Dr. Estifanos(MD, Psychiatrist)-ዶ/ር እስጢፋኖስ

ለመሆኑ Personality ምንድን ነው?

***

Personality( ባህርይ/ማንነት): ለህይወት/ለራሳችን ያለንን አመለካከት፣ ለሚያጋጥሙን ሁነቶች የሚኖረንን ግብረመልስ፣ አድራጎታችን፣ ከሰዎች ያለንን ተግባቦት፣ ውስጣዊ ስሜትን የምናስተናግድበት አግባብ፣ ውስጣዊ ተነሳሽነታችንን እና መሰል ጉዳዮችን የሚመለከት እና እኛነታችን የሚገለጥበት መለያችን ነው::

ይህ ማንነት አንድም በተፈጥሮ የምንቸረው፤ ሌላም በኑረታችን እየተገነባ የሚሄድ ነው::

የሰው ልጅ ባህርይ/ማንነት እንደየመልካችን አይነተ ብዙ ቢሆንም፤ ጠቅለል አድርገን ብንቃኘው በሚከተሉት አምስት አበይት መለያ ባህርያት ከፍሎ ማየት ይቻላል::

1- Openness to experience:-

አዳዲስ ነገሮችን በማፍለቅ ፣ በማጠየቅ፣ በመፈላሰፍ፣በመመራመር፣በመራቀቅ፣ጥበብን በማፍለቅ፣ውበትን በማድነቅ ይታወቃሉ::

2- Conscientiousness-

ጥንቁቅ፣ ንቁ፣ በመርህ የሚኖሩ አይነት ናቸው::

3- Extraversion-

ግልጽ፣ ነገረ ስራቸው ፊት ለፊት የሆነ፣ ከሰው መቀላቀል የሚሆንላቸው፣ ተጫዋች እና ተግባቢ አይነት ሰዎች ባህርይን ይወክላል::

4- Agreeableness-

የሌሎች ስሜት ግድ የሚሰጣቸው፣ ሩህሩህ እና ስሜተ ስስ አይነት ሰዎች ባህርይን የሚወክል ነው::

5- Neuroticism -

ጭንቀታም፣ ስሜታቸውን መቆጣጠር የሚያቅታቸው አይነት ሰዎች ናቸው::
ይህ ባህርይ ያለባቸው ሰዎች ለድብርት እና ጭንቀት ህመሞች ተጋላጭነታቸው ከፍ ያለ ነው::

ከላይ የተጠቀሱት አምስቱም ባህርይዎች አቻ ተቃራኒ ባህርያት አላቸው::

ከላይ ከተጠቀሱት ውስጥ እናንተን ይገልጣል ብላችሁ የምታስቡት የቱን ነው?

አሻም ለአለማችን!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ የሚከተሉትን ገጾች ይወዳጁ:-
https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

Dr. Estifanos(MD, Psychiatrist)-ዶ/ር እስጢፋኖስ pinned «159 ሰዎች ድምጽ ሰጥተዋል:: personality disorders 46% ድምጽ በማግኘት ለዚህ ዙር(ማለትም ቅዳሜ የካቲት 1 ለሚኖረን ውይይት) የመወያያ ርዕስ እንዲሆን ተመርጧል:: Communication disorders 37% እና Substance use 17% አግኝተዋል:: ያለውን ፍላጎት ከግምት በማስገባት እነዚህንም ርዕሶች በተከታታይ ሳምንታት የምንወያይባቸው ይሆናል:: አሻም!»

159 ሰዎች ድምጽ ሰጥተዋል::

personality disorders 46% ድምጽ በማግኘት ለዚህ ዙር(ማለትም ቅዳሜ የካቲት 1 ለሚኖረን ውይይት) የመወያያ ርዕስ እንዲሆን ተመርጧል::

Communication disorders 37% እና Substance use 17% አግኝተዋል:: ያለውን ፍላጎት ከግምት በማስገባት እነዚህንም ርዕሶች በተከታታይ ሳምንታት የምንወያይባቸው ይሆናል::

አሻም!

Live stream started

Dr. Estifanos(MD, Psychiatrist)-ዶ/ር እስጢፋኖስ pinned «ሰላም ቤተሰቦች! ነገ ጥር 17 ምሽት ከ 12 ሰዓት ጀምሮ ስለ 'Bipolar disorders' በዚህ የቴሌግራም ቻናል ቀጥታ የምንወያይ ይሆናል:: ሁላችሁም ተጋብዛችኋል!»

ሰላም ቤተሰቦች!

ነገ ጥር 17 ምሽት ከ 12 ሰዓት ጀምሮ ስለ 'Bipolar disorders' በዚህ የቴሌግራም ቻናል ቀጥታ የምንወያይ ይሆናል::

ሁላችሁም ተጋብዛችኋል!

''Man's search for meaning'' የ Victor Frankl ድንቅ መጽሃፍ ነው:: ይህ ሰው በሙያው ሳይካትሪስት ሲሆን: በጀርመን ናዚ የአገዛዝ ዘመን ለአሰቃቂ አስር ተዳርጓል: በማጎሪያ ካምፕ ውስጥ ብዙ ችግርና ስቃይን አሳልፏል::

በዚህ መጽሃፋም በማጎሪያ ካምፕ ውስጥ ስላሳለፈው ሰቆቃ ይተርካል:: መጽሃፋ ለብዙ ሰዎች መጽናኛ መሆን የቻለና ጥልቅ የህይወት ፍልስፍናን የያዘ ነው::

ለመሆኑ ከቪክተር ፍራንክሊን ህይወት ምን እንማራለን?

1- ምንም እንኳን በስቃይ ውስጥም ብንሆን: የህይወትን ትርጉም ከመሻት ወደኋላ ማለት እንደሌለብን

2- የህይወትን ትርጉሟን ፈልጎ ማግኘት የሰው ልጅ ኑረት አብይ አካል መሆን እንዳለበት

3- ምንም እንኳን ውጫዊ ጫናዎች ቢኖሩብንም: የሚኖረን የህይወት ግብረ መልስ ግን በእኛ ነጻ ፈቃድ እንደሚወሰን

4- መከራና ስቃይ ህመም ቢፈጥሩብንም ለመመንደጋችን ግብአት እንደሆኑ ይጠቅሳል:: በመከራ ስናልፍ ጽናትና አይበገሬነት ግብራችን እንደሚሆን  እናም ለተሻለ ልዕልና እንደሚያበቃን ይነግረናል::

5- መዋደድና ከሰዎች ጋር ያለን መስተጋብር ለህይወታችን ጣዕም ግብአት እንደሆኑ

6- አንዳችን ለሌላችን ሃላፊነት ሊሰማን እንደሚገባ

7- ህይወትን መምራት ያለብን በእንዝላልነት ሳይሆን በአጽንኦት እና ትርጉም ባለው መንገድ/በፋይዳ ሊሆን እንደሚገባ

8- ህይወት ሁሌ ፌሽታ እንዳልሆነች እና አንዳንዴ ለፈተናም እንደምትሆን አምኖ መቀበል፤ በዚህም መሰረት ራስን ለፈተና ማዘጋጀት እንደሚገባ ይጠቅሳል:: ያኔ ነጥሮ ለመነሳት አቅሙ ይኖረናል::

9- አለምን ከግላዊ ምኞትና ፍላጎት በላይ አርቆ ማሰብ ተገቢ እንደሆነ

10- ተስፋ ማድረግ ለሰው ልጅ ህይወት ስንቅ እንደሆነ በአጽንኦት ይናገራል::

የህይወት ጣዕሟ  በትናንት ትዝታ እና በነገው ተስፋ ይገለጣል:: የሰው ልጅ ተስፋውን የተነጠቀ ጊዜ ዛሬን አልፎ ወደነገ ለመሻገር ይታክታል:: ከብዙ ራስን ማጥፋቶች ጀርባ ከባድ ተስፋ መቁረጥ ጥላውን አጥልቷል::

Victor Frankl ተስፋ አለመቁረጡ ከ ማጎሪያ ካምፑ ሰቀቀን ወጥቶ ህይወቱን እንዲመራ አድርጎታል:: በአዕምሮ ህክምናው ዘርፍ Logo therapy የተባለን ድንቅ የስነልቦና ህክምናን ከማስተዋወቅ ጀምሮ ድንቅ መጽሃፍትን ሊያበረክትልን ችሏል::

መጽሃፋን እንድታነቡት ጋበዝኳችሁ!

መጽሃፋን በቴሌግራም ገጼ አጋራችኋለሁ::

አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት
https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

Dr. Estifanos(MD, Psychiatrist)-ዶ/ር እስጢፋኖስ pinned «የመጀመሪያ ውይይታችንን አካሂደናል:: የተሳተፋችሁትን በሙሉ አመሰግናለሁ:: በቀጣይ የተመረጠው ርዕስ 'የባይፖላር የአዕምሮ ህመም' ነው:: ውይይታችን በየሁለት ሳምንቱ ቅዳሜ ከምሽቱ 1 ሰዓት ጀምሮ ይካሄዳል::»

ለመላው ኦርቶዶክሳውያን እህት ወንድሞቼ እንኳን ለጥምቀት በዓል አደረሳችሁ::

🌟 Introducing Gize Psychiatric Center: A New Dawn for Mental Health in Addis Ababa 🌟

We are thrilled to announce the opening of Gize Psychiatric Center, a state of the art  facility offering comprehensive psychiatric services, designed to see the world "through the patient’s eyes"

Founded by the renowned psychiatrist Dr. Dawit Wondemagegn, the bestselling author of "አለመኖር", Gize Psychiatric Center is dedicated to providing exceptional care with compassion, understanding, and expertise.

Our Services Include:

⭐Inpatient Care (with the capacity to accommodate up to 80 patients)

⭐Outpatient Consultations

⭐Individual and Group Counseling

⭐Psychotherapy

⭐Psychiatric Rehabilitation

⭐Child and Adolescent Assessment

⭐Addiction rehab


📍 Location:
Kotebe Kidanemihret (Meteleya) (Yediro Mekedonia)
https://maps.app.goo.gl/eiu4krDBGxhVsihF8?g_st=com.google.maps.preview.copy

📞 Contact Us Today:
+251986689565
+251989689565

With a team of young and energetic professionals, Gize Psychiatric Center is here to provide personalized mental health care for you and your loved ones.

Through The Patients Eyes, We Find the Path To Healing: Gize Psychiatric Center.

አታችመንት/Attachment styles!

ትልቆች ሆነን ስለራሳችን እንዲሁም ስለሌሎች የሚኖረን አተያይ እና ተግባቦት: በልጅታችን ከወላጅ/አሳዳጊዎቻችን: በተለይም ከእናታችን ጋር የሚኖረን ግንኙነት እና መቀራረብ መሰረት የሚቃኝ ነው።

በተለይም የመጀመርያዎቹ 3 አመታት ይህ Attachment የሚከወንበት ወሳኝ ጊዜ እንደሆነ ይነገራል። ይህ Attachment ካደግን በኋላ በሚኖሩን ግንኙነቶች ይገለጣል።

1. Anxious/Preoccupied

ስለራሳቸው አነስተኛ ግምት ያላቸው ናቸው። ከራሳቸው ይልቅ ሌሎችን አግዝፈው ያያሉ። ለራሳቸው በሚኖራቸው አነስተኛ ግምት ምክንያት: በጓደኝነት መሃል መከዳትን አብዝተው ይፈራሉ። ዘወትር ጓደኞቻቸው እንደማይከዷቸው መተማመኛን እንዲሰጧቸው ይሻሉ። ይህ ጓደኞቻቸው ላይ መታከትን ሊፈጥር ይችላል። አብዝተው Reassurance ይፈልጋሉ።

2. Avoidant/Dismissive

ለራሳቸው የተሻለ ምልከታ አላቸው። በአንጻሩ ለሌሎች አሉታዊ ምልከታ ይኖራቸዋል። ብቻቸውን መሆንና ነገሮችን በራሳቸው ማድረግን ይመርጣሉ። ከሌሎች ሰዎች ጋር መቀራረብን እንደ ጥገኝነት ሊቆጥሩት ይችላሉ። በዚህም ምክንያት ጋብቻንና ሌሎች መወዳጀቶችን ሲሸሹ ይስተዋላል።

3. Disorganized

ስሜታቸውን መግራት አይችሉበትም፤
በመፈለግና አለመፈለግ መሃል ይዋልላሉ፡ ስሜትን ለማጋራት ይሰስታሉ ምክንያቱም እንጎዳለን ብለው ስለሚያስቡ። ግልፍተኝነት፣ ስሜትን ለመቆጣጠር መቸገር፣ ራሳቸው ላይ ጉዳት ማድርስ (በሰበብ አስባቡ ራስን ለማጥፋት ማንገራገር እንዲሁም መሞከር) እና የስሜት መለዋወጦችን መለያ ባህርያቸው ናቸው።

4. Secure

የተረጋጉ እና በሚኖራቸው ግንኙነቶች መተማመን ያላቸው ናቸው። ግንኙነቶቻቸው የተረጋጉ እና ሰላማዊ ናቸው። ነገሮችን ከስሜታዊነት ይልቅ በጥበብና በብልሃት ስለሚፈቷቸው የስነልቦና ልዕልናቸው ከፍ ያለ ነው።

የናንተ Attachment style የቱ ነው?

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው - የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ:-
Telegram- https://t.me/DrEstif
Facebook- https://www.facebook.com/DrEstif

የመጀመሪያ ውይይታችንን አካሂደናል:: የተሳተፋችሁትን በሙሉ አመሰግናለሁ::

በቀጣይ የተመረጠው ርዕስ 'የባይፖላር የአዕምሮ ህመም' ነው::

ውይይታችን በየሁለት ሳምንቱ ቅዳሜ ከምሽቱ 1 ሰዓት ጀምሮ ይካሄዳል::

Live stream finished (1 hour)

Live stream scheduled for Jan 11 at 16:00

Live stream started

Meet the incredible team behind Mind Whisper! 🌟 Dedicated to transforming mental health care, we bring expertise, compassion, and innovation to every step of your journey.

💼 Dr. Nurayine Abubeker - Founder & CEO
📚 Henok Akalework - Co-founder, Author
🧠 Betheliehem Medhin - Co-founder, Director of Psychological Services
👨‍⚕️ Dr. Estifanos Endalamaw - MD, Psychiatrist
🤝 Tizita Ayele - Psychologist, Counselor
🌟 Temnet Brook - Psychologist, Counselor

Together, we’re here to support, guide, and inspire!

#MentalHealth #MindWhisper #Team

Dr. Estifanos(MD, Psychiatrist)-ዶ/ር እስጢፋኖስ pinned «ሰላም! ነገ ማለትም ቅዳሜ ጥር 3 'የልጆች አስተዳደግ እና የአዕምሮ ጤና' በሚል ርዕስ ከምሽቱ 1 ሰዓት ጀምሮ በዚሁ የቴሌግራም ገጽ ቀጥታ ውይይት ይኖረናል:: ሁላችሁም ተጋብዛችኋል:: ሌሎችንም ወደ ቴሌግራም ገጹ እንጋብዛቸው:: https://t.me/DrEstif»

ሰላም!

ነገ ማለትም ቅዳሜ ጥር 3 'የልጆች አስተዳደግ እና የአዕምሮ ጤና' በሚል ርዕስ ከምሽቱ 1 ሰዓት ጀምሮ በዚሁ የቴሌግራም ገጽ ቀጥታ ውይይት ይኖረናል::

ሁላችሁም ተጋብዛችኋል::

ሌሎችንም ወደ ቴሌግራም ገጹ እንጋብዛቸው::
https://t.me/DrEstif

ነገ ማለትም ረቡዕ ታህሳስ 30 ከምሽቱ 1 ሰዓት ጀምሮ የሄኖክ አምዴን 'ወደራስ መመለስ' የተሰኘውን መጽሀፍ በ Worabe book club የቴሌግራም ገጽ በ virtual የምንዳስስ ይሆናል:: አቶ ሄኖክም ከግሩፑ አባላት ለሚነሱላቸው ጥያቄዎች ምላሽን በመስጠት አብረውን የሚያመሹ ይሆናል::

ቡድኑን ለመቀላቀል የሚከተለውን link ይጠቀሙ

https://t.me/+b-8qQMAOKcswOWU0

ለመላው የክርስትና ሃይማኖት ተከታዮች እንኳን ለጌታ እየሱስ ልደት አደረሳችሁ::

መልካም በዓል!

ገናን ለአእምሮ ጤናማ በሆነ መንገድ ማክበር-

ደስታን ማጣጣምን፣ ጭንቀትን መቀነስን እና ግንኙነቶቻችንን ማዳበርን ያካትታል። አንዳንድ ጠቃሚ ምክሮች እነሆ፡-

1. እንዲሆኑ ምንመኛቸውን ነገሮች ተጨባጭነት ማረጋገጥ: ጭንቀትን ለመቀነስ ፍጽምናን ከመጠበቅ ይልቅ ትርጉም ባለው ጊዜ እና ቀለል ባለ መንገድ መደሰት ላይ ማተኮር።

2. ራስን መንከባከብን ማስቀደም፡- የዕረፍት ጊዜን ቅድሚያ መስጠት፣ ሚዛናዊ አመጋገብ እና የአልኮል አጠቃቀምን መቀነስ ከተቻለም ማቆም።

3. ግንኙነቶችን ማሳደግ፡ ከሚወዷቸው ሰዎች ጋር ጊዜ ማሳለፍ ፣ ወይም ማህበራዊ ዝግጅቶችን መቀላቀል እና ብቸኝነት ከተሰማን ከበጎ ፈቃደኞች ጋር በጋራ ለማክበር መሞከር።

4. አስቀድሞ በማቀድ በጀት ማውጣት፡ የጊዜ አጠቃቀምን አስቀድሞ ማቀድ፣ የፋይናንስ እቅድ ማዘጋጀት እና በመጨረሻው ደቂቃ ጭንቀትን እና ከመጠን በላይ ወጪን ማስወገድ።

5. አመስጋኝ መሆን እና ስጦታ መስጠትን መለማመድ፡ ምናመሰግንበትን ነገር ማሰብ ትንሽም ቢሆን፣ በደግነት ስራዎች መሳተፍ።

ጤናማ የሆነ የገና በአልን በማስተዋል፣ በህይወታችን ላሉ ሰዎች ቅድሚያ በመስጠት እና ርህራሄን ለራስ እና ለሌሎች በማሳየት እናክብር።

መልካም በአል።

ዶ/ር ይቅናሸዋ ሰለሞን (የአእምሮ ህክምና ስፔሻሊስት)

https://www.tiktok.com/@yiknashewasolomon?_t=8sZHlrKPa1W&_r=1

https://youtube.com/@yiknashewasolomon?si=vI9v3JTyV6dhlHRI

ለማማከር- 0704156858 ይደውሉ ወይም መልክት ያስቀምጡ

@HakimEthio

በድሬደዋ አስተዳደር  የህግ ነክ ጉዳዮች   የአዕምሮ ምርመራ (ፎረንሲክ ሳይካትሪ) ማዕከል ተመረቀ !

እንደ ሀገር በአዲስ አበባ (አማኑዔል ሆስፒታል እና ቃሊቲ ማረሚያ) እና  አንዳንድ ክልሎች ላይ ብቻ  ይደረግ የነበረው የህግ ነክ ጉዳዮች የአዕምሮ ምርመራ እና ምዘና ግልጋሎት በዘመናዊ  መልክ ለመስጠት ታስቦ የተዘጋጀ የሕግ ነክ ጉደዮች አዕምሮ ምርመራ መዐከል በክብር ከንቲባ ከድር ጁዋር ተመርቋል፡፡

ይህ መአከል መከፈቱ የፍትህ ስርዐቱን ከማፋጠን ባለፈ አስተዳደሩ ተመርማሪዎችን ወደ አዲስ አበባ እንዲሁም ሌሎች ቦታዎች ለማጓጓዝ ይወጣ የነበረን ወጪ እንዲሁም የተመርማሪ እንግልት ይቀርፋል፡፡

ይህ ግልጋሎት ከሀሳብ ወደ ተግባር እውን እንዲሆን ከፍተኛ አስተዋፆ ላደረጋቹ አካላት ክቡር ከንቲባ ከድር ጁሃር  የፍትህ እና ፀጥታ ቢሮ ሀላፊ አቶ አብዱሰላም አህመድ  ፣ የጤና ቢሮ ሀላፊ ዶ/ር ፅጌረዳ ሀይሌ ፣ የድሬደዋ ፖሊስ እና ማረሚያ ቤቶት አመራሮች ፣  ዶ/ር ፂሆን  ሀይሉ  ፣ ዶ/ር አስናቀ ልመንህ ፣ ዶ/ር አዜብ  አሳምነው ፣  ዶ/ር ዴቃ ስምሬ ፣ እንዲሁም የኢትዮጲያ የአእምሮ ህክምና ማህበር  ከፍተኛ ምስጋናዬን ማቅረብ እፈልጋለው ፡፡

ያለ አዕምሮ ጤና : ጤና የለም!!

ዶ/ር ቶፊቅ አብደላ: የአዕምሮ ህክምና እስፔሻሊስት

@HakimEthio

82 ሰዎች ድምጽ ሰጥተዋል

የልጆች አስተዳደግ እና የአዕምሮ ጤና የሚለው 54% ድምጽ በማግኘት ተመርጧል::

የባይፖላር የአዕምሮ ህመም 46 % ድምጽ አግኝቷል:: ብዙ ሰዎች ፍላጎት ስላሳዩበት ከዚህኛው ውይይት በመቀጠል እንድንወያይበት አስቤያለሁ::

የዛሬ ሁለት ሳምንት ቅዳሜ እንገናኝ::

የውይይት ርዕስ- የልጆች አስተዳደግ እና የአዕምሮ ጤና
ቀን- ጥር 3, 2017
በ https://t.me/DrEstif የቴሌግራም ቻናል

ስለዚህ በየሁለት ሳምንቱ ቅዳሜ አመሻሽ 12 ሰዓት በተመረጡ ርዕሰ ጉዳዮች ላይ ውይይት እናደርጋለን::

የመጀመሪያው ውይይታችን የዛሬ ሁለት ሳምንት 3/5/2017 የሚካሄድ ይሆናል::

የመጀመሪያው ርዕሳችን ምን ይሁን? ሃሳብ ስጡበት

Dr. Estifanos(MD, Psychiatrist)-ዶ/ር እስጢፋኖስ pinned «በዚህ የቴሌግራም ፕላትፎርም ስለ አዕምሮ ጤና ቀጥታ Virtual ውይይቶችን ለማሰናዳት እያሰብኩኝ ነው:: በተመረጡ የአዕምሮ ህመሞች እና ተያያዥ የአዕምሮ ጤና ጉዳዮች ላይ እንድንወያይ አስቤያለሁ:: ዝግጁ ናችሁ?»

በዚህ የቴሌግራም ፕላትፎርም ስለ አዕምሮ ጤና ቀጥታ Virtual ውይይቶችን ለማሰናዳት እያሰብኩኝ ነው:: በተመረጡ የአዕምሮ ህመሞች እና ተያያዥ የአዕምሮ ጤና ጉዳዮች ላይ እንድንወያይ አስቤያለሁ::

ዝግጁ ናችሁ?

ማንነት እና ሰውነት

****

ለመሆኑ Identity/Self ምንድን ነው?

ማንነት ሰፊ ጽንሰ ሃሳብ ቢሆንም እንዲህ ልንረዳው እንችላለን..

' መገለጫችን የሆነ፣ ከሌሎች የምንለይበት ሲሆን፤ አካላዊ አፈጣጠራችንን፣ ስነልቦናዊ እና ማህበራዊ መዋቅራችንን ያካትታል'

አለማወቅ በተሰኘው የዶ/ር ዳዊት ወንድማገኝ መጽሃፍ አንድ ድንቅ ምልልስ እናገኛለን...

   'ሰው መሆን የተሰጠን ወይንም ይዘነው የመጣነው ሲሆን ማንነት ግን ከዚያ በኋላ የጨመርነው ነው::  ማንነት ሸክም ነው....የሚጨመር በመሆኑ የግድ ጨማሪ ያስፈልገዋል:: ይህንን የሚጨምሩልን ደግሞ ከእኛ በፊት የነበሩ ሰዎች ናቸው:: የቀደሙት ሰዎች የኑሮ ገጠመኞቻቸውን ከእነርሱ በኋላ ለሚመጣው ያወርሱታል::'

ዊኒኮት የተባለ የስነልቦና ሊቅ ሁለት አይነት ማንነቶች ይኖሩናል ይለናል:: True እና False Self:: ሁለቱን ማንነቶች አስማምቶ ማስኬዱ ለጤናማ ስነልቦና ወሳኝ ነው ይላል::

▪️እውነተኛው ማንነታችን ማስመሰል የሌለው(Authentic)፣ በየትኛውም አውድ ውስጥ ከእውነታው አለም አንጻር ራስን የሚቀበል ማንነት ነው::

▪️ሃሰተኛው ማንነታችን ማስመሰል ያለበት፣ ምናባዊ የሆነ (illusion)፣ ወላጆቻችን በሰፉልን ልክ እንጂ በአቅማችን ያይደለ፣ ፍጽምናን (perfectionist) እና በሌሎች ዘንድ ሞገስ ማግኘትን የሚሻ እና ወቀሳን አብዝተን እንድንፈራ የሚያደርገን ማንነታችን ነው:: (ይህን ማንነታችን ይሆን በአለማወቅ መጽሃፍ  'ማንነት ሸክም ነው' ተብሎ የተገለጸው?)

እንደ Eric Eriksson አረዳድ ከሆነ ሰዎች በተለይም በ አስራዎቹ እድሜያቸው ስለ ማንነታቸው አብዝተው ይጠይቃሉ:: ይህን ጊዜ 'Identity Vs role confusion' ብሎ ይሰይመዋል:: ስለማንነታችን በአግባቡ መረዳት ላይ ከደረስን ጽኑ ማንነት ይኖረናል.. አልያ ግን የማንነት ቀውስ ይከተላል:: ይህ የማንነት ቀውስም በራስ አለመተማመንን፣ አይናፋርነትን እና ራስን ለመግለጥ መቸገርን አለፍ ሲልም አመጸኝነትን ያስከትላል::

በእኔ አመለካከት ማንነታችን ተፈጥሮ በሰጠችን እንዲሁም በኑረታችን በሚኖሩን ገጠመኞች(በምንኖርበት ባህል፣ ሃይማኖት፣ ማህበራዊ እሴቶች..) እየተገነባ የሚሄድ ነው:: የ Nature እና  Nurture ድምር ውጤት::

መሆን የምንፈልገው(Ideal self ) እና  የሆንነው (Real self) ሳይጣጣሙ ሲቀሩ ለስነልቦና አለመረጋጋት እና ቀውስ ይከሰታል:: ብዙዎቹ ይህን ተቃርኖ መቋቋም አቅቷቸው ሲሰበሩ ይስተዋላል::

መቀየር እና ማሻሻል የምንችላቸው ማንነት ላይ መስራት፤ መቀየር የማንችለውን ደግሞ አምኖ መቀበል ያስፈልጋል::

አሻም አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ የሚከተሉትን ገጾች ይከተሉ፤ ለሌሎችም ያጋሩ

https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

ስያሜ ክፍል ሦስት (Terminology Part 3)

ትርጉም ያድናል ይባልም የለ? በተዛቡና ተገቢ ባልሆኑ ስሞች/ስያሜዎች ለተፈጠረው የአመለካከትና የግንዛቤ ችግር ዛሬም ልፅፍ ወደድኹ!

የዛሬ ርዕሰ-ጉዳዬ ከዕይታ ችግሮች ጋር በተያያዘ ያሉ ስያሜዎች ላይ ነው!

ወዳጆቼ ሆይ ልብ ይበሉ፤ ዛሬም ቢኾን የፃፍኩት ግላዊ ዕይታዬን ብቻ ነው። ደግሞም መታረም፣ መስተካከል ያለበት ሃሳብ ካለ ስደዱልኝ።

አሁን ላይ በማኅበረሰባችን ቅቡል የሆነውና በስፋት የምንጠቀመው(?) ሐረግ 'ዐይነሥውር' ነው። ለመሆኑ ይህ ሐረግ ከሌላ ቋንቋ ተርጉመነው ነው? በራሳችን ፈጥረን የምንጠቀመው ነው? (ከእንግሊዝኛውም በፊት) ወይስ አስማምተን የተረጎምነው?

'ዐይነሥውር' የሚለው ሐረግ የትኛውን የእንግሊዘኛ ቃል ይወክላል/ይገልፃል? 'Person with Blind' ወይስ 'Person with Visual Impairment' በተለያየ የዕይታ ደረጃ/ችግር ውስጥ ያሉትን ( ከቀላል - ከባድ ) በሙሉ 'ዐይነ-ሥውር' ብለን መጠቀም እንችል ይኾን?

'የኢትዮጵያ ብሔራዊ የአይነሥውራን ብሔራዊ ማኅበር (Ethiopian National Association of the Blind/ENAB)' የሚባለው አንጋፋው ተቋም ስያሜው በሁሉም የዕይታ ደረጃ/ችግር ውስጥ ላሉ የሚኾን ነው? (Eligibility)

በ'ርግጥ ለአንዳንዶቹ ከፊል የዕይታ ችግር ፣ ከርቀት አለማየት ፣ ከቅርብ አለማየት ወ.ዘ.ተ እያልን እንጠቀማለን።

የዕይታ ችግሮች ደረጃዎችና አይነቶች ተገቢ ስያሜ የሚያስፈልጋቸው፦

Low vision | Blindness | Legal blindness | Loss of central vision | Loss of peripheral vision | Blurred vision | Generalized haze | Extreme light sensitivity |

ብዙ-ጊዜ 'ማየት የተሳነው' ብለን እንገልፃለን፤ አንዳንዴም 'ልበ-ብርሃን' እያልን፤ ታድያ ስያሜ ሳይንሳዊውን ብያኔ መሠረት ያደረገ፣ የአተረጓጎም ሥነ-ፅሑፋዊ ዘዴን የተጠቀመ፣ የማኅበረሰቡን የወል ስምምነት ያገናዘበ፣ ከትርጉሙ በላይ ማኅበረሰቡ በራሱ ቋንቋ የተሻለውን የሚጠቀምበትን ዕድል የሠጠ (Coined by the Society/as a Neology) ቢኾን የተሻለ ነው።

በማኅበረሰባችን የምንጠቀማቸው ቃላት፦

ሸውራራ፣ ጠንጋራ፣ ድውይ፣ ክዝሽ፣ ዐይናማ፣ የተጋረደ፣ እውር፤ ልበ-ብርሃን፣ ጭፍን፣ ማየት የተሳነው፣ የማያዩ፣ ማየት የማይችል፣ ዐይነ-ሥውር ወ.ዘ.ተ

ከዚህ በታች ለተዘረዘሩት እና ላልተዘረዘሩት የተለያዩ የዐይን ሕመሞች/እክሎች ተገቢ ትርጉም/ፍቺ ያስፈልጉናል፦

Cataracts | Macular degeneration | Loss of central vision | Colour blindness | Diabetic retinopathy | Glaucoma | Night blindness | Blurred vision | Albinism | Loss of peripheral vision | Retinitis pigmentosa | Retinopathy of prematurity | Optic neuropathy | Nystagmus | Amblyopia | Myopia | Refractive error | Astigmatism | Presbyopia | Retinal detachment | Strabismus | Achromatopsia | Aniridia |Anophthalmia | e.t.c

የዐይን ሕክምና ባለሞያዎች፣ የልዩ ትምህርት ባለሞያዎች፣ በሁሉም የዕይታ ደረጃ ውስጥ ያላችሁ፣ የቋንቋ ወይም የሥነ-ጽሑፍ ባለሞያዎች እና ሌሎች (Multidisciplinary) ሠብሠብ በሉና ተገቢ ስያሜ (Appropriate Term) እንድንጠቀም እርዱን!

ዋኖስ መስፍን (@WanosMesfin)
   የልዩ-ፍላጎት ትምህርት ባለሞያ

 የልዩ-ፍላጎት ትምህርት ባለሞያ የሆነው ዋኖስ መስፍን (@WanosMesfin) ይህን ግሩም ጽሁፍ አንብቡልኝ እና አስተያየታችሁን አጋሩኝ ብሏችኋል::

ስያሜ ክፍል ሁለት (Terminology Part 2)

እንደው ለመሆኑ የተለየ ፍላጎት ላላቸው ሰዎች የምንሠጠው ስም/አጠራር/ስያሜ እንዴት ይኾን?

እውን ስያሜዎቻችን ጤናማ፣ ሚዛናዊ፣ ተገቢ ናቸውን?

ላሳስብዎት! ወዳጆቼ ይህ ፅሑፍ ግላዊ ዕይታ ብቻ ነው፤ ወጥ የሃሳብ ፍሰትም የለውም።

፩| በ'ኔ ጊዜያዊ አመለካከት 'አካል-ጉዳት' የሚለው ሐረግ በ 'Ontological Semantics' እና 'Pragmatical Lexicography' መነፅር ሳጤነው ተገቢ ኾኖ አላገኘሁትም፤ ይልቁንም ሐረጉ ከሚወክለው ውጪ ለሌሎች አይነት 'ልዩ-ፍላጎት' ላላቸው መጠቀም ተገቢ አይመስለኝም። በተጨማሪም ‛አካል-ጉዳተኛ፣ አካለ-ስንኩል፣ አካለ-ጎዶሎ’ እነዚህ ሐረጎች የተለያየ ሐሳብ አላቸው ብዬ አላስብም፤ ቃላቱን በጥልቀት ብንፈትሻቸው/ብንመረምራቸው የጎላ ልዩነት አይታይባቸውም፤ ሆኖም ለቃላቱ እንደ ማኅበረሰብ የምንሠጠው ዕይታና ልማድ ልዩነትን ፈጥሯል።

ነገር-ግን በአማርኛ ቋንቋ በአንዳንድ ተናጋሪዎች ሥር-የሠደዱና የተለመዱ ቃላትና ንግግሮች፦

ደንቆሮ፣ ሽባ፣ ደደብ፣ ስንኩል፣ ዲዳ፣ አንካሳ፣ አስቀያሚ፣ አካለ ጎዶሎ፣ ቆማጣ፣ ደንባራ፣ ድውይ፣ እውር፣ እብድ፣ ዘገምተኛ ወ.ዘ.ተ

የደንቆሮ ለቅሶ መልሶ መልሶ
የእውር አዝማሪ የደንቆሮ ተጣሪ
የቆማጣ ፈትፋች የእውር ተሟጋች
ቆማጣን ከማከም ድንጋይ መሸከም

፪| በአዕምሮ ዕድገት ኹኔታዎች (Neurodevelopmental Conditions) ላይ በማኅበረሰባችን ጥቅም ላይ የዋሉ በርካታ ስያሜዎች አሉ። ለምሳሌም ከ6ቱ የአዕምሮ ዕድገት ኹኔታዎች መካከል አንዱ 'Intellectual Developmental Disorder' ነው። በስፋት የምንጠቀማቸው ሁለት ስያሜዎች ሲኖሩ አንደኛው 'የአዕምሮ ዕድገት ዝግመት' ሲኾን ይህም ዘገምተኝነት ዘገም ማለት፣ ቀስ ማለትን ይገልፃል። ከሳይንሱ ብያኔ አንፃር መዝገም የሚለው ይገልፀው ይኾን? ፣ ሁለተኛው 'የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት' ነው፤ ይህም መወሰን፣ መገደብ እና ውስን ወይም ትንሽ መሆንን ያመለክታል። ከሳይንሱ ብያኔ አንፃርስ ይህ ቃል ይገልፀው ይኾን?

ብዙ-ጊዜ የምንጠቀማቸው የተለመዱ ቃላት፦

ውስንነት | ችግር | እክል | መዛባት | ጉዳት | ተጋላጭ | ፍላጎት | ተግዳሮት | ህመም | ወ.ዘ.ተ

ከዚህ በታች ለተዘረዘሩት እና ላልተዘረዘሩት የእንግሊዝኛ ቃላት ተገቢ ትርጉም/ፍቺ ያስፈልጉናል፦

Disorder | Deficit | Impairment | Discripancy | Disturbance | Difficulties | Disability | handicap | retarded | vulnerable | syndrome | problem | Dis |e.t.c

አዎ! እንግሊዝኛውና የሀገራችን የአተረጓጎም ጉዳይ ጥናት ሊደረግበት፤ ትኩረት ሊሠጠው ይገባል!

ዋኖስ መስፍን (@WanosMesfin)
   የልዩ-ፍላጎት ትምህርት ባለሞያ

አራቱ የህይወት ማዕዘኖች/አዕማዶች

*🔹🔹🔹*

ህይወት ምንድን ናት? ዝም ተብላ የምትኖር ወይንስ በ ዓላማና እና ግብ የተቃኘች? በትኩረት እና በምልዓት የምትኖር ወይንስ ዕለት በቀደደው ቦይ የምትፈስ?

በስነልቦናው አለም ህይወት በአራት ማዕዘናት/አዕማዳት የተዋቀረች እንደሆነ እና እነዚህ ማዕዘናት ሚዛናቸውን ሊጠብቁ እንደሚገባ ይነገራል:: ሚዛኑ ወደአንዱ ካደላ ቅርጽና ይዘቷ ጥሩ አይመጣውም::

እነዚህ አራቱ ማዕዘናት የሚከተሉት ናቸው:-

1:- መንፈሳዊ ህይወት(Spirituality):- ይህ አምድ በሃይማኖትም ይሁን ያለ ሃይማኖት የሚኖሩ መንፈሳዊ ክዋኔዎችን ይመለከታል:: አምልኮ፣ ምስጋና፣ በተስፋ መኖር፣ ዮጋ፣ ሜዲቴሽን፣ ውስጥን ማድመጥ.. የመሳሰሉትን

2:- አካል(body):- ህይወታችን ምልዓት እንዲኖራት አካላዊ ጤንነታችን መጠበቅ አለበት:: በዚህ ስር ስፖርት መስራት፣ የተመጣጠነ ምግብ መመገብ፣ በቂ እረፍት ማድረግ ህመም ካለም መታከምን የመሳሰሉ ክዋኔዎችን መጥቀስ ይቻላል::

3:- የስራ ህይወታችን(Job) እና ቁሳዊ ስኬቶቻችን:- ስራ ለሰው ልጅ እጅግ አስፈላጊ ነገር ነው:: በሰራን መጠን ደግሞ ስኬትን እንሻለን::

ሲግመንድ ፍሮይድ ሁለት አበይት ጉዳዮች ያስፈልጉታል ይላል፤ ስራ እና ፍቅር/ወሲብ😉😊

በሌላ አንጻር.. ጤናማ ያልሆነ የስራ ከባቢ ጤናችንን እና ህይወታችንን ማናጋቱ አይቀርም::
ስለዚህ በሁለት በኩል የተሳለ ሰይፍ ነው ስራችን.. አንዱ ሰይፍ መልካም.. ላላው ገጹ ደግሞ ህማም!

4- ማህበራዊ ህይወት:- የሰው ልጅ ማህበራዊ እንስሳ ነው ይባላል:: ምን እንኳን በራስ መተማመን ቢኖረን እና ጠንካሮች ብንሆን.. ባንድም በሌላም መልኩ የሌሎችን እገዛ መሻታችን አይቀርም:: መቆም ከሌሎች ጋር ነው!  ይህም ማህበራዊ ህይወታችን ከቤተሰብ፣ ከጓደኛ፣ ከፍቅረኛ፣ ከጎረቤት እና ወዘተ..ጋር የሚኖረንን ግንኙነት ይመለከታል::


አሻም አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ:-

Telegram:- https://t.me/DrEstif
facebook:- https://www.facebook.com/DrEstif

የምስራች ለድሬደዋ እንዲሁም ለሀረርጌ ነዋሪዎች በሙሉ
==================================

ቤካንሲ ልዩ የአዕምሮ ክሊኒክ በበርሀዋ ንግስት ድሬደዋ ላይ ከትሞ ከአሁን ወዲያ ለአዕምሮ ህክመና ወደ አዲስ አበባ (ፊንፊኔ) መጓዝ ቀርቷል ይሎታል፡፡

በምስራቅ ሀረርጌ የመጀመሪያው የሆነው ቤካንሲ የአዕምሮ ህክምና ክሊኒክ ዘረፈ ብዙ አገልግሎቶችን ከብቁ የአዕምሮ ህክምና እስፔሻሊስቶች እና የስነ ልቦና ባሞያዎች እንዲሁም ሙሉ ላብራቶሪ ምርመራ ይዞ ይጠብቆጣል፡፡

በቤካንሲ ክሊኒክ የምንሰጣቸው አገልግሎቶች
 ጠቅላላ የአዕምሮ ህክምና
 ድንገተኛ የአዕምሮ ህክምና
 የተመላላሽ የአዕምሮ ህክምና
 የሱስ ማገገም እና ታሀድሶ ህክምና
 የተኝቶ ህከክምና
 የህጻናት የአዕምሮ ህክምና
 የወጣቶች እንዲሁም የአዛውንቶች የአዕምሮ ህክማኛ
 የግል እና የቡድን የንግግር ህክምና(ሳይኮራፒ)
 አጠቃላይ የአዕምሮ ጤና ምዘና
 የትዳር ማማከር አገልግሎት ህክምና
አድራሻ፡- ድሬደዋ ከኦርቢት ሆቴል ገባብሎ ማሪያም ሰፈር ት/ቤት ፊትለፊት
ስልክ ቁጥር፡- 0961767778/0252111678

መታዬት ያለበት ቴድቶክ፡ ክብደት መቀነስ በጣም ከባድ የሆነው ለምንድነው?

ክብደት መቀነስ ዳገት እንደመውጣት ለምን ከባድ እንደሆነ ጠይቀው ያውቃሉ? አንዴ ለፍተው የቀነሱት ክብደት ምንም ያህል ቢሞክሩ ተመልሶ የሚመጣውስ ለምን ይሆን?

በያዝነው ሳምንት በታዋቂው ቴድ ቶክ ላይ በአሜሪካ ታዋቂ የውፍረት ሃኪም የሆነችው ዶ/ር ካትሪን ሳንደርስ ክብደት ለመቀነስ ከሚደረግ ግብግብ በስተጀርባ ያለውን ሳይንስ ገልጣ አብራርታለች። ይህ ትምህርታዊ ንግግር ክብደትን በዘላቂነት ለመቀነስ ፈታኝ የሚያደርጉትን ፊዚዮሎጂያዊ እና ስነ ልቦናዊ ሁኔታዎችን ይዳስሳል።

የዶ/ር ሳንደርስ ንግግር ስለውፍረት ሳይንስ እና ክብደት ለመቀነስ ያለው ፈተና በሚጣፍጥ አቀራረብ ያብራራል። ውፍረት የግለሰቡ ደካማነት እና ወኔ ማጣት እንዳልሆነ የሚያስታውስ ነው። ውፍረትን ስናስብ በርካታ የሆርሞን እና ማህበራዊ ጉዳዮችን እንድንመረምር የሚያጠይቅ ጥሪ ጭምር ነው።

ክብደት ሲቀንስ የሰውነታችን ተፈጥሯዊ ምላሽ ምን ይመስላል?

ዶ/ር ሳንደርስ እንዳለችው በምግብ እጥረት ጊዜ በሃይል ቁጠባ የረሃብ ዘመንን እንድንሻገር ታስቦ በዝግመተ ለውጥ ሂደት ሰውነታችን ስብን ማከማቸት ይወዳል። ይህ ንድፈ ሃሳብ The Thrifty Gene hypothesis ተብሎ ይጠራል። ሰውነታችን ራሱን ከረሃብ ስጋት ለመከላከል ክብደት እንዳይቀንስ የሚጠብቅ ተደርጎ ከጥንተ ፍጥረቱ የተነደፈ ነው። በዚህም ሰውነታችን ክብደት የመጨመር ዝግመተ ለውጣዊ ዝንባሌ እንዲኖረው አድርጓል።

ዘመናዊው አለም ውፍረት አምጪ (Obesogenic) ነው።

የአሁኑ የምንኖርበት አካባቢያችን ከፍተኛ የካሎሪ ይዘት ያለው ምግብ የበዛበት፣ የተመጣጠነ ምግብ የራቀው፣ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ አነስተኛ የሆነበት ክብደት ጎታች ዘመን ነው። በአሁኑ ጊዜ መግዛት እስከቻልን ድረስ በየቦታው ምግብ በብዛት ስላለ እድኖ መብላት አይደለም በቅጡ አብስሎ መብላት ቀርቷል። ምግብ በቀጥታ ሶፋችን ላይ ሆነን ማዘዝ እንችላለን። ድንገት ምግብ ጠፍቶ ቢርበኝስ የሚል ስጋት ያለቀቀው ተፈጥሯችን የምግብ እጥረት በሌለበት ዘመንም ስብ ማከማቸት አላቆመም።

ክብደት መቀነስ የማይቻል የሚመስለው ለምንድነው?

‘ከመጠን ያለፈ ውፍረት ያለባቸው ሰዎች ክብደታቸውን ለመቀነስ ሲሞክሩ ሰውነታቸው አጥብቆ ይቃወማቸዋል’ ትላለች ዶ/ች ሳንደርስ። ክብደት ትንሽ ሲቀንስ ሰውነት ይደነግጣል፣ ረሃብ እንደመጣበት ያስባል። የረሃብ ሆርሞኖች ይጨምራሉ፣ይህም ምግብን በልክ ለማቆም ከባድ ያደርገዋል። ሰውነት የበላነውን ምግብ ሁሉ ሳያቃጥል እየተስገበገበ ማከማቸት ይጀምራል። እነዚህ ባዮሎጂካል ለውጦች ክብደትን በቀላሉ መቀነስ አዳጋች ያደርጉታል።

ክብደት መቀነስ አለመቻል የአንተ/ቺ ስንፍና አይደለም!

ዶ/ር ሳንደርስ ‘ውፍረት ውስብስብ በሽታ እንጅ የወኔ ማነስ አይደለም’ ስትል አጽንኦት ሰጥታለች። ውፍረት ከመጠን በላይ መብላት ወይም የአካል ብቃት እንቅስቃሴ አለማድረግ ብቻ አይደለም።

ውፍረትን እንደ አንድ የሆርሞን መዛባት በሽታ መረዳት የተሻሉ ህክምናዎችን በመፍጠር የተሻለ መፍትሄ ሊያመጣ ይችላል።

የዚህን ጽሁፍ ሙሉ መረጃ በዶ/ር መላኩ ታዬ ብሎግ https://melakutaye.com/why-is-it-so-hard-to-lose-weight/ ማንበብና ለሌሎችም ማጋራት ይችላሉ።

ቴሌግራም https://t.me/hakimmelaku
ቲክቶክ https://www.tiktok.com/@hakimmelaku
ግብረ መልስ ወይም አስተያየት ለመስጠት https://maps.app.goo.gl/twmS9fq7LiG1eRnq9

Dr. Melaku Taye (Endocrinologist, Lipidologist; Tikur Anbessa Specialized Hospital, Addis Ababa University)

Get social with Hakim on Youtube: http://www.youtube.com/@Hakim207

@HakimEthio

ሰዎች ከእውነት በላይ በፍላጎት የምንገዛ ነን:: ለጥያቄዎቻችን የምንሻው ምላሽ  እውነቱን ሳይሆን የምንስማማበትን ነው' አለማወቅ ገጽ 38

የኔን እይታ ልጨምር......እውነቱን ከሚነግረን ይልቅ Reassure የሚያደርገንን መምረጣችን የተለመደ ነው:: ግን ደግሞ ነባራዊውን እውነት የሚነግረን ለጊዜው መረበሽን ቢፈጥርብንም የሚበጀን እሱ ነው::

መጽሐፍ ማንበብ እና መወያየት የምትፈልጉ ተቀላቀሉን

https://t.me/+b-8qQMAOKcswOWU0

የውልደት ቅደም ተከተልና ባህርይ | Birth order traits

🔶 አልፍሬድ አድለር በ20ኛው ክፍለ ዘመን የራሳቸውን አሻራ ካሳረፋ ጉምቱ የስለ-ልቡና ባለሙያዎች አንዱ ነው::

🔶 አድለር የ Individual psychology መስራች ሲሆን:: በዚህ አስተምህሮውም የተለያዩ ሃሳቦችን ያነሳል::

🔶 ለጊዜው ስለ ውልደት ቅደም ተከተልና የባህርይ ምልከታው በተወሰነ መልኩ እንዳስሳለን::

🔶 እንደ አድለር ገለጻ: የልጆች ባህርይ እንደ ውልደት ቅደም ተከተላቸው ይለያያል::

🔷 የበኩር ልጆች

▫️ሌላ ወንድም/አህት ሲወለድለት የባህርይ መለወጦችን ያሳያል::
▫️ ምናልባትም ብቸኛ በሆነበት ሰአት የነበሩት ትኩረቶች ስለሚቀሩበት:: ይህ ሁነት ለአለም ያለውን ምልከታም ይቀይረዋል::

▫️ለምሳሌ ወላጆቹ 3 አመት ከሞላው በኋላ ሌላ ልጅ ቢወልዱ: ይህ ልጅ self centered (ግለኛ) የሆነ አኗኗር አዳብሮ ከሆነ: አዲስ ለተወለደው ልጅ ጥላቻ ሊያድርበት ይችላል:: ይህ ባህርይው ግን ቀስ በቀስ እየተስተካከለ የመሄዱ ነገር ከፍተኛ ነው:: ይህ ነገር ከሶስት አመቱ በፊት ቢሆን ግን የጥላቻና የበቀል ስሜቱ የሚመነጨው Unconsciously (በደመነብስ) ስለሆነ: ለመቀየር አዳጋች ሊሆንና አብሮት የማደግ እድሉ ከፍ ያለ ይሆናል:: (ምናልባት አራርቆ መውለዱ አንዱ ጥቅሙ ይህ ይሆን?😏)

▪️በጎ ባህርያት- ታታሪነት: ሌሎችን የመንከባከብና ከችግር የመከላከል ሃላፊነትን ይወስዳሉ፣የማስተባበር አቅማቸው ያየለ ነው::

▪️አሉታዊ ባህርዮቻቸው በጭንቀት የተወጠሩ፣ ከፍ ያለ ልዕልናን የሚሹ፣ ደመነብሳቸው ነውጠኝነት የታከለበት፣ ተቀባይነትን ለማግኘት የሚታትሩ፣ ሁሌም ሌሎች ተሳስተው ነው እንጂ እኔስ ትክክል ነኝ ባዮች፣ ወቀሳን የሚያበዙ እና ለመተባበር እምብዛም ፈቃደኛ የማይሆኑ ሁነው ሊገኙ ይችላሉ::

🔶 አማካይ ልጆች-

▫️ የተሻለ ተነሳሽነት ያላቸው እና ከማህበረሰቡ ጋር ስሙም ሁነው የማደግ እድላቸው ከፍ ያለ ይሆናል::ባህርያቸው በተወሰነ መልኩ ታላቃቸውን በማየትና: ታላቃቸው ለነሱ በሚያሳየውን አመለካከት ተመስርቶ ይቃኛል:: ለመተባበር የማይታክቱ: ፋክክራቸው የተመጠነ ይሆናል::

▫️ምናልባት ታላቃቸው ጥላቻንና በቀልና እያሳያቸው ካደጉ: ሃይለኛ ተቀናቃኞች: በነገሮች በቀላሉ ተስፋ ሊቆርጡ የሚችሉ ሊሆኑ ይችላሉ::

▫️ ብዙውን ጊዜ ግን ከማህበረሰቡ ጋር የተስማሙ: ጤናማ የሆነ ፋክክር የሚያሳዩ ልጆች የመሆን እድላቸው ከፍ ያለ ይሆናል ይለናል::

🔶 የመጨረሻ ልጆች-

▫️እነዚህ ልጆች ቅምጥል ሁነው ስለሚያድጉ ይህ አስተዳደጋቸው ለችግር ተጋላጭ ሲያደርጋቸው ይስተዋላል::

▫️ከችግሮቻቸው መሃል: የበታችነት ስሜት: ጥገኝነት እና ነጻ ሰዎች እንዳልሆኑ የማሰብ ስሜት ሊያስቸግራቸው ይችላል::

▫️ በሌላ ጎኑ ደሞ ተስፈኞች እና ተነሳሽነት ያላቸው ስለሚሆኑ ባለ ልዩ ተሰጥኦ አትሌቶች: ግሩም ሙዚቀኞች እና ታታሪ ተማሪዎች ሊሆኑ ይችላሉ ይለናል::
አሉታዊ ባህርያቶቻቸው- የተቀማጠሉ እና ጥገኞች ሆነው ሊገኙ ይችላሉ:: በሁሉም ነገር ለመላቅና ከልክ በላይ የሆነ ተስፈኝነት ሊታይባቸው ይችላል::

🔶 ብቸኛ ልጆች-

▫️እነዚህ ልጆች የሚፎካከሩት ወንድም ወይንም እህት የላቸውም:: ተፎካካሪነታቸው ከወላጆቻቸው ጋር ይሆናል:: የወላጆች ግብረ መልስ ለባህርያቸው እጅግ ወሳኝ ነው::

▫️በወጣትነት ዘመናቸው የተጋነነ የእችላለሁና የበላይነት ስሜት ያላየው: ለራሳቸው የሚሰጡት ግምት የተጋነነ ይሆንባቸዋል:: በዚህም ምክንያት ተባባሪነት እምብዛም የማይታይባቸው:: ጥቅመኞች እና የሌሎችን ክብካቤ አጥብቀው የሚሹ ሊሆኑ ይችላሉ::

በመልካም አስተዳደግ ታንጸው ካደጉ ደሞ በማህበረሰቡ ዘንድ የበሰሉ ሁነው ሊገኙ የሚችሉበት አድል ይኖራል::
**

ቸር ይግጠመን!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው: የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት
https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

ስጦታ ወግ (13ኛ ዙር)


🧠 የመወያያ ርዕስ፡ የስነ-ልቦና ህክምና

🎙 እንግዳ: ሀዊ ሽጉጥ (ሳይኮሎጂስት) እና ዶ/ር ዮናስ (ሳይካትሪስት)

መድረክ መሪ፡ ዶ/ር መርዓት ግርማ እና ጋሻው አወቀ


📅 ቅዳሜ ህዳር 21 ከምሽቱ 1፡00
📍መድረክ፡ ስጦታ የቴሌግራም ቻናል



ስጦታ,
ቃል ሳይሆን ተግባር!


Follow Us for more!

Website | Facebook | YouTube | Telegram | Instagram | TikTok | contact link

እናስታውስዎ

ዛሬ ምሽት 1:00 ላይ

ይቀላቀሉ


https://t.me/Sitotapsy?livestream=ef8d70eba394d83ed4

አራቱ ተግባቦቶች

***

ከሰዎች ጋር  ዕለት ተዕለት በሚኖረን ግንኙነት ወቅት የሚኖሩንን የተግባቦት አይነቶችን በአራት ከፍለን ማየት እንችላለን::

1- Aggressive (ቁጡ/ሃይለኝነት ያጠላበት):- እነዚህ ሰዎች ሃሳባቸውን በሃይለ ቃል እና በስሜታዊነት በመግለጽ ይታወቃሉ:: ሲያወሩ ጠረጴዛ እየደበደቡ፣ ደምስራቸው ተገታትሮ፣ በከፍተኛ የንዴት ስሜት ውስጥ ሁነው፣ ቡጢ ጨብጠው ነው::

የራሳቸውን ሃሳብ ሌሎችን በሚጎዳ መልኩ መግለጻቸው ችግር ይፈጥራል::

የቀድሞ የኢሰፖ መሪ ኮ/ል መንግስቱ ሃይለማሪያምን ንግግሮችን በዋቢነት መጥቀስ ይቻል ይሆን? 😊

2- Passive:- ሁሉን በጸጋ የሚቀበሉ፣ ሽቁጥቁጥ፣ ሃሳባቸውን ለመግለጽ ፈራ ተባ የሚሉ አይነት ናቸው:: እነዚህ ሰዎች ችግር ቢከሰት ባይከሰት የማይደንቃቸው ፣ ለስሜታዊነት ሩቅ የሆኑ፣ ነገር በሩቅ የሚሸሹ ናቸው::  የራሳቸውን ጥቅም ለሌሎች በማሳለፋቸው ምክንያት ለብዝበዛ ሊጋለጡ ይችላሉ::

3- Passive-Aggressive:- እነዚህ ሰዎች የታመቀ ሃይለኝነት ቢኖራቸውም ሃሳብ አስተያየታቸውን ፊት ለፊት ለማቅረብ ይፈራሉ:: ይልቁንስ ብስጭት እና ቅሬታቸውን በህቡዕ መፈጸም ይቀናቸዋል:: ማለትም ስም በማጥፋት፣ ስራን በማበላሸት፣ በመልገም እና በመሳሰሉት ንዴታቸውን ሲገልጹ ይስተዋላሉ:: እነዚህ ሰዎች ለራሳቸውም ሆነ ለሌሎች አደገኞች ናቸው::

4- Assertive:- ሃሳብ አስተያየታቸውን ሚዛናዊ በሆነ ሁኔታ በቀጥታ መግለጽን የተካኑ ናቸው:: እነዚህ አይነት ሰዎች የሚፈጠሩ ቅራኔዎችን በጥበብ መፍታትን መለያቸው ነው:: በዚህም መሰረት ሁለቱንም ወገን የሚጠቅም መፍትሄ ላይ ይደርሳሉ::

እናንተስ ከሰዎች ጋር ስታወሩ ፣ ስታወጉ ፣ ስትወያዩ አልያም ስትከራከሩ የትኛውን አይነት ተግባቦት ትጠቀማላችሁ?

አሻም አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ የሚከተሉትን ገጾች ይወዳጁ

https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

ሃቅ!!

ነብስ ግን ምንድን ናት?

***

በተለያዩ ሃይማኖት ተቋማት ዘንድ ነብስ መዋቲ እንዳልሆነች: ስጋ ፈራሽ እንደሆነ ይሰበካል:: መልሶ በመፈጠር (reincarnation) የሚያምኑም አሉ::

'ይህ ምድር ጊዜያዊ ነው፤ የእውነተኛው አለም ጥላ:: በምድር ላይ ስንኖር ነብስና ስጋ በጊዜያዊነት ተጣምረው ይቆዩና ስንሞት ይለያያሉ:: ጥልቁን አለም የመመርመር ችሎታ ያላት ነብስ እንጂ ስጋ አይደለም' ይላል ፕሌቶ::

አሪስቶትል በበኩሉ ነብስ ባህርይዋን የምትቀዳጀው በአካል/body በኩል ነው ብሎ ያስባል:: ለሱ አካል/body በሌለበት ስለ ነብስ ማሰብ ከንቱ ነው::

Mind (ነብስ/ልቦና) Vs Body (አካል/አዕምሮ) ምንና ምን ናቸው በሚለው ጉዳይ ዙርያ ሁለት አበይት ጽንሰ ሃሳቦችን እናገኛለን::

1️⃣ DUALISM/ሁለትነት

የዚህ ጽንሰ ሃሳብ አቀንቃኞች በነብስና ስጋ ሁለትነት የሚያምኑ ናቸው::

እንደ ብዙሃኑ የDualist ፍልስፍና አራማጆች፤ አካል ቁሳዊ፣ ነብስ ደግሞ ኢ-ቁሳዊ ናቸው::

🔹 Substance Dualism:-

Descartes ከዚህ ሃሳብ አራማጆች ውስጥ በግንባር ቀደምትነት ይነሳል:: ይህ ፈላስፋ በተለይም 'I think there for I am/ ማሰብ የቻልኩት ስላለሁ ነው) በሚል አባባሉ ይታወቃል::

የዚህ ፍልስፍና አራማጆች: ነብስና ስጋ የተለያዩ ነገሮች/Substance ሲሆኑ ስራቸውንም ለየብቻ ይከውናሉ ይላሉ::

የተወሰኑቱ ነብስና አካል በአንዳንድ አጋጣሚዎች/occasions ሊቀናጁ እንደሚችሉ ያነሳሉ: ለምሳሌ አልኮል የጠጣንና ሞቅ ያለን ጊዜ የሚኖረን የስሜትና አካላዊ ምልክቶችን እንደ ምሳሌ በመጥቀስ::

🖊ይህን እሳቤ የሚሞግቱ አልጠፉም:: የአንዱ ነብስ ሌላው ላይ ተጽዕኖ ማድረስ የተሳነው? ነብስ ብርር ብላ የሌላ ሰው አካል ጋር ማትሞዳሞደው?😊 Pairing Problem ይሉታል::

🔹Property Dualism-
 
አንድ ስዕል ቁሳዊ (ሸራውና ቀለማቱ) እና ኢ-ቁሳዊም (ስነጥበባዊ) እሴቶች እንደሚኖሩት: ነብስና ስጋም እንዲያ ናቸው ይላሉ::

2️⃣ MONOISM

እነዚህ አሃዳውያን ናቸው😉 የነብስና ስጋን አንድነት ይሰብካሉ::

🔹Physicalism :- ለቁስ አካላዊነት ያደሉ ናቸው::

🔹Behaviorism :- የነብስ ሃለወት በድርጊቶቻችን/ክዋኔዎቻችን ይገለጻል ባዮች ናቸው:: ምናባዊ ነገሮች ለነሱ ቅዠት ናቸው::

🔹 Idealism Theory :- ለነሱ ሁሉም ነገር መንፈሳዊ ነው:: ቁስ የሚባል ነገር የለም ብለው ያስባሉ:: ለነሱ ነብስ ከስጋ ትበልጣለች::

🔹Identity Theory- ነብስና ስጋ አንድ ናቸው፤ ለሁሉም ስነልቦናዊ ስሜቶች አካላዊ ማብራርያ ማቅረብ ይቻላል ብለው ያስባሉ::

ምሳሌ- ህመም የሚሰማን  ነርቫችን ሲቆጣ ነው ብሎ እንደማጣመር

🔹Functionalism :-

ለእያንዳንዱ mind/ነብስያ አካላዊ ጥምርታ ከማቅረብ ይልቅ: ሙሉ ሲስተሙ በጥምርታ መስራቱ ላይ ማተኮር አለብን ይላሉ::

በተምሳሌትነት ነገረ ስራችንን በኮምፒውተር ሃርድዌርና ሶፍትዌር በመመሰል: ነብስና አካልም እንዲያ ናቸው ይሉናል:: ስነልቦናዊ ሁነቶችና ባህርይዎችን ለማጥናት ስለ ማሽኑ (body) ማወቅና እንዴት እንደሚሰራ ማጠየቅ ተገቢ ነው ይላሉ::

በዚህ አተያይ የአዕምሮ ሃኪሞች የሶፍትዌር ፣ ኒውሮሎጂስቶች ደግሞ የሃርድዌር ኢንጂነሮች ናቸው ማለት ነው እንግዲህ😊

Reference- Johnathan Westphal; The mind Body problem and Wikipidea

አሻም አሻም !

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

You can join the discussion
https://t.me/+b-8qQMAOKcswOWU0

መጽሃፍ የማንበብ እና የመወያየት ፍላጎቱ ያላችሁ ተቀላቀሉን

4ቱ ከኦቲዝም ጋር በተያያዘ የተፃፉ መፅሐፍት

እነዚህ መፃሕፍት በሁሉም ማኅበረሰብ ሊነበቡ የሚገቡ ናቸው። በተለይም ወላጆች፣ ልዩ-ልዩ ባለሞያዎች በትኩረት አንብበው ግንዛቤያቸውንና ዕውቀታቸውን ሊያሠፋ ይገባል።

1. 👁ኔን ተመልከተኝ

ጸሐፊ፦ በዶ/ር ዮናስ ባሕረጥበብ

2. ሁሉም በአንድ ( ተግባር-ተኮር የሕክምና መፅሐፍ )

ጸሐፊ፦ በእጩ ዶክተር መዓዛ መንክር

3. የኦቲዝም ምስጢሮች

ጸሐፊ፦ በዶክተር ሐዲያ ይማም
አርታዒ፦ ጋዜጠኛ መላኩ ብርሃኑ

4. በኦቲዝም ጥላ ስር የሚኖሩ ልጆች እንድናውቃቸው የሚፈልጓቸው 10 ነገሮች

ተርጓሚና አዘጋጅ፦ በወ/ሮ ትዕግስት ኃይሉ
አርታዒ፦ እዝራ እጅጉ

ዋኖስ መስፍን (@WanosMesfin)
   የልዩ-ፍላጎት ትምህርት ባለሞያ

Phineas Gage: በአንድ ፋብሪካ ውስጥ ተቀጥሮ ይሰራ በነበረበት ወቅት አንድ ከባድ አደጋ ይገጥመዋል:: ከየት መጣ የማይባል ብረት ራስ ቅሉን በስቶት ይገባል:: ታዲያ ከዚህ አሰቃቂ አደጋ በተአምር ቢተርፍም፤ ከአደጋው ማግስት ሚስተር ጌጅ የበፊት ማንነቱ ይከዳዋል.. ያልነበረውን ባህርይ መላበስ ይጀምራል:: ያ የተረጋጋው፣ ስራ ወዳዱ፣ ቤተሰቡን አክባሪው ጌጅ  ባህርይው ተቀየረ:: ይህም የሆነው ባህርይውን የሚቃኘው የአንጎሉ ክፍል(frontal cortex) በመጎዳቱ ነበር::

ደግሞ ሌላ ታሪክ

የቦክስ፣ የራግቢ እና መሰል ትግል የሚበዛባቸው ስፖርቶች ላይ የሚሳተፉ ሰዎች በጊዜ ሂደት ባህሪያቸው ሲቀየር: ብሎም የማገናዘብ ችሎታቸው/Cognitive ability ( ማለትም ትውስታ: ቅልጥፍና፣ የቋንቋ ችሎታ፣ ማህበራዊ አረዳድ..) ላይ እክል ሲገጥማቸው ይስተዋላል:: ይህም  ከባድ ያልሆኑ ግን ድግግሞሽ ባላቸው ጭንቅላት ላይ በሚያርፉ ጡጫዎች ምክንያት የሚመጣ ነው:: ይህ ችግር Chronic Traumatic Encephalopathy (Punch drunk syndrome የሚሉትም አሉ) ተብሎ ይጠራል::

ጡጫው ሃይለኛ እና ጠንከር ያለ ሁኖ እና ወዲያውኑ አንጎል ላይ ከፍተኛ ጉዳት ካደረሰ Dementia (የመርሳት ችግርን) ሊያመጣ ይችላል:: የ Parkinson አይነት ህመምም የሚያጋጥማቸው አሉ:: ለዚህም Mohammed Ali ን መጥቀስ ይቻላል::

ከላይ ከጠቀስናቸው በተጨማሪ : አዙሪት(Post traumatic Seizure) ፣ የድብርት እና የባይፖላር አይነት ህመም፣ ድህረ አደጋ ጭንቀት(Post traumatic stress)፣ የሳይኮሲስ ችግሮች(ለሌላ የማይሰሙ/የማይታዩ ነገሮች ይሰማናል/ይታየናል ማለት፣ መጠራጠር..) : እና የመሳሰሉትን ጭንቅላት ላይ የሚደርስ አደጋን ተከትለው ሊከሰቱ የሚችሉ የአዕምሮ ህመሞች ናቸው::

ስለዚህም እነዚህን መሰል ምልክቶች ከታዩ የአዕምሮ ህክምና ባለሞያን ማማከር እና አስፈላጊውን ህክምና ማድረግ ይገባል::

አሻም አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ የሚከተሉትን ገጾች ይወዳጁ
https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

ስትሮክ እና ተያያዥ የአዕምሮ ህመሞች
***
ስትሮክ የአንጎል ደም ስሮች ደም ለማስተላለፍ እክል ሲገጥማቸው የሚከሰት ህመም ነው::

ስትሮክ ሁለት አበይት አይነቶች አሉት:-

➡ Ischemic Stroke(90% ገደማ):- የአንጎል ደም ስሮች ደም ለማስተላለፍ በመቸገራቸው( የደም ስር በመዘጋቱ..)የሚከሰት ነው::

➡ Hemorrhagic Stroke(10% ገደማ):- በተለያዩ ምክንያቶች የአንጎል የደም ስር በመተርተሩ የሚከሰት (በከፍተኛ የደም ግፊት፣ Aneurysm/የደም ስር አባጭ ሲፈነዳ..) የሚከሰት

🔴 ስትሮክ በአብዛኛው ከከፍተኛ የደም ግፊት(Hypertension) እና የልብ ህመሞች(Cardiovascular disease) ጋር ይገናኛል:: ስለዚህም የደም ግፊት እና የልብ ህመሞችን መከላከል እና መቆጣጠር ወሳኝ ጉዳይ ነው❗️

ስትሮክ ሲከሰት የአንጎል ሴሎች ይጎዱ እና የተለያዩ ምልክቶች መታየት ይጀምራሉ:: እነዚህ ምልክቶች የደም ዝወውሩ እንደታወከበት የአንጎል ክፍል ይለያያሉ:: ድንገተኛ የእጅ እና የእግር መስነፍ(weakness)፣ ለመናገር ያለመቻል(Aphasia)፣ ራስን መሳት... የመሳሰሉ ምልክቶችን መጥቀስ ይቻላል::

ከአካላዊ እና የነርቭ ምልክቶች በተጨማሪ የተለያዩ የአዕምሮ ህመሞች ስትሮኩን ተከትለው ሊከሰቱ ይችላሉ:: (በአንጻሩም ደግሞ የተለያየ የአዕምሮ ህመም ያጋጠማቸው ሰዎች የተለያዩ ምክንያቶች ለስትሮክ ተጋላጭነታቸውን ሊጨምሩት ይችላሉ::)

ከሰትሮክ በኋላ ሊከሰቱ የሚችሉ የአዕምሮ ህመሞችን ለመጥቀስ ያህል:-

1️⃣ የድብርት ህመም:- እስከ 33% ገደማ ሰዎች ላይ ሊታይ ይችላል::

▪️ስትሮኩ የ ነርቭ ኬሚካል እና የመልዕክት ስርአትን በማዛባቱ፣ ችግሩ ያጋጠማቸው ሰዎች ህይወታቸው ላይ የተከሰተውን ለውጥ ለመልመድ በመቸገራቸው እና የመሳሰሉ ምክንያቶች ይጠቀሳሉ::

▪️በሌላ በኩል ደግሞ: ከፍተኛ የድብርት ህመም የሰውነት ስርዓትን በማዛባት የስትሮክ ተጋላጭነትን ይጨምራል::

2️⃣ የባይፖላር አይነት ህመም:- የሜኒያ ምልክቶችን: ማለትም ከፍተኛ የመነጫነጭ/ የፈንጠዝያ ስሜት፣ ሃይል መጨመር፣ ብዙ ማውራት፣ ራስን መካብ፣ የእንቅልፍ ፍላጎት መቀነስ፣ ግልፍተኝነትን ሊያሳዩ ይችላሉ

3️⃣ የጭንቀት እና ፍርሃት ህመሞች:- እስከ 24% ገደማ ሰዎች ላይ ሊታይ ይችላል::

4️⃣ ሳይኮሲስ:- የሌለ ነገር እንደታያቸው/እንደተሰማቸው/እንደሸተታቸው/ መናገር፣ ከእውነታ የራቁ  አረዳዶችን ማንጸባረቅ ሊታይባቸው ይችላል::

5️⃣ስሜት አልባነት/Apathy

6️⃣ የመርሳት ችግር/Vascular dementia:-

7️⃣ Delerium :-  :- ድንገተኛ ግራ የመጋባት እና ትኩረት የማጣት ሁኔታ: ተያይዞም መረበሽ እና ሃይለኝነት

.... እና የመሳሰሉ የአዕምሮ ህመሞች ስትሮክን ተከትለው ሊከሰቱ ይችላሉ:: ስለሆነም እነዚህ ምልክቶች ከተስተዋሉ የአዕምሮ ህክምና ባለሞያን ማማከር መልካም ነው::

አሻም አሻም!

ምንጭ:- Kaplan and Sadocks comprehensive textbook of psychiatry, 10th edition

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው:- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ የሚከተሉትን ገጾች ይወዳጁ:-
https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

ማሳሰቢያ
_

በተለያዩ የማህበራዊ መገናኛዎች የስኳር ህመምን ጨምሮ ሃሰተኛ የጤና መረጃዎች ሃላፊነት በጎደላቸው አካላት እየተለቀቁ ይገኛሉ። ከሰሞኑም ቴክኖሎጂን በመጠቀም በሰዓታት ውስጥ የስኳር በሽታን ማጥፋት ተችሏል በሚል እየተሰራጨ የሚገኘው መረጃ ከእዉነት የራቀና አሳሳች ነዉ።

የህክምና ሞያ ሳይኖራቸውና ለሚሠጡት አገልግሎት ህጋዊ የሆነ የብቃት ማረጋገጫ ሳይኖራቸው በማህበራዊ ሚዲያ ማህበረሰቡን የሚጎዱ፣ ከእውነት የራቁ ሀሰተኛ  መረጃዎችን  የሚለቁ አካላት ተበራክተዋል። ይህ ተግባር ማህበረሰቡን በእጅጉ እየጎዳና ለአላስፈላጊ ወጪና እንግልት ከመዳረግ አልፎ ፈውስ ፈላጊ ዜጎቻችን ላይ ከፍተኛና የተወሳሰበ የጤና  ችግር እየፈጠረ ይገኛል።

ስለሆነም በዚህ መሰል ተግባር ላይ ተሰማርታችሁ የምትገኙ አካላት ይህ ተግባር በህግ የሚያስጠይቅ መሆኑን ተገንዝባችሁ ከእኩይ ተግባራችሁ እንድትታቀቡ እናሳስባለን።

ማህበረሰቡም ምንጫቸው ካልተረጋገጠ አካላት የሚላኩ መልእክቶችን እንዲመረምር፣ አገልግሎቶችንም ከመጠቀማችን በፊት ጥንቃቄ እንድናደርግ፣ አስፋላጊ ሆኖ ሲገኝም በ"[email protected]" ላይ ጥቆማ እንድሰጠን እየጠየቅን ፤ ህዝባችን ሀሰተኛ የጤና መረጃ የሚለቁትን በማጋለጥ ፣የጤና ባለሙያ በማማከር ጤንነቱን እንዲጠብቅ እናሳስባለን።

ጤና ሚኒስቴር

@HakimEthio

❝ እንችላለን ፥ መማር እንችላለን!
        እንችላለን ፥ መሥራት እንችላለን። ❞

ዛሬ 30ኛ ዓመቱን 'ባከበረው አንጋፋው ፍቅር ኢትዮጵያ የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ብሔራዊ ማኅበር 'እንችላለን' ሲሉ ለእንግዶች በግሩምና አስተማሪ ሙዚቃ ከአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ጋር የሚኖሩ ልዩ-ፍላጎት ያላቸው ወጣቶች አቅርበዋል። ሙዚቃው እንዲኽ ይጀምራል፦

         ❝  አትችዪም! ... አትችልም! (2x)

              አትበለኝ እችላለሁ እኔ!
    ምን ያህሉን ይኾን 'ምታውቁት ስለ'ኔ?  ❞

አቤት! በዜማ እንዴት ስሜት ይኮረኩራል፤ ይሠረሥራል መሠላችሁ። ደግሞም ወጣቶቹ በውበትና በወኔ አምነሽንሸው ሲያቀርቡት። በነገራችን ላይ በሀገራችን በአዕምሮ ዕድገት ውስንነቶች (Intellectual Developmental Disorders/IDD) ላይ ትኩረት አድርገው ከሚሠሩ ተቋማት መካከል እኔ በጥቂቱ የማውቃቸው የሚከተሉት ናቸው፦

1. ፍቅር ኢትዮጵያ የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ብሔራዊ ማህበር፣
2. ዲቦራ ፋውንዴሽን፣
3. አንድነት በኢትዮጵያ የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ያለባቸው ልጆች እና ቤተሰቦቻቸው ማህበር፣
4. መካነ ኢየሱስ ጉዲና ቱምሳ የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ማዕከል፣
5. ቤተ-ምህረት ሁሉንአቀፍ የልማት ድርጅት፣
6. ብሩሕ የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ማዕከል፣
7. ራዕይ የህፃናት መርጃ ድርጅት፣
8. ዋን ኻርት ሖሊነስ፣
9. ዳውን ሲንድረም ኢትዮጵያ። ተጠቃሽ ናቸው።

ወዳጆቼ! ሀገራችን ከእነዚህም 10 እጥፍ የሚኾኑ ሌሎች ተቋማት ያስፈልጋታል። አዎ! ግንዛቤን ማስፋት፣ ተቋማትን በጥንቃቄ ማደራጀት፣ ድጋፍና አገልግሎት ሰጪዎችን፣ የትምህርትና የቴራፒ ማዕከላትን እና ሌሎችን ማበረታታት፣ ማቋቋም፣ ማደራጀት እጅጉን ጠቃሚ ነው። እናም ለፍቅር ኢትዮጵያ የአዕምሮ ዕድገት ውስንነት ብሔራዊ ማኅበር እንኳን ለ30ኛ ዓመት የምሥረታ ክብረ-በዓል አደረሳችኹ እያልኩ ስንብቴን በሙዚቃው አድርጊያለሁ፦

   ❝   በሉ.. ጓደኞቼ ኑ እንውጣ አደባባይ፣
      አይችሉም ለሚሉን መቻልን እናሳይ።
       በተግባር ዐሳይተን እናሳምናቸው፣
       እጃቸውን ይያዙ ይጫኑ 'ባፋቸው።

           እንችላለን መማር እንችላለን!
          እንችላለን መሥራት እንችላለን!
           እንችላለን መማር እንችላለን!
            እንችላለን እኛም እንችላለን!   ❞

ቸር ሰንብቱ!

ዋኖስ መስፍን
የልዩ-ፍላጎት ትምህርት ባለሞያ

የሕክምና ባለሞያዎች ሆይ

እኛ የልዩ-ፍላጎት ማኅበረሰቦች (ወላጆች፣ ባለሞያዎች፣ ተቋማትና ልዩ-ፍላጎት ያለን ዜጎች) ለእናንተ ጥያቄና ምክረ-ሃሳብ አለን።

እንደምታውቁት ልዩ-ፍላጎት ያላቸውን ልጆች በተለይ ከአዕምሮ ዕድገት ኹኔታዎች/እክሎች (Neurodevelopmental Conditions/Disorder) ማሳደግ፣ ማስተማርና ማብቃት በሀገራችን ማኅበረሰብ የግንዛቤ ደረጃ አዳጋች ነው። ከማሠልጠን፣ ከማከምና ከማስተማር በፊት 'ግንዛቤ' እጅግ ወሳኝ መኾኑን የምታውቁት ነው።

ሆኖም በተለያዩ የሕክምና መስጫ ተቋማት ልዩ-ፍላጎት ያላቸው ልጆች ታመው፣ የታመሙበትን ትክክለኛ መንስዔ ሳይታወቅ እንዲታከሙ ሲሄዱ ያለው የግንዛቤ ጉድለት ልብ-ሰባሪ ኾኗል። በሕመሙ ምክንያት መጮሃቸው፣ ባልተለመደ መልኩ ማስቸገራቸው፣ መግለፅ መቸገራቸውን እንደ-ተግባቦት መንገዳቸው ሳይኾን እንደ-መጥፎ በመቁጠር ለመርዳት ፍላጎት መንፈግ እና ተገቢውን ሕክምና አለመስጠት ተዘውትሮ የምናየው ነው። 'ርግጥ የልጆቻችን ጉዳይ የሁሉም አካል ርብርብ የሚሻ ነው።

የግንዛቤ ደረጃው በ'Medical model' ብቻ ከተቃኘ ድጋፍ አሠጣጡን፣ የቴራፒውን ጉዳይ ለየቅል ያደርገዋል፤ ሌላው ከኦቲዝም ኅብር የአዕምሮ ዕድገት (ሥርዓት) መዛባት (Autism Spectrum Disorder / ASD) ጋር በተያያዘ በሀገራችን በትክክል የሠለጠኑ (Profession) ወይም ስፔሻላይዝድ ያደረጉ የሕክምና ባለሞያዎች፣ ቴራፒስቶችና ድጋፍ-ሰጪ አካላት ዝቅተኛ ቢኾኑም ነገር-ግን ወላጆች የልጆቻቸውን ጉዳይ አሳስቧቸው ለምርመራና መፍትሔ (Diagnosis and Early Intervention) ሲያመሩ ሙያዊ ባልሆነ መንገድና አንዳንዴም 'Apathy' በሚመስል መልኩ ተገቢውን ሙያዊ ርቀት ሳይኬድ 'በብጣሽ ወረቀት' የልጆቻቸውን እክል ይሔ ነው የሚሉ አሠራሮችና ልምምዶች መቀረፍ ያለባቸው ናቸው።

በወላጆች የሚነሡ በርካታ ቅሬታዎች፣ ትችቶችና ተደጋጋሚ አስተያየቶችን የሚመለከታቸው የሕክምና ባለሞያዎች ሊመልሱት፣ ሊያስተካክሉት የሚገባ ነው።

ዋኖስ መስፍን
የልዩ-ፍላጎት ትምህርት ባለሞያ

@HakimEthio

ዶ/ር አብረሃም አማረ- የአጥንት ህክምና ስፔሻሊስት; እንደጻፈው

አሳዛኝ የህክምና ገጠመኝ
.....
ከታች በምሉ የምትመለከቱት የ18 አመት ወጣት ሴት ላይ ያጋጠመ የስብራት አደጋ ነው!! ድንገት እየተጓዘች እያለ አድጧት በመዉደቋ የግራ አጇ ላይ ሁለት ቦታ ማለትም የግራ ክርኗ ዉልቃት እና የግራ አንጓ (Wrist) አካባቢ ስብራት አጋጠማት!! አደጋው ከተከሰተ ከ24 ሰዓት በኋላ ወደ ህክምና ተቋም መጣች። ወደ ህክምና ተቋም ከመምጣታቸው በፊት የባህል ወጌሻ ሞክረዉ ነበር። ሆኖም አደጋው ከባድ ስለነበር ወደ ሆስፒታል መጡ።
ያጋጠማት የስብራት እና የዉልቃት አደጋ በጣም ከባድ ነበር ሆኖም ግን ድንገተኛ ክፍል ላይ ስብራቱንም ወልቃቱንም በትክክል ወደ ቦታዉ እንዲመለስ ማድረግ ቻልን። (በምስሉ እንደሚመለከቱት)!!
አሳዛኙ ክስተት ከዚህ በኋላ የተፈጠረው ነው። በአደጋው ምክንያት ስብራቱ ቁስል ስለነበረው እና በከፊል እብጠት ስለነበረው ሆስፒታል ተኝታ ለትንሽ ቀን እንድትታከም ወስነን ከቤተሰቦቻቸው ጋር ከተነጋገርን በኋላ ፤ ድንገት ከሆስፒታል ጠፉ። ከሶስት ቀን በኋላ ሙሉ እጇ እስከ ክርኗ ድረስ ጠቁሮ ኢንፌክሽን ፈጥሮ ተመለሰች። አሁን ላይ ስትመጣ የጉዳት መጠኑ ከእጇ አልፎ ለህይወቷ አስጊ ደረጃ ደርሷል። በዚህ መካከል አሁን ላይ ያለዉን የህክምና አማራጭ ለቤተሰቦቿ ተነገራቸው። አሁንም ለሁለተኛ ጊዜ ከሆስፒታል ጠፉ 🤔😨
ይህች ምስኪን ወጣት በቀላሉ ያገኘችውን ህክምና በአግባቡ ባለመጠቀሟ እጇን አለፍ ሲልም ህይወቷን ሊያሳጣት እንደሚችል ቢነገራትም አሁን ከሆስፒታል ጠፍታ የሄደችበት አልታወቀም።
ማስተላለፍ የተፈለገው መልዕክት:-
1. እባካችሁ የሃኪሞችን ምክር ስሙ!!
2. ለዘመናዊ ህክምና ያለንን አስተሳሰብ በየቤታችን ለሚገኙ ሁሉ እናስረዳ።
3. ወደ ባህል ህክምና በተለይም ወጌሻ ጋር ከመሄዳችሁ በፊት አንድ ጊዜ ቆም ብላችሁ አስቡ። ስብራት በመታሸት አይድንም። አንድ የተማረ ያዉም በዛ ሙያ ስፔሻላይዝድ ያደረገ ሰው ከአንድ 'ካልተማረ' በልምድ ከሚሰራ ሰው ይሻላል ብላችሁ አስቡ!!
በእግራችሁ ፣ በእጃችሁ ፣ በህይወታችሁ አትቀልዱበት።
..

የጭንቀት ህመሞች ብዙ አይነት ናቸው:: የተወሰኑትን ለመጥቀስ ያህል:-
ከቅርብ ሰዎች መራቅን መፍራት(Separation Anxiety)
ከመጠን ያለፈ ጭንቀት(Generalize Anxiety Disorder)
ከልክ ያለፈ አይናፋርነት(Social Anxiety Disorder)
የተወሰኑ ቦታዎች ላይ ለማውራት መለጎም(Selective mutism)
ድንገተኛ የመረበሽ እና የመራድ ስሜት(Panic disorder)....

እነዚህ የጭንቀት ህመሞች ህመሞች ህጻናት እና ታዳጊዎች ላይም ይከሰታሉ:: ታዲያ እንደየእድሜያቸው ጭንቀታቸውን የሚገልጡበት መንገድ ይለያያል::

በምስሉ ላይ ህጻናት በጭንቀት እና ድብርት ችግር እየተሰቃዩ መሆኑን ሊጠቁሙ የሚችሉ ምልክቶች ተመላክተዋል::

ልጆች በቀጥታ የድብርት እና ጭንቀት ስሜታቸውን ከመግለጽ ይልቅ የተለያዩ የአካላዊ የህመም ምልክቶችን፤ ማለትም እንደ ራስ ምታት፣ የሆድ ህመም... የስሜት መለዋወጦች(ለምሳሌ መነጫነጭ፣ ሃይለኛ መሆን..) እንዲሁም ድንጉጥ መሆን፣ ትምህርት ቤት ለመሄድ ማመንታት እና መቅረት፣ ምግብ አልበላም ብሎ ማስቸገር፣ መቃዠት እና የመሳሰሉትን ምልክቶች ሊያሳዩ ይችላሉ::

በልጆች እና ታዳጊዎች ላይ እነዚህን ምልክቶች ሲያስለውሉ አስፈላጊውን ትኩረት በመስጠት ልጆቹ ምን እንዳጋጠማቸው መጠየቅ እና አስፈላጊውን እገዛ እና ህክምናን ማድረግ ተገቢ ነው::

የአዕምሮ ህመም ህክምና በመድሃኒት፣ የስነልቦና ህክምና በመስጠት እና ማህበራዊ ተግዳሮቶችን መፍታትን ያጠቃልላል::

አሻም!

https://youtube.com/playlist?list=PLmCrONGfZd8Q-TKqEpWXY3Eimmg--hPao&si=XsaunrzGIoRMGhUQ

እጅግ አስደሳች ዜና!💥🎉🚀

ስጦታ የአእምሮ ህክምና እና የሱስ ማገገሚያ ማዕከል የECT  ህክምና መስጠት ጀመረ!

የECT ለመድሀኒት ህክምና አስቸጋሪ ለሆኑ ህመሞች በፍጥነት ለውጥ ያመጣል፡፡ ይህ ህክምና ታካሚውን  ሙሉ ለሙሉ ሰመመን ውስጥ በማስገባት የተመጠነ የኤሌክትሪክ ንዝረት በአንጎል ውስጥ በማስተላለፍ የሚሰጥ ህክምና ነው፡፡

ይህ ህክምና ለሚከተሉት የጤና ችግሮች ፍቱን መፍትሔ ነው
▪️ በመድሀኒት ለውጥ ለማያሳዩ ህመሞች
▪️ አፋጣኝ ህክምና ለሚፈልግ ድብርት
▪️ ከፍተኛ ለሆነ ራስን የማጥፋት ፍላጎት
▪️ ምግብና እና ፈሳሽ በተከታታይ ቀን ለማይወስዱ እና ህይወታቸው አደጋ ላይ ለሚወድቁ ታማሚዎች (ካታቶኒያ)
▪️  ከፍተኛ ድብርት ውስጥ ላለች ነፍሰጡር
▪️ መቆጣጠር ለሚያስቸግር ሽቅለት (mania)
▪️ መድሀኒት ከፍተኛ የጎንዮሽ ጉዳት ለሚያመጣባቸው ተካሚች

አድራሻ፣ ከጦር ሀይሎች ወደ ቶታል (ሶስት ቁጥር ማዞሪያ) በሚወስደው መንገድ ዱባይ ኤምባሲ አጠገብ

🚗 https://maps.app.goo.gl/oFVRaZFvWNugLYfv8
☎️ +251113692818 +251113692774

ስጦታ - ቃል ሳይሆን ተግባር!

Website | Facebook | YouTube | Telegram | Instagram | TikTok | contact link

🌟ሁላችሁም ተጋብዛችኋል

⭐️ዲጂታል ደህንነት፡ እንዴት ቴክኖሎጂን ለአዕምሮ ጤናችን ማዋል እንችላለን በሚል ርዕስ የተዘጋጀውን ፕሮግራም እንድትታደሙ ጋብዘንዎታል፡፡

🗓ቀን፡ እሁድ ጥቅምት 03፣ 2017
🕖ሠዓት፡ ከ 8፡00 – 11፡00 ሰዓት
📍ቦታ፡ ሃያ ሁለት፣ ከጎላጎል አጠገብ ከሚገኘው የኖህ ሪል-ስቴት ሕንፃ 6ተኛ ፎቅ ላይ

አለንላችሁ በጎ አድራጎት ድርጅት ከALX ጋር በጋራ በመሆን ይህንን ስለ ቴክኖሎጂ እና አዕምሮ ጤና ግንኙነት ላይ በጥልቀት ያተኮረ መረጃ ሠጪ የሆነና አጓጊ ዝግጅት ላይ እንድትሳተፉ ጥሪ ያስተላልፋል፡፡ በእዚህ መድረክ ላይ የዲጂታላይዜሽን ጥቅሞችን እና ጉዳቶችን፣ እንዴት የዲጂታል መሣሪያዎችን ለጤንነታችን መጠቀም እንደሚቻል እና በአሁኑ ወቅት ባለው የቴክኖሎጂ መር በሆነው ዓለም ውስጥ እንዴት የአዕምሮ ደህንነታችንን መጠበቅ እንደሚቻል በጥልቀት ይዳሰሳል፡፡

🔗ለመመዝገብ፡ ይህንን ማስፈንጠሪያ በመጫን ይመዝገቡ ፡፡ https://bit.ly/4efrnPW

☎️ለበለጠ መረጃ፡ +251965579192 or +251919186182

daniel-goleman-emotional-intelligence (1).pdf

''Anyone can be angry- that is easy. But to be angry with the right person, to the right degree, at the right time, for the right purpose, and in the right way; that is not easy.''  

      Aristotle , The Nichomachean Ethics

ይህን አባባል ዳንኤል ጎልማን 'Emotional intelligence' በተባለ መጽሃፉ እንደ መግቢያ ተጠቅሞበታል::

እኔም ይህ አባባል ትክክል ነው ብዬ አስባለሁ::  መናደዳችን ሳይሆን ንዴታችን አውዱን ያልጠበቀ መሆኑ ላይ ነው ችግሩ ብዬ አስባለሁ: ንዴታችንን አውድ እና ደርዝ እንዲኖረው ማድረግ መቻል አለመቻላችን እንደ አንድ የስነልቦናዊ ብስለት መለኪያ አድርጌ እወስደዋለሁ::

እናንተስ በዚህ ዙሪያ ምን ትላላችሁ?

መጽሃፉን እንድታነቡት ጋበዝኳችሁ::

Notice

ሁላችሁም ተጋብዛችኋል!

እድሜያቸው ከ65 ዓመት በላይ የሆናቸው አረጋዊያን ነገሮችን ለማስታወስ መቸገር፣ የሚያውቋቸውን ቦታዎች ለማግኝት መቸገር፣ ልሂድ ልሂድ የማለት ባህሪ፣ ጥያቄዎችን መደጋገም፣ የቅርብ ሰዎችን መርሳት፣ ግራ መጋባት... የመሳሰሉት የጤና ለውጦች ሊያጋጥሟቸው ይችላሉ፡፡

12ኛው የስጦታ ወግ
▫️የመርሳት ችግር (Dementia) ምልክቶች
▫️አስቀድሞ መከላከላከያ ዘዴዎች
▫️የመርሳት ችግር የገጠማቸውን አረጋዊያን እንዴት እንርዳቸው?

በሚሉት ርዕሰ ጉዳዮች ላይ ይሆናል

እንዳያመልጥዎ

📅 ቅዳሜ ጥቅምት 16 ከምሽቱ 1፡00
📍መድረክ፡ ስጦታ የቴሌግራም ቻናል

ለመሳተፍ ይህንን ይንኩ https://t.me/Sitotapsy?livestream

🔹እንቅልፍ ለሰው ልጅ ወሳኝ ከሚባሉ ነገሮች አንዱ ነው:: የሚያስፈልገን የእንቅልፍ ሰዓት እንደየ እድሜያችን የተለያየ ነው:: ለምሳሌ አንድ አዋቂ በቀን ውስጥ ከ6-9 ለሚያህሉ ሰዓታት ቢተኛ ጥሩ ነው ተብሎ ይመከራል::

🔹በቂ እንቅልፍ የማግኘት ጥቅሞች

▪️የሰውነታችንን ስርዓት ያስተካክልልናል
▪️በሽታ መከላከል አቅም እንዲዳብር ያደርጋል
▪️የነርቭ ሴሎቻችን እንዲነቃቁ ያደርጋል
▪️ ትውስታ እና የማገናዘብ ችሎታችንን ያዳብርልናል
▪️ውስጣዊ ስሜታችንን እንዲስተካከል ያደርጋል
▪️ ሃይል እና ጥንካሬያችን እንዲታደስ ያስችለናል...እና ሌሎች ብዙ ጥቅሞችን ይሰጠናል::

ለራሳችን በቂ የእንቅልፍ ጊዜን በመመደብ ጤንነታችንን እንጠብቅ::

አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት
https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif

ሁላችሁም ተጋብዛችኋል!

እድሜያቸው ከ65 ዓመት በላይ የሆናቸው አረጋዊያን ነገሮችን ለማስታወስ መቸገር፣ የሚያውቋቸውን ቦታዎች ለማግኝት መቸገር፣ ልሂድ ልሂድ የማለት ባህሪ፣ ጥያቄዎችን መደጋገም፣ የቅርብ ሰዎችን መርሳት፣ ግራ መጋባት... የመሳሰሉት የጤና ለውጦች ሊያጋጥሟቸው ይችላሉ፡፡

12ኛው የስጦታ ወግ
▫️የመርሳት ችግር (Dementia) ምልክቶች
▫️አስቀድሞ መከላከላከያ ዘዴዎች
▫️የመርሳት ችግር የገጠማቸውን አረጋዊያን እንዴት እንርዳቸው?

በሚሉት ርዕሰ ጉዳዮች ላይ ይሆናል

እንዳያመልጥዎ

📅 ቅዳሜ ጥቅምት 16 ከምሽቱ 1፡00
📍መድረክ፡ ስጦታ የቴሌግራም ቻናል

ለመሳተፍ ይህንን ይንኩ https://t.me/Sitotapsy?livestream

ስለ ሰሞኑን ጉንፋን

የሥራ ቦታ ለአዕምሮ ጤና(በ አሚኮ በኩር ጋዜጣ የወጣ)


ስለ አዕምሮ ጤና ይህ ነው ተብሎ ቁርጥ ያለ መገለጫ መስጠት ቢያስቸግርም የዓለም ጤና ድርጅት እንደሚከተለው ይገልጸዋል፤ ከሌሎች ጋር ተስማምቶ መኖር ሲችል፣ ሥራ ሠርቶ ለራሱም ሆነ ለማህበረሰቡ ፍሬ ያለው ነገር መሥጠት እና ሕይወቱን በአግባብ መምራት ሲችል እንደሆነ ያብራራል፡፡

በወራቤ አጠቃላይ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል የአዕምሮ ሕክምና ስፔሻሊስት ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው ከበኩር ጋዜጣ ጋር የስልክ ቆይታ አድርገዋል። ባለሙያው የአዕምሮ ጤና ችግር በሦስት ነገሮች ሊገለፅ ይችላል ይላሉ፤ እነዚህም የአስተሳሰብ (Tought)፣ የስሜት (Feeling) እና የድርጊት ወይም የባህሪ ችግሮች (Behavioral disorder) መሆናቸውን ነው ያነሱት። እነዚህን ሦሰት ነገሮች ታሳቢ ያደረገ መዛነፍ ከማህበረሰቡ እሳቤ የወጡ፣ ውስጥንም የሚረብሹ ስሜቶች እንደሆነ ይገለፃል ብለዋል፡፡

እንደ የአሜሪካ ሳይካትሪክ አሶስየሽን ቅፅ (DSM) ከ360 በላይ የአዕምሮ ችግሮች ያሉ ሲሆን የድብርት፣ የጭንቀት፣ ... በሚል በተለያዩ ማዕቀፎች ይገለፃሉ፡፡

ከዓለማችን ሕዝብ 60 በመቶ ያህሉ ሥራ ላይ እንዳለ ይታመናል። ከዚህ ውስጥ ደግሞ 15 በመቶ ገደማ ለተለያዩ የአዕምሮ ችግሮች የተጋለጡ እንደሆነ መረጃዎች ይጠቁማሉ፡፡

በየዓመቱ በመስከረም ወር መጨረሻ የአዕምሮ ጤና ቀን በዓለም አቀፍ ደረጃ ይከበራል። የዘንድሮ ዓአለም የአዕምሮ ጤና ቀንም በመስከረም ወር መጨረሻ ተከብሮ ውሏል። በሥራ ቦታ ቅድሚያ ለአዕምሮ ጤና “IT’S TIME TO PRIORITISE MENTAL HELTH IN THE WORK PLACE” በሚል መሪ ሐሳብ ነው ተከብሮ የዋለው።

የሥራ ቦታ ለአዕምሮ ጤና፣ የአዕምሮ ጤና ደግሞ ለሥራ ቦታ ከፍተኛ ግንኙነት አለው የሚሉት ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው የአዕምሮ መታወክ ሲኖር ምርታማነት ይቀንሳል ብለዋል። ከሥራ መቅረት በተጨማሪ በሥራ ቦታ መገኘት ቢቻልም በሙሉ አቅም ለመሥራት እንደማያስችል ነው ያስገነዘቡት።

የሥራ ቦታ ጤናማ ካልሆነ ለተለያየ አዕምሮ ችግሮች ያጋልጣሉ። ሥራችን ተጨማሪ ጉልበት (አቅም) የሚጠይቅ ሲሆን በቀኑ ለማድረስ የሚደረግ ሩጫ እና የሥራ መደራረብ ሲኖር ውጥረት ውስጥ ያስገባል። ይህ የሥራ መደራረብ እና በቀኑ ለማድረስ የሚደረግ ሩጫ ጤናማ ላይሆን ይችላል።

በሌላ በኩል የተመጠነ ውጥረት ጥሩ ጎን እንዳለው የጤና ባለሙያው ይናገራሉ። ይህም የበለጠ ለመሥራት ያተጋል የሚሉት ባለሙያው በጣም ውጥረት የሚያበዙ ከሆነ ግን ወደ ጭንቀት ወይም ዲስትረስ ያድጋል። ይህ ማለት የሚያስጨንቀን ነገር እንኳን ቢያልፍ ልንቋቋመው የማንችለው የሰውነትን ሥርዓትን የሚያዛባ ዓይነት ውጥረት ይሆናል ማለት ነው፡፡

ከዚህ ችግር ለመውጣት ባለመቻላችንም ችግሩ ወደ መታከት(Burnout) ያድጋል። ይህ ደግሞ እንደ አንድ የአዕምሮ ሕመም ይታያል፡፡
ምልክቶቹ ደግሞ ሥራ ቦታ ገና ስንገባ ኃይል ማጣት (መድከም)፣ የሥራ ቦታ ማስጠላት፣ መሰላቸት፣ የሥራ አፈፃፀም መቀነስ፣ ... የመሳሰሉት ናቸው።
እነዚህ ምልክቶች ከሥራ ውጪ በሆነ ሰዓት ላይኖሩ ይችላሉ፤ ከሥራ ውጭ ከቀጠሉ ግን ተስፋ መቁረጥ እየተሰማ ወደ ድብርት ስሜት እና ሌሎች የአዕምሮ ሕመሞች ምክንያት ሊሆኑ ይችላሉ፡፡

ቀደም ሲል የአዕምሮ ሕመም ካለባቸው ሰዎች ላይ ይህ ችግር ከተከሰተ ደግሞ ከባድ ችግር ሊያስከትል ይችላል፡፡

በሥራ ላይ የሚከሰተውን የአዕምሮ ችግር ለመከላከል ዋናው መፍትሔ የሚሆነው በሥራ ቦታ አካባቢ ያሉ አመራሮች በተቻለ መጠን የሠራተኞቻቸውን አዕምሮ ጤና መከታተል፣ የሥራ አካባቢውን ጤናማ ማድረግ (ጤና መሆኑን ማረጋገጥ)፣ ሠራተኞች ችግር ካጋጠማቸው ቀድሞ ለይቶ አስፈላጊ እገዛ ማድረግ እና ለዚህ ደግሞ ጥሩ ግንኙነት መመሥረት እንደሚገባ ዶ/ር እስጢፋኖስ አስገንዝበዋል፡፡
ጥሩ ቀረቤታ ከሌለ እና አምባገነናዊ አመራሩም አምባገነን ከሆነ ለሠራተኞቹ ጭንቀትን ሊፈጥር ይችላል፡፡

ሠራተኞች ከሥራ ውጭ በሻይ ሰዓት፣ ከሥራ ሊወጡ ሲሉ ወይም በሥራ ሰዓት ራሳቸውን ዘና የሚያደርጉበትን ቦታ (ሻይ፣ ቡና፣ … ማዕከላት)፣ ማመቻቸት እና የእንቅስቃሴ ማዕከል (wellness corner) ማድረግ ያስፈልጋል፤ በተጨማሪም ማሕበራዊ ሕይወትን የሚያጠናክሩበት የመጽሐፍ ዳሰሳ ዓይነት ዝግጅት ማድረግ የሠራተኛውን ተግባቦት በመጨመር ችግሮቻቸውን ተነጋግረው የሚፈቱበትን መንገድ ሊፈጥር ይችላል፡፡

ባለሙያው እንደሚያነሱት ከነዚህ በተጨማሪ የጭንቀት አስተዳደር (Stress management) ስልጠና እንዲወስዱ በማድረግ ችግሮች ቢገጥሟቸው እንዴት መውጣት ይችላሉ የሚለውን እንዲገነዘቡ ማድረግ ይገባል፡፡

ተቋማቱ የአዕምሮ ሕመም ያለባቸው ሠራተኞች ካላቸው ደግሞ ሕክምና እንዲያገኙ ማድረግ ይባል፤ ይህም ሕመሙ ከታከመ ከመሥራት የማይከለክል በመሆኑ ሕክምናውን ማመቻቸት፣ ሕመም ላይ ሲሆኑ ደግሞ ምቹ ሁኔታዎችን በመፍጠር ሥራቸውን ቤታቸው ወስደው እንዲሠሩ ማድረግ፣ የሠዓት ቁጥጥር አለማድረግ፣ ተመካክሮ ረፍት እንዲወጡ መስጠት፣ አግላይ ቃላትን ባለመጠቀም ሥራቸውን እንዲሠሩ ማድረግ ይገባል፡፡

በኛ ሀገር ውስጣዊ ችግሮቻችንን የምንገልፅበት የራሳችን መንገድ አለ የሚሉት ዶ/ር እስጢፋኖስ ጭንቀት የሚገለፀው በአካላዊ ምልክቶች መሆኑን አብራርተዋል፡፡
አዕምሮ ውጥረት ውስጥ ሲሆን እና ችግሩ ካልተፈታ ወደ አካላዊ ምልክት ይቀየራል፤ ለምሳሌ ራስ ምታት፣ ትንፋሽ ማጠር፣ የልብ ምት መዛባት፣ የደረት እና የሆድ ሕመም፣ ምንም ሳይሰሩ መዛል፣ የምግብ ፍላጎት ማጣት፣ እንቅልፍ ማጣት፣ መነጫነጭ፣ የተግባቦት ችግር፣ ሥራ መጥላት፣ … የመሳሰሉ ምልክቶች ከታዩ የውጥረት እና የመታከት ስሜት ውስጥ እየገባሁ ነው ብሎ መገንዘብ ይገባል ብለዋል፡፡

እነዚህ ስሜቶች ሲፈጠሩ የሥራ ባልደረባን ማማከር፣ ከተቻለ ደግሞ በአቅራቢያ ካለ የሥነ ልቦና ባለሙያ ጋር በመመካከር መድኃኒት ሳይወሰድ በምክክር መፍትሔ ማምጣት ይቻላል፡፡

በተጨማሪም በቤት ውስጥ የተለያዩ ዘና የሚያደርጉ እንቅስቃሴዎችን (ዮጋ፣ አካላዊ እንቅስቃሴ) ማድረግ፣ ራስን መንከባከብ፣ ከቤተሰብ ጋር ማሳለፍ፣ ረፍት ወስዶ ከራስ ጋር ጥሩ ጊዜ ማሳለፍ እንደሚገባ ነው የጤና ባለሙያው ዶ/ር እስጢፋኖስ የሚመክሩት፡፡

(ማራኪ ሰውነት)
በኲር ጥቅምት 11 ቀን 2017 ዓ.ም ዕትም
በአማራ ሚዲያ ኮርፖሬሽን ዘወትር ሰኞ የምትታተመውን የበኲር ጋዜጣን ሙሉ ፒዲኤፍ
በhttp:// www.ameco.et/Bekur
በቴሌግራም - https://t.me/bekur123 ላይ ማግኘት ይችላሉ።

የተዘጋ የአንጎል ደም-ስርን በመክፈት እስትሮክን ለማከም የሚውለው  በመርፌ የሚሰጥ መድሐኒት :rTPA 

በደም ስር በሚሰጥ መድሐኒት እስትሮክን በማከም ፈር ቀዳጁ የሀገራችን ሆስፒታል ጥቁር አንበሳ ህክምናውን በነፃ እየሰጠ ይገኛል ፤ በብዙ መቶ ሺ የሚሰጥ ህክምና መሆኑን አይዘንጉ ፤

ደም ስር ለአንጎል የኤልክትሪክ ገመድ ለቴሌቢዥን እንደ ማለት ነው ። የደም ስር ምግብና መጠጥ ከልብ ወደ ልዩ ልዩ ክፍለ አካሎች ወስዶ በምላሹ  ከነሱ ዳግም ወደ ልብ የሚመላለስበት ማጓጓዣ መስመር ነው ። ክፍትና አስተማማኝ መሆን አለበት ። የኤሌክትሪክ ገመዱ የተቆረጠበት TV   መስራት እንደማይችል ሁሉ የደም ስር ያላገኘ አንጎል ክፍልም አይሰራም ።  አንጎል የደም ዝውውር መቋረጥን መቋቋም የማይችል የአካል ክፍል ነው ።

እስትሮክን በአመርቂ ሁንታ  ማከም ካስቻሉ የህክምና ውጤቶች አንዱ በደም ስር የሚሰጥ ህክምና ነው ። መ'ዳኒቱን  በደም ስር ሰጥቶ በአንጎል ውስጥ የተዘጉ ደም ስሮችን መክፈት የሚያስችል የህክምና አይነት ነው ። ከልብ ተነስቶ አለያም በአንጎል ደም ስር ውስጥ በተፈጠረ ደም መርጋት አማካኝነት የተዘጉ ደም ስሮችን መክፈት የሚችለው  የጓጎሉና የረጉ ደም ውህዶችን በማሟሟት ነው ። መድሐኒቱ በረመጥ ላይ እንደተጣደ ሞራ እነዚያን የረጉ ደም ውህዶችን ያቀልጣል ፤ በዚህም የደም ስሮቹ ለደም ዝውውር ምቹና አስተማማኝ እንዲሆኑ ያደርጋቸዋል ።

መድሐኒቱ ውድ በመሆኑ እና  ስለ ገናናነቱ ወይም ፈዋሽነቱ ብዙም ባለመነገሩ (በቅርብ መታወቁ እና የህክምና ጉዟችን በማደግ ላይ በመሆኑም ጭምር ) በሀገራችን በደንብ የሚታወቅ አይደለም ። በሀገራችን ለመጀመሪያ ግዜ በመንግስት ሆስፒታል ይኸንን መድሐኒት ለእስትሮክ ታካሚዎች መስጠት የጀመረው ጥቁር -አንበሳ ሆስፒታል ነው ። ሆስፒታሉ  ድንገተኛ የእስትሮክ መታከሚያ ማዕከል በማቋቋም ህክምናውን መስጠት ከጀመረ ሁለት አመታት ተቆጥረዋል ።

የማዕከሉ መከፈት የህክምናውን አመርቂ ውጤት በተግባር ማሳየት በመቻሉ ህክምናውን ማስፋፋት እንደሚገባ አሳይቷል ። እስትሮክ ሰፋ ያለ የማህበረሰብ ችግር ነው ።አስቸኳይ ህክምና መፈለጉ ህክምናው በግዜ የተገደበ መሆኑን ያሳያል ። አንጎል በግዜ የተገደበ ነው ። ያለ ምግብና መጠጥ የአንጎል  ህዋሳት በሒወት ሊቆዩ የሚችሉት ለደቂቃዎችና ለጥቂት ሰዓታት ብቻ ነው ። <ግዜ አንጎል ነው >  በሚል መፈክር ነው እስትሮክ የሚታከመው ።

አሁንም እስትሮክ የማይታከም ህመም ፤ የሰይጣን ምት ተደርጎ ይታሰባል ። እስትሮክን ማከምም መከላከልም እንደሚቻል ሳይንስ አረጋግጧል ። ከዚያ በላይ ታክመው የዳኑ የአይን እማኞች በብዙዎቻችን አጠገብ ይገኛሉ ። ያንን ያላደረኩ ከኛ መራቃቸውን እናስታውሳለን ። ችግሩ የግንዛቤ አለፍ ሲልም የአገልግሎት ውስንነት መኖሩ ነው ። ተገቢውን የነቃና የተቀላጠፈ የድንገተኛ ህክምና አሰጣጥ ስረዓት በሁሉም ሆስፒታሎች በመዘርጋት ፤እያንዳንዱን ማህበረሰብ ስለ ህመሙ አስከፊነት እና አስቸኳይነት ግንዛቤ በማስረፅ ተጎጂዎችን በአፋጣኝ ወደ ሆስፒታል እንዲመጡ በማድረግ  እስትሮክን በመርፌ በሚሰጥ መድሐኒት ማከም እንደሚቻል እናሳውቅ ።

መድሐኒቱ የሚሰጥበት የግዜ ገደብ አጭር በመሆኑ ተጎጂዎች ቀድመው መድረስ አለባቸው ። እስትሮክ ያለ ምንም ቅድመ ማስጠንቀቂያ የሚከሰት የእጅና እግር መስነፍ ፣ ፊት መጣመም አለያም የመገዳገድና እረፍት የለሽ ትውከት የሚያስከትል ድንገተኛ አካላዊ የአንጎል ችግር ነው ፤ችግሩ የደም ዝውውር መቋረጥ ነው ።

መድሐኒቱ ውድ በመሆኑ በቀላሉ የሚቀመስ አይደለም ። የጥቁር አንበሳ የነርቭ ህክምና ትት ክፍል ባደረገው ጥረት መድሐኒቱን ከለጋሾች በነፃ ለታካሚዎች እያደረሰ ይገኛል ። ምንም እንኳ ከለጋሽ የሚገኝ ልገሳ ቋሚ ይሆናል ባይባልም ለግዜው ግን ብዙዎችን መታደግ አስችሏል ።ቀጣይ ዘላቂ መፍትሔ በሆስፒታሎች በኩል ከሚመለከተው አካል ጋር ተመካክሮ እንዲቀርብ ግንዛቤውን ለመንግስትም ማስረዳት የባለሙያ ሐላፊነት ነው ።

እስከዚያው ሁሉም ሰው እስትሮክ ታማሚን በአፋጥኝ ህክምና ወዳለበት መሔድ እንደሚገባው ይኸን መልእክት ያሰራጭ፤ ያሳውቅ!

References
Jankovic J, Mazziotta JC, Pomeroy SL, Newman NJ, Bradley WG (Walter G. Bradley and Daroff’s neurology in clinical practice, eight's edition P 1393-94.

ዶር መስፍን በኃይሉ ፤ ጥቁር አንበሳ

@HakimEthio

October 10 is world mental health day!

According to the report 1 in 6 people suffer from mental illness. Celebrating mental health day can have huge contribution by creating awareness, tackling stigma and enhancing mental health advocacy.

This year's them is about prioritizing mental health day at work place. It has been said 60% of world population is at work. Among those, 15% of them will have mental illess at least at a time. This marks the need of prioritizing mental health at work place which has bidirectional relation.

As Sigmund Freud said, there are two main needs for human being, Love/sex and Work. Hence, able to work has huge implication to our mental health.

At the same time, our work can be source of problem, especially when it gets stressful. It is just like food, which is vital to us, and when it gets unhealthy, it results morbidity.

Stressful work can lead to Sress, distress, burnout and many other mental illnesses. On the other side, mental illness can impact our productive by resulting Absenteeism and presentism.

It is a privilege for me to be panelist at the event organized by JSI at USAID office today.

Let's give priority for mental health at work place!

አሻም!

የአእምሮ ጤና እና አርት ቴራፒ

ቀን፡ ቅዳሜ ጥቅምት 02
ሰዓት፡ ከ9፡00-11፡00
መግቢያ፡ በነጻ
ቦታ፡ ስጦታ ሴንተር፣ 4ኛ ፎቅ፤ ከጦር ሀይሎች እና ቶታል (3ቁጥር ማዞሪያ) መካከል

ሁላችሁም ተጋብዛችኋል

አሁኑኑ ይመዝገቡ https://forms.gle/8pAeB55ymM7iBEUV7

በየአመቱ October 10 የአለም የአዕምሮ ጤና ቀን ተከብሮ ይውላል::

ዘንድሮም በዓሉ በሃገር ደረጃ 'በስራ ቦታ ለአዕምሮ ጤና ቅድምያ የምንሰጥበት ጊዜ አሁን ነው' በሚል መሪ ቃል በወራቤ ኮምፕርኼንሲቭ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል በፓናል ውይይት፣ በጥናታዊ ጽሁፍ ዳሰሳ እና በመሳሰሉ ፕሮግራሞች በደመቀ ሁኔታ ተከብሮ ውሏል::

በፕሮግራሙም ላይ የፌድራል እና የክልል ባለስልጣናት፣ ጥሪ የተደረገላቸው ከተለያዩ ክልሎች እና መስሪያቤቶች የተውጣጡ እንግዶች ተገኝተዋል::

እንደ ሆስፒታልም በአዕምሮ ህክምና ዘርፍ ያለንን በጎ ተሞክሮ ለታዳምያን አስጎብኝተናል::

በስራ ቦታችን ለአዕምሮ ጤናችን ቅድምያ እንስጥ!

አሻም!

ቪርቹዋል ኦቲዝም ምንድነው?

👉🏽 ቪርቹዋል ኦቲዝም ከሁለት ዓመት በታች የሆኑ ሕፃናት በብዛት ስክሪን እንደ ቴሌቪዥን፣ ስልክ ፣ ታብሌት የመሳሰሉትን በብዛት በመጠቀም የሚፈጥረ ሁኔታ ነው።

👉🏽 ከሶስት አመት በታች የሆኑ ስክሪን እንደ ቴሌቪዥን፣ ስልክ ፣ ታብሌት የመሳሰሉትን በብዛት የሚጠቀሙ ልጆች የተለያዩ የባህርይ እክሎች እና የተግባቦት እክሎች ያጋጥማቸዋል።

የቨርቹዋል ኦቲዝም ምልክቶች

🧩 ከፍተኛ እንቅስቃሴ (እረፍት የለሽ መሆን)
🧩ትኩረት ማድረግ አለመቻል
🧩 ጨዋታዎች ላይ ፍላጎት መቀነስ
🧩ማህበራዊ መስተጋብር ወይም ተግባቦት አለመኖር
🧩ተለዋዋጭ ስሜት
🧩 የመረዳት እክል
🧩 የንግግር እና ቋንቋ መዘግየት
🧩 የተገደበ የአይን ግንኙነት እና ማህበራዊ መስተጋብር
🧩ተደጋጋሚ ባህሪያት ወይም የተገደበ ፍላጎት
🧩ስሜትን የማቋቋም እክል
🧩ለነገሮች ስሜታዊነት (sensitive)

የቪርቹዋል ኦቲዝም መንስኤ

👉🏽ቪርቹዋል ኦቲዝም ህፃናት በሞባይሎች፣ በታብሌት፣ በቴሌቭዥን፣ በኮምፒውተሮች እና በላፕቶፕ ስክሪን ላይ የረዘመ ጊዜ ሲያሳልፉ የሚፈጠር ሁኔታ ነው።

የቪርቹዋል ኦቲዝም ቴራፒዎች

👉🏽በዋነኛነት የባህርይ ቴራፒ እና የስፒች ቴራፒ
👉🏽የስክሪን ጊዜን ማቆም ወይም መገደብ
👉🏽የአካል እንቅስቃሴዎችን መጨመር
👉🏽ፊት ለፊት የሚናገሩበትን መንገድ መፍጠርና ማስተዋወቅ
👉🏽 ምቹና ደጋፊ አካባቢ መፍጠር

በማህሌት አዘነ
ስፒች ላንጉጅ ቴራፒስት

ጃዚኤል or ማኅሌት Speech and Language Therapy clinic

አድራሻ :- መገናኛ -ሲቲሞል 3ኛ ፎቅ ስለሺ ስህን ህንፃ አጠገብ

☎️ 0940103047

Facebook -ጃዚኤል Speech and Language Therapy
Telegram - http://T.ME/MAHLETSPEECHTHERAPY
Tiktok- Jaziel speech therapy
Instagram- ጃዚኤል (ማኅሌት) Speech and Language Therapy

Telegram group——https://t.me/Jazielspeechtherapyclinic

ለኦርቶዶክስ ተዋህዶ ሃይማኖት ተከታይ እህት ወንድሞቼ፤ እንኳን ለብርሃነ መስቀሉ አደረሳችሁ::

በየአመቱ October 10 የአለም የአዕምሮ ጤና ቀን መሪ ቃል ተሰጥቶት በአለም ደረጃ ይከበራል:: የዚህ አመቱ መሪ ቃል 'በስራ ቦታችን ለአዕምሮ ጤናችንን ቅድሚያ እንስጥ' የሚል ነው::

በስራ ቦታዎት ውጥረት፣ ጭንቀት ፣ መታከት፣ ድብርት እና መሰል ችግሮች አጋጥሞዎት ያውቃል?

ለመሆኑ በስራ ቦታዎት የአዕምሮ ጤናዎትን ለመጠበቅ ምን እያደረጉ ነው?

Join us for the 11th round of the 'Sitota Weg' event hosted by the Sitota Center for Mental Health Care!

This week, we will explore the vital topic of workplace and mental health.

Our guest speaker, Mr. Alemayehu Gabisa, a counseling psychologist, will share valuable insights and strategies to enhance mental well-being in professional environments.

Date: Saturday Oct 28
JOIN US: https://t.me/Sitotapsy?livestream
Time: @19:00

Don't miss this opportunity to engage in meaningful discussions and improve your workplace mental health!

🔵 CALL FOR ABSTRACT 🔵

🔸EVENT:- World mental health day.

🔸HOST:- Worabe Comprehensive Specialized Hospital Collaborating with Ministry of Health

🔸DATE: October 10, 2024

🔸THEME:  "It is time to prioritise mental health in the workplace"

Subthemes:

➡ Workplace stress, distress and burnout

➡️ Impact of mental health problems on workplace productivity

➡️ Workplaces mental health interventions

➡️ Others related to main theme

🔶 Important dates

▪️Abstract submission deadline: September 30, 2024

▪️Notification of acceptance date: October 3, 2024

▪️Full paper submission deadline: October 6, 2024

🔸Submit abstract to:

[email protected]
[email protected]

Check out my interview with EBS today @1:30 local time in the evening

📍እንደ ኢትዮጵያ ባሉ ወግ አጥባቂ ማህበረሰብ በሚበዛባቸው አገራት ጾታዊ ጉዳዮችን በግልጽ ማውራት እንደነውር ይቆጠራል፡፡ እርሶስ በዚህ ጉዳይ ምን ይላሉ?

📍ጣቢያችን ኢቢኤስ ቴሌቭዥን በጉዳዩ ዙሪያ ከአዕምሮ ህክምና ባለሙያ ጋር ሰፋ ያለ ቆይታ ያደረገ ሲሆን ልጆች እድሜአቸውንና የማገናዘብ ደረጃቸውን መሰረት ባደረገ መልኩ ጾታዊ ትምህርት ማግኘት እንዳለባቸው ሰምተናል፡፡

📍ዝርዝር መረጃውን በምሽቱ የ1፡30 የአዲስ ነገር ዜና መጽሔት በቴሌቭዥን ስለምናቀርብ በተለይ ወላጆች እና ልጅ አሳዳጊዎች እዳያመልጣችሁ እንጠይቃለን፡፡

#EBS
#EBSTVNEWS
#Shortcode_SMS_7696_WN
https://t.me/ebstvnews

#የመርሳት ችግር/dementia
***
ሰዎች በጊዜ ሂደት በፊት የነበሯቸው የማሰብ፣የማስታወስና የማገናዘብ ብቃት(Cognitive capacity) እየቀነሰ ሲመጣና በህይወታቸው ላይ ችግር መፍጠር ሲጀምር የመርሳት ችግር ተከሰተ እንላለን::

ይህ ህመም: በተለይም እድሜያቸው ከ65 አመት በሆናቸው ሰዎች ላይ በብዛት ቢስተዋልም: በወጣትና ጎልማሶች ላይ ሊከሰት ይችላል::

ምክንያቶቹም:-

▪️አልዛይመር እና ሌሎች የአዕምር ሴሎችን የሚያጃጁ ችግሮች
▪️የጭንቅላት ደም ስር ችግሮች(ስትሮክ..)፣
▪️የጭንቅላት እጢዎች: ጭንቅላት ላይ የሚደርስ አደጋ: ኢንፌክሽኖች( HIV እና የመሳሰሉ)፣
▪️የንጥረ ነገሮች መዛባት(ቪታሚን እና የመሳሰሉ)

🔹ምልክቶቹም በሚከተሉት የCognitive domain(የግንዛቤ/ማስመሰል ማእቀፍ) እክሎች ሊገለጡ ይችላሉ::

▪️ትውስታ/memory (ብዙ ጊዜ የቅርቡን ጊዜ ትውስታዎችን በመርሳት ይጀምርና ቀስ በቀስ የድሮዎቹን መርሳት ይከተላል)

▪️Language: እንደ ልብ ቃላትን አማርጦ ለመጠቀም ይቸገራሉ

▪️ Complex attention- ሃሳባቸውን ሰብስበው ነገሮችን ለመከወን ይሳናቸዋል

▪️Perceptual-motor- በፊት በቀላሉ ሊያደርጓቸው የሚችሏቸውን ነገሮች(ምሳሌ: መኪና መንዳት) ሲያቅታቸው ይስተዋላል: ቅልጥፍናቸው ይቀንሳል::

- Executive function- ነገሮችን በትክክል አቅዶ መፈጸም ያቅታቸዋል:: ስራ ቦታ ያልለመደባቸውን ስህተት መስራት ሊጀምሩ ይችላሉ::

- Social cognition- የሰዎችን ሃሳብና ስሜት አንብቦ መረዳት ያቅታቸዋል:: እንግዳ አይነት ባህርይ(ተሳዳቢነት: የብልግና ቃላትን እንደመጠቀም..) ሊያሳዩ ይችላሉ::

🔸 ህክምናው

▪️ችግሩን እንዳመጣው መንስኤ ይለያያል::

በጥቅሉ:

▪️ከላይ የተጠቀሱትን ዋንኛ መንስኤዎችን ማከም:
▪️ህመሙ እየተባባሰ እንዳይሄድ የሚያደርጉ መድሃኒቶችን መስጠት
▪️ተጓዳኝ ችግሮችን ማከም- እንደ ድባቴ: የባህርይ መለወጥና ሳይኮሲስ ያሉትን ማከም
▪️ የስነ ልቦና ህክምናዎች( እንደ ትውስታን የሚቀሰቅሱ ክዋኔዎች ያሉ..)
▪️ማህበራዊ ጉዳዮች ላይ ያተኮሩ ችግር ፈቺ ስራዎች መስራት (የውርስ:ሃብት ማስተዳደርና መሰል ጉዳዮች)

***
ከላይ የተጠቀሱት ምልክቶችን የሚያሳዩ ሰዎች ካጋጠሙን ወደ ህክምና ተቋማት በመውሰድ ህክምናን ማግኘት ይቻላል::

አሻም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

ለበለጠ መረጃ የሚከተሉትን ገጾች ይወዳጁ

https://t.me/DrEstif
https://www.facebook.com/DrEstif