https://t.me/bankesoaladabiat
فنون و دانش‌های ادبی
@daneshhayeadabi
فنون و دانش‌های ادبی:
بیان
بدیع
عروض و قافیه
تاریخ ادبیات
سبکشناسی و...
( برای دبیران، دانشجویان و دانش‌آموزان عزیز )
ID: @daneshhayeadabi
https://t.me/joinchat/AAAAAD8C8AAWs2pOc8idjw
فنون و دانش‌های ادبی (Persian)
فنون و دانش‌های ادبی یک کانال تلگرامی پر از دانش و اطلاعات مفید در حوزه‌ی ادبیات است. این کانال شامل مطالبی متنوع از جمله بیان، بدیع، عروض و قافیه، تاریخ ادبیات و سبکشناسی می‌باشد که برای دبیران، دانشجویان و دانش‌آموزان عزیز مناسب است. در اینجا شما می‌توانید از آخرین تحقیقات و مطالب مرتبط با این حوزه با خبر شوید و اطلاعات زیادی را به دست آورید. همچنین این کانال فرصتی مناسب برای تبادل نظر و تبلیغ مطالب مفید ادبی فراهم می‌کند. برای ارتباط با مدیر کانال و شرکت در تبادلات و تبلیغات، می‌توانید به آیدی @Khaniabad مراجعه کنید. برای عضویت در این کانال و دسترسی به تمامی مطالبش، می‌توانید از لینک https://t.me/joinchat/AAAAAD8C8AAWs2pOc8idjw استفاده کنید.
فنون و دانش‌های ادبی
10 Jan, 19:30
#آزمون_نهایی
#علوم‌و‌فنون_دهم
🔻همراه با پاسخنامه
دی‌ماه 1403_ نوبت اول
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@bankesoaladabiat
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
#علوم‌و‌فنون_دهم
🔻همراه با پاسخنامه
دی‌ماه 1403_ نوبت اول
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@bankesoaladabiat
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
10 Jan, 09:04
#آزمون_نهایی
#علوم‌و‌فنون_دوازدهم
دی‌ماه 1403_ نوبت اول
✍جناب علی جلالی
خوزستان، شهرستان رامهرمز
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@bankesoaladabiat
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
#علوم‌و‌فنون_دوازدهم
دی‌ماه 1403_ نوبت اول
✍جناب علی جلالی
خوزستان، شهرستان رامهرمز
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@bankesoaladabiat
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
09 Jan, 16:31
«بلاغتِ ایجاز»
#دکتراحمدرضابهرامپورعمران
طرحِ مصراعی برای تکمیل‌کردنش از سوی شاعران یا مدعیانِ هنرِ شاعری، و نیز برشمردنِ چند واژهٔ گاه پرت و بی‌ربط برای گنجانده‌شدن در بیت یا ابیاتی، شیوه‌ای رایج بوده برای سنجیدنِ قریحهٔ «زودشعری» یا فی‌البداهه‌سراییِ شاعران. اشارهٔ افسانه‌گونهٔ تذکره‌ها دربارهٔ چگونگیِ راه‌یافتنِ فردوسی به دربارِ محمودِ غزنوی (با گفتنِ این مصراع: «مانندِ سنانِ گیو در جنگِ پشن») مشهور است. اشاراتِ فراوان در تذکره‌های عهدِ صفوی و نیز آن‌چه دربارهٔ آزموده‌شدنِ ملک‌الشعراء بهار در عهدِ جوانی‌اش نقل‌کرده‌اند، همه از این سنتِ دامنه‌دار حکایت‌دارد.
برخی از این ابیات و تولیداتِ لحظه‌ای، جذّابیّت و ادبیّت قابلِ‌توجهی نیز دارند. در شعر‌العجمِ شبلی نعمانی (به‌نقل از تذکرهٔ بیضاء) آمده، روزی میرزا خاضع که شاگردِ صائب بود، این مصراعِ ظاهراً بی‌معنی را نزدِ صائب خواند یا اصطلاحاً پیش‌مصراع‌رسانی کرد:
«دویدن، رفتن، استادن، نشستن، خفتن و مردن»
و صائب با افزودن مصراعی، آن مصراعِ پیش‌پاافتاده را که البته افعالش به‌ترتیب از تحرک و تکاپو به ایستایی ختم‌می‌شد، به بیتی درخشان بدل‌کرد:
به‌قدرِ هر سکون راحت بوَد بنگر تفاوت را
دویدن، رفتن، استادن، نشستن، خفتن و مردن
تمامیِ هنرِ شاعر و ادبیّت و بلاغتِ بیت در فشردگی کلام نهفته؛ البته بی‌آن‌که این ایجاز به وجهِ رساناییِ کلام آسیبی‌بزند. این نمونه‌ها عمدتاً بر حکایت و روایتی کوتاه، یا خرده‌روایت مبتنی اند. و به‌گمان‌ام امکانِ چنین حذف و ایجازی را بیشتر باید در امکان‌‌های معناییِ مصدرهای پیاپیِ بیت دانست. مصدر، کارِ فعل را انجام‌می‌دهد و درعینِ‌حال، به فاعل و مفعول و متمّم هم نیازی ندارد.
میزانِ گرایشِ شاعران به این مولفه‌ی زبانی و بیانی، گوناگون است. مثلاً ایجاز شیوهٔ مختارِ شاعری هم‌چون صائب نبوده؛ همان‌گونه که در شعرِ حافظ نیز بسامدِ چندان بالایی ندارد. اما در شاهنامه و آثارِ سعدی چنین تمهیدی، بسامدِ بیش‌تری دارد.
ضمناً اینگونه ایجازها، به‌سببِ تعدّد و تکرارِ افعال، بیت را از تحرّک و پویاییِ بیش‌تری نیز بهره‌مند می‌سازد.
این بیتِ منسوب به فردوسی را بخوانیم:
پی مصلحت، مجلس آراستند
نشستند و گفتند و برخاستند
مولوی نیز چنین سروده:
گفت درختی به باد چند وزی؟ باد گفت:
باد بهاری کند گرچه تو پژمرده‌‌ای!
این بیتِ حسن دهلوی نیز شنیدنی است:
سر به زانو بود درویشی؛ یکی آن‌جا رسید
گفت: تنهایی تو؟ گفت: آری شدم، تا آمدی!
و نیز مطلعِ این مرثیهٔ زیبا از قاآنی:
بارد؛ چه؟ خون؛ که؟ دیده؛ چسان؟ روزوشب؛ چرا؟
از غم؛ کدام غم؟ غمِ سلطانِ اولیا
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
#دکتراحمدرضابهرامپورعمران
طرحِ مصراعی برای تکمیل‌کردنش از سوی شاعران یا مدعیانِ هنرِ شاعری، و نیز برشمردنِ چند واژهٔ گاه پرت و بی‌ربط برای گنجانده‌شدن در بیت یا ابیاتی، شیوه‌ای رایج بوده برای سنجیدنِ قریحهٔ «زودشعری» یا فی‌البداهه‌سراییِ شاعران. اشارهٔ افسانه‌گونهٔ تذکره‌ها دربارهٔ چگونگیِ راه‌یافتنِ فردوسی به دربارِ محمودِ غزنوی (با گفتنِ این مصراع: «مانندِ سنانِ گیو در جنگِ پشن») مشهور است. اشاراتِ فراوان در تذکره‌های عهدِ صفوی و نیز آن‌چه دربارهٔ آزموده‌شدنِ ملک‌الشعراء بهار در عهدِ جوانی‌اش نقل‌کرده‌اند، همه از این سنتِ دامنه‌دار حکایت‌دارد.
برخی از این ابیات و تولیداتِ لحظه‌ای، جذّابیّت و ادبیّت قابلِ‌توجهی نیز دارند. در شعر‌العجمِ شبلی نعمانی (به‌نقل از تذکرهٔ بیضاء) آمده، روزی میرزا خاضع که شاگردِ صائب بود، این مصراعِ ظاهراً بی‌معنی را نزدِ صائب خواند یا اصطلاحاً پیش‌مصراع‌رسانی کرد:
«دویدن، رفتن، استادن، نشستن، خفتن و مردن»
و صائب با افزودن مصراعی، آن مصراعِ پیش‌پاافتاده را که البته افعالش به‌ترتیب از تحرک و تکاپو به ایستایی ختم‌می‌شد، به بیتی درخشان بدل‌کرد:
به‌قدرِ هر سکون راحت بوَد بنگر تفاوت را
دویدن، رفتن، استادن، نشستن، خفتن و مردن
تمامیِ هنرِ شاعر و ادبیّت و بلاغتِ بیت در فشردگی کلام نهفته؛ البته بی‌آن‌که این ایجاز به وجهِ رساناییِ کلام آسیبی‌بزند. این نمونه‌ها عمدتاً بر حکایت و روایتی کوتاه، یا خرده‌روایت مبتنی اند. و به‌گمان‌ام امکانِ چنین حذف و ایجازی را بیشتر باید در امکان‌‌های معناییِ مصدرهای پیاپیِ بیت دانست. مصدر، کارِ فعل را انجام‌می‌دهد و درعینِ‌حال، به فاعل و مفعول و متمّم هم نیازی ندارد.
میزانِ گرایشِ شاعران به این مولفه‌ی زبانی و بیانی، گوناگون است. مثلاً ایجاز شیوهٔ مختارِ شاعری هم‌چون صائب نبوده؛ همان‌گونه که در شعرِ حافظ نیز بسامدِ چندان بالایی ندارد. اما در شاهنامه و آثارِ سعدی چنین تمهیدی، بسامدِ بیش‌تری دارد.
ضمناً اینگونه ایجازها، به‌سببِ تعدّد و تکرارِ افعال، بیت را از تحرّک و پویاییِ بیش‌تری نیز بهره‌مند می‌سازد.
این بیتِ منسوب به فردوسی را بخوانیم:
پی مصلحت، مجلس آراستند
نشستند و گفتند و برخاستند
مولوی نیز چنین سروده:
گفت درختی به باد چند وزی؟ باد گفت:
باد بهاری کند گرچه تو پژمرده‌‌ای!
این بیتِ حسن دهلوی نیز شنیدنی است:
سر به زانو بود درویشی؛ یکی آن‌جا رسید
گفت: تنهایی تو؟ گفت: آری شدم، تا آمدی!
و نیز مطلعِ این مرثیهٔ زیبا از قاآنی:
بارد؛ چه؟ خون؛ که؟ دیده؛ چسان؟ روزوشب؛ چرا؟
از غم؛ کدام غم؟ غمِ سلطانِ اولیا
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
08 Jan, 11:43
#آزمون_نهایی
#علوم‌و‌فنون_دوازدهم
🔻همراه با پاسخنامه
دی‌ماه 1403دبیرستان دانشگاه.
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@bankesoaladabiat
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
#علوم‌و‌فنون_دوازدهم
🔻همراه با پاسخنامه
دی‌ماه 1403دبیرستان دانشگاه.
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@bankesoaladabiat
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
08 Jan, 11:27
نهان و نهان
#دکتروحیدعیدگاه‌طرقبه‌ای
از غلط‌های قافیه که به تازگی وارد شعر فردوسی کرده‌اند، یکی بیت زیر است با قافیه‌ی «نهان» و «نهان»، در پیرایش نهایی دکتر خالقی مطلق، چاپ سخن:
همی خون من جوید اندر نهان
نخستین ز من گشت خسته‌نهان
(بخش دوم، ص ۸۷۱)
در پیرایش نخست ایشان، با همکاری شادروان ابوالفضل خطیبی، بیت با قافیهٔ «نهان» و «روان» آمده که بی‌اشکال است (دفتر ۷، ص ۶۱۶).
با نگاهی به برگزیده‌ی دگرنوشت‌ها در پیرایش دوم، درمی‌یابیم که در اغلب نسخه‌های معتبر «نهان» با «نهان» قافیه نشده است. بیشتر نسخه‌ها قافیه را به صورت «نهان»/ «روان»، «جهان»/ «نهان» یا «جهان»/ «روان» داشته‌اند و قافیه‌ی «نهان»/ «نهان» کم‌پشتوانه‌ترین ضبط نسخه‌ها بوده و تنها در لن و ق۲ آمده است (بخش دوم، ص ۱۱۵۷).
البته ممکن است تکرار قافیه در متنی رخ داده باشد و اصیل هم باشد و همه یا اکثر نسخه‌ها بر اصالت آن گواهی دهند، مانند برخی از شاهدهایی که استاد دانشمند، دکتر شفیعی کدکنی در توضیحات مفلس کیمیافروش و مقدمه‌ی منطق الطیر از مقوله‌ی تکرار قافیه با تفاوت دستوری اسمی و فعلی آورده‌اند (یادآوری ارزشمند آقای محمّد حیدری، دانشجوی دکتری ادبیات فارسی دانشگاه تهران)؛ در آن صورت بر مصحّح است که ضبط اصیل را بپذیرد. امّا اشکال قافیه را نباید خود مصحّح متن با در پیش گرفتن روش غلط در تصحیح و کنار گذاشتن ضبط اغلب نسخه‌های معتبر، پدید آورده باشد.
در پایان می‌افزایم که در بیت مورد بحث، ضبط نسخهٔ بیروت (چاپ عکسی، نشر طلایه، ص ۸۷۶) را درست می‌دانم:
همی خون من جوید اندر جهان
نخستین ز من گشت خسته‌نهان
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
#دکتروحیدعیدگاه‌طرقبه‌ای
از غلط‌های قافیه که به تازگی وارد شعر فردوسی کرده‌اند، یکی بیت زیر است با قافیه‌ی «نهان» و «نهان»، در پیرایش نهایی دکتر خالقی مطلق، چاپ سخن:
همی خون من جوید اندر نهان
نخستین ز من گشت خسته‌نهان
(بخش دوم، ص ۸۷۱)
در پیرایش نخست ایشان، با همکاری شادروان ابوالفضل خطیبی، بیت با قافیهٔ «نهان» و «روان» آمده که بی‌اشکال است (دفتر ۷، ص ۶۱۶).
با نگاهی به برگزیده‌ی دگرنوشت‌ها در پیرایش دوم، درمی‌یابیم که در اغلب نسخه‌های معتبر «نهان» با «نهان» قافیه نشده است. بیشتر نسخه‌ها قافیه را به صورت «نهان»/ «روان»، «جهان»/ «نهان» یا «جهان»/ «روان» داشته‌اند و قافیه‌ی «نهان»/ «نهان» کم‌پشتوانه‌ترین ضبط نسخه‌ها بوده و تنها در لن و ق۲ آمده است (بخش دوم، ص ۱۱۵۷).
البته ممکن است تکرار قافیه در متنی رخ داده باشد و اصیل هم باشد و همه یا اکثر نسخه‌ها بر اصالت آن گواهی دهند، مانند برخی از شاهدهایی که استاد دانشمند، دکتر شفیعی کدکنی در توضیحات مفلس کیمیافروش و مقدمه‌ی منطق الطیر از مقوله‌ی تکرار قافیه با تفاوت دستوری اسمی و فعلی آورده‌اند (یادآوری ارزشمند آقای محمّد حیدری، دانشجوی دکتری ادبیات فارسی دانشگاه تهران)؛ در آن صورت بر مصحّح است که ضبط اصیل را بپذیرد. امّا اشکال قافیه را نباید خود مصحّح متن با در پیش گرفتن روش غلط در تصحیح و کنار گذاشتن ضبط اغلب نسخه‌های معتبر، پدید آورده باشد.
در پایان می‌افزایم که در بیت مورد بحث، ضبط نسخهٔ بیروت (چاپ عکسی، نشر طلایه، ص ۸۷۶) را درست می‌دانم:
همی خون من جوید اندر جهان
نخستین ز من گشت خسته‌نهان
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
08 Jan, 11:22
تحولات دوسویه‌ی تصاویر شعری از منظر جمال‌شناختی (۱)
#دکترمحمدرضاروزبه
ایده‌ی سبک/ زیبایی‌شناختی "تکامل تاریخی تصویر شاعرانه"، مقوله و مبحثی بسیار زیبا و دل‌انگیز است. قلمرو پهناور شعر فارسی پر است از نمونه‌های بارز تحول و تکامل یک تصویر شاعرانه، چه بر بستر نبوغ شاعرانه و چه در قلمروی ذوق جمعی فارسی‌زبانان در طی قرون متمادی. یک نمونه‌اش را استاد ارجمند دکتر شفیعی کدکنی در بیتی مشهور از سعدی نشان داده‌اند:
بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران
کز سنگ گریه خیزد روز وداع یاران
که در ذهن و زبان عامه اینگونه تغییر و رواج یافته است:
کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران
"این تصرف هنرمندانه‌ی ذوق جامعه بوده است که صورت کز سنگ ناله خیزد را جانشین سخن سعدی کرده است." (شفیعی کدکنی، مقاله‌ی تکامل یک تصویر، مجله بخارا، ۵۸ و ۵۹ ص ۶) استاد چنین تغییر و تحولی را در حکایتی از بوستان سعدی نیز نشان داده‌اند: (مقاله‌ی تکامل یک تصویر در حاشیه حکایتی از بوستان سعدی، مجله جستارهای نوین ادبی، دوره ۲۳، شماره ۳ و ۴، اسفند ۱۳۶۹)
اما مدار و محور بحث من در اینجا تحول تاریخی تصویر از طریق تقلید و نظیره‌گویی است که باز به نوبه‌ی خود در حوزه‌ی شعر فارسی پدیده‌ای عام و فراگیر است با نمونه‌های خوب و بد بسیار. و باز حیطه‌ی بحث را محدودتر می‌کنم به این مقوله که: گاه تعبیر و تصویر نخست از شاعر پیشگام، چنان زیبایی، ظرافت و اصالتی دارد که تعابیر و تصاویر مقلدانه‌ی بعدی، یا از رسیدن به آن اوج درمانده‌اند یا حداکثر، به مرزهای زیبایی و شیوایی آن نزدیک شده‌اند و در این فرایند، برتری همچنان نصیب شاعر نخست بوده است.
این بیت زیبا و دل‌انگیز از یک دوبیتی باباطاهر:
چو شو گیرم خیالش را در آغوش
سحر از بسترم بوی گل آیو
اگر به راستی الهام‌بخش سعدی در سرودن این بیت زیبا بوده باشد:
به خواب دوش چنان دیدمی که زلفینش
گرفته بودم و دستم هنوز غالیه‌بوست
اذعان خواهیم کرد که سعدی با همه اوج و عظمتش در پهنه‌ی شعر فارسی، در این بیت نتوانسته است به قاف و قله‌ی تصویر باباطاهر دست یابد. جایگاه این دو شاعر در پهنه‌ی تاریخ ادبیات و شعر فارسی بر همه کس مبرهن است و غیر قابل قیاس اما باید بپذیریم که بیت سعدی - با همه زیبایی و شیوایی‌اش- از حیث لطافت زبان و ظرافت تصویر در برابر بیت باباطاهر کم می‌آورَد.
حال دو بیت از دو شاعر قرن یازدهم (سبک هندی) را ببینیم و مقایسه کنیم: بیت اول از طالب آملی:
مُردم ز رشک، چند ببینم که جام می
لب بر لبت گذارد و قالب تهی کند
و بیت دوم با همان مایه‌ی تصویری از خان احمد گیلانی (حاکم گیلان در عصر صفوی):
با قدّ خمیده چون صراحی شب و روز
در قهقهه‌ام ولیک خون می‌گریم
هر دو بیت از حیث بداعت تصویر و باریک‌خیالی شگفت‌آورند اما بیت طالب آملی به‌وضوح بر بیت خان احمد برتری دارد هم از حیث گیرایی تعبیر و هم از جهت زیبایی تصویر.
اما در بسیاری از موارد، تقلید و نظیره‌گویی، منجر به تدنی و تنزل سطح زیبایی‌شناختی تصویر شعری شده است، به نحوی که شاعر مقلد، صرفاً کاریکاتوری زمخت و نازیبا از شعری اصیل به دست داده است. مقایسه‌ی بیتی از حافظ با بیتی از سراینده‌ای گمنام به نام فیض‌علی (قرن ۱۱) نشانگر چنین وضعیتی است. حافظ:
به روز واقعه تابوت ما ز سرو کنید
که می‌رویم به داغ بلند‌بالایی
فیض‌علی:
گر بمیرم در فراق آن بت بالابلند
پس ببایدن ساختن تابوت من از چوب سرو
که بحق، بین این دو، تفاوت از زمین تا آسمان است. در اینجا تعجب می‌کنیم و تأسف می‌خوریم که پژواکِ بیت زیبا، موجز و خوش‌ساختِ حافظ، سه قرن بعد، چنین بیت سست و وارفته ای بوده است با این‌همه اطناب و اعوجاج.
ادامه دارد...
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
#دکترمحمدرضاروزبه
ایده‌ی سبک/ زیبایی‌شناختی "تکامل تاریخی تصویر شاعرانه"، مقوله و مبحثی بسیار زیبا و دل‌انگیز است. قلمرو پهناور شعر فارسی پر است از نمونه‌های بارز تحول و تکامل یک تصویر شاعرانه، چه بر بستر نبوغ شاعرانه و چه در قلمروی ذوق جمعی فارسی‌زبانان در طی قرون متمادی. یک نمونه‌اش را استاد ارجمند دکتر شفیعی کدکنی در بیتی مشهور از سعدی نشان داده‌اند:
بگذار تا بگریم چون ابر در بهاران
کز سنگ گریه خیزد روز وداع یاران
که در ذهن و زبان عامه اینگونه تغییر و رواج یافته است:
کز سنگ ناله خیزد روز وداع یاران
"این تصرف هنرمندانه‌ی ذوق جامعه بوده است که صورت کز سنگ ناله خیزد را جانشین سخن سعدی کرده است." (شفیعی کدکنی، مقاله‌ی تکامل یک تصویر، مجله بخارا، ۵۸ و ۵۹ ص ۶) استاد چنین تغییر و تحولی را در حکایتی از بوستان سعدی نیز نشان داده‌اند: (مقاله‌ی تکامل یک تصویر در حاشیه حکایتی از بوستان سعدی، مجله جستارهای نوین ادبی، دوره ۲۳، شماره ۳ و ۴، اسفند ۱۳۶۹)
اما مدار و محور بحث من در اینجا تحول تاریخی تصویر از طریق تقلید و نظیره‌گویی است که باز به نوبه‌ی خود در حوزه‌ی شعر فارسی پدیده‌ای عام و فراگیر است با نمونه‌های خوب و بد بسیار. و باز حیطه‌ی بحث را محدودتر می‌کنم به این مقوله که: گاه تعبیر و تصویر نخست از شاعر پیشگام، چنان زیبایی، ظرافت و اصالتی دارد که تعابیر و تصاویر مقلدانه‌ی بعدی، یا از رسیدن به آن اوج درمانده‌اند یا حداکثر، به مرزهای زیبایی و شیوایی آن نزدیک شده‌اند و در این فرایند، برتری همچنان نصیب شاعر نخست بوده است.
این بیت زیبا و دل‌انگیز از یک دوبیتی باباطاهر:
چو شو گیرم خیالش را در آغوش
سحر از بسترم بوی گل آیو
اگر به راستی الهام‌بخش سعدی در سرودن این بیت زیبا بوده باشد:
به خواب دوش چنان دیدمی که زلفینش
گرفته بودم و دستم هنوز غالیه‌بوست
اذعان خواهیم کرد که سعدی با همه اوج و عظمتش در پهنه‌ی شعر فارسی، در این بیت نتوانسته است به قاف و قله‌ی تصویر باباطاهر دست یابد. جایگاه این دو شاعر در پهنه‌ی تاریخ ادبیات و شعر فارسی بر همه کس مبرهن است و غیر قابل قیاس اما باید بپذیریم که بیت سعدی - با همه زیبایی و شیوایی‌اش- از حیث لطافت زبان و ظرافت تصویر در برابر بیت باباطاهر کم می‌آورَد.
حال دو بیت از دو شاعر قرن یازدهم (سبک هندی) را ببینیم و مقایسه کنیم: بیت اول از طالب آملی:
مُردم ز رشک، چند ببینم که جام می
لب بر لبت گذارد و قالب تهی کند
و بیت دوم با همان مایه‌ی تصویری از خان احمد گیلانی (حاکم گیلان در عصر صفوی):
با قدّ خمیده چون صراحی شب و روز
در قهقهه‌ام ولیک خون می‌گریم
هر دو بیت از حیث بداعت تصویر و باریک‌خیالی شگفت‌آورند اما بیت طالب آملی به‌وضوح بر بیت خان احمد برتری دارد هم از حیث گیرایی تعبیر و هم از جهت زیبایی تصویر.
اما در بسیاری از موارد، تقلید و نظیره‌گویی، منجر به تدنی و تنزل سطح زیبایی‌شناختی تصویر شعری شده است، به نحوی که شاعر مقلد، صرفاً کاریکاتوری زمخت و نازیبا از شعری اصیل به دست داده است. مقایسه‌ی بیتی از حافظ با بیتی از سراینده‌ای گمنام به نام فیض‌علی (قرن ۱۱) نشانگر چنین وضعیتی است. حافظ:
به روز واقعه تابوت ما ز سرو کنید
که می‌رویم به داغ بلند‌بالایی
فیض‌علی:
گر بمیرم در فراق آن بت بالابلند
پس ببایدن ساختن تابوت من از چوب سرو
که بحق، بین این دو، تفاوت از زمین تا آسمان است. در اینجا تعجب می‌کنیم و تأسف می‌خوریم که پژواکِ بیت زیبا، موجز و خوش‌ساختِ حافظ، سه قرن بعد، چنین بیت سست و وارفته ای بوده است با این‌همه اطناب و اعوجاج.
ادامه دارد...
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
07 Jan, 10:46
سلام و احترام،
لطفا با اطلاع‌رسانی ، به مشارکت دبیران در وبینار علوم و فنون ادبی ما را یاری بفرمایید.
✔️ مرکز رشد کیفیت آموزش و اداره تکنولوژی و گروه‌های آموزشی متوسطه دوم استان کردستان برگزار می‌کنند.
🌟 آموزش کاملا رایگان 👍
✔️ کلیه دبیران متوسطه دورۀ دوم کشور در درس علوم و فنون ادبی می‌توانند با مراجعه به سایت (http://amoozesh.center/) ثبت‌نام نمایند و از کارگاه‌ها بهره ببرند.
💻 بستر اجرا: اسکای روم (پس از ثبت‌نام از آدرس لینک مطلع خواهید شد).
⏰ زمان آزمون آنلاین: چهارشنبه 3 بهمن از ساعت 9 صبح الی 23
☎️ پشتیبانی:
در شبکه اجتماعی 09022162665 و
شماره ثابت 02166974801 در ساعت اداری
⭐️ قابل توجه است؛ تنها برای همکارانی که در این آموزش‌ها ثبت‌نام نموده، در آموزش‌ها حضور داشتند و آزمون آنلاین را با موفقیت (حداقل 65) پشت سر گذاشته‌اند گواهی صادر خواهد شد.
🎁 به نفرات برتر آموزش ذکر شده از طرف مرکز رشد کیفیت آموزش هدایایی آموزشی تقدیم می‌شود.
👌 همراهی شما افتخار ماست. 💕
👍 اینستاگرام (http://www.instagram.com/amoozeshcenter1400)
📱 تلگرام (https://t.me/amoozeshcenter1403)
🌐 مرکز رشد کیفیت آموزش (http://amoozesh.center/)
#علوم_و_فنون_ادبی
لطفا با اطلاع‌رسانی ، به مشارکت دبیران در وبینار علوم و فنون ادبی ما را یاری بفرمایید.
✔️ مرکز رشد کیفیت آموزش و اداره تکنولوژی و گروه‌های آموزشی متوسطه دوم استان کردستان برگزار می‌کنند.
🌟 آموزش کاملا رایگان 👍
✔️ کلیه دبیران متوسطه دورۀ دوم کشور در درس علوم و فنون ادبی می‌توانند با مراجعه به سایت (http://amoozesh.center/) ثبت‌نام نمایند و از کارگاه‌ها بهره ببرند.
💻 بستر اجرا: اسکای روم (پس از ثبت‌نام از آدرس لینک مطلع خواهید شد).
⏰ زمان آزمون آنلاین: چهارشنبه 3 بهمن از ساعت 9 صبح الی 23
☎️ پشتیبانی:
در شبکه اجتماعی 09022162665 و
شماره ثابت 02166974801 در ساعت اداری
⭐️ قابل توجه است؛ تنها برای همکارانی که در این آموزش‌ها ثبت‌نام نموده، در آموزش‌ها حضور داشتند و آزمون آنلاین را با موفقیت (حداقل 65) پشت سر گذاشته‌اند گواهی صادر خواهد شد.
🎁 به نفرات برتر آموزش ذکر شده از طرف مرکز رشد کیفیت آموزش هدایایی آموزشی تقدیم می‌شود.
👌 همراهی شما افتخار ماست. 💕
👍 اینستاگرام (http://www.instagram.com/amoozeshcenter1400)
📱 تلگرام (https://t.me/amoozeshcenter1403)
🌐 مرکز رشد کیفیت آموزش (http://amoozesh.center/)
#علوم_و_فنون_ادبی
فنون و دانش‌های ادبی
06 Jan, 18:59
❌ دانلود سوالات و پاسخ تشریحی امتحان نهایی علوم و فنون ادبی 3 پایه دوازدهم دی ماه 1403
سوالات ➕ پاسخ تشریحی
#امتحان_نهایی
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
سوالات ➕ پاسخ تشریحی
#امتحان_نهایی
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فنون و دانش‌های ادبی
06 Jan, 07:28
نقش خواجو در تکوین غزل فارسی
با حضور: دکتر بهرام پروین‌گنابادی
۲۰ بهمن ۱۳۹۵
@bookcitycc
با حضور: دکتر بهرام پروین‌گنابادی
۲۰ بهمن ۱۳۹۵
@bookcitycc
فنون و دانش‌های ادبی
06 Jan, 07:28
#پوشه_شنیداری
نقش خواجو در تکوین غزل فارسی
با حضور: دکتر بهرام پروین‌گنابادی
۲۰ بهمن ۱۳۹۵
@bookcitycc
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
نقش خواجو در تکوین غزل فارسی
با حضور: دکتر بهرام پروین‌گنابادی
۲۰ بهمن ۱۳۹۵
@bookcitycc
❄️☃️
Ｃ᭄❁࿇༅══════┅─
@daneshhayeadabi
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
13,126
subscribers
1,620
photos
717
videos
