نامه‌ای که منجر به بازداشت داستایفسکی شد
ـــــــــــــــــــــــ
ترجمهٔ عبدالمجید احمدی
در آغاز سال ۱۸۴۷ کتابی تحت عنوان گزیده‌ای از مکاتبات با دوستانم به قلم نیکلای گوگول منتشر شد که سروصدای زیادی به پا کرد و تعداد زیادی از متفکران عصر وادار به واکنش شدند. ویساریون بلینسکی، بزرگ‌ترین منتقد ادبی روس در قرن نوزدهم هم از این قاعده مستثنا نبود. بلینسکی با نقدهای مشهورش تأثیری بی‌بدیل بر رشد و پیشرفت ادبیات روسی، نقد و روزنامه‌نگاری ادبی در نیمۀ قرن نوزدهم گذاشت. صراحت لهجه‌اش زبانزد بود. دشمن جانیِ سرسپردگی به دستگاه قدرت بود و تیغ تیز انتقادش را بر قلب هر کدام از سلبریتی‌های همعصر که تن به چنین سرسپردگی می‌دادند، بیرحمانه فرو می‌برد. او که از چنگ استبداد تزاری به اروپا مهاجرت کرده بود، در تاریخ هفدهم ژوئیۀ ۱۸۴۷، نامۀ سرگشادۀ آتشینی خطاب به گوگول می‌نویسد. نامه‌ای که بلافاصله پس از انتشار ممنوعه اعلام می‌شود. و البته داستایِفسکی دقیقاً به خاطر خواندن همین نامۀ ممنوعه با صدای بلند در محفل پتراشفسکی، دستگیر و محاکمه می‌شود. فرازی از این نامه را می‌خوانید:
«… روسیه را نه عرفان نجات می‌دهد، نه زهد و نه تقوا؛ تنها راه نجات روسیه از مسیر تمدن و روشنگری و انسان‌دوستی می‌گذرد. روسیه نیازی به موعظه و دعا ندارد (گوشش به اندازۀ کافی از این چیزها پر است). روسیه نیازمند آن است تا حس کرامت انسانی در فردفرد جامعه بیدار شود، حسی که قرن‌هاست زیر خروارها کثافت و لجن مدفون شده! روسیه نیازمند نظام حقوقی و قوانینی است که نه مطابق با آموزه‌های کلیسایی، که بر مبنای عقل سلیم و عدالت تدوین شده‌اند و تا جایی که ممکن است سختگیرانه اجرا می‌شوند… آن‌وقت شما، در مقام نویسندۀ برجسته‌ای که با آثار ادبی شگرفتان به جامعۀ روسیه کمک کردید تا خود را بشناسد، شمایی که به روسیه این امکان را دادید تا بالاخره در آینه نگاهی به خویشتن خویش بیندازد… شما با این پیشینه کتابی منتشر می‌کنید و در آن به نام مسیح و کلیسا به زمین‌داران وحشی یاد می‌دهید که چگونه رعیت بدبخت را هنوز بیشتر تلکه کنند و آنها را «پوزه‌نشسته» صدا بزنند! … و انتظار دارید که من از این کارتان رضایت داشته باشم؟ … می‌خواهید تا خواننده همچنان به صداقت سطور شما ایمان داشته باشد؟ نه! اگر شما واقعاً پیرو حقِ مسیح بودید و نه شیطان، هرگز چنین چیزهایی را در نامه خطاب به دوست و خوانندۀ زمین‌دارتان نمی‌نوشتید. اگر واقعاً مسیح‌وار رفتار می‌کردید، به دوستتان می‌نوشتید که رعایایش در واقع برادرانش هستند، برادران دینی‌اش، و اینکه یک برادر نمی‌تواند بندۀ برادر دیگر باشد، اینکه او باید یا به آنها آزادی اعطا کند یا اینکه به نحوی از حاصل زحماتشان بهره ببرد که برای خودِ رعایا هم منفعتی داشته باشد … و این تفسیری که شما از نظام قضایی روسیه و عدالت به دست می‌دهید که ایدئال آن در سخنان یک زن احمق (همسر سروان) در رمان دختر سروان پوشکین تجلی یافته. به عقیدۀ این زن باید هم محق را شلاق زد و هم مقصر را. شما چنین عقیده‌ای دارید؟ نظام قضایی ما امروز هم دارد این‌گونه برخورد می‌کند. تازه اتفاقاً در بیشتر موارد فقط همان طرف محق را شلاق می‌زنند. اینجا بی‌گناه گناهکار است! آن‌وقت چنین کتابی نتیجۀ یک فرایند درونی دشوار است؟ نتیجۀ کشف و شهود متعالی جنابعالی است؟ امکان ندارد! … به نظر بنده یا شما بیمارید و هر چه سریع‌تر باید نسبت به درمانتان اقدام کنید، یا اینکه ــ حتی نمی‌توانم به زبان بیاورم ــ شما واعظ تازیانه هستید، رسولِ جاهلیت، مدافع تاریکی و تاریک‌اندیشی. شما مدح‌گویی هستید با خلقیات تاتاری. شما دارید چه می‌کنید؟ نگاهی به زیر پاهایتان بیندازید: آخر شما لبۀ پرتگاه ایستاده‌اید … چنین آموزه‌هایی در دامان کلیسای ارتدوکس پرورش یافته‌اند. کلیسایی که همواره مأمن تازیانه و خادم استبداد بوده است. اما مسیح را … مسیح را چرا آلودۀ افکارتان کرده‌اید؟ چه نقطۀ اشتراکی توانسته‌اید میان مسیح و کلیسای ارتدوکس پیدا کنید؟ مسیح اولین کسی بود که مردم را به آزادی، برابری و برادری رهنمون شد. او با شهادتش مُهر تأییدی بر حقانیت آموزه‌هایش زد. اما از زمانی که نهاد کلیسا پدید آمد، آموزه‌های عملی مسیح کارکرد نجات‌بخش خود را از دست دادند… کلیسا خودش ماهیتاً سلسله‌مراتب دارد و ذاتاً مدافع نابرابری است. کلیسا تملق‌گوی حاکمیت است و دشمن شمارۀ یک برادری میان مردم جامعه …»
[متن کامل را اینجا بخوانید]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
| برای مشاهدهٔ اطلاعات کارگاه، ثبت‌نام و حضور در کارگاه رمان‌خوانی جنایت و مکافات اینجا کلیک کنید |
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
■ Telegram ■ instagram ■ Youtube
کتابخانهٔ بابل
راه ارتباط:
@Beditor
وب‌سایت
www.babelbookreview.com
در اینستاگرام
■ instagram.com/BabelBookReview
در تلگرام
■ t.me/BabelBookReview
Similar Channels
کتابخانهٔ بابل: بررسی آثار ادبی و فرهنگ کتابخوانی در ایران
کتابخانهٔ بابل، یکی از پروژه‌های فرهنگی و ادبی در ایران است که به هدف ترویج فرهنگ کتابخوانی و نقد و بررسی آثار ادبی پایه‌گذاری شده است. این کتابخانه علاوه بر ارائه مجموعه‌ای غنی از کتاب‌ها در ژانرهای مختلف، به عنوان مرکزی برای برپایی نقدهای ادبی، همایش‌ها و فعالیت‌های فرهنگی در جوامع ادبی کشور فعالیت می‌کند. در دنیای امروز که تکنولوژی و رسانه‌های اجتماعی به سرعت در حال پیشرفت هستند، حفظ و ترویج فرهنگ کتابخوانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کتابخانهٔ بابل با هدف غنی‌سازی این فرهنگ و ارتباط بین نویسندگان و خوانندگان سعی در ایجاد فضایی پویا و تعاملی دارد. این مقاله به بررسی فعالیت‌ها، اهداف و تأثیرات کتابخانهٔ بابل بر جامعه فرهنگی ایران می‌پردازد.
کتابخانهٔ بابل چه نوع کتاب‌هایی را ارائه می‌دهد؟
کتابخانهٔ بابل مجموعه‌ای گسترده از کتاب‌ها در ژانرهای مختلف شامل ادبیات کلاسیک، معاصر، علمی، فلسفی و هنری را در دسترس قرار می‌دهد. از آن‌جایی که هدف این کتابخانه ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی است، این مجموعه شامل آثار نویسندگان برجسته‌ی ایرانی و جهانی است.
علاوه بر کتاب‌های معمولی، کتابخانهٔ بابل به معرفی کتاب‌های نایاب و کم‌نظیر نیز پرداخته و با برگزاری سلسله جلسات نقد و بررسی، امکان تبادل نظر بین نویسندگان و خوانندگان را فراهم می‌آورد.
چگونه می‌توان به کتابخانهٔ بابل دسترسی پیدا کرد؟
دسترسی به کتابخانهٔ بابل به صورت آنلاین و فیزیکی امکان‌پذیر است. علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت رسمی این کتابخانه در www.babelbookreview.com، اطلاعات و کتاب‌های موجود را مشاهده کنند و در صورت نیاز، اقدام به خرید کتاب نمایند.
همچنین، کتابخانهٔ بابل بر روی شبکه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام و تلگرام نیز فعال است و کاربران می‌توانند از طریق این پلتفرم‌ها به جدیدترین اخبار، رویدادها و کتاب‌های معرفی‌شده دسترسی پیدا کنند.
کتابخانهٔ بابل چه تأثیری بر جامعه ادبی ایران دارد؟
کتابخانهٔ بابل با ایجاد فضای مناسب برای نقد و بررسی آثار ادبی و همچنین تشویق جوانان به مطالعه و نوشتن، تأثیر مثبتی بر جامعه ادبی ایران گذاشته است. این کتابخانه به عنوان مرکزی برای برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی است که به ارتقای سطح آگاهی فرهنگی و ادبی در کشور کمک می‌کند.
علاوه بر این، کتابخانهٔ بابل به گسترش تعاملات و ارتباطات بین نویسندگان و خوانندگان کمک کرده و بستری فراهم می‌کند تا نویسندگان بتوانند آثار خود را به جامعه معرفی کرده و نظرات خوانندگان را در خصوص آثارشان دریافت کنند.
چگونه می‌توان در رویدادهای کتابخانهٔ بابل شرکت کرد؟
شرکت در رویدادهای کتابخانهٔ بابل به راحتی امکان‌پذیر است. افراد علاقه‌مند می‌توانند با دنبال کردن حساب‌های اجتماعی کتابخانه و وب‌سایت رسمی آن، از زمان و مکان برگزاری رویدادها مطلع شوند. اکثر رویدادها رایگان بوده و برای عموم آزاد است.
در برخی موارد، برای رویدادهای خاص ممکن است نیاز به ثبت‌نام قبلی باشد. به همین خاطر، پیشنهاد می‌شود که پیوسته از اطلاعات ارائه شده در وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی پیگیر باشید.
کتابخانهٔ بابل چگونه به ترویج فرهنگ مطالعه کمک می‌کند؟
کتابخانهٔ بابل با برگزاری رویدادهای مختلف نظیر جلسات نقد کتاب، گفت‌وگوهای ادبی و کارگاه‌های آموزشی به ترویج فرهنگ مطالعه در جامعه کمک می‌کند. این فعالیت‌ها باعث ایجاد انگیزه در افراد برای خواندن و یادگیری می‌شود.
علاوه بر این، برگزاری مسابقات کتابخوانی و تشویق به مطالعه گروهی می‌تواند به ایجاد علاقه به کتابخوانی در بین جوانان و کودکان کمک شایانی کند.
کتابخانهٔ بابل Telegram Channel
با عرض سلام و خوش آمدگویی به کتابخانهٔ بابل، کانال تلگرامی که به نقد و بررسی کتاب ها در ایران می‌پردازد. اگر علاقه‌مند به کتابخوانی هستید و دوست دارید قبل از خرید یک کتاب، نقد و بررسی آن را مطالعه کنید، این کانال مکان مناسبی برای شماست. این کانال توسط کاربر با نام کاربری @babelbookreview اداره می‌شود و ارتباط با ادمین کانال از طریق @Beditor برقرار می‌شود. برای دسترسی به مقالات و مطالب بیشتر می‌توانید وب‌سایت آن را از آدرس www.babelbookreview.com و حساب اینستاگرام از instagram.com/BabelBookReview دنبال کنید. با عضویت در این کانال، شما به معرفی کتاب‌های جدید و معروف، معرفی نویسندگان برجسته و درک بهتری از دنیای کتابخوانی دست خواهید یافت. همچنین این کانال مکانی مناسب برای بحث و تبادل نظر در مورد کتاب‌ها است. پس برای بررسی کتاب‌های مختلف و به روز موجود در بازار کتاب، به کتابخانهٔ بابل بپیوندید. اینجا جایی است که عشق به کتاب‌ها و دنیای آنها را در کنار هم به اشتراک می‌گذاریم.
کتابخانهٔ بابل Latest Posts
Telegram channels in a convenient and organized format