بوطیقای فضا

🔴 دیاگرام تبارشناسی فیلسوفان و معماران مرتبط با Speculative Realism و هستی‌شناسیِ شیء‌محور (Object-Oriented Ontology)

🔲 برگرفته از سخنرانی سال گذشتۀ گراهام هارمن (Graham Harman) استاد برجستهٔ فلسفه در سای-آرک لس‌آنجلس.

💢روز جهانی معماری مبارک باد💢

نخستین دوشنبۀ اکتبر هر سال، از سوی اتحادیه بین‌المللی معماران (UIA) به‌عنوان «روز جهانی معماری» نام‌گذاری شده است.

🏘 معماری برای نسل آینده:
موضوع و شعار روز جهانی معماری ۲۰۲۴ از سوی اتحادیه بین‌المللی معماران، با عنوان «توانمندسازی نسل بعدی برای مشارکت در طراحی شهری» انتخاب شده و نقش مهم معماران جوان در طراحی شهرهای آینده و سهمشان در تحولات شهری را برجسته می‌کند.

شعار امسال بر اهمیت آماده‌سازی نسل آینده برای رویارویی با چالش‌های شهری زمان ما تأکید می‌کند. با تمرکز بر مباحث کلیدی مثل بهره‌وری انرژی، مدیریت زباله، استفاده از مصالح پایدار و ارتقای پویایی شهری، هدف روشن است: طراحی شهرهای سبزتر و دوستدار محیط زیست و در عین حال، ترویج رشد اقتصادی پایدار.
@PoeticsofSpace

⭕️ تنوع سطح در خانه را از چه زمانی باختیم؟
برای خلق تایپولوژی‌های معاصر چطور میشه بازتولیدش کرد؟

محمدرضا حائری یک دیاگرام خوب داره.

از توییتر Aref Baranian
@PoeticsofSpace

🔲 ياد آرشیتکت فرهاد احمدی در چهارمين سالروز خاموشى گرامى باد.

🟥 ايرانيان در طى شش هزاره با كاربرد نماد چليپا در جستجوى جاودانگى بودند. بعدها چليپا معرّب شد و آن را صليب خواندند و از آن به‌عنوان يك نماد قدرتمند در فضاهاى مقدس، چه در قلمرو اسلام و چه در مسيحيت استفاده كردند. بدين ترتيب چليپا حداقل در دو خطۀ مذهبى مهم جهان، پايه و سازماندهى فضايى شد. مى‌توان گفت نقش چليپا در ايران‌زمين پديد آمد و به ساير تمدن‌هاى جهان آن روز تسرى يافت. در واقع اين نقش، صورت تجلى تفكر مهرى بود كه در سرزمين ما شكل گرفته است. نزد ما هميشه مهر يعنى يار و همراه خورشيد مقوله‌اى پُراهميت محسوب مى‌شد و اين مراوده، هم خاكى بوده و هم آسمانى. اگرچه براى بقاى حيات به چهار عنصر مقدس (آب، باد، خاك و نور) معتقد بوديم، اما آب و آفتاب جنبه اسطوره‌اى يافتند، و همراه باد و خاك در سازوكار سكونت و حيات وارد شدند.

📸 تصاویر: فرهاد احمدى، كتابخانه مركزى دانشگاه علم‌وصنعت ايران.
برگرفته از صفحۀ اینستاگرام سرکار خانم دکتر طهوری

@PoeticsofSpace

⭕️ پرسش: معماری چه زمانی آغاز می‌شود؟
🟧 پاسخی کوتاه: هنگامی‌که کاربرِ فضا، گلدانی را در آن قرار می‌دهد، آفتاب بر گل‌ها می‌تابد و اتمسفر فضا را تلطیف می‌کند.

🎬 Through the Olive Trees
🔲 Abbas Kiarostami, 1994

@PoeticsofSpace

🔴 جزئیات شکل‌گیری پنجره‌های کتابخانه Exeter اثر لویی کان.
- برگرفته از کتاب:
Michael Merrill (ed.), “Louis Kahn: The Importance of a Drawing”, 2021.
@PoeticsofSpace

⭕️ حسین امانت: «یکی ازم پرسید چه احساسی داشتی؟ فکر کردم که این بنا مثل پدری مردم را در آغوش گرفته. مثل آغوش گرم پدری که از دو-سه هزار سال قبل اینجا بوده. و این ربطی به من ندارد؛ این مربوط به ایرانه.»
- دلتنگ ایران هستید؟
- خب البته ... برای این‌که همه‌چیز ما اون‌جاست.
@PoeticsofSpace

📽🟧 فیلم مستند از شهیاد تا آزادی

دانشگاه بریتیش کلمبیا کانادا روز پنج‌شنبه دهم خرداد در مراسمی به حسین امانت، معمار سرشناس ایرانی و طراح برج آزادی (شهیاد)، مدرک دکترای افتخاری اعطا کرد.
@PoeticsofSpace

📽 بغض آرشیتکت حسین امانت هنگام بیان کلمه «آزادی»

🟥 دانشگاه بریتیش‌کلمبیا کانادا، پنج‌شنبه دهم خرداد به حسین امانت، طراح و معمار برجسته ایرانی، دکترای افتخاری اعطا کرد. معروف‌ترین اثر امانت یعنی برج آزادی تهران، پس از گذشته چندین دهه هم‌چنان نماد پایتخت ایران است.

🔲 حسین امانت به کانادا مهاجرت کرده و به فعالیت حرفه‌ای خود در این کشور ادامه می‌دهد. او در سخنرانی‌اش در دانشگاه بریتیش کلمبیا از کشور کانادا به خاطر امنیت و آزادی که در اختیار او و خانواده‌اش گذاشته است قدردانی کرد و هنگامی که کلمه «آزادی» را بر زبان آورد، نتوانست جلوی اشک هایش را بگیرد.
@PoeticsofSpace

⭕️ * #لویی_کان:
اکنون فضاهای مدارس نه برانگیزاننده‌اند و نه الهام‌بخش، بلکه قراردادی و تکراری هستند. بی‌تردید، معمار مطابق با خواستِ مؤسسات، کلاس‌های یک‌شکل، راهروهای محاط با کمدهای دیواری و دیگر عرصه‌ها و تجهیزاتِ به‌اصطلاح «عملکردی» را به تبعیت از محدودیت‌های بودجه، انتظام می‌دهد. این مدرسه‌ها به‌ظاهر خوب هستند ولی ازنظر معماری کم‌مایه‌اند، زیرا از روح آن «مردِ زیر درخت» بهره‌ای ندارند.

به‌نظر من، معمار باید جوهر وجودیِ مدرسه را در طرحش منعکس کند تا از هر طراحِ صِرفْ متمایز شود. [در این صورت،] سرسرای مدرسه به فضای گشوده‌ای همچون پانتئون تبدیل می‌شود که برای ورود مناسب است. راهروها با وسیع‌شدن و ایجاد گوشه‌های دنجی مشرف‌به باغ، به دانشجویان تعلق می‌گیرند.

راهرو به مکانی تبدیل می‌شود که در آن پسری، دختری را ملاقات می‌کند یا دانشجویی دربارۀ عملکرد استاد با همکلاسی‌اش مباحثه می‌کند. ارتقای این فضا از گذرگاهی میان کلاس‌های درس به فضایی برای کلاس، آن را از راهروی صِرف به مکانِ ملاقات تبدیل می‌کند؛ مکانی برای بروز فرصت‌هایی برای خودآموزی.

کلاس‌ها نباید تابع تشابهاتِ کمّی و سربازگونۀ معمول باشند. استاد یا شاگردی که در فضایی صمیمی با بخاری دیواری همراه با تعداد اندکی گردآمده است، با زمانی که در فضایی بزرگ و مرتفع با بسیاری دیگر همراه می‌شوند، یکسان نیستند. آیا به این دلیل که مدت‌زمانِ حضور در کافه کوتاه است، باید حتماً در زیرزمینِ مدرسه قرار گیرد؟ آیا زمان استراحتِ حین غذاخوردن نیز بخشی از یادگیری نیست؟

▪️ــ برگرفته از کتابِ «لویی کان، متون اصلی»، رابرت تومبلی، ترجمۀ محمدرضا رحیم‌زاده و دیگران.
@PoeticsofSpace

◼️📓 «کلاس درسِ اصیل زمانی شکل می‌گیرد که زیر یک درخت، انسانی که نمی‌داند معلم است، اندیشه‌هایش را با جمع کوچکی در میان می‌گذارد که پیرامونش نشسته‌اند و نمی‌دانند که شاگردند.»
— لویی کان

@PoeticsofSpace

شاگردان به معلمان عالی نیاز ندارند؛ بلکه به معلمی شاد و سرحال نیاز دارند که آنها را برای رفتن به کلاس، هیجان‌زده کند و شوق یادگیری را در آن‌ها افزایش دهد.
✍️ ریچارد فینمن

🟥 از نظر پیتر زومتور «معلم خوب، کسی است که معماری را همچون راهی برای زندگی و شیوه‌ای برای زیستن به شاگردانش بیاموزد.»، همانطور که زاها حدید گفته بود «معلم نمی‌تواند معماری را یاد دهد، بلکه صرفاً می‌تواند الهام‌بخش شاگردانش باشد.»
@PoeticsofSpace

* کتاب‌های روان‌شناسی محیطی

۱. روان‌شناسی محیطی، فرانسیس تی مک‌اندرو، ترجمۀ غلامرضا محمودی، انتشارات وانیا.
۲. محاط در محیط: کاربرد روان‌شناسی محیطی در معماری و شهرسازی، آزاده شاهچراغی و علیرضا بندرآباد، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران.
۳. مفاهیم پایه در روان‌شناسی محیطی، لیندا اشتگ، اگنس‌ون‌دن‌برگ و جودی دگروت، ترجمۀ سپیده برزگر و آناهیتا شهپری، انتشارات فکر نو.
۴. زبان فضا، برایان لاوسون، ترجمۀ علیرضا عینی‌فر و فؤاد کریمیان، انتشارات دانشگاه تهران.
۵. فضا و مکان: دیدگاهی تجربی، یوفو توآن، ترجمۀ رسول سلیمانی و محسن سلیمانی، انتشارات پرهام‌نقش.
۶. آفرینش نظریۀ معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط، جان لنگ، ترجمۀ علیرضا عینی‌فر، انتشارات دانشگاه تهران.
۷. الفبای روان‌شناسی محیط برای طراحان، جهانشاه پاکزاد و حمیده بزرگ، انتشارات آرمان‌شهر.
۸. روان‌شناسی مکان، دیوید کانتر، ترجمۀ مریم امیری‌خواه، نشر فضا.

@PoeticsofSpace