زبان و ادبیات ملّی(تورکی اسلامی ) _۱
✍ #دکتر_عبدالغفار_بدیع
▪︎ زبان دری(تاجیک/فارسی)از زبان عربی و تورکی بعنوان زبان میانجی توسّط عالمان تورک مسلمان تقریبا ۴۰۰ سال پس از اسلام در دربار سلاطین تورک ساخته شده است.(۱)
۱. یک: از ییق تورکی گرفته شده به معنی جمع کردن در یکجا
۲. یافتن: از تاپ تورکی با تغییراتی گرفته شده.
۳. کاستن: از کاس و کسمک تورکی یعنی بریدن و کم کردن
۴. چسبیدن: در تورکی قزاقی از جابیس و یاپیش یعنی بچسب اغلب کلمات تورکی قیرقیزی و قزاقی که با حرف ج شروع شده در تورکی آذربایجانی به حرف ی آغاز می شود.
۵. هیچ: از ایچ و ایچمک یعنی کشیدن به درون و معدوم نمودن.
۶. آش: از آچماق یعنی باز کردن یا خود آش یعنی مرکب و قاطی گرفته شده.
۷. آشکار: همان کلمه تورکی آچقار است یعنی علنی
۸. بازی: از بازماق تورکی یعنی ریسک کردن
۹. گزیده: در فارسی یعنی منتخب از گؤزده( gözdə) تورکی یعنی آنچه به چشم بیاید.
۱۰. پوچ: از بؤش تورکی( boş) یعنی پ به ب و چ به ش تبدیل شده.
۱۱. تار: تار و دار هر دو کلمه تورکی است یعنی چیز باریک و دراز، داراق به معنی شانه نیز این معنا را دارد. تار به معنی تیره و تار یعنی ناپیدا در تورکی هم بکار رفته. درخت فارسی هم از داراق که تارهای گوناگون دارد و درخت شاخه های گوناگون دارد گرفته شده.
۱۲. آذین: در فارسی به معنی زینت و چراغانیاز مصدر آسماق تورکی یعنی آویختن و کلمه آسین یعنی آویزه و لوستر به آذین تبدیل شده.
۱۳. آستان: آستان و آستانه در فارسی به معنی درگاه از واژه تورکی آست یعنی پایین گرفته شده در تورکی آستانا و آستار و آستر ( زیر ساخت) و آستین( پایین لباس) همگی تورکی هستند.
۱۴. بستن: از باسماق تورکی یعنی فشار دادن.
۱۵. ساییدن: که گاهی سابیدن هم بکار می رود از ساوماق یا سابماق تورکی یعنی رفع کردن مانع گرفته شده است.
🌕 ادانه دارد...
🔴 کانال #نار [ شعر و موسیقی #مختاری_نیا]
من🌗سَن
⭐️📡 QOŞULUN:
@mokhtarinia_khalil
🔴
✅ @MirAfshar :ارتباط با ادمین📨
📡 QOŞULUN:
https://t.me/Bizimbijar
💐
💐