ፍልስፍና - Sophia

Interviewer : " What is Philosophy ? "

Lord Bertrand Russell :

" Well that is a very controversial question. I think no two Philosophers will give you the same answer. My own view would be that Philosophy consists of speculations about matters where exact knowledge is not yet possible. ''

(An Interview with B. Russell)

እውነታ(Reality) እና ምናብ(Fantasy) በአሁናዊ ሕላዌያችን በጨረፍታ ሲታይ ...

በጥንት ግሪክ ፍልስፍና ገናና በሆነው ፕሌቶ ዲበ አካላዊ(Metaphysics) ትንተና መሠረት The world of Being and The World of Becoming የሚለው አለው ። በዚህ አሁናዊ ዓለም ላይ የምናያቸው ማንኛቸውም ምንነቶች(World of Becoming) በላይኛው ዓለም(World of Being(Forms)) እውነተኛ ማንነት አላቸው ። በመሆኑም በዚህ ምድር ያለው ማንነታቸው ምናባዊ እንጂ እውነተኛ አይደለም ። እውነተኛው ማንነታዊ እውነታቸው በላይኛው ዓለም እውነታ ውስጥ ያለ ነው ።

በዘመናዊው ፍልስፍና ውስጥ በ18ኛው መ.ክ.ዘ የተነሣው እና በፍልስፍናው ልዩ የሆነ ታላቅ አንቱታን ያተረፈው ጀርመናዊው ፈላስፋ ኢማኑኤል ካንት በነገረ እውቀት(Epistemology) ትንተናው ውስጥ የፕሌቶን ሀሳብ ትይዩ በሆነ መልኩ ያስቀምጣል ። ይኸውም በውጪ ያለው በራሱ የሆነው(Neumena - Things in themselves) አለ ። እኛ በአእምሯችን ውስጥ ስለውጪው ነገር የሚፈጠርልን ደግሞ(Phenomena - Things as They Appear to us.) አለ። የመጀመሪያው የፕሌቶን World of Forms ይመስላል ፤ ምክንያቱም እውነታ ለፕሌቶ በላይኛው ያለው ዓለም እንደሆነ  እና ነገሮች እውነተኛው ማንነታቸው እና ምንነታቸው በዛ እንዳለ ሁሉ ለካንት ደግሞ ነገሮች በራሳቸው ያላቸው ምንነት እና ማንነት(Neumena) እንዲሁ እውነታነታቸው ስለሆነ ነው ። የፕሌቶ The World of Becoming ደግሞ የእውነታው ዓለም ነጸብራቅ እንጂ ራሱ እውነታው እንዳልሆነ ሁሉ የካንት Phenomena ነገሮች በራሳቸው እንደሆኑት እንደእውነታነታቸው ሳይሆን የእነርሱ ነጸብራቅን የሚወክል በመሆኑ በዚህ የሁለቱ ፈላስፎችን ትይዩዋዊ ዲበ አካላዊ ብሎም ነገረ እውቀታዊ አረዳድ መገንዘብ እንችላለን ።

የዚህ ጽሑፍ መሠረታዊ ዓላማ የፕሌቶን እና የኢማኑኤል ካንትን ፍልስፍና በንጽጽር ማሳየት ሳይሆን የእነርሱ ፍልስፍና በዘመናችን በሕይወታችን የተገለጠበትን መንገድ በጥቂቱ መጠቆም ብቻ ነው ። 

ከላይ ያመጣነውን የሁለቱን ፈላስፎች ሀሳብ እስኪ በምንኖረው ሕይወት(ሕልውናችን) ውስጥ እንመልከተው - በፕሌቶ World of Becoming (በካንት Phenomena ዓለም) ውስጥ ነው?  ወይስ በፕሌቶ The world of Beings (በኢማኑኤል ካንት Neumena ላይ ነው) ሕልውናችን ያለው ? ...

በእኔ መረዳት ሕልውናችን ያለው ምናባዊ በሆነው ምንነት እና ማንነት ላይ ነው ። የምንኖረው እውነታን(Reality) በሚሳተፍ(Experience) ሕልውናዊ አኗኗር ሳይሆን ምናባዊ(Fantasy) በሞላበት ፣ እውነታ ግን በሚመሥል ስሑት ሕልውና ውስጥ ነው ።

ምናባዊው ሕልውና ላስተዋለው በጠባዩ ምቾትን የሚሰጥ ፣ ስቃይ እና ሕመምን የሚቀንስ ፣ ደስታን ያለማቋረጥ ማጣጣምን የሚያበረታታ አነዋወር ነው ። ይህንንም በተለይ በዚህ ዘመን ማኅበራዊ ሚዲያን መጠቀማችን ውስጥ በሚገባ የምንታዘበው ነገር ነው ። ይኸውም ማኅበራዊ ሚዲያ በመጠቀማችን በማያቋርጥ የደስታ ጫፍ ላይ መድረስን ራሳችንን በማስለመድ በእውኑ ዓለም የሌለ ምናባዊ ቅዠታዊ ሕይወትን(ሕልውናን) ተለማምደናል ። በዚህም ለእውኑ ዓለም ስልቹ ፣ ሐሞተ ፈሰስ ፣ ደካማ ፣ በቀላሉ የሚበገር ፣ ትእግስት የጎደለው ፣ በጥቂት መከራ ተስፋ ቆርጦ ራሱን እስከማጥፋት የሚደርስ ፣ ለውሳኔ የሚቸገር ኑባሬን ገንብተናል ። ከራሳችን ወጥተን ወደ እውናዊው ዓለም ከመሄድና እውነታን ከመሳተፍ ፣ እውነታን በእውነታነቷ ከማግኘት ይልቅ እውነታን በምትመስል በውስጣችን በምንፈጥራት ምናብ እውነታን እናጣለን ።

እውነታ በአንጻሩ ተግባራዊ መውደቅ መነሳትን ፣ ተስፋ አለመቁረጥን ፣ አለመበገርን ፣ ስቃይ እና መከራን ለተሻለ ነገር ሲባል መቀበልን የሚያመጣ እውነታዊ ሕልውናን የሚያጎናጽፍ ኑባሬ ነው ። ሕይወት(ሕልውና) በማኅበራዊ ሚዲያ እንደምናየው አይደለም ። በዚያ እንደምናየው የማይጨበጥ ፣ የማይዳሰስ ፣ ሀሳባዊ ሳይሆን በተግባር ዕለት ዕለት የሚሳተፉት ፣ የሚጀምሩት ፣ የሚሄዱበትና የሚደርሱበት አጠቃላይ የሰው ልጅ ጉዞ ነው ። ይህን እውነታዊ ሕልውና ታዲያ መቼ ነው መኖር የምንጀምረው ? ...

ሰዎች ወደምናባዊ ሕልውና የሚወስዳቸውን መንገድ ለይተው አውቀው በተቆጣጠሩበት በመጨረሻም በቆረጡበት መጠን ከእውነታ ጋር መገናኘት መሳተፍ ብሎም መኖር ይጀመራሉ ። ለምናብ በሞቱበት መጠን ለእውነታ ሕያው ይሆናሉ ።

በአጠቃላይ ምናባዊ ሕልውና በተለያዩ ምክንያቶች(ማኅበራዊ ሚዲያ በእኔ መረዳት ዋናው ምክንያት ነው።) እውነታዊ ሕልውና ባላቸው ሰዎች ላይ የሚፈጠር ኑባሬ ቢሆንም ሰዎች በራሳቸው እውነታ እንደመሆናቸው እውነታዊ ሕልውና ብቻ የሚያስፈልጋቸው እንዲሁም የሚጠቅማቸው ነው ። ይህን እውናዊ ሕልውና በኖሩበት መጠን ደግሞ ምናባዊው ኑባሬ የሚቆጣጠሩት ገፋ ካለም የሚቆርጡት የሚተዉት ነው ። ከምናብ ወደእውነታ እንምጣ !

" Dasien is Care "

  (Martin Heidegger)

" The depressive-narcissistic subject has no capacity for conclusion. Yet without a conclusion, everything dissolves and becomes a blur. It is not by chance that indecision, or inconclusiveness (Unentschlossenheit)—the inability to arrive at a decision or finish anything (die Unfähigkeit zum Ent-Schluss)—constitutes a symptom of depression. Depression characterizes our age; thanks to excessive openness and unlimitedness, the capacity to close and conclude has disappeared. "

(Byung Chul Han, The Agony of Eros ; as quoted from The Article " The Narcissification of the Self " By Treydon Lunot)