✨🌸🍁💫 သူမဟာ ဉာဏ်အမျှော်အမြင်နဲ့ပြည့်စုံလွန်းတာကြောင့် ဆွလ်သွာန် အဗ်ဒွရ်ရဟ်မာန် (III)နဲ့ သူရဲ့သား ခလီဖဟ် ဟာကင်မ် (II) (၉၆၁-၉၇၆) ရဲ့ လက်ထပ်မှာ အမျိုးသားတွေကို ကျော်လွန်ပြီး ဘုရင့်စာပြန်တော်အတွင်းရေးမှူး အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သူလည်းဖြစ်ပါတယ်။ သူမရဲ့ကဗျာအရေးအသားပိုင်နိုင်မှုနဲ့အတူ၊ သင်္ချာဥပဒေတွေနဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှု ကျွမ်းကျင်တာကြောင့် သူမကအထူးကျော်ကြားခဲ့ပါတယ်။
🎀အစ္စလာမ့်ရွှေခေတ်အတွက် လွဗ်နာက ဒမတ်စကတ်၊ ကိုင်ရို၊ ဘဂ္ဂဒက် အစရှိတဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနဲ့ တောင်အဖရိကကို ရှားပါးတဲ့စာပေတွေ စုဆောင်းဖို့ရာအတွက် တကိုယ်တည်း ခရီးတွေထွက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင်သူမက ကျေးလက်ဒေသက စာတတ် ပေတတ် အမျိုးသမီးတွေကို အဖိုးတန် စာအုပ်စာပေတွေ ကူးယူတဲ့နေရာမှာ စီမံခန့်ခွဲပေးပြီး ယုံကြည်စွာ အားကိုးခြင်းဖြင့် လူမှုအဖွဲ့အစည်းမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ပညာရေး အရေးပါမှုကို ဖော်ပြခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ လွဗ်နာက သူမတတ်မြောက်ထားတဲ့ လက်တင်၊ ဟီဘရူး၊ စတဲ့ဘာသာစကားတွေနဲ့စာပေတွေကို စပိန်ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့တဲ့ အပြင် သာမန်လူတွေနားလည်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ စာပိုဒ်တွေအတွက် တိကျရှင်းလင်းတဲ့ သူမရဲ့သဒ္ဒါလက်ရာ၊ ကလောင်ချက်တွေနဲ့သဘောပေါက်စေခဲ့သူပါ။ သူမရဲ့ ပြည်စုံလွန်းတဲ့ အရည်အချင်းတွေကြောင့် (ယခု စပိန်နိုင်ငံလို့ ခေါ်တဲ့) အင်ဒလူစီယာပြည်နယ်မှာတည်ရှိတဲ့ ကော်ဒိုဘာမြို့ရဲ့ တော်ဝင်စာကြည့်တိုက်က စာအုပ်ပေါင်းငါးသန်းကျော်ရှိခဲ့ပြီး၊ အဲ့ခေတ်အချိန်အခါမှာ အရေးအပါဆုံးနဲ့ လူတွေမှီခိုအားထားခဲ့ရဆုံးသော စာကြည့်တိုက်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
📜ပညာဟာမျှဝေခြင်းမရှိဘဲ မပြည့်စုံဘူးလို့နားလည်ခဲ့တဲ့ လွဗ်နာဟာ လမ်းပေါ်က ကလေးတွေကိုလည်း တွေးခေါ်မှုနဲ့ အတွက်အချက်ပညာတွေကို တတ်မြောက်အောင်သင်ကြားပေးပြီး အစ္စလာမ့်ရဲ့မျိုးကောင်းစေ့တွေကြဲခဲ့ပါသေးတယ်။
🌙💫 သမိုင်းပညာရှင် အိဗ်နု ဗရှ် ကာဗလ်က သူမနဲ့ပက်သက်ပြီး “လွဗ်နာက အရေးအသားမှာ သဒ္ဒါရော၊ ကဗျာပါမကျန် ပြောင်မြောက်သူ ဖြစ်ပါတယ်။ သူမရဲ့ သင်္ချာဉာဏ်ကလည်း နက်ရှိုင်းလှတယ်။ သူမဟာ တခြားတွေးခေါ်မှုဆိုင်ရာ သိပ္ပံတွေမှာပါ ထူးခွန်ခဲ့သူပါ။ အုမိုင်ယာ နန်းတော်ထဲမှာ သူမလောက်အပြည့်စုံဆုံးသော ပညာရှင်မရှိခဲ့ပါဘူး။” လို့ ညွှန်းဆိုရတဲ့ထိ ပြောင်မြောက်ခဲ့တဲ့အမျိုးသမီး ပညာရှင်တစ်ယောက်မို့ အတုယူနိုင်ဖို့ IIB ကနေ မျှဝေပေးလိုက်ပါတယ်။
📖Reference - A Prominent Muslim Woman: Lubna of Córdoba & Lubna of Córdoba biography
✍🏻 Translated and Contributed by Myat Thu Zar Lwin
#muslimah #characters #rolemodel #islam #history #womeninislam #islamicinstituteofburma #iib