📝ЯЛТИРОҚ ҚОЗОНЧА.
Лобар фарзандларини оёққа турғазиш учун нималар қилмади дейсиз… Тўғри Лобар ёлғиз аёл эмас, аммо ҳамма нарсага ўзи ҳаракат қилишга мажбур. Турмуш ўртоғи ҳеч қаерда ишламайди. Баҳона иш йўқ. Бозорга чиқиб арава тортишга ёки мардикорчилик қилиб оила боқишга ўзини лойиқ кўрмайди. Учта болани едириш, кийинтириш керак. Шундай қилиб у ҳамширалик касбидан ташқари, уйда бўлган кунлари ишлаш учун қўшимча иш қидира бошлади, ахир ҳамшираликдан топган пули рўзғорни бир қисмига зўрға етарди, холос. Уни иш қидираётганини эшитган бир бадавлат қўшниси уй юмушларига қарашиб юрса, яхшигина пул тўлаши мумкинлигини айтди. Лобар жон деб рози бўлди.
Ҳафтада уч кун шифохонада ишлар, қолган кунлари эса эртадан кечгача қўшнисини уйида бўларди. Қўшниси роса бой бадавлат яшарди. Ҳар куни зиёфат. Бир куни роса катта зиёфатдан кейин йиғиштириб турган Лобарни олдига уй бекаси келиб:
- Биз дам олгани кетяпмиз. Калитни ташлаб кетаман. Сиз бемалол йиғиштириб кейин қулфлаб кетарсиз. Икки кундан кейин келамиз, деди.
- Хўп, деб жавоб берди Лобар.
Идишларни ювиб жойига жойлаштирар экан, жавонлардаги турли туман ялтироқ қозончаларни кўриб роса ҳаваси келди.
Қанийди мендаям ҳеч бўлмаса биттагина шунақа чиройли қозончам бўлса деб орзу қилдию, кўз олдига ўзини эски қийшайиб кетган қозонини келтириб, хўрлиги келди.
Биттасини олсам нима қиларкина, ахир бу ерда сон саноқсизку, бунақа идишлар. Қўшним қаердан билиб ўтирибди, бизникига ҳеч қачон меҳмонга кирмайдику. Битта қозончани қўлига олди. Эшикларни қулфлаб уйи томон шошилар экан, юраги қинидан чиққудек уриб, нафас олишлари ҳам қийинлашиб борарди.
Йўқ, ўғирлик қилиш яхши эмас. Эй Худо, нималар қилаяпман. Ярим йўлда тўхтадию, ортига қайтди. Қозончани жойига қўйиб, бироз енгил тортгандек бўлди ва эгри йўлдан қайтгани учун хотиржам виждон билан уйига қайтди. Орадан бир ҳафта ўтди. Бугун Лобарни туғилган куни. Қўшнисиникига уй йиғиштириш учун чиқиши керак. Энди чиқишга тайёргарлик кўраётган ҳам эдики, эшик тақиллаб қолди. Эшикни очса, қўшниси турибди.
- Яхшимисиз, Лобархон?
- Вой, ассалому алайкум. Келинг–келинг. Ичкарига киринг.
- Йўқ, рахмат. Вақтим йўқроқ. Кеча болаларингиздан бугун туғилган кунингиз эканлигини эшитгандим. Бугун йиғиштиргани чиқмай қўяверинг, болаларингиз билан туғилган кунингизни нишонланг. Ҳа, айтганча мана бу биздан совға.
У шундай деб бир қутини узатди.
- Раҳмат, умрингиздан барака топинг, бекор овора бўлибсиз-да, уялиб совғани олди Лобар. Қўшниси кетди, Лобар совғани кўтариб уйига кирар экан, ўша кунги қилиғи эсига тушиб виждони яна бир бор жизиллаб кетди. Қандай яхши инсонлар…
Ман шу инсонларни уйидан ўғирлик қилмоқчи бўлдимми? Қандай килиб бу даражагача бордим, ахир бировни ҳаққидан қўрқадиган аёл эдимку, балки йўқчилик мани шу куйга солдимикин. Йўқ, бу иш учун ўзимни ҳеч қачон кечирмасам керак. Хайрият, вақтида у ниятимдан қайтдим, барибир ўғирликни нияти ҳам ҳаром. Ичкарига кириб қутини аста очди, не кўз билан кўрсинки, қутида чиройли қозонча турарди. Худди тунов куни ўғирламоқчи бўлган қозончасига ўхшаш қозонча.
Кўзига ёш келиб, Аллоҳга шукур деб йиғлаб юборди. Унга совға эмас, ҳаётни ажабтовур ҳикмати қаттиқ таъсир қилганди