YURISTKADR

Олот туманида одил судловга раҳна солинмоқдами?

Ушбу мақоладан кейин жиноят ишлари бўйича Олот туман суди раиси Баҳрилло Жабборов томонидан кўрилган жиноят ишларининг айримлари бўйича чиқарилган суд қарорлари билан танишиб чиқиб, очиғи, ёқа ушладик.

Айрим ишларда ўта қўпол хатоликларга йўл қўйилганлигига ҳам гувоҳ бўлдик.

Масалан, 1-2010-2401/85-сонли жиноят иши бўйича А. ҳамда 1-2008-2301/69-сонли жиноят ишида Ғ. ўта оғир жиноят содир этганликда, 1-2006-2301/119-сонли жиноят ишида Р. оғир жиноят содир этганликда, 1-2010-2401/79-сонли жиноят иши бўйича С. унча оғир бўлмаган жиноят содир этганликда асоссиз айбланганлар.

Ёки 1-2010-2401/48-сонли жиноят ишида У. ҳамда 1-3-2010-2401/84-сонли ишда Д. суд залидан асоссиз қамоққа олинган бўлса, 1-2010-2401/26-сонли жиноят иши бўйича Д.га нисбатан ЖКнинг 45-моддаси нотўғри қўлланилган. Шу билан бирга, унинг пора олганликда айбли деб топилиши ҳам асоссиз бўлган.

Ушбу санаб ўтилган суд қарорларининг асоссизлиги кейинчалик юқори инстанцияларда тасдиқланиб, бекор қилинган, айримлари ўзгартирилган.

Яна ҳам ачинарлиси, муҳокамага сабаб бўлган жиноят иши билан, 1-2010-2401/60-сонли жиноят ишидаги айблов квалификацияси бир хил, яъни ЖК нинг 251-1-моддаси 3-қисми экани ҳолда бунисида судланувчи М.нинг 3 ёшга тўлмаган фарзанди бўла туриб, суд залидан қамоққа олинган бўлса, кейингисида Д.га озодликни чеклаш жазоси тайинланган. Лекин суд тўхтами асослаб берилмаган.

Юқоридагиларга ўхшаш мисоллар талайгина бўлиб, бундай иш олиб боришда давом этиши суд раиси Б.Жабборовнинг атрофида шундоқ ҳам аллақачондан урчишига улгурган “миш-миш”ларнинг баттар авж олишига олиб келади.

Шундай экан, унинг фаолиятига танқидий баҳо берилишини, ёки малакасини ошириш курсини ташкил этиб, иш фаолиятини соғломлаштириш чоралари кўрилиши лозим. Йўқса, жамоатчилик учун унинг истеъфосини сўрашдан бошқа йўл қолмайди.

@Advokat_Abdullayev

УМИДАНИНГ СЎНГАН УМИДИ ....

Бўлган воқеа. Умида Жамшид билан бир институтда ўқиди. 3-курсга ўтганида улар ўртасида муҳаббат пайдо бўлди. Улар ўз орзусига эришди, институтни битирибоқ турмуш қуришди.

Икки ёш бахтли яшар эди. Эри Жамшид Умиданинг ишлашини хохламади, чунки ўзининг топиш-тутиши яхши эди. Орада ўғилли бўлдилар. Бировдан кам, бировдан кўп бўлмай яшашяпти. Мана, ўғли ҳам учга кираман деяпти. Буни қарангки, навбатдаги меҳмон ҳам яқин. Ҳа, Умида иккинчи фарзандига ҳам ҳомиладор. Эр-хотин қувончдан ўзларини қаерга қўйишларини билишмаяпти.

Тўсатдан... Тўсатдан фалокат юз берди. Жамшид автоҳалокатга учради. Бир ўлимдан қолди бечора, Умида бор топган-тутганини эрининг операциясига сарфлади. Лекин эри ногирон бўлиб, аравачага михланиб қолди.

Энди Умида ишламаса бўлмайди. 1 нафар фарзанди бор, 2 чисига хомиладор, бундан ташқари Жамшиднинг дори дармонлари, оёққа туриб кетиши учун пул керак. Лекин қаерга иш сўраб борса, қорни қаппайганидан хомиладорлигини билиб, ишга олишмаяпти. “Узр, бизга 3-4 ойдан кейин декретга кетадиган ходимлар керак эмас” дейишяпти.

Ҳомиладорлигини сабаб қилиб, аёлларни ишга олмаслик нотўғри экан. Буни ҳуқуқшунослардан сўраб билиб олди. Лекин бу гапларни эшитган иш берувчилар худди балога қарагандек қараяпти унга. Ҳуллас, елиб-югурмасин, қанча талаб қилмасин, фойдаси бўлмади. Ўзи эгаллаган мутахассислик бўйича ишга киролмади.

Мана бугун ҳам Умида иш сўраб кирмаган жойи қолмади. Бекатда ўтириб соатига қаради. Тушлик вақтидан ҳам ўтибди. Қорни оч. Шунда қўшнисига ташлаб чиққан уч ёшли ўғлини, касалхонада ётган эрини ўйлаб хўрлиги келиб, унсиз йиғлади.

Кейин, қўлидаги ҳужжатларини ва ўша қуриб кетгур “қизил” муқовали дипломини секингина сумкага солдида, деразасига “фаррош керак” деб ёзиб қўйилган ошхона томонга аста юриб кетди.

P/S: Ҳурматли иш берувчилар!!!

Билсангиз, Меҳнат кодексининг 392-моддасига кўра аёлларни хомиладорлиги ёки фарзанди борлиги билан боғлиқ сабабларга кўра ишга қабул қилишни рад этиш таъқиқланади.

Жиноят кодексининг 148-моддасига асосан аёлни ҳомиладорлиги ёки шахсни ёш болани парвариш қилаётганлигини била туриб, уни ишга олишдан ғайриқонуний равишда бош тортиш жиноят ва бунинг жазоси жуда оғир.

Нахотки, бу сизга қизиқ бўлмаса? Нахотки, сиздаги бу масъулиятсизлик сизга оғир жазо олиб келишини билмасангиз?

Наҳотки, рўпарангизда фақат ҳомиладор аёл эмас, у билан бирга яна бир мурғак инсон умид билан турганини сезмасангиз?

Эъзозабону Мамаризаева

👉@yuristkadr

Ҳозирда айрим иш берувчилар хизмат текшируви ўтказиб, унинг натижаси бўйича маълумотнома ёки хулосалар тузяпти. Бу тўғрими?

Бугунги онлайн дарсимизда шу саволларга ҳам тўхталдик.

👉@yuristkadr

Нодавлат тиббиёт ташкилотларини «тижорат ташкилоти»дан нотижорат ташкилотига ўтказиш тарафдоримиз — Адолат СДП

Ҳамма билганидек, 27 октябрь куни Парламент сайлови бўлади. Сайловга ҳам 5 кун қолди. Ҳар бешта партия сайловолди ташвиқотларини ўтказишда давом этишяпти.

Бир пайтлар бедаво ҳисобланган касалликлардан бугун соғаяётганлар кўп. Албатта, бу — замонавий тиббиёт ютуғи. Тиббиёт соҳасини янада ривожлантириш мақсадида "Адолат" социал демократик партияси ўзининг сайловолди дастурида қатор вазифаларни илгари суряпти.

Партия бу соҳани ривожлантиришда қуйидагиларни таклиф қилмоқда:

➡️«Ақлли тиббиёт» тизимининг ҳуқуқий асосларини ишлаб чиқиб, соғлиқни сақлаш тизимини тўлиқ рақамлаштириш, «электрон поликлиника» ва «ягона электрон анкета» тизимларини йўлга қўйиш;
➡️тиббиёт даромад олиш манбаига айланиб қолмаслиги учун нодавлат тиббиёт ташкилотларини «тижорат ташкилоти»дан нотижорат ташкилотига ўтказиш;
➡️ёш авлоднинг соғлом бўлиб вояга етишини таъминлаш мақсадида 9-14 ёш болаларни ҳар йилда бир марта давлат маблағлари ҳисобидан тиббий кўрикдан ўтиш амалиётини йўлга қўйиш;
➡️аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатлами манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида давлат ҳисобидан кўрсатиладиган тиббий хизматлар ва дори воситалари рўйхатини такомиллаштириш, ижтимоий дорихоналарни ривожлантириш, оғир касалликларни давлат томони­дан даволашни кенгайтириш;
➡️аҳолининг ўртача умр кўриш даражасини янада ошириш мақсадида 50 ёшдан ошган фуқароларни бепул тиббий кўрикдан ўтказиш амалиётини йўлга қўйиш шулар жумласидан.

Режалар катта, натижалар билан ҳам бўлишишни истаймиз албатта.

#saylov2024
👉@yuristkadr

Қисқартирилган иш вақти ва тўлиқсиз иш вақти ўртасидаги асосий фарқлар

Ўзи иш вақтининг 3 та тури бор: нормал иш вақти, қисқартирилган ва тўлиқсиз иш вақтлари (МК 181-модда). Бизда нормал иш вақти хафтасига 40 соатдан ошмаслиги керак. Айрим ҳолларда ходимларга қисқартирилган иш вақти ва тўлиқсиз иш вақти белгиланиши мумкин. Қаранг, ушбу иккисида жумлаларнинг мазмунидан ўртадаги фарқ билинмайди, чунки ҳар иккиси ҳам иш вақтининг камайтирилган турларидир. Масалан, ходим учун белгиланган хафтасига 40 соатлик ва кунига 8 соатлик нормал иш вақтини камайтириб, хафтасига 35 соат ва кунига 7 соат қилиб белгиладингиз, бу нима? Қисқартирилган иш вақтими, ёки тўлиқсиз иш вақти? Бир қарашда уларни бир-биридан фарқлаш қийин, тўғрими?

☝️Аслида, қисқартирилган иш вақти ва тўлиқсиз иш вақти даврийлик хажмида ўхшаш бўлсада, бошқа жиҳатлари бўйича улар бир-биридан кескин фарқланади.

1. Қўлланиладиган ходимлар тоифаси бўйича.

1.1. Қисқартирилган иш вақти фақатгина айрим тоифадаги ходимларгагина белгиланади. Яъни, қисқартирилган иш вақти ҳамма ходимларга ҳам қўлланилавермайди. Эътибор беринг, ходимларнинг ёши, уларнинг соғлиғи ҳолати ҳамда ходим ишлаётган ишнинг ўзига ҳос мураккаб ва зарарли жиҳатларидан келиб чиқиб, иш берувчи ана шундай вазиятларда бўлган алоҳида ходимларга қисқартирилган иш вақти белгилайди. Масалан, МК 183-моддасига асосан 18 ёшга тўлмаганларга хафтасига 36 соатдан (агар ходим 16 ёшдан 18 ёшгача бўлса, хафтасига 24 соатдан), 1 ва 2-гуруҳ ногиронларига хафтасига 36 соатдан, ноқулай меҳнат шароитларидаги ходимларга Вазирлар Маҳкамаси қарорида кўрсатилган хажмдан, иши юқори даражадаги руҳий, ақлий ва асабий зўриқиш билан боғлиқ бўлган тиббиёт ходимлари, педагоглар ва бошқа тоифадаги ходимларга хафтасига 36 соатдан кўп бўлмаслиги керак. Шунингдек, бюджет ташкилотида ишлаётган 3 ёшгача боланинг ота-онасидан бирига хафталик 35 соатдан кўп бўлмаган қисқартирилган иш вақти белгиланади.

1.2. Тўлиқсиз иш вақтидан эса барча ходимлар фойдаланиши мумкин, иш берувчи билан ўртадаги келишувга биноан албатта (МК 186-модда). Тўғри, МК 186-моддаси иккинчи қисмида ҳомиладор аёлларга, 14 ёшгача бўлган боланинг (16 ёшгача бўлган ногиронлиги бор боланинг) ота-онасидан бирига, шунингдек, бетоб оила аъзосини парвариш қилаётган шахсларга тиббий ҳулосага биноан ҳамда ногиронлиги бўлган ходимга ТИЭК хулосасига биноан тўлиқсиз иш вақти белгилаш шартлиги кўрсатилган. Бироқ, бу ерда эътибор беринг, юқоридаги ходимлар ўша тиббий ҳулоса ва ТИЭК хулосасини илова қилиб, иш берувчига илтимоснома берган тақдирда уларга тўлиқсиз иш вақти белгиланади. Қолган вазиятларда исталган ходимларга ўртадаги келишувга биноан тўлиқсиз иш вақти белгиланиши мумкин.

2. Ихтиёрийми ёки мажбурий? МК 183-моддасида кўрсатилган юқоридаги алоҳида тоифадаги ходимларга қисқартирилган иш вақти белгилаш иш берувчи учун мутлақо мажбурийдир. Тўлиқсиз иш вақти билан ўртадаги фарқлардан бири ҳам шу. Тўлиқсиз иш вақти МК 186-модданинг иккинчи қисми (☝️юқорига қаранг)да кўрсатилган ҳолатлар (шунда ҳам ходимнинг илтимоси бўлиши керак)дан ташқари, бошқа барча ҳолатларда иш берувчининг ҳам келишуви ва розилигини тақозо қилади. Яъни, тўлиқсиз иш вақтини белгилаш одатда, иш берувчи учун мажбурий эмас.

3. Тўланадиган иш ҳақи бўйича. Энг муҳим фарқ мана шу ерда. МК 183-моддаси биринчи қисмига асосан ходимга қисқартирилган иш вақти белгиланганида, иш ҳақи камайтирилмайди. Яъни масалан, бюджет ташкилотида ишлаётган онанинг иш хафтаси 40 соат эди, унга 3 ёшга тўлмаган боласи борлиги сабабли хафталик 35 соатлик қисқартирилган иш вақти белгиланди. Мана шу ҳолатда, иш ҳақи камайтирилмасдан, ходимга 40 соатлик иш вақти бўйича иш ҳақи тўлашда давом этилади. Тўлиқсиз иш вақти белгиланганда эса, МК 186-моддаси тўртинчи қисмига асосан ходимга амалда бажарган ишига ва ишланган вақтга мутаносиб равишда ҳақ тўланади. Яъни, бунда иш ҳақи амалда камаяди.

👉@yuristkadr

⚡️6 oylik kurslarga qabul davom etmoqda!

❗️Bevosita ta'lim shaklida tashkil etiladigan Oliy ma'lumotga ega bo‘lgan shaxslarni yuridik mutaxassislikka qayta tayyorlash kurslariga qabul boshlandi.

🎓Kurslarda o‘qish uchun barcha oliy ma'lumotli shaxslar hujjat topshirishlari mumkin.

⏰Hujjatlarni qabul qilish 2024-yilning 2-oktabridan 31-oktabr kuniga qadar qabul.centertsul.uz sayti orqali faqat elektron ravishda amalga oshiriladi.

♻️Qabul kvotasi 100 nafarni (o'zbek tilida), to‘lov-kontrakt miqdori esa 15 700 000 so‘mni tashkil etadi.

❗️Eslatib o‘tamiz, bitiruvchilarga davlat namunasidagi diplom berilib, davlat organlari va boshqa tashkilotlarning yuridik xizmatida yurist va fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organlarida ishlash huquqiga ega bo‘ladi.

☎️+998 71 233 22 14

👉@centertsul

Ходим томонидан корхонага зарар етказилганини аниқлашда...

Ходим томонидан интизомий қилмиш содир этилганида, унга интизомий жазо қўллашдан аввал тушунтириш хати талаб қилиш керак (МК 313-моддаси бўйича)лигини биламиз, тўғрими?

Ходим томонидан ташкилотга зарар етказилганлиги аниқланганда ҳам бунинг сабаблари юзасидан ходимдан тушунтириш хати талаб қилиш мажбурийдир. Бу ҳақида Меҳнат кодексининг 344-моддасида алоҳида талаб бор.

Мазкур моддада ходим томонидан етказилган зарарнинг ўрнини қоплашдан олдин, албатта хизмат текшируви ўтказилиши шартлиги белгиланган. Демак, хизмат текшируви чоғида ёки унинг якунида ходимдан тушунтириш хати талаб қилиниши керак бўлади.

👉@yuristkadr

Фуқаролик судларидаги нотенглик.

Ўша эски гап. Ишга тиклаш ишларида қонунлар ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари учун бошқача, фуқаролик ташкилотлари учун бошқача ишлаяпти. Меҳнат қонунчилигига кўра (эски МК 270-модда, янги МК 560-модда), ишга тиклаш бўйича даъво муддати меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақидаги буйруқ ходимга берилганидан кейин ўтиши керак.

Судларда бу қоида оддий ташкилотлардан бўшаган ходим учун тўғри ишлайди. Бироқ, агар ходим ҳуқуқни муҳофаза қилиш органидан бўшатилган бўлса, судлар тўнини тескари кийиб оладилар. Улар учун буйруқ нусхаси берилмаган бўлса ҳам, “ҳа, ўша вақтда бўшаганини билганми, демак, даъво муддати” ўтган деб унинг даъвосини рад қилади.

ФИБ Ўртачирчиқ туманлараро судининг 2023 йил 26 июлдаги ҳал қилув қарорига асосан судья З.Тураев гарчи ходим буйруқ билан таништирилган бўлса ҳам, аслида унга буйруқ нусхаси берилмаган деб, иш берувчининг даъво муддатини қўллаш ҳақидаги талабини рад қилган.

Тошкент вилояти суди ҳам 2023 йил 27 сентябрдаги ажримига асосан худди шу ҳулосани такрорлаб, иш берувчининг шикоятини рад қилган. Олий судда ҳам иш ходим фойдасига ҳал бўлган. Адолатли ва тўғри қарор.

Лекин, шу ходимнинг ўрнига органдан бўшаган ходим бўлганда, нима бўларди? Эҳҳе!

Хуллас, даъво муддатини қўллашда орган ходимлари ва оддий ташкилотлар борасида нотенглик авж олиб кетди.

👉@yuristkadr

Хотин-қизлар фаоллари диққатига!

Шу кунларда Оила ва хотин-қизлар қўмитаси раҳбарияти ва HR бўлинмаси ходимлари билан учрашув ўтказишга келишиб олдик.

Учрашув давомида барча масалаларни муҳокама қилишга, Қўмитага қўлимиздан келганча амалий ёрдам беришга ҳаракат қиламиз.

Масала муаммони муҳокама қилишда эмас, унинг қонуний ечимини топишда.

👉@yuristkadr

19 октябрь куни сиёсий партия вакиллари иштирокида навбатдаги теледебат ўтказилди. Дебатда ҳар 5 сиёсий партия ўз ташаббусларини аниқ мисоллар билан олиб чиқди.

Жумладан, ЎзЛиДеП вакили арзон уй-жойлар қуриш ва квартиралар сотиб олиш учун узоқ муддатли кредитлар ажратиш бўйича режаларни таклиф қилди.

“Адолат” социал демократик партияси субсидия асосида уй-жой сотган тадбиркорларни қўллаб-қувватлаш таклифини илгари сурди.

“Миллий тикланиш” демократик партияси эса ўзининг халқчиллиги ҳамда аҳолининг фаровон ҳаёт кечириши йўлида кўтараётган ташаббус ва таклифлари билан бошқа сиёсий партиялардан ажралиб турди.

Дебат 3 раунддан иборат бўлиб, унда партиялар савол жавоб пайтида жиддий баҳсларга ҳам қиришишди. Баҳслар давомида “Миллий тикланиш” демократик партияси спикери барча берилган саволларга аниқ ва асосли мисоллар билан жавоб бериш орқали ўз позициясини ҳимоя қила олди.

Менимча, бундай дебатларда партиялар ўзини кўрсата олиши сайловчиларнинг ишончини оширишга хизмат қилади.

#saylov24
👉@yuristkadr

СУД АЖРИМИДАН КЕЙИН ХОТИН ҚИЗЛИК ФАМИЛИЯСИГА ҚАЙТАДИМИ?

САВОЛ:
Мен никоҳдан суд орқали ажрашдим, фамилиям яна эски фамилиямга қайтадими ёки эримнинг фамилиясида қоламанми? Қарорда бу ҳақда ҳеч нима кўрсатилмаган?

ЖАВОБ.
Қисқача тушунтираман. Оила Кодексининг 46-моддасида никоҳдан ажратилганда эр (хотин)нинг ўз фамилиясини ўзгартириши белгиланган. Унга асосан:
➖никоҳга кириш вақтида ўз фамилиясини ўзгартирган эр (хотин) никоҳдан ажратилгандан кейин ҳам шу фамилияда қолишга ҳақли ёхуд унинг хоҳишига биноан суд томонидан никоҳдан ажратиш тўғрисидаги қарор чиқарилаётганда унга никоҳгача бўлган фамилияси қайтарилиши мумкин.

Шу билан бирга Олий суди Пленумининг 2011 йил 20 июлдаги 06-сонли «Судлар томонидан никоҳдан ажратишга оид ишлар бўйича қонунчиликни қўллаш амалиёти тўғрисида»ги қарорининг 30-бандида ҳам “никоҳга кириш вақтида ўз фамилиясини ўзгартирган эр (хотин) никоҳдан ажратилгандан кейин ҳам шу фамилияда қолишга ҳақли эканлиги, бироқ, унинг хоҳишига биноан никоҳдан ажратиш тўғрисидаги қарор чиқарилаётганда суд томонидан унга никоҳгача бўлган фамилияси қайтарилиши мумкинлиги, агар мазкур масала суд томонидан қарор чиқариш пайтида ҳал қилинмаган бўлса, фамилияни ўзгартириш фуқаролик ҳолати далолатномаларини ёзиш органи томонидан никоҳдан ажралишни қайд этиш пайтида ҳал этилиши белгиланган.

Демак, сизнинг масалангиз суд томонидан қарор чиқариш пайтида ҳал қилинмаганлиги сабабли, фамилияни ўзгартириш ФҲДЁ томонидан ҳал этилади.

Ҳозирги холатда 2 холатдан бирини танлаш, яъни қайси фамилияда қолишингиз ўзингизнинг ихтиёрингизга ҳавола.

Экспертимиз Эъзозабону Мамаризаева
Telegram🚀I Instagram 📷 I Youtube 🎬

“Юрист ва кадр” нодавлат таълим муассасасида ўқув курслари қай тартибда ташкил қилинади?

“Юрист ва кадр” ўқув марказида малака оширишни истаган кўпчилик талабгорлар ўқув жараёнлари қай тартибда ташкил этилиши, дарсларда қандай мавзулар ўтилиши ҳақида тўлиқ маълумотни билишни исташмоқда.

Ушбу маълумотлар билан мана бу манзилга кириб батафсил танишиб чиқишингиз мумкин.

👉@yuristkadr