✍ ژپیس یا گچ کشاورزی که به ان سولفات کلسیم ابدار می گوبند با فرمول شیمیایی CaSO₄·2H₂O شناخته میشود و اساساً یک نوع دهیدرات سولفات کلسیم است.
✔️از گچ کشاورزی از دیر باز درمناطق مختلف جهان، بهویژه درمناطقی که با مشکلاتی مانند شوری و کمآبی مواجه هستند، بهعنوان یک روش مؤثر برای اصلاح خاک بهره گرفته میشود.
❇️ نوع گچی که برای گچ کشاورزی استفاده میشود، با گچ ساختمانی متفاوت است.
➕گچ کشاورزی و گچ ساختمانی با خصوصیات و کاربردهای کاملاً متفاوت هستند.
🔻 گچی که در کشاورزی استفاده میشود، از معادن بهصورت خام استخراجشده و بدون هیچ فرآوری خاصی برای بهبود خصوصیات خاک در مزارع به کار میرود
🔻 گچی که در ساختمان سازی بکار میرود از پخت سنگ گچ در کوره و از دست دادن بخشی از آب تبلور خود حاصل میشود، دارای ساختاری است که با جذب آب به ملات خمیری تبدیل میشود و پس از خشک شدن سفتوسخت میگردد.
✔️استفاده از گچ ساختمانی در زمینهای کشاورزی سبب تخریب ساختار خاک و آسیب به ریشههای گیاهان میشود چون آب را جذب خود کرده، سفت میشود و درنتیجه جلوی رشد گیاهان را میگیرد؛
👈اما گچ کشاورز به بهبود ساختار خاک واصلاح شوری خاک کمک میکند،
❇️ فواید گچ کشاورزی :
🔻1_افزایش پوکی خاک .
✔️استفاده از گچ کشاورزی در خاک سبب پوکی بیشتر آن و رشد بیشتر ریشه می شود. هرچه ریشه گسترش بیشتری در خاک پیدا کند جذب آب و عناصری مثل فسفر که جذب آن به ریشه وابسته است افزایش می یابد.
🔻2_افزایش نفوذ پذیری خاک :
🔻3_اصلاح خاک سدیمی
خاک سدیمی شدید ظاهری نسبتا تیره و چرب به خود می گیرد. در این نوع خاک ها عدد SAR که میزان آن در آزمایش خاک مشخص می شود بالاتر از 13 می باشد و بسیاری از عناصر توانایی جذب توسط ریشه را ندارند . خاک سدیمی ، شوری کم ولی ph بالایی دارد بنابراین استفاده از گچ کشاورزی برای اصلاح خاک های سدیمی بهترین گزینه است
❗️شایان ذکر است :
👈 گچ کشاورزی بسته به میزان شوری وقلیایی بودن خاک و روش مصرف از ( 5 تا 25) تن در هکتار قابل مصرف می باشد توجه داشته باشید تعیین دوز مصرف باید با نظر کارشناس باشد مصرف بیش از حد مجاز موجب کاهش خندانی پسته می شود .
👈 توجه داشته باشید گچی که استفاده میکنید باید خلوص بالایی داشته باشد، شور نباشد و حتما انالیز شده باشد و درصد آهک ان (کمتر از 5 %) باشد.
🔻4_بهبود ساختمان خاک :
گچ کشاورزی ، مانع از تشکیل سله بستن سطح خاک پس از آبیاری می شود. گچ از پراکندگی ذرات خاک جلوگیری کرده و باعث بهبود استحکام خاک می شود.
🔻5_برطرف کردن کلسیم وگوگرد خاک
✔️در خاک هایی که مشکل جذب عناصر غذایی به خصوص کلسیم و گوگرد را دارند، گچ کشاورزی به دلیل حلالیت مناسب ، سبب افزایش جذب یون های غیر قابل جذب در خاک می شود. کلسیم در تغذیه پسته اهمیت زیادی دارد و باعث استحکام پوست سخت پسته می شود. استفاده ازگچ کشاورزی در باغات پسته باعث می شود کلسیم و گوگرد به راحتی در اختیار ریشه قرار گیرد
🔻6_ رشد و تکثیر بهتر کرم های مفید خاک :
✔️گچ کشاورزی به همراه مواد آلی در خاک باعث افزایش فعالیت کرم های خاکی می شود. رشد و تکثیر بیشتر کرم های خاکی موجب افزایش تهویه و دانه بندی خاک و مخلوط شدن آن می شود.
🔻7_کاهش سمیت وشستشوی عناصر مضر
✔️مقدار عناصر مضر در اکثر آبهای آبیاری و خاکهای شور بالا است. آبیاری مداوم باعث تجمع بیشتر این عناصر در حد سمیت می شود. یکی از روش های پیشنهاد شده برای کاهش این عناصر و رفع سمیت آن، آبشویی خاک می باشد.
👈افزودن ( گچ ) باعث اصلاح بهتر خاک و کاهش مسمومیت ناشی از عناصر کلر، سدیم، بور و آلومینیوم شده و افزایش جذب عناصر غذایی مفید خاک را راحت تر می کند.
❇️ زمان استفاده از گچ کشاورزی:
✔️بهترین زمان استفاده از گچ کشاورزی دوره خواب درختان در فصل زمستان می باشد.، به دلیل شوری پایین، آهک کم و حلالیت متوسط مسمومیتی در خاک ایجاد نمی کند.
❇️ روش کاربرد گچ کشاورزی :
✔️استفاده از گچ به شکل کلوخه ،
در دو طرف درخت به صورت نواری با فاصله 1.5 متر از هر طرف خاک، یکنواخت می پاشید پس ازپاشش گچ حتما آبیاری سنگین انجام دهید تا گچ در تمام لایه های خاک نفوذ کند در غیر این صورت در لایه های بالایی تجمع پیدا می کند و بعنوان یک لایه ی محدود کننده ، جذب عناصر غذایی را مختل می کند.
✔️اخیرا استفاده از گچ به صورت پودر هم مورد استفاده قرار می گیرد. گچ پودری به راحتی در آب آبیاری حل شده و همراه آب وارد زمین کشاورزی می شود. میزان مصرف گچ پودری نسبت به گچ کلوخه و. کمتر و به طور متوسط 5 تن در هکتار می باشد.
❗️نکته قابل توجه
✔️از تماس مکرر با گچ برای طولانی مدت حتما خود داری ورزید که باعث آسیب به ریه و مشکلات تنفسی می شود
🔰قدوسی
گیاهپزشک🍃