هفته‌نامه تجارت‌فردا @tejaratefarda Channel on Telegram

هفته‌نامه تجارت‌فردا

@tejaratefarda


کانال رسمی هفته نامه تجارت فردا

صاحب امتیاز: شرکت دنیای اقتصاد تابان
مدیر مسئول: علیرضا بختیاری
سردبیر: محمد طاهری

سایت:
Www.Tejaratefarda.com

هفته‌نامه تجارت‌فردا (Persian)

کانال رسمی هفته نامه تجارت فرداnnهفته‌نامه تجارت‌فردا یکی از پرمخاطب‌ترین منابع اطلاعاتی در زمینه تجارت و اقتصاد در ایران است. با تاکید بر تحلیل های عمیق و پوشش گسترده اخبار مرتبط با بازارهای مختلف، این هفته‌نامه به عنوان یک منبع قابل اعتماد برای تجار و کسب و کارها شناخته می‌شود

هفته‌نامه تجارت‌فردا توسط شرکت دنیای اقتصاد تابان به اهتمام علیرضا بختیاری در دست انتشار و با مدیریت سردبیر محمد طاهری فعالیت می‌کند. این هفته‌نامه با ارائه مقالات تحلیلی، گزارش‌های ویژه و مصاحبه‌های اختصاصی به خوانندگان خود اطلاعات بیشتری در مورد روند های بازار، راهکارها و راهبردهای کسب و کارها ارائه می‌دهد

با پیوستن به کانال رسمی هفته نامه تجارت فردا در تلگرام، شما به روزترین اخبار اقتصادی و تجاری را در ایران و جهان دریافت خواهید کرد. همچنین می‌توانید از مقالات تحلیلی و گزارش‌های ویژه این هفته‌نامه بهره برده و در تصمیم‌گیری های خود همواره از اطلاعات جامع و معتبری بهره‌مند شوید

برای دسترسی به سایت رسمی هفته‌نامه تجارت فردا و مطالعه مقالات بیشتر، می‌توانید به آدرس www.Tejaratefarda.com مراجعه نمایید. با تجربه چشم‌گیر خواندن هفته‌نامه تجارت فردا، دنیای تجارت را به خوبی بشناسید و از تحولات اقتصادی به بهترین شکل بهره‌مند شوید.

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Feb, 14:10


⭕️وندالیسم بلاگری
بلاگرها چگونه فرهنگ و میراث تاریخی ایران را تهدید می‏کنند؟

✍️فائزه مومنی / نویسنده نشریه

یک بلاگر در املش گیلان بر روی قلعه ۱۵۰۰ساله که ثبت ملی هم شده، بنزین ریخت و آن را به آتش کشید. او گفته، موقع آتش‌سوزی با هلی‌شات فیلم گرفته تا در اینستاگرام فالوئر جمع کند.‌ چندی بعد مدیرکل میراث فرهنگی گیلان خبر داد که این بلاگر از سوی عوامل فراجا دستگیر شده است.‌ این بلاگر بعد از بازداشت گفت، فکر می‌کرده اینجا کوره آجرپزی است.

«میل اُمام»، یکی از بناهای ارزشمند تاریخی استان گیلان در شهرستان املش و در فاصله یک‌کیلومتری شمال‌ شرق روستای امام واقع شده است. این اثر تاریخی در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۵۷۰۲ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بلاگرها در شبکه‌های اجتماعی برای دیده شدن و افزایش فالوئر هر کاری می‌کنند. داستان‌های دروغ می‌گویند، جان خودشان را به خطر می‌اندازند، سراغ ایده‌های ترسناک می‌روند و حتی بناهای تاریخی را به آتش می‌کشند.

رسانه‌ها به این دلیل که ممکن است گزارش نوشتن درباره بلاهت بلاگرها، حکومت را به فیلترینگ مجاب کند، ترجیح می‌دهند از کنار آن بگذرند، اما این یک واقعیت است که بلاگرها در حال ترویج مسائلی هستند که فرهنگ و تاریخ و زندگی ما را به خطر می‌اندازد. در این گزارش با مشورت و راهنمایی خانم دکتر مریم زارعیان این پرسش را مطرح می‌کنیم که بلاگرها چه خطری برای جامعه ایجاد می‌کنند؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Feb, 09:35


⭕️رابرت شیلر

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Feb, 06:38


هزارتوی گزینش و استخدام

هدا احمدی با مشورت و راهنمایی صالح نقره‌کار به این پرسش پاسخ داده است که سیستم گزینش و استعلام چه نتایجی به دنبال داشته و آیا برای نظام حکمرانی مفید بوده است؟

🔹از ابتدای انقلاب اگرچه ورود به نظام اداری مستلزم طی مراحل سخت برای اثبات وفاداری سیاسی بود، اما نهادهای امنیتی تنها در موارد خاص و شاید در حد استخدام مدیران ارشد سازمان‌ها اظهار نظر می‌کردند.

🔹اما هرچه زمان گذشته، دخالت نهادهای سیاسی و امنیتی برای استخدام گسترده‌تر شده، به گونه‌ای که از سال 1401 به این‌سو، انتصاب مدیران سازمان‌های دولتی نیاز به استعلام از نهادهای امنیتی سه‌گانه دارد.

🔹اخیراً عباس آخوندی با اشاره به اینکه تمام مقام‌های رسمی دولت باید برای انتصاب‌های خود از نهادهای خاص مجوز بگیرند، این پرسش را مطرح کرده است که «نهادهای امنیتی تحت پوشش رئیس‌جمهور هستند یا رئیس‌جمهور تحت پوشش آنهاست؟».

🔹آخوندی با اشاره به اینکه ماهیت این رویه، قفل کردن کل نظام تصمیم‌گیری در ایران است، گفته: «چطور ممکن است که رئیس‌جمهور مجبور باشد از کارمند خود مجوز انتصاب بگیرد؟»

🔹گزینش یا بررسی صلاحیت افراد برای ورود به نظام اداری ایران همواره با حواشی بسیار زیاد و تغییرات و اصلاحات قابل توجه همراه بوده است.

🔹پس از انقلاب اسلامی، معیارهای گزینش از تحصیلات و تخصص به سمت ارزیابی تعهد افراد به ارزش‌ها و ایدئولوژی تغییر کرد. این تغییر ماهیت گزینش، دایره انتخاب را به افرادی که از نظر ایدئولوژیک وفاداری بالایی دارند، محدود کرده یا دست‌کم اولویت‌ها را تغییر داده است.

🔹صالح نقره‌کار می‌گوید: «اصولاً یکی از کارکردهای حکمرانی خوب توجه به قاعده حاکمیت قانون و پرهیز از اعمال سلایق در گزینش مناصب عمومی است. اصلی وجود دارد به‌عنوان اصل دسترسی برابر به فرصت‌های اجتماعی، سیاسی، خدماتی و حکمرانی. از این منظر یکی از معیارهای سنجش سلامت حکمرانی اصل معقول بودن، شفافیت و رعایت مصلحت عمومی با احترام به حقوق بنیادین است.»

🔹حقوقدانان بر این باورند که مقامات عمومی نباید از حدود اختیارات خودشان تجاوز کنند. به‌خصوص نهادهایی که نظارتی هستند یا از ابزار خاص اطلاعاتی بهره‌مند می‌برند.

🔹صالح نقره‌کار می‌گوید: در این زمینه دولت باید از حداکثر فرصت‌های تعاملی و صلاحیت‌های اجرایی خودش برای استقرار افرادی که باورمند به اهداف دولت در هر دوره‌ای هستند استفاده کند.

🔹صالح نقره‌کار شرح می‌دهد که «سیستم گزینش، به‌خصوص بین سال‌های 1384 تا 1386 با عبور از یک مرحله سکون و انزوا، وارد مرحله جدیدی شد و با تغییرات عمده صورت‌گرفته از جمله اصلاح ساختار و تشکیلات نیروی انسانی، طرح بازنگری در دستورالعمل‌ها و برخی اقدامات دیگر، تجدید حیات کرد».

🔹در سال 1401 نیز دولت سیدابراهیم رئیسی لایحه «نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» را به مجلس ارسال کرد که پس از تصویب، در مهر همان سال به‌صورت قانون درآمد.

🔹بر اساس این قانون، تمامی دستگاه‌های اجرایی و نهادها و سازمان‌های وابسته به قوای سه‌گانه کشور مکلف شدند در انتصاب افراد به مشاغل حساس، از مراجع سه‌گانه شامل وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و قوه قضائیه استعلام کنند.

🔹بر اساس این قانون، چنانچه انتصابی برخلاف استعلام صورت‌گرفته باشد یا بدون استعلام، انتصاب انجام شود، انتصاب مذکور غیرقانونی خواهد بود و مرتکب یا مرتکبان به محرومیت از حقوق اجتماعی محکوم می‌شوند.

🔹به این ترتیب فصل جدیدی در استخدام و گزینش نیروی انسانی در کشور گشوده شد و نتایج آن را در دولت مسعود پزشکیان دیدیم.

منبع: تجارت فردا، شماره 580

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Feb, 06:06


🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

فروپاشی مرزها

👤 دکتر حمید قنبری؛ حقوقدان

✍️ حاکمیت ملی، اصلی که زمانی مقدس تلقی می‌شد، حالا بیش از هر زمان دیگری زیر سوال رفته است.

✍️ در گذشته، تغییر مرزها با توافقات رسمی و مذاکرات دیپلماتیک انجام می‌شد؛ اما اکنون، زور و قدرت نظامی تعیین‌کننده است. روسیه کریمه را اشغال کرد، چین تایوان را تهدید می‌کند، جنگ داخلی سوریه با دخالت آشکار قدرت‌های جهانی شکل گرفت و حالا در کنگو، یک کشور همسایه بدون ملاحظه، از شورشیانی حمایت می‌کند که تمامیت ارضی یک کشور مستقل را تهدید کرده‌اند.

✍️ روسیه دیگر حتی تلاش نمی‌کند ادعای احترام به استقلال اوکراین را حفظ کند، چین آشکارا به رزمایش‌های نظامی در آب‌های اطراف تایوان ادامه می‌دهد و قدرت‌های مختلف، بدون آنکه نگرانی جدی از سوی جامعه جهانی متوجه آنها باشد، درگیری‌ها را به‌شکلی هدایت می‌کنند که بیش از پیش مرزها را بی‌معنی جلوه دهد.

✍️ حتی آمریکا که در چند دهه گذشته خود را مدافع نظم بین‌المللی معرفی کرده بود، امروز با صراحت از امکان ضمیمه کردن دیگر سرزمین‌ها سخن می‌گوید.

✍️ وقتی رئیس‌جمهور آمریکا با جدیت از ایده خرید گرینلند یا حتی الحاق کانادا به ایالات متحده صحبت می‌کند، این تنها یک شوخی سیاسی نیست.

✍️ چنین سخنانی نشان می‌دهد که در بالاترین سطوح سیاست جهانی، مرزها دیگر آن خط قرمز غیرقابل‌عبوری نیستند که روزگاری تصور می‌شدند.

✍️ آنچه در سال۱۶۴۸ بنا شد، این بود که کشورها حق حاکمیت مطلق بر سرزمین خود دارند و هیچ قدرتی نباید با توسل به زور، مرزهای یک کشور دیگر را تغییر دهد.

✍️ این نظم، با وجود جنگ‌های متعدد، همچنان پایدار ماند؛ اما امروز شکاف‌هایی جدی در آن ایجاد شده است.

✍️ کشورهایی که توان نظامی و اقتصادی بیشتری دارند، دیگر خود را مقید به این اصول نمی‌بینند. تحولات اخیر نشان می‌دهد که این روند تازه در ابتدای راه است. زخم‌های کهنه‌ای که تصور می‌شد بسته شده‌اند، دوباره سر باز کرده‌اند.

✍️ اگر این روند ادامه یابد، دیگر هیچ کشوری نمی‌تواند مطمئن باشد که مرزهایش ثابت خواهند ماند. در چنین شرایطی، تنها یک پرسش باقی می‌ماند: کدام مرز، قربانی بعدی این بازی خواهد بود؟

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #تقسیم_جهان #مرزها #فروپاشی_مرزها #نئوامپرسیالیسم

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Feb, 21:05


درد دل با خود

در حال گفت‌وگو با یکی از طرف‌های حساب آلمانی بودم که او از تأخیر در ارسال محموله‌ها گلایه می‌کرد. توضیح دادم که از ابتدای پاییز تا امروز، تقریباً یک‌سوم روزها به دلایل مختلف، از جمله قطعی انرژی، تعطیلات عمومی، شرایط نامساعد جوی، نبود برق یا گاز، کمبود گازوئیل برای حمل‌ونقل کارگران یا روشن کردن ژنراتور، شرکت تعطیل بوده است.

از سوی دیگر، نوسان‌های نرخ ارز و افزایش حدود 60 درصدی آن از ابتدای فصل تاکنون، امکان خرید مداوم محصول را از ما سلب کرده است. امسال یکی از معدود سال‌هایی است که برخی روزها به دلیل نبود محصول، مجبور به مرخص کردن نیروها شده‌ایم. علاوه بر این، کیفیت محصولات امسال به دلیل شرایط نامساعد جوی و قطعی برق در تابستان گذشته، بسیار پایین بوده و این موضوع تهیه کالای قابل صادرات را به شدت دشوار کرده است.

مسائل مربوط به نمونه‌برداری و معطلی در گمرک‌ها، به دلیل سخت‌گیری‌های اخیر نهادهای ذی‌ربط و صدور مجوزهای صادراتی، مشکلات را دوچندان کرده است. این سخت‌گیری‌ها نه‌تنها روند امور را کند می‌کنند، بلکه تعطیلات گاه صدور گواهی‌های مربوطه را چند روز به تأخیر می‌اندازد. برای مثال، باری که اوایل هفته نمونه‌برداری می‌شود، گاهی تا اواخر هفته بعد گواهی آن صادر نمی‌شود چون تعطیلات غیربرنامه‌ریزی‌شده یا عمومی، کار را به تأخیر می‌اندازد.

توقف کامیون‌ها در مرزهای خروجی به دلایل متعدد، از جمله مشکلات سوخت، نیز به این چالش‌ها افزوده است. گذشته از این، یافتن کامیونی که راننده‌اش ویزای معتبر، مدارک کامل، و شرایط لازم برای حمل را داشته باشد، خود داستان دیگری است. حتی اگر همه این موارد فراهم شود، کوچک‌ترین بدهی به سازمان‌های مالیاتی، تأمین اجتماعی، یا تعهدات ارزی، تمدید کارت بازرگانی را عملاً غیرممکن می‌کند. رفع تعهدات ارزی نیز خود مشکلات فراوانی دارد که شرح آن به مثنوی هفتاد من کاغذ نیاز دارد.
در کنار همه این مسائل، تأمین نقدینگی برای خرید کالا در شرایطی که سود پول در بازار از 40 درصد نیز فراتر رفته، عرصه را بر تجارت و تولید به شدت تنگ کرده است.

در حین توضیح این مشکلات، متوجه شدم که صدایی از آن طرف خط نمی‌آید. ابتدا فکر کردم که طرف مقابل از شنیدن این همه مشکل مبهوت شده است، اما بعد متوجه شدم که خط اینترنت قطع شده و من در واقع داشتم قصه پرغصه این روزها را برای خودم بازگو می‌کردم.


☑️ محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Feb, 14:35


⭕️عارضه غرب‌ستیزی
واکاوی ریشه‌های غرب‌ستیزی در ایران در گفت‌وگو با صادق زیباکلام

✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه

در تاریخ معاصر ایران، دیدگاه‌های متنوعی نسبت به غرب وجود داشته که هر یک بسته به شرایط زمانی و فضای سیاسی حاکم بر جامعه، غالب شده‌اند. در دوره‌ای، روشنفکران مشروطه‌خواه، غرب را تمدنی پیشرفته و سرشار از ایده‌های آزادی، برابری، علم و فناوری می‌دانستند. اما این تصویر از غرب در دهه ۴۰ به دلیل تجربه استعمار و آسیب‌هایی که جوامع مختلف از این پدیده متحمل شده بودند، رنگ باخت و رویکرد غرب‌ستیزی به‌تدریج جایگزین آن شد.

در فضای پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که حاکمیت پهلوی به سمت تک‌بعدی شدن پیش رفت و رویکرد غرب‌گرایی مطلق بر فضای سیاسی کشور حاکم شد، رویکردی کاملاً متفاوت و حتی متضاد با نگاه غرب‌گرایانه شکل گرفت. در همین دوره، بخش عمده‌ای از جامعه روشنفکری ایران تحت تاثیر تسلط مارکسیسم در اتحاد جماهیر شوروی و فعالیت‌های حزب توده، به مبارزه با امپریالیسم غرب پرداخته و به سمت غرب‌ستیزی گرایش پیدا کردند.

این غرب‌ستیزی که در دوران پیش از انقلاب به واسطه نقش روشنفکران چپ‌گرا، حزب توده، مارکسیست‌ها و سوسیالیست‌های مسلمان در میان احزاب و تحصیل‌کرده‌ها گسترش یافته بود، پس از وقوع انقلاب اسلامی به دکترین رسمی در نظام سیاسی تبدیل شد و سیاست خارجی بر اساس شعار «نه شرقی، نه غربی» پایه‌گذاری شد. در همین زمینه صادق زیباکلام، استاد دانشگاه معتقد است که در کشورهای پیشرفته، مارکسیسم با چالش‌های زیادی در دهه‌های ۷۰، 80 و 90 میلادی روبه‌رو شد اما در ایران به دلیل عقب‌ماندگی علوم انسانی، نگاه مارکسیستی چه در دوران انقلاب اسلامی و چه بعد از انقلاب اسلامی همچنان پابرجا مانده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Feb, 12:27


⭕️دیپ‌سیک چگونه دنیا را تکان داد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Feb, 09:57


⭕️علم‌گریزی
گفت‌وگو با مهدی پازوکی درباره مخالفت‌های تاریخی با توسعه صنعتی

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

از میان ۱۰ استادی که نامه مخالفت با استراتژی توسعه صنعتی را خطاب به سیدمحمد خاتمی نوشتند، هشت نفر در قید حیات هستند و دو نفر نیز دار فانی را وداع گفته‌اند اما هیچ‌کدام حاضر به مصاحبه و توضیح درباره امضای آن نامه نیستند. 21 سال پیش ایران می‌توانست سوار بر موجی بلند که همه عالم را فرا گرفته بود، در مسیر توسعه صنعتی گام بردارد. مسعود نیلی و جمعی از اقتصاددانان ماموریت پیدا کردند که برای صنعت ایران نقشه راهی تدوین کنند. روزی که وزارت صنایع و معادن در دولت اصلاحات تشکیل شد اولین چیزی که به چشم آمد این بود که در بخش صنعت هیچ برنامه و نقشه راهی برای توسعه صنعتی وجود ندارد.

متولیان وزارت صنایع و معادن نمی‌دانستند در کدام صنایع دارای مزیت هستیم و باید دنبال کدام صنعت بروند. به همین خاطر در وزارتخانه جدیدالتاسیس به این نتیجه رسیدند که باید یک استراتژی جامع برای بخش صنعت و معدن نوشته شود تا بر اساس یک نقشه مسیر صنعتی شدن را بپیماییم. این سند نوشته شد اما زمان زیادی لازم نبود تا مخالفان این سند، مخالفت‌های خود را علنی کنند. مهم‌ترین مخالفت، نگارش نامه‌ای با امضای 10 استاد اقتصاد از دانشگاه‌های تهران و شهید بهشتی بود که خطاب به رئیس‌جمهوری وقت نوشته شد.

این نامه به امضای حسین پوراحمدی، احمد توکلی، محمد خوش‌چهره، پرویز داوودی، فرامرز رفیع‌پور، حسن سبحانی، عباس عرب‌مازار، محمدعلی کفایی، الیاس نادران و حسین نمازی رسید که همه آنها در دسته‌بندی‌های رایج یا مدافعان اقتصاد اسلامی بودند یا گرایش‌های چپ داشتند. اما آنها که نامه موسوم به نامه ۱۰ استاد را نوشتند، چه چیزی در سر داشتند؟ هرچند ناکامی ایران در توسعه صنعتی ریشه در عوامل زیادی دارد و منصفانه نیست که در وزن‌دهی این ناکامی، بار اصلی را به دوش این استادان انداخت اما سوال این است آنها به چه چیزی می‌اندیشیدند؟ چه دغدغه‌ای باعث شد که چنین نامه‌ای بنویسند و تصمیم‌گیران کشور را از اجرای آن سند بترسانند؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Feb, 07:11


⭕️میراث شوم
ایده‌های آندره گوندر فرانک چگونه کشورها را به خاک سیاه نشاند؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

09 Feb, 12:11


⭕️حباب مدیرعامل
گفت‌وگو با عماد قائنی درباره عواقب ریاکاری در نظام اداری

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

مسعود پزشکیان که مطلع شد مدیران استان خوزستان، فعالیت کارخانه‌ها را متوقف کرده‌اند تا هوا آلوده به نظر نرسد، لب به اعتراض رسمی گشود و گفت: «می‌گویند به خاطر حضور ما کارخانه‌ها را قطع کردند، هوا تمیز شده است. من که می‌دانم اینجا، چند ماه در سال و شاید کل سال مشکل هوا داریم. حداقل این‌قدر می‌فهمیم که نتوانند سرمان کلاه بگذارند.» آنچه آقای پزشکیان مطرح کرده، یک عادت دیرینه در نظام اداری ایران است.

سال‌های طولانی است که بوروکرات‌ها نمی‌گذارند اطلاعات درست درباره وضعیت جامعه به مقامات منتقل شود و همچنین مانع انتشار آمارهای واقعی می‌شوند. به این ترتیب سیاستمداران پس از مدتی، از سوی بوروکرات‌ها و گروه‌های ذی‌نفع محاصره و قرنطینه می‌شوند و زمانی از تغییرات و تحولات جامعه اطلاع پیدا می‌کنند که کار از کار گذشته است. خوشبختانه در این مورد حواس رئیس‌جمهوری جمع بوده و اجازه نداده که بوروکرات‌ها سرش کلاه بگذارند. عماد قائنی که متخصص علم مدیریت است، از احتمال گرفتار شدن سیاستمداران یا مدیران ارشد سازمان‌ها در تله «حباب مدیرعامل» سخن می‌گوید و معتقد است که مدیران باید شهامت رویارویی با حقایق ناخوشایند را داشته باشند.

به عقیده او سازمان‌ها یا ساختارهایی که سازوکارهای کارآمدی برای دریافت حقایق ناخوشایند دارند؛ بهتر می‌توانند از پس چالش‌ها برآیند. متخصصان علم مدیریت دولتی می‌گویند در یک نظام اداری سالم، تنها بخش کمی از زمان به برشمردن دستاوردها و پیشرفت‌ها سپری می‌شود و بخش اصلی کار به بررسی نقاط ضعف تصمیم‌های گذشته، شنیدن نکات منفی و حتی تند مطرح‌شده از سوی رسانه‌ها و مخالفان برای برطرف کردن نقاط ضعف می‌گذرد.

مثال‌های زیادی در عالم واقعیت وجود دارد که نشان می‌دهد به گزارش‌های مثبت بوروکرات‌ها نباید اعتماد کرد. در نظام‌های سیاسی، فروپاشی شوروی و در بنگاه‌ها، ورشکستگی «وال‌مارت» بهترین مثال از گرفتاری در تله حباب مدیرعامل هستند. آیا مسعود پزشکیان سعی دارد از تله حباب مدیرعامل فرار کند؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

09 Feb, 09:08


⭕️زخم کهنه
چرا پرونده کرسنت برای ایرانیان بسته نمی‌شود؟

قرارداد کرسنت که با بدعهدی ایران و شکایت طرف مقابل همراه بود، در دادگاه‌های بین‌المللی به نتیجه رسیده و ایران باید غرامت بزرگی بابت این زیر میز زدن پرداخت کند. ساختمان‌های شرکت نفت در اروپا به نفع شاکی مصادره می‌شود و میلیاردها دلار زیان به کشور و مردم وارد می‌شود. بااین‌حال هنوز که هنوز است سروته این پرونده در کشور ما بسته نشده و هیچ‌کس، مطلقاً هیچ‌کس از ده‌ها دستگاه مسئول و نظارتی و قضایی و امنیتی، پاسخگوی این زیان هنگفت نیست. بحث کرسنت هرازگاهی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی داغ می‌شود و با دعوت طرفین به مناظره و مقادیر زیادی بدوبیراه‌های هواداران موافقان و مخالفان به پایان می‌رسد تا مصادره بعدی.
عجیب است که این پرونده در کشور ما رسیدگی نشد تا بتوان جلوی زیان‌های بیشتر آن را گرفت. اگرچه در انعقاد قرارداد اشکالاتی جدی وجود داشت اما زیر قرارداد زدن در دنیایی که هرگونه تعهد قانونی را محترم می‌شمارد و رسیدگی می‌کند، سرآغاز خسارت‌های بزرگی به کشور بود.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

09 Feb, 05:46


⭕️نسل همه‌کاره
گفت‌وگو با آسیه حاتمی درباره بی‌علاقگی نسل زد به پست‌های مدیریتی

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

مطالعه‌ای که شرکت «رابرت والترز»، فعال در حوزه نیروی کار انگلستان انجام داده است، نشان می‌دهد که نسل زد از پذیرش مشاغل مدیریتی میانه اجتناب می‌کند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که نسل زد (Z) به‌طور عمدی از پیش رفتن به سمت این مشاغل خودداری می‌کند و این انتخاب کاملاً آگاهانه است. این یعنی نقش‌های مدیریتی میانه منسوخ شده‌اند و باید حذف شوند یا تغییر کنند. براساس این پژوهش حدود ۵۲ درصد از جوانان نسل زد (Z) معتقدند که این مسیر ارتقای شغلی ارزش تلاش کردن ندارد. در فرانسه این رقم به ۷۷ درصد می‌رسد، در بلژیک ۴۲ درصد و در سوئیس ۳۰ درصد گزارش شده است.

نسل زد (Z) که شامل افرادی با سن ۱۳ تا ۲۸ سال می‌شود، دلایل متعددی برای اجتناب از نقش‌های مدیریتی میانه دارند. ۶۹ درصد از آنها معتقدند که این مشاغل استرس زیادی دارند و پاداش کمی ارائه می‌دهند؛ به این معنا که ساعت‌های کاری طولانی‌تر و مسئولیت‌های بیشتر با افزایش جزئی یا هیچ‌گونه افزایش حقوق همراه است. دیگر عواملی که در این تصمیم‌گیری تاثیرگذار هستند شامل قدرت تصمیم‌گیری پایین (۱۸ درصد) و محدودیت در رشد شخصی (۱۱ درصد) می‌شود.

برخی معتقدند کارمندانی که وارد مشاغل مدیریتی میانه می‌شوند، اغلب با افزایش شدید حجم کار، توقع برای پاسخگویی دائم به درخواست‌های اعضای تیم و فشار مداوم برای رسیدن به اهداف روبه‌رو هستند، به همین خاطر بسیاری از جوانان متخصص علاقه چندانی به «بالا رفتن از نردبان شرکت» ندارند. براساس نظرسنجی «کاپترا» در سال ۲۰۲۴ حدود ۷۱ درصد از مدیران میانه اذعان کردند که دچار سردرگمی، استرس و فرسودگی شغلی هستند. خانم آسیه حاتمی، مدیرعامل «ایران تلنت» معتقد است؛ نسل Z در ایران قدری متفاوت‌تر از هم‌نسلی‌هایش در دیگر کشورها فکر می‌کند. این تفاوت‌ها چه تمایزی ایجاد کرده‌اند؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

08 Feb, 18:38


حادثه تلخ کرمان

🔹حادثه تلخی که در کرمان رخ داد، یک بار دیگر اشک‌ در چشمانمان جاری کرد. از زمانی که این حادثه رخ داد، ده‌ها پیام تسلیت از گوشه‌وکنار ایران و جهان دریافت کرده‌ام. هیچ کدام از فرشته‌هایی که جان خود را از دست دادند، نسبتی با من و شما نداشتند اما همه آنها عزیزان ما بودند. یکی از فرشته‌ها، دوست نوه خواهرم بود. آنها یک شب قبل از اردو بیش از یک ساعت باهم صحبت کردند و آن گل پرپر شده، از علاقه‌اش به هوش مصنوعی و تحصیل در در دانشگاه صنعتی شریف صحبت کرده بود.
آنها فرشته‌های بی‌گناهی بودند که در آتش بی‌کفایتی و بی‌تدبیری سوختند. دخترانی که اینچنین غریبانه ما را ترک کردند، هر کدام چراغ خانه‌ای و هر کدام امید خانواده‌ای بودند. تا همین یکی دو روز پیش صدای خنده‌های پر امیدشان در خانه و خیابان و شهر می‌پیچید اما امروز شهر به یادشان زانوی غم بغل کرده است.

🔹 آمار مرگ در تصادف‌ها و حوادث جاده‌ای در ایران هولناک است. بر اساس گزارش‌های منتشرشده، در سال ۱۴۰۲ تعداد قربانیان حوادث رانندگی در ایران از ۲۰ هزار نفر فراتر رفته است. هیچ شاهدی وجود ندارد که نشان دهد این وضعیت در سال 1403 بهتر شده است.
20 هزار قربانی در سال، بیشترین رکورد در چند دهه گذشته است. این بدان معناست که روزانه به‌طور متوسط حدود ۵۵ نفر در ایران بر اثر تصادفات و سوانح جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند. در حالی که نرخ مرگ‌ومیر جاده‌ای در ایران ۲۱ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است، این رقم در کشورهای اروپایی مانند سوئد، هلند، و آلمان حدود 3 نفر از میان 100 هزار نفر است. ما حتی در مقایسه با کشورهایی مانند لیبی، بولیوی، و چاد نیز وضعیت خوبی نداریم و این واقعا فاجعه است. اما سوال این است که چرا این اتفاقات ناراحت کننده به وفور در کشور ما رخ می‌دهد و مسئول این وضعیت کیست؟

🔹 همیشه پای جاده ناهموار و اتوبوس فرسوده و راننده نا‌اهل در میان است چنان‌که رئیس پلیس‌راه کرمان هم اعلام کرده؛ علت اصلی واژگونی اتوبوس، نقص فنی بوده و راننده نباید اتوبوس را در این مسیر حرکت می‌داده است. بیایید به پلیس راه اعتماد کنیم و استدلالش را بپذیریم. آن وقت این سؤال مطرح می‌شود که چرا به اتوبوس‌های قدیمی اجازه تردد داده می‌شود؟ مسئول بررسی صلاحیت رانندگان اتوبوس کدام نهاد است؟ چه کسی باید جاده‌ها را ایمن کند و مسئول نظارت بر سفرهای دانش‌آموزی، کدام نهاد است؟

🔹تعیین صلاحیت رانندگان اتوبوس‌های عمومی در کشورهای اروپایی فرآیندی دقیق و استانداردسازی‌شده است که بر اساس قوانین و مقررات اتحادیه اروپا (EU) انجام می‌شود. رانندگان اتوبوس‌های عمومی در اروپا باید دارای گواهینامه رانندگی دسته D (برای اتوبوس‌ها) یا D1 (برای اتوبوس‌های کوچک‌تر) باشند. این گواهینامه‌ها بر اساس استانداردهای سخت‌گیرانه اتحادیه اروپا صادر می‌شوند و نشان‌دهنده توانایی راننده برای رانندگی وسایل نقلیه سنگین مسافربری هستند.

🔹جز این، اتوبوس‌های قدیمی و فرسوده حق تردد ندارند اما در کشور ما کامیون‌ها و اتوبوس‌های با عمر بیش از سه و چهار دهه در جاده‌ها تردد می‌کنند. در همین زمینه رئیس پلیس راهور فراجا به این نکته اشاره کرده که بسیاری از اتوبوس‌های فعال در کشور از نظر فنی در وضعیت مناسبی قرار ندارند و این مشکل به دلیل ضعف در نظارت و عدم نوسازی ناوگان است.

🔹گذشته از آن، رانندگان باید به‌طور منظم تحت آزمایش‌های پزشکی و روان‌شناختی قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که از نظر جسمی و روانی برای رانندگی ایمن مناسب هستند. کشورهای اروپایی با توسعه زیرساخت‌ها، اجرای قوانین سخت‌گیرانه، و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، توانسته‌اند آمار تصادفات را به‌شدت کاهش دهند اما در کشور ما برای هیچ‌کس مهم نیست که هر سال 20 هزار نفر در جاده‌ها جانشان را از دست می‌دهند و 20 هزار خانواده را داغدار و عزادار می‌کنند.

🔹ما مردمی تحریم‌زده هستیم که هیچ حق انتخابی نداریم. جاده‌هایمان به خاطر نبود سرمایه، بازسازی و ترمیم نمی‌شود. اجازه واردات اتوبوس‌های مدرن را نداریم و اتوبوس‌های پنج دهه گذشته را سوار می‌شویم. خودروسازهای ما گرفتار فساد و زیان و ناکارآمدی هستند و رانندگان اتوبوس‌های کشور ما نیز به خاطر فقر، توان خرید لنت و لاستیک جدید ندارند.

🔹حادثه کرمان اولین نیست و آخرین هم نخواهد بود. برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی، باید اصلاحات ساختاری در سیستم حمل‌ونقل، نظارت دقیق‌تر بر ناوگان، و آموزش‌های حرفه‌ای برای رانندگان و مدیران اعمال شود. همچنین، شفافیت در برخورد با مقصران و اطلاع‌رسانی دقیق به جامعه می‌تواند به بازسازی اعتماد عمومی کمک کند.


☑️ محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

08 Feb, 10:47


⭕️در نشست داووس چه گذشت؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

08 Feb, 07:34


مناقشه ارز و تحریم

رضا طهماسبی در گزارشی که با راهنمایی و مشورت دکتر مهدی نصرتی تنظیم شده به مسأله ارز چندنرخی در دوران تحریم پرداخته است.

🔹اوایل زمستان ۱۴۰۳ زمزمه‌هایی از درون دولت مبنی بر ضرورت حرکت به سمت ارز تک‌نرخی شنیده شد و حذف ارز نیمایی و جایگزینی آن با ارز توافقی در بازار تجاری، گام اول این حرکت اعلام شد.

🔹با این حال، قاطبه اقتصاددانان اعم از آنان که معتقد به اقتصاد متمرکز دولتی هستند تا آنها که آزادی اقتصادی را دنبال می‌کنند، معتقدند که به دلیل تحریم، امکان تک‌نرخی کردن ارز وجود ندارد؛ گزاره‌ای که البته مخالفان و منتقدانی جدی هم دارد.

🔹گام بزرگ حذف ارز نیمایی، ممکن است اساساً نه با هدف تک‌نرخی کردن ارز که صرفاً با توجه به مضیقه ارزی دولت در زمانه تحریم و برای کاهش رانت موجود در بازار صورت گرفته باشد که اساساً اقدام قابل دفاع و درستی است.

🔹احتمالاً یکی از پیچیده‌ترین و بغرنج‌ترین حوزه‌های سیاست‌گذاری در اقتصاد ایران سیاست ارزی است؛ جایی که در بازه ۴۶ ساله پس از انقلاب همواره محل مناقشه بوده است.

🔹اقتصاد ایران تنها در برهه‌ای توانست نظام ارز تک‌نرخی داشته باشد که شرایط از نظر سیاسی نسبتاً باثبات بود، اقتصاد نیز در حال طی کردن مسیر رشد بود و درآمدهای نفتی نیز شرایط قابل قبولی داشت.

🔹اما با بروز کوچک‌ترین بی‌ثباتی، بلافاصله مداخله دولت به سیاست ارزی بازگشت و این تجربه نشان می‌دهد که بیشتر از اینکه مسئله سیاست ارزی مربوط به اقتصاددانان باشد، گرفتار تصمیم‌های هیجانی سیاستمداران است.

🔹با این حال شرایط پیچیده بازار ارز در شرایط کنونی خود به محل اختلاف نظر بین اقتصاددانان تبدیل شده است.

🔹تحریم‌های بین‌المللی یا به‌طور مشخص‌تر، تحریم‌های آمریکا علیه اقتصاد ایران، تجارت خارجی و فروش نفت خام را هدف قرار داده است.

🔹با این اوصاف طبیعی است که اقتصاد ایران با کاهش منابع ارزی در اختیار مواجه شود و در نتیجه قیمت آن بالا برود.

🔹تداوم تحریم و طولانی شدن آن باعث کاهش ذخایر و درآمدها می‌شود و ضربه‌پذیری اقتصاد از این منظر را افزایش می‌دهد.

🔹اساساً نقطه اصابت تحریم‌ها، بازار ارز است و دسترسی به ارز را محدود می‌کند.

🔹دکتر مسعود نیلی، اقتصاددان، اشاره می‌کند که نرخ رشد حجم پول تا قبل از سال ۱۳۹۶ برابر ۵.۱۴ درصد در سال بوده است اما از سال ۱۳۹۷ تا آخر ۱۴۰۰ به ۵۰ درصد در سال می‌رسد و در سال ۱۴۰۱ این عدد ۵۶.۳ درصد شده است.

🔹این رشد بالا نشانگر آن است که مردم با محاسبات ذهنی خودشان در زمانی که چنین شرایطی رخ می‌دهد، تصمیم می‌گیرند پول را به کالا و خدمات تبدیل کنند و سرعت گردش پول افزایش پیدا می‌کند.

🔹همچنین ناپایداری‌های سیاسی و شرایط خاص کشور همراه با تنش‌های بیرونی مزید بر علت شده است و شرایط خاصی را برای اقتصاد ما به وجود آورده که خودش را در بازار ارز نشان می‌دهد.

🔹مسعود نیلی توضیح می‌دهد که واژه انتظارات به مفهومی که در علم اقتصاد به کار گرفته می‌شود با آنچه مسئولان از آن استفاده می‌کنند بسیار متفاوت است.

🔹انتظارات از نظر اقتصاددان یک محاسبه ذهنی است. مردم با توجه به شرایط و درکشان از آینده و چشم‌اندازی که دارند، انجام می‌دهند و براساس آن تصمیم می‌گیرند.

🔹اما سیاستمداران این تصور را دارند که انتظارات به معنای عوامل روانی یعنی هیجان و احساساتی شدن است و بنابراین با صحبت کردن و گفتاردرمانی می‌شود انتظارات را مدیریت کرد.

🔹در حالی که انتظارات از قواعد خودش تبعیت می‌کند و در نهایت به خطا نمی‌رود.

🔹مهدی نصرتی معتقد است در شرایط تحریم، بی‌ثباتی سیاسی و اجتماعی و کاهش سرمایه اجتماعی، مشکلاتی مانند خروج سرمایه اوج می‌گیرد.

🔹وجود نظام ارز چندنرخی خود به خروج سرمایه دامن می‌زند و در شرایطی که مهاجرت نیروی انسانی شدت گرفته و افراد زیادی برای تحصیل، راه‌اندازی کسب‌وکار یا زندگی به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند خروج سرمایه شدت گرفته است.

🔹دکتر نصرتی، نظام ارز چندنرخی را یک سیاست کمیاب در دنیای سیاست‌گذاری ارزی می‌داند که کشورهای اندکی هستند که تن به چنین سیستمی بدهند.

🔹 در سال‌ها و دهه‌های اخیر برخی کشورهای خاص از نظام ارز چند نرخی استفاده کرده‌اند مانند آفریقای جنوبی در زمان آپارتاید که تحت تحریم بود و یک نظام ارز دوگانه داشت.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۹

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Feb, 17:53


آیا فدرالیسم برای ایران جواب می‌دهد؟

✍️ رضا طهماسبی/ دبیر تحریریه هفته‌نامه تجارت‌فردا

🔹پس از معاون اول رئیس‌جمهوری، رئیس‌ مجلس‌ شورای اسلامی هم به صورت رسمی حمایت خود را خودمختاری استان‌ها اعلام کرد. آقای قالیباف گفت:«نظر سران قوا این است که اختیارات را به استان‌ها واگذار کنیم.» رئیس‌مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه باید از تمرکز گرایی پرهیز کرد، گفت: «باید اجازه دهیم با مدیریت برنامه، استان‌ها استقلال در تصمیم‌گیری داشته باشند و اختیارات را به صورت ذاتی به آنها تفیذ کنیم.»
چندی پیش محمدرضا عارف هم گفته بود: «دولت در این دوره تا مرزها و دروازه‌های استان می‌آید و از آن به بعد، جز در حوزه‌های سیاسی، امنیتی و دفاعی، که در دولت تصمیم گیری می‌شود، استان خودش تصمیم می‌گیرد. ما در صحبت با استانداران به آنها گفتیم که آمادگی داشته باشند که پیشنهادتشان را در رابطه با واگذاری اختیارات دولت به استان‌ها، به ما بدهند البته که می‌دانیم مقتضیات هر استان با دیگری متفاوت است و مقتضیات استان مرزی که باید با کشورهای همسایه قرارداد ببندد و مراوده داشته باشد با استانی دیگر در مرکز متفاوت است. از دید دولت چهاردهم استاندار در استان ، صاحب رأی و تصمیم باید باشد و یک پارلمان کوچک در استان شکل بگیرد.» از این سخنان رئیس‌ مجلس‌ شورای اسلامی و معاون اول رئیس‌جمهوری، فدرالیسم برداشت شده و برخی معتقدند آقایان قالیباف و عارف بدون آن‌که از فدرالیسم نام ببرند، مناسبات و اصول آن را شرح داده‌اند.

🔹فدرالیسم به‌عنوان یک سیستم حکومتی، رویکردی است که قدرت را میان دولت مرکزی و ایالت‌ها یا استان‌ها، تقسیم می‌کند. در این سیستم، هر ایالت‌ها استقلال تعیین شده‌ای در اداره امور خود دارند، به‌طوری ‌که نه دولت مرکزی می‌تواند به‌طور مستقیم دستورات خود را به ایالت‌ها تحمیل کند و نه ایالت‌ها می‌توانند تصمیمات خود را به‌صورت کامل از حکومت مرکزی جدا کنند. در این نوع نظام سیاسی، کشور به بخش‌های محلی با حقوق و وظایف مشخص‌ تقسیم می‌شود. هر ایالت برای خود، مجلس و دولتی ایالتی (نخست‌وزیر) خواهد داشت. امور مربوط به ارتش و دفاعی و امنیتی و سیاست‌های کلی، به حکومت مرکزی مربوط می‌شود؛ در بقیه موارد مجلس‌های ایالتی دارای اختیارات کامل بوده و حق قانون‌گذاری در مورد امور داخلی ایالت‌ها را دارند.

🔹فدرالیسم در خیلی از کشورها نتایج خوبی به دنبال داشته اما در برخی کشورها هم فجایعی به بار آورده است. موافقان معتقدند از آن‌جا که ایران دارای تنوع قومی و فرهنگی زیادی است، فدرالیسم می‌تواند به بهبود نمایندگی و حقوق این گروه‌ها کمک کند. همچنین می‌تواند به کاهش تمرکز قدرت در مرکز و افزایش مشارکت محلی منجر شود. از سوی دیگر موافقان معتقدند فدرالیسم می‌تواند به توسعه مناطق کمتر توسعه‌یافته کمک کند، زیرا استان‌ها می‌توانند به طور مستقل تصمیم‌هایی برای پیشرفت خود بگیرند.

🔹اما مخالفان معتقدند اصلاح نظام حکمرانی مقدم بر فدرالی کردن ساختار سیاسی است. ضمن این‌که فدرالیسم ممکن است منجر به تقویت جنبش‌های تجزیه‌طلبی شود، به ویژه در مناطقی که تنش‌های قومی وجود دارد. همچنین ممکن است در اجرای قوانین بین مناطق مختلف ناهماهنگی ایجاد شود. از سوی دیگر توزیع منابع بین مناطق ممکن است چالش‌برانگیز باشد، به خصوص اگر مناطقی با منابع طبیعی فراوان و مناطقی با منابع طبیعی ناچیز وجود داشته باشند. در نهایت این‌که تغییر به سیستم فدرالیسم نیاز به تغییرات عمیق در قانون اساسی و ساختار سیاسی کشور دارد که ممکن است با مقاومت‌های زیادی مواجه شود.

🔹تجربیات کشورهای مختلف نشان می‌دهد که فدرالیسم همیشه نتیجه مثبتی در پی نداشته است. در کشورهایی مانند پاکستان، سومالی و نیجریه، مشکلات ساختاری و ناهماهنگی در اجرای این سیستم باعث تشدید شکاف‌های قومی، فساد گسترده و نارضایتی‌های اجتماعی شده است. در پاکستان، فدرالیسم نتوانست منابع را به‌طور عادلانه توزیع کند و به تقویت جنبش‌های تجزیه‌طلبانه منجر شد. در سومالی، فدرالیسم به‌دلیل ناهماهنگی در سیاست‌ها و ضعف در هماهنگی میان ایالات و دولت مرکزی، نتوانست به ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی کمک کند. همچنین، در نیجریه، مشکلات اقتصادی و نابرابری در توزیع منابع به‌دلیل سیستم فدرالی سبب نارضایتی و فساد شد.

پاسخ قطعی به این پرسش که آیا فدرالیسم در ایران جواب می‌دهد یا نه، وابسته به بسیاری از عوامل از جمله خواست مردم است اما برای موفقیت چنین سیستمی، نیاز به یک گفتگوی ملی جامع، طرح‌های دقیق قانونی و آمادگی برای مدیریت تغییرات اجتماعی و سیاسی بزرگ است. آیا آمادگی چنین تغییرات بزرگی را داریم؟


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Feb, 17:49


چرا نظام فدرال برای ایران خطرناک است؟

اظهارنظرهای معاون اول رئیس‌جمهوری و رئیس‌ مجلس‌ شورای اسلامی، درباره توانمندسازی دولت‌های محلی و خود مختاری استان‌ها که آدرس فدرالیسم را می‌دهد، موجی از مخالفت‌ها را به دنبال داشته است. بزرگ‌ترین نگرانی، تقویت ایده‌های تجزیه طلبانه است در حالی که به عقیده اقتصاددانان، مشکل اصلی، بی‌دولتی است نه تمرکزگرایی.
چرا اصلاح نظام حکمرانی بر فدرالیسم اولویت دارد؟


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Feb, 08:08


🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

دعانویسی اقتصادی

👤 سيد‌اميرحسين ميرابوطالبي

✍️ چند سال پیش دختر جوانی در استرالیا، به نام بل گیبسون، بعد از ابتلا به سرطانی بدخیم با کنار گذاشتن درمان‌‌های مرسوم و بهره‌‌گیری از درمان‌‌های مبتنی بر رژیم غذایی، ورزش و مراقبه توانست بر سرطان غلبه کند.

✍️ داستان الهام‌‌بخشِ او موضوع یادداشت‌‌های روزنامه‌ها و مجلات شد، چهره شادابش در مصاحبه‌های متعدد تلویزیونی نور امید را در دل بسیاری از مبتلایان به سرطان زنده کرد و توصیه‌های ساده، سرراست و شفابخش او با استقبال عامه مردم و بیماران خسته از درمان‌‌های پر از درد و رنج روبه‌رو شد.

✍️ پس از آن بود که کتاب دستورهای آشپزی غذاهای سالم بل، میلیون‌ها جلد فروخت و حتی اپل در آغاز ارائه ساعت اختصاصی خود، اپل واچ، با دعوت از او برنامکی ویژه به صورت پیش‌فرض روی این محصول ارائه داد که رژیم‌‌ها و تمرین‌‌های بل گیبسون را در دسترس همه کاربران قرار می‌‌داد. همه‌چیز خوب پیش می‌‌رفت تا اینکه حقیقتی تلخ افشا شد: آن دختر جوان هیچ‌وقت سرطان نداشت و ادعاهایش از اساس دروغ بود.

✍️ آنچه این داستانک را بیش از همه به شرایط امروز اقتصاد ما مرتبط می‌‌کند افزایش روزافزون تعداد راه‌‌حل‌‌های سرراست، شفابخش و با حداقل اثرات جانبی است که افراد طرح‌‌کننده آن ادعا می‌‌کنند می‌توانند به سرعت، اقتصاد ایران یا حداقل بخش‌هایی از آن را احیا کنند.

✍️ انگار عده‌‌ای دعانویس و جادوگر دور اقتصاد بیماری که در بستر افتاده جمع شده‌‌اند و هر کدام نسخه‌‌ای برایش می‌‌پیچند.

✍️ هر چه این نسخه سرراست‌‌تر با اثرات جادویی عظیم‌‌تری باشد، توجه بیشتری را به خود جلب می‌‌کند.

✍️ اما اینکه چرا بسیاری از ما به‌‌سادگی خام ادعاهای یک دختر جوان یا این دست دعانویس‌‌های درس‌‌خوانده می‌‌شویم بخشی به کارکرد ذهن ما انسان‌‌‎ها برمی‌گردد که مختص کشور ما نیست.

✍️ آنچه کشور ما و کشورهایی شبیه ما را متمایز می‌‌کند حجم حضور دعانویس‌‌های اقتصادی و گستره توجه به ادعاهای آنهاست.

✍️ واقعیت این است که اقتصاد ما، همان بیمار روی‌‌تخت‌افتاده، از مشکلات و نارسایی‌‌های متعددی رنج می‌‌برد که درمان هر کدام احتمالا برخی مشکلات دیگر را تشدید می‌‌کند و بازیابی سلامتش مستلزم زمان زیاد و اقدامات حساب‌‌شده فراوان است.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #دعانویسی #نسخه_پیچی #مشکلات_اقتصادی #اقتصاد_بیمار

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Feb, 13:26


⭕️جایزه پولیتزر

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Feb, 11:13


⭕️غول‌های زمین
کوه‌ها چقدر در زندگی ما ارزش دارند؟

✍️آزاده چیذری / نویسنده نشریه

پنج دلیل وجود دارد که باید وجود کوه‌ها را جشن بگیریم:

1️⃣ 13 درصد از جمعیت جهان در کوهستان زندگی می‌کنند. علاوه بر تامین منابع و معاش برای 915 میلیون نفر از ساکنان کوهستان -که 90 درصد آنها در کشورهای در حال توسعه هستند و از هر سه نفر از آنها یک نفر از نظر غذایی در وضعیت ناامنی است- مزایای غیرمستقیم برای میلیاردها نفر دیگر وجود دارد.

2️⃣ بسیاری از کوه‌ها به عنوان میراث جهانی یونسکو و ذخایر زیست‌کره ثبت شده‌اند، با توجه به اینکه نقشی کلیدی در توسعه پایدار و حفاظت از تنوع زیستی دارند. کوه‌ها میزبان 25 درصد از تنوع زیستی جهان در خشکی هستند و زیستگاه گونه‌های بسیار خاصی هستند که در جاهای دیگر زنده نمی‌مانند.

3️⃣ ذرت، سیب‌زمینی، جو، سورگوم (ذرت خوشه‌ای)، کینوا، گوجه‌فرنگی و سیب -شش گونه از 20 گونه گیاهی که بیشتر غذای جهان را تامین می‌کنند- از مناطق کوهستانی منشأ می‌گیرند. بسیاری از غذاهای باارزش و با کیفیت بالا نیز به دست جوامع کوهستانی تولید می‌شود؛ مانند قهوه، کاکائو، عسل، گیاهان و ادویه‌‌ها، که معیشت را بهبود بخشیده و اقتصاد محلی را تقویت می‌کنند.

4️⃣ تقریباً یک‌سوم از جنگل‌های جهان را می‌توان در مناطق کوهستانی یافت که دارای طیف متنوعی از درختان خاص است که نمی‌توانند در مناطق پایین‌دست زنده بمانند. این درختان علاوه بر ایجاد خانه و حمایت از اکوسیستم‌های منحصربه‌فرد، نقشی حیاتی در تنظیم آب‌وهوای آن منطقه ایفا می‌کنند. آنها با جذب مقادیر زیادی آب باران، برای جلوگیری از فرسایش، رانش زمین و ریزش سنگ نیز بسیار مهم هستند.

5️⃣ بیشتر حجم آب شیرین جهان از کوه‌ها تامین می‌شود: شهرهایی مانند ملبورن، نایروبی، نیویورک، ریودوژانیرو و توکیو برای آب شیرین به کوه‌ها وابسته هستند. این آب در تولید انرژی برق‌آبی نیز حیاتی است. برخی از کشورها تقریباً به طور انحصاری به مناطق کوهستانی برای تولید انرژی برق‌آبی متکی هستند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Feb, 08:04


⭕️غرب‌ستیزی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Feb, 06:21


🔴 صفحه اقتصادی
شانزدهم بهمن‌ماه


🎧 پادکست «صفحه اقتصادی» به مرور گزیده‌ای از مطالب «هفته‌نامه تجارت فردا» می‌پردازد.

🔹 یکی از خطراتی که رهبران و مدیران را تهدید می‌کند زندانی شدن در حبابی از دروغ‌های دلنشین و امیدوارکننده، و قطع ارتباط با واقعیات ناخوشایند است. «حباب مدیرعامل» عنوان مصاحبه‌ای در شماره 579 تجارت فرداست که در آن علت‌های این پدیده و راهکارهای مقابله با آن بررسی شده است. بخش‌هایی از این مصاحبه را در صفحه امشب خواهیم شنید.

👤«صفحه اقتصادی» را یکشنبه تا چهارشنبه، ساعت ۲۲:۳۰ با امیررضا عبدلی، در «دنیای اقتصاد» بشنوید.

#صفحه_اقتصادی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

04 Feb, 14:31


⭕️زیر سایه ترامپ
واکاوی چشم‌انداز خاورمیانه در گفت‌وگو با رحمن قهرمان‌پور

✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه

خاورمیانه وارد دوره تازه‌ای شده است و قدرت‌هایی که در گذشته در خاورمیانه نقش تعیین‌کننده‌ای داشتند، دیگر آن تاثیر را ندارند. این تغییرات تنها به عرصه سیاسی محدود نمی‌شود و در حوزه‌های اقتصادی و فناوری نیز تحولات چشمگیری در حال وقوع است. به‌عنوان نمونه، کشورهای عربی حوزه خلیج فارس اکنون به‌عنوان مراکز جدید ثبات در حال ظهور هستند.

این کشورها همچنین در تلاش‌اند تا منطقه را بر اساس دیدگاه‌های خود بازسازی کنند و بر رونق، ثبات و توسعه تاکید کنند. به همین دلیل تحلیلگران بر این باورند که اگر ایران نتواند این تغییرات را درک کند، با بحران‌های جدی روبه‌رو خواهد شد.

در همین زمینه رحمن قهرمان‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل، معتقد است که بعد از پایان جنگ سرد همیشه صحبت از خاورمیانه جدید مطرح بوده اما واقعیت این است که به دلیل وقوع اتفاقات و تحولات متعدد در منطقه باید با احتیاط بیشتری از این عبارت استفاده کرد. چراکه به نظر من فقط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس هستند که در مسیر توسعه اقتصادی گام برمی‌دارند و به الزامات این مسئله پایبند هستند. اما نکته مهم این است که این روند در سایر بخش‌های خاورمیانه یا آن چیزی که ما در مطالعات منطقه‌ای به آن می‌گوییم «زیرمنطقه»، ساری و جاری نیست.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

04 Feb, 09:44


⭕️کوه‌ها؛ قلب تپنده طبیعت و اقتصاد

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

04 Feb, 07:35


⭕️مصیبت آب و برق
گفت‌وگو با احمد دوست‌حسینی درباره چالش‌های صنایع در تامین آب و برق

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه

فقدان تامین پایدار الزامات تولید همچون آب، برق و گاز که همگی زیرساخت‌های تولیدی محسوب می‌شوند، به رکود و انقباض رشته‌فعالیت‌های صنعتی منجر شده است. صنایع نه‌تنها در شش‌ماه گرم سال با محدودیت در اغلب زیرساخت‌ها مواجه بودند و امکانات لازم را برای تولید نداشتند بلکه از پاییز امسال، با فصل جدیدی از محدودیت‌های صنعتی در بخش زیرساخت‌ها هم مواجه شدند. محدودیتی که تا پیش از این سابقه نداشت و منجر شد فعالان اقتصادی از همین اثنای زمستان، نگران اولین نشانه‌های گرم شدن هوا شوند. واقعیت آن است که خاموشی‌های غیرمترقبه پاییزی و زمستانه، احتمالاً خبر از کمبود آب و برق در تابستان خواهد داشت.

به همین دلیل هم در این پرونده به گفت‌وگو با مهندس احمد دوست‌حسینی، قائم‌مقام پیشین وزیر صنعت، معدن و تجارت نشستیم و از ایشان پرسیدیم که صنایع برای تابستان بدون آب و برق چه برنامه‌ای دارند؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Feb, 12:15


⭕️جهان آینده
گزارش آینده مشاغل 2025 چه تصویری از آینده کسب‌وکارها دارد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Feb, 11:21


⭕️خاموشی در راه است
چشم‌انداز برق ایران در گفت‌وگو با محمدعلی وحدتی

✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه

کمبود آب و کاهش بارش در ایران از یک ‌سو و ناترازی انرژی و ناتوانی در تامین برق مورد نیاز از سوی دیگر، سبب شده خاموشی گسترده صنایع و منازل شهری در ایران موجی از نگرانی و شاید نارضایتی را به دنبال بیاورد. دولت برای مدیریت این وضعیت و کاهش منابع آب به‌خصوص آب پشت سدها برای تامین برق، تصمیم دارد با توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و دیگر منابع تجدیدپذیر، برق خورشیدی را آرام‌آرام جایگزین برق بر پایه سوخت‌های فسیلی کند.

با این حال ایران با توجه به تابش خورشیدی بالا، می‌تواند به یکی از تولیدکنندگان بزرگ انرژی خورشیدی تبدیل شود، اما همچنان چالش‌هایی مانند نیاز به ذخیره‌سازی انرژی، محدودیت‌های جغرافیایی و توسعه زیرساخت‌های جدید و البته تحریم وجود دارد که مانع از بهره‌برداری کامل از این انرژی می‌شود.

از سویی استفاده از انرژی خورشیدی در صنعت و حمایت‌های دولت برای تشویق سرمایه‌گذاری در پروژه‌های خورشیدی، نشان‌دهنده پتانسیل افزایش بهره‌وری این انرژی است. محمدعلی وحدتی، فعال حوزه برق و مدیرعامل سابق توانیر در گفت‌وگو با تجارت فردا چشم‌انداز را با استفاده از انرژی خورشیدی مثبت ارزیابی کرده اما معتقد است تابستان پیش‌رو همچنان وضعیت بحرانی و خاموشی در راه است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Feb, 08:00


⭕️آندره شلیفر
پر استنادترین اقتصاددان جهان

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Feb, 06:10


درباره کودکان بی‌گناهی که برای همیشه فقیر می‌مانند

مصطفی کودک با استعدادی است که به خاطر فقر از تحصیل باز مانده. علی هم وضعیت مشابهی دارد. مریم و زهرا نیز به خاطر فقر خانواده و فاصله طولانی راه مدرسه تا خانه، از تحصیل محروم شده‌اند. همین‌طور محبوبه و محمد که پدری از کار افتاده دارند و بار سنگین اداره خانواده روی دوش مادرشان افتاده است.

شما هم کودکان زیادی را در گوشه‌وکنار کشور می‌شناسید که از تحصیل بازمانده‌اند. برخی گزارش‌ها، جمعیت کودکان بازمانده از تحصیل را حدود یک میلیون نفر اعلام کرده‌اند. این در حالی است که طبق گزارش مرکز آمار، در سال ۱۴۰۱، جمعیت کودکان زیر ۱۵ سال حدود ۲۴ درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد. با توجه به این که جمعیت ایران از مرز ۸۵ میلیون نفر عبور کرده است، این محاسبه نشان می‌دهد که تقریباً حدود ۲۰.۴ میلیون نفر در این گروه سنی هستند. به این ترتیب می‌توان گفت از هر 22 کودک ایرانی، یک نفر از تحصیل باز می‌ماند.

جمعیت ترکیه هم تقریبا اندازه ایران است و جمعیت کودکان زیر 15 سال در این کشور نیز حدود ۲۰ میلیون نفر برآورد می‌شود. در ترکیه 400 هزار کودک که عمدتا اهل سوریه هستند، از تحصیل محروم شده‌اند.
در عربستان این نسبت خیلی کمتر از ایران و ترکیه است اما عراق وضعیت نگران‌کننده‌ای دارد. بر اساس گزارش‌های یونیسف در سال‌های اخیر، حدود ۳.۵ میلیون کودک عراقی به دلیل جنگ، ناامنی، و فقر از تحصیل محروم شده‌اند. این تعداد شامل کودکانی است که به دلیل تخریب مدارس، جابه‌جایی‌های اجباری یا کار کودکان، به مدرسه نمی‌روند.

آمارها برای تقریب ذهن ارائه شدند و نشان می‌دهند وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل در ایران از عراق و افغانستان و تاجیکستان بهتر است اما ترکیه و عربستان و مالزی وضعیت بهتری از ما دارند.

اما چرا این بحث را مطرح کردم؟
در مؤسسه نیکوکاری ابرار بحث‌های زیادی درباره کودکان بازمانده از تحصیل مطرح می‌شود. دیروز هم در جیرفت سخنرانی کوتاهی در جمع شماری از مسئولان داشتم و درباره روند رو به افزایش کودکانی که به خاطر فقر یا به خاطر کار و مسائل خانوادگی از تحصیل باز می‌مانند هشدار دادم. در این منطقه بیش از 6 هزار کودک از تحصیل بازمانده‌اند. این نسبت درباره دختران بسیار نگران‌کننده است و نوید بخش آینده خوبی نیست.

برای این‌که بدانیم افزایش جمعیت کودکان بازمانده از تحصیل چه نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند، به تحقیقات اقتصاددانان مراجعه می‌کنیم.
جیمز هکمن که برنده جایزه نوبل اقتصاد است در تحقیقات خود بر این موضوع تأکید دارد که آموزش، به ویژه در سنین پایین، یکی از موثرترین ابزارها برای ایجاد فرصت‌های برابر و کاهش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی است.
هکمن معتقد است سرمایه‌گذاری در سنین پایین خیلی برای کودکان و همچنین برای آینده یک کشور مهم است.

هکمن بر اهمیت سرمایه‌گذاری در دوران اولیه زندگی تاکید دارد. به گفته او، تلاش‌های آموزشی در سال‌های اولیه زندگی بازدهی بالاتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های آموزشی در سنین بالاتر دارد. این موضوع به خصوص برای کودکان از خانواده‌های فقیر که ممکن است دسترسی کمتری به منابع آموزشی داشته باشند، حیاتی است.
آقای هکمن نشان داده که آموزش نه تنها به توسعه مهارت‌های شناختی (سخت) مانند ریاضی و خواندن کمک می‌کند، بلکه مهارت‌های نرم مانند خودکنترلی، پشتکار، و همکاری نیز به همان اندازه مهم هستند. برای دانش‌آموزان فقیر، این مهارت‌ها می‌تواند به طور قابل توجهی شانس موفقیت در آینده را افزایش دهد.

از نظر هکمن، آموزش با کیفیت و دسترسی عادلانه به آن می‌تواند نقش مهمی در کاهش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی داشته باشد. با تحصیل، دانش‌آموزان فقیر می‌توانند از چرخه فقر خارج شوند، فرصت‌های شغلی بهتری به دست آورند و به بهبود وضعیت اقتصادی خانواده‌هایشان کمک کنند.
سرمایه‌گذاری در آموزش برای کودکان فقیر نه تنها به نفع خود آن‌ها بلکه به نفع جامعه است. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به کاهش هزینه‌های اجتماعی مانند جرم و جنایت، بهبود سلامت عمومی و افزایش بهره‌وری اقتصادی منجر شود.

در حال حاضر نرخ فقر بر اساس آمارهای رسمی، به بالای 30 درصد جمعیت ایران رسیده است. یعنی در حال حاضر از هر سه نفر ایرانی، یک نفر زیر خط فقر مطلق قرار دارد.
تداوم روند فقیر شدن جامعه ایران باعث آسیب زدن به خانواده‌های زیادی شده است. خیلی از خانواده‌ها در طول چند دهه گذشته موفق به خروج از تله فقر نشده‌اند. به عبارتی، فقر در این خانواده‌ها موروثی شده است.
کودکانی که به خاطر فقر خانوادگی نتوانند تحصیل کنند، احتمالا برای همیشه فقیر می‌مانند.
آیا نظام حکمرانی که در ابتدای انقلاب نهضت سوادآموزی راه انداخت می‌تواند بپذیرد که از هر 22 کودک این سرزمین، یک کودک برای همیشه محکوم به فقر باشد؟


☑️ محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Feb, 13:27


⭕️بی‌توسعه بی‌صنعت
چرا روند تحولات عملکرد صنعت ایران نامطلوب است و در ادامه به‌ کجا خواهد رسید؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Feb, 11:06


⭕️راز مانایی تحریم‌ها
گفت‌وگو با علی چشمی درباره سرنوشت کاسبان تحریم

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

در اقتصاد سیاسی به همه افراد و گروه‌هایی که از یک سیاست یا یک رویه سود می‌برند، ذی‌نفع می‌گویند. این گروه‌ها یا این افراد همه‌جا حضور دارند و به‌راحتی اجازه نمی‌دهند سیاستی جایگزین سیاست دیگری شود و منافع ناشی از آن به جیب افراد دیگری واریز شود. بنابراین با سیاستمداران لابی می‌کنند و اگر به نتیجه نرسند، از ابزارهایی که در اختیار دارند استفاده می‌کنند، مثلاً نظام حکمرانی را از عواقب تغییر سیاست می‌ترسانند یا میان مردم رعب و وحشت ایجاد می‌کنند یا حتی گروه‌هایی را برای مخالفت با آن سیاست به اعتصاب و شورش تشویق می‌کنند و خلاصه همه کار می‌کنند تا سیاست‌های اصلاحی هرگز اجرا نشود.

شکل‌گیری گروه‌های ذی‌نفع در یک جامعه وابسته به کارکرد نظام حکمرانی و دستگاه سیاست‌گذاری آن است. اقتصاددانان می‌گویند سیاست‌گذاری نادرست، بستر مستعدی برای ایجاد و رشد گروه‌های ذی‌نفع فراهم می‌آورد و پس از آن این گروه‌ها هستند که مانع تغییر در این سیاست‌ها می‌شوند. به‌طور مشخص می‌توان به تحریم‌های اقتصادی اشاره کرد که موجب ایجاد امتیازهای خاص و شکل‌گیری گروه‌های منافع خاص شده است.

در این گفت‌وگو علی چشمی، اقتصاددان و استاد دانشگاه فردوسی سازوکار شکل‌گیری رانت‌های اطراف تحریم‌های اقتصادی را توضیح می‌دهد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Jan, 17:07


⭕️فردریک میشکین

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Jan, 11:47


⭕️اقتصاد ترامپی
اقتصاد جهان با دست‌فرمان ترامپ به کدام‌سو می‌رود؟

✍️معین حیدریه / نویسنده نشریه

انتخاب مجدد دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا، همان‌گونه که در دوره اول ریاست‌جمهوری وی مشاهده شد، با پیامدهای گسترده اقتصادی و اجتماعی در سطح داخلی و بین‌المللی همراه خواهد بود. سیاست‌های اقتصادی او که بر اصل «اول آمریکا» استوار هستند، بر کاهش مالیات‌ها، مقررات‌زدایی و حمایت از تولید داخلی تمرکز دارند. این رویکردها، اگرچه در کوتاه‌مدت به رشد برخی صنایع مانند انرژی‌های فسیلی و دفاعی کمک می‌کنند، اما پیامدهای بلندمدتی نظیر افزایش کسری بودجه، تشدید نابرابری اقتصادی و اختلال در زنجیره‌های تامین جهانی را نیز به همراه خواهند داشت.

در سطح داخلی، سیاست‌های ترامپ احتمالاً صنایع خاصی را به‌شدت تقویت خواهند کرد. برای مثال، انرژی‌های فسیلی و صنایع دفاعی همچنان از حمایت‌های مستقیم او بهره خواهند برد. اما صنایع دیگر، نظیر انرژی‌های تجدیدپذیر، خودروسازی و محصولات مصرفی، ممکن است تحت تاثیر سیاست‌های تعرفه‌ای و کاهش حمایت‌های دولتی با چالش‌های جدی مواجه شوند. این تغییرات می‌توانند تاثیرات منفی بر محیط ‌زیست، رقابت‌پذیری صنایع داخلی و قدرت خرید مصرف‌کنندگان داشته باشند.

در سطح بین‌المللی، سیاست‌های ترامپ به احتمال زیاد باعث افزایش تنش‌های تجاری و ژئوپولیتیک خواهند شد. بازگشت به جنگ تجاری با چین و تاکید بر کاهش وابستگی به واردات می‌تواند زنجیره‌های تامین جهانی را مختل کرده و بر اقتصادهای نوظهور فشار وارد کند. همچنین، خروج از توافق‌های بین‌المللی نظیر توافق پاریس ممکن است همکاری‌های جهانی را تضعیف کند. این تغییرات نه‌تنها ساختارهای اقتصادی موجود را به چالش می‌کشند، بلکه به تشدید رقابت بین اقتصادهای بزرگ منجر خواهند شد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Jan, 09:07


⭕️بزرگ‌شده‌ها و کوچک‌مانده‌ها
کدام صنایع در دو دهه گذشته کوچک شدند و کدام صنایع بزرگ شدند؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Jan, 07:19


⭕️اقتصاد مدرن و بحران باروری
تغییرات اقتصادی و اجتماعی سریع، چگونه روی نرخ باروری اثر می‌گذارند؟

✍️حامد وحیدی / نویسنده نشریه

کاهش نرخ باروری در سطح جهانی به یکی از مسائل مهم اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است. این تغییرات نه‌تنها به علت افزایش دسترسی به وسایل پیشگیری از بارداری یا محدودیت‌های قانونی است، بلکه ناشی از تغییرات اقتصادی و اجتماعی عمیقی است که سرعت و ماهیت آن باعث شده تا باورها، سنت‌ها و هنجارهای اجتماعی اولیه فرصت تطبیق با وضعیت جدید را پیدا نکنند. همین فشار به روابط نسلی و نقش‌های جنسیتی منجر شده و به کاهش سریع نرخ باروری در بسیاری از جوامع منتهی شده است.

الگوهای اقتصادی نشان می‌دهند که در دوره‌های تغییرات سریع اقتصادی و اجتماعی، تمایل مردان به باروری بیشتر از تمایل زنان است. این تفاوت هنگامی که تغییرات به آرامی رخ دهد کاهش می‌یابد. زنان معمولاً به دلیل فشارهای نقش‌های خانوادگی، مسئولیت‌های مربوط به تربیت فرزندان و آسیب‌های اقتصادی احتمالی ناشی از جدایی، مقاومت می‌کنند. اگر مردان و پدران تعهد جدیدی برای تامین وقت و منابع لازم داشته باشند، این تفاوت به مرور زمان از بین می‌رود. تجربه کشورهای اسکاندیناوی نشان می‌دهد که تبدیل تعهدات اجتماعی و اقتصادی به الگوهای دارای توزیع منصفانه‌تر نقش‌های خانوادگی می‌تواند نرخ باروری را در سطوح موزون حفظ کند.

در این کشورها، نظام تامین اجتماعی فراتر از خدمات دولتی بوده و به بخشی از فرهنگ اجتماعی تبدیل شده است. به عبارت دیگر، همبستگی اجتماعی و ارزش‌های فرهنگی در کنار حمایت‌های اقتصادی، تعهدات خانوادگی را میان زنان و مردان متعادل‌تر کرده است. نتیجه این سیاست‌ها و ساختارها، کاهش فشار بر زنان در تربیت فرزندان و انجام وظایف خانگی بوده و به مشارکت بیشتر مردان در امور خانوادگی منجر شده است. این تعادل نقش‌ها در نهایت به حفظ نرخ باروری نزدیک به سطوح پایدار کمک کرده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Jan, 14:02


⭕️آینده جهان
گزارش آینده مشاغل 2025 چه تصـویری از آینده کسـب‌وکارها دارد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Jan, 10:44


⭕️تهدید خانواده ایرانی
این روزها خانواده‌های ایرانی با چه مشکلاتی مواجه هستند؟

✍️فائزه مومنی / نویسنده نشریه

خانواده‌های ایرانی در سال‌های اخیر با چالش‌هایی روبه‌رو بوده‌اند که از مسائل روزمره فراتر رفته و به بحران‌های پایدار تبدیل شده‌اند. این مشکلات که ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی هستند، از تورم و بیکاری تا مهاجرت گسترده نخبگان و پزشکان و حتی کاهش امید به زندگی، را شامل می‌شوند و بر همه ابعاد جامعه تاثیر گذاشته‌اند.

ایران در سال‌های اخیر یکی از بالاترین نرخ‌های تورم را در جهان تجربه کرده است. طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۴۵ درصد رسیده، که تاثیر مستقیم بر قیمت کالاهای اساسی داشته است. قیمت اقلام ضروری مانند نان، گوشت، لبنیات و برنج به‌شدت افزایش یافته و قدرت خرید خانوارهای شهری و روستایی کاهش یافته است. در سال ۱۳۹۷ قیمت هر کیلو گوشت قرمز حدود ۷۰ هزار تومان بود، اما در سال 1403 این رقم به بیش از 800 هزار تومان رسید. بسیاری از خانواده‌ها مجبور شده‌اند مصرف اقلام ضروری مانند پروتئین و لبنیات را کاهش دهند. گزارش‌ها نشان می‌دهند که بیش از ۴۰ درصد خانواده‌ها به‌طور روزافزون به زیر خط فقر کشیده شده‌اند.

بر اساس آمار، در حال حاضر بیش از نیمی از خانوارهای شهری و روستایی زیر خط فقر زندگی می‌کنند. این بدان معناست که بسیاری از خانواده‌ها قادر به تامین هزینه‌های اولیه زندگی خود نیستند، چه رسد به هزینه‌های تحصیل، درمان یا حتی اجاره مسکن. نرخ فقر مطلق در ایران به یکی از بالاترین سطوح خود در دهه گذشته رسیده است. تحریم‌ها و کاهش فعالیت‌های اقتصادی به تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی منجر شده است. این امر نرخ بیکاری را به‌ویژه در میان جوانان افزایش داده است. طبق آمار رسمی، نرخ بیکاری در میان جوانان به حدود ۲۷ درصد رسیده که یکی از بالاترین نرخ‌های منطقه محسوب می‌شود.

تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی، به‌ویژه تحریم‌های ایالات‌متحده، به کاهش درآمدهای نفتی ایران منجر شده است. از دست رفتن منابع ارزی باعث شده است که دولت قادر به واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی نباشد. علاوه بر این، محدودیت‌های بانکی، تجارت بین‌المللی ایران را به‌شدت محدود کرده است. همزمان تحریم‌ها باعث کاهش امنیت سرمایه‌گذاری و خروج سرمایه از کشور شده‌اند. این امر به کاهش رشد اقتصاد و افزایش نرخ بیکاری انجامیده است. نرخ دلار در بازار آزاد از حدود ۱۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به بیش از 80 هزار تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده است. این افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیمی بر قیمت کالاها و خدمات داشته و هزینه واردات را به‌شدت افزایش داده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Jan, 07:07


⭕️توافق‌نامه جامع راهبردی ایران و روسیه

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Jan, 15:09


بحران آب و برق

مریم رحیمی در گفت‌وگو با احمد دوست‌حسینی، قائم‌مقام پیشین وزیر صنعت، معدن و تجارت ، چالش‌های صنایع در تامین آب و برق را بررسی کرده است.

🔹ناپایداری الزامات تولید همچون آب، برق و گاز که همگی زیرساخت‌های تولیدی محسوب می‌شوند، به رکود و انقباض رشته‌فعالیت‌های صنعتی منجر شده است.

🔹صنایع نه‌تنها در شش‌ماهه گرم سال با محدودیت در اغلب زیرساخت‌ها مواجه بودند و امکانات لازم را برای تولید نداشتند بلکه از پاییز امسال، با فصل جدیدی از محدودیت‌های صنعتی در بخش زیرساخت‌ها هم مواجه شدند.

🔹محدودیتی که تا پیش از این سابقه نداشت و منجر شد فعالان اقتصادی در زمستان خشک سال جاری، نگران اولین نشانه‌های گرم شدن هوا شوند.

🔻دوست حسینی:
🔹بدون شک وضعیت صنایع در شرایط کمبود آب و برق در تابستان سال آینده دشوار است. وضع صنعت نسبت به مسئله آب و برق کاملاً متفاوت است.

🔹مسئله برق را می‌توان به‌عنوان یک مشکل صنعتی به‌طور مستقل مورد توجه قرار داد و نسبت به رفع آن برنامه‌ریزی کرد؛ ولی چالش آب یک مسئله فراصنعتی و یک بحران سرزمینی است که لازم بود از مدت‌ها قبل مورد توجه مسئولان کشور قرار می‌گرفت و به هشدارها و اعلام خطرهای صاحب‌نظران در این زمینه بی‌اعتنایی نمی‌شد.

🔹در مورد برق غفلتی که صورت گرفته و خسارت‌هایی که وارد شده و می‌شود قابل جبران نیست. با این حال، فرآیند زیانبار آن توقف‌بردار و برگشت‌پذیر است.

🔹البته در مورد آب اصلاً چنین نیست و باید گفت که متاسفانه فرآیند برگشت‌ناپذیری طی شده و در جریان است. بخشی از این وضعیت فاجعه‌بار، ناشی از خشکسالی‌های پیاپی و خارج از اراده و کنترل سیاست‌گذار بوده ولی می‌توانسته با تدبیر از پیامدهای منفی آن تا حدود زیادی کاسته شود؛ ولی بخش دیگری از آن ناشی از سیاست‌های اشتباه یا بهتر بگوییم سوءحکمرانی منابع طبیعی بوده است.

🔹در زمینه منابع طبیعی تجدیدناپذیر، نقش حاکمیت باید حکمرانی محدودکننده باشد نه دست‌ودلبازانه. شواهد نشان می‌دهد که حکمرانی منابع طبیعی تجدیدناپذیر در کشور ما چنین نبوده؛ بلکه در مواردی با گشاده‌دستی در مجوزهای برداشت همراه بوده است.

🔹به جای اینکه بر صادرات محصولات کشاورزی و صنعتی آب‌بر و متکی به منابع طبیعی تجدیدناپذیر، عوارض و مالیات بسته شود برعکس عمل شده و برای آنها اعتبار و جایزه صادراتی در نظر گرفته شده است و دست‌اندرکاران آن بعضاً به‌عنوان صادرکننده نمونه مورد تشویق قرار گرفته‌اند!

🔹آن‌گونه که متخصصان امر به کرات گفته‌اند، برداشت آب در اقلیمی چون فلات ایران، باید محدود به کمتر از ۴۰ درصد آب‌های تجدیدپذیر باشد؛ اما متاسفانه عملکرد به بیش از ۱۰۰ درصد رسیده و این مازاد مصرف، سفره‌های آب‌های زیرزمینی محدود کشور را به تحلیل برده و به نابودی کشانده است.

🔹به خاطر دارم در یزد و در وسط کویر، آب مصرفی خانواده ما و خانواده‌هایی از چاه آبی که در منزل حفر شده بود تامین می‌شد.

🔹 این چاه‌ها به «چاه چهل گز» معروف بود. چاه‌هایی که عمق آنها حدود ۴۰ متر بود. حالا ببینید ژرفای چاه‌های آب در یزد و کرمان و امثال آن به کجا رسیده است؟ چند ده متر کجا و چند صد متر کجا؟ و به کدام ناکجاآباد خواهد انجامید؟ مصیبت آب تمامی ندارد.

🔹در مورد برق باید توضیح دهیم که سهم انرژی برق خریداری‌شده مشترکان صنعتی حدود ۳۶ درصد کل فروش برق شبکه و مجموع تقاضای توان برق مشترکان صنعتی در حال حاضر در ساعات اوج مصرف، حدود ۲۰ هزار مگاوات است.

🔹به این ترتیب، سهم صنایع هم در مصرف کل و هم در تقاضای ساعات اوج مصرف زیاد و تعیین‌کننده است.

🔹کسری تولید برق در کشور ما، عمدتاً از دو مجرا ناشی می‌شود، یکی به دلیل کمبود ظرفیت نیروگاهی است و دیگری، و شاید بیشتر، به دلیل کسری در تامین حامل‌های اولیه انرژی (گاز و سوخت مایع) است.

🔹مشکل تنها تولید نیروگاهی برق نیست بلکه مشکل اساسی‌تر، ناترازی در زنجیره تامین انرژی است و تمرکز بر برق به تنهایی مشکل را حل نمی‌کند.

🔹تامین گاز و سوخت مایع نیز نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان در بخش‌های استخراج، پالایش و انتقال گاز و نفت است.

🔹 احداث نیروگاه‌های خورشیدی می‌تواند و لازم است که بخشی از کسری در زنجیره تامین حامل‌های اولیه و ثانویه انرژی را به خوبی جبران کند.

🔹برخی از افراد و حتی کارشناسان معتقدند که ما انرژی زیادی در کشور داریم و اگر به صنایع از این طریق مزیت رقابتی دهیم، کار اشتباهی نکرده‌ایم. این‌گونه گفته‌ها، شگفت‌انگیز و حتی بهت‌آور است. به نظرم بیشتر این صداها از گلوی رانت‌برها و رانت‌جوها برمی‌آید تا با توجیهی شبه‌علمی و بی‌پایه خواست و منافع گروهی خود را به کرسی بنشانند و عموم مردم را زیان‌ده کنند.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۸

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Jan, 12:47


⭕️سود پت
چرا اقتصاد پت‌شاپ در ایران رونق گرفت؟

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه

بازارهای زیادی به دور از علایق و منویات سیاستمداران شکل گرفته که برخی از آنها با وجود بی‌علاقگی ساختار سیاسی، روی زمین فعالیت می‌کنند و رونق زیادی هم دارند اما برخی به خاطر ممنوعیت‌های مذهبی و قانونی به زیر زمین هدایت شده‌اند. بازار «پت‌شاپ» یکی از بازارهای مهم است که در سال‌های گذشته رونق زیادی پیدا کرده و گردش مالی قابل توجهی دارد. این در حالی است که نظام حکمرانی، داشتن حیوانات خانگی را به هیچ عنوان تشویق نمی‌کند و هیچ علاقه‌ای هم به ترویج این فرهنگ ندارد و حدوداً از 10 سال گذشته نیز سیاست‌های بازدارنده زیادی به منظور ممانعت از حضور حیوانات خانگی اعمال کرده است.

با این همه و با وجود همه این عوامل بازدارنده، طولی نکشید تا در سال 1401 پیام محبی، رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران اعلام کرد که از هر 10 ایرانی، یک نفر حیوان خانگی دارد و چیزی بین شش تا هشت میلیون حیوان خانگی از نوع سگ و گربه در کشور وجود دارد. تازه این در حالی است که پرندگان زینتی و ماهی‌های آکواریومی را در این آمار قید نکنیم.

این پرونده که در نگاشتن آن از نتایج بررسی‌های دنیل میلز، استاد پزشکی رفتاری دامپزشکی در دانشگاه لینکلن وام گرفته‌ایم، تلاش دارد که در وهله اول توضیح دهد که چرا با وجود تبلیغات پرفشار علیه داشتن حیوان خانگی، شمار زیادی از ایرانیان به این مقوله علاقه‌مند شدند و ریشه‌های اجتماعی تشدید علاقه افراد به داشتن حیوان خانگی چیست؟ در ادامه نیز تلاش می‌کنیم بررسی کنیم که چرا صنعت زیرزمینی پت‌شاپ در ایران سودده است؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Jan, 09:07


⭕️بال‌های تجارت جهانی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Jan, 07:31


⭕️جهان جدید
پیش‌بینی آینده روابط ایران و آمریکا در میزگرد موسی غنی‌نژاد و فریدون خاوند

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

اندکی پیش از آنکه دونالد ترامپ به کاخ سفید برگردد ایران مذاکرات هسته‌ای را با اروپا از سر گرفت و در آستانه تحلیف رئیس‌جمهوری آمریکا، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران به یک شبکه تلویزیونی آمریکا گفت که ایران آماده مذاکرات است. رفتار پیش‌دستانه ایران برای ازسرگیری مذاکرات با آمریکا در شرایطی است که پیش از این ترامپ مقابل دوربین‌های تلویزیون برجام را بی‌اعتبار خواند و از معاهده سال ۲۰۱۵ خارج شد.

حالا اما شرایط بسیار متفاوت است و جهان درگیر دو جنگ بزرگ روسیه و اوکراین و اسرائیل و غزه است، دولت‌هایی به‌سرعت برق و باد در منطقه سقوط کرده‌اند و آمریکا کانادا را یکی از ایالت‌های خود می‌خواند و چشمش به دنبال جزیره مهم گرینلند است. اتحادیه اروپا با آمریکا دچار اختلافات متعدد شده و تهدید چین برای تایوان جدی‌تر از همیشه است. از آن‌سو کره شمالی با پرتاب آزمایشی موشک‌های جدید به استقبال ترامپ رفته است. در این میان اعلام آمادگی ایران برای مذاکرات هسته‌ای در شرایطی است که تصور می‌شد ایران در شرایط فشار حداکثری به غنی‌سازی بیشتر اورانیوم روی بیاورد.

به عقیده تحلیلگران، در مجموع ایران و آمریکا به صورت کلی سه حالت در مواجهه با هم داشته‌اند: حالت اول به تقابل شباهت دارد؛ حالت دوم حفظ وضع موجود بوده و حالت سوم نیز تعامل است. به عقیده ناظران، در دولت قبل ترامپ، دو کشور به سمت تقابل نرفتند و حتی مقدمات مذاکرات جدید هم فراهم شد اما استراتژی ترامپ تا مقطع خروج از برجام از بین بردن وضع موجود بود تا شرایط را بی‌اعتبار و بی‌ثبات کند. بعد خروج آمریکا از برجام که با همین هدف انجام شده بود، ایران به این نتیجه رسید که تعامل را در پیش گیرد. ترامپ اما وضع موجود را به هم زد و ترجیح ایران هم حفظ آن بود. در واقع ما می‌دانستیم تقابل مطلوب نیست و تعامل هم نمی‌توان کرد، پس تصمیم گرفتیم وضع موجود را ادامه دهیم.

اکنون اما چشم‌انداز سیاست خارجی ایران مبهم‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. کسی نمی‌داند آینده چه می‌شود اما جامعه ایران امیدوار به مذاکره و رفع تحریم‌هاست. این میزگرد در آستانه سفر مسعود پزشکیان به مسکو برگزار شده و ما هنوز نمی‌دانیم آقای پزشکیان از دیدار با ولادیمیر پوتین چه هدفی را دنبال می‌کند. در این میزگرد، موسی غنی‌نژاد و فریدون خاوند دو اقتصاددان سرشناس به تحلیل سناریوهای مختلف رابطه ایران و آمریکا و نتایج آن بر اقتصاد کشور پرداختند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Jan, 13:21


⭕️آینده بازار کار ۲۰۳۰؛ مشاغل در مسیر تحول و تغییر مهارت‌ها

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Jan, 11:00


⭕️تفوق نگاه امنیتی به توسعه
گفت‌وگو با پویا جبل‌عاملی درباره مصائب مرزنشین بودن

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

مسعود پزشکیان در جریان سفر به شهرستان زابل از روستای کلوخی بازدید کرد. او سال‌ها پیش دوران خدمت سربازی خود را در این روستا سپری کرده بود. آقای پزشکیان در حالی که به‌شدت متاثر شده بود گفت: «برای من به‌عنوان یک ایرانی و مسئول کشور، پذیرش وضعیت زابل و سیستان و بلوچستان قابل قبول نیست.

این وضعیت، به هر شکلی که شده، باید اصلاح شود.» آنچه آقای پزشکیان مطرح کرد، یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اقتصاددانان است. اینکه مناطق مرزی و مناطق محروم با چه سیاست‌هایی می‌توانند از دام توسعه‌نیافتگی نجات پیدا کنند. اقتصاددانان معتقدند یکی از دلایلی که باعث دور ماندن استان‌های مرزی از فرآیند توسعه می‌شود این است که دولت‌ها مسیر تجارت آزاد را می‌بندند. مردم سیستان و بلوچستان اهل تجارت هستند اما به دلایل زیاد در حال حاضر با محدودیت‌های تجاری مواجهند.

پویا جبل‌عاملی می‌گوید اگر دولت می‌خواهد مناطق مرزنشین در مسیر توسعه قرار گیرند، باید تجارت را آزاد بگذارد. ایران با 15 کشور مرز مشترک دارد و شبکه گسترده‌ای از مبادلات میان تجار خرده‌پای ایرانی و تجار کشورهای همسایه در جریان است اما هرچه زمان گذشته، تجارت آزاد محدودتر شده و قاچاق رونق بیشتری یافته است. سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد در این زمینه بیشتر توضیح می‌دهد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Jan, 13:58


زوال نهاد خانواده ایرانی

فائزه مومنی در گزارشی که با مشورت دکتر مریم زارعیان، جامعه‌شناس و پژوهشگر، نوشته به بررسی ابعاد مشکلات خانواده‌های ایرانی پرداخته است.

🔹خانواده‌های ایرانی در سال‌های اخیر با چالش‌هایی روبه‌رو بوده‌اند که از مسائل روزمره فراتر رفته و به بحران‌های پایدار تبدیل شده‌اند.

🔹 این مشکلات که ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی هستند، از تورم و بیکاری تا مهاجرت گسترده نخبگان و پزشکان و حتی کاهش امید به زندگی، را شامل می‌شوند و بر همه ابعاد جامعه تاثیر گذاشته‌اند.

🔹ایران در سال‌های اخیر یکی از بالاترین نرخ‌های تورم را در جهان تجربه کرده است.

🔹طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه در سال ۱۴۰۳ به بیش از ۴۵ درصد رسیده، که تاثیر مستقیم بر قیمت کالاهای اساسی داشته است.

🔹قیمت اقلام ضروری مانند نان، گوشت، لبنیات و برنج به‌شدت افزایشی بوده و قدرت خرید خانوارهای شهری و روستایی کاهش یافته است.

🔹در سال ۱۳۹۷ قیمت هر کیلو گوشت قرمز حدود ۷۰ هزار تومان بود، اما در سال ۱۴۰۳ این رقم به بیش از ۸۰۰ هزار تومان رسید.

🔹بسیاری از خانواده‌ها مجبور شده‌اند مصرف اقلام ضروری مانند پروتئین و لبنیات را کاهش دهند. گزارش‌ها نشان می‌دهند که بیش از ۴۰ درصد خانواده‌ها به‌طور روزافزون به زیر خط فقر کشیده شده‌اند.

🔹بر اساس آمار، در حال حاضر بیش از نیمی از خانوارهای شهری و روستایی زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

🔹این بدان معناست که بسیاری از خانواده‌ها قادر به تامین هزینه‌های اولیه زندگی خود نیستند، چه رسد به هزینه‌های تحصیل، درمان یا حتی اجاره مسکن.

🔹نرخ فقر مطلق در ایران به یکی از بالاترین سطوح خود در دهه گذشته رسیده است. تحریم‌ها و کاهش فعالیت‌های اقتصادی به تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی منجر شده است.

🔹نرخ بیکاری به‌ویژه در میان جوانان افزایش یافته است. طبق آمار رسمی، نرخ بیکاری در میان جوانان به حدود ۲۷ درصد رسیده که یکی از بالاترین نرخ‌های منطقه محسوب می‌شود.

🔹تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی، به‌ویژه تحریم‌های ایالات‌متحده، به کاهش درآمدهای نفتی ایران منجر شده است.

🔹از دست رفتن منابع ارزی باعث شده است که دولت قادر به واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی نباشد.

🔹علاوه بر این، محدودیت‌های بانکی، تجارت بین‌المللی ایران را به‌شدت محدود کرده است.

🔹همزمان تحریم‌ها باعث کاهش امنیت سرمایه‌گذاری و خروج سرمایه از کشور شده‌اند.

🔹این امر به کاهش رشد اقتصاد و افزایش نرخ بیکاری انجامیده است.

🔹نرخ دلار در بازار آزاد از حدود ۱۰ هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به بیش از ۸۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده است.

🔹این افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیمی بر قیمت کالاها و خدمات داشته و هزینه واردات را به‌شدت افزایش داده است.

🔹همچنین طبق گزارش‌های منتشرشده از سوی سازمان ملل متحد، ایران در میان ۱۰ کشور اول جهان از نظر مهاجرت نخبگان قرار دارد.

🔹دلایل اصلی این مهاجرت شامل مشکلات اقتصادی، نبود امنیت شغلی و نبود آزادی‌های اجتماعی است.

🔹تنها طی چهار سال گذشته بیش از ۲۶ هزار پزشک و کادر درمان کشور را ترک کرده‌اند.

🔹این خروج گسترده نیروی متخصص، نظام سلامت کشور را به‌شدت تحت فشار قرار داده است.

🔹هزینه‌های سنگین برگزاری مراسم عروسی و تامین مسکن باعث شده است که بسیاری از جوانان از ازدواج منصرف شوند.

🔹در مقابل، نرخ طلاق در حال افزایش است. در سال ۱۴۰۲، از هر سه ازدواج، یک مورد به طلاق ختم شده است.

🔹همچنین آمارهای سازمان ثبت‌احوال نشان می‌دهد میزان موالید در دهه ۹۰، از سال ۱۳۹۶ سیر نزولی داشته، به‌طوری‌ که از آن تاریخ تا آذرماه ۱۴۰۲، هر سال حدود ۱۱۰هزار نفر از تعداد نوزادان  کم شده است.

🔹فشارهای اقتصادی و اجتماعی به افزایش اختلالات روانی در جامعه منجر شده است. طبق آمار وزارت بهداشت، بیش از ۳۰ درصد جمعیت ایران به نوعی از اختلالات روانی رنج می‌برند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۶

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Jan, 10:55


⭕️آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا؛کابوسی برای طبیعت، تنوع زیستی و محیط زیست

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Jan, 09:02


⭕️کوچک‌ها و بزرگ‌ها
تحولات دو دهه گذشته کدام صنایع را بزرگ و کدام صنایع را کوچک کرده است؟

✍️صدف صمیمی / نویسنده نشریه

در دو دهه گذشته تحولات زیادی در صنعت ایران رخ داده و به‌طور مشخص جای کوچک‌ها و بزرگ‌ها تغییر کرده است. همین‌طور فعالیت‌هایی که قبل از سال 1380 سودآور بودند، بعد از این دوره جای خود را به رشته‌فعالیت‌های دیگری دادند. بر اساس یافته‌های امینه محمودزاده در مطالعه «چالش‌های صنعتی شدن ایران» طی 20 سال گذشته، تحولاتی بسیار بزرگ در ساختار رشته‌فعالیتی صنعت ایران اتفاق افتاده که خود را در تغییرات اندازه نسبی رشته‌فعالیت‌های صنعتی منعکس کرده است.

به این معنی که گروهی از فعالیت‌های صنعتی از جمله «تولید کک و فرآورده‌های حاصل از پالایش نفت»، «تولید مواد شیمیایی و فرآورده‌های شیمیایی» و «تولید فلزات پایه و تولید فرآورده‌های غذایی» به‌شدت بزرگ شده‌اند. مطالعه مورد اشاره نشان می‌دهد؛ بنگاه‌های بزرگ‌شده، در سال پایانی بررسی یعنی ۱۴۰۰، ۶۳ درصد ارزش‌ افزوده و ۳۷ درصد اشتغال کارگاه‌های صنعتی را ایجاد کرده‌اند. این در حالی است که سهم اولیه این سه رشته‌فعالیت از ارزش‌ افزوده، ۴۰ درصد (حدود ۶۰ درصد مقدار کنونی) بوده است. وزن زیاد این رشته‌فعالیت‌ها باعث می‌شود تغییرات آنها علاوه بر بخش ساخت، بر ارقام اقتصاد کلان هم موثر باشد و حتی نوسانات حاکم بر سایر رشته‌فعالیت‌ها را نیز بپوشاند.

در نقطه مقابل، بنگاه‌های فعال در حوزه منسوجات، صنایع معدنی غیرفلزی و رشته‌فعالیت‌های مرتبط با تجهیزات و وسایل نقلیه کوچک شده‌اند. در سال ۱۴۰۰ این رشته‌فعالیت‌ها ۲۶ درصد از ارزش‌ افزوده و ۴۵ درصد از اشتغال کارگاه‌های صنعتی را ایجاد کرده‌اند. مجموع وزن ارزش‌ افزوده و اشتغال این رشته‌فعالیت‌ها در سال ۱۳۸۱ به ترتیب بیش از ۴۹ و ۵۹ درصد بوده است. در حالی که سهم آنها از ارزش‌ افزوده تقریباً نصف شده، سهمشان از اشتغال افزایش یافته است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Jan, 07:14


⭕️بازگشت ترامپ

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Jan, 13:30


⭕️برق ناترازی
در ششمین نشست «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» چه گذشت؟

✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه

ناترازی انرژی در ایران اکنون به یک بحران جدی تبدیل شده است. چرا که ناتوانی در تامین گاز و خاموشی صنایع و منازل مردم از یک طرف و استفاده از سوخت‌های آلاینده و آلودگی شدید هوا از طرف دیگر بر بحران مدیریت انرژی در ایران افزوده است. از سویی برآوردهای اقتصادی نشان می‌دهد توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر، به‌خصوص انرژی خورشیدی در دنیا و کاهش هزینه‌ها در این زمینه گزینه جایگزینی برای عبور ایران از این بحران جدی است. به همین منظور ششمین نشست «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» به مسئله ناترازی انرژی و رفتن به سمت تولید انرژی از خورشید اختصاص پیدا کرد.

ششمین نشست «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» روز یکشنبه گذشته در مجموعه دنیای اقتصاد برگزار شد. در این نشست دکتر حسین عبده‌تبریزی، اقتصاددان و استاد دانشگاه، ضمن مرور ریشه ناترازی‌ها در اقتصاد ایران، پیشنهادی برای تولید و اختصاص حداقل ۳۰ هزار مگاوات برق خورشیدی به صنایع بزرگ طی سه سال ارائه کرد.

در این نشست محمد ملاکی، محمدعلی وحدتی، محسن طرزطلب (رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق)، سعید منصورافشار (مدیرعامل هوراند)، محمد بهرامی (نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس)، موسی غنی‌نژاد، پرویز خسروشاهی، مسعود نیلی، محمدمهدی بهکیش، فرهاد نیلی، محمد مروتی (استاد دانشگاه خاتم)، احمد داودی (رئیس اسبق امور انرژی سازمان برنامه و بودجه)، حسن منتظر تربتی (مدیرعامل پیشین شرکت ملی گاز ایران)، ولی‌الله افخمی (رئیس پیشین سازمان توسعه تجارت)، مهدی حیدری (استاد دانشگاه خاتم)، نوید رئیسی، عباس عبدی، علیرضا بختیاری، حسن نمکدوست‌تهرانی، محمود صدری، فرهت فردنیا، مهرداد سپهوند، پویا جبل‌عاملی، فرید قدیری، جواد حیدریان و محمد طاهری حضور داشتند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Jan, 11:51


⭕️22 اقتصاددان برتر جهان در آغاز سال
2025

هفته‌نامه تجارت فردا در سال‌های گذشته با 10 نفر از این اقتصاددانان گفت‌وگوی اختصاصی داشته است.
محمد هاشم‌پسران، اقتصاددان سرشناس ایرانی در این فهرست در جایگاه یازدهم قرار دارد.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Jan, 08:54


⭕️امید به آینده
واکاوی مذاکرات ایران و غرب در گفت‌وگو با سینا عضدی

✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه

یک ماه بعد از دور نخست مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی، دور جدیدی از مذاکرات تهران و سه پایتخت اروپایی در تاریخ ۲۴ دی‌ماه در ژنو سوئیس برگزار خواهد شد. کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، تاریخ برگزاری این دور از گفت‌وگوها را اعلام کرد. همزمان با این گفت‌وگوها، ایران برای مذاکره با آمریکا نیز اعلام آمادگی کرده است.

در همین رابطه سینا عضدی، مدرس روابط بین‌الملل در دانشگاه جرج واشنگتن، معتقد است که عدم مذاکره مستقیم با آمریکا باعث اخلال در روند مذاکرات شده و این مذاکرات را طولانی‌تر می‌کند. تجربه برجام به خوبی نشان داد که کشورهای اروپایی بدون موافقت آمریکا نمی‌توانند برجام را اجرا کنند. شرکت‌ها و کمپانی‌های اروپایی طبق فرمان دولت‌های متبوع خود عمل نمی‌کنند، درواقع آنها نمی‌خواهند تجارتشان با آمریکا تحت‌الشعاع قرار بگیرد.

در همین راستا بدون چراغ سبز آمریکا اجرای برجام یا هر توافق دیگری امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین بهترین راه این است که با وجود اختلافات شدید بین ایران و آمریکا، دو طرف هرچه زودتر مذاکرات مستقیم را آغاز کنند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Jan, 07:52


⭕️هاب سوریه

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Jan, 16:52


⭕️به سود قاچاقچیان
گفت‌وگو با آرش نجفی درباره عواقب زیان‌بار طرح رزاق

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه

طرح رزاق به‌زعم تدوین‌کنندگانش قرار بود منبع درآمدی برای مرزنشینان کشور باشد تا هم از قاچاق سوخت ممانعت شود و هم نانی در سفره مرزنشینان بگذارد؛ اما با اجرایی شدن این طرح در مرزهای شرقی کشور و بعد از چند سال مشخص شد که این طرح تنها به رسمی شدن جریان قاچاق منجر شده، چراکه همانند گذشته، سوخت با یک‌سوم قیمت خریداری شده و با چندین برابر قیمت به کشور همسایه فروخته می‌شد.

قرار بود سود کلان به‌دست‌آمده در این فرآیند زیرساخت‌های استان را بسازد اما در عمل اتفاقی که رخ داد آن بود که بسیاری از این منابع در مسیر خود هزینه نشد و حتی برخی از مسئولان این طرح نیز با اتهام فساد، تحت پیگرد قرار گرفتند. به هر حال آنچه اکنون برای ما مشخص است این است که طرح رزاق هیچ حساب و کتابی نداشت و با این حال هنوز هم برخی به اجرای آن اصرار دارند.

به همین دلیل هم در این پرونده «تجارت ‌فردا» پای صحبت‌های آقای آرش نجفی نشستیم؛ ایشان رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران هستند و معتقدند: «طرح رزاق سبب می‌شود دولت تولیدکننده، توزیع‌کننده و در نهایت خریدار بنزین باشد.»

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Jan, 14:26


⭕️بن‌بست تصمیم‌گیری
گفت‌وگو با احمد عزیزی درباره ضرورت پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی

هدا احمدی / نویسنده نشریه

سابقه تعامل ایران با گروه ویژه اقدام مالی به سال 1386 برمی‌گردد. در مهرماه آن سال، گروه ویژه اقدام برای اولین‌بار به ایران هشدار داد و در اسفندماه همان سال اعلام کرد که ایران تعاملات خود را با این گروه آغاز کرده و در این زمینه تعهداتی نیز داده است. این فرآیند کنش و واکنش تا یک سال بعد ادامه داشت و در نهایت در اسفند 1387 نام ایران از سوی گروه ویژه وارد فهرست «اقدام تقابلی» شد. پس از تصویب و تایید قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم در اسفندماه سال 1394، در تیرماه 1395 و متعاقب ارائه تعهد سیاسی ایران نسبت به اجرای برنامه اقدام پیشنهادی آن گروه، نام ایران از فهرست کشورهایی که باید علیه آنها «اقدام تقابلی» انجام شود تعلیق شد و به فهرست کشورهایی که صرفاً باید در مورد آنها «دقت ویژه» اعمال شود اضافه شد. مهلت برنامه اقدام کشور در دی‌ماه 1396 منقضی شد؛ اما کماکان این مهلت تمدید شد تا اینکه در اسفند 1398 تعلیق نیز برداشته شد و نام ایران دوباره به فهرست کشورهای «اقدام تقابلی» برگشت.

احمد عزیزی، معاون اسبق بانک مرکزی و از مدیران سرشناس نظام بانکی معتقد است که پذیرش FATF نباید از ابتدا مشروط به رفع تحریم‌ها می‌شد. زیرا پیوستن به و رعایت رهنمودها و استانداردهای FATF، از مهم‌ترین الزامات حکمرانی اقتصادی خوب، موثر، سالم، کارا و همچنین مبارزه با فساد است. از آقای عزیزی پرسیدیم چرا پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی بر رفع تحریم‌ها اولویت دارد؟ پاسخ‌های او را در سایت تجارت فردا بخوانید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Jan, 08:21


از لس‌آنجلس چه مانده است؟
شهر ارواح

صدیقه نژادقربان دلایل آتش‌سوزی لس‌آنجلس، مسائل شهروندان و آینده این شهر را بررسی کرده است.

🔹بادهای سانتا آنا بزرگ‌ترین آتش‌سوزی قرن را در کالیفرنیا رقم زد و لس‌آنجلس را به شهر سوخته‌ای تبدیل کرد که در حال حاضر از بخش‌های زیادی از آن چیزی جز خاکستر باقی نمانده است.

🔹علاوه بر وارد آمدن خسارت نزدیک به ۱۵۰ میلیارددلاری و چالش شرکت‌های بیمه، ادامه روند تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین، آینده این ایالت را تحت‌الشعاع قرار داده و سوال‌های زیادی مبنی بر اینکه آیا شهر سوخته می‌تواند دوباره تبدیل به شهر شود ایجاد کرده است.

🔹حداقل ۲۵ نفر در آنچه می‌تواند ویرانگرترین فاجعه طبیعی در تاریخ ایالات‌متحده باشد، جان خود را از دست داده‌اند، بیش از ۱۲ هزار خانه و ویلا ویران شده و ۱۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شده‌اند.

🔹تصاویر آخرالزمانی سوختن خانه‌های افراد ثروتمند و مشهور و مردم عادی چنان سوررئال بود که برخی هنوز آن را باور نکرده‌اند.

🔹آیا این رویداد برای همیشه رابطه بین خطر آب‌وهوا و خانه‌ها را در یکی از باارزش‌ترین بازارهای املاک جهان تغییر می‌دهد و باعث ورشکستگی بیمه‌گران می‌شود؟

🔹یکی از چالش‌هایی که حکمرانی کالیفرنیا و در مجموع دولت فدرال با آن مواجه بود، عدم آمادگی و نداشتن تجهیزات کافی برای مهار این آتش‌سوزی بسیار بزرگ بود.

🔹پیش از وقوع آتش‌سوزی، رئیس آتش‌نشانی لس‌آنجلس در مورد کاهش بودجه این اداره برای پاسخگویی به شرایط اضطراری هشدار داده بود.

🔹لس‌آنجلس سالی بسیار خشک و کم‌باران را گذرانده و در اکتبر تنها شاهد چهار سانتی‌متر بارش باران بوده و تندبادهای قدرتمند فراساحلی معروف به بادهای سانتا آنا نیز شرایط مناسبی را برای آتش‌سوزی فراهم کرده است.

🔹اگرچه وزش باد شدید و کمبود باران باعث ایجاد آتش‌سوزی شده است، اما کارشناسان می‌گویند تغییرات آب‌وهوایی و خشکسالی شرایط را تغییر داده و احتمال وقوع چنین آتش‌سوزی‌هایی را افزایش می‌دهد.

🔹نوسانات «اقلیمی» بین دوره‌های خشک و مرطوب در سال‌های اخیر باعث ایجاد حجم عظیمی از پوشش گیاهی خشک شد که آماده سوختن بود.

🔹به‌طور کلی تصور می‌شود که فصل آتش‌سوزی در جنوب کالیفرنیا از ماه می تا اکتبر ادامه داشته باشد و این نشان می‌دهد، آتش‌سوزی‌ها به یک موضوع همیشگی تبدیل شده‌اند.

🔹آتش‌سوزی‌ها ضربه‌ای بزرگ به بازار بیمه اموال منطقه وارد کرده است. پس از آتش‌سوزی‌های جنگلی در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ که سود صنعت بیمه را از بین برد، شرکت‌های بیمه در سال‌های اخیر از بازار بیمه اموال کالیفرنیا عقب‌نشینی کرده‌اند.
.
🔹عقب‌نشینی بیمه‌گران از کالیفرنیا به این معنی است که بخش قابل توجهی از صاحبان خانه در لس‌آنجلس به آخرین راه‌حل بیمه ایالتی، یعنی طرح دسترسی منصفانه کالیفرنیا به الزامات بیمه (FAIR) متکی هستند.

🔹اکنون نگرانی‌هایی وجود دارد که طرح (FAIR) که دولت ایالتی اداره می‌کند، ممکن است با کمبود بودجه مواجه شود و شرکت‌های بیمه خصوصی را برای پرداخت صورت‌حساب درگیر کند.

🔹اگرچه هفته‌ها طول می‌کشد تا میزان کامل خسارت‌ها ارزیابی شود، اما آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس، بازار شکننده بیمه کالیفرنیا را به لبه پرتگاه می‌کشاند.

🔹هفت شرکت از ۱۲ شرکت بزرگ بیمه‌ی خانه، پوشش خود را در ایالت کالیفرنیا طی دو سال گذشته محدود کرده‌اند.

🔹افزایش خطر آتش‌سوزی ناشی از تغییرات آب‌وهوایی بخشی از دلیل این اقدام بوده است.بنابرین لس‌آنجلسی‌ها با چالش خانه‌های بدون بیمه دست‌به‌گریبان هستند.

🔹کارشناسان می‌گویند تا سال ۲۰۵۰، لس‌آنجلس و کالیفرنیا چهره‌ای متفاوت خواهند داشت. آتش‌سوزی‌ و امواج گرما، دیگر «بی‌سابقه» نخواهد بود، بلکه در چالش‌های زندگی حل می‌شوند. جاده‌های باتلاقی گسترش می‌یابد و  انقراض‌ گونه‌های گیاهی زندگی را بر ساکنان این ایالت سخت‌تر خواهد کرد.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۶

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Jan, 14:58


⭕️نوبل صلح برای اقتصاددان

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Jan, 12:18


پایان لسه‌فر / «دنیای‌اقتصاد» اثر معروف جان مینارد کینز را به فارسی منتشر کرد

🔹جان‌مینارد کینز یکی از تاثیر‌گذارترین چهره‌های تاریخ علم اقتصاد به شمار می‌رود. بسیاری او را بنیان‌گذار اقتصاد کلان می‌دانند و به‌خاطر نقشش در تبیین رکود بزرگ ستایش می‌کنند. یکی از آثار مهم او مقاله‌ای با عنوان پایان لسه‌فر است که «دنیای‌اقتصاد» ترجمه آن را به فارسی منتشر کرده است.

🔺قسمت اول از این ترجمه را امروز در صفحه اندیشه می خوانید و قسمت های بعدی نیز در همین صفحه طی روزهای آینده به چاپ خواهند رسید.

🔗اینجا بخوانید

#دنیای_اقتصاد #لسه_فر #کینز

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Jan, 10:49


⭕️چشم‌های خشک
ایران بدون تالاب‌ها چه چیزی کم دارد؟

✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه

ایران روزبه‌روز خشک‌تر و زیست طبیعی در آن مشکل‌تر می‌شود. وضعیت بارشی در کشور تحت تاثیر تغییرات اقلیمی دچار نوسان شده و خشکسالی بر کشور سایه افکنده است. اما برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی و سوءمدیریت منابع آب ایران را با ابرچالش نشست زمین نیز روبه‌رو کرده است. با این همه تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب به‌طور دائم در وضعیت بحرانی بوده‌اند، چرا که تالاب‌ها و دریاچه‌ها در پایاب مسیر رودخانه‌ها و حوضه‌های آبریز قرار دارند و عملاً دیگر آبی نمانده که بتوانند سیراب شوند و زندگی از سر گیرند.

هامون در سیستان به‌شدت تحت تاثیر جریان‌های سیلابی است که از مرزهای افغانستان به آن می‌ریزد که با جاه‌طلبی‌های دولت‌های مختلف در افغانستان و البته با توصیه‌های غیرسازنده و حضور غیردوستانه دولت ترکیه در سیاست‌های آبی افغانستان، سال‌هاست با بحران جدی روبه‌رو است. تالاب‌های گاوخونی، پریشان، طشتک، شادگان، هورالعظیم (تالاب بزرگ)، انزلی و البته دریاچه ارومیه و دیگر تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور به‌شدت تحت تاثیر سیاست‌های غلط آبی کشور عملاً یا خشک شده یا رو به خشکی هستند.

چشم‌انداز بحرانی تالاب‌های ایران این نگرانی را به وجود آورده که با خشک‌تر شدن این آبگیرهای طبیعی وضعیت گردوغبار در کشور نیز نگران‌کننده‌تر خواهد شد و از سویی اقتصاد مردم پیرامون تالاب‌ها دستخوش تحولی منفی می‌شود که می‌تواند نگرانی‌های جدی متوجه ساختار مدیریت سیاسی و امنیتی کشور کند. اخیراً تیموری، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، با بیان اینکه «سالانه ۱۰۰ میلیون هکتار از عرصه‌های طبیعی جهان به بیابان تبدیل می‌شود که سهم ایران از این میزان، یک میلیون هکتار است»، گفته است: ۴۲ درصد تالاب‌های کشور خشک شده و این میزان خشکی بستری برای تولید گردوغبار شده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Jan, 08:18


⭕️تکیه به خورشید

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

17 Jan, 18:21


چرا نسل زد علاقه به فعالیت‌های سنتی ندارد؟

نسل زد به سه دلیل آمادگی لازم را برای کار در بخش‌های قدیمی اقتصاد ایران ندارد:

🔹 دلیل اول به رقابت ناسالمی برمی‌گردد که در اقتصاد کشور وجود دارد. درآمدهای هنگفتی که عمدتاً آقازاده‌ها و آقازاده آقازاده‌ها در طول سال‌های اخیر برای خود دست‌وپا کردند باعث می‌شود فضای سالمی برای رقابت وجود نداشته باشد. تقریباً همه مزیت‌های اقتصاد ایران در اختیار گروه‌های خاص و به‌طور مشخص در اختیار آقازادگان است. جریان ناسالمی که در اقتصاد ایران شکل گرفته، باعث شده که بی‌انگیزگی جدی میان جوانان به وجود بیاید. این بی‌انگیزگی هم شامل تحصیل‌کرده‌های جوان می‌شود که عمدتاً به خاطر مسائل سیاسی و اجتماعی، راه مهاجرت را در پیش گرفته‌اند و هم باعث سرخوردگی نیروی کار جوان می‌شود. نیروی جوان کشور نابرابری را با همه وجود خود احساس می‌کند و در عین حال با خودش می‌گوید که اگر همه عمرش را هم کار کند، نمی‌تواند به اندازه یک ماه منتفعان بد کار کردن اقتصاد ایران درآمد داشته باشد. فرض کنید جوانی که با اتوبوس در حال رفتن به محل کار خود است، پشت چراغ قرمز، جوانی را پشت فرمان ماشین لوکس می‌بیند و اولین چیزی که به ذهنش می‌رسد این است که وارد یک بازی ناعادلانه شده است. با خودش می‌گوید من اگر 30 سال کار کنم، نمی‌توانم از مسیر درست، به چنین درآمدی برسم و در نتیجه یا دست از کار می‌کشد یا کسب درآمد از مسیر نادرست را برمی‌گزیند. این یک واقعیت است که وقتی ما جوان بودیم، منابع برای شروع کار جدید کم بود اما فضای سالم‌تری وجود داشت و در نتیجه یک جوان می‌توانست با چند سال کار کردن در مسیر پیشرفت قرار گیرد اما در حال حاضر فضای کار کردن به قدری ناسالم شده که جوانان امید خود را از دست می‌دهند. اگر نسل‌های قبل با پدیده آقازادگی مواجه بودند، نسل جوان امروز با آقازاده‌های نسل زد مواجه است که تعدادشان هم کم نیست. مشخصاً این شرایط، بی‌انگیزگی جدی به وجود می‌آورد.
این نارضایتی تنها در مورد نسل زی هم نیست؛ بلکه حتی ما که سه یا چهار نسل با آنان فاصله داریم هم با آن درگیریم. بی‌انگیزگی برای امثال من هم زمانی پیش می‌آید که می‌بینم 60 سال فعالیت خانوادگی پدر با 40 سال فعالیت خانوادگی خودم که روی هم می‌شود 100 سال؛ با یورش آقازاده‌ای به محاق می‌رود. یکی می‌آید و یک‌شبه از همه این سابقه و تلاش سبقت می‌گیرد. علتش هم فقط رانت‌ها، درآمدهای بی‌بنیان و پول‌های حاصل از بده‌بستان‌های رانتی است. ضمن اینکه ما مسیری را آغاز کردیم و امروز مجبور هستیم در امتداد آن حرکت کنیم؛ ولی آنها بعد از مدتی دیگر نیازی به پیشرفت نمی‌بینند.

🔹 دلیل دوم؛ مقایسه درآمد در برابر هزینه‌هاست. به نظر من یکی از بزرگ‌ترین ناترازی‌ها در سطح افراد و خانوارها، ناترازی درآمد و هزینه است؛ یعنی امروز درآمد کارمند دولت و کارگر صنعتی به هیچ عنوان با هزینه‌هایشان مطابقت ندارد. طرف حساب می‌کند که اگر یک ماه در شهرستان‌ها کار کند 15 تا 20 میلیون تومان و در تهران 30 تا 35 میلیون تومان حداکثر درآمد دارد (آن هم اگر در بالاترین جایگاه کاری و بهترین شرایط کار کند)، باز هم درآمدش با خرج زندگی‌اش جور درنمی‌آید، یعنی دخل‌وخرج نمی‌خواند. جوان نسل جدید وقتی می‌بیند کار کردن و نکردنش در زندگی‌اش چندان تاثیری ندارد نسبت به آینده ناامید می‌شود.


🔹 دلیل سوم که به نظر من از دو دلیل اولی هم مهم‌تر است به مقایسه «خود» در برابر یک جوان خارجی بازمی‌گردد. جوان نسل زد از طریق اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به راحتی می‌تواند خود را با جوانان کشورهای دیگر مقایسه کند. امروز اینترنت همه را به هم وصل کرده است. در قدیم این‌طور نبود و نهایت شما از شهر و روستای خودت خبر داشتی. یادم هست زمانی که بچه بودیم، روزنامه، هفتگی به شهرمان می‌آمد و هفته‌نامه‌ها به صورت ماهانه دستمان می‌رسید. بزرگ‌ترهای ما هفته‌ای یک‌بار می‌رفتند پای ماشین‌های بین‌راهی می‌ایستادند تا مجله اطلاعات هفتگی یا مجله جوانان را بخرند اما امروز خبرها لحظه‌ای منتقل می‌شود. بنابراین جوان نسل زد، وقتی خودش را با همسن‌و‌سال خود در یک کشور دیگر مثل ترکیه و امارات یا کشورهای اروپایی و آمریکایی مقایسه می‌کند، می‌بیند خیلی با رفاه او فاصله دارد. بنابراین دلیلی نمی‌بیند برای کار در سطح عادی تلاشی کند. نهایتاً سعی می‌کند شرایط را به سمتی ببرد که حداقل اگر جایی کار می‌کند، درآمدش با شرایط زندگی، رفاه و آزادی عملش مطابقت داشته باشد.

متن کامل گفت‌وگو را اینجا بخوانید


☑️ محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

17 Jan, 08:41


طرح رزاق، سودرسانی به قاچاقچیان

مریم رحیمی در گفت‌وگو با آرش نجفی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، عواقب زیان‌بار طرح رزاق را بررسی کرده است.

🔹طرح رزاق به‌زعم تدوین‌کنندگانش قرار بود منبع درآمدی برای مرزنشینان کشور باشد تا هم از قاچاق سوخت ممانعت شود و هم نانی در سفره مرزنشینان بگذارد.

🔹اما این طرح پس از چند سال اجرا در مرزهای شرقی کشور تنها به رسمی شدن جریان قاچاق منجر شده است.

🔹قرار بود سود کلان به‌دست‌آمده در این فرآیند زیرساخت‌های استان را بسازد اما در عمل اتفاقی که رخ داد آن بود که بسیاری از این منابع در مسیر خود هزینه نشد و حتی برخی از مسئولان این طرح نیز با اتهام فساد، تحت پیگرد قرار گرفتند.

🔹آرش نجفی معتقد است که «طرح رزاق سبب می‌شود دولت تولیدکننده، توزیع‌کننده و در نهایت خریدار بنزین باشد.»

🔹مسئله قاچاق سوخت، مدت‌هاست که ذهن سیاست‌گذار را به خود مشغول کرده است. طبق برآوردهای رسمی که مسئولان مطرح کرده‌اند، روزانه ۲۰ تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور خارج می‌شود.

🔹۹۰ درصد این میزان قاچاق را گازوئیل تشکیل می‌دهد، بعد از آن سه درصد بنزین، سه درصد نفت کوره و وکیوم باتوم و در زمستان دو تا سه درصد نفت سفید از مرزهای کشور قاچاق می‌شود.

🔹 در این میان روزی ۱۰ تا ۱۲ میلیون لیتر سوخت هم تحت عنوان طرح رزاق از کشور خارج می‌شود. این طرح با هدف مقابله با خروج غیرقانونی سرمایه کشور، جلوگیری از حوادث جاده‌ای و قانونمند کردن فروش سوخت در نقاط مرزی به اجرا درآمده تا از این طریق ضمن ساماندهی مرز، اشتغال پایدار برای مرزنشینان ایجاد شود.

🔹اما این کار از اساس اشتباه است چون وقتی قیمت سوخت در داخل کشور پایین‌تر از قیمت آن در خارج از مرزها نباشد، همه این اتفاقات به خودی خود حل می‌شود.

🔹وقتی در این حد و اندازه، سوخت از کشور خارج می‌شود، ما هم سوخت را به‌عنوان منابع ملی از دست می‌دهیم و هم اینکه مابه‌ازای سوختی که خارج شده، کالای قاچاق وارد کشور می‌شود.

🔹 طرح رزاق نه‌تنها از نظر اقتصادی طرح درستی نیست و تهدیدکننده امنیت کشور است، که باعث تحقیر مرزنشین‌های کشور می‌شود.

🔹ما به جای راه‌اندازی کارخانه و فراهم کردن زمینه تجارت، به مرزنشین‌ها اجازه قاچاق کالا می‌دهیم و به این ترتیب مرزنشین ایران تنها به قاچاق مشغول می‌شود و نمی‌تواند فعالیتی جز آن انجام دهد.

🔹اصلاً این پیش‌فرض غلط سبب می‌شود که مرزنشینان، از رزق و روزی واقعی و فعالیت کارآمد در اقتصاد محروم شوند و فقر هم بازتولید شود.

🔹فردی که در سیستان و بلوچستان کارخانه تولید سیمان احداث می‌کند، در حال کمک به مردم این خطه است چراکه به توسعه استان کمک می‌کند؛ نه طرحی که به‌طور پیش‌فرض همه مردم این استان را قاچاقچی می‌داند و فرآیند قاچاق را تسهیل می‌کند.

🔹اعطای سهمیه سوخت برای فروش به مرزنشینان حاصلی جز دندان‌گرد شدن گروه‌های قاچاق ندارد.

🔹استان‌های مرزی و به‌خصوص سیستان و بلوچستان ظرفیت‌های بسیار زیادی دارند که دولت می‌تواند با تمرکز بر آنها باعث توسعه شود؛ برای مثال سواحل مکران و همچنین بندر چابهار از جمله مسیرهای بسیار پرپتانسیل برای توسعه استان هستند.

🔹از سوی دیگر دولت به صنایعی مانند صنایع دستی اصلاً توجهی نکرده و این صنعت مورد غفلت قرار گرفته است.

🔹سال‌های زیادی است که کارشناسان از دولت می‌خواهند در آمایش‌های سرزمینی، برخی از صنایع را در استان‌های مرزی جاگیر کند اما دولت به هر دلیل و هر بار به بهانه‌ای از این کار سر باز می‌زند.

🔹چنانچه دولت نمی‌تواند صنایع را در این استان جاگیر کند، دست‌کم می‌تواند صنایعی مانند فرش‌بافی را در این استان توسعه دهد.

🔹اقداماتی مانند طرح رزاق، تنها به ضعیف‌تر شدن استان‌های مرزی منجر خواهند شد. از سوی دیگر هم به دلیل اینکه باعث شده این افراد کمتر آموزش‌های لازم را دریافت کنند، امکان اشتغال‌زایی را برای آنان کاهش می‌دهد. 

🔹نتیجه راهبری غلط و حکمرانی غلط، ناترازی در همه عرصه‌های کشور است.

منبع: تجارت فردا، ۵۷۶

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Jan, 18:13


آیا ترامپ فرصت است؟

✍️ نوید رئیسی/ مشاور علمی هفته‌نامه تجارت‌فردا


🔹 از بحران سفارت آمریکا تا ماجرای ایران-کنترا، از عذرخواهی مادلین آلبرایت بابت کودتای 28 مرداد و خودداری سیدمحمد خاتمی از دیدار با بیل کلینتون در اجلاس سازمان ملل تا گنجاندن ایران در محور شرارت توسط جورج بوش پسر و از گفت‌وگوی تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما تا عدم صدور مجوز دیدار جواد ظریف با دونالد ترامپ در اجلاس جی 7 در بیاریتز فرانسه، روابط ایالات‌متحده و ایران تصویری آشفته‌ از فرازوفرودهای تاریخی بسیار در رابطه متقابل دو کشور را به نمایش می‌گذارد، روابطی که هیچ‌گاه نتوانسته از بن‌بست خارج شود. طی دهه اخیر، اوج نزدیکی دو کشور در توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال 2015 و اوج خصومت متقابل نیز در زمان فروپاشی این توافق با خروج یک‌طرفه دونالد ترامپ از آن در سال 2018 رقم خورد؛ خروجی که کمپین «فشار حداکثری» را در واشنگتن و راهبرد «مقاومت حداکثری» را در تهران کلید زد.
پیروزی مجدد دونالد ترامپ در انتخابات 2024 موجب شده تا ایالات‌متحده و ایران در سال 2025 ناگزیر از رویارویی مجدد با یکدیگر باشند، اما این رویارویی در شرایطی بسیار متفاوت نسبت به سال 2015 یا حتی 2018 رخ می‌دهد.
طی فاصله سال‌های 2024-2018 ایران توانایی‌های هسته‌ای خود را گسترش داده به‌گونه‌ای که اکنون به صورت دوفاکتو در آستانه هسته‌ای شدن قرار دارد. این بدان معناست که دونالد ترامپ در دولت دوم خود باید لاجرم یا با استفاده همه‌جانبه از ابزارهای دیپلماتیک و اقتصادی، تهدید را خنثی کند یا آنکه دستور حمله نظامی به ایران را صادر کند. این البته وضعیتی است که دونالد ترامپ، خودش برای خود به ارمغان آورده است: تصمیم او در سال 2018 برای کنار گذاشتن توافق هسته‌ای دوران اوباما به نفع کمپین «فشار حداکثری»، تهران را بر آن داشت تا برنامه هسته‌ای خود را تسریع کند.
البته ایران نیز اکنون زیر فشارهای فزاینده اقتصادی قرار دارد و طی فعل و انفعالات منطقه‌ای از 7 اکتبر به این سو، برخی کارت‌های خود را از دست داده اما علاوه بر برخورداری از بزرگ‌ترین ذخایر موشکی در منطقه، برنامه هسته‌ای خود را نیز پیش برده است.

🔹 ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، در زمان سفر تاریخی خود به چین در سال ۱۹۷۲ یادداشت‌های دست‌نویسی می‌نوشت که شامل دو عنوان «آنچه آنها می‌خواهند» و «آنچه ما می‌خواهیم» بود. این می‌تواند نشان دهد که چرا و چگونه ریچارد نیکسون و مشاور امنیت ملی او، هنری کیسینجر، توانستند تاریخ‌ساز شوند و گشایش روابط با چین، کشوری که برای دهه‌ها از ایالات‌متحده فاصله گرفته بود، را کلید بزنند. البته نیکسون از یک مزیت دیگر نیز برخوردار بود که او را برای رهبری این ابتکار دیپلماتیک جسورانه از نظر سیاسی قابل دفاع می‌کرد. او در تمام دوره شغلی خود، به‌ویژه در دوران حضور در کنگره و تصدی مقام معاون رئیس‌جمهور، به مخالفت با نفوذ کمونیسم شهره بود: «تنها نیکسون می‌توانست به چین برود.»
همچون نیکسون، دونالد ترامپ نیز در مورد خصومت با ایران تا اندازه کافی اعتبار دارد که بتواند در روندی تاریخ‌ساز مشارکت کند. ترامپ همچنین به‌عنوان سیاستمداری غیرلیبرال و تاجرمسلک شناخته می‌شود که محور کنش‌هایش نه حول دفاع از ارزش‌های غربی بلکه بر منطق منفعت می‌چرخد. اقتصاد ایران به‌دلیل دهه‌ها تحریم بین‌المللی با مشکل کمبود سرمایه‌، فرسودگی زیرساخت‌ها و عقب‌ماندگی در زمینه فناوری دست به گریبان است. این بدان معنی است که ظرفیت‌های اقتصادی بالقوه می‌تواند یکی از کارت‌های ایران باشد. بازار ایران یک بازار 85 میلیونی و تشنه کالاهای روزآمد است که چشم‌انداز جذابی را به طرف‌های خارجی ارائه می‌کند.
همه این موارد نشان می‌دهد که می‌توان سال 2025 را به «سال فرصت» تبدیل کرد به شرط آنکه همانند فهرست «آنچه آنها می‌خواهند»، اقتصاد نیز جایی در بالای فهرست «آنچه ما می‌خواهیم» داشته باشد. در زبان انگلیسی اصطلاحی وجود دارد که می‌گوید برای پیشبرد رفتار همکارانه باید «پوست افراد در بازی باشد.» نقش محوری قایل شدن برای اقتصاد این مزیت را دارد که می‌تواند با درگیر کردن بنگاه‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی و لابی‌های اقتصادی به گروه‌های به‌اندازه کافی بزرگ از افراد متمایل به همکاری در هر دو کشور شکل دهد و منفعت متقابل را جایگزین نگاه‌های هویتی کند.
اعتماد اساس همکاری نیست بلکه برای ثبات همکاری لازم است آینده سایه‌ای بلند داشته باشد. اینکه کشورها به یکدیگر اعتماد دارند یا نه، در بلندمدت اهمیت کمتری دارد تا اینکه شرایط برای ایجاد یک الگوی پایدار همکاری با یکدیگر فراهم باشد. اقتصاد این ظرفیت را دارد که بتواند مبنای یک الگوی همکاری پایدار و بلندمدت قرار گیرد.



#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Jan, 18:10


قرار جدید
آیا ایران و آمریکا دوباره پای میز مذاکره می‌نشینند؟


در آستانه مراسم تحلیف دونالد ترامپ، مسعود پزشکیان از آمادگی ایران برای مذاکره با آمریکا خبر داد. ترامپ سیاستمداری اهل معامله است که محور کنش‌هایش نه حول دفاع از ارزش‌های غربی که بر منطق منفعت می‌چرخد.
آیا این بار در بسته مذاکرات با کلید اقتصاد باز می‌شود؟


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

15 Jan, 18:17


بازگشت به «خانه پدری» به خاطر هزینه مسکن

🔺دنیای اقتصاد: سکونت خانوارهای کم‌‌جمعیت در آپارتمان‌‌های کوچک به‌رغم «رشد این نوع خانوار» و «تورم شدید مسکن» کاهش یافته است؛ فرضیه «بازگشت به منزل پدری» محتمل است.
 
🔹مشروح گزارش دنیای اقتصاد در این خصوص را اینجا بخوانید

🔸اینفوگرافی گزارش را اینجا ببینید

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

15 Jan, 15:43


🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

خزان سوری

👤 نوید رئیسی

✍️ در ساعات اولیه ۷دسامبر۲۰۲۴ معارضان سوری با تصرف دمشق به آنچه برای بیش از نیم‌قرن به طعنه «سوریه اسدها» نامیده می‌شد، پایان دادند.

✍️ این فروپاشی بهت‌آور اغلب به فرصت‌طلبی گروه‌های سیاسی و کشورهای خارجی در شرایط به سرعت در حال تغییر منطقه‌ای و بین‌المللی نسبت داده می‌شود؛

✍️ اما در همین حال، غیرمنتظره بودن این رخداد پای پرسش‌های دشوارتری را پیش می‌کشد: چرا معارضان سوری در تنها ۱۱روز توانستند امری را به سرانجام برسانند که طی ۱۳سال جنگ داخلی در انجام آن ناموفق بودند؟

✍️ برای پاسخ به این پرسش‌‌ها بالا می‌توان دو رویکرد تحلیلی را در پیش گرفت. رویکرد اول ناظر بر توضیح تکانه‌های قدرتمند کوتاه‌مدت و میان‌مدتی است که موجب می‌شوند یک نظام سیاسی، درحالی‌که همه چیز کاملا عادی به‌نظر می‌رسد، در یک لحظه خاص از هم فرو بپاشد.

✍️ رویکرد دوم، در نقطه مقابل، بر فرآیندهای بلندمدتی تمرکز دارد که به آسیب‌پذیری یک نظام سیاسی منجر می‌شوند.

✍️برای فهم فرآیند زوال و فروپاشی درونی و بیرونی سوریه ناگزیر از مراجعه به تاریخ هستیم. «سوریه اسدها» ‌مانند بیشتر رژیم‌های جمهوری پسااستعماری عربی شکل‌گرفته طی دهه‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ در یک دوره خاص اقتصادی و ایدئولوژیک متولد شد.

✍️ طبیعت «انقلاب از بالای» نظام نوپای سوریه موجب شد تا حافظ اسد دو هدف را به‌طور همزمان دنبال کند: مدرن‌سازی اقتصاد و جامعه و نیز، جلوگیری از بسیج یک جنبش سیاسی توده‌ای که بتواند قدرت سیاسی تازه به‌دست‌آمده را تهدید کند.

✍️ از سوی دیگر،‌ جنگ داخلی تنها اقتصاد سوریه را ویران نکرد، بلکه این درگیری، ظرفیت این کشور را برای جذب شوک‌های اقتصادی نیز به‌شدت تضعیف کرد.

✍️طی سال‌های ۲۰۲۴-۲۰۱۹ یعنی درست در زمانی که به‌نظر می‌رسید رژیم اسد توانسته است با موفقیت بر بخش اعظم کشور تسلط یابد، اقتصاد سوریه با شوک‌های خارجی متعددی مواجه شد.

✍️ ارزیابی بانک جهانی در ماه مه۲۰۲۴ نشان می‌دهد که چگونه رفاه خانوار همراه با تجارت، کشاورزی و تولید در نتیجه این شوک‌ها سقوط کرد. بر اساس آمار، حدود ۷۰درصد مردم سوریه (۱۴.۵میلیون) در سال۲۰۲۲ با کمتر از ۳.۶۵دلار در روز زندگی می‌کردند.

✍️ وضعیت وخیم اقتصادی در سال۲۰۲۴ نیز به بدتر شدن ادامه داد و آنچه تا پیش از آن سخت و استوار به‌نظر می‌رسید، در یک لحظه و بی هیچ مقاومتی دود شد و به هوا رفت.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #نوید_رئیسی #سوریه #اقتصاد_سوریه #بشار_اسد

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

15 Jan, 12:57


فناوری، نجاتبخش محیط زیست

سعید ابوالقاسمی این موضوع را مطرح کرده است که فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی چگونه به احیا و پایداری محیط زیست کمک می‌کند.
چکیده مقاله:

🔹سال‌های ۲۰۲۳و ۲۰۲۴، طلایی‌ترین سال‌ها برای به‌کارگیری فناوری در خدمت محیط زیست بود. در این دو سال، شرکت‌های مختلفی از سراسر جهان، رهبری توسعه و اجرای فناوری‌های سبز را در دست گرفتند.

🔹کشورهایی مانند استونی، لوکزامبورگ، آلمان و فنلاند، معیارهای جدیدی برای عملکرد زیست‌محیطی تعیین کردند.

🔹پیشرفت‌های جذاب در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، دنیا را تحت تاثیر قرار داد و پذیرش بیشتر خودروهای الکتریکی، کاهش کربن ناشی از فرآیندهای تولیدی صنایع مادر و اجرای کشاورزی پایدار، فضایی نو ایجاد کرد.

🔹در همین دو سال، شرکت‌هایی مانند Veolia SA از   فرانسه، AECOM از آمریکا و Larsen & Toubro Ltd از هند، بازیگران اصلی توسعه و اجرای فناوری‌هایی با هدف کاهش انتشار کربن، بهبود مدیریت پسماند و ارتقای انرژی‌های تجدیدپذیر بودند و بر مبنای عملکرد خود، در صدر فهرست برترین شرکت‌های زیست‌محیطی قرار گرفتند.

🔹بر اساس شاخص‌های عملکرد زیست‌محیطی سال ۲۰۲۴، استونی و لوکزامبورگ در رتبه‌های اول و دوم کشورهای دوستدار محیط زیست ایستادند و پس از این دو کشور، آلمان و فنلاند، جایگاه‌های سوم و چهارم را به خود اختصاص دادند.

🔹موفقیت‌های این کشورها ناشی از به‌کارگیری سیاست‌های قدرتمند زیست‌محیطی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز و اجرای کمپین‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی و در نتیجه افزایش آگاهی‌های عمومی بوده است.

🔹همچنین، بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، با رشد قابل‌ توجهی روبه‌رو شد و سرمایه‌گذاری در آن به نسبت سال ۲۰۲۴، سه برابر بود.

🔹استفاده از وسایل نقلیه الکتریکی نیز به‌شدت افزایش یافت، به‌طوری‌که ۱۸ درصد از مجموع خودروهای فروخته‌شده جهان در سال ۲۰۲۳، الکتریکی بوده‌اند.

🔹این تغییر، برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از حمل‌ونقل تا حد زیادی قابل ‌توجه به نظر می‌رسد.

🔹پیشرفت در زمینه ذخیره کربن نیز امکان جذب و ذخیره‌سازی انتشار دی‌اکسید کربن از منابع صنعتی را فراهم کرد که موجب کمک به کاهش تغییرات آب‌وهوایی در سطح جهان می‌شود.

🔹نوآوری‌های کشاورزی پایدار هم، کارایی تولید مواد غذایی را بهبود بخشیده و در عین حال اثرات زیست‌محیطی آنها را کاهش داده است.

🔹همه این رخدادها در حالی رقم خورده که بازار جهانی خدمات زیست‌محیطی با افزایش هزینه‌های پروژه برای رسیدگی به تغییرات آب‌وهوایی و انتقال انرژی، افزایش درآمد را تجربه کرده است.

🔹گردش مالی شرکت‌های زیست‌محیطی برتر به نقطه اوج تازه‌ای رسیده و شرکت‌های رهبر، رشد درآمد بسیار زیادی را گزارش کرده‌اند.

🔹بودجه پروژه‌های زیست‌محیطی نیز افزایش یافته و دولت‌ها و بخش‌های خصوصی، سرمایه‌گذاری زیادی در فناوری‌های سبز و زیرساخت‌ها انجام داده‌اند.

🔹رهبران و سیاست‌گذاران جهان در دو دهه اخیر بیشتر به این موضوع باور پیدا کرده‌اند که توسعه فناوری با به‌کارگیری الگوهای توسعه پایدار و متعاقب آن، کاهش آلودگی و ایجاد فرصت‌های اقتصادی، نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست ایفا می‌کند.

🔹اکنون کشورها در حال طی کردن مسیری هستند که با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، چشم‌انداز پایدارتری را برای خود ترسیم کرده‌اند تا از مزیت‌های ویژه اقتصادی آن بهره‌مند شوند.

🔹پیامدهای اقتصادی فناوری سبز، بهره‌وری انرژی، مدیریت پسماندها و کنترل آلودگی، رویکردهای اصلی اقتصاد محیط زیست را تشکیل می‌دهند.

🔹هوش مصنوعی با افزایش توانایی جوامع انسانی در نظارت، تجزیه‌وتحلیل و پاسخ به چالش‌های زیست‌محیطی، تحول عمیقی در حفاظت از محیط زیست ایجاد کرده است.

🔹شهرهای هوشمند از فناوری‌های پیشرفته برای افزایش پایداری شهری و کاهش آلودگی زیست‌محیطی بهره می‌برند.

🔹این شهرها، با ترکیب داده‌ها، تجزیه‌وتحلیل آنها و در نهایت نتیجه‌گیری از آنچه روی می‌دهد، می‌توانند استفاده از منابع را بهینه کنند.

🔹ایجاد شهرهای هوشمند سازگار با محیط زیست به ترکیبی از نوآوری‌های تکنولوژیک، حمایت از سیاست‌ها و مشارکت جامعه نیاز دارد. در این ارتباط، دولت‌ها باید سیاست‌هایی را اجرا کنند که پایداری را ترویج می‌کند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۶

هفته‌نامه تجارت‌فردا

15 Jan, 08:00


⭕️تورم چهار ماهگی
مقایسه عملکرد اقتصادی در دوره مشابه دولت‌ها

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

15 Jan, 07:04


⭕️خداحافظ مرداب
جهان بدون تالاب‌ها چه چیزی کم دارد؟

✍️آزاده چیذری / نویسنده نشریه

تا چندی پیش، تالاب‌ها به عنوان زمین‌های بایر تلقی می‌شدند. اکنون می‌دانیم که این اکوسیستم‌های غنی و پربار، منابع مولد و ارزشمندی هستند که ارزش حفاظت و احیا را دارند. با این حال، 87 درصد از تالاب‌های جهان در طول 300 سال گذشته از بین رفته‌اند، که بیشتر این تلفات پس از سال 1900 اتفاق افتاده است؛ به‌رغم ارزش سرشاری که این منابع، برای جمعیت انسانی دارند.

برای مثال، در کشور خودمان، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفته است: سالانه 100 میلیون هکتار از عرصه‌های طبیعی جهان به بیابان تبدیل می‌شود که سهم ایران از این میزان، یک میلیون هکتار است. بر این اساس، 42 درصد تالاب‌های کشور خشک شده و این موضوع بستری را برای تولید گردوغبار فراهم آورده است.

بدون تالاب‌ها، شهرها باید پول بیشتری برای تصفیه آب خرج کنند، سیل‌ها برای جوامع مجاور ویران‌کننده‌تر هستند، طوفان‌ها می‌توانند به مناطق دورتر نفوذ کنند، حیوانات آواره می‌شوند یا از بین می‌روند و عرضه مواد غذایی همراه با معیشت مختل می‌شود.

انسان‌ها با استخراج نفت و گاز، ساختن زیرساخت‌ها، چرای بی‌رویه دام، صید بی‌رویه، تخریب تالاب‌ها از جمله با لایروبی و زهکشی، آلودگی مواد مغذی و آلودگی آب، برای تالاب‌ها مزاحمت ایجاد کرده و به آن آسیب می‌رسانند. این آسیب بسته به نوع و مدت اختلال، سطوح مختلفی از استرس را به محیط وارد می‌کند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

14 Jan, 12:33


⭕️برترین کتاب‌های اقتصادی 2025

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

14 Jan, 09:39


⭕️پایان پایاب
بررسی آخرین وضعیت تالاب‌های ایران در گفت‌وگو با آرزو اشرفی‌زاده

✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه

تالاب‌های ایران وضعیت خوبی ندارند. وضعیتی که تابعی از شرایط مدیریت منابع آب در سراسر پهنه سرزمینی است. اما آنچه بحرانی شدن وضعیت تالاب‌ها در ایران را نگران‌کننده‌تر می‌کند، اثر تالاب‌ها بر تعدیل آب‌وهوا و کنترل ریزگردها از یک طرف و وابستگی اقتصاد و معیشت جوامع پیرامون این تالاب‌ها از طرف دیگر است.

اکنون نیمی از تالاب‌های ایران خشک شده‌اند و نیم دیگری در حال جان کندن هستند. با این وضعیت چه باید کرد؟ ایران با اینکه در اقلیمی گرم و خشک در مرکز جهان واقع شده و بارش کم و تبخیر بالایی دارد اما یکی از غنی‌ترین کشورها از منظر وجود تالاب‌ها و تعداد آنهاست.

پژوهشگران می‌گویند؛ «در اقلیم خشک و نیمه‌خشک که میزان تبخیر به‌طور متوسط بیش از ۱۰ برابر بارش است، انتظار می‌رود که تالاب‌های بسیار کمی شکل گیرد اما پرشیب بودن ایران -که یکی از کوهستانی‌ترین کشورهای جهان به‌حساب می‌آید-، برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل دریایی آب‌های گرم در جنوب و معتدل در شمال، وجود پهنه‌های وسیع بیابانی با خاک‌های شور و بالاخره موقعیت عرض جغرافیایی، باعث شده که ایران جزو کشورهای دارای بیشترین تنوع تالاب‌ها در جهان باشد.» آرزو اشرفی‌زاده‌، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان حفاظت از محیط‌زیست، به پرسش‌های تجارت فردا در مورد آخرین وضعیت تالاب‌های ایران پاسخ داده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Jan, 13:25


نگاهی به چالش‌های اقتصاد هنر در ایران
چرا سرمایه‌گذاران اثر هنری نمی‌خرند؟

مریم اسفندیاری، پژوهشگر فرهنگ و هنر، به چالش‌ها و موانعی که فعالیتکارآفرینان هنری را دچار وقفه و رکود کرده پرداخته است.
چکیده یادداشت:
🔹کارآفرین هنری مسائلی از قبیل درآمد و فقر هنرمندان، امنیت شغلی، آموزش هنری، قوانین و حقوق مالکیت معنوی، مشارکت سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر، سازوکارهای نوین مالی و فناورانه در دنیای هنر را بررسی می‌کند.

🔹سالانه 4500 نفر در رشته‌های مختلف هنری فارغ التحصیل می‌شوند که یکی از دلایل اقتصادی مناسب برای پاسخ به این انگیزه است و بدیهی است که هرقدر نرخ فعالیت کارآفرینانه در هنر بالاتر باشد، میزان تولید و کیفیت زندگی اجتماعی هنرمندان بالاتر است.

🔹از نیمه قرن بیستم تاکنون بسیاری از دولت‌ها به دلیل اتخاذ تدابیر مدیریتی در حوزه هنر موفق به کسب درآمدهایی چشمگیر از فروش خدمات شاخه‌های مختلف هنری شده‌اند، اما در ایران اقتصاد هنر همچنان تا رسیدن به سطح قابل قبول و جهانی فاصله دارد.

🔹کارآفرینان هنری این تصور را که هنر حوزه‌ای ذاتاً خودشکوفا و خودکفاست، نمی‌پذیرند. آنها تنها با محتوا‌آفرینی ارضا نمی‌شوند، بلکه می‌خواهند در فرآیند بازاریابی و بهره‌برداری از محتوایی که ایجاد می‌کنند، سهیم باشند.

🔹در حوزه فرهنگی، اقدام کارآفرینانه فرهنگی به‌ معنای فرآیند ایده‌پردازی، فرصت‌شناسی و ایجاد کسب‌وکارها و تاسیس مراکز و بنگاه‌های تولید و عرضه کالاها و خدمات فرهنگی است.
🔹یکی از اقداماتی که در ارتباط با کارآفرینی هنری در حوزه هنرهای تجسمی مشاهده می‌شود، برگزاری حراجی است که از یک‌سو به ارتقا و شناخته‌تر شدن هرچه بیشتر آثار هنری و هنرمندان کشورمان منجر می‌شود و از سوی دیگر، تجارت را در فرهنگ و هنر ترغیب می‌کند.

🔹طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری روی آثار هنری تجسمی، نمایشی و موسیقی ایران به بازاری پرسود تبدیل ‌شده و به اعتقاد کارشناسان و با توجه به پایین بودن ریسک سرمایه‌گذاری در این بخش، وقت آن رسیده است که علاوه بر علاقه‌مندان به آثار هنری، تجار، بازرگانان و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز -البته با راهنمایی کارشناسان آثار هنری- قدم در این راه بگذارند و هرسال با شناسایی و خرید چند اثر هنری، علاوه بر رونق‌بخشی به این بازار، سود خود را هم به‌دست آورند.

مطالعاتی که سال گذشته برخی متخصصان انجام دادند نشان می‌دهد این بازار حتی در وضعیت کنونی اقتصادی ایران نیز توانایی رقابت با بازارهای موازی را دارد.

🔹بااین‌حال، توسعه اقتصادی هنر امری فراگیر است و نمی‌تواند تنها در یک بخش از هنر اتفاق بیفتد، توسعه اقتصادی هنر دو هدف اصلی دارد: اول، افزایش ثروت و رفاه هنرمندان و دوم، ایجاد اشتغال از طریق هنر، که هر دو این اهداف در راستای عدالت اجتماعی است.
🔹در جهان بزرگ‌ترین سهم صادرات صنایع خلاق- فرهنگی در اختیار ژاپن، چین، ایالات‌متحده، آلمان و بریتانیاست.

🔹جامعه هنری ایران در تولید و عرضه اثر هنری از مخاطرات و ناکارآمدی‌هایی رنج می‌برد که هریک، حاصل عوامل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی متعدد است.

🔹هنوز سیاست‌گذاری‌های فرهنگی شفافی در اسناد بالادستی، همسو با اقتصاد و کارآفرینی فرهنگی وجود ندارد، همچنان که تعریف و تجربه نزدیکی از توانمندی‌های اقتصادی هنر و تاثیرات آن بر اقتصاد ملی وجود ندارد و نهادهای ذی‌ربط در نقش امنیتی خود بیش از مسئولیت کارآفرینی، رونق بازارهای هنری و حتی نظارتی دیده می‌شوند.

🔹به رغم پیشینه طولانی فرهنگ ایرانی-اسلامی در صادرات فرهنگی و خلق ارزش و ثروت، همچنان تولیدات محدود صنایع دستی به جای هنری شناخته می‌شود که آن هم با فاصله جدی از رویکردهای نوین طراحی کسب‌وکار و بازاریابی، در محاسبات اقتصادی لحاظ می‌شود و اغلب ناامیدکننده است.

🔹از مهم‌ترین موانع رشد و رونق کارآفرینی فرهنگی، خلأهای موجود قانونی و بلاتکلیفی‌های موجود در استاد بالادستی و مرجع برای تعریف هویت، مالکیت معنوی، آیین‌نامه‌های اجرایی، نهاد اعتبارسنجی، ابزارها و صندوق‌های مالی است.

🔹از دیگرسو کاهش چشمگیر مشارکت و تقویت دیپلماسی فرهنگی برای حضور دوجانبه در رویدادهای بین‌المللی رشد در مقیاس‌های جهانی را دچار رکود کرده است.

🔹در درون جامعه هنری نیز رویکرد هنری صرف جریان دارد که ناآشنایی با اصول اقتصاد و بازار، عدم رقابت‌پذیری، عدم هم‌افزایی توانمندی‌ها در راستای طرح‌های کلان هنری در عرضه محصولات فرهنگی هنری و موانع صدور باعث ناکارآمدی ظرفیت‌های اقتصادی تولید هنری شده است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۶

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Jan, 10:13


⭕️بازده دارایی‌های جهان در 2024

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Jan, 09:11


⭕️علیه تمرکزگرایی
گفت‌وگو با صادق زیباکلام درباره عوارض و فواید فدرالیسم

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

«سانترالیسم» در ایران اگر چند نشانه مهم داشته باشد، یکی از مهم‌ترین آنها جاده‌ها و بزرگراه‌های زیادی است که از دورترین نقاط کشور به پایتخت ختم می‌شود. سانترالیسم یعنی «تمرکزگرایی اداری». یعنی اداره همه امور از یک مرکز. مثل ایران که همه چیزش در تهران خلاصه می‌شود. سیاست در تهران خلاصه می‌شود، برای همه چیز در تهران سیاست‌گذاری می‌شود، منابع را در تهران تقسیم می‌کنند و طبیعی است که جاده هم به تهران ختم می‌شود.

ما علاوه بر تمرکزگرایی اداری، دچار تمرکزگرایی اقتصادی هم هستیم و این کار را خیلی بدتر کرده است. کافی است به نقشه حمل‌ونقل ایران نگاه کنید، انتهای همه راه‌ها تهران است. جاده و ریل و بزرگراه از دوردست‌ها به تهران می‌رسند و شروع همه راه‌های مهم نیز از تهران است. ممکن است بگویید این نقشه غیرعادی نیست چون تهران پایتخت و بزرگ‌ترین بازار مصرف کالاست اما مگر در ترکیه همه راه‌ها به آنکارا ختم می‌شود؟ مگر همه تولیدات قطب‌های صنعتی ترکیه به بازار آنکارا یا استانبول ارسال می‌شود؟ این تصویر پیچیده و درهم‌تنیده از راه‌ها و جاده‌های کشور بیش از هر چیز نشان‌دهنده تمرکزگرایی اقتصادی و ریشه‌دار بودن تفکر جایگزینی واردات در کشور ماست که حاصلش اقتصادی بسته و درون‌گرا بوده است.

اخیراً بحث‌های زیادی در مذمت سانترالیسم و مدح فدرالیسم مطرح شده است. صادق زیباکلام می‌گوید جامعه و سرزمین ایران از نظر فرهنگی یک سرزمین یکدست نیست، بنابراین پیاده کردن فدرالیسم در اینجا دستاوردهای بسیاری خواهد داشت. او همچنین می‌گوید که فدرالی کردن کشور، از نظر اقتصادی، منافع بسیاری خواهد داشت و هزینه‌های کشور را کاهش می‌دهد و موجب رشد سرمایه‌گذاری‌ها و مزیت‌های نسبی استان‌ها می‌شود. با این حال اقتصاددانان معتقدند بهسازی نظام اداری ضروری است اما مقدم بر آن، بهسازی فکر نظام حکمرانی است. اما نظر صادق زیباکلام چیست؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

12 Jan, 05:41


🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

خاویر میلی ایران کجاست؟

👤 پویا جبل‌عاملی؛ سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد

✍️ وقتی خاویر میلی قدرت را در آرژانتین به دست گرفت، کمتر کسی باور داشت وی بتواند با راه‌حل «اره‌ای» خودش برای قلع‌وقمع دستگاه بوروکراتیک دولتی، بیش از چند صباحی در کاخ ریاست‌جمهوری بماند.

✍️ رسانه‌های لیبرال با وجود باور به منطق درست استراتژی وی، بیم آن را داشتند که خط‌مشی افراطی باعث شود تا او به‌زودی توسط گروه‌های ذی‌نفع، پرونیست‌ها و دیگر رقبای سیاسی به زیر کشیده شود.

✍️ اما وی توانست همچنان بر اریکه قدرت باشد و به مردم نشان دهد مشکل دقیقا کجاست. مشکل تورم سه‌رقمی خیره‌کننده آرژانتین و بی‌ثباتی‌های پولی و فقر گسترده، دولت عریض و طویل و ناکارآمد است. مشکل کسری بودجه است. مشکل اقتصاد حمایتی، تعرفه‌محور و دولتی است.

✍️ میلی در گام اول تعداد وزارتخانه‌ها را از ۱۹به ۹ کاهش داد. همراه با این کاهش، ۳۰هزار کارمند دولتی راهی خانه‌هایشان شدند.

✍️ در پی این تحول میلی توانست کسری بودجه شدید دولت را به مازاد تبدیل کند؛ امری کم‌سابقه در تاریخ آرژانتین.

✍️ آخرین آمار عملیاتی بودجه نشان می‌دهد با وجود تورم ۱۶۶درصدی نقطه به نقطه، هزینه دولت به شکل واقعی کاهش و درآمد دولت نیز ۲۵۶درصد رشد داشته است. این اقدامات باعث شد تورم ۲۹۲درصدی آوریل در آخرین آمار به ۱۶۶درصد برسد.

✍️ پس از ثبات بودجه‌ای دولت، میلی به سمت باز کردن فضای کسب‌وکار از طریق اره کردن مقررات و مجوزهای دولتی و همچنین برداشتن موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای تجارت رفته است.

✍️ نکته آنجاست که استراتژی مشخص از سوی میلی و توانایی وی در اعمال سیاست‌هایش باعث شده زمین بازی اقتصاد در آرژانتین به کل با پیش از حضور وی تغییر کند.

✍️ این سوی دنیا اما، مایی هستیم که شباهت‌های بسیاری با آرژانتینی‌ها داریم.

✍️ عزمی باید پیدا شود که واقعا اره به دست گیرد و وزارتخانه‌ها و نهاد‌ها و ارگان‌هایی را که از دولت بودجه می‌گیرند، مانند آرژانتین قلع‌وقمع کند.

✍️ عزمی که بتواند حداقل ۳۰درصد هزینه دولت را کاهش دهد؛ که بتواند روزگاری رویایی را برای ما رقم زند و بودجه دولت مازاد بیاورد.

✍️ عزمی که بتواند دیوار تعرفه‌ها را از بین ببرد، واردات کالاها مانند خودرو را آزاد کند؛ که بتواند فرآیند بی‌ثمر و رانت‌خیز پیمان‌سپاری ارزی را بردارد و حق مالکیت و آزادی را به فعالان اقتصادی بازگرداند. عزمی باید پیدا شود که راه تنفس اقتصاد ایران را باز کند؛ که بتواند ایران را به جرگه اقتصاد جهانی بازگرداند؛ که بتواند حسرت عقب‌ماندگی شمال و جنوب خلیج‌فارس را رفع کند؛ راه‌حل را بدون ترس روی میز بگذارد و برای اجرایش دست به‌کار شود و از ریسک‌ها و خطراتش نهراسد.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #آرژانتین #خاویر_میلی #اصلاحات_اقتصادی #اقتصاد_دولتی #تورم

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Jan, 11:49


⭕️شوراهای ضد توسعه
گفت‌وگو با جعفر خیرخواهان درباره تسخیر دولت از سوی شوراهای عالی

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

اخیراً فهرستی طولانی از شوراهای عالی منتشر شده است که رئیس‌جمهور یا معاون اول او موظف‌اند ریاست آن را بر عهده گیرند. برای شوراهای عالی تعریف صحیح و یکسانی، چه از نظر قانونی و اجرایی و چه از نظر سازمانی وجود ندارد اما همه وقت رئیس‌جمهور و معاون اول و کارکنان دفتر این دو صرف سامان‌دهی به امور این شوراها می‌شود.

اخیراً محمد فاضلی با اشاره به اینکه شوراهای عالی اگر کارکرد داشتند و به درد توسعه می‌خوردند، حال و روز کشور از آب و برق گرفته تا دانشگاه و... این نبود، گفته: «یکی از بهترین آرزوها برای ایران این است که بساط همه شوراهای عالی جز شورای عالی امنیت ملی و حداکثر یکی دو شورای دیگر جمع شود. شوراهای عالی، جز فضایی برای اختیار بی‌مسئولیت، تمرکززدایی از اختیارات و فشل کردن دولت؛ اعمال نفوذ بدون پاسخگویی، و تراشیدن شغل برای خواص نیستند.» برخی هم معتقدند وجود این همه شورا نشانه‌هایی از وجود سازوکاری شبیه «پولیت بورو» در کشور است. پولیت بورو دفتر سیاسی کمیته اجرایی احزاب کمونیستی است که در اکثر دولت‌های کمونیستی سابق، وظیفه برنامه‌ریزی برای همه امور را بر عهده داشته است. در حقیقت پولیت بورو بود که تعیین می‌کرد مصرف چقدر باشد و برای تامین آن به بخش تولید برنامه می‌داد.

جعفر خیرخواهان، نویسنده، مترجم و اقتصاددان معتقد است که شوراهای عالی در ایران به ضد کارکرد خود تبدیل شده‌اند و به گونه‌ای ضد توسعه و پیشرفت کشور کار می‌کنند. برای تصمیم‌های پیش‌پاافتاده زمان و هزینه زیادی از کشور هدر می‌دهند. وقتی از شوراهای عالی نام می‌بریم، این روزها یاد شورای عالی فضای مجازی می‌افتیم که در دولت‌های قبل حکم به فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی داده و در دولت چهاردهم نیز مدت‌ها جامعه را معطل تصمیم‌گیری جدید کرد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Jan, 10:30


⭕️سنگی در چاهی
بررسی انحراف مسیر توسعه اقتصادی در میزگرد موسی غنی‌نژاد و داود سوری

✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه

یکی از بزرگ‌ترین تناقض‌های امروز اقتصاد و جامعه ایران برای شهروندان عادی این است که چگونه کشوری با این حجم از منابع زیرزمینی و معادن و ثروت‌های خدادادی، به این شکل در تامین نیازهایش ناتوان است و گرفتار تورم و کاهش مداوم رفاه اجتماعی و توسعه فقر شده است. موسی غنی‌نژاد و داود سوری، دو اقتصاددان، در این میزگرد با بررسی روند سیاست‌گذاری از ابتدای انقلاب که درگیر ناآگاهی و بدتر از آن توهم آگاهی بود تا به امروز که گرفتار چنگ ذی‌نفعان قدرتمند و ثروتمند است، از سیاست‌ها و تصمیم‌های اشتباهی می‌گویند که سنگ‌بنای ایجاد مانع در برابر توسعه و بعدها انحراف مسیر توسعه را گذاشت؛ سنگی که یک تفکر آن را به چاه انداخت و حالا بیرون آوردنش دهه‌ها طول کشیده است، البته اگر اساساً باور و اعتقادی برای بیرون آوردنش وجود داشته باشد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Jan, 07:17


⭕️فدرالیسم

فدرالیسم شیوه‌ای از حکومت است که یک دولت عمومی (دولت مرکزی یا فدرال) را با دولت‌های منطقه‌ای (دولت‌های استانی، ایالتی، کانتونی، سرزمینی یا سایر واحدهای فرعی) در یک سیستم سیاسی واحد ترکیب می‌کند و قدرت‌ها را بین این دو تقسیم می‌کند.

نمونه‌هایی از یک فدراسیون یا ایالت فدرال: آرژانتین، استرالیا، اتریش، بلژیک، بوسنی و هرزگوین، برزیل، کانادا، اتیوپی، آلمان، هند، عراق، مالزی، مکزیک، میکرونزی، نپال، نیجریه، پاکستان، روسیه، سومالی، سودان، سوئیس، امارات متحده عربی، ایالات متحده و ونزوئلا.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

11 Jan, 05:15


شوک ارزی اخیر چرا به وجود آمد؟

🔹 اقتصاد ایران که در ۱۳سال گذشته، چهار شوک ارزی را تجربه کرده، یک بار دیگر با شوکی سنگین مواجه شد و قیمت دلار در مدت زمانی کوتاه از آغاز به کار دولت چهاردهم، از رقم ۵۹هزار تومان تا مقادیر بالاتر از ۸۰هزار تومان افزایش پیدا کرد.برخی این شوک را ناشی از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا و احتمال تشدید تحریم‌های ایران می‌دانند. برخی آن را به موج تورمی چند ماه گذشته ارتباط می‌دهند و برخی هم معتقدند مدیران دولت چهاردهم عامدانه قیمت ارز را افزایش می‌دهند تا کسری‌ها را جبران کنند.

🔹 هرچه هست، شوک ارزی اخیر در شرایطی رخ داده که دولت مستقر، شناورسازی نرخ ارز و راه‌اندازی بازار ارز تجاری را در پیش گرفته و اعلام کرده که هدف از راه‌اندازی آن، شفاف‌سازی و ایجاد تعادل در بازار است. اما عده‌ای معتقدند اجرای این سیاست با موفقیت همراه نبوده و شوک اخیر ناشی از اجرای همین سیاست بوده است. ضمن اینکه منتقدان دولت معتقدند؛ یکی از اهداف اجرای سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز از بین بردن رانت ادعایی بود که نه ‌تنها رانت را کم نکرده، بلکه بیشتر هم کرده است.

اما سوال این است که محرک بالابرنده قیمت دلار چیست و آیا دولت چهاردهم با راه‌اندازی بازار ارز تجاری در مسیر درستی گام برمی‌دارد؟

🔹 یکی از مسیرهای مهم که وضعیت ارزی را نشان می‌دهد، تراز تجاری کشور است. تراز تجاری نشان‌دهنده تفاوت میان ارزش صادرات و واردات کشور است. آمارها نشان می‌دهند در ۷ماه گذشته، واردات کشور به میزان زیادی از صادرات پیشی گرفته و منجر به کسری ۷میلیارد دلاری در تراز تجاری شده است. با توجه به شرایط خاص کشور، انتظار می‌رود کسری تراز تجاری از این رقم نیز فراتر رود. از سوی دیگر هنوز دولت دونالد ترامپ تشکیل نشده که شنیده‌ها از کاهش ۳۰۰هزار بشکه‌ای صادرات نفت‌خام حکایت دارد. مادامی‌که صادرات نفتی کاهش پیدا کند، کسری تراز تجاری بیشتر می‌شود و می‌تواند تامین مالی واردات را با مشکل مواجه کند و در ماه‌های آینده باعث التهاب بیشتر در بازار ارز شود.
اما آیا راه‌حلی وجود دارد که دولت بتواند قدری از التهاب ارزی پیش رو کم کند؟

🔹واقعیت قضیه این است که بدون حل‌وفصل تحریم‌ها چشم‌اندازی برای توقف شوک‌های ارزی وجود ندارد؛ اما اگر این ابرعامل، کنار گذاشته شود، آن‌وقت احتمالا می‌شود با مدیریت تقاضای ارز قدری از التهاب موجود را کم کرد.

در حال حاضر عوامل مختلفی در افزایش تقاضای ارز نقش دارد. مهم‌ترین عامل، ساختار چند نرخی ارز است. وقتی چند نرخ برای ارز داریم چه اتفاقی می‌افتد؟

🔹ارز هم مثل همه کالاها، از قاعده عرضه و تقاضا تبعیت می‌کند. یعنی زمانی‌که عرضه آن افزایش پیدا کند، قیمت آن کاهش پیدا می‌کند و زمانی‌که عرضه آن کاهش پیدا کند، قیمت آن افزایش می‌یابد. وقتی دولت با هدف کاهش آسیب‌پذیری اقشار کم‌برخوردار، نظام چند نرخی تعریف می‌کند و به برخی کالاها ارز ترجیحی اختصاص می‌دهد، قطعا تقاضا برای ارز ارزان‌تر افزایش می‌یابد. در این شرایط، متقاضی ارز ارزان‌تر، دست به دامان سیاستمداران ذی‌نفوذ می‌شود تا ارز ترجیحی بیشتری بگیرد و در این مسیر حاضر است بخشی از رانتی را که قرار است به دست بیاورد با سیاستمدار شریک شود. به این ترتیب فسادهای بزرگ نظیر چای دبش شکل می‌گیرد که پای مقامات زیادی به پرونده آن باز شده است.

🔹 این سیاست همچنین منجر به شکل‌گیری فسادهای بزرگ در تجارت می‌شود. در حال حاضر یکی از مسائل در زمینه تجارت خارجی، کم‌اظهاری صادرات و بیش‌اظهاری واردات به‌دلیل اختلاف قابل توجه نرخ حواله و نرخ دلار بازار آزاد است. وجود شکاف بین نرخ دلار آزاد و نرخ‌های دولتی به‌قدری جذاب است که تقاضا برای دریافت ارز ترجیحی را در سطح بالایی حفظ می‌کند. تا زمانی که صادرات کالاها سودآور نباشد و همچنین اختلاف نرخ حواله و بازار آزاد در سطح بالایی باشد، انگیزه صادرکنندگان کاهش می‌یابد که یا به کاهش صادرات و در نتیجه ارزآوری کمتر به کشور منجر می‌شود یا فعالان تجاری به دنبال راه‌های دیگری از جمله قاچاق یا دور زدن قوانین می‌روند. به‌طور کلی چندنرخی بودن ارز زمینه فساد و رانت در کشور را ایجاد می‌کند. این یک واقعیت است که وقتی تفاوت بین قیمت ارز برای واردات به وجود می‌آید، میزان درخواست ارز از درخواست قیمت واقعی بیشتر می‌شود که به این پدیده بیش‌اظهاری یا over invoice می‌گویند.


ادامه متن سرمقاله دنیای‌اقتصاد را اینجا بخوانید.


☑️ محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

10 Jan, 19:47


دلایل ناکامی توسعه صنعتی در ایران

محمد طاهری، سردبیر «تجارت فردا» با اشاره به تدوین استراتژی صنعتی کشور در اوایل دهه ۱۳۸۰ این پرسش را مطرح کرده است که چرا توسعه صنعتی در ایران ناکام ماند؟
چکیده مقاله:

🔹 ۲۱ سال پیش ایران می‌توانست سوار بر موجی بلند که همه عالم را فرا گرفته بود، در مسیر توسعه صنعتی گام بردارد.

🔹 همه‌چیز مهیا بود؛ هم دیپلماسی کیفیت لازم را داشت؛ هم سیاست‌گذاری اقتصادی ظرفیت خوبی ایجاد کرده بود، هم سرمایه‌گذار خارجی اعتماد کرده بود و هم اقتصاد ثبات لازم را داشت.

🔹 اما یک چیز کم بود، نقشه راه صنعتی شدن.

🔹 روزی که وزارت صنایع و معادن در دولت اصلاحات تشکیل شد اولین چیزی که به چشم آمد این بود که در بخش صنعت هیچ برنامه و نقشه راهی برای توسعه صنعتی وجود ندارد.

🔹متولیان وزارت صنایع و معادن نمی‌دانستند در کدام صنایع دارای مزیت هستیم و باید دنبال کدام صنعت بروند.

🔹به همین خاطر در وزارتخانه جدیدالتاسیس به این نتیجه رسیدند که باید یک استراتژی جامع برای بخش صنعت و معدن نوشته شود تا بر اساس یک نقشه مسیر صنعتی شدن را بپیماییم.

🔹این موضوع به دغدغه اصلی اسحاق جهانگیری و معاونان ایشان تبدیل شد. به این نتیجه رسیدند که باید تیمی متشکل از اقتصاددانان، تدوین استراتژی این وزارت را بر عهده گیرد.

🔹 البته در قانون تشکیل وزارت صنایع و معادن هم به این موضوع اشاره شده بود و بر اساس آن مدیران وزارتخانه ملزم به تدوین استراتژی برای بخش صنعت کشور شده بودند.

🔹در روزهای اول، هر بخش ساز خودش را می‌زد. فولاد برای خودش راهی تعیین کرده بود و خودرو هم به مسیر خودش ادامه می‌داد.

🔹 ناهماهنگی کاملی در بین بخش‌های مختلف وزارتخانه و کارخانه‌های وابسته به آن وجود داشت که باید برطرف می‌شد.

🔹این بود که وزیر صنایع و معادن به این نتیجه رسید که باید به سمت تدوین استراتژی برود و این ماموریت به مسعود نیلی و ۶۸ همکارش سپرده شد.

🔹نیلی در ۲۲ تیر ۱۳۸۲ سند مکتوب «استراتژی توسعه صنعتی کشور» را رونمایی کرد.

🔹این طرح در بهمن ۱۳۷۹ با اختصاص هزینه‌ای معادل ۴۰۰ میلیون تومان بر عهده او و اقتصاددانان همکارش گذاشته شد.

🔹نیلی و همکارانش نتیجه مطالعات خود را در همایشی یک‌روزه برای عموم ارائه کردند و اسحاق جهانگیری که آن روزها وزیر صنایع بود، این مطالعه را «سند برنامه کشور در ۲۰ سال آینده» اعلام کرد.

🔹آن روزها صنعت ایران در حد یک کشور نیمه‌صنعتی قرار داشت و تدوین‌کنندگان طرح استراتژی توسعه صنعتی به‌دنبال این بودند که اقتصاد ایران را با استفاده از مزایایی که در صنعت داشت در مسیر توسعه صنعتی قرار دهند.

🔹مسعود نیلی برای تشریح یافته‌های خود و همکارانش به تلویزیون دعوت شد و فردی که کتاب استراتژی توسعه صنعتی را نخوانده بود، به مخالفت با آن برخاست.

🔹 مدتی بعد هم نامه‌ای سرگشاده از سوی ۱۰ استاد از دانشگاه‌های تهران و شهید بهشتی خطاب به سیدمحمد خاتمی انتشار پیدا کرد که در آن نسبت به محتوای سند استراتژی توسعه صنعتی هشدار داده شد.

🔹 ویژگی مشترک ۹ نفر از امضاکنندگان نامه این بود که در دانشگاه‌های خارج از کشور درس خوانده بودند و فقط یکی از این جمع، فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های داخلی بود.

🔹 این نامه به امضای حسین پوراحمدی، احمد توکلی، محمد خوش‌چهره، پرویز داوودی، فرامرز رفیع‌پور، حسن سبحانی، عباس عرب‌مازار، محمدعلی کفایی، الیاس نادران و حسین نمازی رسید.

🔹امضاکنندگان نامه به‌طور مشخص معتقد بودند سند استراتژی توسعه صنعتی، استقلال اقتصادی کشور را نقض می‌کند.

🔹پس از انتشار نامه مشهور به ۱۰ استاد، مسعود نیلی نیز در نامه‌ای سرگشاده به رئیس‌جمهور وقت پاسخ این انتقادها را داد و نوشت:
تدوین استراتژی توسعه صنعتی کشور در زمره فعالیت‌های مهمی است که برای اولین‌بار در تاریخ کشور در دولت جنابعالی صورت پذیرفته است.

🔹آنها که سند استراتژی توسعه صنعتی را نوشتند، دغدغه توسعه کشور را داشتند. اما آنها که «ردیه» موسوم به نامه ۱۰ استاد را نوشتند، چه چیزی در سر داشتند؟

🔹چه دغدغه‌ای باعث شد که چنین نامه‌ای بنویسند و تصمیم‌گیران کشور را از اجرای آن سند بترسانند؟

🔹۲۱ سال پس از تدوین استراتژی توسعه صنعتی، مسعود نیلی و ۲۵ اقتصاددان و محقق جوان، مطالعه‌ای تحت عنوان «چالش‌های صنعتی شدن ایران» را منتشر کرده‌اند.

🔹این مجموعه، استراتژی توسعه صنعتی نیست اما مطالعه‌ای ارزشمند درباره دلایل ناکامی صنعت در دو دهه گذشته است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۵

هفته‌نامه تجارت‌فردا

09 Jan, 15:06


آیا ناترازی برق با انرژی خورشیدی جبران می‌شود؟

موهبتی که هنوز از اقلیم ایران دریغ نشده، خورشید است.
300 روز آفتابی برای تولید هزاران مگاوات برق پاک کفایت می‌کند اما احداث نیروگاه‌های خورشیدی به همین سادگی نیست؛ بخش خصوصی بی‌انگیزه است، سرمایه نداریم و نمی‌توانیم تکنولوژی وارد کنیم.


ساختاری که هزاران مگاوات ناترازی خلق کرده، می‌تواند برای حل آن چاره‌اندیشی کند؟



#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

09 Jan, 07:37


شوراهای عالی بی‌خاصیت

مریم شکرانی در گفت‌وگو با جعفر خیرخواهان، اقتصاددان، روند تسخیر دولت از سوی شوراهای عالی را بررسی کرده است.
چکیده گفت‌وگو:

🔹اخیراً فهرستی طولانی از شوراهای عالی منتشر شده است که رئیس‌جمهور یا معاون اول او موظف‌اند ریاست آن را بر عهده گیرند.

🔹برای شوراهای عالی تعریف صحیح و یکسانی، چه از نظر قانونی و اجرایی و چه از نظر سازمانی وجود ندارد اما همه وقت رئیس‌جمهور و معاون اول و کارکنان دفتر این دو صرف سامان‌دهی به امور این شوراها می‌شود.

🔹جعفر خیرخواهان، نویسنده، مترجم و اقتصاددان معتقد است که شوراهای عالی در ایران به ضد کارکرد خود تبدیل شده‌اند و به گونه‌ای ضد توسعه و پیشرفت کشور کار می‌کنند همچنین برای تصمیم‌های پیش‌پاافتاده زمان و هزینه زیادی از کشور هدر می‌دهند.

🔹شوراهای عالی جز اینکه اثربخش نبودند، برخلاف ماموریت‌هایی که برایشان در نظر گرفته شده، به مانع تبدیل شده‌اند.

🔹اگر بخواهم مثال بزنم می‌توانم به موضوع شورای عالی فضای مجازی اشاره کنم که در بحث رفع فیلترینگ مشکلات عدیده ایجاد کرد و به نظر می‌رسید این ساختار به گونه‌ای چیده شده است که رئیس‌جمهوری به عنوان رئیس قوه مجریه و به نمایندگی از مردم نمی‌تواند کار خود را پیش ببرد و بخش قابل توجهی از انرژی خود را صرف اصطکاک با این شوراها می‌کند.

🔹در واقع این خطر برای  شوراهای عالی وجود دارد که اگر بخواهیم مدام دامنه نفوذ و تصمیم‌گیری آنها را گسترش دهیم به شرایط مشابه شوراهای عالی شوروی تبدیل شوند و به نقطه‌ای برسند که با بخش خصوصی به تقابل برخیزند و در همه امور دخالت کنند.

🔹در حالی که در دنیای بیرونی، سیاست‌گذاری اقتصادی علمی‌تر و مبتنی بر هوش مصنوعی می‌شود، تصمیم‌گیری در نظام حکمرانی ما از عقلانیت دورتر می‌شود.

🔹این در حالی است که در کشورهای توسعه‌یافته نگاه به شوراها همان بهره‌گیری از خرد جمعی است و شوراهای مشورتی گوناگونی وجود دارد.

🔹شورا نمی‌تواند به جای بازار تصمیم بگیرد و اگر تصمیم بگیرد، بازار کار خودش را می‌کند. به‌طور مثال شورای عالی فضای مجازی تصمیم به فیلتر شبکه‌های اجتماعی گرفت اما مگر مردم پذیرفتند؟ دلیل دیگر هم این است که شوراها از سوی گروه‌های ذی‌نفع مصادره شدند.

🔹در ساختار شوراهای عالی تعداد اعضای انتصابی آنقدر زیاد است که به راحتی می‌توانند خواسته‌های مردم و خواسته نماینده انتخابی مردم را مردود کنند.

🔹در شرایطی که شیوه‌های تصمیم‌گیری در اغلب کشورهای جهان کارآمدتر می‌شود و سرعت تصمیم‌گیری‌ها بالا می‌رود، در ایران برای پیش‌پاافتاده‌ترین امور، گرفتار رخوت و کندی و تعلل در تصمیم‌گیری هستیم.

🔹علت تعدد شوراهای عالی این است که هر بوروکراتی سر کار آمد پیشنهاد داد شورایی تشکیل شود و هرکس از راه رسید به آن شاخ و برگی داد و حالا کار به جایی رسیده است که برای تصمیم‌گیری درباره یک کالای خاص مثل سیب‌زمینی یا مرغ هم یک ستاد یا قرارگاه یا کمیته مشورتی وجود دارد!

🔹متاسفانه پدیده تسخیر دولت در ایران جدی است و گسترده‌تر از سال‌های پیش در جریان است و این مسئله اصلاحات را سخت و دشوار می‌کند؛ چرا که بسیاری از این افراد در حیاط خلوت‌ها صاحب منافع مالی گسترده شده‌اند و با سوءاستفاده از اساسنامه‌ها و شرایط برای خود پست‌های شغلی، رانت‌های مختلف و ثروت کلانی ایجاد کرده‌اند.

🔹ما شاهد هستیم که این دسته از تشکیلات و ساختارها منابع و امکانات فراوانی از دولت می‌گیرند و خروجی آنها مثلاً ساخت بنایی محقر در نقطه‌ای است که هیچ متقاضی ندارد.

🔹در وهله اول شوراهای عالی باید واجد شأن علمی، تخصصی و پژوهشی باشند و افراد متخصص بدون سوگیری سیاسی و ایدئولوژیک و صرفاً متخصص در این شوراها حضور داشته و وابستگی و تعلقات شخصی و مالی به بدنه قدرت نداشته باشند.

🔹افراد صاحب نفوذ در برخی شوراها در ابتدای نشست‌ها نظر خود را می‌گویند و سوگیری ایجاد می‌کنند و از آنجا که در فرهنگ ما نگاه بالا به پایین یا اقتدارگرایی حاکم است دیگران جرات ابراز نظر پیدا نمی‌کنند و در واقع اجازه نمی‌دهند نظرات مختلف بیان شود.

🔹تعداد زیادی از شوراهای عالی هم وجود دارد که رئیس‌جمهوری قدرت و اختیار انحلال آنها را دارد و باید بدون تعارف و رودربایستی و با استناد به عملکرد و هزینه آنها سراغ این شوراهای عالی برود و آنها را منحل کند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۵

هفته‌نامه تجارت‌فردا

08 Jan, 11:51


⭕️زخم ماندگار بر دانش
سانسور چگونه تولید دانش را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

✍️حامد وحیدی / نویسنده نشریه

سانسور، اگرچه اغلب به عنوان ابزاری برای سرکوب ایده‌ها شناخته می‌شود، اما گاهی تاثیری پیچیده‌تر از یک اقدام مقطعی دارد. این ابزار نه‌تنها جریان اطلاعات را محدود می‌کند، بلکه ساختارهای بلندمدت تولید دانش را تغییر داده و رفتار ناشران، نویسندگان و حتی مخاطبان را متحول می‌کند. مقاله حاضر، با بررسی یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های سانسور در تاریخ چین، نشان می‌دهد که این پدیده چگونه می‌تواند فضای فکری یک جامعه را برای دهه‌ها تحت تاثیر قرار دهد.

یکی از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش، تاکید بر تاثیرات بلندمدت خودسانسوری است. سانسور مستقیم، حتی با کاهش یا حذف محدودیت‌ها، اثری از خود برجای می‌گذارد که گاهی از خود ممنوعیت اولیه فراتر می‌رود. نویسندگان و ناشران، تحت تاثیر فضای عدم اطمینان و ترس از مجازات، از موضوعاتی که می‌توانستند حساس تلقی شوند، فاصله گرفتند. این رفتار به کاهش تولید دانش جدید و محدودیت در گسترش ایده‌ها منجر شد. تحلیل داده‌های مقاله نشان می‌دهد که این اثرات حتی به موضوعاتی که مستقیماً ممنوع نشده بودند نیز گسترش یافت.

با این حال، مقاله نشان می‌دهد که جوامع انسانی دارای توانایی ذاتی برای بازیابی و احیای دانش هستند. از دهه 1840، همزمان با کاهش کنترل دولت چینگ و تغییرات سیاسی گسترده، تولید دانش به‌تدریج بازگشت. این بازگشت، ابتدا در مناطقی که تحت تاثیر مستقیم حکومت نبودند، مانند بنادر معاهده‌ای و مناطق ساحلی آغاز شد. رفتار ناشران که نقشی کلیدی در این فرآیند ایفا کردند، نشان داد که حتی در مواجهه با محدودیت‌ها، پویایی و خلاقیت انسانی می‌تواند راهی برای بازیابی خود بیابد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

08 Jan, 07:27


⭕️ششمین موج نوآوری

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

08 Jan, 07:09


چرا ایران صنعتی نشد؟
تمدن ِ در خطر

مریم رحیمی در گفت‌وگو با سیدفرشاد فاطمی، اقتصاددان، موانع صنعتی شدن ایران را واکاوی کرده است.
چکیده گفت‌وگو:

🔹 سال‌ها سیاست‌گذاری نادرست اقتصادی سبب شده که برخی اقتصاددانان همچون فرشاد فاطمی، چشم‌انداز رشد اقتصادی هشت درصد را بسیار دور بدانند و هشدار دهند که اکنون دیگر نه‌فقط صنعت، بلکه آینده تمدنی کشور با خطر روبه‌رو است.

🔹فرآیند صنعتی شدن در کشور ما در دهه ۴۰ شمسی آغاز خوبی در دولت و بخش خصوصی داشت؛ دولت در سازمان‌های توسعه‌ای با هدایت خود جریان‌ساز صنعتی‌سازی بود و بخش خصوصی پرچمداری بود که تلاش می‌کرد با انتقال تکنولوژی و مونتاژ به نوآوری صنعت را رقم زند.

🔹ما هر دو جریان در اوایل دهه ۵۰ و با افزایش درآمدهای نفتی ایران متوقف شدند؛ سیاستمداران و به‌طور خاص شخص شاه، علاقه‌مند بودند که به کمک درآمدهای نفتی -که حاصل اختلافات جنگ اعراب و اسرائیل بود- با سرعت بیشتری کشور را توسعه دهند و از منظر آنان، نماد توسعه، مصرف در مناطق شهری بود.

🔹بعد از انقلاب هم به دلیل ناآرامی‌های اول انقلاب و جنگ، کشور سیاست صنعتی مشخصی نداشت. صنعت بعضاً توسعه می‌یافت تا نیازهای اولیه مردم را تامین کند و همچنین کمکی برای جنگ باشد.

🔹بعد از جنگ، فرآیند صنعتی شدن دوباره در حال آغاز بود اما در فرازوفرود، درآمدهای نفتی دولت‌ها سردرگم بودند. نکته جالب این است که در این فرآیند، اتفاقاً دولتی که رشد اقتصاد بیشتری ایجاد کرده و به رشد بخش صنعت منجر شده یعنی دولت اول و دوم آقای خاتمی، همان دولتی است که کمترین ادعای اقتصادی را داشته است.

🔹سازمان‌های توسعه‌ای ما هیچ وقت به آن نقش طلایی دهه ۴۰ بازنگشتند و بخش خصوصی ما هم هرگز جان دهه ۴۰ را نداشت.

🔹این یک حسرت بزرگ برای اقتصاد ایران است چراکه کشور در آن زمان، یکی از اقتصادهای پیشرو در دنیا از نظر نرخ رشد و کم بودن نرخ تورم بود که هیچ یک در دهه‌های بعدی تکرار نشد.

🔹ما سال‌هاست که تحریم هستیم، اما کشور حتی قبل از اعمال این تحریم‌ها هم به زنجیره‌های تولید جهانی چندان توجهی نداشت. یعنی به نظر می‌رسد که ما خودمان هم با دنیا قهر بودیم.

🔹بخشی از این امر ناشی از سیاست‌های خودکفایی و سیاست‌های جایگزینی واردات و بخش دیگر هم ناشی از بدبینی سیاستمداران به دنیاست.

🔹همچنین بخش دیگری از این امر ناشی از آن است که توسعه ایران، مبتنی بر توانایی بخش خصوصی نبود.

🔹بنگاه‌های ما زمانی که کوچک متولد می‌شوند، توان بزرگ شدن ندارند. دلیل این امر هم آن است که حاکمیت به بخش خصوصی اعتماد ندارد؛ این مسئله قبل از انقلاب هم وجود داشت.

🔹وقتی کشور در دنیا شریک نخواهد، کسی هم شریک ما نمی‌شود. این در حالی است که شریک بازار ایجاد می‌کند و تکنولوژی، دانش فنی و سرمایه با خود به همراه دارد.

🔹من فکر می‌کنم سیاست‌گذار به هیچ عنوان نباید اجازه دهد که سیگنال‌های قیمتی از کار بیفتد؛ از کار افتادن سیگنال‌های قیمتی، بدترین علامتی است که می‌توان در اقتصاد نشان داد چراکه قیمت مشخص می‌کند چه منبعی، چقدر ارزشمند است.

🔹بنابراین حتی اگر قرار است تبعیض مثبتی برای تولیدکننده قائل شد، باید در بخش صادرات به او کمک کرده و اعتبار مالیاتی را به عنوان مشوق‌های تولید در نظر گرفت نه اینکه منابع ارزان‌تر از آن چیزی که هست ارائه شود و این‌گونه سنگ‌آهن، نفت، برق و بقیه منابع به حراج گذاشته شود.

🔹البته ناگفته نماند که عدم ثبات اقتصاد کلان و وجود تورم، باعث می‌شود سیاست‌گذار با یک دست تورم ایجاد کرده و عملاً از جیب مردم با مالیات تورمی، پول خارج کند و با دست دیگر، با سرکوب قیمت‌ها و ارائه کالا و خدمات ارزان به مردم به شکل کوتاه‌مدت، این نقصان را جبران می‌کند.

🔹کشور در شرایط دشواری قرار گرفته است و سیاست‌گذار از برخی عادت‌های بد دست برنمی‌دارد. ما با رقم رشد صفر درصد در ۱۲ سال گذشته مواجه هستیم.

🔹همچنین فرآیند سیاست‌گذاری چندماهه دولت آقای پزشکیان هم به سمت ریل‌گذاری برای رشد اقتصاد پیش نرفته است. دولت گرفتاری‌های ارزی و بودجه‌ای، کمبود ذخیره‌سازی گازوئیل و ناترازی بودجه داشته اما در مقام سیاست‌گذاری، برنامه‌ای برای رشد ارائه نشده است.

🔹صحبت من کمی صریح است اما راستش را بخواهید من اکنون نگران صنعتی شدن ایران نیستم؛ دغدغه اولیه این است که آینده تمدنی این سرزمین به چه سمت می‌رود؟

🔹اگر صنعتی شدن به معنای برداشت بیشتر از منابع آب و آلودگی بیشتر محیط زیست یا از بین بردن جنگل‌هاست تا شهرهای آلوده بیشتری ایجاد کنیم، چه می‌شود؟
🔹ما در مقطعی هستیم که لازم است خیلی زود تکلیف خود را با دنیا مشخص کنیم و همزمان به دلیل وجود تحریم‌ها، دنیا نیز چنین تمایلی دارد. اکنون در بزنگاهی هستیم که در مسیر درست قرار بگیریم یا نه.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۵

هفته‌نامه تجارت‌فردا

07 Jan, 12:56


مرگ مرداب‌ها

آزاده چیذری طی یادداشتی به پیامدهای از بین رفتن تالاب‌ها پرداخته است.
چکیده یادداشت:

🔹تالاب‌ها اکوسیستم‌هایی منحصربه‌فرد، شامل زمین‌هایی هستند که به طور دائمی یا فصلی از آب پوشیده شده‌اند. برخی تالاب‌ها، از جمله باتلاق‌ها و مرداب‌ها، از پربار‌ترین اکوسیستم‌های این سیاره هستند.

🔹 از آنجا که تالاب‌ها زیستگاهی برای گونه‌های خشکی و آبزی فراهم می‌کنند، اغلب از تنوع زیستی بالاتری نسبت به سایر اکوسیستم‌ها برخوردارند. آنها همچنین به عنوان مخزن کربن و مواد مغذی مهم عمل می‌کنند.

🔹تالاب‌ها از نظر اقتصادی برای مردم بسیار مهم هستند. آنها مکان‌های محبوبی برای فعالیت‌های تفریحی مانند شکار، پیاده‌روی، قایقرانی و تماشای پرندگان به شمار می‌روند.

🔹بیش از ۷۵ درصد ماهی‌ها و صدف‌هایی که به صورت تجاری در سراسر جهان برداشت می‌شوند، با تالاب‌ها مرتبط هستند.

🔹در طول تاریخ زمین‌شناسی، در دسترس بودن آب بر اساس الگوهای آب‌وهوایی محلی و جهانی غالب، عرض جغرافیایی، ارتفاع، فصل و فاصله هم از بدنه‌های آبی و هم از آب‌های زیرزمینی، متفاوت بوده است. در نتیجه این تنوع، تالاب‌ها در نقاط مختلف جهان محصول شرایط مختلف هستند.

🔹تالاب‌ها به عنوان اسفنج‌های طبیعی عمل می‌کنند که آب‌های سطحی، باران، برف‌های ذوب‌شده، آب‌های زیرزمینی و سیل را به دام می‌اندازند و به آرامی آزاد می‌کنند. یک هکتار از تالاب‌ها می‌تواند بین یک تا ۵/۱ میلیون گالن آب سیل را ذخیره کند و در طول موج‌های طوفان به یک حائل طبیعی تبدیل شود و اثرات قدرتمند طوفان را کاهش دهد.

🔹سالانه ۱۰۰ میلیون هکتار از عرصه‌های طبیعی جهان به بیابان تبدیل می‌شود که سهم ایران از این میزان، یک میلیون هکتار است. بر این اساس، ۴۲ درصد تالاب‌های کشور خشک شده و این موضوع بستری را برای تولید گردوغبار فراهم آورده است.

🔹۳۰ سال پیش، تالاب Hadejia-Nguru، واحه‌ای بزرگ در لبه صحرا در شمال نیجریه، محل زندگی دو میلیون ماهیگیر، دامدار و کشاورز بود. سپس دولت دو رودخانه را که شبکه پیچیده دریاچه‌ها، بسترهای نیزار، کانال‌های طبیعی و مراتع مرطوب را تغذیه می‌کردند، سد کرد تا پروژه‌های آبیاری دوردست را پیش ببرد.

🔹پانتانال با وسعتی بیش از ۴۲ میلیون هکتار، بزرگ‌ترین تالاب استوایی در جهان و همچنین یکی از بکرترین تالاب‌هاست. این پهنه آبی در سراسر بولیوی، برزیل و پاراگوئه گسترده شده است و از میلیون‌ها نفر در آنجا و همچنین جوامع پایین‌دست حمایت می‌کند.

🔹در سراسر آفریقا، دریاچه‌ها، رودخانه‌ها، دشت‌های سیلابی، دلتاهای داخلی و سایر تالاب‌ها هنوز نقش مهمی در تضمین امنیت غذایی دارند؛ اما بسیاری از آنها قربانی شده‌اند.

🔹دنیای بدون تالاب، دنیای بدون آب است. ۱.۲ میلیارد نفر در جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که آب از نظر فیزیکی کمیاب است و ۲.۷ میلیارد نفر -۴۰ درصد از جمعیت جهان- حداقل برای یک ماه در سال از کمبود آب رنج می‌برند. باید برای آب فکری کرد!

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۵

هفته‌نامه تجارت‌فردا

07 Jan, 09:19


⭕️ورنون ال. اسمیت پیشگام اقتصاد تجربی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

07 Jan, 07:14


⭕️ترس از هوش مصنوعی
آیا پیشرفت‌های سریع هوش مصنوعی تهدیدهای جدی برای بشریت ایجاد می‌کند؟

✍️حامد وحیدی / نویسنده نشریه

هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های عصر حاضر، تحولی عظیم در بسیاری از حوزه‌ها ایجاد کرده است. این فناوری از بهبود کارایی در صنعت تا نوآوری در پزشکی و آموزش تاثیرات زیادی داشته است. با این حال، پیشرفت سریع و بی‌وقفه آن نگرانی‌هایی را درباره پیامدهای آن به وجود آورده است.

اریک اشمیت، مدیرعامل پیشین گوگل، به عنوان یکی از چهره‌های برجسته در صنعت فناوری، هشدار داده است که اگر هوش مصنوعی از کنترل خارج شود، می‌تواند تهدیدی جدی برای بشریت باشد. او تاکید کرده است که باید سیستم‌های هوش مصنوعی به گونه‌ای طراحی شوند که در مواقع بحرانی قابلیت خاموش شدن داشته باشند.

همچنین، اشمیت به چالش‌های اخلاقی و اجتماعی ناشی از استفاده گسترده از این فناوری اشاره کرده و بر لزوم ایجاد چهارچوب‌های قانونی و اخلاقی برای مدیریت هوش مصنوعی تاکید دارد. بدون این نظارت‌ها، استفاده بی‌ملاحظه از هوش مصنوعی می‌تواند تهدیدهایی برای ارزش‌های انسانی مانند آزادی، حریم خصوصی و عدالت به همراه داشته باشد.

او معتقد است که پیشرفت‌های چین در این حوزه نگرانی‌های جهانی را تشدید کرده است. اشمیت بیان می‌کند که این کشور با دسترسی به داده‌های عظیم، سرمایه‌گذاری‌های کلان و نیروی انسانی متخصص، به‌سرعت در حال رقابت با آمریکاست. این رقابت، اگرچه می‌تواند به پیشرفت‌های فناوری و نوآوری‌های جدید منجر شود، اما نیازمند نظارت دقیق و همکاری‌های بین‌المللی برای جلوگیری از پیامدهای منفی آن است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Jan, 12:41


⭕️زنگ خطر برای طبیعت ایران
تالاب‌ها در آستانه نابودی

تالاب‌ها اکوسیستم‌های باارزشی هستند که کارکردهای بسیاری در تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، بستر رویش گیاهان شناور و آبزی، ذخیره آب، ادامه روند چرخه مواد، کنترل سیلاب، حفاظت در برابر طوفان، فرسایش بادی، بادشکن و پناهگاهی برای انواع گیاهان و جانوران دارند. در اقلیم غالباً خشک و نیمه‌خشک ایران که میزان تبخیر به‌طور متوسط بیش از ۱۰ برابر بارش است، انتظار می‌رود که تالاب‌های بسیار کمی شکل گیرد اما پرشیب بودن ایران -که یکی از کوهستانی‌ترین کشورهای جهان به‌حساب می‌آید-، برخورداری از هزاران کیلومتر سواحل دریایی آب‌های گرم در جنوب و معتدل در شمال، وجود پهنه‌های وسیع بیابانی با خاک‌های شور و بالاخره موقعیت عرض جغرافیایی باعث شده که ایران جزو کشورهای دارای بیشترین تنوع تالاب‌ها در جهان باشد. در ایران ۱۵۴ تالاب وجود دارد که ۸۴ تالاب بین‌المللی و ۳۴ تالاب هم عضو کنوانسیون رامسر هستند. به گفته برخی از مسئولان 42 درصد تالاب‌های ایران خشک و با خشکسالی و تغییر اقلیم، 5 /1 میلیون هکتار از تالاب‌ها در ایران غبارخیز شده‌اند.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Jan, 10:44


⭕️ارثیه پدری
فقر چگونه در خانواده‌ها موروثی می‌شود؟

✍️آزاده چیذری / نویسنده نشریه

در اقتصاد، چرخه فقر یا تله فقر هنگامی رخ می‌دهد که به نظر می‌رسد فقر به ارث رسیده است و نسل‌های بعدی راه گریزی از آن ندارند. این وضعیت ناشی از سازوکار‌های خودتقویت‌کننده است که باعث می‌شود فقر، پس از به وجود آمدنش تداوم یابد، مگر اینکه مداخله‌ای از خارج صورت بگیرد. این فقر می‌تواند در طول نسل‌ها باقی بماند و هنگامی که در کشورهای در حال توسعه پدید آید، به عنوان یک تله توسعه نیز شناخته می‌شود.

خانواده‌هایی که در چرخه فقر به دام افتاده‌اند، منابعی اندک یا صفر دارند. بسیاری از معایب خودتقویت‌کننده وجود دارد که شکستن چرخه را برای افراد عملاً غیرممکن می‌کند. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که افراد فقیر منابع لازم برای فرار از فقر، مانند سرمایه مالی، تحصیلات یا ارتباطات را ندارند. افراد فقیر به دلیل فقر به منابع اقتصادی و اجتماعی دسترسی ندارند. این کمبود ممکن است بر فقر آنها بیفزاید. این می‌تواند به این معنی باشد که فقرا در طول زندگی خود فقیر باقی می‌مانند.

روبی کی. پِین، روان‌شناس آموزشی و نویسنده کتاب «چهارچوبی برای درک فقر»، بین فقر موقعیتی، که عموماً می‌تواند در اثر یک حادثه خاص در طول زندگی فرد یا اعضای خانواده سبب ایجاد وضعیت فقر شود، و فقر نسلی، که یک چرخه است و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، تمایز قائل می‌شود؛ و در ادامه استدلال می‌کند که فقر نسلی فرهنگ و الگوهای اعتقادی متمایز خود را دارد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Jan, 07:27


⭕️شورای عالی بی‌خاصیت
بیش از 100 شورای عالی در ایران

شورای عالی در اصطلاح به شورایی گفته می‌شود که یک مقام بلند مرتبه مانند رئیس‌جمهور یا معاون اول وی ریاست آن شورا را بر عهده داشته باشد. برای شوراهای عالی تعریف صحیح و یکسانی، چه از نظر قانونی و اجرایی و چه از نظر سازمانی، وجود ندارد. نتیجه‌ای که نبود تعریف دقیق، منطقی و قانونی از جایگاه و وظایف شوراهای عالی در پی دارد، این است که نه فرد یا دستگاه مشخصی به نمایندگان مجلس پاسخ‌گوی تصمیمات شورای عالی می‌شود و نه مجلس امکان مطالبه از شوراهای عالی را دارد. در حقوق ایران هیچ تمایز خاص و دقیقی میان مفهوم شورای عالی و شورای عادی وجود ندارد..

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Jan, 06:37


مرگ معمار اقتصاد جدید هند
مانموهان سینگ که بود؟

صدیقه نژادقربان به زندگی «معمار اقتصاد جدید»هند، یعنی «مانموهان سینگ»اقتصاددان و نخست وزیر سابق هند پرداخته است که ۲۶ دسامبر سال گذشته میلادی در ۹۲‌سالگی درگذشت.

🔹تاثیراتی که مانموهان سینگ، تکنوکرات هندی طی دو دهه بر اقتصاد هند برجای گذاشته، توانست هند را از یک اقتصاد بسته و کشوری ورشکسته، به کشوری با اقتصاد قوی تبدیل کند.

🔹برنامه‌های اقتصادی سینگ در هند از سال ۱۹۹۲ به بعد باعث شد این کشور در حال حاضر یکی از اقتصادهای نوظهور مطرح جهان به‌شمار بیاید که در رقابتی جدی با اقتصادهای پیشرو و برتر جهان یعنی ایالات‌متحده، چین و اتحادیه اروپا قرار گرفته است.

🔹سینگ شخصیتی متحول‌کننده در تاریخ هند بود. او نه‌تنها معمار اصلاحات اقتصادی این کشور بود، بلکه پس از جواهر لعل نهرو او دومین کسی بود که در تاریخ هند توانست دو دوره پیاپی به این سمت برگزیده شود و از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ نخست‌وزیری هند را عهده‌دار شود.

🔹مانموهان سینگ که در روستایی در شمال غربی پاکستان متولد شد، پس از سفر خطرناک خانوادگی به شهر سیک‌ها در امریتسار پنجاب مهاجرت کردند.

🔹او از دانشگاه پنجاب فارغ‌التحصیل شد و پس از آن در کالج سن جان در کمبریج ادامه تحصیل داد و اولین دانشجو در رشته اقتصاد این دانشگاه بود و پس از آن برای دریافت مدرک در کالج نوفیلد آکسفورد به بریتانیا بازگشت.

🔹این اقتصاددان برجسته، طی سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۶ در سمت وزیر دارایی هند، نقش مهمی در اصلاحات اقتصادی ایفا کرد که به رشد سریع تولید ناخالص داخلی این کشور منجر شد.

🔹سینگ در سال ۱۹۹۱ به‌عنوان وزیر امور مالی هند، اول از همه اقتصاد هند را از قید پروانه راج رها کرد و سپس اقدام به آزادسازی اقتصاد این کشور کرد. با آزاد شدن اقتصاد هند، سرعت توسعه به‌شدت افزایش یافت.

🔹 در سال ۲۰۰۷ هند به نرخ رشد ۹‌درصدی رسید که دومین رشد سریع در میان اقتصادهای بزرگ جهان بود.

🔹به‌طور کلی اصلاحات مانموهان سینگ حول محور آزادسازی، خصوصی‌سازی و جهانی‌سازی بود که به‌طور اساسی اقتصاد هند را تغییر داد.

🔹اصلاحات کلیدی سینک موجب کاهش ارزش روپیه و آزادسازی تجارت، لغو مجوزها در نظام بوروکراتیک حاکم، اصلاحات بانکی و مالی شد.

🔹سینگ با اصلاحات اقتصادی رشد اقتصادی پایدار را در هند نیز پایه‌گذاری کرد و با جذب سرمایه‌گذاری خارجی، موجب افزایش صادرات و شکل‌گیری صنایع جدید شد و با گسترش فرصت‌های شغلی، میلیون‌ها هندی از خط فقر خارج شدند.

🔹در واقع، سینگ ۲۰ سال به‌عنوان یک بوروکرات و بیش از ۳۰ سال در مقام یک سیاستمدار، نقشی حیاتی در تاریخ اقتصادی هند ایفا کرد.
رشد اقتصاد هند در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ سالی سه تا چهاردرصد بود و به کنایه آن را «نرخ رشد هندو» نام‌گذاری کرده بودند، یعنی تا زمانی که این سیاست‌ها برقرار است نرخ رشد به همین منوال خواهد بود.

🔹آزادسازی سرمایه‌گذاری در صنعت و سرمایه‌گذاری خارجی بیشترین نقش را در رشد اقتصاد و خروج هند از بحران اقتصادی داشت.

🔹تا پیش از اصلاحات ۱۹۹۱، بالاترین تعرفه در هند ۲۰۰ درصد بود و به‌طور متوسط تعرفه برای کالاهای واسطه ۱۱۰ درصد و برای مواد اولیه ۹۵ درصد بود.

🔹چنین تعرفه‌ای در یک کشور بزرگ بی‌سابقه بود. واردات مواد مصرفی کلاً ممنوع بود. سه سال بعد یعنی سال ۱۹۹۴ بالاترین نرخ تعرفه کاهش یافت و به ۶۵ درصد رسید. تعرفه کالاهای واسطه به ۳۰ درصد و کالاهای سرمایه‌ای به ۳۵ درصد رسیده بود.

🔹هند تحقق اصلاحات اقتصادی را بیش از همه مدیون سینگ است که در تمام پنج سال دوره وزارت و ۱۰ سال دوره نخست‌وزیری‌اش لقب «معمار اقتصاد جدید هند» را دریافت کرده بود و توانست اقتصاد هند را «متحول» کند.

منبع: تجارت فردا، شماره 575

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Jan, 13:21


⭕️مانموهان سینگ

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Jan, 09:03


⭕️دوگانگی کاذب
بررسی مفاهیم منافع ملی و امنیت ملی در گفت‌وگو با رحمن قهرمان‌پور

✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه

منافع ملی یکی از کلیدواژه‌های پرکاربرد و در عین حال پرمحتواست که بارها از سوی سیاستمداران و دیپلمات‌ها به عنوان محور اصلی فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌ها مورد اشاره قرار گرفته است. امروزه تمامی کشورها بر اساس تفسیر و برداشت خود از منافع ملی، برنامه‌ریزی کرده و چهارچوب‌های حرکت خود را تعیین می‌کنند. به این ترتیب، منافع ملی می‌تواند به عنوان یک قطب‌نما برای مشخص کردن اولویت‌ها و اهداف یک دولت-ملت در عرصه بین‌الملل و در برابر قدرت‌های دیگر عمل کند.

با این حال، فرهنگ سیاسی حاکم در کشور ما نشان‌دهنده وجود برداشت‌های متفاوتی از منافع ملی است. در چهار دهه پس از انقلاب، اختلاف نظرهای جدی در مورد مفاهیمی چون منافع ملی و امنیت ملی به وجود آمده است، به گونه‌ای که شاهد تفسیرهای متناقض و حتی متضاد از این اصطلاحات هستیم.

از این‌رو، درک ابعاد ماهیتی این اصطلاح به نظر سنگین و پیچیده می‌آید و به یک اصطلاح رایج اما غیرقابل تعریف تبدیل شده است. هرچند دلایل این تفاوت‌ها و تضادها در برداشت از منافع ملی خود سوال‌برانگیز است، نکته کلیدی‌تر این است که نبود یک تعریف واحد و جامع از منافع ملی در سیاست داخلی و خارجی کشورهایی که با بحران مواجه‌اند، مانند ایران، نشان می‌دهد که این منافع بیشتر حول محور منافع شخصی و حزبی می‌چرخد.

این در حالی است که در کشورهای دیگر با فرهنگ سیاسی نهادینه‌شده، منافع ملی معمولاً از منافع شخصی و گروهی مقدم‌تر شمرده می‌شود. در چنین شرایطی، حرکت‌های سیاسی تلاش می‌کنند تا منافع ملی را محور فعالیت‌های خود قرار دهند و هر اقدام، تصمیم و موضع‌گیری را با توجه به منافع ملی ارزیابی کنند، نه امنیت ملی. در همین زمینه گفت‌وگویی داشتیم با رحمن قهرمان‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل، تا خوانش او را از منافع ملی و امنیت ملی جویا شویم.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Jan, 07:50


⭕️نردبان شکسته
ناترازی انرژی از زبان حسین عبده‌تبریزی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Jan, 04:58


🎥 سخنرانی انتهایی و جمع‌بندی انجام‌شده در همایش چالش‌های صنعتی‌شدن ایران را می‌توانید در این پست و یا کانال تلگرام اکوایران مشاهده نمایید.

هفته‌نامه تجارت‌فردا

04 Jan, 14:23


🎥 چالش‌های صنعتی‌شدن ایران

🔸 مجموعۀ سخنرانی‌های انجام‌شده در همایش چالش‌های صنعتی‌شدن ایران را می‌توانید در این پست مشاهده نمایید.
🔸 ضمناً این سخنرانی‌ها در کانال تلگرام اکوایران نیز قابل دسترسی هستند.

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Jan, 18:05


صنعت‌زدایی
افول صنعتی در ایران چگونه آغاز شد؟


🔺ویژه‌نامه «چالش‌های صنعتی شدن ایران» روز شنبه 15 ماه دی به عنوان ضمیمه رایگان روزنامه دنیای‌اقتصاد منتشر می‌شود.

🔺این مطالعه که پس از کتاب «استراتژی توسعه صنعتی ایران» جامع‌ترین مطالعه درباره گذشته و آینده صنعت در ایران است، توسط دکتر مسعود نیلی و شماری از اقتصاددانان و محققان جوان در «پژوهشکده مطالعات اقتصادی و صنعتی شریف» تهیه و تدوین شده است. این طرح به سفارش «بنیاد توسعه‌صنعتی و کارآفرینی مهندس محسن خلیلی» تهیه و تدوین شده است. این مجموعه، استراتژی توسعه صنعتی نیست اما مطالعه‌ای ارزشمند درباره دلایل ناکامی صنعت در دو دهه گذشته است.

🔺همان‌‌طور که کتاب استراتژی توسعه صنعتی، سال‌هاست به عنوان کتاب مرجع شناخته می‌شود، مجموعه «چالش‌های صنعتی شدن ایران» نیز به طور قطع تا سال‌ها به عنوان مطالعه مرجع، در کتابخانه‌ها باقی می‌ماند.

🔺نیلی و همکاران در این مطالعه نشان می‌دهند که در دو دهه گذشته، شوک‌های متعددی به اقتصاد کشور وارد شده که نقطه اصابت اغلب آنها بخش صنعت بوده است. شواهد از تشدید روند «افول صنعتی» حکایت دارد و «صنعت‌زدایی» در اقتصاد ایران با سرعت در حال انجام است. اقتصاددانان می‌گویند؛ تأخیر برای پیوستن به انقلاب صنعتی چهارم، در مقایسه با غفلت‌های گذشته، عواقب نگران‌کننده‌‌تری به دنبال دارد. آیا نظام حکمرانی، پیامدهای این غفلت را محاسبه کرده است؟

✔️کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Jan, 12:44


⭕️بازبینی گذشته
گفت‌وگو با محمد خواجوئی درباره چشم‌انداز منطقه بعد از سقوط بشار اسد

✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه

بدون شک سقوط رژیم بشار اسد موازنه قدرت در منطقه و جهان را دگرگون خواهد کرد. بعد از بهار عربی در سوریه کشورهای ترکیه، ایران، عربستان، روسیه، ایالات‌متحده و رژیم اسرائیل هر کدام به نوعی در این کشور حضور داشته و منافع خود را پیگیری می‌کردند. حالا اما با سقوط اسد باید دید چه سرنوشتی در انتظار این کشورها و منافع آنهاست.

در همین رابطه محمد خواجوئی، تحلیلگر مسائل خاورمیانه، معتقد است که با سقوط دولت اسد وزن منطقه‌ای ایران در مقابل بازیگران دیگر از جمله ترکیه و اسرائیل کاهش پیدا می‌کند که این می‌تواند تبعاتی برای ایران داشته باشد.

برای مثال در سایه تحولات اخیر ممکن است کارت‌های بازی ایران در مذاکراتش با غرب کاهش پیدا کند. در گذشته قدرت حماس، حزب‌الله و سوریه ابزارهای فشار ایران بر غرب بود و ایران می‌توانست با این ابزارها مذاکره کند. بعد از سقوط اسد اهرم‌های مذاکراتی ایران از بین رفته است و ایران نمی‌تواند سرمایه‌گذاری خاصی در این زمینه داشته باشد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Jan, 10:27


⭕️بایدها و نبایدهای سیاست‌گذاری برای رفع ناترازی انرژی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

31 Dec, 19:15


چالش‌های صنعت و صنعتی شدن ایران

ویژه‌نامه «چالش‌های صنعتی شدن ایران» روز شنبه 15 ماه دی به عنوان ضمیمه رایگان روزنامه دنیای‌اقتصاد منتشر می‌شود.

این مطالعه که پس از کتاب «استراتژی توسعه صنعتی ایران» جامع‌ترین مطالعه درباره گذشته و آینده صنعت در ایران است، توسط دکتر مسعود نیلی و شماری از اقتصاددانان و محققان جوان در «پژوهشکده مطالعات اقتصادی و صنعتی شریف» تهیه و تدوین شده است.

همان‌‌طور که کتاب استراتژی توسعه صنعتی، سال‌هاست به عنوان کتاب مرجع شناخته می‌شود، مجموعه «چالش‌های صنعتی شدن ایران» نیز به طور قطع تا سال‌ها به عنوان مطالعه مرجع، در کتابخانه‌ها باقی می‌ماند.

این ویژ‌نامه خواندنی را روز شنبه 15 ماه دی همراه با روزنامه دنیای‌اقتصاد تهیه کنید.


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

31 Dec, 13:33


⭕️منفعت هوش مصنوعی برای برندها

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

31 Dec, 10:29


⭕️روایت فروپاشی
گفت‌وگو با عدنان مزارعی درباره ریشه‌های اقتصادی سقوط دمشق

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

حکومت اسد پس از نیم‌قرن تنها در ۱۲ روز فروپاشید. اتفاقی عجیب و نه‌چندان قابل انتظار که شگفتی تحلیلگران و رسانه‌های جهان را به دنبال داشت. آنچه همه را شگفت‌زده کرد، سرعت تحولات بود که در مدت‌زمانی کوتاه به فروپاشی یک سیستم منجر شد.

بشار اسد پس از جنگ داخلی سال ۲۰۱۱ و بازگشت به قدرت فرصت داشت که همه‌چیز را بازسازی کند اما غفلت کرد و نتوانست کشور را یکپارچه نگه دارد و به‌طور مشخص، اقتصاد را از تلاطم‌های بی‌شمار دور نگه دارد. در تحلیل‌های متعدد درباره سقوط سریع دمشق ریشه‌های سیاسی به‌وفور مطرح شده اما درباره عوامل اقتصادی کمتر سخن گفته شده است.

بر اساس گزارشی که بانک جهانی در بهار امسال منتشر کرده، رشد اقتصاد سوریه در سال ۲۰۲۳ منفی 2 /1 درصد بود و صادرات این کشور که در سال ۲۰۱۰ حدود هشت میلیارد دلار بوده است در سال ۲۰۲۳ به کمتر از یک میلیارد دلار رسیده است.

عدنان مزارعی، اقتصاددان و مشاور اقتصادی سازمان ملل در بخش خاورمیانه، تحلیل خود را درباره ریشه‌های اقتصادی فروپاشی سوریه با تجارت فردا در میان می‌گذارد و از آینده اقتصادی منطقه با سوریه جدید سخن می‌گوید.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

31 Dec, 07:45


⭕️15 اقتصاددان متولد ژانویه

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Dec, 13:36


نقش هوش مصنوعی در صنعت بانکداری
سوددهی مطلق

سعید ابوالقاسمی، چگونگی اثرگذاری هوش مصنوعی در صنعت بانکداری و نتایج مطلوب آن را بررسی کرده است.
چکیده مقاله:

🔹صنعت بانکداری، بسیار سریع‌تر از آنچه انتظار می‌رفت با رویکردهای سنتی خود خداحافظی کرد.

🔹 با استقرار هوش مصنوعی در این صنعت، تحولات بی‌نظیری در عرصه‌های مختلف بانکداری ایجاد شد و چگونگی عملکرد بانک‌ها، تعامل با مشتریان و مدیریت ریسک‌ها به صورت کامل تغییر کرد.

🔹از سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۷۵ درصد از بانک‌های فعال در سطح بین‌المللی، راه‌حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را حداقل در یک منطقه عملیاتی اجرایی کرده‌اند.

🔹این رویکرد، به افزایش سودآوری بانک‌ها منجر شده و تا سطح بسیار زیادی بانک‌ها را ثروتمندتر کرده است.

🔹پیش‌بینی می‌شود هوش مصنوعی مولد در صنعت بانکداری به تنهایی ۲۰۰ تا ۳۴۰ میلیون دلار صرفه‌جویی سالانه ایجاد کند.

🔹این صرفه‌جویی‌ها ناشی از خودکارسازی وظایف معمول، افزایش کشف تقلب و بهبود کارایی عملیاتی است.

🔹بانک‌هایی مانند جی‌پی مورگان چیس کاهش قابل توجهی در هزینه‌های عملیاتی گزارش کرده‌اند و سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، میزان، حجم و ساعت کار قانونی را ۳۶۰ هزار ساعت در سال کاهش داده‌اند.

🔹رویال بانک کانادا (RBC) از هوش مصنوعی برای تقسیم‌بندی مشتریان، شناسایی مشتریان پرخطر و متناسب با آن استراتژی‌های مدیریت ریسک استفاده می‌کند.

🔹تاثیر هوش مصنوعی بر صنعت بانکداری، فراتر از صرفه‌جویی در هزینه است. هوش مصنوعی با استقرار چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی، خدمات مشتریان را نیز متحول کرده است.

🔹این ابزارهای هوش مصنوعی پاسخ‌های شخصی‌سازی‌شده و سریعی به درخواست‌های مشتری ارائه می‌کنند و رضایت و تعامل مشتری را به‌طور قابل توجهی بهبود می‌بخشند.

🔹روبات چت هوش مصنوعی بانک آمریکایی اریکا، از زمان راه‌اندازی خود بیش از ۵/۱ میلیارد تعامل را مدیریت کرده است. این روبات، با ارائه پشتیبانی ۲۴ساعته، زمان انتظار را کاهش می‌دهد.

🔹از نظر مدیریت ریسک نیز هوش مصنوعی توانایی بانک‌ها را برای شناسایی و جلوگیری از تقلب افزایش داده است. الگوریتم‌های هوش مصنوعی، الگوهای تراکنش را در سریع‌ترین زمان ممکن تجزیه‌وتحلیل کرده و با شناسایی فعالیت‌های مشکوک، از تراکنش‌های غیرمجاز جلوگیری می‌کنند.

🔹هوش مصنوعی همچنین امتیازدهی اعتبار و تصمیمات وام‌دهی را تغییر داده است. بانک‌ها با استفاده از الگو‌های یادگیری ماشینی، می‌توانند اعتبارات را دقیق‌تر و منصفانه‌تر ارزیابی کنند و «ریسک نکول» را کاهش دهند و فرآیندهای تایید وام را بهبود بخشند.

🔹ظهور هوش مصنوعی در بانکداری را می‌توان به اوایل دهه ۲۰۰۰ مربوط دانست. در ابتدا، کاربردهای هوش مصنوعی در بانکداری به اتوماسیون اولیه و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها محدود می‌شد.

🔹رضایت مشتری، معیاری حیاتی برای بانک‌هاست و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی نقشی حیاتی در دستیابی به آن دارند. یکی از مهم‌ترین مزایای ابزارهای هوش مصنوعی، توانایی آنها در ارائه پاسخ‌های فوری است.

🔹ادغام هوش مصنوعی در بانکداری، افق‌های جدیدی را برای مدیریت ریسک، به‌ویژه از طریق تجزیه‌وتحلیل پیش‌بینی‌ها، ایجاد کرده است.

🔹دولت‌های کشورهای مختلف جهان، نقش مهمی در حمایت از پذیرش هوش مصنوعی در صنعت بانکداری ایفا می‌کنند. دولت‌ها با تامین بودجه، توسعه چارچوب‌های نظارتی، تقویت همکاری و سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش، به بانک‌ها کمک می‌کنند تا از هوش مصنوعی برای ارتقای خدمات خود، بهبود تجربه مشتری و رشد اقتصادی استفاده کنند.

🔹به‌کارگیری ابزارهای هوش مصنوعی در صنعت بانکداری، چالش‌ها و فرصت‌هایی را برای نیروی کار ایجاد می‌کند. در حالی که خطر جابه‌جایی شغل وجود دارد، هوش مصنوعی به احتمال زیاد مشاغل را متحول می‌کند و نقش‌های جدیدی می‌آفریند که به مجموعه‌ای متفاوت از مهارت‌ها نیاز دارند.

🔹یکی از نگرانی‌های اصلی مرتبط با پذیرش هوش مصنوعی در صنعت بانکداری، جابه‌جایی شغلی است. نکته هراس‌انگیز آن است که چون هوش مصنوعی وظایفی را که به‌طور سنتی از سوی انسان‌ها انجام می‌شود، خودکار می‌کند، بسیاری از مشاغل از بین می‌روند و این رویکرد به اخراج گسترده کارکنان صنعت بانکداری منجر می‌شود.

🔹روبات‌های گفت‌وگوی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به سوالات مشتری پاسخ بگویند و نیاز به تیم‌های بزرگ ارائه‌دهنده خدمات مشتری را کاهش دهند.

🔹ادغام موفقیت‌آمیز هوش مصنوعی در صنعت بانکداری، نیازمند استراتژی‌های مدیریت تغییر موثر است. بانک‌ها باید مزایای استفاده از هوش مصنوعی را به کارکنان اطلاع دهند و کاری کنند که آنها در فرآیند انتقال مشارکت داشته باشند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۴

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Dec, 11:25


⭕️100 زن شاخص 2024

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Dec, 07:57


⭕️ریشه‌های سیاسی سقوط
گفت‌وگو با مهران کامروا درباره ریشه‌های غیراقتصادی سقوط سوریه

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

🔺سقوط ناگهانی حکومت بشار اسد یکی از معماهای پیچیده این روزهاست. هرکس برای این سقوط دلیلی برمی‌شمرد اما هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید دلیل اصلی این سقوط چیست. مهران کامروا، استاد دانشگاه جرج تاون و تحلیلگر مسائل خاورمیانه هم دلایل زیادی برای اتفاقات اخیر مطرح می‌کند که مهم‌ترینشان، سقوط حکومت بشار اسد از شانه‌های مردم است.

🔺وقتی یک رهبر سیاسی در بحران به سر می‌برد و حکومتش 14 سال درگیر جنگ داخلی است؛ از متخصصان فاصله می‌گیرد و اطرافش را فقط نظامیان می‌گیرند. قدرت تصمیم‌گیری‌اش تضعیف می‌شود و تصمیم‌هایش اقتضایی و براساس محاسبات کوتاه‌مدت گرفته می‌شود.

🔺تحریم‌های همه‌جانبه که بر سوریه تحمیل شده بود، در تضعیف اقتصاد و از بین بردن مشروعیت اقتصادی حکومت سوریه بسیار مهم بود. همچنین تشدید فساد و روند غارت منابع طبیعی سوریه در ایجاد شکاف میان مردم و حکومت بسیار نقش داشت.

آقای کامروا در این گفت‌وگو تبعات اقتصادی و سیاسی سقوط بشار اسد را تحلیل و درس‌های آن را برای نظام حکمرانی ایران بازگو می‌کند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Dec, 13:16


⭕️بحران ناترازی انرژی
آیا ایران می‌تواند مسیر بحرانی خود را تغییر دهد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Dec, 11:56


⭕️صنعت فرسوده
گفت‌وگو با علی چشمی درباره اثر تحریم بر فرسوده شدن صنعت ایران

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

در نیم‌قرن گذشته خاستگاه اصلی رشد اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری بوده و اکنون که دولت آه در بساط ندارد، قاعدتاً امید زیادی هم به رشد سرمایه‌گذاری و احیای رشد اقتصاد نیست. در این میان تحریم‌ها مزید بر علت شده و ورود تکنولوژی را هم مختل کرده که از این ناحیه هم لطمات زیادی به رشد اقتصاد وارد شده است.

یکی از آثار پنهان اما زیان‌بار تحریم‌ها بستن مسیر واردات تکنولوژی‌های مدرن به کشور است. دست‌کم در یک دهه اخیر، تحریم اقتصاد ایران با محدودیت در واردات تکنولوژی‌های مدرن همراه شده و ضمن اینکه بهره‌وری را تحت تاثیر قرار داده، مصرف انرژی را تشدید کرده و آلودگی محیط زیست را هم به دنبال داشته است.

علی چشمی از دانشگاه فردوسی معتقد است؛ ما در حال حاضر پولی برای خرید تکنولوژی نداریم، پول هم که داشته باشیم، امکان واردات تکنولوژی را نداریم. این مشکل را هم که حل کنیم، نمی‌توانیم کالای قابل رقابت در بازارهای جهانی تولید کنیم. به معنای واقعی، چند دهه از جهان عقب مانده‌ایم و همه اینها به خاطر تحریم‌های اقتصادی است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Dec, 07:46


⭕️جان بی. تیلور

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Dec, 05:38


🎧 پادکست صبحانه با دنیای اقتصاد / یکشنبه 9 دی 1403

#پادکست_صبحانه

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Dec, 12:37


⭕️مسافران بی‌بازگشت
چند نفر در جاده‌های ایران جان خود را از دست داده‌اند؟

تعداد فوت‌شدگان تصادفات رانندگی در سال ۱۴۰۲ تقریباً برابر با متوسط سالانه آمار شهدا در جنگ ایران و عراق است.

بیشترین تعداد فوت در حوادث رانندگی در استان‌های ایران، در استان فارس رخ می‌دهد. مطابق با آمار پزشکی قانونی ۱۶۱۰ نفر در سال ۱۴۰۲ جان خود را در حوادث رانندگی این استان از دست داده‌اند. این مشاهده نیازمند توجه است و حائز اهمیت به نظر می‌رسد، چرا که این تعداد از آمار فوت، از استان‌های پرجمعیت‌تری مثل تهران، خراسان رضوی و اصفهان نیز بیشتر است. به‌علاوه، این پدیده تنها مربوط به سال ۱۴۰۲ نیست. در سال‌های اخیر تعداد کشته‌های تصادف در استان فارس از دیگر استان‌های کشور بیشتر بوده است.

به طور متوسط ۵درصد از کسانی که در حوادث رانندگی آسیب دیده و کارشان به پزشکی قانونی می‌کشد در کمتر از ۳۰ روز از دنیا می‌روند. این آمار در استان سیستان و بلوچستان نزدیک ۴ برابر متوسط کشوری است و فاصله آن با استان بعدی یعنی استان هرمزگان بیش از ۲ برابر است.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Dec, 06:46


⭕️خاک عقیم
اهمیت ارزش‌گذاری اقتصادی خاک در گفت‌وگو با مجتبی پاک‌پرور

✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه

در یک گرم خاک با ضخامت یک میکرون، بسته به اینکه چه کانی آن را تشکیل دهد، چیزی حدود 800 مترمربع سطح وجود دارد. این عدد چیزی معادل یک زمین فوتبال است. این سطح هم آب و هم مواد غذایی را می‌تواند در خود نگه ‌دارد. این مواد غذایی بخشی درون خاک است و بخشی ماده آلی است که به خاک اضافه می‌شود.

بنابراین پیوندهایی میان این سطح یک‌میکرونی گسترده ایجاد می‌شود که گویی سفره‌ای برای ریشه گیاه پهن شده است. خاک از یکسری کانی تشکیل شده که شبیه یک ساندویچ دولایه سیلیسیوم و آلومینیوم را به هم فشرده کرده است. وقتی این دو لایه از حالت سنگی شروع به تخریب می‌کنند و دچار هوازدگی می‌شوند، ساندویچ لایه‌های سیلیکا و آلومینیوم با گذر زمان از هم باز می‌شوند و بعد عناصر غذایی که بین این دو لایه وجود دارد، رها می‌شود.

به‌تدریج از آن سنگ صلب و سخت که به ذرات ریزتر تبدیل شده، ذرات انبار و گنجه‌ای از مواد غذایی بیرون می‌ریزد که به تدریج این مواد در اختیار گیاه قرار می‌گیرد. این فرآیند باشکوه را مجتبی پاک‌پرور، عضو هیات علمی بخش حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس توضیح می‌دهد که نحوه تعامل گیاه و خاک را به شکلی علمی ولی قابل فهم بیان می‌کند.

مجتبی پاک‌پرور در رشته خاک‌شناسی از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شده و در دانشگاه گِنت بلژیک دکترای مدیریت منابع آب و آبخوان‌داری خوانده است. او در این گفت‌وگو به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد که چرا ارزش اقتصادی خاک نادیده گرفته شده است؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

24 Dec, 11:18


⭕️نوچه‌های بشار
شبکه حامیان اسد چگونه شکل گرفت؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

24 Dec, 06:49


سرنوشت علویان سوریه پس از سقوط اسد

محمد حسین باقی طی مقاله‌ای ریشه‌های تاریخی منازعات داخلی سوریه و سرنوشت علویان این سرزمین پس از سقوط اسد را بررسی کرده است.

🔹خروج اسد از قدرت تاثیرات زیادی هم بر فضای داخلی این کشور برجا گذاشت و هم روابط خارجی این کشور را دستخوش تحولاتی کرد.

🔹از آنجا که اسد از فرقه «علوی» بود، اکنون این پرسش مطرح است که در غیاب یک حکومت مرکزیِ دارای گرایش علوی در دمشق، چه سرنوشتی در انتظار این فرقه است که حدود ۱۰ درصد از جمعیت ۲۴ میلیونی سوریه را تشکیل می‌دهند.

🔹 با توجه به حاکم شدن جریان «هیات تحریرالشام» که دارای رویکردهای القاعده‌ای است، آیا اقلیت‌های مذهبی فقط در دوران گذار در امان هستند یا پس ‌از آن هم در امن‌وامان خواهند بود؟
🔹ریشه‌های علویان سوریه به قرن سوم هجری برمی‌گردد. گفته‌ شده آنها دارای رویکردهای غالیانه هستند و انشعاب‌های متعددی از دل آنها به وجود آمده است.

🔹آنها در طول تاریخ همواره مورد آزار و اذیت دولت‌های مختلف بوده‌اند. در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری پس از چندین قرن رنج توانستند به قدرت برسند.

🔹علوی‌ها به تناسخ و حلول ذات الهی در وجود امام علی (ع) اعتقاد دارند. اسلام اهل سنت به‌شدت با این عقاید مخالفت و آن را بدعت تلقی کرد. به ‌این ‌ترتیب، به آزار و اذیت علویان پرداخت.

🔹در قرن چهاردهم میلادی، ابن تیمیه، متاله حنبلی مذهب، فتواهای سختی علیه آنها صادر کرد.

🔹علویان ایمان و آیین خود را در خفا به‌جا می‌آورند. مناسک ترکیبی آنها سنت‌های مسیحی، تاثیرات بابلی و فلسفه افلاطونی را در هم می‌آمیزد.

🔹«حسین ابوصالح»، استاد دانشگاه «سئانس پو» بر این باور است که جامعه علوی سوریه از دیرباز خود را بخشی از شیعه اثنی‌عشری تعریف کرده است.

🔹بسیاری از رهبران معاصر علوی گفتمان خود را با ارجاع به یک دوره تاریخی خاص در دوران قیمومیت فرانسه در سوریه مشروعیت می‌بخشند، زمانی که رهبران این جامعه سعی در ایجاد یک جنبش احیاگر مذهبی علوی به نام «حرکه نهداویه» داشتند.

🔹«عایشه تکدال فیلدیس»، استادیار گروه علوم سیاسی در دانشگاه هالیچ استانبول، روایت دیگری از علوی‌ها ارائه می‌دهد.

🔹طی دوران قیمومیت فرانسه (۱۹۴۶-۱۹۲۰)، تقسیمات فرقه‌ای به‌عمد برانگیخته شد تا ملی‌گرایی عربی را سرکوب و جنبش استقلال ملی را خفه کند.

🔹«جدایی‌طلبی» و «خالص‌گرایی» اقلیت‌های مذهبی و ملی با اعطای موقعیت خودمختار به مناطقی که چنین اقلیت‌هایی در آن اکثریت را تشکیل می‌دادند تشویق شد.

🔹ملی‌گرایی عربی -که عمدتاً از سوی اقلیت مسلمان سنی توسعه یافت- از سوی فرانسه و جوامع مسیحی و مسلمان دگراندیش (دروزها، اسماعیلیان و علوی‌ها) به‌ عنوان تهدید تلقی شد.

🔹بنابراین، دولت قیم فرانسه روابطی دوستانه با دروزها، علوی‌ها و برخی اجتماعات کوچک برقرار کرد.

🔹دولت قیم سوریه سپس به دو گروه اقلیت و تجمیع‌شده منطقه‌ای یعنی دروزها و علوی‌ها و مناطق چندگروهی مانند اسکندریه و جزیره خودمختاری اعطا کرد.

🔹سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کنِ» فرانسه، روابط میان گروه‌های قومی و مذهبی سوریه را دچار فرسایش کرده و به جناح‌هایی درون هر گروه و علیه دیگری شکل داد.

🔹فرانسه نمایندگی قومیت‌ها را با قرار دادن قومیت‌های مجزا در راس شاخه‌های نهادی دولت توازن بخشید و به یک قومیت یا گروه مذهبی اجازه داد که قویاً نمایندگی دیگران در یک نهاد را به دست گیرند.

🔹در نتیجه، اعراب سُنی، یگان‌های افسری ژاندارمری و پلیس بر سیاست مسلط شدند اما فاقد نماینده در صفوف بالای ارتش بودند.

🔹در عوض، چرکسی‌ها ارتش را در دست گرفتند اما نماینده چندانی در پارلمان و پلیس نداشتند.

🔹علوی‌ها در میان سربازان ارتش حضور پررنگ‌تری داشتند اما در سیاست، یگان‌های افسری، ژاندارمری و پلیس حضور چندانی نداشتند.

🔹فرانسوی‌ها در اول جولای ۱۹۲۲ یک دولت علوی به نام «دولت لاذقیه» تاسیس کردند.

🔹در ۸ مارس ۱۹۶۳، کودتای گروهی از افسران، از جمله کمیته نظامی، «رژیم تجزیه‌طلب» را سرنگون کرد. از ۱۴ عضو کمیته نظامی بعث، پنج نفر علوی بودند.

🔹پس از کودتا، خلأهای ارتش به دلیل پاکسازی مخالفان سیاسی از سوی علویان پر شد.

🔹در ۱۸ جولای ۱۹۶۳، جنگ قدرت بین افسران سُنی بعث و افسران اقلیت با تسخیر و کنترل خونین افسران اقلیت (علوی‌ها) به پایان رسید. کنترل ارتش و زندگی سیاسی به اقلیت مسلمان دگراندیش به رهبری علویان واگذار شد. اکثریت اهل سنت در موقعیتی فرعی قرار گرفتند.

🔹سقوط اسد یک پیامد مهم هم داشت: نگرانی جامعه علوی. اگرچه وعده مخالفان مسلح تا حدودی عملی شده است اما نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه هنگامی‌که شورشیان کنترل خود را بر کشور مستحکم کردند، ممکن است به سراغ انتقام از جامعه علوی بروند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۳

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Dec, 12:41


⭕️پنج فصل صنعت ایران

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Dec, 10:02


⭕️محل تقسیم گوشت
گفت‌وگو با مهدی کرباسیان درباره فساد در بنگاه‌داری سازمان تامین اجتماعی

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

وزارت کار و تعاون به خاطر داشتن ده‌ها شرکت کوچک ‌و بزرگ به یکی از بزرگ‌ترین مالکان بنگاه‌ها در ایران تبدیل شده است. این سازمان حدود 250 شرکت مدیریتی و بیش از 100 شرکت غیرمدیریتی در سبد خود دارد که مجموع آنها از 350 شرکت می‌گذرد. تجمع چنین حجمی از بنگاه‌ها نیاز به عزل و نصب صدها عضو هیات مدیره و مدیر دارد که بسیاری از چهره‌های سیاسی را به دخالت در این فرآیند وسوسه می‌کند.

به همین دلیل احمد میدری اخیراً گفته؛ «هفته‌ای نیست که حداقل دو گزارش محرمانه از فساد در درون شرکت‌های زیرمجموعه وزارت کار و امور اجتماعی به دستم نرسد». میدری همچنین گفته است؛ «هر وقت خواستیم به کار شرکت‌ها سامان بدهیم، عده‌ای با دروغ‌پراکنی و دادن اطلاعات نادرست، سعی در انحراف از مسیر درست تغییر دارند. متاسفانه این‌گونه منتقل شد که ما می‌خواهیم شرکت‌ها را از بازنشستگان بگیریم و بعد آنها دچار مشکل می‌شوند». چند سال پیش، علی ربیعی نیز اظهارات مشابهی را مطرح کرده بود و از خریدوفروش صندلی مدیریتی شرکت‌ها به قیمت‌های بالا سخن گفته بود. علی ربیعی گفته بود؛ «یکی از نمایندگان مجلس مبلغ ۵۰ میلیارد تومان پیشنهاد کرده بود تا به ازای آن یک کرسی مدیریتی در شستا بگیرد».

اخیراً برکناری مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری که یکی از مهم‌ترین بنگاه‌های زیرمجموعه وزارت کار و امور اجتماعی است، بسیار خبرساز شده، به‌گونه‌ای که برخی، تند شدن مواضع محمدباقر قالیباف علیه دولت را به این برکناری ربط می‌دهند. با این شرایط پرسشی که پیش می‌آید این است که چگونه این ساختار عریض و طویل فسادآور در شستا شکل گرفت و با وجود دخالت‌های متعدد سیاسیون چگونه می‌توان این وضعیت را اصلاح کرد؟ مهدی کرباسیان که پیش از این در سازمان تامین اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی سابقه مدیریت اجرایی دارد، در گفت‌وگو با تجارت فردا به تحلیل این وضعیت می‌پردازد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Dec, 07:55


⭕️سیاست خارجی و صنعتی شدن

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Dec, 07:20


چرا «گادپوری»ها قدرت می‌گیرند؟
سبک جدید مخالف‌خوانی

فائزه مومنی در گزارشی ضمن بررسی «پدیده گادپوری» با مشورت دکتر مریم زارعیان،‌ جامعه‌شناس و پژوهشگر به این پرسش پاسخ داده است که کدام گروه‌ها قدرت بیشتری برای بسیج‌کنندگی جوانان دارند و چرا به‌طور مشخص، خوانندگان موسیقی، قدرت بیشتری برای بسیج کردن جوانان پیدا کرده‌اند؟

🔹یک خواننده موسیقی رپ نه‌چندان مشهور به نام «گادپوری» برای افتتاحیه یک فروشگاه لباس در تهرانپارس فراخوان داده و در یک اتفاق باورنکردنی، هزاران جوان نسل زد را به خیابان کشانده است.

🔹در سال‌های گذشته خوانندگان موسیقی زیرزمینی از این صحنه‌ها زیاد خلق کرده‌اند و قدرت بسیج‌کنندگی آنها همواره ناظران را بهت‌زده کرده است. به‌طور مشخص، این موضوع در تشییع جنازه خواننده‌ای به نام «مرتضی پاشایی» در سال ۱۳۹۳ بحث‌های زیادی ایجاد کرد.

🔹منظور از قدرت بسیج‌کنندگی، توان و امکان جمع کردن انبوهی از مردم در یک مکان خاص و به خاطر یک موضوع خاص است که پیش از این در انحصار گروه‌های سیاسی بود اما هرچه زمان گذشت، قدرت گروه‌های سیاسی برای فراخوان توده‌های مردم کمرنگ شد و در عوض این توان به هنرمندان، سلبریتی‌ها و خوانندگان منتقل شد.

🔹چنین تجمعاتی برای خیلی از خوانندگان مورد علاقه نسل زد برگزار شده و این در حالی است که نهادهای رسمی یا چهره‌های منسوب به ساختار سیاسی یا حتی سیاستمداران اصلاح‌طلب قادر نیستند حتی جمعیت اندکی از جوانان نسل زد را دور هم جمع کنند.

🔹به اعتقاد زارعیان؛‌ ماجرای «گادپوری» و امثال آن که در اشکال مختلف اتفاق افتاده، یک پدیده اجتماعی است که باید ببینیم چرا در سال‌های اخیر این پدیده اجتماعی به این صورت شکل می‌گیرد و جامعه ایران چه ویژگی‌هایی پیدا کرده که وقتی فراخوان‌های دولتی برای تجمعات همگانی راه به جایی نمی‌برد، یک خواننده با یک فراخوان ساده، این جمعیت را به خیابان می‌آورد؟

🔹از منظر جامعه‌شناسی پدیده‌ای به این شکل تصادفی شکل نمی‌گیرد و هماهنگی میان این گروه از افراد برای شکل دادن به پدیده‌ای به این سبک بدون دلیل و زمینه مناسب نیست و چنین پویش‌های جمعیتی بدون دلیل اجتماعی شکل نمی‌گیرد.

🔹اگر بخواهیم این پدیده را تبیین کنیم، می‌توانیم از منظر جنبش اجتماعی جوانان ببینیم که این گروه از جوانان گاهی برای نمایش عاملیت خود در ظرف جامعه دست به اقداماتی می‌زنند که جای توجه دارد.

🔹وقتی ما به چیزی رسمیت می‌بخشیم، آن‌وقت است که می‌توانیم برای آن چارچوب تعریف کنیم؛ اما وقتی وجود چیزی را کاملاً انکار کنیم دیگر تعریف چارچوب هم برای آن معنایی ندارد.

🔹در نتیجه سعی می‌کنند به اشکال مختلف این تغییرات را کاملاً انکار کنند و برای هرکس که غیر این بگوید حتی مجازات تعیین کنند.

🔹در واقع نسل زد به نوعی اعتراض خود را در قالب شرکت در چنین تجمعاتی نشان می‌دهد که همزمان به چند هدف دست پیدا می‌کند.

🔹کسب لذت حضور در جمع بزرگی از هم‌اندیشان با خود یکی از این اهداف است، زیرا به سادگی امکان حضور در چنین جمع‌هایی برایش امکان‌پذیر نیست؛ چون یا باید در تجمعات مورد تایید حاکمیت شرکت کند تا بتواند حضور در اجتماعات بزرگ را تجربه کند یا اینکه اساساً در تجمعی متفاوت فرصت شرکت ندارد؛ چون حضور جمعیت هم‌فکر متفاوت در فضای عمومی برای دولت‌ها تعریف نشده است.

🔹شرکت در این تجمعات به جوان‌ها این فرصت را می‌دهد که نمایش قدرت داشته باشند و به زبان اشاره اعلام کنند که اگر بخواهند می‌توانند شرایطی ایجاد کنند که همه را به شگفتی وادارند و البته بازخوردهایی که از سمت جامعه یا دولت هم می‌گیرند، برایشان بسیار مطلوب و رضایت‌بخش است و این احساس اثرگذاری را به آنها منتقل می‌کند.

🔹جامعه ایرانی و مخصوصاً جامعه جوان ایرانی تفریح و دلخوشی خاصی ندارد و در این حوزه به‌شدت با چالش روبه‌رو هستیم و برای جوانان ما امکانی به منظور تخلیه انرژی‌شان وجود ندارد.

🔹به جز مسائل اقتصادی، تورم و تحریم‌ها، شرایط اجتماعی که در جامعه هست،‌ جامعه را به سوی اندوه، افسردگی و ناامیدی هل می‌دهد؛ چرا که اساساً در فرهنگی که در جامعه ما شکل گرفته شادی گزینه مطلوبی نیست؛ اما تشکیل جلسات سوگواری و اندوه به کرات هست و مورد تایید و تشویق هم قرار می‌گیرد.

🔹جنبش اجتماعی جوانان در لایه‌های زیرین جامعه در جریان است؛ اما چون در سطح نیست، آن را نمی‌بینیم، در نتیجه زمانی که فرصتی ایجاد می‌شود تا این جنبش در سطح جامعه بازنمایی شود، دچار شگفتی می‌شویم.

منبع: تجارت فردا، شماره ۷۷۳

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Dec, 12:54


⭕️نمره فناوری

براساس داده‌های تحلیلی Ranking Royals، کره‌جنوبی موفق شد با پیشی گرفتن از کشور آمریکا مقام برترین کشور در لیست پیشرفته‌ترین کشورها در حوزه تکنولوژی را به‌دست آورد. تقریباً بیشتر کشورهای حاضر در مقام یکم تا بیستم این لیست، از مناطق آسیای جنوبی و اروپا هستند.
کره‌جنوبی خانه دو تا از برترین برندهای تکنولوژی در جهان است. سامسونگ را می‌توان رهبر جهانی محصولات برقی از جمله گوشی هوشمند دانست. برند ال‌جی نیز در زمینه محصولات خانگی خلاقانه یکی از سرشناس‌ترین‌هاست. کره به طور قابل توجهی در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کند تا به یک رهبر جهانی در فناوری هوش مصنوعی تبدیل شود.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Dec, 10:01


⭕️اصلاحات یا اعتماد
تعلیق به بهانه اعتماد در گفت‌وگو با حسین عباسی

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه 

مفهومی با نام سرمایه اجتماعی وجود دارد که توضیح می‌دهد اگر دولت بخواهد قطار اقتصاد را در ریل درست جاگذاری کند، ابتدا باید اقدامات خود را اصلاح کرده و صبر کند تا مردم به این نهاد عمومی اعتماد کنند، سپس دست به اصلاحات اقتصادی بزند. این گزاره‌ای است که هیچ برنامه‌ای ارائه نمی‌دهد.

اگر قرار است در شرایط موجود، راهی برای ساختن آینده‌ای بهتر پیدا کنیم، بهتر است که با ادبیات شناخته‌شده و تجربه‌شده، گفتمان‌سازی کنیم و مورد به مورد، نشان دهیم مشکل دولت چیست، چطور قابل رفع و رجوع است و در نهایت، گلوگاه‌ها، کدام هستند؟ چالش‌های بزرگ اقتصاد کشور ریشه در انحصار دارند. بنابراین اگر دولت بتواند روند انحصار را بشکند، زودتر به نتایج مطلوب می‌رسد.

این چند خط، جان کلام گفت‌وگوی آقای دکتر حسین عباسی، استاد دانشگاه مریلند با هفته‌نامه تجارت‌فرداست. به گفته این اقتصاددان، دست روی دست گذاشتن و انجام ندادن اصلاحات اقتصادی به بهانه از بین رفتن اعتماد مردم، صحیح نیست. دولت باید همزمان اقداماتی انجام دهد که وضع معیشت مردم بهتر شود و کشور را هم از شرایط موجود نجات دهد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Dec, 07:47


⭕️کشتار جنگل‌ها در جهان

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Dec, 13:21


⭕️مصیبت صنعت
فراز و فرودهای کارآفرینی صنعتی در میزگرد محمدمهدی بهکیش و موسی غنی‌نژاد

✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه

بخش تولید و صنعت در ایران طی یک سده گذشته با مصائب و مشکلات زیادی مواجه بوده است؛ از فقدان زیرساخت‌ها و کمبودها گرفته تا مداخلات زیاد دولت و توزیع رانت ارزی به نفع کالای خارجی و این روزها هم تحریم‌های کمرشکن. کارآفرینان ایرانی نیز در این دهه‌ها به دلیل سیاست‌گذاری‌های نادرست دولت و دستوری شدن کامل اقتصاد، اگرچه تلاش زیادی کردند، اما توانستند به آنچه در نظر داشتند برسند. فقط در دهه 1340 که مداخله دولت حداقل و دست بخش خصوصی باز گذاشته شد، رشد و توسعه صنعتی رخ داد.

محمدمهدی بهکیش و موسی غنی‌نژاد در این میزگرد با بررسی روند تاریخی توسعه صنعتی و اشاره به روند کارآفرینی محسن خلیلی، پدر تشکل‌گرایی و موسس گروه بوتان، از مصائب صنعت و آلوده شدن نهادهای بخش خصوصی به حضور دولتی‌ها و خصولتی‌ها می‌گویند.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Dec, 10:59


⭕️آلوین الیوت راث

آلوین راث اقتصاددان برجسته آمریکایی و استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد است که در سال 2012 میلادی به همراه لوید شپلی برنده نوبل اقتصاد شد. او در زمره اقتصاددانانی بود که دغدغه اصلی‌اش را مسائل رایج در جامعه می‌دانست و به همین دلیل از همان آغاز زندگی حرفه‌ای‌اش تمرکز خود را بر حل مشکلات مردم گذاشت.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

07 Dec, 08:41


کشتار جنگل‌‎ها در جهان

آزاده چیذری طی گزارشی بدترین کشورها و سرزمین‌های جهان از نظر حفاظت و مراقبت‌های جنگلی را برشمرده است.

🔹جنگل‌های بارانی یکی از گرانبهاترین منابع طبیعی زمین هستند که سرپناه و رزق‌وروزی طیف وسیعی از تنوع زیستی و معیشت میلیاردها نفر را فراهم می‌کنند.

🔹از پایان آخرین عصر یخبندان -۱۰ هزار سال پیش- جهان یک‌سوم جنگل‌های خود را از دست داده است.

🔹 در مدت مذکور دو میلیارد هکتار جنگل برای کشت محصولات کشاورزی، پرورش دام و استفاده از چوب به عنوان سوخت، پاکسازی شده است.

🔹نکته تاسف‌بار اینجاست که نیمی از تلفات جهانی جنگل بین هشت هزار سال قبل از میلاد تا سال ۱۹۰۰ رخ داده؛ اما نیمی دیگر، تنها در قرن گذشته.

🔹امروزه ۱۲ درصد از ایلینویز پوشیده از جنگل است که مجموعاً حدود ۴/۴ میلیون هکتار می‌شود. در حالی که قبل از اینکه اروپایی‌ها در ایلینویز سکنی گزینند، این ایالت با ۱ میلیون هکتار جنگل پوشانده شده بود که ۴۰ درصد از مساحت آن را تشکیل می‌داد.

🔹جنگل‌های دیروز جای خود را به شهرها و شهرک‌ها، زمین‌های کشاورزی و فضای صنعتی داده است.

🔹میزان و علل جنگل‌زدایی از منطقه‌ای به منطقه دیگر در سراسر جهان متفاوت است. در سال ۲۰۰۹، دوسوم از جنگل‌های جهان تنها در ۱۰ کشور قرار داشتند: روسیه، برزیل، کانادا، ایالات‌متحده، چین، استرالیا، جمهوری دموکراتیک کنگو، اندونزی، هند و پرو.

🔹در سال ۲۰۲۳، برزیل با بیش از ۱/۱ میلیون هکتار جنگل‌زدایی، بزرگ‌ترین فاجعه جنگل‌های استوایی نخستین را در سراسر جهان به ثبت رساند.

🔹 تلفات جنگل‌های نخستین در برزیل به طور قابل توجهی بیشتر از هر کشور دیگری در آن سال بود و بیش از ۳۰ درصد از کل تلفات جهانی جنگل‌های نخستین را در بر گرفت.

🔹جمهوری دموکراتیک کنگو با از بین رفتن حدود ۵۳۰ هزار هکتار جنگل در رتبه دوم قرار داشت.

🔹از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۳، روسیه بیشترین تلفات نسبی پوشش درختی را در جهان داشته است؛ معادل از دست دادن ۸۳.۷ مگاهکتار، که نشان‌دهنده ۱۱ درصد از پوشش درختی در سال ۲۰۰۰ است.

🔹توسعه کشاورزی برای تولید گوشت گاو و سویا در کنار رشد معادن و زیرساخت‌ها، محرک‌های اصلی جنگل‌زدایی در مقیاس بزرگ هستند.

🔹اکثر کشورهای فهرست جنگل‌زدایی، در آفریقا و آمریکای جنوبی قرار دارند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که، اقتصادهای در حال توسعه نسبت به اقتصادهای پیشرفته نرخ جنگل‌زدایی بالاتری دارند.

🔹مستعمره‌های سابق نیز نسبت به آنهایی که مستعمره نشده بودند، تلفات جنگلی بیشتری را تجربه کرده‌اند.

🔹در آسیا، صنعت روبه‌رشد روغن نخل اندونزی محرکی کلیدی برای جنگل‌زدایی است، اگرچه اکنون تلاش‌هایی برای معکوس کردن تاثیر آن انجام می‌شود.

🔹در همین حال، کامبوج برای تامین کارخانه‌های در حال رشد لاستیک و صنعت الوار خود، قطع سریع درختان را دنبال می‌کند.

🔹در نهایت، میانمار مدت‌هاست که با قطع غیرقانونی درختان برای مصرف در صنعت چوب دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، جنگ داخلی جاری در این کشور تلاش‌ها برای حل‌وفصل این مساله را متوقف کرده است.

🔹استرالیا نیز در تخریب جنگل‌ها پیشتاز است. بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰، حدود ۴/۰ میلیون هکتار از جنگل‌ها در استرالیا نابود شد. از جمله عوامل سبب‌ساز مرگ این جنگل‌ها می‌توان به کشاورزی، قطع درختان، توسعه شهری و آتش‌سوزی‌های جنگلی اشاره کرد.

🔹مکزیک هر سال حدود ۱۲۰ هزار هکتار از پوشش‌های جنگلی خود را برای مصارف کشاورزی قطع می‌کند. این بدان معناست که آنها درختان و گیاهان را حذف می‌کنند تا فضایی برای رشد محصولات ایجاد کنند.

🔹در تانزانیا نیز برای کشاورزی تیشه به ریشه درختان می‌زنند. این کشور حدود ۱۸.۶ میلیون هکتار از جنگل‌هایش را قربانی کرده است.

🔹زیمبابوه هر سال مقدار قابل توجهی از جنگل‌هایش را از دست می‌دهد؛ چیزی در حدود ۲۶۰ هزار هکتار در هر سال. حدود ۲۰ درصد از این تلفات جنگلی به دلیل گسترش صنعت دخانیات در کشور اتفاق می‌افتد.

🔹حدود ۱۴ درصد آرژانتین را جنگل پوشانده بود. این در حالی است که این کشور طی سالیان اخیر میزان قابل توجهی از پوشش جنگلی خود را از دست داده است.

🔹نرخ جنگل‌زدایی بولیوی در سال‌های اخیر افزایش یافته است. این کشور به حدود ۶۰ هزار هکتار از اراضی جنگلی خود دست‌اندازی کرده است.

🔹موزامبیک به دلیل شیوه‌های بد کشاورزی و قطع بیش از حد درختان، بخش زیادی از جنگل‎‌های خود را از دست داده است.

🔹سودان از جنگل‌زدایی گسترده رنج می‌برد. قطع درختان برای کشاورزی و سوخت باعث جنگل‌زدایی روزافزون در این کشور شده است.

🔹پرو هر سال حدود ۱۱۰۰ مایل‌مربع از جنگل‌های خود را از دست می‌دهد. این امر دلایل زیادی دارد؛ از جمله کشاورزی در مقیاس کوچک، معدن و ساخت‌وساز جاده.

🔹 جنگل‌زدایی در چند قرن اخیر چنان سرعت و شدت یافته که حیات بر کره زمین را به خطر انداخته است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

هفته‌نامه تجارت‌فردا

07 Dec, 07:08


⭕️حرکت به سوی آینده‌ای متفاوت
چشم‌انداز صنایع جهانی تا سال 2025

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

06 Dec, 08:38


مرثیه برای جنگل‌های هیرکانی

جواد حیدریان در گزارشی که با مشورت دکتر کیومرث سفیدی، جنگل‌شناس و استاد‌ دانشگاه، نوشته شده به «مجوز برداشت درختان» و وضعیت اسف‌بار جنگل‌های هیرکانی پرداخته است.

🔹«مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» نام مجموعه شعری از غلامرضا بروسان است. شاعری که البته دیگر در این جهان نیست، اما نام کتاب او به شکل باورنکردنی به داستان این روزهای جنگل‌های هیرکانی شبیه است.

🔹درختانی که به پهلو افتاده‌اند و بی‌آنکه وظیفه‌ای برای آنها در نظر گرفته باشند، از سوی سازمان متولی جنگل‌ها مجوز تخریبشان داده شده است.

🔹 آنچه دارد رخ می‌دهد یک تراژدی است. در اکوسیستم جنگلی هر درخت وظیفه‌ای دارد و نقشی بازی می‌کند. جنگل صحنه یک نمایشنامه در حال اجراست.

🔹سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در اقدامی حیرت‌آور و تاسف‌برانگیز مجوز برداشت درختان شکسته‌ایستاده، خشک، سرپا و خطرساز را صادر کرد.

🔹به عقیده مدافعان محیط زیست، این دستور مخالف بدیهیات علم جنگل‌داری و آشکارا مقدمه تشدید فروپاشی بوم‌سازگان‌های جنگلی است.

🔹در همین زمینه کارزاری به امضای صدها نفر از مدافعان محیط‌ زیست رسیده که به رئیس‌جمهوری تذکر داده‌اند که اقدام سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور مغایر بند «بند ف ماده ۳۶ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه اقتصادی» (قانون تنفس جنگل و ممنوعیت بهره‌برداری چوب هیرکانی مصوب ۱۳۹۶) است.

🔹امضاکنندگان از آقای پزشکیان خواسته‌اند که اجازه ندهد «قانون تنفس جنگل» شکسته‌شده یا به‌طور ناقص و گزینشی اجرا شود و نگذارد مافیای چوب، دوباره به جنگل بازگردد.

🔹دکتر کیومرث سفیدی معتقد است: اصولاً در جنگل‌شناسی و در علم جنگل اگر درختی برای ما کاری انجام دهد و نقشی از نظر اکولوژیک بازی کند و به زبان ساده ماندن آن درخت بتواند منافعی را برای اکوسیستم جنگل به دنبال داشته باشد ما می‌توانیم آن را برداشت نکنیم و آن درخت را نگه داریم.

🔹این قاعده اگرچه در مورد درختان زنده سرپا رعایت می‌شود اما در مورد درختان افتاده نیز صدق می‌کند.

🔹 اگر درختی بالای ۲۰ سال در جنگل افتاده باشد، دیگر کسی به آن دست نمی‌زند. نه به خاطر اینکه دوستدار محیط‌ زیست باشند، به این خاطر که این درخت دیگر به درد بازار چوب نمی‌خورد که بتوانند بر اساس نیازهای اقتصادی آن را برداشت کنند.

🔹باید کارشناس حرفه‌ای و ماهر چنین کاری را انجام دهد. باید مراقب بود همه درختان افتاده از جنگل خارج نشوند و کانون‌های تنوع زیستی از جنگل حذف نشوند.

🔹 قانون تنفس جنگل ایده بسیار خوبی است، اما در کشور ما اجرا نشد. در داستان تنفس فقط بهره‌برداری قانونی شرکت‌ها را تعطیل کردیم ولی هیچ کار دیگری بر اساس مصوبات دوازده‌گانه قانون تنفس جنگل انجام ندادیم.

🔹 بحث حفاظت از جنگل که وظیفه دولت بود اجرا نشد. بحث قاچاق چوب به خوبی کنترل نشد. اکنون طرح تنفس جنگل طرح خوبی نیست، چون جنگل‌ها در حال تخریب است.

🔹طرح تنفس این فرصت را به قاچاقیان، دامداران و زمین‌خوران و همه معارضان جنگل داد تا بتوانند راحت‌تر کار خود را انجام دهند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Dec, 22:11


اقتصاد ایران چگونه مستعد «صنعت‌زدایی» شد؟

✍️ محمد طاهری/ سردبیر هفته‌نامه تجارت‌فردا

🔹 21 سال پس از تدوین مطالعه «استراتژی توسعه صنعتی»، عده‌ای از اقتصاددانان و محققان جوان که با «پژوهشکده مطالعات اقتصادی و صنعتی شریف» همکاری می‌کنند، به سفارش «بنیاد توسعه‌صنعتی و کارآفرینی مهندس محسن خلیلی‌عراقی» طرحی تهیه و تدوین کرده‌اند که روایتی دقیق از دلایل ناکامی ایران در مسیر صنعتی شدن است.

این مطالعه بار استراتژی توسعه صنعتی را به دوش نمی‌کشد اما مطالعه‌ای ارزشمند درباره دلایل ناکامی صنعت در دو دهه گذشته است. از سال 1382 تا امروز گزارشی که روندهای صنعتی ایران را دنبال کرده باشد، تهیه و تدوین نشده اما پژوهش جدید مسعود نیلی و 25 اقتصاددان جوان که تحت عنوان «پایش تحولات صنعتی کشور» تدوین شده، ضمن این‌که به آسیب‌شناسی بخش صنعت پرداخته، تصویر جامعی از صدمات وارده به صنعت در این سال‌ها ارائه می‌دهد.

🔹 از نیمه دوم دهه 1370 تا پایان نیمه اول دهه 1380 دوره ثبات‌بخشی به سیاست‌های اقتصادی و ایجاد آرامش در سیاست داخلی و خارجی نام گرفت. نیمه دوم دهه 1380 اما دوره وفور درآمدهای نفتی بود و البته در همین دوران مسئله یارانه‌های انرژی و طرح هدفمندی یارانه‌ها در سال 1389 اجرا شد. بعد به سال‌های ابتدای دهه 1390 می‌رسیم که مسئله تحریم به‌طور جدی اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داد و با تصویب قطعنامه‌های متعدد شورای امنیت، اقتصاد و جامعه ایران در شرایط بسیار سختی قرار گرفت. اما در فاصله کوتاهی پس از این دوران مشقت‌بار، دوره جدیدی آغاز می‌شود که شرایط را دگرگون می‌کند.
ایران مذاکره با غرب را به مشاجره و تنش ترجیح می‌دهد، برجام امضا می‌شود و ایران می‌تواند دوباره نفت خود را صادر کند و به این ترتیب، چشم‌انداز مثبتی از آینده برای جامعه و اقتصاد شکل می‌گیرد. این دوره هم دوام چندانی ندارد و با روی کار آمدن دونالد ترامپ و خروج آمریکا از برجام و عملاً بازگشت به شرایط قبل، تحریم‌ها بیشتر و سخت‌تر می‌شود که تا امروز هم ادامه دارد.

🔹مطالعه نشان می‌دهد که طی این دوران، شوک‌های متعددی از سمت خارج و شوک‌هایی داخلی از سمت سیاست‌گذاری به اقتصاد وارد شده که نقطه اصابت اغلب این شوک‌ها بخش صنعت بوده است. به این ترتیب اقتصاد ایران وارد فرآیند «افول صنعتی» می‌شود که «صنعت‌زدایی» نتیجه آن است.
اما چنان‌که شرح داده شد، این مطالعه متمرکز بر گذشته صنعت ایران نیست و بخش‌های مهمی از آن به آینده مربوط می‌شود. نیلی و همکاران نشان می‌دهند که ما در یک نقطه عطف تاریخی قرار داریم که در آن قرار است تحولات بزرگی رخ دهد که با خروجی مسیرهای قبل همخوانی ندارد و دنیایی کاملاً متفاوت است. اغلب کشورهای صنعتی دنیا خود را متناسب با دستاوردهای «انقلاب صنعتی چهارم» تنظیم کرده‌اند. در نتیجه کشورهای در حال توسعه و کشورهایی که به تازگی در مسیر صنعتی شدن قرار گرفته‌اند، باید به ناچار رویه‌های خود را تغییر دهند. زنجیره‌های ارزش در دنیا و نحوه تعامل تجاری کشورها در حال تغییر است. پدیده جهانی شدن به‌طور کل متفاوت شده و توجه به محیط ‌زیست و تغییر اقلیم اهمیت پیدا کرده است.
به این ترتیب دنیایی که امروز وارد آن شده‌ایم در دو دهه آینده کاملاً متفاوت با امروز خواهد بود.

🔹 به این ترتیب مطالعه تلاش می‌کند که به تصمیم‌گیران کشور و کارآفرینان بخش خصوصی یادآوری کند که دیر جنبیدن برای پیوستن به تحولات انقلاب صنعتی چهارم در مقایسه با دیر جنبیدن در ورود به تحولات صنعتی 20 سال پیش، تفاوت بسیار بزرگ‌تری را در نتیجه رقم می‌زند.

همایش چالش‌های صنعتی شدن ایران
آن‌چه به طور خلاصه شرح داده شد، قرار است در همایشی با عنوان «چالش‌های صنعتی شدن ایران؛ از حکمرانی اقتصادی تا تحولات جهانی» به طور مفصل توسط تهیه‌کنندگان طرح ارائه شود.
همایش را گروه رسانه‌ای دنیای‌اقتصاد با همکاری دانشگاه شریف و بنیاد خلیلی برگزار می‌کند و مسعود نیلی، امینه محمود‌زاده و علیرضا ساعدی سخنرانان اصلی همایش هستند.
در فصل پایانی همایش نیز قرار است میزگردی برگزار شود که علاوه بر دکتر مسعود نیلی، آقایان احمد دوست‌حسینی، محسن جلال‌پور، فرهاد نیلی، محسن افشین و رحمن قهرمان‌پور نیز حضور دارند.

اگر علاقه‌مند به شنیدن داستان ناکامی ایران در مسیر صنعتی شدن هستید و همچنین علاقه دارید چشم‌اندازی از آینده صنایع ایران داشته باشید، د
ر همایش چالش‌های صنعتی شدن ایران شرکت کنید.



#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Dec, 22:08


افول صنعتی در ایران چگونه آغاز شد؟

در دو دهه گذشته، شوک‌های متعددی به اقتصاد کشور وارد شده که نقطه اصابت اغلب آنها بخش صنعت بوده است.
شواهد از تشدید روند «افول صنعتی» حکایت دارد و «صنعت‌زدایی» در اقتصاد ایران با سرعت در حال انجام است.

اقتصاددانان می‌گویند؛ تأخیر برای پیوستن به انقلاب صنعتی چهارم، در مقایسه با غفلت‌های گذشته، عواقب نگران‌کننده‌‌تری به دنبال دارد.

آیا نظام حکمرانی، پیامدهای این غفلت را محاسبه کرده است؟


#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Dec, 19:03


🔴 صفحه اقتصادی

🎧 پادکست «صفحه اقتصادی» هر شب به مرور گزیده‌ای از مطالب «هفته‌نامه تجارت فردا» می‌پردازد.

🔹 شماره این هفته نشریه تجارت فردا در دو مطلب با عنوان‌های «تله اخلاقی» و «اخلاقیات دستوری» به بررسی موضوع مسئولیت اجتماعی بانک‌ها پرداخته است؛ موضوعی که در شش ماه گذشته به بهانه آن حدود ۲۷۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید خلق شده است.

🔹در برنامه امشب مرور کوتاهی بر این دو مطلب تجارت فردا خواهیم داشت.

👤«صفحه اقتصادی» را هر شب ساعت ۲۲:۳۰ با امیررضا عبدلی، در «دنیای اقتصاد» بشنوید.

#صفحه_اقتصادی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Dec, 18:48


چرا دهه شصتی‌ها ازدواج نمی‌کنند؟

دوزخ فقر و بیکاری

فائزه مومنی در گزارشی با مشورت و راهنمایی فاطمه عزیزخانی به این پرسش پاسخ داده که چرا شمار زیادی از متولدین دهه ۱۳۶۰ موفق به ازدواج نشده‌اند؟

🔹بیست میلیون و سیصد و هفتاد یک هزار و یکصد و بیست و دو نفر. این، تعداد افرادی است که در طول دهه ۱۳۶۰ به دنیا آمدند و جمعیت موسوم به «دهه شصتی‌ها» را تشکیل می‌دهند.

🔹مردان و زنانی که در یکی از سخت‌ترین شرایط سیاسی و اقتصادی چشم به جهان گشودند و سال‌هاست شرح حالشان در فیلم‌های تلویزیونی، لطیفه‌های شبکه‌های اجتماعی و مباحث جمعیت‌شناسی، جامعه‌شناسی و اقتصاد دستمایه کمدی و تراژدی است.

🔹وضعیت تراژیک‌ این جوانان را می‌توان در ناکامی اغلب آنها در تشکیل زندگی مشترک مشاهده کرد.

🔹این در حالی است که موج اول جمعیت دهه شصتی‌ها، ۴۳ سال را پشت سر گذاشته‌اند و متولدین انتهای این دهه، در آستانه ۳۵ سالگی قرار دارند.

🔹اقتصاددانان بین ازدواج و رشد اقتصاد رابطه معنا‌داری پیدا کرده‌اند. خط فقر مرزهای ۳۰ میلیون تومان را رد کرده، اسب سرکش تورم در مرزهای ۳۰ درصد و ۴۰درصد همچنان می‌تازد، سهم فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از شوره‌زار بیکاری از ۵۰ درصد عبور کرده و بدتر از همه، نااطمینانی‌ها، چشم‌انداز پیش‌رو را تیره‌وتار کرده‌اند.

🔹همه از افزایش هزینه‌ها و نااطمینانی اقتصاد تحت فشار و استرس‌اند اما ناظران می‌گویند این اثرات برای نسل جوان حادتر است و می‌تواند بر نحوه زندگی آنها در حال حاضر و در آینده، تاثیر مخرب‌تری بگذارد.

🔹دولت قبل تلاش کرده بود که از طریق برخی مشوق‌ها، ازدواج متولدین این دهه را تشویق کند اما هیچ‌کدام از سیاست‌ها، نتیجه‌بخش نبود.


🔹یکی از مولفه‌های مسائل اقتصادی داشتن شغل است و آمار و اطلاعات نشان می‌دهد کسی که شغل داشته باشد راحت می‌تواند ازدواج کند،‌ این موضوع در همه استان‌ها برابر است.

🔹نکته بعدی این است که به فرض داشتن شغل، آیا داشتن شغل برای سرپرستی یک خانوار و ادامه این زندگی که سطح رفاهش تامین شود کافی است یا نه، که این هم یک مولفه مهم است.

🔹 آمار نشان می‌دهد که رشد دستمزد حقیقی نیروی کار در بخش‌های مختلف اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) از سال‌ ۱۴۰۰ به ۱۴۰۱ روند کاهشی داشته است.

🔹پایین بودن شاخص دستمزد از شاخص قیمت مصرف‌کننده، نشان‌دهنده عایدی کم و ناکافی بودن دستمزد نیروی کار در تامین هزینه‌های معیشت است و از این‌رو موجب دلسردی نیروی کار در ورود به بازار کار می‌شود.

🔹 اگر بسته هزینه زندگی را دو قسمت کنیم که خوراکی‌ها و غیرخوراکی‌ها باشد، سهم عمده هزینه زندگی،‌ مسکن خانوار است، یعنی حدود ۶۰ درصد از هزینه معیشت را هزینه مسکن پوشش می‌دهد.

🔹در حال حاضر می‌بینیم ۶۰ درصد سرپرستان خانوارهایی که فقیر هستند نیز شاغل‌اند، اما زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

🔹 همه این موضوعات نشانگر آن است که در چالش به تاخیر افتادن ازدواج جوانان مولفه‌های مهمی از نظر  اجتماعی و اقتصادی دخیل بوده است.

🔹 به‌‌رغم اینکه تلاش می‌شود در ساختار چانه‌زنی، دستمزد بر اساس دو معیار تورم و هزینه معیشت تعیین شود تا از نیروی کار حمایت شود، اما به دلیل فقدان رویکرد یا فرمول مشخص از سوی دولت، این اهداف محقق نمی‌شود.

🔹متاسفانه بی‌برنامگی کلی در سه، چهار دهه اخیر وجود داشته و تنها به دلیل انفجار جمعیتی در دهه ۶۰ خود را بیشتر نشان داده است.

🔹 اما مسئولان ما همیشه فرار به جلو می‌کنند و به جای اینکه خودشان را زیر سوال ببرند و اقرار کنند که برنامه‌ریزی نداشته‌اند یک نسل را مقصر جلوه می‌دهند و کم‌کاری خود را به گردن متولدین این دهه می‌اندازند.

🔹تا زمانی که مدیران و مسئولان به جای اینکه زیربنا را درست کنند در امور فرهنگی دخالت می‌کنند موضوع را خراب می‌کنند. وقتی غیرکارشناسی صحبت می‌شود فقط حرمت‌ها شکسته می‌شود و در نهایت نیز دهه شصتی‌ها دیده نمی‌شوند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

05 Dec, 17:56


اقتصاد ایران چگونه مستعد «صنعت‌زدایی» شد؟

هفته آینده قرار است همایشی تحت عنوان «چالش‌های صنعتی شدن ایران؛ از حکمرانی اقتصادی تا تحولات جهانی» در تهران برگزار شود.
مسعود نیلی و شماری از اقتصاددانان و محققان جوان که با «پژوهشکده مطالعات اقتصادی و صنعتی شریف» همکاری می‌کنند، قرار است در این همایش، نتایج و یافته‌های مجموعه‌ای مطالعاتی را ارائه کنند که به سفارش «بنیاد توسعه‌صنعتی و کارآفرینی مهندس محسن خلیلی‌عراقی» تهیه و تدوین شده است.
مهندس خلیلی عراقی، بنیان‌گذار شرکت «بوتان» و یکی از قابل‌احترام‌ترین مدیران بخش خصوصی است که بخشی از دارایی‌های خود را وقف مطالعه و پژوهش اقتصادی کرده است.
همایش را گروه رسانه‌ای دنیای‌اقتصاد با همکاری دانشگاه شریف و بنیاد خلیلی برگزار می‌کند و مسعود نیلی، امینه محمود‌زاده و علیرضا ساعدی سخنرانان اصلی همایش هستند.
در فصل پایانی همایش نیز قرار است میزگردی برگزار شود که علاوه بر دکتر مسعود نیلی، آقایان احمد دوست‌حسینی، محسن جلال‌پور، فرهاد نیلی، حسین افشین و رحمن قهرمان‌پور نیز حضور دارند.

برای ثبت‌نام در این همایش می‌توانید به اینجا مراجعه کنید.

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

04 Dec, 11:11


⭕️برنده الین بنت 2024
مریم فربودی کیست و چگونه اقتصاددانی معروف شد؟

✍️ آزاده چیذری / نویسنده نشریه

🔺مریم فربودی، دانشیار توسعه شغلی جان دی. گروبر و دانشیار امور مالی در دانشکده مدیریت ام‌آی‌تی اسلون، جایزه تحقیقاتی الین بنت (Elaine Bennett) در سال 2024 را از آن خود کرده است. جایزه تحقیقاتی الین بنت که در سال 1998 تاسیس شد، پژوهش‌های برجسته در هر زمینه‌ای از اقتصاد را به رسمیت می‌شناسد و به آن افتخار می‌کند.

🔺پروفسور فربودی یک نظریه‌پرداز کاربردی است که پژوهش‌هایش بر اقتصاد کلان‌داده با کاربردهای مالی و اقتصاد کلان متمرکز است. او روش‌هایی را برای تخمین ارزش داده‌ها بسط داده است. علاوه بر این، پروفسور فربودی به مطالعه واسطه‌گری و تشکیل شبکه در میان موسسه‌های مالی و سرریزهای آن به اقتصاد واقعی می‌پردازد. او همچنین به این موضوع علاقه‌مند است که چگونه اصطکاک اطلاعات1، چرخه‌های اقتصادی محلی و جهانی را شکل می‌دهد. اخیراً، پژوهش‌های او همچنین بر درک همه‌گیری کووید 19 و سیاست‌های مرتبط با آن متمرکز شده است. پروفسور فربودی در کار خود پرسش‌های کلیدی زمانه ما را شناسایی کرده و چهارچوب‌های مفهومی برای پرداختن به آنها ارائه می‌کند.

🔺پروفسور مریم فربودی دکترای خود را در رشته اقتصاد مالی به طور مشترک میان دپارتمان اقتصاد و دانشکده بازرگانی Booth در دانشگاه شیکاگو در سال 2014 دریافت کرده است. از جمله افتخارات متعدد او می‌توان به دریافت کمک‌هزینه تحقیقاتی اسلون در سال 2024 از بنیاد آلفرد پی. اسلون و برنده شدن جایزه پژوهشگر جوان 2019 از کرسی SCOR-PSE در مورد ریسک اقتصاد کلان اشاره کرد. او پژوهشگر دفتر ملی تحقیقات اقتصادی و مرکز تحقیقات اقتصادی و سیاسی است.

🔺پروفسور فربودی در نشست تجاری و مراسم اعطای جایزه کمیته وضعیت زنان در حرفه اقتصاد (CSWEP)2 انجمن اقتصادی آمریکا (AEA) که در جلسه AEA /ASSA 2025 در 4 ژانویه 2025 برگزار خواهد شد، به طور رسمی جایزه را دریافت خواهد کرد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

04 Dec, 07:16


⭕️ممنوعیت واردات کالا

این آمارها نشان می‌دهد که دولت با ممنوع اعلام کردن واردات بخشی از کالاهای خارجی دچار چه زیان‌هایی شده و اگر این ممنوعیت‌ها پایان یابد دولت می‌تواند از مسیر آزادشدن واردات کالاهای خارجی، بخشی از کسری بودجه‌اش را جبران کند.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Dec, 13:01


حسین مرعشی مطرح کرد

تغییر دکترین، تنها راه ترمیم سرمایه اجتماعی

هدا احمدی در گفت‌وگو با حسین مرعشی، راهکار تغییر دکترین نظام و ترمیم سرمایه اجتماعی دولت را تحلیل کرده است.‌
چکیده مصاحبه:

🔹وقتی دولت جدیدی روی کار می‌آید تا زمانی که مردم، این دولت را در پیگیری وضعیت خود صادق ببینند، به برنامه‌هایش اعتماد می‌کنند.

🔹اما همین‌که دولت مستقر از مردم فاصله بگیرد، مردم نیز اعتمادشان را از دست می‌دهند. مسعود پزشکیان بارها تاکید کرده که با مردم صادق است و دروغ نخواهد گفت.

🔹به نظر می‌رسد آقای پزشکیان تا امروز بر این عهد پایبند بوده اما موضوع این است که به خاطر عملکرد بد سیاستمداران در گذشته، جامعه دیگر سخنان مسئولان فعلی را هم جدی نمی‌گیرد.

🔹 اکنون این پرسش مطرح است که راه‌حل احیای اعتماد در دولت چهاردهم چیست؟ جامعه‌شناسان می‌گویند کل نظام حکمرانی باید برای ارتقای سرمایه اجتماعی تلاش کند و این تلاش فقط به دولت مربوط نمی‌شود. حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی، نیز معتقد است؛ اصلاح امور باید از سوی کل حاکمیت رقم زده شود.

🔹پایه اصلی سرمایه اجتماعی از نظر سیاستمداران، رضایت مردم است. رضایت مردم، نه رضایت حاکمان. مردم باید از خودشان، زندگی، شهر، اقتصاد، آبادی، فرهنگ و موقعیت کشورشان رضایت داشته باشند.

🔹 اولین سرمایه، رضایتمندی مردم است و بعد ابعاد دیگری از جمله حساسیت نسبت به آینده کشور، دخالت و حضور در عرصه‌های سیاسی و مشارکت‌های اجتماعی بروز پیدا می‌کند.

🔹در واقع دفاع از کشور و اهمیت دادن به کشور سرمایه‌های مهم ما هستند و گذشت و ایثارگری در مقابل منافع ملی، سرمایه‌هایی هستند که به دنبال آن می‌آید.

🔹مرعشی می‌گوید: از نظر من مهم‌ترین فشاری که در حال حاضر به جوامع ما آمده و سرمایه اجتماعی کشور را از بین برده، اقتصاد و فشارهای اقتصادی است.

🔹هنوز جا برای ترمیم هست زیرا کشور ما ظرفیت‌ها و امکانات بسیار خوبی دارد. باید دکترین اداری و دکترین ایران در وهله اول و اولویت‌های کشور در گام بعدی تغییر کند.

🔹 تغییر دکترین جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد. در غیر این صورت هیچ‌یک از مشکلات ایران بدون این تغییر اصلاح نمی‌شود.

🔹این مسئله انکارناپذیر است که اولویت ایران باید اقتصاد باشد. دکترین کشورمان باید از اتکا به سیاست‌های منطقه‌ای پیشرو، به اولویت اقتصادی تغییر پیدا کند.

🔹 بنابراین اگر اقتصاد، اولویت اول نظام حکمرانی شود و قرار بر این باشد که بخواهیم جایگاه کشور را در منطقه و سطح جهانی ارتقا دهیم، اولین گام اصلاح روابط بین‌المللی است.

🔹 زیرا بدون اصلاح در روابط بین‌المللی، هیچ‌یک از مسائل کشور قابل حل‌وفصل نیست.

🔹این نقص قانون اساسی ماست که تعریف حاکمیت را از دولت و دولت را از حاکمیت جدا می‌کند؛ البته در واقعیت هم الان جداست.

🔹این پایه و اساس کار است و تا این مسئله درست نشود، هیچ اصلاحی در کشور اتفاق نمی‌افتد. بنابراین حتماً درست است و اصلاح امور باید از سوی کل حاکمیت رقم زده شود.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Dec, 10:59


⭕️اثر خودکشی بر خودکشی
چگونه رسانه‌ها تمایل به خودکشی را افزایش می‌دهند؟

✍️الهام حمیدی / نویسنده نشریه

ولفگانگ گوته، شاعر، فیلسوف و ادیب آلمانی در سال 1774 رمانی منتشر کرد که روایت عشق شکست‌خورده فردی به نام ورتر بود. رمان «رنج‌های ورتر جوان» به توصیف احساسات ورتر و داستان ناکامی او در رابطه عاشقانه‌اش می‌پردازد. رنجی که در نهایت به خودکشی او ختم می‌شود.

«رنج‌های ورتر جوان» علاوه بر موفقیت‌های تجاری و اثرات ماندگار احساسی‌اش، مجموعه‌ای از اتفاقات سیاه و وحشتناک را هم رقم زد. مردم در بسیاری از کشورها تحت تاثیر آن به این باور می‌رسیدند که پس از شکست عشقی باید شیوه مرگ ورتر را تقلید کنند؛ آنها لباس‌های معروف او را می‌پوشیدند و به سر خود شلیک می‌کردند.

پس از گذشت بیش از 200 سال از انتشار رمان، نمی‌توان افزایش تعداد خودکشی‌ها و معنادار بودن این افزایش را ثابت کرد، ولی شرایط در آن زمان به اندازه‌ای نگران‌کننده بود که مقامات انتشار این کتاب را در ایتالیا، کپنهاگ و لایپزیگ ممنوع کردند و حتی فروش لباس‌های ورتر نیز قدغن شد.

رمان گوته علاوه بر ارزش ادبی آن، به دلیل آنچه امروز «اثر ورتر» (Werther Effect) نامیده می‌شود، در طول تاریخ ماندگار شد. اثر ورتر به نقش رسانه‌ها در افزایش میزان خودکشی اشاره دارد، وقتی خبر و گزارش‌های مربوط به خودکشی‌ها می‌تواند به خودکشی‌های بیشتر منجر شود. این پدیده بر اهمیت نقش رسانه‌ها بر سلامت جامعه تاکید دارد و فرضیه آن این است که هرچه اخبار مربوط به خودکشی افزایش یابد، مردم بیشتری آن را گزینه‌ای برای حل مشکلاتشان در نظر می‌گیرند. در واقع بر اساس این نظریه، پوشش رسانه‌ای خودکشی و انتشار خبرهای مربوط به آن می‌تواند به گسترش خودکشی در جامعه دامن بزند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Dec, 09:18


⭕️۱۰ روند پیش‌روی جهان در 2025

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

03 Dec, 07:21


فرصت‌سازی برای فساد

مریم رحیمی در گفت‌وگو با سیدفرشاد فاطمی، زمینه‌ها و ریشه‌های اصلی فساد را بررسی کرده است.
چکیده مصاحبه: 

🔹نظام حکمرانی در کشور ما سال‌های طولانی است که هم و غم خود را صرف مبارزه پیگیر با فساد کرده، ولی ابعاد مالی فساد هر روز بزرگ‌تر و دامنه اجتماعی آن گسترده‌تر شده و شهرت و اعتبار حاکمیت را مخدوش کرده است.

🔹مشکل کجاست؟ چرا در مبارزه بی‌امان با مفسدان سرآمد، ولی در کاهش حتی نسبی فساد، شمشیر شکسته و ناتوانیم؟

🔹وقتی از فساد سخن می‌گوییم منظورمان انجام یک تخلف است؛ یعنی دولت قانونی برای یک بازی ایجاد کرده، اما افراد از این قانون تخلف می‌کنند.

🔹دولت فرصتی برای انجام تخلف به وجود می‌آورد و افراد هم به کمک این فرصت، تخلف انجام می‌دهند.

🔹 اینکه دولت قیمت بنزین را دستوری پایین نگه داشته است، در واقع فرصتی فراهم کرده که افراد بتوانند بنزین ارزان داخل را در فراسوی مرزها، بفروشند.

🔹 نام این فرصت، فرصت رانت است. واقعیت این است که در وهله اول باید این فرصت از بین برود و اگر سیاست‌گذار به درستی سیاست‌گذاری کند، چنین فرصتی اصلاً به وجود نمی‌آید، چراکه قاچاق به خودی خود سودآور نیست و کسی ترغیب نمی‌شود که دست به چنین عملی بزند.

🔹 بنابراین در مسئله فساد چای دبش نیز احتمالاً چنین فرصتی پیش آمده است. دولت فرصتی ایجاد کرده که ارز با قیمت پایین‌تر از بازار را به افراد تحویل دهد.

🔹بنابراین تخلف یک رانت است که دولت ایجاد می‌کند و افراد از آن استفاده می‌کنند. کیفیت سیاست‌گذاری اقتصادی یکی از پیش‌شرط‌های اصلی در بحث مقابله با فساد است و متاسفانه کیفیت سیاست‌گذاری اقتصادی در کشور ما بسیار پایین است.

🔹در اقتصاد ادبیاتی مختص به جرم داریم؛ در این ادبیات، قوانین و مجازات تعدی از قوانین باید به شکلی برنامه‌ریزی شود که توجیه اقتصادی انجام جرم را از بین ببرد.

🔹 یعنی اگر کسی قصد داشته باشد جرمی در اقتصاد انجام دهد، با یک حساب و کتاب، متوجه شود اقدام او توجیه اقتصادی ندارد، بنابراین دست به ارتکاب جرم نزند.

🔹اگر دولت به عنوان نهاد حقوق‌ده نتواند برای کارمندان خود امکانات تامین زندگی در رفاه را به وجود آورد، احتمال لغزش کارمندان دولت در برابر قانون وجود دارد.

🔹بخش عمده‌ای از فساد به این دلیل است که زمینه‌های فساد وجود دارد. دلیل عمده فساد همین است. وقتی قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌های ما مدام امضای طلایی برای بوروکرات‌های دولتی و تکنوکرات‌ها درست می‌کند، فساد پشت آن می‌آید.

🔹ایران همواره دولتی داشته که به صورت سنتی، وابسته به درآمد نفتی بوده است. از آنجا که دولت وابسته به درآمدهای نفتی بوده است، اندازه و کارایی اقتصاد، متناسب با اندازه‌های واقعی اقتصاد نبوده است.

🔹بنابراین ما با یک دولت بزرگ مواجه هستیم که درآمدهای ارزی آن هم تا حد زیادی کاهش یافته است.

🔹بنابراین دولت باید اندازه خود را تا حد ممکن کوچک کند و به وظایف حاکمیتی خود بازگردد؛ یعنی از دخالت در اقتصاد بکاهد و به وظایف اصلی خود توجه بیشتری کند.

🔹 فساد چای دبش به دلیل فرصت طلایی تخصیص ارز به وجود آمده بود و تا زمانی که این فرصت وجود داشته باشد، پرونده‌های بعدی فساد نیز هویدا خواهند شد.

🔹تنها تفاوت در این است که چه زمانی ستاره بخت فرد یا افرادی افول کند و این فسادها، افشا شوند. تا زمانی که فرصت‌های رانت فراهم می‌شود و رسیدن به این فرصت‌ها هم چندان سخت نیست، فساد از بین نمی‌رود.

🔹مثلاً رانت گندم، به احتمال زیاد، یکی از بزرگ‌ترین رانت‌های سیاست‌گذار است چراکه خانواده‌های فقیر نان بیشتری مصرف می‌کنند اما افراد فقیر از این رانت بهره‌مند نمی‌شوند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Dec, 12:34


⭕️تاثیر شرط‌بندی بر خانواده
آیا قانونی شدن شرط‌بندی ورزشی به تغییر الگوهای سرمایه‌گذاری در خانوارها منجر می‌شود؟

✍️حامد وحیدی / نویسنده نشریه

قانونی شدن شرط‌بندی ورزشی در آمریکا تاثیرات قابل توجهی بر سلامت مالی خانوارها داشته و رفتارهای مرتبط با بدهی، سرمایه‌گذاری و هزینه‌کرد را تحت تاثیر قرار داده است. شواهد نشان می‌دهد که قانونی شدن شرط‌بندی ورزشی با افزایش مانده بدهی کارت اعتباری، کاهش اعتبار در دسترس و کاهش خالص سرمایه‌گذاری‌ها در بازارهای مالی همراه است.

این اثرات به‌ویژه در میان خانوارهای با محدودیت‌های آشکارتر است که ممکن است توانایی کمتری برای جذب ضررها یا مدیریت هزینه‌های شرط‌بندی داشته باشند. این الگوی نگران‌کننده نشان می‌دهد که افرادی که کمترین منابع مالی را دارند، بیشترین تاثیر را می‌پذیرند و در معرض ریسک بالاتری از بی‌ثباتی مالی قرار دارند.

با اینکه شرط‌بندی ورزشی آنلاین یک منبع درآمدی پرسود برای دولت‌ها فراهم می‌کند، این مزیت با هزینه‌های احتمالی برای ساکنان همراه است، به‌ویژه برای کسانی که از قبل دچار مشکلات مالی هستند. برای این خانوارها، ماهیت آسان و در دسترس بودن شرط‌بندی آنلاین شرایطی ایجاد می‌کند که تصمیم‌گیری‌های ناگهانی و با اطلاعات ناکافی را تشدید می‌کند و به افزایش بدهی و کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در طول زمان منجر می‌شود. دسترسی آسان به شرط‌بندی آنلاین به نظر می‌رسد که در ایجاد این نتایج منفی نقش داشته باشد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Dec, 11:04


⭕️برنامه‌های نافرجام
چرا برنامه‌های توسعه صنعتی در ایران به سرانجام نرسید؟

صنعت در ایران همواره تحت فشار موانعی جدی سرکوب شده است. در ابتدای پیروزی انقلاب ناآگاهی و ایدئولوژی‌محوری باعث شد صنعت جدی گرفته نشود و بر توسعه با محوریت کشاورزی و در پیش گرفتن ایدئولوژی خودکفایی تاکید شود. پس از آن هم با توجه به نقش محوری درآمدهای ارزی و پایین نگه داشتن قیمت ارز برای کنترل تورم، تولید هر کالایی همواره در خارج از کشور و وارد کردن آن با ارز ارزان صرفه اقتصادی بیشتری از تولید همان کالا در داخل داشت. نتیجه اینکه صنعت هیچ‌گاه نتوانست به رشد و توسعه برسد. طی این سال‌ها چندین و چند استراتژی توسعه صنعتی نوشته شد که همه آنها به دلیل تغییر دولت‌ها و سیاست‌ها به بایگانی سپرده شد و اجرا نشد.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Dec, 06:57


⭕️زمانه دشوار نوه‌ها
گفت‌وگو با زهرا کریمی درباره زندگی و کسب‌وکار نسل جوان

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه 

🔺یکی از مشکلاتی که سایه سنگین خود را بر اقتصاد ایران افکنده، نارضایتی جوانان از وضع موجود است. جوانان نسل جدید، زمانی که در مقام مقایسه با جوانان نسل‌های پیشین قرار می‌گیرند احساس می‌کنند بازی را باخته‌اند. زمانی که پدرها و پدربزرگ‌های جوانان هم‌سن آنان بوده‌اند، دست‌کم شغل مناسبی داشتند و می‌توانستند پس‌انداز کنند تا در نهایت آینده‌ای برای خود متصور شوند. آینده‌ای که در آن خانه‌ای بخرند و خانواده‌ای تشکیل دهند. متاسفانه بازی اقتصاد به نفع نسل جوان پیش نرفته است. آنها یا جویای کار هستند یا اینکه از شغل خود رضایت ندارند. آن دسته از جوانان که شغل مناسبی دارند هم نمی‌توانند افقی برای زندگی بهتر متصور شوند. همه این نارضایتی‌ها از تصمیم‌های نادرستی نشأت می‌گیرد که سیاست‌گذار به اقتصاد کشور تحمیل کرده است. از سوی دیگر، تحریم‌ها سبب شده که اقتصاد دیجیتال ایران مانند کشورهای دیگر رشد نیابد و جوانان نتوانند در مشاغل مورد علاقه خود فعالیت کنند.

پرسشی که پیش می‌آید این است که واکنش تصمیم‌گیران کشور به این مشکلات چیست؟ آیا سیاست‌گذار در تصمیم‌گیری‌های خود جوانان را به فراموشی سپرده یا این‌قدر غرق مشکلات خود شده که دیگر توجهی به این قشر مهم جامعه نشان نمی‌دهد؟

🔺به همین سبب در این شماره از تجارت فردا با خانم زهرا کریمی، عضو هیات علمی دانشگاه مازندران گفت‌وگو کردیم. ایشان معتقدند دولت نمی‌تواند مشکلات بازنشستگان، جوانان یا هر قشر دیگری را فراموش کند و در تصمیم‌گیری‌ها به آنان توجه نداشته باشد. در واقع هیچ گروهی بر گروه دیگر اولویت ندارند. برای اینکه منافع همه گروه‌ها تضمین شود، دولت باید تلاش برای رفع تحریم‌ها را از سر بگیرد تا سرمایه‌گذاری به‌سرعت افزایش یابد و با افزایش فرصت‌های شغلی مولد، اقتصاد در مسیر حل مشکلات مردم حرکت کند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Dec, 13:24


⭕️مالکیت فکری

فعالیت ثبت اختراع جهانی در سال ۲۰۲۳ به بالاترین حد خود رسید؛ به طوری که تعداد درخواست‌ها از ۳ /۵ میلیون فراتر رفت. این آمار بر اساس گزارش شاخص‌های جهانی مالکیت فکری (WIPO) وایپو ارائه شده است.

سال گذشته غول‌های صنعتی همچون هوآوی، کوالکوم، سامسونگ، اریکسون و نوکیا بیشترین درخواست ثبت اختراع در زمینه مخابرات را ارائه کرده‌اند؛ بسیاری از این درخواست‌ها برای توسعه فناوری‌های 5G و WiFi
بودند.

ایران در آخرین رتبه‌بندی جهانی سال ۲۰۲۳ با ۱۷۶۸ پروانه ثبت اختراع رتبه ۵۱ جهان را از آن خود کرده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Dec, 12:19


پیامدهای مصوبه ممنوعیت واردات چه بود

ضرر و زیان دولت و ملت

صدف صمیمی به این موضوع پرداخته که دولت به دنبال مصوبه واردات کالاهای ممنوعه به ایران چقدر ضرر کرد؟

🔹در سال‌های اخیر بحث ممنوعیت واردات برخی کالاها مانند فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی به ایران بسیار داغ بوده است.

🔹این ممنوعیت‌ها، گرچه با هدف حمایت از تولیدات داخلی و کنترل کیفیت محصولات وارداتی اعمال شده‌اند، اما پیامدهای مختلفی را به همراه داشته است.

🔹یکی از اصلی‌ترین دلایل این ممنوعیت‌ها، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و افزایش سهم آنها در بازار دانسته شده است.

🔹از طرف دیگر گفته می‌شد با ممنوعیت واردات چنین کالاهایی، امکان نظارت دقیق‌تر بر کیفیت محصولات و جلوگیری از ورود کالاهای تقلبی و بی‌کیفیت فراهم می‌شود.

🔹حامیان این اتفاق عقیده دارند تعادل در تراز تجاری با ممنوعیت‌ها رخ خواهد داد.

🔹علاوه بر تمام این موارد، عدم خروج ارز از کشور مهم‌ترین دلیل اخذ تصمیم ممنوعیت واردات برخی از کالاها به کشور بوده است؛ چراکه گفته می‌شد در شرایط تحریم‌ها، محدودیت واردات می‌تواند به حفظ منابع ارزی کشور کمک کند.

🔹اما این پیش‌بینی‌ها محقق نشد و جامعه با پیامدهای ممنوعیت ورود کالاهای دسته چهارم یعنی «کالاهای ممنوعه» روبه‌رو شد (کالاهای ممنوعه آن دسته‌ای هستند که مشابه داخلی دارند).

🔹یکی از اصلی‌ترین پیامدهای منفی این رخداد، افزایش قیمت‌ها و زیر سوال رفتن سلامتی مردم بود.

🔹از یک‌سو خروج آمریکا از برجام و فعال شدن تحریم‌های جدید و از سوی دیگر تورم و افزایش نرخ ارز سبب شد تا تولیدکنندگان داخلی کالاهایشان را هم‌اندازه و حتی در مواقعی گران‌تر از ارزش کالای خارجی مشابه بفروشند.

🔹از آنجا که تنوع بازار ایرانی محدود و سلیقه مصرف‌کننده گسترده بود محدودیت واردات باعث کاهش تنوع محصولات موجود در بازار شد.

🔹در همان ابتدا شکایت از برخی کالاهای ایرانی یا تشویق آنان برای تولید کالاهای باکیفیت شکل گرفت.

🔹در ادامه بازار تولید کالاهای غیراصل در کشورهای همسایه، مرزها و شهرهای کوچک اطراف مراکز بزرگ رونق گرفت.

🔹در خبرها از مولتی‌ویتامین‌های تاریخ‌گذشته می‌گفتند و پزشکان نسبت به مصرف لوازم آرایشی تقلبی مانند ریمل و کرم‌پودرها هشدار می‌دادند.

🔹ویدئوهایی از تولید غیربهداشتی بعضی از محصولات بهداشتی در کارگاه‌هایی کثیف و غیراستاندارد منتشر و دست‌به‌دست می‌شد.

🔹در حالی که در میان کالاهای قاچاق، کالاهای تقلبی با سرعت بالایی در بازار نفوذ کردند، کیفیت برخی از محصولات تولیدشده در ایران هم افت کرد.

🔹به‌طور کلی اقتصاددان‌ها می‌گویند، در زمان بسته بودن بازار (انحصار بازار) تولیدکنندگان به دلیل نبود رقابت کافی، انگیزه لازم برای بهبود کیفیت محصولات خود ندارند.

🔹از طرف دیگر هم تحریم‌ها بر زیرساخت‌ها اثر گذاشتند و استهلاک صنایع این دست از تولیدات را هم تحت‌تاثیر قرار دادند.

🔹در تمام این سال‌ها تغییرات مکرر در قوانین و مقررات مربوط به واردات، باعث ایجاد بی‌ثباتی در بازار و افزایش هزینه‌های تولید برای تولیدکنندگان داخلی شد.

🔹سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه برای تولید محصولات باکیفیت و با استانداردهای جهانی و ایجاد تسهیلات برای واردات مواد اولیه موردنیاز تولیدکنندگان داخلی از ابتدایی‌ترین‌ها بود که نادیده گرفته شد.

🔹مصوبه ممنوعیت واردات کالاهایی مانند آرایشی و بهداشتی، لوازم خانگی و پوشاک به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر درآمدهای مالیاتی و گمرکی دولت تاثیر گذاشت.

🔹اواخر دهه ۹۰ همه از کاهش درآمدهای گمرک سخن می‌گفتند. همین امر اثر معناداری بر کسری بودجه آن سال‌ها نیز گذاشت.

🔹اکنون بسیاری از تولیدکنندگان، واردکنندگان، مصرف‌کنندگان و شاید حتی خود دولتی‌ها منتظر بازگشت دولت از تصمیمی هستند که سال‌ها پیش بر اساس منافعی گرفته شد اما امروز به عنوان سد بزرگ جلوی رضایت مردم و کیفیت تولیدکننده و درآمد خودش را گرفته است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد 👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Dec, 10:20


⭕️دست در جیب فرزندان
گفت‌وگو با مهدی فیضی درباره آثار ناترازی‌ها بر نسل‌های آینده

✍️هدا احمدی / نویسنده نشریه

🔺جامعه ایران با چالش‌های بسیار بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند که هر کدام از این چالش‌ها برای از بین بردن رفاه آن جامعه کافی است. خیلی از این چالش‌ها آینده سرزمینی کشور را به مخاطره می‌اندازند و شمار زیادی از چالش‌ها نیز زندگی امروز جامعه را دشوار می‌کند. اینکه کشوری با این میزان دارایی و منابع، به این روز می‌افتد، جای تامل دارد اما بدتر اینکه نسل‌های قدیمی‌تر حاضر نمی‌شوند دستشان را از جیب نسل‌های آینده بیرون بیاورند.

🔺آنها به وضوح حق فرزندان خود را می‌خورند تا رفاه بیشتری داشته باشند. جنگل‌های قدیمی را بیابان می‌کنند، چاه‌های هزارساله را می‌خشکانند و کوه‌های عظیم را می‌تراشند تا رفاه بیشتری ایجاد کنند. نسل‌های قدیمی، فرزندان آینده این سرزمین را به دنیا‌نیامده بدهکار کرده‌اند. اقتصاددانان می‌گویند حتی اگر وضعیت اقتصاد از اینکه هست بدتر شود، نسل‌های قدیمی‌تر نباید حق نسل‌های آینده را پیش‌خور کنند.

🔺در این گفت‌وگو دکتر مهدی فیضی، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد توضیح می‌دهد که دست بردن در جیب فرزندان از نظر اخلاقی نادرست است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Dec, 07:31


⭕️جیمز هکمن
جیمز هکمن کیست و چرا نامی ماندگار در علم اقتصاد پیدا کرده است؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Nov, 11:07


⭕️وقتی نمی‌دانیم که نمی‌دانیم
چرا مردم فکر می‌کنند همیشه حق با آنهاست؟

✍️الهام حمیدی / نویسنده نشریه

جرج کارلین، کمدین و منتقد اجتماعی آمریکایی، در جایی گفته بود که از نظر ما همه راننده‌ها یا احمق هستند یا دیوانه. اگر سرعتشان از ما کمتر باشد احمق و اگر بیشتر باشد دیوانه‌اند. این خصلت بسیاری از ماست که خود را معیار سنجش بقیه می‌دانیم. اگر با ما موافق باشند که عاقل و منطقی و اگر مخالفت کنند قطعاً ناآگاه و کم‌اطلاع هستند. در حوزه تصمیم‌گیری‌های شخصی یا در موقعیت‌های روزمره‌مان، در بیشتر مواقع خود را آگاه و مسلط بر شرایط تصور می‌کنیم. فرضمان این است که اطلاعاتمان کامل و بی‌نقص است و چیزی نیست که ندانیم یا از آن بی‌خبر باشیم.

ما شاید قبول داشته باشیم که از فیزیک کوانتوم هیچ دانشی نداریم یا در مورد فلسفه اگزیستانسیالیسم نمی‌توانیم نظری بدهیم، ولی نمی‌توانیم قبول کنیم که اطلاعاتمان در حوزه تخصصی خودمان، در تعامل با نزدیک‌ترین افراد زندگی یا موضوعات مورد علاقه‌مان ممکن است ناکافی و ناقص باشد. زمانی سقراط اذعان کرده بود که «تنها چیزی که می‌دانم این است که هیچ نمی‌دانم»، اما شاید او از معدود افرادی باشد که بشر در طول این دو هزار و پانصد سال به خود دیده است.

تفاوت ما و سقراط این است که ما حتی لحظه‌ای تصور نمی‌کنیم که ممکن است آنچه می‌دانیم ناقص و فقط نیمی از واقعیت باشد و شاید چیزهای دیگری باشند که ما از آن بی‌خبریم. در نهایت هم همین حق به‌جانب بودن افراطی‌مان است که به بحث‌ها و مشاجره‌های بی‌پایان منجر می‌شود. چند بار به خاطر می‌آورید که بر سر میز شام خانوادگی شاهد یک بحث داغ باشید که در نهایت یکی از طرفین، حق را به دیگری داده باشد؟ احتمالاً به‌ندرت.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Nov, 08:37


برنامه توسعه یا دور باطل؟

رضا طهماسبی در گزارشی که با راهنمایی‌ دکتر وحید شقاقی‌شهری، استاد دانشکده اقتصاد خوارزمی، و نیز پیشنهاد‌ها و مشورت هرویک یاریجانیان، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران نوشته است به طرح این پرسش پرداخته که، آیا دولت چهاردهم می‌تواند مسیر توسعه صنعتی ایران را هموار کند؟
چکیده گزارش:

🔹فصل یکم قانون برنامه هفتم توسعه، که دولت چهاردهم خود را متعهد به اجرای آن دانسته است، مربوط به رشد اقتصاد است.

🔹در این برنامه هم مانند اغلب برنامه‌های توسعه پنج‌ساله قبلی، نرخ متوسط سالانه هشت درصد برای رشد اقتصاد در نظر گرفته شده، هدفی که در برنامه‌های پیشین هم معین شده بود اما محقق نشد.

🔹به نظر می‌رسد سیاست‌گذار به‌رغم شکست‌های قبلی همچنان تاکید دارد که اقتصاد ایران این ظرفیت را دارد که بتواند طی یک برنامه پنج‌ساله به این نرخ رشد دست پیدا کند.

🔹 اقتصاددانان یکی از بیماری‌های مزمن اقتصاد  ایران را «کم‌رشدی» می‌دانند. نرخ رشد اقتصادی ایران در سال‌های پس از انقلاب پایداری نداشته و بین نرخ‌های دورقمی مثبت و منفی سرگردان بوده است.

🔹وحید شقاقی‌شهری طی مقاله‌ای به این نتیجه رسیده است که برنامه سوم برنامه سوم توسعه (۱۳۷۹ - ۱۳۸۳) در محورهای اصلی شاخص‌های مالی، قیمت‌ها و کنترل تورم، محور بازار کار، اشتغال و بهره‌وری بهترین عملکرد را داشته است.

🔹پژوهشگران مرکز پژوهش‌های مجلس با بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه در بخش صنعت مهم‌ترین نقاط قوت آن را توجه به «ساماندهی مجوزهای صنعتی با ملاحظه ظرفیت تولید»، «حذف معافیت‌های مالیاتی خام‌فروشی»، «کاهش سوداگری زمین در محدوده شهرک‌های صنعتی» و «جلوگیری از توقف تولید در فرآیند دادرسی قضایی» دانستند.

🔹در مقابل، مهم‌ترین ضعف این سند فقدان الگوی نظری است؛ به عبارت دیگر فقدان تدوین و برخورداری از استراتژی توسعه صنعتی به ‌عنوان پایه‌ای برای مواجهه با مسائل تولید و به‌ویژه بخش صنعت مهم‌ترین نقطه ضعف آن شناخته شد.

🔹 به صورتی که عمده احکام ارائه‌شده نه در راستای ایجاد چرخش‌های تحول‌آفرین، بلکه در راستای درخواست‌های دستگاه‌های اجرایی برای گسترش دامنه اختیارات خود یا تداوم وظایف ذاتی آنها بوده است.

🔹با این احوال دولت چهاردهم باید این برنامه را سرلوحه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و صنعتی خود قرار دهد، گرچه احتمالاً مانند همه دولت‌های قبل به خاطر عدم تحقق این اهداف مورد مواخذه قرار نخواهد گرفت.

🔹فعالان بخش خصوصی در حوزه صنعت و تولید چندان امیدی به این برنامه و سیاست‌های دولت ندارند، مگر اینکه به گفته هرویک یاریجانیان، ابتدا زنجیر محکم تحریم داخلی شکسته شود و بعد نیز سایه تحریم‌های خارجی از سر اقتصاد برداشته شود، که اولی با توجه به کابینه و بدنه دولت دور از ذهن است و دومی با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا از هر زمان دیگری در چند سال گذشته فراتر از دسترس می‌نماید.

🔹وقتی می‌دانیم صنایع به دلیل کمبود گاز و قطع آن دوباره مجبور به تعطیل کردن کار و خواباندن خط تولید خواهند شد، جهش تولید چه معنایی می‌دهد؟

🔹یاریجانیان معتقد است که در این شرایط نه‌تنها اجرایی کردن استراتژی توسعه صنعتی، که اساساً نوشتن استراتژی توسعه صنعتی هم ممکن نیست و وقتی کشور با ناترازی‌های جدی در حوزه انرژی و نظام بانکی مواجه است، یعنی نه می‌توان به تامین مالی صنعت پرداخت و نه می‌توان نیازمندی‌های اولیه آن مانند انرژی را برآورده کرد.

🔹 پس نه‌تنها دولت مسعود پزشکیان، که نظام حکمرانی اقتصادی کشور نمی‌تواند استراتژی توسعه صنعتی تدوین کند و اگر تدوین کند به آن وفادار باشد.

🔹رفع تحریم زمان‌بر است اما آیا گام‌های اولیه برای آن برداشته شده است؟ رفع تحریم وابسته به مولفه‌های خارج از اختیار ماست اما در داخل که می‌توانیم رفع تحریم را آغاز کنیم.

🔹بخش خصوصی چند سال است که تمام توان خودش را در ارائه راه‌حل و راهکار منطقی و علمی و کارشناسی‌شده و مبتنی بر منافع ملی گذاشته اما کمترین توجهی به این راه‌حل‌ها نمی‌شود.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۰

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Nov, 07:45


⭕️سرمایه اجتماعی بستر اصلاحات اقتصادی
حاکمیت برای کاهش هزینه اصلاحات اقتصادی، چگونه می‌تواند سرمایه اجتماعی را ارتقا بخشد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Nov, 07:39


حکمرانی غلط با کشور چه کرد
افول اجتماع

فائزه مومنی در گفت‌و‌گو با تقی آزاد ارمکی، جامعه‌شناس، به این پرسش پرداخته است که آیا جامعه ایران در مسیر افول اجتماعی قرار گرفته است؟

🔹شرایط بسیار پیچیده و دشوار شده و شکاف میان جامعه و قدرت به مرحله نگران‌کننده رسیده است.

🔹مردم می‌گویند در حالی ‌که هیچ نهادی در ساختار سیاسی پاسخگوی نابسامانی‌های موجود در سیاست‌گذاری اقتصادی و شرایط زندگی مردم نیست، زندگی خصوصی و کسب‌وکارشان مدعیان بی‌شماری دارد.
.
🔹ما عادت کرده‌ایم بین خانه و بیرون فاصله بگذاریم؛ بیرون یعنی خیابان، پیاده‌رو، محل کار، مغازه، مترو و هر جایی که بیرون قلعه ماست، جایی که خودمان نیستیم چون هم کنترل می‌شویم و هم به خودکنترلی در آن عادت داریم حالا یکی بیشتر یکی کمتر ولی بیرون جایی است که امن نیست.

🔹پس عجیب نیست که ما به بیرون و آدم‌هایش دلبستگی و تعلق نداریم چون هرچه خارج قلعه است می‌تواند عامل یک ناامنی بالقوه باشد.

🔹این باعث ازهم‌گسیختگی جامعه شده، ما کنار هم زندگی می‌کنیم اما به هم اعتماد نداریم؛ دکتر محسن گودرزی اسم این وضعیت را افول اجتماع  گذاشته است.

🔹در چنین جامعه‌ای آدم‌ها به هم احساس وابستگی ندارند. وقتی اکثریت به حقوق من احترام نمی‌گذارند من هم نفعی در احترام گذاشتن به حقوق دیگران ندارم.

🔹ما با یک جامعه فربه قوی روبه‌رو هستیم و با دولت‌هایی که شرایط متزلزلی دارند و یکی از شاخص‌های آن این است که همگرا نیستند.

🔹دولت آقای پزشکیان که آمده و بحث از وفاق ملی می‌کند، تلاشش این است که تعارضات درونی نظام سیاسی را کم کند؛ یعنی تعارضی بین رئیس‌جمهور و دیگر قوا و نهادهای تصمیم‌گیر نباشد؛ ولی می‌دانیم که این اتفاق به سختی صورت می‌گیرد.

🔹 تا دیروز می‌گفتیم به خاطر اینکه دوقطبی راست و چپ یا اصولگرا و اصلاح‌طلب است،‌ مشکلاتی وجود دارد اما حالا که دولت وفاق ملی هم هست، می‌بینیم که قدرت تصمیم‌گیری ندارد.

🔹به اعتقاد ارمکی؛‌ دولت‌های مدرن و دولت‌های قوی دولت‌هایی هستند که از ابزارهای در دسترسشان خوب و بجا استفاده می‌کنند و این ابزار چیزی به نام بوروکراسی است.

🔹مشکل اولیه و اساسی ما این است که نظام سیاسی به معنای عام یا نظام حکمرانی به تعبیر دیگری بوروکراسی را نمی‌شناسد و نمی‌تواند از آن استفاده کند.

🔹بوروکراسی کشور به مسیر دیگری می‌رود و حکمرانان کار دیگری می‌کنند و باید به این موضوع سروسامان داد. به جای اینکه به سراغ جامعه بیاییم و جامعه را تحقیر کرده و بگوییم مردم همدیگر را می‌کشند و خودکشی و طلاق بالا رفته است.

🔹 به این سادگی نیست که بگوییم جامعه در حال مضمحل شدن است و این است که نظام سیاسی قدرت و توانایی ندارد.

🔹ارمکی می‌گوید؛‌ هزاران سال این مردم تربیت، اخلاق و فرهنگ، دغدغه‌شان بوده و ملت تازه‌ای نیستند که چیزی ندانند. این ملت در تربیت کردن، اخلاق‌ورزی، دین‌ورزی و فرهنگ‌پذیری برای جامعه جهانی نشانه و معیاراند و باید توجه کنیم که این مردم در سخت‌ترین شرایط و نبود آب و امکانات توانستند زنده بمانند و با طبیعت بجنگند، ولی آرام بجنگند و طبیعت را خراب نکنند.

🔹نظام حکمرانی درباره جامعه، اقتصاد، فرهنگ و مدیریت کشور فهم غلطی دارد.


🔹چرا باید این مردمان نازنین و مهربان بر سر پول مشکل داشته باشند؟ چون مشکل اقتصادی وجود دارد و همزمان نظام حقوقی هم کارآمد نیست.

🔹 در تهران ترافیک است چون شهردار به جای مدیریت ترافیک، فکر دیگری می‌کند و جای دیگری است.

🔹اگر نظام حکمرانی در سیاست‌های اولیه‌اش شکست خورده، یک دولت توسعه‌گرا بسازد و هرکس اهل توسعه است به میدان بیاید.

🔹با این شرایط ۹۰ درصد مشکلات کشور حل خواهد شد،‌ در غیر این صورت مشکلات پابرجا خواهند ماند.

🔹با این حال، برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که؛ آنچه در جامعه ایران اتفاق می‌افتد فراتر از افول است. این چیزی است که احمد بخارایی،‌ جامعه‌شناس، از آن به نام فروپاشی اجتماعی تعبیر کرده است.

🔹افول معمولاً در یک ساختار اتفاق می‌افتد، برای مثال ممکن است ساختار سیاسی با بحران مشروعیت مواجه شود. این افول ممکن است در ساختار اقتصادی یا بعد فرهنگی نیز اتفاق بیفتد.

🔹 فروپاشی اجتماعی مانند این است که سیستم اعصاب بدن مختل شود یا مانند یک بدن که با غدد سرطانی دست‌وپنجه نرم کند به مرور ضعیف و ضعیف‌تر شود.این بدن در ظاهر زنده است اما احتمال بازگشت آن به حالت سلامت سابق خیلی دشوار است.

🔹بخارایی می‌گوید:‌ چه جامعه ما و چه هر جامعه دیگری وقتی با این وضعیت مواجه باشد اگر حاکمیت و خرده‌نظام سیاسی با همان فرمان گذشته به مسیر ادامه دهد قطعاً دچار مشکل می‌شود. هرچند می‌تواند با توسل یه باندبازی و رانت‌خواهی مدتی ادامه دهد.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۹

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد 👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Nov, 18:29


موسی‌ غنی‌نژاد توضیح می‌دهد:
چرا مسئولیت اجتماعی، وظیفه بانک نیست؟


رئیس‌کل بانک مرکزی در «همایش تامین مالی تولید» گفته:«23 درصد نقدینگی خلق شده در 6 ماه اول سال، ناشی از تکلیف دولت به نظام بانکی برای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی بوده است.» مسئولیت اجتماعی یعنی این‌که بانک‌ها بخشی از منابع خود را در زمینه ترویج امور فرهنگی و مذهبی، حفظ محیط ‌زیست، وام ازدواج، طرح‌های اشتغال‌زا و نجات بنگاه‌های ورشکسته صرف کنند.
اما اقتصاددانان می‌گویند منابع بانک‌ها به مردم تعلق دارد و و مدیرعامل بانک هم یک فرد است. ممکن است او شخصا در برابر فرهنگ، وجدان، مذهب، باشگاه‌های فوتبال، شهر و کشور خود احساس مسئولیت داشته باشد؛ یا شاید بخواهد بخشی از درآمدش را به اهدافی که ارزشمند می‌پندارد اختصاص دهد، اما در این میان او در جایگاه مدیرعامل یک بانک عمل می‌کند، نه در جایگاه یک فرد خیر.

مریم شکرانی در همین زمینه گفت‌وگویی با دکتر موسی غنی‌نژاد-اقتصاددان و عضور شورای سیاست‌گذاری هفته‌نامه تجارت‌فردا- داشته که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:

🔹بانکداری در ایران با بانکداری متعارف دنیا فاصله زیادی دارد. مشکل اصلی بانکداری ایران این است که دولت برخلاف نظام بانکداری متعارف جهان، خود را فعال مایشاء بانک‌ها کرده است و در نتیجه، بانک تجاری به معنی موسسه اقتصادی موجودیت و موضوعیت ندارد.


🔹 بانک مانند تمام بنگاه‌های اقتصادی باید بتواند هزینه‌های خود را پوشش دهد و سود کند و روی پای خود بایستد و اگر نتوانست باید بنگاه خود را تعطیل کند و برود.

🔹 بانکداری در ایران با دخالت بی‌حدوحصر دولت، تبدیل به مدلی آشوب‌زده و به اصطلاح «من‌درآوردی» از بانکداری شده است. طبیعی است در این ساختار بانکداری دستوری، دولت تسهیلات تکلیفی متعددی به دوش بانک‌ها بگذارد یا هزینه‌هایی با عنوان مسئولیت اجتماعی برای بانک‌ها بتراشد.

🔹 ایده مسئولیت اجتماعی می‌تواند مخرب باشد چون بنگاه را از هدف اصلی‌اش دور می‌کند. تنها مسئولیت اجتماعی بانک‌ها به‌طور خاص و بنگاه‌ها به‌طور عام، این است که منابعشان را به کار گیرند و تا جایی که درون چهارچوب قواعد بازی قرار می‌گیرد، به فعالیت‌هایی بپردازند که برای افزایش سود آن طراحی شده‌اند، یا به زبان دیگر به رقابت آزاد و عمومی بدون فریبکاری یا کلاهبرداری بپردازند.

🔹 ایده مسئولیت اجتماعی هم مثل خیلی از ایده‌های دیگر در کشور ما تعریف دولتی پیدا کرده است.

🔹 دولت از اصل و اساس تصور می‌کند که مالک منابع بانک‌هاست و این یک اشتباه بنیادین است. منابع بانک‌ها عمدتاً سپرده‌های مردم و بنگاه‌های اقتصادی هستند. بنابراین دولت به هیچ وجه مالک منابع بانکی نیست. این رفتار دولت غیرقانونی است و تصرف در مال غیر، محسوب می‌شود.‌


🔹 اینکه بانک‌ها چقدر برای مسئولیت اجتماعی هزینه کنند را هم دولت تعیین می‌کند و اینکه منابع این سرفصل هم به کدام گروه‌های اجتماعی تخصیص داده شود را هم دولت تعیین می‌کند و بانک و سهامداران و سپرده‌گذاران آن هم هیچ‌کاره هستند.

🔹 این نگاه و رفتار با بانک‌ها از ریشه و بنیاد اشتباه است؛ حالا اسم این رفتار می‌خواهد تسهیلات تکلیفی باشد، می‌خواهد تسهیلات قرض‌الحسنه باشد، می‌خواهد مسئولیت اجتماعی باشد یا هر اسم و عنوان دیگری که روی آن بگذارند از اساس اشتباه است و چنان‌که شرح دادم، غیرشرعی و غیراخلاقی است و دانش اقتصاد هم آن را تایید نمی‌کند.

🔹 انواع فساد و ناترازی بزرگی که گریبان شبکه بانکی کشور را گرفته، ناشی از همین دخالت‌هاست. دولت مدام برای بانک‌ها هزینه تراشیده و مانع از سودآوری آنها در قالب فعالیت‌های رایج بانکی شده است. در نتیجه بانک به بنگاه‌داری رو آورده است.

🔹این عین فریبکاری است که دولت با فشار به بانک‌ها و خلق پول و رشد نقدینگی تورم ایجاد کند تا برای اقشار محروم کاری کند و اسم آن را مسئولیت اجتماعی بگذارد. دولت اگر در کار بانک دخالت نکند و تورم ایجاد نکند بزرگ‌ترین خدمت را در حق اقشار محروم کرده است

🔹 مسئولیت اجتماعی اختیاری است؛ نه اجباری. ماموریت اصلی هر بنگاهی هم خلق سود است اما ایده مسئولیت اجتماعی می‌تواند مخرب باشد، چون بنگاه را از هدف اصلی‌اش دور می‌کند.

🔹 هر نوع فعالیت خیرخواهانه باید اختیاری باشد. در امر خیر، اجبار در کار نیست و افراد بر اساس اصول اخلاقی و انسانی خود این اختیار را دارند که به دیگران کمک کنند یا کمک نکنند.

متن کامل گفت‌وگو را در شماره 570 تجارت‌فردا مطالعه کنید.


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Nov, 17:04


آیا بانک‌ها در برابر جامعه مسئولیت دارند؟

✍️ آزاده خرمی‌مقدم/ نویسنده در هفته‌نامه تجارت‌فردا

🔹 هفته گذشته رئیس‌کل بانک مرکزی در «همایش تامین مالی تولید» در سخنرانی کوتاهی که داشت، به آمارهایی اشاره کرد که بسیار تکان‌دهنده بود. بر اساس آمارهای اعلام‌شده از سوی رئیس‌کل بانک مرکزی، در شش ‌ماه گذشته ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید خلق شده که از این مقدار ۵۰ درصد در چرخه تامین مالی نظام تولید بوده است. همچنین حدود 23 درصد نقدینگی خلق شده در 6 ماه اول سال، ناشی از تکلیف به نظام بانکی برای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی بوده است. همچنین در سال‌های گذشته سهم تامین مالی خانوار از تامین مالی شبکه بانکی به‌طور میانگین حدود ۱۴ درصد بوده؛ اما هم‌اکنون به بالای ۲۳ درصد رسیده است، البته نتیجه این شده که مردم دسترسی بهتری به منابع مالی داشته باشند؛ ولی بنا به گفته رئیس‌کل بانک مرکزی، این نقش بر عهده دولت بوده که به شبکه بانکی تحمیل شده است. آقای فرزین در این همایش گفت: «اگر تامین مالی به گونه‌ای باشد که نقدینگی افزایش پیدا کند، اثرات تورمی خواهد داشت و این تورم اقتصاد کشور را مختل می‌کند. محاسبات ما در بانک مرکزی نشان می‌دهد که هم‌اکنون بخش زیادی از تامین مالی شبکه بانکی از طریق پایه پولی انجام می‌شود که تداوم این مسئله بر تورم اثر منفی می‌گذارد.»
وی افزود: «همه می‌دانیم که معضل اساسی و تنگنای اساسی در کشور تامین مالی است. یعنی اگر نتوانیم تنگنای اساسی تامین مالی را در کشور حل کنیم، نمی‌توانیم به رشد مورد نظر برسیم.»

🔹 همه آمارهایی که رئیس‌کل ارائه کرد، جای بحث و بررسی دارد، اما یکی از این آمارها، نگرانی‌های جدیدی به وجود آورده است. محمدرضا فرزین گفت: « حدود 23 درصد نقدینگی خلق شده در 6 ماه اول سال، ناشی از تکلیف به نظام بانکی برای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی بوده است.» تعریف روشنی درباره مسئولیت اجتماعی بانک‌ها وجود ندارد اما بر اساس تعریف‌هایی که مدافعان مطرح کرده‌اند، مسئولیت اجتماعی مجموعه وظایف و تعهدات اجتماعی است که بانک‌ها به نیابت از دولت باید برای مراقبت و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کنند، انجام دهند. همچنین در سال‌های گذشته این‌گونه عنوان شده است که بانک‌ها نیز باید در راستای مسئولیت‌های اجتماعی که دارند، بخشی از منابع خود را صرف امور خیریه و عام‌المنفعه کنند. به‌طور مشخص منظور ترویج‌کنندگان مسئولیت اجتماعی این است که بانک‌ها بخشی از منابع خود را در زمینه ترویج امور فرهنگی و مذهبی، کاهش فقر، حفظ محیط ‌زیست، وام ازدواج، طرح‌های اشتغال و نجات بنگاه‌های ورشکسته صرف کنند. تا امروز آمار مشخصی درباره مسئولیت اجتماعی بانک‌ها منتشر نشده و از جزئیات آماری که رئیس‌کل هم ارائه کرده، اطلاعاتی در دسترس نیست، اما سهم 23 درصد مسئولیت اجتماعی، در سبد تامین مالی بانک‌ها رقم بسیار بزرگی است.

🔹هر روز در رسانه‌ها اخبار مختلفی درباره فعالیت‌های عام‌المنفعه بانک‌ها منتشر می‌شود. به‌طور مثال بانک‌ها با افتخار اعلام می‌کنند که بخشی از منابع خود را صرف پرداخت تسهیلات ازدواج جوانان، فرزندآوری، ساخت پل و مدرسه و حمایت از اشتغال زنان و معلولان کرده‌اند. به ظاهر انجام چنین فعالیت‌هایی مثبت و خیرخواهانه است، اما در حقیقت این‌طور نیست و بانک‌ها بنا به استدلالی که مدافعان اقتصاد آزاد دارند، وظیفه حمایت‌های اجتماعی را بر عهده ندارند و نباید منابع خود را صرف این نوع کارها کنند. درک این موضوع در کشور ما سخت است، به این دلیل که شمار زیادی از افراد جامعه، در فقر به سر می‌برند و ممکن است برخی بگویند حمایت بانک‌ها از فرودستان جامعه ضروری است، اما نکته اینجاست که اگر قرار به حمایت باشد، دولت و افراد این وظیفه را بر عهده دارند نه بنگاه‌ها و بانک‌ها. اقتصاددانان تنها ماموریت بانک‌ها را خلق سود می‌دانند و معتقدند مسئولیت اجتماعی، وظیفه مؤسسه‌های مالی نیست.

🔹 اما مشکل اینجاست که سیاستمداران نظام بانکی را به قلک خود تبدیل کرده و مدام برای بانک‌ها هزینه می‌تراشند که این موضوع یکی از دلایلی به حساب می‌آید که باعث شکل‌گیری ناترازی در بانک‌ها شده است.

گرفتاری بانک‌ها در تله مسئولیت اجتماعی چه عواقبی به دنبال دارد؟


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Nov, 17:02


چرا مسئولیت اجتماعی وظیفه بانک نیست؟

اقتصاددانان تنها ماموریت بانک‌ها را خلق سود می‌دانند و معتقدند مسئولیت اجتماعی، معطوف به دولت‌ها و افراد است، نه بنگاه‌ها.
با این حال رئیس‌کل بانک مرکزی می‌گوید 23 درصد نقدینگی خلق شده در 6 ماه اول سال، ناشی از تکلیف به نظام بانکی برای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی بوده است.

اجبار بانک‌ها به نقش‌‌آفرینی در حوزه‌های اجتماعی چه سهمی در تشدید ناترازی‌‌ها و تورم دارد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Nov, 06:40


دستاورد «کاپ» چه بود؟

جواد حیدریان چگونگی حضور ایران در نشست‌های سالانه محیط زیست (COP) را بررسی کرده است.

🔹اجلاس بین‌المللی تغییرات اقلیمی (کاپ) مهم‌ترین نشست جهانی در حوزه محیط ‌زیست است که هر سال به میزبانی یک کشور و با حضور برخی از سران یا نمایندگان ارشد کشورهای عضو سازمان ملل متحد برگزار می‌شود.

🔹مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران که قرار بود در اجلاس سال جاری «کاپ» شرکت کند، به یکباره سفر خود را متوقف کرد.

🔹ایران حتی در برنامه‌ریزی هم آماده مقابله با خسارات جدی تغییر اقلیم نیست. چرا که کشورهای جهان حتی ضعیف‌ترین کشورها، سیاست‌گذاری خود را عوض کرده و ریل توسعه اقتصاد خود را از زیرساخت منابع‌محور به سمت پایداری و سازگاری با تغییرات آب‌وهوایی و اقلیمی تغییر داده‌اند.

🔹مسئله فرونشست و کمبود آب و... طوفان‌های گردوغبار، خشکی تالاب‌ها و رودخانه‌ها، کاهش شدید بارش برف و افزایش جدی دمای هوا در ایران و کل منطقه بسیار جدی است.

🔹با این حال نگرانی از بی‌تفاوتی دولت نگران‌کننده است. به نظر می‌رسد ایران دچار نوعی خشکسالی مدیریتی در ابعاد کلان ماجراست.

🔹این موضوع که سیاست‌ها باید متناسب با مباحث تغییر اقلیم باشد، در ساختار مدیریتی ایران لحاظ نمی‌شود.

🔹شینا انصاری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست که برای شرکت در اجلاس کاپ‌۲۹ به جمهوری آذربایجان سفر کرده بود، از طرح موضوعات زیست‌محیطی دریای خزر و آلودگی رود ارس با الهام علی‌اف خبر داد.

🔹سایت دیده‌بان ایران در گزارشی نوشته است؛ مهم‌ترین محور این دوره از اجلاس بین‌المللی تغییرات اقلیمی، مجاب کردن کشورهای توسعه‌یافته به پرداخت کمک‌های مالی به کشورهای در حال توسعه بوده است.

🔹نخستین‌بار در سال ۲۰۰۹ میلادی در اجلاس کپنهاگ توافق شد که کشورهای توسعه‌یافته از سال ۲۰۲۰ به بعد، سالانه به میزان ۱۰۰ میلیارد دلار برای ایجاد زیرساخت‌های لازم به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و سازگاری با تبعات تغییر اقلیم، به کشورهای در حال توسعه کمک کنند.

🔹زیرا در طول تاریخ، این کشورهای توسعه‌یافته بوده‌اند که با انتشار گازهای گلخانه‌ای، به تشدید گرمایش جهانی در طول چند دهه و حتی چند قرن دامن زده‌اند و افزایش متوسط دمای هوای کره زمین موجب بروز تغییرات اقلیمی مخرب در سراسر جهان شده است.

🔹اما به جز یک مرتبه در سال ۲۰۲۲ که حدود ۱۱۶ میلیارد دلار برای کمک به کشورهای در حال توسعه فراهم شد، هیچ‌گاه هدف جمع‌آوری سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار کمک مالی از کشورهای توسعه‌یافته محقق نشده است.

🔹در اجلاس کاپ ‌امسال، ایده لزوم جمع‌آوری یک تریلیون دلار پول مطرح شده است، زیرا کشورهای در حال توسعه به‌ویژه کشورهای آفریقایی اعلام کرده‌اند که به کمک‌های مالی بسیار بیشتری نسبت به سال‌های قبل نیاز دارند تا بتوانند با روند بین‌المللی مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی همراه شوند.

🔹امسال برای نخستین‌بار نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با تخصص‌ها و زمینه‌های فعالیت متفاوت در این اجلاس شرکت کردند.

🔹همچنین افرادی از انجمن‌های غیردولتی و بعضاً از دانشگاه‌های کشور در این اجلاس حضور یافتند. آنها در این اجلاس تلاش کردند با چانه‌زنی و مذاکره به بحث توسعه و انتقال فناوری به کشور کمک کنند و با همین رویه هم به مقابله با تحریم بپردازند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۹

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Nov, 09:39


⭕️ایران، اسرائیل و آمریکا

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Nov, 07:05


چگونه به تله کنکورد نیفتیم!

صدف صمیمی در یادداشتی به موضوع جالبی پرداخت است: گرفتار شدن استارت‌آپ‌ها در تله کنکور!

چکیده یادداشت:

🔹محسن جلال‌پور اخیراً در کانال تلگرامی‌اش از تله «هزینه غرق‌شده» نوشت و ویژگی افرادی را گفت که تمایل دارند بر تصمیم‌های غلط و سرمایه‌گذاری‌های اشتباه خود پافشاری کنند و حتی وقتی مشخص می‌شود تصمیمی که گرفته‌اند یا پروژه‌ای که روی آن کار می‌کنند از اساس اشتباه است، باز هم ادامه می‌دهند.

🔹آقای جلال‌پور نوشت: «در دنیای کسب‌وکار، مثال‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد گرفتار شدن در تله هزینه‌های غرق‌شده چه زیان‌های هنگفتی به دنبال دارد.

🔹معروف‌ترین مثال، «خطای کنکورد» است که به تصمیم اشتباه دولت‌های بریتانیا و فرانسه برای ساخت یک هواپیمای غول‌پیکر به نام «کنکورد» اشاره دارد.

🔹حتی پس از آنکه مشخص شد دیگر توجیهی اقتصادی برای این پروژه وجود ندارد، دو کشور به سرمایه‌گذاری برای توسعه هواپیمای کنکورد ادامه دادند. سیاستمداران درگیر این پروژه، نمی‌خواستند با شرم متوقف کردن کار و اعتراف به اینکه پولی که خرج شده به یک وسیله نقلیه کارآمد منجر نمی‌شود، کنار بیایند. به این خطا، خطای کنکورد (Concorde Fallacy) می‌گویند.

🔹«خطای کنکورد» چنان‌که رئیس پیشین اتاق ایران به آن اشاره دارد، به رفتار لجوجانه‌ای در انسان‌ها اشاره می‌کند که همان پافشاری بر تکرار یک اشتباه در سیاست، تجارت و حتی تصمیم‌های روزمره است.

🔹این در حالی است که گاهی اصرار بر اجرای تصمیم‌های اشتباه هزینه بیشتری نسبت به رها کردن آن تصمیم دارد.

🔹استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های نوآور از جمله کسب‌وکارهایی هستند که می‌توانند در دام خطای کنکورد گرفتار شوند.

🔹گاهی محصول یا خدمات ارائه‌شده در یک استارت‌آپ می‌تواند بسیار ناقص یا زیان‌ده باشد، و صاحبان استارت‌آپ‌ها سعی می‌کنند به جای اینکه همه چیز را از نو شروع کنند، شرایط را با محصول یا خدمات معیوب خود سازگار کنند.

🔹دولت‌ها حتی بیشتر از بنگاه‌ها و آدم‌ها در معرض ارتکاب خطای هزینه غرق‌شده هستند چون سیاستمداران همیشه برای اصرار بر خطا بهانه دارند.

🔹به این ترتیب به راحتی می‌توانیم دریابیم که چرا مقادیر سرسام‌آوری پول، زمان و انرژی در برنامه‌های بیهوده دولت‌ها به هدر می‌رود.

🔹از آنجا که دولت از پول مالیات‌دهندگان برای پروژه‌ها استفاده می‌کند پافشاری سیاستمداران بر خطای هزینه غرق‌شده بر زندگی تک‌تک ما تاثیر منفی می‌گذارد.

🔹همه ما در زندگی شخصی و اداری خود بارها بر خطای هزینه‌های غرق‌شده تاکید کرده‌ایم. به‌طور مثال پس از آنکه مسیری را اشتباه رفته‌ایم، با خود می‌گوییم «حالا که تا اینجا آمده‌ایم، بهتر است دیگر برنگردیم».

🔹در عرصه بنگاهی هم می‌توانیم از شرکت نوکیا یاد کنیم که تغییرات سریع تکنولوژیک را نادیده گرفت و نابود شد. چون حاضر نشد هزینه هنگفتی را که صرف تکنولوژی قدیمی کرده بود، کنار بگذارد.

🔹نکته این است؛ رها کردن پروژه‌ای که قرار است زیان بیشتری تحمیل کند، کاملاً درست و عقلانی است، چنان‌که در پند و اندرزهای عامیانه هم تاکید شده است که «جلوی ضرر را هر وقت بگیرید منفعت است».

🔹از آنجا که وضعیت اقتصادی-اجتماعی حاصل از سوءمدیریت و تحریم در ایران شرایط خاصی را ایجاد کرده، علاوه بر اقتصاد سنتی، شرکت‌های نوآور هم تحت فشار هستند.

🔹فشارهای اقتصادی و اجتماعی مانند تورم، رکود، وضعیت ارز، وضعیت مالیاتی، وضع قوانین دست‌وپاگیر، تعارض منافع میان نهادهای مختلف، کاسبان تحریم و کاسبان دور ماندن ایران از تکنولوژی باعث شدند که دایره تله کنکورد برای صاحبان کسب‌وکارهای ایرانی بزرگ‌تر از حد معمول باشد.

🔹در محیط اقتصادی ناپایدار ایران، استارت‌آپ‌ها تحت فشارهستند تا به‌سرعت به سوددهی برسند و این فشار می‌تواند باعث شود که آنها به جای تمرکز بر رشد پایدار، به دنبال راه‌های سریع برای کسب درآمد باشند.

🔹در جامعه‌ای که موفقیت مادی بسیار ارزش‌گذاری می‌شود، شکست در کسب‌وکار می‌تواند باعث ایجاد فشار روانی زیادی شود و بنیان‌گذاران را به ادامه دادن پروژه‌هایی که دیگر آینده‌ای ندارند، تشویق کند.

🔹یکی دیگر از بزرگ‌ترین دلایل برای ادامه دادن در شرایط شکست، محدودیت‌های سرمایه‌گذاری در ایران است. دشواری جذب سرمایه در ایران باعث می‌شود کسب‌وکارها نخواهند از موقعیت خود خارج شوند.

🔹سرنوشت استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های نوآور پس از شکست، می‌تواند بسته به عوامل مختلفی، از جمله صنعت، اندازه شرکت، میزان سرمایه‌گذاری و دلایل شکست، بسیار متنوع باشد.

🔹اگر شکست شرکت‌های نوآور و استارت‌آپ‌ها به دلیل مشکلات فنی یا مدیریتی باشد، احتمال موفقیت در آینده کمتر است؛ اما اگر شکست به دلیل تغییر شرایط بازار یا رقابت شدید باشد، ممکن است فرصت‌های جدیدی برای رشد ایجاد شود.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۹

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Nov, 14:02


⭕️برخورد به در بسته
نسل جوان برای ورود به بازار کار با چه موانعی مواجه است؟

✍️فاطمه عزیزخانی / تحلیلگر بازار کار

جوانی مهم‌ترین دوره زندگی به‌ حساب می‌آید، از این جهت که یک جوان بیشترین قابلیت را در آموزش، مهارت‌آموزی و کسب درآمد نسبت به سایر گروه‌های سنی دارد و طبیعتاً سهم بالای جوانان در نیروی کار و اشتغال کشور، بر افزایش بهره‌وری نیروی کار، رشد اقتصاد، افزایش پس‌انداز ملی و... موثر خواهد بود.

در شرایطی که وضعیت اقتصادی مناسبی حاکم باشد، تمام افراد جامعه از آن منتفع می‌شوند و برعکس، در شرایط نامناسب اقتصادی نیز کاهش رفاه نصیب همگان می‌شود. اگرچه توزیع سود و زیان به‌وجودآمده یکسان نیست و ممکن است برخی گروه‌ها نیز حتی از وضعیت بد اقتصادی نفع ببرند اما جوانان در هر صورت، بازنده شرایط اقتصادی بد هستند.

به‌طور مشخص، بیکاری منشأ بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی است و در این میان نرخ بیکاری جوانان و قشر تحصیل‌کرده نگرانی بیشتری ایجاد می‌کند. زیرا این افراد در سن میانی سیکل زندگی بوده که مهم‌ترین سن برای فعالیت، خلق ارزش و پس‌انداز است. بدیهی است که در صورت بیکاری این افراد، در بلندمدت پس‌انداز ملی نیز کاهش خواهد یافت و به‌تبع آن سرمایه‌گذاری و رشد اقتصاد متاثر می‌شود. از آنجا که نسل جوان در بحبوحه شرایط نامطمئن اقتصادی، تورم و نااطمینانی‌های خسارت‌بار از ورود به بازار کار باز‌می‌ماند، ممکن است ضربات روحی سنگینی را تجربه کند.

ناظران اقتصاد نگران محرومیت‌هایی هستند که توانایی این نسل را برای ایجاد امنیت مالی در دوران بزرگسالی و کهولت محدود می‌کند. اگر چنین شود، این وضعیت نه‌تنها می‌تواند به چشم‌اندازهای عملی نسل جوان و فرصت‌های آینده آن آسیب برساند، بلکه بنابر شواهد، این ناتوانی در رسیدن به نقاط عطف، با آسیب‌های روانی نیز همراه است؛ به این دلیل که برای رسیدن به اهداف خود احساس فشار می‌کنند اما منابع لازم را برای تحقق خواسته‌هایشان ندارند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Nov, 10:30


⭕️سیاست دوپهلو
تاثیر روی کار آمدن ترامپ بر اقتصاد و سیاست ایران در گفت‌وگو با رحمن قهرمان‌پور

✍️زهرا اکبری / نویسنده نشریه

پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، تاثیر بسزایی بر اقتصاد و سیاست خارجی ایران دارد. اگرچه پس از اعلام نتایج انتخابات در آمریکا، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت گفت «فرقی نمی‌کند چه کسی رئیس‌جمهور آمریکا باشد» و محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی نیز گفت «ریاست‌جمهوری ترامپ به صورت مستقیم اثر زیادی بر اقتصاد ایران ندارد».

اما بسیاری از کنشگران و تحلیلگران سیاسی در ایران واکنش‌های متفاوتی به نتیجه انتخابات آمریکا نشان داده‌اند. برخی آن را فرصت و برخی دیگر تهدیدی برای سیاست خارجی و اقتصاد ایران تلقی کردند.

در همین رابطه رحمن قهرمان‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل معتقد است که تصمیم‌های اقتصادی آمریکا بر همه بازیگران در عرصه بین‌المللی تاثیرگذار خواهد بود. اما کشورهایی که تحت‌تاثیر تحریم‌های آمریکا قرار دارند بیشتر از سایر کشورها تاثیرات منفی سیاست‌های اقتصادی ترامپ را حس خواهند کرد و ایران هم جزئی از این کشورهاست.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Nov, 08:09


جوانی بی‌حاصل، اسیر همه چیز

مریم رحیمی طی گفت‌و‌گویی با زهرا کریمی، عضو هیات علمی دانشگاه مازندران، مصائب زندگی و کسب‌وکار نسل جوان را تحلیل کرده است.
چکیده گفت‌و‌گو:

🔹یکی از مشکلاتی که سایه سنگین خود را بر اقتصاد ایران افکنده، نارضایتی جوانان از وضع موجود است.

🔹جوانان نسل جدید، زمانی که در مقام مقایسه با جوانان نسل‌های پیشین قرار می‌گیرند احساس می‌کنند بازی را باخته‌اند.

 🔹زمانی که پدرها و پدربزرگ‌های جوانان هم‌سن آنان بوده‌اند، دست‌کم شغل مناسبی داشتند و می‌توانستند پس‌انداز کنند تا در نهایت آینده‌ای برای خود متصور شوند.

🔹همه این نارضایتی‌ها از تصمیم‌های نادرستی نشأت می‌گیرد که سیاست‌گذار به اقتصاد کشور تحمیل کرده است.

🔹 از سوی دیگر، تحریم‌ها سبب شده که اقتصاد دیجیتال ایران مانند کشورهای دیگر رشد نیابد و جوانان نتوانند در مشاغل مورد علاقه خود فعالیت کنند.

🔹زمانی که متولدان دهه ۳۰ و ۴۰ جوان بودند، کشور هنوز این‌قدر فقیر نشده بود؛ بنابراین جوانان، می‌توانستند در شرایط بهتری زندگی کنند.

🔹به‌ویژه در دهه ۱۳۵۰، درآمدهای نفتی بسیار بالا بود و تولید ناخالص داخلی سرانه نیز از میزان کنونی، بسیار بیشتر بود.

🔹به همین دلیل، مردم قدرت خرید بالاتری داشتند. اما اکنون شرایط برای کسانی که می‌خواهند خانه و ماشین بخرند، بسیار دشوار است چراکه قدرت خرید مردم به‌شدت کاهش پیدا کرده است.

🔹ظاهراً درآمدهای مردم در این مدت افزایش یافته ولی بی‌تردید قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است. یک زمانی، درآمد ۱۰ میلیون‌تومانی برای مردم آرزو بود اما در حال حاضر افرادی که 10 میلیون تومان حقوق می‌گیرند، اگر مستاجر باشند، زیر خط فقر هستند.

🔹جوانان امروزی اصلاً درآمد قابل اتکایی ندارند که بدون کمک خانواده بتوانند زندگی خودشان را تامین کنند.

🔹اگر این جوانان، کاری هم داشته باشند، احساس عدم اطمینان نسبت به آینده، خود یک مانع بسیار بزرگ بر سر راه ازدواج است.

🔹جوانان با یک زندگی معمولی کارمندی نمی‌توانند چشم‌اندازی برای خرید خانه در ۲۰ سال آینده داشته باشند.

🔹انتظارات جوانان ما فوق‌العاده بالا رفته است. علت این امر هم آن است که الگوی زندگی ما تغییر کرده است.

🔹خانواده‌های ایرانی عموماً، تک‌فرزند هستند یا دو فرزند دارند. حداکثر امکانات ممکن در اختیار این فرزندان قرار می‌گیرد.

🔹در جوانی هم این گروه به دنبال درآمدهای افسانه‌ای هستند و کسب درآمدهای افسانه‌ای مانند شرکت در یک قمار است. وگرنه اقتصاد ما امکان ایجاد درآمد افسانه‌ای ندارد.

🔹علاوه بر جوانان در حال حاضر بخش بزرگی از بازنشسته‌ها زندگی خوبی ندارند و مرتب در خیابان‌ها در حال اعتراض هستند.

🔹ناترازی در صندوق‌های بازنشستگی، یکی از چالش‌های مهم اقتصاد ایران است و اگر واقعاً اقتصاد ما تغییر اساسی نکرده و تعداد شاغلان بیمه‌پرداز افزایش پیدا نکند، مشکل صندوق‌های بازنشستگی در طول زمان به بحرانی غیرقابل کنترل مبدل خواهد شد.

🔹مبارزه با فیلترینگ برای تقویت اقتصاد دیجیتال که مورد علاقه و توجه جوانان است می‌تواند اقتصاد را به حرکت درآورد. اما اقدامی برای پیشرفت این سکوها انجام نشده است.

🔹در فضای باز اقتصادی و زمانی که اقتصاد ایران به اقتصاد بین‌الملل پیوستگی قانونی و رسمی داشته باشد، اقتصاد دیجیتال در ایران رشد چشمگیری خواهد داشت.

🔹به هر حال یکی از مسائل مهم اقتصاد ایران که قطعاً بر بازار کار اثرگذار است و فرصت‌ها و شرایط بهتری برای کار فراهم می‌کند، تلاش در جهت رفع تحریم‌هاست.

🔹نباید فراموش کنیم که هیچ کشوری در تحریم به رونق اقتصادی دست پیدا نکرده و با وجود تحریم باید توسعه را فراموش کنیم.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۹

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد 👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Nov, 06:48


⭕️روابط ایران و آمریکا

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Nov, 11:20


⭕️ناترازی راه‌حل فوری ندارد
بررسی وضعیت محیط ‌زیست ایران در گفت‌وگو با شینا انصاری

✍️جواد حیدریان / دبیر تحریریه

سازمان حفاظت محیط ‌زیست، نهادی است که نقش نظارتی و غیراجرایی دارد. با این حال وظیفه این سازمان حفاظت از حساس‌ترین اکوسیستم‌های کشور است که مخازن تنوع ژنتیکی و ذی‌گونگی سرزمین محسوب می‌شوند. در طول دهه‌های گذشته هرچه به سمت جلوتر آمده‌ایم، به همان میزان که شاهد تخریب طبیعت و اثرات سوء آن بر حیات انسانی و طبیعی بودیم، شاهد ارتقای جایگاه این سازمان نبودیم. اما اهمیت این سازمان برای مردم و البته برای بخش‌هایی از جامعه مدنی و حداقلی از نظام حکمرانی بیش از پیش روشن شده است. چرا که همه اجزای حیات سرزمینی به محیط ‌زیست و حفاظت از آن وابسته است. حفاظت از آب، خاک و هوا به عنوان عناصر اصلی حیات ضروری است.

ایران اکنون با ابرچالش‌های جدی روبه‌رو است. از کمبود آب گرفته تا فرونشست زمین، از ناترازی انرژی گرفته تا طوفان‌های گردوغبار و خشک شدن تالاب‌ها، از آتش‌سوزی در مناطق حفاظت‌شده و جنگل‌های منابع طبیعی تا کشتار حیات وحش و قتل و جرح محیط‌بانان و شکارچیان. با وجود این، سازمان محیط ‌زیست که پیوستگی عمیقی با تمامی اجزای ساختار حکمرانی دارد، از بودجه اندک و توجه کافی برخوردار است. سازمان و اهدافش در اولویت دولت‌ها نیست اما همچنان دارد از بخش مهمی از سرزمین ایران حفاظت می‌کند و بعضاً جور برخی از نهادهای دیگر را بر دوش می‌کشد. این در حالی است که پروژه‌های انتقال آب و سدسازی، توسعه صنایع و معدن‌کاوی و دیگر فعالیت‌های مخرب بدون ارزیابی‌های محیط ‌زیستی در حال انجام است.

شینا انصاری، رئیس جدید سازمان حفاظت محیط زیست، در این گفت‌وگو معتقد است؛ سازمان حفاظت محیط زیست نیازمند اقتدار سیاسی و توانمندی مالی است. چرا که رفع چالش‌های محیط زیستی می‌تواند پیامدهای اجتماعی، سیاسی را کاهش دهد و خلاف آن نیز می‌تواند تبعاتی در پی داشته باشند. او به تجارت فردا می‌گوید که می‌خواهیم در دولت الگوی دریافت و هزینه‌کرد عوارض آلایندگی از صنایع را تغییر دهیم و برای ناترازی‌ها راه‌حل‌هایی داریم، اگرچه این راه‌حل‌ها فوری نیستند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Nov, 10:27


⭕️مسیر وارونه
توسعه صنعتی و اراده دولت چهاردهم در گفت‌وگو با موسی غنی‌نژاد

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

زمانی که ایران در دهه 40 خورشیدی برنامه‌ریزی برای صنعتی شدن را شروع کرد، بسیاری از کشورها در زمره کشورهای توسعه‌نیافته به شمار می‌آمدند. با این حال در حال حاضر ایران یک کشور صنعتی و توسعه‌یافته شناخته نمی‌شود اما کشورهایی که بسیار دیرتر فرآیند توسعه صنعتی را آغاز کردند، اکنون صنعتی شده‌اند.

در برنامه هفتم توسعه بر رشد هشت‌درصدی اقتصاد با تاکید بر رشد بخش صنعت تاکید شده است اما موسی غنی‌نژاد، اقتصاددان، معتقد است که مسیر صنعتی شدن ایران از یک نقطه دچار انحراف شد و به دوربرگردان رسید. او نقطه آغاز انحراف از مسیر صنعتی شدن را حوالی سال ۱۹۷۰ میلادی می‌داند؛ جایی که محمدرضا پهلوی به سرکوب بازار روی آورد و اقتصاد ایران گرفتار بیماری هلندی شد.

پس از آن با وقوع انقلاب اسلامی بیماری هلندی اقتصاد نه‌تنها درمان نشد، که انقلابیون با تشدید سرکوب بازار، مصادره بنگاه‌های اقتصادی خصوصی و تشکیل نهادهای عریض و طویل نظارتی، دولت را جایگزین بازار کردند و قدرت رقابت را از صنایع ایران گرفتند. این فرآیند تا جایی پیش رفت که اقتصاد کشور از یک اقتصاد در حال شکوفایی با رشد اقتصادی دورقمی و تورم زیر سه درصد در دهه 40 خورشیدی، به اقتصادی تورم‌زده و کم‌رشد تبدیل شد که سال‌هاست در یک مسیر درجا می‌زند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Nov, 07:27


کشورها چگونه صنعتی شدند؟
رازهای سرمایه انسانی

سعید ابوالقاسمی طی مقاله‌ای چگونگی و فرایند صنعتی شدن کشورها را بررسی کرده است.
چکیده مقاله:

🔹توسعه در هر کشوری داستان خود را دارد. توسعه‌یافته‌ترین کشورها،‌ مزیت‌هایی را برای خود شناسایی کرده‌اند که با موج‌سواری روی آنها،‌ آینده خود را بهتر بسازند.

🔹در مقابل،‌ کم‌توسعه‌ترین کشورها،‌ بهانه‌ها و محدودیت‌هایی پیدا کرده‌اند تا به آنچه شایسته هستند،‌ دست نیابند.

🔹کشورها به دلایل مختلف به دنبال توسعه هستند که بهبود کیفیت زندگی شهروندان،‌ افزایش ثبات اقتصادی و سرعت بخشیدن به پیشرفت‌های اجتماعی در صدر فهرست این دلایل قرار می‌گیرند.

🔹 توسعه صنعتی نقش مهمی در این فرآیند ایفا می‌کند و به عنوان یک کاتالیزور،‌ رشد اقتصادی و پیشرفت اجتماعی را در مسیر صحیح خود قرار می‌دهد.

🔹 صنعتی شدن با اشتغال‌زایی، افزایش بهره‌وری و ایجاد درآمد، به رشد تولید ناخالص داخلی کمک زیادی می‌کند.

🔹صنعتی شدن مستلزم توسعه زیرساخت‌هایی مانند شبکه‌های حمل‌ونقل، سیستم‌های تامین انرژی و امکانات ارتباطی است.

🔹 بهبود زیرساخت برای فرآیندهای تولید و توزیع کارآمد، حیاتی است. توسعه به‌طور ذاتی با پیشرفت اجتماعی مرتبط است.

🔹 صنعتی شدن، به دسترسی بهتر به آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و خدمات اجتماعی می‌انجامد زیرا دولت‌ها درآمد بیشتری از طریق مالیات به دست می‌آورند.

🔹آنچه بر کشورهای صنعتی‌شده می‌گذرد، با آنچه در کشورهای نوظهور صنعتی در جریان است، تفاوت‌های ماهوی زیادی دارد.

🔹قطب‌های صنعتی اصلی مانند آمریکا، چین، آلمان، ژاپن و فرانسه، استراتژی‌های متفاوتی نسبت به کشورهای نوظهوری مانند آفریقای جنوبی، مکزیک، برزیل، هند، اندونزی و ترکیه دارند.

🔹آمریکا به عنوان اصلی‌ترین قطب اقتصادی جهان با ایجاد یک اقتصاد متنوع، بخش زیادی از درآمد خود را از بخش‌هایی مانند فناوری، مالی، مراقبت‌های بهداشتی و تولید به دست می‌آورد.

این کشور در سال ۲۰۲۳ بیش از ۲۷ تریلیون دلار تولید ناخالص داخلی داشته و با سرانه تولید ناخالص داخلی ۸۱ هزاردلاری، نرخ بیکاری سه‌درصدی را ثبت کرده است.

🔹چین به عنوان دومین قطب پیشرفته جهان، بخش زیادی از درآمد خود را با سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تولید، فناوری و صادرات به دست می‌آورد.

🔹این کشور بر صنایع و خدمات مبتنی بر فناوری‌های پیشرفته سرمایه‌گذاری‌های ویژه‌ای انجام داده است؛ در پی همین سیاست‌های توسعه، تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۳ به نزدیک ۱۸ تریلیون دلار رسیده و سرانه تولید ناخالص داخلی نیز از ۱۲ هزار دلار فراتر رفته است.

🔹ثبت نرخ بیکاری ۷.۴ درصد و نرخ تورم ۲.۰ درصد، آینده چین را بسیار امیدوارکننده مجسم می‌کند.

🔹 در کنار آمریکا و چین، آلمان قرار دارد که به دلیل بخش تولید بسیار قوی به‌ویژه در صنایع خودروسازی، ماشین‌آلات و صنایع شیمیایی، درآمدهای گسترده‌ای برای خود ایجاد کرده است.

🔹 این کشور در سال ۲۰۲۳ تولید ناخالص داخلی خود را به ۴.۴ تریلیون دلار رسانده و با سرانه تولید ناخالص داخلی ۵۲ هزاردلاری، سومین قطب اقتصادی دنیا لقب گرفته است.

🔹ژاپن، دومین کشور آسیایی فهرست پنج قطب صنعتی بزرگ جهان به شمار می‌رود. عمده درآمد این کشور از فناوری پیشرفته، تولید خودرو، فناوری‌های الکترونیک و روباتیک به دست می‌آید.

🔹 تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۳ به عدد ۲۱.۴ تریلیون دلار رسید.

🔹 فرانسه، اقتصاد خود را بر پایه صنایعی مانند هوا-فضا، خودروسازی، کالاهای لوکس و دارو استوار کرده و در سال ۲۰۲۳ تولید ناخالص داخلی خود را به ۷.۲ تریلیون دلار آمریکا رسانده است.

🔹کشورهای توسعه‌یافته و کشورهای صنعتی نوظهور اهمیت پرورش سرمایه انسانی برای تقویت رشد اقتصادی، نوآوری و رقابت را تشخیص داده‌اند.

🔹سیستم‌های آموزشی در کشورهای توسعه‌یافته همواره قوی هستند و بر آموزش عالی و آموزش حرفه‌ای تاکید دارند.

🔹سرمایه‌گذاری نه‌تنها سرمایه انسانی را افزایش می‌دهد، بلکه فرصت‌های شغلی با مهارت بالا ایجاد می‌کند که موجب جذب استعدادها می‌شود.

🔹همه کشورهایی که صنعتی شده‌اند یا در مسیر صنعتی شدن قرار گرفته‌اند، سرمایه انسانی را در کانون توجه خود قرار داده‌اند.

🔹سرمایه انسانی که به عنوان مجموعه مهارت‌ها، دانش‌ها و تجربه جمعی موجود در اختیار افراد تعریف می‌شود، نقشی اساسی در پیش‌برد توسعه صنعتی ایفا می‌کند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۹

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Nov, 07:00


⭕️کتاب‌های جدید دنیای اقتصاد

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Nov, 06:43


کسی به فکر استارت‌آپ‌ها نیست

صدف صمیمی طی گزارشی - که با مشورت و راهنمایی دکتر محمدرضا اسلامی، استاد دانشگاه ایالتی پلی‌تکنیک کالیفرنیا و پژوهشگر حوزه توسعه و زیرساخت تنظیم شده - این پرسش را مطرح کرده است که چرا شرکت‌های نوآور نتوانستند اقتصاد ایران را متحول کنند؟

🔹موفقیت استارت‌آپ‌ها یک موفقیت لگاریتمی است و مشابه موفقیت سنتی شرکت‌های متعارف نیست.

🔹با این نگاه، مشارکت استارت‌آپ در اقتصاد یک کشور می‌تواند عدد قابل توجهی باشد. مثلاً توئیتر یک شرکت شبکه اجتماعی مبتنی بر فناوری است که با یک سرمایه بسیار کوچک شکل گرفت، ولی طی یک دهه رشدی را تجربه کرد که شرکت‌های هواپیمایی سابقه‌دار مثل لوفت‌هانزا و بریتیش ایرویز طی دهه‌ها چنین رشدی را تجربه نکرده بودند.

🔹این مثال‌ها نشان می‌دهد که اصلاً نمی‌توان نقش شرکت‌های نوآور را در اقتصاد کشورها نادیده گرفت. اما چرا استارت‌آپ‌های ایرانی نتوانستند چنین نقشی را در اقتصاد کشور ایفا کنند؟

🔹مشکلات ریز و درشت در جوامع مختلف به‌خصوص در بخش اقتصاد باعث ایجاد مفهوم جدیدی در ایجاد کسب‌وکار شده است؛ که امروزه استارت‌آپ نام دارد.

🔹استارت‌آپ یک مجموعه نوپاست که راه‌حلی نوین را برای یک مسئله ارائه می‌کند، در حالی که «تضمینی» برای «موفقیت» مجموعه از طریق راه‌حل ارائه‌شده وجود ندارد.

🔹شرکت‌های بزرگی مانند اوبر، Airbnb و فیس‌بوک ابتدا نوعی استارت‌آپ بوده‌اند. در میان شرکت‌های کوچک و متوسط، شرکت‌های نوپا نقش مرکزی در ایجاد شغل و افزایش نرخ رشد و نوآوری دارند.

🔹نقش کلیدی استارت‌آپ‌ها در توسعه اقتصادی، حل مشکلات تولید و اشتغال‌زایی موجب شده است در بسیاری از کشورها ظرفیت‌ها و فرصت‌های خوبی در اختیار این شرکت‌ها قرار گیرد.

🔹یکی از مهم‌ترین آثار نوآوری بر اقتصاد کشورها، «جذب سرمایه‌های خارجی» است. به‌طور کلی امروزه جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی علاوه بر آنکه به رشد اقتصاد کمک می‌کند، به ابرازی برای قدرت‌نمایی هم بدل شده است.

🔹عوامل موثر بر تاثیر نوآوری بر رشد اقتصاد متعدد است اما مهم‌ترین آن به «سیاست‌های حمایتی دولت» بازمی‌گردد. سیاست‌های حمایتی دولت در زمینه نوآوری، مانند حمایت از تحقیق و توسعه، تسهیل تجاری‌سازی فناوری‌ها و ایجاد زیرساخت‌های مناسب، می‌تواند تاثیر بسزایی بر رشد اقتصاد داشته باشد.

🔹در ایران بسیاری از نیروهای متخصص و کارآفرینان به دلیل محدودیت‌های موجود، کشور را ترک می‌کنند و به دنبال فرصت‌های بهتر در کشورهای دیگر می‌روند.

🔹این امر باعث کاهش نیروی انسانی متخصص در کشور و تضعیف اکوسیستم استارت‌آپی می‌شود.

🔹در مجموع، فیلترینگ اینترنت به عنوان یک «مانع بزرگ» بر سر راه رشد و توسعه استارت‌آپ‌ها عمل می‌کند. این محدودیت‌ها باعث کاهش نوآوری، افزایش هزینه‌ها، کاهش دسترسی به بازار و فرار مغزها می‌شود و در نتیجه، به اقتصاد دیجیتال کشور آسیب جدی وارد می‌کند.

🔹با گذشت چند ماه از عمر دولت چهاردهم و عدم عملیاتی شدن وعده رفع فیلتر شاید بتوان هنوز امید داشت رئیس‌جمهور این سد بزرگ را مرتفع کند.

🔹بعد از طرح اهمیت نوآوری در اقتصاد برای ترسیم وضع موجود به اعداد و ارقامی نیاز بود که در دسترس نیست. مثلاً اینکه طی ۱۰ یا ۲۰ سال اخیر چه تعداد استارت‌آپ در کشور ثبت شده‌اند؟ مرجع ثبت استارت‌آپ‌ها کجاست؟ و اساساً این شرکت‌های نوآور می‌توانند چه نقشی درGDP کشور بر عهده داشته باشند؟

🔹در ایران نه بخش دولتی و نه حتی سرمایه‌گذارها به این باور نرسیده‌اند که سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ به مفهوم پرداخت وام به جوانان متخصص و صاحب ایده نیست؛ بلکه به مفهوم پرداخت یک پول بلاعوض است.

🔹یک فرد ثروتمند یا سرمایه‌گذاری را در نظر بگیریم که سالانه در ایران رقمی را در حوزه ملک و مسکن سرمایه‌گذاری می‌کند و ای‌بسا که به پول آن نیازی ندارد. چرا به جای ملک نباید در حوزه استارت‌آپی سرمایه‌گذاری کند. در بحث راه‌اندازی استارت‌آپ از نظر اقتصادی بهترین گزینه، حضور یک سرمایه‌گذار بزرگ است که در این صورت خیال کارآفرین از تامین منابع مالی آسوده خواهد بود، اما تجربه نشان داده است که بیشتر استارت‌آپ‌هایی که با سرمایه‌گذاری شخصی شروع به کار کرده‌اند، زودتر به موفقیت می‌رسند.

🔹تا وقتی که هنوز ایده اصلی خام است و وضعیت کسب‌وکار به سطح مناسبی نرسیده باشد، سرمایه‌گذار انگیزه زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارد و به همین دلیل در اینجا باید دولت و قوانین وارد بازی شوند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۸

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Nov, 10:35


⭕️اقتصاددانان مطرح متولد نوامبر

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Nov, 07:17


⭕️نزاع دو نسل
چشم‌انداز زندگی و کسب‌وکار جوانان در میزگردی با حضور مسعود نیلی و مریم زارعیان

یکی از واقعیت‌های امروز جامعه ایران، وضعیت نگران‌کننده جوانان است که نزدیک به 30 درصد جمعیت جامعه‌ را تشکیل می‌دهند. جمعیت جوان کشور دست‌کم با چهار ابرچالش مواجهند؛ اولین ابرچالش مسئله تحصیل است که درصد قابل‌توجهی از جوانان دانشگاه رفتن را امری بیهوده می‌دانند.

ابر چالش دوم، مسئله بیکاری درصد قابل توجهی از جوانان است. سومین ابرچالش را می‌توانیم دشوار شدن تشکیل خانواده و ازدواج جوانان بنامیم و در نهایت باید به سختی تامین مسکن اشاره کنیم که شرایط نگران‌کننده‌ای برای قشر جوان ایجاد کرده است. تصور کنید جوانی در خانه دارید که تحصیل کرده اما موفق به پیدا کردن کار نشده یا کاری پیدا کرده اما حقوق خوبی دریافت نمی‌کند. در نتیجه میل به تشکیل خانواده ندارد و دنبال مستقل شدن هم نیست چون براساس آمارها باید بیش از یک قرن انتظار بکشد تا بتواند آپارتمان کوچکی در تهران بخرد.

اما سوال این است که واکنش تصمیم‌گیران کشور به این وضعیت چیست؟ آنها درباره این وضعیت ترجیح می‌دهند سکوت کنند. افسانه‌ای وجود دارد که می‌گوید شترمرغ به جای مواجهه با خطر، سرش را در شن فرومی‌کند؛ انگار اصلاً تهدیدی وجود ندارد. اثر شترمرغ در سیاست‌گذاری به طفره رفتن سیاستمداران از رویارویی با برخی واقعیت‌های جامعه اشاره دارد. جوانان بخش مهمی از این واقعیت هستند که از سوی تصمیم‌گیران نادیده گرفته می‌شوند.

این میزگرد با حضور مسعود نیلی، اقتصاددان، و مریم زارعیان، جامعه‌شناس، قرار است به یک پرسش مشخص پاسخ دهد؛ اینکه جوانان چگونه قربانی حکمرانی غلط شدند؟

این میزگرد توسط محمد طاهری برگزار شده و من - صبا نوری - آن را تنظیم کرده‌ام.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Nov, 06:41


ضربه‌های کاری به توسعه کشور

هدا احمدی با علی شمس‌اردکانی درباره جنگ زیرساختی در منطقه گفت‌وگو کرده است که چکیده آن را می‌خوانید:

🔹مراسم تحویل پنج اسکله بندر بزرگ بندر فاو دوباره یادمان انداخت که چقدر در توسعه زیرساخت‌ها از کشورهای همسایه عقب افتاده‌ایم.

🔹همین هفته گذشته کشتی‌های تجاری در بندر فاو پهلو گرفتند و اتفاقی مهم برای دو کشور عراق و ترکیه رقم زدند. این پروژه با هدف توسعه عراق و کاهش وابستگی این کشور به نفت خام انجام شده و تا سال ۲۰۵۰ به بهره‌برداری کامل می‌رسد.

🔹با تکمیل این طرح، راهی از بندر فاو آغاز می‌شود و با طی کردن مسیر زمینی در استان‌های مختلف عراق به ترکیه و از آنجا به اروپا ختم می‌شود. این کریدور اهمیت استراتژیک عراق به عنوان همسایه ایران را بالا می‌برد و رقابتی بین کریدور شمال-جنوب ایران و پروژه راه توسعه عراق به راه می‌اندازد.

🔹علی شمس‌اردکانی که سال‌ها به عنوان دیپلمات در کشورهای عربی حضور داشته، معتقد است ایران بازی زیرساخت‌ها را به کشورهای همسایه باخته و اگر همین وضع ادامه پیدا کند، به زودی تبدیل به یک کشور فرسوده و مستهلک می‌شود.

🔹توسعه یک مقوله ویژه است که در درس‌های طلبگی و مهندسی و... آموزش نمی‌دهند. اغلب اقتصاددان‌های ما هم توسعه را درک نکرده‌اند و سیاستمداران هم وقعی به آن نمی‌نهند. در نتیجه توسعه در ایران مغفول مانده است.

🔹توسعه از آدم‌سازی شروع می‌شود نه از فراری دادن انسان‌ها. 46 سال پیش با مصادره اموال کارآفرینان خطای بزرگی کردیم و امروز هم با فیلترینگ خطای بزرگ‌تری مرتکب می‌شویم.

🔹با مصادره اموال، باعث خروج سرمایه و سرمایه‌دار از کشور شدیم و با تحریم و فیلترینگ، جوانان را از کشور فراری می‌دهیم.

🔹نتیجه نیز این شد که بوروکرات‌ها بر نظام اداری مسلط شدند و کارهایی انجام دادند که ضد منافع ملی است.

🔹بوروکرات نمی‌گذارد یک کارخانه درست اداره شود، مامور مالیاتی که به کارآفرین فشار می‌آورد، فکر می‌کند گنج به دست آورده در حالی که نمی‌داند که دارد مدیر کارخانه را بی‌انگیزه می‌کند.

🔹کارخانه برای گردش کارش به همه بانک‌ها بدهکار است که سود نکرده است. مثلاً آن کارخانه جنسی را سال گذشته صد هزار تومان خریده است، در نتیجه براساس تورم امسال باید 135 تومان بفروشد.

🔹بسیاری این را به حساب سود کارخانه می‌گذارند، در صورتی که سودی به این کارخانه اضافه نشده و چیزی هم به دست نیاورده است. لذا بابت آن 35 درصد، اگر 135 میلیارد فروش کرده باشد، بعد از دو سال ورشکست می‌شود.

🔹خب هرچه ما به این اقتصاد ناخوانده‌هایی که می‌روند وزیر و وکیل می‌شوند و دکترای دروغی دارند و حاضر نیستند میدان بدهیم وضعیت بدتر خواهد شد.

🔹داگلاس نورث که جایزه نوبل اقتصاد را گرفت، کتاب کوچکی دارد به نام «فهم توسعه» که به فارسی ترجمه شده است. در این کتاب به‌طور شفاف توضیح داده شده که وضعیت اقتصادهایی مانند ما به چه صورت است.

🔹یک طرف جنگ در منطقه، ایران است که سیاستمدارانش اصلاً توسعه را نمی‌فهمند. سمت دیگر هم کشورهایی هستند که برنامه‌ریزی‌هایشان را انجام داده‌اند و جلو رفته‌اند.

🔹وقتی پیش‌نیازها را نمی‌فهمیم و نمی‌توانیم معادله‌ها راحل کنیم از دیگران عقب می‌مانیم.

🔹ببینید در امارات، کویت، بحرین و حتی قطر و عربستان چه بندرهایی ساختند. در آن پلی که از ساحل عربستان به بحرین زدند، همه کشتی‌ها می‌توانند در کناره‌های پل بایستند و کار اقتصادی کنند.

🔹نفع عمده این کار برای ترکیه است که الان مرکز تجارت دنیا دیگر نه اروپا است و نه آمریکا؛ بلکه چین است و ببرهای آسیایی یعنی مالزی، تایوان، ویتنام، سنگاپور و اندونزیو حتی لیست صادرات و واردات اندونزی و هند چند برابر ماست.

🔹ترکیه از این طرف و شبه‌جزیره عربستان، عراق، کویت، امارات و قطر و... و از آن طرف اقیانوس هند، هند، از جنوب هند رد می‌شود و به سمت ببرهای آسیایی می‌رود و چین هم که اولین تاجر دنیاست.

🔹یک عده بی‌سواد و بی‌مسئولیت نشسته‌اند و بودجه‌های مملکت را صرف هیچ و پوچ می‌کنند و در نتیجه پولی برای توسعه نمی‌ماند. مردمان جنوب خلیج ‌فارس کاری کردند تا بتوانند جذب سرمایه و تکنولوژی کنند. ما فرار از تکنولوژی و فرار از سرمایه داریم.

منبع: تجارت فردا، شماره شماره ۵۶۸

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Nov, 12:09


⭕️ترامپ اول
دونالد ترامپ در دولت اول خود چه تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کرد؟

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Nov, 08:18


⭕️بودجه کم‌زور
فراز و فرود لایحه بودجه 1404 در گپ‌و‌گفت محمد طاهری با نوید رئیسی و پویا جبل‌عاملی

اقتصاددانان دو ماموریت اصلی برای بودجه تعریف کرده‌اند؛ اولین ماموریت بودجه تحرک‌بخشی به اقتصاد است و دومین ماموریت، اثربخشی بر زندگی مردم. یکی از ماموریت‌های اصلی بودجه ایفای نقش برای افزایش رشد اقتصاد است. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بودجه 1404 به دلیل کسری بودجه نمی‌تواند چنین نقشی را ایفا کند.

به این دلیل که هزینه‌های جاری دولت روندی فزاینده داشته و ترسیم چشم‌انداز هزینه‌های عمرانی دولت در محدوده بیش از سه درصد تولید ناخالص داخلی دور از انتظار به نظر می‌رسد. دیگر ماموریت مهم بودجه، کمک به برقراری ثبات اقتصادی است اما دولت‌ها اساساً عملکرد معکوسی در این رابطه داشته‌اند. به این معنا که بودجه از منظر نقش ثبات‌سازهای خودکار و همچنین سیاست مالی، نه‌تنها در جهت ثبات بیشتر اقتصادی رفتار نکرده، بلکه باعث تشدید بی‌ثباتی نیز شده است.

به نظر می‌رسد بودجه 1404نیز نتواند کمکی به ثبات اقتصادی کشور کند. یکی دیگر از مهم‌ترین کارکردهای بودجه، بهبود فقر و توزیع درآمد است که به نظر می‌رسد بودجه 1404 از انجام چنین ماموریتی نیز عاجز است. همچنین دولت در ایفای کارکرد تامین کالای عمومی نیز دچار مصائب است. آنچه اشاره شد، خلاصه میزگردی است که در این فصل مطالعه می‌کنید.

در این میزگرد محمد طاهری سردبیر تجارت ‌فردا، نوید رئیسی معاون سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد و پویا جبل‌عاملی سردبیر این روزنامه به گپ‌وگفت درباره بودجه 1404 پرداخته‌اند.

✍️محمد نعمت‌زاده / تنظیم‌کننده

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Nov, 07:16


آیا اقتصاد ایران از بیماری هلندی نجات می‌یابد؟
طلسمات درآمدهای نفتی

سعید ابوالقاسمی با مشورت و راهنمایی دکتر جعفر خیرخواهان این موضوع را واکاوی کرده است که درآمدهای نفتی چگونه صنعتی شدن ایران را طلسم کرده‌اند؟

🔹در بین کشورهای بزرگ صنعتی دنیا، کمتر کشوری را می‌بینیم که سروکاری با نفت داشته باشد، نه ژاپن، نه آلمان و نه کره جنوبی هیچ‌کدام ذخایر نفتی و تولید و صادرات نفت ندارند.

🔹آمریکا هم که دومین اقتصاد صنعتی دنیاست و در بین تولیدکنندگان بزرگ نفت جهان قرار دارد از بیخ و بن یک استثناست.

🔹این‌گونه به نظر می‌رسد که اقتصادهای متکی به نفت اساساً نتوانستند غول صنعتی باشند، گرچه در دهه‌های اخیر اغلب آنها رشدهای زیادی داشته و در بخش‌هایی مانند خدمات یا فناوری‌های جدید سرآمد شده‌اند.

🔹ایران هم در مسیر صنعتی شدن خود با سدی بزرگ به نام نفت و درآمدهای نفتی مواجه شد که مسیرش را تغییر داد.

🔹اقتصاد ایران دو بار در یک بازه زمانی ۶۰ ساله با پدیده عجیبی روبه‌رو شده است. بر اساس این پدیده اقتصادی که آن را «بیماری هلندی» نام نهاده‌اند، یک کشور سرشار از منابع طبیعی، به دلیل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، در سایر بخش‌ها و به‌ویژه تولید و کشاورزی با کاهش بهره‌وری روبه‌رو می‌شود.

🔹 این اتفاق برای نخستین‌بار در هلند و پس از کشف گاز طبیعی در دهه ۱۹۶۰ شناسایی شد که کاهش عملکرد در بخش تولید را به دنبال داشت.

🔹اقتصاد ایران در صد سال گذشته و به‌ویژه پنجاه سال اخیر پس از وقوع اولین شوک نفتی، تا حد بسیاری به نفت متکی بوده است.

🔹کشف نفت در مسجد سلیمان در سال ۱۲۸۶، آغازی بر شکل‌گیری یک اقتصاد نفت‌محور بود. اتکا به درآمدهای نفتی در دهه ۱۳۵ خود را بیشتر نشان داد و پس از انقلاب نیز با کنترل دولت بر تولید نفت، جنبه شدیدتری به خود گرفت.

🔹 اتکا به نفت، ساختار اقتصادی ایران را منحرف کرده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران و در اوایل دهه ۱۳۸۰، درآمدهای نفتی حدود ۷۰ درصد از درآمدهای دولت را تشکیل می‌داد.

🔹 این وابستگی به عدم تنوع در اقتصاد منجر شد. با افزایش درآمدهای نفتی، سهم بخش تولیدات کارخانه‌ای در تولید ناخالص داخلی از حدود ۲۰ درصد در اوایل دهه ۱۳۶۰ به حدود ۱۰ درصد در اواسط دهه ۱۳۸۰ کاهش یافت.

🔹بخش کشاورزی نیز آسیب دید و سهم آن در تولید ناخالص داخلی از حدود ۱۵ درصد در دهه ۱۳۵۰ به حدود پنج درصد در اواخر دهه ۱۳۸۰ رسید.

🔹افزایش ارزش ریال در دوره‌های افزایش قیمت نفت نیز واردات را ارزان‌تر و محصولات داخلی را گران‌تر کرد و به کاهش رقابت‌پذیری صنایع داخلی منجر شد.

🔹در این میان، سیاست‌های صحیحی برای خروج اقتصاد ایران از بیماری هلندی از سوی دولت‌های مختلف اتخاذ نشد.

🔹در واقع، دولت ایران از طریق سیاست‌های گزینشی مختلف نقش مهمی در تداوم بیماری هلندی ایفا کرده است.

🔹دولت‌های مختلف در ایران، برنامه‌های یارانه‌ای گسترده‌ای را برای عرضه ارزان انرژی و محصولات غذایی اجرا کرده‌اند.

🔹در حالی که هدف این برنامه‌ها حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد بوده است اما، مصرف بیهوده را نیز تشویق کرد و سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی را کاهش داد.

🔹مدیریت دولت بر نرخ ارز هم به افزایش نرخ مبادله ریال در برابر سایر ارزها در دوران رونق نفت کمک کرد.

🔹این امر به تمرکز نامتناسب بر صادرات نفت به ضرر سایر بخش‌ها منجر شد. پس از انقلاب، کنترل متمرکز بر درآمدهای نفتی، مشکلات شدیدتری را برای اقتصاد ایران ایجاد کرد..

🔹در نتیجه، فساد و سوءمدیریت در شرکت‌های دولتی، ناکارآمدی اقتصادی را بیش از پیش تشدید کرد.

🔹فقدان پاسخگویی نیز موجب تصمیمات سرمایه‌گذاری ضعیف و عدم سرمایه‌گذاری در مناطق بالقوه خارج از بخش نفت شد.

🔹اقتصاد ایران با الگوبرداری صحیح از تئوری‌های توسعه، می‌تواند به‌تدریج از کمند بیماری هلندی خارج شود.

🔹تنوع‌بخشی به اقتصاد، سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی و قدرتمند کردن صندوق‌های ثروت دولتی سه روشی هستند که با استفاده از آنها می‌توان اثرات بیماری هلندی را بر اقتصاد ایران کم‌رنگ‌تر کرد و در نهایت، ایران را به سمت توسعه صنعتی پیش برد.

🔹کشورهای جهان می‌دانند برای برخورداری از اقتصاد متنوع، نیاز به فکر، دانش و تخصص‌های متنوع دارند.

🔹 این تخصص‌ها، هر روز پیچیده‌تر می‌شود و مهارت‌ها و تجربه‌های گوناگونی شکل می‌گیرد که در ترکیب با پاداش‌های حاصل از بازار رقابتی، بهره‌مندی از محیط کسب‌وکار سالم و نوآور و اقتصاد کلان ثابت، نتیجه مثبتی به دنبال خواهد داشت.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۸

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Nov, 04:36


راه پسران

بر اساس رتبه‌بندی سایت (ideas) محمد هاشم‌پسران از نظر ارجاع به مقالات در میان سرشناس‌ترین اقتصاددانان جهان، در رتبه 4 قرار دارد.
در حال حاضر آندره شلیفر در رتبه اول این فهرست قرار دارد، جیمز هکمن در رتبه دوم است، دارون عجم‌اوغلو که امسال جایزه نوبل اقتصاد را از آن خود کرد، در رتبه سوم است و محمد هاشم‌پسران در رتبه چهارم قرار دارد. رابرت بارو نیز در رتبه پنجم قرار گرفته است.


هفته‌نامه تجارت‌فردا در شماره 567 گفت‌وگویی مفصل از آقای هاشم‌پسران منتشر کرده که مسیر حرفه‌ای او را به خوبی ترسیم کرده است.

این گفت‌وگوی مفصل را آلن تیمرمن در دانشگاه کالیفرنیا انجام داده و سعید ابوالقاسمی آن را ترجمه کرده و حامد قدوسی نیز زحمت ویرایش آن را بر عهده داشته است.
متن کامل گفت‌وگو در سایت تجارت‌فردا نیز در دسترس قرار دارد.


#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

17 Nov, 11:57


⭕️در خدمت تجارت
سمت‌وسوی دیپلماسی و سیاست خارجی در میزگرد محمدمهدی بهکیش و سهراب شهابی

✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه

سال 1403 با تداوم تنش‌های بین‌المللی و تحریم‌های سخت علیه اقتصاد ایران آغاز شد و در حالی که انتظار می‌رفت دستگاه دیپلماسی برای کاهش آلام اقتصاد کشور بعد از تغییر زودهنگام دولت، مسیر تنش‌زدایی با غرب و کاهش فشار تحریم و حتی احیای برجام را در پیش بگیرد، شکل تازه‌ای از تنش در قالب نوعی درگیری‌های مستقیم شروع شد که فصل تازه‌ای را برای سیاست‌ورزی ایران در خارج از مرزها گشوده است.

در میزگردی با حضور محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان، و سهراب شهابی، استاد اقتصاد سیاسی و عضو هیات علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه، به بررسی مهم‌ترین رخدادهای هفت ماه نخست سال 1403 در حوزه بین‌الملل و عملکرد دولت چهاردهم در بیش از دو ماهی که از عمر آن گذشته است، پرداخته‌ایم.
هر دو صاحب‌نظر با توجه به پیچیدگی‌ها و کار سخت وزارت خارجه در دو ماه اخیر تاکید دارند که سیاست خارجی باید در ادامه راه پشتیبان و همراه اقتصاد باشد و با هدف توسعه روابط تجاری و اقتصادی گام بردارد.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

17 Nov, 10:23


⭕️نااطمینانیِ بزرگ‌تر از جنگ
چشم‌انداز بازارها در میزگردی با حضور داود سوری و بهروز ملکی

✍️محمد جندقی / نویسنده نشریه

نااطمینانی‌های اقتصاد ایران، فعالیت سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را مختل کرده است؛ نااطمینانی‌هایی که به گفته تحلیلگران نباید صرفاً در ابعاد بین‌المللی آنها را جست‌وجو کرد. این روزها شاید در نگاه اول «تنش‌های منطقه‌ای» بزرگ‌ترین نااطمینانی به نظر برسد، اما برخی اقتصاددانان، صاحب‌نظران و پژوهشگران، مناقشات منطقه‌ای و ریسک‌های سیاسی را مهم‌ترین عامل موثر در اقتصاد ایران نمی‌دانند؛ آنها از یک نااطمینانیِ بزرگ‌تر از تنش و جنگ سخن می‌گویند و آن «دولت» و «مداخلات دولتی» است.

در حالی که دولت سیزدهم، بر خلاف تصور به یکباره نیمه‌تمام ماند و دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان بر سر کار آمد و از سوی دیگر، تحولات منطقه‌ای معادلات جدیدی در ماه‌های نخست دولت چهاردهم رقم زد، «چشم‌انداز بازارها» در سناریوهای مختلف قابل‌تحلیل است. داود سوری، اقتصاددان و بهروز ملکی، پژوهشگر اقتصاد، در میزگردی به این موضوع می‌پردازند.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

17 Nov, 08:20


خانواده‌های گرفتار و ناشاد

محمد ملانوری، تحلیلگر اقتصادی، طی مقاله‌ای شاخص‌های فقر و نابرابری و چشم‌انداز رفاه ایرانیان را بررسی کرده است.
چکیده مقاله:

🔹رفاه، مهم‌ترین مفهوم در اقتصاد متعارف است که مبنای تصمیم‌گیری خانوارها و سیاست‌گذاران است، اما برعکس عنوانش، مشخص نیست که دقیقاً منظور از آن چیست؟

🔹لئو تولستوی در کتاب «آنا کارنینا» تفاوت بهره‌مندی‌ها را نشان می‌دهد. او در سرآغاز آن رمان بزرگ می نویسد: «همه خانواده‌های شاد، شبیه هم شاد هستند، ولی خانواده‌های ناخشنود، هر یک به نحوی گرفتار شرایط دشوار زندگی خود هستند.»

🔹ویلیام مک‌فرسون با بهره‌گیری از همین جمله تولستوی و در تصحیح آن بیان می‌کند که ثروتمندان، همه شبیه هم هستند، ولی فقرا هر یک به شیوه خود فقیرند.

🔹این جملات برای زندگی در سطح خانواده یا حتی در میان کشورها و مناطق مختلف جهان هم برقرار است. ثروتمندان، عموماً از کیفیت بالایی در خورد و خوراک، مسکن و حمل‌ونقل بهره‌مندند، اما از آن‌سو، شکل‌های مختلفی از فقر برای گروه‌های مختلف تعریف می‌شود که وضعیت زندگی آنان را از دیگران متمایز می‌کند.

🔹فقر درآمدی، فقر مسکن، فقر غذایی و... انواع فقرهایی است که ممکن است جامعه یا افراد درگیر آن باشند و بعضاً به صورت همپوشان، در چند دسته از این فقرها هم قرار گیرند.

🔹با همه اختلافاتی که در تبیین دلایل رفاه جامعه وجود دارد، مهم‌ترین شاخص که همبستگی‌هایی در سطح جامعه نشان می‌دهد، استفاده از متغیر درآمد است که در سطح جامعه، تولید ناخالص داخلی استفاده می‌شود.

🔹همان‌گونه که انتظار داریم، افراد با درآمد بالاتر در وضعیت رفاهی بهتری باشند، در مورد کشورها نیز همین موضوع صادق است و کشورها با تولید ناخالص سرانه بیشتر، رفاه بالاتری هم دارند و حتی از میانگین بالاتری برای طول عمر وامید به زندگی برخوردارند.

🔹از همین‌رو، بیشتر اقتصاددانان به وضعیت تولید ناخالص داخلی سرانه بیش از هر چیزی توجه دارند و اقتصاد کلان برای توضیح همین متغیر و عوامل موثر بر آن، توسعه یافت.

🔹چرخه‌های تجاری، وضعیت تغییرات کوتاه‌مدت را بررسی می‌کند و رشد، روند بلندمدت تولید ناخالص داخلی را توضیح می‌دهد.

🔹از همین رو هم برای بهبود رفاه جامعه، یک هدف هشت‌درصدی به عنوان هدف رشد بلندمدت در برنامه‌های توسعه در ایران عنوان شده است. این رشد، در این سال‌ها محقق نشده است و تنها در برنامه‌ها به عنوان هدف هر برنامه، بیان شده است.

🔹رشد اقتصادی بلندمدت ناشی از تغییرات تکنولوژیک و رشد سرمایه‌های کشور است.

🔹در چرخه‌های تجاری، شوک‌های کوتاه‌مدت اقتصادی ممکن است وضعیت اقتصادی را تغییر دهد، اما باید توجه داشت که این تغییرات همان‌گونه که از نام آنها مشخص است، مربوط به بازه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت است.

🔹اتفاقاتی مثل کاهش بارش برای کشاورزی یا نظیر آن در دیگر بخش‌ها وضعیت اقتصادی را دچار اعوجاج می‌کند و پایه‌ای برای چرخه‌های رکود و رونق می‌شود.

🔹گرچه انتظار این است که پس‌انداز، مانع نوسانات درآمدی خانوارها شود، اما شوک‌های متمادی می‌تواند وضعیت ذی‌نفعان مستقیم را تحت تاثیر قرار دهد. از این‌رو حتی اگر شوک منفی تحریم را به عنوان یک اتفاق در سطح کوتاه‌مدت بشناسیم، اثر تداوم این شوک به کاهش درآمد در میان‌مدت منجر شده است.

🔹گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس در مورد وضعیت اقتصادی کشور حاوی نکات مهمی در زمینه فقر و رفاه هم بود.

🔹 در این گزارش عنوان شده است که وضعیت نرخ فقر همچنان در حوالی عدد ۳۰ درصد نوسان می‌کند و این به این معناست که ۳۰ درصد خانوارهای کشور در دسترسی به نیازهای اولیه زندگی، دچار محرومیت هستند و نمی‌توانند حداقل یکی از ملزومات اساسی زندگی را تامین کنند.

🔹در این سه سال اخیر به واسطه اِعمال کمرنگ تحریم‌ها در دوران بایدن درآمدهای نفتی کشور افزایش داشته و تولید ناخالص داخلی هم به دلیل افزایش صادرات و رشد تولید بهبود داشته است.

🔹اما مشاهده می‌شود که در نتیجه این رشد برخلاف انتظاری که از وجود رشد برای بهبود اوضاع فقر داریم، روند مثبتی شکل نگرفته است.

🔹این موضوع نشان می‌دهد که درآمدهای نفتی کشور، در فعالیت‌های اقتصادی طبقات پایین‌تر جامعه چندان موثر نیست و با وجود رشد در مصرف کل که نشان از بهبود مصرف برای کل جامعه دارد، اما وضعیت رفاهی دهک‌های پایین بهبود نیافته است.
🔹این موضوع در بخش اشتغال هم خود را نشان داده است و این افراد، عموماً شغل‌هایی با کیفیت پایین و عموماً در بخش خدمات دارند که ارزش ‌افزوده بالایی هم ندارند.

🔹اثرگذار نبودن رشد درآمدهای نفتی در وضعیت رفاهی خانوارهای فقیر نشان می‌دهد که احتمالاً فقیر شدن این خانوارها ناشی از کاهش درآمدهای نفتی نبوده است و تحریم‌های تجاری و محدودیت در صادرات کالاها یا افزایش هزینه واردات، زندگی این خانوارها را تحت تاثیر قرار داده است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۷

هفته‌نامه تجارت‌فردا

17 Nov, 07:50


⭕️درخشش ابدی یک ذهن پاک
بررسی ایده‌های دنیل کانمن و کتاب «اندیشیدن، سریع و آهسته» در میزگرد محمد طبیبیان و فرهاد نیلی

✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه

جایزه نوبل علم اقتصاد در سال 2002 به هیچ اقتصاددانی نرسید و یک روان‌شناس این جایزه را به خانه برد. دنیل کانِمَن، استاد دانشگاه پرینستون، به دلیل پل زدن میان علم روان‌شناسی و اقتصاد و کاربرد روان‌شناسی در درک مسائل مربوط به مراحل تمیز و قضاوت انسانی و کاربرد آن در درک تصمیم‌گیری به‌ویژه در شرایط عدم اطمینان از سوی آکادمی نوبل شایسته دریافت نوبل علم اقتصاد شناخته شد.

او کتاب معروف و پرفروشی با عنوان «اندیشیدن، سریع و آهسته» دارد که با چند ترجمه متفاوت در دسترس فارسی‌زبانان قرار دارد که شامل ایده‌های اصلی و دستاوردهای مهم علمی او و همکارانش است.

محمد طبیبیان و فرهاد نیلی، دو اقتصاددان، در این میزگرد با مرور اندیشه کانمن و کتاب معروفش، به این مسئله می‌پردازند که او چه آموزه‌ای برای زندگی فردی و اجتماعی و مهم‌تر از آن سیاست‌گذاری اقتصادی و اداره اقتصاد یک جامعه دارد.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Nov, 12:17


⭕️امید به امید
بررسی عملکرد دولت چهاردهم در میزگرد موسی غنی‌نژاد و احمد دوست‌حسینی

ایران در شش ماه نخست سال 1403 با تغییرات شدید و پیش‌بینی‌نشده‌ای در زمینه سیاست داخلی و روابط خارجی مواجه شد. هیچ‌کس پیش‌بینی نمی‌کرد که دولت سیزدهم در کمتر از یک سال به اتمام دوره کاری خود، با دولتی به ریاست یک سیاستمدار کهنه‌کار اصلاح‌طلب جایگزین شود.

به‌طور مشابه کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد که کشور زیر سایه خطر جنگ قرار بگیرد و شهروندانی که به دلیل دغدغه‌های معیشتی همواره نوسانات نرخ ارز، طلا و سکه را دنبال می‌کردند، اکنون ناگزیر به پیگیری خبرهای مرتبط با درگیری‌های نظامی باشند. اما شاید داستان اقتصاد متفاوت باشد.

در تابستان سال 1403 کشور با چالش‌های مرتبط با کمبود عرضه برق مواجه بود، چالش‌هایی که تنها نمونه‌ای از بحران ناترازی‌هایی هستند که اقتصاددانان دهه‌هاست نسبت به آنها هشدار می‌دهند. این چالش‌ها هیچ‌کدام پیش‌بینی‌نشده نیستند، همان‌طور که انتظار داریم طی سه ماه آخر سال با کمبود عرضه گاز و آلودگی هوای ناشی از مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها دست‌به‌گریبان باشیم.

موسی غنی‌نژاد و احمد دوست‌حسینی، در این میزگرد ضمن مرور کارنامه اقتصادی-اجتماعی و سیاسی ایران در شش ماه نخست 1403، نسبت به چشم‌انداز آتی کشور هشدار می‌دهند.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا

@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Nov, 08:11


⭕️از شیراز تا کمبریج
نگاهی به زندگی محمد هاشم‌پسران

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Nov, 05:35


آیا بانک‌ها دست از بنگاه‌داری برمی‌دارند؟

✍️حسن توکلی/ تحلیلگر اقتصاد

🔹از اواخر دهه 70 هر وزیری که سکان وزارت امور اقتصادی و دارایی را در دست گرفته، به‌ناچار درباره بنگاه‌داری بانک‌ها اظهارنظر کرده است. اظهارنظر برخی ملایم بوده و برخی بانک‌ها را تهدید به برخورد کرده‌اند. اما سوال این است که این زخم عمیق چگونه به وجود آمده و چگونه ترمیم می‌شود؟

برای پاسخ به این پرسش‌ها باید به دهه 1370 بازگردیم؛ زمانی که انتظار از بانک‌ها این بود که بنگاه‌داری کنند. کسی انتظار واسطه‌گری تسهیلات را از بانک‌ها نداشت و هرکجا قرار بود صنعتی ایجاد شود، همه نگاه‌ها به بانک‌ها دوخته می‌شد.
بنگاه‌داری بانک‌ها به چند دلیل ایجاد شد، برخی از دلایل خارج از اراده و اختیار بانک‌ها بوده و برخی دیگر به‌اختیار بوده است. بر مبنای روح قانون عملیات بانکی بدون ربا یا بانکداری اسلامی، بانک‌ها مجاز به بنگاه‌داری در قالب عقود مشارکت‌های حقوقی، سرمایه‌گذاری مستقیم و حتی مشارکت‌های مدنی که نهایتاً نتیجه آن در قالب یک شرکت حقوقی اداره شود هستند. از سوی دیگر، بانک‌ها برای اعطای اعتبارات از تسهیلات‌گیرنده وثایق دریافت می‌کنند و در نتیجه بانک‌ها صاحب دارایی‌هایی شده‌اند که شامل دارایی‌های مسکونی، تجاری و معدنی و صنعتی می‌شوند. بنابراین برای مدیریت و حفظ این دارایی‌ها نیاز به یک تشکیلات حقوقی است که همان شرکت‌داری محسوب می‌شود تا بتوانند این دارایی‌ها را واگذار کنند. از طرف دیگر، بانک‌ها شرکت‌هایی را تاسیس کرده‌اند که جبری بوده است به این معنا که در ذات فعالیت بانکی وجود دارد که بانک‌ها شرکت‌دار می‌شوند. اما اینکه باید در شرکت‌داری بمانند یا اینکه شرکت‌ها را واگذار کنند، همه‌جا تاکید شده است که باید شرکت‌ها را واگذار کنند و دارایی‌ها را به ریال تبدیل کنند. پول به‌دست‌آمده متعلق به سپرده‌گذاران است که باید برخی از آن را به آنها برگردانند و بخشی دیگر نیز باید قابلیت وام‌دهی داشته باشد.

🔹عبدالناصر همتی زمانی که هنوز وزیر نشده بود، خبر داد که طرحی برای خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری دارد و ترجیح می‌دهد آنها را به سمت بنگاه‌سازی سوق دهد تا بنگاه‌داری. آقای همتی گفت: «طرحی دارم که بانک‌های کشور از بنگاه‌داری خارج و با منابع ناشی از آن به سمت بنگاه‌سازی حرکت کنند؛ تجارب دهه‌های 60 و 70 نشان می‌دهد این امر یک روش مناسب برای تامین مالی رشد اقتصادی کشور خواهد بود.»
آن‌طور که از شواهد برمی‌آید، وزیر اقتصاد در پی احیای سنت بانکداری در دو دهه ابتدای انقلاب است. سنتی که بانک‌ها را ملزم به تامین مالی بنگاه‌ها می‌کرد اما آنها را از تملک و مدیریت بنگاه‌ها دور نگه می‌داشت. در آن دوران بانک‌ها ماموریت بنگاه‌داری نداشتند اما ملزم به بنگاه‌سازی بودند. تفاوت بنگاه‌داری با بنگاه‌سازی در چیست؟
بنگاه‌داری به معنای کنترل کامل شرکت‌هاست که به نظر می‌رسد چنین موضوعی مدنظر آقای همتی نیست. در عین حال نظر آقای وزیر این نیست که بانک‌ها هیچ بنگاهی نداشته باشند چرا که بانک‌ها ناچارند برای پیشبرد امور خود شرکت‌هایی را هم تاسیس و اداره کنند. اما وزیر قصد دارد بانک‌ها را به سمت تامین مالی بنگاه‌های «غیرابزاری» سوق دهد. منظور از «بنگاه‌های ابزاری» بنگاه‌هایی است که بانک‌ها برای انجام ماموریت‌های خود باید در اختیار داشته باشند و منظور از «بنگاه‌های غیرابزاری» بنگاه‌هایی هستند که بود و نبودشان، خللی در ماموریت اصلی بانک‌ها ایجاد نمی‌کند.

🔹به نظر می‌رسد بانک‌ها چاره‌ای ندارند جز اینکه بنگاه‌های غیرابزاری را واگذار کنند چون این وظیفه را قانون تعیین کرده است اما نکته‌ای که وزیر امور اقتصادی و دارایی بر آن تاکید دارد این است که بانک‌ها باید مهم‌ترین ماموریت خود را به‌درستی انجام دهند. این ماموریت، تامین مالی بنگاه‌هاست. اما این اتفاق چگونه رخ می‌دهد؟
شروع کار اینجاست که دولت به بانک‌ها به چشم قلک نگاه نکند. قرار نیست منابع بانک‌ها به دستور سیاستمداران صرف پروژه‌های زیان‌ده شود. مسئله بعد، حل مشکل ناترازی بانک‌هاست. سیاست‌های کلان اقتصادی کشور هم باید زمینه را برای تغییر بزرگ در مدیریت بانک‌ها فراهم کند. دولت باید انتخاب کند که منابع محدود را درست مدیریت کند. باید از پول‌پاشی پرهیز شود و از تکرار تجربه‌های شکست‌خورده قبلی خودداری کرد. پروژه‌های پیشران باید در اولویت باشند. پروژه‌هایی که فرضاً صادرات‌محور هستند، اشتغال‌زا هستند، ارزآور هستند، در حوزه با فناوری بالا کار می‌کنند و... این پروژه‌ها یکسری مشخصه صادرات‌محور و سودآور دارند و باید در اولویت برنامه جدید بانک‌ها باشند تا آنها با اطمینان بالا از بازگشت سرمایه تامین مالی را صورت دهند. در این صورت هم بنگاه‌داری بانک‌ها متوقف می‌شود و هم اینکه با این روش مطمئن بانک‌ها می‌توانند ناترازی خود را مدیریت کنند.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Nov, 11:36


چرا ایرانی ها به خرید غیرنقدی روی آوردند؟
سنگینی بار تورم

مجید حیدری موضوع رواج خریدهای غیرنقدی در میان خانوارهای ایرانی را تحلیل کرده است.
چکیده مقاله:

🔹طی سال‌های اخیر در اقتصاد ایران، پلت‌فرهایی ایجاد شده که خرید قسطی را برای مشتریان تسهیل می‌کند.

🔹حتی بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی نیز با ایجاد امکان‌های متفاوت، مشتریان را به خرید غیرنقدی تشویق می‌کنند.

🔹 به نظر می‌رسد امروزه بسیاری از خانوارها، نیمی از حقوق خود یا حتی بیشتر را به پرداخت اقساط اختصاص می‌دهند.

🔹خرید قسطی یا غیرنقدی، موضوعی است که منحصر به امروز نیست. حتی بسیاری از اقتصادهای پیشرفته نیز سعی می‌کنند با ارائه انواع روش‌های خرید غیرنقدی، میزان تقاضای مشتریان را برای کالاهای خود بیشتر کنند.

🔹خرید قسطی، در اقتصادهای تورمی حتی به‌صرفه هم هست. در اقتصادی که نرخ سکه در یک سال دو برابر می‌شود، هر وامی حتی با نرخ سود ۵۰ درصدی نیز برای خرید سکه می‌ارزد.

🔹از سوی دیگر خرید قسطی نشان می‌دهد که خانوارها، توانایی خرید نقد در آن لحظه را ندارند و نیازهای خود را با خرید قسطی برآورده می‌کنند.

🔹اما سوالی که وجود دارد این است که آیا خرید قسطی همیشه گزینه مناسبی است؟ و همه‌گیری خرید قسطی برای اقتصاد یک کشور چه پیامدی می‌تواند داشته باشد؟

🔹از نظر ادبیات اقتصادی، زیاد شدن خرید قسطی می‌تواند به عنوان نشانه‌ای دوگانه تفسیر شود و تاثیرات آن به شرایط اقتصادی کلی و رفتار مصرف‌کنندگان بستگی دارد.

🔹در برخی موارد به دلیل افزایش مصرف و رشد اقتصاد است که نشانه خوبی در اقتصاد محسوب می‌شود.

🔹هنگامی که در یک اقتصاد خرید قسطی زیاد می‌شود، مصرف‌کنندگان می‌توانند کالاها و خدماتی را که به‌طور معمول توان خرید نقدی آنها را ندارند، خریداری کنند. این موضوع می‌تواند تقاضا را افزایش داده و به رشد تولید و اقتصاد کمک کند.

🔹خرید قسطی همچنین می‌تواند سطح زندگی افراد را بهبود ببخشد و به رفاه اجتماعی کمک کند چرا که به افراد این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به پرداخت نقدی تمام هزینه‌ها، کالاهایی مانند خودرو، لوازم خانگی یا حتی مسکن را خریداری کنند.

🔹از طرفی از آنجا که خرید قسطی موجب افزایش تقاضا می‌شود، کسب‌وکارها ممکن است سرمایه‌گذاری بیشتری در تولید و گسترش محصولات و خدمات خود انجام دهند، که می‌تواند به اشتغال‌زایی و افزایش تولید منجر شود.

🔹یکی از مهم‌ترین معایب خرید قسطی، افزایش بدهی خانواده‌هاست.

🔹اگر خانوارها بیش از توان خود بدهی ایجاد کنند، ممکن است با مشکلات مالی جدی مواجه شوند.

🔹بررسی‌ها درباره بازه قیمتی خریدهای اقساطی نشان می‌دهد که ۳۵ درصد پاسخ‌دهندگان در یک نظرسنجی، خریدهای اقساطی خود را در بازه‌های قیمتی کمتر از ۱۰ میلیون تومان انجام داده‌اند.

🔹گزارش اخیر دیجی‌کالا نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۲ میزان خرید قسطی و اعتباری از این پلت‌فرم ۴۷۲‌ درصد و میزان وام‌هایی که برای خرید اقساطی پرداخت شده، ۵۶۶‌ درصد رشد کرده است.

🔹همچنین در سال گذشته در مجموع ۱۸۲ هزار و ۴۲۹ کاربر از دیجی‌کالا به ‌صورت قسطی خرید کرده‌اند.

🔹علاوه بر این، گزارش اسنپ‌پی به ‌عنوان بازیگر دیگر اکوسیستم لندتک ایران نشان می‌دهد که در سال گذشته تعداد کل کاربران فعال در این پلت‌فرم، بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار کاربر بوده است.

🔹در شرایط تورمی، هزینه‌های زندگی به‌ویژه قیمت‌ها برای اقلام اساسی مانند مسکن، غذا و انرژی افزایش می‌یابد.

 🔹در حال حاضر خرید قسطی به‌ویژه در میان خانواده‌هایی که به دنبال تامین جهیزیه برای فرزندان خود هستند، رواج پیدا کرده است.

🔹در شرایطی که بسیاری از مردم توانایی خرید نقدی اقلام ضروری را ندارند، این فروشگاه‌ها به عنوان یک راه‌حل برای تامین مایحتاج مردم و کاهش فشار اقتصادی عمل می‌کنند.

🔹فروش اقساطی در ایران، ریشه‌های تاریخی دارد و در گذشته نیز در مغازه‌های محلی و خواربارفروشی‌ها رواج داشته است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۶

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Nov, 11:01


⭕️جیتکس (GITEX)

🔺جیتکس یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های فناوری در سطح جهانی است که شرکت‌های بزرگ و کوچک از سراسر جهان در آن شرکت می‌کنند. این رویداد در فضای وسیع و با تعداد بالای غرفه‌ها و شرکت‌کنندگان برگزار می‌شود.

🔺این نمایشگاه میزبان شرکت‌های فناوری بزرگ جهانی، استارت‌آپ‌های نوپا، ارائه‌دهندگان خدمات فناوری، و متخصصان صنعت است. این تنوع به تبادل دانش و تجربیات کمک می‌کند.

🔺شرکت‌ها از جمله غول‌های فناوری مانند مایکروسافت، گوگل و آمازون آخرین محصولات و خدمات خود را معرفی کردند. تمرکز بر فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا (IoT) و بلاک‌چین بود.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Nov, 09:02


⭕️شبکه عادت
اینستاگرام چه اثری روی زندگی ایرانیان گذاشته است؟

✍️صدف صمیمی / نویسنده نشریه

کم پیش می‌آید که گوشی هوشمند داشته باشید اما به خیل علاقه‌مندان اینستاگرام نپیوسته باشید. اینستاگرام برای ایرانی‌ها به محیطی تبدیل شده که هم در آن ‌وقت می‌گذرانند و هم کالای مورد علاقه خود را می‌خرند. در آخرین نظرسنجی‌هایی که صورت گرفته، 85 درصد افراد اعلام کرده‌اند که از اینستاگرام استفاده می‌کنند. هرچند این رسانه اجتماعی برای نسل زد زیاد محبوب نیست اما نسل‌های قدیمی‌تر خیلی به آن وابسته‌اند.

این رسانه اجتماعی محبوب، 14 سال است که با ماست و در همه این سال‌ها به‌طور متوسط روزی یک ساعت وقت ما را به خود اختصاص داده است. حتی فیلترینگ هم مانع دسترسی ما به این رسانه نشده است. سوال اینکه در طول این سال‌ها، اینستاگرام چه اثری روی زندگی ما گذاشته است؟ «باید پذیرفت که رسانه‌های اجتماعی نظیر اینستاگرام، مانند هر پدیده اجتماعی، دارای آثار مثبت و منفی هستند که البته با توجه به شرایط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و روانی جامعه و کاربران میزان اثرگذاری‌اش متغیر است.» این اولین جمله‌ای است که خانم دکتر پرنیا رضی‌پور مطرح کرده است.

زاویه نگاه این گزارش هم همراستا با همین جمله است؛ بررسی امکانات شبکه اجتماعی که نه سیاه است و نه سفید، نه فایده خالص است و نه جانی‌ترین مجرم عالم، نه رهایی‌بخش است و نه می‌توان در بندش کرد. در چهاردهمین سالگرد ایجاد شبکه اجتماعی اینستاگرام می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که اینستاگرام چه آثاری بر زیست اجتماعی ایرانیان داشته است؟

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

02 Nov, 07:15


⭕️مقالات اقتصاددانان ایرانی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Nov, 18:31


تحلیل عملکرد اقتصاد ایران در شماره 567 تجارت‌فردا

به اطلاع همراهان گرامی می‌رسانیم؛ شماره 567 هفته‌نامه تجارت‌فردا روز شنبه 12 ماه آبان منتشر نمی‌شود و در عوض می‌توانید روز شنبه 19 ماه آبان ویژه‌نامه‌ای 260 صفحه‌ای را تهیه کنید که به بررسی و تحلیل وقایع 7 ماه گذشته کشور، متغیرهای اقتصاد ایران، عملکرد بازارها و ترسیم چند سناریو درباره ماه های باقی‌مانده سال 1403 اختصاص دارد.
جزئیات این ویژه‌نامه تحلیلی در روزهای آینده منتشر می‌شود.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

01 Nov, 11:48


چرا ایرانی ها به خرید غیرنقدی روی آوردند؟
سنگینی بار تورم

مجید حیدری موضوع رواج خریدهای غیرنقدی در میان خانوارهای ایرانی را تحلیل کرده است.
چکیده مقاله:

🔹طی سال‌های اخیر در اقتصاد ایران، پلت‌فرهایی ایجاد شده که خرید قسطی را برای مشتریان تسهیل می‌کند.

🔹حتی بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی نیز با ایجاد امکان‌های متفاوت، مشتریان را به خرید غیرنقدی تشویق می‌کنند.

🔹 به نظر می‌رسد امروزه بسیاری از خانوارها، نیمی از حقوق خود یا حتی بیشتر را به پرداخت اقساط اختصاص می‌دهند.

🔹خرید قسطی یا غیرنقدی، موضوعی است که منحصر به امروز نیست. حتی بسیاری از اقتصادهای پیشرفته نیز سعی می‌کنند با ارائه انواع روش‌های خرید غیرنقدی، میزان تقاضای مشتریان را برای کالاهای خود بیشتر کنند.

🔹خرید قسطی، در اقتصادهای تورمی حتی به‌صرفه هم هست. در اقتصادی که نرخ سکه در یک سال دو برابر می‌شود، هر وامی حتی با نرخ سود ۵۰ درصدی نیز برای خرید سکه می‌ارزد.

🔹از سوی دیگر خرید قسطی نشان می‌دهد که خانوارها، توانایی خرید نقد در آن لحظه را ندارند و نیازهای خود را با خرید قسطی برآورده می‌کنند.

🔹اما سوالی که وجود دارد این است که آیا خرید قسطی همیشه گزینه مناسبی است؟ و همه‌گیری خرید قسطی برای اقتصاد یک کشور چه پیامدی می‌تواند داشته باشد؟

🔹از نظر ادبیات اقتصادی، زیاد شدن خرید قسطی می‌تواند به عنوان نشانه‌ای دوگانه تفسیر شود و تاثیرات آن به شرایط اقتصادی کلی و رفتار مصرف‌کنندگان بستگی دارد.

🔹در برخی موارد به دلیل افزایش مصرف و رشد اقتصاد است که نشانه خوبی در اقتصاد محسوب می‌شود.

🔹هنگامی که در یک اقتصاد خرید قسطی زیاد می‌شود، مصرف‌کنندگان می‌توانند کالاها و خدماتی را که به‌طور معمول توان خرید نقدی آنها را ندارند، خریداری کنند. این موضوع می‌تواند تقاضا را افزایش داده و به رشد تولید و اقتصاد کمک کند.

🔹خرید قسطی همچنین می‌تواند سطح زندگی افراد را بهبود ببخشد و به رفاه اجتماعی کمک کند چرا که به افراد این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به پرداخت نقدی تمام هزینه‌ها، کالاهایی مانند خودرو، لوازم خانگی یا حتی مسکن را خریداری کنند.

🔹از طرفی از آنجا که خرید قسطی موجب افزایش تقاضا می‌شود، کسب‌وکارها ممکن است سرمایه‌گذاری بیشتری در تولید و گسترش محصولات و خدمات خود انجام دهند، که می‌تواند به اشتغال‌زایی و افزایش تولید منجر شود.

🔹یکی از مهم‌ترین معایب خرید قسطی، افزایش بدهی خانواده‌هاست.

🔹اگر خانوارها بیش از توان خود بدهی ایجاد کنند، ممکن است با مشکلات مالی جدی مواجه شوند.

🔹بررسی‌ها درباره بازه قیمتی خریدهای اقساطی نشان می‌دهد که ۳۵ درصد پاسخ‌دهندگان در یک نظرسنجی، خریدهای اقساطی خود را در بازه‌های قیمتی کمتر از ۱۰ میلیون تومان انجام داده‌اند.

🔹گزارش اخیر دیجی‌کالا نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۲ میزان خرید قسطی و اعتباری از این پلت‌فرم ۴۷۲‌ درصد و میزان وام‌هایی که برای خرید اقساطی پرداخت شده، ۵۶۶‌ درصد رشد کرده است.

🔹همچنین در سال گذشته در مجموع ۱۸۲ هزار و ۴۲۹ کاربر از دیجی‌کالا به ‌صورت قسطی خرید کرده‌اند.

🔹علاوه بر این، گزارش اسنپ‌پی به ‌عنوان بازیگر دیگر اکوسیستم لندتک ایران نشان می‌دهد که در سال گذشته تعداد کل کاربران فعال در این پلت‌فرم، بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار کاربر بوده است.

🔹در شرایط تورمی، هزینه‌های زندگی به‌ویژه قیمت‌ها برای اقلام اساسی مانند مسکن، غذا و انرژی افزایش می‌یابد.

 🔹در حال حاضر خرید قسطی به‌ویژه در میان خانواده‌هایی که به دنبال تامین جهیزیه برای فرزندان خود هستند، رواج پیدا کرده است.

🔹در شرایطی که بسیاری از مردم توانایی خرید نقدی اقلام ضروری را ندارند، این فروشگاه‌ها به عنوان یک راه‌حل برای تامین مایحتاج مردم و کاهش فشار اقتصادی عمل می‌کنند.

🔹فروش اقساطی در ایران، ریشه‌های تاریخی دارد و در گذشته نیز در مغازه‌های محلی و خواربارفروشی‌ها رواج داشته است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۶

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Oct, 09:25


⭕️اندیشه‌های برندگان نوبل اقتصاد

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

30 Oct, 06:33


بررسی سیر نزولی ازدواج در مقیاس جهانی
خطر انقراض

آزاده چیذری، به موضوعی حاد و ملموس در دنیای امروز پرداخته است؛ بالارفتن سن ازدواج و رویگردانی جوانان از زندگی مشترک به دلایل اقتصادی و شخصی.
چکیده مقاله:

🔹در سراسر جهان ازدواج رو به افول گذاشته و روی آوردن به زندگی مجردی در حال افزایش است؛ این بخشی از نتایج گزارش مهم و گسترده «خانواده‌ها در جهانِ در حال تغییر» است که در تابستان ۲۰۱۹ «زنان سازمان ملل» منتشر کرد.

🔹در بخش دیگری از گزارش سازمان ملل آمده بود که «میانگین سنی که افراد برای اولین‌بار ازدواج می‌کنند، در سرتاسر جهان، برای مردان به طور متوسط ۲۶.۳ سال و برای زنان ۲۳.۳ سال است.

🔹میانگین سن اولین ازدواج در اتحادیه اروپا برای مردان ۳۲ و برای زنان ۳۰ سال است.

🔹نرخ طلاق در جهان تقریباً ۴۴ درصد است که لوکزامبورگ با ۸۷ درصد بالاترین و سریلانکا با ۱۵ درصد کمترین میزان طلاق را دارد.

🔹در ایالات‌متحده و روسیه، حدود ۵۰ درصد از ازدواج‌ها به طلاق ختم می‌شود. این عدد برای استرالیا ۳۳، بریتانیا ۴۲، فرانسه ۵۵، آلمان ۳۸، ایتالیا ۳۰، اسپانیا ۵۷، سوئد ۴۴، نروژ ۴۰، فنلاند ۳۹ و دانمارک ۴۷ درصد است.

🔹 ۴۱ درصد از ازدواج‌های اول، ۶۰ درصد از ازدواج‌های دوم و ۷۳ درصد از ازدواج‌های سوم به طلاق می‌انجامند.

🔹امروزه پیمان ازدواج چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بسیاری از زنان مدت طولانی‌تری مجرد می‌مانند و به دنبال استقلال هستند و همان اهداف شغلی مردان را دنبال می‌کنند.

🔹علاوه بر این، امروزه کمتر مردی از مزایای کافی برای ازدواج برخوردار است. این مردان بر این باورند که ارزش زنان به عنوان همسر و مادر به شدت کاهش یافته است.

🔹آنها از آسیب به روابط خود با فرزندان آینده‌شان در صورت طلاق می‌ترسند- که در تقریباً ۵۰ درصد از ازدواج‌ها رخ می‌دهد - در نتیجه ازدواج را یک پیشنهاد خطرناک می‌دانند.

🔹پیدا کردن یک شریک زندگی، اهمیت کمتری پیدا کرده است، زیرا زوج‌ها مرتب ازدواج را به تعویق می‌اندازند، یا به طور کلی از آن چشم‌پوشی می‌کنند.

🔹برخی عواملی که سبب می‌شود افراد ازدواج خود را به تاخیر بیندازند، عبارت است از: شغل و تحصیلات، افزایش هزینه‌های زندگی، تغییر هنجارهای جامعه، ارتباطات و فناوری، ترس از طلاق و شبکه‌های اجتماعی.

🔹از گذشته، یک زن ممکن بود درون دایره ۱۵۰ دوست خود مورد توجه قرار گیرد که ۴۵ درصد آنها مرد بودند. اما اکنون، یک زن می‌تواند تصاویر جذابی را در پلت‌فرم‌های رسانه‌های اجتماعی خود منتشر کند که هزاران لایک، صدها نظر و پیام‌های ورودی از سوی مردان در سراسر جهان در پی داشته باشد.

🔹در سال ۱۸۶۷ میزان طلاق پنج درصد بود، اما در سال ۱۹۶۷ به ۵۰ درصد افزایش یافت. پژوهشگران این افزایش را به ورود زنان به نیروی کار نسبت می‌دهند که به آنها استقلال بیشتری در ازدواج‌های مشکل‌دار می‌دهد.

🔹این واقعیت جدید، وابستگی زتان را به تعاملات اجتماعی حضوری با مردان کاهش می‌دهد، زیرا رسانه‌های اجتماعی به سرعت نیازها و خواسته‌های او را برآورده می‌کنند.

🔹کاهش ازدواج قبل از ظهور رسانه‌های اجتماعی آغاز شد، اما اکنون زنان با استفاده از رسانه‌های اجتماعی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار می‌گیرند که تمایل آنها به ازدواج را به تاخیر می‌اندازد.

🔹با این حال، به‌رغم افزایش فرصت‌ها برای زنان، بسیاری هنوز تمایل به ازدواج دارند. در واقع ۶۱ درصد از زنان این تمایل را ابراز می‌کنند.

🔹استقلال اقتصادی نقشی اساسی در تصمیم‌گیری زنان درباره ازدواج دارد. با افزایش فرصت‌های شغلی و استقلال مالی، بسیاری از زنان ضرورت پیوندهای زناشویی سنتی را زیر سوال می‌برند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۶

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Oct, 13:04


⭕️زنگ خطر ازدواج و طلاق در ایران

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Oct, 11:34


⭕️عواقب یک ممنوعیت
دستاورد آمریکا از اخراج کارگران چینی چه بود؟

✍️نیما صبوری / نویسنده نشریه

در سال 1882 میلادی، دولت آمریکا قانونی را زیر عنوان «قانون محروم‌سازی چینی‌ها» معرفی کرد. طی این قانون، نیروهای کار متولد چین از ورود به آمریکا منع شدند و چینی‌هایی که در ایالات‌متحده سکونت داشتند نیز حق دریافت تابعیت و ورود مجدد به این کشور را نداشتند. این قانون بسیار مورد استقبال همه گروه‌های سیاسی آمریکا قرار گرفت. انگیزه اصلی تصویب آن هم، اقتصادی بود.

در آن زمان کارگران چینی سهمی 12درصدی از جمعیت نیروی کار مردان و 21درصدی از مهاجران غرب آمریکا داشتند. طرفداران این قانون استدلال می‌کردند که کارگران چینی فرصت‌های اقتصادی را برای نیروی کار سفیدپوست آمریکا کاهش می‌دهند. البته بسیاری از صاحبان کسب‌وکار مخالف این قانون بودند. آنها ابراز نگرانی می‌کردند که به سادگی نمی‌توان جایگزین مناسب برای نیروی کار ماهر و بهره‌ور چینی یافت، و چنین ممنوعیتی موجب زیان‌های قابل ‌توجه اقتصادی می‌شود.

تاکنون مطالعات چندانی پیرامون پیامدهای این قانون انجام نگرفته است. به تازگی برخی مطالعات شواهدی ارائه کردند که «قانون ممنوعیت چینی‌ها» که تقریباً همه افراد متولد چین را هدف قرار داد، به خروج بسیاری از مهاجران چینی از آمریکا منجر شد و اندکی هم که باقی ماندند، شرایط نامطلوبی یافتند. در این‌باره اما پیامدهای اجرای این قانون برای کسب‌وکارها و نیروی کار آمریکایی که اصلی‌ترین ذی‌نفعان آن بودند چندان مورد توجه قرار نگرفت.

چهار اقتصاددان به نام‌های جو لانگ و نانسی کیان از دانشگاه نورث‌وسترن، کارلو مدیسی از دانشگاه براون و مارکو تابلینی از مدرسه اقتصاد هاروارد آمریکا در مقاله‌ای که به تازگی (اکتبر 2024) در انجمن ملی تحقیقات اقتصادی این کشور منتشر شده است با هدف پر کردن این شکاف مطالعاتی، به بررسی پیامدهای «قانون ممنوعیت چینی» بر نیروی کار و فعالیت‌های اقتصادی غرب آمریکا پرداخته‌اند که می‌توانید خلاصه آن را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

29 Oct, 07:19


⭕️آزادترین کشورهای جهان

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Oct, 13:23


وقتی محیط زیست از بین می‌رود
دست‌های آلوده

جواد حیدریان در گفت‌وگو و مشورت با عباس محمدی، کنشگر محیط ‌زیست و مدیر گروه دیده‌بان کوهستانِ انجمن کوهنوردان ایران، به این موضوع پرداخته است که فرهنگ و آموزش چه نقشی در جلوگیری از تخریب محیط زیست دارند؟
چکیده گزارش:

🔹«جز ردپای خود چیزی در طبیعت به‌جا نگذاریم.» این جمله زیبا و انگیزشی سال‌هاست در تمامی دنیا به عنوان الگویی پایدار برای جلوگیری از تخریب طبیعت بازنشر می‌شود.

🔹اینکه مردم یاد بگیرند در طبیعت جز اینکه مثل یک جاندار باشعور حضور یابند و از مواهب آن استفاده کنند و لذت ببرند، کار دیگری نکنند.

🔹اما معمولاً چنین نیست. یکی از عوامل اصلی آَتش‌سوزی جنگل‌ها در زاگرس و البرز مردمی هستند که بعضاً برای لذت از طبیعت آتش روشن کرده‌اند و عواقب آن را ندیده‌اند.

🔹موارد دیگر از جمله رهاسازی زباله در طبیعت و حتی در شهرها و پیاده‌روها نیز ریشه در فقدان احساس همدلی برای زیست همگانی دارد.

🔹فقر فرهنگی یکی از هولناک‌ترین اتفاقات بشری است که می‌تواند علاوه بر تخریب طبیعت به نوعی وندالیسم در تخریب طبیعت و حتی ابنیه‌های تاریخی نیز دامن بزند.

🔹ردپای ما تنها باید نمادی از حضور موقتی‌مان باشد؛ حضور کوتاه و بدون آسیب.

🔹عکس‌ها یادگاری‌هایی هستند که می‌توانند به جای سوغاتی‌های فیزیکی، خاطرات و زیبایی‌های طبیعت را با ما همراه کنند، بدون اینکه به آن آسیبی وارد شود.

🔹هرچند منشأ اصلی رفتارهایی که به تخریب محیط زیست منتهی می‌شود، سیاست‌گذاری‌های غلط است اما بخشی از این تخریب‌ها از فرهنگ مردم نشأت می‌گیرد.

🔹به‌طور مثال سالانه هزاران حیوان به دلیل خرافات و به خاطر توصیه‌های طب‌ سنتی کشته می‌شوند.

🔹مثلاً پنجه گرگ در طب خرافی و سنتی برای درمان برخی بیماری‌ها تجویز می‌شود. به همین دلیل برخی ناظران معتقدند آموزش و فرهنگ دو عامل موثر بر تخریب محیط ‌زیست هستند.

🔹کوهنوردان و گردشگران دو گروه عمده آسیب رسان به طبیعت محسوب می شوند. تنها در تابستان ۱۴۰۱، هفت تن پسماند محصول صعود تابستانی کوهنوردان به قله دماوند بوده است.

🔹جمع‌آوری و دپوی پسماند از جبهه جنوبی دماوند و شمال شرقی آن، بیش از ۲۵۰ میلیون تومان برای فدراسیون کوهنوردی کشور هزینه به دنبال داشته است.

🔹عباس محمدی، کنشگر محیط ‌زیست، می‌گوید: کار راحتی است که حل همه مشکلات محیط زیستی را بر عهده دولت بدانیم یا بگوییم که «کار باید از ریشه درست شود» و به این ترتیب از خود رفع مسئولیت کنیم.

🔹اما درست آن است که ضمن مطالبه از دولت و دیگر مسئولان و نقد جریان‌های حاکم، به یاد داشته باشیم که هر یک از ما می‌توانیم در حوزه فردی، خانواده، حلقه دوستان و آشنایان، و در فضای جامعه، نقش‌آفرین باشیم.

🔹هیچ‌گاه و در هیچ برنامه طبیعت‌گردی و کوه‌پیمایی، علفی را از زمین نچینید. چیدن فلان گیاه برای درست کردن پلو و آش، یا بهمان گیاه برای استفاده دارویی و... آسیب‌های جبران‌ناپذیری به پوشش گیاهی کشور می‌زند.

🔹هر علف و بوته و درختچه، مانند یک درخت کارکرد خودش را در چرخه زیست (حفظ خاک، جذب بارش‌ها، جلوگیری از طوفان گردوخاک، حفظ تنوع زیستی، حفاظت از چشم‌اندازها و...) دارد.

🔹هرگز در محیط‌های طبیعی آتش روشن نکنید. اگر آثاری از آتش دیدید، آن را به‌طور کامل خاموش کنید و روی بقایای آن خاک بریزید.

🔹هیات‌ها، انجمن‌ها، باشگاه‌ها و شرکت‌ها، گاه به مناسبتی، فراخوان می‌دهند و از انبوهی علاقه‌مند دعوت می‌کنند که در یک کوهنوردی یا کوه‌پیمایی پرجمعیت شرکت کنند. این‌گونه کوهنوردی‌ها (یا طبیعت‌گردی‌ها) از جنبه‌های فنی و محیط زیستی کاری نادرست است.

🔹نقش رسانه‌ها و هنرمندان نیز نباید نادیده گرفته شود، یکی از ابزارهای مهم در تقویت فرهنگ محیط زیستی، رسانه‌ها و هنر هستند. رسانه‌ها از طریق فیلم‌ها، برنامه‌های مستند، ادبیات و موسیقی می‌توانند آگاهی عمومی نسبت به مسائل محیط زیست را بالا ببرند.

🔹از سویی مشارکت اجتماعی از مهم‌ترین رخدادهای مدیریت‌شده در حوزه محیط ‌زیست است. فرهنگ مشارکت اجتماعی در قالب گروه‌های محلی و مردمی می‌تواند نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست ایفا کند.

🔹تغییر نگرش فرهنگی، پیش‌شرط هرگونه تغییر واقعی در رفتارهای محیط زیستی است و بدون اصلاح و تقویت فرهنگ محیط زیستی، تلاش‌های فنی و علمی کافی نخواهد بود.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۶

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Oct, 11:29


⭕️به نام ما به کام دیگران
آمارهایی که شاید درباره مصرف و قاچاق سوخت ندانید

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Oct, 09:11


⭕️ماشین اصلاح قوانین
اثر سیاست‌گذار بر مسیر تولید در گفت‌وگو با غلامرضا سلامی

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه 

درست مانند یک ماشین که مدت‌هاست روغن‌کاری نشده، شیوه همکاری و تعامل دولت با آحاد اقتصادی در ایران نادرست و پرابهام است. به مانند روغن‌کاری و تعمیر همان ماشین، فرآیند اصلاح این روندها، سخت و طاقت‌فرساست. به همین دلیل، نیاز به توجه کافی سیاست‌گذار دارد. دولت ایران سال‌ها با آزمون و خطاهای بی‌رویه، باعث شده اقتصاد کشور به بیراهه برود.

حالا این وظیفه خود سیاست‌گذار است که با اصلاح فرآیندهای نادرست پیشین و اصلاح قوانین دست‌وپاگیر، رشته فعالیت‌های صنعتی را از خطر تولید غیربهینه نجات دهد. چراکه همزمان با اصلاح رویه‌های دولتی، فعالیت‌های اقتصادی هم بهینه و مفید می‌شوند. چنانچه دولت به جای قوانین رانتی و تبعیض‌آمیز، توصیه‌های کارشناسان اقتصادی را سرفصل تغییرات قرار دهد، ماشین اقتصاد، به سمت تولید با ارزش افزوده بالا صنعتی حرکت خواهد کرد.

غلامرضا سلامی، مشاور سابق وزیر راه ‌و شهرسازی در امور حسابداری و چهره ماندگار حسابداری ایران به کمک تعریف دولت مدرن، ارتباط آن با اصلاح سیاست‌های صنعتی در ایران را توضیح می‌دهد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

28 Oct, 07:19


⭕️اقتصاد سیاسی اصلاحات اقتصادی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Oct, 13:06


⭕️دگردیسی در سازمان‌ها
گفت‌وگو با نیما نامداری درباره مشکلات نسل زد در محیط کار

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه 

برآیند تحقیقاتی که در موسسه‌های جهانی منتشر شده نشان می‌دهد که جوانان نسل زد، علاقه‌ای به کار در سازمان‌ها ندارند. در پرونده‌های قبل بررسی کردیم که دلیل این بی‌علاقگی چیست و چرا نسل زد کمتر از نسل‌های پیشین، در محیط کار ماندگار می‌شود. حالا در این پرونده قرار است توضیح دهیم مشکلات جوانان در محیط کار چیست؟

نیما نامداری، مدیرعامل موسسه کارنامه در این گفت‌وگو سه دلیل اصلی برای بی‌علاقگی نسل زد به کسب‌وکارهای سنتی برمی‌شمرد. البته مدیرعامل کارنامه توضیح می‌دهد که بیشتر تحقیقاتی که درباره نسل زد انجام شده، در آمریکا بوده است. به همین دلیل نمی‌توان به سادگی و بدون در نظر گرفتن عوامل محیطی دیگر، نتایج پژوهش‌هایی را که درباره نسل زد است به نسل زد کشورهای دیگر تعمیم داد.

نسل زد، تحت تاثیر اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، فردیت قوی‌تری دارد. اینکه کسی بتواند درون اتاق خود باشد، اما موبایل به دست بگیرد و یک پروفایل در شبکه اجتماعی داشته باشد، منجر به دیده شدن او در جهان و ارتباط او با جهان می‌شود.

جهان جدید، جهان انعطاف‌پذیر و کمتر ساختاریافته است که در آن، افراد می‌توانند ترجیحات متنوع خود را ارضا کنند و افراد مجبور نیستند خودشان را در هویت‌های از پیش تعیین‌شده جا دهند.

مفهوم کسب‌وکار در حال تغییر شدید است. این تنها به دلیل پیوستن نسل زد به محیط کار نیست بلکه اثر هوش مصنوعی مولد بر کسب‌وکار هم هست. جهانی شدن کسب‌وکارها و اینکه دورکاری رواج یافته و ماهیت کار هیبریدی در جهان عادی ‌شده نیز اثر دارد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Oct, 12:12


نشاط اجتماعی، پیشران توسعه
مریم شکرانی در گفت‌وگو با علی‌اصغر سعیدی، جامعه‌شناس، نقش روحیه شاد و نشاط اجتماعی در توسعه کشور را بررسی کرده است.
چکیده گفت‌وگو:
🔹مقوله توسعه ارتباط تنگاتنگی با شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حتی تاریخی جوامع دارد.

🔹 اگر بخواهیم به تئوری‌ها رجوع کنیم متخصصان رفاه اجتماعی بر این نظر هستند که روحیه شاد یا آن چیزی که شما آن را، نشاط اجتماعی توصیف می‌کنید ممکن است بعد از بهبود وضع مادی زندگی به وجود آید.

🔹در تئوری هرم مازلو هم برای نیازهای انسانی سلسله‌مراتب وجود دارد و اشاره می‌شود که تا نیازهای مادی افراد برطرف نشود رفاه غیرمادی یا رفاه ذهنی حاصل نمی‌شود. پس زندگی سعادتمندانه یا افزایش کیفیت زندگی نشاط‌آور است و این نشاط بعد از کاهش فقر و افزایش رفاه مادی به وجود می‌آید.

🔹به عبارت دیگر ابتدا باید نیازهای حیاتی جامعه را برطرف کرد تا افراد احساس سعادت و نشاط کنند و این فرآیند از بالا به پایین رخ نمی‌دهد و از پایین و با برطرف شدن نیازهای مادی ایجاد می‌شود.

🔹ماکس وبر در کتاب «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری» توضیح می‌دهد که نوعی باور در میان پروتستان‌ها وجود داشت مبنی بر اینکه جمع کردن ثروت فضیلت است و هرچه ثروت بیشتر باشد افراد به خدا نزدیک‌تر هستند و این مسئله باعث شد که سرمایه‌داری شکل بگیرد.

🔹همچنین بدون شک آموزش پایه باکیفیت، در توسعه نقش حیاتی دارد و دسترسی به آموزش باکیفیت، نیازمند رفاه اقتصادی است. به همین دلیل است که بسیاری از کشورها برای دسترسی همگانی به آموزش باکیفیت، آموزش پایه را رایگان کرده‌اند.

🔹تحقیقات نشان داد که بزرگان بخش خصوصی ایران، از نوعی آموزش خانوادگی و شیوه اجتماعی شدن خاص بهره‌مند بودند و رمزورموز تجارت را در بستر خانواده خود آموزش دیده‌اند.

🔹در واقع ما می‌بینیم که در گذشته دورتر یعنی در دوران قاجاریه و صفویه هم آموزش حرفه به کودکان در خانواده‌ها رایج بوده است اما در این دوره می‌بینیم که افراد جهان‌دیده می‌شوند، یعنی سفر می‌کنند و مشاهده پیشرفت دیگران نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای این کارآفرینان داشته است.

🔹بسیاری از کارآفرینان ممتاز دوره پهلوی، از آموزش باکیفیت برخوردار بودند. بنگاه خانوادگی نقش بسیار موثری در توسعه اقتصادی ایران به‌ویژه در دوران پهلوی داشته است.‌

🔹در مجموع باید گفت که توسعه یک مسئله چندبعدی و نه تک‌بعدی است. روشن است که اولین شرط مهم برای توسعه یک جامعه، ثبات است. این ثبات هم می‌تواند شامل ثبات اجتماعی باشد و هم ثبات سیاسی را شامل می‌شود.

🔹می‌توان گفت که در اکثر جوامع توسعه‌یافته، نهادهای سیاسی وجود داشتند که نقش موثری در توسعه کشور بازی کردند، چرا که آنها می‌توانستند برنامه‌های یکپارچه اقتصادی را در بلندمدت پیگیری کنند.

🔹بدون شک نشاط اجتماعی در توسعه نقش مهمی بازی می‌کند و از آن‌سو جامعه‌ای که نشاط ندارد می‌تواند گرفتار رکود اقتصادی شود چون زمانی که شبکه روابط اجتماعی ضعیف باشد و امکان تعارضات میان جامعه افزایش یابد، میل به سرمایه‌گذاری در آن جامعه تضعیف می‌شود.

منبع: تجارت فردا، شماره 564

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Oct, 09:51


⭕️نسل زد و بازار کار

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Oct, 08:08


⭕️جوک وفاق ملی
گفت‌وگو با صادق زیباکلام درباره صف‌آرایی مخالفان مسعود پزشکیان


هرچه زمان می‌گذرد، مخالفان مسعود پزشکیان فرصت بیشتری برای سازمان‌دهی و صف‌آرایی علیه او پیدا می‌کنند. در این میان به هم زدن سخنرانی و گرفتن تریبون از او می‌تواند روحیه مخالفان را تقویت کند. به نظر می‌رسد کار مسعود پزشکیان و مخالفانش به این زودی‌ها تمام نمی‌شود. رئیس دولت چهاردهم فعلاً در مدار مدارا با منتقدان و مخالفان خود قرار دارد اما تجربه نشان می‌دهد که این روند، ادامه‌دار نیست.

در گفت‌وگویی که با صادق زیباکلام، تئوریسین اصلاح‌طلب داشتیم به تحلیل کنش‌های مخالفان مسعود پزشکیان در چند ماه آغازین فعالیت دولت چهاردهم و اینکه سعید جلیلی و همراهانش چه آینده و چه مسیری پیش‌رو دارند پرداخته‌ایم که می‌توانید متن کامل آن را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

27 Oct, 07:44


جادوی آموزش

در سخنرانی آقای احمد مرادعلیزاده، صحبت از اقتصاددانی به نام «جیمز هکمن» به میان آمد. از دوست اقتصاددانی که در جلسه حضور داشت، درباره این اقتصاددان سؤال کردم؛ گفتند آقای هکمن نوبلیست رشته اقتصاد و یکی از مهم‌ترین اقتصاددانان جهان است که به خاطر تحقیقات مهمی که در زمینه اثر آموزش‌های دوران کودکی بر موفقیت‌های دوران بزرگسالی و توسعه کشورها انجام داده، شهرت زیادی دارد. به طور خاص، تحقیقات هکمن تأثیر زیادی بر سیاست‌های آموزشی در سراسر جهان داشته است.
خیلی برایم جالب بود که آقای مرادعلی‌زاده با این اقتصاددانان سرشناس آشنایی دارد و البته عجیب هم نیست چرا که خود ایشان هم از سال‌ها قبل چنین باورهایی دارد و من به کرات درباره اثر آموزش بر توسعه از ایشان شنیده‌ام.

ایشان یکی از افرادی است که علاقه بسیار به توسعه دارد و معتقد است یکی از دلایل اصلی توسعه نیافتگی ما در نظام آموزشی اشتباهی است که داریم.
اما چه کنیم که این مسیر را متوقف کنیم؟ به صحبت‌های آقای مرادعلی‌زاده توجه کنید، به پاسخ می‌رسید.

☑️ محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Oct, 14:11


⭕️سرمایه‌گذاری پاک

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Oct, 09:30


⭕️ناهمگونی در عرضه و تقاضا
بررسی قیمت تمام‌شده مسکن در گفت‌وگو با حسین جوشقانی

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

نیاز به سرپناه یکی از حیاتی‌ترین نیازهای آدمی است و همین اصل بنیادین، مسکن را به یکی از کالاهای بسیار مهم بازار تبدیل می کند. با این حال دسترسی به این کالای بنیادین و مهم به این سادگی میسر نیست و تقاضای مسکن علاوه بر عوامل بنیادی چون درآمد سرانه و دسترسی به منابع مالی که قدرت خرید مصرف کنندگان را تعیین می کند، تابع نوسان در قیمت سایر دارایی ها است، چرا که مسکن سهم مهمی در سبد دارایی های خانوار دارد.

در سوی دیگر بازار، عرضه مسکن قرار دارد که در تعامل با تقاضای موجود، قیمت‌ها را شکل می‌دهد. مجموعه عواملی که قیمت تمام شده ساختمان را تعیین می‌کند، نقشی اساسی در عرضه مسکن دارند. این عوامل علاوه بر قیمت مواد اولیه، دسترسی به منابع مالی، مالیات، بیمه و هزینه نهادهای نظارتی شامل سیاستگذاری‌های دولت و شهرداری‌ها در حوزه صنعت ساختمان و مسکن است.

حسین جوشقانی، دانش‌آموخته دکتری دانشگاه شیکاگو و استاد اقتصاد موسسه‌ی TeIAS در دانشگاه خاتم درباره مهمترین عوامل تعیین‌کننده قیمت مسکن با تجارت فردا گفتگو کرده است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

26 Oct, 07:30


⭕️جامعه‌سازی مجازی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

25 Oct, 06:44


رویاهای خودرویی ایلان ماسک

سعید ابوالقاسمی، طی مقاله‌ای به این پرسش پاسخ داده است که روبوتاکسی ما را به کدام دنیا می‌برد؟

🔹۱۰ اکتبر ۲۰۲۴ برای تکنولوژی حمل‌ونقل جهانی، به یک روز فراموش‌ناشدنی تبدیل شد.

🔹جایی که ایلان ماسک، مالک اسپیس ایکس و تسلا، مردی که بسیاری اعتقاد دارند از جهان آینده آمده تا تحولات تکنولوژیک دنیای کنونی را رهبری کند، از روبوتاکسی و روبو ون رونمایی کرد تا پیشرفت‌های حوزه حمل‌ونقل را وارد فاز جدیدتری کند.

🔹 روبوتاکسی ایلان ماسک در شرایطی معرفی شد که فروش خودروهای خودران تسلا در یک سال اخیر تا حد محسوسی کاهش پیدا کرده است.

🔹 تحلیلگران بازار تکنولوژی اعتقاد دارند مالک تسلا تلاش می‌کند با معرفی و رونمایی محصولات جدیدتر و البته اعجاب‌انگیزتر، این کاهش فروش را کم‌رنگ‌تر کند.

🔹اندکی پیش از رونمایی روبوتاکسی جدید، رویترز نوشت که این محصول جدید، ترکیبی از دوربین‌های متعدد و قدرت محاسباتی خارق‌العاده برای حرکت در جاده‌ها و خیابان‌ها خواهد بود و وعده دورانی جدید را برای صنعت حمل‌ونقل می‌دهد.

🔹 زمانی که روبوتاکسی رونمایی شد، هیچ صندلی ویژه‌ای برای راننده در نظر گرفته نشده بود و مسافران با تعیین مقصد و پرداخت هزینه، مالکان تاکسی‌ها را در حالی که خوابیده‌اند یا در محل دیگری حضور دارند، پولدار می‌کنند

🔹 نکته منفی اما، جزئیات بیشتری بود که از سوی ایلان ماسک ارائه نشد. تحلیلگران و کارشناسان حوزه تکنولوژی انتظار داشتند در زمان رونمایی از روبوتاکسی و روبو ون، اطلاعات بیشتری دریافت کنند.

🔹 اما در متن سخنرانی ایلان ماسک، خبری از جزئیات بیشتر نبود. این اتفاق، نوعی سرخوردگی برای تحلیلگران ایجاد کرد و سبب شد سهام تسلا کاهشی ۹ درصدی را تجربه کند.

🔹 پس از این رونمایی، بسیاری از کارشناسان، لقب «سلطان وعده‌های شکست‌خورده» را به ایلان ماسک اعطا کردند.

🔹مدل کسب‌وکار تاکسی‌های خودران که ایلان ماسک در نظر دارد هم نکته دیگری است که ابهام‌های زیادی درباره آن وجود دارد.

🔹ایلان ماسک تاکید کرده سرویسی که ارائه می‌کند، ترکیبی از اوبر و Airbnb است. این مدل کسب‌وکار به لطف جو گبیا، یکی از بنیان‌گذاران Airbnb تهیه شده که دو سال پیش به هیات‌مدیره تسلا پیوست.

🔹بر اساس این مدل کسب‌وکار، مالکان تسلا می‌توانند خودروهای خود را در زمانی که به آنها نیازی ندارند، به ناوگان تسلا قرض دهند.

🔹در این مدل، خودروهایی که در اختیار ناوگان تسلا قرار می‌گیرند برای پاسخگویی به تقاضای تاکسی، به ناوگان تاکسیرانی این شرکت خواهند پیوست و در قالب خودروهای حمل‌ونقل مسافر به فعالیت خواهند پرداخت.

🔹ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا در مراسم رونمایی از روبوتاکسی و Cybercab به همان شکلی که از یک مدیرعامل مسلط به توانمندی‌های فروش انتظار می‌رفت، ظاهر شد.

🔹او تاکید کرد «روبوتاکسی و Cybercab بزرگ‌ترین محصول تاریخ از هر نوعی خواهد بود که حداکثر تا ۳۰ هزار دلار به فروش خواهد رسید.»

🔹اصلی‌ترین اولویت تسلا در ۲۴ ماه آینده این است که خودروهای الکتریکی را بفروشد؛ ایلان ماسک باید به این موضوع پاسخ بدهد که چرا روی فروش محصولات قبلی تسلا تمرکز نمی‌کند؟

 🔹 تسلا با معرفی محصولات جدید خود به دنبال این است که از فعالان حوزه خودروهای خودران مانند آلفابت و وایمو عبور کند.

🔹مسیر تکنولوژیکی که ایلان ماسک به دنبال آن است، به تسلا اجازه می‌دهد سطح استفاده از وسایل نقلیه خودران را بیشتر از رقبایش افزایش دهد.

🔹استراتژی این شرکت، ساده‌تر و ارزان‌تر از رقباست اما نقاط ضعف مهمی هم دارد. متیو وانسلی، استاد دانشکده حقوق کاردوزو نیویورک گفته است که «نرم‌افزار تسلا سال‌ها از وایمو عقب‌تر است و این قسمت سخت ماجرا برای تسلا به شمار می‌رود».

🔹طبیعی است که هیجان زیادی درباره محصولات تازه‌رونمایی‌شده تسلا وجود دارد اما برای پذیرش گسترده‌تر روبوتاکسی و Cybercabs خودران در سطح جامعه که سرنشینان می‌توانند از طریق یک اپلیکیشن نظیر اوبر سوار این وسیله نقلیه شوند، هنوز سه تا چهار سال دیگر زمان باقی مانده است.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۵

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

24 Oct, 17:17


چه نسبتی بین افکار نهادگراهای ایرانی و اندیشه نوبلیست‌های علم اقتصاد وجود دارد؟

✍️ موسی‌ غنی‌نژاد/ اقتصاددان و عضو شورای سیاست‌گذاری هفته‌نامه تجارت‌فردا

▫️نهادگرایی را باید به نهادگرایی قدیم و جدید تفکیک کرد. نهادگرایی قدیم که به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد اساساً در چهارچوب جریان اصلی علم اقتصاد قرار نداشت اما نهادگرایان جدید دقیقاً جریان اصلی علم اقتصاد را نمایندگی می‌کنند و اعتقادشان بر این است که فرضیه‌ها و تئوری‌های اقتصاد نئوکلاسیک یا همان اقتصاد جریان اصلی، درست است اما کمبودهایی دارد که ناشی از عدم توجه کافی به نهادها (Institution) است. بنابراین تفاوت عمده نهادگراهای جدید که نوبلیست‌های 2024 اقتصاد جزو آنها محسوب می‌شوند، در این است که در چهارچوب علم اقتصاد مدرن حرف می‌زنند. این نکته‌ای است که نهادگراهای وطنی ما فراموش کرده و فکر می‌کنند که نهادگراهای جدید جریانی متفاوت از علم اقتصاد متعارف هستند؛ در حالی که این‌گونه نیست و این اقتصاددانان در چهارچوب جریان اصلی علم اقتصاد کار می‌کنند اما تاکید بیشتری روی نهادها و کارکرد آنها دارند.

▫️در علم اقتصاد، کلاً به چهارچوب یا قواعد بازی اقتصادی «نهاد» گفته می‌شود. البته این چهارچوب یا قواعد بازی هم به دو دسته نهادهای رسمی و نهادهای غیررسمی تقسیم می‌شود که حتی شاید نهادهای غیررسمی نقش مهم‌تر و پررنگ‌تری داشته باشند. منظور از نهادهای رسمی، چهارچوب حقوقی روشن و شفافی است که در همه جوامع وجود دارد و در آن چهارچوب عمل می‌شود. نهادهای غیررسمی اما نهادهایی هستند که به صورت قانونی و حقوقی تعریف نشده اما عملاً در جامعه به خاطر عرف و فرهنگ، بازی در آن چهارچوب صورت می‌گیرد. آنچه در کشور ما به عنوان نهادگرایی تعریف و مطرح شده، کمترین ارتباطی به این اصول و قواعد تعریف‌نشده ندارد؛ بلکه یکسری ایده‌های من‌درآوردیِ التقاطی با اندیشه‌های چپ سوسیالیستی مارکسیستی مطرح شده که به آن نهادگرایی می‌گویند و مطرح‌کنندگان این ایده‌ها و مدعیان نهادگرایی هم دستاوردهای علم اقتصاد جدید را اصلاً قبول ندارند و مباحث دیگری مطرح می‌کنند.

▫️در نوشته‌های نهادگراهای داخلی یک ارجاع درست و دقیق آثار و یافته‌های نهادگرایی در دنیا نمی‌بینید. چون بخش بزرگی از آنچه در داخل به عنوان نهادگرایی مطرح می‌شود ملهم از ایده‌های من‌درآوردی است و اگر در گفته‌هایشان هم ارجاع می‌دهند، نمی‌گویند که در کدام مقاله و کتاب چنین گزاره‌ای آمده و نهایتاً می‌گویند فلان اقتصاددان نهادگرا، که چهره شاخصی است، هم برای مثال گفته است که بازار را نمی‌توان به حال خودش رها کرد و بازار باید در یک چهارچوب باشد و منظورشان هم چهارچوبی است که دولت یا سیاستمدارها تعیین می‌کنند. یعنی حرف‌هایی می‌زنند که اساساً هیچ ربطی به نهادگرایی ندارد. هنر نهادگرایی ایرانی در اسمش خلاصه شده وگرنه کمترین ارتباط را با مکتب نهادگرایی رایج در دنیا دارد.
گروهی از آنها ایده‌ای تحت عنوان «راه نهادگرایی» جا انداختند و برخی از جدیدها و متاخرهای آنها هم که لازم نیست اسمشان را بیاوریم، مدعی شدند آنچه می‌گویند اصلاً در کتاب‌های درسی و علمی نیست. یعنی خودشان یک اقتصاد جدید اختراع کرده‌اند.

▫️سال‌ها قبل گفتم که نهادگراها در ایران همان چپ‌های سابق هستند با لباس جدید، اما امروز می‌گویم وضع از آن هم بدتر است. امروز افرادی از نهادها حرف می‌زنند که حتی چپ هم نیستند و به‌طور کل ایده‌های من‌درآوردی دارند و مثلاً می‌گویند تورم ربطی به نقدینگی ندارد. از طرفی هم یاد گرفته‌اند که با ابزار جدید مقداری از داده استفاده کنند در حالی که اساساً نمی‌دانند داده چیست و آمار را با هم قاطی می‌کنند و نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی را نشان می‌دهند و نتیجه می‌گیرند که در اقتصاد ایران نقدینگی کم است. یعنی مغالطه می‌کنند و اگرچه روشن کردن این مغالطه برای افکار عمومی کار آسانی است اما خودشان را نمی‌توان از اشتباه درآورد.

▫️ البته اینها افرادی هستند که در حوزه علم اقتصاد نباید آنها را جدی گرفت، چون برای پست و مقام این حرف‌ها را می‌زنند و چون مغالطه‌هایشان خوشایند سیاستمداران است، در کارشان موفق هم می‌شوند. تعدادی از آنها در دولت سیزدهم پست و مقام گرفتند و در دولت آقای پزشکیان هم تغییر نکردند و جابه‌جا نشدند. با همین مغالطه‌ها و حرف‌هایی که راجع به نهادها و اقتصاد جدید زدند که هیچ جایگاهی در علم اقتصاد ندارد، پست‌هایی گرفتند که شایستگی و دانش آن را ندارند.


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

24 Oct, 17:15


نوبلیست‌ها چه درس‌هایی برای اقتصاد ایران دارند؟

از نظر دارون عجم‌اوغلو، سایمون جانسون و جیمز رابینسون، ملت‌ها زمانی شکست می‌خورند که در نتیجه انتخاب جمعی اشتباه یا هر نوع تحمیل خارجی، نهادهای اقتصادی بهره‌کش و نهادهای سیاسی غیرفراگیر در آنها تاسیس و تثبیت ‌شود.
توسعه‌نیافتگی، جبر جغرافیایی یا فرهنگی نیست و می‌توان با حرکت به سمت نهادهای فراگیر، از تله آن رهایی یافت.
چگونه می‌توان از این دالان باریک گذر کرد؟


#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Oct, 13:00


یاد استاد

جواد حیدریان روزنامه‌نگار و فعال محیط زیست در یادداشتی که برای باشگاه‌روزنامه‌نگاران ارسال کرده، نوشته است:

چهار سال پیش برای هفته‌نامه تجارت فردا، با آقای سید‌آهنگ کوثر که محققی سرشناس در زمینه آبخوان‌داری بودند، برای انجام مصاحبه، مکاتبه کردم.
ایشان در نهایت ترجیح دادند متنی برای من بفرستند که فرستادند. متنی که نه تنها یک یادداشت علمی پر از اطلاعات دقیق و حساب‌ شده است، که نثر زیبایی هم دارد.

پس از مدت‌ها یک بار دیگر متن یادداشت استاد را خواندم و اشک در چشمانم سرازیر شد.

ایشان توصیه کردند کتاب «سیل نفرین نیست: بخششی است در جامه‌ای ناشناخت» را مطالعه کنم تا پاسخ برخی پرسش‌های خود را بیابم. همچنین اشاره کردند که«نمونه‌هایی از پیامدهای اجرای طرح‌های آبخوان‌داری در سراسر ایران، به ویژه در گربایگان فسا وجود دارد. به خود زحمت داده، در اتاق خنک خود را بسته و به آنجا بروید؛ شنیدن کی بود مانند دیدن؟»
روحشان شاد و یادشان گرامی
@Economicjournalists

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Oct, 11:46


⭕️خداحافظ کودکی
جنگ چه تاثیری بر ابعاد زندگی کودکان دارد؟

✍️آزاده چیذری / نویسنده نشریه

🔺بر اساس گزارش سازمان ملل متحد در مورد تاثیر درگیری‌های مسلحانه بر کودکان، در درگیری‌های جاری در سراسر جهان، غیرنظامیان به طور فزاینده و شدیدی تحت تاثیر جنگ قرار گرفته‌اند. در این میان، نیمی از این غیرنظامیان را کودکان و نوجوانان کمتر از 18 سال تشکیل می‌دهند. در سال 1996، یونیسف اعلام کرد که در بازه زمانی 1996-1985، دو میلیون کودک در جنگ کشته شده‌اند، چهار تا پنج میلیون کودک معلول یا به شدت مجروح شده‌اند، 12 میلیون کودک آواره یا بی‌خانمان شده و یک میلیون کودک والدین خود را از دست داده‌ یا از آنها جدا شده‌اند.

🔺از آنجا که کودکان و نوجوانان هنوز در حال رشد هستند، چه جسمی و چه روانی، سلامت آنها در جنگ به طور جدی به خطر می‌افتد. برخی از آنها به طرز وحشیانه‌ای کشته یا شکنجه می‌شوند، در حالی که برخی دیگر از جراحات جدی رنج می‌برند که گاهی آنها را دچار معلولیت دائم می‌کند. رژیم غذایی ناکافی، به ویژه اگر در جمعیتی فقیر باشند، موجب سوءتغذیه و تضعیف سیستم ایمنی آنها می‌شود. اوضاع نامناسب زندگی، با بهداشت نامناسب، سبب گسترش بیماری‌های عفونی می‌شود.

🔺فقدان دارو، کادر پزشکی و خدمات بهداشتی مناسب باعث می‌شود که میزان مرگ‌ومیر و عوارض ناشی از بیماری در زمان جنگ افزایش یابد. بسیاری از کودکان والدین، خواهر و برادر، دوستان و اعضای خانواده بزرگ خود را از دست می‌دهند. کسانی که یتیم هستند اغلب در خیابان‌ها زندگی می‌کنند، جایی که در معرض بردگی، مواد مخدر و الکل قرار می‌گیرند. در نگاهی عمیق‌تر، در طول جنگ، والدین معمولاً مشغول تلاش برای بقا هستند، پس توجه کمتری به فرزندان خود دارند؛ کودکانی که در پذیرش و درک رویدادهای نامطلوب رها می‌شوند.

🔺در گزارش این هفته، در بحبوحه افزایش درگیری‌های اسرائیل در منطقه و احاطه شدن با اخبار ناراحت‌کننده، خشونت‌بار و نگران‌کننده مربوط به جنگ، که نه‌تنها روی زندگی افراد بزرگسال تاثیر خود را می‌گذارد، بلکه بر دنیای کودکان و نوجوانان هم سایه می‌اندازد، به بررسی ابعاد گوناگون جنگ روی زندگی و سلامت کودکان خواهیم پرداخت.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

23 Oct, 07:45


⭕️نوبلیست‌های 2024

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Oct, 12:56


⭕️پیشرفت تکنولوژی در سلامت
چگونه می‌توان با نوآوری، نابرابری‌های بهداشتی را کاهش داد؟

✍️حامد وحیدی / نویسنده نشریه

در این مقاله، نویسندگان به بررسی تاثیرات کارایی و عدالت اجتماعی یک برنامه سلامت دیجیتال پرداخته‌اند. این برنامه امکان پایش مستمر بیماران از راه دور و انتقال اطلاعات بالینی آنها را فراهم می‌کرد تا بتوانند به‌موقع درمان شوند. نتایج نشان داد که این برنامه به بهبودهای چشمگیر و مداومی در سلامت افراد از گروه‌های مختلف جمعیتی منجر شد و به‌عنوان نمونه‌ای از مزایای فناوری‌های دیجیتال در حوزه پزشکی معرفی شد.

همچنین برنامه موفق به کاهش قابل توجه هزینه‌های درمانی شد که می‌تواند به کاهش هزینه‌های کلی سیستم‌های بهداشت و درمان کمک کند. اما از سوی دیگر، در میان بیماران جوامع محروم و اقلیت‌های نژادی و اقتصادی، به دلیل پذیرش کمتر این برنامه، بهبودهای کمتری در سلامت مشاهده شد. این تفاوت نشان‌دهنده چالش‌هایی است که می‌تواند در تحقق عدالت در استفاده از فناوری‌های جدید به‌ویژه در حوزه سلامت دیجیتال به وجود آید.

نویسندگان پیشنهاد می‌دهند که سیاست‌های موثر باید هدفمند بوده و شامل آموزش جامعه و اطلاع‌رسانی درباره فناوری‌های دیجیتال، به‌ویژه در جوامع محروم باشند. همچنین، طراحی محصولات دیجیتال باید به‌گونه‌ای باشد که این گروه‌ها بتوانند به‌راحتی از آنها استفاده کنند. به‌عنوان مثال، قانون «عدالت دیجیتال» در سال 2021 بودجه‌ای را برای حمایت از برنامه‌های آموزشی در راستای افزایش سواد دیجیتال برای جوامع محروم در نظر گرفته است.

در نهایت، این مقاله تاکید می‌کند که پزشکان و روابط آنها با بیماران می‌تواند نقش مهمی در ترغیب بیماران به استفاده از فناوری‌های جدید دیجیتال در مراقبت‌های بهداشتی داشته باشد، و این رابطه می‌تواند به پذیرش گسترده‌تر و عادلانه‌تر این فناوری‌ها کمک کند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Oct, 08:06


⭕️نوبل برای رفاه ملت‌ها

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Oct, 07:31


روزنامه اقتصادی 105 سال پیش ایران را چه کسی منتشر می‌کرد؟

✍️ محمد طاهری

یکی از نخستین رسانه‌های اقتصادی در ایران، روزنامه‌ای به نام «روزنامه اقتصاد ایران» بود که در تهران به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی «حاج حسین اقتصادی» و سردبیری «میرزا حسن ناجی» منتشر می‌شد.
شماره اول این روزنامه در ماه آذر 1298 منتشر شد. تیراژ این روزنامه 1500 نسخه بود که پس از انتشار ۲۸ شماره در خرداد 1299 توقیف و پس از مدتی، انتشار آن از سر گرفته شد.
حاج حسین اقتصادی، صاحب امتیاز این روزنامه که به مستشار الممالك معروف بود در سال 1240 در تبريز متولد شد. علوم قديمه از جمله فقه و اصول و فلسفه و ادبيات را از دوران نوجوانى آغاز كرد و برای تحصیل علوم جديد به اسلامبول رفت و در رشته‌هاى اقتصاد و سياست تحصیل کرد. مستشار الممالك با انتشار روزنامه اقتصاد ايران، ايرانيان را با علم اقتصاد و روش‌هاى جديد تجارت آشنا كرد. او 82 سال عمر کرد تا این‌که در 12 بهمن 1323 در تهران ديده از جهان فروبست.

منبع: کتاب تاریخ جراید و مجلات ایران
بازسازی عکس: YouCam Enhance

@Economicjournalists

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Oct, 06:44


اینستاگرام چه اثری بر زندگی مردم دارد؟
سرگرمی و کسب‌وکار اعتیادآور

صدف صمیمی طی مشورت و گفت‌وگو با دکتر پرنیا رضی‌پور، جامعه‌شناس و نویسنده کتاب «جامعه‌شناسی شبکه اجتماعی اینستاگرام در ایران»به سراغ موضوع داغ و حاد این سال‌ها رفته است، اینکه اینستاگرام چه اثری روی زندگی ایرانیان گذاشته است؟
چکیده گزارش:

🔹کم پیش می‌آید که گوشی هوشمند داشته باشید اما به خیل علاقه‌مندان اینستاگرام نپیوسته باشید.

🔹اینستاگرام برای ایرانی‌ها به محیطی تبدیل شده که هم در آن ‌وقت می‌گذرانند و هم کالای مورد علاقه خود را می‌خرند.

🔹در آخرین نظرسنجی‌هایی که صورت گرفته، ۸۵ درصد افراد اعلام کرده‌اند که از اینستاگرام استفاده می‌کنند. هرچند این رسانه اجتماعی برای نسل زد زیاد محبوب نیست اما نسل‌های قدیمی‌تر خیلی به آن وابسته‌اند.

🔹این رسانه اجتماعی محبوب، ۱۴ سال است که با ماست و در همه این سال‌ها به‌طور متوسط روزی یک ساعت وقت ما را به خود اختصاص داده است.

🔹حتی فیلترینگ هم مانع دسترسی ما به این رسانه نشده است. سوال اینکه در طول این سال‌ها، اینستاگرام چه اثری روی زندگی ما گذاشته است؟

🔹در نهایت سه تصور کلی درباره کارکرد این شبکه اجتماعی مطرح می‌شود؛ نخست اینکه عده‌ای این شبکه را نجات‌بخش روابط اجتماعی و اقتصادی مردم عصر جدید می‌دانند و عده‌ای این تصور را که اینستاگرام تاثیر مثبتی بر کاربران گذاشته رد می‌کنند و معتقدند که اینستاگرام مسائل اجتماعی مانند تنزل سلامت روان، اعتیاد، نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی و تحریف ارزش‌های اجتماعی را تشدید کرده است.

🔹نگاه سوم در میانه این دو گروه قرار دارد و با پذیرش آثار منفی، دستاوردهای این تحول شبکه‌ای را نادیده نمی‌گیرند و از چنین ابزاری به عنوان چاقوی دولبه یاد می‌کنند.

🔹یکی از مهم‌ترین اثرات نامطلوب اینستاگرام تاثیر آن بر سلامت روان است. مطالعات متعدد استفاده بیش از حد از اینستاگرام را با افزایش سطح اضطراب، افسردگی و اعتمادبه‌نفس پایین مرتبط دانسته‌اند.

🔹تاکید پلت‌فرم بر محتوای بصری و معیارهای تعامل مانند «لایک» و «فالوور» فرهنگ مقایسه را تقویت می‌کند.

🔹کاربران اغلب زندگی خود را با تصاویر ایده‌آلی که به صورت آنلاین ارسال می‌شوند مقایسه می‌کنند که موجب احساس بی‌کفایتی و نارضایتی می‌شود.

🔹این پدیده که به عنوان «نظریه مقایسه اجتماعی» شناخته می‌شود، بیان می‌کند که افراد ارزش خود را بر اساس نحوه قرار گرفتن در برابر دیگران ارزیابی می‌کنند.

🔹برای بسیاری، اینستاگرام به یادآوری دائمی شکست‌های شخصی منجر می‌شود که باعث استرس و اضطراب و سایر اختلالات روانی مزمن می‌شود.

🔹طراحی اینستاگرام هم ذاتاً اعتیادآور است. ویژگی اعلان‌های منظم، و امکان اعتبارسنجی اجتماعی از طریق لایک‌ها و نظرات، محیطی را برای استفاده اجباری ایجاد می‌کند.

🔹علاوه بر این، ماهیت اعتیادآور اینستاگرام بر الگوهای خواب تاثیر می‌گذارد. نور آبی ساطع‌شده از تلفن‌ها و هجوم دوپامین از محتوای جذاب می‌تواند کاربران را بیدار نگه دارد و به کم‌خوابی منجر شود.

🔹به گفته جامعه‌شناسان نفوذ اینستاگرام فراتر از تک‌تک کاربران است و بر هنجارها و ارزش‌های اجتماعی نفوذ می‌کند. یکی از عمیق‌ترین تغییرات، تعریف مجدد موفقیت و شهرت است.

🔹«شهرت اینستاگرامی» آرزوی بسیاری از کاربران است که عده‌ای به خاطر کسب آن شهرت از تمام ارزش‌ها و هنجارها عبور می‌کنند.

🔹همان‌طور که بدون تعارف از آثار منفی که اینستاگرام در زندگی اجتماعی ما ایجاد کرده، یاد کردیم، باید به جنبه‌های مثبتش نیز اشاره کنیم.

🔹شبکه اینستاگرام با توجه به کارکردهای متنوع و مفرح خود، موجب شده است که افراد و گروه‌های مختلف در طیف‌های سنی و فرهنگی مجذوب آن شوند و از آن بهره ببرند.

🔹یکی از تاثیرات مثبت اینستاگرام، افزایش ارتباطات اجتماعی است. کاربران می‌توانند به راحتی با دوستان، خانواده و حتی افراد جدید ارتباط برقرار کنند.

🔹از سوی دیگر، اینستاگرام فرصتی برای کسب درآمد نیز فراهم کرده است. بسیاری از افراد با استفاده از قابلیت‌های بازاریابی دیجیتال توانسته‌اند کسب‌وکارهای موفقی راه‌اندازی کنند.

🔹برندها هم از طریق تبلیغات هدفمند در این پلت‌فرم محصولات خود را معرفی کرده و فروش بیشتری داشته‌اند.

🔹همچنین اینستاگرام را به ‌عنوان ابزاری برای آموزش می‌شناسند. از دیگر کارکردهای این شبکه در جامعه ایران، امکان ارائه آموزش‌های مختلف است.

🔹با شناخت این مسائل و اجرای استراتژی‌های موثر، جامعه می‌تواند با حفظ مزایای بالقوه ارتباطات دیجیتال، چالش‌های ناشی از رسانه‌های اجتماعی را بهتر بپیماید و حل و فصل کند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۵

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

22 Oct, 05:46


صادرات در پنج پرده

مناسبت‌های تقویمی در حوزه اقتصاد خیلی کسالت‌بار شده‌اند. روز صنعت، روز تولید، روز استاندارد و حالا روز صادرات. دستگاه پیچیده و ناکارآمد اداری ایران، یک روز سال را به نام روز ملی صادرات ثبت کرده و در این روز قصد تکریم صادر کنندگان را دارد. طرفه آن‌که در سال یک روز به فکر صادرات می‌افتند و در مقابل، 364 روز برای محدود کردن آن تلاش می‌کنند. می‌پرسید چگونه؟ به این پنج مورد توجه کنید.

اول: گیج و سرگردان
تازه رئیس اتاق کرمان شده بودم که برای تقویت صادرات، کمیته‌ای تشکیل دادند و از رئیس‌ اتاق هم دعوت کردند که در جلسه شرکت کند. هر ماه جلسه را به ریاست استاندار تشکیل می‌دادند و درباره موانع صادرات صحبت می‌کردند. بعد از چند جلسه سکوت، یک بار پیشنهاد کردم که از همه اعضای حاضر در جلسه، بخواهند روند ارسال یک محموله صادراتی را بنویسند. کاغذ و قلم برداشتند و دانسته‌های خود را درباره صادرات نوشتند. از 25 نفری که در جلسه حضور داشتند، فقط دو یا سه نفر توانستند مختصری درباره فرآیند صادرات بنویسند که این افراد نیز جزو مدیران گمرک یا اداره استاندارد یا سازمان بازرگانی استان بودند که البته هر‌کدام از زاویه کار خود، صادرات را تشریح کردند. به استاندار گفتم، اغلب اعضای این جلسه نمی‌توانند فرآیند صادرات را روی کاغذ توضیح دهند، چطور می‌توانند مشکلات صادرکنندگان را حل کنند؟

دوم: سرگردانی مطلق
سال‌ها پیش اتحادیه اروپا ورود پسته ایران را به دلیل آلودگی به سم افلاتوکسین ممنوع کرد. مدت‌ها لابی و رایزنی صورت گرفت تا راضی شدند که دوباره صادرات را آغاز کنیم اما به این شرط که محموله‌های صادراتی، گواهی بهداشت را داشته باشند. به این ترتیب، مسیر باز شد و توانستیم صادرات را از سر گیریم. بعد از دوندگی‌های زیاد اولین بار محموله‌ای را برای صادرات به بندرعباس فرستادیم و قصد داشتیم در کانتینرها بارگیری کنیم که گفتند باید گواهی بهداشت ارائه کنید. برای دریافت گواهی بهداشت مراجعه کردیم که گفتند نیاز به شماره کانتینر داریم. دوباره برای گرفتن شماره کانتینر مراجعه کردیم که گفتند تا گواهی بهداشت نباشد، بارگیری نمی‌کنیم و تا بارگیری انجام نشود، شماره کانتینری در کار نیست. شاید باورتان نشود اما چهار تا پنج ماه دوندگی کردیم تا موفق شدیم همین مشکل ساده را رفع و رجوع کنیم.

سوم: حرف عجیب آقای رئیس
در یکی از جلسات رسمی، رئیس‌کل گمرک حرف عجیبی زد. گفت: در گمرک قوانینی داریم که به استناد آنها می‌توانیم صادرت یا واردات کالایی را ممنوع کنیم و اگر تمایل داشته باشیم، به استناد همان قوانین می‌توانیم بدون کوچک‌ترین هزینه یا معطلی، صادرات یا واردات آن را بلامانع بدانیم.

چهارم: صادر کننده نمونه
سال‌ها قبل فرد گمنامی به عنوان صادر کننده نمونه پسته، از رئیس‌جمهور وقت جایزه دریافت کرد. کسی او را نمی‌شناخت و ما متوجه شدیم تاجر نیست و پیله‌ور است و عده‌ای فقط از کارت بازرگانی او استفاده کرده‌اند. شنیدم چندماه بعد او را به خاطر فساد بازداشت کردند.

پنجم: بدفهمی همیشگی
در یکی از نشست‌ها، مدیری اثرگذار بر فرآیند تجارت از من پرسید چطور است که پسته در سوپر مارکت‌های اروپا، کیلویی۲۰ دلار است اما شما کیلویی 8 دلار را هم نمی‌پذیرید؟ آن روزها هم با محدودیت‌های ارزی مواجه بودیم و میزان ارزش کالای صادراتی در گمرک با وقعیت فاصله داشت. برای آن مدیر محترم توضیح دادم؛ پسته‌ای که ما صادر می‌کنیم پسته خام است که به صورت فله‌ای صادر می‌شود اما پسته‌ای که شما از سوپر مارکت می‌خرید، بسته‌بندی شده و طبیعی است که قیمت بیشتری داشته باشد. هرچه توضیح دادم، قانع نشد. و بعید می‌دانم هنوز هم متوجه شده باشد.


☑️محسن جلال‌پور

@mohsenjalalpour

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Oct, 12:59


⭕️جادوی نشاط
گفت‌وگو با علی‌اصغر سعیدی درباره نقش روحیه جمعی در توسعه کشور

✍️مریم شکرانی / نویسنده نشریه

🔺استاد محمدرضا شفیعی‌کدکنی، شاعر می‌گوید: «ما باید متفکرانی داشته باشیم، و جامعه ما اجازه ظهور متفکرانی را بدهد، تا بتوانند این دوز روحیه بانشاط را در جامعه بالا ببرند. اگر ما بتوانیم یک روحیه اجتماعی بانشاطی بیافرینیم، که این امر از همین کتاب‌های مدرسه، لالایی مادر تا حکایاتی که مادر برای بچه می‌گوید، تا زمانی که بچه دوره‌های پیش‌دبستان را می‌گذراند و بعدها به دانشگاه می‌آید، باید تمام ادبیات و هنرمان، و نشرمان در جهت ارتقای روحیه اجتماعی و فردی این افراد باشد. ژاپن زیر پایش طلا، نفت و گاز و فولاد نداشت، ولی در حال حاضر یکی از ثروتمندترین و پیشرفته‌ترین کشورهای جهان است. وقتی تابلو رافائل حراج می‌شود، بانک‌های ژاپنی خریدار این حراج هستند.» این توصیه درست زمانی مطرح می‌شود که به نظر می‌رسد جامعه ایران گرفتار خمودگی، رخوت و سرخوردگی است و میل و اشتیاق چندانی برای اصلاح کژی‌ها و ناکارآمدی‌ها وجود ندارد.

🔺اولین شرط مهم برای توسعه یک جامعه، ثبات است. این ثبات هم می‌تواند شامل ثبات اجتماعی باشد و هم ثبات سیاسی را شامل می‌شود. می‌توان گفت که در اکثر جوامع توسعه‌یافته، نهادهای سیاسی وجود داشتند که نقش موثری در توسعه کشور بازی کردند، چرا که آنها می‌توانستند برنامه‌های یکپارچه اقتصادی را در بلندمدت پیگیری کنند.

🔺اگر نشاط اجتماعی را به معنی سرزندگی در نظر بگیرید، از چند جهت بر توسعه تاثیر دارد، چون نشاط اجتماعی به خودی خود بازنمای یک شبکه از روابط اجتماعی قوی و مشارکت میان افراد است.

🔺علی‌اصغر سعیدی، جامعه‌شناس، معتقد است که جامعه ایران روحیه جمعی خود را حفظ کرده است، هرچند که ممکن است در مقاطعی این روحیه جمعی به حاشیه برود.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Oct, 12:05


نامه به رئیس قوه‌قضائیه

رئیس انجمن صنفی روزنامه‌‌های غیر دولتی در نامه‌ای به رئیس قوه ‌قضائیه نسبت به کنار گذاشتن روزنامه‌ها از روند مستندسازی رویدادهای حقوقی ابراز نگرانی کرد.
اخیرا بخشنامه‌ای با امضای مدیرکل امور حقوقی و مجلس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور صادر شده که بر اساس آن روزنامه‌های کثیرالانتشار از فرایند انتشار آگهی‌های ثبتی حذف شده‌اند.
علیرضا بختیاری در نامه خودبه غلامخسین محسنی‌اژه‌ای با اشاره به آثار زیان‌بار حذف آگهی‌های دادگستری و آگهی‌های ثبتی، خواستار ابطال این بخشنامه شده است.
این نامه همچنین برای محمدباقر قالیباف- رئیس محلس‌ شورای اسلامی- و سیدعباس صالحی-وزیر ارشاد و فرهنگ اسلامی- ارسال شده است.

@Economicjournalists

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Oct, 07:44


⭕️رویکرد مردم به شبکه‌های اجتماعی

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Oct, 06:55


واکنش مردم به سیاست فیلترینگ
مخالف‌خوانی!

فائزه مومنی در گفت‌وگو و مشورت با حسن نمک‌دوست تهرانی،‌ استاد روزنامه‌نگاری و علوم ارتباطات، به این موضوع پرداخته که چرا از یک سو اعتماد مردم به رسانه‌های داخلی رنگ باخته و از سوی دیگر، سیاست فیلترینگ در ایران شکست خورده است.

🔹بر اساس نظرسنجی اخیر ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران)  ۸۲.۲ درصد ایرانیان دست‌کم در یک پیام‌رسان یا شبکه اجتماعی حساب کاربری دارند و از آن استفاده می‌کنند.

🔹یکی از نکات قابل‌توجه در نتایج نظرسنجی تفاوت معنادار میزان استفاده مردم از پیام‌رسان‌های فیلترشده خارجی با پیام‌رسان‌های آزاد داخلی است.

🔹به گفته حسن نمک دوست، رفتار کاربران ایرانی یک رفتار کاملاً سنجیده و طبیعی است. رفتار ما انسان‌ها در شبکه‌ها، رسانه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها ادامه رفتار طبیعی‌مان در زندگی معمولی است.

🔹ما در زندگی معمولی در جمع‌هایی حاضر شده و مشارکت می‌کنیم که در آنها احساس امنیت و صمیمیت می‌کنیم.

🔹فیلترینگ فقط محدود‌کردن دسترسی کاربران به شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها نیست. تحمیل این حکم نابخردانه به کاربران است که خودتان نباشید، خودتان را سانسور کنید، خودتان را فیلتر کنید.

🔹رویکرد ارتباطی رسانه که حکومت در ۴۰ و چند سال گذشته داشته و طبعاً یکی از ارکان آن فیلتر شبکه‌ها، رسانه‌ها یا پیام‌رسان‌های اجتماعی بوده، قطعاً رویکردی شکست‌خورده است.

🔹رهیافت نظام حکمرانی در عرصه ارتباطات اجتماعی در همه این سال‌ها مبتنی بر سه رکن بوده است: اول تحقیر، دوم تبعیض و سوم تهدید.

🔹نهایت لطفی که ممکن است در چنین وضعیتی به شما بشود این است که بیا و واقعیت را نگو. در واقع خودت را انکار کن.

🔹 بیا تظاهر کن همان چیز و همان کسی هستی که ارزش‌های مورد تایید من را رعایت می‌کنی. کاری را نمایش بده که من می‌خواهم حتی اگر به آن باور نداری.

🔹اما تداوم این رویکرد، سبب شده است که یک انسداد ارتباطی-گفتمانی میان بخش بزرگی از جامعه و نظام حکمرانی پدید بیاید.

🔹بخش چشمگیری از مردم، به‌خصوص نسل‌های جدید که آنها را آلفا و زد می‌نامیم و جمعیتی بالغ بر ۲۵ تا ۳۰ میلیون نفر را دربرمی‌گیرند، تصمیم گرفته‌اند در عمل سازوکارهای سه‌گانه‌ای را که ذکر آن رفت نادیده بگیرند، و سبک زندگی خودشان را دنبال کنند.

🔹در مورد شبکه‌های اجتماعی هم وضع بر همین منوال است. نظام حکمرانی همه تلاشش را برای فیلترینگ کرده است و می‌کند و همه می‌دانیم حتی اگر بخواهد می‌تواند اینترنت را به‌کل قطع کند، چون اختیار اینترنت در ید نظام حکمرانی است. اما واقعیت این است که حتی قطع کامل اینترنت هم کمکی به حال نظام حکمرانی نمی‌کند.

🔹وقتی همه، از بالاترین مقام‌های کشور تا معمولی‌ترینشان در این فضا حضور دارند و محتوا تولید می‌کنند، واقعاً فیلترینگ شبکه‌ها و رسانه‌ها و پیام‌رسان‌ها درست است که یک کابوس، اما کابوسی به‌شدت مسخره و خنده‌آور است.

🔹فیلتر کردن نه‌فقط بی‌فایده است و کمکی به نظام حکمرانی نمی‌کند که اتفاقاً برعکس، مخالفت با آن به یک امر، یک مطالبه اجتماعی و یک سنجه اجتماعی شده است.

🔹الان چندهفته‌ای است که بسیاری از مردم وعده پایان دادن به فیلترینگ را به یاد رئیس‌جمهور می‌آورند و خواستار عمل ایشان به وعده‌اش هستند. مردم منتظرند ببینند آیا رئیس‌جمهور در وعده‌هایش صادق و راستگو بوده است یا نه.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۵

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

21 Oct, 02:46


🎥چگونه اصلاحات اقتصادی می‌تواند به نجات ایران کمک کند؟

🔺دنیای اقتصاد:سومین نشست هم‌اندیشی اقتصاد ایران با حضور اقتصاددانان، جامعه‌شناسان و متخصصان به همت گروه رسانه‌ای دنیای اقتصاد برگزار شد.

🔺در این سلسله نشست‌ها، مسعود نیلی به بررسی ناترازی‌های اقتصاد ایران، ریشه‌ها و راه‌های رفع آن پرداخت.

👤نوید رییسی، معاون علمی سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد در این ویدیو به بررسی نسخه ارائه شده در این نشست‌ها برای رفع مشکلات اقتصاد ایران پرداخته است.

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Oct, 09:05


⭕️اقتصاددانان متولد اکتبر

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

20 Oct, 07:31


⭕️نسل ریسک‌ها
بررسی نحوه رفتار نسل زد در محیط کار در گفت‌وگو با آسیه حاتمی

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه 

اگر به سایت‌های کاریابی مانند لینکدین یا نمونه‌های ایرانی آن مانند جابینجا، جاب‌ویژن یا ایران‌تلنت سر بزنید، متوجه می‌شوید که کارجویان نسل زد بسیار بیشتر از کارجویان نسل‌های قبلی هستند. نسل زد با چالش‌های سختی در بازار کار مواجه است.

بسیاری از اعضای این نسل نتوانستند در دوران شیوع پاندمی، کارآموز شوند یا آموزش‌های لازم برای جذب شدن در محیط کار را ببینند و پس از شیوع ویروس، تعداد زیادی از دانش‌آموختگان، بیکار باقی ماندند و بعد از ریشه‌کن شدن پاندمی، به محیط کار اضافه شدند. همچنین از اواخر سال ۲۰۲۲ تاکنون، کسب‌وکارها به سمت بهینه‌سازی، افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها حرکت کرده‌اند.

این اقدامات شامل اخراج کارکنان، که بسیاری از آنها جوانانی بودند که تازه کار خود را آغاز کرده بودند، و همچنین اعمال محدودیت در استخدام آنها بود و همین باعث می‌شد کارشناسان منابع انسانی بررسی کنند که چرا نسل زد، کمتر از نسل‌های قبل در سازمان‌ها استخدام می‌شود و بیشتر محیط کار خود را عوض می‌کند؟

گفت‌وگو با خانم آسیه حاتمی، مدیرعامل ایران‌تلنت، نشان می‌دهد مسئله نسل زد به همین سادگی تعریف نمی‌شود.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Oct, 12:27


⭕️اقتصاد گلخانه
آیا کشت گلخانه ای آب و محیط‌زیست را نجات می‌دهد؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Oct, 10:30


⭕️لبه تیغ
رویکرد اصلاح سیاست‌های مالیاتی در میزگرد محمد وصال و علی چشمی

✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه

در همه اقتصادهای متعارف دنیا، دولت از طریق مالیات‌ستانی از مردم و بنگاه‌ها هزینه‌هایش را تامین می‌کند اما در برابر اخذ مالیات، پاسخگوست و برای هزینه‌کرد این درآمدها نیز محدودیت دارد. در کشور ما درآمدهای نفتی همواره جور مالیات را کشیده و باعث شده است که نظام مالیاتی دقیق، شفاف و فراگیر نباشد.

کاهش درآمدهای نفتی دولت به واسطه تحریم در سال‌های اخیر باعث تمرکز روی دریافت مالیات و تلاش برای اخذ مالیات بیشتر از کسب‌وکارها شده، در حالی که مالیات مبتنی بر درآمد است و در شرایط تنگنای اقتصادی، افزایش فشار مالیاتی بار مضاعفی بر دوش کسب‌وکارها و فعالان اقتصادی است.

علی چشمی و محمد وصال، دو اقتصاددان و استاد دانشگاه، در این میزگرد با بررسی شرایط کنونی اقتصاد کشور و سیاست‌های مالیاتی، راه‌های پیش‌روی دولت چهاردهم برای اصلاح جهت‌گیری و سیاست‌های مالیاتی را ارزیابی می‌کنند.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Oct, 07:20


خانه از پای‌بست ویران است

مریم شکرانی طی گفت‌وگویی با غلامرضا سلامی، کارشناس مسکن، دلایل اشتباه بودن مداخله دولت در بازار مسکن را بررسی کرده است.
چکیده گفت‌وگو:

🔹دولت برای دخالت در بازار مسکن بهانه‌های خاص خود را دارد؛ بهانه‌هایی مانند اینکه زمین کالای قابل تولید نیست و شباهتی به دیگر بازارها ندارد.

🔹 در نتیجه نیاز است که دولت دخالت‌های به‌خصوصی در بازار زمین و مسکن داشته باشد.

🔹برخی بهانه‌های دیگر این است که بازار مسکن از معدود حوزه‌هایی است که حتی در همه کشورهای توسعه‌یافته، دولت‌ها به شکل‌های گسترده و متنوع از قبیل یارانه وام‌های رهنی، معافیت‌های مالیاتی وسیع، بیمه بازار وام‌های رهنی، تثبیت اجاره، قرعه‌کشی منازل ارزان برای اقشار کم‌درآمد، اجبار سازندگان تجاری برای فروش برخی واحدها به قیمت پایین و... در آن مداخله می‌کنند.

🔹در واقع پایه این استدلال‌ها این است که مسکن کالای خصوصی صرف نیست و با سایر کالاها فرق می‌کند.

🔹برخی معتقدند حق سرپناه مناسب، جزو حقوق پایه انسان‌هاست و این حق به خاطر ساختار ویژه اقتصاد شهری در دنیای مدرن از عده قابل توجهی از شهروندان دریغ می‌شود.

🔹 بنابرین کاملاً بجاست که از دولت‌ها انتظار داشته باشیم برای برقراری این حق مداخله کنند با این حال این نگاه مخالفان جدی و سرسختی دارد.

🔹دخالت‌های دولت در بخش مسکن ایران، به فقیرتر شدن توده مردم در این  بازار منجر شده است.

🔹او می‌گوید علم اقتصاد پاسخ روشنی به چالش‌ها درباره نقش دولت در بازار مسکن دارد اما دولت‌ها به روش‌های علمی علاقه‌ای نشان نمی‌دهند.

🔹سیاست‌گذاری به معنی اعمال حاکمیت است و اعمال حاکمیت، امنیت مردم را تامین می‌کند و جلوی تجاوز به حقوق مردم را می‌گیرد. بیش از این، دخالت محسوب می‌شود.

🔹دانش اقتصاد حکم می‌کند که دولت در بازار مسکن تصدی‌گری نکند یا در بازار مسکن قیمت‌گذاری نکند و... وقتی دولت‌ها غیرعلمی رفتار کنند نگاه حمایتی می‌تواند به مداخله‌گری منجر شود.

🔹در دولت سیزدهم سطح دخالت‌های دولت در بازار مسکن به درجه‌ای رسید که دولت در پیش‌خرید مسکن و تنظیم قولنامه و روابط میان بنگاه‌دار و مشتری مداخله می‌کرد و اعتبار بنگاه‌های املاکی را از بین برد و خود وظایف آنها را انجام می‌داد.

🔹همچنین شاهد بودیم که دولت در ساخت مسکن دخالت می‌کند و با پروژه‌هایی مثل نهضت ملی مسکن مدعی می‌شود که تمام نیاز سالانه مسکن را به تنهایی برطرف می‌کند و سالانه یک میلیون مسکن می‌سازد و به بازار عرضه می‌کند. 

🔹در این شرایط دیگر انگیزه و رغبتی برای بخش خصوصی باقی نمی‌ماند تا در این بازار سرمایه‌گذاری کند و می‌بینیم با وجود آنکه سود ۲۰۰ تا ۳۰۰درصدی برای بازار مسکن قائل می‌شوند اما سرمایه‌گذاران میل و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در ساخت‌وساز ندارند.

🔹مصداق این مدعا کاهش صدور پروانه‌های ساخت‌وساز است که این روزها ریزش قابل توجهی را تجربه می‌کند.

🔹طبیعی است که با کاهش ساخت‌وساز، عرضه مسکن کم می‌شود و با کاهش عرضه کمبود عرضه رخ داده و کاهش عرضه نسبت به تقاضا سبب می‌شود که قیمت مسکن روند صعودی بگیرد.

🔹در نتیجه همان قشری متضرر می‌شود که دولت مدعی حمایت از آنهاست و در واقع دولت با عملکرد خود نه‌تنها از توده مردم حمایت نکرده، که باعث ضرر و زیان بیشتر آنها شده است.

🔹وقتی تورم بالا در کشور مزمن شده و دهه‌هاست نرخ تورم دورقمی است، بدیهی است که بازار مسکن هم از این تورم متاثر می‌شود و با عقب افتادن نرخ دستمزد از تورم، قدرت خرید در این بازار کم و کمتر می‌شود.

🔹بنابراین اینکه تصور شود بخش مسکن جدا از کلیت اقتصاد کشور است و برای آن راه‌حل‌های جزیره‌ای قائل شوند امکان‌پذیر نیست.

🔹در واقع نمی‌شود قیمت ماست و پیراهن و میلگرد صعودی باشد و نرخ مسکن نزولی شود یا تمام کالاها گران شوند اما قیمت مسکن ثابت بماند و تغییر نکند.

🔹چالش دیگری که در بازار مسکن وجود دارد نبود آمایش سرزمین است. در ایران ‌زمین کافی برای سکونت جمعیت وجود دارد اما مسئله اصلی نبود کار و شغل است.

🔹مردم باید توان انباشت سرمایه را داشته باشند و اگر اقتصاد با شوک‌های مخرب مواجه نشود و تورم دوباره افزایش پیدا نکند، مردم احتمالا در میان‌مدت می‌توانند اقدام به تهیه مسکن کنند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۴

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

هفته‌نامه تجارت‌فردا

19 Oct, 07:15


⭕️سمت‌وسوی بودجه 1404

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Oct, 16:35


📹 نوسازی رابطه با خانه و جهان / حرف تازه نیلی برای اصلاح اقتصادی

▫️چه جنس و مقیاسی از اصلاحات اقتصادی در ایران نیاز است و پیش‌نیازهای اجرای این اصلاحات چیست؟ آیا اصلاحات جزئی اقتصادی می‌تواند کارا باشد یا نیاز به اصلاحات ساختاری وجود دارد؟

▫️آیا فهم دولتمردان و کارشناسان از مسائل ضروری و فوریت‌دار در کشور یکی است؟ آیا تحلیلی که از وضعیت موجود کشور وجود دارد، برای همه دست‌اندرکاران یکسان است؟ پیشنهاد مسعود نیلی در این زمینه، تهیه گزارشی از شرایط کشور است تا با کمک آن وضعیت موجود مدیریت شود و سپس، با فراهم رسیدن پنجره‌ فرصتی برای عبور از این شرایط، برنامه گذار آماده شود.

▫️این مباحث در سلسله نشست هم‌اندیشی اقتصاد ایران که به همت گروه رسانه‌ای «دنیای اقتصاد» برگزار می‌شود، مطرح شده است.

▫️خلاصه نشست را می‌توانید فردا در روزنامه دنیای اقتصاد بخوانید، متن کامل مباحث مطرح شده در نسخه بعدی هفته‌نامه تجارت فردا در دسترس خواهد بود و نسخه تصویری هم فرداشب در اکو ایران منتشر می‌شود.

📺 @ecoiran_webtv

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Oct, 08:24


چرا اقتصاددانان ترمیم گسل‌های اجتماعی را اولویت می‌دانند؟

✍️ رضا طهماسبی/دبیر تحریریه تجارت‌فردا

داستان «ناترازی‌های اقتصاد ایران» در نخستین نشست «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» توسط دکتر مسعود نیلی روایت شد. دومین نشست نیز به «اقتصاد سیاسی ناترازی‌ها» اختصاص یافت و طی آن ریشه‌های ناترازی‌ها و عوامل موثر بر نظم و هماهنگی، جامعیت و استمرار و فزاینده بودن آنها تشریح شد. سومین نشست نیز با محوریت «اصلاحات اقتصادی پایدار» برگزار شد.

مسعود نیلی در سومین نشست با اشاره به این‌که «اگر ده‌ها مسئله‌ای را که اقتصاد و به‌طور کلی نظام حکمرانی کشور با آن مواجه است، از نظر درجه اهمیت غربال کنیم، سه دسته مسئله شامل «ناترازی‌ها»، «روابط خارجی» و «چالش‌ها و شکاف‌های اجتماعی» در بالاترین جایگاه قرار می‌گیرند» گفت:« در میان این سه مسئله نیز ناترازی‌ها اعم از مالی و انرژی و زیست‌محیطی، حیاتی‌ترین مسئله محسوب می‌شود. با این حال به‌رغم مهم‌ترین بودن، ناترازی‌ها فوری‌ترین مسئله برای حل‌وفصل نیست و آنچه از نظر فوریت در درجه اول اهمیت قرار می‌گیرد، شکاف‌های اجتماعی است.»

عضو شورای سیاست‌گذاری هفته‌نامه تجارت‌فرد پیش از این در دو نشست قبلی به تفصیل در مورد سازوکارهای اقتصادی که ناترازی‌ها را به‌وجود می‌آورد، سخن گفته بود و در سومین جلسه، به توصیف شرایطی پرداخت که پیش‌‌نیاز اصلاحات اقتصادی در شرایط خاص کنونی به شمار می‌روند.

به عقیده دکتر نیلی «فارغ از اینکه امروز به سمت اصلاحات راهبردی در حرکتیم یا از آن دور می‌شویم، اگر قرار باشد این اصلاحات صورت گیرد، باید به مسائل اجتماعی به عنوان بُعد مسلط توجه شود. از طرفی باید فضای بین‌الملل را هم در نظر داشت. با این حال احتمال زیادی می‌دهیم که این شرایط فراهم نخواهد شد. از طرفی در شرایطی قرار داریم که اگر اصلاحات اقتصادی انجام ندهیم، موجودیت سرزمینی و پایداری اجتماعی‌مان از بین می‌رود. اگر بخواهیم اصلاحات اقتصادی انجام دهیم هم با چالش‌های عجیب و پیچیده‌ای روبه‌رو هستیم. درواقع به نوعی از لحاظ اصلاحات اقتصادی در حالت کیش ‌و مات قرار گرفته‌ایم؛ نه راه پیش داریم و نه راه پس. حالا باید دید که می‌خواهیم در همین وضعیت بمانیم یا راهی وجود دارد که بتوان از این وضعیت خارج شد.»
مشروح این نشست در شماره 565 هفته‌نامه تجارت‌فردا منتشر می‌شود. روزنامه دنیای‌اقتصاد گزارشی از این نشست را ارائه می‌دهد و صدا و فیلم این نشست نیز در اکو ایران در دسترس قرار می‌گیرد.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Oct, 08:24


نظام حکمرانی چه راه‌حلی برای ترمیم گسل‌های عمیق اجتماعی دارد؟

«ناترازی‌های اقتصادی و زیست محیطی»، «بحران در روابط خارجی» و «شکاف‌های اجتماعی» سه رأس مثلث بحران‌آفرین امروز ایران به شمار می‌روند.

اقتصاددانان می‌گویند اگرچه حل‌و‌فصل ناترازی‌ها، حیاتی‌ترین مسئله محسوب می‌شود اما فوری‌ترین اقدام، ترمیم شکاف‌های اجتماعی است.
چرا اقتصاددانان ترمیم گسل‌های اجتماعی را اولویت می‌دانند؟

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

18 Oct, 07:28


🎥 جنگ و صلح / روایت عباس آخوندی از مارپیچ منازعات منطقه

▫️«کشور ما در مارپیچ تنازعاتی قرار گرفته و امکان ورود سریع ما به جنگ وجود دارد. ما باید از تجارب خود در جنگ تحمیلی استفاده کنیم تا از آن اجتناب کرده و به سمت صلح پایدار حرکت کنیم» این سخنان عباس آخوندی وزیر پیشین راه و شهرسازی در جلسه جامعه اسلامی دندانپزشکی است.

▫️آخوندی معتقد است که در کشور ما به غلط تبلیغ می‌شود حرکت به سمت صلح به معنای ترس از جنگ است در حالی که شجاعتی که ایجاد صلح می‌طلبد به مراتب بیش از شهامت جنگ است.

▫️او در ادامه درباره ملزومات بازدارندگی مثل قدرت نظامی، انسجام داخلی و رابطه حسنه با کشورهای همسایه با توجه به تجربیات گذشته صحبت می‌کند.

📺 @ecoiran_webtv

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Oct, 11:46


⭕️بازی اراده‌ها
چرا تنش فزاینده می‌تواند به زیان یک طرف باشد؟

✍️نوید رئیسی / مشاور علمی نشریه

🔸تنش‌های پینگ‌پنگی میان ایران و اسرائیل تا سطح غیرقابل باوری افزایش یافته و آینده منطقه را با ابهام بسیار مواجه کرده است. این تنش‌ها با تحقیر اسرائیل در عملیات 7 اکتبر 2023 آغاز شد. تحقیری که اسرائیل به آن با حمله به کنسولگری ایران در دمشق واکنش نشان داد. گرچه پاسخ موشکی ایران در عملیات وعده صادق1 موفق شد تا برای دوره‌ای کوتاه، آرامش را به همراه آورد با این حال، تظاهرات ساکنان سرزمین‌های اشغالی در اعتراض به وضعیت گروگان‌ها در سپتامبر 2024، انگیزه‌های سیاسی در اسرائیل را در جهت تغییر وضعیت تحریک کرد. ترور اسماعیل هنیه در تهران و پس از آن، حملات مکرر اسرائیل به حزب‌الله لبنان و در نهایت، ترور سیدحسن نصرالله، رهبر این گروه، را می‌توان به عنوان تلاش‌هایی در همین راستا ارزیابی کرد که خود، به‌طور متقابل، با واکنش ایران در عملیات موشکی وعده صادق2 پاسخ داده شد.

🔸همه از خود می‌پرسند که این تنش‌ها تا کجا ادامه می‌یابد؟ آیا ممکن است این تنش‌ها با خارج شد از کنترل به تقابلی فراگیر بدل شود؟ تصور تقابل فراگیر بین قدرت‌های بزرگ ترسناک است. هر دو سمت تقابل از این موضوع آگاهی دارند که جنگ فراگیر با ویرانی گسترده همراه است، اما خویشتنداری یک‌جانبه نیز بهایی هنگفت از نظر واگذاری موقعیت مسلط به دشمن دارد. موقعیت‌های این‌چنینی به‌وضوح، موقعیت‌های پیچیده‌ای هستند که تعیین تاکتیک‌های برنده و بازنده در آنها بسیار دشوار است. برای درک این موقعیت‌ها، نیازمند چهارچوب‌های مفهومی هستیم که بتوانند پیش از همه توضیح دهند که چرا چنین در دام گزینه‌های محدود گرفتار می‌شویم.

🔸از منظر نظری، مدل‌های بازی همان ابزارهای قدرتمندی هستند که می‌توانند برای تجزیه‌و‌تحلیل موقعیت‌هایی که در آنها تصمیم‌های استراتژیک یک فرد یا کشور به اعتبار، انگیزه‌ها و تصمیم‌های پیش‌بینی‌شده سایرین بستگی دارد، راهگشا باشند. در واقع، این جایی است که نظریه‌های اقتصادی، بینش‌های ارزشمندی را برای ارزیابی مشکلات دنیای مدرن فراتر از اقتصاد ارائه می‌دهد. در این میان، بررسی مجدد تصمیمات سرنوشت‌ساز منجر به جنگ جهانی اول، به دلیل نقش محوری مفهوم جنگ‌های پیشگیرانه، می‌تواند نقطه مناسبی برای شروع تحلیل باشد.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Oct, 09:36


⭕️آخرین آمارها درباره اقتصاد ایران

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Oct, 07:20


⭕️معلم بیل گیتس
چرا نام مایکل اسپنس در تاریخ علم اقتصاد ماندگار شد؟

✍️آزاده چیذری / نویسنده نشریه

اندرو مایکل اسپنس، اقتصاددان کانادایی-آمریکایی و برنده جایزه یادبود نوبل در سال 2001 در علوم اقتصادی است؛ او همراه با جرج آکرلوف و جوزف ئی. استیگلیتز، این جایزه را برای کارشان در زمینه پویایی جریان اطلاعات و توسعه بازار دریافت کرده‌اند. اسپنس احتمالاً بیشتر به خاطر مدل «سیگنالینگ بازار کار»ش مشهور است، که اساساً حجم عظیمی از ادبیات در این شاخه از «نظریه قرارداد» را بنا کرد.

در این مدل، کارکنان با به دست آوردن درجه خاصی از تحصیلات که برای آنها هزینه‌بر است، مهارت‌های خود را به کارفرمایان نشان می‌دهند. کارفرمایان به کارکنان تحصیل‌کرده‌تر دستمزد بیشتری پرداخت خواهند کرد، زیرا می‌دانند نسبت کارمندان با توانایی‌های بالا در میان افراد تحصیل‌کرده بیشتر است، چراکه تحصیلات برای آنها هزینه کمتری نسبت به کارمندان با توانایی‌های پایین دارد. برای اینکه الگو کار کند، حتی لازم نیست که آموزش ارزش ذاتی داشته باشد، اگر بتواند اطلاعات فرستنده (کارمند) را به گیرنده (کارفرما) منتقل کند.

📌متن کامل

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

هفته‌نامه تجارت‌فردا

16 Oct, 06:33


چرا جوانان از کسب‌وکار خوششان نمی‌آید؟
نسل شادی‌جو

مریم رحیمی با ارجاع به پژوهش‌های اخیر درباره اولویت‌های نسل زی، دلایل رویگردانی آنها از کسب و کار و تمایل‌شان به شادی و خوشباشی را تحلیل کرده است.
چکیده مقاله:

🔹اخیراً نتایج دو مطالعه درباره نسل زی منتشر شده است که ممکن است با تصورات رایج ما درباره این نسل تفاوت داشته باشد.

🔹بر اساس نظرسنجی موسسه گالوپ، جوانان نسبت به آینده خوش‌بین‌اند اما احساس می‌کنند برای آن، به قدر کافی آمادگی ندارند. سلامتی روان برایشان به موضوعی چالش‌برانگیز تبدیل شده و نمی‌توانند به راحتی و با اطمینان برای زندگی خود هدف تعیین کرده یا اهدافشان را دنبال کنند.

🔹علاقه چندانی به مشارکت در تکالیف تحصیلی یا وظایف شغلی خود ندارند. و از همه مهم‌تر، اولویت‌هایشان شباهتی به نسل‌های گذشته ندارد؛ آنها خوشبختی و شادمانی را به هر چیز دیگری ترجیح می‌دهند.

🔹در نهایت اینکه نسل جوان آخرین اولویت خود را کسب‌وکار اعلام کرده است.

🔹اما مطالعه دوم نشان می‌دهد که نسل زد با مدیران کسب‌وکارها سر ناسازگاری دارند و اغلب، چند ماه پس از استخدام اخراج می‌شوند.

🔹بر اساس گزارشی که فورچون منتشر کرده، از هر ۱۰ کارفرما شش نفر می‌گویند که بخشی از کارکنان نسل زی را که اوایل همین امسال از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده و جذب بازار کار شده بودند، اخراج کرده‌اند.

🔹بیشترین نارضایتی کارفرمایان از جوانان این نسل به خاطر بی‌انگیزگی و عدم ابتکار عمل آنهاست. در میان دلایل اصلی اخراج فارغ‌التحصیلان نسل جوان، به حرفه‌ای نبودن، بی‌نظمی و ضعف در مهارت‌های ارتباطی، پایبند نبودن نسبت به حضور به‌موقع در محل کار و جلسات، نپوشیدن لباس‌های مناسب محیط کار و استفاده از ادبیات نامناسب در محل کار اشاره شده است.

🔹البته این گزارش‌ها خارج از ایران تهیه شده‌اند و احتمال اینکه درباره ایران مصداق نداشته باشند زیاد است، به همین دلیل در این پرونده با چند مدیرعامل بخش خصوصی گفت‌وگو کرده‌ایم تا بدانیم آیا نسل زد واقعاً از کسب‌وکار خوششان نمی‌آید؟

🔹نسل زد دوست دارد به نوعی مانند «پیتر پن» که در کودکی تماشا کرده، زندگی کند. یعنی مثل پیتر پن که هیچ وقت بزرگ نشد، بزرگ نشود. گروه فزاینده‌ای از نسل زد وجود دارند که از بزرگ شدن و پذیرش مراحل مهم زندگی بزرگسالی، مانند دریافت مدرک تحصیلی یا پیوستن به بازار کار، سر باز می‌زنند.

🔹در عوض، آنها تصمیم گرفته‌اند عاطل بمانند. یعنی نه تحصیل کنند و نه استخدام شوند.

🔹همین روند باعث ایجاد پدیده بی‌سابقه‌ای از بیکاری جوانان در سراسر جهان شده است.

🔹به گزارش سازمان بین‌المللی کار، حدود یک‌پنجم افراد بین ۱۵ تا ۲۴ سال در سطح جهانی در سال ۲۰۲۳ به کسب‌وکار بی‌علاقه بوده‌اند.

🔹بیشترین نارضایتی کارفرمایان از جوانان نسل زد ناشی از بی‌انگیزگی و عدم ابتکار عمل در آنهاست.

🔹حدود ۵۰ درصد از مدیران حاضر نظرسنجی این مورد را دلیل اصلی پایان همکاری‌شان با نسل‌زدی‌ها می‌دانند. به گفته آنها کارکنان این نسل اغلب بی‌انگیزه هستند و به جای ابتکار عمل، باید مرتب به آنها گفته شود که چه کاری انجام دهند.

🔹متخصصان منابع انسانی معتقدند مقصر تنها نیروی جوان نیست، بلکه سیستم آموزشی که فارغ‌التحصیلان را برای کار آماده نمی‌کند هم مقصر است. همچنین کارفرماها هم قابلیت گفت‌وگو با این نسل را ندارند و به جای اینکه فرهنگ سازمانی و کار را به کارکنان جدید آموزش دهند، صرفاً به دلیل آماده نبودن، آنها را اخراج می‌کنند.

🔹شرکت‌ها با نپذیرفتن مسئولیت آموزش کارکنان و امید به اینکه مدرک دانشگاهی بتواند جایگزین همه چیز شود، نه‌تنها به کارکنانشان، بلکه به کسب‌وکار خودشان هم آسیب می‌زنند. این رویکرد هرگز موفق نبوده و در سیستم فعلی هرگز جواب نخواهد داد.

🔹یافته‌های پژوهشگران نشان می‌دهد نگرانی‌های اقتصادی، اصلی‌ترین دلیل مردد بودن و بی‌انگیزگی در نسل زد است.

🔹 بسیاری از افراد نسل زد شاهد بی‌ثباتی اقتصادی، از جمله تاثیر بحران مالی ۲۰۰۸ و همه‌گیری کووید ۱۹ بوده‌اند.

🔹در میان اعضای این نسل، آگاهی فزاینده‌ای در مورد مسائل مربوط به سلامت روان وجود دارد. بنابراین فرایند راه‌اندازی و اداره یک کسب‌وکار می‌تواند از نگاه آنها دلهره‌آور و پرتنش باشد.

🔹افراد مسن‌تر اغلب شکایت می‌کنند که نسل جوان فاقد اخلاق کاری قوی است. احتمالاً این افراد، فراموش کرده باشند که وقتی خودشان جوان بودند، چقدر تنبل یا بی‌انگیزه بودند.

🔹برخلاف نسل پیشین که استرس کاری به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره‌ آنها تبدیل شده، نسل زی رفاه ذهنی و آرامش فکری خود را به پیمودن مسیر کارآفرینی ترجیح می‌دهند.

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۴

هفته‌نامه تجارت‌فردا

15 Oct, 14:25


⭕️نوآوری و سلامت
استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های نوآور حوزه تحقیق و توسعه صنعت دارو

#تجارت_فردا
@tejaratefarda