Maharashtra Geography

पहिले गावे :-

पहिले फुलपाखरांचे गाव :- पारपोली (सावंतवाडी-सिंधुदुर्ग)

पहिले पुस्तकांचे गाव :- भिलार (महावळेश्वर, सातारा)

पहिले मधाचे गाव मांघर (महावळेश्वर-सातारा)

पहिले कॅशलेस गाव: घसई (मारवाड-ठाणे)

पहिले फळाचे गाव :- धुमाळवाडी (फलटण-सातारा)

पहिले कवितांचे गाव :- उभादांडा (वेंगुर्ला-सिंधुदुर्ग)

पहिले डिजिटल गाव :- हरिसाल (धारणी-अमरावती)

पहिले सौरग्राम :- माण्याची वाडी

पहिले आधार गाव :- टेंभली (शहादा - नंदुरबार)

पहिले वायफाय गाव :- पाचगाव (उमरेड - नागपूर)

पहिले वादमुक्त गाव :- कापडगाव (रत्नागिरी)

पहिले झाडांचे पुनर्वसन गाव :- म्हसवे (सातारा)

देशातील पाहीले कवितेचे गाव : उभादांडा (वेंगुर्ला-सिंधुदुर्ग)

देशातील पहिले कार्वन न्यूट्रल गाव: पल्ली (जम्मू)

भारतातील डिजिटल गाव: अकोदरा गुजरात

भारतातील पहिले 24x7 सौरऊर्जेवर चालणारे गाव : मोढेरा (गुजरात)

🤬भारतात टॅक्सपेयर-कर दाता असणं हा गुन्हा आहे का?
😰सर्वसामान्यांच्या कष्टाच्या पैशांची कत्तल कोण करतंय?

- एखाद्याचं उत्पन्न ३ ते ७ लाखांपर्यंत असेल तर ५ टक्के
- ७ ते १० असेल तर १० टक्के, १० ते १२ असेल तर १५ टक्के
- १२ ते १५ असेल तर २० टक्के,
- १५ लाखाहून अधिक असेल तर ३० टक्के
- यातून पैसे उरल्यावर गाडी घेताना 30%
- गाडी चालवताना कमीत कमी २००० रुपयांचा टोल
- रोजच्या सामान खरेदीत 5 - १५ % जीएसटी
- इलेक्ट्रिसिटी बिल वर १८ % कर
- मोबाईल रिचार्जवर १८ % कर
- धान्यावर ५ % कर
- पेट्रोल आणि डिझेलवर 20 टक्क्यांच्या आसपास टॅक्स
- कुठल्याही इलेक्ट्रिक वस्तूवर १८-28 % टॅक्स
- हॉस्पिटलमध्ये गेल्यावर ५ %
- औषध गोळ्यांवर १२ % कर
- हेल्थ इन्शुरन्स, पॉलिसीवर 18 %

या सगळ्यातून पैसे वाचले आणि तुम्ही ते
- म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवले तर STCG २० %
- दिर्घकाळ ठेवले तर LTCG १२.५ %

ज्या पैशांवर तुम्ही ऑलरेडी टॅक्स दिलाय त्याच पैशातून
- तुम्ही शेअर मार्केटमध्ये पैसे गुंतवले तर तिथेही STCG २० %
- लाँग टर्म ठेऊन मग शेअर्स विकले तर १२.५ % टॅक्स
- सेक्युरिटी ट्रान्झॅक्शन टॅक्स ०.०६२५ %
- शेअर्स घेतल्यावर आलेल्या डिव्हीडंडवर १० %

म्हणजे रिस्क आपली, पैसे आपले पण कमावणार सरकार
या सगळ्या चक्रातून पैसे वाचवून
- तुम्ही घर घेता तेव्हा 1 ते ५ % टॅक्स, स्टॅम्प ड्युटी
- त्यानंतर 10 रुपये स्क्वेअर फुट प्रमाणे प्रॉपर्टी टॅक्स
- त्यानंतर घर विकताना त्यावर परत १२.५ टक्के टॅक्स

म्हणजे आपण दिवस रात्र मेहनत करायची, पोटाला चिमटे काढायचे.. शक्य होईल तिते पैसे वाचवायचे.. आणि ते सरकारच्या तिजोरीत जमा करायचे.. त्या पैशात सरकार आपल्याला काय देतं..
ना चांगले रस्ते.. ना आरोग्य सुविधा... ना पायाभुत सुविधा... ना चांगलं शिक्षण..... ना चांगलं स्वच्छ वातावरण.... ना चांगली वाहतूक व्यवस्था... मग घाम गाळून कमावलेला हा इतक्या मोठ्या प्रमाणात सरकारला का म्हणून द्यायचा...?

-तर ८० कोटी लोकांना फुकट अन्नधान्य देण्यासाठी
-अतिक्रमण करुन झोपडपट्टी बांधणाऱ्यांना फुकट घरं देण्यासाठी
-लाडकी बहिण म्हणत लोकांना पैसे फुकट वाटण्यासाठी
-वेगवेगळ्या सबसिडी, सिलेंडर देण्यासाठी
-वेगवेगळ्या सुविधा वस्तु काही जणांना फुकट देण्यासाठी..

ज्या रेवडी कल्चरवर टीका मोदींनी टीका केली आज तेच मोदी रेवडी वाटल्यासारख्या योजना वाटतायत... इतकी वर्ष मध्यमवर्गींय करदात्यांची मतं मिळवली आज त्यांनाच लुटण्याचं काम मोदी सरकार करतंय....

ज्या मध्यमवर्गींयांनी मोदींना डोक्यावर चढवलं त्यांची खिशासकट चड्डी ओढायचं काम सरकार व्यवस्थित करतंय..
यामुळे देशात काळा पैसा आणखी वाढेल आणि टॅक्स वाचवण्याचे गैरप्रकार सुद्धा...

🔥उष्ण वारे 🔥

👉फॉन  - आल्प्स पर्वत

👉चिनुक - रॉकी पर्वत

👉सिरोको - उ.आफ्रिका

👉खामसिंन - इजिप्त

👉हरमाटन-गिनीआखात

👉 नॉर्वेस्टर व लु-भारत

👉सिमुम -अरेबियन वाळवंट

👉बर्ग- द.आफ्रिका

👉ब्रिकफिल्डर-ऑस्ट्रेलिया

👉झोण्डा- अर्जेंटिना

👉 सॅनटाआना-केलिफोर्नि

👉 काराबूरण -मध्य आशिया

⚽️⚽️⚽️🌹🌹🌹
📣 2011 च्या जनगणनेनुसार भारतातील भाषांबाबत अहवाल

भारतात बोलल्या जाणाऱ्या भाषांचा क्रम

1. हिंदी - 43.63% लोकसंख्या
2. बंगाली - 08.03% लोकसंख्या
3. मराठी - 06.86% लोकसंख्या
4. तेलगू - 06.70% लोकसंख्या
5. तमिळ - 05.70% लोकसंख्या

✅भारतीय संविधानाच्या परिशिष्ट 8 मधील 22 भाषांपैकी

सर्वाधिक बोलली जाणारी भाषा - हिंदी

सर्वात कमी बोलली जाणारी भाषा - संस्कृत

भारतात बोलल्या जाणाऱ्या भाषांच्या क्रमवारीत मराठी - तृतीय स्थानी

🔴 महत्वाचे उत्सव 

◾️रज महोत्सव ➖ ओडीसा
◾️बन्नी महोत्सव ➖  आंध्रप्रदेश
◾️लोसांग महोत्सव ➖  सिक्किम

◾️सिग्मो महोत्सव ➖ गोवा
◾️तानसेन महोत्सव ➖  ग्वालियर, MP

◾️गीता महोत्सव ➖ कुरुक्षेत्र, हरियाणा
◾️हेथाई अम्मन उत्सव ➖ तमिळनाडू
◾️जल्लीकट्टू महोत्सव ➖  तमिलनाडु

◾️कंबाला महोत्सव ➖  कर्नाटक
◾️मकरविलक्कू उत्सव ➖ केरळ
◾️हेमिस त्सेचुमहोत्सव ➖ लडाख

◾️ऊंट महोत्सव ➖ बीकानेर, राजस्थान
◾️मरू महोत्सव ➖ जैसलमेर, राजस्थान

🔴 महत्वाचे AI चॅटबॉट(ChatBot)

💻Google -AI Chatbot - BARD

💻Russia -GigaChat

💻Open AI - Chat GPT

💻Infosys - Topaz (टोपाज)

💻Reliance - Hanooman (हनुमान)

💻माइक्रोसॉफ्ट : ग्रामीण भारतासाठी,-Jugalbandi (जुगलबंदी)

══════════════════
❇️ कृषी क्षेत्रातील महत्त्वाचे क्रांती
══════════════════
📚 हरित क्रांती – अन्नधान्य उत्पादनात वाढ

📚धवल क्रांती – दुधाच्या उत्पादनात वाढ

📚 श्वेताक्रांती – रेशीम उत्पादनात वाढ

📚 नीलक्रांती – मत्स्यत्पादनात वाढ

📚 पीतक्रांती – तेलबिया उत्पादनात वाढ

📚 लाल क्रांती – मेंढी-शेळी उत्पादनात वाढ

📚 तपकिरी क्रांती – कोकोचे उत्पादन वाढवणे

📚गोलक्रांती – आलू उत्पादनात वाढ

📚 सुवर्ण क्रांती – मधाचे उत्पादन

📚 रजत धागा क्रांती – अंडे उत्पादन

📚 गुलाबी क्रांती – कांदा उत्पादन

📚 काळी क्रांती - खनिज तेल उत्पादन

राज्य ➖ नृत्यप्रकार for #IBPS #TCS

1) अरुणाचल प्रदेश - बार्दो छम
2) आंध्र प्रदेश - कुचीपुडी, कोल्लतम
3) आसाम - बिहू, जुमर नाच
4) उत्तर प्रदेश - कथक, चरकुला
5) उत्तराखंड - गढवाली
6) उत्तरांचल - पांडव नृत्य
7) ओरिसा - ओडिसी, छाऊ
8) कर्नाटक - यक्षगान, हत्तारी
9) केरळ - कथकली
10) गुजरात - गरबा, रास
11) गोवा - मंडो
12) छत्तीसगढ - पंथी
13) जम्मू आणि काश्मीर - रौफ
14) झारखंड - कर्मा, छाऊ
15) मणिपूर - मणिपुरी
16) मध्य प्रदेश - कर्मा, चरकुला
17) महाराष्ट्र - लावणी
18) मिझोरम - खान्तुम
19) मेघालय - लाहो
20) तामिळनाडू - भरतनाट्यम
21) पंजाब - भांगडा, गिद्धा(गिद्दा)
22) पश्चिम बंगाल - गंभीरा, छाऊ
23) बिहार – छाऊ
24) राजस्थान – घूमर ...

फलोत्पादन (महाराष्ट्र)

सन २०२२ - २३ मध्ये राज्यात २३.४६ लाख हेक्टर फलोत्पादन क्षेत्र असून ते २०२१-२२ मध्ये २३.९२ लाख हेक्टर होते.

राज्यात २०२२-२३ मध्ये विविध फळपिकांखालील क्षेत्र ८.३२ लाख हेक्टर होते. तर भाजीपाला पिकांखालील क्षेत्र ११.६२ लाख हेक्टर होते.

फळपिकांखालील क्षेत्र (२०२२-२३)

१. आंबा - १.६४ लाख हेक्टर

२. डाळिंब - १.५६ लाख हेक्टर

३. द्राक्षे द्राक्षे - १.१९ लाख हेक्टर

४. संत्री - १.२० लाख हेक्टर

५. केळी - ०.९१ लाख हेक्टर


भाजीपाला पिकांखालील क्षेत्र (२०२२-२३)

१. कांदा - ९.१८ लाख हेक्टर

२. टोमॅटो - ०.६० लाख हेक्टर

३. हिरवी मिरची - ०.३३ लाख हेक्टर

स्त्रोत - महाराष्ट्राचा आर्थिक पाहणी अहवाल 2022-23

प्रादेशिक घडामोडी

▪️देशातील सर्वाधिक लांबीचा राष्ट्रीय महामार्ग महाराष्ट्रात
➖महाराष्ट्र
➖उत्तर प्रदेश
➖राजस्थान

▪️राज्यात साकारणार आता फळांची नावे

▪️सातारा जिल्ह्यातील राज्य सरकारने घोषित केलेली वेगवेगळी नावे

➖फळांचे गाव - धुमाळवाडी
➖मधाचेगाव - मांघर
➖पुस्तकाचे गाव - भिलार
➖नाचणीचे गाव - कुसुंबी
➖कविताचे गाव - जकातवाडी
➖फुलपाखराचे गाव - महादरे

पठाराची स्थानिक नावे :-

खानापूरचे पठार – सांगली

पाचगणीचे पठार – सातारा

औंधचे पठार – सातारा

सासवडचे पठार – पुणे

मालेगावचे पठार – नाशिक

अहमदनगरचे पठार – नगर

तोरणमाळचे पठार – नंदुरबार

तळेगावचे पठार – वर्धा

गाविलगडचे पठार – अमरावती

बुलढाण्याचे पठार – बुलढाणा

यवतमाळचे पठार – यवतमाळ

कान्हूरचे पठार – अहमदनगर

कास पठार – सातारा

मांजरा पठार – लातूर, उस्मानाबाद

काठी धडगाव पठार – नंदुरबार

जतचे पठार – सांगली

आर्वी पठार – वर्धा, नागपुर

चिखलदरा पठार – अमरावती.

▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬

Constable दारूबंदी निकाल

महाराष्ट्र नदीप्रणाली.pdf

उन्हाळा पुरेसा गरम असतो आणि हिवाळा पुरेसा थंड असतो, ज्यामुळे वारंवार दंव पडतो. काटेरी प्रजाती, औषधी वनस्पती आणि गवतांसह लहान सदाहरित झाडे आणि झुडुपे असलेले हे जंगल आहे. ऑलिव्ह, बाभूळ मोडस्टा आणि पिस्ताशिया या सर्वात प्रमुख प्रजाती आहेत.
मोंटेन समशीतोष्ण जंगले (Montane Temperate forests) :
१) मोंटेन आर्द्र समशीतोष्ण जंगले (Montane wet temperate forests) : समुद्रसपाटीपासून १,८०० ते ३,००० मीटर उंचीवर असून, जेथे सरासरी वार्षिक पर्जन्यमान १५० सेमी ते ३०० सेमी असते. सरासरी वार्षिक तापमान ११°C ते १४°C असते आणि सरासरी सापेक्ष आर्द्रता ८० टक्के असते, तेथे या प्रकारची जंगले वाढतात. हे प्रामुख्याने तामिळनाडू आणि केरळच्या उंच टेकड्यांमध्ये, पश्चिम बंगाल, आसाम, अरुणाचल प्रदेश, सिक्कीम आणि नागालँडच्या टेकड्यांसह ८८°पू रेखांशाच्या पूर्वेकडील पूर्व हिमालयीन प्रदेशात आढळतात. या वनातील झाडे क्वचितच सहा मीटरपेक्षा जास्त उंची गाठतात. देवदार, चिलौनी, इंडियन चेस्टनट, बर्च, प्लम, मॅचिलस, दालचिनी, लिट्सिया, मॅग्नोलिया, ब्लू पाइन, ओक, हेमलॉक इत्यादी महत्त्वाच्या प्रजाती आहेत.
२) हिमालयीन आर्द्र समशीतोष्ण जंगले (Himalayan moist temperate forests) : हिमालयाच्या १,५०० ते ३,३०० मीटरच्या समशीतोष्ण क्षेत्रामध्ये, जेथे वार्षिक पर्जन्यमान १५० सेमी ते २५० सेमी पर्यंत असते, तेथे हिमालयातील आर्द्र समशीतोष्ण जंगले आहेत. काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, उत्तराखंड, दार्जिलिंग आणि सिक्कीममधील हिमालय व्यापतात. अशी जंगले प्रामुख्याने शंकूच्या आकाराच्या प्रजातींनी बनलेली असतात. पाइन्स, देवदार, सिल्व्हर फर्स, स्प्रूस इत्यादी सर्वात महत्वाची झाडे आहेत. ते ओक, रोडोडेन-ड्रॉन्स, लॉरेल्स आणि काही बांबूंसह झुडूपांच्या वाढीसह उंच परंतु बऱ्यापैकी खुले जंगल तयार करतात. तुलनेने हिमालयाच्या कोरड्या पश्चिम भागात जेथे पाऊस ११५ ते १८० सेंमी पर्यंत असतो, विशेषतः ८०°पू रेखांशाच्या पश्चिमेला, देवदार प्रजातीचे वर्चस्व आहे. हे बारीक लाकूड पुरवते जे बांधकाम, लाकूड आणि रेल्वे स्लीपरसाठी खूप उपयुक्त आहे.
३) हिमालयीन कोरडी समशीतोष्ण जंगले (Himalaya Dry sub-tropical forests) : ही प्रामुख्याने शंकूच्या आकाराची जंगले आहेत, ज्यात झिरोफिटिक झुडुपे आहेत, ज्यात देवदार, चिलगोजा, ओक, राख, मॅपल, ऑलिव्ह, सेल्टिस, पॅरोटिया इत्यादी मुख्य झाडे आहेत. अशी जंगले हिमालयाच्या आतील कोरड्या पर्वतरांगांमध्ये आढळतात, जेथे नैऋत्य मान्सून खूपच कमकुवत असतो आणि पर्जन्य १०० सेमीपेक्षा कमी असते.
अल्पाइन जंगले (Alpine forests) :
अल्पाइन जंगले हिमालयाच्या सर्व बाजूने २,९०० ते ३,५०० मीटर किंवा समुद्रसपाटीपासून ३,८०० मीटर पर्यंतच्या उंचीवर आढळतात. या जंगलांची विभागणी स्थान आणि प्रजातींच्या विविधतेवर अवलंबून असते : (१) उप-अल्पाइन; (२) ओलसर अल्पाइन स्क्रब आणि (३) ड्राय अल्पाइन स्क्रब. उप-अल्पाइन जंगले हे शंकूच्या आकाराचे आणि रुंद पाने असलेल्या झाडांचे मिश्रण आहे, ज्यामध्ये शंकूच्या आकाराची झाडे सुमारे ३० मीटर उंचीवर पोहोचतात; तर रुंद पाने असलेली झाडे फक्त १० मीटरपर्यंत पोहोचतात. फर, कैल, ऐटबाज, रोडोडेंड्रॉन, प्लम, य्यू इत्यादी महत्त्वाच्या प्रजाती आहेत. ओलसर अल्पाइन स्क्रब हे रोडोडेंड्रॉन, बर्च, बरबेरीस आणि हनीसकलची प्रजाती असलेली आहे, जी ३,००० मीटरपासून सुरू होते आणि हिमरेषेपर्यंत (snowline ) वाढते. ड्राय अल्पाइन स्क्रब ही स्क्रब झेरोफायटिक, बटू झुडुपेची सर्वात उंचीवर, समुद्रसपाटीपासून ३,५०० मीटरपेक्षा जास्त आणि कोरड्या झोनमध्ये आढळते. जुनिपर, हनीसकल, आर्टेमेसिया, पोटेंटिला इत्यादी महत्त्वाच्या प्रजाती आहेत.

कोरडी उष्णकटिबंधीय जंगले (Dry Tropical forests) :
१) उष्णकटिबंधीय कोरडी सदाहरित जंगले (Tropical dry evergreen forests) : तामिळनाडूच्या किनार्‍याजवळ असे क्षेत्र आहेत, ज्यात ऑक्टोबर-डिसेंबरमध्ये ईशान्य मोसमी वाऱ्यांमुळे वार्षिक सुमारे १०० सेमी पाऊस पडतो. येथे सरासरी वार्षिक तापमान सुमारे २८°C असते आणि सरासरी सापेक्ष आर्द्रता सुमारे ७५ टक्के आहे. हे क्षेत्र उष्णकटिबंधीय कोरड्या सदाहरित जंगलांनी व्यापलेले आहे. यालाच शोला वने असेही म्हणतात. या जंगलांची प्रमुख वैशिष्ट्ये म्हणजे १२ मीटर उंच असलेली लहान आकाराची झाडे, तसेच बांबू ही वनस्पती दुर्मिळ आहे. खिरणी, जामुन, कोक्को, रिठा, चिंच, कडुलिंब, या महत्त्वाच्या प्रजाती आहेत.
२) उष्णकटिबंधीय कोरडी पर्णपाती जंगले (Tropical Dry deciduous forests) : हे आर्द्र पानझडी (moist deciduous) जंगलासारखेच असतात आणि कोरड्या हंगामात त्यांची पाने झडतात. मुख्य फरक असा आहे की, कोरड्या पर्णपाती जंगलांच्या प्रजाती तुलनेने कमी पर्जन्यमान असलेल्या भागात (१००-१५० सेमी प्रतिवर्ष) वाढू शकतात. येथील प्रजाती २० मीटर किंवा त्यापेक्षा जास्त उंचीपर्यंत वाढते. गवताच्या वाढीस लागणारा पुरेसा प्रकाश जमिनीवर पोहोचतो. या वनांत बांबूदेखील वाढतात.उष्णकटिबंधीय कोरडी पानझडी जंगले भारतात मोठ्या क्षेत्रावर आढळतात. ते राजस्थान, पश्चिम घाट आणि पश्चिम बंगाल वगळता हिमालयाच्या पायथ्यापासून कन्याकुमारीपर्यंत उत्तर-दक्षिण वाहणाऱ्या रुंद पट्टीमध्ये आढळतात. साग, धुरी, तेंदू, बिजाळ, गुलाबजाम, अमलतास, पलास, हलडू, काशी, बेल, बांबू, रेड सँडर्स, अंजीर, हर्रा, लॉरेल, सॅटिनवुड, पापरा, आचर, साल, खैर, घोंट इ.या महत्त्वाच्या प्रजाती आहेत. या जंगलाचा मोठा भूभाग कृषी प्रयोजनांसाठी साफ करण्यात आला आहे आणि या जंगलांना ओव्हर कटिंग, ओव्हर ग्रेझिंग आणि आग इत्यादी गंभीर समस्यांमुळे ह्रास झाला आहे.
३) उष्णकटिबंधीय काटेरी जंगले (Tropical thorn forests) : कमी पर्जन्यमान (७५ सेमी पेक्षा कमी), कमी आर्द्रता (५० टक्क्यांपेक्षा कमी) आणि उच्च तापमान (२५°-३०°C) असलेल्या भागात, घनदाट जंगलांना फारसा वाव नाही आणि फक्त उष्णकटिबंधीय काटेरी जंगले आढळतात. या वनात जास्तीत जास्त ६ ते १० मीटर उंचीची झाडे आढळतात, जी की मोठ्या प्रमाणात विखुरलेली आहेत. बाभूळ अतिशय प्रमुख, व्यापक आणि खूपच समान अंतरावर आढळणारी प्रजाती आहे. युफोर्बिया वनस्पतीदेखील इथे बघायला मिळते. ही जंगले राजस्थान, दक्षिण-पश्चिम पंजाब, पश्चिम हरियाणा, कच्छ आणि सौराष्ट्राच्या शेजारील भागांसह देशाच्या उत्तर-पश्चिम भागात आढळतात. येथे ते थारच्या वाळवंटात मोडतात. महाराष्ट्र, कर्नाटक, तेलंगणा, आंध्र प्रदेश आणि तामिळनाडू या राज्यांतील पश्चिम घाटाच्या कडेलाही अशी जंगले वाढतात. खैर, रेउंझा, कडुनिंब, बाभूळ, थोर, कॅक्टी, खेजरा, कांजू, पलस, निर्मळी, धामण इत्यादी महत्त्वाच्या प्रजाती आहेत.
पर्वतीय/माउंटन उप-उष्णकटिबंधीय जंगले (Mountain sub-tropical forests) :
१) उप-उष्णकटिबंधीय रुंद-पाने असलेली हिल वने (Sub-tropical hill Forests) : ही जंगले पूर्व हिमालयात १,००० ते २,००० मीटर उंचीवर, ८८° पू. रेखांशाच्या पूर्वेला, जेथे सरासरी वार्षिक पाऊस ७५ सेमी ते १२५ सेमी, सरासरी वार्षिक तापमान १८°-२१°C आणि सरासरी आर्द्रता ८० टक्के आहे, अशा प्रदेशात आढळतात. येथील वनस्पती बऱ्यापैकी उंच (२०-३० मीटर) आणि घनदाट आहेत. सदाहरित ओक्स आणि चेस्टनट या वनस्पतीचे येथे प्राबल्य आहे. साल आणि पाइन्सदेखील आढळतात.समुद्रसपाटीपासून १०७०-१५२५ मीटर उंचीवर निलगिरी आणि पलानी टेकड्यांमध्ये आढळतात. हे मूलत: एक “स्टंटेड रेन-फॉरेस्ट” आहे. पश्चिम घाटाचे उंच भाग जसे की महाबळेश्वर, सातपुडा आणि मैकल पर्वतरांगांचे शिखर, बस्तर आणि अरवली पर्वतरांगातील माउंट अबू या पर्वतरांगांमध्येही या वनांचे उपप्रकार आहेत. परंतु, यापैकी बहुतेक जंगले नष्ट झाली आहेत.
२) उप-उष्णकटिबंधीय आर्द्र पाइन जंगले (Sub-tropical moist pine forest) : ही जंगले समुद्रसपाटीपासून १,००० ते २,००० मीटर उंचीवर, पश्चिम हिमालयात ७३°पू आणि ८८°पू रेखांशाच्या दरम्यान आढळतात. अरुणाचल प्रदेश, मणिपूर, नागा हिल्स आणि मेघालयातील खासी हिल्सचा काही भागही या उंचीवर अशा जंगलांनी व्यापलेला आहे. चिर किंवा चिल हे या वनातील सर्वात प्रभावी झाड आहे. हे फर्निचर, बॉक्स आणि इमारतींसाठी मौल्यवान लाकूड पुरवते. हे राळ आणि टर्पेन्टाइन तयार करण्यासाठीदेखील वापरले जाते.
३) उप-उष्णकटिबंधीय कोरडी सदाहरित जंगले (Sub-tropical dry evergreen forests) : उष्णकटिबंधीय आर्द्र सदाहरित वनस्पतींप्रमाणे, हे पुनर्रचित क्षेत्रामध्ये आढळते आणि भाबर, शिवालिक आणि पश्चिम हिमालयात समुद्रसपाटीपासून सुमारे १,००० मीटरपर्यंत आढळते. येथे पाऊस ५०-१०० सेमी (डिसेंबर-मार्चमध्ये १५ ते २५ सें.मी.) असतो.

📖 देशातील पहिला निर्मल जिल्हा - कोल्हापूर

📖 देशातील पहिली हॉल्टीकल्चर रेल्वे येथे सुरु झाली - भुसावळ - आजदपूर

📖 देशातील पहिली ऑनलाईन ब्रेक लायब्ररी - मुंबई

📖 देशातील पहिले स्थानिक स्वराज्य संस्थेत मतदान अनिवार्य करणारे राज्य - गुजरात

📖 देशातील पहिली संत्रा वायनरी - सावरगाव (नागपूर)

📖 देशातील पहिले व्यसनमुक्ती साहित्य संम्मेलन - पुणे

📖 देशातील पहिली ई-जीपीएफची सुरूवात - अरुणाचल प्रदेश

📖 देशातील पहिले मुक्त कृषी विद्यापीठ - नागपूर

📖 देशातील क्रिडा धोरण राबविणारे पहिले राज्य - महाराष्ट्र

📖 देशातील युवा धोरण राबविणारे पहिले राज्य - महाराष्ट्र

अर्जुन पुरस्कार 2023 :-

✅ ओजस प्रवीण देवतळे (तिरंदाजी),

✅ आदिती गोपीचंद स्वामी (तिरंदाजी),

✅ श्रीशंकर (अ‍ॅथलेटिक्स),

✅ पारुल चौधरी (अ‍ॅथलेटिक्स),

✅ मोहम्मद हुसामुद्दीन (बॉक्सर),

✅ आर वैशाली (बुद्धिबळ),

✅ मोहम्मद शमी (क्रिकेट),

✅ अनुष अग्रवाल (अश्वशक्ति),

✅ दिव्यकृती सिंग (अश्वस्वार ड्रेसेज),

✅ दीक्षा डागर (गोल्फ),

✅ कृष्णा बहादूर पाठक (हॉकी),

✅ सुशीला चानू (हॉकी),

✅ पवन कुमार (कबड्डी),

✅ रितू नेगी (कबड्डी),

✅ नसरीन (खो-खो),

✅ पिंकी (लॉन बॉल),

✅ ऐश्वर्या प्रताप सिंग तोमर (शूटिंग),

✅ ईशा सिंग (नेमबाजी),

✅ हरिंदर पाल सिंग (स्क्वॉश),

✅ अहिका मुखर्जी (टेबल टेनिस),

✅ सुनील कुमार (कुस्ती),

✅ अनंत (कुस्ती),

✅ रोशिबिना देवी (वुशू),

✅ शीतल देवी (पॅरा तिरंदाजी),

✅ अजय कुमार (अंध क्रिकेट),