“1984”, “Molxona” asarlari hamda esselari bilan butun dunyoga tanilgan ingliz yozuvchisi Jorj Oruell “Siyosat va ingliz tili” nomli essesida yaxshi yozish borasida quyidagi olti qoidani keltiradi:
1. Siyqasi chiqib ketgan istiora, tashbih va shu kabi badiiy sanʼat namunalaridan zinhor foydalanmang.
2. Tushunchani qisqa soʻz bilan ifodalash mumkin boʻlganda uzundan-uzoq soʻzlarni ishlatmang.
3. Biror soʻzni olib tashlash imkoni boʻlsa, albatta olib tashlang.
4. Aniq nisbat qoʻllasa boʻladigan gapda majhul nisbat qoʻllamang.
5. Kundalik soʻzlashuv tilida muqobili boʻlmasagina xorijiy, ilmiy va jargon soʻzlardan foydalaning.
6. Oʻta beadab soʻzlarni ishlatgandan koʻra, yaxshisi yuqoridagi qoidalardan birortasini buza qoling, mayli.
P.S: yuqoridagi koʻrsatmalar nafaqat yozuvchilarga, balki matn yozadigan har qanday insonga asqatadi, deb oʻylaganimdan sizlarga ulashdim.
Bolalar va oʻsmirlar uchun tayyorlagan kitoblarimiz soni yana bittaga koʻpaydi.
Kitobda Muhammad Alining bolalik yillaridan tortib, to umrining soʻnggi yillarigacha hayot yoʻli hikoya qilinadi. Qolaversa, bokschining falsafiy mushodalari ham oʻrin olgan.
Oilangizdagi kichkintoylarga sovgʻa qilinglar. Nasib qilsa, ruknimiz hali davom etadi.
Falastinlik jahoniy shoir Mahmud Darvishning sheʼrlarini inglizchada oʻqigandim, juda gʻaroyib sheʼriyati bor.
Ammo tarjima baribir tarjima-da, shoʻrvasining shoʻrvasi deganday gap. Ayniqsa, sheʼrni tarjimada oʻqish xuddi ustingda yomgʻirpoʻsh bilan dush qabul qilishga oʻxshaydi, deb bekorga aytishmagan.
Hozirgina uning arabchada oʻqigan sheʼrini eshitdim, haqqoki qasam, men bu shoirning sheʼrlari oʻz tilida bunchalar jozibali ekanini tasavvurimga ham sigʻdirolmagandim. Toʻliq tushunmasangiz ham, shoirni oʻz tilida tinglagan boshqacha ekan.
2-3 kunda ona tili haqida yolgʻon-yashiq shiorlar, ehtirosga boy nutqlar, allambalo lavhalar eʼlon qilinishi avj oladi, tayyor turing.
Lekin bizdan koʻra Afgʻonistondagi oʻzbek tilida soʻzlashuvchilar tilimizni koʻp sevsa kerak. Har gal afgʻonistonlik oʻzbekning gapirganini yo qoʻshiq aytganini eshitsam, shunday tuyilaveradi.
Bizda esa shuncha dod-voyga yarasha hali birorta millatparvar qoʻshiqchi (oʻzi bunaqasi qolmadi desa ham boʻladi) afgʻonistonlik oʻzbek Xayr Muhammad Chovushday til haqida samimiy qoʻshiq aytganini koʻrmadim.
Iltimos, bayram qilib karnay-surnay chalmang, oʻzbekcha gapiring, shuning oʻzi yetadi.
Kichkinagina, emin-erkin yuritadigan yopiq yo kam kishi uchun ochiq sahifangiz boʻlsa, meni taklif qiling. Oʻylab qarasam, shular eng samimiy kanallar ekan.
P.S: izohlarni yopib qoʻydim, shaxsiy kanallaringiz havolasini ommaga koʻrsatmasligingizni tushunaman. Oʻzimga joʻnatsangiz boʻladi, maʼqul topsangiz :)
Alisher Navoiy nomidagi ToshDOʻTAU da oʻqiydiganlar, qanisiz? Universitet hududida xuddi shunaqa yozuvli konvertni kim birinchi koʻrsa, ichida ajoyib kitob bor. Tasodifiy obunachimga mendan sovgʻa.
Chamasi besh daqiqa oldin talabalar koʻp oʻtib qaytadigan yerga qoʻydim. Topib olsangiz, maroqli mutolaa tilayman!
Oʻzingiz boshqa joyda boʻlsangiz, hozir universitetdagi talabalarga joʻnating :)
Menimcha, tosh boʻlmoq kerak hijronda, Hijron yengilmaydi achchiq yosh bilan. Uni yengmoq mumkin eng mashʼum onda, Tosh kabi mustahkam, zoʻr bardosh bilan!
Aytgancha, gap-gap bilan haligi kungi taqdimot haqida aytish esdan chiqibdi-yu.
Rostini aytsam, bunchalik anshlag boʻladi deb oʻylamovdim. Qariyb ikki soat davomida doʻkonda odam toʻlib turdi. Muxlislar hali Mark Ris kelmasidan, vaqt boʻlmasidan yigʻilib boshlagandi. Mark kelishi bilan gurillab imzo qoʻyish boshlanib ketdi.
Kutilgan va kutilmagan mehmonlar koʻp boʻldi. Kazo-kazolar ham kelishdi. Kelolmaganlar menga ayttirib kitob imzolatishdi. Qisqa vaqt ichida, ortiqcha tayyorgarliksiz oʻtgan tadbirda buncha koʻp kishi qatnashadi, deb oʻylamovdim.
Boshida “menga tarjimonlikni ham oʻzingiz qilasiz” deyishgandi, ammo qarasam, tarjimonga hojat ham yoʻq ekan. Hamma inglizchada gaplashib, kitoblariga imzo qoʻydirib ketaverdi.
Tadbir soʻngida Mark Ris naq ikki soat tinmay dastxat qoʻyaverib, qoʻli tolganidan hazilomuz yozgʻirdi.
Hamma ketgach, “Jadid Media” taklifi bilan tarjimondan improvizatsion intervyu ham oldik. Yaqinda eʼlon qilinsa kerak. Xullas, kelgan barchaga rahmt.