکه، فروختنی
-دلار، صرفا بهتر از سکه
-ملک بزرگ، فروختنی،
-ملک کوچک، نگهداری،
-زمین با تخفیف و شرایطی، خریدنی
-سهام، خریدنی
-بیت، خریدنی

موفق باشین.

بازار توافقی ارز، تغییر در شیوه توزیع رانت یا حذف رانت؟
متاسفانه ساختار بازار توافقی جدید برای مبادلات ارزهای صادراتی در کنار همین یک جمله رییس کل بانک مرکزی که "ما هیچ نرخی جزء نرخ خودمان را به رسمیت نمی شناسیم"، نشون میده که گویا در این مملکت، هر سامانه‌ای که طراحی میشه، صرفا برای تغییر شیوه توزیع رانت و افراد متنفع از رانته ولاغیر. بله، به اصل بقاء رانت رسیده ایم. حجم رانت و حق دلالی در بازار نیما اینقدر جذابه که هر تغییر سامانه‌ای فقط در راستای تغییر دلال و واسطه هاست!
در این بازار توافقی جدید، خریدار و فروشنده صرفا  قیمت سفارش را می بینند، صرافی های خصوصی در این بازار نقشی ندارند، عرضه کنندگان از درگاه صرافی های بانکی  به سامانه دسترسی خواهند داشت و در صورت نکول در تحویل ارز، صرافی بانکی متعهد به تامین ارز خریداره.

مشکل اول، مشکل فرایند تسویه معاملاته چرا که بسیاری از شرکتهای تولید کننده بخصوص در حوزه هایی چون پتروشیمی یا شرکتهای خصوصی، تراستی را خودشان انتخاب میکنن و بنابراین بانکها قاعدتا نمیتونن تعهد تسویه معاملاتی را بپذیرن که ارز آن زیر کلید صرافی یا اداره بین الملل بانک نیست.
بویژه اینکه  هیچ کنترل سیستماتیکی روی منابع این تراستی ها نیست.
مشکل بعدی اینکه عدم اعتقاد بانک مرکزی و رییس کل آن به بازار ازاد، عملا جلوی کشف قیمت واقعی در معاملات را خواهد گرفت و ناظر را مجبور به ابطال مداوم معاملات و یا تعیین دامنه نوسان محدود و سقف قیمتی خواهد کرد.  این یعنی در عمل، سامانه، بازار و یا توافقی در کار نیست! و تنها اراده بانک مرکزی ست که نرخ خرید و فروش توافقی را بصورت روزانه تعیین خواهد کرد.
در جایی از مصوبه جدید برای تشکیل این بازار عبارت "مکلفند ارز خود را در این سامانه بفروشند"، می بینیم که این یعنی دیگه تبادل ارز در قالب ارز اشخاص امکان پذیر نیست و حتی واردات در برابر صادرات  هم از طریق همین سامانه انجام خواهد گرفت. این موضوع در ابتدا مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما روزی که بدلیل افزایش مجدد نرخ ارز در بازار آزاد، این سامانه تبدیل به "نیما'ی ۲ بشه و مجدد روی آن نرخ گذاری بشه؛ مشکل تازه شروع خواهد شد.
اگر واقعا این سامانه قراره که به ارز توافقی برسه
شرطش اینه که صادرکننده همچنان اجازه‌ی عرضه‌ی ارز و رفع تعهد در خارج از این سامانه رو داشته باشه. حالا اگر ما بگیم  همه مکلفند ارز رو در این سامانه عرضه کنن،  این دیگه چطور نرخ توافقی خواهد بود؟
جالب تر اینکه قرار نیست صف تخصیص هم از بین بره و  همچنان ۹۰ روز صف تخصیص پابرجاست! خب این دیگه چطور عرضه و تقاضایی ست که حجم تقاضا رو قراره من مشخص بکنم؟  در حال حاضر، اگر کسی  نخواد داخل صف تخصیص بمونه؛ حداقل میره یکی رو پیدا می کنه از طریق واردات در برابر صادرات، جنس ش رو زودتر میاره.
حالا با راه افتادن این سامانه، کسی که نخواد در صف تخصیص باشه چه راهی داره؟  واردات غیررسمی و قاچاق!

وقتی میگیم این وضعیت نرخ ارز و این سیاستگذاری عجیب و غریب در صنعت خودرو، تماما شده رانت واسه ی عده سوله دار تحت نام تولیدکننده خودرو و در واقع مونتاژکار صد درصدی، یعنی اینکه مالکین شرکت آرین پارس موتور(لاماری) ظرف سه سال کلی منافع زدن به جیب.
با 10 میلیارد تومان سرمایه، طی دو سال 1401و 1402 مجموعا 4700 میلیارد تومان سود خالص شون بوده و جالب تر اینکه از مالیات نیز معاف شدن!
سود خالص امسالشونم بالای 10.000 میلیارد تومانه! و بازم معاف از مالیات.

از عزیزانی که در حوزه های زیر دارای تجربه کاری و تخصص لازم هستند و آمادگی لازم برای همکاری تمام وقت یا پاره وقت را دارند، دعوت به همکاری می شود.

-مباحث حقوقی و قراردادی مرتبط با پروژه ها و کسب و کارهای نوین
- تحلیل، بررسی و ارزیابی طرح یا ایده های استارتاپی
-تدوین طرح و مدل کسب و کار
-بازاریابی و فروش (کسب و کارهای نوین)
-برندینگ و ری برندینگ
-توسعه محصولات و ایده های استارتاپی
-حکمرانی داده
-تامین مالی ایده ها و پروژه های استارتاپی

دوستانی که تمایل دارند، میتونن رزومه خود را برای بنده ارسال بفرمایند:👇👇👇
@h_SabouriK

ابتدا خبری منتشر شد مبنی بر افت 50 درصدی ذخایر گازوئیل و مازوت نیروگاه ها، بعد، گفته شد رئیس جمهور دستور توقف مصرف مازوت در چندتا نیروگاه را صادرکردند. اکنون اما میگن می خوایم خاموشی برنامه ریزی شده داشته باشیم و این خاموشی، هزینه توقف مصرف مازوت در چندتا نیروگاهه. چند سلبریتی و خبرنگار توییتری و... هم دارن پروموت می کنن که برق نداشتن، بهتره از مصرف مازوت و آلودگی هوا!!
داشتن چنین استانداردهای دوگانه ای از جانب ی عده کاسب-خبرنگار یا پروژه بگیر، واقعا شگفت آوره!
خاموشی احتمالی برق در زمستان، هیچ ربطی به توقف مصرف مازوت در سه تا نیروگاه نداره و از قبل کاملا قابل پیش بینی بود.

همانطور که انتطار می رفت،در جلسه اخیر کمیته بازار باز فدرال، نرخ بهره در آمریکا 25 صدم درصد کاهش یافت و به 4.5 درصد رسید.

توهمی به نام گلوبالیسم
سال 2020 وقتی ترامپ شکست خورد، واضعان توهمی بنام گلوبالیسم که جهان را همچون گویی در دستان گروهی از افراد خاص می بینن، تحلیلشون این بود که ترامپ، جایی در منافع و نظم ارادی و برنامه ریزی شده از جانب گلوبالیست ها نداشت و باید می رفت! اکنون اما با بازگشت مجدد ترامپ، زیرآبِ تحلیل های شان بدجور زده شده و به چنین وضعی که ملاحظه می کنین دچار شده اند!

عصر جدید با ترامپ
پیروزی دونالد ترامپ، بی شک، عواقب گسترده ای برای اروپا و سایر نقاط جهان خواهد داشت. نه تنها از بعد سیاست خارجی و امنیت، بلکه در حوزه تجارت بین المللی و موضوعات دیگری همچون آب و هوا و محیط زیست نیز باید منتظر مشت آهنین او بود.
ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود از کسری تجاری ایالات متحده، به ویژه با چین و آلمان بشدت ناراضی بود. در آن زمان، بسیاری از کارشناسان اشاره کردند که تمرکز بر تراز تجاری دوجانبه با کشورها بی معنی ست. اکنون به نظر می رسد ترامپ و جمهوری خواهان، تجارت خارجی را هدف قرار داده و بدنبال افزایش تعرفه ها باشند تا زمانی که کسری تجارت خارجی ایالات متحده به طور کامل از بین برود. ترامپ اعلام کرده که قصد دارد بر همه کالاهای وارداتی به آمریکا تعرفه 10 درصدی و بر واردات تمامی کالاها از چین تا 60 درصد تعرفه وضع نماید. هدف از این سیاست نیز تولید کالاها و خدمات بیشتر در ایالات متحده و ایجاد مشاغل بیشتر است. ترامپ قبلاً در اولین دوره ریاست جمهوری خود تعرفه های سنگینی بر واردات وضع کرده بود، البته در برخی سرفصل های کالایی. ولی این اقدام باعث کاهش کسری تجارت خارجی ایالات متحده نشد. اکنون اگر تعرفه ها بر تمامی کالاهای وارداتی در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ افزایش یابد، تفاوتی نمی کند؟ نکته نخست اینکه شرکای تجاری ایالات متحده نیز اقدامات متقابلی انجام خواهند داد که این یعنی صادرات ایالات متحده نیز تحت تأثیر تعرفه ها قرار خواهد گرفت. نکته دوم اینکه ترامپ مانند دوره اول ریاست جمهوری خود، سیاست کاهش مالیات ها و سیاست انبساط مالی را دنبال خواهد کرد که این یعنی کاهش مالیات ها و افزایش بدهی دولت. در نتیجه، نرخ بهره در آمریکا افزایش خواهد یافت و دلار آمریکا تقویت خواهد شد. از طرفی، سیاست مالی انبساطی باعث افزایش کشش درآمدی واردات میشه که احتمالاً کسری تجاری ایالات متحده را افزایش خواهد داد. بنابراین اروپایی ها می تونن امیدوار باشند که صادرات به ایالات متحده ادامه یابد. با این وجود، اتحادیه اروپا باید خودشو برای سیاست های حمایت گرایی دولت ترامپ آماده کند و تا آنجا که ممکنه موافقت نامه های تجاری با دیگر کشورها و مناطق منعقد نماید.
اروپا، از طرفی به چین نیاز بیشتری خواهد داشت و از سویی دیگر باید منتظر افزایش فشارها از سوی ایالات متحده برای محدود کردن بیشتر روابط اقتصادی با چین باشد. این امر به‌ویژه آلمان را تحت تأثیر قرار خواهد داد، که بیشتر از سایر کشورهای اروپایی درگیر چین است.
اما این نگرانی وجود دارد که ترامپ از اوکراین حمایت کمتری کند و از اروپایی‌ها بخواهد که در دفاع از اوکراین مشارکت بیشتری داشته باشند که این یعنی حادتر شدن مساله اوکراین و روسیه برای اروپایی ها.
معنای این تحولات برای ما ایرانی ها چیست؟
آیا این بمعنای افزایش قدرت چانه زنی ایران در مواجهه با کشورهای اروپایی و چین خواهد بود؟ روسیه چطور؟ مساله اسرائیل به کجا منتهی خواهد شد؟ ترامپ اعلام کرده که قصد داره به تمامی جنگ ها پایان بده. این برای ما فرصت است یا تهدید؟
آنچه که از هم اکنون روشن است این ست که حدودا یک سال سخت در پیش است. ابتدا تشدید بحران و سیر خطرناک تنش‌ها با اسرائیل که پشت شان به ترامپ گرم شده و سپس احتمال کلید خوردن مکانیزم ماشه ⁩پیش از لغو همیشگی قطعنامه‌های فصل هفتی شورای امنیت که هر چند هنوز کمی زود است و باید منتظر اعلام نفرات اصلی کابینه ترامپ بود، ولی این بمعنای ضرورت حرکت در جهت گفتگوی مستقیم با آمریکایی هاست.

در این خصوص بیشتر خواهم نوشت.

بیت کوین سقف تاریخی قبلی رو زد و کلا واکنش بازار سهام و کریپتو به انتخاب احتمالی ترامپ تا این لحظه مثبت بوده و واکنش طلا و نفت منفی.
در بازار فارکس نیز دلار در مقابل ارزهای اصلی حدود 2 درصد تقویت شد.
کلا برآوردها از سیاست های اقتصادی ترامپ در جهت بالا رفتن انتطار ات تورمی، سیاست های انبساطی تر و مخارج بیشتره.
سهام تسلا 17 درصد رشد کرد.

فعلا تا این لحظه، تسلط جمهوری خواهان بر سنا قطعی شد. با توجه به اینکه اکثریت مجلس نمایندگان نیز در اختیار جمهوری خواهان بوده، این یعنی به احتمال زیاد، جمهوری خواهان کنترل هر دو مجلس و در نهایت، کنگره آمریکا را در دست خواهند گرفت.

بنظر، پیروزی ترامپ در این انتخابات، قطعی شده بویژه اینکه تا این لحظه، آرای دو ایالت کلیدی جورجیا و کارولینای شمالی نیز بنفع ترامپ تمام شد. دو ایالتی که در انتخابات 2020 بنفع بایدن رای داده بودن.
فعلا ترامپ 246 و هریس 182

حدودا 90 درصد تامین مالی اقتصاد ایران توسط سیستم بانکی یا بازار پول انجام میشه و از این 90 درصد حدود 80 درصد از آن بابت سرمایه در گردش پرداخت میشه و حوزه خدمات بیشترین سهم را داره.
این یعنی فقط تلاش برای خیلی بدتر نشدن شرایط یا در بهترن حالت، حفظ وضع موجوده و عملا حوزه تولید و توسعه سهم چندانی از تامین مالی نداره.

مانده اصل و سود اوراق بدهی دولت بالغ بر 940 همته.
میانگین نرخ تامین مالی پروژه‌هاي دولت از بازار بدهی در سال‌های 96 تا نیمه دوم 1403 بطور متوسط 24 درصد بوده ولی در یک سال گذشته به بالای 35 درصد رسیده!
سهم دولت از بازار بدهی 90 درصده.
این یعنی بازار بدهی محدود و کم عمق. با این بازار بدهی، 700 همت فروش اوراق یعنی فشار برای عدم کاهش نرخ بهره، مگر اینکه همزمان شاهد تقویت و رونق بازار سهام و بازارگردانی فعال اوراق بدهی دولتی توسط بانک مرکزی باشیم. که البته فقط نهایتا یک سال دووم میاره و باید اقدامات ساختاری انجام بشه.

همانطور که اشاره شد، سه محور یا هدف اصلی در هر سند بودجه ای نهفته ست. ولی بایستی توجه داشت که امکان تحقق همزمان هر سه هدف با سرعت و شدتی یکسان بهیچ وجه وجود نداره و بهمین دلیل دولت ها باید انتخاب کنن که اولویت اصلی کدومه؟
اینکه انتظار داشته باشیم در لایحه بودجه 1404،هم کاهش نرخ تورم، هم رشد اقتصادی بالا و هم بهبود قدرت خرید و بازتوزیع مناسب درآمدها با سرعت و شدتی یکسان دنبال بشه، از اون حرفاس. قرار نیست ظرف یک سال هرچی دیگران انجام ندادن یا خراب کردن، بعدی بیاد درست کنه.

بطور کلی، دولت ها در سند بودجه سه محور و هدف را دنبال می کنن که اولویت بندی این اهداف سه گانه ست که مسیر و جهت گیری دولتو به ما نشون میده؛ رشد اقتصادی، ثبات اقتصادی، بازتوزیع درآمدها

در لایحه بودجه 1404 متوسط نرخ رشد اقتصادی 2.5 تا 3 درصد برآورد شده و از طرفی مساله شکاف بین نرخ ارز بازار و نرخ های غیر بازاری یکی از مهمترین اتفاقات این بودجه ست. همچنین با اصلاح نهادی بودجه، تلاش شده از همین ابتد، کسری واقعی بودجه که 1000 همته، بزنه بیرون و از همین حالا براش ی فکری بکنن که منتج شد به اخذ مجوز از رهبری برای استقراض 540 همتی از ص توسعه و یا برآورد انتشار 500 همت اوراق(بجز 200 همتی که قراره بابت بازپرداخت بدهی بانک ها استفاده بشه). این یعنی اولویت نخست دولت، ثبات اقتصادی، اولویت دوم، بازتوزیع درآمدها و اولویت سوم، تحریک رشد اقتصادی ست.
در واقع، عملکرد بودجه سال آتی را باید عمدتا بر اساس شاخصهای کلیدی عملکردی حوزه ثبات اقتصادی، محک زد.
سربسته می گم، قراره که بازار سرمایه جایگاه ویژه ای در این معادله داشته باشه.

فکر کنم اولین کسی بودم که بمحض تقدیم لایحه بودجه به مجلس، تحلیلی جامع از این لایحه انجام دادم و گفتم که بودجه انبساطی ست. ی سری دوستان و کارشناس- سلبریتی ها اومدن در دفاع گفتن بودجه کمتر از 30 درصد رشد داشته و خود دولت و سازمان برنامه هم بدون اشاره دقیق اومد گفت چون فرابودجه را اضافه کرده ایم، تحلیل بودجه و محاسبه درصد تغییرات‌ش اما و اگرهایی داره ولی نهایتا گفتن این بودجه خنثی ست یعنی نه انبساطی نه انقباضی ست!. تحلیل بنده در همون روز نخست ارائه لایحه نشون داد با تمامی این صحبت ها و لحاط تمامی اما و اگرها، بودجه سال آینده حدود 48 درصد رشد داره.
حالا گزارش و تحلیل مرکز پژوهش ها در خصوص این لایحه نیز دقیقا همینو تایید می کنه.

انحراف و ورودمان به این چیکن گیم، دقیقا به درک ناقص مان از محاسبات طرف مقابل و صد البته از شرایط ژئوپولتیک و ژئواستراتژیک منطقه نشأت میگیره؛ همان نقطه ای که این تحولات را صرفا از زاویه یک جنگ دو طرفه ایرانی اسراییلی دیدیم، براحتی وارد این بازی شدیم(یا بهتر است بگویم، واردمان کردن).
همان زمانی که در واکنش به کنش امنیتی اسرائیلی ها، بجای رفتن به سمت کنش غ نظامی به منظور تغییر محاسبات طرف مقابل، رفتیم سمت کنش نظامی، وارد بازی شدیم که...

طبق گزارش اقتصادی پیوست لایحه بودجه 1404، دولت با هدف فراهم کردن شرایط لازم برای تامین مالی منابع بودجه از محل فروش اوراق بدهی، نسبت به حمایت گسترده از بازار سهام و رونق این بازار اقدام خواهد کرد.

بر اساس لایحه بودجه 1404، نرخ اصابت مالیات برای شرکت های بورسی که سود خالص خود را به افزایش سرمایه تخصیص بدن، صفر درصد خواهد بود. همچنین نرخ مالیات شرکت های تولیدی فعال در بورس و فرابورس و شرکت‌های خدماتی فعال در حوزه گردشگری، 5 درصد کاهش خواهد یافت.

بر اساس متن لایحه بودجه، قیمت هر لیتر سوخت جت برای صنعت هواپیمایی در سال آتی معادل 30 درصد قیمت خرید سوخت جت توسط دولت از پالایشگاه ها تعیین خواهد شد. این یعنی همانطور که پیش تر نیز گفته بودم، هر لیتر سوخت جت قراره از حدود 600 تومان بشه 6000 تومان.
این، فاز نخست افزایش قیمت حامل های انرژی ست که خیلی زیرسبیلی گذاشتنش داخل لایحه بودجه و هیچ صحبتی هم در موردش نکردن.
اثرش بر قیمت تمام شده پروازهای داخلی میشه حدود 250 هزار تومان به ازای هر پرواز یک ساعته.

بررسی مفصل گزارش اقتصادی پیوست لایحه بودجه و سایر شرایط کشور مرا به این تحلیل نزدیک کرد که مطابق با تحلیل قبلی، احتمالا موج صعودی قدرتمندی را بزودی شاهد خواهیم بود.
تحلیل مفصل بنده از این گزارش و لایحه بودجه 1404 و اثرات آن بر بازارها و متغیرهای کلان فعلا بماند بتدریج تقدیم می کنم.

https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-52/4116537-%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%B1-%D9%84%DB%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86-%DA%86%D9%86%D8%AF

ضریب فزاینده سرمایهICOR در اقتصاد ایران بالای 7 واحده که یعنی برای هر 1 میلیارد تومان ارزش افزوده ای که در اقتصاد ایران ایجاد میشه، به بیش از 7 میلیارد تومان سرمایه گذاری احتیاج داریم. این نسبت مثلا در آمریکا ی چیزی در حدود 3.5 واحده یا در اروپا 4 واحد.

این نمودار، به تنهایی، گویای شرایط وخیم اقتصاد کشوره. سهم استهلاک از کل سرمایه گذاری های انجام شده در اقتصاد کشور از 34%سال 1390 به حدود 100 درصد در 5 سال اخیر رسیده.
بهمین دلیل نیز رشد موجودی خالص ماشین آلات و ساختمان در تمامی این 5 سال تقریبا صفر بوده.

بورس چقدر عقب است؟

در انتهای  سال 94، با دلار متوسط 3400 تومانی، ارزش کل بازار سهام(بورس و فرابورس) 443 همت یا 130 میلیارد دلار و مجموع سود خالص حدود 60 همت یا 17.5 میلیارد دلار بود.
و اما اکنون، ارزش کل بازار سهام(بورس و فرابورس) حدود  8400 همته که با دلار 68 هزار تومانی میشه 123 میلیارد دلار.
برای مقایسه ارزش دلاری کنونی بازار سهام با مقطع اسفند 1394 چندتا تعدیل باید انجام بدیم.
مثلا تعدیل ارزش عرضه های اولیه طی این دوره، تعدیل اثر افزایش قیمت های جهانی و  افزایش سود خالص
میانگین قیمت جهانی کامودتی ها نسبت به پایان 94 حدود 20 درصد افزایش یافته و از آنجا که 70 درصد بازار بطور مستقیم و غ مستقیم تحت تاثیر قیمت جهانی کامودتی هاست، ی ضریب تعدیل 14 درصدی باید از این محل اعمال بشه.
از طرفی، ارزش روز مجموع عرضه های اولیه صورت گرفته از انتهای سال 94 تا کنون حدود 1650 همت یا 24 میلیارد دلار بوده که اثر تعدیلی این رقم نیز باید اعمال بشه.
اگر تعدیلات مزبور را اعمال کنیم، می‌رسیم به رقم 84 میلیارد دلار.
معنای این عدد اینه که پس از اعمال تعدیلات لازم از جمله اثر افزایش قیمت های جهانی و اثر عرضه های اولیه، ارزش بازار سهام کشور در حال حاضر 46 میلیارد دلار یا به تعبیری 35 درصد کمتر از ارزش بازار در پایان سال 1394 است.
در ضمن، ارزش دلاری مجموع سود خالص بازار سهام برای سال 1402 حدود 1670 همت یا 24.5 میلیارد دلار بوده که 3.5 میلیارد دلارش مربوط به شرکت های عرضه شده در بازار در این 8 سال بوده.
نکته مهم تر اینکه بلحاظ دلاری نیز سود بازار سهام (پس از تعدیل اثر عرضه های اولیه) با 20درصد افزایش از 17.5 میلیارد دلار سال 94 به 21 میلیارد دلار در سال 1402 افزایش یافته ولی ارزش دلاری بازار همانطور که اشاره شد نسبت به آن مقطع 35%افت کرده.
متوسط نسبت قیمت به درآمد بازار سهام نیز به یکی از پایین ترین سطوح تاریخی خود یعنی محدوده 5 واحدی رسیده.
سطحی که همیشه با برخورد به آن، شاهد شکل گیری و شروع یک موج صعودی قدرتمند بوده ایم.
متوسط نرخ تسعیر دلار در سال 1402 برای شرکت های بورسی 42 هزار تومان بوده و اگر حتی رشد حقیقی را صفر در نظر بگیریم با نرخ متوسط 46 هزار تومانی سال جاری و نرخ متوسط 54 هزار تومانی مدنظر دولت در لایحه بودجه سال آتی، متوسط سود خالص بازار سهام در سال جاری نسبت به 1402 حدود 15 درصد و در سال آتی نسبت به سال جاری حداقل 25 درصد افزایش خواهد یافت. این با فرض عدم تغییر در قیمت‌های جهانی و دیگر مفروضات بازاره.

برای سنجش فاصله کنونی ما بلحاظ زیرساختی در حوزه هوش مصنوعی، ی آمار در مورد ظرفیت پردازش(GPU) میدم خدمتتون.
طبق تخمین‌های موسسه تحقیقاتی EpochAI، شرکت گوگل از قدرت محاسباتی‌ای معادل یک میلیون کارت گرافیک H100 برخورداره.این قدرت محاسباتی هم برای توسعه داخلی هوش مصنوعی استفاده میشه هم برای ارائه خدمات ابری به مشتریان و هم برای توسعه آزمایشگاه‌های هوش. گفته میشه  گوگل این توان پردازش را از طریق TPUهای خود به دست آورده .
و اما وضعیت ما!؟ مثلا گفته میشه مجموعه همراه اول کمتر از 100 تا A100

فروش جهانی نیمه‌هادی در نیمه دوم سال 2023 به 527 میلیارد دلار رسیده. تقریبا 1تریلیون نیمه‌هادی در جهان فروخته شده.
بالغ بر 450 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در 28 ایالت آمریکا انجام شده و پیش‌بینی میشه آمریکا ظرفیت تولید نیمه‌هادی شو بیش از 3 برابر کنه و به بالاترین نرخ رشد در جهان برسه که معادل 28% از کل ظرفیت جهانیه.
این تغییر ریل‌گذاری ناگهانی آمریکا را میشه از دو منظر تحلیل کرد:
الف) پیش‌بینی وقوع جنگ بین چین و تایوان
ب) انفجار صنعت هوش‌مصنوعی در آمریکا

آقای رئیس جمهور اشاره کردن که بهای تمام شده هر لیتر بنزین با فرض قیمت صفر ریالی برای نفت، بالای 8 هزار تومانه که قطعا اشتباهه و مشخص نیست ی اشتباه کلامی بوده یا اشتباه محاسباتی در بدنه کارشناسی دولت.ولی مجموع بهای تمام شده هر لیتر بنزین و گازوئیل از زنجیره اکتشاف و استخراج نفت تا پالایش و توزیع آن، به عدد اعلامی رئیس جمهور نزدیک است و اون رقم کمتر از هزار تومانی که دلارزداها پیراهن عثمان کردن، اینقدر پرت و غلطه، که اصلا ارزش توجه و پاسخ دادن نیز نداره.
در این خصوص در یادداشتی که بزودی در روزنامه دنیای اقتصاد منتشر خواهد شد، مفصل توضیح داده ام.
بمحض انتشار، تقدیم خواهم کرد.

طبق توصیحات سازمان برنامه و بودجه، مجموع ارقام فرابودجه اضافه شده به لایحه بودجه 1404 حدود 2427 همته که 1420 همت آن از محل منابع هدفمندی و فروش نفت به نهادها و سازمان ها، 400 همت بابت تسویه بدهی به سازمان تامین اجتماعی و بانک ها(در راستای احکام برنامه هفتم توسعه) و 627 همت بابت مواردی چون خرید تضمینی گندم و کالابرگ الکترونیکه.
مججوعا رقم 1050 همت از ارقام فرابودجه ای مربوط به سال 1403 که حاصل جمع:
- منابع هدفمندی(650 همت)
- بازپرداخت بدهی به تامین اجتماعی(130 همت) و
-مواردی چون خریدهای تضمینی(مجموعا 270 همت) ست، در تنها جدول مقایسه ای ارائه شده در لایحه بودجه 1404، در ستون مربوط به بودجه 1403 گنجانده شده که منابع عمومی بودجه عمومی بر این اساس از 2530 همتِ مصوب مجلس برای قانون بودجه سال مزبور، رشد کرده و شده حدود 3580 همت. اما رقم مهم فرابودجه ای مربوط به فروش نفت به سازمان ها و ارگان ها برای سال 1403 افشاء نشده. رقم این سرفصل برای 1403 چیزی در حدود 460 همته که چون برای سال 1404 حدود 636 همت منابع از این محل پیش بینی و افشاء شده و مابه عوض هزینه ای آن نیز در سرفصل تملک دارایی های سرمایه ای در قسمت مصارف بودجه1404 گنجانده شده، برای مقایسه پذیری بودجه 1403 با 1404 و محاسبه درصد رشد بودجه عمومی، بایستی اون رقم 460 همت را به رقم 3580 همتی که بهش اشاره کردم اضافه کنیم. در اینصورت، رقم واقعی منابع عمومی بودجه عمومی دولت با احتساب کلیه موارد فرابودجه ای میشه 4040 همت. اکنون اگر رشد را نسبت به منابع عمومی بودجه عمومی 6000 همتی پیشنهادی برای سال 1404 حساب کنیم می‌رسیم به 48 درصد رشد که باز هم نشون میده این بودجه انبساطی .طبیعیه که وقتی در بودجه سال آتی رقم بازپرداخت بدهی به تامین اجتماعی و بانکها از 130 همت در نظر گرفته شده در قانون بودجه 1403 افزایش شدید داشته و رسیده به 400 همت، وقتی که رقمی در حدود 200 همت برای همسان سازی حقوق و پاداش بازنشسته ها در نظر گرفته شده که نسبت به رقم امسال دو برابر شده، وقتی که فقط 270 همت بازپرداخت سود اوراق بدهی سررسید شده دولته و وقتی میانگین حقوق کارکنان دولت و بازنشسته ها (با لحاظ طرح جوانی جمعیت) بطور متوسط حدود 27 درصد رشد کرده و وقتی رقم مخارج عمرانی (با لحاظ رقم تهاتر نفت با نیروهای مسلح و...و ما به ازای آن، انجام پروژه های عمرانی دولت توسط نیروهای مسلح و دیگر سازمان هایی که از دولت نفت تحویل گرفتن) با رشد حدودا 40 درصدی از حدود 860 همت در سال 1403 به 1200 همت در سال آتی خواهد رسید و وقتی میانگین نرخ تسعیر ارز(کالاهای اساسی و غیره) با رشد 47 درصدی، از 34 هزار تومان به 50 هزار تومان افزایش خواهد یافت یا درآمدهای گمرکی 85 درصد و درآمدهای مالیاتی 40 درصد بالاتر از رقم مصوب سال 1403 خواهند بود، این بودجه انبساطی ست.
سازمان برنامه مدعیه که رقم 400 همتی تکلیف شده در برنامه 7 توسعه برای بازپرداخت بخشی از بدهی های دولت، تکلیف جدیدی ست که همین باعث رشد منابع و مصارف بودجه و پیشنهاد برداشت 540 همت از ص توسعه برای بازپرداخت همین تکالیف جدید ناشی از احکام برنامه هفتم توسعه شده.
ولی این فقط توجیه رشده ولاغیر. مساله اینه که عدم تحقق منابع پیش بینی شده برای بازپرداخت مثلا همین 400 همت، یعنی کسری بودجه.
مهمتر اینکه این 400 همت قراره که از محل واگذاری اموال و شرکتهای دولت به میزان 260 همت و انتشار اوراق بدهی به میزان 200 همت تانین بشه. برنامه انتشار 500 همت اوراق مالی اسلامی(اسناد خزانه و اوراق مرابحه) برای بازپرداخت 270 همت اوراق سررسید شده سال‌های قبل(از محل اوراق مرابحه) و 230 همت از مطالبات پیمانکاران و نیروگاه ها و... (از محل اخزا) یعنی فشار شدید در سال آینده برای رشد نرخ بهره.
این رقم 48 درصد رشد منابع عمومی بودجه عمومی، با فرض تداوم شرایط سیاسی کنونی، به احتمال بالا عینا به متغیرهای اسمی منتقل خواهد شد و در صورت بدتر شدن شرایط سیاسی، تریگِر دیگری برای رشد بیشتر متغیرهای اسمی خواهد بود.
در ضمن، بودجه اختصاصی دولت نسبت به سال جاری، 55 درصد بالاتر برآورد شده که دیگه به این نپرداختم. چرا که اگر مبنای محاسبات مان کل منابع اختصاصی و منابع عمومی بودجه عمومی باشه، مجموعش از 4330 همت رسیده به 6470 همت که یعنی رشد حدودا 50 درصد.
مساله بعدی، عدم افزایش و حتی کاهش بودجه نهادها و موسسات خاصه که فعلا تا زمان ارائه و افشای جزئیات هزینه های دولت، نمیشه در موردش اظهارنظر دقیقی داشت. اهمیت این مساله بسیار زیاده و دولت باید نشون بده که اصلاح بودجه را از خودی ها شروع کرده. گذشته از سطح اهمیت این بخش از هزینه ها به لحاظ رقمی، آنچه برای مردم حائز اهمیته اینه که بجای اینکه برای تامین منابع بودجه، دولت چشمش به نرخ ارز و...باشه، اصلاحات را از جیب خودی ها شروع کرده.

از اکو ایران در شگفتم! کارشناس آورده میگه بودجه 1404 انبساطی نیست چون دولت اومده شفاف سازی رو برده بالا و ارقام فرابودجه مثل منابع و مصارف هدفمندسازی را اضافه کرده. خب برادر، 1050 همت از کل رقم حدودا 1500 همتی فرابودجه سال 1403 در ستون مقایسه سال 1403 با 1404،افشاء شده و اگر رقم ریالی حدودا 460 همتی فروش نفت به نیروهای مسلح و... را بهش اضافه کنیم، کل رقم بودجه و فرابودجه سال 1403 میشه 4330 همت که اگر با رقم 6470 همتی بودجه عمومی سال 1404 مقایسه ش کنیم می‌رسیم به رشد 50 درصدی. با لحاظ این رقم نیز بودجه 1404 حدود 50 درصد رشد داشته دیگه. 50 درصد رشد، انبساط نیست؟پیش بینی صادرات روزانه 2.2 م بشکه نفت و میعانات گازی با فرض تداوم شرایط سیاسی کنونی، منطقی ست؟

دلار وارد کانال 67 هزار تومان شد. بودجه بشدت انبساطی که امروز به مجلس ارائه شد، در غیاب بهبود شرایط سیاسی خارجی، بسیار نگران کننده ست. گذشته از اینکه یکسان سازی نرخ ارز و اصلاح قیمت حامل های انرژی، امروز ی ضررورته ولی افزایش همزمان قیمت بنزین و اجرای طرح یکسان سازی نرخ ارز، آنهم در شرایط نگران کننده کنونی و در غیاب بهبود شرایط سیاسی در منطقه و تعدیل نارضایتی موجود در بدنه مردمی و فقدان طرح های جبرانی قابل توجه برای 6 دهک پایین درآمدی، حیات و ممات دولت 14 را بشدت تهدید خواهد کرد. واقعیت اینکه، این نسخه سیاستی دولت، فقط در صورت بهبود قابل توجه در شرایط بین المللی و منطقه ای، می تونه توجیه داشته باشه و گام موثر برای دولت و مردم باشه ولاغیر.

45درصد از منابع این بودجه 6000 همتی از محل صادرات نفت و گاز و استقراض از ص توسعه و از محل فروش داخلی گاز و فرآورده ها تامین خواهد شد. 12 درصد معادل 700 همت  کل بودجه عمومی از محل انتشار اوراق بدهی!، 28 درصد از محل مالیات ها، 9 درصد از محل سایر درآمدها(حقوق ورودی گمرک فروش کالا و خدمت، سود سهام، حق بهره مالکانه و...) و 6 درصد از محل واگذاری اموال و واگذاری شرکت های دولتی تامین خواهد شد.
در خصوص ابعاد مصارف این بودجه، بدلیل عدم انتشار جداول هزینه و جزئیات مصارف، فعلا تحلیل خاصی نمیتونم ارائه بدم.
ولی نتیجه بررسی بودجه از بعد منابع بدین شرحه:
-بودجه خوش بینانه و با فرض بهبود شرایط سیاسی کشور، تنظیم شده (صادرات روزانه 2 میلیون و 200 هزار بشکه نفت و میعانات گازی با متوسط نرخ 63 دلار و صادرات 16 میلیارد متر مکعب گاز با نرخ 33 سنت) که نکته بسیار مهمی ست.
-متوسط نرخ تسعیر عمده صادرات بجز بخشی از صادرات نفتی کشور(12 میلیارد دلار)، 543 هزار ریال در نظر گرفته شده که خبری بسیار خوب برای بازار سهام بویژه شرکت های صادرکننده و خبری بسیار بد برای شرکت های دارای فروش داخلی با وابستگی به  واردات عمده مواد اولیه مصرفی ست.
متوسط نرخ تسعیر دلار صادراتی شرکت‌های بورسی در سال جاری تا کنون حدود 42 هزار تومان بوده که قرار است با رشدی 30 درصدی به 54 هزار تومان برسد. محاسبات بنده نشون میده هر 10 درصد افزایش نرخ تسعیر، موجب رشد 15 درصدی میانگین سود خالص کل بازار سهام کشور میشه که این یعنی تنها از محل اجرای طرح یکسان سازی نرخ ارز روی 54 هزار تومان، سود خالص کل بازار سهام 45 درصد افزایش خواهد یافت. البته برای تصمیم گیری و اطهارنظر دقیق تر راجع به بازار سهام، باید شرایط سیاسی و سایر متغیرها را هم در نظر گرفت.
-خبری از مالیات بر عایدی سرمایه در بازار املاک، ارز و طلا و خودرو در مواد و تبصره های لایحه بودجه نیست.
در بودجه سال آینده عمده دلیل رشد 2200 همتی هزینه های جاری، لحاظ ارقام فرابودجه ای مثل هدفمندسازی، فروش نفت به نهادها و ارقام لحاط شده برای خرید تضمینی گندم و سایر حمایت های دولت و همچنین، اجرای طرح همسان سازی حقوق بازنشسته ها ست.
رشد 450 همتی انتشار انواع اوراق بدهی به معنای فشار شدید برای بالا رفتن نرخ های بهره خواهد بود.
این بودجه انبساطی، اگر با فرض بهبود شرایط سیاسی کشور، تنظیم نشده باشه، نگران کننده ست. هر چند واقعا این مساله شفاف سازی ارقام فرابودجه ای و یکسان سازی نرخ ارز، دو اتفاق بسیار میمون در امر بودجه ریزی در کشور بشمار میان و از این بابت باید به مجموعه دولت و بویژه دکتر پورمحمدی خدا قوت و دست مریزاد گفت.
اما کسری بودجه احتمالی :
در بخش اوراق حداقل 100 همت، در بخش واگذاری اموال و شرکت ها، حداقل 100 همت، در بخش نفت 200 همت و سایر بخش ها 100 همت و مجموعا 500 همت کسری این بودجه با فرض عدم تشدید شرایط بین المللی و البته تحریم هاست.

بخش سوم:
-رقم مالیات ها از حدود 1220 همت به 1700 همت افزایش یافته که حدودا 40 درصد رشد داشته. سقف معافیت مالیاتی نیز همانطور که پیش تر وزیر اقتصاد گفته بودن شده 24 میلیون تومان در ماه.
-خالص حقوق گمرکی برای واردات از 143 همت به 264 همت افزایش یافته که نشان از رشد 85 درصدی دارد. افزایش نرخ تسعیر ارز مبنا برای محاسبه حقوق گمرکی واردات به دلیل اجرای طرح یکسان سازی نرخ ارز، علت اصلی این موضوع بشمار میاد.
-هزینه های جاری دولت با رشد 118 درصدی از 1880 همت به 4080 همت افزایش یافته که علت این رشد طاهرا شدید همانطور که در مطالب قبل اشاره شد به دلیل تغییرات ساختاری در لایحه بودجه 1404رو لحاظ و افشای ارقام فرابودجه ست. هنوز ریزِ جداول هزینه یا مصارف بودجه ارائه نشده و بمحض ارائه، تحلیل مصارف بودجه تقدیم خواهد شد.

بخش دوم:
-نرخ تسعیر ارز در لایحه بودجه 1404 معادل 543 هزار ریال در نظر گرفته شده که حکایت از تلاش دولت برای یکسان سازی نرخ ارز در سال پیش روی دارد.
-تولید روزانه نفت کشور 3 میلیون و 750 هزار بشکه برآورد شده که یعنی صادرات روزانه بیش از 1 میلیون و 650 هزار بشکه نفت!
-نرخ صادرات هر مترمکعب گاز حدود 33 سنت درنظر گرفته شده
-نرخ تسعیر ارز واردات کالاهای اساسی به میزان میانگین تورم سال جاری افزایش خواهد یافت که یعنی از 28500 تومان به 38000 تومان (34 درصد رشد) خواهد رسید.
-2.5 میلیارد دلار ارز برای واردات گوشی تلفن همراه، 2 میلیارد دلار برای واردات انواع خودروی سواری، 1.5 میلیارد دلار برای واردات انواع کشنده تخصیص خواهد یافت.
-ارز تخصیصی برای واردات کالاهای اساسی 12.5 میلیارد دلار برآورد شده.
-نرخ شد حقوق کارکنان دولت 20 درصد و برای اونایی که صاحب فرزند جدید بشن 28 درصد.
-نرخ رشد حقوق بازنشستگان 28 درصد تا 39 درصد.
-نرخ هر بشکه نفت صادراتی حدودا 63 دلار در نطر گرفته شده.
-رقم در نظر گرفته شده برای منابع بودجه از محل صادرات نفت و گاز و میعانات گازی و همچنین فروش داخلی گاز و فرآورده ها 2100 همت است که قرار است ی رقم 540 همتی نیز از محل استقراض از ص توسعه ملی تامین بشه که مجموعا میشه 2640 همت. با توجه به برآورد صادرات 16 میلیارد متر مکعب گاز 33 سنتی در کل سال و صادرات روزانه 1 میلیون و 650 هزار بشکه نفت 62 دلاری و 400 هزار بشکه در روز میعانات گازی(از مجموع 690 هزار بشکه تولید) ، کل درآمد ارزی دولت از این محل میشه حدود 50 میلیارد دلار.
12 میلیارد دلار از این رقم صرف واردات کالاهای اساسی با نرخ تسعیر متوسط 38 هزار تومان و 38 میلیارد دلار مابقی با نرخ 543 هزار ریالی تسعیر خواهد شد که بر این اساس نرخ متوسط تسعیر میشه 50 هزار تومان. حالا درآمد ریالی صادرات این سه قلم در حدود 2550 همت خواهد بود که 65 درصد از آن معادل 1650 همت میاد میشینه داخل بودجه. مابه التفاوت این رقم از رقم 2650 همت که میشه 1000 همت، عمدتا میشه درآمد حاصل از فروش داخلی گاز و فرآورده. در سال جاری نیز برآورد میشه از محل سهم 37.5 درصدی بودجه از درآمد صادرات نفتی، سهم بودجه از صادرات مجموعا 50 میلیارد دلاری با نرخ تسعیر 28500 تومان مجموعا بشه 550 همت. در جداول مقایسه ای که همراه با لایحه 1404 ارائه شده، منابع ناشی از فروش نفت و گاز برای سال جاری یعنی 1403 مجموعا 1600 همت برآورد شده که اگر اون 550 همت ناشی از صادرات نفت و گاز را از آن کسر کنیم می‌رسیم به رقم 1000 همت که میشه درآمد ناشی از فروش داخلی گاز و فرآورده که عینا همین رقم در لایحه بودجه 1404 نیز تکرار شده. این یعنی مساله افزایش قیمت فرآورده ها فعلا در لایحه بودجه 1404 دیده نشده است.

بخش اول:

-تراز عملیاتی این بودجه 1800 همت منفی ست که البته به دلایل فوق الذکر، رقم درستی نیست و باید مجدد محاسبه بشه.

-فروش اوراق بدهی از 255 همت به 700 همت افزایش یافته که یعنی رشد 175 درصدی. 200 همت از این 700 همت از محل اوراق بهادار سازی بدهی دولت به بانک‌هاست که قراره در سال 1404 اجرایی بشه.

-واگذاری شرکت های دولتی با رشدی 125 درصدی از 60 همت به 135 همت افزایش یافته. بخشی از این واگذاری ها در جهت بازپرداخت 200 همت از بدهی های دولت به تامین اجتماعی ست.
-541همت از منابع بودجه عمومی قرار است از محل استقراض از صندوق توسعه ملی تامین شود که میشه مازاد سهم 20 درصدی صندوق یعنی 28 درصد از کل درآمد صادرات نفت و گاز.

رشد 50 درصدی منابع و مصارف بودجه عمومی 1404
بر اساس لایحه تقدیمی دولت، بودجه عمومی دولت از 2830 همت سال 1403 به حدود 6470 همت برای سال آتی افزایش خواهد یافت که در ظاهر امر نشان از رشد 1.3 برابری دارد ولی به دلیل تغییرات و اصلاحات مهمی که در لایحه بودجه 1404 شاهدش بوده ایم، این رشد حدودا 50 درصد است که البته بالاست.
ولی علت چه بوده؟
قبل از هر چیزی باید بگم که مهمترین علت رشد 50 درصدی، برآورد افزایش 47 درصدی متوسط نرخ تسعیر درآمدهای نفتی دولت از 34 هزار تومان در سال جاری به 50 هزار تومان در سال آتی ست.
علت آن رشد ظاهرا 1.3 برابری و این شکاف دو برابری در محاسبات بنده با جداول ارائه شده، نیز شفاف سازی دولت و گنجاندن تمامی ارقام فرابودجه ای شامل منابع و مصارف هدفمندسازی، فروش نفت به نهادهای خاص، کالابرگ، خرید تضمینی و استفاده از منابع بانک‌ها، بازپرداخت بدهی به بانک‌ها و سازمان تانین اجتماعی و... در لایحه بودجه 1404 است که هرچند در سال‌های قبل از جمله همین سال 1403 نیز وجود داشته اند(با رقمی کمتر) ولی به دلیل عدم افشا در جداول بودجه های سنواتی، فقط در احکام و بند و تبصره های بودجه بهشون اشاره شده ولاغیر. بهمین دلیل ملقب شده به فرابودجه. یعنی انگار هر ساله ی بودجه دیگری در کنار بودجه رسمی وجود داشته که افشا نمی شده و خلاصه کلی ابعاد عجیب داشته. حالا، دولت 14 اومده اینا رو تجمیع و در لایحه بودجه 1404 کاملا افشا کرده. بهمین دلیل مقایسه ارقام بودجه 1403 با 1404 پیچیده شد و بین همه اختلاف تحلیلی بوجود اومد. کل منابع و مصارف بودجه عمومی در قانون بودجه 1403 بوده حدود 2830 همت ولی چون رقم فرابودجه سال 1400حدود 1500 همته، در واقع منابع و مصارف بودجه سال 1403 در حدود 4330 همته و باید این رقم را با رقم منابع و مصارف حدودا 6470 همتی لایحه بودجه 1404 مقایسه کرد که بر این اساس، میشه 50 درصد رشد.
این برای نخستین بار است که چنین اتفاقی را شاهد هستیم. دولت بدرستی، تصمیم به افشاء ارقام فرابودجه و شفاف سازی بودجه های سالانه گرفته که اقدامی بسیار مهم و قابل تقدیر است.

https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-68/4115455-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%87%D9%85-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%DA%A9%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87

این پیشنهادهایی از جنس اینکه بانک مرکزی به بانک‌ها اجازه بده تا منابع وارد بازار کنن، شگفت آوره واقعا! گیریم با ورود منابع بانک‌ها، بازار ی هفته مثبت شد، بعدش چی؟ با تداوم حضور سایه شوم دولت در اقتصاد ، با سایه شوم جنگ چه خواهید کرد؟!

شرط بندی ها روی پیروزی ترامپ، صعودی و روی پیروزی هریس، نزولی شده اند.

به یاد دارم که سال گذشته در زمان ارائه لایحه بودجه 1403 به مجلس، آقای منظور، رئیس وقت سازمان برنامه از بودجه سال 1403 بعنوان نخستین بودجه تراز با کمترین کسری در چند سال اخیر و حواریون ایشون از جمله همین قلی زاده ها، از آن بعنوان بهترین بودجه کشور از سال 1399 به بعد یاد می کردند! همان زمان بنده بارها در همین کانال از کسری حدود 700 همتی بودجه سال 1403 نوشتم.
و اما، حالا مشخص شده که گویا بودجه ترازِ آقای منظور و بهترین سند بودجه از نظر حواریون ایشون، تا این لحظه 850 همت کسری داره! که نسبت به حجم بودجه عمومی کشور میشه حدود 34 درصد! یعنی وخیم ترین بودجه کشور در 25 سال گذشته!
این کسری عظیم دلیل اصلیش عدم تحقق درآمدهای پیش بینی شده از محل صادرات نفت و گازه. این نشون میده که برخلاف نظر دلارزداها و کاهن اعظم شون، علیرغم اینکه روی کاغذ، تراز تجاری مثبت داریم و خوب نفت فروختیم، ولی ی جای کار بدجور داره لنگ می زنه. چرا که بودجه دولت نشون میده اگرم خوب نفت فروختیم ولی گویا جریان نقدی فروش نفت با مشکلات عدیده ای مواجهه. همان فاکتوری که ساده لوحان پرمدعا در محاسبات و اظهارنظرهای خود در رابطه با تراز تجاری کشور و مساله نرخ ارز کاملا نادیده ش میگیرن!
این کسری بودجه که سال آینده قطعا ی رقم 300 همتی دیگه بهش اضافه خواهد شد، بزرگترین مانع بر سر هر نوع اصلاحات در حوزه پولی و بانکی و سایر حوزه هاست.

آقای همت قلی زاده از صورتهای مالی شرکت‌های پالایشگاهی، رسیده به قیمت تمام شده هر لیتر بنزین!!!!
یکی نیست به این بنده خدا بگه، اونی که تو بهش رسیدی و میگی 825 تومان، بهش نمیگن قیمت تمام شده بنزین. اون قیمت تمام شده مرحله آخرِ تولید بنزینه که البته به دلیل ثبت دفتری ارزش دارایی پالایشگاه ها و کم برآورد شدید هزینه استهلاک، اینم حتی درست نیست و بالای 1500 تومانه.
برای محاسبه قیمت تمام شده بنزین، باید بری زنجیره های قبلی رو هم ببینی برادر. اکتشاف و استخراج نفت.
باید قیمت تمام شده هر لیتر نفت رو هم برآورد کنی بعد بیای زنجیره آخر. اونجا هم باید هزینه استهلاک رو بر اساس ارزش واقعی دارایی ها و نه ارزش دفتری شون حساب کنی برادر.
برآوردهای مستقل بنده نشون میده که با این احتساب، قیمت تمام شده هر لیتر بنزین در ایران حدود 4 هزار تومانه.
با همین تحلیل‌های آبکی، شدی کارشناس انرژی!! بزودی پاسخ این کلونی رو در سرمقاله دنیای اقتصاد میدم.

این تحریم ها گذشته از نون و آبش واسه اونایی که از رانت نظام چندنرخی ارز یا رانت کامیشن های چند درصدی برای مثلا دور زدن تحریم ها برخوردار هستن، برای ی عده آدم صرفا رسانه ای مثل ایشونم ی خوبیایی داشته. مثلا همون ترشحات داخل رسانه ها را به اسم جنگ اقتصادی، کتاب کرده و ی تخصص جدیدی بنام کارشناس تحریم شناسی هم به خودش تقدیم کرده و زده سر در دکان.

ایران تا بعد از انتخابات آمریکا هیچ اقدام قابل توجهی در واکنش به اقدامات اسرائیل انجام نخواهد داد.

خب، در پیام رهبری نیز به نقش آمریکا اشاره‌ای نشده بود.

قبلا مفصل در مورد طرح بی پایه و اساس جهش تولید مسکن نوشته بودم و انتظار چنین روزهایی را داشتم.
پیشنهاد می کنم ی بار دیگه مطلب بالا را به دقت مطالعه بفرمایید.

«حفظ و موفقیت قدرت بازدارندگی، به آگاهی کامل از محاسبات طرف مقابل بستگی دارد» .
برخی معتقدند رویدادها و اتفاقات مهمی که از اردیبهشت ماه امسال و مدت اندکی پس از انجام عملیات وعده صادق تا کنون شاهدش بوده ایم، از تضعیف قابل توجه قدرت بازدارندگی کشور (در هر 3 بُعدِ راهبردی، میانی و تاکتیکی) حکایت داره که به عدم آگاهی درست مان از محاسبات طرف مقابل یعنی صهیونیست ها مربوطه. بر این اساس نیز معتقدند که این ذهنیت یا برآورد داخلی( بین حداقل برخی از متولیان امور سیاسی و نظامی) که هدف اسراییلی ها از افزایش تنش ها و اقدامات مورد اشاره، ورود مستقیم ایران به جنگی مستقیم و تمام عیاره، درکی اشتباهه و ناشی از شناخت غلط از محاسبات طرف اسراییلیه که موجب تضعیف شدید قدرت بازدارندگی کشور از هر سه بُعد فوق الذکر و تشدید سطح و عمق عملیات های نظامی صهیونیست ها و عبور از خطوط قرمز متعدد شده و کشور را در شرایط بسیار پیچیده و خطرناکی قرار داده است.
در عین حال، برخی دیگر، معتقدند که تقویت عناصر نرم قدرت، یک رویکرد دو وجهی ست که مساله بازدارندگی، وجه نخستشه و وجه دوم آن که اتفاقا بسیار اهمیت داره، مساله چانه زنی های بین المللی ست که طی یک دهه اخیر و علی الخصوص دو سه سال گذشته بشدت مغفول مانده و همین غفلت از بعد دوم قدرت نرم، باعث شده که نتونیم از تنش های بوجود آمده، ابزاری برای چانه زنی های بین المللی و گرفتن امتیاز و در نهایت، کاهش سطح تنش ها بسازیم.
از طرفی دیگر، عده ای بر این باورند که به چنین دلایلی، طرف اسراییلی اکنون به این باور راسخ رسیده که این طرف ایرانی ست که مجبور و در حال عقب نشینی ست. به همین دلیلم اقدامات خطرناک و بحران هایی را شروع کرده که تصمیمش بر اینه قاطعانه این مسیرو ادامه بده و در مقابل هر کنش مستقیم و غ مستقیم از سوی ایران و گروه مقاومت، پاسخ محکم و سخت بده. بر این اساس، معتقدند دیگر نباید این رویه را ادامه داد و ایران میتونه با یک پاسخ بسیار سخت، این روند را متوقف کنه! تحلیلشون اینه که این میتونه آخرین حرکت بی خطر ما باشه چرا که طرف اسرائیلی به ده ها دلیل داخلی و البته بین المللی(مثلا فشار آمریکا و...) به حد کافی برای عقب نشینی عاقله!
ی عده ای دیگه که البته زیرمجموعه همین دسته سوم اند، معتفدند که باید بریم سمت ساخت سلاح هسته ای و چاره ای نیست!

اما شاید، لازم باشه که به تحولات و اتفاقات رخ داده شده در یک سال اخیر بویژه در 6 ماه گذشته، بالاتر از مساله جنگ بین اسرائیل و ایران نگاه کرد. شاید اگر نیم نگاهی به دو اولویت سیاسی مهم در داخل کشور و همچنین نقش و جهت گیری بازیگران بزرگتری مثل آمریکا، روسیه، چین و هند نسبت به این اولویت های سیاسی و مهمتر از اون مساله بسیار مهم کریدورها و از همه مهمتر کریدور عرب مد داشته باشیم، این اتفاقات را جوری دیگه تحلیل کنیم.

از این به بعد تلاش خواهم کرد بر پایه تجربه فعالیتی که در دو سال اخیر در حوزه هوش مصنوعی داشته و دارم، موضوعات مهمی که حاصل مطالعات و تجربیاتم در بازار ایران و بازارهای بین المللی ست را با شما در میان بگذارم. این تجربیات، موارد مهمی چون طراحی اکوسیستم چابک و کارا برای AI و GenAI، نقشه راه هوشمندسازی حوزه های مالی، سلامت و حکمرانی، طراحی و پیاده سازی ساختار بهینه برای هر یک از اجزای اکوسیستم(هاب تحقیقات، مدیریت دانش، شتاب دهنده رشد بازارMGA ، و Venture Studio، رصدخانه ظرفیت ها، CVCو VC, گزارش market-ptoduct Vision ، Technology Vision و... را شامل میشه)
امیدوارم به دردتون بخوره.

بر اساس صورتهای مالی سال 1402 و عملکرد سه ماهه ابتدایی سال جاری شرکتهای بورسی تولیدکننده ذغالسنگ خام و کنسانتره آن، باید عرض کنم:

-قیمت کنسانتره ذغالسنگ بر اساس فرمولِ  26.5 درصد  قیمت شمس فولاد خوزستان تعیین میشه و ذغال سنگ خام نیز بر مبنای قیمت کنسانتره ذغالسنگ، قیمتش تعیین میشه. مثلا در بهار امسال متوسط قیمت فروش هر تن ذغال سنگ خام در داخل بوده 2تا 2.7  میلیون تومان  و کنسانتره ذغال سنگ ی چیزی بین 6.2 میلیون تومان تا 7.5 میلیون تومان.
-پس، قیمت با ی فرمولی با تغییر قیمت های جهانی، تغییر می کنه و به اون شکلی که میگن، دستوری تعیین نمیشه.
-سال گذشته حاشیه سود ناخالص عملیاتی شرکت های تولیدکننده داخلی ذغالسنگ خام 40 تا 50 درصد و حاشیه سود خالص شون بوده 30 تا 40 درصد. ولی امسال فعلا در بهار تقریبا نصف شده.
ولی، حاشیه سود خالص تولیدکنندگان کنسانتره ذغالسنگ بوده 4 درصد!
- -از آنجا که ما واردکننده ذغالسنگ هستیم و تقاضای داخلی همیشه بیشتر از تولید
داخل بوده، همین باعث شده قیمت ذغال سنگ وارداتی تا دو برابر و حتی بیشتر از دو برابر قیمت ذغالسنگ تولید داخل باشه و بنابراین فعالین این صنعت همیشه نسبت به این موضوع معترض بوده و هستند.
در ضمن، در کشوری با تورم میانگین 30 درصدی، طبیعیه که حاشیه سود صنایعش باید بالاتر از صنایع مشابه در کشورهای با تورم های میانگین 2 تا 3 درصدی باشه. شما فرض کن ی معدن در آمریکا حاشیه سود خالصش 10درصد باشه. این میشه 5 برابر میانگین نرخ تورم سالانه 2 درصدی در این کشور. ولی در کشور ما همون صنعت اگر حاشیه سودش 40 درصدم باشه، میشه کمی بالاتر از تورم رسمی و کمتر از نرخ بهره غیر رسمی 45 تا 70 درصدی.
بنابراین قیاس حاشیه سود با کشورهای دیگه بدون توجه به نرخ بهره و نرخ تورم و دیگر شاخص های کلان، درست نیست.

تحلیلمو در مورد این فاجعه و شرکت خاطی خیلی شفاف ارائه دادم ولی این دلیل نمیشه حرفای امثال این بنده خدا که گویا کلا چیزی در مورد بنگاه و صنعت بلد نیست، درست باشه. چطور؟
ادامه دارد
👇👇👇
.

ربط دادن فاجعه بزرگ و قابل تامل معدن طبس به قیمتگذاری دستوری و... از اون حرفاس.
 انجام ندادن به‌موقع فرایند گازسنجی و گاززدایی و نبود تهویه مناسب، به احتمال خیلی بالا دلیل اصلی این فاجعه ست که تماما برمیگرده به کوتاهی کارفرما.
جالب اینکه برخلاف معادن مشابه در داخل همین ایران، این معدن کاملا سنتی اداره می‌شده و به همین دلیل نسبت به معادن دیگر منطقه وضعیت نامطلوبی داشته و بهمین دلیل
این معدن اصلا از تجهیزات و دستگاه‌های لازم به منظور انجام کار با ایمنی مناسب برخوردار نبوده.
از مالکین اصلی شرکتم که دیگه چیزی نگم بهتره.
فقط ی نمونه ش اینکه محمد مجتهدزاده، مدیر عامل این شرکت، همزمان رئیس هیئت مدیره انجمن زغال سنگ ایران نیز هست که واقعا طنزه. این شخص بی کفایت و بی مسئولیت، بعنوان رییس انجمنی که یکی از وظایفش همین بررسی موارد ایمنی و... در معادن ذغال سنگ بوده، حتی در شرکتی که خودش مدیرعامل آن بوده، حداقل های ایمنی رو رعایت نکرده.
چخبره داخل این مملکت؟
باور کنید اصناف و انجمن های صنفی در کشور عمدتا تبدیل شدن به محل زدو بند، دور زدن قوانین، رانت خواری و...و از این مجتهدزاده ها فراوان داریم.
حالا باید دید ایمیدرو قراره قضیه را به دلیل نفوذ ویژه این ویژه خوارانِ نامسئول، ماست مالی کنه یا واقعا شاهد برخورد جدی و درخور با مالکین اصلی، مدیرعامل و اعضای هیات مدیره این شرکت خواهیم بود؟!
آقای رئیس جمهور، اینجاها دیگه باید عمل کرد. منتظریم.

آقای فرزین بالاخره تکلیف این لندتک ها چی شد؟ حواستون به تارا(حاصل عقد غ رسمی بانک م و گروه گ) هست!؟

خودشون بهش میگن تولید ولی در واقعیت بدنه، موتور و گیربکس و... بصورت کامل، وارد میشه و داخل سوله ای به اسم خط تولید، روی هم سوارشون می کنن و بهشم میگن تولید! با همین رویه ده ها درصد رانت نصیب صاحب سوله(ببخشید، گویا صاحب کارخونه تولید خودرو🤣) میشه و شرکاشون در لباس مبدل و کارشناس صنعت، براشون تبلیغاتم میرن!
اسم تمام اینا رو هم گذاشتیم صنعت خودرو

سهم یوآن چین در مبادلات تجاری بین المللی به بیش از 4.7 درصد رسید و از ین ژاپن پیشی گرفت. این افزایش قابل توجه که عمدتا نیز در دو سال اخیر اتفاق افتاده، بیش از هر چیزی بدلیل نقش و سهم روس ها از زمان شروع جنگ اوکراین بوده.

ایشون از پسِ تامین 1500 دستگاه اتوبوس داخل شهری به ارزش مجموعا 100 میلیون دلار، برای جابجایی در شأنِ شهروندان تهرانی برنیومدن، بعد، این قبیله بر گِردِ شیرینی، از موفقیت ارزنده یک چنین شهرداری اونم بابت یک چنین جایزه ای، ذوق زده شده اند!
کافیه فقط ی سری به حمل و نقل عمومی در سطح شهر تهران بزنین و ببینین که چطور بخش عمده ای از شهروندان نگون بخت تهرانی روزانه دارن بابت رفت و آمد در مسیر کار و... دچار حوادث ناشی از تل انبار شدن جمعیت در داخل اتوبوس ها میشن.

برای پی بردن به شرایط اسفناکِ زیرساخت های کشور، نیازی به مشاهده یا قیاس با فلان کشور نیست، آمار سرمایه گذاری های انجام شده در 15 سال اخیر در اقتصاد کشورو ی نگاه بندازین، سطح و عمق فاجعه را درک خواهید کرد.
فقط ی نمونه ش اینکه حجم سالانه سرمایه گذاری ناخالص انجام شده در کشور مثلا در سال 1400 به قیمت های ثابت، معادل سرمایه گذاری انجام شده در سال 1355 بوده!
ایدئولوژی، امان از این ایدئولوژی که مثل سیاه زخم می مونه.
نکنه میخواین حوزه زیرساخت رو هم اسلامی - غ اسلامی یا شرقی - غربی کنین؟!

قبلا در مطلبی به رابطه بازار سهام و دلار و نهایتِ ظرفیت بازار برای رشد(در صورت شروع موج صعودی جدید) در صورت اجرای سیاست یکسان سازی نرخ ارز در محدوده نرخ 60 هزار تومان، پرداخته بودم.
با فرض ثبات نرخ دلار در محدوده فوق الذکر و عدم وقوع شوک های سیاسی منفی جدید، در صورت شروع یک سیکل صعودی قدرتمند(که حداقل تا ارائه و بررسی بودجه 1404 در مجلس که خیلی هم مهمه، احتمالاً شروع نخواهد شد) ارزش دلاری کل بازار سرمایه در بهترین شرایط ممکن، میتونه نهایتا به 300 میلیارد دلار برسه.
رقم 400 میلیارد دلاری که رئیس جدید سازمان ادعا کرده بود، چندان با فضای اقتصادی و سیاسی کنونی و حتی چند دهه اخیر کشور همخوانی نداره و به پیش شرط هایی از جنس اصلاحات اقتصادی عمیق احتیاج داره که به کنترل نرخ تورم و افت قابل ملاحظه نرخ های بهره، عدم تثبیت نرخ ارز و خروج دولت از فضای دخالت و قیمت سازی، بشدت وابسته ست.
در اقتصاد 320 میلیارد دلاری(با دلار 60هزار تومانی) ایران، با تورم و نرخ بهره بالا و نسبت قیمت به درآمد متوسط کمتر از 7 واحدی، ارزش بازار سهام که نمیتونه از حجم اقتصادپیشی بگیره. در اقتصاد 17 هزار میلیارد دلاری چین، ارزش بازار سهام 65 درصد gdpاین کشوره و در اکثر بازارهای توسعه یافته آسیا چون ژاپن و کره جنوبی با تورم و نرخ بهره های پایین و نسبت های قیمت به درآمد متوسط بالای 20 واحد، میانگین نسبت ارزش بازار سهام به gdp در محدوده 130 تا 140 درصده. در اروپا نیز این نسبت از 90 درصد تا 125 درصد و در آمریکا 195 درصده.
و اما نسبت ارزش بازار سهام به gdp در همین آمریکا قبل از 2000 و در دهه پررونق 90 کمتر از 100 درصد بود.

در جریان طبیعی زندگی، تغییر در پدیده ها همانند جریان خون در بدن انسان، به گونه ای تثبیت شده و چرخه ای عمل میکنه. در جوامع انسانی نیز مساله دقیقا همینه. جوامعی داریم که بمانند همان جریان طبیعی در زندگی، عاملین و کارگزاران و بطور کلی افراد آن جامعه و در نهایت کل جامعه، به روزمرگی آلوده شده و در مقابلِ هر نوعی از تحولات، فقط تعدیل و تطبیق انجام میشه. درست در مقابل این، جوامعی نیز بوده و هستند که عاملین و کارگزارانش، هر اختلال غیرپیوسته و برونزایی را به فرصتی برای فعالیتهای مولد و پیشگامی در عرصه های مختلف صنعتی، تکنولوژیک و سازمانی، تبدیل می کنند.

دکتر حسین صمصامی، این جدولو برای مثلا اثبات اینکه حذف ارز ترجیحی 4200 تومانی باعث افزایش قیمت کالاهای اساسی شده منتشر کرده که اتفاقا این جدول، درست ادعاهای ایشونو رد میکنه!
ایشون توضیح بدن که از انتهای سال96 که شاهد تولد ارز 4200 تومانی بودیم تا انتهای 1400 که شاهد حفظ این نرح بودیم، چرا قیمت هر کیلو مرغ از 7600 تومان شده31000 تومان(بیش از4برابر)؟؟ مگر نرخ ارز ترجیحی از سال 97 تا پایان 1400 ثابت و روی 4200 نبود، پس دلیل رشد 4 برابری قیمت مرغ تولید داخل چه بوده؟؟؟ در مورد سایر کالاها هم دقیقا همینه.
ایشون گویابا منطق قیمت سایه آشنا نیستند،!
فاجعه اینجاست که اینا دارن
بر پایه چنین اشتباه عینی، ادعای علم می کنن!

افقهی مدیرعامل معزول تاپیکو که از بدترین ها بود و تمامی عزل و نصب های ایشون در این 11 ماه باید مورد بررسی قرار بگیره (.ن ت. صبا بطور ویژه) در هفته های اخیر مجدد پرمشغله شده بود و در آخرین موردش در هفته گذشته مدیرعامل نفت ستاره خلیج فارس را تغییر داد و بنا به دستور وزیر کار، توسط مدیرعامل شستا امروز عزل شد!
سری به دیگر شرکتهای تاپیکو هم بزنین، وضع خیلی خراب تر از این حرفاس!