روانشناسی بازار

بازار این روزها به شدت تحت تأثیر فومو است. فومو (FOMO) یا ترس از جا ماندن در بازار، واکنش احساسی است که در آن سرمایه‌گذاران احساس می‌کنند مجبورند در یک سهام، روند بازار، یا فرصت سرمایه‌گذاری شرکت کنند، چون می‌ترسند سود زیادی را از دست بدهند.
این احساس اغلب منجر به تصمیم‌گیری‌های عجولانه و غیرمنطقی می‌شود که معمولاً تحت تأثیر هیجانات بازار، رسانه‌های اجتماعی، یا حرکات سریع قیمت یک دارایی قرار دارد.

اما چگونه از فومو در بازار اجتناب کنیم؟

١. به یک برنامه پایبند باشید: یک استراتژی سرمایه‌گذاری مشخص داشته باشید و از توجه به هیجانات کوتاه‌مدت بازار خودداری کنید.

٢. روی اصول بنیادی تمرکز کنید: قبل از سرمایه‌گذاری، سلامت مالی، ارزش‌گذاری، و چشم‌انداز بلندمدت شرکت را بررسی کنید.

٣. صبر کردن را تمرین کنید: بپذیرید که همیشه فرصتهایی در بازار وجود دارد، پس تصمیمات عجولانه را کنار بگذارید.

@tooresh_com

اینم بگم، خیلی خیلی مهمه که قبل از اینکه هر نهاد دیگه‌ای مثل بانک مرکزی و ... متصدی پذیرش رمز ارزها در کشور بشن، مسئولان بورسی به سرعت در پی پذیرش و تدوین مقررات و ایجاد ساختار برای معامله این ارزها باشن.
امیدواریم موضوع واقعا جدی گرفته بشه!

فارغ از اتفاقات سیاسی اخیر، یکی از دلایل اصلی رشد کریپتوها، پذیرش برخی صندوق های قابل معامله (ETF) بیت‌کوین و اتریوم توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده(SEC) در ژانویه ٢٠٢۴ است.

فقط مارکت کپ همین دو ارز در مجموع حدود ١.۶ تریلیون دلار است. یعنی هم‌اندازه کل تولید کشوری مثل اسپانیا که در رنک ١۴ دنیا قرار دارد.

واقعیت این است که کریپتوها، با پررویی تمام جای خودشان را در اقتصاد دنیا تثبیت کردند و در حال بلعیدن نقدینگی موجود هستند! چاره‌ای نیست، جز اینکه به دنیای اقتصاد دیجیتال سلام گرمی کنیم!

@tooresh_com

Oh My Gosh!

@tooresh_com

یکی از مشهورترین و جالب‌ترین آزمایش‌ها در حوزه مالی رفتاری، “بازی اولتیماتوم” است. این آزمایش نشان می‌دهد که چگونه عدالت و احساسات، تصمیمات اقتصادی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و فرضیه سنتی که انسان‌ها بازیگرانی کاملاً منطقی هستند را به چالش می‌کشد.

مراحل آزمایش:
دو شرکت‌کننده درگیر هستند: پیشنهاد‌دهنده و پاسخ‌دهنده. به پیشنهاد‌دهنده مبلغی پول (مثلاً 10 دلار) داده می‌شود و او باید تصمیم بگیرد این مبلغ را چگونه بین خود و پاسخ‌دهنده تقسیم کند.

پاسخ‌دهنده می‌تواند: پیشنهاد را بپذیرد، که در این صورت هر دو شرکت‌کننده مبلغ مورد نظر را دریافت می‌کنند؛ و یا پیشنهاد را رد کند، که در این حالت هیچ‌کدام از شرکت‌کنندگان پولی دریافت نمی‌کنند.

یافته‌ها:
پیش‌بینی نظریه اقتصادی منطقی: پاسخ‌دهنده باید هر پیشنهادی که صفر نیست را بپذیرد، چون «به هر حال بهتر از هیچ است».
اما رفتار مشاهده‌شده: در عمل، پاسخ‌دهندگان اغلب پیشنهادهایی که ناعادلانه به نظر می‌رسند(مثلاً تقسیم ٩٠ به ١٠ درصد) را رد می‌کنند، حتی اگر این به معنای از دست دادن تمام پول باشد.
در نتیجه بیشتر پیشنهاد‌ها به درصدهایی مانند 30 تا 50 درصد سوق می‌یابد.

@tooresh_com

کار جالب دوستان در مجموعه توسعه ابزار بازار سرمایه.
شخصا از ابزار FindChart خیلی استفاده میکنم. ابزار بسیار جالب و کاربردی است.

این قطعه زیبا به نام Corazón de Niño از رائول بلاسیو را ببنید، بلکه عصبانیت پست قبلی را بشوره ببره!
شب‌تان آرام!

@tooresh_com

سایپا و ایران‌خودرو، آخرین سالهایی که سودده بودند به ترتیب سال ٩۵ و ٩٧ بوده.
توی این سال‌ها چه اتفاق مثبتی در صنعت خودروسازی کشور افتاده؟ کیفیت افزایش پیدا کرده؟! قیمت بالا نرفته؟! رضایت مردم حاصل شده؟!

واقعا پاسخ این سوال ساده چیه: نتیجه این سیاست تثبیت قیمت چی بوده؟!

اگه خیلی بخوایم مثبت نگاه کنیم، به جز اینکه در مجموع ١۶٠ هزار میلیارد تومان زیان انباشته گذاشته روی دست این خودروسازان، یعنی حدود ٢۵ درصد بیشتر از مجموع کل مارکتشون، عایدی دیگه‌ای هم داشته؟!

@tooresh_com

امروز: نحوه خروج سریع و خشن ٧۵٠ میلیارد تومانی حقیقی‌ها از صندوق‌های ETF

@tooresh_com

وقتی بازار بعد مدتها خوبه و تو بی‌دلیل به همه چی میخندی😁

@tooresh_com

پذیره نویسی فاز دوم تامین مالی شگستر در بورس تهران انجام می شود. مجوز این تامین مالی، بالغ بر سه و نیم همت است که مهرماه سال گذشته و در فاز نخست، دو هزارمیلیارد تومان آن با مکانیزم پذیره نویسی از محل سلب حق تقدم از ایدرو و صرف سهام بابت تکمیل سایت کرمانشاه و احداث سایت باشت انجام شد.

هدف پاراگراف بالا تبلیغ سهم نیست، بلکه بیان مزیت‌های‌ بازار است! واقعا این همه پتانسیل در بورس برای تامین مالی تولید، با نرخ بهره بی منطق و عجیب نادیده گرفته شده است. بهتر است به جای سیاست سفت و سخت انقباضی از طریق افزایش نرخ بهره، شرایطی فراهم شود که منابع به سمت بورس سرازیر شود. باور کنید خیرش به همه کشور می‌رسد!

@tooresh_com

ما در کانال روانشناسی بازار، با وجود اینکه بیشتر تمرکزمان بر مباحث روانشناسی بوده است، ولی سعی کرده‌ایم اثرات برخی متغیرهای کلان، خصوصا نرخ بهره را تحلیل کنیم. در روزهای آتی نیز اثرات متقابل این متغیر اقتصادی را به بحث خواهیم نشست.

واقعیت این است که به میزان بیش از حد تصوری، اقتصاد و بازار ما تحت تاثیر نرخ بهره بالای فعلی است. لذا شاید بهتر باشد، همکارانی که دستی بر قلم دارند و یا ارتباطات موثری دارند، این موضوع را بیشتر از هر موضوع دیگری بولد کنند. چون اثر این متغیر بدون شک از مواردی نظیر فروش خودرو در بورس، دستکاری دامنه نوسان و ... خیلی خیلی بیشتر است.

@tooresh_com

زبان فارسی، اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های با معنی و عمیقی برای موقعیت‌های مختلف دارد!
مثلا: «کارد بخوره به شکمت!»

این حال لازلو هنیچ Laszlo Hanyecz است که در سال ٢٠١٠، دو پیتزا را به قیمت ١٠ هزار بیت‌کوین خرید!
البته ٢٢ می به افتخارش به «بیت‌کوین پیتزا دی»معروف شده!

@tooresh_com

از جمله اینکه این نظریه تورم را یک پدیده کاملا پولی می‌داند، در حالی که انواع و همچنین منشأهای گوناگونی برای تورم وجود دارد.

یا مثلاً، به طور مداوم از نقدینگی بالای کشور صحبت می‌شود. در حالی که نقدینگی ١٣٠ میلیارد دلاری در مقابل GDP حدود ۴٠٠ میلیارد دلاری کشور، نسبت ٣٣ درصدی را تشکیل می‌دهد. برای رسیدن به دیدگاه بهتر، در تصویر بالا این نسبت با کشورهای گروه G20 مقایسه شده است. با این مقایسه، به سادگی می‌توان فهمید که سیاست گذاران اقتصادی ما نه تنها زیادی روی یک نظریه خاص تعصبی شده‌اند، با اتکای افراطی بر ابزارهای پولی، کشور را در خطر رکود شدید قرار داده‌اند.

@tooresh_com

بسیاری از دانشگاهیان، فعالان و سیاست‌گذاران اقتصادی، دانسته یا ندانسته، پیروان نظریه مقداری پول QTM هستند. نظریه‌ای که ریشه آن به فریدمن برمی‌گردد و با مفروضات بسیار ساده کننده نئوکلاسیکی معتقد است: تورم یک پدیده پولی است و دلیل آن، وجود حجم پول اضافی در مقابل کالاها و خدمات موجود در یک اقتصاد است.

شیفتگان این نظریه معتقدند که با کنترل حجم پول از طریق افزایش نرخ بهره و یا محدود کردن ذخایر بانک‌ها، می‌توان تورم را کنترل کرد. اما مشکل این نظریه، حداقل در کشور ما، عدم توجه به فرضیات ساده کننده آن است.
ادامه دارد...

@tooresh_com

چندین بار از اول کلیپ رییس کل بانک مرکزی در خصوص گواهی سپرده را پلی کردم که شاید دلیل خاصی پشت این افزایش بوده! ولی واقعا هیچ! بعدش اعتراض بوده رو این نرخ و حالا قول دادند نرخ را بیارن پایین، همین!

یک نکته مهم اینه که الان خیلی مهم نیست حجم سپرده ویژه چقدر بوده و یا خواهد بود، مهم سیگنالینگ به بازار و اقتصاده. همین که بازار بدونه که سیاست‌گذار مسیر دیگه‌ای را در پیش گرفته، در این مرحله کفایت می‌کنه!

@tooresh_com

نگه داشتن نرخ بهره بالا در شرایط تورمی و وجود کسری بودجه دولت، اگرچه ممکن است برخی دستاوردهای سطحی داشته باشد، اما مضرات بسیار بنیادینی دارد:

١. با کاهش شدید مصرف افراد و کسب‌وکارها، اقتصاد را به سمت رکود می‌برد. که نتیجه آن نیز ورشکستگی بیشتر بنگاه‌های تجاری و افزایش نرخ بیکاری است.

٢. به دلیل گران شدن تامین اعتبار، نوآوری و خلاقیت تجاری جای خود را به دلالی و سفته‌بازی می‌دهد. این مسأله بویژه در مورد صنایع تکنولوژیک، موجب کند شدن پیشرفت و در نتیجه تضعیف تاب‌آوری اقتصاد در مقابل چالش‌های آتی خواهد شد.

٣. در شرایطی که خود دولت با کسری روبرو است، افزایش نرخ بهره موجب یک تسلسل در آن خواهد شد. زیرا اولا دولت مجبور است برای ایجاد جذابیت در اوراق جدید، نرخ بهره را بالاتر ببرد. از طرف دیگر، باید بخش زیادی از منابع خود را صرف پرداخت هزینه‌های بهره افزایش‌یافته کند. یعنی اینکه منابع در اختیار برای مصرف حتی در بخش‌های حیاتی نظیر بهداشت، آموزش و... نیز کاهش می‌یابد.

۴. موجب نگه داشتن مصنوعی نرخ برابری ارز می‌شود. در این صورت به زیان صادرات و در جهت منافع واردکنندگان عمل می‌کند.

۵. به شدت در جهت افزایش ضریب جینی و فاصله طبقاتی عمل می‌کند. زیرا در این شرایط تورمی، صاحبان املاک و سرمایه، از محل افزایش قیمت‌های مسکن و یا افزایش بهره پس‌اندازها منتفع می‌شوند. ولی بخش‌های ضعیف جامعه به طور همزمان زیر بار تورم و نرخ بالای دریافت اعتبار له می‌شوند.

اینها تازه گوشه‌ای از اثرات و نتایج قابل مشاهده‌ است. با این حال، اصرار به نگه داشتن نرخ بهره بالا در شرایط تورمی فعلی اقتصاد ایران واقعا مشخص نیست! ضمن اینکه اصرار بر اتخاذ سیاست پولی(از طریق افزایش نرخ بهره)، در شرایطی که بخش قابل‌توجهی از تورم موجود، ساختاری و نه پولی است، جای سوال اساسی دارد!

@tooresh_com

وزارت صمت مجددا موضوع عرضه خودرو در بورس را رد کرد. استدلال هم این است که خودرو کالای نهایی مصرفی است و این نوع کالاها در هیچ جای دنیا در بورس عرضه نمی‌شوند. استدلالی که به نظر کاملا صحیح است و واقعا بحثی در آن نیست.

اما مسأله‌ این است که در هیچ جای دنیا هم خودرو به این شکل به زیان خودروساز و در قالب لاتاری فروخته نمی‌شود. یعنی نمی‌شود ‌به بخش دلخواه یک قاعده استناد شود و موضوع ریشه‌ای‌تر آن را بیخیال شد.

@tooresh_com

در انتخابات آمریکا، احتمالا ترامپ رئیس‌جمهور بعدی خواهد بود.
رمزارزها اکثرا سقف زدند، شاخص دلار هم مثبت قابل‌توجهی را تجربه کرده است. این بازارها به استقبال ترامپ رفته‌اند و بعید است که با سورپرایز دیگری مواجه شوند.

@tooresh_com

به نظر می‌رسه انتخابات در کانال ما بره دور دوم😁

یعنی حتی تو این کانال هم نمیشه به نتیجه قاطعی رسید، بعد ما میریم نتایج نظرسنجی‌های ایالت ویسکانسین را می‌خونیم😁

@tooresh_com

ماشین بازار سرمایه و وعده‌های مسئولان!

@tooresh_com

انتخابات آمریکا و ساز و کار الکترال‌کالج

بر اساس قانون، هر یک از پنجاه ایالت آمریکا دارای تعداد مشخصی رای الکترال است که این تعداد تقریبا بر اساس میزان جمعیت هر یک اعطا شده است. مثلا بیشترین رای الکترال مربوط به ایالت کالیفرنیا با ۵۴ رای است. مجموع رای‌های الکترال نیز ۵٣٨ است. برای پیروزی نهایی در انتخابات مجموعا به ٢٧٠ رای الکترال نیاز است.

پس از انتخابات، همه رای‌های الکترال مربوط به هر ایالت، به نامزدی اعطا خواهد شد که در آن ایالت برنده شده است. مثلا نامزد برنده در ایالت تگزاس، همه ۴٠ رای الکترال این ایالت را کسب خواهد کرد.

طبق قانون، رای الکترال تعیین‌کننده پیروز نهایی است نه اکثریت نسبی. مثلا در سال ٢٠١۶ با وجود اینکه در کل آمریکا هیلاری کلینتون حدود ٣ میلیون بیشتر از ترامپ رای کسب کرده بود، ولی ترامپ با کسب ٣٠۴ رای الکترال، برنده نهایی انتخابات شد.

@tooresh_com

چند سالی میشه که ماشین بازار سرمایه کلا ٢ روز درست و حسابی هم راه نمیره.

هر وقت هم روشن میشه همچین همگی میپریم بالا، فکر میکنیم الان قراره با سرعت ١۶٠ تا بره و ما هم کیف کنیم از هیجانش. ولی دوباره تو سرعت ۴٠تا از همه جاش صدا درمیاد، نصف قطعات هم ول میشه تو جاده!

حالا جالب اینه که تا یه استارتی هم میخوره همگی همون‌طور که خوشحال پشتش نشستیم، دستامون هم بالاست داریم برای بازارهای دیگه خط و نشون می‌کشیم و بلند میخونیم: ما رفتیم بای‌بای، ما رفتیم...

اوپس! دوباره همه بپریم پایین که چرخ در رفت...!

@tooresh_com

صندوق‌های اهرمی یا Leverage Exchange Traded Funds ها از سال ٢٠٠۶ مجوز ورود به بازار آمریکا را گرفتند. در همان بازار آمریکا هم این صندوق‌ها را صندوق‌های بسیار پر ریسک می‌دانند که صرفا مناسب تریدهای روزانه‌اند، نه نگه‌داری بلندمدت. در نتیجه به شدت توسط نهادهای ناظر بررسی و کنترل می‌شوند.

اینکه این صندوق‌ها بدون اعلام هشدارهای لازم و کنترل‌های سفت و سخت، به طور آزادانه در بورس ایران فعالیت دارند و روزانه بخش مهمی از حجم کلی معاملات را به خود اختصاص می‌دهند، واقعا یک مسأله اساسی است.

متاسفانه تا صحبت از نظارت بیشتر می‌شود نیز برخی دوستان، موضوع مانع نشدن برای رشد ابزارهای بازار را پیش می‌کشند. واقعیت این است که LETF ها در کل دنیا مدرن است و هنوز اصطلاحا به طور کامل جواب پس نداده است؛ حال اینکه کاملا باز و با نظارت حداقلی در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد واقعا جای تعجب دارد. این را گفتیم که شاید قبل از بحران بعدی، قدری عمیق‌تر به مسائل این صندوق‌ها اندیشیده شود.

@tooresh_com

ما دوتا اصطلاح جالب در ادبیات مالی داریم:
یکی Liquidity به معنی نقدشوندگی
دیگری Liquidation به معنی انحلال

احتمالا در بورس ما این دو مفهوم به یک معنی به کار برده می‌شوند!

@tooresh_com

حدود ٧۵ درصد شرکت کنندگان محترم در نظرسنجی معتقدند این شرایط طبیعی نیست.

ما هم مدتهاست که معتقدیم شرایط واقعا طبیعی و مبتنی بر فاکتورهای تجربه شده بازارها نیست. در این وضعیت نرخ بهره بالا، زیان صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری به شدت و به سرعت قابل انتقال به به سایر بخش‌هاست.

ناامیدانه! امیدواریم همه مسئولین بورسی و غیر بورسی شرایط بحرانی را دریابند، این وضعیت خیلی قابل ادامه دادن نیست.

@tooresh_com

واقعا بازار جوری شده که هر چی را قبلا با زیان سنگین و با اشک و آه فروختی، الان خوشحالی و لبخند میزنی که خوب شد فروختم!

@tooresh_com

روانشناسی بازار pinned «رفتار این روزهای بازار؟»

ما قبلا یه چیزایی تو ریاضی خونده بودیم، ولی الان کاربردش را کامل متوجه شدیم. بورس داره طبق فرمول زیر می‌ره یا چی؟!

Lim x --> 0


@tooresh_com

قبلا راجع به نرخ بهره زیاد بحث کردیم.

الان خبرهایی میرسه که قراره در مورد نرخ بهره تصمیم‌گیری بشه. امیدواریم بانک مرکزی به طور جدی در جهت اصلاحش حرکت کنه.
نه فقط به خاطر بورس، بلکه به خاطر کل اقتصاد. تداوم آشفتگی فعلی در بازار پول، برای کل تولید و اقتصاد کشور خطرناکه.

@tooresh_com

از Chat GPT پرسیدم در این شرایط پر خبر جنگی چه کاری بهتر است؟ جوابش برام جالب بود:

On a personal level, it might help to limit your exposure to news about the war and conflict. While staying informed is important, too much negative news can increase stress and make it harder to stay calm and make good decisions.

@tooresh_com

اونایی که برکت خریداران طلا در روز ١٣ صَفر را پیش‌بینی کرده بودند، بیاریم ببینیم نظرشون راجع به بورس چیه؟!


@tooresh_com

واژه Speculation در مفاهیم سرمایه‌گذاری به معنی «سفته‌بازی» ترجمه شده است.

معنی عمومی آن «حدس و گمان» است. وقتی مربوط به بازار می‌شود، حدس و گمان به هر سمتی می‌رود. از برآورد فروش و سود و روند قیمتی گرفته تا تفسیر انواع و اقسام اخبار سیاسی، اقتصادی...

بنابراین اگرچه به شوخی و یا حتی گاهی جدی گفته می‌شود که «جنگ فقط در رسانه‌ها و گروه‌های بورسی در جریان است»، ولی واقعیت این است که این شغل در همه جای دنیا با حدس و گمان عجین است.
ویژگی ذاتی این شغل حدس و گمان و داستان‌سرایی Narration است.

این موضوع وقتی در کنار ویژگی ذاتی ریسک‌گریزی و زیان‌گریزی انسان قرار می‌گیرد، به گونه‌ای عمل می‌کند که وزن بسیار بالاتری به اخبار و تحلیل‌های منفی می‌دهد. بنابراین به جای زشت‌انگاری رفتارهای طبیعی بورس‌بازان، بهتر است راهکارهایی برای بهبود شرایط کسب‌و کار یافته شود.

@tooresh_com

طلا و رمز ارزها این روزها در حال ثبت رکورد های جدید هستند.
کل نقدینگی دنیا حدود ۶٧٠ تریلیون دلار است. رشد نقدینگی دنیا در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری در رمز ارزها را در کنار طلا به شدت رونق بخشیده است.

واقعیت این است که مارکت‌کپ ١٨.۴ تریلیون دلاری طلا(حاصلضرب قیمت فعلی اونس در کل ذخیره استخراج شده طلا) کمتر از ٣ درصد کل نقدینگی دنیاست.

مارکت‌کپ رمزارزها حدود ٢.۴ تریلیون دلار است. اگرچه طلای ارزشمند راه هزاران ساله پیموده است، اما شاید رونق رمزارز به یک دهه هم نمی‌رسد.

ولی دنیا آنقدر نقدینگی داشته و تشنه سرمایه‌گذاری بوده است که هم طلا و هم رمز ارز را به سرعت برق به سقف‌های جدید برساند.

@tooresh_com

بازار به طرز عجیبی در این ١.۵ سال بی رحم بوده است.
هر وقت هم مستأصل می‌شود، تمام نگاهش می‌رود سمت متولیان و مسئولان. چند سال گذشته تمام علت‌ها را در رئیس سابق سازمان بورس جستجو می‌کرد؛ همین الان هم منتقد جدی بی‌عملی مسئولان جدید اقتصادی و بورسی است.

سهامدار بیچاره گناهی هم ندارد، در این شرایط سخت و تورمی، بی دفاع گوشه‌ای نشسته و در حال تماشای آب شدن پس‌انداز و سرمایه‌اش است.

در این شرایط پنیک حاصل از جنگ، هر کس چیزی می‌گوید: دامنه نوسان، حجم مبنا، حدنصاب صندوق‌ها، تزریق مستقیم پول،...
ولی واقعیت این است که همه اینها آزمون و خطاهای ناامیدانه‌ای هستند که اصلا معلوم نیست چه سرانجامی دارند...

بپذیریم که راهکارهای درست و منطقی مثل همه بازارهای دنیا خارج از این ابزارهای دم‌دستی است. از کاهش تنش‌های سیاسی که بگذریم، این کلان متغیرهای اقتصادند که قابلیت تغییر جهت بازار را دارند: متغیرهایی مانند نرخ بهره، نرخ ارز، نرخ فروش محصولات، ...

@tooresh_com

وضعیت بازار!

@tooresh_com

گاهی همه چیز طبیعی به نظر می‌رسد تا زمانی که حباب شروع به تخلیه می‌کند.
هر حبابی هم یک داستان قابل قبول دارد، داستانی که همه چیز را توجیه می‌کند.

بین سالهای ١٩۵۶ تا ١٩٨۶، قیمت زمین در ژاپن ۵ هزار درصد افزایش یافت. در پیک قیمتی، قیمت هر متر مربع زمین در توکیو به حدود ٣۵٠ برابر همین میزان در زمین‌های منهتن نیویورک رسیده بود.
یا مثلاً کاخ امپراتوری توکیو معادل کل ایالت کالیفرنیا ارزشگذاری می‌شد.
اما اوایل دهه ٩٠ و با ترکیدن حباب، تا بیش از یک دهه بازده کلیه دارایی‌ها منفی بود.

@tooresh_com

شاید هیچ شاخصی به اندازه صورتحساب سود و زیان کارگزاری مفید، اوضاع نامناسب یک سال اخیر بازار سرمایه را به این خوبی نشان نمی‌دهد.

همه چیز تقریبا عادی است، جز درآمد کارمزدها که ۴۵ درصد کاهش داشته است!

@tooresh_com

یک مدل رفتار سرمایه‌گذاری هم داریم که مخصوص بازار خودمان است و بیشتر شبیه بازی جِنگا است.
یعنی یک جوری با اعصاب آرام و بطور حساب شده، طی ٣.۵ ساعت معاملات باید حجم مبنا را در صف خرید بدهیم که مبادا لرزشی در صف ‌ایجاد شود. واقعا مرحبا!

@tooresh_com

واقعا لازمه یکبار دیگه یادآوری بشه که سعی کنید در جانگل‌تایم معامله نکنید. چه اونی که میفروشه و چه اونی که صف خرید دیده و تصورش اینه که این صف دیگه تا آخر بازار هست و بی محابا می‌ره تو صف.

@tooresh_com

این تغییرات دامنه نوسان هم ما را یاد جلسات کمیته بحران آلودگی هوا میندازه.
شاخص آلودگی هوا که از ١۵٠ رد میشد، باید منتظر می‌موندیم که جلسه تشکیل بشه و نهایتا هم به عنوان راهکار: مدارس تعطیل می‌شد.

الانم فقط منتظریم جلسه‌ای تشکیل بشه و در اون به تفصیل، تجربه همه کشورهای دیگه دنیا بررسی بشه، در انتها هم فقط دامنه را کم یا زیاد کنیم، همین!

@tooresh_com

از اون بازارهایی است که واقعا ٣.۵ ساعت زیاده براش.
یه عده هم از صبح درگیر پیدا کردن فروشنده‌های حقوقی خودرواند.
کل فروش حقوقی خودرو ١۵ میلیارد بوده، اگه واقعا با این عدد بازار جابجا میشه که اوضاع خیلی خرابه!

@tooresh_com

در یک آزمایش، یک اردک‌ماهی را در آکواریومی کنار تعداد زیادی ماهی قرار دادند. اما محل زندگی آن‌ها با یک شیشه از هم جدا شده بود. هر وقت اردک گرسنه میشد و قصد داشت به ماهی‌ها دست یابد، با شیشه حائل برخورد می‌کرد. آنقدر این موضوع تکرار شد که اردک کاملا از رسیدن به ماهی ناامید شد و دست از تلاش برداشت. در این وضعیت، شیشه حائل برداشته شد و ماهی‌ها به سادگی حتی زیر پاهای اردک هم پرسه می‌زدند‌، اما اردک کاملا بی اعتنا بود.

این موضوع با عنوان درماندگی آموخته شده Learned Helplessness مطرح شده و در مورد انسان ها نیز صدق می‌کند. در واقع، وقتی همه تلاش‌ها به نتیجه منفی ختم می‌شود، دیگر همگی دست از آزمون یک موقعیت جدید برمی‌دارند و تسلیم می‌شوند.

در بازارها وقتی افراد با انواع سیگنال، اندیکاتور، خبر خوب، سود و فروش خوب و ... راه به جایی نمی‌برند و در تحلیل اوضاع شکست میخورند، از جایی به بعد دیگر کاملا نسبت به هر خبر خوب و هیجان‌انگیز بی تفاوت می‌شوند. نتیجه‌اش هم می‌شود بازاری که توان نوسان مثبت ٢ درصدی هم ندارد!

@tooresh_com

صرفا جهت مقایسه ‌های عددی و بدون توجه به دلایل:

نقدینگی کل(M2)، کل پول در گردش اقتصاد را اندازه می‌گیرد. این عدد برای ایران هم‌اکنون حدود ٨ هزار همت است و برای کشوری مانند آمریکا ٢٢ تریلیون دلار.

تخمین زده می‌شود که ارزش کل مسکن آمریکا حدود ۵٠ تریلیون دلار باشد. به عبارتی، نسبت نقدینگی کل به ارزش خانه‌ها در آنجا حدود ۴۴ درصد است. یعنی نقدینگی آمریکا قادر است نزدیک به نصف املاک مسکونی آنجا را برای معامله حمایت کند.

برگردیم به ایران و هنوز نزدیکتر، یعنی تهران. گفته می‌شود که حدود ٢.۵ میلیون واحد مسکونی در تهران موجود است. اگر ارزش هر کدام از آنها را بطور متوسط ١٠ میلیارد تومان فرض کنیم، به عددی حدود ٢۵ هزار همت میرسیم. به عبارتی، صرفا ارزش املاک مسکونی تهران بیش از سه برابر کل نقدینگی کشور است!

اگر به طور تخمینی، ارزش املاک تهران را معادل ٢٠ درصد ارزش کل املاک کشور در نظر بگیریم، نسبت مقایسه‌ای نقدینگی به ارزش املاک کشور، به حدود ۶ درصد می‌رسد! به عبارتی، نقدینگی کشور کفاف ۶ درصد املاک مسکونی کشور را می‌دهد.

@tooresh_com

این شاخص ٢.١٠٠، مگنتی چیزی داره که ما چهار ساله مثل ساعت پاندولی دورش میچرخیم؟!

@tooresh_com

معمولا هدف از بستن بازار، یا تغییر دامنه یا هر محدودیت دیگری در شرایط هیجانی، این است که اصطلاحا بازار فرصت داشته باشد تا به خود بیاید و منطقی‌تر تصمیم بگیرد.

این محدودیت‌ها نمی‌تواند خیلی بلند مدت باشد، چون از طرف دیگر بازار را با مسائل جدید دیگری مواجه می‌کند.
به عبارتی، ادامه روند فعلی و منفی خوردن روزانه یک درصدی سهام، نه تنها مطلوبیتی ندارد، قطعا مشکلات جدیدی را نیز اضافه خواهد کرد.

@tooresh_com

با این رد و بدل سریع اخبار و همچنین اوضاع نفت و طلا، شاید بهتر باشه مسئولین بورسی از همین الان راجع به بازار فردا تصمیم بگیرند.

اصلا بحث وقوع یا عدم وقوع اتفاق خاصی نیست، همین حساسیت شدید بازاری‌ها در پیگیری اخبار، یعنی با شرایط نرمال خیلی فاصله داریم.
به هر حال نیازه که با فاکتورهای مختلف تصمیم مناسبی به جای صرفا محدودیت نوسان بگیرند. شاید توقف موقت معاملات، دیگه الان واقعا گزینه مناسبی باشه.

@tooresh_com

بازار در سال ١۴٠٣ با قوی‌های سیاه بزرگی مواجه شده است.

قوی سیاه Black Swan معرف حوادث عجیب و غیر قابل پیش‌بینی است. نسیم طالب در کتاب «قوی سیاه»، ویژگی‌های اون را به صورت زیر بیان میکنه:
۱. ناگهانی و خارج از انتظارات عادی
۲. اثر سنگین و نامتعارف
۳. توجیه پس از وقوع مبنی بر قابل پیش‌بینی بودن.

به عبارتی، قوی سیاه حادثه‌ای است که اصلا سناریویی برای آن در ذهن تحلیلگران طراحی نشده و ناگهانی است. در کتاب هم موضوع حادثه ۱۱ سپتامبر به عنوان مثال مطرح می‌شود.

پس هر حادثه یا سناریویی که به آن وزن می‌دهیم یا احتمال بالا برایش در نظر میگیریم، قوی سیاه نیست. قوی سیاه کاملا غیر منتظره و خارج از تصور عادی است.

حوادث سال ١۴٠٣ را یکبار دیگر مرور کنید.

@tooresh_com

قبلا هم گفتیم، شرایط پنیک را نمیشه مثل شرایط عادی دید و اجازه داد بازار روال عادی خودش را دنبال کنه. مثل نمونه‌ای که متاسفانه چند ماه پیش داشتیم و عملا خیلی دیر تصمیم به تغییر در روند عادی گرفته شد.
مدعی هم نیستیم که تغییر دامنه بهترین کار ممکنه، ولی قطعا بهتر از هیچ کاری نکردنه.

بازار الآنم وضعیت زیاد خوبی نداره، ولی به هر حال قدری خودش را بهتر پیدا کرده. در همه شرایط پنیک‌ بهتره یه کم زمان بخریم تا قدری منطق هم در کنار هیجان نقش بازی کنه.


@tooresh_com