Publications du canal Sinaps – ilmiy-ommabop portal

84 marta Nobel mukofotini ola olmagan olim

Arnold Zommerfeld (1868–1951) — nemis fizigi va matematigi. Oʻz sohasida yuksak yutuqlariga qaramay, olim biror marta ham Nobel mukofotiga sazovor boʻla olmadi, garchi uning nomzodi 84 marta qoʻyilgan boʻlsa-da.

✹ Mavzuga doir: Nobel 2023 mukofotini kimlar va nima uchun oldi?

@sinapsuz

📷 Fototuzoq uchun atir

Koʻpchilik zoologlar yaguar va yoʻlbarslarni fototuzoqrlarga jalb qilish uchun Calvin Kleinʼning “Obsession for Men” atiridan foydalanadi. Mazkur hid yovvoyi mushuklarni oʻziga jalb etishi bilan mashhur.

✹ Mavzuga doir: Nega texasliklar uyida yoʻlbars boqadi? 🎥

@sinapsuz

🐈 Kosmosga chiqqan mushuk

Felliset — koinotga sayohat qilgan tarixdagi ilk mushuk. Parvoz 1963-yil 18-oktabrda Fransiyaning Aviatsiya tibbiyoti oʻquv va tadqiqot markazi tomonidan tashkillashtirilgan.

✹ Mavzuga doir: Insoniyat tarixidagi kosmosga uchgan ilk kosmonavt

@sinapsuz

🚴‍♂️🚴‍♀️ Tour de France

Tour de France — Fransiyada yuz yildan ortiq vaqt davomida o‘tkaziladigan dunyodagi eng mashhur va nufuzli velosiped poygasi.

✹ Batafsil: “Tur de Frans” poygasiga xush kelibsiz!

@sinapsuz

🐧 Drakula toʻtiqush

Psittrichas fulgidus — Yangi Gvineyada yashovchi qush turi boʻlib, oʻta noyob koʻrinishi sababli drakula toʻtiqushi deb ham ataladi.

Uzunligi — 50 cm, oʻrtacha vazni esa 490–680 gramm. Bu tur kamayib bormoqda va yoʻq boʻlib ketish xavfi ostida hisoblanadi. Hisob-kitoblarga koʻra, sayyorada taxminan 21 ming juft qush qolgan.

@sinapsuz

🏃 Inglizcha ketish

Уйти по-английски — xayrlashmasdan ketish hollarida ishlatiladigan atama.

Aslida bu atama “Fransuzcha ketish” boʻlishi kerak — 1756–1753-yillarda Angliya va Fransiya oʻrtasida boʻlgan urushda koʻp fransuz askarlari urushdan qochishi kuzatilgan, shu sababli inglizlar bu atamani ishlata boshlagan. Fransuzlar esa bundan xafa boʻlib, atamani “Inglizcha ketish” deb oʻzgartirgan.

@sinapsuz

👸 Xurram sulton

16-asrda bir slavyan ayol asirga olinib, Istanbulga qul sifatida olib kelinadi. Oʻzining quvnoq va xushchaqchaq feʼl-atvori uchun unga “Xurram” (shod, xursand) deb nom qoʻyishadi. Xurram vazir tomonidan Sulton Sulaymonga tuhfa qilinadi va uning 300 nafar kanizakdan iborat haramiga kiradi.

Keyinchalik u Sultonning sevimli xotini va “Xurram sulton” hamda Roksolana nomlari bilan tanilgan Usmonli imperiyasining eng nufuzli malikalaridan biriga aylanadi.

@sinapsuz