دکتر مهدی گلشنی

🔺️علم فلسفه اخلاق دین

🎙مصاحبه با دکتر مهدی گلشنی، گروه فلسفه علم دانشگاه شریف- مهرماه 1403


https://www.aparat.com/v/aqn2998

#مهدی_گلشنی #فلسفه_علم

⭐ @prof_golshani 🌹

🔴 علم دینی این نیست که تجربه را کنار بگذاریم

▫️پرفسور #مهدی_گلشنی، فیزیکدان و نظریه‌پرداز در گفت‌و‌گو با «فرهیختگان»:
من احساس کردم چیزی که فلاسفه علم نیمه دوم قرن بیستم تأکید دارند که بر هر علمی یک‌سری اصول حاکم است، بر علم فعلی هم یک اصلی حاکم است؛ اصل پوزیتیویسم. پوزیتیویسم یعنی غیر خدا، چون هر چیز غیرحسی را نفی می‌کند. پوزیتیویسم وقتی وارد علم شود، یکی از نتایج طبیعی آن سکولاریزم است.
بعد سکولاریزم از طریق علم وارد سازمان زندگی جمعی هم می‌شود و در فرهنگ هم تأثیرگذار است.
این اصل از خود علم گرفته شده؛ چیز‌هایی که می‌بینیم و می‌شنویم و به حواس‌مان می‌آید، اعتبار دارد. و چیز‌های دیگر اعتبار ندارد؛ این را ما داریم وضع می‌کنیم.
علم دینی می‌گوید علم مبتنی بر چند چیز است؛ همان‌طور که قرآن تأکید کرده، اول از همه تجربه، بعد نظریه‌پردازی، بعد حاکم‌کردن یک سری اصول بر این نظریه‌ها. اینجاست که دین وارد کار می‌شود. در ضمن دین به الهام و وحی هم اشاره می‌کند. یک‌سری اصول را ما می‌توانیم از قرآن نتیجه‌گیری کنیم. بنابراین خیلی از اصول را از ادیان می‌توانیم بگیریم. معنی آن این نیست که تجربه را کنار بگذاریم یا قرآن دایره‌المعارف است.
علم دینی به معنای حاکم‌کردن اصول کلی است واگر یک اصلی با دین منافات دارد، آن را کنار می‌گذارد.

🔻علم باید تأثیرگذار باشد

نفوذ غرب نگذاشته این لایه عوض شود. اخیراً هم رهبری فرمودند حق وتو با مقاله نباشد. مجله‌ی نیچر گفته معیار‌هایی که ما برای مقاله به کار می‌بریم، اشتباه است! نه جای چاپ مقاله مهم است و نه تعداد ارجاعات، بلکه اثرگذاری مقاله مهم است. همین نیچر یک مقاله 2018 یا 2019 چاپ کرده که آنجا می‌گوید از نظر اثرگذاریِ علم در کشور در این ناحیه، پاکستان اول است و ایران خیلی عقب‌تر است. درواقع یک بروکراسی علمی داریم تا علمی که خاصیت و کارکرد داشته باشد و نتیجه‌بخش باشد. براساس فرمایش رهبری علم اگر بخواهد در کشور اثر بگذارد، باید دو کار بکند؛ نوآوری داشته باشد و نیاز‌های کشور را رفع کند. هیچ‌کدام از این دو کار نشد. 

🔻علم نمی‌تواند به همه‌ی سوالات جواب دهد

پیتر مداوار برنده نوبل در پزشکی هم می‌گوید جواب سوال‌هایی مثل «از کجا آمده‌ایم و به کجا می‌رویم و چه کار می‌کنیم» را از علم نمی‌توان گرفت؛یا باید از فلسفه گرفت یا دین، اما طراز اول‌های بعدی‌ها می‌گویند جواب این سؤال‌ها را فقط از دین می‌شود گرفت.

🔻علم اسلامی متفاوت از علم موجود نیست

اعتقاد به اینکه «فیزیک یا شیمی اسلامی به کل با شیمی یا فیزیک موجود در گزاره‌های تجربی متفاوت است» باطل و مخالف نص قرآن است. قرآن به ما می‌گوید در زمین سیر کنید، یعنی آزمایش کنید، بعد می‌گوید کار نظری کنید. 
علامه‌طباطبایی می‌فرمایند اگر چیزی در علم جدید کشف شد که خیلی به‌طور واضح با قرآن می‌خواند، این را قبول کنید و تطبیق دهید. اما دیگر نباید علم تجربی را کش بدهیم تا با آیه قرآن بخواند.

🔻دین، دیدگاه کل‌نگر دارد

علم دینی معتدل‌ترین راه برای حفظ حرمت، هم علم و هم تجربه و هم دین است.
دین، جهان‌بینی دینی را به شما می‌دهد. دوگانه‌نگری ندارید.
من دین را جامع‌تر از آن می‌بینم که صرفا برای معنادارکردن زندگی آمده باشد.
دینی‌بودن علم وابسته به عالم دینی نیست.
امیرالمؤمنین می‌فرمایند اگر یک مشرک حرفی را زد که درست بود، حرفش را قبول کنید.

🔻تاثیر دیدگاه علم دینی بر حکمرانی کشور و  علوم دیگر

باید به فرهنگ دینی نگاه کرده و شایسته‌سالاری را رعایت کنند و آدم‌های شایسته را سر جای خودش بگذارند. در دین ما صریحاً گفته شده اگر شغلی به شما می‌دهند که لیاقتش را ندارید، قبول نکنید. اگر بناست تغییر کنیم و خودکفا شده و روی پای خود بایستیم، باید حس هویت ملی و دینی تقویت شود و این هم از طریق احیای علوم انسانی در سطح مناسب ممکن است. از سطح دبیرستان تا دانشگاه باید این کار انجام شود. در غرب، الان دانشگاه‌های طراز اول مثل آکسفورد، مدرک مشترک فیزیک و فلسفه می‌دهد. علوم‌انسانی به مهندس بینش می‌دهد که چگونه در جامعه دانشش را به کار گیرد و باعث می‌شود فرد ببیند چه ابعادی را باید در نظر بگیرد.
یعنی آن عقل فنی جزئی‌نگر را به عقل کلی و غایت‌اندیش مجهز می‌کند.

💎متن کامل گفت‌وگو را در سایت فرهیختگان بخوانید.

@FarhikhteganOnline

⭐ @prof_golshani 🌹

باسمه تعالی
📚کتاب «آیا علم می تواند پرده از راز دین بردارد» که نوشته جیمز جونز و ترجمه دوست عزیزم دکتر صالح طباطبایی است کتاب بسیار ارزشمندی است که آخرین منازعات علم و دین را بررسی می کند.
مطالعه این کتاب را به تمامی کسانی که در زمینه علم و دین، علوم شناختی و دین، الحاد تکاملی، تبیین تکاملی از دین، فیزیکالیسم، فلسفه علم فعالیت می کنند توصیه می کنم.
این کتاب یک ارزیابی نقادانه جامعی از فیزیکالیسم ارائه کرده است که کاری به این پرباری در این زمینه ندیده ام. این کتاب چالش های بنیادینی به کارهای عامه پسند ملحدینی که سعی می کنند تبیینی تکاملی از دین ارائه کنند ارائه می کند.

✍دکتر حمیدرضا آیت اللهی

https://eitaa.com/HamidrezaAyatollahy/252

#معرفی_کتاب
#نقد_الحاد
⭐ @prof_golshani 🌹

◀️ نشست فرهنگی اساتید: تحولات اخیر در رابطه بین فیزیک و فلسفه

✔️ نشست فرهنگی اساتید با موضوع
"تحولات اخیر در رابطه بین فیزیک و فلسفه " و سخنران دکتر #مهدی_گلشنی، استاد ممتاز دانشگاه صنعتی شریف، در روز دوشنبه برگزار گردید. مخلص سخنرانی ایشان به شرح زیر می باشد.

متن کامل خبر:👇
https://B2n.ir/b72910

⭐ @prof_golshani 🌹

💠 نشست علمی "رابطه علم و دین"
همراه با آئین بزرگداشت شهید آیت الله دکتر مفتح (ره) و گرامیداشت روز وحدت حوزه و دانشگاه

🔸 با حضور پروفسور مهدی گلشنی
پدر فلسفه علم ایران و چهره ماندگار فیزیک

📆 زمان : روز چهارشنبه مورخه ۲۸ آذر ماه، ساعت ۸:۳۰ صبح
🏢 مکان : سالن همایش المهدی دانشگاه آزاد اسلامی مرند

تشریح مختصر و ریاضیاتی مقاله‌ی "مکانیزم پیشنهادی برای تعامل ذهن-مغز با استفاده از مکانیک کوانتومی بسط یافته بوهمین  «Bohmian Mechanics» در #دیدگاه_توحیدی_ابن_سینا"

نویسنده:
👤پروفسور #مهدی_گلشنی (دکترای فیزیک ذرات بنیادی از دانشگاه برکلی کالیفرنیا آمریکا، استاد تمام بازنشسته فیزیک دانشگاه صنعتی شریف تهران)

⭐ @prof_golshani 🌹

برای تشریح دقیق این مقاله، ابتدا به مفاهیم کلیدی و چارچوب‌های نظری به کار رفته می‌پردازیم و سپس به دنبال فرمول‌بندی ریاضی آن خواهیم بود.

1. مبانی مقاله:

این مقاله بر پایه ایده‌های زیر بنا شده است:
* مکانیک کوانتومی بوهم (Bohmian Mechanics):  این تفسیر از مکانیک کوانتومی که به "نظریه موج خلبان" نیز معروف است، علاوه بر تابع موج، ذرات حقیقی با مسیرهای مشخص را نیز در نظر می‌گیرد. این ذرات تحت تاثیر "پتانسیل کوانتومی" که از تابع موج مشتق می‌شود، حرکت می‌کنند.
* بسط مکانیک کوانتومی بوهم:  مقاله به دنبال بسط این نظریه برای شامل شدن ذهن و تعامل آن با مغز است.
* دیدگاه توحیدی ابن سینا:  در این دیدگاه، نفس یا روح، جوهری مجرد و مستقل از ماده است که با بدن فیزیکی در تعامل است.

2. فرمول بندی ریاضی مکانیک کوانتومی بوهم:

در مکانیک کوانتومی بوهم، وضعیت یک سیستم با تابع موج  ψ(x, t)  و موقعیت ذرات x(t)  مشخص می‌شود. تابع موج از معادله شرودینگر پیروی می‌کند:

iħ ∂ψ/∂t = -ħ²/2m ∇²ψ + Vψ
جایی که:
* و ħ ثابت پلانک تقسیم بر 2π
*و  m جرم ذره
* ∇² عملگر لاپلاسین
* و V پتانسیل کلاسیک

موقعیت ذرات با استفاده از "معادله هدایت"  به دست می‌آید:

dx/dt = (ħ/m) Im(∇ψ/ψ) = ∇S/m
جایی که:

*درواقع S فاز تابع موج (ψ = R exp(iS/ħ) )
*و ایضاً Im بخش موهومی

در این فرمول‌بندی، پتانسیل کوانتومی  Q  به صورت زیر تعریف می‌شود:

Q = -ħ²/2m (∇²R)/R

3. بسط مکانیک کوانتومی بوهم برای تعامل ذهن-مغز:

مقاله پیشنهاد می‌کند که ذهن به عنوان یک عامل موثر بر پتانسیل کوانتومی در نظر گرفته شود. به عبارت دیگر، ذهن می‌تواند بر مسیر ذرات در مغز از طریق تاثیرگذاری بر پتانسیل کوانتومی، تاثیر بگذارد.

این تاثیرگذاری را می‌توان به صورت یک ترم اضافی در پتانسیل کوانتومی  Q  در نظر گرفت:

Q' = Q + Q_mind

جایی که  Q_mind  نمایانگر تاثیر ذهن بر پتانسیل کوانتومی است.

معادله هدایت اصلاح شده به صورت زیر خواهد بود:

dx/dt = ∇(S + S_mind)/m

جایی که  S_mind  فازی است که از  Q_mind  مشتق می‌شود.

4. چالش‌ها و سوالات:

* ماهیت  Q_mind:  چگونه می‌توان Q_mind را به صورت دقیق فرمول‌بندی کرد؟ ماهیت و منشأ آن چیست؟
* اندازه‌گیری:  چگونه می‌توان تاثیر  Q_mind  را اندازه‌گیری و اثبات کرد؟
* سازگاری با دیدگاه ابن سینا: چگونه می‌توان این مدل را با دیدگاه فلسفی ابن سینا در مورد نفس و بدن تطبیق داد؟ آیا این مدل به معنای تقلیل نفس به یک عامل فیزیکی (هرچند با ماهیتی متفاوت) است؟

5. جمع‌بندی:
مقاله ایده جالبی را برای توضیح تعامل ذهن-مغز با استفاده از مکانیک کوانتومی بوم ارائه می‌دهد. با این حال، فرمول‌بندی دقیق ریاضی  Q_mind  و اثبات تجربی آن چالش‌های بزرگی به همراه دارد. همچنین، باید سازگاری این مدل با دیدگاه فلسفی ابن سینا به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.

توجه:
* این تشریح ما یک چارچوب کلی برای درک ریاضی مقاله ارائه می‌دهد. فرمول‌بندی دقیق  Q_mind  و  S_mind  به مدل پیشنهادی خاص نویسندگان مقاله بستگی دارد.
* این مقاله هنوز در مراحل اولیه توسعه است و برای رسیدن به یک نظریه کامل و قابل اثبات، نیاز به کار بیشتر و تحقیقات تجربی دارد.

منبع:⬇️⬇️
A proposed mechanism for mind-brain interaction using extended Bohmian quantum mechanics in Avicenna's monotheistic perspective. July 2019. heliyon.

سایتیشن فعلی این مقاله در گوگل اسکالر 16 است.
همچنین اچ‌ایندکس فعلی مجله میان‌رشته‌ای (Heliyon) هم 88 است. لذا مقاله و مجله‌ی آن علمی، معتبر و داوری‌همتا‌شده (peer-reviewed) است.

⭐ @prof_golshani 🌹

@ReligionandScience2021

🏴 این فاطمه زهرا علیها السلام است...

فاطمه زهرا عليها السلام به‏پا خاست، وقتى تكليف اقتضا كرد تا به مسجد برود، به مسجد پدرش رفت و آن خطبه باعظمت را كه تنها بزرگان علما از عهده‏اش برمى‏آيند، خواند ... مثل سيلى كه از دريا سرازير مى‏شود، بلاغت و فصاحت و حكمت از كلماتش سرازير مى‏شد، درحالى‏كه چند سال داشت؟ درحالى‏كه عمر شريفش كمتر از بيست سال بود، اما به علما درس داد، به حكما درس داد، الگوى والايى ارائه كرد كه زن اروپايى تا امروز به آن نرسيده است.

اين فاطمه زهرا عليها السلام است كه توانست در تاريخ اسلام ثابت كند علم با دين جمع مى‏شود و فرهنگ حقيقى با ايمان به خدا و تمسك به اسلام و التزام به حجاب و عمل به شعائر دين، توأمان است.

📚 بارقه‌ها، ص۵۴-۵۵.

🔗 پژوهشگاه شهید صدر را در ایتا و اینستاگرام دنبال کنید.

🆔 @shahidsadr

🔰 طبق یک نظرسنجی بین‌المللی احتمال ارتکاب اعمال غیر اخلاقی و نادرست برای ملحدان و خداناباوران بیشتر است

📈 بر اساس تحقیقی که توسط مجله علمی  Nature Human Behaviour  منتشر شده است، مشخص شده که از منظر مردم، احتمال ارتکاب اعمال شیطانی و کارهای نادرست برای ملحدان و خداناباوران بیشتر از دینداران می‌باشد.

🔹بر مبنای این تحقیق حتی خود ملحدان نیز فکر می‌کنند که خداناباوران نسبت به مذهبی‌ها و دینداران احتمال بیشتری دارد که مرتکب اعمال غیر اخلاقی شوند.

✅ نتایج این مطالعه نشان داد که در سراسر جهان، اعتقاد دینی به عنوان یک محافظ ضروری و بازدارنده در برابر وسوسه‌های رفتار شدیداً غیراخلاقی در نظر گرفته می‌شود و ملحدان به صورت گسترده و بالقوه از نظر اخلاقی فاسد و خطرناک تلقی می‌شوند.

📊 در این تحقیق بیش از 3000 نفر در 13 کشور ((از کشورهای بسیار سکولار تا بسیار مذهبی)) در پنج قاره مورد بررسی قرار گرفته اند.

منبع:
https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/atheists-immoral-religious-evil-acts-christians-muslims-moral-religion-faith-a7882851.html

⭐ @prof_golshani 🌹

🔷 #کیهان_شناسی جدید با مقالهٔ ۱۹۱۷ #اینشتین با عنوان ملاحظات کیهان شناختی درباره نسبیت عام شروع شد اینشتین #نسبیت_عام را برای کل جهان به کار برد معادلات اینشتین، بسته به شرایط جواب های مختلفی دارند؛ اما خود نسبیت عام نمی تواند این شرایط را انتخاب کند.

🔶 در ۱۹۲۹ #هابل توجه کرد که طیف نوری که از #کهکشان ها به ما می رسد به طرف قرمز تمایل دارد و این انتقال به طرف قرمز متناسب با فاصله هر کهکشان از ما است این پدیده بر حسب انبساط جهان تعبیر شد و منتهی به مدل #مهبانگ جهان گردید که حاکی از آن است که جهان در زمانی در گذشته خلق شده است.

🔘 در دهه ۱۹۴۰ #فرد_هویل و همکارانش مدل جهان ماندگار را عرضه کردند که طبق آن جهان ابتدای زمانی ندارد و همواره بوده است. این نظریه برای برخی از فیزیک دانان جاذبه داشت؛ زیرا از نظر آنان مسئله وجود خالق برای جهان با این نظریه منتفی می شد. به قول #واینبرگ: «این ایده که جهان ابتدایی نداشته است برای بسیاری از فیزیک دانان از لحاظ فلسفی جاذبه دارد؛ زیرا آن از [مطرح کردن] عمل فوق طبیعی خلق پرهیز می کند.»

💢 #هاکینگ نیز همین نظر را دارد بسیاری از مردم این ایده را که جهان ابتدایی داشته است دوست نمی دارند؛ زیرا آن احتمالاً حاکی از دخالت الهی است. اما كشف اشعه #ریز_موج زمینه کیهانی در ۱۹۶۵، مدل مهبانگ را تقویت کرد.

📖 کتاب #خداناباوری_و_دانشمندان_معاصر_غربی به کوشش #مهدی_گلشنی



📌@canoon_org

📚کتاب فلسفه و فیزیک
با ارائه شهید محسن فخری زاده (استاد فیزیک و فلسفه)

سلسله نشستهای "فلسفه و فیزیک" با پیشنهاد دکتر شهید فخری زاده، با مشارکت جمعی از فیزیکدانان و اساتید فلسفه و فلسفه علم و به اهتمام حجت الاسلام خسروپناه طی سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ در پانزده جلسه برگزارشد.
کتاب حاضر تحریر و تنظیم این گفتگوها در قالب شش گفتار است. این کتاب اولین بار در اولین سالگرد دانشمند حکیم شهید فخری زاده (آذر ۱۴۰۰) به عنوان یادنامه به اهتمام دانشگاه آزاد اسلامی منتشر گردید.

⭐ @prof_golshani 🌹

نشست علمی پروفسور #مهدی_گلشنی و حجت الاسلام احمد ملکی

آسیب شناسی و بازسازی رابطه فیزیک و متافیزیک

🗓شنبه 1403/08/26

⭐ @prof_golshani 🌹

عکسهایی از نشست آسیب شناسی و بازسازی رابطۀ فیزیک و متافیزیک اسلامی

🗓شنبه 1403/08/26

⭐ @prof_golshani 🌹

آیا علم و دین به دو فرهنگ متفاوت تعلق دارند؟

پرفسور #مهدی_گلشنی

#علم‌_دینی
⭐ @prof_golshani 🌹

✨ #گفتگوی_ویژه

✅ آسیب‎شناسی و بازسازی رابطۀ #فیزیک و #متافیزیک اسلامی

💠 کارشناس: #پروفسور_مهدی_گلشنی
💠 دبیر: #استاد_احمد_ملکی

🗓26 آبان؛ ⏰8:15؛ 🏢دانشگاه صنعتی شریف

📡 شما می توانید پخش #آنلاین جلسه رو در کانال استاد احمد ملکی مشاهده بفرمایید؛ لینک:
🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/726794984C83fbe99d16

✍🏻 اعطای #گواهی معتبر در صورت ارسال خلاصه.
https://eitaa.com/joinchat/726794984C83fbe99d16

فکر نکنید؛
فقط محاسبه کنید!

🔎 چه اصول موضوعه‌ای بر نظریات فیزیک کلاسیک و مدرن، حاکم است؟!

🔬 در روش‌ های تحقیق علم فیزیک و نظریه پردازیِ فیزیکدانان، چه پیشفرض های فلسفی‌ خودآگاه یا ناخودآگاهی وجود دارد؟!

🌍 کدام جهان‌بینی، منتهی به کدام فیزیک شده است؟!

☣️ مفاهیمی مانند ذره و میدان، فضازمان، تقارن، جرم، انرژی و نیرو، اندازه گیری و پیش بینی، ... چه ابهام و چالش هایی دارند و در تاریخ فیزیک چه تحولاتی داشته اند؟!

⏳ با گذار از فیزیک کلاسیک به فیزیک مدرن، در دستگاه فلسفی و ریاضیاتی ما چه تغییراتی رخ داد؟!

🧪 کدام آزمایش‌ها، چرا و چگونه تحولات بنیادین و اساسی نظریات فیزیک را رقم زدند؟!

💡 شما دعوتید به جلسات هفتگی فیزیک بنیادی و فلسفه‌ی‌فیزیک، تا در جست‌وجوی پاسخ این سوالات، گفتگو کنیم.

🚀 در ادامه، با ایده پردازی درباره این مسائل، حلقه های پژوهشی تشکیل خواهیم داد و با همکاری مرکز نوآوری شروع، تعریف پروژه خواهیم کرد؛ ان شاءالله.

📌 برای کسب اطلاعات بیشتر و پیوستن به ما، وارد لینک شوید:
https://digiform.ir/physics403


⭕️ روابط عمومی مرکز نوآوری شروع | @innostartir

🔺ضرورت حرکت به سمت #علم_دینی

🔸ما معتقدیم که هم با بینش سکولار می توان در کار علمی موفق شد و هم با بینش الهی. امّا تفاوت این دو گونه علم در دو جا ظاهر می شود:
الف)به هنگام ساختن نظریه های جهان شمول(با استفاده از مفروضات متافیزیکی مختلف)
ب)در جهت گیری های کاربردی علم (ایدئولوژی ها و بینش های مختلف فلسفی می توانند روی کاربردهای علم محدودیت بگذارند، یا آن را به جهات معیّنی سوق دهند)

✅بر این مبنا نظر ما این است که علم دینی #معنادار و از لحاظ ثمرات بسیار #غنی_تر از علم سکولار است. زیرا نه تنها نیازهای مادی انسان را برطرف می سازد، بلکه جهان را برای او معنادار می کند.

⚠️البته در اینجا تصریح می کنیم که منظورمان از «علم دینی»، یا به طور خاص علم اسلامی، این نیست که کاوش های علمی به صورتی نوین انجام شود یا آنکه برای انجام پژوهش های فیزیکی، شیمیایی، و زیستی، به قرآن و حدیث رجوع گردد، یا آنکه یافتن معجزات علمی قرآن مورد تأکید قرار گیرد، یا فی المثل کارهای علمی با ابزارهای هزارسال پیش صورت پذیرد و بالاخره آنکه #دستاوردهای_عظیم_علم در چند قرن گذشته، در ابعاد نظری و عملی، به کناری گذاشته شود(که البته نه امری است مقدور و نه مطلوب)

🔸بلکه غرض این است که برای پرهیز از آفات علم و برای هرچه غنی تر کردن آن، باید که بینش الهی بر عالِم حاکم باشد، بینشی که خدا را خالق و نگهدارنده جهان می داند، عالَم وجود را منحصر به عالم مادّی نمی کند، برای جهان هدف قائل است و اعتقاد به یک نظام اخلاقی دارد.

📚از علم سکولار تا علم دینی، مهدی گلشنی، ص2 و 3

#ضرورت_علم_دینی
🔴 @prof_golshani

🔺اشکالی به نظریه علم دینی و پاسخ دکتر گلشنی

⁉️کار علمی، شرقی و غربی و اسلامی و غیراسلامی ندارد؛ علم روش خاصّ خود را دارد که عبارت است از تجربه و نظریه پردازی و تطبیق تجربه با پیش بینی های نظریه!علم دینی معنا ندارد!!

✅پاسخ دکتر #مهدی_گلشنی :

🔸استدلال می شود که کار علمی، شرقی و غربی و اسلامی و غیراسلامی ندارد؛ علم روش خاصّ خود را دارد که عبارت است از تجربه و نظریه پردازی و تطبیق تجربه با پیش بینی های نظریه. ما این مطلب را نه تنها از مخالفان دین می شنویم، بلکه بعضی از متدیّنان نیز به آن معتقد هستند و لذا هر دو گروه صحبت کردن از علم اسلامی یا اسلامی کردن دانشگاه ها را فاقد معنا و یا اصولاً امری بی فایده می دانند.

🔹به نظر ما این برداشت ها درباره رابطه #علم_و_دین و علم دینی(اسلامی) ناشی از محدود کردن معنای دین و غفلت از محدودیت های علم و نیز ناشی از عینیت دادن به همه آن چیزهایی است که به نام علم تعلیم داده می شود. آنهایی که از نزدیک ناظر یا دست اندر کار امور علمی نیستند، همه آنچه را که در کتاب های علمی آمده است یا دانشمندان از آنها صحبت می کنند، واقعاً یافته های علم می دانند و قطعی تلقّی می نمایند و از نقشی که ایدئولوژی ها و گرایش های فلسفی در کاوش های علمی و تفسیر داده های تجربی ایفا کرده و می کنند غفلت دارند. اگر علما صرفاً دنبال توضیح یافته های تجربی می بودند مشکلی از جهت مطلب مذکور در کار نمی بود، و تمایز دینی و غیر دینی یا شرقی و غربی نیز منتفی می بود.

💢ولی مسئله این است که دانشمندان بزرگ همواره در مقام توضیح همه جهان طبیعت بوده و کوشیده اند از تعمیم یافته های محدود خود، نظریه های جهان شمول بسازند، نظریه هایی که بسیار فراتر از حوزه قابل دسترس آنها بوده است و اینجا بوده که پای تعصبات و گرایش های دینی و فلسفی به میان آمده است.

📚 از علم سکولار تا #علم_دینی، مهدی گلشنی،ص1و 2

ادامه دارد...

#ضرورت_علم_دینی
🔴 @prof_golshani

انجمن علمی فلسفه دانشگاه خوارزمی تهران، تقدیم می‌کند:

«مدرسه پاییزه نوافلاطونی‌ها و فلسفه اسلامی»

برای نخستین بار در کشور بهترین اساتید حوزه و دانشگاه جمع شده‌اند تا چنین دوره‌ای برگزار شود.

مهلت ثبت‌نام: تا ۲۲ آبان ماه.

هزینه: رایگان بوده و تمام دانشجویان و طلاب کشور می‌توانند در این دوره شرکت کنند.

⏰ شروع دوره: از ۲۳ آبان ماه.

نحوه برگزاری: تمام کلاس‌ها به صورت مجازی بوده و در شش هفته، هفته‌ای ۳ جلسه (سه‌شنبه، چهارشنبه، پنجشنبه) برگزار خواهد شد.

برای ثبت‌نام پیام دهید:
@Mahjuoor

🔺 انجمن علمی فلسفه دانشگاه خوارزمی تهران

https://t.me/philosophy_khu

کانال تلگرام انجمن علمی فلسفه
صفحه اینستاگرام

📚 فهرست و مقدمه کتاب الحاد جدید:‌ بررسی و نقد در فیزیک و زیست‌شناسی معاصر

✍ نویسنده: حجت الاسلام دکتر #حمیدرضا_شاکرین


#نقد_الحاد
#داوکینز
#هاوکینگ
⭐ @prof_golshani 🌹

#گفتگو با روزنامه جوان

🔻دکتر #مهدی_گلشنی

شایعه کاذبی در محیط وجود دارد که فقط به علوم مهندسی و فنی باید اهمیت داد و من سال هاست، در جا‌ها و شورا‌های مختلف شاهد این قضیه بوده‌ام، همه جا حتی در فرهنگستان شاهد این ارزش‌گذاری‌ها هستم و این‌ها هستند که در این‌باره تصمیم می‌گیرند و بر افکار، برنامه‌ها و جهت‌دهی‌ها اثر می‌گذارند. شما فقط به فهرست وزرای ما نگاه کنید. بیشترین وزرای ما از ادبا بودند؟ از فلاسفه بودند؟ از دانش آموختگان علوم انسانی بودند؟ نه! از مهندسان بودند. شما وقتی به وزرای علوم و وزارتخانه‌های دیگر ما نگاه می‌کنید، می‌بینید بیشترین آن‌ها از مهندسان بودند و هستند
علت چیست؟
علت همان گونه که در پرسش شما مطرح شده کلیشه‌هایی است که به واسطه نفوذ غرب در ما نهادینه شده است عوامل این تفکر همه جا حضور دارند و نگذاشته‌اند ما وارد حوزه‌های مهم شویم. من برای اینکه مسئله بیشتر برای شما جا بیفتد این را بگویم که در ۳۰سال اخیر، علوم انسانی در غرب بسیار زنده شده است. مهم‌ترین دانشگاه‌های امریکا مثل MIT، CalTech کالیفرنیا و نظایر آن، همه این دانشگاه‌های معتبر به علوم انسانی توجه کرده‌اند

متن کامل👉

@prof_golshani

📚 #معرفی_کتاب الحاد جدید
✨ بررسی و نقد در فیزیک و زیست شناسی معاصر

🔹«جان لنوکس»بر آن است که قوانین طبیعی چگونگی رخ‌دادهای فیزیکی را بیان می¬کنند، نه چرایی وجود آنها را. قانون توصیف¬گر و پیش‌بینی‌کننده است، نه آفریننده. اگر به ¬جای جهان از ما خواسته ¬شود موتور جت را تبیین کنیم؛ آیا باید آن را با لحاظ کردن مخترعش آقای «فرانک ویتل» توضیح دهیم، یا مثل «هاوکینگ» مخترع و سازنده را کنار زده، از مردم بخواهیم بین «ویتل» و قوانین فیزیکی یکی را انتخاب کنند؟ تبیین کامل در گرو هر دو سطح از تبیین است. قوانین فیزیکی می¬توانند توضیح دهند موتور جت چگونه کار می¬کند، اما نمی¬توانند بیان کنند که از کجا آمده است!

📝 استاد #حمیدرضا_شاکرین

🖨 سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

📇این کتاب در 472 صفحه در آذر 1402 به چاپ رسیده است.

🛒 https://poiict.ir/product/k-13722


مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید👇
@elmvadin

#نقد_الحاد
#داوکینز
#هاوکینگ
⭐ @prof_golshani 🌹

🔺️نقش دین در علم

دکتر #مهدی_گلشنی معتقد است: علم در طول دین است، جهان بینی دینی (توحیدی) به‌عنوان زمینه اصلی فعالیت علمی مشخص می‌گردد و در پرتو آن، نقش دین در علم ذیل چهار زمینه اصلی معرفی می‌شود:

۱. فراهم کردن پیش فرض‌های متافیزیکی برای علم؛
۲. ارائه چهارچوبی معرفت شناختی، گسترده‌تر از معرفت شناسی پوزیتیویستی؛

۳. تبیین مسائل قابل طرح برای دانشمندان که علم از پاسخ به آنها ناتوان است.

۴. ارشاد در جهت کاربردهای درست علم و جلوگیری از کاربرد‌های تخریبی آن.

⭐ @prof_golshani 🌹

#کلیپ|#گفتگو

🎞 علم دینی و دعوت به تجربه

👤مهدی گلشنی؛
رئیس گروه فلسفه علم دانشگاه شریف

📍غرب به محدودیت علوم تجربی در پاسخگویی به سوالات بنیادین انسان پی برده و به دین پناه آورده است؛ البته علم دینی با تجربه مخالفت نداشته و به بررسی عالم خلقت امر می‌کند.

➕بخش‌های کامل این گفتگو را در آپارات فکرت ببینید

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب|ایتا|تلگرام|اینستاگرام|تویتر

مرگِ پرسش، مرگِ اندیشه‌مند است؛حتی اگر به زندگی فیزیولوژیک خود ادامه دهد
مسئله‌های جامعه، واقعیت‌های موجود و مستقل از ذهنیت اندیشه‌مندان هستند و یک متفکر با ابزارهایی که در دانایی خود فراهم آورده است، مسئله‌ها را به پرسشی ذهنی تبدیل می‌کند و در هر پاسخ، پرسش جدیدی را تولد می‌دهد تا تمامی ابعاد مسئله و راه‌حل‌های واقعی آن آشکار شود

گاهی یک مسئله، در فضای بین‌الاذهانی اندیشه‌ورزان قرار می‌گیرد و برایند نقد و نظر آنان، راه‌حل را آشکار می‌کند. «نسبت دین و علم» یکی از این مسئله‌ها است که در برخی از آثار تولید‌شده در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی، از جهات و مناظر گوناگون بررسی شده است و مهم‌ترین آثار این حوزه، اکنون پیشِ روی مخاطبان و پرسشگران است

📖 خداباوری و دانشمندان معاصر غربی: چالش‌ها و تبیین‌ها
📖 الحاد جدید: بررسی و نقد در فیزیک و زیست شناسی معاصر
📖 انسان میمون نیست! بررسی و نقد داروینیسم
📖 برهان نظم و چالش‌های الحاد جدید
📖 دین و علم
📖 دین و تکامل: نظریه تحول انواع با تاکید بر نظریه های جدید
📖 تحویل گرایی و الهیات: نقد و بررسی تحویل گرایی در الهیات معاصر
📖 فیزیک، فلسفه و الاهیات

#معرفی_کتاب
@prof_golshani

🌏 #خردنما | جریانات زیرزمینی ذهن فیزیکدان‌ها

➖ جریان‌های فلسفی‌ای که در پس زمینه ذهن فیزیکدان‌ها در تصمیم‌گیری‌های آن مؤثر است.

👤 پروفسور #مهدی_گلشنی

📚 #فلسفه_علم | #نیمه‌تخصصی

📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

⭐ @prof_golshani 🌹

جلسات تدریس بدایةالحکمة ویژه‌ی دانشجویان‌فیزیک توسط مدرسهٔ دانشجویی حکمةالرضا برگزار خواهد شد.

زمان: پنجشنبه‌ی هرهفته ساعت ۸ صبح تا ۱۲ ظهر ؛ شروع جلسات از ۱۲ اُم مهر

مکان: تهران، دانشگاه امیرکبیر

با تدریس استاد میربابا، فارغ‌التحصیل ارشد فیزیک‌‌بنیادی دانشگاه‌ شریف و طلبه‌سطح۴ حوزه علمیه قم.

این درس منحصر به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان فیزیک و گرایش های فیزیک است.
شرط پذیرش و حضور در درس، موفقیت در آزمون ورودی است. منبع سوالات آزمون ورودی، کتاب‌ درآمدی‌بر منطق منتظری مقدم است.

درصورت تمایل به حضور به آیدی زیر پیام دهید:
@razavi_786

🔻عضو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در گفتگو باحوزه:
❇️ درخشندگی تمدن اسلامی را برای مردم و نسل جوان تبیین کنیم

◽️دکتر گلشنی چهره ماندگار علم و استاد دانشگاه شریف گفت: ما باید درخشندگی تمدن اسلامی را برای مردم و نسل جوان خودمان به درستی تبیین کنیم و در این جا لازم است که از رابطه تنگاتنگ علم و فرهنگ سخن بگوییم تا بعد بتوانیم به تدریج به اصلاح وضعیت فعلی بپردازیم.

مشروح گفت‌وگو👇
https://hawzahnews.com/xd88T

@HawzahNews | خبرگزاری‌حوزه

📲 #خردنگار | رابطه علم و دین از دید عالمان معاصر غربی

۱. استقلال علم و دین
۲.تعارض علم و دین
۳. منکر اصالت دین
۴. مکمل‌بودن علم و دین
۵. فهم دین با زبان علم

📘 پرفسور #مهدی_گلشنی، خداباوری از منظر اندیشمندان معاصر غربی، ۱۷-۲۲

📚 #فلسفه_علم | #فلسفه_دین | #تخصصی

📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات

⭐ @prof_golshani 🌹

🔊 #بشنوید

🎙جلسه چالش سیاست گذاری علم در زمان‌ما

🔻پرفسور #مهدی_گلشنی

مرز بین علم و شبه‌علم کجاست؟ 03:30
برداشت‌های غلط مخالفین علم دینی 15:10
شایسته‌سالاری علمی قبل و پس از انقلاب 25:00
خاطره جالب پروفسور عبدالسلام از سفر چین و هند 34:00
مولفه‌های مهم برای جلوگیری از گسترش شبه علم 35:30
دلیل رخوت در علوم انسانی کشور 36:47
دلایل تشتت در علوم انسانی کشور 44:33

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲 وب|ایتا|تلگرام|اینستاگرام|تویتر

⭐ @prof_golshani 🌹

📌گلایه چهره ماندگار علمی از پایِ چوبین علم دانشگاهی

👤پرفسور #مهدی_گلشنی

🔺 اتفاق نظری بین فلاسفه علم درباره مرز مشخص میان علم و شبه علم وجود ندارد، در ایران به علت نفوذ غرب روی دو موضوع بیشتر صحبت می‌شود آن هم به شکل انتقادی؛ یکی طب سنتی و دیگری هم علم دینی که این دو را به طور خاص شبه علم می‌دانند اما من معتقدم که در خصوص هر دو بحث، بسیاری از افرادی که مخالفت می‌کنند، شناخت درستی از مباحث ندارند و آگاهی‌شان از تحولات اخیر در غرب در رابطه با این مسایل بسیار اندک است.

🔻حدود ۶۰ سال پیش که در دانشگاه برکلی بودم، آن موقع فلسفه محلی از اِعراب نداشت اما امروز فلسفه در غرب و از جمله آمریکا احیا شده و توجه به آن روز به روز بیشتر هم می‌شود، کما این که در بین سران علم و فلسفه در غرب، توجه به دین نیز احیا شده به نحوی که می‌توان مدعی شد افکار برخی از دانشمندان و اندیشمندان آن‌ها به مباحث فلسفه اسلامی، بسیار نزدیک شده است.

برای مطالعه کامل این گفتگو اینجا کلیک کنید

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

⭐ @prof_golshani 🌹

بخشی از متن گفتگو:

فلسفه تا زمان نیوتن و لایب نیتس بر علوم حاکم بود. مکاتب تجربه‌گرا از آن زمان به بعد حاکم شدند. مکاتبی که معتقد بودند فقط علم تنها مبتنی بر تجربه و برگرفته از حواس است. این مکتب هرچه جلوتر آمد، بیشتر تقویت شد. نیمۀ اول قرن نوزدهم، به آگوست کنت رسیدیم که به طور رسمی پوزیتیویسم به راه افتاد و در نیمۀ دوم همان قرن تقویت شد. در ادامه نیز در نیمۀ اول قرن بیستم با ظهور کوانتوم، مکانیک تقویت شد.
بنابراین، دیگر فلسفه شأنی در علوم نداشت. البته بدون اینکه متوجه باشند که دارند فلسفه را به کار می‌برند، فلسفه را به کار می‌بردند! بنده وقتی در دهۀ 1960 در برکلین، دورۀ دکتری فیزیک را می‌گذراندم، نمی‌شد در کلاس‌های فیزیک اسم فلسفه را برد؛ فلسفه مطلقاً مطرح نبود؛ ولی در دو دهۀ آخر قرن بیستم و به‌خصوص در دهۀ اخیر، مسائل فلسفی علوم به شدت اوج گرفت و گروه‌های مشترک از فیزیک و فلسفه تشکیل شد. چهار دانشگاه آمریکایی در شرق آمریکا مانند ییل، کلمبیا و… حتی یکی از دانشگاه‌های غرب آمریکا که یکی از شعب دانشگاه کالیفرنیا در سنتاکروز، ائتلافی از اساتید فیزیک و فلسفه تشکیل دادند. بلافاصله یک سال بعد، آکسفورد کمبریج نیز ائتلافی تشکیل دادند و این مسائل راه افتاد.
حدود چهل سال است درس مبانی فلسفی مکانیک کوانتوم را در ایران داریم؛ اما همواره علیه آن مقاومت می‌شد. سی و سه نفر از دانشجویان فیزیک، بعد از بازنشستگی من تقاضا کردند یک درس مبانی فلسفی مکانیکی کوانتومی تأسیس شود؛ اما رئیس دانشکده با این عنوان که فلسفی است، مخالفت کرد! اینجا اهمیت تفکرات و تأملات این شهید بزرگوار روشن می‌شود.

درحالی‌که این مسائل در جو دانشگاهی و علمی ایران و حتی در جو بین‌المللی هم مطرح نبود، ایشان مقداری این مباحث را مطرح کردند. الان جو علمی غرب بسیار تغییر کرده است. چیزی که مرا به حیرت وا می‌دارد، این است که برخی اساتید جوان، اصلاً حاضر نیستند بفهمند و ببینند که جو علم در غرب تغییر کرده است. برخی از بزرگ‌ترین فیزیک‌دانان و کیهان‌شناسان غربی، بحث‌های فلسفی بسیار شدیدی دربارۀ خلقت و دنیای کوانتوم و… دارند. حتی بعضی از آن اساتید که در ظاهر با فلسفه مخالفت می‌کنند، به طور رسمی آن را به کار می‌برند! برای مثال ریدبرگ یک کتاب دارد که فصلی از آن به مخالفت با فلسفه اختصاص دارد. یکی از بزرگان فیزیک که مثل یوهانس ریدبرگ برندۀ جایزه نوبل در فیزیک است و کتاب ریدبرگ را داوری کرده، ضمن تعریف از آن می‌گوید: «او علی‌رغم ادعای خودش، در حال فلسفه‌بافی است».

💎 متن کاملتر 👉

#گفتگو
⭐ @prof_golshani 🌹

🔻آگاه به زمانه
➖تئوری دکتر فخری‌زاده مبتنی بر عرفان بود

🔹 پروفسور #مهدی_گلشنی، در گفتگو با مجله خردورزی:

▫️در گفتگویی که با دکتر گلشنی داشتیم، ایشون درباره شخصیت دکتر فخری‌زاده به این نکته اشاره کردند:

شهید فخری زاده معتقد بودند که باید فلسفه را در علوم‌تجربی به کار ببریم و علوم‌تجربی را وارد علوم‌انسانی کنیم؛ در واقع اعتقاد داشتند که فیلسوف باید با آن علوم آشنا باشد.

▫️در ادامه هم تاکید داشتند که تئوری دکتر فخری‌زاده مبتنی بر عرفان بود و عقیده داشتند که باید بر روی عظمت عالم خلقت توجه کنیم، نه اینکه علم وسیلۀ نان آوردن و مقام آوردن باشد.

▫️این که در عین جامعیت، تکبر نداشته باشیم و نیازهای جامعه را برطرف کنیم، از جمله خصوصیاتی است که شهید فخری‌زاده الگوی خوبی برای آنها بود.


سایت خردورزی (دسترسی به آرشیو و خرید مجله):
kheradvarzi.com

📚۲۰ صفحه اول #کتاب
آیا علم می تواند دین را نادیده بگیرد؟

🔺مجموعۀ حاضر حاوی پاسخ 62 تن از دانشمندانی است که عقیده دارند هم علم و هم دین جنبه‌های مهم زندگی انسان‌ها هستند و هیچ‌یک نباید فدای دیگری شود. برخی افراد پاسخ‌گو عبارت‌اند از: محمد کمال حسین، سرگی گریب، رضا داوری اردکانی، انور نسیم، جورج ال مورفی، و ابراهیم کالین و #علامه_حسن_زاده_آملی و سید حسین نصر. در هر مورد نخست دانشمند مورد نظر معرفی و سپس آثار، فعالیت‌ها و شغل وی بیان شده است.

#فهرست

🔷کانال دکتر مهدی گلشنی👇
@prof_golshani

📚 #معرفی_کتاب
آیا علم می تواند دین را نادیده بگیرد؟

به اهتمام دکتر #مهدی_گلشنی
مترجم: مرحومه بتول نجفی

🗃ناشر:
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

📖مشخصات کتاب :
 ۵۱۴ صفحه - وزیری (گالینگور)

📌معرفی مختصر كتاب:
در دوره‌های مختلف زندگی انسان‌ها و در قرون مختلف، برخی از دانشمندان متدین کوشیده‌اند که در حوزه‌های مختلف علوم جدید متخصص شوند و زمینه‌های مشترک #علم_و_دین را کشف کنند. این افراد با رغبت بسیار با فلاسفه و الهیون به گفت‌وگو نشسته و به درک مناسبی از موضع یک‌دیگر و نیز به اشتراکاتی دست یافته‌اند. از سوی دیگر عده‌ای از دانشمندان به عقل انسانی تاکید دارند و نقش دین را به مسائل اخلاقی محدود می‌کنند. این افراد مدعی هستند که علم با پیشرفت خود قادر است همه‌ چیز را توضیح دهد و هیچ‌ نیاز در به میان کشیدن خداوند در امور نیست. دکتر مهدی گلشنی در سال 1375 تعدادی سوال دربارۀ ابعاد مختلف رابطۀ علم و دین برای تعدادی از فیلسوفان، متکلمان و دانشمندان علوم تجربی در جهان غرب و جهان اسلام فرستاد.
🔴 @prof_golshani

اخیراً «وینبرگ» سخن مهمی گفته است.
او که از فیزیک دانان جامع الاطراف زمان ماست، سخنش این است که ما تا به حال تکلیف نظریه های فیزیکی مان را بر اساس آزمایش ها تعیین میکردیم؛ اما از این به بعد بعضی از ایده ها را نمی شود تجربه کرد، چون اگر بخواهیم بعضی از نظریه های فعلی ذرات بنیادی را جدی بگیریم که مثلاً ذراتی مثل X را پیش بینی می کنند، برای تولید این ذرات ۱۰ به توان ۱۵ Cev انرژی لازم داریم؛
اما شما نمی توانید در زمین یا در کهکشان ما شتاب دهنده ای بسازید که این مقدار انرژی را تولید کند؛ بنابراین حرف «رینبرگ» این است که ما بعد از این باید سراغ معیارهای دیگر نظیر، زیبایی، ریاضی و انسجام [منطقی] نظریه ها برویم.
این سخن را کسی می گوید که اصلاً به متافیزیک معتقد نیست»، به خدا معتقد نیست، و مخالف فلسفه است، ولی حرفش این است که ما بعد از این نظریه های عام را نمی توانیم توسط تجربه مورد آزمون قرار دهیم.
بی توجهی به این نکات باعث خطا در نتیجه گیری ها و نیز فقر علمی می شود.

📚بخشی از کتاب علم، دین و فلسفه ، #گفتگو با دکتر #مهدی_گلشنی

⭐ @prof_golshani 🌹

🔈 #گفتگوی_علمی

✅موضوع:
ایده علم بومی
خوانشی تاریخی از #خوارزمی تا امروز


🎙گفتگو با:
دگتر #جعفر_آقایان_چاووشی ؛

اهمیت ایران در سطح جهانی 1:05
چرایی پرداختن به این بحث 3:10
علم به تعریف واقعی 9:40
الگوریتم خوارزمی 12:35
فلسفه اروپایی به بن بست رسیده 25:30
متاسفانه علم دستخوش سیاست‌بازی شده 31:05
دانشگاه شریف سکوی پرتاب نخبگان به غرب شده 32:40
کشورهای بزرگ مثل چین و هند عناصر تمدن‌سازی ندارند 43:00
انتقاد به وزارت علوم 48:40
سلطه علم کشورهای استعماری 52:10
خودتحقیری در فضای علمی کشور 56:28
💥 اهمیت کار پرفسور گلشنی 57:30

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام


پیرامون جلسه 👉

⭐ @prof_golshani 🌹

سخنرانی دکتر #مهدی_گلشنی مراسم بزرگداشت ۲۷ آذر ۱۴۰۲ دانشکده الهیات دانشگاه تهران

https://www.aparat.com/v/p65ne4z


⭐ @prof_golshani 🌹

https://t.me/mowazi_mag

🎞 ضرورت مواجههٔ علمی با الحاد جدید (۱)

✂️برشی از مدرسهٔ پاییزه «آشنایی و نقد الحاد جدید»

👤استاد: دکتر عباس جوارشکیان

🏫 مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید

ایتا | تلگرام |سایت

⭐ @prof_golshani 🌹