منشورات کانال شعر ،عادل ویسی زاده على Telegram

حکایت آن جوانی که با چاقوی خونین وارد مسجد شد


وارد    مسجد   بشد   یک  نوجوان
کارد خونینی به دست چون قاتلان

گفت  از جمع  شما کی مومن است
او مسلمان باشد  و  یزدان پرست؟

هر کسی با ترس و لرز  و اضطراب
وحشتی آمد به  جانش  زان عذاب

لب  فرو  بست  آن  حضارِ  مومنین
کس  نگفتش من  مسلمانم    همین

عاقبت     یک  پیرمردِ      نیک نام
گفت   باشم    من    مسلمانِ  تمام

آن جوان  گفتا  که  تو  با  من  بیا
هم  قدم  رنجه  نما   ای  چشم ما

گوسفندی ذبح کردم چاق و مست
زان سبب انگشت من خونین شدست

چند گوسفندی   زان  میانِ  گله ها
من  کنم    قربان   برای  آن    خدا

همّتی  کن  تا  که   لحم    گوسفند
خدمت  مسکین  بریم   با  دلپسند

هر  دو  مشغول  بریدن  زان  کنار
تا  که  کاری  را  کنند   هم   یادگار

چون که عاجز   آمدند  از  ذبح آن
گفت     نیرو  بیار    زان   مومنان

باز رفت آن جوان، چاقو  به دست
همچو آن حال  جوانِ  دیده مست

بار دیگر   او  بپرسید  زان   گروه
کِی مسلمان باشد زین جمع شکوه؟

اهل  مسجد  فکر کردند  آن  جوان
پیرمرد  را  او  بکشته    این  زمان

جمله  رو  کردند  به آن  مرد   امام
آن که  بود  بر  منبر  و   اهل سلام

خلق گفتند او مسلمان است و پاک
این  امام    ما     بِبر     ای  تابناک

آن  امام   مسجد    آمد  در  جواب
گفت   سوگند  به  آن   عیسای ناب

با دو  رکعت  زین  نمازم  در  سحر
کی  بُوَم   من  مومن  و اهل  هنر؟

با  دو  رکعت  تو مسلمانم  مخوان
من     نباشم   بر  صراط   مومنان

عادل  از   فکر  و    گمان  نادرست
کارما باطل شود هم خوار و سست


          ✍عادل  ویسی  زاده
1403/10/20
https://t.me/Veisizade

ریشه یابی ضَرب المثَل معروف ( فلانی خالی بسته است  و فلانی خالی بند است )


عهد   قاجار  این  مثَل   آمد  پدید
هر  مثَل  از  هر    زبانی   بشنوید

چون که کم بود اسحله در آن زمان
امر  کرد   آن  شاه  بر   هر  پاسبان:

گاه  گاهی  هر    نگهبان  در   سحر
او  غلاف    خالی   ببندد    بر  کمر

تا  بترسد دزد  و  سارق  زان غلاف
همچو آن میدان جنگ و آن مصاف

بی فشنگ  بود  آن  سلاح  پاسبان
جلد  خالی  حمل  می کرد در نهان

هم به واقع  اسلحه  هَمره نداشت
یک غلاف وجلد خالی پیش داشت

عاقبت    دزدان     بفهمیدند    راز
یک دگر  حالی نمودند   چاره  ساز

وقت شب چون میرسید بر سارقان
هر  یکی  می داد   پیامی  در  نهان

سارقی می گفت  که ای  یاران  دهر
آن  نگهبانی  که  می گردد  به  شهر

او  سلاحش   خالی  بسته   بر  کمر
تو  مترس از آن  تفنگش  هر سحر

خالی بسته  او  خشاب  و  تیر دان
من  نبینم  آن  فشنگش    در  کمان

کم کَمَک   رایج   بشد  بر  هر  زبان
اسلحه  خالی    ببسته   آن    فلان

اصطلاح "خالی بندی"هم که هست
یادگار     آن     زمانِ    شاه    است

این مثَل مصداق آن کس شد که او
اهل لاف  است  و گزاف  و تیره رو

دور  کن  قلب  و  زبانت   از  دروغ
مَرد کاذب حرف او درد است و بوق

هر که باشد  اهل  لاف  و خالی بند
نشنود   عاقل  ز  او   گفتار   و  پند

ریشه یابی  لازم  است  بر هر  مثَل
تا  بدانیم     ریشه  و  نَقل  و   علل

عادل  این  امثال   رایج   در   زبان
هریکی پند است و حکمت بی گمان


            ✍عادل ویسی زاده
1403/10/16
https://t.me/Veisizade

نقل است چون رضا خان به ترکیه سفر کرد آن شب در هتل اقامتش، کمال آتاتورک  یک دختر ترک زیبارو را به عنوان خدمت و پذیرایی به اتاقش فرستاد اما رضاخان قبول نکرد وقتی اتاتورک علت را پرسید او گفت: شما هم که زمانی به کشورم سفر کنید چنین درخواستی را از من می کنید و من اجازه ی چنین بی غیرتی را به خودم نمی دهم.


یک  حکایت  گویمت  ای چشم ما
از رضا خان  بشنو تو این   ماجرا

سوی   خاکِ  ترکیه   کرد  او  سفر
تا   ببندد عهد  و  پیمان  در  خطر

بعد   امضای  سند   با  شاه  تورک
شب  بماند  آن  شاه ایرانِ  سترگ

در اتاق آن هتل چون شب نشست
آن شب آمدخدمتش یک یار مست

همچو  ماه  چارده  یا  بدر  و هلال
هدیه بود از  سوی  آن    شاهِ  کمال

دلفریب  و  عشوه باز  و هم قشنگ
همچو آن  سودابه در  میدان جنگ

گفت  باشم   خدمتت   شاه  جوان
این شبت  خوش بگذرد ای مهربان

گفت هرگز من نخواهم  این هوس
من نگردم    در کمند  خار  و خس 

چون شنید  آن  آتاتورک  حرف او
با  تعجب   گفت  ای    فرخنده رو

چون نمودی امتناع زین عشق ناز
چون نکردی  با  دلارامت  تو  راز؟

گفت گرهمخوابه  گردم  این زمان
تن دهم  این  عشوه  و حال چنان

چون که  آیی سوی  ایران و وطن
تو ز من خواهی که آرَم یک دو زن

یا که  آرَم  دختری  چون ماه پاک
ترک و لُر باشد و یا هرشهر و خاک

خدمتی خواهی ز من هم  ناپسند
تا  شوی  همخوابه با یک  دلپسند

غیرتِ     ایرانی  و    خون  شرف
رخصتم کَی میدهد بر این هدف؟

کَی  دهم  ناموس   ایرانم  به  باد
کی فروشم دختران  پاک  و شاد؟

ما   نژاد  ماد  و  خوبان  بوده ایم
سر به خاک پاک رویان  سوده ایم

عادل آنکس مَرداست و پاک کیش
کَی به بیگانه دهدناموسَ خویش؟


            ✍عادل ویسی زاده
1403/10/12
https://t.me/Veisizade

حکایت مَردی که از حضرت سلیمان علیه السلام درخواست کرد تا زبان حیوانات را به او یاد بدهد


این حکایت  بشنو از عهد عتیق
از  زمان   آن   سلیمان    شفیق

یک  نفر  آمد  به  نزد  آن  کریم
گفت  ای پیغمبر  خوب و  علیم

حاجتی دارم    ز  تو    پیغمبری
تو  عزیز  و  ارجمند  و  سروری

از توخواهم  تا  زبان هر وحوش
یاد گیرم بشنوم با این دو گوش

آن  زبان   هر   پرنده    یا   شتر
تو  بیاموزم  کنون  ای  مرد  حُر

گفت  این  کارت  نباشد  منفعت
از خدا جو  راه  خیر و مصلحت

باز اصرار  کرد  آن  فرد  عجول
او  نکرد آن حرف  پیغمبر قبول

عاقبت  آموخت حرف  گربه ها
آن  زبان    صامتًِ    جنبنده ها

بحث می کردند دو گربه نزد او
او شنید آن حرف ها را هم نکو

آن یکی گربه بگفت ای نیک رو
صاحبِ  خانه   بمیرد   مرغ  او

مرغ بریان میخوریم  ازاین عزا
شاد گردیم زان طعام و زان غذا

مردصاحب خانه چون بشنید آن
مرغ خودرا زودبفروخت آن زمان

گفت شکرت  می کنم  یزدان  ما
دور  کردم من  به لطفت این بلا

بار دیگر  گربه  گفت  ای مهربان
گاو صاحب خانه  میرد بی گمان

لمح وافر می خوریم از آن کباب
شاد گردیم همچو حال آن شباب

چون شنید اوحرف گربه درسحر
او  گمانش  دفع شر   کرد و ضرر

گاوخود را زودبفروخت آن عجول
شکر میکرد کان دعایش شد قبول

گربه ی نر  گفت  ای معشوق  پاک
مرغ  و گاو  زنده بینم  روی خاک؟

چون نمرد آن مرغ و گاو  پیر مرد؟
تا خورَم بعد  از غذا  یک دوغ سرد

گفت بی شک صاحب خانه چوبرگ
می رسد آن  عمر  او بر  بام   مرگ

او  بمیرد  عن قریب   ما  هفته ها
همچو   اقوامش خوریم نیکو غذا

مًَرد چون  بشنید آن  گفتار  و درد
از  دلش  بیرون  بداد  او  آه  سرد

خدمت    پیغمبر    خوبش  رسید
گفت دردم  چاره  فرما  ای سعید!

گفت  بر  جانت   بیامد  صد  بلا
دور  کرد آن ذات  یزدان  از شما

او بلا بر  مرغ  و آن  گاوت  نهاد
رحمت یزدان  بدادی  تو  به  باد

مرگِ  تو محتوم  باشد  هم کنون
گرچه چشمت  را کنی لبریزِ خون

گه   بلا  گردد سپر،  بر  جان  ما
تا  کند  دفع    غم  از  ایوان  ما

هر زیان را  آفت و خسران مبین
مانع  امراض  و  غم  گردد  یقین

آنچه خیرست ازخدا باجان طلب
تا  نگردی   تو    اسیرِ    هر  تَعب

عادل  آنچه  ذات حق  اعطا نکرد
خیر خودخواهد خدا  بر نیک مرد 


           ✍عادل ویسی زاده
1403/10/10
https://t.me/Veisizade

حکایت فردی که در پیش ملانصرالدین از خانه ی کوچکش شکایت کرد


ً"فردی نزد ملا رفت و شکایت کرد که خانه‌اش بسیار کوچک است و جای کافی برای زندگی او و خانواده‌اش ندارد.
ملا گفت: «یک بز بخر و آن را داخل خانه‌ات بیاور.»
مرد تعجب کرد اما حرف ملا را گوش کرد و بز را به خانه برد.
چند روز بعد دوباره نزد ملا آمد و با ناراحتی بیشتری گفت: «حالا اوضاع بدتر شده! خانه خیلی شلوغ و کثیف شده.»
ملا گفت: «بز را از خانه بیرون کن.»
مرد بز را بیرون کرد و پس از آن نزد ملا برگشت و گفت: «حالا خانه‌ام خیلی بهتر شده! فضای بیشتری حس می‌کنم!»


آن یکی  رفت  پیش  ملا نصرالدین
گفت  ای محبوب  خلق  اندر  زمین

خانه ای دارم  صغیر  و   بس حقیر
من  در آن  منزل حزینم   هم  اسیر

چاره ای   اندیشه کن   از   بهر   من
حرف  تو  باشد  سند  بر  مرد  و زن

گفت  یک  بز  را  بخر   فرخنده نام
آن  بز  اندر    خانه  آور    ای  همام

رفت و  یک  بز  را خرید آن محترم
تا  دل آسوده   شود  از  رنج  و  غم

جای  او  شد  تنگ تر  از   بطن  گور
تلخ  شد خانه  به کامش  زآن ستور

بوی  بد  پیچید  زآن  سرگین زشت
خانه شد بر او چو آن ویرانه خشت

پیش   ملًّا    رفت    با حال   غمین
گفت  خانه  تنگ  شد  بر  من چنین

چاره ی    دیگر    بیندیش   و  بگو
راهکاری    ساده  و  خوب  و   نکو

گفت  ملا  آن   بزت  بفروش   زود
تا  ببینی تو  ز  حرفم  خیر  و سود

چون بزش بفروخت دیدآن خانه را
خانه  را  فرخنده تر   دید  از   سما

گفت حالم بس نکوشدچون عروس
خانه  شد  بهتر   ز چشمانًِ  خروس

من   فضای   بیشتر    بینم    همین
خرًّم  آن کس خانه اش باشد چنین

تا  نیاید   بر  تو     آن  اوضاع   بد
ارزش   خانه      ندانی   از   حسد

هر که قدر نعمت    یزدان  شناخت
نور  رحمت  بر  دل و جانش بتافت

عادل آن کس ار   بنالد   از   خوشی
رو  کند  بر  جان  او  صد  ناخوشی


            ✍عادل ویسی زاده
1403/10/8

دیدگاه گور خری در روانشناسی یعنی چه؟

یعنی آدمها را مجموعه ای از ویژگیهای بد و خوب بدانیم ،
هیچکس بد مطلق و یا خوب مطلق نیست
باهم بودن را بیاموزیم نه دربرابر هم بودن، ما در حدی نیستیم که راجع به کسی قضاوت کنیم.

  " دیدگاه گورخری " شل سیلور استاین نویسنده و منتقد آمریکایی


آدمی مجموعه  ایست  از هر صفات
هست  ترکیبی  ز هر  بًُعد   و  جهات

خوب  و  بد  پنهان شده  در هر بشر
هست  اخلاقش همی خیر  و   ضرر

کًَس نباشد  مطلق او  خوب و مفید
غیر    پیغمبر    کسی   هرگز   ندید

هم  نباشد  هیچ کس  مطلق،  ضرر
شرًّ    مطلق    تو    نبینی  از   بشر

خیر و  شر  یا خوب  بد  از  بهر  ما
در  ازل   داده   به    ما   ذات  خدا 

چون تو  کامل  نیستی ای چشم من
هم مگیر  ایراد و عیب  از مرد و زن

تو  بیاموز  این  سخن، جز  آن  خدا
نیست   آگه  او  ز   هر   اخلاق   ما

آن خدا  داند  که مًَرد  پخته  کیست
جز  خداوندم  کًَسی بی عیب نیست

چون قضاوت می کنی آن هم شتاب
خلق  را  بینی  تو  با  چشم  خراب؟

هان  مکن  نقد  و  قضاوت  خلق را
از  چه جویی عیب  مردم، جان ما؟

تو  فقط  نقش  سیاهی   را   مبین 
نیمه ی   لیوان    پًُر   را   هم  ببین

عادل آن کس عیب خلق  آرد  زبان
عیب خود را او ندیده   بی گمان


          ✍عادل ویسی زاده
1403/10/6
https://t.me/Veisizade

شکسته شدن مقبره استاد حسن زیرک، اسطوره موسیقی کوردستان و ایران


آن که  سنگ  قبر   آن بلبل  شکست
قلب ما و قدر خود بی شک شکست

در  دل هر  کورد  با احساس و درد
جای  دارد    آن  عزیز      نیک مرد‌

روح   تازه  می دمد   آن  عندلیب
حسًّ تازه  می دهد  بر  ما عجیب

کی  شود  کهنه   همی   آواز   او؟
هر صدا  و صوت  او   جمله  نکو

آنکه کورد است و همی اهل سخن
دوست  دارد   آن  هنرمندًِ    حسن

آن که با   الحان  و  هم  آواز  پاک
موسیقی را   زنده  کرد  و   تابناک

ای  هنرمند     بزرگ    و    نامدار
ای  تو  نامت  بر دل   این  روزگار

آن مقام  و  آن غزل های    لطیف
در  ردیف  و گوشه  و نای  ظریف

در  عشاق   و  در  همایون و عراق
خوش نواخت آن شعر وآواز فراق

شور  آن  آواز   خوب  و   دستگاه
گه به دیوان  و نی  و طنبور و  آه

هر  دلی  را    می بًَرد    تا   ماورا
این  نفس  باشد  از  الطاف  خدا

گر  نباشد    این  صدا    از آسمان
چون بًَرد هم حال ما  تا بی کران؟

هر دلی را  می کند  شیدا و مست
این صدا  از نغمه ی هر پاک هست

واپسین  لحظه  که  از دنیا  برفت
با  دل   توبه   ز پیش  ما    برفت

یارب  آن  روحش  بهشت ناز  باد
رحمتی    بر   صاحب  آواز     باد

آفرین بر  آن صدا   و  بانگ  شور
لرزه اندازدبه جان،چون نفخ صور

عادل آن قلبی که پاک شد از غبار
نام    و  آوازش    بماند    ماندگار


          ✍عادل ویسی زاده
1403/9/29
https://t.me/Veisizadeت

سوال مًَلک الموت عزرائیل علیه السًّلام از حضرت نوح پیامبر گرامی کە دنیا را با این عمر دراز چگونە  دیدی؟


گفت   عزرائیلً:   ای  نوح   کبیر
ای  بدیدە  عمر  و   دورانی کثیر

ای رسول     ارجمند  و   سرفراز 
چون گذشت آن عمر و ایًّام دراز؟

چون بدیدی این جهان  و روزگار
یک سخن  گو  بهر  ما  تو یادگار؟

گفت   دنیا  را  بدیدم  من دو دَر
آمدم  از آن  در  و  رفتم  به  سر

عُمر خود  را  من ندیدم   ماندگار
گرچه بودآن عمر من بیش ازهزار

همچوخانه با دو دَر بوداین جهان
با شتاب  زان در   برفتم   ناگهان

دل  مبندید  ای عزیزان   برجهان
بر  جهان  شور و شر  در هر زمان

گر که باشد عمرِ  تو  نوح  رسول
عاقبت  گردی از این عمرت ملول

خرًّم آن کس خدمت   مردم  کند
درد   هر بیچاره  را  مرهم   کند

عمر اگر کوته بُوَد با عزّ و ناز
بهتراست از عمر بی خیر و دراز

عمر  آن است  بگذرد  با  احترام
غیر آن بیهوده  باشد     والسًّلام

عادل  از  یزدان  طلب عًُمر مفید
عمر بی طاعت کًسی خیری ندید


        ✍عادل ویسی زاده
‌1403/ 9/ 26
https://t.me/Veisizade

‍ نامه ای به کودکی که هرگز زاده نشد
اوریانا فالاچی نویسنده ایتالیایی

اگر تو ثروتمند باشی، سرما یک نوع تَفریح می شَود تا پالتو پوست بخری، خودَت را گرم کنی و به اسکی بروی...
اگر فَقیر باشی بَر عکس، سَرما بَدبختی می شَود و آن وَقت یاد می گیری که حتی از زیبایی یک منظره زیر برف مُتنفر باشی؛
کودکِ مَن!
تَساوی تَنها در آن جایی که تو هَستی وجود دارد، مثلِ آزادی...
ما تنها تویِ رَحِم بَرابر هَستیم...


کودکم بشنو  ز من  حرف و پیام
نامه ی من را  بخوان آن هم تمام

گر  تو  ثروتمند  باشی  در  جهان
صاحب  ثروت  و    مال     عیان

برف و باران و تگرگ  و سوز  آن
راه بند  و    سُرسُره   با  کودکان

میشوداسباب تفریح ات چو قند 
روزهایت    بگذرد   هم   دلپسند

پالتوی  خوب  و نیکو  می خَری
لذّتی  کامل   از  آن   پالتو   بَری

اسکی  و بازی و هم  شادی کنی
زین همه تفریح  خود  یادی کنی

رنجِ  سرما  و  دَی  و  یخ بند آن
می شود یک خاطره  ای مهربان

گر تو باشی  مستمند  و  بی نوا
همچودیگر  کودکان در جنب ما

برف وسرمامیشودحِرمان و دَرد
روزهایش   بگذرد  با    آه  سرد

از نگاهِ  برف  و  باران  و  خزان
زین همه  انعام  و  لطفِ  آسمان

کودکان خندند از آن  روز خوب
شادمان از طبیعت در هر غروب

لیک   تو  از   نعمت   ذاتِ  قدیر
میشوی محزون چوآن مردِ اسیر

برف و باران میشودکابوس مرگ
نفرتی آری  به  دل از  باغ و برگ

کودکم  در  آن جنین و  آن  نهاد
در   دل   آن    مادرِ    نیکو  نهاد

ما فقط در آن جنین و  آن شکم
باتساوی  زیسته ایم چشم سرم

آن جَنین  و  آن جهانت  را  بدان
هست  فرخنده جهان بر مردمان

جمله  یکسان  و  برابر  همچو تن
با  عدالت می زیند آن مرد و  زن

این جهان،پُرظلم وجَورست وجفا
کَی  برابر   باشند  آن  فرزند   ما؟

آن مکان  و بطن  مادر بهتر است
حسّ آزادی در آن یکسان تراست

کودکم   هرگز   مَنه  پا  در  جهان
این  جهان  تیرگی  است  و  فغان

عادل از  دنیا  مجو  کام  و  امید
کَس از این ویرانه در کامی ندید


           ✍عادل ویسی زاده
1403/9/25
https://t.me/Veisizade

سخنی از حضرت شیخ حسن بصری علیه السلام


اینچنین گفت آن عزیز  و هم مراد
شیخ  بصری   نام   او    آوازه  باد

هر که مردن را  کند هر دم  به یاد
یاد  آرد   روز  مرگ   و    آن  معاد

میشود دنیا به نزدش پست وخوار
همچو لاشه  در میان  خاک  و خار

هرچه بیند او در  این دنیای زشت
پست باشدنزد او  از سنگ وخشت

دل  نبازد    او   به   دنیای   هلاک
هم  نگردد  او  اسیر  نفس و خاک

مرد  یزدان  کی  دهد  دل  بر گناه
کی کند  آن  عمر  خود تار  و تباه

چون گنه هم  سر بزد از دست او
زود  گردد   نادم    و  تائب   نکو

چونکه داندآن خدابخشنده است
حق ببخشد هر گناهانی که هست
 
یاد کن آن  یاد  مرگ  و نفخ صور 
بر زبان  آور    تو   آن اسمای  نور

چون زبان عادت   کند بر نام  رب
بیگمان دل هم کند یادش به شب

عادل از  هر    اولیا   گفتار  و پند
یاد کن چون حرف آنها هست قند


          ✍عادل ویسی زاده
1403/9/24
https://t.me/Veisizade