ئه‌رڪان محمد @arkan_muhamaad Channel on Telegram

ئه‌رڪان محمد

@arkan_muhamaad


ئه‌رڪان محمد (Kurdish)

ئه‌رڪان محمد یانی 'آرکان محمد' یه‌ک خانوی ته‌له‌فێری تله‌گرامێ که‌ به‌ زمانی کوردی ده‌ست پێبکات. ئه‌م کاناله‌ بۆ ئه‌وان که‌ خوێندکاری زانستی و ئه‌وان که‌ دیاری ده‌که‌ن که‌ زانیاری و بابه‌ته‌کانی کوردی و جیهانی له‌گه‌ڵ دیاری بکه‌ن. ئه‌رڪان محمد کانالێکی پێشینه‌ باشێکی زانیاری و زانستی. له‌م کاناله‌دا زانیاری و بابه‌ته‌کانی بۆ خوێندکارانی سلێمانی و هه‌موو بۆ خۆشه‌ویستانی ئێوه‌یه‌. ئاگاداربیت زۆربه‌ی کۆمێنت و واکه‌ینگه‌ ناوه‌ڕۆکی کاناله‌مان هه‌بێت له‌ گه‌ل پێکه‌نین. ئه‌گه‌ر ه‌روه‌ها بێ تۆمار کردنی، ته‌نها له‌کانالی خودتان بگه‌چانن.

ئه‌رڪان محمد

20 Nov, 18:35


یان د فەرموودەکێ دا دهێتە ڤەگوهاستن پێغەمبەری -علیە الصلاة والسلام- و هەڤالێن وی نڤێژ ل مزگەفتێ کر ب جەماعەت و دوو کەس ل زاوییەکا مزگەفتێ بون و نڤێژ دگەل وان نە کر، دەما پێغەمبەر ب دوماهیک هاتی گازی وان کر و ئەو هاتن و یێ د ترسن، ئینا پێغەمبەری گوتێ: چ ڕێگری ل وە کر هین نڤێژێ دگەل مە نەکەن؟ وان گوت: مە ل مال نڤێژ یێن کرن. ئینا پێغەمبەری گوتە وان: هین وەنەکەن، و ئەگەر هات و ئێک ژ وە نڤێژا فەرز ل مال کر (ژبەر عوزرەکی) و پاشی گەهشتە نڤێژا موسلمانا یا ب جەماعەت بلا دگەل وان بکەتە ڤە ئەو دێ بۆ وان سوننەت بیت. [صحيح أبي داود 575].

زانایان گوت پێغەمبەری ژبەر چەند ئەگەرەکان یا گوتییە وی نڤێژا خۆ دووبارە بکە، گوت ئێک ژ وان ئەگەران: دا هزرا خراب ژ وی نەهێتە کرن و هزر نەکەن ئەو نڤێژا ناکەت.

هوسا بۆ مە دییار دبیت نڤێژا ب جەماعەت ژبلی ئەجرێ وێ یێ مەزن و ژبلێ وێ چەندێ کو گەلەک ژ زانایان ئەو ب واجب زانییە ئەو ئەگەرەکێ سەرەکی یە هزرا باش ژ مروڤی بهێتە کرن و ئەڤێ کارتێکرنا خۆ یا ل سەر دونیا و ئاخرەتا مروڤی هەی.
و ئەگەر هزرا خەلکی ل سەر مروڤی یا گرنگ نەبا زانایان ئەڤ ئیستینباتە ژ ڤێ فەرموودێ نە دئینا دەر.

ئه‌رڪان محمد

20 Nov, 18:21


و ئەم گەلەک جاران دبێژین بۆ مە ئاخفتن و هزرا خەلکی نە یا گرنگە، و ئەڤە هزر و ئاخفتنەکا گەلەک خەلەتە ئەگەر تو ژ هەمی جانبان ڤە وەربگری، خەلک نە هندێ یێ گرنگە بۆ مە ئەم بکەڤینە د ڕیائێ دا ژبەر وان ئەم ل سەر ڤێ د ئێک دەنگین، بەلێ ئەم یێ د پەیوەندییەکا ڕاستەوخو دا دگەل مروڤان هەتا وێ دەقا خودێ ئەمانەتێ خۆ ژ هەر ئێک ژمە وەردگریت، و شارعی(خودێ) د گەلەک جهان دا د قورئان و ئاخفتن و ڕەفتارێن پێغەمبەری دا بۆ مە گرنگییا وێ دییار کرییە مروڤی هزرا باش ژ خۆ ل دەف خەلکی بهێلیت، و ئەڤا هەنێ ژ تەوفیقا خودێ یە، وەکی خودێ دەربارەی هەردوو کورێن ئیبراهیم پێغەمبەر -علیە السلام- دبێژیت:
وَهَبۡنَا لَهُۥۤ إِسۡحَـٰقَ وَیَعۡقُوبَۖ وَكُلࣰّا جَعَلۡنَا نَبِیࣰّا ۝٤٩ وَوَهَبۡنَا لَهُم مِّن رَّحۡمَتِنَا وَجَعَلۡنَا لَهُمۡ لِسَانَ صِدۡقٍ عَلِیࣰّا ۝٥٠ ئانکو: ڤێجا ده‌مێ وى خۆ ژ وان وخوداوه‌ندێن وان ڤه‌ده‌ركرى، مه‌ ژ كوڕان: ئسحاق، ويه‌عقووبێ كوڕێ ئسحاقى دانێ، ومه‌ ئه‌و هه‌ردو كرنه‌ پێغه‌مبه‌ر. ومه‌ ژ دلۆڤانییا خۆ هند قه‌نجى دانه‌ وان كو نه‌ئێنه‌ هژمارتن، ومه‌ به‌حسه‌كێ باش د ناڤ خه‌لكى دا دا وان، كو ناڤ وده‌نگێن وان ب باشى هه‌ر بمينن. [سورة مریم]
وەکی بۆ مە دییار کو بەحسکرنا خەلکی بۆ تە ب باشی ژ نیشانێن خێرێ نە خودێ دایە تە و ژ باشییا تە یا پێدڤییە د ئەردی دا، و خودێ ئەڤە وەکی مەدحە بو هەردوو کورێن ئیبراهیمی یێن پێغەمبەر -علیهم السلام- بکارئینایە.

و د فەرموودێ دا هاتییە عومەرێ کورێ خەتابی دبێژیت پێغەمبەری -علیە الصلاة والسلام- گوت: نینە موسلمانەک بمریت و چوار کەس شەهدەییێ بۆ ب باشییێ بدەن ئیللا دێ چیتە بهەشتێ. گوت مە گوتێ: و سێ کەس؟ وی گوت: و سێ کەس. مە گوتێ: و دوو؟ وی گوت: و دوو کەس. پاشی عومەری گوت: مە پرسیارا وی نەکر کانێ ئەگەر ئێک بتنێ شەهدەییێ ب باشی بۆ بدەت دێ چیتە بهەشتێ یان نە. [صحيح البخاري 1368]

ئه‌رڪان محمد

20 Nov, 18:08


یا کرێتە ئەگەر تە هەڤژین هەبیت تو دەستێ وی بگری ل جهێن گشتی یێن وەکی سیک و محەل و نزانم چ و چ یا، ئەگەر خۆ ئەڤە کارەکێ موباح بیت ژی وەک شەرع یا زانایە د ڤان کاران دا موراعاتا عورف و عەدەتن مەنتەقێ دهێتە کرن و ئەڤ کارە یێ دیرە ژ عورف و عادەتێن مە، یا پێدڤییە مروڤی سالوخەتێن موروئەتێ ل دەف هەبن ب تایبەت وی زەلامی و وێ ژنێ یێن نیشانێن ئیلتیزامێ ل سەر وان ددیار، نیشانێن وەکی ڕهان یان دەلنگ کورتکرنێ یان ژی حیجاب و جلکێن شەرعی ب گشتی، ئەڤ جورە کەسە پترییا جاران جهێ تەرکیزا خەلکی نە و جهێ چاڤلێکرنێ نە، یا پێدڤییە هندی بشێن خۆ ژ وان تشتان ب پارێزن یێن هەتا مەجالەکێ بچیک ژی تێدا هەبیت بۆ ب خرابی بەحسکرنێ یان هزرا خراب یان هەر تشتەکێ هوسا…

ئه‌رڪان محمد

14 Nov, 17:11


ل شینا ئەڤروکە ئەم زاروکێن خۆ وەکی پێغەمبەران -علیهم السلام- پەروەردە بکەین و زاروکێن خۆ ب بکەینە هەلگرێن ئەخلاقەکێ وەکی یێ وان، ئەم یێ بەس ژ پێغەمبەران ناڤێن وان ڕادکەین و ددانینە سەر زاروکێن خۆ، هەروەکی ئەم یێ دبێژین؛ خودێ چیروکێن وان یێ د قورئانێ دا ئیناین دا ئەم بەس ناڤێن وان بزانین و ڕاکەین!!

ئەڤە وەکی وێ یە یا مە دگەل قورئانێ کری، قورئان یا هاتییە خوار وەک ڕێباز و ڕێک دا ئەم ژییانا خۆ ل سەر ئاڤا بکەین و کار پێ بکرین، دێ بینی مە خواندنا وێ یا کرییە ڕێباز و رێک و جهێ کارپێکرنێ…

ئوممەت بەرەڤ کیڤە؟!

ئه‌رڪان محمد

13 Nov, 19:10


ئەو کچا ب جلکێن شەرعی بیت و حەز ژ خۆ بەلافکرنێ بکەت و دەستێ خۆ یان ملێ خۆ یان چاڤێن خۆ یان هەر ئەندامەکێ خۆ یێ دی بەلاڤ بکەت ئەو یا نەخوشە، دلێ وێ یێ توشی نەساخییەکێ بوی و یا پێدڤییە ئەو ب زیترین دەم ل چارەسەرییێ بگەریت.

ئه‌رڪان محمد

04 Nov, 11:02


و تو کارێ خێرێ نەهێلە بۆ سباهی، نە دیرە سباهی بهێت و تو نە یێ ئامادە بی.

ئه‌رڪان محمد

01 Nov, 14:40


هندەک زەلام شەرم دکەن بچن گلێشی بکەنە د تەنەکا ل بەر دەرگەهت دا بەس شەرم ناکەن ئێک هەڤژینا وی یان خیشکا وی ببینیت و خوشییێ ژ دەرکەتنا وان ببەت!!!

ئه‌رڪان محمد

29 Oct, 13:46


د شریعەتی دا هەمی دەمان ڕێک بۆ خێر و باشی و حەلالی یا ب ساناهییە و بۆ ڕێخوشکەری پاداشت هاتینە دانان، و د بەرانبەر دا بۆ گونەهێ یا ب زەحمەتە و خودانێ وێ یێ عەیبدارکری یە، بەلێ پشتی ئەقلێ مە هاتییە داگیرکرن ژ لاییێ ڕوژئاڤا ڤە و سیستەمێ ڕوژ و ژییانا مە ئەوان دانای ئێدی یا بەروڤژای لێ هاتی، حەرام یێ ب ساناهی کەتی و حەلال یێ ب زەحمەت کەتی، و یێ ب حەلالی ڕابیت وەسا یا کرییە د هزرا خەلکی دا مروڤەکێ پاشڤەمای و توندرەوە…

ئه‌رڪان محمد

25 Oct, 20:38


و یا ژ ڤێ ژی نەخوشتر ئەوە ب ڤێ ڕازی نابن ژی، بەلکو بەلاڤ دکەن دا ئەو ژی ببینن ئەوێن وان نە گوتییێ بۆ دەواتێ یان ژی نە ئەمادەبون…

انا لله وانا الیه راجعون.

ئه‌رڪان محمد

25 Oct, 20:36


ئیماندارێن بەرێ سەرێ حشترێ لێ ددا ئەگەر زانیبا ئێک دێ ل سەر وێ حێشترێ ڕینیت یا هەڤژینا وی ل سەر ڕینشتی و دگوت: ما دێ چاوا چێبیت زەلامەک ل جهێ هەڤژینا من برینیت و هێشتا جهێ وێ یێ گەرم.

و موسلمانێن نوکە ژی ل دەما نیشانی و دەواتێن خۆ هەڤژینا دبەنە جوانکارییا و لاو جوان دکەن و بنەمال و خزم و کارێن خۆ گازی دکەن و هەڤژینا خۆ یا کل و پلدای بۆ وان عەرز دکەن و پێش چاڤێن هەمییان ماچی دکەن!!!

ئه‌رڪان محمد

21 Oct, 07:17


کەسەکی هەڤژینی پێکئینا
ئەم: دا دەواتێ بکەین و خۆ بادەین.

ڤیستەڤالا بەرهەمێن خومالییە
ئەم: کا دێ سترانبێژەکێ بینن دا دەواتێ بکەین.

ئفتیتاحا طایەکێ نی یێ … بازارە
ئەم: ێ هەما گەلەک لاوە دێ چین دەواتێ کەین.

حەفلا تەخەروجێ یا قوتابییێن کولییێ یە
ئەم: ئوهووو هەما دەوات بەس دگەل یێن کولییێ یا خوشە…


ڤێجا ئەڤە هەمی چنە، ئەو یا نەخوشە و تافهییا مە دییار دکەت دەما کاندیدێ مە دڤێت دچیتە پەرلەمانی ئەم هەمی دچین و ل کوچکا وی کوم دبینین و سەماعێن خۆ ددانین و دکەینە دەوات!!
خێرە ما زاڤایە یان ژی دێ چیتە جهەکی کو پێکولا بکەت ئاریشێن وە چارەسەر بکەت؟!
ما د ڤی دەمی دا دەوات یا پێدڤییە یان ژی ئەو یا پێدڤییە هین دوو مروڤێن تێگەهشتی و ڕی سپی دگەل خۆ ببەن و بچن دگەل برینە خوار و ئاموژگارییا لێ بکەن و بێژنێ: کورێ من ئەڤە تو دەرکەتی، نەکو وەبیت تو ژی وەکی یێن بەری خۆ بەرزە ببی و ئێدی پرسیارا حالێ ڤان گەنجان نەکەی، مە پشتەڤانییا تە کر ژبەر تێگەهشتن و شهادە و ژێهاتییا تە بۆ ڤی جهی نە کو وەبیت تو مە پەشیمان بکەی و دگەل دەنگێ زورداری و دزی و یاساییێن دژی شەریعەتی بی، نەکو وەبیت تو ژی ببیتە بار ل سەر ملێن مە ل جهێ وێ کو تو ئەو بی یێ بارێ مە ل سەر ملێن وی، تە ئەمانەت ئەو تو محتاجی و گازندێن ڤان جحێلان بگەهینییە پەرلەمانی و هەمی پێکولا بکەی دەنگێ باشییێ و بەرەڤ باشترێ بی و تو ژی ئێک ژمە بوی و دێ هەر وەسابی بەلێ بلا ل بیرا تە بیت مە ئاریشا ڕاتب و گاز و کارەبێ یا هەی نە کو وەبیت تو دەنگەکێ بێدەنگ بی و دەستێن تە بۆ بێ مەعریفەتییا و برسیکرنا ڤی خەلکی ژ بلندکرنێ ب وەستییێت…

ئه‌رڪان محمد

15 Oct, 16:35


رب العالمین ب ڕەحما خۆ دگەل بابێ من و هەمی مرییێن موسلمانا بکەت یارب.

ئه‌رڪان محمد

15 Oct, 16:34


هەمی دەینان ئەداکرنا وان یا ب ساناهییە…
بەلێ ئەداکرنا دەینێ بابی ل سەر مە کێ شییان هەنە؟؟

ئه‌رڪان محمد

11 Oct, 19:17


((گوت مشارکەکرنا سترانان دگەل خوشتڤییێ مروڤی ژ دیرڤە و دگەل دەنگێ بارانێ ژ وان هەستانە ژ خوشییا گەرماتییێ دئێخیتە د ناخێ مروڤی دا…))

فەقیرا نە زانی ئەو هەستێ گەرم یێ ئەو هەست پێ دکەت هەستپێکرنا ب وی ئاگری یە یي ل بەراهییا وان ئەگەر ئەو د بەردەوام بن.

ئه‌رڪان محمد

08 Oct, 14:11


دینێ خودێ تەشەدود تێدا نینە، بەلکو خەلک یێ دناڤ خوشییێن دونیاییێ دا غەرقین، د ئەنجام دا شەریعەتێ خودێ شەرع کری و هەر ئەوە باشترین مودەبر و مەصلەحەتا مە باشتر ژمە دزانیت و ئەڤ شەریعەتە ئینایە خوار دا ژییانا مە ڕێک بێخیت د ئەنجام دا ل بەر مە گران بو و ئێدی دل و ئەقلێن مە ڤی شەریعەتی نا وەرگرن.

ئه‌رڪان محمد

03 Oct, 19:28


«دەسپێکا زانینێ دانپێدانا تەیە ب جەهلێ»

ئه‌رڪان محمد

03 Oct, 19:27


ڤان سەماعێن ب مزگەفتان ڤە گەلەک غەدرە یا ل ڤان دەنگێن خوش کری، دەنگێ وان هوسا نا گەهیننە مە…

ئه‌رڪان محمد

23 Sep, 06:31


ئافرەت ئێک ژ دووانە:
یان ئەو وەسییەتا پێغەمبەری یە ﷺ، یان ئەو نیشانەکە ژ نیشانێن ڕوژا دوماهییێ!

تو بەرێ خۆ بدە خۆ و ڕەوشا خۆ د سەر و بەرێ خۆ دا تو کیشک ژوانی؟!

ئه‌رڪان محمد

17 Sep, 14:10


نمونەکا دی ژ وان نیعمەتان یێن هێشتا خودێ ب ڕسقێ سینگلا نە کری(خودێ ب ڕسقی بکەت) ئەوە؛
ئەو بچیتە مالا خەزیرێ خۆ و ئەو یێ پشت ڕاست بیت ژ فتنێ، ئەو بزانیت چاڤێن وی چ فتنێن وەسا نا بینیت ئەو پێ بتەحسیت و ب فتنە بچیت، خەزیرێ وی چ سەحبەتێن نە لایێق و چ گوتنێن کرێت نە بێژیت، هەتا جگارا ل دەف نە کێشیت و ڕێزێ ل وی بگریت، خزمێن وی ئەو نەبن یێن بەرێ وی ددەنە دەرکەتنێن زێدە و کافی و جهێن ب فتنە، دشێن(خیشکێن هەڤژینا وی) وەسا د ڕاپێچای بن هەروەکی ئەو یێ ل سەر جادێ هند ل بەر خۆ د ڕاوستای بن و ژ خۆ ب شەرم بن…

ژدل ژی دەما جحێل هەڤژینییێ پێک دئینیت ئەو بەس ئافرەتەکێ نا ئینیتە مالا خۆ، بەلکو وەکی وێ یە ئەو بۆ خۆ مالەکا دی بکریت، ڤێجا بلا هەر ئێک ژمە ل دەما هەڤژینییێ بەرێ خۆ بدەتە ئەوی ئەساسی د مالا خۆ یا نی ڤە، ئەرێ ئەوە یێ دگەل من دگونجیت یان ژی دێ ئەساسەک بیت هەمی دەما دێ دلێ من ل سەر بیت بگوهرم و من شییانێن هندێ نەبن!!.

ئه‌رڪان محمد

17 Sep, 14:02


نیعمەتە دەما تو ل سەر ئیستیقامێ بی و تە هندەک مروڤ هەبن هاریکارییا تە بکەن ل سەر ڕێکا تە، هەر جارەکا تە ببینن کەیفا خۆ ب تە بینن و پشتەڤانییا تە بکەن ب ئاخفتنا شرین و ئامادەبونا خۆ دەرببرن بۆ پشتەڤانییا مادی، کچێن خۆ و هەڤژینێن خۆ تێگەهاند بن هەردەما تو چویە مالا وان پتر ژ بەری هینگی ل بەر خۆ د ڕاوستای بن و ب ڤێ چەندێ بیرا وان ب هندێ بهێتە ڤە کو ل سەر وان یا پێدڤییە کا چاوا دەما تو چویە مالا وان خۆ پاراستی وەسا بۆ غەیری تە ژی خۆ ب پارێزن، ئەڤە ژی نیعمەتەکە خودێ ب ڕسقێ هەمییان ناکەت، تو یێ وەسا بی ئامادەبونا تە بیرا خەلکی ل خودێ و ڕێکا ڕاست بینیت، بیرا خەلکی ل خۆ پاراستن و چاڤگرتنێ بینیت…

ئه‌رڪان محمد

13 Sep, 02:22


هەروەکی ئەڤروکە ژی ب سەر تە دا بوری و تە نڤێژا سپێدێ د وەخت دا نە کر؟

خێرە تو نەشێی هشییار ببی؟!
یان ئنیەتا تە ل دەما نڤستنێ ئەو نە بۆ ڕاببیە نڤێژا سپێدێ؟!
یان ژی تە ئەسباب بکار نە ئینابون و تە وەکی هەرجار ب تێگەهشتنەکا خەلەت ڤە گوتبو هیڤییا خودێ؟!
یان ژی تو ژوانی یێن گونەهێن وی وی زنجیر دکەن ب جهێ وی ڤە و هندی دهێی نەشێی هشیار ببی؟!
یان ژی هەما تو ژوانی یێن چار نڤێژان بتنێ د ڕوژا خۆ دا دکەی؟!

ئەز نزانم تو کیشک ژڤانی، بەلێ پشت ڕاست بە تو کیشک ژڤان بی تو پێدڤی ب پێداچون و خۆ ڕاستڤەکرنێی…

ئه‌رڪان محمد

12 Sep, 17:46


هندەکێن هەین عەمرێ خۆ هەمییێ نڤێژ نە کرینە و دەما دمرن مالا وی یا چ جارا ئاموژگاری و زخت ل وی نە کرین بۆ کرنا نڤێژا هەر زیکا دێ بێژن؛ کا دا عومرەکێ یان حەجەکێ بۆ بکەین!

کرنا عومرێ یان حەجێ بۆ مری یا وەکی مودێلان لێ هاتی!!

ئه‌رڪان محمد

07 Sep, 19:10


ژ بێ غیرەتترین جورێن بێ غیرەتییێ ئەوە؛ دەما جحێلەک هەڤژینییێ دگەل کچەکێ پێک دئینیت ڤێجا وێنێن کچکێ دئینیت و وێنێ ژ هەمییا جانتر یێ د وی وێنەی دا جوانتر ژ هەمی وێنا مکیاج دانای، و پرچا خۆ گەلەک جوان سەرح کری، و ئەندامێن خۆ جوان ڕاوستاندین ئەگەر ڕیس نە کربن و…
دێ ڤێجا وی وێنەی دانیتە بەر یێ خۆ و بۆ خیشکێن خۆ ڤرێکەت دا بەلاڤ بکەن ڤێجا جحێلێن بنەمالا وان وێ کچکا هندا جوان و سەرنج ڕاکێش ببینن یا ڤی جحێلی بۆ خۆ خواستی، ژ ڕاستا ئەڤە ژبلی بێ غیرەتییێ بێ ئاقلییە، ئێکەم پێنگاڤ و دەلیلە ل سەر بێ غیرەتییا ڤی جحێلی ل سەر ڤێ کجێ ل سباهییا وان، بەلگەیە ل سەر هندێ دێ وێ بێ ستارە کەت و ڤرێکەتە صالونێ دا خۆ مکیاج و کل و پل دەت و نیشانی یان دەهواتەکێ بۆ خۆ و وێ چێکەت و ل وێ دەهواتێ هەڤژینا خۆ عەرز کەت بۆ هەمییان، بەلگەیە ئەڤە دێ ڤێ کچێ بەتە دەهوات و جهێن حەرام و دێ ل دەڤ وی یا نورمال بیت هەڤژینا وی بچیتە دەستێ جحێلەکێ نە مەحرەم بۆ خۆ و دەهواتێ بکەت یان…

د ڤی زەمانی دا بێ غیرەتی یا ل قیمێ و دەیوثی یا مشە بوی، و ئەم یێ ئەنجامی ل سەر ژن و عەیالێن وان ل جهێن گشتی یێن وەکی گەلی و پارکا و سیکا دبینین…

ئه‌رڪان محمد

29 Aug, 18:12


زانا ب خلاف چوینە کا درستە ژنک بچیتە حەجێ یان عومرێ بێ مەحرەم؟

دبیتە دوو حالەت:


١) ئەگەر حەج یان عومرە فەرز بیت، ژ وان زانایێن گوتین ناچێبیت بێ مەحرەم ژنک بچیت، (حسن البصري و إبراهيم النخعي، و ئەڤە مەزهەبێ حەنەفیا و حەنبەلیا یە)

دەلیلێ وان: گوتنا پێغەمبەریە-سلاڤ لێ بن- (لَا تُسَافِرِ الْمَرْأَةُ إِلَّا مَعَ ذِي مَحْرَم) (رواه البخاري ١٨٦٢).(چ ژنک بلا سەفەرێ نەکەت ئیلا دگەل ئێک ژ مەحرەمێن خو)

٢) نەشەرتە ژنکێ مەحرەم دگەل بیت، ژ وان زانایێن لسەر ڤێ بووچونێ( سعید بن جبير و ابن سيرين و ئەڤە مەزهەبێ شافعیا و مالکیایە و پتریا زانایا وەدبێژن).


دەلیلێ وان: (ژنکێن پێغەمبەری-سلاڤ لێ بن- پشتی مرنا وی یێن چوینە حەجێ و عەمرێ و گەلەک ژ وان محرەم نەبون، عومەرێ کورێ خەتابی دگەل وان عثمان کورێ عەفانی و عبدالرحمن کورێ عەوفی فرێکرن). (رواه البخاري ١٨٦٠).

بەلێ دڤێت:
رێک یا ئەمین بیت.
و دگەل جەماعەتەکا ئەمین بچیت، (چ ژنک بن یان کاروانی بن).

و دەلیلێ وان یێ دی: دبێژن: مەرەما حەدیسێ ژ بەر هەندێ یە دا ژنک یا ئەمین بیت، و ب چ رێکا ئەمین بیت درستە.

ئیبن مفلح دبێژیت: و لدەڤ شێخێ مە -ئیبن تیمیەی- (هەر ژنەک درستە بچیتە حەجێ ئەگەر ئیماناهی هەبیت). (الفروع ٣/٢٣٦).

بەلێ ئەگەر حەج یان عومرە سونەت بیت ئەرێ درستە بێ مەحرەم بیت؟

ئیمامێ نەوەوی دبێژیت: دوو بوچوون هەنە:
یا ئێکێ: درستە
و یا دووێ: نە درستە، و ئەڤە بوچونا درستە د مەزهەبی دا.(المجموع ٧/٧٠ بتصرف). وئەڤە بوچوونا پتریا زانایایە.

‏و ئیبن تەیمیە پتر بوو بوچونا ئێکێ دچیت، دبێژیت: (ئەڤە یا درستە-یەعنی بێ محرم ئەگەر یا ئەمین بیت- بو هەمی سەفەرێن عیبادەت). (الفروع ٣/٢٣٦).


»» یا چێتر ئەوە ژنک بێ مەحرەم نەچیت و هەمی محاولا بکەت ئێک ژ مەحرەما دگەل هەبیت، بەلێ ئەگەر بێ مەحرەم چوو حەجا وێ یان عەمرا وێ یا درستە. و الله أعلم.

(التمهيد ٢١/٥٠).(بدائع الصنائع ٢/١٢٤).(المفهم ٣/٤٤٩).(الفروع ٣/٢٣٦).(شرح صحيح البخاري لابن بطال ٤/٥٣٢).(المجموع ٧/٧٠).

#الفقه

ئەڤە ژ وان پسیارا بو یا گەلەک د هاتەکرن.