⭕️کتاب‌های جدید دنیای اقتصاد
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
@tejaratefarda
کانال رسمی هفته نامه تجارت فردا
صاحب امتیاز: شرکت دنیای اقتصاد تابان
مدیر مسئول: علیرضا بختیاری
سردبیر: محمد طاهری
سایت:
Www.Tejaratefarda.com
هفته‌نامه تجارت‌فردا (Persian)
کانال رسمی هفته نامه تجارت فرداnnهفته‌نامه تجارت‌فردا یکی از پرمخاطب‌ترین منابع اطلاعاتی در زمینه تجارت و اقتصاد در ایران است. با تاکید بر تحلیل های عمیق و پوشش گسترده اخبار مرتبط با بازارهای مختلف، این هفته‌نامه به عنوان یک منبع قابل اعتماد برای تجار و کسب و کارها شناخته می‌شود
هفته‌نامه تجارت‌فردا توسط شرکت دنیای اقتصاد تابان به اهتمام علیرضا بختیاری در دست انتشار و با مدیریت سردبیر محمد طاهری فعالیت می‌کند. این هفته‌نامه با ارائه مقالات تحلیلی، گزارش‌های ویژه و مصاحبه‌های اختصاصی به خوانندگان خود اطلاعات بیشتری در مورد روند های بازار، راهکارها و راهبردهای کسب و کارها ارائه می‌دهد
با پیوستن به کانال رسمی هفته نامه تجارت فردا در تلگرام، شما به روزترین اخبار اقتصادی و تجاری را در ایران و جهان دریافت خواهید کرد. همچنین می‌توانید از مقالات تحلیلی و گزارش‌های ویژه این هفته‌نامه بهره برده و در تصمیم‌گیری های خود همواره از اطلاعات جامع و معتبری بهره‌مند شوید
برای دسترسی به سایت رسمی هفته‌نامه تجارت فردا و مطالعه مقالات بیشتر، می‌توانید به آدرس www.Tejaratefarda.com مراجعه نمایید. با تجربه چشم‌گیر خواندن هفته‌نامه تجارت فردا، دنیای تجارت را به خوبی بشناسید و از تحولات اقتصادی به بهترین شکل بهره‌مند شوید.
هفته‌نامه تجارت‌فردا
20 Nov, 06:43
کسی به فکر استارت‌آپ‌ها نیست
✅صدف صمیمی طی گزارشی - که با مشورت و راهنمایی دکتر محمدرضا اسلامی، استاد دانشگاه ایالتی پلی‌تکنیک کالیفرنیا و پژوهشگر حوزه توسعه و زیرساخت تنظیم شده - این پرسش را مطرح کرده است که چرا شرکت‌های نوآور نتوانستند اقتصاد ایران را متحول کنند؟
🔹موفقیت استارت‌آپ‌ها یک موفقیت لگاریتمی است و مشابه موفقیت سنتی شرکت‌های متعارف نیست.
🔹با این نگاه، مشارکت استارت‌آپ در اقتصاد یک کشور می‌تواند عدد قابل توجهی باشد. مثلاً توئیتر یک شرکت شبکه اجتماعی مبتنی بر فناوری است که با یک سرمایه بسیار کوچک شکل گرفت، ولی طی یک دهه رشدی را تجربه کرد که شرکت‌های هواپیمایی سابقه‌دار مثل لوفت‌هانزا و بریتیش ایرویز طی دهه‌ها چنین رشدی را تجربه نکرده بودند.
🔹این مثال‌ها نشان می‌دهد که اصلاً نمی‌توان نقش شرکت‌های نوآور را در اقتصاد کشورها نادیده گرفت. اما چرا استارت‌آپ‌های ایرانی نتوانستند چنین نقشی را در اقتصاد کشور ایفا کنند؟
🔹مشکلات ریز و درشت در جوامع مختلف به‌خصوص در بخش اقتصاد باعث ایجاد مفهوم جدیدی در ایجاد کسب‌وکار شده است؛ که امروزه استارت‌آپ نام دارد.
🔹استارت‌آپ یک مجموعه نوپاست که راه‌حلی نوین را برای یک مسئله ارائه می‌کند، در حالی که «تضمینی» برای «موفقیت» مجموعه از طریق راه‌حل ارائه‌شده وجود ندارد.
🔹شرکت‌های بزرگی مانند اوبر، Airbnb و فیس‌بوک ابتدا نوعی استارت‌آپ بوده‌اند. در میان شرکت‌های کوچک و متوسط، شرکت‌های نوپا نقش مرکزی در ایجاد شغل و افزایش نرخ رشد و نوآوری دارند.
🔹نقش کلیدی استارت‌آپ‌ها در توسعه اقتصادی، حل مشکلات تولید و اشتغال‌زایی موجب شده است در بسیاری از کشورها ظرفیت‌ها و فرصت‌های خوبی در اختیار این شرکت‌ها قرار گیرد.
🔹یکی از مهم‌ترین آثار نوآوری بر اقتصاد کشورها، «جذب سرمایه‌های خارجی» است. به‌طور کلی امروزه جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی علاوه بر آنکه به رشد اقتصاد کمک می‌کند، به ابرازی برای قدرت‌نمایی هم بدل شده است.
🔹عوامل موثر بر تاثیر نوآوری بر رشد اقتصاد متعدد است اما مهم‌ترین آن به «سیاست‌های حمایتی دولت» بازمی‌گردد. سیاست‌های حمایتی دولت در زمینه نوآوری، مانند حمایت از تحقیق و توسعه، تسهیل تجاری‌سازی فناوری‌ها و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، می‌تواند تاثیر بسزایی بر رشد اقتصاد داشته باشد.
🔹در ایران بسیاری از نیروهای متخصص و کارآفرینان به دلیل محدودیت‌های موجود، کشور را ترک می‌کنند و به دنبال فرصت‌های بهتر در کشورهای دیگر می‌روند.
🔹این امر باعث کاهش نیروی انسانی متخصص در کشور و تضعیف اکوسیستم استارت‌آپی می‌شود.
🔹در مجموع، فیلترینگ اینترنت به عنوان یک «مانع بزرگ» بر سر راه رشد و توسعه استارت‌آپ‌ها عمل می‌کند. این محدودیت‌ها باعث کاهش نوآوری، افزایش هزینه‌ها، کاهش دسترسی به بازار و فرار مغزها می‌شود و در نتیجه، به اقتصاد دیجیتال کشور آسیب جدی وارد می‌کند.
🔹با گذشت چند ماه از عمر دولت چهاردهم و عدم عملیاتی شدن وعده رفع فیلتر شاید بتوان هنوز امید داشت رئیس‌جمهور این سد بزرگ را مرتفع کند.
🔹بعد از طرح اهمیت نوآوری در اقتصاد برای ترسیم وضع موجود به اعداد و ارقامی نیاز بود که در دسترس نیست. مثلاً اینکه طی ۱۰ یا ۲۰ سال اخیر چه تعداد استارت‌آپ در کشور ثبت شده‌اند؟ مرجع ثبت استارت‌آپ‌ها کجاست؟ و اساساً این شرکت‌های نوآور می‌توانند چه نقشی درGDP کشور بر عهده داشته باشند؟
🔹در ایران نه بخش دولتی و نه حتی سرمایه‌گذارها به این باور نرسیده‌اند که سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ به مفهوم پرداخت وام به جوانان متخصص و صاحب ایده نیست؛ بلکه به مفهوم پرداخت یک پول بلاعوض است.
🔹یک فرد ثروتمند یا سرمایه‌گذاری را در نظر بگیریم که سالانه در ایران رقمی را در حوزه ملک و مسکن سرمایه‌گذاری می‌کند و ای‌بسا که به پول آن نیازی ندارد. چرا به جای ملک نباید در حوزه استارت‌آپی سرمایه‌گذاری کند. در بحث راه‌اندازی استارت‌آپ از نظر اقتصادی بهترین گزینه، حضور یک سرمایه‌گذار بزرگ است که در این صورت خیال کارآفرین از تامین منابع مالی آسوده خواهد بود، اما تجربه نشان داده است که بیشتر استارت‌آپ‌هایی که با سرمایه‌گذاری شخصی شروع به کار کرده‌اند، زودتر به موفقیت می‌رسند.
🔹تا وقتی که هنوز ایده اصلی خام است و وضعیت کسب‌وکار به سطح مناسبی نرسیده باشد، سرمایه‌گذار انگیزه زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارد و به همین دلیل در اینجا باید دولت و قوانین وارد بازی شوند.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۸
✅صدف صمیمی طی گزارشی - که با مشورت و راهنمایی دکتر محمدرضا اسلامی، استاد دانشگاه ایالتی پلی‌تکنیک کالیفرنیا و پژوهشگر حوزه توسعه و زیرساخت تنظیم شده - این پرسش را مطرح کرده است که چرا شرکت‌های نوآور نتوانستند اقتصاد ایران را متحول کنند؟
🔹موفقیت استارت‌آپ‌ها یک موفقیت لگاریتمی است و مشابه موفقیت سنتی شرکت‌های متعارف نیست.
🔹با این نگاه، مشارکت استارت‌آپ در اقتصاد یک کشور می‌تواند عدد قابل توجهی باشد. مثلاً توئیتر یک شرکت شبکه اجتماعی مبتنی بر فناوری است که با یک سرمایه بسیار کوچک شکل گرفت، ولی طی یک دهه رشدی را تجربه کرد که شرکت‌های هواپیمایی سابقه‌دار مثل لوفت‌هانزا و بریتیش ایرویز طی دهه‌ها چنین رشدی را تجربه نکرده بودند.
🔹این مثال‌ها نشان می‌دهد که اصلاً نمی‌توان نقش شرکت‌های نوآور را در اقتصاد کشورها نادیده گرفت. اما چرا استارت‌آپ‌های ایرانی نتوانستند چنین نقشی را در اقتصاد کشور ایفا کنند؟
🔹مشکلات ریز و درشت در جوامع مختلف به‌خصوص در بخش اقتصاد باعث ایجاد مفهوم جدیدی در ایجاد کسب‌وکار شده است؛ که امروزه استارت‌آپ نام دارد.
🔹استارت‌آپ یک مجموعه نوپاست که راه‌حلی نوین را برای یک مسئله ارائه می‌کند، در حالی که «تضمینی» برای «موفقیت» مجموعه از طریق راه‌حل ارائه‌شده وجود ندارد.
🔹شرکت‌های بزرگی مانند اوبر، Airbnb و فیس‌بوک ابتدا نوعی استارت‌آپ بوده‌اند. در میان شرکت‌های کوچک و متوسط، شرکت‌های نوپا نقش مرکزی در ایجاد شغل و افزایش نرخ رشد و نوآوری دارند.
🔹نقش کلیدی استارت‌آپ‌ها در توسعه اقتصادی، حل مشکلات تولید و اشتغال‌زایی موجب شده است در بسیاری از کشورها ظرفیت‌ها و فرصت‌های خوبی در اختیار این شرکت‌ها قرار گیرد.
🔹یکی از مهم‌ترین آثار نوآوری بر اقتصاد کشورها، «جذب سرمایه‌های خارجی» است. به‌طور کلی امروزه جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی علاوه بر آنکه به رشد اقتصاد کمک می‌کند، به ابرازی برای قدرت‌نمایی هم بدل شده است.
🔹عوامل موثر بر تاثیر نوآوری بر رشد اقتصاد متعدد است اما مهم‌ترین آن به «سیاست‌های حمایتی دولت» بازمی‌گردد. سیاست‌های حمایتی دولت در زمینه نوآوری، مانند حمایت از تحقیق و توسعه، تسهیل تجاری‌سازی فناوری‌ها و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، می‌تواند تاثیر بسزایی بر رشد اقتصاد داشته باشد.
🔹در ایران بسیاری از نیروهای متخصص و کارآفرینان به دلیل محدودیت‌های موجود، کشور را ترک می‌کنند و به دنبال فرصت‌های بهتر در کشورهای دیگر می‌روند.
🔹این امر باعث کاهش نیروی انسانی متخصص در کشور و تضعیف اکوسیستم استارت‌آپی می‌شود.
🔹در مجموع، فیلترینگ اینترنت به عنوان یک «مانع بزرگ» بر سر راه رشد و توسعه استارت‌آپ‌ها عمل می‌کند. این محدودیت‌ها باعث کاهش نوآوری، افزایش هزینه‌ها، کاهش دسترسی به بازار و فرار مغزها می‌شود و در نتیجه، به اقتصاد دیجیتال کشور آسیب جدی وارد می‌کند.
🔹با گذشت چند ماه از عمر دولت چهاردهم و عدم عملیاتی شدن وعده رفع فیلتر شاید بتوان هنوز امید داشت رئیس‌جمهور این سد بزرگ را مرتفع کند.
🔹بعد از طرح اهمیت نوآوری در اقتصاد برای ترسیم وضع موجود به اعداد و ارقامی نیاز بود که در دسترس نیست. مثلاً اینکه طی ۱۰ یا ۲۰ سال اخیر چه تعداد استارت‌آپ در کشور ثبت شده‌اند؟ مرجع ثبت استارت‌آپ‌ها کجاست؟ و اساساً این شرکت‌های نوآور می‌توانند چه نقشی درGDP کشور بر عهده داشته باشند؟
🔹در ایران نه بخش دولتی و نه حتی سرمایه‌گذارها به این باور نرسیده‌اند که سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ به مفهوم پرداخت وام به جوانان متخصص و صاحب ایده نیست؛ بلکه به مفهوم پرداخت یک پول بلاعوض است.
🔹یک فرد ثروتمند یا سرمایه‌گذاری را در نظر بگیریم که سالانه در ایران رقمی را در حوزه ملک و مسکن سرمایه‌گذاری می‌کند و ای‌بسا که به پول آن نیازی ندارد. چرا به جای ملک نباید در حوزه استارت‌آپی سرمایه‌گذاری کند. در بحث راه‌اندازی استارت‌آپ از نظر اقتصادی بهترین گزینه، حضور یک سرمایه‌گذار بزرگ است که در این صورت خیال کارآفرین از تامین منابع مالی آسوده خواهد بود، اما تجربه نشان داده است که بیشتر استارت‌آپ‌هایی که با سرمایه‌گذاری شخصی شروع به کار کرده‌اند، زودتر به موفقیت می‌رسند.
🔹تا وقتی که هنوز ایده اصلی خام است و وضعیت کسب‌وکار به سطح مناسبی نرسیده باشد، سرمایه‌گذار انگیزه زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارد و به همین دلیل در اینجا باید دولت و قوانین وارد بازی شوند.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۸
هفته‌نامه تجارت‌فردا
19 Nov, 07:17
⭕️نزاع دو نسل
چشم‌انداز زندگی و کسب‌وکار جوانان در میزگردی با حضور مسعود نیلی و مریم زارعیان
یکی از واقعیت‌های امروز جامعه ایران، وضعیت نگران‌کننده جوانان است که نزدیک به 30 درصد جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند. جمعیت جوان کشور دست‌کم با چهار ابرچالش مواجهند؛ اولین ابرچالش مسئله تحصیل است که درصد قابل‌توجهی از جوانان دانشگاه رفتن را امری بیهوده می‌دانند.
ابر چالش دوم، مسئله بیکاری درصد قابل توجهی از جوانان است. سومین ابرچالش را می‌توانیم دشوار شدن تشکیل خانواده و ازدواج جوانان بنامیم و در نهایت باید به سختی تامین مسکن اشاره کنیم که شرایط نگران‌کننده‌ای برای قشر جوان ایجاد کرده است. تصور کنید جوانی در خانه دارید که تحصیل کرده اما موفق به پیدا کردن کار نشده یا کاری پیدا کرده اما حقوق خوبی دریافت نمی‌کند. در نتیجه میل به تشکیل خانواده ندارد و دنبال مستقل شدن هم نیست چون براساس آمارها باید بیش از یک قرن انتظار بکشد تا بتواند آپارتمان کوچکی در تهران بخرد.
اما سوال این است که واکنش تصمیم‌گیران کشور به این وضعیت چیست؟ آنها درباره این وضعیت ترجیح می‌دهند سکوت کنند. افسانه‌ای وجود دارد که می‌گوید شترمرغ به جای مواجهه با خطر، سرش را در شن فرومی‌کند؛ انگار اصلاً تهدیدی وجود ندارد. اثر شترمرغ در سیاست‌گذاری به طفره رفتن سیاستمداران از رویارویی با برخی واقعیت‌های جامعه اشاره دارد. جوانان بخش مهمی از این واقعیت هستند که از سوی تصمیم‌گیران نادیده گرفته می‌شوند.
این میزگرد با حضور مسعود نیلی، اقتصاددان، و مریم زارعیان، جامعه‌شناس، قرار است به یک پرسش مشخص پاسخ دهد؛ اینکه جوانان چگونه قربانی حکمرانی غلط شدند؟
این میزگرد توسط محمد طاهری برگزار شده و من - صبا نوری - آن را تنظیم کرده‌ام.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
چشم‌انداز زندگی و کسب‌وکار جوانان در میزگردی با حضور مسعود نیلی و مریم زارعیان
یکی از واقعیت‌های امروز جامعه ایران، وضعیت نگران‌کننده جوانان است که نزدیک به 30 درصد جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند. جمعیت جوان کشور دست‌کم با چهار ابرچالش مواجهند؛ اولین ابرچالش مسئله تحصیل است که درصد قابل‌توجهی از جوانان دانشگاه رفتن را امری بیهوده می‌دانند.
ابر چالش دوم، مسئله بیکاری درصد قابل توجهی از جوانان است. سومین ابرچالش را می‌توانیم دشوار شدن تشکیل خانواده و ازدواج جوانان بنامیم و در نهایت باید به سختی تامین مسکن اشاره کنیم که شرایط نگران‌کننده‌ای برای قشر جوان ایجاد کرده است. تصور کنید جوانی در خانه دارید که تحصیل کرده اما موفق به پیدا کردن کار نشده یا کاری پیدا کرده اما حقوق خوبی دریافت نمی‌کند. در نتیجه میل به تشکیل خانواده ندارد و دنبال مستقل شدن هم نیست چون براساس آمارها باید بیش از یک قرن انتظار بکشد تا بتواند آپارتمان کوچکی در تهران بخرد.
اما سوال این است که واکنش تصمیم‌گیران کشور به این وضعیت چیست؟ آنها درباره این وضعیت ترجیح می‌دهند سکوت کنند. افسانه‌ای وجود دارد که می‌گوید شترمرغ به جای مواجهه با خطر، سرش را در شن فرومی‌کند؛ انگار اصلاً تهدیدی وجود ندارد. اثر شترمرغ در سیاست‌گذاری به طفره رفتن سیاستمداران از رویارویی با برخی واقعیت‌های جامعه اشاره دارد. جوانان بخش مهمی از این واقعیت هستند که از سوی تصمیم‌گیران نادیده گرفته می‌شوند.
این میزگرد با حضور مسعود نیلی، اقتصاددان، و مریم زارعیان، جامعه‌شناس، قرار است به یک پرسش مشخص پاسخ دهد؛ اینکه جوانان چگونه قربانی حکمرانی غلط شدند؟
این میزگرد توسط محمد طاهری برگزار شده و من - صبا نوری - آن را تنظیم کرده‌ام.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
19 Nov, 06:41
ضربه‌های کاری به توسعه کشور
✅ هدا احمدی با علی شمس‌اردکانی درباره جنگ زیرساختی در منطقه گفت‌وگو کرده است که چکیده آن را می‌خوانید:
🔹مراسم تحویل پنج اسکله بندر بزرگ بندر فاو دوباره یادمان انداخت که چقدر در توسعه زیرساخت‌ها از کشورهای همسایه عقب افتاده‌ایم.
🔹همین هفته گذشته کشتی‌های تجاری در بندر فاو پهلو گرفتند و اتفاقی مهم برای دو کشور عراق و ترکیه رقم زدند. این پروژه با هدف توسعه عراق و کاهش وابستگی این کشور به نفت خام انجام شده و تا سال ۲۰۵۰ به بهره‌برداری کامل می‌رسد.
🔹با تکمیل این طرح، راهی از بندر فاو آغاز می‌شود و با طی کردن مسیر زمینی در استان‌های مختلف عراق به ترکیه و از آنجا به اروپا ختم می‌شود. این کریدور اهمیت استراتژیک عراق به عنوان همسایه ایران را بالا می‌برد و رقابتی بین کریدور شمال-جنوب ایران و پروژه راه توسعه عراق به راه می‌اندازد.
🔹علی شمس‌اردکانی که سال‌ها به عنوان دیپلمات در کشورهای عربی حضور داشته، معتقد است ایران بازی زیرساخت‌ها را به کشورهای همسایه باخته و اگر همین وضع ادامه پیدا کند، به زودی تبدیل به یک کشور فرسوده و مستهلک می‌شود.
🔹توسعه یک مقوله ویژه است که در درس‌های طلبگی و مهندسی و... آموزش نمی‌دهند. اغلب اقتصاددان‌های ما هم توسعه را درک نکرده‌اند و سیاستمداران هم وقعی به آن نمی‌نهند. در نتیجه توسعه در ایران مغفول مانده است.
🔹توسعه از آدم‌سازی شروع می‌شود نه از فراری دادن انسان‌ها. 46 سال پیش با مصادره اموال کارآفرینان خطای بزرگی کردیم و امروز هم با فیلترینگ خطای بزرگ‌تری مرتکب می‌شویم.
🔹با مصادره اموال، باعث خروج سرمایه و سرمایه‌دار از کشور شدیم و با تحریم و فیلترینگ، جوانان را از کشور فراری می‌دهیم.
🔹نتیجه نیز این شد که بوروکرات‌ها بر نظام اداری مسلط شدند و کارهایی انجام دادند که ضد منافع ملی است.
🔹بوروکرات نمی‌گذارد یک کارخانه درست اداره شود، مامور مالیاتی که به کارآفرین فشار می‌آورد، فکر می‌کند گنج به دست آورده در حالی که نمی‌داند که دارد مدیر کارخانه را بی‌انگیزه می‌کند.
🔹کارخانه برای گردش کارش به همه بانک‌ها بدهکار است که سود نکرده است. مثلاً آن کارخانه جنسی را سال گذشته صد هزار تومان خریده است، در نتیجه براساس تورم امسال باید 135 تومان بفروشد.
🔹بسیاری این را به حساب سود کارخانه می‌گذارند، در صورتی که سودی به این کارخانه اضافه نشده و چیزی هم به دست نیاورده است. لذا بابت آن 35 درصد، اگر 135 میلیارد فروش کرده باشد، بعد از دو سال ورشکست می‌شود.
🔹خب هرچه ما به این اقتصاد ناخوانده‌هایی که می‌روند وزیر و وکیل می‌شوند و دکترای دروغی دارند و حاضر نیستند میدان بدهیم وضعیت بدتر خواهد شد.
🔹داگلاس نورث که جایزه نوبل اقتصاد را گرفت، کتاب کوچکی دارد به نام «فهم توسعه» که به فارسی ترجمه شده است. در این کتاب به‌طور شفاف توضیح داده شده که وضعیت اقتصادهایی مانند ما به چه صورت است.
🔹یک طرف جنگ در منطقه، ایران است که سیاستمدارانش اصلاً توسعه را نمی‌فهمند. سمت دیگر هم کشورهایی هستند که برنامه‌ریزی‌هایشان را انجام داده‌اند و جلو رفته‌اند.
🔹وقتی پیش‌نیازها را نمی‌فهمیم و نمی‌توانیم معادله‌ها راحل کنیم از دیگران عقب می‌مانیم.
🔹ببینید در امارات، کویت، بحرین و حتی قطر و عربستان چه بندرهایی ساختند. در آن پلی که از ساحل عربستان به بحرین زدند، همه کشتی‌ها می‌توانند در کناره‌های پل بایستند و کار اقتصادی کنند.
🔹نفع عمده این کار برای ترکیه است که الان مرکز تجارت دنیا دیگر نه اروپا است و نه آمریکا؛ بلکه چین است و ببرهای آسیایی یعنی مالزی، تایوان، ویتنام، سنگاپور و اندونزیو حتی لیست صادرات و واردات اندونزی و هند چند برابر ماست.
🔹ترکیه از این طرف و شبه‌جزیره عربستان، عراق، کویت، امارات و قطر و... و از آن طرف اقیانوس هند، هند، از جنوب هند رد می‌شود و به سمت ببرهای آسیایی می‌رود و چین هم که اولین تاجر دنیاست.
🔹یک عده بی‌سواد و بی‌مسئولیت نشسته‌اند و بودجه‌های مملکت را صرف هیچ و پوچ می‌کنند و در نتیجه پولی برای توسعه نمی‌ماند. مردمان جنوب خلیج فارس کاری کردند تا بتوانند جذب سرمایه و تکنولوژی کنند. ما فرار از تکنولوژی و فرار از سرمایه داریم.
منبع: تجارت فردا، شماره شماره ۵۶۸
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
✅ هدا احمدی با علی شمس‌اردکانی درباره جنگ زیرساختی در منطقه گفت‌وگو کرده است که چکیده آن را می‌خوانید:
🔹مراسم تحویل پنج اسکله بندر بزرگ بندر فاو دوباره یادمان انداخت که چقدر در توسعه زیرساخت‌ها از کشورهای همسایه عقب افتاده‌ایم.
🔹همین هفته گذشته کشتی‌های تجاری در بندر فاو پهلو گرفتند و اتفاقی مهم برای دو کشور عراق و ترکیه رقم زدند. این پروژه با هدف توسعه عراق و کاهش وابستگی این کشور به نفت خام انجام شده و تا سال ۲۰۵۰ به بهره‌برداری کامل می‌رسد.
🔹با تکمیل این طرح، راهی از بندر فاو آغاز می‌شود و با طی کردن مسیر زمینی در استان‌های مختلف عراق به ترکیه و از آنجا به اروپا ختم می‌شود. این کریدور اهمیت استراتژیک عراق به عنوان همسایه ایران را بالا می‌برد و رقابتی بین کریدور شمال-جنوب ایران و پروژه راه توسعه عراق به راه می‌اندازد.
🔹علی شمس‌اردکانی که سال‌ها به عنوان دیپلمات در کشورهای عربی حضور داشته، معتقد است ایران بازی زیرساخت‌ها را به کشورهای همسایه باخته و اگر همین وضع ادامه پیدا کند، به زودی تبدیل به یک کشور فرسوده و مستهلک می‌شود.
🔹توسعه یک مقوله ویژه است که در درس‌های طلبگی و مهندسی و... آموزش نمی‌دهند. اغلب اقتصاددان‌های ما هم توسعه را درک نکرده‌اند و سیاستمداران هم وقعی به آن نمی‌نهند. در نتیجه توسعه در ایران مغفول مانده است.
🔹توسعه از آدم‌سازی شروع می‌شود نه از فراری دادن انسان‌ها. 46 سال پیش با مصادره اموال کارآفرینان خطای بزرگی کردیم و امروز هم با فیلترینگ خطای بزرگ‌تری مرتکب می‌شویم.
🔹با مصادره اموال، باعث خروج سرمایه و سرمایه‌دار از کشور شدیم و با تحریم و فیلترینگ، جوانان را از کشور فراری می‌دهیم.
🔹نتیجه نیز این شد که بوروکرات‌ها بر نظام اداری مسلط شدند و کارهایی انجام دادند که ضد منافع ملی است.
🔹بوروکرات نمی‌گذارد یک کارخانه درست اداره شود، مامور مالیاتی که به کارآفرین فشار می‌آورد، فکر می‌کند گنج به دست آورده در حالی که نمی‌داند که دارد مدیر کارخانه را بی‌انگیزه می‌کند.
🔹کارخانه برای گردش کارش به همه بانک‌ها بدهکار است که سود نکرده است. مثلاً آن کارخانه جنسی را سال گذشته صد هزار تومان خریده است، در نتیجه براساس تورم امسال باید 135 تومان بفروشد.
🔹بسیاری این را به حساب سود کارخانه می‌گذارند، در صورتی که سودی به این کارخانه اضافه نشده و چیزی هم به دست نیاورده است. لذا بابت آن 35 درصد، اگر 135 میلیارد فروش کرده باشد، بعد از دو سال ورشکست می‌شود.
🔹خب هرچه ما به این اقتصاد ناخوانده‌هایی که می‌روند وزیر و وکیل می‌شوند و دکترای دروغی دارند و حاضر نیستند میدان بدهیم وضعیت بدتر خواهد شد.
🔹داگلاس نورث که جایزه نوبل اقتصاد را گرفت، کتاب کوچکی دارد به نام «فهم توسعه» که به فارسی ترجمه شده است. در این کتاب به‌طور شفاف توضیح داده شده که وضعیت اقتصادهایی مانند ما به چه صورت است.
🔹یک طرف جنگ در منطقه، ایران است که سیاستمدارانش اصلاً توسعه را نمی‌فهمند. سمت دیگر هم کشورهایی هستند که برنامه‌ریزی‌هایشان را انجام داده‌اند و جلو رفته‌اند.
🔹وقتی پیش‌نیازها را نمی‌فهمیم و نمی‌توانیم معادله‌ها راحل کنیم از دیگران عقب می‌مانیم.
🔹ببینید در امارات، کویت، بحرین و حتی قطر و عربستان چه بندرهایی ساختند. در آن پلی که از ساحل عربستان به بحرین زدند، همه کشتی‌ها می‌توانند در کناره‌های پل بایستند و کار اقتصادی کنند.
🔹نفع عمده این کار برای ترکیه است که الان مرکز تجارت دنیا دیگر نه اروپا است و نه آمریکا؛ بلکه چین است و ببرهای آسیایی یعنی مالزی، تایوان، ویتنام، سنگاپور و اندونزیو حتی لیست صادرات و واردات اندونزی و هند چند برابر ماست.
🔹ترکیه از این طرف و شبه‌جزیره عربستان، عراق، کویت، امارات و قطر و... و از آن طرف اقیانوس هند، هند، از جنوب هند رد می‌شود و به سمت ببرهای آسیایی می‌رود و چین هم که اولین تاجر دنیاست.
🔹یک عده بی‌سواد و بی‌مسئولیت نشسته‌اند و بودجه‌های مملکت را صرف هیچ و پوچ می‌کنند و در نتیجه پولی برای توسعه نمی‌ماند. مردمان جنوب خلیج فارس کاری کردند تا بتوانند جذب سرمایه و تکنولوژی کنند. ما فرار از تکنولوژی و فرار از سرمایه داریم.
منبع: تجارت فردا، شماره شماره ۵۶۸
@den_ir
هفته‌نامه تجارت‌فردا
18 Nov, 12:09
⭕️ترامپ اول
دونالد ترامپ در دولت اول خود چه تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کرد؟
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
دونالد ترامپ در دولت اول خود چه تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کرد؟
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
18 Nov, 08:18
⭕️بودجه کم‌زور
فراز و فرود لایحه بودجه 1404 در گپوگفت محمد طاهری با نوید رئیسی و پویا جبل‌عاملی
اقتصاددانان دو ماموریت اصلی برای بودجه تعریف کرده‌اند؛ اولین ماموریت بودجه تحرک‌بخشی به اقتصاد است و دومین ماموریت، اثربخشی بر زندگی مردم. یکی از ماموریت‌های اصلی بودجه ایفای نقش برای افزایش رشد اقتصاد است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بودجه 1404 به دلیل کسری بودجه نمی‌تواند چنین نقشی را ایفا کند.
به این دلیل که هزینه‌های جاری دولت روندی فزاینده داشته و ترسیم چشم‌انداز هزینه‌های عمرانی دولت در محدوده بیش از سه درصد تولید ناخالص داخلی دور از انتظار به نظر می‌رسد. دیگر ماموریت مهم بودجه، کمک به برقراری ثبات اقتصادی است اما دولت‌ها اساساً عملکرد معکوسی در این رابطه داشته‌اند. به این معنا که بودجه از منظر نقش ثبات‌سازهای خودکار و همچنین سیاست مالی، نه‌تنها در جهت ثبات بیشتر اقتصادی رفتار نکرده، بلکه باعث تشدید بی‌ثباتی نیز شده است.
به نظر می‌رسد بودجه 1404نیز نتواند کمکی به ثبات اقتصادی کشور کند. یکی دیگر از مهم‌ترین کارکردهای بودجه، بهبود فقر و توزیع درآمد است که به نظر می‌رسد بودجه 1404 از انجام چنین ماموریتی نیز عاجز است. همچنین دولت در ایفای کارکرد تامین کالای عمومی نیز دچار مصائب است. آنچه اشاره شد، خلاصه میزگردی است که در این فصل مطالعه می‌کنید.
در این میزگرد محمد طاهری سردبیر تجارت فردا، نوید رئیسی معاون سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد و پویا جبل‌عاملی سردبیر این روزنامه به گپوگفت درباره بودجه 1404 پرداخته‌اند.
✍️محمد نعمت‌زاده / تنظیم‌کننده
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
فراز و فرود لایحه بودجه 1404 در گپوگفت محمد طاهری با نوید رئیسی و پویا جبل‌عاملی
اقتصاددانان دو ماموریت اصلی برای بودجه تعریف کرده‌اند؛ اولین ماموریت بودجه تحرک‌بخشی به اقتصاد است و دومین ماموریت، اثربخشی بر زندگی مردم. یکی از ماموریت‌های اصلی بودجه ایفای نقش برای افزایش رشد اقتصاد است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بودجه 1404 به دلیل کسری بودجه نمی‌تواند چنین نقشی را ایفا کند.
به این دلیل که هزینه‌های جاری دولت روندی فزاینده داشته و ترسیم چشم‌انداز هزینه‌های عمرانی دولت در محدوده بیش از سه درصد تولید ناخالص داخلی دور از انتظار به نظر می‌رسد. دیگر ماموریت مهم بودجه، کمک به برقراری ثبات اقتصادی است اما دولت‌ها اساساً عملکرد معکوسی در این رابطه داشته‌اند. به این معنا که بودجه از منظر نقش ثبات‌سازهای خودکار و همچنین سیاست مالی، نه‌تنها در جهت ثبات بیشتر اقتصادی رفتار نکرده، بلکه باعث تشدید بی‌ثباتی نیز شده است.
به نظر می‌رسد بودجه 1404نیز نتواند کمکی به ثبات اقتصادی کشور کند. یکی دیگر از مهم‌ترین کارکردهای بودجه، بهبود فقر و توزیع درآمد است که به نظر می‌رسد بودجه 1404 از انجام چنین ماموریتی نیز عاجز است. همچنین دولت در ایفای کارکرد تامین کالای عمومی نیز دچار مصائب است. آنچه اشاره شد، خلاصه میزگردی است که در این فصل مطالعه می‌کنید.
در این میزگرد محمد طاهری سردبیر تجارت فردا، نوید رئیسی معاون سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد و پویا جبل‌عاملی سردبیر این روزنامه به گپوگفت درباره بودجه 1404 پرداخته‌اند.
✍️محمد نعمت‌زاده / تنظیم‌کننده
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
18 Nov, 07:16
آیا اقتصاد ایران از بیماری هلندی نجات می‌یابد؟
طلسمات درآمدهای نفتی
✅ سعید ابوالقاسمی با مشورت و راهنمایی دکتر جعفر خیرخواهان این موضوع را واکاوی کرده است که درآمدهای نفتی چگونه صنعتی شدن ایران را طلسم کرده‌اند؟
🔹در بین کشورهای بزرگ صنعتی دنیا، کمتر کشوری را می‌بینیم که سروکاری با نفت داشته باشد، نه ژاپن، نه آلمان و نه کره جنوبی هیچ‌کدام ذخایر نفتی و تولید و صادرات نفت ندارند.
🔹آمریکا هم که دومین اقتصاد صنعتی دنیاست و در بین تولیدکنندگان بزرگ نفت جهان قرار دارد از بیخ و بن یک استثناست.
🔹این‌گونه به نظر می‌رسد که اقتصادهای متکی به نفت اساساً نتوانستند غول صنعتی باشند، گرچه در دهه‌های اخیر اغلب آنها رشدهای زیادی داشته و در بخش‌هایی مانند خدمات یا فناوری‌های جدید سرآمد شده‌اند.
🔹ایران هم در مسیر صنعتی شدن خود با سدی بزرگ به نام نفت و درآمدهای نفتی مواجه شد که مسیرش را تغییر داد.
🔹اقتصاد ایران دو بار در یک بازه زمانی ۶۰ ساله با پدیده عجیبی روبه‌رو شده است. بر اساس این پدیده اقتصادی که آن را «بیماری هلندی» نام نهاده‌اند، یک کشور سرشار از منابع طبیعی، به دلیل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، در سایر بخش‌ها و به‌ویژه تولید و کشاورزی با کاهش بهره‌وری روبه‌رو می‌شود.
🔹 این اتفاق برای نخستین‌بار در هلند و پس از کشف گاز طبیعی در دهه ۱۹۶۰ شناسایی شد که کاهش عملکرد در بخش تولید را به دنبال داشت.
🔹اقتصاد ایران در صد سال گذشته و به‌ویژه پنجاه سال اخیر پس از وقوع اولین شوک نفتی، تا حد بسیاری به نفت متکی بوده است.
🔹کشف نفت در مسجد سلیمان در سال ۱۲۸۶، آغازی بر شکل‌گیری یک اقتصاد نفت‌محور بود. اتکا به درآمدهای نفتی در دهه ۱۳۵ خود را بیشتر نشان داد و پس از انقلاب نیز با کنترل دولت بر تولید نفت، جنبه شدیدتری به خود گرفت.
🔹 اتکا به نفت، ساختار اقتصادی ایران را منحرف کرده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران و در اوایل دهه ۱۳۸۰، درآمدهای نفتی حدود ۷۰ درصد از درآمدهای دولت را تشکیل می‌داد.
🔹 این وابستگی به عدم تنوع در اقتصاد منجر شد. با افزایش درآمدهای نفتی، سهم بخش تولیدات کارخانه‌ای در تولید ناخالص داخلی از حدود ۲۰ درصد در اوایل دهه ۱۳۶۰ به حدود ۱۰ درصد در اواسط دهه ۱۳۸۰ کاهش یافت.
🔹بخش کشاورزی نیز آسیب دید و سهم آن در تولید ناخالص داخلی از حدود ۱۵ درصد در دهه ۱۳۵۰ به حدود پنج درصد در اواخر دهه ۱۳۸۰ رسید.
🔹افزایش ارزش ریال در دوره‌های افزایش قیمت نفت نیز واردات را ارزان‌تر و محصولات داخلی را گران‌تر کرد و به کاهش رقابت‌پذیری صنایع داخلی منجر شد.
🔹در این میان، سیاست‌های صحیحی برای خروج اقتصاد ایران از بیماری هلندی از سوی دولت‌های مختلف اتخاذ نشد.
🔹در واقع، دولت ایران از طریق سیاست‌های گزینشی مختلف نقش مهمی در تداوم بیماری هلندی ایفا کرده است.
🔹دولت‌های مختلف در ایران، برنامه‌های یارانه‌ای گسترده‌ای را برای عرضه ارزان انرژی و محصولات غذایی اجرا کرده‌اند.
🔹در حالی که هدف این برنامه‌ها حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد بوده است اما، مصرف بیهوده را نیز تشویق کرد و سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی را کاهش داد.
🔹مدیریت دولت بر نرخ ارز هم به افزایش نرخ مبادله ریال در برابر سایر ارزها در دوران رونق نفت کمک کرد.
🔹این امر به تمرکز نامتناسب بر صادرات نفت به ضرر سایر بخش‌ها منجر شد. پس از انقلاب، کنترل متمرکز بر درآمدهای نفتی، مشکلات شدیدتری را برای اقتصاد ایران ایجاد کرد..
🔹در نتیجه، فساد و سوءمدیریت در شرکت‌های دولتی، ناکارآمدی اقتصادی را بیش از پیش تشدید کرد.
🔹فقدان پاسخگویی نیز موجب تصمیمات سرمایه‌گذاری ضعیف و عدم سرمایه‌گذاری در مناطق بالقوه خارج از بخش نفت شد.
🔹اقتصاد ایران با الگوبرداری صحیح از تئوری‌های توسعه، می‌تواند به‌تدریج از کمند بیماری هلندی خارج شود.
🔹تنوع‌بخشی به اقتصاد، سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی و قدرتمند کردن صندوق‌های ثروت دولتی سه روشی هستند که با استفاده از آنها می‌توان اثرات بیماری هلندی را بر اقتصاد ایران کم‌رنگ‌تر کرد و در نهایت، ایران را به سمت توسعه صنعتی پیش برد.
🔹کشورهای جهان می‌دانند برای برخورداری از اقتصاد متنوع، نیاز به فکر، دانش و تخصص‌های متنوع دارند.
🔹 این تخصص‌ها، هر روز پیچیده‌تر می‌شود و مهارت‌ها و تجربه‌های گوناگونی شکل می‌گیرد که در ترکیب با پاداش‌های حاصل از بازار رقابتی، بهره‌مندی از محیط کسب‌وکار سالم و نوآور و اقتصاد کلان ثابت، نتیجه مثبتی به دنبال خواهد داشت.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۸
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir
طلسمات درآمدهای نفتی
✅ سعید ابوالقاسمی با مشورت و راهنمایی دکتر جعفر خیرخواهان این موضوع را واکاوی کرده است که درآمدهای نفتی چگونه صنعتی شدن ایران را طلسم کرده‌اند؟
🔹در بین کشورهای بزرگ صنعتی دنیا، کمتر کشوری را می‌بینیم که سروکاری با نفت داشته باشد، نه ژاپن، نه آلمان و نه کره جنوبی هیچ‌کدام ذخایر نفتی و تولید و صادرات نفت ندارند.
🔹آمریکا هم که دومین اقتصاد صنعتی دنیاست و در بین تولیدکنندگان بزرگ نفت جهان قرار دارد از بیخ و بن یک استثناست.
🔹این‌گونه به نظر می‌رسد که اقتصادهای متکی به نفت اساساً نتوانستند غول صنعتی باشند، گرچه در دهه‌های اخیر اغلب آنها رشدهای زیادی داشته و در بخش‌هایی مانند خدمات یا فناوری‌های جدید سرآمد شده‌اند.
🔹ایران هم در مسیر صنعتی شدن خود با سدی بزرگ به نام نفت و درآمدهای نفتی مواجه شد که مسیرش را تغییر داد.
🔹اقتصاد ایران دو بار در یک بازه زمانی ۶۰ ساله با پدیده عجیبی روبه‌رو شده است. بر اساس این پدیده اقتصادی که آن را «بیماری هلندی» نام نهاده‌اند، یک کشور سرشار از منابع طبیعی، به دلیل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، در سایر بخش‌ها و به‌ویژه تولید و کشاورزی با کاهش بهره‌وری روبه‌رو می‌شود.
🔹 این اتفاق برای نخستین‌بار در هلند و پس از کشف گاز طبیعی در دهه ۱۹۶۰ شناسایی شد که کاهش عملکرد در بخش تولید را به دنبال داشت.
🔹اقتصاد ایران در صد سال گذشته و به‌ویژه پنجاه سال اخیر پس از وقوع اولین شوک نفتی، تا حد بسیاری به نفت متکی بوده است.
🔹کشف نفت در مسجد سلیمان در سال ۱۲۸۶، آغازی بر شکل‌گیری یک اقتصاد نفت‌محور بود. اتکا به درآمدهای نفتی در دهه ۱۳۵ خود را بیشتر نشان داد و پس از انقلاب نیز با کنترل دولت بر تولید نفت، جنبه شدیدتری به خود گرفت.
🔹 اتکا به نفت، ساختار اقتصادی ایران را منحرف کرده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران و در اوایل دهه ۱۳۸۰، درآمدهای نفتی حدود ۷۰ درصد از درآمدهای دولت را تشکیل می‌داد.
🔹 این وابستگی به عدم تنوع در اقتصاد منجر شد. با افزایش درآمدهای نفتی، سهم بخش تولیدات کارخانه‌ای در تولید ناخالص داخلی از حدود ۲۰ درصد در اوایل دهه ۱۳۶۰ به حدود ۱۰ درصد در اواسط دهه ۱۳۸۰ کاهش یافت.
🔹بخش کشاورزی نیز آسیب دید و سهم آن در تولید ناخالص داخلی از حدود ۱۵ درصد در دهه ۱۳۵۰ به حدود پنج درصد در اواخر دهه ۱۳۸۰ رسید.
🔹افزایش ارزش ریال در دوره‌های افزایش قیمت نفت نیز واردات را ارزان‌تر و محصولات داخلی را گران‌تر کرد و به کاهش رقابت‌پذیری صنایع داخلی منجر شد.
🔹در این میان، سیاست‌های صحیحی برای خروج اقتصاد ایران از بیماری هلندی از سوی دولت‌های مختلف اتخاذ نشد.
🔹در واقع، دولت ایران از طریق سیاست‌های گزینشی مختلف نقش مهمی در تداوم بیماری هلندی ایفا کرده است.
🔹دولت‌های مختلف در ایران، برنامه‌های یارانه‌ای گسترده‌ای را برای عرضه ارزان انرژی و محصولات غذایی اجرا کرده‌اند.
🔹در حالی که هدف این برنامه‌ها حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد بوده است اما، مصرف بیهوده را نیز تشویق کرد و سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی را کاهش داد.
🔹مدیریت دولت بر نرخ ارز هم به افزایش نرخ مبادله ریال در برابر سایر ارزها در دوران رونق نفت کمک کرد.
🔹این امر به تمرکز نامتناسب بر صادرات نفت به ضرر سایر بخش‌ها منجر شد. پس از انقلاب، کنترل متمرکز بر درآمدهای نفتی، مشکلات شدیدتری را برای اقتصاد ایران ایجاد کرد..
🔹در نتیجه، فساد و سوءمدیریت در شرکت‌های دولتی، ناکارآمدی اقتصادی را بیش از پیش تشدید کرد.
🔹فقدان پاسخگویی نیز موجب تصمیمات سرمایه‌گذاری ضعیف و عدم سرمایه‌گذاری در مناطق بالقوه خارج از بخش نفت شد.
🔹اقتصاد ایران با الگوبرداری صحیح از تئوری‌های توسعه، می‌تواند به‌تدریج از کمند بیماری هلندی خارج شود.
🔹تنوع‌بخشی به اقتصاد، سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی و قدرتمند کردن صندوق‌های ثروت دولتی سه روشی هستند که با استفاده از آنها می‌توان اثرات بیماری هلندی را بر اقتصاد ایران کم‌رنگ‌تر کرد و در نهایت، ایران را به سمت توسعه صنعتی پیش برد.
🔹کشورهای جهان می‌دانند برای برخورداری از اقتصاد متنوع، نیاز به فکر، دانش و تخصص‌های متنوع دارند.
🔹 این تخصص‌ها، هر روز پیچیده‌تر می‌شود و مهارت‌ها و تجربه‌های گوناگونی شکل می‌گیرد که در ترکیب با پاداش‌های حاصل از بازار رقابتی، بهره‌مندی از محیط کسب‌وکار سالم و نوآور و اقتصاد کلان ثابت، نتیجه مثبتی به دنبال خواهد داشت.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۸
@den_ir
هفته‌نامه تجارت‌فردا
18 Nov, 04:36
راه پسران
بر اساس رتبه‌بندی سایت (ideas) محمد هاشم‌پسران از نظر ارجاع به مقالات در میان سرشناس‌ترین اقتصاددانان جهان، در رتبه 4 قرار دارد.
در حال حاضر آندره شلیفر در رتبه اول این فهرست قرار دارد، جیمز هکمن در رتبه دوم است، دارون عجم‌اوغلو که امسال جایزه نوبل اقتصاد را از آن خود کرد، در رتبه سوم است و محمد هاشم‌پسران در رتبه چهارم قرار دارد. رابرت بارو نیز در رتبه پنجم قرار گرفته است.
هفته‌نامه تجارت‌فردا در شماره 567 گفت‌وگویی مفصل از آقای هاشم‌پسران منتشر کرده که مسیر حرفه‌ای او را به خوبی ترسیم کرده است.
این گفت‌وگوی مفصل را آلن تیمرمن در دانشگاه کالیفرنیا انجام داده و سعید ابوالقاسمی آن را ترجمه کرده و حامد قدوسی نیز زحمت ویرایش آن را بر عهده داشته است.
متن کامل گفت‌وگو در سایت تجارت‌فردا نیز در دسترس قرار دارد.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
بر اساس رتبه‌بندی سایت (ideas) محمد هاشم‌پسران از نظر ارجاع به مقالات در میان سرشناس‌ترین اقتصاددانان جهان، در رتبه 4 قرار دارد.
در حال حاضر آندره شلیفر در رتبه اول این فهرست قرار دارد، جیمز هکمن در رتبه دوم است، دارون عجم‌اوغلو که امسال جایزه نوبل اقتصاد را از آن خود کرد، در رتبه سوم است و محمد هاشم‌پسران در رتبه چهارم قرار دارد. رابرت بارو نیز در رتبه پنجم قرار گرفته است.
هفته‌نامه تجارت‌فردا در شماره 567 گفت‌وگویی مفصل از آقای هاشم‌پسران منتشر کرده که مسیر حرفه‌ای او را به خوبی ترسیم کرده است.
این گفت‌وگوی مفصل را آلن تیمرمن در دانشگاه کالیفرنیا انجام داده و سعید ابوالقاسمی آن را ترجمه کرده و حامد قدوسی نیز زحمت ویرایش آن را بر عهده داشته است.
متن کامل گفت‌وگو در سایت تجارت‌فردا نیز در دسترس قرار دارد.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
17 Nov, 11:57
⭕️در خدمت تجارت
سمت‌وسوی دیپلماسی و سیاست خارجی در میزگرد محمدمهدی بهکیش و سهراب شهابی
✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه
سال 1403 با تداوم تنش‌های بین‌المللی و تحریم‌های سخت علیه اقتصاد ایران آغاز شد و در حالی که انتظار می‌رفت دستگاه دیپلماسی برای کاهش آلام اقتصاد کشور بعد از تغییر زودهنگام دولت، مسیر تنش‌زدایی با غرب و کاهش فشار تحریم و حتی احیای برجام را در پیش بگیرد، شکل تازه‌ای از تنش در قالب نوعی درگیری‌های مستقیم شروع شد که فصل تازه‌ای را برای سیاست‌ورزی ایران در خارج از مرزها گشوده است.
در میزگردی با حضور محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان، و سهراب شهابی، استاد اقتصاد سیاسی و عضو هیات علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه، به بررسی مهم‌ترین رخدادهای هفت ماه نخست سال 1403 در حوزه بین‌الملل و عملکرد دولت چهاردهم در بیش از دو ماهی که از عمر آن گذشته است، پرداخته‌ایم.
هر دو صاحب‌نظر با توجه به پیچیدگی‌ها و کار سخت وزارت خارجه در دو ماه اخیر تاکید دارند که سیاست خارجی باید در ادامه راه پشتیبان و همراه اقتصاد باشد و با هدف توسعه روابط تجاری و اقتصادی گام بردارد.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
سمت‌وسوی دیپلماسی و سیاست خارجی در میزگرد محمدمهدی بهکیش و سهراب شهابی
✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه
سال 1403 با تداوم تنش‌های بین‌المللی و تحریم‌های سخت علیه اقتصاد ایران آغاز شد و در حالی که انتظار می‌رفت دستگاه دیپلماسی برای کاهش آلام اقتصاد کشور بعد از تغییر زودهنگام دولت، مسیر تنش‌زدایی با غرب و کاهش فشار تحریم و حتی احیای برجام را در پیش بگیرد، شکل تازه‌ای از تنش در قالب نوعی درگیری‌های مستقیم شروع شد که فصل تازه‌ای را برای سیاست‌ورزی ایران در خارج از مرزها گشوده است.
در میزگردی با حضور محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان، و سهراب شهابی، استاد اقتصاد سیاسی و عضو هیات علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه، به بررسی مهم‌ترین رخدادهای هفت ماه نخست سال 1403 در حوزه بین‌الملل و عملکرد دولت چهاردهم در بیش از دو ماهی که از عمر آن گذشته است، پرداخته‌ایم.
هر دو صاحب‌نظر با توجه به پیچیدگی‌ها و کار سخت وزارت خارجه در دو ماه اخیر تاکید دارند که سیاست خارجی باید در ادامه راه پشتیبان و همراه اقتصاد باشد و با هدف توسعه روابط تجاری و اقتصادی گام بردارد.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
17 Nov, 10:23
⭕️نااطمینانیِ بزرگ‌تر از جنگ
چشم‌انداز بازارها در میزگردی با حضور داود سوری و بهروز ملکی
✍️محمد جندقی / نویسنده نشریه
نااطمینانی‌های اقتصاد ایران، فعالیت سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را مختل کرده است؛ نااطمینانی‌هایی که به گفته تحلیلگران نباید صرفاً در ابعاد بین‌المللی آنها را جست‌وجو کرد. این روزها شاید در نگاه اول «تنش‌های منطقه‌ای» بزرگ‌ترین نااطمینانی به نظر برسد، اما برخی اقتصاددانان، صاحب‌نظران و پژوهشگران، مناقشات منطقه‌ای و ریسک‌های سیاسی را مهم‌ترین عامل موثر در اقتصاد ایران نمی‌دانند؛ آنها از یک نااطمینانیِ بزرگ‌تر از تنش و جنگ سخن می‌گویند و آن «دولت» و «مداخلات دولتی» است.
در حالی که دولت سیزدهم، بر خلاف تصور به یکباره نیمه‌تمام ماند و دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان بر سر کار آمد و از سوی دیگر، تحولات منطقه‌ای معادلات جدیدی در ماه‌های نخست دولت چهاردهم رقم زد، «چشم‌انداز بازارها» در سناریوهای مختلف قابل‌تحلیل است. داود سوری، اقتصاددان و بهروز ملکی، پژوهشگر اقتصاد، در میزگردی به این موضوع می‌پردازند.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
چشم‌انداز بازارها در میزگردی با حضور داود سوری و بهروز ملکی
✍️محمد جندقی / نویسنده نشریه
نااطمینانی‌های اقتصاد ایران، فعالیت سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را مختل کرده است؛ نااطمینانی‌هایی که به گفته تحلیلگران نباید صرفاً در ابعاد بین‌المللی آنها را جست‌وجو کرد. این روزها شاید در نگاه اول «تنش‌های منطقه‌ای» بزرگ‌ترین نااطمینانی به نظر برسد، اما برخی اقتصاددانان، صاحب‌نظران و پژوهشگران، مناقشات منطقه‌ای و ریسک‌های سیاسی را مهم‌ترین عامل موثر در اقتصاد ایران نمی‌دانند؛ آنها از یک نااطمینانیِ بزرگ‌تر از تنش و جنگ سخن می‌گویند و آن «دولت» و «مداخلات دولتی» است.
در حالی که دولت سیزدهم، بر خلاف تصور به یکباره نیمه‌تمام ماند و دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان بر سر کار آمد و از سوی دیگر، تحولات منطقه‌ای معادلات جدیدی در ماه‌های نخست دولت چهاردهم رقم زد، «چشم‌انداز بازارها» در سناریوهای مختلف قابل‌تحلیل است. داود سوری، اقتصاددان و بهروز ملکی، پژوهشگر اقتصاد، در میزگردی به این موضوع می‌پردازند.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
17 Nov, 08:20
خانواده‌های گرفتار و ناشاد
✅محمد ملانوری، تحلیلگر اقتصادی، طی مقاله‌ای شاخص‌های فقر و نابرابری و چشم‌انداز رفاه ایرانیان را بررسی کرده است.
چکیده مقاله:
🔹رفاه، مهم‌ترین مفهوم در اقتصاد متعارف است که مبنای تصمیم‌گیری خانوارها و سیاست‌گذاران است، اما برعکس عنوانش، مشخص نیست که دقیقاً منظور از آن چیست؟
🔹لئو تولستوی در کتاب «آنا کارنینا» تفاوت بهره‌مندی‌ها را نشان می‌دهد. او در سرآغاز آن رمان بزرگ می نویسد: «همه خانواده‌های شاد، شبیه هم شاد هستند، ولی خانواده‌های ناخشنود، هر یک به نحوی گرفتار شرایط دشوار زندگی خود هستند.»
🔹ویلیام مک‌فرسون با بهره‌گیری از همین جمله تولستوی و در تصحیح آن بیان می‌کند که ثروتمندان، همه شبیه هم هستند، ولی فقرا هر یک به شیوه خود فقیرند.
🔹این جملات برای زندگی در سطح خانواده یا حتی در میان کشورها و مناطق مختلف جهان هم برقرار است. ثروتمندان، عموماً از کیفیت بالایی در خورد و خوراک، مسکن و حمل‌ونقل بهره‌مندند، اما از آن‌سو، شکل‌های مختلفی از فقر برای گروه‌های مختلف تعریف می‌شود که وضعیت زندگی آنان را از دیگران متمایز می‌کند.
🔹فقر درآمدی، فقر مسکن، فقر غذایی و... انواع فقرهایی است که ممکن است جامعه یا افراد درگیر آن باشند و بعضاً به صورت همپوشان، در چند دسته از این فقرها هم قرار گیرند.
🔹با همه اختلافاتی که در تبیین دلایل رفاه جامعه وجود دارد، مهم‌ترین شاخص که همبستگی‌هایی در سطح جامعه نشان می‌دهد، استفاده از متغیر درآمد است که در سطح جامعه، تولید ناخالص داخلی استفاده می‌شود.
🔹همان‌گونه که انتظار داریم، افراد با درآمد بالاتر در وضعیت رفاهی بهتری باشند، در مورد کشورها نیز همین موضوع صادق است و کشورها با تولید ناخالص سرانه بیشتر، رفاه بالاتری هم دارند و حتی از میانگین بالاتری برای طول عمر وامید به زندگی برخوردارند.
🔹از همین‌رو، بیشتر اقتصاددانان به وضعیت تولید ناخالص داخلی سرانه بیش از هر چیزی توجه دارند و اقتصاد کلان برای توضیح همین متغیر و عوامل موثر بر آن، توسعه یافت.
🔹چرخه‌های تجاری، وضعیت تغییرات کوتاه‌مدت را بررسی می‌کند و رشد، روند بلندمدت تولید ناخالص داخلی را توضیح می‌دهد.
🔹از همین رو هم برای بهبود رفاه جامعه، یک هدف هشت‌درصدی به عنوان هدف رشد بلندمدت در برنامه‌های توسعه در ایران عنوان شده است. این رشد، در این سال‌ها محقق نشده است و تنها در برنامه‌ها به عنوان هدف هر برنامه، بیان شده است.
🔹رشد اقتصادی بلندمدت ناشی از تغییرات تکنولوژیک و رشد سرمایه‌های کشور است.
🔹در چرخه‌های تجاری، شوک‌های کوتاه‌مدت اقتصادی ممکن است وضعیت اقتصادی را تغییر دهد، اما باید توجه داشت که این تغییرات همان‌گونه که از نام آنها مشخص است، مربوط به بازه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت است.
🔹اتفاقاتی مثل کاهش بارش برای کشاورزی یا نظیر آن در دیگر بخش‌ها وضعیت اقتصادی را دچار اعوجاج می‌کند و پایه‌ای برای چرخه‌های رکود و رونق می‌شود.
🔹گرچه انتظار این است که پس‌انداز، مانع نوسانات درآمدی خانوارها شود، اما شوک‌های متمادی می‌تواند وضعیت ذی‌نفعان مستقیم را تحت تاثیر قرار دهد. از این‌رو حتی اگر شوک منفی تحریم را به عنوان یک اتفاق در سطح کوتاه‌مدت بشناسیم، اثر تداوم این شوک به کاهش درآمد در میان‌مدت منجر شده است.
🔹گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد وضعیت اقتصادی کشور حاوی نکات مهمی در زمینه فقر و رفاه هم بود.
🔹 در این گزارش عنوان شده است که وضعیت نرخ فقر همچنان در حوالی عدد ۳۰ درصد نوسان می‌کند و این به این معناست که ۳۰ درصد خانوارهای کشور در دسترسی به نیازهای اولیه زندگی، دچار محرومیت هستند و نمی‌توانند حداقل یکی از ملزومات اساسی زندگی را تامین کنند.
🔹در این سه سال اخیر به واسطه اِعمال کمرنگ تحریم‌ها در دوران بایدن درآمدهای نفتی کشور افزایش داشته و تولید ناخالص داخلی هم به دلیل افزایش صادرات و رشد تولید بهبود داشته است.
🔹اما مشاهده می‌شود که در نتیجه این رشد برخلاف انتظاری که از وجود رشد برای بهبود اوضاع فقر داریم، روند مثبتی شکل نگرفته است.
🔹این موضوع نشان می‌دهد که درآمدهای نفتی کشور، در فعالیت‌های اقتصادی طبقات پایین‌تر جامعه چندان موثر نیست و با وجود رشد در مصرف کل که نشان از بهبود مصرف برای کل جامعه دارد، اما وضعیت رفاهی دهک‌های پایین بهبود نیافته است.
🔹این موضوع در بخش اشتغال هم خود را نشان داده است و این افراد، عموماً شغل‌هایی با کیفیت پایین و عموماً در بخش خدمات دارند که ارزش افزوده بالایی هم ندارند.
🔹اثرگذار نبودن رشد درآمدهای نفتی در وضعیت رفاهی خانوارهای فقیر نشان می‌دهد که احتمالاً فقیر شدن این خانوارها ناشی از کاهش درآمدهای نفتی نبوده است و تحریم‌های تجاری و محدودیت در صادرات کالاها یا افزایش هزینه واردات، زندگی این خانوارها را تحت تاثیر قرار داده است.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۷
✅محمد ملانوری، تحلیلگر اقتصادی، طی مقاله‌ای شاخص‌های فقر و نابرابری و چشم‌انداز رفاه ایرانیان را بررسی کرده است.
چکیده مقاله:
🔹رفاه، مهم‌ترین مفهوم در اقتصاد متعارف است که مبنای تصمیم‌گیری خانوارها و سیاست‌گذاران است، اما برعکس عنوانش، مشخص نیست که دقیقاً منظور از آن چیست؟
🔹لئو تولستوی در کتاب «آنا کارنینا» تفاوت بهره‌مندی‌ها را نشان می‌دهد. او در سرآغاز آن رمان بزرگ می نویسد: «همه خانواده‌های شاد، شبیه هم شاد هستند، ولی خانواده‌های ناخشنود، هر یک به نحوی گرفتار شرایط دشوار زندگی خود هستند.»
🔹ویلیام مک‌فرسون با بهره‌گیری از همین جمله تولستوی و در تصحیح آن بیان می‌کند که ثروتمندان، همه شبیه هم هستند، ولی فقرا هر یک به شیوه خود فقیرند.
🔹این جملات برای زندگی در سطح خانواده یا حتی در میان کشورها و مناطق مختلف جهان هم برقرار است. ثروتمندان، عموماً از کیفیت بالایی در خورد و خوراک، مسکن و حمل‌ونقل بهره‌مندند، اما از آن‌سو، شکل‌های مختلفی از فقر برای گروه‌های مختلف تعریف می‌شود که وضعیت زندگی آنان را از دیگران متمایز می‌کند.
🔹فقر درآمدی، فقر مسکن، فقر غذایی و... انواع فقرهایی است که ممکن است جامعه یا افراد درگیر آن باشند و بعضاً به صورت همپوشان، در چند دسته از این فقرها هم قرار گیرند.
🔹با همه اختلافاتی که در تبیین دلایل رفاه جامعه وجود دارد، مهم‌ترین شاخص که همبستگی‌هایی در سطح جامعه نشان می‌دهد، استفاده از متغیر درآمد است که در سطح جامعه، تولید ناخالص داخلی استفاده می‌شود.
🔹همان‌گونه که انتظار داریم، افراد با درآمد بالاتر در وضعیت رفاهی بهتری باشند، در مورد کشورها نیز همین موضوع صادق است و کشورها با تولید ناخالص سرانه بیشتر، رفاه بالاتری هم دارند و حتی از میانگین بالاتری برای طول عمر وامید به زندگی برخوردارند.
🔹از همین‌رو، بیشتر اقتصاددانان به وضعیت تولید ناخالص داخلی سرانه بیش از هر چیزی توجه دارند و اقتصاد کلان برای توضیح همین متغیر و عوامل موثر بر آن، توسعه یافت.
🔹چرخه‌های تجاری، وضعیت تغییرات کوتاه‌مدت را بررسی می‌کند و رشد، روند بلندمدت تولید ناخالص داخلی را توضیح می‌دهد.
🔹از همین رو هم برای بهبود رفاه جامعه، یک هدف هشت‌درصدی به عنوان هدف رشد بلندمدت در برنامه‌های توسعه در ایران عنوان شده است. این رشد، در این سال‌ها محقق نشده است و تنها در برنامه‌ها به عنوان هدف هر برنامه، بیان شده است.
🔹رشد اقتصادی بلندمدت ناشی از تغییرات تکنولوژیک و رشد سرمایه‌های کشور است.
🔹در چرخه‌های تجاری، شوک‌های کوتاه‌مدت اقتصادی ممکن است وضعیت اقتصادی را تغییر دهد، اما باید توجه داشت که این تغییرات همان‌گونه که از نام آنها مشخص است، مربوط به بازه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت است.
🔹اتفاقاتی مثل کاهش بارش برای کشاورزی یا نظیر آن در دیگر بخش‌ها وضعیت اقتصادی را دچار اعوجاج می‌کند و پایه‌ای برای چرخه‌های رکود و رونق می‌شود.
🔹گرچه انتظار این است که پس‌انداز، مانع نوسانات درآمدی خانوارها شود، اما شوک‌های متمادی می‌تواند وضعیت ذی‌نفعان مستقیم را تحت تاثیر قرار دهد. از این‌رو حتی اگر شوک منفی تحریم را به عنوان یک اتفاق در سطح کوتاه‌مدت بشناسیم، اثر تداوم این شوک به کاهش درآمد در میان‌مدت منجر شده است.
🔹گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد وضعیت اقتصادی کشور حاوی نکات مهمی در زمینه فقر و رفاه هم بود.
🔹 در این گزارش عنوان شده است که وضعیت نرخ فقر همچنان در حوالی عدد ۳۰ درصد نوسان می‌کند و این به این معناست که ۳۰ درصد خانوارهای کشور در دسترسی به نیازهای اولیه زندگی، دچار محرومیت هستند و نمی‌توانند حداقل یکی از ملزومات اساسی زندگی را تامین کنند.
🔹در این سه سال اخیر به واسطه اِعمال کمرنگ تحریم‌ها در دوران بایدن درآمدهای نفتی کشور افزایش داشته و تولید ناخالص داخلی هم به دلیل افزایش صادرات و رشد تولید بهبود داشته است.
🔹اما مشاهده می‌شود که در نتیجه این رشد برخلاف انتظاری که از وجود رشد برای بهبود اوضاع فقر داریم، روند مثبتی شکل نگرفته است.
🔹این موضوع نشان می‌دهد که درآمدهای نفتی کشور، در فعالیت‌های اقتصادی طبقات پایین‌تر جامعه چندان موثر نیست و با وجود رشد در مصرف کل که نشان از بهبود مصرف برای کل جامعه دارد، اما وضعیت رفاهی دهک‌های پایین بهبود نیافته است.
🔹این موضوع در بخش اشتغال هم خود را نشان داده است و این افراد، عموماً شغل‌هایی با کیفیت پایین و عموماً در بخش خدمات دارند که ارزش افزوده بالایی هم ندارند.
🔹اثرگذار نبودن رشد درآمدهای نفتی در وضعیت رفاهی خانوارهای فقیر نشان می‌دهد که احتمالاً فقیر شدن این خانوارها ناشی از کاهش درآمدهای نفتی نبوده است و تحریم‌های تجاری و محدودیت در صادرات کالاها یا افزایش هزینه واردات، زندگی این خانوارها را تحت تاثیر قرار داده است.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۷
هفته‌نامه تجارت‌فردا
17 Nov, 07:50
⭕️درخشش ابدی یک ذهن پاک
بررسی ایده‌های دنیل کانمن و کتاب «اندیشیدن، سریع و آهسته» در میزگرد محمد طبیبیان و فرهاد نیلی
✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه
جایزه نوبل علم اقتصاد در سال 2002 به هیچ اقتصاددانی نرسید و یک روان‌شناس این جایزه را به خانه برد. دنیل کانِمَن، استاد دانشگاه پرینستون، به دلیل پل زدن میان علم روان‌شناسی و اقتصاد و کاربرد روان‌شناسی در درک مسائل مربوط به مراحل تمیز و قضاوت انسانی و کاربرد آن در درک تصمیم‌گیری به‌ویژه در شرایط عدم اطمینان از سوی آکادمی نوبل شایسته دریافت نوبل علم اقتصاد شناخته شد.
او کتاب معروف و پرفروشی با عنوان «اندیشیدن، سریع و آهسته» دارد که با چند ترجمه متفاوت در دسترس فارسی‌زبانان قرار دارد که شامل ایده‌های اصلی و دستاوردهای مهم علمی او و همکارانش است.
محمد طبیبیان و فرهاد نیلی، دو اقتصاددان، در این میزگرد با مرور اندیشه کانمن و کتاب معروفش، به این مسئله می‌پردازند که او چه آموزه‌ای برای زندگی فردی و اجتماعی و مهم‌تر از آن سیاست‌گذاری اقتصادی و اداره اقتصاد یک جامعه دارد.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
بررسی ایده‌های دنیل کانمن و کتاب «اندیشیدن، سریع و آهسته» در میزگرد محمد طبیبیان و فرهاد نیلی
✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه
جایزه نوبل علم اقتصاد در سال 2002 به هیچ اقتصاددانی نرسید و یک روان‌شناس این جایزه را به خانه برد. دنیل کانِمَن، استاد دانشگاه پرینستون، به دلیل پل زدن میان علم روان‌شناسی و اقتصاد و کاربرد روان‌شناسی در درک مسائل مربوط به مراحل تمیز و قضاوت انسانی و کاربرد آن در درک تصمیم‌گیری به‌ویژه در شرایط عدم اطمینان از سوی آکادمی نوبل شایسته دریافت نوبل علم اقتصاد شناخته شد.
او کتاب معروف و پرفروشی با عنوان «اندیشیدن، سریع و آهسته» دارد که با چند ترجمه متفاوت در دسترس فارسی‌زبانان قرار دارد که شامل ایده‌های اصلی و دستاوردهای مهم علمی او و همکارانش است.
محمد طبیبیان و فرهاد نیلی، دو اقتصاددان، در این میزگرد با مرور اندیشه کانمن و کتاب معروفش، به این مسئله می‌پردازند که او چه آموزه‌ای برای زندگی فردی و اجتماعی و مهم‌تر از آن سیاست‌گذاری اقتصادی و اداره اقتصاد یک جامعه دارد.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
16 Nov, 12:17
⭕️امید به امید
بررسی عملکرد دولت چهاردهم در میزگرد موسی غنی‌نژاد و احمد دوست‌حسینی
ایران در شش ماه نخست سال 1403 با تغییرات شدید و پیش‌بینی‌نشده‌ای در زمینه سیاست داخلی و روابط خارجی مواجه شد. هیچ‌کس پیش‌بینی نمی‌کرد که دولت سیزدهم در کمتر از یک سال به اتمام دوره کاری خود، با دولتی به ریاست یک سیاستمدار کهنه‌کار اصلاح‌طلب جایگزین شود.
به‌طور مشابه کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که کشور زیر سایه خطر جنگ قرار بگیرد و شهروندانی که به دلیل دغدغه‌های معیشتی همواره نوسانات نرخ ارز، طلا و سکه را دنبال می‌کردند، اکنون ناگزیر به پیگیری خبرهای مرتبط با درگیری‌های نظامی باشند. اما شاید داستان اقتصاد متفاوت باشد.
در تابستان سال 1403 کشور با چالش‌های مرتبط با کمبود عرضه برق مواجه بود، چالش‌هایی که تنها نمونه‌ای از بحران ناترازی‌هایی هستند که اقتصاددانان دهه‌هاست نسبت به آنها هشدار می‌دهند. این چالش‌ها هیچ‌کدام پیش‌بینی‌نشده نیستند، همان‌طور که انتظار داریم طی سه ماه آخر سال با کمبود عرضه گاز و آلودگی هوای ناشی از مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها دست‌به‌گریبان باشیم.
موسی غنی‌نژاد و احمد دوست‌حسینی، در این میزگرد ضمن مرور کارنامه اقتصادی-اجتماعی و سیاسی ایران در شش ماه نخست 1403، نسبت به چشم‌انداز آتی کشور هشدار می‌دهند.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
بررسی عملکرد دولت چهاردهم در میزگرد موسی غنی‌نژاد و احمد دوست‌حسینی
ایران در شش ماه نخست سال 1403 با تغییرات شدید و پیش‌بینی‌نشده‌ای در زمینه سیاست داخلی و روابط خارجی مواجه شد. هیچ‌کس پیش‌بینی نمی‌کرد که دولت سیزدهم در کمتر از یک سال به اتمام دوره کاری خود، با دولتی به ریاست یک سیاستمدار کهنه‌کار اصلاح‌طلب جایگزین شود.
به‌طور مشابه کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که کشور زیر سایه خطر جنگ قرار بگیرد و شهروندانی که به دلیل دغدغه‌های معیشتی همواره نوسانات نرخ ارز، طلا و سکه را دنبال می‌کردند، اکنون ناگزیر به پیگیری خبرهای مرتبط با درگیری‌های نظامی باشند. اما شاید داستان اقتصاد متفاوت باشد.
در تابستان سال 1403 کشور با چالش‌های مرتبط با کمبود عرضه برق مواجه بود، چالش‌هایی که تنها نمونه‌ای از بحران ناترازی‌هایی هستند که اقتصاددانان دهه‌هاست نسبت به آنها هشدار می‌دهند. این چالش‌ها هیچ‌کدام پیش‌بینی‌نشده نیستند، همان‌طور که انتظار داریم طی سه ماه آخر سال با کمبود عرضه گاز و آلودگی هوای ناشی از مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها دست‌به‌گریبان باشیم.
موسی غنی‌نژاد و احمد دوست‌حسینی، در این میزگرد ضمن مرور کارنامه اقتصادی-اجتماعی و سیاسی ایران در شش ماه نخست 1403، نسبت به چشم‌انداز آتی کشور هشدار می‌دهند.
📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
16 Nov, 08:11
⭕️از شیراز تا کمبریج
نگاهی به زندگی محمد هاشم‌پسران
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
نگاهی به زندگی محمد هاشم‌پسران
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
هفته‌نامه تجارت‌فردا
16 Nov, 05:35
آیا بانک‌ها دست از بنگاه‌داری برمی‌دارند؟
✍️حسن توکلی/ تحلیلگر اقتصاد
🔹از اواخر دهه 70 هر وزیری که سکان وزارت امور اقتصادی و دارایی را در دست گرفته، به‌ناچار درباره بنگاه‌داری بانک‌ها اظهارنظر کرده است. اظهارنظر برخی ملایم بوده و برخی بانک‌ها را تهدید به برخورد کرده‌اند. اما سوال این است که این زخم عمیق چگونه به وجود آمده و چگونه ترمیم می‌شود؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها باید به دهه 1370 بازگردیم؛ زمانی که انتظار از بانک‌ها این بود که بنگاه‌داری کنند. کسی انتظار واسطه‌گری تسهیلات را از بانک‌ها نداشت و هرکجا قرار بود صنعتی ایجاد شود، همه نگاه‌ها به بانک‌ها دوخته می‌شد.
بنگاه‌داری بانک‌ها به چند دلیل ایجاد شد، برخی از دلایل خارج از اراده و اختیار بانک‌ها بوده و برخی دیگر به‌اختیار بوده است. بر مبنای روح قانون عملیات بانکی بدون ربا یا بانکداری اسلامی، بانک‌ها مجاز به بنگاه‌داری در قالب عقود مشارکت‌های حقوقی، سرمایه‌گذاری مستقیم و حتی مشارکت‌های مدنی که نهایتاً نتیجه آن در قالب یک شرکت حقوقی اداره شود هستند. از سوی دیگر، بانک‌ها برای اعطای اعتبارات از تسهیلات‌گیرنده وثایق دریافت می‌کنند و در نتیجه بانک‌ها صاحب دارایی‌هایی شده‌اند که شامل دارایی‌های مسکونی، تجاری و معدنی و صنعتی می‌شوند. بنابراین برای مدیریت و حفظ این دارایی‌ها نیاز به یک تشکیلات حقوقی است که همان شرکت‌داری محسوب می‌شود تا بتوانند این دارایی‌ها را واگذار کنند. از طرف دیگر، بانک‌ها شرکت‌هایی را تاسیس کرده‌اند که جبری بوده است به این معنا که در ذات فعالیت بانکی وجود دارد که بانک‌ها شرکت‌دار می‌شوند. اما اینکه باید در شرکت‌داری بمانند یا اینکه شرکت‌ها را واگذار کنند، همه‌جا تاکید شده است که باید شرکت‌ها را واگذار کنند و دارایی‌ها را به ریال تبدیل کنند. پول به‌دست‌آمده متعلق به سپرده‌گذاران است که باید برخی از آن را به آنها برگردانند و بخشی دیگر نیز باید قابلیت وام‌دهی داشته باشد.
🔹عبدالناصر همتی زمانی که هنوز وزیر نشده بود، خبر داد که طرحی برای خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری دارد و ترجیح می‌دهد آنها را به سمت بنگاه‌سازی سوق دهد تا بنگاه‌داری. آقای همتی گفت: «طرحی دارم که بانک‌های کشور از بنگاه‌داری خارج و با منابع ناشی از آن به سمت بنگاه‌سازی حرکت کنند؛ تجارب دهه‌های 60 و 70 نشان می‌دهد این امر یک روش مناسب برای تامین مالی رشد اقتصادی کشور خواهد بود.»
آن‌طور که از شواهد برمی‌آید، وزیر اقتصاد در پی احیای سنت بانکداری در دو دهه ابتدای انقلاب است. سنتی که بانک‌ها را ملزم به تامین مالی بنگاه‌ها می‌کرد اما آنها را از تملک و مدیریت بنگاه‌ها دور نگه می‌داشت. در آن دوران بانک‌ها ماموریت بنگاه‌داری نداشتند اما ملزم به بنگاه‌سازی بودند. تفاوت بنگاه‌داری با بنگاه‌سازی در چیست؟
بنگاه‌داری به معنای کنترل کامل شرکت‌هاست که به نظر می‌رسد چنین موضوعی مدنظر آقای همتی نیست. در عین حال نظر آقای وزیر این نیست که بانک‌ها هیچ بنگاهی نداشته باشند چرا که بانک‌ها ناچارند برای پیشبرد امور خود شرکت‌هایی را هم تاسیس و اداره کنند. اما وزیر قصد دارد بانک‌ها را به سمت تامین مالی بنگاه‌های «غیرابزاری» سوق دهد. منظور از «بنگاه‌های ابزاری» بنگاه‌هایی است که بانک‌ها برای انجام ماموریت‌های خود باید در اختیار داشته باشند و منظور از «بنگاه‌های غیرابزاری» بنگاه‌هایی هستند که بود و نبودشان، خللی در ماموریت اصلی بانک‌ها ایجاد نمی‌کند.
🔹به نظر می‌رسد بانک‌ها چاره‌ای ندارند جز اینکه بنگاه‌های غیرابزاری را واگذار کنند چون این وظیفه را قانون تعیین کرده است اما نکته‌ای که وزیر امور اقتصادی و دارایی بر آن تاکید دارد این است که بانک‌ها باید مهم‌ترین ماموریت خود را به‌درستی انجام دهند. این ماموریت، تامین مالی بنگاه‌هاست. اما این اتفاق چگونه رخ می‌دهد؟
شروع کار اینجاست که دولت به بانک‌ها به چشم قلک نگاه نکند. قرار نیست منابع بانک‌ها به دستور سیاستمداران صرف پروژه‌های زیان‌ده شود. مسئله بعد، حل مشکل ناترازی بانک‌هاست. سیاست‌های کلان اقتصادی کشور هم باید زمینه را برای تغییر بزرگ در مدیریت بانک‌ها فراهم کند. دولت باید انتخاب کند که منابع محدود را درست مدیریت کند. باید از پول‌پاشی پرهیز شود و از تکرار تجربه‌های شکست‌خورده قبلی خودداری کرد. پروژه‌های پیشران باید در اولویت باشند. پروژه‌هایی که فرضاً صادرات‌محور هستند، اشتغال‌زا هستند، ارزآور هستند، در حوزه با فناوری بالا کار می‌کنند و... این پروژه‌ها یکسری مشخصه صادرات‌محور و سودآور دارند و باید در اولویت برنامه جدید بانک‌ها باشند تا آنها با اطمینان بالا از بازگشت سرمایه تامین مالی را صورت دهند. در این صورت هم بنگاه‌داری بانک‌ها متوقف می‌شود و هم اینکه با این روش مطمئن بانک‌ها می‌توانند ناترازی خود را مدیریت کنند.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
✍️حسن توکلی/ تحلیلگر اقتصاد
🔹از اواخر دهه 70 هر وزیری که سکان وزارت امور اقتصادی و دارایی را در دست گرفته، به‌ناچار درباره بنگاه‌داری بانک‌ها اظهارنظر کرده است. اظهارنظر برخی ملایم بوده و برخی بانک‌ها را تهدید به برخورد کرده‌اند. اما سوال این است که این زخم عمیق چگونه به وجود آمده و چگونه ترمیم می‌شود؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها باید به دهه 1370 بازگردیم؛ زمانی که انتظار از بانک‌ها این بود که بنگاه‌داری کنند. کسی انتظار واسطه‌گری تسهیلات را از بانک‌ها نداشت و هرکجا قرار بود صنعتی ایجاد شود، همه نگاه‌ها به بانک‌ها دوخته می‌شد.
بنگاه‌داری بانک‌ها به چند دلیل ایجاد شد، برخی از دلایل خارج از اراده و اختیار بانک‌ها بوده و برخی دیگر به‌اختیار بوده است. بر مبنای روح قانون عملیات بانکی بدون ربا یا بانکداری اسلامی، بانک‌ها مجاز به بنگاه‌داری در قالب عقود مشارکت‌های حقوقی، سرمایه‌گذاری مستقیم و حتی مشارکت‌های مدنی که نهایتاً نتیجه آن در قالب یک شرکت حقوقی اداره شود هستند. از سوی دیگر، بانک‌ها برای اعطای اعتبارات از تسهیلات‌گیرنده وثایق دریافت می‌کنند و در نتیجه بانک‌ها صاحب دارایی‌هایی شده‌اند که شامل دارایی‌های مسکونی، تجاری و معدنی و صنعتی می‌شوند. بنابراین برای مدیریت و حفظ این دارایی‌ها نیاز به یک تشکیلات حقوقی است که همان شرکت‌داری محسوب می‌شود تا بتوانند این دارایی‌ها را واگذار کنند. از طرف دیگر، بانک‌ها شرکت‌هایی را تاسیس کرده‌اند که جبری بوده است به این معنا که در ذات فعالیت بانکی وجود دارد که بانک‌ها شرکت‌دار می‌شوند. اما اینکه باید در شرکت‌داری بمانند یا اینکه شرکت‌ها را واگذار کنند، همه‌جا تاکید شده است که باید شرکت‌ها را واگذار کنند و دارایی‌ها را به ریال تبدیل کنند. پول به‌دست‌آمده متعلق به سپرده‌گذاران است که باید برخی از آن را به آنها برگردانند و بخشی دیگر نیز باید قابلیت وام‌دهی داشته باشد.
🔹عبدالناصر همتی زمانی که هنوز وزیر نشده بود، خبر داد که طرحی برای خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری دارد و ترجیح می‌دهد آنها را به سمت بنگاه‌سازی سوق دهد تا بنگاه‌داری. آقای همتی گفت: «طرحی دارم که بانک‌های کشور از بنگاه‌داری خارج و با منابع ناشی از آن به سمت بنگاه‌سازی حرکت کنند؛ تجارب دهه‌های 60 و 70 نشان می‌دهد این امر یک روش مناسب برای تامین مالی رشد اقتصادی کشور خواهد بود.»
آن‌طور که از شواهد برمی‌آید، وزیر اقتصاد در پی احیای سنت بانکداری در دو دهه ابتدای انقلاب است. سنتی که بانک‌ها را ملزم به تامین مالی بنگاه‌ها می‌کرد اما آنها را از تملک و مدیریت بنگاه‌ها دور نگه می‌داشت. در آن دوران بانک‌ها ماموریت بنگاه‌داری نداشتند اما ملزم به بنگاه‌سازی بودند. تفاوت بنگاه‌داری با بنگاه‌سازی در چیست؟
بنگاه‌داری به معنای کنترل کامل شرکت‌هاست که به نظر می‌رسد چنین موضوعی مدنظر آقای همتی نیست. در عین حال نظر آقای وزیر این نیست که بانک‌ها هیچ بنگاهی نداشته باشند چرا که بانک‌ها ناچارند برای پیشبرد امور خود شرکت‌هایی را هم تاسیس و اداره کنند. اما وزیر قصد دارد بانک‌ها را به سمت تامین مالی بنگاه‌های «غیرابزاری» سوق دهد. منظور از «بنگاه‌های ابزاری» بنگاه‌هایی است که بانک‌ها برای انجام ماموریت‌های خود باید در اختیار داشته باشند و منظور از «بنگاه‌های غیرابزاری» بنگاه‌هایی هستند که بود و نبودشان، خللی در ماموریت اصلی بانک‌ها ایجاد نمی‌کند.
🔹به نظر می‌رسد بانک‌ها چاره‌ای ندارند جز اینکه بنگاه‌های غیرابزاری را واگذار کنند چون این وظیفه را قانون تعیین کرده است اما نکته‌ای که وزیر امور اقتصادی و دارایی بر آن تاکید دارد این است که بانک‌ها باید مهم‌ترین ماموریت خود را به‌درستی انجام دهند. این ماموریت، تامین مالی بنگاه‌هاست. اما این اتفاق چگونه رخ می‌دهد؟
شروع کار اینجاست که دولت به بانک‌ها به چشم قلک نگاه نکند. قرار نیست منابع بانک‌ها به دستور سیاستمداران صرف پروژه‌های زیان‌ده شود. مسئله بعد، حل مشکل ناترازی بانک‌هاست. سیاست‌های کلان اقتصادی کشور هم باید زمینه را برای تغییر بزرگ در مدیریت بانک‌ها فراهم کند. دولت باید انتخاب کند که منابع محدود را درست مدیریت کند. باید از پول‌پاشی پرهیز شود و از تکرار تجربه‌های شکست‌خورده قبلی خودداری کرد. پروژه‌های پیشران باید در اولویت باشند. پروژه‌هایی که فرضاً صادرات‌محور هستند، اشتغال‌زا هستند، ارزآور هستند، در حوزه با فناوری بالا کار می‌کنند و... این پروژه‌ها یکسری مشخصه صادرات‌محور و سودآور دارند و باید در اولویت برنامه جدید بانک‌ها باشند تا آنها با اطمینان بالا از بازگشت سرمایه تامین مالی را صورت دهند. در این صورت هم بنگاه‌داری بانک‌ها متوقف می‌شود و هم اینکه با این روش مطمئن بانک‌ها می‌توانند ناترازی خود را مدیریت کنند.
#تجارت_فردا
@tejaratefarda
14,276
subscribers
2,661
photos
151
videos
