تاریخ نمی آفریند، بلکه «کشف» می کند. تاریخ، از طریق موقعیتهای بی سابقه، پرده از آنچه انسان هست، پرده از آنچه «از دیر زمان» در انسان وجود دارد، پرده از آنچه امکانهای انسان را تشکیل می دهد، بر می دارد.
تالاب انزلی به دلیل سهلانگاری و عدم توجه به این اکوسیستم ارزشمند در حال خشک شدن و نابودیست. با شرکت در این کارزار جهت نجات و احیای این اکوسیستم مهم دست به دست هم داده و سرنوشت این طبیعت تکرار نشدنی را تغییر دهیم.
هرتسفلد نخستین بار در سال 1284 به ایران آمد و در تخت جمشید وپاسارگاد دست به تحقیق و پژوهش زد که حاصل آن کتابی درباره تاریخ ایران باستان شد که چند سال بعد در آلمان به انتشار رسید.
با این حال سفر دیگر او در سال 1301 شمسی به ایران اهمیت ویژهای یافت چرا که او در این سفر گزارشی جامع از تخت جمشید و پاسارگاد به همراه حدود 500 قطعه نگاتيو عکس تهیه و آن را به دولت وقت ایران ارائه کرد؛ این تحقیقات بنای یک حفاری بزرگ در این منطقه بود.
نکتههای اصلی سنگنوشتهٔ بیستون از این قرار است: معرفی داریوش از زبان خود او، دودمان هخامنشی، چگونگی اعاده پادشاهی به هخامنشیان، شیوه حکومت داریوش، مرگ کمبوجیه، طغیان گئوماتا و کشته شدن او در پاییز ۵۲۲ ق م، شورش و طغیان در بسیاری از سرزمینها و سرکوبی آنها و اعاده نواحی بسیاری که از فرمانبرداری سر باز زده بودند، پیروزیهایی که در نوزده نبرد نصیب داریوش شدهاست و از جمله پیروزی مهم و دشوار بر سکاها، چگونگی استقرار آرامش و امنیت در امپراتوری پهناور، رد ادعاهای یاغیان ضد حکومت، هشدار نسبت به دروغگویی، دفاع از راستی و راستگویی، دعای نیک در حق کشور و مردم، سپاسگزاری داریوش از یاریهای اهورامزدا در غلبه بر معارضان و بازگشتن صلح، اندرز به شاهان آینده و کسانی که سنگنوشتهٔ بیستون را میخوانند، نام کسانی که در غلبه بر گئوماتا از داریوش پشتیبانی کردند و اشاره به انتشار متن سنگنوشته در سراسر قلمرو هخامنشی به خط میخی و سه زبان پارسی باستان، بابلی و ایلامی. این سنگنوشتهها کلید کشف رمز کلیهٔ خطوط میخی گردید. به ویژه «سر هـ. رالینسون» در این موفقیت سهمی بسزا دارد.
جشن سپندارمذگان یا اِسپَندگان یا اِسفَندارمَذگان، همه ساله در روز پنجم اسفند ماه برگزار میشود. البته در تقویم جدید به این دلیل که برخی ماهها ۳۱ روزه هستند، این روز را در ۲۹ بهمنماه جشن میگیرند. سپندارمذگان روز گرامیداشت زن، مادر و زمین است و در عینحال یکی از جشنهای باستانی ما ایرانیهاست.
نوشیجان آتشکده و قلعهای باستانی در ۱۵ کیلومتری شمال غرب ملایر و روبروی روستا شوشاب قرار دارد. با کاوشهای باستانشناسان در این تپه باستانی سه طبقه شناسایی شد که طبقه اول را به مادها، طبقه دوم را به هخامنشیان و طبقه سوم را به اشکانیان نسبت میدهند. آزمایشهای رادیو کربن تاریخ ۷۲۳+_ ۲۲۰ [مبهم] را به دست میدهند. نوشیجان (در لغت: انوش+گان) احتمالاً به معنی جایگاه انوش بودهاست و نوش یا انوش ظاهراً نام زنی است که بر این منطقه حکمرانی میکردهاست.
مجسمه ابوالهول در دورهای از تاریخ در اثر فرسایش و دیگر پدیدههای طبیعی، تا قسمت شانه زیر شن دفنبوده و بعدها با دستور پادشاهان آن زمان و با تلاش فراوان از خاک بیرون آورده شده است. یک روایت جالب و خواندنی درباره نحوه بیرون کشیدن مجسمه ابوالهول از بین تلی از شن وجود دارد که در ادامه میخوانیم:
ماجرا از این قرار است که، پسر آمنهوتب دوم، شاهزاده توتموز، شبی در نزدیکی ابوالهول بهخواب میرود و رویایی میبیند که در آن مجسمه ابوالهول به حرف آمده و درباره فشاری که شنها روی او ایجاد کردهاند با شاهزاده سخن میگوید و از شاهزاده توتموز میخواهد که فکری برایش بکند.
ابوالهول در مقابل به او پیشنهادی داد که شاهزاده نتوانست آن را رد کند. ابوالهول در خواب به شاهزاده گفت که اگر برای بازیابی مجسمه و بیرونکشیدن آن از بین خروارها شن کاری بکند، پادشاه بعدی مصر خواهد شد. شاهزاده جوان معامله را قبول کرد و کار جستجو و بیرون آوردن مجسمه را انجام داد. اینکار با توجه به امکانات آن زمان و عظمت مجسمه ابوالهول بدونشک، کاری مشقتبار و سخت بود. اما سرانجام با دستور شاهزاده انجام شد و مجسمه بهطور کامل از زیر خاک بیرون کشیده شد.
حدود ۲۵۰۰ سال پیش کمبوجیه دوم پادشاه ایران با ایجاد ارتشی برای حمله همه جانبه به مصر آنها را در فلسطین مستقر کرده بوداند و این مکان نقطه شروع حمله این پادشاه هخامنشی به مصر بوده است.
در میان کشف هایی که در بین بقایای منطقه تل کیسون به انجام رسیده، قدمت آن ها به دوره پارسی بر میگردد و تل کیسون تپه ای با ارتفاع ۲۸ متر بوده که در مرکز دشت ساحلی عکا نیز واقع شده است. اشیای سرامیکی و ظروف آشپزی یونانی و فنیقی آن زمان در تل کیسون نشان می دهد که این منطقه بخشی از اردوگاه ارتش بزرگ هخامنشی بوده است.
کمبوجیه ارتش ایران را در بین سالهای ۵۲۰ و ۵۳۰ قبل از میلاد برای این که به سمت مصر روانه شوند در تل کیسون فلسطین نیز مستقر کرده بود که اکنون آثاری از بقایای آن ها نیز پیدا شده است.
کمبوجیه دوم، پادشاه هخامنشی و آغازکننده دودمان بیست و هفتم مصر و فرزند کوروش بود. از مهمترین اتفاقات مربوط به زمان وی می توان به حمله مصر و تصرف آن اشاره کرد.
باکو (ترکی آذربایجانی: Bakı) پایتخت جمهوری آذربایجان، شرقیترین پایتخت قاره اروپا بزرگترین شهر و بندر آذربایجان است. شهر بر کرانه دریای خزردر شبهجزیره آبشوران قرار دارد و از مناطق نفتخیز جهان میباشد. باکو پر جمعیّتترین شهر قفقاز است. باکو تا۱۸۱۳ میلادی شهر تولیدکننده نفت ایران بودهاست. باکو اولین مکانی است که بشر در آنجا نفت را استخراج کرده و به گفته مارکوپولو در ۱۲۷۳ میلادی نفت آن برای سوزاندن و برای درمان (پماد روغن سیاه) همه روزه توسط صدها کشتی و شتر صادر میشدهاست. اولین چاه نفت جهان در ۱۵۹۳ میلادی در بالاخانه باکو به عمق ۳۵ متر بهطور دستی کنده شد. این رویداد در دوران صفویه که باکو جزو ایران بود، رخ دادهاست. بخش قدیمی شهر ایچری شَهَر)،همراه با برج و حصار از سدههای میانه بجا مانده و ثبت شده در یونسکو به عنوان میراث فرهنگ جهانی است. جمعیتش در ابتدای سال ۲۰۱۲ میلادی ۳٬۲۰۲٬۳۰۰ نفر برآورد شدهاست. در ابتدای سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۵۳ هزار نفر از آوارگان جنگ قره باغ و ۹۴ هزار پناهنده خارجی در این شهر وجود داشتهاند.
مجسمههای بودا در بامیان اشاره به تندیسهای بزرگی که در دل کوه در استان بامیان افغانستان ساخته شده بودند دارد. بنای ایستادهٔ این مجسمههای تاریخی در کنارههای صخرهای هنگام رواج آیین بودایی در افغانستان در درهٔ بامیان کنده کاری شده بودند. مختصات جغرافیایی مکان این مجسمهها از کابل در حدود ۲۳۰ کیلومتر (۱۴۰ مایل) به طرف شمال غربی بودهاست. این دو مجسمه به بلندی ۵۳ متر و ۳۵ متر، در کنار مجموعهای از بناهای تاریخی در این محل برای زمانی طولانی از جاذبههای اصلی گردشگری در افغانستان بودند. تندیس کوچکتر در سال ۵۰۷ میلادی و تندیس بزرگتر در سال ۵۵۴ میلادی ساخته شدهاست. این دو تندیس، نشاندهندهٔ سبک کهن هنر یونانی و بودایی بودهاست؛ که در مناطق آسیای مرکزی به ویژه در افغانستان رواج داشتهاست.
سنت پترزبورگ یا سَنْ پِتِرزْبورگ که پیشتر پِتروگراد (۱۹۱۴–۱۹۲۴) و لِنینگراد (۱۹۲۴–۱۹۹۱) نامیده میشد، دومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو است. سنت پترزبورگ در مصب خلیج فنلاند و دریای بالتیک قرار دارد و رود نوا نیز از این شهر میگذرد. در سرشماری سال ۲۰۲۱ میلادی در روسیه، این شهر ۵٫۶ میلیون نفر سکنه داشت که آن را به چهارمین شهر پرجمعیت در اروپا، پرجمعیتترین شهر در دریای بالتیک، و شمالیترین شهر بزرگ جهان تبدیل میکند. به عنوان پایتخت امپراتوری روسیه، و یکی از بنادر مهم روسی، سنت پترزبورگ یک شهر فدرال است.