کانال آموزشی دکتر طباخیان のテレグラム投稿

🟣چرا روکش یا بریج زیرکونیایی دچار شکستگی می‌شود؟

روکش یا بریج زیرکونیا می‌تواند به صورت مونولیتیک (کل آن از تراش بلاک زیرکونیا درست شده است) و یا لِیِرد (فریم از زیرکونیا ساخته شده و برای زیبایی بیشتر روی آن پرسلن گذاری شده است) باشد.

رستوریشن زیرکونیایی می‌تواند مدت زمان کوتاهی پس از تحویل و یا در بلند مدت دچار شکست شود. این شکست می‌تواند به صورت کامل در نوع مونولیتیک و یا شکستن فریم و یا فقط پریدگی پرسلن در نوع لیرد باشد.

🟣«مهمترین» علت‌های شکستن رستوریشن‌های زیرکونیایی را می‌توان موارد زیر دانست:

۱- خطاهای مراحل لابراتواری شامل:

- طراحی نامناسب: اگر ضخامت کافی زیرکونیا درسطح اکلوزال یا دیواره‌های روکش و کانکتورها دربریج در نظر گرفته نشود و یا در نوع لیرد ضخامت پرسلن کافی نباشد، خطر شکستگی افزایش می‌یابد.
- استفاده از زیرکونیای نامرغوب
- استفاده از فرز بی کیفیت و یا مستعمل در تراش بلاک
- استفاده از زیرکونیای با استحکام کمتر: در موارد بریج‌های بیشتر از 3 واحد و مواردی مثل وجود پارافانکشن، استفاده از زیرکونیای 4Y و 5Y مناسب نیست
- سینترینگ نادرست
- ناهماهنگی در ضخامت لایه پرسلنی (در انواع Layered): در روکش‌های زیرکونیا با پوشش پرسلن، اگر لایه پرسلن خیلی ضخیم یا نازک باشد، احتمال ترک‌خوردگی افزایش می‌یابد

۲- وجود عادات پارافانکشنال در بیمار:
براکسیزم، کلنچینگ و دیگر عادات پارافانکشنال می‌تواند فشار زیادی بر روی روکش یا بریج وارد کند و منجر به ترک یا شکستگی شود

۳- تراش و آماده سازی نامناسب دندان پایه شامل:

- تراش ناکافی دندان: در نتیجه ضخامت سرامیک نمی‌تواند به مقدار لازم باشد
- تقارب کم در تراش: در روکش‌های تمام سرامیک تقارب کمی بیشتر نسبت به روکش‌های متال سرامیک یا فول متال لازم است
- وجود زوایا و لاین انگل‌های تیز در دندان تراش خورده که باعث تمرکز استرس می‌شود
- ایجاد فینیشینگ لاین نامناسب

@dr_tabakhian

۴- وجود تداخل‌ها (اینترفرنس) اکلوزالی بر روی روکش و بریج

۵- تطابق نامناسب رستوریشن روی دندان پایه:
تطابق نامناسب می‌تواند باعث ایجاد نقاط استرسی شود که در طول زمان منجر به شکستگی می‌شود. این مساله باید در جلسه امتحان رستوریشن، به دقت چک شود

۶- اجاست نامناسب در موقع امتحان فیت (فریم یا رستوریشن) در دهان و یا تنظیم اکلوژن:
استفاده از فرز نامناسب، اسپری آب ناکافی، فشار بیش از حد در یک نقطه و ...

۷- استفاده از سمان نامناسب و یا تکنیک اشتباه سمان کردن

۸- ضربه و ترومای خارجی:
وارد شدن ضربه مستقیم به روکش یا بریج می‌تواند باعث ترک‌خوردگی یا شکستگی آن شود


معمولا یک یا ترکیبی از چند مورد از موارد بالا بسته به شدت آنها باعث شکستن رستوریشن زیرکونیایی می‌شود

@dr_tabakhian

🟣چرا روکش یا بریج زیرکونیایی دچار شکستگی می‌شود؟
👇👇👇👇

🟣 ده نکته بسیار مهم و کاربردی درباره تراش دندان جهت روکش و بریج

۱- همانقدر که تراش زیاد دندان باعث تضعیف ساختار باقیمانده دندان می‌شود، تراش کمتر از حد لازم هم باعث ایجاد رستوریشنی با استحکام و زیبایی ناکافی و یا اورکانتور شدن رستوریشن و ایجاد مشکلات پریودنتال می‌شود

۲- بهترین روش برای تراش کافی دندان جهت روکش یا یریج، ایجاد شیارهای راهنما با عمق لازم و با تبعیت از کانتور هر ناحیه دندان قبل از آغاز تراش دندان است

۳- قبل از آغاز تراش حتما فضای اکلوزالی را چک کنید، گاهی به دلیل سوپرا اراپشن دندان مقابل، رستوریشن نامناسب روی دندان مقابل و …، فضای اکلوزالی مناسبی وجود ندارد و بعد از تراش سطح اکلوزال به میزان کافی، ارتفاع دیواره‌ها آنقدر کوتاه می‌شود که گیر مناسبی را برای روکش یا بریج تامین نمی‌کند. در صورت بررسی قبل از شروع درمان می‌توان با اصلاح لازم در دندان مقابل و آگاه کردن بیمار، جلو مشکلات بعدی را گرفت

@dr_tabakhian

۴- فینیشینگ لاین باید واضح، یکدست و متناسب با نوع روکش انتخابی باشد (چمفر، شولدر، …). انتخاب فینیشینگ لاین نامتناسب با نوع روکش می‌تواند موجب تخریب بیش از حد و غیر لازم ساختار دندان و یا تضعیف رستوریشن نهایی شود

۵- تراش باید با آب فراوان و به صورت اسپری انجام شود؛ این کار هم جلوی آسیب به دندان در اثر افزایش دمای ناشی از تراش را می‌گیرد و هم به خوبی دبری‌های ناشی از تراش را از سطح دندان و فرز حذف می‌کند و کارایی تراش را افزایش می‌دهد

۶- در دندان تراش خورده برای روکش تکی باید از عدم وجود اندرکات اطمینان حاصل کنید. در بریج علاوه بر عدم وجود اندرکات در هر یک از دندان‌های پایه، عدم وجود اندرکات در دیواره‌های هر دندان پایه نسبت به سایر دندان‌های پایه در مسیر نشست نهایی پروتز و به عبارت دیگر یکی بودن مسیر نشست در تمام دندان‌های پایه ضروری است

@dr_tabakhian

۷- حتی در دندان‌های اندو شده، تزریق بیحسی در بیشتر موارد تراش دندان برای روکش یا بریج ضروری است (با رعایت ملاحظات لازم). تزریق بیحسی هم باعث کنترل ترشح مایعات سالکولار می‌شود و هم ناراحتی بیمار را در موقع قرارگیری نخ کنار زننده لثه یا در صورت برخورد احتمالی فرز با لثه مارجینال و موارد دیگر به حداقل می‌رساند

۸- از فرز نو و با نوار سبز یا آبی برای تراش دندان و فرز با نوار قرمز برای نهایی کردن تراش و گرد کردن زوایا و لاین انگل‌های تیز استفاده کنید

۹- بهترین روش بازکردن کنتکت ها (چه در دندانهای قدامی و چه خلفی) حرکت فرز از سمت باکال یا لینگوال به طرف پروگزیمال و حفظ پوسته دندان در ناحیه تماس است. بعد از باز شدن به مقدار کافی، پوسته با یک حرکت فرز برداشته می شود

۱۰- در مواردی که گیر روکش کم است (مثلا کوتاه بودن دندان) و احتمال خارج شدن روکش افزایش می یابد، اضافه کردن شیار در ناحیه پروگزیمال به دلیل افزایش سطح و همچنین محدود کردن مسیرهای خروج روکش، گیر را افزایش می‌دهد

@dr_tabakhian

🟣ده نکته بسیار مهم و کاربردی درباره تراش دندان جهت روکش و بریج
@dr_tabakhian

👇👇👇

🟣 شش راهکار برای رفع مشکل دیده شدن رنگ تیره کور در پست و کورهای ریختگی :

۱- استفاده از پست و کورهای از جنس NPG که نسبت به فلزات تیره‌تر تا حدی تیرگی کمتری ایجاد می‌کند. همچنین در صورت امکان، استفاده از فایبر پست‌ها و یا پست‌های زیرکونیا مشکل را برطرف
می‌کند

۲- پوشاندن کور با مواد اپک: در برخی موارد، می‌توان کور را با لایه‌ای نازک از مواد اپک‌ پوشاند تا تیرگی آن را تا حد زیادی بپوشاند

@dr_tabakhian

۳- استفاده از روکش‌های متال سرامیک (PFM) که به خاطر کور فلزی رنگ زیرین را می‌پوشاند

۴- استفاده از روکش زیرکونیای اپک که تا حد زیادی پوشانندگی رنگ تیره را دارد

۵- استفاده از روکش‌های فول سرامیک غیر زیرکونیا با ضخامت بیشتر: مثلا اگر می‌خواهیم از روکش لیتیوم دی سیلیکات استفاده کنیم، تراش بیشتر دندان و ساخت روکشی با ضخامت بیشتر انجام شود

۶- استفاده از سمان‌های رزینی اپک یا سمان‌های کانونشنال که اپک هستند

@dr_tabakhian

🔸البته تمام این روش‌ها ممکن است زیبایی را تا حد عالی تامین نکنند ولی در بهبود شرایط بسیار کمک کننده خواهند بود

🟣هفت نکته مهم و کاربردی در مورد پیچ، در پروتزهای متکی بر ایمپلنت

شاید کوچکترین ولی دردسازترین جزء در درمان ایمپلنت پیچ اباتمنت در پروتزهای سمان شونده و یا پیچ پروتز در پروتزهای پیچ شونده باشد.

@dr_tabakhian

برای به حداقل رساندن مشکلات این جزء کوچک و حساس به نکات زیر توجه داشته باشید:

۱- موقع تورک دادن به پیچ، حتما از مقدار توصیه شده توسط کارخانه سازنده ایمپلنت مطلع باشید. مقدار تورک لازم بسته به سیستم ایمپلنت، نوع پیچ و سایز ایمپلنت متفاوت است.

۲- در صورت شل شدن پیچ اباتمنت، قبل از هر اقدامی به دنبال علت احتمالی شل شدن و بر طرف کردن آن باشید. در صورت عدم بر طرف کردن علت، به احتمال زیاد این اتفاق دوباره تکرار می‌شود یا حتی می‌تواند منجر به مشکلات جدی تری (مثلا شکستن پیچ) بشود.

۳- برخی علت‌های احتمالی شل شدن پیچ می‌تواند این موارد باشد: عدم تورک دادن صحیح پیچ، وجود مشکل در ساختار پیچ، وجود پارافانکشن در بیمار، نیروهای شدید بر روی پروتز به دلیل عواملی مانند تماس‌های اکلوزالی پیش رس، ارتفاع زیاد پروتز، عدم انتخاب صحیح نوع پروتز برای بیمار، وجود کنتی لور نامناسب، تعداد ناکافی ایمپلنت‌ها، موقعیت قرارگیری نامناسب ایمپلنت‌ها و ...

۴- بهتر است پیچ مراحل لابراتواری از پیچ نهایی که پروتز با آن تحویل داده می‌شود متفاوت باشد.

۵- از اسکرو درایورهای کهنه و معیوب برای تورک دادن به پیچ استفاده نکنید. استفاده از اسکرو درایوری که نوک آن دارای مشکل است هم باعث خرابی سر پیچ (گل پیچ) می‌ شود و هم برخی مواقع مانع بستن پیچ با تورک لازم می‌گردد.

@dr_tabakhian

۶- در صورت شل شدن پیچ اباتمنت برای به حداقل رساندن مشکلات بعدی، بهتر است پیچ را با یک پیچ نو تعویض و سپس اقدام به محکم کردن نمایید. به خصوص مواقعی که از تحویل پروتز مدت طولانی می‌گذرد و یا مدت طولانی در حالت لقی پروتز ناشی از شل شدن پیچ، بیمار مراجعه نکرده است.

۷- در صورتی که روکش یا بریج سمان شده بر اباتمنت ها خارج شد، حتما قبل از سمان کردن مجدد، ماده پوشاننده سر پیچ اباتمنت را خارج کرده و اقدام به تورک دادن پیچ تا مقدار لازم کنید. در بسیاری موارد به دلایل مختلفی با گذشت زمان مقداری از تورک آزاد می‌شود که در بلند مدت می‌تواند موجب شل شدن پیچ گردد.

@dr_tabakhian

🔴توضیحات بسیار کامل‌تر در زمینه پیچ، در قالب سه فیلم در بخش فیلم‌های آموزشی سایت من قرار گرفته که با کلیک روی لینک‌های زیر می‌توانید مشاهده بفرمایید:

فیلم اول
https://dentistryplus.org/movie/abutment-screw1

فیلم دوم
https://dentistryplus.org/movie/abutment-screw2

فیلم سوم
https://dentistryplus.org/movie/abutment-screw3

🟣هفت نکته مهم و کاربردی در مورد پیچ، در پروتزهای متکی بر ایمپلنت

@dr_tabakhian
👇👇👇

🟣نکات مهم در زمان تحویل روکش و بریج‌های «متکی بر دندان»

۱- حتی اگر قبلا روکش یا بریج را چک کرده‌اید و تنظیمات لازم را انجام داده‌اید (کنتکت‌ها، نشستن پروتز، اکلوژن و …) و بعد آنها را برای گلیز به لابراتوار ارسال کرده‌اید، مجددا قبل از سمان کردن آنها را چک کنید، گاهی به دلایلی مثل وارد شدن ماده گلیز به داخل روکش و … خطایی ابجاد شده که باید قبل از سمان کردن برطرف شود.

۲- اگر به هر دلیلی حتی جزئی از ایده‌آل بودن روکش یا بریج مطمئن نیستید، مدتی آن را با سمان موقت بچسبانید تا ارزیابی مناسبی (از لحاظ فانکشن، استتیک و …) داشته باشید و بعد از مثلا دو تا چهار هفته در صورت مناسب بودن همه موارد آن را سمان دائم کنید. برخی در هر شرایطی این سمان کردن موقت را انجام می‌دهند. به خصوص در مورد بریج‌ها این کار برای مشخص شدن مشکلات احتمالی مهم است.

۳- بعد از سمان کردن (موقت یا دائم) حتما اکلوژن را کنترل کنید که نقاط تماس پیش‌رس وجود نداشته باشد

@dr_tabakhian

۴- آموزش رعایت بهداشت و نحوه تمیز کردن به بیماران به خصوص در مورد بریج بسیار ضروری است

۵- اگر به هر دلیلی ناچار به خارج کردن روکش یا بریج متکی بر دندان هستید، مطمئن ترین روش بریدن و خارج کردن آن است که در صورت انجام با دقت، کمترین آسیب را برای دندان پایه خواهد داشت. اما اگر دندان پایه مشکل مهمی ندارد و ترجیح شما خارج کردن سالم روکش و بریج است می‌توانید با استفاده از ضربات ملایم و‌ ممتد کراون ریموور و ‌با احتیاط زیاد برای خارج کردن پروتز اقدام کنید

۶- موقعی که روکش یا بریج سمان شده با سمان موقت را خارج کردید، وضعیت سمان موقت را بررسی کنید.
اگر سمان کاملا وجود داشت و با نوک سوند چک کردید و خشک بود (با کشیدن سوند می‌پرید و نه اینکه مرطوب باشد و خراشیده شود) که مشکلی نیست و در صورت عدم وجود مشکل دیگری می‌توانید آن را سمان دائم کنید

۷- اگر موقع خارج کردن روکش یا بریج سمان موقت شده، دیدید سمان موقت به مقدار زیادی پاک شده (واش اوت) و سمان باقیمانده حالت مرطوب و نرم دارد، احتمال فیت نبودن و باز بودن مارجین هست.
مثلا ممکن است روکش موقع سمان کردن درست سر جایش ننشسته و‌ یا واقعا مارجین باز باشد. در هر حال باید خطاهای احتمالی را چک‌ کرده و اصلاح کنید و گاهی حتی ساخت مجدد روکش یا بریج لازم است

۸- قبل از اینکه روکش یا بریج سمان موقت شده را سمان دائم کنید، باید سطح دندان و سطح داخلی روکش را به طور کامل تمیز کنید تا بقایای سمان موقت وجود نداشته باشد.
سطح دندان با رابرکپ و‌ پودر پامیس و سطح داخلی روکش با قرار دادن در اولتراسونیک و حتی سندبلاست (و یا آماده سازی‌های دیگر بسته به نوع سمان و جنس روکش) تمیز می‌شود

@dr_tabakhian

🟣نکات مهم در زمان تحویل روکش و بریج‌های «متکی بر دندان»
@dr_tabakhian
👇👇👇

🟣هشت نکته بسیار مهم در مورد کاربرد روکش و بریج‌های زیرکونیا

۱- روکش و بریج‌های زیرکونیا به دو صورت مونولیتیک (یعنی کل آن از جنس زیرکونیا است و در دستگاه میلینگ به صورت کامل از بلوک زیرکونیا ساخته می‌شود) و یا لِیِرد (layered) که فریم آن از جنس زیرکونیا است و یک لایه پرسلن به آن باند می‌شود (PFZ)، کاربرد دارند

۲- روکش و بریج‌های زیرکونیای مونولیتیک معمولا زیبایی ایده‌آل ندارند. اما استحکام مناسبی دارند برای همین مثلا برای نواحی مولرها و گاهی پرمولرها مناسب هستند

۳- روکش و بریج‌های PFZ برای نواحی که زیبایی مهمتر است و مواقعی که احتمال ایجاد تغییرات فرم و‌ کانتور و کنتکت وجود دارد، کاربرد دارند

۴- تغییر و اجاست زیاد در پروتز زیرکونیایی و به خصوص نوع مونولیتیک مطلوب نیست، به همین دلیل بهتر است قبل از ساخت پروتز اصلی یک الگوی رزینی از طراحی اولیه را در دهان امتحان کنیم و تغییرات لازم را در آن ایجاد و‌ در طراحی نهایی اعمال کنیم و بعد پروتز نهایی توسط دستگاه میلینگ ساخته شود

@dr_tabakhian

۵- هرگونه تنظیم در سطح داخلی یا بیرونی روکش و بریج‌های زیرکونیا باید با فرز fine (دور قرمز) و حتی ultra fine و یا فرزهای معروف به فرزهای زیرکونیا (معمولا با دو نوار رنگی، یکی سفید و یکی قرمز) و با آب فراوان انجام شود

۶- اگر روکش و بریج زیرکونیا به صورت مونولیتیک ساخته شده و نیاز به اضافه کردن پرسلن (مثلا ناشی از کوتاه بودن سطح اکلوزال) دارد، بسیار بهتر است که مجدد ساخته شود

۷- روکش‌ و بریج‌های زیرکونیا را هم با سمان گلس آینومر (در صورت وجود گیر کافی در دندان‌های تراش خورده و همچنین موارد عدم امکان ایزولیشن عالی) و هم با سمان رزینی (در صورت کافی نبودن گیر دندان‌های تراش خورده و در عین حال امکان تامین ایزولیشن عالی برای سمان رزینی) می‌توان سمان کرد

۸- در صورتی که لازم شد روکش یا بریج زیرکونیا بریده شود، استفاده از فرز fine مثل فرز دور قرمز الماسی مناسب تر از یک فرز خشن این کار را انجام خواهد داد

@dr_tabakhian