یادداشتی از رسانه خبری-تحلیلی اوراسیا تودی مستقر در بیشکک:
⬅️ اسرائیل و ترکیه بدتر شدن مشکلات انرژی را عاملی برای اعتراضات داخلی در جمهوری اسلامی میدانند. ترکمنستان که قبلاً کسری گاز زمستانی مناطق شمال و شمالغرب را بهعنوان بخشی از قرارداد سوآپ گاز از طریق ایران پوشش میداد، در سالهای اخیر بهدلیل لابیهای رژیم صهیونیستی و ترکیه از همکاری گازی با ایران اجتناب کرده است. لازم به ذکر است که اسرائیل در سال ۲۰۲۳ سفارت خود را در پایتخت ترکمنستان افتتاح کرد. الی کوهن وزیر امورخارجه وقت رژیم صهیونیستی برای اولین بار از این کشور دیدار کرد و در افتتاحیه سفارت خود شرکت نمود.
🔸️ وی در جریان این سفر اظهار داشت: "ما در حال تکمیل یک سفر تاریخی موفق هستیم که طی آن سفارت اسرائیل را در عشقآباد افتتاح کردم و با رئیسجمهور ترکمنستان، وزرای امورخارجه و کشاورزی دیدار کردم. ما راههای تعمیق روابط بین کشورهایمان و همکاری بین وزارتخانههای خارجه، دولتها و بخشهای تجاری اسرائیل و ترکمنستان را مورد بحث و بررسی قرار دادیم. افتتاح سفارت دائمی در این کشور روابط ما را تقویت میکند و همکاری دولتی و اقتصادی در زمینههای فناوری، کشاورزی و امنیت منطقه را ارتقا میدهد."
🔹️ ترکیه با اسرائیل همکاری نظامی-استراتژیک دارد و هر چقدر هم اردوغان بخواهد درمورد اسرائیل اظهارات تهدیدآمیز و تندی داشته باشد، فقط حرفهایی است که وجهه سیاسی دارد و ربطی به واقعیت ندارد.
🔸️ ترکمنستان یک کشور بسیار مهم در آسیای مرکزی بوده و یک قطب انرژی استراتژیک در منطقه است و اسرائیل و ترکیه بهدنبال تغییر مسیرهای صادرات گاز ترکمنستان هستند و میخواهند ایران را از پروژههای گازی ترکمنستان و حتی روسیه حذف کنند و این بدیهی است ترکیه و اسرائیل بار دیگر علیه ایران متحد شدهاند.
⬅️ آنها بر دو مسیر اصلی سرمایهگذاری میکنند:
● مسیر افغانستان، هند و پاکستان؛ که اسرائیل از روابط ویژه خود با هند برای ترویج این پروژه استفاده میکند.
● مسیر دریای خزر و کریدور کاذب زنگزور که به عراق، رژیم صهیونیستی و سایر مسیرهای عبوری از سوریه متصل میشود.
🔹️ محاسبات نادرست در سیاست ایران نیز نقش مهمی در این امر داشت. بهویژه تصمیم روحانی برای تغییر قالب قرارداد گاز ایران و ترکمنستان: پرداخت ارز خارجی و لغو ارائه خدمات مهندسی در ازای گاز ترکمنستان؛ که در شرایط تحریم، این تصمیم پرداخت را با مشکل مواجه کرد و منجر به شکست روابط تجاری ایران و ترکمنستان شد. در دولت رئیسی تلاشهایی برای احیای روابط صورت گرفت و دولت پزشکیان نیز برای احیای آن تلاش کرد. اما بدیهی است که لابیگری اسرائیل و ترکیه در ترکمنستان مؤثرتر بوده است. (پایان یادداشت اوراسیا تودی)
⬅️ وبسایت دیگری نیز این تحلیل را گسترش داد و نوشت معتقد است با توجه به اینکه ترکمنستان به روسیه بسیار نزدیک است، عشقآباد نمیتوانسته بدون چراغ سبز مسکو چنین روابط دوستانه و عمیقی را با رژیم صهیونیستی ایجاد کند، تا جایی که این همکاری مستقیم در تعامل عشقآباد با تهران تاثیر گذارد. این رسانه به حمایتهای کلیدی مسکو از منافع تلآویو در پشت پرده وقایع استناد کرده است.
کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | ایکس
@mavaraonnahr