✨ هنگامی که بیستم شعبان تمام شد *** نوشیدن شبانهات را در روز ادامه بده
و از پیمانههای کوچک ننوش *** چون وقت برای [پیمانه] کوچک تنگ است🌱
📌 مفسران این دو بیت بسیار با هم اختلاف داشتهاند. برخی فهمی ظاهری و سطحی از آن داشته و آن را دعوتی دیدند برای غنیمتشمردن روزهای باقیمانده به فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، تا به لذتها برسند و بر آنها بیفزایند، و برخی فهمی رمزی و مفهومی از آن داشتند و معتقد بودند اتمام بیست روز از ماه شعبان، به گذشت بیشتر عمر اشاره دارد و بهدنبال آن انسان باید مدت اندک باقیمانده را برای کسب توشۀ آخرت غنیمت شمارد، و به انجام هر کاری که او را به خدا نزدیک میکند سرعت بخشد؛ زیرا طناب زندگی دیگر آنطور که بود شل نیست، بلکه زمان تنگ شده است. در این صورت، مراد از نوشیدن، کار نیک است؛ یعنی نوشیدن معنوی، نه مادی.
📍معتقدم در روایت زیر نیز میتوان چنین فهم و برداشتی از نوشیدن داشت:
✨ امام باقر در تفسیر این آیه: (و (به یاد آورید) زمانی را که موسی برای قوم خویش، آب طلبید، به او دستور دادیم: «عصای خود را بر آن سنگ مخصوص بزن.» ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشید؛ آنگونه که هریک (از طوایف دوازدهگانۀ بنیاسرائیل)، چشمۀ مخصوص خود را میشناختند. (و گفتیم:) «از روزیهای الهی بخورید و بیاشامید! و در زمین فساد نکنید!»)
📍فرمود:
«هنگامی که قوم موسی از گرسنگی و تشنگی شکایت کردند، از موسی آب خواستند، او هم برای آنها آب خواست؛ پس آنچه را خدا به آنها گفت شنیدند؛ همین طور که مؤمنان به جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله گفتند. به او گفتند: ای رسول خدا به ما بگو امامان بعد از تو چهکسانی هستند⁉️
چون هر پیامبری که از دنیا رفت پس از خود وصی و امامانی داشت، و ما دانستیم که علی وصی توست؛ اما امامان بعد از او چه کسانی هستند؟ پس خداوند به او وحى كرد كه من در آسمانم در زير سايۀ عرش، على را به همسری فاطمه برگزیدم و جبرئيل را عاقد او و ميكائيل را وكيل او و اسرافيل را قبولکننده از جانب على قرار دادم و به درخت فرمان دادم؛ پس بر آنها مرواریدهای تازه و مروارید و یاقوت سرخ و زرد و سبز پاشید و نوشتههایی که با نور در آن نوشته شده بود فرشتگان از خشم و عذاب من در امان هستند. پس فاطمه آن نوشتهها را در دستان فرشتگان پراکنده کرد و تا روز قیامت به آن افتخار میکنند؛ و مهریهاش را از طرف علی و از طرف خود یکپنجم دنیا و دوسوم بهشت قرار دادم و مهریهاش را بر روی زمین چهار نهر فرات، نیل، مصر، «سیحان و جیحان» قرار دادم...
🌷 پس ای محمد، به پانصد درهم او را به ازدواج علی دربیاور تا امتت در این مسئله از دخترت الگو بگیرند. پس اگر فاطمه با علی ازدواج کند، علی عصا و فاطمه سنگ است، که از آن یازده امام از صلب علی (ع) بیرون میآیند و دوازده امام را تکمیل میکنند، تا مایهٔ حیات امتت باشد و هر امتی در زمان خود بهوسیله امامش هدایت شود؛ و هر قومی مشرب و نوشیدنی خود را بداند، همان طور که قوم موسی نوشیدنی خود را شناخت. این تفسیر این آیه است و بین ازدواج علی و فاطمه در بهشت و ازدواج او در زمین چهل روز فاصله بود.»🍃
☝️از این حدیث میفهمیم مراد از نوشیدنی در این آیه: «کل مردم نوشیدنی خود را میشناسند» امامی است که از علم آسمان به آنها مینوشاند؛ پس این نوشیدنی معنوی است نه مادی
🔚 نتیجه میگیریم در تفسیر این دو بیت هر مفسری به روش خود میرود، و از کوزه همان برون تراود که در اوست،
هرکه معنای مثبت را بخواهد آن را مییابد و هرکه بهدنبال معنای منفی باشد آن را به دست خواهد آورد.
✏️ دکتر عبدالرزاق دیراوی حفظه الله
📆 16 مارس 2023 م
@mahdien10313