👩🏫Esse mavzusi: Bizni kemiruvchi illatlar
Bizni kemiruvchi illatlar deganda turli xil kasalliklarni tushunishimiz mumkin. Ammo bunday kasalliklardan ham yomonroq: korrupsiya, sudxo'rlik, to'y va aza kabi hozirgi kunda keng jamoatchilik orasida ildiz otishga ulgurgan, xuddi cho'kayotgan kema kabi bizni tubsizlikka g'arq qilayotgan illatlar ham talaygina. Xo'sh, bu illatlatlar o'zini qay holatlarda namoyish qilmoqda, bularni batamom bartaraf etish mumkinmi?
Mening fikrimcha, bunday illatlarni butunlay yo'q qilib yuborish mushkuldek go'yo. Masalan, to'y va azalarni olaylik. Bejizga "To'y xarjida yuzta boy yapon, Bir kambag'al o'zbekcha yo'qdir" deyilmagan. O'zbeklar yangidan-yangi odatlarni, oldi-berdilarni o'ylab topib, bu urflar qayerdan kelib chiqdi deb yana o'zi noliydi.Bugungi kundagi to'y-hashamlarda nechog'lik isrofgarchilikka ruju qo'yib, hashamatli, dabdabali to'y qilaman deb qarzga botib, o'zimizga moddiy tomondan ziyon qilayotganimiz noto'g'ri deb o'ylayman. Ammo pandemiya davrida o'ttiz kishilik to'ylar ham o'tdi, hech kim hech narsa demadi, lekin pandemiya tugashi bilanoq hamma narsa o'z joy-joyiga tushdi, Nima keragi bor ortiqcha sarf-xarajat va dabdabani. Bundan kimga foyda-yu kimga kimga zarar?
Azalarni-ku qo'yavering, insonlar yaqin kishisi vafot etgandan keyin bir necha kunlab ishlardan qolib, uchi, yettisi, yigirma, qirq, ellik ikkisi va hatto yilligi-yu ikkita hayitini ham o'tkazishadi, Azada ham butun mahalla-ko'yga osh berib, qarzga botib bo'lsa ham har hayitda qo'y so'yishadi. Qarilar esa oltmish yoshga kirdimi bo'ldi, o'limligimga deb pul yig'ib, sandiqqa narsa tashlashni boshlashadi. Yaqinlari vafot etgandan keyin yillab qora kiyib, aza saqlab to'y-u hasham bayramlarga ham borishmaydi. To'g'ri, bu urf-odatlarimiz yaxshi, ammo to'yni ham, azani ham kamxarj qilib o'tkazilsa, "Nur ustiga a'lo nurdir".
Bugungi kunga kelib, xalq ichida
"boshqacha, o'zgacha" illatlar ham ko'payib bormoqda. Masalan, bir-birini laqab bilan chaqirish, internetdan noto'g'ri foydalanib, kun bo'yi vaqtini keraksiz o'yinlarga sovurish, oddiy bir ish yoki maktab, bog'chaga joylashtirish uchun korrupsiya talab qilish, qiynalib turgan insonga pul berib, uni ikki barobar qilib, ustiga foiz qo'yib, sudxo'rlik qilish vijdondanmi? Faqat o'zini o'ylab, jamiyatni qurt kabi kemirayotgan, katta-katta daraxtlarni biznes qilaman deb kesib, o'z manfaati yo'lida bino va inshootlar qurayotgan "ishbilarmon biznesmen"ning ishini to'g'ri deb o'ylaysizmi? Ular atrof-muhit, ekalogiyaga qanchalik zarar yetkazishayotganliklaridan zarracha bo'lsa ham pushaymon bo'lmayotganliklari achinarli holdir.
O'ylashimcha, biz bu illatlardan voz kecha olmas ekanmiz teshik qayiq kabi sekin-sekin cho'kib, tubsizlikka g'arq bo'lib boraveramiz
Xulosa qilib aytishim mumkinki, biz bunday illatlardan vos kecha olmas ekanmiz, hech qachon rivojlana ham olmaymiz. Sog'lom tafakkur va ezgu ishlargina haqiqiy baxt va muvaffaqiyatning kalitidir. Zero, "Tomchi toshni yemirganidek, illatlar ham insonni asta-sekin kemiradi".
Esse muallifi: Abdujabborova Sarvinoz
Reaksiya orqali qo'llab-quvvatlashni unutmang.
Manzil➡️ @Sobirovna_bilan.