Gujarati PDF Books

પ્રેરણાનું ઝરણું
-જિતેન્દ્ર અઢિયા

આ બુક કોઇ પાસે હોય તો મને મોકલો.

જીવનની કિંમત
એક દિવસ જ્યારે રાજા તેના જન્મદિવસની સવારે ફરવા નીકળ્યો, ત્યારે તેણે નક્કી કર્યું કે તે આજે રસ્તામાં મળેલી પહેલી વ્યક્તિને ખુશ અને સંતુષ્ટ બનાવશે.
પહેલા તેણે એક ભિખારીને જોયો. જ્યારે ભિખારી રાજા પાસે ભીખ માંગવા લાગ્યો ત્યારે રાજાએ ભિખારી પર તાંબાના સિક્કા ફેંક્યા. પરંતુ તેના હાથમાંથી સિક્કા પડી ગયા અને બાજુના ગટરમાં ખાઈને પડી ગયા. ભિખારી ગટર પાસે ગયો અને તે સિક્કાઓ શોધવા લાગ્યો.
રાજાએ તેને બોલાવ્યો અને તાંબાનો બીજો સિક્કો આપ્યો. ભિખારી ખુશ હતો. તેણે તે સિક્કા પોતાના ખિસ્સામાં રાખ્યા અને ફરીથી ગટરમાં પડેલા સિક્કા શોધવા લાગ્યો.
રાજાને લાગ્યું કે ભિખારી બહુ ગરીબ છે. તેણે ફરીથી ભિખારીને બોલાવ્યો અને તેને ચાંદીના સિક્કા આપ્યા.
ભિખારીએ ચાંદીના સિક્કા રાખ્યા અને પછી તાંબાના સિક્કા શોધવા માટે નાળામાં ગયો.
રાજાએ તેને ફરીથી બોલાવ્યો અને હવે તેને સોનાનો સિક્કો આપ્યો.
ભિખારી આનંદમાં કૂદી પડ્યો અને પાછો દોડ્યો અને તે તાંબાના સિક્કા શોધવા માટે નાળામાં ગયો.
રાજાને ખૂબ દુઃખ થયું. તેને યાદ આવ્યું કે "આજે આપણે જે પ્રથમ વ્યક્તિને મળીશું તેને ખુશ અને સંતુષ્ટ બનાવવા માટે" તે સવારે તેણે પોતાને શું નક્કી કર્યું હતું.
તેણે ભિખારીને ફરીથી બોલાવ્યો અને કહ્યું કે હું તને 1000 સોનાના સિક્કા આપીશ. અત્યારે ખુશ અને સંતુષ્ટ રહો.
ભિખારીએ કહ્યું, "સરકાર! જ્યારે મને ગટરમાં પડેલા તાંબાના સિક્કા મળશે, ત્યારે જ હું ખુશ અને સંતુષ્ટ થઈશ."
આપણી સ્થિતિ તે ભિખારી જેવી જ છે. ભગવાને આપણને એક અમૂલ્ય માનવીય ખજાના તરીકે શરીર આપ્યું છે અને એ ભૂલીને આપણે દુનિયાની ગટરોમાં તાંબાના સિક્કા શોધવામાં આપણું જીવન વેડફી નાખીએ છીએ. "જો આપણે આ અમૂલ્ય માનવ જીવનનો સારો ઉપયોગ કરીશું, તો આપણું જીવન ધન્ય બનશે."

નમોસ્તુતે!

*વૃદ્ધ માતા - પિતાની*
*સંતાન પાસે નાની અપેક્ષા*

એક પિતા એ તેના પુત્ર ને કહ્યું મારી અંતિમ વિધિ મા તને ત્રણ કલાક લાગશે
અને મારું શ્રાદ્ધ કરવામાં પાંચ કલાક ..

તો હું એમ કહું છુ કે
આ બંને વિધિ માંથી તને મુંક્ત કરું છુ

મારી બોડી નું દાન દઈ દેજે અને
શ્રાધ્ધ ના કરતો પણ

આ ૮ કલાક નો તારો સમય બચાવું છું તે
તું મને જીવતા આપી દે
અને ૮ દિવસ સુધી રોજ ૧ કલાક મારી પાસે બેસ...

કડવું સત્ય છે
પ્રમાણિક પણે સ્વીકારવું વરવું છે,

આપ ગમે તેટલા વ્યસ્ત હો,
ઓફીસ ના સમય માંથી માત્ર એકાદ બે મિનીટ નો સમય કાઢી ને ઘરે ફોન કરો
બા /બાપુ જમ્યા ??
દવા લીધી ??
કામ ઘણું છે છતાં
હું જલ્દી આવી જઈશ..

માતા પિતા નો જવાબ મળશે નિરાતે આવજે બેટા
અને ઘરે આવી ,
tv નું બટન અને છાપુ છોડી
બા બાપુ પાસે બેસી
ખબર પૂછો તો તેજ કહેશે

“બેટા થાકી ગયો હોઈશ,
જા હાથ-મો ધોઈ ને જમી લે અને આરામ કર”

માત્ર વડીલો ને ૧ કલાક આપવાથી તેમની ૨૩ કલાક સારી જશે

અને અડધી બીમારી દવા વગર સારી થઇ જશે...

પછી તસ્વીર લાગણી નહિ સમજી શકે અને
”ફૂલ ગયું ફોરમ રહી ગઈ”
તેમ પેપર માં આપવાની જરૂર નથી..

તેના કરતા,
તે પૈસા કોઈ એકલા રહેતા વૃદ્ધ ને અને જરૂરિયાત વાળા ને આપો.

પિતા ને રસ્તો ક્રોસ કરવો છે
તમે એકદમ ફ્રી છો
હવે પિતા ને રસ્તો ક્રોસ કરવાથી જ કામ છે
તેમ વિચારી
નોકર ને કહો તો તે પણ રસ્તો ક્રોસ કરાવી આપશે પણ
પિતા ને નોકર ના સ્પર્શ માં
દીકરા ના સ્પર્શ નો આનંદ અને સંતોષ નહિ મળે
તમે જો ઉભા થશો તો પિતા જ કહેશે તું બેસ, કામ કર
રામુ ક્રોસ કરાવી આપશે ...

અહી° તમારી જો પિતા તરફ નિષ્ઠા હશે તો
તમારી ઓરા કામ કરશે

વડીલો ની જરૂરિયાત સીમિત હોય છે
કોઈ વખત માતા પિતા ને તેની જરૂરી ચીજ ચુપ ચાપ લાવી સર પ્રાઈઝ આપી છે ???

એક વખત ટ્રાય કરો ..

તેની આંખનો ખૂણો જુઓ સ્વર્ગ દેખાશે ...

ઉમર થતા વડીલો નો સ્વભાવ થોડો બદલે છે
ત્યારે વિચારવું
હું પણ વૃદ્ધત્વ ની line માં ઉભો છુ...


Give some time to your Parents..

🙏🙏🙏🙏

*Maan ki mamta aur pyar*
*માં કી મમતા ઔર પ્યાર*

एक व्यक्ति जो की अपने जीवन में काफी सफल हो चूका था और एक दिन अपनी माँ के पास गया और बोला “माँ आज कुछ भी मेरे पास है मै जिस सफलता के बुलंदियों को पा चूका हु वो सब आपके प्यार और ममता की ही देन है इसलिए माँ मै चाहता हु आपने जो प्यार दिया है मै उसका ऋण चुकता करना चाहता हु”

यह सुनकर माँ आश्चर्यचकित हो गयी और बोली “नही बेटा मुझे अपनी ममता और प्यार के बदले कुछ भी नही चाहिए ये तो मेरा फर्ज था जो की मै अपनी संतान के लिए किया”

लेकिन वह व्यक्ति बार बार जिद करने लगा नही माँ मै आपके प्यार और ममता के बदले कुछ देना चाहता हु माँ आप मांगों तो सही, तो बार बार जिद करने के बाद माँ बोली “ठीक है क्या तुम मेरे साथ जैसे बचपन में सोते थे वैसे सो सकते हो क्या” यह बात सुनकर वह व्यक्ति बोला बस इतनी सी बात है तो जरुर मै अपनी माँ के पास आज रात सोऊंगा

और जैसे ही रात में वह व्यक्ति अपने पास के सो गया माँ उठकर एक मग पानी ले आती है जहा अपने सोयी थी उस तरफ से पानी डाल देती है जिससे धीरे धीरे वह पानी उस व्यक्ति की तरफ भी चला गया और फिर नमी से वह व्यक्ति परेशानी महसूस करने लगा और दूसरी तरफ खिसक गया तो फिर माँ ने और पानी डाल दिया जिससे जिससे उधर भी नमी महसूस हुआ तो वह तुरंत उठ गया और अपनी माँ के हाथ में मग देखकर गुस्से से बोला “आप क्या कर रही हो माँ, मुझे सोने क्यू नही देती हो आप मुझे गीली बिस्तर पर भला कैसे सुला सकती हो”

तो वह माँ बोली “ बेटा जब तुम बचपन में मेरे साथ सोते थे तो ऐसे ही तुम भी बिस्तर गीली कर देते थे और फिर मै दूसरी तरफ तुम्हे करके खुद गीली स्थान पर सो जाती थी तुम तो मेरे प्यार और ममता का कर्ज चुकाना चाहते हो जो मैंने तुम्हारे लिए किया था क्या तुम मेरे लिए थोडा सा भी केवल एक रात के लिए गीले में सो नही सकते हो यदि तुम ऐसा कर सकते है तो मै समझ जाउंगी की तुमने मेरे ममता का कर्ज चूका दिया है”

माँ की बाते सुनकर अब उस व्यक्ति की आखे खुल गयी थी उसे अब समझ आ चूका था की जो माँ अपने न जाने कितने रातो को मेरे ख़ुशी के लिए ऐसे ही गुजार दिए है भला उस माँ का कर्ज कैसे चुकता किया जा सकता है अब वह किये पर शर्मिंदा था

नैतिक शिक्षा :-

इस दुनिया में चाहे कितने भी ऋण और कर्ज हो चुकाए जा सकते है लेकिन माँ के प्यार और ममता के मोल को कभी भी नही चुकाया जा सकता है यहाँ तक एक माँ अपने पुत्र को इस संसार में पाने के लिए सारे दुखो को भूल जाती है एक सन्तान जो की माँ के कलेजे का टुकड़ा ही होता है जिसे चाहकर भी माँ अपने अपने संतान को कभी भी अपने से अलग होते हुए नही देखना चाहती है माँ चाहे कितने भी दुःख में न हो लेकिन एक माँ ही अपने संतान के हित की बात हर घडी सोचती रहती है इसलिए हमे भूलकर माँ के ममता और प्यार का मोल नही लगाना चाहिए अगर कुछ देना ही है तो हमे अपनी माँ के प्रति हमेसा प्रेम बनाये रखना चाहिए क्यू की इस दुनिया में हमारी माँ जैसी कोई दूसरी ...

🙏🙏🙏

*જ્ઞાતિગત પ્રકૃતિ* એ આપણી ગુજરાતીઓ ની આગવી ઓળખ છે.

*પ્રસંગ એકજ પણ રિએક્શન જુદા જુદા*
😋😉🙃👇

એક મેરેજ હોલમાં ચાર જુદી જુદી ચોરી/માંડવા હતા અને ચારે ચારમાં અલગ અલગ જ્ઞાતિના દીકરાઓના લગ્ન હતાં. આ ચારે ચારમાં એક વસ્તુ “કોમન” હતી કે વરરાજાના કાકા નહોતા આવ્યા કારણકે વરના પપ્પાના મોટાભાઈ રિસાયા હતા.

*પહેલી વિંગમાં વાણિયાના* લગ્ન હતાં.
ત્યાં એક જણો પંચાત કરવા વરના પિતા પાસે આવ્યો અને પૂછ્યું, "દલીચંદભાઈ કેમ નથી દેખાતા?"

*વાણિયા ભાઈએ નિ:સંકોચ કહ્યું:* "અરે દલીચંદભાઈ ન દેખાય એવું બને કોઈ દિવસ? આ આખો ઠઠારો દલીચંદભાઈ ઉપર જ છે. પણ દલીચંદભાઈ અને કંચનભાભી મારી દીકરીના સાસુ સસરા લંડનથી આવે છે તેને એર પોર્ટ ઉપર તેડવા ગયા છે !!!"🙃

*બીજી વિંગમાં નાગરના* લગ્ન હતાં.
ત્યાંય પંચાતિયા તો હોય ને !!! એટલે વરના બાપ પાસે એક જણો ગયો અને પૂછ્યું: "કર્મજ્ઞભાઈ નથી આવવાના?"

નાગર ગૃહસ્થ *ગળગળા* થઇ ગયા અને કહ્યું,
“શું કહું? હું અને ચારુબાળા બેય કર્મજ્ઞભાઈ અને સુવર્ણાભાભી પાસે ત્રણ વખત માફી માંગવા ગયા અને કહ્યું કે તમારા વગર પ્રસંગ પાર નહિ પડે પણ માન્યા જ નહિ. અમારા ભાઈ તો બિચારા લાગણીવાળા છે પણ સુવર્ણાભાભીને લીધે માન્યા નહીં."

કર્મજ્ઞભાઈ તો હંમેશા સારા અને લાગણીશીલ જ હોય છે. પણ સુવર્ણાભાભી માનતા નથી!!!!🤗

*ત્રીજી વિંગમાં લોહાણાના* લગ્ન હતાં.
ત્યાં એક જણો આવીને વરના બાપને કહે, "કારૂભાઇ ક્યાં છે?"

*લોહાણા બંધુ બોલ્યા:*
“મેં કારુને ફોન કઈરો'તો અને કીધું'તું કે પરેસના લગન છે. હવે એને આવવું હશે તો આવશે નહીંતર તેલ લેવા જાય!!!!"😜

*ચોથી વિંગમાં પટેલના* લગ્ન હતાં.
ત્યાં એક જણો આવ્યો અને વરના પિતાને પૂછ્યું : "માવજીભાઇ ક્યારે આવશે?"

*પટેલે કહ્યું:* "કાં, માવજી તારો બાપ થાય છે? આજે તને કોણ જમાડવાનું છે- હું કે માવજી ?
તો પછી માવજીનો દીકરો થતો છાનો માનો બેસ ને દોઢ ડાહ્યો થામા !!!!!!"

😁😂😁😂

તમે ઓફિસમાં કામ કરીને ઊભા થાવ ત્યારે તમારા ટેબલ પર પડેલા કાગળિયા, પેન-પાણીની બોટલ, એસીનું રિમોર્ટ આ બધું બરાબર પાછું એની જગ્યાએ બરાબર ગોઠવ્યા બાદ જ કેબિનમાંથી બહાર નીકળો? કે તમારો પટાવાળો બધું સરખું કરી દે?

તમે સવારે ઊંઘમાંથી ઊભા થયા હોવ ત્યારે બેડ પર આમતેમ પડેલા તકિયા-તમારું કંબલ આ બધાની ઊઠીને તરત ઘડી કરી, બેડ વ્યવસ્થિત કર્યા પછી જ રૂમની બહાર નીકળો? કે પહેલા ચા પીઓ-પછી બધા કામ?

એ છોકરો વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બન્યો. અઢાર વર્ષની ઉંમરે તમે વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બનો-ત્યારે ખુશીથી ઉછળી પડો, ચીસો પાડો, બૂમો પાડો, કૂદાકૂદ કરી મૂકો….અઢાર વર્ષનાં એણે આમાનું કંઇ કર્યું નહીં. એની સામેનો ખેલાડી લિરેન ડિફેન્ડિંગ ચેમ્પિયન હતો, એ હારવાની સાથે તરત ખુરશી પરથી ઊભો થઇ જતો રહ્યો-પણ માત્ર અઢાર વર્ષની ઉંમરે વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બનેલો એ ત્યાં જ બેસી રહ્યો, રડતો રહ્યો ! એની સાથે ઘણાંએ હાથ મેળવ્યા પણ એ અભિનંદન સ્વીકારી ફરી પાછો ખુરશી પર બેસી ગયો અને ચેસ બોર્ડ પરનાં પ્યાદાને ફરી પાછા વ્યવસ્થિત ગોઠવવા માંડ્યો, એણે આખું બોર્ડ સરખી રીતે ગોઠવ્યું, ખુરશી પરથી ઊભો થયો અને ખુરશી પણ સરખી ગોઠવી ! મિટીંગ પૂરી થયા પછી ખુરશીને કોઇપણ દિશામાં ફરતી મૂકી દેનારાઓને આ વાત નહીં સમજાય.

આપણે પણ આવી એક ચેમ્પિયનશીપ રમતા હોઇએ છીએ. જમ્યા પછી થાળી ટેબલ પર જ મૂકી રાખવાની ચેમ્પિયનશીપ, અસ્તવ્યસ્ત ટેબલ-કપડાંઓ-ઘડી નહીં વળાયેલા કંબલથી બેડને અસ્તવ્યસ્ત રાખવાની ચેમ્પિયનશીપ, પટાવાળો ટેબલ સાફ કરી લેશેનાં ગુમાનની ચેમ્પિયનશીપ !!!

પણ વિશ્વ-વિજેતા એમનેમ બનાતું નથી !

અઢાર વર્ષનો દોમ્મારાજુ ગુકેશ ચેસમાં વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બનવાની સાથે-સાથે “સંસ્કારનો વિશ્વકપ” પણ જીત્યો, “શિસ્તનો વિશ્વકપ” પણ જીત્યો !!

કોંગ્રેચ્યુલેશન્સ ગુકેશ દોમ્મારાજુ !

એક ગામડામાં રહેતા એક ખેડુત પાસે એક જાતવાન ઘોડો હતો. આખા પંથકમાં બધા એના આ ઘોડાના ખુબ વખાણ કરતા. કેટલાય ઘોડેસ્વારો આ ઘોડાના મો માંગ્યા દામ આપવા તૈયાર હતા પરંતું ખેડુત ઘોડો વેંચવા માંગતો નહોતો કારણકે એ ઘોડાને ખુબ પ્રેમ કરતો હતો.
એકદિવસ સવારે જાગીને એણે જોયુ તો એનો ઘોડો ગાયબ હતો. એણે ઘોડાને શોધવાના ખુબ પ્રયાસ કર્યા પણ ઘોડો ન મળ્યો. ગામના લોકોએ આ ખેડુતને કહ્યુ , “ ભાઇ, તમારા નસીબ ખરાબ છે કે તમારો જાતવાન ઘોડો ચોરાઇ ગયો.” ખેડુતે ગામ લોકોને કહ્યુ , “ મારા નસીબ ખરાબ છે કે સારા એ નક્કી કરનારો હું કે તમે કોણ ? કુદરતના આયોજનને સમજી શકવા માટે આપણે કોઇ સક્ષમ નથી.” ગામ લોકો તો અંદરો અંદર વાતો કરતા જતા રહ્યા કે “ આ નું ચસકી ગયુ છે એનો ઘોડો જતો રહ્યો એના આઘાતમાં આવી વાતો કરે છે.”.
થોડા દિવસ પછી ઘોડો પાછો આવ્યો અને એની સાથે બીજા ૫ જંગલી ઘોડાને લાવ્યો. ગામ લોકોને આ સમાચાર મળ્યા એટલે બધા ખેડુતને મળવા આવ્યા અને કહ્યુ , “ તમે તે દિવસે સાચુ કહેતા હતા. તમારા નસીબ ખરાબ નહી સારા છે અને એટલે આ ઘોડો બીજા ૫ ઘોડાને પોતાની સાથે લાવ્યો છે.” ખેડુતે કહ્યુ, “ હજુ તમે મારી વાત ને સમજી શક્યા નથી. આ ઘટના મારા સારા નસીબ છે એમ પણ ન કહી શકાય.”
થોડા દિવસ બાદ નવા આવેલા જંગલી ઘોડાને તાલીમ આપતી વખતે ખેડુતનો એકનો એક યુવાન દિકરો ઘોડા પરથી પડ્યો અને એના હાથ-પગ ભાંગી ગયા. ખેડુતનો એકમાત્ર આધાર પથારીવશ થઇ ગયો. ગામલોકો ખબર કાઢવા આવ્યા અને કહ્યુ , “ તમારી વાત બીલકુલ સાચી હતી. આ જંગલી ઘોડાઓ આવ્યા તે તમારા સારા નસીબ નહોતા જો ઘોડા ના આવ્યા હોત તો તમારો દિકરો સાવ સાજો નરવો હોત.તમારા નસીબ ખરાબ કે દિકરો ખાટલે પડ્યો.” ખેડુતે વળી કહ્યુ , “ ભાઇઓ દિકરાના હાથપગ ભાંગ્યા તો એ મારા ખરાબ નસીબ છે એમ પણ ન કહેવાય કારણકે કુદરતના કાર્યનો તાગ કાઢવો મુશ્કેલ છે.”
થોડા સમય જે રાજ્યમાં આ ગામ હતું તેના પર બાજુના રાજ્ય ના રાજા એ મોટી સેના સાથે આક્રમણ કર્યું, ને યુધ્ધ જાહેર થયુ. રાજાના માણસો ગામમાં આવીને બધા જ યુવાનોને યુધ્ધમાં લડાઇ કરવા માટે ફરજીયાત લઇ ગયા પણ આ ખેડુતના દિકરાને છોડી દીધો કારણકે એ તો લડી શકે તેમ હતો જ નહી. ગામલોકો ફરી આ ખેડુતની ઘરે ગયા અને કહ્યુ , “ તમારા નસીબ સારા છે કે તમારા દિકરાના હાથપગ ભાંગ્યા કમસેકમ આ છોકરો તમારી નજર સામે તો છે.” ખેડુત તેમની મૂર્ખતા પર ખડખડાટ હસવા લાગ્યો.
જીવનમાં આવતા ચડાવ ઉતાર જીવન આપનારાએ ગોઠવેલા છે. જીવનમાં બનતી જુદી-જુદી ઘટના વખતે ‘ મારા નસીબ સારા છે’ કે ‘મારા નસીબ ખરાબ છે’ નો હર્ષ-શોક કરવાને બદલે કુદરતે નક્કી કરેલા પ્રવાહમાં જીવનનૌકાને મુકત રીતે વહેતી મુકવામાં આવે તો એની મજા કંઇક જુદી જ છે. પરંતુ નહી ઘણાખરા લોકો ને આપડું જીવન આપણા મુતાબિક ચાલવું જોઈએ તેવો હઠાગ્રહ રાખતા હોઈએ છે શું તે ખરેખર યોગ્ય છે? અસ્તુ…

The proud moment for India.
સાવ નાનપણમાં વિશ્વનાથન આનંદને વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બનતા સાંભળ્યો હતો ને ત્યારે એની ગંભીરતા પણ ખબર હતી નહીં.
પછી તો કાર્લસને દાયકા સુધી એકલપંડે રાજ કર્યું.

ને દાયકાઓ પછી, ચેસના ઇતિહાસમાં, બીજી વખત ચેસની દુનિયામાં તિરંગો જોયો.

વર્લ્ડ ચેસ ચેમ્પિયન બન્યા પછી પણ આ ભારતીય છોકરો કહે છે - This does not mean I am the best player in the world.
બસ, આ નમ્રતા માટે ખાસ અભિનંદન.
કાર્લસનને પણ હરાવીશ તું દોસ્ત, અશક્ય નથી જ.

Proud of you.

*कहानी: बदनसीब बाप*

एक शादीशुदा जोड़ा अपना सेकंड हनीमून मनाने के लिए क्रूज टूर पर गए। इस दौरान वे अपने बच्चों को घर पर ही छोड़ गए थे। बदनसीबी से खराब और बहुत ही तूफानी मौसम के कारण क्रूज शिप डूबने लगी

सभी लोगों की तरह वे दोनों भी अपनी जान बचाने के लिए लाइफबोट एरिया की तरफ दौड़े..लेकिन वहां भी सिर्फ एक ही व्यक्ति के लिए जगह बची हुई थी! अपनी पत्नी को डूबती शीप पर छोड़ आदमी लाइफबॉट में बैठ गया!

पत्नी उसी डूबती शीप पर खड़ी अपने पति को दूर जाते हुए देख रही थी.. वो चिल्लाकर अपने पती से बोली..

इस कहानी को यही विराम देते हुए शिक्षक ने अपने सभी विद्यार्थियों को पूछा," क्या कोई अंदाजा लगा सकता है ,पत्नी ने पति से क्या कहां होगा?"

ज्यादातर विद्यार्थियों का एक समान उत्तर था, उन्होंने कहा ,"पत्नी बोली होगी कि मैंने तुमसे इतना प्यार किया और तुम मुझे इस तरह छोड़ कर जा रहे हो! मैं तुमसे नफरत करती हूं।"

शिक्षक की नजर एक शांत बैठे विद्यार्थी पर पड़ी। शिक्षक ने उसे जाकर यह सवाल पूछा। विद्यार्थी बोला,"मुझे लगता है वह बोली होगी हमारे बच्चों का ध्यान रखना!"

शिक्षक को आश्चर्य हुआ उन्होंने विद्यार्थी से पूछा," क्या तुमने यह कहानी पहले भी सुनी है?"

विद्यार्थी ने सर हिलाया और बोला ,"नहीं, लेकिन बीमारी की वजह से दम तोड़ते हुए मेरी मां ने यही शब्द आखिर में मेरे पिता से कहे थे!" शिक्षक ने उस विद्यार्थी को सही जवाब देने के लिए शाबसी दी।

कहानी को आगे बढ़ाते हुए शिक्षक ने कहा, क्रूज शिप डूब गई और साथ में पत्नी भी! पति घर वापस लौट आया और उसने अकेले ही अपने बच्चों को पाल पोस कर बड़ा किया।

कई सालों बाद उस पति की भी मौत हो गई। 1 दिन उसकी बेटी जो उसे अपनि मां की मौत की जिम्मेदार मानती थी, अपने पिता के सामान को साफ करते हुए उसे एक डायरी मिली, जिसे पढ़कर उसे सच्चाई का पता लगा।

डायरी में लिखा था..जब उसके मां बाप उस क्रूज शिप पर गए थे तब उन्हे पहले से ही पता था की उसकी मम्मी को थर्ड स्टेज कैंसर हैं और इसीलिए वो दोनो आखरी बार एकसाथ ज्यादा से ज्यादा समय बिता सके इसलिए दोनो अकेले ही उस क्रूज शिप पर गए थे।

जब उस शीप पर वह मनहूस समय आया था तब उसके पिता ने उस अकेली बची लाइफ बोट की जगह में बैठने से मना कर दिया था।

उन्होंने डायरी में लिखा था की वह भी अपनी पत्नी के साथ ही उस डूबती हुई शीप में डूब जाना चाहते थे।! लेकिन सिर्फ और सिर्फ उनके बच्चों के लिए अपनी पत्नी के कसम देने के बाद उनको उसे अकेला छोड़ कर उस लाइफ बोट में सवार होना पड़ा!"

इस डायरी को पढ़ने के बाद बेटी फूट फूट कर रो पड़ीं।

शिक्षक ने यह कहानी यहीं खत्म कि और पूरा क्लास शांति में डूब गया।

यह शांति देख शिक्षक को पता चल गया कि वह इस कहानी के जरिए जो सीख अपने विद्यार्थियों तक पहुंचाना चाहते थे वह पहुंच चुकी है।

इस दुनिया में अच्छे और बुरे हर तरह के लोग हैं लेकिन कभी-कभी परिस्थितियां ऐसी विकट हो जाती है कि आप बुरे या अच्छे का फैसला नहीं कर पाते।

इसीलिए कभी भी हमें कोई भी फैसला लेने में जल्दबाजी नहीं करनी चाहिए। सिर्फ बाहरी चीजों को जान लेने से किया गया फैसला कभी भी सही नहीं हो सकता। बिना किसी जांच-पड़ताल के और बिना दूसरों का पॉइंट ऑफ व्यू समझे फैसला करना छोड़ दीजिए।

वह जो होटल में आपके खाने का बिल भरते हैं इसलिए नहीं क्योंकि उन्हें अपने पैसों का घमंड है बल्कि इसलिए कि वह आपको पैसों से ज्यादा एहमियत देते हैं।

वह जो हमेशा आपकी मदद करने के लिए तैयार रहते हैं इसलिए नहीं क्योंकि उन्हें आपसे कुछ चाहिए बल्कि इसलिए क्योंकि वह आप में एक अच्छा दोस्त देखते हैं।

वह जो आपको हमेशा मैसेजेस करते हैं इसलिए नहीं क्योंकि उनके पास करने के लिए कुछ और नहीं है बल्कि इसलिए क्योंकि वह आपको बहुत याद करते हैं।

हर दिन नई कहानियां

और वह जो हर झगड़े के बाद पहले माफी मांगते हैं इसलिए नहीं कि वह गलत होते हैं बल्कि इसलिए क्योंकि उन्हें अपने बातो,अपने गुस्से या अपने ईगो से ज्यादा आपकी परवाह है।

🙏🙏🙏

सस्ते फ्लाइट टिकट खरीदने के लिए 7 टिप्स

1. मंगलवार और बुधवार को बुक करें

मंगलवार और बुधवार फ्लाइट टिकट खरीदने के लिए सबसे अच्छे दिनों में से हैं। ज्यादातर एयरलाइंस आमतौर पर मंगलवार को शाम 7:00 बजे अपनी बुकिंग प्रणाली सेट करती हैं। ऐसा इसलिए है क्योंकि एयरलाइंस जानती है कि अधिकांश यात्रियों के पास केवल सप्ताह के दिनों में टिकट बुक करने का समय होगा। आंकड़ों के अनुसार, यह साबित हो गया है कि हम में से अधिकांश केवल शुक्रवार, शनिवार या रविवार को टिकट की कीमतें ब्राउज़ करते हैं।

2. जल्दी बुक करें, लेकिन बहुत जल्दी नहीं

अनुभव के आधार पर, आपको अपनी यात्रा तिथि से कम से कम 21 दिन पहले टिकट बुक करना चाहिए। अधिकांश एयरलाइंस ने जितना संभव हो उतना टिकट बिक्री प्राप्त करने के लिए अपने सिस्टम स्थापित किए हैं। इसलिए सिस्टम में बहुत सस्ते टिकटों के लिए एक निश्चित कोटा है। उदाहरण के लिए, सिस्टम में यह निर्धारित है कि कुआलालंपुर से लंदन की उड़ानों के लिए, केवल पहले 20 यात्रियों को ही सबसे कम कीमत मिलेगी। अगले 200 यात्रियों को मिलेगी मध्यम कीमत, बाकी की कीमत और महंगा हो सकता है। संक्षेप में, एयरलाइन की प्रणाली कुआलालंपुर से लंदन के लिए उड़ान भरने के लिए मार्जिन के आधार पर टिकट की कीमतें निर्धारित करेगी।

3. उपयुक्त उड़ान दिन

मंगलवार या बुधवार को उड़ान भरने के लिए टिकट बुक करने की कोशिश करें। अधिकांश एयरलाइंस इन दो दिनों को बुकिंग सिस्टम के लिए 'कम व्यस्त दिन' के रूप में निर्धारित करती हैं। इन दो दिनों में शुक्रवार और रविवार की तुलना में एयरपोर्ट भी कम व्यस्त रहते हैं जब बुकिंग सिस्टम और एयरपोर्ट बहुत व्यस्त हो जाते हैं।

4. अंतरराष्ट्रीय उड़ानों के लिए 'सर्वश्रेष्ठ सौदा' की तलाश करें

अधिकतर एयरलाइंस अंतरराष्ट्रीय उड़ानों के लिए 11 से 12 सप्ताह पहले 'बेस्ट डील' की पेशकश करेंगी। तो, आपको इस अवधि के दौरान नियमित रूप से टिकट की कीमतों की जांच करने की आवश्यकता है।

5. छोटे हवाई अड्डे पर उतरने के लिए चुनें

आप इस तकनीक को आजमा सकते हैं, जो किसी ऐसे एयरपोर्ट पर उतर रही है जो उस गंतव्य के लिए 'मुख्य एयरपोर्ट' नहीं है। उदाहरण के लिए, यदि आप लंदन जाना चाहते हैं, तो कई लोग आमतौर पर हीथ्रो में उतरना पसंद करेंगे। अगली बार, हीथ्रो पर न जाएँ, लेकिन हीथ्रो के पास एक 'छोटे' हवाई अड्डे पर उतरने की कोशिश करें, जैसे कि मैनचेस्टर में हवाई अड्डे। फिर, मैनचेस्टर से, आप लंदन के लिए एक ट्रेन ले सकते हैं। इस तरीका को आजमाएं यह सस्ता होना चाहिए!

6. 'कुकीज़' साफ़ करें

बहुत लोगों को यह पता नहीं है। अपने लैपटॉप, स्मार्टफोन और पीसी पर कुकीज़ को साफ करें यदि आपने 30 दिन पहले एयरलाइन की वेबसाइट पर जा चुका है। ऐसा इसलिए है क्योंकि इन कुकीज़ के माध्यम से, एयरलाइन की बुकिंग प्रणाली यह मान लेगी कि आपने उनकी वेबसाइट बार-बार देखी है। इसलिए, बुकिंग प्रणाली एक ही कीमत निर्धारित करेगी, भले ही आपने वेबसाइट कई बार विजिट किया हो। कभी-कभी, कीमत भी बढ़ सकती है! तो, अपने इंटरनेट ब्राउज़र पर कुकीज़ साफ़ करने की आदत का अभ्यास करें। अगर आपको उन्हें डिलीट करना नहीं आता, तो मिस्टर गूगल से पूछ लें!

7. कीमतों की तुलना करें

गूगल में आलसी मत बनो और अन्य वेबसाइट्स पर टिकट की कीमतों की तुलना करो। सिर्फ एक वेबसाइट पर ध्यान न दें। आप हैरान रह जाएंगे क्योंकि कभी-कभी आपको उसी एयरलाइन से टिकट की कीमत सस्ती मिल जाएगी। यहाँ कुछ खोज इंजन हैं जिनका मैं अक्सर यात्रा के लिए उपयोग करता हूँ:

1. स्काईस्कैनर
2. चीपफ्लाईट
3. मोमोंडो
4. कायक
5. गूगल फ्लाइट
6. आईटीए सॉफ्टवेयर

ભગવાન બુદ્ધે પોતાના શિષ્યોને કરેલી આ વાર્તા મમળાવવા જેવી છે.
એક રાજા હતો. એ પોતાના રાજ્યમાં ભ્રમણ કરવા નીકળ્યો. અચાનક એ રાજા એક દુકાન પાસે ઊભો રહ્યો. દુકાન અને તેના માલિકનું નિરીક્ષણ કરીને રાજાએ એના મંત્રીને કહ્યું, ખબર નહીં કેમ પણ મને આ દુકાનના માલિકને ફાંસીએ ચડાવી દેવાનું મન થાય છે!
રાજાની આ વાત સાંભળી મંત્રી દુ:ખી થયો. રાજાને આવો કેમ વિચાર આવ્યો? બીજા દિવસે મંત્રી એ દુકાને ગયો. ચંદનનાં લાકડાં વેચવાનો એનો ધંધો હતો. મંત્રીએ પૂછ્યું, કેવો ચાલે છે વેપાર? વેપારીએ કહ્યું, બહુ જ ખરાબ! ચંદનનું એકેય લાકડું વેચાતું નથી. લોકો આવે છે, ચંદન સૂંઘીને ચાલ્યા જાય છે. કોઇ ખરીદતું નથી. વેપારીએ એ પછી જે કહ્યું, એ ચોંકાવનારું હતું. વેપારીએ કહ્યું કે, હવે તો રાજા જલદી મરી જાય તો સારું. રાજા મરશે તો એને ચંદનનાં લાકડાંથી અગ્નિદાહ અપાશે અને મારાં બધાં લાકડાં વેચાઇ જશે! રાજા મરે તો મારા દિવસો બદલે અને કંઇક સારું થાય!
મંત્રીને સમજાઇ ગયું કે, રાજાને કેમ આ માણસને ફાંસીએ ચડાવી દેવાનો વિચાર આવ્યો હતો. એ રાજાના મોતના વિચાર કરતો હતો એટલે જ આવું થયું! મંત્રીએ વેપારી પાસેથી ચંદનના લાકડાનો એક ટુકડો લીધો. બીજા દિવસે મંત્રી ચંદનના લાકડાનો ટુકડો લઇને રાજા પાસે ગયો. રાજાને કહ્યું કે, ગઇ કાલે હું પેલા વેપારીની દુકાને ગયો હતો. જેને ફાંસીએ ચડાવવાનો તમને વિચાર આવ્યો હતો. વેપારીએ તમારા માટે ચંદન ભેટ આપ્યું છે. કપડામાં વીંટાળેલું ચંદન બહાર કાઢ્યું કે ચારે તરફ ચંદનની સુગંધ ફેલાઇ ગઇ. રાજા ખુશ થઇ ગયો. તેને અફસોસ થયો કે આટલી પવિત્ર વસ્તુ વેચનાર માટે મને કેમ ફાંસીનો વિચાર આવ્યો? તેને પોતાના વિચાર માટે દુ:ખ થયું. મંત્રીને સોનામહોર આપીને કહ્યું, આ સોનામહોર એને આપો અને તેના ચંદનનાં તમામ લાકડાં ખરીદી લો. દરેક ઘરમાં એક-એક લાકડું આપો, જેથી મહેલની જેમ દરેક ઘરમાં ચંદનની સુવાસ પ્રસરે. મંત્રી વેપારી પાસે ગયો. વેપારીને સોનામહોર આપી બધાં લાકડાં ખરીદી લીધાં અને રાજા સાથે થયેલી વાત કરી. વેપારીને પણ અફસોસ થયો કે આવા મહાન રાજા માટે હું કેવા ખરાબ વિચાર કરતો હતો? તેણે રાજાની લાંબી આવરદા માટે ભગવાનને પ્રાર્થના કરી.
તમારી સાથેની વ્યક્તિ તમારી પ્રગતિ કે પતન માટે નિમિત્ત બનતી હોય છે. એ માટે આપણી સાથે જે હોય એને ઓળખતા આપણને આવડવું જોઇએ! છેલ્લે એક વાત, માત્ર આપણી સાથેના લોકો કેવા છે એનો વિચાર કરવાની સાથે એ પણ વિચારવું જરૂરી છે કે, હું કેવો છું? હું બીજામાં શું રોપું છું? પવિત્રતા માટે પવિત્ર હોવું જરૂરી છે!
તમે જેવું વિચારશો એવું જ તમારા તરફ ખેંચાઇ આવશે, સારું પણ અને ખરાબ પણ..!

*..🖊️પસ્તાવો..!!*😢😢

હાઈવે પર એક નાનકડો એકસીડન્ટ થયો એક બાઈક અને કાર વચ્ચે.
બન્ને પાર્ટી ઘાઈમાં હતી.
બાઈક સવાર કાર વાળાને મારી રહ્યો હતો અને લગભગ એવી રીતે માર્યો કે કાર સવાર લોહીલુહાણ થઇ ગયેલો,

પણ કાર સવાર માર ખાતા ખાતા એકજ વાત કરી રહ્યો હતો કે, *“મને જવા દે.”*

રાહદારી વચ્ચે પડ્યા અને મહામહેનતે બન્નેને અલગ કર્યા અને બાઈક સવાર રીક્ષા શોધવા લાગ્યો કેમ કે બાઈક ચાલુ નહોતી થઇ રહી અને કાર સવાર પોતાનું કાર્ડ આપી જતો રહ્યો.

બાઈક સવાર પોતાની બાઈક સાઈડમાં મુકી રીક્ષા પકડી પોતાને મુકામે જવા રવાના થઇ ગયો.

રીક્ષા એક હોસ્પીટલમાં પહોચી અને બાઈક સવાર ભાડું ચૂકવી હોસ્પિટલ અંદર પહોચ્યો.

બાઈક સવારના દીકરાનું ઓપરેશન ચાલુ હતું. બાઈક સવાર તેની પત્નીને દિલાસો આપી રહ્યો હતો કે સહુ સારાવાના થઈ જશે અને ત્યાંજ નર્સ આવી અને કહ્યું કે એમનું સંતાન મૃત્યુ પામ્યું છે.

વાઈફ પોતાના ઈમોશનને કંટ્રોલ નહોતી કરી શકી રહી અને રડતા રડતા એટલુજ કહી રહી હતી કે..
*“ડોક્ટર જલ્દી આવી ગયા હોત તો મારો દીકરો બચી ગયો હોત.”*

ગુસ્સામાં બાઈક સવાર ઓપરેશન થીયેટર અંદર દાખલ થાય છે અને જુએ છે કે તેના દીકરાની બાજુના ટેબલે કાર સવાર જે હજી લોહીલુહાણ છે તે પોતાની પાટા પીંડી કરાવી રહ્યો હતો અને કહી રહ્યો હતો....

*“પેલા માણસે મને જવા દીધો હોત તો મેં આ છોકરાને જવા ના દીધો હોત”

આટલું સાંભળતાં બાઈક સવારને કેવો પસ્તાવો થયો હશે એ તો એ જાણે પણ...
આપણે જવા દેતા ક્યારે શીખીશું!!? કોઈ જતું રહેશે ત્યારે કે..!!! 😢🌺🌺🌺

*Apna ghar, aakhir apana hi hota hai*

*અપના ઘર, આખીર અપના હી હોતા હૈ*

सुबह का समय था, और पति-पत्नी के बीच किसी बात पर ज़बरदस्त झगड़ा हो गया। गुस्से में पत्नी चिल्लाते हुए बोली, "अब बहुत हो गया! मैंने काफी सहा, लेकिन अब एक मिनट भी आपके साथ नहीं रह सकती।"

पति भी कोई कम नहीं था। उसने भी गुस्से में कहा, "तंग आ चुका हूँ तुम्हारी शक्ल देखकर! जब दफ्तर से घर आता हूँ, तो सुकून नहीं मिलता। अगर इतनी दिक्कत है, तो अपना सामान उठाओ और यहां से चली जाओ।"

पति गुस्से में दफ्तर चला गया। इधर पत्नी का गुस्सा शांत नहीं हुआ। उसने तुरंत अपनी माँ को फोन किया और कहा, "अब और नहीं सह सकती। मैं बच्चों को लेकर हमेशा के लिए मायके आ रही हूँ। यह घर मेरे लिए जहन्नुम बन चुका है।"

माँ ने बात सुनी और सख्ती से जवाब दिया, "खबरदार, अगर मायके की ओर कदम भी बढ़ाया तो! तेरी बड़ी बहन भी इसी तरह अपने पति से लड़कर यहां आई थी। जिद्द और गुस्से में तलाक लेकर बैठ गई। अब तूने भी वही ड्रामा शुरू कर दिया है। अपनी ज़िंदगी बर्बाद मत कर। अपने पति से सुलह कर। वो इतना भी बुरा नहीं है जितना तू समझ रही है।"

माँ की बातों ने पत्नी को सोचने पर मजबूर कर दिया। गुस्सा शांत हुआ और उसकी आँखों से आँसू बहने लगे। जब रोकर उसका दिल हल्का हुआ, तो उसे अपनी कई गलतियाँ भी याद आईं।

फिर उसने सोचा कि लड़ाई-झगड़े से कुछ हासिल नहीं होगा। उसने खुद को संभाला, मुंह धोया, और पति के पसंदीदा खाने की तैयारी शुरू कर दी। साथ में खीर भी बना ली। उसने मन ही मन ठान लिया कि शाम को पति से माफी मांग लेगी।

शाम को जब पति घर आए, तो पत्नी ने उनका मुस्कान से स्वागत किया। ऐसा लग रहा था जैसे सुबह कुछ हुआ ही न हो। पति भी थोड़े हैरान थे, लेकिन खुशी हुई।

खाना खाते समय जब पति ने खीर चखी, तो वे बोले, "सॉरी, कभी-कभी मैं भी ज्यादा बोल जाता हूँ। गुस्से में कुछ कह देता हूँ, लेकिन तुम्हें दिल पर नहीं लेना चाहिए। इंसान हूँ, गलतियाँ हो जाती हैं।"

पत्नी मुस्कुराई और दिल ही दिल में अपनी माँ को धन्यवाद दिया, जिनकी सख्ती ने उसे सही रास्ते पर ला दिया था। अगर वह अपनी माँ की बात न मानती, तो शायद जज्बाती फैसले से उसका घर बर्बाद हो जाता।

इस कहानी का संदेश साफ है: गुस्से में लिए गए फैसले अक्सर गलत साबित होते हैं। प्यार और समझदारी से ही रिश्तों को बचाया जा सकता है।
*अपना घर, आखिर अपना ही होता है।**

🙏🙏🙏

સવાલ- કેટલું અલગ હશે નવું PAN કાર્ડ?
જવાબ- કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવના જણાવ્યાં મુજબ પાન કાર્ડનું આ નવું વર્ઝન ( PAN Card 2.0) ફક્ત નવા ફીચર્સથી લેસ હશે. લોકોના પાન નંબરમાં કોઈ ફેરફાર નહીં હોય. તમારો નંબર એ જ રહેશે. આ કાર્ડ પર એક ક્યૂઆર કોર્ડ આપવામાં આવશે. જેમાં ટેક્સપેયર્સની તમામ જાણકારીઓ હશે. QR કોડવાળા નવા PAN કાર્ડથી ટેક્સ ભરવો, કંપનીનું રજિસ્ટ્રેશન કરાવવું, બેંકમાં ખાતું ખોલાવવા જેવા કામો સરળ બની જશે.
સવાલ- શું મારું હાલનું PAN કાર્ડ બંધ થઈ જશે?
જવાબ- જૂના PAN કાર્ડ ને અપગ્રેડ કરાવવા કે નવા PAN કાર્ડ જારી કરવામાં નંબરમાં કોઈ ફેરફાર નહીં થાય એટલે કે તમારો PAN નંબર એ જ રહેશે. જો PAN નંબર એ જ રહેવાનો હોય તો સ્પષ્ટ છે કે જૂના કાર્ડ બેકાર થવાનો સવાલ ઉઠતો નથી. અશ્વિની વૈષ્ણવે પણ સ્પષ્ટ રીતે કહ્યું કે જૂના પાન કાર્ડ અમાન્ય ગણાશે નહીં. જ્યાં સુધી તમારા હાથમાં નવું કાર્ડ ન પહોંચી જાય ત્યાં સુધી તમે તમારા તમામ કામ જૂના PAN કાર્ડથી કરતા રહેશો.
સવાલ- શું અમને નવું PAN કાર્ડ મળશે?
જવાબ- હા તમને નવું PAN કાર્ડ મળશે, હાલના પાન કાર્ડ ધારકોને નવા કોર્ડ માટે ક્યાંય અરજી કરવાની જરૂર નથી કે નાં તો તેના માટે કોઈ ફોર્મ ભરવાનું રહેશે. નવું પાન કાર્ડ તમારા ઘર પર ડિલિવર કરવામાં આવશે.
સવાલ- નવા પાન કાર્ડ માટે કેટલી ફી?
જવાબ- નવા PAN કાર્ડ માટે તમારે કોઈ પૈસા ખર્ચવાની જરૂર નથી. સરકાર સીધા તમારા એડ્રસ પર ક્યૂઆર કોડવાળા નવા PAN કાર્ડ મોકલશે. એટલે કે કોઈ અરજી કરવાની ઝંઝટ નથી કે ના તો પૈસા ખર્ચવાની જરૂર.
સવાલ- નવા PAN કાર્ડમાં શું શું નવી સુવિધાઓ મળશે?
જવાબ- અશ્વિની વૈષ્ણવના જણાવ્યાં મુજબ નવા કાર્ડમાં ક્યૂઆર કોડ જેવી સુવિધાઓ હશે. નવા પાન કાર્ડમાં કાર્ડની ટેક્નોલોજી સંપૂર્ણ રીતે અપગ્રેડ કરવામાં આવશે, જેથી કરીને તેના ઉપયોગને સરળ અને સુરક્ષિત બનાવી શકાય. PAN કાર્ડ સંલગ્ન તમામ સેવાઓ માટે એક ઈન્ટીગ્રેટેડ પ્લેટફોર્મ બનાવવામાં આવશે. કાર્ડધારકની સાથે ફ્રોડ રોકવા માટે અને નાણાકીય સુરક્ષા માટે નવા પાન કાર્ડમાં સિક્યુરિટી ફીચર પણ લગાવવામાં આવશે.
સવાલ- ક્યાં બનશે નવું PAN કાર્ડ?
જવાબ- અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું કે નવા PAN કાર્ડ માટે લોકોએ કશું કરવાની જરૂર નથી. તેના માટે અરજી કરવાની જરૂર નથી કે ફી પણ નહીં આપવી પડે. આવકવેરા વિભાગ તરફથી નવું પાન કાર્ડ તમારા રજિસ્ટર્ડ એડ્રસ પર મોકલવામાં આવશે. એટલે કે તમારું પાન ઓટોમેટિકલી અપગ્રેડ થઈ જશે.
સવાલ- કેમ નવા PAN કાર્ડની જરૂર પડી?
જવાબ- અશ્વિની વૈષ્ણવના જણાવ્યાં મુજબ હાલના સમયમાં પાન કાર્ડને ઓપરેટ કરનારા સોફ્ટવેર 15થી 20 વર્ષ જૂના છે. આ સોફ્ટવેરોના કારણે અનેકવાર પરેશાની આવે છે. આથી નવા PAN કાર્ડમાં સિસ્ટમને ડિજિટલ રીતે તૈયાર કરવામાં આવશે. જેથી કરીને ફરિયાદો, ટ્રાન્ઝેક્શન, ટેક્સ ફાઈલિંગ જેવા કામોની પ્રોસેસ ઝડપથી થઈ શકે. આ ઉપરાંત નવા પાન કાર્ડ સિસ્ટમથી ફેક પાન કાર્ડને અને ફ્રોડને પણ રોકી શકાશે. નવી સિસ્ટમની જરૂર એટલા માટે પડી કારણ કે ભવિષ્યમાં પાન કાર્ડ આઈડી તરીકે પણ કામ કરશે.

डाकिया चुपचाप उठा, जूते को अपने हाथ में लिया, और भारी मन से वहां से चला गया।

उस रात, वह बहुत देर तक सोचता रहा। अगली सुबह, उसने वही जूते पहने और एक नई ऊर्जा के साथ उस गली में गया। दरवाजे पर खड़े होकर उसने आवाज दी:
"गुड़िया, तुम्हारा डाकिया चाचा आया है!"

लड़की ने दरवाजा खोला और मुस्कुराते हुए कहा:
"चाचा, आज आप बहुत खुश लग रहे हैं। जूते अच्छे लगे न?"

डाकिये ने उसकी ओर देखते हुए कहा:
"गुड़िया, तुम्हारे प्यार ने मुझे समझाया कि जिंदगी में सबसे बड़ी दौलत स्नेह और अपनापन है। तुमने जो दिया है, वह मैं कभी चुका नहीं सकता, लेकिन तुम्हारी खुशी के लिए मैं हमेशा तुम्हारा चाचा बना रहूंगा।"

उस दिन, डाकिये ने महसूस किया कि कभी-कभी हमारी सबसे बड़ी कमजोरी ही हमारी सबसे बड़ी ताकत बन सकती है, अगर हम उसे प्यार और सेवा में बदल दें। 😢🙏

समय निकलता गया।

महीने ,दो महीने में जब कभी उस लड़की के लिए कोई डाक आती, डाकिया एक आवाज देता और जब तक वह लड़की दरवाजे तक न आती तब तक इत्मीनान से डाकिया दरवाजे पर खड़ा रहता।

धीरे धीरे दिनों के बीच मेलजोल औऱ भावनात्मक लगाव बढ़ता गया।
एक दिन उस लड़की ने बहुत ग़ौर से डाकिये को देखा तो उसने पाया कि डाकिये के पैर में जूते नहीं हैं।वह हमेशा नंगे पैर ही डाक देने आता था ।

बरसात का मौसम आया।

फ़िर एक दिन जब डाकिया डाक देकर चला गया, तब उस लड़की ने,जहां गीली मिट्टी में डाकिये के पाँव के निशान बने थे,उन पर काग़ज़ रख कर उन पाँवों का चित्र उतार लिया।

अगले दिन उसने अपने यहाँ काम करने वाली बाई से उस नाप के जूते मंगवाकर घर में रख लिए ।

जब दीपावली आने वाली थी उससे पहले डाकिये ने मुहल्ले के सब लोगों से त्योहार पर बकसीस चाही ।

लेकिन छोटी लड़की के बारे में उसने सोचा कि बच्ची से क्या उपहार मांगना पर गली में आया हूँ तो उससे मिल ही लूँ।

साथ ही साथ डाकिया ये भी सोंचने लगा कि त्योहार के समय छोटी बच्ची से खाली हाथ मिलना ठीक नहीं रहेगा।बहुत सोच विचार कर उसने लड़की के लिए पाँच रुपए के चॉकलेट ले लिए।

उसके बाद उसने लड़की के घर का दरवाजा खटखटाया।
अंदर से आवाज आई...." कौन?

" मैं हूं गुड़िया...तुम्हारा डाकिया चाचा ".. उत्तर मिला।

लड़की ने आकर दरवाजा खोला तो बूढ़े डाकिये ने उसे चॉकलेट थमा दी औऱ कहा.." ले बेटी अपने ग़रीब चाचा के तरफ़ से "....

लड़की बहुत खुश हो गई औऱ उसने कुछ देर डाकिये को वहीं इंतजार करने के लिए कहा..

उसके बाद उसने अपने घर के एक कमरे से एक बड़ा सा डब्बा लाया औऱ उसे डाकिये के हाथ में देते हुए कहा , " चाचा..मेरी तरफ से दीपावली पर आपको यह भेंट है।

डब्बा देखकर डाकिया बहुत आश्चर्य में पड़ गया।उसे समझ में नहीं आ रहा था कि वह क्या कहे।
कुछ देर सोचकर उसने कहा," तुम तो मेरे लिए बेटी के समान हो, तुमसे मैं कोई उपहार कैसे ले लूँ बिटिया रानी ?

"लड़की ने उससे आग्रह किया कि " चाचा मेरी इस गिफ्ट के लिए मना मत करना, नहीं तो मैं उदास हो जाऊंगी " ।

"ठीक है , कहते हुए बूढ़े डाकिये ने पैकेट ले लिया औऱ बड़े प्रेम से लड़की के सिर पर अपना हाथ फेरा मानो उसको आशीर्वाद दे रहा हो ।

बालिका ने कहा, " चाचा इस पैकेट को अपने घर ले जाकर खोलना।

घर जाकर जब उस डाकिये ने पैकेट खोला तो वह आश्चर्यचकित रह गया, क्योंकि उसमें एक जोड़ी जूते थे। उसकी आँखें डबडबा गई ।

डाकिये को यक़ीन नहीं हो रहा था कि एक छोटी सी लड़की उसके लिए इतना फ़िक्रमंद हो सकती है।

अगले दिन डाकिया अपने डाकघर पहुंचा और उसने पोस्टमास्टर से फरियाद की कि उसका तबादला फ़ौरन दूसरे इलाक़े में कर दिया जाए।

पोस्टमास्टर ने जब इसका कारण पूछा, तो डाकिये ने वे जूते टेबल पर रखते हुए सारी कहानी सुनाई और भीगी आँखों और रुंधे गले से कहा, " सर..आज के बाद मैं उस गली में नहीं जा सकूँगा। उस छोटी अपाहिज बच्ची ने मेरे नंगे पाँवों को तो जूते दे दिये पर मैं उसे पाँव कैसे दे पाऊँगा ?"

इतना कहकर डाकिया फूटफूट कर रोने लगा ।
डाकिया रुंधे गले और भीगी आंखों से पोस्टमास्टर के सामने अपनी भावनाओं को समेटने की कोशिश कर रहा था। उसने कहा:
"सर, मैं एक साधारण डाकिया हूँ। मेरा काम चिट्ठियां और खुशियां बांटना है। लेकिन उस नन्ही बच्ची ने मुझे ऐसा तोहफा दिया, जिससे मेरी आत्मा कांप उठी। वह बच्ची, जो खुद चल नहीं सकती, उसने मेरे नंगे पांवों की तकलीफ देखी और अपने छोटे से दिल से मुझे ये जूते दे दिए।"

उसने गहरी सांस ली और अपनी आंखें पोंछते हुए आगे कहा:
"मैं हर रोज़ उस गली में जाता हूँ, लेकिन अब मैं उसके सामने नहीं जा सकता। जब-जब मैं उसे देखूंगा, मुझे यह अहसास होगा कि वह मेरे लिए तो इतना कर गई, लेकिन मैं उसके लिए कुछ नहीं कर सकता। मेरे पास उसकी मदद करने का कोई साधन नहीं है, और यह बात मुझे भीतर से तोड़ रही है।"

पोस्टमास्टर ने उसकी बात ध्यान से सुनी और संवेदनशीलता से कहा:
"लेकिन तुम्हारा काम उस बच्ची के लिए उम्मीद और खुशी लेकर जाना है। अगर तुम वहां जाना बंद कर दोगे, तो शायद वह तुम्हारी उस मुस्कान और स्नेह को खो दे, जो उसे सबसे ज्यादा सुकून देता है।"

डाकिया सिर झुकाए बैठा रहा। उसने धीरे से जवाब दिया:
"सर, मुझे समझ नहीं आता कि क्या करूं। उस बच्ची का प्यार मेरे लिए अनमोल है, लेकिन उसका दर्द मेरी आत्मा को झकझोर देता है। मैं चाहता हूँ कि वह खुश रहे, लेकिन मैं अपनी असमर्थता का सामना नहीं कर सकता।"

पोस्टमास्टर ने डाकिये के कंधे पर हाथ रखा और कहा:
"कभी-कभी, हमारी मौजूदगी ही किसी के लिए सबसे बड़ा उपहार होती है। तुम उसकी खुशी का हिस्सा हो, और यह तोहफा तुमसे कोई नहीं छीन सकता। अगर तुम उससे दूरी बनाओगे, तो उसे लगेगा कि उसने तुम्हें खो दिया। उसकी खुशी के लिए तुम्हें हिम्मत दिखानी होगी।"

‘ડેડી, પ્રવાસ કેવો રહ્યો ? કંઈ તકલીફ તો નથી પડીને…’
‘તારા જેવો કપૂત કપાળે લખાયો હોય તો તકલીફ તો પડે જ ને…’ શેઠથી ઉભરો ઠલવાઈ જ ગયો.
વિરલ રોજની ટેવ મુજબ હિંચકે બેઠો. આશીકા બુટ લઈ આવી. બ્રશથી સાફ કરી, મોજા પહેરી વિરલની નજીક બેસી બંને બુટ પહેરાવ્યા. શેઠ ટગર ટગર જોઈ રહ્યાં. વહુના ચહેરા પર ક્યાંય આડંબર કે અહમ દેખાયા નહીં. શેઠના વાકપ્રપાતથી ડઘાયેલા વિરલનો ચહેરો ઊતરેલો જોઈ આશીકાએ એનો ખભો થપકાર્યો.
‘ડેડીના કીધેલાનું માઠું ના લગાડશો, ને આ લંચ બોક્સમાંથી કશું વધારતા નહીં. ને ખાસ તો ગાડી ધીમી હંકારજો. બીજા કશા વિચાર કરતા નહીં….’
ઉંબરા સુધી વહુની સપ્રેમ સૂચનાઓ શેઠ-શેઠાણીના કાન સુધી ગુંજતી રહી. વહુના મધુર, સ્નેહભીના શબ્દોની મીઠાશ શેઠને ગમી. એમ તો શેઠ ઘરે ભાગ્યે જ, રોકાવાનું પસંદ કરતા. આખો દિવસ એમનો પેઢી પર જ પસાર થઈ જતો પણ ફોરેનથી બે મહિને આવ્યા હતા એટલે થોડો દિવસ ઘરે જ આરામ કરવાનું ને શેઠાણી પાસે પેટ ભરીને વાતો કરવા તેમણે વિચારીને જ પેઢીએ જવાનું ટાળ્યું હતું.
‘કેમ આજે એક વાગવા આવ્યો તોય જમવાનું નામ નથી લેતા ?’ જાજરમાન વ્યક્તિત્વ ધરાવતા જયા શેઠાણીએ ટહુકો કર્યો એટલે શેઠ હળવેકથી રમૂજી મૂડમાં ‘શેઠાણી, તમારો હુકમ ન થાય ત્યાં સુધી જમવા કેવી રીતે અવાય ?’ બોલતાં બોલતાં ડાઈનિંગ ટેબલની ખુરશી પર બેઠા. સામે શેઠાણી ગોઠવાયાં. આંખો બંધ કરી થોડીવાર પ્રાર્થના કરી પછી આંખ ખોલી તે પૂછે તે પહેલાં જયા શેઠાણીથી હળવેકથી બોલી પડાયું : ‘આપણે જમી લઈશું પછી વહુ જમશે….!!’
સૂરજ શેઠનો કોળિયો ઘડીક અટકી ગયો. શેઠાણી સામે થોડું ઘૂરકિયું કર્યું : ‘શાંતિથી જમો અને મનેય જમવા દો….’ શેઠાણી છોભીલા પડી ગયાં. ગમે તે હોય પણ એ બપોરે શેઠ રોજ કરતાં કંઈક વધુ જમ્યા. ઊઠતાં ઊઠતાં બોલ્યાય ખરા : ‘આજે રસોઈ ખૂબ સ્વાદિષ્ટ બની છે.’ એમણે રસોડા તરફ મોઢું કરી બૂમ મારી : ‘મહારાજ…. ઓ મહારાજ બહાર આવો તો…’
‘મહારાજ તો મહિનાથી વતનમાં ગયા છે, ક્યાંથી આવે ?’
‘તો આ રસોઈ ?’
‘વહુએ બનાવી છે. કહે છે કે મમ્મી, રસોઈ તો હું જ બનાવીશ. મહારાજ તેલ, ઘી, મસાલા ખૂબ બગડે છે.’ શેઠ ચૂપ થઈ ગયા. મૂછમાં હસતા હસતા બેઝિનમાં હાથ ધોઈ સોફા પર ગોઠવાયા.
‘આશીકા, તને આટલી સરસ રસોઈ બનાવતાં કોણે શીખવ્યું ?’ શેઠ આગળ આવવાની હિંમત તો આશીકામાં નહોતી એટલે તેણે રસોડાના દરવાજાના એક ખૂણેથી જ ઊભા ઊભા મૃદુ સ્વરે કહ્યું : ‘મમ્મી, મારા મમ્મી તો હું પાંચ વર્ષની હતી ત્યારે જ પરલોક સિધાવી ગયેલાં… ત્યાર પછી મેં ડેડી સાથે રહીને ઘણું બધું શીખી લીધું.’
‘હવે વાતો જ કર્યા કરીશ કે જમવા બેસીશ ?’ શેઠે ઘૂરકિયું કર્યું એટલે આશીકા ચૂપચાપ જમવા બેસી ગઈ.
બપોર થયા. ત્રણેક વાગે વામકુક્ષી માટે સૂતેલા શેઠની આંખ અચાનક ફોન પરથી વાતચીતથી ઊઘડી ગઈ. આશીકાનો અવાજ સંભળાતો હતો.
‘હેલ્લો વિરલ… મેં તમને ટેબ્લેટ્સ આપી હતી તે લીધી કે નહીં ? તમે ય જબરા ભુલકણા છો… ગઈકાલથી તમને ટેમ્પરેચર રહે છે તેની તમને ખબર છે ને ? રાત્રે શાંતિથી ઊંઘ્યા ય નથી…. પ્લીઝ મારા ખાતર હમણાં જ ચા-નાસ્તો કરી ટેબ્લેટ્સ લઈ લો… અને હાં, ડેડીને મારા હાથની રસોઈ ખૂબ ભાવી છે…. સાચું કહું, ડેડી ખૂબ ભલા છે. બિલકુલ મારા ડેડી જેવા…’
એ સાંભળીને પથારીમાં સૂતા સૂતા જ શેઠ પોંખાયા.
એ પછીના અઠવાડિયે શેઠને પેઢીના કામે મુંબઈ જવાનું થયું. મુંબઈ પહોંચીને હોટલમાં જઈ રાત્રે શેઠે બેગ ઉઘાડી જોયું તો કપડાં, દવાઓ, નાસ્તાનો ડબ્બો એટલું સરસ રીતે બધું ગોઠવેલું કે તેમને એક નવીન લાગણીની પ્રતીતિ થઈ. એમનાથી રહેવાયું નહીં એટલે અડધી રાત્રે ફોન કરી શેઠાણીને પૂછી લીધું કે વહુએ જ બેગ તૈયાર કરી હતી ને ? હકારમાં જવાબ સાંભળીને મનોમન એ રાત્રે શેઠ ખૂબ ફુલાયેલા. ઘરે પાછા ફર્યા ત્યારે સૂરજ શેઠે જોયું તો શેઠાણી પણ પ્રસન્નતાથી મા’તાં નહોતાં.
‘તમને ઘરમાં કંઈક નવીન દેખાય છે ?’
‘આ નવા પડદા લગાવ્યા છે તેની જ વાત કરો છો ને જયા… ?’
‘હા…. પડદા કેવા લાગ્યા ? આશીકાએ જાતે સીવીને તૈયાર કર્યા… કહેતી હતી કે ડેડીને સરપ્રાઈઝ આપીશું. બોલો કોઈ કારીગર પણ આટલી સફાઈ અને સિફતથી તૈયાર કરી શકે ?’ શેઠે કાન પકડ્યા.
જમીને પાનનો ડબ્બો લઈ શેઠાણી શેઠ પાસે બેઠાં ને વળી વહુની વાત વહેતી મૂકી : ‘તમે નહીં માનો, આશીકાના ડેડીની તબિયત ખૂબ બગડેલી. એમના પાડોશી હૉસ્પિટલમાં લઈ ગયા. અહીં સમાચાર આપ્યા પણ એ જ અરસામાં મને અચાનક ટાઢિયો તાવ શરૂ થઈ ગયો. મારા તો હોશકોશ ઊડી ગયા. મેં અને હરિકાકાએ આશીકાને એના ડેડી પાસે હૉસ્પિટલ જવા આગ્રહ કર્યો પણ આશીકા એકની બે ન જ થઈ. મમ્મી, તમને આવી હાલતમાં મૂકીને તે કાંઈ જવાતું હશે ?… ને છેવટે બે દિવસે મને સારું થયું ત્યારે વિરલ સાથે ઊભી ઊભી જઈ આવી.’
‘વહુ કેટલી અણસમજુ ને અણઆવડતવાળી છે…’ અમસ્તાં જ કટાણું મોઢું કરી જયા શેઠાણીએ શેઠનું મન જાણવા ઠહકું કર્યું. શેઠ ટેવ પ્રમાણે હળવાશથી જ સ્મિત વેરતા બોલ્યા : ‘શેઠાણી, તમે જૂઠું બોલો છો તો તુરત પકડાઈ જાવ છો…’

*અબોલા ... વહુ તોં આવી જોઈએ*

બરાબર બે મહિને સૂરજશેઠ બિઝનેસ કૉન્ફરન્સમાંથી પરવારી બ્રિટિશ ઍરવેઝમાં યુ.કેથી ભારત પાછા ફર્યા ત્યારે ઍરપોર્ટ પર દર વખતની જેમ હરિકાકા મારુતિ-ઝેન લઈને વાટ જોતા ઊભા જ હતા. હરિકાકા માત્ર ડ્રાઈવર જ નહીં, પણ ઘરના એક અંતરંગ સભ્ય જ બની ગયા હતા. એમનો નિખાલસ, નિષ્કપટ ને નિચ્છલ સ્વભાવ તેમજ તિર્યક દષ્ટિને કારણે સૂરજ શેઠ ને જયા શેઠાણી તેમના પ્રત્યે ઊંડો અહોભાવ, આદર ધરાવતા. એટલે જ ગાડીમાં સૂરજશેઠ બેસે કે હરિકાકા લાક્ષણિક અદામાં ઘરની બધી હકીકતથી શેઠને એવા સંપ્રજ્ઞ કરી દેતા કે કોઈ વાતથી શેઠ અનભિજ્ઞ રહેતા નહીં.
પણ આ વખતે કોણ જાણે હરિકાકાના ચહેરા પરના નિર્લેપ ભાવ અદશ્ય જણાયા. ચહેરા પર વર્તાતી તિમિર વેદના સૂરજશેઠની હીરાપારખુ નજર કળી ગઈ. ગાડી મરીન ડ્રાઈવની આસ્ફાલ્ટ સડકો પરથી સડસડાટ આગળ વધી રહી હતી ત્યાં જ સૂરજ શેઠે હિરાકાકાનું અભેદ મૌન તોડવા હળવેકથી કહ્યું : ‘હરિકાકા, ગાડી ધીમી કરો. મારે તમને કંઈક પૂછવું છે. મારો જીવ અકળાય છે.’ સૂરજશેઠે પાછળથી ખભા પર હાથ મૂકી એ સંકેત આપ્યો કે, જે હોય તે સ્પષ્ટ કહો… ભીતિ રાખવાની સહેજે જરૂર નથી.
‘સાહેબ તમે યુ.કે. ગયા એના અઠવાડિયા પછી જ બાબાસાહેબે લગ્ન કરી લીધાં….’
શેઠ એકદમ ટટ્ટાર થઈ ગયા. એમના ચહેરા પર ગુસ્સાની રેખાઓ તણાઈ આવી. તેમનો અવાજ ફાટ્યો : ‘હરિકાકા સાચું બોલો છો ?’
‘હું આપની સામે ક્યારેય જૂઠું બોલ્યો છું ? સાહેબ… બાબાસાહેબ આપણા કૉમ્પ્યુટર સેકશનમાં આવતી એક છોકરીના પ્રેમમાં પડ્યા ને લગ્ન કરી ઘરે લઈ આવ્યા….ઉપરના માળે બંને હાલ રહે છે… શેઠાણી તો સજ્જડ બની બેઠાં છે….’ સહેજ પણ થોથવાયા વિના નિર્ભીક ભાવે હરિકાકાએ સ્પષ્ટતા કરી.
‘શેઠાણીએ નાલાયકોને ઘરમાં પેસવા જ કેમ દીધાં ?’ સૂરજ શેઠનો આક્રોશ હરિકાકાથી અજાણ નહોતો. થોડીવારના મૌન બાદ એમણે ધીમેથી મમરો મૂક્યો : ‘કોઈ નવી વાત નથી સાહેબ… આ જમાનામાં… બાબાસાહેબ ભોળા છે… છોકરી રૂપવતી છે એટલે મોહપાશમાં આવી ગયા…’ શેઠે સીટ પર માથું ઢાળી દીધું.
‘સાહેબ, ધીરજથી કામ લો. મેં કહ્યું ને બાબાસાહેબ ભોળા છે પણ જીદ્દી એટલા જ છે. પ્રેમથી સમજાવજો. હું ય પ્રયત્ન કરીશ. ખૂબ લાડકોડમાં બાબાસાહેબ ઉછરેલા છે… ક્રોધથી કામ લેશો તો વાત વણસશે… બગડશે….’
શેઠે જોશથી મુઠ્ઠી સીટ પર પછાડી.
‘નાલાયકે મારા ને એની મમ્મીના સપનાં સળગાવી દીધાં. એને માટે કરોડપતિ સુમન શેઠની દીકરી શેફાલી બધી રીતે યોગ્ય હતી…. બધાં મીટ માંડીને બેઠાં હતાં ને આ હરામખોરે….’
શેઠ અકળાતા કે ગરમ થતા ત્યારે હંમેશાં કૉફીનો આગ્રહ રાખતા ને પીધા પછી એમનો ક્રોધ ધીમે ધીમે શમવા માંડતો. એ ધ્યાનમાં રાખીને જ હરિકાકાએ આગળના કોર્નર પરની મૈસૂર કાફે પર ગાડી થોભાવી. ‘કેમ ગાડી થોભાવી હરિકાકા ? પ્લીઝ જલદીથી ગાડી ઘરે લઈ લો… એ સુવ્વરને ઘરમાંથી કાઢી મૂકીશ તો જ ચેન પડશે…’ હરિકાકાએ કાકલૂદી કરી શેઠને શાંત પાડ્યા ને ગાડી થોભાવી કાઉન્ટર પરથી બે કપ કૉફી લઈ આવ્યા. શેઠે કૉફી પીધી ને કૉફીએ ખરેખર એનું કામ કર્યું. શેઠ કંઈક સ્વસ્થ બન્યા. એકના એક દીકરાએ કરેલો ઘા તેમને મન નાનોસૂનો લસરકો તો નહોતો જ, પણ દીકરાની ખુશીનો પ્રશ્ન આવતાં કંઈક અંશે તે ટાઢા પડ્યા જરૂર….. ઘરે પહોંચ્યા ત્યારે રાતના અગિયાર થઈ ગયા હતા. હરિકાકા શેઠને ઉતારી, ગાડી ગેરેજમાં મૂકી ચાલ્યા ગયા.
સૂરજ શેઠ ચૂપચાપ કશુંય બોલ્યા વિના તેમના શયનખંડમાં ચાલ્યા ગયા. પહેલી વાર એ જયા શેઠાણીના ખોળામાં માથું મૂકી રડ્યા.
‘હું એની સાથે ક્યારેય વાત નહી કરું જયા… મને એણે અંધારમાં કેમ રાખ્યો…. લોકોને હવે શું મોઢું બતાવવું, બતાવ…’ શેઠાણીથી ડૂસકું ભરાઈ ગયું. થોડીવારે સહેજ સ્વસ્થ થયાં એટલે રડમશ અવાજે બોલ્યા : ‘છોકરી છે તો સારી… મશરૂમ જેવી મુલાયમ, સંગેમરમરની સુડોળ કલાત્મક મૂર્તિ જ જોઈ લ્યો… છે ગરીબ ઘરની પણ સંસ્કાર મોટા ઘરના હોય એમ વર્તે છે….’
‘આવી ગરીબ છોકરીઓ જ ધનિક નબીરાઓને ફસાવી લ્યે છે…. હું તમને ચોખ્ખું કહી દઉં છું જયા… એ છોકરીને વિરલ કાઢશે તો જ એની સાથે બોલીશ…. નહીં તો અમારા વચ્ચે રહેશે અબોલા…’
‘તમેય શું સાવ કઠણ કાળજાના થઈ જાવ છો તે… એણે પસંદગીના લગ્ન કર્યાં એટલે મોંકાણ ઓછી… હવે એ જાણે ને એનું ભાગ્ય…’
‘એનો મતલબ કે તમને વહુ સ્વીકાર્ય છે કેમ જયા… ?’
‘દીકરો રાજી તેમાં આપણે રાજી રહેવું જ પડે….. તમે જાણતા ન હો પણ આપણો વિરલ હૃદયનો એટલો કોમળ છે તે વધારે કંઈક કહેશો તો હાથ ઘસતા રહી જશો…’ શેઠાણીએ કંઈક અંશે શેઠને આમ કહી ડરાવી દીધા. શેઠ, શેઠાણીની આંખમાં દીકરા-વહુ પ્રત્યેનું છૂપું વાત્સલ્ય સળવળતું તાકતા રહી ગયા.
સવારે નાહી-ધોઈને વિરલ ને તેની વહુ આશીકા નીચે આવ્યાં. શેઠાણીએ આંખથી ઈંગિત કરી ડેડીના આશીર્વાદ લેવા બંનેને પ્રેર્યા. શેઠ છાપામાં મોઢું રાખી આરામ ખુરશીમાં બેઠેલા. બંનેએ નજીક જઈ ચરણસ્પર્શ કર્યા. શેઠે પગ પાછળ લઈ લીધાં. હજુ એમનું મોઢું ફૂંગરાયેલું જ હતું.

પણ એ રાત્રે વિરલ ને આશીકા બહારથી ફરીને આવ્યાં ત્યારે શેઠ અને શેઠાણી તો વહુને આશ્ચર્યમુગ્ધ જોતાં જ રહી ગયાં. વિરલ દાદરો ચઢી ઉપર ગયો એટલે જયા શેઠાણીએ આઠ માસમાં પ્રથમવાર કરડાઈથી શેઠ સાંભળે એમ પૂછ્યું : ‘આ શું આશીકા… તારો ચોટલો કેટલો લાંબો ને સુંદર હતો ! તેને કપાવતાં તારો જીવ કેમ ચાલ્યો. આ બોબ્ડ હેરથી આછકલાઈ દેખાયા વિના રહેતી નથી.’ આશીકા ઘડીક મૌન રહી. શેઠને પણ વહુ શું ઉત્તર આપે છે તે જાણવાની તાલાવેલી જાગી ઊઠી. ઘડીક વાતાવરણ બોઝિલ બની ગયું. આશીકાએ સ્મિત સાથે ગરદન ઊંચી કરી કહ્યું : ‘મમ્મી, તમે તદ્દન સાચું કહ્યું. ચોટલો કપાવતાં જીવ ખૂબ બળ્યો. તમને નહીં ગમે એનોય પૂરો ખ્યાલ હતો. વળી વાળના જતનમાં મેં શરૂઆતથી જ ખૂબ કાળજી લીધી હતી પણ…’
‘પણ….શું ?’ શેઠાણી વળી તાડુક્યાં. આશીકા ઘડીક ઓઝપાઈ ગઈ. પછી ઘડીક વિચારી બોલી : ‘મમ્મી, વિરલને આવા જ વાળ પસંદ છે. એટલું જ નહીં એ મારી પાસે જિન્સ-સ્કર્ટનો આગ્રહ પણ રાખે છે. એમના મિત્રની પત્નીઓ પણ ઘણી વાર આવાં ફેન્સી કપડાં પહેરે છે એટલે એમનું મન પણ મારી પાસે એમ જ કરવા પ્રેરે છે… ને તમે તો જાણો છો મમ્મી, એમની ખુશી આગળ મારા માટે બધું જ નિરર્થક, તુચ્છ છે… એમના માટે તો વાળ શું હું મારો જીવ પણ આપી દઉં…’
આટલું સાંભળતાં જ શેઠથી અનાયાસે તાળીઓ પડી ગઈ. ને ભારેખમ થઈ ગયેલો શેઠાણીનો ચહેરો પણ ચમકી ઊઠ્યો. તેમણે આશીકાના માથે હાથ મૂકી હર્ષાવેશમાં કહ્યું : ‘બેટા, પતિ પ્રત્યેનો તારો અસીમ પ્રેમ જ બતાવી આપે છે કે તેં તારા શિક્ષણ, સંસ્કારને ખરેખર દીપાવ્યાં છે… અમને તો ખરેખર એવી જ વહુની જરૂર હતી જે અમારા દીકરાનું મન સાચવે. એનું કદીયે દિલ દુભાવે નહીં…’
એ બપોરે આશીકા જયા શેઠાણી સાથે ડૉક્ટર પાસે ગયેલી ત્યારે વિરલ ધીમે પગલે નીચે આવ્યો. ઘણા લાંબા સમયે એ શેઠ સામે બેઠો.
‘ડેડી, હું જાણું છું તમે પ્રણ લીધું છે કે હું આશીકાને છોડીશ તો જ મારી સાથે વાત કરશો. સાચું કહું, તમારી આગળ આશીકા તો શું, કોઈની વિસાત નથી. મમ્મી-ડેડી જ મારા માટે સર્વસ્વ છે. તમે કહેતા હોવ તો હંમેશા માટે આશીકાને એના ડેડીને ઘેર…’
‘નાલાયક, બેશરમ, આવી સંસ્કારી, કુળને દીપાવનારી વહુને તે છોડાતી હશે ? તારી મતિ મારી ગઈ છે કે શું ?… તારા જેવો મૂર્ખ, બેવકૂફ આજદિન સુધી જોયો નથી… મારી વિદ્યાવંત વહુ માટે એક વાર તો આવું બોલ્યો, બીજી વાર બોલ્યો છે તો ટાંટિયા તોડી નાંખીશ…’
વિરલની આંખો અશ્રુભીની બની ગઈ. બંને બાપ-દીકરો ભેટી પડ્યા. શેઠે વિરલના માથે હાથ પસારી કહ્યું : ‘બેટા, વહુને આ ચાર દીવાલોમાં જ ગોંધી રાખવાની છે કે શું ? જલદીથી સિંગાપુર જવાની તૈયારી કરો… મેં બધી જ વ્યવસ્થા કરી દીધી છે…’
પણ, મને તો બસ તુ જ જોઈએ

🙏🙏🙏

-અજ્ઞાત

ત્રીસેક વર્ષનો એક યુવાન રસ્તા પરથી પસાર થઈ રહ્યો હતો. એમણે એક કરુણ દ્રશ્ય જોયું. ૭૦ વર્ષના એક વૃદ્ધ, શરીર સાથ ન આપતું હોવા છતાં રેકડો ખેંચીને જઈ રહ્યા હતા. વડીલની આંખમાંથી આંસુ પડતા હતા. પેલા યુવાને આ દૃશ્ય જોયું એટલે એ વડીલ પાસે જઈને એમને ઊભા રાખ્યા.

વડીલને પૂછ્યું કે આરામ કરવાની ઉંમરે તમે કેમ આવું મહેનત વાળું કામ કરો છો ? એ વડીલે રડતા રડતા કહ્યું 'ભાઈ, હું કામ ના કરું તો ખાવું શુ ? ઘરે મારા બીમાર પત્ની છે એની સારવાર અને દવાની વ્યવસ્થા કેમ કરું ? આજે મારું શરીર જરાય સાથ નથી આપતું છતાં આ રેક્ડો ખેંચવો પડે છે કેમ કે ઘર ચલાવવાની મારી જવાબદારી છે'.

યુવકે પૂછ્યું, "ઘર ચલાવવાની જવાબદારી તો તમારા દીકરાની હોય. તમે તમારા દીકરા સાથે નથી રહેતા ?" વડીલે કહ્યું 'ભાઈ, અમારે કોઈ સંતાન નથી. હું નાનું કામ કરીને ગુજરાન ચલાવતો, આવક ઓછી હતી એટલે માંડ માંડ પૂરું થતું કોઈ બચત કે મિલકત છે નહિ એટલે જ્યાં સુધી શ્વાસ ચાલશે ત્યાં સુધી કામ કરવું પડશે."

એ વડીલ પોતાની વ્યથા કહીને જતા રહ્યા પરંતુ પેલા યુવકના હૃદયને હચમચાવી ગયા. એ યુવકે વિચાર્યું કે આપણી આસપાસ આવા તો કેટલાય વડીલો હશે જે નિઃસંતાન અને નિરાધાર હશે. જેમણે જિંદગીભર પરિશ્રમ કરીને મહેનતનું ખાધું હોય એવા માણસે જીવનની અંતિમ અવસ્થામાં પણ જીવન ટકાવવા વલખાં મારવાં પડે એ કેવી કરુણતા કહેવાય. આવા વડીલોને કામમાંથી મુક્તિ આપીને એમની વૃદ્ધાવસ્થામાં મારે એમની સેવા કરવી છે એવો એ યુવકે ત્યાં જ સંકલ્પ કર્યો. આ યુવાન એટલે રાજકોટના શ્રી વિજયભાઈ ડોબરીયા જે સદભાવના વૃદ્ધાશ્રમના માધ્યમથી નિઃસંતાન અને નિઃસહાય ૬૦૦થી વધુ વૃદ્ધોની સંતાનોથી પણ વિશેષ સેવા કરે છે.

વધુમાં વધુ વડીલોની વૃદ્ધાવસ્થા બોજ સાથે નહિ પણ મોજ સાથે વિતે તે માટે રાજકોટથી ૨૦ કી.મી.દૂર પડધરીના પાદરમાં સદભાવના વૃદ્ધાશ્રમ દ્વારા ૫૦૦૦ વૃદ્ધો રહી શકે એવા ૧૪૦૦ રૂમના ભારતના સૌથી વિશાળ વૃદ્ધાશ્રમનુ ૩૦ એકરની વિશાળ જગ્યામાં ૩૦૦ કરોડના ખર્ચે નિર્માણ થવા જઈ રહ્યું છે. અમુક લોકો એવું કહે છે કે આ ગૌરવની નહિ, શરમની વાત છે. આવા લોકોને માત્ર એટલું જ કહેવું છે કે આ વૃદ્ધાશ્રમમાં જેમને દીકરા છે એવા વૃદ્ધો નહિ, પરંતુ સંતાન વિહોણા અને નિઃસહાય વડીલોને સાચવવાનો સંકલ્પ છે જેમને પ્રામાણિક પુરુષાર્થથી જીવન વિતાવ્યું છે પણ હવે કામ કરવા શરીર નથી ચાલતું. આવું વૃદ્ધાશ્રમ જરૂરી છે કે કેમ ? તે પેલા ૭૦ વર્ષની ઉમરે રડતા રડતા રેક્ડો ખેંચનારને પૂછો તો સાચો જવાબ મળે.

વિજયભાઈ અને એની ટીમ વૃદ્ધાશ્રમની સાથે સાથે અબોલ જીવની સેવા માટે બળદ આશ્રમ અને શ્વાન આશ્રમ પણ ચલાવે છે.

સદભાવના વૃદ્ધાશ્રમ દ્વારા પર્યાવરણની અદભુત સેવા થાય છે જેનાથી આખું ગુજરાત પરિચિત છે. આપણને થોડા વૃક્ષો ઉછેરવામાં પણ તકલીફ પડે છે જ્યારે સદભાવના વૃદ્ધાશ્રમે અત્યાર સુધીમાં ૨૫ લાખથી વધુ વૃક્ષો વાવી-ઉછેરીને ગુજરાતને હરિયાળું બનાવવાના શ્રી ગણેશ કરી દીધા છે અને ગુજરાતમાં ૨૫ કરોડ વૃક્ષો વાવવાનો એનો સંકલ્પ છે. વૃક્ષને વાવવા અને ઉછેરવામાં સરકારનું વનવિભાગ પણ વામણું પડે એવું કામ સદભાવના વૃદ્ધાશ્રમ દ્વારા થઈ રહ્યું છે.

વૃદ્ધો અને વૃક્ષોની વિશેષ સેવા માટે સદભાવના વૃદ્ધાશ્રમના લાભાર્થે આજથી રાજકોટમાં વૈશ્વિક રામકથાનો પ્રારંભ થઈ રહ્યો છે ત્યારે પ્રભુ શ્રી રામના ચરણોમાં પ્રાર્થના કરીએ કે આવી સદપ્રવૃત્તિમાં સામેલ થઈ શકાય એવી સદવૃત્તિ આપજો.

એક સરસ આદત : *ભૂલતાં શીખો*

એક કાર્ડિયોલોજીસ્ટ [હ્રદય] ના ડોક્ટરના નવા દવાખાનાનું ઉદ્ધાટન હતું. દવાખાનાની મુલાકાતે આવનાર દરેક જણ સામેની દીવાલ પર લખેલું વાક્ય જોઇને અચરજ પામતા. સામેની સફેદ ભીંત પર જુદા જુદા રંગથી જુદી જુદી ભાષામાં મોટા અક્ષરે એક જ વાક્ય લખ્યું હતું, જે ગુજરાતીમાં હતું. ‘મારી પાસે આવી પૈસા ન ખર્ચવા હોય તો આગળ દર્શાવેલો માર્ગ અપનાવો અને આગળના વળાંકની દીવાલ પર એરો કરેલો હતો...’

આ વાક્ય વાંચી બધા કુતૂહલ સાથે તુરંત તે વળાંક તરફ વળતાં અને તે વળાંક બાદ પેસેજમાં જે દીવાલ હતી તેની બધી સફેદ રંગની દીવાલ પર જુદા જુદા રંગોથી જુદી જુદી ભાષામાં બે અક્ષરનાં નાનાં નાનાં વાક્યો લખ્યાં હતાં, જે ગુજરાતીમાં હતાં,

ભૂલતાં શીખો

હસતાં શીખો

આપતાં શીખો

માફ કરો

નફરત છોડો વગેરે વગેરે.....

અને સામે ડોક્ટરની કેબીન આવતી હતી. ત્યાં દરવાજા પર લખ્યું હતું,

‘જબરદસ્ત યાદશક્તિ ધરાવનારનું સ્વાગત છે.’

‘કંજૂસ લોકો વિશેષ આવકાર્ય છે.'

-આ રીતનું લખાણ અને જુદા જ પ્રકારનું ઇન્ટીરીયર ડેકોરેશનની સ્ટાઇલ જોઇને બધાને નવાઈ લાગી. ડોક્ટર ગૌરવ એક મિત્રે આ બધું વાંચીને આ કઈ રીતનું ઇન્ટીરીયર છે. બહુ પૈસા કમાઈ લીધા છે કે પૈસા કમાવાનો શોખ નથી.’

ડોક્ટર હસ્યા અને બોલ્યા,
‘દોસ્ત, આ સાચો સંદેશ છે.
લોકોના હ્રદયમાં પીડા થાય, તેમને હ્રદય રોગનો હુમલો આવે તો જ આપણી પ્રેક્ટીસ ચાલે તે વાત સાચી, પણ એક સાચા ડોક્ટર તરીકે લોકોને તક્લીફ ન થાય તે માટેનો સાચો રસ્તો બતાવવાની આપણી ફરજ છે. કામ કરી કરીને હદય થાકે અને પીડા થાય એક વાત છે, પણ જૂની જૂની અને નાની નાની તકલીફ્દાયક વાતો યાદ કરીને... દુ:ખી થઈને ...ગુસ્સો કરીને ... ન કરવાના વિચારો કરીને મન અને મગજ ...હ્રદયને જે તકલીફ આપે છે તેથી હદયરોગ વધે છે.

મેં તે માટેનો સંદેશ આપ્યો છે ભૂલતાં શીખો...ભૂતકાળને ભૂલી જાવ, ન ગમતું ભૂલીને આગળ વધી જાવ, સુખ હોય કે દુઃખ સદા હસતા રહો ..દુઃખ પર રડી રડીને તેને વધારો નહિ... નફરત છોડી પ્રેમ કરો ...વેર છોડી માફી આપો ...જે થાય તેને યાદ રાખો નહિ તો હ્રદયની તંદુરસ્તી સારી રહેશે અને મારી જરૂર નહિ પડે. બાકી જેની યાદશક્તિ બહુ સતેજ છે જેઓ કંઈ ભૂલતા નથી...જેઓ કંજૂસ છે, કંઈ છોડતા નથી, કંઈ આપતા નથી તેમની સારવાર માટે હું અહીં બેઠો છું.'

યુવાન ડોકટરે નાનાં નાનાં વાક્યો દ્વારા જુદી જ રીતે સાચો સંદેશ આપ્યો હતો.
સપ્તરંગની બનેલી આ દુનિયા માં ઈશ્વર એ કોઈના પણ જીવન માં સાતેય રંગ નથી પૂર્યા દરેક જીવન માં કોઈ એક રંગ તો ખૂટે જ છે - જે ખૂટે છે એ મેળવવા ના પ્રયાસ - એનું નામ જ જીવન.😊

*सर्वे भवन्तु सुखिनः - सर्वे सन्तु निरामयाः ।*

🙏🙏🙏

“એલા એઇ…વળાવીયા..!હથીયાર મુકી દ્યો નિકર..શેઠ ને આ વરરાજા ના માથા ગોળી થી વીંધાઇ જાશે..”
વળાવીયા લાચાર બની જોતા રહ્યા..ચાર લુંટારા એ પછેડી પાથરી રાખી એમા જાનૈયા ના ઘરેણા માંડ્યા પડવા કોઇ પાસે વાલ ની વાળી પણ બચી નહી,વરરાજા માટે રાજદરબાર મા થી લાવેલા હિરામોતી ના કિંમતી ઘરેણા પણ લુંટારા એ આંચકી લીધા..આખી જાન કકળી ઉઠી કારણ કે શેઠ ની તમામ મિલકત વેંચાઇ જાય તો પણ રાજદરબાર ના એ ઘરેણા ની કિંમત ચુકવાઇ એમ નહોતી…શેઠ સહીત સૌ ના મોઢા કાળા ઠણક થઇ ગયા..
લુંટારા ઘરેણા ના પોટલા ચડાવી ને ઘોડે ચડી જંગલ મા અદ્રશ્ય થયા…
મોટી ધાડ પાડી ને હરખાતા..લુંટારા જંગલ ના આડબીડ રસ્તે નિરાંતે ચાલ્યા જાય છે..એમા પાછળ થી સાદ સંભળાયો…”એલા કેણી..પા…!”
લુટાંરા એ પાછળ જોયુ તો,કરોડપાણા નેસ નો મોભાદાર ગઢવી સામતભા હાથ મા ડાંગ રમાડતો નજીક આવતો દેખાયો…આ સામતભા કો’ક વેળા અસુરા નેસડે આવેલા ભુખ્યા દુખ્યા ને પુછતો નહી કે,તમે કોણ છો અને રોટલો આપતો સામતભા ની રોટલા ની રખાવટ થી લુંટારા વાકેફ હતા અને,અંતરીયાળ ગીર મા સામતભા નું ઝુંપડુ અન્નપુર્ણા ના આશ્રમ સમાન હતું..આ લુંટારા એ પણ ઘણીવાર પોતાના પેટ ની આગ શેકી હતી એટલે ગઢવી પાસે છુપાવવાનો કોઇ અર્થ નહોતો…
“મોટો હાથ માર્યો છે ગઢવી..!વાણીયા ની જાન હતી…”
“વાણીયા ની જાન…?”ગઢવી ને કપાળે કરચલી પડી..”ક્યા ગામ ની..?”
“હાલાર પંથક ના સરપદડ ની”
“હે……” સામતભા સમસમી ગયા…”ઇ તો મારા ભાણા ની જાન..!”
“રાખો…રાખો..સામતભા નાતે વાણીયા વેપારી ને પાછા ક્યા…. આવ્યુ સરપદડ…ઈ વળી તમારો ભાણો ક્યાનો… એવો ક્યો નાતો…?
“રોટલા નો..ભાઇ…રોટલા..નો..!
ખરે ટાણે જે આ પેટ ની આગ ઠારે એની હારે સંબંધ મા નાત-જાત નો આવે..અને ઇ શેઠાણી તો મારા ધરમ ના બોન મારે કાપડુ કરવુ પડે..”
“કાઇક ફોડ પાડો ગઢવી..”અને ગઢવી એ પંદર વર્ષ પહેલા ની વાળુ વાળી રાત ની વાત કરી…વાત સાંભળી ને લુટાંરા ની કઠણછાતી મા પણ પરપકાર ની સરવાણી ફુટી….સામતભા ને ખભે હાથ મુકી ને લુટાંરો બોલ્યો..”વાત જો રોટલા ના રખાવટ ની હોય ને ગઢવી..તો,કોક’દી વેળાકવેળા રોટલો તો મે પણ તમારો ખાધો છે..ભલે તમને ખબર નઇ હોય પણ ઉપરવાળા એ આજ મને રોટલા નુ ૠણ અદા કરવાની વેળા આપી છે ઈ કેમ જાવા દઊ…?લ્યો આ તમારા ભાણા ની જાન ના ઘરેણા જાવ…સોંપી દ્યો…”
ઘરેણા નુ પોટલુ હાથ મા આપી ને લુંટારા ગીર ની ઝાડીઓ મા ઓગળી ગયા…
ઉતરેલે મોઢે…ધીમે ધીમે ચાલતી જાન ના ગાડા…ગીર ના ઉબડખાબડ રસ્તે..હવે હોશ વગર ના ચાલ્યા જાય છે થોડી વાર પહેલા નો ઊમંગ અને ઉસરંગ ઓગળી ગયો છે બળદો નો ઘુઘરમાળ પણ હવે.જાણે લગનગીત ના છોળ ને બદલે મરશીયા નો સુર રેલાવી રહ્યા છે…એવા મા પાછળ થી સાદ સંભળાયો….”શામજી શેઠ…!!”
લુટાંરા ના અવાજ થી ફફડેલા જાનૈયા ના કાળજા ફરી થડકી ગયા…
“મુંજાશો મા બાપ…લ્યો આ તમારા ઘરેણા પે’રી લ્યો “કહી ને સામતભા આગળ આવ્યા….”તમે કોણ ભાઇ…!” કહી ને શેઠ ગાડે થી નીચે ઉતર્યા…જાનૈયા ને ભગવાને વહાર કરો હોય એમ હરખાતા..પોતપોતાના દાગીના પહેરવા લાગ્યા…
“મને ન ઓળખ્યો શેઠ…?”ગઢવી બે ડગલા આગળ આવ્યો ને શેઠે એને નીરખી ને જોયો..”હું સામતભા ગઢવી તમારે આંગણે મે રોટલો ખાધો છે..યાદ આવ્યુ..?”
અને શેઠે ગઢવી ને પોતાની બથ મા લઇ લીધો…
ગઢવી એ ઘરેણા પાછા કેમ આવ્યા એની માંડી ને વાત કરી..અને શેઠ ને કહ્યુ “રોટલો દેવા નું નીમ તો મે તમારા ઘરે થી જ લીધુ હતું બાપ..અને એનુ વળતર પણ આજ તમને જ મળ્યુ…”
“અરે..તમે તો મારો રોટલો લાખ નો કરી દીધો ગઠવી…!!” કહી ને શેઠે ગઢવી ને ફરી પાછો બથ મા લીધો..
“હવે તો મારે પણ ભાણાભાઇ ની જાન મા આવવાનુ છે હો..બોન..પણ પેલા..આ ગરીબ ને નેહડે..લાપસી ખાઇ ને પછી જાવાનું છે…”
અને શામજી શેઠ ના દિકરા ની જાન ના ગાડા…ગઢવી ના નેહડા બાજુ વળી ગયા.

🙏🙏🙏

*વાર્તા: રોટલો*

✒લેખક: ઝવેરચંદ મેઘાણી

*○ રોટલો ○*

ગુજરાત ના હાલાર પંથક ના એક ગામ મા સંધ્યા એ કસુંબલ ચુંદડી ધારણ કરી આકાશ ને માંડવે પથારીવાળી..છે
એવી રુંજયુ પુંજ્યુ વેળા એ અજાણી ભોમકા ના એક આદમી એ આ ગામ ની બજાર મા પગ મુક્યો..
ઘેરદાર ચોરણો..ઉપર આછી પછેડી ની ભેંટ્ય..પાસાબંધી કેડ્યુ..ઉપર ચોવીસ આંટા ની ગોળ પાઘડી…દાઢીમુછ ના કાતરા મા કાબરચીતરી પ્રોઢતા કળાય છે પણ,ચહેરા ની ચામડી ની રતાશ એના સુખીપા ને છતી કરે છે..
ગામ ના નગરશેઠ સાંજ વેળા ના ઘરાક ને સાચવતા..ખાતાવહી રોજમેળ અને ‘ઘડીયુ’ જેવા ચોપડા ને ઉથાપતા જાય છે અને નામું ખતવતા જાય છે..ગામ મા શેઠ નો કરીયાણા ગંધીયાણા નો બહોળો વેપાર..અને ગામ ના દાનસ્તા વેપારી ની એની છાપ..એટલે સાંજ ના હટાણા ની ઘરાકો ની ઘીંઘ જામી છે…
“શેઠ….!!”ઘરાકો ની ઘેરા મા થી પેલો પાઘડીવાળો આદમી આગળ આવી ને બોલ્યો…”એક જણ ને થાય એટલું સીધુ તોળી દ્યો ને..!!”
સાવ અજાણ્યો સ્વર સાંભળીને શેઠ ની નજર દુકાન ના બારસાખ ભણી મંડાણી ચોપડા મા વચ્ચે ટચલી આંગળી ટેકવીને..ચશ્મા ને ખુણે થી ઉંચી થયેલી એક જ નજરે આગંતુક ના ગજ ને માપી લીધો…
પગ થી માથા સુધીના પહેરવેશ અને ચહેરા ની સુરખી ઉપર થી ચતુર વણીકે અનુમાન કર્યુ કે આ માલધારી સોરઠ નો જ હોવો જોઇએ…
“આમ કેણી’પા થી આવો છો..ભાઇ..? ” શેઠે આગંતુક ની ઉપર માયાભરી આંખ ટેકાવી…..”બૌ આઘે થી શેઠ..ગીર ના નેહડે થી”આવતલે ટુંકો જવાબ આપ્યો.
“ઓ..હો…અમારા હાલાર મા ?”
“હા બળદો વેંચવાના હતા..”
“વેંચાઇ ગયા..?”
‘હા..’
“જ્ઞાતી..એ..?”
“દેવી પુતર છું મારુ નામ સામતભા..”
હવે શેઠ ગાદી એ થી ઉભા થયા…
“આ પંથક મા કોઇ સગું સાગવુ છે…ભાઇ..?
“સગુ તો માતાજી નું નામ શેઠ…પણ રાંધતા આવડે છે..હો..”કહી ને ચારણ હસી પડ્યો..
“અરે….દેવીપુતર…ને હાથે રાંધવુ પડે…?
શેઠે..ચોપડા ની દોરો બાંધી અને પોતાના દીકરા ની સામુ જોયુ..સંસ્કારી વાણીયા નો દીકરો આંખ ની ભાષા સમજી ગયો..
“હા..બાપુજી હમણા કે’વરાવી દઉ..”
દીકરા એ હળવુ હસી ને ટુંક મા જવાબ આપ્યો..
શેઠે સામતભા નો હાથ પકડ્યો..
“ભગવાન ની દયા છે..ગઢવી આજ વાળુ મારે ઘરે કરવાનું છે અને રાતવાસો પણ…સવારે તમતમારે સુખે થી નીકળજો..”
ગઢવી ને શેઠ ની વાણી મા આખા હાલાર ની ખાનદાની દેખાણી આ પંથક એને હરખાળો ભાસ્યો…પરાણે બાવડું પકડી ને શેઠ આ ગઢવી ને પોતાને ઘરે લઇ ગયા..
વિઘાવડ જેવડા ફળી મા દશેક ભેંશુ બાંધેલી હતી..એક ઓસરીયે ચાર મોટા ઓરડા વેપારવાણજ ની સાથે શેઠ નો દુધ-ઘી નો પણ મોટો વહીવટ ચાલતો હશે એવુ લાગ્યુ..ફળીયા મા ઢોલીયા ઢળાયા..ધડકલા પથરાય ગયા..ભેંશુ દોવહાણી…અને શેઠ ગઢવી સાથે વાળુ કરવા બેઠા…ઘી મા તરબોળ બાજરા ના સોડમદાર રોટલા ને છલકતી તાંસળી મા દુધ પીરસાણા…
શેઠ જમતા-જમતા ઉભા થાય..અને ગઢવી ની તાંસળી મા પરાણે દુધ પીરસે દીકરા પણ તાણ્ય કરે..બારસાખે ઉભા શેઠાણી પણ આગ્રહ કરે..”નિરાંતે વાળુ કરજો હો..ભાઇ,દેવી પુતર અમારે આંગણે ક્યાથી..!!”
આમ..વાળુ પાણી પરવારી ગઢવી અને શેઠે ફળીયા મા ઢોલીયે આવી દેહ ને લંબાવ્યા..પોત-પોતાના પંથક ની અને સુખદુખ ની આડી-અવળી વાતો કરી પછી સુખરાત કરી..
સવાર મા જાગ્યા ત્યારે..અજાણ્યાપણું ઓગળી ગયુ હતુ,હાલતી વેળા એ ગઢવી એ શેઠાણી ના હાથ મા પાંચ રૂપીયા આપી ને..”લો બોન આ મારુ કાપડુ..”થોડી આનાકાની પછી શેઠાણી એ રૂપીયા તો લીધા પણ ફરી પાછા આવવાનું વચન લીધું..(પાંચ રૂપીયા એ સમયે સાવ નાની રકમ નહોતી)
“બોન તમારે ઘરે ભાણા ભાણી ના લગન મા જરૂર આવીશ..જય માતાજી” કરી ગઢવી પંથે પડ્યા…
સામત ગઢવી નેહડે આવ્યા…સમય વિતતો રહ્યો..અને આ વાત ઉપર થી પંદર વરસ ના વાણા વીતી ગયા..
ગીર નુ જંગલ ગાજે છે,ઝાડે ઝાડ પાનેપાન..પહાડે પહાડ નદીએનદી સાંજ વેળાએ ટાઢાપહોર ના ગીત ગણગણે છે..
વંકીધરા ના આબડખુબડ રસ્તાઓ અને ઢાળઢોળાવ ને પાર કરતા વીસેક જેટલા જાન ના ગાડા..દણેણ…દણેણ..ચાલ્યા જાય છે જાન ની હારે પાંચ વળાવીયા સીપાઇ છે,ગીતો ગવાઇ છે..વાતો ની ઝકોળ બોલે છે..નદીના વહેણ માથી અને ઝાડીઓ ની બુહડ મા થી આવતો ઠંડો પવન વાતાવરણ ને પ્રફુલ્લીત કરી રહ્યો છે જાનૈયા અને જાનડીઓ ના લગન નો ઉમંગ ગીરની રળીયાત ની જાણે વાર્તા માંડી રહ્યો છે..
અને એકાએક બધુ થંભી જાય છે..
ધરતી ના પેટાળ મા થી ફુટ્યા હોય એવા વીસેક લુંટારા..ભેખડ ઉપર થી ધસી આવ્યા ને ગાડા ને ઘેરી વળ્યા..”ઉભા રાખો ગાડા…!” ની ત્રાડ પડી ને ગાડા હાંકનારા થથરી ઉઠ્યા..
વરરાજા સાથે સૌથી આગળ ના ગાડે બેઠેલા શેઠ હજુ તો કાંઇ વિચાર કરે એ પહેલા એને લમણે બંદુક નું નાળચું આવ્યુ…”ક્યાની જાન છે..એલા..!”
લુંટારા નો કરડાકી ભરેલો સ્વર ગીર ના ખાખરા ના ઝાડવા ની ડાળીઓ મા ભરાઇ ને વિખરાય ગયો…..”હાલાર પંથક ના સરપદડ ગામ ની છે બાપુ”
શેઠ ની પાઘડી ના આંટા ડોક મા આવી ગયા…

*Asli sukh badi lifestyle me nahin,*
*Shanti aur Santulan me hai*

मैं बिहार के एक छोटे से जिले, सीवान का रहने वाला हूँ, और मेरी पत्नी उत्तर प्रदेश की राजधानी लखनऊ से हैं। मैं अपने माता-पिता का इकलौता बेटा हूँ। हमारी शादी के समय सब कुछ अच्छा चल रहा था। हमारी बातचीत के दौरान मैंने पत्नी को साफ़-साफ़ बताया था कि मेरी नौकरी सिर्फ बड़े शहरों में ही लग सकती है। यह बात मानते हुए भी शादी आगे बढ़ी और धूमधाम से हमारी शादी हो गई।

शादी के कुछ महीनों बाद ही लॉकडाउन लग गया और जीवन में एक नया मोड़ आ गया। शुरुआती कुछ महीनों तक कंपनी ने पूरा वेतन दिया, लेकिन फिर वेतन आधा कर दिया गया। बैंगलोर जैसे महंगे शहर में आधी सैलरी में गुजारा करना मुश्किल हो गया। अंततः कुछ समय बाद कंपनी ने सभी को नौकरी से निकाल दिया।

सेविंग्स के सहारे हम दो महीने किसी तरह गुजारा कर पाए, लेकिन जल्द ही बचत भी खत्म हो गई। मजबूर होकर हमें अपने गाँव सीवान वापस आना पड़ा। गाँव लौटने के बाद मैंने ऑनलाइन काम की तलाश शुरू की और मुझे एक अच्छी कंपनी से वर्क-फ्रॉम-होम का ऑफर मिला। इससे जीवन थोड़ा सुकून में आया, क्योंकि अब हम गाँव में कम खर्च में रह सकते थे और मैं आराम से कमाई भी कर पा रहा था।

लेकिन जहाँ मुझे यह नयी परिस्थिति सुकून दे रही थी, वहीं एक नई मुसीबत खड़ी हो गई – पत्नी को छोटा शहर रास नहीं आया। रोज़ हमारी इसी बात पर बहस होने लगी कि "जब अब कमाई अच्छी है, तो हम बैंगलोर क्यों नहीं जा रहे?"

मैंने उसे समझाने की कोशिश की कि यहाँ गाँव में हर महीने 80 हजार रुपये बच रहे हैं, जबकि बैंगलोर में रहने पर हम हर महीने कर्ज़ में रहते थे। लेकिन यह बात उसे समझ नहीं आ रही थी।

फिर, उसकी छोटी बहन की शादी हुई। बहन की शादी एक बड़े घर में हुई थी, जहाँ नौकर थे, गाड़ी थी, और एक बड़े शहर में शानदार लाइफस्टाइल थी। इसके बाद पत्नी को भी नौकर और गाड़ी की चाहत होने लगी। उसे यह लगने लगा कि हम छोटे शहर में रहकर बाकी लोगों से पिछड़ रहे हैं। इस बात को लेकर हमारे बीच हर दिन झगड़े होने लगे।

एक दिन मैंने उसे शांत बैठाकर समझाने की ठानी। मैंने छोटे शहर में रहने के फायदेगिनाते हुए उसे बताया:
1. पहले बैंगलोर में रहते हुए सेविंग्स नहीं हो पाती थी, जबकि अब हमने एक साल में 9 लाख रुपये बचा लिए हैं।
2. बैंगलोर में वह लगातार डॉक्टरों के पास जाती थी – कभी पीरियड्स की समस्या, तो कभी स्किन की। लेकिन यहाँ गाँव में एक साल से उसकी सेहत बिल्कुल ठीक है।
3. पहले हम हर दिन बाहर का जंक फूड खाते थे, लेकिन यहाँ घर का शुद्ध खाना खा रहे हैं, जिससे हमारी सेहत बेहतर हो गई है।
4. मॉल से जो सब्जियाँ वह लाती थी, वो अक्सर 3-4 दिन पुरानी होती थीं, जिन पर केमिकल छिड़का होता था। लेकिन यहाँ हर दिन ताज़ी सब्जियाँ घर के सामने ही उपलब्ध हैं और वो भी बहुत सस्ती।
5. मैंने कहा, कार अगर आज चाहूँ, तो कैश में खरीद सकता हूँ, लेकिन हमने सोचा कि बिना किसी जरूरत के यह फिजूलखर्ची क्यों करें।
6. मैंने उसे समझाया कि बैंगलोर में बेशक अच्छी लाइफस्टाइल है, लेकिन वो लाइफस्टाइल हमारी सेहत और शांति को अंदर से खोखला कर रही थी। यहाँ हम कम तनाव में, बेहतर स्वास्थ्य के साथ रह रहे हैं।

मैंने कहा, "यहाँ रहते हुए हमारे पास इतना पैसा हैकि भविष्य में कोई भी समस्या आए, तो हम उससे निपट सकें।" यह सब बातें सुनकर उसने भी महसूस किया कि मैं सही कह रहा हूँ।

अब हमारी ज़िंदगी शांति और समझदारी से चल रही है। हमारा तीन साल का बेटा है और हमने तय किया है कि उसे दसवीं तक यहीं गाँव में पढ़ाएँगे। इसके बाद, अगर ज़रूरत हुई, तो उसे आगे की पढ़ाई के लिए बड़े शहर भेज देंगे।

अब मेरी पत्नी भी खुश है और उसने शहर जाने की जिद करना छोड़ दी है। मैं इस नए जीवन से बहुत संतुष्ट और खुश हूँ। शायद उसने भी समझ लिया है कि असली सुख बड़ी लाइफस्टाइल में nahi शांति और संतुलन में है। ✍️

🙏🙏🙏

*સબરસ - નવા વષઁની* *પ્રથમ ખરીદી સબરસ-નમક-મીંઠુ -*
*એક પૌરાણિક કથા*

🌹દિવાળી ની શ્રેષ્ઠ તહેવાર હતો . દ્વારિકાનગરી માં ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ અને રુક્મણી હીંચકા પર બેઠા હતા આનંદ ની પળો હતી. રુક્મણી ખુશ મિજાજ માં હતા. અચાનક રુક્ષમણી થી પુછાય ગયું કે " પ્રભુ આપ મને કેટલો પ્રેમ કરો છો "? " હું તમને કેટલી વહાલી લાગુ છું "? અચાનક પૂછેલા પ્રશ્ન થી ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ એ એવોજ ઉત્તર આપ્યો " તું મને મીઠા જેટલી વહાલી લાગે છે ". આ સાંભળીને રુક્ષમણીજી રિસાઈ ગયા એમને ખોટું લાગ્યું " બસ મીઠા જેટલીજ મારી કિંમત કરી "? એમનું મોઢું ચડી ગયું મીઠા જેવી શુકસ ચીજવસ્તુ સાથે મારી તુલના કરી .રિસાઈને હીંચકા પર થી ઉઠી ગયા ને પોતાના મહેલમાં જતા રહ્યા , ભગવાને પ્રેક્ટિકલ પ્રયોગ કરી રુક્ષમણીજી ને સમજાવવા નું નક્કી કર્યું. જાતે રસોડામાં જઇ રુક્ષમણીજી ને ભાવતી રસોઈ બનાવા આદેશ કર્યો. અને કહ્યું કે વ્યાજન માં ક્યાંય મીઠું ન નાખશો . આદેશ મુજબ રસોઈ તૈયાર કરી ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ અને રુક્ષમણીજી સાથે જમવા બેઠા, થાળી પીરસવામાં આવી રુક્ષમણીજી જેવો કોળિયો મોમાં મુક્યો મોઢું બગડી ગયું " આ શું છે? કોણે રસોઈ બનાવી ?" મીઠા વગર ની ગળે કેમ ઉતરે "?
ભગવાન બોલ્યા " રસોઈમાં માત્ર મીઠું જ નથી .. બાકી તો બધું તો બરાબર છેને ?"એમાં શું થઈ ગયું "?
રુક્ષમણીજી બોલ્યા " મીઠા વગર ની રસોઈ ગળે ન ઉતરે ".
ભગવાન બોલ્યા " હા હવે તમે બરાબર સમજ્યા .. હું મીઠા જેટલોજ તમને પ્રેમ કરું છું .અર્થાત મીઠા જેટલા વહાલા છો " .
રુક્ષમણીજી ને પોતાની ભૂલ સમજાઈ પ્રભુ પાસે ક્ષમા માંગી " હવે આવી ભૂલ ક્યારેય નહિ કરું મને માફ કરી દો ".
મીઠાનું મહત્વ જેમ મને સાંજવ્યું તેમ આવતીકાલે નુતનવર્ષ ના પવિત્ર દિવસે આપણે નગરવાસીઓ ને મીઠાનીજ ભેટ અપશુ અને મીઠાનું મહત્વ સમજાવશું
ભગવાને કહ્યું " આજથી મીઠાને સૌ સબરસ તરીકે ઓળખાશે .મીઠું શુકનવંતુ ગણાશે .નવાવર્ષ ની શરૂઆત માં સૌપ્રથમ મીઠાની ખરીદી કરશે .
બસ ત્યારથી નુતનવર્ષ ના પ્રથમ દિવસે વહેલી સવાર થીજ સો ' સબરસ ' ની ખરીદી કરતા થયા છે.
" શુભ શુકન સબરસ "
" શુકન લ્યો શુકન "
અવાજ સંભળાય તો જરૂર થી સબરસ લેજો
આ પ્રથા ધીરેધીરે લુપ્ત થતી જાય છે જો આપણે આ પ્રથા ચાલું રખશું તો આવનારી પેઢી ને આપણી પરંપરા ને અનુસરશે ખરું ને !!

घर पहुंचते ही, मम्मी पापा दीदी सब उसकी राह देखकर खडे थे।
"बेटा! बाइक कहाँ हैं?" मम्मी ने पूछा। मोहन ने दीदी के हाथों में पैसे थमा दिये और कहा कि सोरी! मुझे बाइक नहीं चाहिये। और पापा मुझे ओटो की चाभी दो, आज से मैं पूरे वेकेशन तक ओटो चलाऊंगा और आप थोड़े दिन आराम करेंगे, और मम्मी आज मैं मेरी पहली कमाई शुरू होगी। इसलिये तुम अपनी पसंद की मैथी की भाजी और बैगन ले आना, रात को हम सब साथ मिलकर के खाना खायेंगे।

मोहन के स्वभाव में आये परिवर्तन को देखकर मम्मी ने उसको गले लगा लिया और कहा कि "बेटा! सुबह जो कहकर तुम गये थे वो बात मैंने तुम्हारे पापा को बतायी थी, और इसलिये वो दुःखी हो गये, काम छोड़ कर वापस घर आ गये। भले ही मुझे पेट में दर्द होता हो लेकिन आज तो मैं तेरी पसंद की ही सब्जी बनाऊंगी।" मोहन ने कहा
"नहीं मम्मी! अब मै समझ गया हूँ कि मेरे घरपरिवार में मेरी भूमिका क्या है? मैं रात को बैंगन मैथी की सब्जी ही खाऊंगा, परीक्षा में मैंने आखरी जवाब नहीं लिखा हैं, वह प्रेक्टिकल करके ही दिखाना है। और हाँ मम्मी हम गेहूं को पिसाने कहां जाते हैं, उस आटा चक्की का नाम और पता भी मुझे दे दो"और उसी समय भागवत सर ने घर में प्रवेश किया। और बोले "वाह! मोहन जो जवाब तुमनें लिखकर नहीं दिये वे प्रेक्टिकल जीवन जीकर कर दोगे

"सर! आप और यहाँ?" मोहन भागवत सर को देख कर आश्चर्य चकित हो गया।

"मुझे मिलकर तुम चले गये, उसके बाद मैंने तुम्हारा पेपर पढा इसलिये तुम्हारे घर की ओर निकल पडा। मैं बहुत देर से तुम्हारे अंदर आये परिवर्तन को सुन रहा था। मेरी अनोखी परीक्षा सफल रही
और इस परीक्षा में तुमने पहला नंबर पाया है।"
ऐसा बोलकर भागवत सर ने मोहन के सर पर हाथ रखा।

मोहन ने तुरंत ही भागवत सर के पैर छुएँ और ऑटो रिक्शा चलाने के लिये निकल पडा....

जय माता दी
🙏🙏🙏🙏

*પરિવર્તન*

"बेटा! थोड़ा खाना खाकर जा ..!! दो दिन से तुने कुछ खाया नहीं है।" लाचार माता के शब्द है अपने बेटे को समझाने के लिये।

"देख मम्मी! मैंने मेरी बारहवीं बोर्ड की परीक्षा के बाद वेकेशन में सेकेंड हैंड बाइक मांगी थी, और पापा ने प्रोमिस किया था। आज मेरे आखरी पेपर के बाद दीदी को कह देना कि जैसे ही मैं परीक्षा खंड से बाहर आऊंगा तब पैसा लेकर बाहर खडी रहे। मेरे दोस्त की पुरानी बाइक आज ही मुझे लेनी है। और हाँ, यदि दीदी वहाँ पैसे लेकर नहीं आयी तो मैं घर वापस नहीं आऊंगा।"

एक गरीब घर में बेटे मोहन की जिद्द और माता की लाचारी आमने सामने टकरा रही थी।

"बेटा! तेरे पापा तुझे बाइक लेकर देने ही वाले थे, लेकिन पिछले महीने हुए एक्सिडेंट ..

मम्मी कुछ बोले उसके पहले मोहन बोला "मैं कुछ नहीं जानता .. मुझे तो बाइक चाहिये ही चाहिये ..!!"

ऐसा बोलकर मोहन अपनी मम्मी को गरीबी एवं लाचारी की मझधार में छोड़ कर घर से बाहर निकल गया।

12वीं बोर्ड की परीक्षा के बाद भागवत 'सर' एक अनोखी परीक्षा का आयोजन करते थे।
हालांकि भागवत सर का विषय गणित था, किन्तु विद्यार्थियों को जीवन का भी गणित भी समझाते थे और उनके सभी विद्यार्थी विविधता से भरे ये परीक्षा अवश्य देने जाते थे।

इस साल परीक्षा का विषय था *मेरी पारिवारिक भूमिका*

मोहन परीक्षा खंड में आकर बैठ गया।
उसने मन में गांठ बांध ली थी कि यदि मुझे बाइक लेकर नहीं देंगे तो मैं घर नहीं जाऊंगा।

भागवत सर के क्लास में सभी को पेपर वितरित हो गया। पेपर में 10 प्रश्न थे। उत्तर देने के लिये एक घंटे का समय दिया गया था।

मोहन ने पहला प्रश्न पढा और जवाब लिखने की शुरुआत की।

*प्रश्न नंबर १ :- आपके घर में आपके पिताजी, माताजी, बहन, भाई और आप कितने घंटे काम करते हो? सविस्तर बताइये?*

मोहन ने जल्द से जवाब लिखना शुरू कर दिया।

जवाबः
पापा सुबह छह बजे टिफिन के साथ अपनी ओटोरिक्शा लेकर निकल जाते हैं। और रात को नौ बजे वापस आते हैं। कभी कभार वर्दी में जाना पड़ता है। ऐसे में लगभग पंद्रह घंटे।

मम्मी सुबह चार बजे उठकर पापा का टिफिन तैयार कर, बाद में घर का सारा काम करती हैं। दोपहर को सिलाई का काम करती है। और सभी लोगों के सो
जाने के बाद वह सोती हैं। लगभग रोज के सोलह घंटे।

दीदी सुबह कालेज जाती हैं, शाम को 4 से 8 पार्ट टाइम जोब करती हैं। और रात्रि को मम्मी को काम में मदद करती हैं। लगभग बारह से तेरह घंटे।

मैं, सुबह छह बजे उठता हूँ, और दोपहर स्कूल से आकर खाना खाकर सो जाता हूँ। शाम को अपने दोस्तों के साथ टहलता हूँ। रात्रि को ग्यारह बजे तक पढता हूँ। लगभग दस घंटे।

(इससे मोहन को मन ही मन लगा, कि उनका कामकाज में औसत सबसे कम है।)

पहले सवाल के जवाब के बाद मोहन ने दूसरा प्रश्न पढा ..

*प्रश्न नंबर २ :- आपके घर की मासिक कुल आमदनी कितनी है?*

जवाबः
पापा की आमदनी लगभग दस हजार हैं। मम्मी एवं दीदी मिलकर पांंच हजार
जोडते हैं। कुल आमदनी पंद्रह हजार।

*प्रश्न नंबर ३ :- मोबाइल रिचार्ज प्लान, आपकी मनपसंद टीवी पर आ रही तीन सीरियल के नाम, शहर के एक सिनेमा होल का पता और अभी वहां चल रही मूवी का नाम बताइये?*

सभी प्रश्नों के जवाब आसान होने से फटाफट दो मिनट में लिख दिये ..

*प्रश्न नंबर ४ :- एक किलो आलू और भिन्डी के अभी हाल की कीमत क्या है? एक किलो गेहूं, चावल और तेल की कीमत बताइये? और जहाँ पर घर का गेहूं पिसाने जाते हो उस आटा चक्की का पता दीजिये।*

मोहनभाई को इस सवाल का जवाब नहीं आया। उसे समझ में आया कि हमारी दैनिक आवश्यक जरुरतों की चीजों के बारे में तो उसे लेशमात्र भी ज्ञान नहीं है। मम्मी जब भी कोई काम बताती थी तो मना कर देता था। आज उसे ज्ञान हुआ कि अनावश्यक चीजें मोबाइल रिचार्ज, मुवी का ज्ञान इतना उपयोगी नहीं है। अपने घर के काम की
जवाबदेही लेने से या तो हाथ बटोर कर साथ देने से हम कतराते रहे हैं।

*प्रश्न नंबर ५ :- आप अपने घर में भोजन को लेकर कभी तकरार या गुस्सा करते हो?*

जवाबः हां, मुझे आलू के सिवा कोई भी सब्जी पसंद नहीं है। यदि मम्मी और कोई सब्जी बनायें तो, मेरे घर में झगड़ा होता है। कभी मैं बगैर खाना खायें उठ खडा हो जाता हूँ।
(इतना लिखते ही मोहन को याद आया कि आलू की सब्जी से मम्मी को गैस की तकलीफ होती हैं। पेट में दर्द होता है, अपनी सब्जी में एक बडी चम्मच वो अजवाइन डालकर खाती हैं। एक दिन मैंने गलती से मम्मी की सब्जी खा ली, और फिर मैंने थूक दिया था। और फिर पूछा कि मम्मी तुम ऐसा क्यों खाती हो? तब दीदी ने बताया था कि हमारे घर की स्थिति ऐसी अच्छी नहीं है कि हम दो सब्जी बनाकर खायें। तुम्हारी जिद के कारण मम्मी बेचारी क्या करें?)
मोहन ने अपनी यादों से बाहर आकर
अगले प्रश्न को पढा

*प्रश्न नंबर ६ :- आपने अपने घर में की हुई आखरी जिद के बारे में लिखिये ..*

मोहन ने जवाब लिखना शुरू किया। मेरी बोर्ड की परीक्षा पूर्ण होने के बाद दूसरे ही दिन बाइक के लिये जिद्द की थी। पापा ने कोई जवाब नहीं दिया था, मम्मी ने समझाया कि घर में पैसे नहीं है। लेकिन मैं नहीं माना! मैंने दो दिन से घर में खाना खाना भी छोड़ दिया है। जबतक बाइक नहीं लेकर दोगे मैं खाना नहीं खाऊंगा। और आज तो मैं वापस घर नहीं जाऊंगा कहके निकला
हूँ।
अपनी जिद का प्रामाणिकता से मोहन ने जवाब लिखा।

*प्रश्न नंबर ७ :- आपको अपने घर से मिल रही पोकेट मनी का आप क्या करते हो? आपके भाई-बहन कैसे खर्च करते हैं?*

जवाब: हर महीने पापा मुझे सौ रुपये देते हैं। उसमें से मैं, मनपसंद पर्फ्यूम, गोगल्स लेता हूं, या अपने दोस्तों की छोटीमोटी पार्टियों में खर्च करता हूँ।

मेरी दीदी को भी पापा सौ रुपये देते हैं। वो खुद कमाती हैं और पगार के पैसे से मम्मी को आर्थिक मदद करती हैं। हां, उसको दिये गये पोकेटमनी को वो गल्ले में डालकर बचत करती हैं। उसे कोई मौजशौख नहीं है, क्योंकि वो कंजूस भी हैं।

*प्रश्न नंबर ८ :- आप अपनी खुद की पारिवारिक भूमिका को समझते हो?*

प्रश्न अटपटा और जटिल होने के बाद भी मोहन ने जवाब लिखा।
परिवार के साथ जुड़े रहना, एकदूसरे के प्रति समझदारी से व्यवहार करना एवं मददरूप होना चाहिये और ऐसे अपनी जवाबदेही निभानी चाहिये।

यह लिखते लिखते ही अंतरात्मासे आवाज आयी कि अरे मोहन! तुम खुद अपनी पारिवारिक भूमिका को योग्य रूप से निभा रहे हो? और अंतरात्मा से जवाब आया कि ना बिल्कुल नहीं ..!!

*प्रश्न नंबर ९ :- आपके परिणाम से आपके माता-पिता खुश हैं? क्या वह अच्छे परिणाम के लिये आपसे जिद करते हैं? आपको डांटते रहते हैं?*

(इस प्रश्न का जवाब लिखने से पहले हुए मोहन की आंखें भर आयी। अब वह परिवार के प्रति अपनी भूमिका बराबर समझ चुका था।)
लिखने की शुरुआत की ..

वैसे तो मैं कभी भी मेरे माता-पिता को आजतक संतोषजनक परिणाम नहीं दे पाया हूँ। लेकिन इसके लिये उन्होंने कभी भी जिद नहीं की है। मैंने बहुत बार अच्छे रिजल्ट के प्रोमिस तोडे हैं।
फिर भी हल्की सी डांट के बाद वही प्रेम और वात्सल्य बना रहता था।

*प्रश्न नंबर १० :- पारिवारिक जीवन में असरकारक भूमिका निभाने के लिये इस वेकेशन में आप कैसे परिवार को मददरूप होंगें?*

जवाब में मोहन की कलम चले इससे पहले उसकी आंखों से आंसू बहने लगे, और जवाब लिखने से पहले ही कलम रुक गई .. बेंच के निचे मुंह रखकर रोने लगा। फिर से कलम उठायी तब भी वो कुछ भी न लिख पाया। अनुत्तर दसवां प्रश्न छोड़कर पेपर सबमिट कर दिया।

स्कूल के दरवाजे पर दीदी को देखकर उसकी ओर दौड़ पडा।

"भैया! ये ले आठ हजार रुपये, मम्मी ने कहा है कि बाइक लेकर ही घर आना।"
दीदी ने मोहन के सामने पैसे धर दिये।

"कहाँ से लायी ये पैसे?" मोहन ने पूछा।

दीदी ने बताया
"मैंने मेरी ओफिस से एक महीने की सेलेरी एडवांस मांग ली। मम्मी भी जहां काम करती हैं वहीं से उधार ले लिया, और मेरी पोकेटमनी की बचत से निकाल लिये। ऐसा करके तुम्हारी बाइक के पैसे की व्यवस्था हो गई हैं।

मोहन की दृष्टि पैसे पर स्थिर हो गई।

दीदी फिर बोली " भाई, तुम मम्मी को बोलकर निकले थे कि पैसे नहीं दोगी तो, मैं घर पर नहीं आऊंगा! अब तुम्हें समझना चाहिये कि तुम्हारी भी घर के प्रति जिम्मेदारी है। मुझे भी बहुत से शौक हैं, लेकिन अपने शौक से अपने परिवार को मैं सबसे ज्यादा महत्व देती हूं। तुम हमारे परिवार के सबसे लाडले हो, पापा को पैर की तकलीफ हैं फिर भी तेरी बाइक के लिये पैसे कमाने और तुम्हें दिये प्रोमिस को पूरा करने अपने फ्रेक्चर वाले पैर होने के बावजूद काम किये जा रहे हैं। तेरी बाइक के लिये। यदि तुम समझ सको तो अच्छा है, कल रात को अपने प्रोमिस को पूरा नहीं कर सकने के कारण बहुत दुःखी थे। और इसके पीछे उनकी मजबूरी है।
बाकी तुमने तो अनेकों बार अपने प्रोमिस तोडे ही है न?
मेरे हाथ में पैसे थमाकर दीदी घर की ओर चल निकली।

उसी समय उनका दोस्त वहां अपनी बाइक लेकर आ गया, अच्छे से चमका कर ले आया था।
"ले .. मोहन आज से ये बाइक तुम्हारी, सब बारह हजार में मांग रहे हैं, मगर ये तुम्हारे लिये आठ हजार ।"

मोहन बाइक की ओर टगर टगर देख रहा था। और थोड़ी देर के बाद बोला
"दोस्त तुम अपनी बाइक उस बारह हजार वाले को ही दे देना! मेरे पास पैसे की व्यवस्था नहीं हो पायी हैं और होने की हाल संभावना भी नहीं है।"

और वो सीधा भागवत सर की केबिन में जा पहूंचा।

"अरे मोहन! कैसा लिखा है पेपर में?
भागवत सर ने मोहन की ओर देख कर पूछा।

"सर ..!!, यह कोई पेपर नहीं था, ये तो मेरे जीवन के लिये दिशानिर्देश था। मैंने एक प्रश्न का जवाब छोड़ दिया है। किन्तु ये जवाब लिखकर नहीं अपने जीवन की जवाबदेही निभाकर दूंगा और भागवत सर को चरणस्पर्श कर अपने घर की ओर निकल पडा।

*દૂસરે કા દિખાવા દેખકર દુઃખી નહીં હોના ચાહીએ*

पत्नी और पति में झगड़ा हो गया। पति और बच्चे खाना खाकर सो गए तो पत्नी घर से बाहर निकाल गई, यह सोचकर कि अब वह अपने पति के साथ नहीं रह सकती। मोहल्ले की गलियों में इधर-उधर भटक रही थी कि तभी उसे एक घर से आवाज सुनाई दी, जहाँ एक स्त्री रोटी के लिए ईश्वर से अपने बच्चे के लिए प्रार्थनाएं कर रही थी।

वह थोड़ा और आगे बढ़ी तो एक और घर से आवाज आई, जहाँ एक स्त्री ईश्वर से अपने बेटे को हर परेशानी से बचाने की दुआ कर रही थी। एक और घर से आवाज आ रही थी जहाँ एक पति अपनी पत्नी से कह रहा था कि वह मकान मालिक से कुछ और दिन की मोहलत मांग लें और उससे हाथ जोड़कर अनुरोध करें कि रोज-रोज आकर उन्हें तंग न करें।

थोड़ा और आगे बढ़ी तो एक बुज़ुर्ग दादी अपने पोते से कह रही थी, "बेटा, कितने दिन हो गए तुम मेरे लिए दवाई नहीं लाए।" पोता रोटी खाते हुए कह रहा था, "दादी माँ, अब मेडिकल वाला भी दवा नहीं देता और मेरे पास इतने पैसे भी नहीं हैं कि मैं आपके लिए दवाई ले आऊं।"

थोड़ा और आगे बढ़ी तो एक घर से स्त्री की आवाज आ रही थी जो अपने भूखे बच्चों को यह कह रही थी कि आज तुम्हारे बाबा तुम्हें खाने के लिए कुछ ना कुछ जरूर लाएंगे, तब तक तुम सो जाओ। जब तुम्हारे बाबा आएंगे तो मैं तुम्हें जगा दूंगी। वह औरत कुछ देर वहीं खड़ी रही और सोचते हुए अपने घर की ओर वापस लौट गई कि जो लोग हमारे सामने खुश और सुखी दिखाई देते हैं, उनके पास भी कोई ना कोई कहानी होती है।

फिर भी, यह सब अपने दुख और दर्द को छुपाकर जीते हैं। वह औरत अपने घर वापस लौट आई और ईश्वर का धन्यवाद करने लगी कि उसके पास अपना मकान, संतान, और एक अच्छा पति है। हाँ, कभी-कभी पति से नोक-झोंक हो जाती है, लेकिन फिर भी वह उसका बहुत ख्याल रखता है। वह औरत सोच रही थी कि उसकी जिंदगी में कितने दुख हैं, मगर जब उसने लोगों की बातें सुनीं तो उसे यह एहसास हुआ कि लोगों के दुख तो उससे भी ज्यादा हैं।

सीख :---

जरूरी नहीं कि आपके सामने खुश और सुखी नजर आने वाले सभी लोगों का जीवन परफेक्ट हो। उनके जीवन में भी कोई न कोई परेशानी या तकलीफ होती है, लेकिन सभी अपनी परेशानी और तकलीफ को छुपाकर मुस्कुराते हैं। दूसरों की हंसी के पीछे भी दुख और मातम के आंसू छिपे होते हैं। कठिनाइयों और परीक्षणों के बावजूद जीना जीवन की वास्तविकता है, यही सच्ची जिंदगी है

🙏🙏🙏

*जीवन की सफलता*

एक बेटे ने पिता से पूछा---
यह 'सफल जीवन' क्या होता है ?

पिता, बेटे को पतंग उड़ाने ले गए।
बेटा पिता को ध्यान से पतंग उड़ाते देख रहा था...
थोड़ी देर बाद बेटा बोला-
पिताजी.. इस धागे की वजह से पतंग अपनी आजादी से और ऊपर की ओर नहीं जा पा रही है,
क्या हम इसे तोड़ दें !! ये और ऊपर चली जाएगी....
पिता ने धागा तोड़ दिया ..

पतंग थोड़ा सा और ऊपर गई और उसके बाद लहरा कर नीचे आयी और दूर अनजान जगह पर जा कर गिर गई...

तब पिता ने बेटे को जीवन का दर्शन समझाया...
बेटा..
'जिंदगी में हम जिस ऊंचाई पर हैं..
हमें अक्सर लगता है कि कुछ चीजें, जिनसे हम बंधे हैं वे हमें और ऊपर जाने से रोक रही हैं
जैसे
-घर-
-परिवार-
-अनुशासन-
-माता-पिता-
-गुरू-और-
-समाज-
और हम उनसे आजाद होना चाहते हैं...वास्तव में यही वो धागे होते हैं जो हमें उस ऊंचाई पर बना के रखते हैं..

'इन धागों के बिना हम एक बार तो ऊपर जायेंगे परन्तु बाद में हमारा वही હાલ होगा जो बिन धागे की पतंग का हुआ...

"अतः जीवन में यदि तुम ऊंचाइयों पर बने रहना चाहते हो तो, कभी भी इन धागों से रिश्ता मत तोड़ना.."

"धागे और पतंग जैसे जुड़ाव के सफल संतुलन से मिली हुई ऊंचाई को ही 'सफल जीवन' कहते हैं.."
इसलिए संतुलन और सामंजस्य बनाए रखें

🙏🙏🙏

સરેરાશ એક દિવસમાં 6 બળાત્કારના કેસ નોંધાતા હોય છે, દરેક કેસ સમાચાર નથી બનતા, પણ કોઈ એકાદ ક્રુર ઘટના સામે આવે પછી આપણે જેની સાથે રૂટીનમાં ટેવાઈ ગયા હોય એવી ઘટનાઓ પર આપણું ધ્યાન જાય છે, ગુજરાતમાં પણ સતત હેડલાઈન બની રહેલા બળાત્કારના કેસમાં આવુ છે...

આ વિષય માત્ર કાયદો – વ્યવસ્થાનો નથી, રાજ્યની પોલીસ કે ગૃહ વિભાગ કે ગૃહ મંત્રી પર ટોપલો ઢોળી દેવાથી જવાબદારી પુરી નથી થઈ જવાની, અપરાધીઓની ધાર્મીક ઓળખ પર બુમો પાડી દેવાથી પણ સમસ્યા હલ નથી થવાની, સમસ્યાનાં અનેક પાસા છે, બહારથી ગુજરાત રોટી કમાવા માટે આવતા લોકો બેટી પર નજર બગાડે ત્યારે ભરોસો તુટતો જાય છે, સમસ્યાઓ વધી રહી છે. આ સ્ત્રી સામેના દ્રષ્ટીકોણ અને માનસીક રીતે અસંતુલિત થઈ રહેલા માણસની સમસ્યા છે. ભરોસો કોના પર કરવો એ પ્રશ્ન સામે આવીને ઉભો છે.

આ સરખામણીનો વિષય નથી છતાંય દેશમાં નોઁધાતા કેસ અને સામે સજા થાય છે એ કન્વિક્શન રેટમાં ગુજરાત ખુબ સારુ પ્રદર્શન કરી રહ્યું છે. ગુજરાતની પોલીસ એવી ચાર્જશીટ બનાવે છે જેથી આરોપીઓને ફાંસીથી લઈ જનમટીપની સજા થાય છે, ઝડપી ન્યાય કોને કહેવાય એનું ઉદાહરણ આપણાં રાજ્યએ આપ્યું છે. છતાંય સમસ્યાઓ છે, કોઈ એક લાઈનમાં સંભળાવી દે એટલું સરળ આનું સમાધાન હોત તો ક્યારનુંય આવી ગયુ હોત. સેવ કલ્ચર સેવ ભારત જેવી સંસ્થાઓ ઓટીટીના નામે પોર્ન કોન્ટેન્ટ પીરસાઈ રહ્યું છે એની સામે લડત ચલાવે છે, કોઈ દિકરીને ડિફેન્સ ટ્રેનીંગ આપી રહ્યું છે, કોઈ દિકરાને સંસ્કાર મળે એ પ્રયત્નોમાં છે, છતાંય આ રાક્ષસી વૃત્તિને નાથી નથી શકાઈ, સૌથી વધારે પીડિત દિકરી પોતાની સૌથી નજીકના માણસોથી બની રહી છે.

દશેરા ખાલી રાવણના વધ માટે નથી, એ સાંકેતિક છે. મનના રાવણને હણવાની દિશામાં કામ થાય, સ્ત્રીઓ મા સીતા જેટલા જ સશક્ત બને કે જેથી શક્તિશાળી રાવણ પણ સ્પર્શ ના કરી શકે, આવા અપરાધોને કોઈ જ ભેદભાવો વગર જોઈને ન્યાય અને સમાધાન બાજુ જઈએ.

મા સિદ્ધિદાત્રીને પ્રણામ.

*હું તમારો ચહેરો યાદ કરવા માંગું છું*
*જેથી જ્યારે હું તમને સ્વર્ગ માં મળીશ*
*ત્યારે તમને ઓળખી શકું*
*અને ફરી એકવાર તમારો આભાર માની શકું*

જ્યારે ભારતીય અબજોપતિ રતનજી ટાટાને
રેડિયો પ્રસ્તુતકર્તા એ
ટેલિફોન ઇન્ટરવ્યુમાં પૂછ્યું...?

*સર* જ્યારે તમને જીવન ની સૌથી ખુશી ની ક્ષણ મળી ત્યારે તમને શું યાદ છે...?

*રતનજી ટાટાએ કહ્યું* : હું જીવન માં
ખુશીના ચાર તબક્કા માં થી
પસાર થયો છું
*અને આખરે*
મને સાચા સુખ નો અર્થ સમજાયો

*પ્રથમ તબક્કો*
સંપત્તિ અને સંસાધનો એકઠા કરવાનો હતો
પણ આ તબક્કે મને જોઈતું સુખ મળ્યું નથી

*બીજો તબક્કો*
કીમતી વસ્તુઓ એકત્ર કરવાનો
પણ મને સમજાયું કે
આ વસ્તુની અસર પણ ક્ષણિક હોય છે
અને કિંમતી વસ્તુઓ ની ચમક
પણ લાંબો સમય ટકતી નથી

*ત્રીજો તબક્કો*
મોટો પ્રોજેક્ટ મેળવવાનો
તે સમયે મારી પાસે
ભારત અને આફ્રિકામાં
ડીઝલનો 95% પુરવઠો હતો

હું ભારત અને એશિયા ની
સૌથી મોટી સ્ટીલ ફેક્ટરી નો
માલિક પણ હતો

*અહીં પણ મને એ સુખ નથી મળ્યું જે મેં ધાર્યું હતું*

*ચોથો તબક્કો*
જ્યારે મારા એક મિત્ર એ
મને કેટલાક અપંગ બાળકો માટે
વ્હીલચેર ખરીદવાનું કહ્યું

લગભગ 200 બાળકો

એક મિત્રના કહેવાથી મેં તરત જ વ્હીલચેર ખરીદી

પરંતુ મિત્રે આગ્રહ કર્યો કે
હું તેની સાથે જાઉં
અને બાળકોને
વ્હીલચેર સોંપી દઉં

હું તૈયાર થઈને તેની સાથે ગયો

ત્યાં મેં આ બાળકો ને
મારા પોતાના હાથે
આ વ્હીલચેર આપી

મેં આ બાળકો ના ચહેરા પર
ખુશી ની એક વિચિત્ર ચમક જોઈ

મેં તે બધાને વ્હીલચેર માં
બેસતા, ચાલતા અને મજા કરતા જોયા

એવું લાગતું હતું કે
( રતન ટાટા પોતે )
તેઓ કોઈ
પિકનિક સ્પોટ પર પહોંચ્યા હતા
જ્યાં તેઓ
વિજેતા ભેટ વહેંચી રહ્યા હતા

*મેં મારી અંદર વાસ્તવિક આનંદ અનુભવ્યો*

જ્યારે મેં ત્યાં થી જવાનું નક્કી કર્યું
ત્યારે એક બાળકે
મારો પગ પકડી લીધો

મેં ધીમે ધીમે
મારા પગ છોડાવવાનો
પ્રયત્ન કર્યો
પરંતુ
બાળકે મારા ચહેરા તરફ જોયું
*અને મારા પગને જકડી રાખ્યા*

મેં ઝૂકીને બાળકને પૂછ્યું...?
તમને બીજું કંઈ જોઈએ છે....?

આ બાળકે મને જે જવાબ આપ્યો
તેનાથી મને માત્ર આઘાત જ લાગ્યો નથી
પરંતુ જીવન પ્રત્યેનો
મારો દૃષ્ટિકોણ પણ
સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગયો

*આ બાળકે કહ્યું* :
હું તમારો ચહેરો
યાદ કરવા માંગુ છું
જેથી
*જ્યારે હું તમને સ્વર્ગમાં મળીશ*
*ત્યારે હું તમને ઓળખી શકું*
*અને ફરી એકવાર*
*તમારો આભાર માની શકું*

( સત્ય ઘટના...! )



Well deserved tribute to LEGEND RATAN TATA

*સહી જગહ પર હી તુમ્હે સહી મહત્વ મિલેગા*

पिता ने बेटे से कहा, "तुमने बहुत अच्छे नंबरों से ग्रेजुएशन पूरी की है। अब क्यूंकि तुम नौकरी पाने के लिए प्रयास कर रहे हो , मैं तुमको यह कार उपहार स्वरुप भेंट करना चाहता हूँ , यह कार मैंने कई साल पहले हासिल की थी, यह बहुत पुरानी है। इसे कार डीलर के पास ले जाओ और उन्हें बताओ कि तुम इसे बेचना चाहते हो। देखो वे तुम्हें कितना पैसा देने का प्रस्ताव रखते हैं।"

बेटा कार को डीलर के पास ले गया, पिता के पास लौटा और बोला, "उन्होंने 60,000 रूपए की पेशकश की है क्योंकि कार बहुत पुरानी है।" पिता ने कहा, "ठीक है, अब इसे कबाड़ी की दुकान पर ले जाओ।"

बेटा कबाड़ी की दुकान पर गया, पिता के पास लौटा और बोला, "कबाड़ी की दुकान वाले ने सिर्फ 6000 रूपए की पेशकश की, क्योंकि कार बहुत पुरानी है।"

पिता ने बेटे से कहा कि कार को एक क्लब ले जाए जहां विशिष्ट कारें रखी जाती हैं।

बेटा कार को एक क्लब ले गया, वापस लौटा और उत्साह के साथ बोला, "क्लब के कुछ लोगों ने इसके लिए 60 लाख रूपए तक की पेशकश की है! क्योंकि यह निसान स्काईलाइन आर34 है, एक प्रतिष्ठित कार, और कई लोग इसकी मांग करते हैं।"

पिता ने बेटे से कहा, "कुछ समझे? मैं चाहता था कि तुम यह समझो कि सही जगह पर ही तुम्हें सही महत्व मिलेगा। अगर किसी प्रतिष्ठान में तुम्हें कद्र नहीं मिल रही, तो गुस्सा न होना, क्योंकि इसका मतलब एक है कि तुम गलत जगह पर हो।

सफलता केवल अपने हुनर और परिश्रम से नहीं मिल जाती, लोगों के साथ मिलती है, और तुम किन लोगों के बीच में हो , कुछ समय में तुमको स्वतः ही ज्ञात हो जाएगा I तुम्हें सही जगह पर जाना होगा, जहाँ लोग तुम्हारी कीमत जानें और सराहना करें।

🙏🙏🙏

SOURCE : QUORA,
મમ્મી ગજબનું શિખવાડી ગઈ

રોજની જેમ જ આજે પણ ધોમધખતી બપોરે શાકવાળી બારણે આવી અને બુમ પાડીને પૂછ્યું, "શાક જોઈએ, બેન?"

મમ્મીએ પણ રોજની જેમ જ અંદરથી બુમ પાડીને પૂછ્યું, "શું શું છે?"

"ગવાર, ચોળી, પાલક,..." આગળ કાંઈ બોલે તે પહેલાં જ મમ્મીએ કહ્યું, "ઉભી રે', આવું છું."

બારણે આવીને મમ્મીએ શાકવાળીના ટોપલા પર નજર નાખી પૂછ્યું, "પાલકનું શું?"

"બે રૂપિયાની ઝૂડી"

"રૂપિયામાં દે તો ચાર લઉં."

"નહીં પોષાય."

"ઠીક તો રહેવા દે." કહી મમ્મી બારણે જ ઉભી રહી.

શાકવાળી આગળ ગઈ અને પછી પાછું વળીને બોલી, "દોઢ રૂપિયો."

મમ્મીએ નનૈયો ચાલુ રાખ્યો. "રૂપિયામાં દેવી હોય તો જ વાત કર."

"નહીં પોષાય" કહી એ ફરી આગળ ગઈ. થોડું આગળ જઈને......

બીચારી પાછી આવી,મમ્મીને ખાત્રી હતી એ આવશે જ એટલે હજી બારણામાં જ ઉભી હતી. મમ્મીએ એને માથેથી ટોપલો ઉતારવામાં હાથ દીધો. પછી બરાબર જોઈ ચકાસીને ચાર ઝૂડી પાલક લઈ, ચાર રૂપિયા દીધા.

શાકવાળી ટોપલો ઉંચકીને માથે મુકવા ગઈ ત્યાં એને ચક્કર આવ્યાં. મમ્મીએ ટોપલો પકડીને નીચે મુક્યો. એનો હાથ પકડી પૂછ્યું, "જમી નથી?"

પેલી સહેજ પરાણે ફિક્કું મલકીને બોલી, "ના બેન. બસ, આટલું શાક વેચાઈ જાય એટલે દુકાનેથી સીધું-સામાન લઈ, ઘેર જઈ, રસોઈ બનાવીને પછી તરત જમીશ અને છોકરાવને પણ જમાડીશ.

"ઉભી રહે. અહીં બેસ." કહી મમ્મી રસોડામાંથી એક રકાબીમાં બે રોટલી, શાક ને ચટણી લઈ આવી. પછી થોડાં દાળ-ભાત આપ્યાં. છેલ્લે એક કેળું ખવડાવી, પાણી પાયું ને કોથળીમાં બાળકો માટે થોડો સુકો નાસ્તો પણ બાંધી દીધો...પછી શાકવાળી ટોપલો માથે લઈને આગળ ગઈ.

મારાથી રહેવાયું નહીં. મેં કીધું, "તેં આટલી નિર્દયતાથી આ ગરીબ સાથે પાલકના ભાવતાલ કર્યા , અડધી કીમતે લીધું, અને પછી જેટલા બચાવ્યા એનાથી વધુ તો એને ખાવાનું દીધું."

મમ્મી હસી અને પછી જે કીધું તે આજીવન મગજમાં કોતરાઈ ગયું.

વેપાર કરતી વખતે દયા ન કરવી અને દયા કરતી વખતે વેપાર ન કરવો..!!

*ચૂરેચૂરા*
ચંદ્રકાન્ત જે સોની (મોડાસા)

વૃધ્ધાશ્રમના નામ સરનામાવાળા પરબીડિયામાં આવેલી ટપાલને એણે ખોલ્યા વગર જ ડસ્ટબીનમાં નાખી દીધી,ફાડીને ચૂરેચૂરા કરીને....
"આ દસ્તાવેજમાં તમારા પિતાજીની સહી તો અવશ્ય જોઈશે જ..." વકીલે ભાર પૂર્વક અનિમેષને કહ્યું.."નહીં તો તમારે જમીન વેચાણ પેટે લીધેલી ટોકન રકમ પરત કરવી પડશે"
અનિમેષ ચિંતામાં પડ્યો. પિતાજીની વારંવાર આવતી ટપાલ તો એ વાંચતો જ ક્યાં હતો? કે એમને જવાબ આપવાનો પ્રશ્ર્ન ઉભો થાય? મોબાઈલ તો એ વખતે જન્મ્યા જ ન હતા...
. જમીનના ટોકન પેટે લીધેલી રકમ તો , નવી ગાડી પેટે ચૂકવાઈ ગઈ હતી...અને નવી ગાડી લઈ અનિમેષ અને એની પત્ની ઈશાકા તો પંદર દિવસથી ટૂર પર નીકળી ગયા હતા
"હવે તો, જમીન વેચાણ રાખનારને દસ્તાવેજ કરી જ આપવો પડે...કેમ કે એ દસ્તાવેજ માટે ઉતાવળ કરતો હતો..."વકીલે અનિમેષને તાકીદ કરી.
પિતાજીને , વૃધ્ધાશ્રમમાં જઈ ,રૂબરૂ વાત કરી, એમને મનાવી લેવાની ,મનમાં પેરવી ગોઠવી અનિમેષ ઘેર આવ્યો
ઘેર આવી એણે વૃધ્ધાશ્રમના લેન્ડ લાઈન પર ફોન કર્યો
અને પિતાજી સાથે વાત કરાવવાની વિનંતી પણ.....
સામે છેડેથી જબાબ હતો, "હા, અનિમેષભાઈ તમારા પિતાજીના અવસાનના સમાચાર આપવા અમે વારંવાર ફોન કર્યા...પણ નો રીપ્લાય આવતો હતો છેવટે સંસ્થાના કવરમાં આપને અમે જાણ કરી હતી.
અનિમેષથી "હાશ" બોલાઈ ગયું ને ફોન કટ કરી વકીલને ફોન કર્યો.."હા વકીલ સાહેબ, પિતાજી હયાત નથી રહ્યા...હવે?"
"તો સીધીલીટીના તમે વારસ...કામ સરળ" વકીલે એ અંગે કાર્યવાહી કરવાની હૈયાધારણા આપી..
"ચાલો, જે થયું તે સારા માટે..તારા બાપા જીવતા હોત તો કદાચ સહી ના પણ કરી હોત...."ઈશાકા મંદમંદ હસતાં બોલી..
એટલામાં ટપાલી રજીસ્ટર એ.ડી .ટપાલ આપવા આંગણામાં આવીને ઉભો હતો
આ ટપાલ એણે વાંચી....ચૂરેચૂરા કરતા પહેલાં
ટપાલ વૃધ્ધાશ્રમના વકીલની હતી...અનિમેષના પિતાજીએ એમની હયાતી ન હોય ત્યારે પોતાના નામની તમામ મિલકતો આ વૃધ્ધાશ્રમને દાન કરી દીધાની.....
અનિમેષ અને ઈશાકાના સ્વપ્નોના ચૂરેચૂરા...

🙏🙏🙏
ચંદ્રકાન્ત જે સોની
મોડાસા
.

🚨 સારી ગુણવત્તા વાળા હેલ્મેટ નું મહત્ત્વ 🚨

આજ રોજ સિવિલ હોસ્પીટલ ઇમરજન્સી વિભાગ માં નોકરી હતી બપોર ના ૩ વાગ્યા નો સમય હતો અને એમ્બ્યુલન્સ 🚑 ના સાઇરન નો અવાજ સંભળાયો અને એમ્બ્યુલન્સ માંથી રો- કકળાટ સાથે આખો પરિવાર ઇમરજન્સી રૂમ માં દોડતા આવ્યા. મન મક્કમ કર્યું કે નક્કી કંઇક ઈમરજન્સી આવી છે .

EMT એ આવી માહિતી આપી સાહેબ ફોલ ડાઉન છે . તરત જ સ્ટ્રેચર માં લાવેલા એ ભાઈ ની તપાસ કરવા હું સમય લીધા વગર આગળ વધ્યો. ભાઈ ભાન મા જ હતા પણ માથા પર થી લોહી ખુબ જ વહી રહ્યું હતું .

તમામ સારવાર ચાલુ કરી અને આઇસીયુ વિભાગ મા એમને શિફ્ટ કર્યા . એમના પત્ની ને પૂછ્યું " બેન શું થયું હતું ? "
"સાહેબ, હજુ તો સરધાર થી સાતમ-આઠમના કપડા લેવા નીકળ્યા હતા. હું, મારા ઘરના અને મારો બાબો, પાંચેક કિલોમીટર હોન્ડા ઉપર હજુ તો આગળ પુગ્યા હતા ત્યાં જ એક અભાગીયું કૂતરું આડું ઉતર્યું, તમારા ભાઈ એ એ કૂતરા ને બચાવવા માટે હોન્ડા ને સાઈડ મા કર્યું પણ બેલેન્સ નો રયું અને હોન્ડા સીધું નીચે ખાડા મા ઉતરી ગયું , બેન એક શ્વાસે રૂદન ભર્યા અવાજે 🥹 બધી આપવીતી જણાવી. માતાજી ની દયા થી હું ને મારો બાબો નીચે પડી ગયા તો બચી ગયા પણ એ સીધા ખાડા માં પડ્યા તો માથું ફાટી ગયું"

એટલું કહી ને બેન એ કહ્યું "સાહેબ મારા ઘરના સાજા તો થય જશે ને" આટલું બોલી ને એ હૈયાફાટ રુદન ને આંખ ની પાંપણ માં આવેલા આંસુ 🥹😢 માં ઢાંકી દીધું .

લાગણીવશ મે પૂછ્યું " બેન મારા ભાઈ એ માથે હેલ્મેટ નોતું પેર્યું,
" ના ભાઈ , રાજકોટ સુધી જ તો આવવું તું એમાં શું હેલ્મેટ પેરવું....."

હાલ તો એ ભાઈ આઇસીયુ માં જીવન મરણ વચ્ચે ઝઝૂમી રહ્યા છે . પાછળ આખો પરિવાર એના સાજા થઈ ને ઘરે આવવાની આશામાં આઇસીયુ ની બાર રોજ રાહ જોઈ રહ્યો છે . કદાચ માં ભગવતી ની કૃપા થી એ ભાઈ સાજા પણ થય જશે પણ શું દરેક વ્યક્તિ આઇસીયુ ની કપરી કસોટી માંથી બાર નીકળી શક્શે ??

તમામ મિત્રો ને ખાસ વિનંતિ 🙏 ટુ વ્હીલર પર ઘર થી બહાર નીકળો ત્યારે સારી ગુણવત્તા વાળા હેલ્મેટ ને માથા પર અવશ્ય લગાવો એ હેલ્મેટ કદાચ આજ કાલ ના ફેશન યુગ પ્રમાણે ફેશનેબલ નહિ લાગે પણ આપના જીવન ને આવનારી અઘરી મૂશ્કેલી થી બચાવી ચોક્કસ શક્શે 😊🙏

POST FROM:
Dr Rahul Singh Parmar. Rajkot PDU Hospital

*વડીલો જીવનના આ ત્રણ તબક્કામાં દુઃખી ના થશો:*

*(1) પહેલો પડાવ :-58 થી 65 વર્ષ*

કાર્યસ્થળ તમને દૂર કરે છે.
તમારી કારકિર્દી દરમિયાન તમે ગમે તેટલા સફળ અથવા શક્તિશાળી છો, તમે એક સામાન્ય વ્યક્તિ કહેવાશો. તેથી, તમારી ભૂતકાળની નોકરી સમયની માનસિકતા અને શ્રેષ્ઠતાની ભાવનાને વળગી ન રહો

*(2) બીજો પડાવ :-65 થી 72 વર્ષ*

આ ઉંમરે, સમાજ તમને ધીમે ધીમે દૂર કરે છે. તમે જે મિત્રો અને સહકાર્યકરોને મળો છો અને તેમની સાથે સામાજિક રીતે મળતા હતા તે ઓછા થઈ જશે અને તમારા અગાઉના કાર્યસ્થળ પર ભાગ્યે જ કોઈ તમને ઓળખે છે.
એવું ન કહો કે "હું હતો..." અથવા "હું એક સમયે હતો..." કારણ કે યુવા પેઢી તમને ઓળખશે નહીં, અને તમારે તેના વિશે અસ્વસ્થતા અનુભવવી જોઈએ નહીં!

*(3) ત્રીજો પડાવ :-72 થી 77 વર્ષ*

આ પડાવે, કુટુંબ તમને ધીમે ધીમે દૂર કરશે. જો તમારી પાસે ઘણા બાળકો અને પૌત્રો હોય, તો પણ મોટાભાગે તમે તમારા જીવનસાથી સાથે અથવા તમારી જાતે એકલાં રહેતા હશો.

જ્યારે તમારા બાળકો પ્રસંગોપાત મુલાકાત લે છે, ત્યારે તે સ્નેહની અભિવ્યક્તિ છે, તેથી ઓછી વાર આવવા માટે તેમને દોષ ન આપો, કારણ કે તેઓ તેમના પોતાના જીવનમાં વ્યસ્ત છે!

*(૪)અને છેલ્લે 77+ પછી*,
પૃથ્વી તમને ખતમ કરવા માંગે છે. આ સમયે, ઉદાસી અથવા શોક ન કરો, કારણ કે આ જીવનનો અંતિમ પડાવ છે, અને દરેક વ્યક્તિ આખરે આ માર્ગને અનુસરશે!

તેથી, જ્યારે આપણું શરીર હજી સક્ષમ છે, સંપૂર્ણ જીવન જીવો!
તમને
જે ગમતું હોય તે ખાઓ,
જે જોઈએ તે પીવો, રમો અને ગમતી વસ્તુઓ કરો.
આનંદમાં રહો, મોજથી જીવો..

58+ પછી મિત્રોનું ગૃપ બનાવી અવાર- નવાર નિયત સ્થળે, નિયત સમયે મળવાનું રાખો. ટેલિફોનીક સંપર્કમાં રહો. જીવનના જુના અનુભવો યાદ કરી વાગોળો અને એક બીજાને શેર કરો.

સદાય મોજમાં રહો.

🙏🙏🙏

*કુદરતી જીવન જીવો*

આપણાં ગુજરાતી ક્રાંતિકારી સ્વામી સચ્ચિદાનંદ ના યોગ બાબત વિચારો જાણો, સમજો ને અમલ કરો.
🙏

યોગ-ઉપવાસમાં જરાય ન માનતા સચ્ચિદાનંદ સ્વામીજી 88 વર્ષે પણ એનર્જીથી તરબતર છે !

શું કહેવું છે તેમને પોતાની સદાબહાર તંદુરસ્તી વિશે.
*કુદરતી જીવન જીવો:*
હું ૨૦-૨૨ વર્ષનો હતો ત્યારે રામદેવ બાબા કરાવે છે એવી યૌગિક ક્રિયાઓ કરતો હતો, પણ જ્યારે મને સમજાયું કે આમાંનું ઘણું કુદરત વિરોધી છે, ત્યારે એ બધું મેં છોડી દીધું.
નેતી, ધોતી, બસ્તી, કુંજલ, નૌલી જેવી યૌગીક ક્રિયાઓ અને વધુ પડતો પ્રાણાયામ કુદરત વિરોધી છે. આખી જિંદગી યોગ કરતા કેટલાય યોગીઓને મેં ભૂંડી રીતે મરતા જોયા છે.

યોગીઓએ બતાવેલી આ બધી ક્રિયાઓ આરોગ્યને બરબાદ કરી દે છે. લોકોને પ્રભાવિત કરવા હોય તો આ બધું બરાબર છે, પણ એ કરાય નહીં. ત્યાગી લોકો મરતાં બહુ રિબાય છે. એક ત્યાગી યોગી એટલું રિબાયા હતા કે મરતાં પહેલાં તેમણે એકરાર કર્યો હતો કે તેમણે જે કર્યું એ નહોતું કરવુ જોઈતું.

મારી સાથે કનખલમાં રહેતા એક યોગી મર્યા ત્યારે તેમના શરીરમાંથી એટલી દુર્ગંધ આવતી હતી કે સારવાર માટે તેમને અમેરિકા લઈ જવામાં આવ્યા હતા તો અમેરિકન સરકારે પણ તેમને તડીપાર કર્યા હતા.

આ બધા અનનૅચરલ જીવન જીવે છે, ગુફાઓમાં બેસે તો શરીરને ઑક્સિજન ન મળે અને પલાંઠી વાળીને બેસી રહે તેથી શરીરની હલનચલન ન થાય તેથી તે ડલ થઈ જાય.
મહેનત-મજૂરી કરનારા અને સહજ જીવન જીવતા લોકો જ સ્વસ્થ રહે છે અને તેમને સહજ મૃત્યુ મળે છે.
મારી આવી તતૂડી ભલે કોઈ ન સાંભળે, પણ એ હકીકત છે.

શરીરને સાચવવા હું કાંઈ નથી કરતો. તે એની મેળે જ સચવાય છે.યોગીઓ જે ધ્યાન કરે છે તે કુદરતી નથી, જીવન માટે જરૂરી પણ નથી. તમે જે કામ કરો એ ધ્યાનથી કરો, એમાં મન પરોવીને કરો તો એ તમારું ધ્યાન જ છે.

સોયમાં તમે દોરો પરોવો ત્યારે એ ધ્યાન જ છે.
ઘરનું કામ છોડી ધ્યાન કરવા બેસો તો જેવી આંખો બંધ કરો એવું અંદરથી મન કૂદાકૂદ કરવા લાગશે.
યોગ અને ધ્યાને લોકોને ઊંધા રસ્તે વાળી દીધા છે. યોગી થવા કરતાં ઉપયોગી થાઓ, લોકોને ઉપયોગી બનો. સેવા પ્રવૃત્તિ કરો. લોકોનું ભલું થાય એવાં કામ કરો એ સૌથી મોટી સાધના છે.

ગીતામાં પણ કહ્યું છે કે
યોગ: કર્મસુ કૌશલમ.
મારો નિત્યક્રમ:
- હું રોજ સવારે ૪ વાગ્યે ઊઠી જાઉં છું.
- નહાઈ-ધોઈ જાપ તથા પ્રાર્થના કરું.
- સાંજે સાડા છ વાગ્યે મંદિરમાં આરતી વગેરે પતે પછી મારી રૂમમાં જઈ થોડી વાર ટીવી જોઉં, જેમાં સમાચાર ખાસ જોઉં અને રાત્રે સાડા આઠ વાગ્યે સૂઈ જાઉં છું.
રોજ સવારે ૧૦ વાગ્યે અને સાંજે ૪ વાગ્યે જમી લઉં છું.
હવે ઉંમરના હિસાબે ઊંઘ જલદી ઊડી જાય છે તેથી રાત્રે ૧૨ વાગે જાગીને લખવા બેસી જાઉં ને પાછું મન થાકે ત્યારે સૂઈ જાઉં.
૧૯૯૪માં મદ્રાસમાં બાયપાસનું ઑપરેશન થયું હતું. જો કે એ કર્યા પછી મને સમજાયું કે એની જરૂર નહોતી. ડૉક્ટરોના દબાણને કારણે વળી એ થયું.
હાર્ટ માટે ડૉક્ટરે આપેલી એક ગોળી સિવાયની અત્યારે હું કોઈ દવા નથી લેતો.
કોઈ વાર તાવ જેવું લાગે તો સુદર્શનની ગોળી લઈ લઉં.
શરીરને કોઈ તકલીફ થાય તો આયુર્વેદિક દવા લઈ શકાય.
બાકી ..
શરીર આપમેળે સારું થઈ જતું હોય છે. સ્વાદિષ્ટ ખાઓ:

હું પહેલાં ખાવામાં ગાંધીજીના અસ્વાદના રવાડે ચઢ્યો હતો.અસ્વાદ એટલે મીઠું, મરચું, ખાંડ, તેલ, મસાલા વગેરે ન ખાવા.
એમાં મારું શરીર બગડી ગયું તેથી મેં એ બધું છોડી દીધું.
લગભગ ૩૦-૩૫ વર્ષથી બધું ખાઉં છું તો શરીર સારું રહે છે. મસાલા દવાઓ છે.
પશ્ચિમના દેશોના રવાડે ચઢી આપણે મસાલાનો ત્યાગ કરવા લાગ્યા એ ખોટી વાત છે. આપણા મસાલા લેવા માટે તો વાસ્કો દી ગામા ભારત આવ્યો હતો.ખાવાનું હંમેશાં સ્વાદિષ્ટ ખાઓ તો એ પચશે. કોળિયો મોઢામાં આવે ત્યારે ભરપૂર લાળ છૂટવી જોઈએ, એવું એ સ્વાદિષ્ટ હોવું જોઈએ.
હું રોજ બે જ ચીજો ખાઉં છું : દાળ-રોટલી
અથવા તો શાક-રોટલી.
થાળી ભરેલી હોય એવું મને ન જોઈએ, પણ જે હોય એ સ્વાદિષ્ટ હોવું જોઈએ. રોટલી બરાબર શેકાયેલી અને દાળ કે શાક સ્વાદમાં સરસ હોવાં જોઈએ. રસોઈ ખાવાની પ્રેરણા થાય એવી સરસ બનેલી હોવી જોઈએ. હું બધું જ ખાઉં છું, કોઈ વસ્તુની ઍલર્જી નથી. કાંદા-લસણ પણ ખાઉં છું. એટલું જ નહીં, આશ્રમમાં બધાને એ ભરપૂર ખાવા કહું છું.
ખાવાનું પ્રમાણસર ખાવું જોઈએ. મસાલામાં કે ખાવામાં અતિરેક ન થવો જોઈએ એમ હું માનું છું.

મનની પ્રસન્નતા મહત્વની છે, હસો, રમો, ટોન્ટ-ટૂચકા કરો, ખાઓ, જૉબ કરો, હરો, ફરો, જેનાથી મન પ્રસન્ન થાય એ બધું જ કરો, બસ મન મુકીને જિંદગી જીવો. મનની પ્રસન્નતા જ સૌથી મોટો યોગ છે. જે કામ કરો એ મન પરોવીને અને ખુશીથી કરો. જે કરવાથી મન ખુશ રહે એવાં કામ કરો.

મને જૂનાં ફિલ્મી ગીતો સાંભળવાં બહુ ગમે છે. એ હું જ્યારે મન થાય ત્યારે સાંભળું છું. સંગીતકાર શંકર-જયકિશનવાળા જયકિશને જે ધૂનો બનાવી છે... લાજવાબ...!!!

થોડા સમય પહેલાં દસ લાખ રૂપિયાના ખર્ચે મેં વાંસદા ગામમાં જયકિશનનું સ્ટૅચ્યુ મુકાવ્યું છે, જે પહેલી વાર બન્યું છે કે કોઈ ફિલ્મ સંગીતકારનું સ્ટૅચ્યુ મુકાયું હોય! જયકિશન વાંસદાનો મિસ્ત્રી હતો એની એના ગામના લોકોને પણ નહોતી ખબર!

બસ... એક પ્રોફેસર અને એક સંત એમ બન્નેના સ્વાદિષ્ટ અને વિવિધતા સભર ખોરાક વિષેના વિચારોથી આજ સાંજથી જ તમારા દૈનિક ભોજનમાં પરિવર્તન લાવી દેજો. આ ખવાય, આ ન ખવાય તેના રવાડે ચડતા નહી, દિલ જે માગે તેને સંતોષજો. અને પછી જુઓ જિંદગીના પાટા કેવા બદલાઈ જાય છે. ચારે તરફ ખૂશી અને પ્રસન્ન્તા છવાઈ ગઈ હશે અને તમારો પીછો નહી છોડે....

*-- સ્વામી સચ્ચિદાનંદ*

🙏🙏🙏

મોટાભાઈ એ કહ્યું પહેલા જો તેં આટલા જ પ્રેમ થી વાત કરી હોત તો બધું જ તને આપી દેત,
ઘરે આવી જા પ્રેમ થી બેસીને વાતો કરીશું,
આટલી કડવાહટ ...થોડા મીઠા શબ્દો બોલતા ક્યાં ચાલી ગઈ ? ખબર જ ન પડી...
કાલ.. જે એક ઈંચ જમીન માટે લડતા હતા... એ આજ બધુ જ દેવા તૈયાર થઈ ગયા.
મિત્રો, ત્યાગ ની ભાવના રાખીએ અને હંમેશા દેવા માટે તત્ત્પર રહીશું તો સામેવાળા નું હૃદય પરિવર્તન થશે જ...
અને હંમેશા યાદ રાખવાનું કે સબન્ધ મા ક્યારેય નફો કે નુકસાન નહી જોવાનું ...

🙏🙏🙏

*સબંધમાં નફો કે નુકસાન ન જોવાય*

સડક કિનારે એક 12-13 વર્ષ ની દીકરી તરબુચ વેચતી હતી...
વિશાલે ગાડી રોકી પૂછયું, બેટા, તરબુચ કેમ આપ્યા..??
દીકરીએ કહ્યું, એક નંગના 50 રૂપિયા સાહેબ, પાંચેક કિલા વજન હશે,,
પાછળની સીટ પર બેઠેલી તેની પત્ની ભાવિકા એ કહ્યું... આટલા મોંઘા ?
ચાલો આગળથી લઈ લઈશું....
વિશાલે કહ્યું, ક્યાં મોંઘા છે ?
બજાર માં થી તો તું વીસ રૂપિયા કિલોના લઈ આવે છે.
ભાવિકા એ કહ્યું, તમને ના ખબર પડે...
મને ભાવ તાલ કરવા દો...
દીકરીને કહ્યું, 30 નું નંગ આપવું હોય તો આપ નહિંતર કઈ નહિ...
દીકરી બોલી, આંટી 40 નું તો મને પડે છે...
ચાલો 45 આપી દેજો...
એના થી સસ્તું તો નહી આપી શકું 🙏🏻
ભાવિકા એ હવે 10 ₹ માટે ય ઈમોશનલ દાવ રમી લીધો અને પોતાના દીકરા ને બતાવી ને પેલી છોકરી ને ક્યે કે " જો આ તારા નાના ભાઈ જેવો છે, એના માટે થોડું સસ્તું કરી આપ...
આમ કહી પોતાના દીકરા તરફ ઈશારો કર્યો..
સુંદર બાળકને જોઇ ને દીકરી ગાડી તરફ આવી...
ગાલ પર હાથ ફેરવી કહ્યું , સાચે જ મારો ભાઈ ખૂબ સુંદર છે , આંટી...
ભાવિકાએ કહ્યું, બેટા દીદી ને નમસ્તે બોલ,,, બાળકે પણ પ્રેમ થી નમસ્તે દીદી........કહ્યું.
દીકરી એ દરવાજો ખોલી બાળક ને તેડી લીધું.. પૂછયું, ભાઈ તારું નામ શું છે..??
દીદી મારું નામ ગોલું છે...
સાચે જ તું ગોળ મટોળ છે મારા ભાઈ...
તરબુચ ખાઈશ..?
એમ કહી એક તરબુચ લાવી ભાઈ નાં હાથ માં આપ્યું પરંતુ વજન હોવાથી હાથ માં થી નીચે પડી ત્રણ ચાર ટુકડા થઈ ગયા...
ગોલુ થી પડી ગયું એટલે રડવા લાગ્યો.
બેન બોલી, અરે ભાઈ રડ નહીં, હૂં બીજું લાવી આપું, એમ કહીને રેંકડી પર લેવા ગઈ, ત્યાં સુધીમાં ભાવિકા એ ગોલુ ને અંદર લઈ લીધો, દરવાજો બંધ કરી દીધો.
દીકરી આવી ખુલા કાચમાંથી તરબુચ આપતા બોલી.. લે ભાઈ આ મીઠું નીકળશે... વિશાલ આ બધી હરકત જોઈ રહ્યો હતો.
ભાવિકા એ કહ્યું , જે તૂટ્યું છે એના પૈસા નહી આપું, એ તો તારી ભુલ હતી.
દિકરી હસતાં હસતાં બોલી આંટી, બન્નેમાંથી એકેય ના પૈસા નથી જોતા, મેં તો મારા ભાઈ ને આપ્યું છે...
આટલું સાંભળી વિશાલ ને તેની પત્ની બન્ને ચોંકી ઉઠ્યા,, કહ્યું બેટા બન્ને ના પૈસા લઈ લે.. એમ કહી સો રૂપિયા હાથે થી લંબાવ્યા,
દિકરી ઝડપથી રેંકડી પાસે જતી રહી,
વિશાલ નીચે ઉતરી, પાસે આવીને કહ્યું , બેટા પૈસા લઈ લે, તારું ખૂબ નુકસાન થઈ જશે.
દિકરી બોલી... "મા કહેતી કે જ્યાં સંબંધની વાત આવે ત્યાં નફો નુકસાન નહી જોવાનું...
તમે ગોલુ ને મારો ભાઈ કહ્યો મને ખૂબ ગમ્યું... મારે પણ ગોલુ જેવો જ ભાઈ હતો પરંતુ..."
વિશાલે કહ્યું, શું થયું હતું તારા ભાઈ ને..?
દીકરી એ કહ્યું કે જ્યારે એ બે વર્ષ નો હતો ત્યારે રાત્રિ ના તાવ આવ્યો હતો, સવારે માં હોસ્પિટલ લઈ જાય તે પહેલા જ શ્વાસ છોડી દીધો હતો,, એના એક વર્ષ પહેલા પાપા પણ અમને મૂકી ને જતા રહ્યા.. અંકલ, મને મારા ભાઈની ખૂબ યાદ આવે છે...
ભાવિકા એ કહ્યું, બેટા પૈસા લઈ લે......
આંટી , હૂં પૈસા તો નહિ જ લઉં..
ભાવિકા ગાડી માં ગઈ, પોતાની બેગ માં થી એક ચાંદી ની ઝાંઝર ની જોડી કાઢી જે પોતાની આઠ વર્ષની દીકરી માટે આજે જ ત્રણ હજારમાં ખરીદી હતી...
દીકરી ને દેતા બોલી.. તે ગોલુ ને ભાઈ માન્યો છે ને તો હૂં તારી મા કહેવાઉં તો તું ના ન કહેતી...
દીકરીએ હાથ ન લંબાવ્યો, તો જબરદસ્તીથી દીકરીના ખોળામા ઝાંઝર મૂકતા બોલી, રાખી લે બેટા.. જ્યારે પણ પહેરીશ ત્યારે અમારી બધાની યાદ આવશે... આટલું કહી ઝડપથી ગાડી માં બેસી ગઈ.
દીકરીને, બાય, કહેતા વિશાલે ગાડી સ્ટાર્ટ કરી,,, ગાડી ચલાવતા ચલાવતા વિચારી રહ્યો હતો કે ભાવુકતા શું ચીજ છે ?
થોડા સમય પહેલા પોતાની પત્ની દસ વીસ રૂપિયા બચાવવા માટે બાંધ છોડ કરી રહી હતી, ને થોડી જ ક્ષણો મા આટલી બદલાઈ ગઈ..
જો તો ખરા...ત્રણ હજારનું ઝાંઝર આપી દીધું...!!
ત્યાં જ અચાનક વિશાલ ને દીકરીની વાત યાદ આવી... કે સંબંધ મા નફો કે નુકસાની ન જોવાય...
વિશાલ ને થોડા વર્ષો થી પ્રોપર્ટી બાબતે પોતાના જ ભાઈ સાથે કેસ ચાલી રહ્યો હતો..
વિશાલે તરત જ ભાઈ ને ફોન લગાવ્યો કહ્યું.. ભાઈ હૂં વિશાલ બોલું છું,
સામે થી ભાઈ એ કહ્યું... ફોન કેમ કર્યો..? વિશાલે કહ્યું ભાઈ મેઈન માર્કેટ વાળી દુકાન તું રાખી લે, બજાર વાળી હું રાખીશ...
અને હા મોટો પ્લોટ તું રાખી લે જ્યારે નાનો પ્લોટ હું રાખી લઈશ..
હું કાલે જ આપણો કેસ ચાલે છે એ પાછો ખેંચી લઈશ...
સામે થી થોડો સમય અવાજ જ ના આવ્યો, પછી મોટા ભાઈ એ કહ્યું,છોટુ ,આમ કરવાથી તો તને ખૂબ જ નુકસાન થશે...?
ત્યારે વિશાલે કહ્યું આજ મને સમજાણું છે કે સંબંધમા નફો કે નુકસાન ન જોવાઈ, એક બીજા ની ખુશી જોવાની હોય....
ફોન મા સામેથી એકદમ ખામોશી છવાય ગઈ, થોડી ક્ષણો પછી વિશાલ ને સામેથી મોટા ભાઈ નો રડવાનો અવાજ સંભળાયો, વિશાલે કહ્યું, રડી રહ્યા છો ભાઈ...?

उधर बुआ कमरे में पुरानी फटी चादर बिछे खटिया पर अपने भैया के पास बैठी थीं....

बुआ जी का बेटा श्याम दोड़ कर फ़ूफा जी को बुला लाया था.

राखी बांधने का मुहूर्त शाम सात बजे तक का था.मम्मी अपनी ननद को लेकर मॉल चली गयी थी सबके लिए नए ड्रेसेस खरीदने और बुआ जी के घर के लिए किराने का सामान लेने के लिए....

शाम होते होते पूरे घर का हुलिया बदल गया था

नए पर्दे, बिस्तर पर नई चादर, रंग बिरंगे डोर मेट, और सारा परिवार नए ड्रेसेस पहनकर जंच रहा था.

न जाने कितने सालों बाद आज जया बुआ की रसोई का भंडार घर लबालब भरा हुआ था....

धीरे धीरे एक आत्म विश्वास सा लौटता दिख रहा था बुआ के चेहरे पर....

पर सच तो ये था कि उसे अभी भी सब कुछ स्वप्न सा लग रहा था....

बुआ जी ने थाली में राखियाँ सज़ा ली थी

मिठाई का डब्बा रख लिया था

जैसे ही पापा को तिलक करने लगी पापा ने बुआ को रुकने को कहा

सभी आश्चर्यचकित थे...

" दस मिनट रुक जाओ तुम्हारी दूसरी बहनें भी बस पहुँचने वाली है. "

पापा ने मुस्कुराते हुए कहा तो सभी पापा को देखते रह गए....

तभी बाहर दरवाजे पर गाड़ियां के हॉर्न की आवाज सुनकर बुआ ,मम्मी और फ़ूफ़ा जी दोड़ कर बाहर आए तो तीनों बुआ का पूरा परिवार सामने था....

जया बुआ का घर मेहमानों से खचाखच भर गया था.

महराजगंज वाली नीलम बुआ बताने लगी कि कुछ समय पहले उन्होंने पापा को कहा था कि क्यों न सब मिलकर चारो धाम की यात्रा पर निकलते है...

बस पापा ने उस दिन तीनों बहनो को फोन किया कि अब चार धाम की यात्रा का समय आ गया है..

पापा की बात पर तीनों बुआ सहमत थी और सबने तय किया था कि इस बार जया के घर सब जमा होंगे और थोड़े थोड़े पैसे मिलाकर उसकी सहायता करेंगे.

जया बुआ तो बस एकटक अपनी बहनों और भाई के परिवार को देखे जा रहीं थीं....

कितना बड़ा सरप्राइस दिया था आज सबने उसे...

सारी बहनो से वो गले मिलती जा रहीं थीं...

सबने पापा को राखी बांधी....

ऐसा रक्षाबन्धन शायद पहली बार था सबके लिए...

रात एक बड़े रेस्त्रां में हम सभी ने डिनर किया....

फिर गप्पे करते जाने कब काफी रात हो चुकी थी....

अभी भी जया बुआ ज्यादा बोल नहीं रहीं थीं.

वो तो बस बीच बीच में छलक आते अपने आंसू पोंछ लेती थी.

बीच आंगन में ही सब चादर बिछा कर लेट गए थे...

जया बुआ पापा से किसी छोटी बच्ची की तरह चिपकी हुई थी..

मानो इस प्यार और दुलार का उसे वर्षों से इन्तेज़ार था
बातें करते करते अचानक पापा को बुआ का शरीर एकदम ठंडा सा लगा तो पापा घबरा गए थे...

सारे लोग जाग गए पर जया बुआ हमेशा के लिए सो गयी थी....

पापा की गोद में एक बच्ची की तरह लेटे लेटे वो विदा हो चुकी ..

पता नही कितने दिनों से बीमार थीं....

और आज तक किसी से कही भी नही थीं...

*आज सबसे मिलने का ही आशा लिये जिन्दा थीं शायद...!!*

अपनों का ध्यान रखें। जो समर्थ है वो अपने असमर्थ रिश्तेदारों की सहायता करें।
🙏🙏🙏
🌸हम बदलेंगे,युग बदलेगा।🌸

*Ruby Jain:*

*मेरी छोटी बुआ...!!*

रक्षाबंधन का त्यौहार पास आते ही मुझे सबसे ज्यादा जमशेदपुर (झारखण्ड )वाली बुआ जी की राखी के कूरियर का इन्तेज़ार रहता था.

कितना बड़ा पार्सल भेजती थी बुआ जी.

तरह-तरह के विदेशी ब्रांड वाले चॉकलेट,गेम्स, मेरे लिए कलर फूल ड्रेस , मम्मी के लिए साड़ी, पापाजी के लिए कोई ब्रांडेड शर्ट.

इस बार भी बहुत सारा सामान भेजा था उन्होंने.

पटना और रामगढ़ वाली दोनों बुआ जी ने भी रंग बिरंगी राखीयों के साथ बहुत सारे गिफ्टस भेजे थे.

बस रोहतास वाली जया बुआ की राखी हर साल की तरह एक साधारण से लिफाफे में आयी थी

पांच राखियाँ, कागज के टुकड़े में लपेटे हुए रोली चावल और पचास का एक नोट.

मम्मी ने चारों बुआ जी के पैकेट डायनिंग टेबल पर रख दिए थे ताकि पापा ऑफिस से लौटकर एक नजर अपनी बहनों की भेजी राखियां और तोहफे देख लें...

पापा रोज की तरह आते ही टी टेबल पर लंच बॉक्स का थैला और लैपटॉप की बैग रखकर सोफ़े पर पसर गए थे.

"चारो दीदी की राखियाँ आ गयी है...

मम्मी ने पापा के लिए किचन में चाय चढ़ाते हुए आवाज लगायी थी...

"जया का लिफाफा दिखाना जरा...

पापा जया बुआ की राखी का सबसे ज्यादा इन्तेज़ार करते थे और सबसे पहले उन्हीं की भेजी राखी कलाई में बांधते थे....

जया बुआ सारे भाई बहनो में सबसे छोटी थी पर एक वही थी जिसने विवाह के बाद से शायद कभी सुख नहीं देखा था.

विवाह के तुरंत बाद देवर ने सारा व्यापार हड़प कर घर से बेदखल कर दिया था.

तबसे फ़ूफा जी की मानसिक हालत बहुत अच्छी नहीं थी. मामूली सी नौकरी कर थोड़ा बहुत कमाते थे .

बेहद मुश्किल से बुआ घर चलाती थी.

इकलौते बेटे श्याम को भी मोहल्ले के साधारण से स्कूल में डाल रखा था. बस एक उम्मीद सी लेकर बुआ जी किसी तरह जिये जा रहीं थीं...

जया बुआ के भेजे लिफ़ाफ़े को देखकर पापा कुछ सोचने लगे थे...

'गायत्री इस बार रक्षाबंधन के दिन हम सब सुबह वाली पैसेंजर ट्रेन से जया के घर रोहतास (बिहार )उसे बगैर बताए जाएंगे...

"जया दीदी के घर..!!

मम्मी तो पापा की बात पर एकदम से चौंक गयी थी...

आप को पता है न कि उनके घर मे कितनी तंगी है...

हम तीन लोगों का नास्ता-खाना भी जया दीदी के लिए कितना भारी हो जाएगा....वो कैसे सबकुछ मैनेज कर पाएगी.

पर पापा की खामोशी बता रहीं थीं उन्होंने जया बुआ के घर जाने का मन बना लिया है और घर मे ये सब को पता था कि पापा के निश्चय को बदलना बेहद मुश्किल होता है...

रक्षाबंधन के दिन सुबह वाली धनबाद टू डेहरी ऑन सोन पैसेंजर से हम सब रोहतास पहुँच गए थे.

बुआ घर के बाहर बने बरामदे में लगी नल के नीचे कपड़े धो रहीं थीं....

बुआ उम्र में सबसे छोटी थी पर तंग हाली और रोज की चिंता फिक्र ने उसे सबसे उम्रदराज बना दिया था....

एकदम पतली दुबली कमजोर सी काया. इतनी कम उम्र में चेहरे की त्वचा पर सिलवटें साफ़ दिख रहीं थीं...

बुआ की शादी का फोटो एल्बम मैंने कई बार देखा था. शादी में बुआ की खूबसूरती का कोई ज़वाब नहीं था. शादी के बाद के ग्यारह वर्षो की परेशानियों ने बुआ जी को कितना बदल दिया था.

बेहद पुरानी घिसी सी साड़ी में बुआ को दूर से ही पापा मम्मी कुछ क्षण देखे जा रहे थे...



पापा की आंखे डब डबा सी गयी थी.

हम सब पर नजर पड़ते ही बुआ जी एकदम चौंक गयी थी.

उन्हें समझ नहीं आ रहा था कि वो कैसे और क्या प्रतिक्रिया दे.

अपने बिखरे बालों को सम्भाले या अस्त व्यस्त पड़े घर को दुरुस्त करे.उसके घर तो बर्षों से कोई मेहमान नहीं आया था...

वो तो जैसे जमाने पहले भूल चुकी थी कि मेहमानों को घर के अंदर आने को कैसे कहा जाता है...

बुआ जी के बारे मे सब बताते है कि बचपन से उन्हें साफ सफ़ाई और सजने सँवरने का बेहद शौक रहा था....

पर आज दिख रहा था कि अभाव और चिंता कैसे इंसान को अंदर से दीमक की तरह खा जाती है...

अक्सर बुआ जी को छोटी मोटी जरुरतों के लिए कभी किसी के सामने तो कभी किसी के सामने हाथ फैलाना होता था...

हालात ये हो गए थे कि ज्यादातर रिश्तेदार उनका फोन उठाना बंद कर चुके थे.....

एक बस पापा ही थे जो अपनी सीमित तनख्वाह के बावजूद कुछ न कुछ बुआ को दिया करते थे...

पापा ने आगे बढ़कर सहम सी गयी अपनी बहन को गले से लगा लिया था.....

"भैया भाभी मन्नू तुम सब अचानक आज ?*

*सब ठीक है न...?

बुआ ने कांपती सी आवाज में पूछा था...

आज वर्षों बाद मन हुआ राखी में तुम्हारे घर आने का..

तो बस आ गए हम सब...

पापा ने बुआ को सहज करते हुए कहा था.....
"भाभी आओ न अंदर....

मैं चाय नास्ता लेकर आती हूं...

जया बुआ ने मम्मी के हाथों को अपनी ठण्डी हथेलियों में लेते हुए कहा था

"जया तुम बस बैठो मेरे पास. चाय नास्ता गायत्री देख लेगी."

हमलोग बुआ जी के घर जाते समय रास्ते मे रूककर बहुत सारी मिठाइयाँ और नमकीन ले गए थे......

मम्मी किचन में जाकर सबके लिए प्लेट लगाने लगी थी...

ના, દાદા ! કાગળ વળી શું દેવો’તો ! ગાંફના ધણીને એમ ખબર નહિ હોય કે જીવતાજાગતા માનવીથીયે કાગળની કટકીની આંઈ વધુ ગણતરી હશે !

ચમારના તોછડા વેણની અંદર વાંકાનેરના રાજાએ કંઈક સચ્ચાઈ ભરેલી ભાળી. આખા ગઢમાં વાત પ્રસરી ગઈ કે ગાંફના એક ઢોર ચીરનારો આવીને ખસતા ગામની પહેરામણી સંભળાવી ગયો. રાણીને માથે મે’ણાંના ઘા પડતા હતા તે થંભી ગયા. અને બીજી બાજુએ ચમારે ગાંફનો કેડો પકડ્યો. એને બીક હતી કે જો કદાચ વાંકાનેરથી અસવાર છૂટીને ગાંફ જઈ ખબર કાઢશે તો ગાંફનું ને મારું નાક કપાશે. એટલે મૂઠીઓ વાળીને એ તો દોડવા માંડ્યો. ગાંફ પહોંચીને ગઢમાં ગયો, જઈને દરબારને મોઢામોઢ વેણ ચોડ્યાં :

ફટ્ય છે તમને દરબાર ! લાજતા નથી ? ઓલી બોનડી બચારી વાંકાનેરને ગોખે બેઠી બેઠી પાણીડાં પાડે છે. એને ધરતીમાં સમાવા વેળા આવી પહોંચી છે અને તમે આંહીં બેઠા રિયા છો ? બાપુ ! ગાંફને ગાળ બેસે એનીય ખેવના ન રહી ?

પણ છે શું મૂરખા ? દરબાર આ મીઠી અમૃત જેવી ગાળો સાંભળીને હસતા હસતા બોલ્યા.

હોય શું બીજું ? ભાણેજ પરણે છે ને મામા મોસાળાં લઈને અબઘડી આવશે એવી વાટ જોવાય છે.

અરરર ! એ તો સાંભર્યું જ નહિ : ગજબ થયો ! હવે કેમ કરવું ?

હવે શું કરવાનું હતું ? ઈ તો પતી ગયું હવે તો મારે જીવવું કે જીભ કરડીને મરવું એજ વાત બાકી રઈ છે.

કાં એલા ! તારું તે શું ફટકી ગ્યું છે ?

હા બાપુ ! ફટકી ગ્યું’તું એટલે જ તમારા થકી મામેરામાં ખસતા ગામ દઈને આવ્યો છું.

શી વાત કરછ ? તું આપણું ખસતા દઈ આવ્યો ?

હા, હા ! હવે તમારે જે કરવું હોય તે કહી નાખો ને એટલે મને મારો મારગ સૂઝે.

દરબારનું હૈયું ભરાઈ આવ્યું : વાહ ! વાહ, મારી વસ્તી ! પરદેશમાંય એને મારી આબરૂ વહાલી થઈ. ગાંફનું બેસણું લાજે એટલા માટે એણે કેટલું જોખમ ખેડ્યું ! વાહ ! મારી વસ્તીને મારા ઉપર કેટલો વિશ્વાસ !…ભાઈ ! ખસતા ગામ તેં તારા બોલ ઉપર દીધું એ મારે અને મારી સો પેઢીને કબૂલ મંજૂર છે.

આજે તારે મરવાનું હોય ? તારા વિના તો મારે મરવું પડત..બાપ

ચમારને દરબારે પાઘડી બંધાવી, અને ડેલીએ ભાણેજનાં લગ્ન ઊજવવાં શરૂ થયાં. ચમારવાડે પણ મરદો ને ઓરતો પોરસમાં આવી જઈ વાતો કરવા લાગ્યાં :

વાત શી છે ? આપણા ભાણુભા પરણે એનાં મોસાળાં આપણે ન કરીએ તો કોણ કરે ? ધણી ભૂલ્યો, પણ આપણાથી ભુલાય ?

વાંકાનેરના અસવારે આવીને ખબર કાઢ્યા ગાંફના ધણીએ જવાબ મોકલ્યો : એમાં પૂછવા જેવું શું લાગ્યું ? ગાંફની વસ્તીને તો મેં કોરે કાગળે સહિયું કરી આપી છે.’ વરની માતા હવે દાઝ કાઢી કાઢીને વાંકાનેરના દરબારગઢમાં લગ્નગીત ગજવી રહ્યાં છે કે

તરવાર સરખી ઊજળી રે ઢોલા !
તરવાર ભેટમાં વિરાજે એ વાલીડા વીરાને,
એવી રે હોય તો પ્રણજો રે ઢોલા નીકર સારેરી પરણાવું રે વાલીડા વીરને

સૌરાષ્ટ્ર ની રસધાર ભાગ - 3

"બોલ "

લેખક - ઝવેરચંદ મેઘાણી.

વાંકાનેર દરબારગઢમાં આજ રંગરાગની છોળો ઊડે છે ગઢના માણસો તો શું પણ કૂતરાં મીંદડાંયે ગુલતાનમાં ડોલી રહ્યા ઓરડામાં વડારણોનાં ગીતો ગાજે છે અને દોઢીમાં શરણાઈઓ પ્રભાતિયાંના સૂર છેડી વરરાજાને મીઠી નીંદરમાંથી જગાડે છે દરબારના કુંવર પરણે છે વાંકાનેરની વસ્તીને ઘેર સોનાનો સૂરજ ઊગ્યો છે.

આખું ગામ જ્યારે હરખમાં ગરકાવ હતું ત્યારે એક જ માનવીના હૈયામાંથી અફસોસના નિસાસા નીકળી રહ્યા છે આખી રાત એણે પથારીમાં આળોટી આળોટીને વિતાવી છે : મટકુંયે નથી માર્યું જાગીને મનમાં મનમાં ગાયા કર્યું કે...

વીરા ચાંદલિયો ઊગ્યો ને હરણ્યું આથમી રે,
વીરા, ક્યાં લગણ જોઉં તમારી વાટ રે,
મામેરા વેળા વહી જાશે રે….

ડેલીએ જરાક કોઈ ઘોડા કે ગાડાનો સંચાર થાય ત્યાં તો આશા ભરી ઊઠી ઊઠીને એ ડેલીમાં નજર કર્યા કરે છે પણ અત્યાર સુધી જેની વાત જોતી હતી તે મહેમાનના ક્યાંયે વાવડ નથી.

શોકાતુર માનવી બીજું કોઈ નહિ પણ વરરાજાની ખુદ જનેતા છે જેનું પેટ પરણતું હોય એને અંતરે વળી હરખ કેવા ? એને તો કંઈક કંઈક રિસામણાં મનામણાં કરવાનાં હોય સંભારી સંભારીને સહુ સગાંવહલાંને લગ્નમાં સોંડાડવાનાં હોય એ બધું તો હોય પણ વાંકાનેરના રાજકુંવરની માતાને હૈયે તો બીજી વધુ અણીદાર બરછી ખટકતી હતી રાજાજી આવી આવીને એને મે’ણાં મારતા હતા :

કાં ! કહેતાં’તાં ને કુંવરના મામા મોટું મોટું મોસાળું કરવા આવશે !

કાં ? ગાંફ ગામથી પહેરામણીનું ગાડું આવી પહોંચ્યું ને ? તમારાં પિયરિયાંએ તો તમારા બધાય કોડ પૂર્યા કે શું !

ઊજળું મોં રાખીને રાણી મરકતે હોઠે ઉત્તર દેતાં હતાં કે : હા ! હા ! જો જો તો ખરા, દરબાર ! હવે ઘડી બેઘડીમાં મારા પિયરનાં ઘોડાંની હણહણાટી સંભળાવું.. આવ્યા વિના એ રહે જ નહિ.

પહેરામણીનું ચોઘડિયું બેસવા આવ્યું ગોખમાં ડોકાઈ ડોકાઈ ને રાણી નજર કરે છે કે ગાંફને માર્ગે ક્યાંય ખેપટ ઊડે છે ! ક્યાંય ઘોડાના ડાબા ગાજે પણ એમ તો કંઈ કંઈ વાર તણાઈ તણાઈને એ રજપૂતાણીની આંખો આંસુડે ભીંજાતી હતી એવામાં ઓચિંતો મારગ ઉપરથી અવાજ આવ્યો :

‘બા, જે શ્રીકરશન… સાંભળીને રાણીએ નીચે નજર કરી

ગાંફના ચમારને ભાળ્યો કેમ જાણે પોતાનો માનો જણ્યો ભાઈ આવીને ઊભો હોય.., એવો ઉલ્લાસ પિયરના એક ચમારને દેખીને એના અંતરમાં ઊપજવા લાગ્યો કેમ કે એને મન તો આજ આખું મહિયર મળી ગયું લાગતું હતું એ બોલ્યાં :

ઓહોહો ! જે શ્રીકરશન ભાઈ ! તું આંહીં ક્યાંથી બાપુ ?

બા., હું તો ચામડાં વેચવા આવ્યો છું મનમાં થયું કે લાવને, બાનું મોઢું તો જોતો જાઉં પણ ગઢમાં તો આજ લીલો માંડવો રોપાતો હોય ભામણબામણ ઊભા હોય એટલે શી રીતે જવાય ? પછી સૂઝ્યું કે પછવાડે ગોખેથી ટહુકો કરતો જાઉં !

હેં ભાઈ ! ગાંફના કાંઈ વાવડ છે ?

ના, બા ! કેમ પૂછ્યું ? વીવાએ કોઈ નથી આવ્યું ?

રાણી જવાબ વાળી ન શક્યાં. હૈયું ભરાઈ આવ્યું. ટપ ટપ આંખો માંથી પાણી પડવા લાગ્યાં.

ચમાર કહે : ‘અરે, બા ! બાપ ! ખમ્મા તમને, કાં કોચવાવ ?’

ભાઈ ! અટાણે કુંવરને પેરામણીનો વખત છે. પણ ગાંફનું કોઈ નથી આવ્યું એક કોરીય મામેરાની નથી મોકલી અને મારે માને મેણાંના મે વરસે છે મારા પિયરિયાં તે શું બધા મરી ખૂટ્યાં ?

કોઈ નથી આવ્યું ? ચમારે અજાયબ બનીને પૂછ્યું.

ના, બાપ ! તારા વિના કોઈ નહિ.

ચમારના અંતરમાં એ વેણ અમૃતની ધાર જેવું બનીને રેડાઈ ગયું.
મારા વિના કોઈ નહિ ! હાં ! મારા વિના કોઈ નહિ ! હું ય ગાંફનો છું ને ! ગાંફની આબરૂના કાંકરા થાય એ ટાણે હું મારો ધરમ ન સંભાળું ? આ બે’નડીનાં આંસુડાં મારાથી શે દીઠાં જાય ?

એ બોલી ઊઠ્યો :

બા ! તું રો તો તને મારાં છોકરાંના સોગંદ. હમણાં જોજે, ગાંફની આબરૂને હું જાતી રોકું છું કે નહિ ?

અરેરે, ભાઈ ! તું શું કરીશ ?

શું કરીશ ? બા, બાપુને હું ઓળખું છું આજ એની કોણ જાણે કેમ ભૂલ થઈ હોય.., પણ હું એને ઓળખું છું તું ધરપત રાખજે હો, "માં" શું કરવું તે મને સૂઝી ગયું છે એમ કહીને ચમાર ચાલ્યો..

દરબારગઢની દોઢીએ જઈને દરબારને ખબર મોકલ્યા :

ગાંફથી ખેપિયો આવ્યો છે અને દરબારને કહો, ઝટ મોઢે થાવું છે.

દરબાર બહાર આવ્યાં. તેમણે ચમારને દેખ્યો; મશ્કરીનાં વેણ કાઢ્યાં :

કાં ભાઈ ! મામેરું લઈને આવ્યા છો કે ?

હા, અન્નદાતા ! આવ્યો છું તો મામેરું લઈને જ.

એમ ! ઓહો ! કેમ, તમને મોકલવા પડ્યા ! ગાંફના રજપૂત ગરાસિયા શું દલ્લીને માથે હલ્લો લઈને ગયેલ છે ?

અરે દાદા ! ગાંફના ધણીને તો પોતાની તમામ વસ્તી પોતાના કુટુંબ જેવી છે. આજ મારા બાપુ પંડે આવતા હતા, પણ ત્યાં એક મરણું થઈ ગયું. કોઈથી નીકળાય તેવું ન રહ્યું, એટલે મને દોડાવ્યો છે.

ત્યારે તો મામેરાનાં ગાડાંની હેડ્ય વાંસે હાલી આવતી હશે, કાં ?

એમ હોય, બાપા ! ગાંફના ભાણેજનાં મોસાળાં કાંઈ ગાડાંની હેડ્યુંમાં સામે ?

ત્યારે ?

એ અમારું ખસતા ગામ કુંવરને પે’રામણીમાં દીધું.

દરબારે મોમાં આંગળી નાંખી એને થયું કે આ માણસની ડગળી ખસી ગઈ હશે.

એણે પૂછ્યું : કાંઈ કાગળ દીધો છે ?

અમરેલી જિલ્લાના નીલવળા ગામના તરવરિયા કાઠી યુવાન જયેશ ખાચરે ૨૦૧૮માં જી.પી.એસ.સી.ની પરીક્ષા પાસ કરી અને નાણા વિભાગમાં ક્લાસ-૨ અધિકારી તરીકે સેવામાં જોડાઈ ગયો. ગામડાની સરકારી શાળામાં ભણેલો આ યુવાન પોતાની ક્ષમતાના જોરે માત્ર ૨૨ વર્ષની ઉંમરમાં અધિકારીના ઉચ્ચ પદ પર પહોંચી ગયો. ૨૦૧૮ની એમની બેચનો કદાચ એ સૌથી નાની ઉંમરનો અધિકારી હતો. રાજકોટના સરદાર ભવનમાં પરીક્ષાની તૈયારી કરતો ત્યારે માર્ગદર્શન માટે મને ઘણીવાર મળતો.

સરકારી પદ મળતા જ માણસના તેવર બદલવા માંડે એવા અનેક કિસ્સા મે મારી સગી આંખે જોયા છે, પણ જયેશ અધિકારી બન્યા પછી ઉલ્ટાનો વધુ નમ્ર થયો. હોદાનો કોઈ જ ઘમંડ નહિ, સામાન્યમાં સામાન્ય માણસ સાથે હસીને વાત કરે. તમે સરકારી કચેરીમાં જાવ તો ઘણા બાબુઓના મોઢા તમને ઉતરેલી કઢી જેવા લાગે એની સામે આ છોકરો હંમેશા હસતો જ હોય. કામમાં ક્યારેય વેઠ નહિ ઉતારવાની. એના નિયમિત કામ સિવાય કલેકટર દ્વારા બીજું કોઈ કામ સોંપવામાં આવે તો એ કામ પણ ઉમંગ અને ઉત્સાહ સાથે કરે. જ્યાં પણ કામ કરે ત્યાં એવા ભળી જાય કે બધાને એમ જ લાગે કે આ આપણાં વિભાગના અધિકારી છે.

અધિકારીની ખુરશી પર બેસતાની સાથે મોટા ભાગના અધિકારીઓમાં ખુરશી પણ બેસી જતી હોય છે. આ સાવ નોખી માટીનો માણસ હતો. ખુરશીનો કોઈ ભાર નહિ. સાવ સાદું જીવન. બીજા શું કરે છે એમાં કોઈ રસ નહિ બસ પોતાની મસ્તીમાં જીવવાનું.

એમના હાથ નીચે કામ કરતા કર્મચારીઓને જયેશભાઈ બોસ ઓછા અને મિત્ર વધુ લાગે. સહ કર્મચારી હોય કે અરજદાર બધાને કામમાં મદદ કરે. અમરેલીમાં અધિક જિલ્લા તિજોરી અધિકારી તરીકે જિલ્લાના નિવૃત્ત કર્મચારી/અધિકારીઓને પેન્શન ચૂકવવાની એમની જવાબદારી હતી. આ જવાબદારી એમણે એવી બખૂબીથી નિભાવી કે હજારો પેન્શનરોના હદયમાં એમણે સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું. કોઈ દાદા કે દાદી પોતાના પેન્શનના કોઈ પ્રશ્નના નિરાકરણ માટે આવ્યા હોય તો પોતાની ચેમ્બરમાંથી બહાર ઊભા થઈને જાણે એમના જ દાદા કે દાદી હોય એ રીતે સાથે જાય અને એમના પ્રશ્નનો ઉકેલ લાવે. સાચો કાઠી દરબાર કેવો હોય એ તમને જયેશને જોઈને સમજાય.

ગઈકાલે રાત્રે અકસ્માતમાં બ્રેઈન હેમરેજ થવાથી માત્ર ૫ જ મિનિટમાં શરીર છોડીને અનંતની વાટે નીકળી ગયા. જેટલી ઝડપથી એ લોકોના કામ કરતા એટલી જ ઝડપથી માત્ર ૨૮ વર્ષની વયે આ જગત છોડી દીધું. ભગવાન પણ ગજબનો ખેલ ખેલે છે. એમની રચેલી આ સૃષ્ટિને જે સુંદર બનાવવામાં મહત્વનું યોગદાન આપતા હોય એને અહીંયા રહેવા દેવાને બદલે પોતાની પાસે બોલાવી લે છે.

અમારી હિસાબી કેડરે એક ઉત્કૃષ્ટ લાગણીશીલ અધિકારી ગુમાવ્યા છે. ભગવાન તમારા દિવ્યાતમાને એમના સાનિધ્યનું સુખ આપે એવી પ્રાર્થના.

વૈભવી જતાં જતાં ખૂબ રડી અને પોતાના સાસુ સસરા ને અને પોતાના માં બાપાને પ્રેમ થી ભેટી અને તબિયત સાચવવાનું સાંત્વન આપી આશિષ ની સાથે ગાડી માં બેસી ચાલી નીકળી. ગામવાળા અને સમાજના આગેવાનોએ ભગવાનભાઈ ના આ નિર્ણય ની ખૂબ સરાહના કરી.

વૈભવી અને જય અને નાની શ્વેતાનો દાદા ભગવાનભાઈ ઉપર અવારનવાર ફોન આવે છે,ખબર અંતર પૂછે છે.
ભગવાનભાઈ અને રેવાબેન શાંતિ થી આધ્યાત્મિક જીવન ગુજારે છે, અને હરિ ગાડું ક્યાં લઇ જાય છે....તે જાણવાની મથામણ માં જીવન વ્યતીત કરે છે.
🙏🙏🙏

લેખન

રસિકભાઈ મોદી(નિવૃત્ત ઈજનેર)
(સમાજની એક વેદના ને વાચા આપવાનો પ્રયાસ માત્ર છે,પાત્રો ના નામ કાલ્પનિક છે.)