1,453

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

18 Jan, 22:13

مثال چنین کسی وقتی دچار بیماری می شود وجه الله در عبادت اش را از دست می دهد و به سوی نفس اش عبادت اش وجه و صورت به خود می گیرد. چنین کسی که در حال نماز شب است دیگر "تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ" در عبادت را از دست می دهد. یعنی در نماز شب صورت اش از سوی خدا به نفس هم بر می گردد و دنبال شفای بیماری خود در عبادت خود هم هست و شرک در عبادت یا مَثنیٰ پیدا می کند و در هدف اش شفای بیماری خود را هم وجهه می بخشد. این امر، وجه الله را در او کمتر می کند و در عبادت اش که از وجه الله منقلب شده است وای بر حال اش که اگر حاجت نفس خود از خدا نگیرد و شفا نیابد؛ نفس اش به کل ممکن است از وجه الله برگردد و شیطان در او با یأسی که ایجاد کرده است سبب کنار گذاشتن همه عباداتش شود و چنین کسی است که بهانه می کند دیگر نماز شب نمی خواند چون خدا حاجت اش را نمی دهد و حرف او را گوش نمی دهد، نتیجه عبادت خدا در حرف این می شود.

برای همین حق تعالی می فرماید: وَادْعُ إِلَى رَبِّكَ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (۸۷_قصص) در زمان دعوت به سوی خدا به کسی وعده رفع حاجت دنیوی او به شرط انجام فلان عبادت را ندهید که خود را شریک خدا در حکمت اش کنید. مثال کسی که از روی حکمتی از جانب خدا صاحب اولاد نمی شود اگر بگویی فلان نماز را بخوان صاحب فرزند می شوی... در زمان دعوت او به سوی خدا با نماز، خود را شریک خدا کرده ای و از سوی او شریک حاجت خلایق اش شده ای. بلکه باید بگویی نماز بخوان و سمت خدا برو امید است حق تعالی نظری به سوی تو کند.

پس در باب بسط روزی کسی حق ندارد در زمان دعوت به سوی خدا بر کسی وعده ای شرک آلود بدهد. یا مثال بگوید اگر این نماز را بخوانی روزی تو زیاد می شود... چرا که او نمی داند شاید حکمت خدا بر آن فرد آن است که روزی اش قبض شود تا توحید را فراموش نکند. چنانچه نبی مکرم اسلام (ص) می فرمایند: خداوند مومنی را می داند روزی اش اگر بسط دهد از یاد او غافل می شود پس روزی او را بسط نمی دهد تا در خود حسّ نیاز به خدا همیشه داشته و دعایش کند.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,462

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

18 Jan, 22:13

حق تعالی می فرماید: إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا (۷_کهف)
ما در روی زمین زینت هایی برای شما برای امتحان تان قرار دادیم.

و در آیه ۱۴ آل عمران زینت را شامل زنان و فرزندان و ثروت و طلا و نقره معرفی می کند، و در آیه ۸ سوره کهف در ادامه می فرماید: "وَإِنَّا لَجَاعِلُونَ مَا عَلَيْهَا صَعِيدًا جُرُزًا" یعنی ما قرار دادیم بر هر کس که (این زینت ها بخشیدیم) به حالت بالا رونده ای ناهموار.... یعنی این زینت ها را یک سان در بین خلق یک اندازه پخش نکردیم به یکی بهره اش از یکی، بیش از دیگری دادیم. مثال کسی را در ثروت بالا بردیم، در تعداد فرزند پایین آوردیم و دیگری را در فرزند پایین آوردیم و در ثروت بالا بردیم.

برای این لغت می شود نمودارهای پراکندگی یک شیء را که می کشند مصداق جَرَز دانست.

جَزر هم با این ریشه ارتباط مفهومی دارد که به بالا و پایین آمدن سطح آب دریا گفته می شود. جزیره از جَزر است چون با جَزر و مدّ آب، وسعت آن تغییر می کند.

به تدبر آیه ای مرتبط می رویم : وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ ذَلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ (۱۱_حج)
این آیه تصریح می کند کسانی که خدا را در حرف و زبان عبادت می کنند، توحیدشان متزلزل است. این افراد تا زمانی که در عافیت رزق قرار دارند عبادت شان از وجه الله منقلب نشده و بر نمی گردد ولی وقتی در معرض آزمونی بر نفس شان قرار گیرند وجه الله شان منقلب شده و از سوی خدا به نفس شان بر می گردد.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,232

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

18 Jan, 22:13

#یک_لغت_قرآنی ۴۲۸

🌟جَرَزَ:
به ناهمواری گفته می شود.

أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنْفُسُهُمْ أَفَلَا يُبْصِرُونَ (۲۷_سجده)
آیا نمی بینید ما هدایت می کنیم آب را در روی زمین براساس ناهمواری های آن تا بتوانید از آن زراعت کنید.

آب همیشه در روی زمین بر اساس ناهمواری های آن در حال گردش است تا آدمی بتواند به زراعت بپردازد.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,394

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

پس دریافتیم مَسخ یعنی تبدیل وجود انسان به حیوان هرچند در اراده خدا وجود دارد ولی در رحمت خدا چنین امری واقع نشده است و در فضای مجازی انسانی را که شکل حیوان نشان دهند و بگویند: مسخ شده است این امر کذب است، انسان تنکیل می شود یعنی جسم برزخی اش شبیه حیوان می شود که آن هم به علت بسته بودن چشم برزخی برای عموم قابل دیدن نیست.

یا بر کسانی که پیرو شیطان هستند باز می شود که اجنه شیاطین را فقط می بینند، یا برخی مستضعفین فکری که آن گروه هم فقط جن صالح می بینند. حال که برخی می گویند فلان عالم ربانی مردم را به چشم برزخی می دید این امر بعید است چون علماء چشم بصیرت دارند و در درون خود با نوری که خداوند عنایت شان کرده است شکل جسم برزخی را تا حدی که آبروی آن انسان هم نرود بر روی جسم خاکی مشاهده می کنند و نیازی به تفکیک شکل جسم برزخی در قالب خوک و سگ برای شناختن مردم از سوی آنان نه ضرورت است نه لطف حق تعالی در حق آنان، چون در این صورت در فتنه عظیمی قرار می گیرند که به جای خدمت به خلق باید در گوشه ای بروند و کسی را نگاه نکنند و کاری بر کسی انجام ندهند.

باز شدن چشم برزخی و دیدن شکل جسم برزخی انسان ها باعث افشای آبرو و اسرار آن‌ها در بین خلق می گردد و با صفت سَتّار العُیُوب بودن حق تعالی هم در منافات است.

از سوی دیگر در آیه اگر دقت کنیم حق تعالی چشم برزخی تنکیل شدگان برای دیدن هم باز کرد چون اگر غیر این بود مردی که خودش را انسان، و همسرش را میمون می دید جز نفرت و طرد او کاری بر او نمی کرد؛ ولی وقتی خودش هم میمون می دید نمی توانست او را طرد یا آبروی او ببرد چون خودش هم چنین بود.

از جهل، مردم بازشدن چشم دل اولیاء الله که چشم بصیرت است را با باز شدن چشم برزخی یکی می گیرند که اگر چنین باشد یک جن گیر هم چشم بصیرت اش باز است و جن را می بیند، در حالی چشم دل و چشم بصیرت اش باز نیست تا برای مردم سحر و دعا به خاطر رفع مشکلات شان نکند.

وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا (۱۷۹_اعراف) یعنی اولیاء خدا با قلب شان تفقه و می بینند و با چشم سر به دیده عبرت می گیرند.

وَإِذْ قُلْنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ وَنُخَوِّفُهُمْ فَمَا يَزِيدُهُمْ إِلَّا طُغْيَانًا كَبِيرً (۶۰_اسراء)

در شأن نزول این آیه آمده است نبی مکرم اسلام (ص) در رؤیایی صادقانه دیدند از منبر او میمون ها بالا می روند... که در خواب همان جسم برزخی بنی امیه را دیده بودند که به میمون تنکیل شده بود. این امر نشان می دهد کسانی که چون بنی امیه به نام دین درصدد کسب دنیای خود از گفتن نام خدا و رسول در منبر چون معاویه ملعون باشند، نکول به میمون شده اند.

حال طبق حدیث به برخی تنکیل ها به مدد الهی می پردازیم: دزد و حرام خوار به صورت خوک جسم برزخی شان نکول می گردد. وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُمَا جَزَاءً بِمَا كَسَبَا نَكَالًا مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيم (۳۸_مائده)

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

925

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

#فایل_صوتی_قرآنی
#موضوع: روح در قرآن

#حسین_جعفری_خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

545

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

886

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

04 Jan, 20:51

وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ (۱۵۷_اعراف)
إصر اشاره به برداشتن برخی بدعت و بندهای جاهلی در ادیان گذشته توسط نبی مکرم اسلام (ص) دارد.

پس إِصْر به معنای رها کردن از زنجیر اسارت را هم گفته می شود و به نوعی باد گرم درختان را از اسارت زمین در بهار نجات می دهد و سرسبزی بر زمین هدیه می کند.

قَالَ أَأَقْرَرْتُمْ وَأَخَذْتُمْ عَلَى ذَلِكُمْ إِصْرِي قَالُوا أَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ (۸۱_آل عمران)
آیه اشاره دارد که پیامبران را حق تعالی تعهد گرفت اگر پیامبری دیگر بر آنان فرستاد او را یاری کنند و پیرو او شوند. عَلَى ذَلِكُمْ إِصْرِي یعنی شما از بند نبوت آزاد می شوید و إِصْرَ من از شما برداشته می شود وقتی پیامبری بر شما بفرستم.

فَأَقْبَلَتِ امْرَأَتُهُ فِي صَرَّةٍ (۲۹_ذاریات)
اینجا صَرَّةٍ یعنی صیحه و صدای بلند که گویی سارا در خواب بود و با این صدای بلند از خواب برخاست و پرسید: من پیرزنی عجوز ام چگونه حامله می شوم؟ "فَصَكَّتْ وَجْهَهَا" یعنی بر خودش سیلی هم زد مبادا آن چه می شنود در خواب شنیده باشد.

قَالَ فَخُذْ أَرْبَعَةً مِنَ الطَّيْرِ فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلَى كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءًا ثُمَّ ادْعُهُنَّ يَأْتِينَكَ سَعْيًا (۲۶۰_بقره)
آیه خطاب به حضرت ابراهیم برای کشتن و زنده شدن پرندگان به اذن الله است.

"فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ" یعنی پرندگان را هر طور تکه تکه کنی به بند شان کشیده ای، پس آنان را باذن ما و بعد از این که به سوی خود دعوت شان کنی آنان از بند رها شده و سمت تو دوباره پرواز و به سرعت خواهند آمد.

تصویر هم از صِرّ است یعنی به بند کشیدن یک لحظه بر روی کاغذ که هر زمان بخواهی آن لحظه بر تو برای دیدن آزاد می شود. هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الْأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاءُ (۶_آل عمران) یعنی این خداوند است که هر طور که دوست داشته چهره شما را در شکم مادرتان به بند کشیده و صورت گری کرده است و شما قادر به آزاد کردن این بند و تغییر در شکل صورت خود را ندارید. صورت چهره بدن خاکی و سیما چهره بدن برزخی هر انسان است. البته کسانی که با گناهان چهره دنیوی خود را نکول و برگشت به عقب نداده باشند در قیامت با همین صورت محشور خواهند شد.

"يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ" صُور از صرّ است یعنی صدایی که سه حالت دارد: مثل سارا از خواب بیدار می کند، مثل قوم عاد صدایی که می کشد، مثل ابراهیم صدایی که به جایی انسان را فرا می خواند. پس بی تردید صور اسرافیل در یک صور مردگان در گورهایشان از خواب بیدار خواهد کرد، در یک صور زندگان را چون ابلیس و فرشتگان و.. باد سرد بر زمین خواهد انداخت و خواهد کشت، در صور بعدی همه را به محشر دعوت و جمع خواهد نمود.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

913

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

04 Jan, 20:51

#یک_لغت_قرآنی ۴۲۴

در پایان این بحث به لغتی مرتبط درکلام وحی با برزخ اشاره می کنیم.

🌟صِرٌّ:
به معنی بادی که می کُشد و زنده می کند و صدای بلندی که کسی را از خواب بر می خیزاند. كَمَثَلِ رِيحٍ فِيهَا صِرٌّ أَصَابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَأَهْلَكَتْهُ (۱۱۷_آل عمران)

در این آیه باد سرد، همان باد مرگ است که در پاییز با وزیدن همه نباتات را زرد کرده و می کشد. فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا (۱۶_فصلت)

صَرْصَر خزان اشاره به این باد سرد پاییزی است. وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا (۲۸۶_بقره)
مراد از إصْر همان باد سردی است که در زندگی انسان می وزد و تمام برکات را زرد کرده می کشد. قحطی و بیماری اجتماعی (مثل کرونا) مصداق إصْر است که تمام دنیا را دچار افسردگی در روح و اقتصاد و... کرده بود.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

799

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

07 Dec, 23:34

#پندهای_قصار

بنی آدم تا به آنچه نزد خدا برای بندگان صالح اش ابدی محفوظ است به مقام شهود اش نرسد هرگز آن اندک بضاعت بی ارزش و موقت از دنیا را که صاحب آن است رها نخواهد کرد.

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

924

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

07 Dec, 23:34

#فایل_صوتی_قرآنی
#موضوع : اعتکاف در قرآن

#حسین_جعفری_خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

891

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

07 Dec, 23:34

در پاسخ سوالی که حضرت زکریا از حضرت مریم درباره علت وجود مائده آسمانی می کند حضرت مریم به جای هذا، هو را حق تعالی ذکر فرموده است. (قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ)

علت این امر آن است که حضرت مریم (س) به جای اشاره به این که مستقیم بگوید غذا از نزد خداست می گوید: «او از خداست» او یعنی به زکریای نبی می خواهد نشان دهد با دیدن مائده آسمانی تمرکز و فکر به این چند میوه و غذا نباشد بلکه به هُو یا همان خدای یگانه ای بیندیش که چنین قدرتی دارد که در غیر فصل میوه ای بفرستد.

این نگرش، نوعی نگرش توحیدی است که انسان زمانی که به درخت و ماه و خورشید و ستاره و باران و میوه و.... می نگرد به جای دیدن آن‌ها، هُو یا او را بنگرد که با چه قدرتی آنها را خلق کرده است. این نوعی نگرش توحیدی و وحدت به تمام مخلوقات است. اگر انسان در زمان دیدن هر مخلوقی، خالق آن را بنگرد به آن مخلوق نوعی رأفت از خود نشان می دهد و به او قلب اش جذب می شود.

به عنوان مثال وقتی در باغ وحش شیردادن آهوی زیبا به نوزادش را می بیند به هُو یا خدا بنگرد که حق تعالی چه با قدرتش خلق کرده است و این امر را کسانی که موحد در هر دینی هستند در کلام رعایت می کنند و با دیدن آن می گویند: «خدای من.....» و این یعنی همان "هُو".....

در روایت است روزی اصحاب نبی مکرم اسلام (ص) سگ زشت و چرکین سیاهی دیدند و هر کس عیبی از او گفت و نبی مکرم اسلام فرمودند: عجب دندان های سفیدی دارد، این یعنی حضرت به جای هذا، هُو را می دیدند. چنین نگرشی باعث رحمت انسان و عفو بر خلایق و در نتیجه زندگی در آرامش و عزتمندی خودش می گردد.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

938

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

07 Dec, 23:33

#یک_آیه_یک_تدبر ۷۴۵

فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا ۖ كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقًا ۖ قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّىٰ لَكِ هَٰذَا ۖ قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ۖ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ (۳۷_آل عمران)
پس خدا او را به نیکویی پذیرفت و به تربیتی نیکو پرورش داد و زکریّا را برای کفالت و نگهبانی او برگماشت؛ هر وقت زکریّا به صومعه عبادت مریم می‌آمد نزد او رزق شگفت آوری می‌یافت، گفت که ای مریم، این روزی از کجا برای تو می‌رسد؟ پاسخ داد که این از جانب خداست، همانا خدا به هر کس خواهد روزی بی‌حساب دهد.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

1,072

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

07 Dec, 23:33

وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُود (۱۲۵_بقره)
و چون خانه (كعبه) را براى مردم محل اجتماع و (جاى) امنى قرار داديم (و فرموديم) در مقام ابراهيم نمازگاهى براى خود اختيار كنيد و به ابراهيم و اسماعيل فرمان داديم كه خانه مرا براى طواف‏ كنندگان و معتكفان و ركوع و سجودكنندگان پاكيزه كنيد. حق تعالی برای مکه، واژه عاکف را بکار برده است، چون حاجیان در کعبه در عبادت الهی هستند و از انجام بسیاری از امور حلال مثل شکار منع شده اند. حتی کنار کعبه بنشیند و به خدا فکر کند معتکف کعبه است. مثال آن در خانه خدا مسجد هم چنین است در مسجد هرگونه سخن از دنیا و اقتصاد و تجارت ممنوع و حرام است ولی در بیرون از مسجد فعلی حرام نیست. وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ (۱۸۷_بقره)

مباشرت با زنان یعنی خوردن بشره به بشره مثال دست دادن با همسر و روبوسی امری حرام نیست ولی در مسجد حرام شرعی است چون هر کس در مسجد حتی بیکار بنشیند باید در اعتکاف الهی باشد

وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيه (۲۵_حج)
حق تعالی اشاره می کند شرایط اعتکاف در مسجد الحرام با مساجد دیگر سواء و جدا و متفاوت است. مثال در ورود آن باید لباس احرام بست، و یا کسی که آن مسجد پناه برده است نمی شود قصاص کرد و... کسی برای نیت عمل صالحی به نام کمک به ابن السبیل ترمینال شهر رود و در آن مکان نشیند به شرط این که در طول نشستن یاد خدا باشد و گناهی نکند چون در محضر الهی خلوت کرده است و برای خود مسجدی در حرم الهی وارد شده است تا به خانه برگردد نوعی معتکف محسوب می شود

اگر کسی مدتی را برای عبادت غیر خدا در مکانی باشد به آن ضد اعتکاف گفته می شود. قَالُوا لَنْ نَبْرَحَ عَلَيْهِ عَاكِفِينَ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَيْنَا مُوسَى (۹۱_طه)
آیه اشاره به نشستن قوم موسی نبی در غیبت او پای گوساله سامری و عبادت او دارد که وقتی هارون گفت: دست بردارید؛ گفتند ما دست برنداریم از نشستن در این مکان برای گوساله پرستی تا خود موسی از طور برگردد.

پس کسی که در یک مسجد یا منزل برای جلسه قرآن دعوت شده است اگر یک ساعت قبل چند نفر بروند و در آن مکان بنشینند و لَهو و لَعب یا خدای نکرده غیبت کنند تا معلم قرآن بیاید و درس رسمی شود ضد اعتکاف کرده اند و نیز چنین است اگر بعد از اتمام جلسه چند نفر بنشینند. "وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ" حدیث و سخن لغو گویند ضد اعتکاف کرده اند.
برخی پا را فراتر نهاده نه تنها از ذکر خدا خارج می شوند بلکه به لهو و لغو هم بسنده نکرده و با غیبت و خنده های بلند لعب، ضد اعتکاف می کنند و از آن بدتر معلم قرآن است با غیبت در جلسه قرآن ضد اعتکاف می کند و دیگران گمراه می سازد.

در برخی مجالس دعا و قرآن زنانه، زنان به جای بودن در ذکر خدا، در ذکر دنیا و نمایش دادن نوع لباس و وسایل خانه هستند و سابق که برای عروسی لباس جدید دیده نشده می پوشیدند برای مجالس خدا این کار سرایت کرده است، و این ضد اعتکاف چون قوم موسی نبي در زمان فقدان او هستند.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

1,113

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

در روایتی از پیامبر اسلام (ص) خطاب به اباذر آمده است که خدا را با ذکر خامِل یاد کن و زمانی که از چیستی ذکر خامل سؤال شد، فرمودند: همان ذکر خفی است.

خامل از ریشه خَمَلَ است. اگر ماهیت واقعی یک شئ با پوششی از جنس خودش چنان پنهان شود که دیده نشود به آن فعل خَمل گویند. پارچه ای که ماهیت آن با بیرون زدگی ریس و نخ هایی از خود آن پارچه، از چشم مخفی شده باشد (مثل حوله) به آن پارچه مخمل گویند.

این ذکر در روایت است هفتاد برابر بیش از ذکر آشکار نزد حق تعالی ارزشمند است. سامع این ذکر جز حق تعالی کسی نیست. پس یکی از اسامی حق تعالی "یَا سَامع الذِکر الخَامل" است. این ذکر الزاماً به معنای صدا کردن خدا در درون با اسم خاصی را شامل نمی شود. بلکه همان طوری که گفته شد مراد از ذکر یاد کردن خدا در تمام حالات است.

در روایت است کسی اگر نیازمندی ببیند ولی وسع کمک نداشته باشد همین که از دل اش بگذرد و حسرت بخورد که کاش مالی داشت و به او می داد حق تعالی اجر و ثواب آن بخشش را به او بخشیده است.

در روایت دیگر است کسی که زمان گناه همین که از دل اش بگذرد که گناه کرده و پشیمان شود خدا او را می بخشد که همه این احادیث اشاره به ذکر خامل دارد.

کسی که روزه نمی تواند بگیرد همین که روزه داری را ببیند از دل اش بگذرد کاش او هم عافیت داشت و می توانست روزه بگیرد ذکر خامل کرده و اجر روزه دار برده است چون حق تعالی صمد و بی نیاز است و عبادات ما مثل روزه چیزی بر او نمی افزاید که روزه نگرفتن ما چیزی از او کم کند.

کسی که نمی تواند نماز بخواند همین که در زمان اذان از دل اش با حسرت بگذرد کاش او هم می توانست سجده کند و... در ذکر خامل حق تعالی است.

کسی که در مجلسی دعوت است و غذاهای رنگارنگ در برابر خود می بیند همین که غصه بخورد کاش می توانست از این غذاها قدری به نیازمندان ببرد او در ذکر خامل است.
🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

2,351

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

01 Dec, 02:11

#یک_آیه_یک_تدبر ۷۴۴

وَ اذْكُر رَّبَّكَ فىِ نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَ خِيفَةً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ (۲۰۵_اعراف)

آیه اشاره به ذکر خامل دارد. یعنی حق تعالی امر می کند انسان مؤمن در درون خود با زاری و پنهانی و مخفی، بدون این که صدای او بیرون بیاید و کسی بشنود خدا را یاد کند.
🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,939

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

01 Dec, 02:10

#یک_داستان_یک_پند ۴۲۶

پیر خردمندی را فرزندی نابخرد بود که مدام پدر را اصرار می کرد خانه را بفروشد و خانه ای بزرگتر بخرد. پیر روزی فرزند خویش با خود به صحرا برد و لانه ای در دل خاک نشان پسر داد و پرسید: گمان می کنی این خانه برای کدام حیوان است ؟ فرزند گفت: خانه موش صحرایی است. پدر گفت: خانه روباه است. پسر گفت: هرگز چنین چیزی ممکن نیست. پدر گفت: استدلال ات چیست؟ پسر گفت: چون روباه در این حفره تنگ جای نشود... پدر گفت: راست گفتی هر حیوان خانه خود را اندازه جثّه و وجودش می سازد چون اگر بزرگتر سازد امنیت خویش درون لانه اش به مخاطره می اندازد، چون حیوان بزرگتر از خودش می تواند وارد آن شود و او را شکار خود سازد. انسان نیز چنین است اگر خانه اش بیش از جثه و وجودش که همان امکانات و دارایی اوست بسازد و در وادی طمع افتد پس طعمه ای برای شکار رباخواران شود یا ورشکست گردد و در خانه کوچک خود شکار شود. آن گاه خانه کوچک خویش برای قرض سنگین اش بفروشد و خسارت طمع خویش دهد و بی خانمان گردد.

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,582

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

#پندهای_قصار

خداوند همه را برای بهشت آفریده است، ولی بهشت را برای کسی خلق نکرده است و این آدمی است که بهشت را برای خود خلق می کند......

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,740

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

16 Nov, 15:37

#فایل_صوتی_قرآنی
#موضوع: طَیِّب در قرآن

#حسین_جعفری_خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

1,628

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

16 Nov, 15:37

اگر این ایمان عاریتی در دنیا اندکی این امانت حفظ کنند در برزخ حق تعالی با فتنه آتشی دیگر از رحمت اش آنان را فرصت ورود به آتش و بخشش و طِبْت شان عنایت می کند. اگر انسان به مرحله تثبیت قلب در دین رسید طبق فرمایش حضرت علی علیه السَّلام در نهج البلاغه به کمتر چیزی که بنده مؤمن می شود خداوند خود را به او بشناساند پس او امر خدا برد، سپس پیامبرش به او بشناساند و او فرمانبری پیامبرش کند و سپس امام و حجت خود بر او بشناساند و او از امام و حجت خود پیروی کند.

پس شناخت امام زمان (عج) فقط به امر خدا ممکن است و با جستجوی کوی و برزن ممکن نیست. کسی که در دنیا ایمان عاریتی در قلب اش تثبیت شود در زمان خواب در رؤیا زیاد خواب نمی بیند پس کسانی که خواب های زیاد و عجیب و غریب می بینند نشان آن است در کوره الهی باید بسوزند تا ایمان امانتی شان تثبیت شود.

نکته مهم دیگر آن که نبی مکرم اسلام (ص) بالاترین آتش را به فرمایش حضرت اش در طول تاریخ بشر در الست وارد شده است. بی تردید در الست هم کسانی که وارد آتش الهی شده اند مثل این دنیا مراتبی دارد.

نمونه اش آزار آتش زنان نبی مکرم اسلام (ص) که آن قدر حضرت آزار دادند که بر حضرت علی (ع) آزاری در این راه نبود، یا آتش تبلیغ صدر اسلام بر هیچ کس به اندازه پیامبر (ص) نبود...

نکته مهم دیگر آن که علم الهی برخی گمان می کنند چیست؟ علم نور است و خدا در قلب کسی که بخواهد قرار می دهد‌. تصور کنید هزار نفر در اتاق تاریکی هستند وقتی چراغ روشن شود و یک نفر در نور چراغ همه چیز را ببیند. برای همین لقمان در لحظه ای نور الهی توسط فرشتگان قلب اش را گرفت و بیدار شد و حقایق را که در نور دیده بود ذکر می کرد. نبی مکرم اسلام (ص) طبق حدیث از حضرت اش اولین کسی بود که در الست به خدا لبیک گفت و بعد از او حضرت علی (ع) بود. پس نوری که در الست کسب کردند بیشترین بود اما این نور باید در دنیا با مجاهدت از بالقوه به بالفعل می رسید، پس باید در آتش مجاهدت الهی وارد می شدند. اگر خود حضرت علی (ع) نماز شب نمی خواند و اطعام مسکین و یتیم نمی کرد این نور در او خاموش می شد و او مسلمانی عادی مثل سلمان می شد.

پس حق تعالی هرگز در بحث نبی و امام تبعیض با دیگری قائل نمی شود. از ایمان امانتی در فرزند مان باید در ورود به آتش الهی با تقوا کمک بگیریم تا با نور الهی از تزلزل که در دسترس شیطان است خارج شود. متاسفانه بسیاری از ما از این ایمان ودیعه در فرزندان مان با وارد کردن شان در آتش برای تثبیت اش بهره نمی بریم و اگر زمان دیر شود از مَغضُوب به غَیر مَغضوب تبدیل نمی شوند. مراد از مَغضُوب کسانی هستند که در الست از آتش الهی برای کسب نورش ردّ نشده اند، برای همین در دنیا مورد غضب الهی هستند ولی خداوند نظری از رحمت کرده و ایمان عاریتی به آنها داده است تا نوری کم برای وارد شدن به آتش الهی داشته باشند. خوارج ایمان عاریتی داشتند ولی چون در ولایت امام وارد آتش نشدند ایمان عاریتی شان از آنان گرفته شد و جزء ضَالّین گردیدند. این که امر شده کودکان در کودکی همراه خود نماز کنید تا نماز به پا دارند برای تثبیت این ایمان عاریتی در وجود آن هاست.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,696

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

16 Nov, 15:37

برای چنین کسی خواطر ملکی از جانب حق وارد می شود و نوری برای هدایت او می بخشد تا باورهایش در قلب او تثبیت شود.

قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا وَهُدًى وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ (۱۰۲_نحل)

آیه ۱۲ انفال هم این سنت الهی را تصریح می کند. (إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا)

گفتیم برخی در عالم الست وارد آتش او شده و اهل یمین و مهتدین هستن. وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَٰئِكَ رَفِيقًا (۶۹_نسا) که مراد از أنعَمت در سوره حمد این افراد هستند.

ولی برخی وارد آتش الهی نشده و تا آخر اهل شمال باقی می مانند و ضَالّین هستند. برخی دیگر بین این دو گروه و مَغْضُوب هستند. اکثر بنی آدم از مَغْضُوب است، چنانچه در جامعه هم ده درصد اوباش، ده درصد صالح، و هشتاد درصد انسان ها بین این دو طیف هستند.

إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا كُسَالَىٰ يُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا (۱۴۲_نساء)

منافقین در اصل نور عاریتی را نمی دانند کدام سمت ببرند و سرانجام چون وارد آتش الهی نمی شوند گمراه می شوند. کسانی هستند در الست وارد آتش الهی نشده اند ولی حق تعالی نوری در دنیا برای هدایت به آنان امانت و عاریت و امانت می بخشد.

به حدیث امام صادق علیه السَّلام در اصول کافی در این امر دقت کنیم که محمد ابن مسلم از امام باقر (ع) گوید: خداوند آفریدگانی برای ایمان آفرید که ایمان آنها همیشگی است. (اصحاب یمین) و آفریدگانی برای کفر آفرید که کفر آنها هم ابدی است. (اصحاب شمال) و آفریدگانی بین این دو آفرید. (برزخ یمین و شمال) که ایمان آنها امانتی است اگر بخواهد می گیرد و اگر بخواهد به پایان می رساند.

با توجه به حدیث برزخ برای همین افراد برزخ میان یمین و شمال است که مَغضُوب خوانده می شود و در نماز می خواهیم ما را از غیر مَغضُوب قرار دهد یعنی ایمان عاریتی که در دنیا به ما برای هدایت مان بخشیده توفیق تثبیت آن به شرحی که رفت بدهد. از ایمان عاریتی ها بسیاری دیده ایم مدتی اهل عبادت بوده اند ولی عبادت را رها نموده اند، چرا؟ چون در الست وارد آتش الهی برای کسب نور نشده بودند و در دنیا حق تعالی نوری برای هدایت شان امانت می دهد ولی آنان با بدعت ها و رفتن سراغ اباطیلی به نام دین این نور را خاموش می کنند و سرانجام در دین که چیزی نیافتند همه دفتر دین را به کل بسته کنار می گذارند.

در اصول کافی از امام صادق علیه السَّلام آمده است: همانا تو را طبیب جان خودت قرار داده اند بیماری ات بر تو آشکار شده و علایم تندرستی شناسانیده شده است و تو به درمان راهنمایی شده ای پس بنگر چگونه نفس خویش درمان می کنی.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,428

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

16 Nov, 15:36

#یک‌_لغت_قرآنی ۳۹۵

🌟ثَبَتَ:
گفتیم ریب در امری است که انسان به صدق آن شکی ندارد ولی در وارد شدن به آن دچار دودلی است.

کسی می داند وعده انفاق را خداوند محل آن پر می کند و برکت می دهد و قطعی و صدق است، ولی در ورود به آتش الهی با انفاق ترس دارد.

کسی که در این آتش الهی وارد شد به تدریج از مرحله رَیْب خارج می گردد، پس این عقیده در قلب او تثبیت و از حالت متزلزل خارج می گردد.

وَمَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَتَثْبِيتًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ (۲۶۵_بقره)
آیه اشاره دارد هر کس در جستجوی رضایت الهی در انفاق از حد تجاوز کند به مرحله تثبیت می رسد، یعنی باور لرزان در او تثبیت شده و بدون لرزش دست می بخشد چون وعده پر کردن الهی محل انفاق را با چشم دل دیده است.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,367

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

داخل سواری گفت: پسته را بده تا بخوریم... مشتی پسته دادم. گفت به راننده و دو مسافر دیگر هم بده... آنان چند تایی بیشتر برنداشتند.

استاد دست در پاکت کرد و مشت خود پُر کرد و در دست شان ریخت.... در تعجب بودم. وقتی سواری از جلوی روستا ردّ شد پیاده شدیم و راننده کرایه را کامل گرفت. استاد شروع به سخن گفتن کرد تا به منزل قدیمی و خشتی او رسیدیم... من که از این سخاوت بی مورد استاد ناراحت بودم تمرکزی بر کلام او نداشتم...

چون خانه رسیدیم چهار بز داشت یکی را برای من سر برید و کباب کرد و خودش نخورد...

پرسید: هنوز در فکر پسته هستی؟ گفتم: آری! این سخاوت شما بی مورد بود و سنگین تر از آن، این بود که راننده کرایه را از ما گرفت در حالی که بیش از آن پسته از ما گرفته بود...

گفت: می توانی بروی یا بمانی مخیرت کردم؛ درس من تمام شد. مبلغ هفت هزار تومان به پسته داده بودم، کامل داد و کرایه را هم داد و گفت: برگرد به شهر خودت... وقتی تو تاب بخشش و ورود به آتش دنیا به اندازه هفت هزار تومان را نداری من چگونه می توانم به تو توحیدی به این عظمت بیاموزم..... درسی که بعدها فهمیدم که کلّ درس معرفت در آن بود.

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,967

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

09 Nov, 13:45

#یک_داستان_یک_پند ۴۱۸

در ایام جوانی به دنبال کسی بودم که بوی خدا و معرفت و هدایت اش در او ببینم. مردی را در اطراف شهری نشان ام دادند. به دیدارش رفتم و مُعرف ام را معرفی کردم.

او بر من توصیه کرده بود چیزی جز "چَشم" نگویم. پذیرفتم و با او در مسیری به راه افتادیم. ابتدای کار گفت: «برو نیم کیلو پسته بخر.» چَشم گفتم و خریدم. سپس سوار ماشین شدیم تا از شهر به روستای او برویم.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,876

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

09 Nov, 13:45

#فایل_صوتی_قرآنی
#موضوع: حَمیٖم در قرآن

#حسین_جعفری_خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

1,790

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

09 Nov, 13:44

هرگز اسرار خانۀ خود را به بیرون از خانه نبرید؛ بخصوص اگر زن هستید و مادر یا پدرتان از وصلت‌ شما ناراضی هستند. فاش شدن اسرار و اتفاقات تلخ خانه از سوی زنِ جاهل یا مردِ نادان باعث نفوذ دست اغیار و بر هم زدن زندگی‌تان خواهد شد. اختلافات درون منزل را خودتان مدیریت کنید و بدانید مدیریت دیگران قطعاً سودی بر شما نخواهد داشت. چه شیر زنان صبور و با درایتی هستند که با بداخلاق‌ترین و خسیس‌ترین و معیوب‌ترین شوهر خود ساخته‌اند و اگر یک راز از خانه به بیرون برده بودند هرگز صاحب اولاد و زندگی موفق در سن میانسالی به بعد نبودند.

نکته دیگر آن که در حمام چرک از پوست انسان خارج می شود و رفیق گرمابه آن را دیده است پس کسی که رفیق گرمابه است بی تردید در همه جا با او رفته است و هر عیبی داشته حتی از سیگار کشیدن و چشم چرانی و.... را او می داند. از دعوای زن و شوهری از عیوب همسر و فرزندان و... باخبر است.

نکته سوم این که در گرمابه چون آتش و رنج و سختی است پس رفیق گرمابه در روزهای سخت در کنار رفیق اش بوده است نه فقط در روزهای آسان. (مثل رفاقت دو هم خدمت سربازی یا دو زندانی) تحمل و همراهی در راه سخت نوعی رفاقت ایجاد می کند. تصور کنید دو مرد پسرشان معتاد است و به کمپ ترک اعتیاد سپرده اند و هر دو با هم به کمپ می روند و روزهای آتش را تحمل می کنند این امر نوعی رفاقت پایه دار بین دو طرف ایجاد می کند، در حالی که اگر این دو فرد با هم همیشه به پارک می رفتند این رفاقت حاصل نمی شد؛ یا دو زن که فرزندشان بیماری مشابه دارد و در بیمارستان بستری هستند.

در اوصاف روز قیامت آمده است: "وَلَا يَسْأَلُ حَمِيمٌ حَمِيمًا" آن دوست و رفیق روزهای گرمابه از سختی آن روز از آن دوست اش جویای حالی نخواهد شد. تصور کنید شما فرزند خود را از دست داده اید اگر بشنوید دوست صمیمی تان برای آپاندیس در تخت بیمارستان است و روز سختی دارد اصلاً برای تان مهم نیست جویای حال او شوید چون خود دردی بیش از او دارید. در قیامت هم هرکس دردش بیشتر از هر دوست خود است. قیامت روز اوج بی وفایی کائنات و عرصه نمایش وفاداری حق تعالی است. اگر سنگی در دنیا به یاد و نیت خالص برای خدا از راه مردم کنار زده باشد دوستی خدا را خواهد دید. اگر برای دوستان خود دنیای خود هم فدا برای نفس کرده باشد از دوستان اش ثمری به او هرگز نخواهد رسید.

"يَطُوفُونَ بَيْنَهَا وَبَيْنَ حَمِيمٍ" در تعریف امام حسن (ع) در من لایحضره الفقیه حَمِيمٍ به عرق بدبو گویند. آیه بیان گر آن است آنان در میان عرق بدبو هستند و عرق بدبو تمام بدن آنان را احاطه کرده و طواف می کند.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,852

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

می بینی چه دختران زیبا و شاکر و مهربانی داری؟ و.... گفتم: حالا می بینی خدا چقدر به تو نعمت داده است که این ها با پول خریدنی نیستند؟ گفتم: دوست داشتی شوهرت درآمدش زیاد ولی حرام خور بود و عیاش و....؟ گفت نه!

گفتم: پس یادمان باشد هر تصویری و عکسی و لباسی زمانی زیباست که رنگ روشن در درون رنگ تیره قرار گیرد. مانند رنگ قرمز که روشن است در درون سیاه تیره زیبایی اش را نشان می دهد نه در درون رنگ روشنی چون سفید. یک رنگ قرمز درون رنگ زردی که روشن است زیبایی اش دیده نمی شود. نعمات الهی هم چنین هستند وقتی نعمتی از خدا دیدی که روشنی بخش زندگی توست به فقدان آن که تیرگی آن است اگر بیندیشی، روشنایی و زیبایی آن نعمت را بیشتر خواهی دید. پس فقط نگو خدایا! شکرت که تَن ام سالم است، این روشنایی سلامتی را روزی در سیاهی نگر پس بیمارستان برو و التماس کنندگان عافیت و درد کشندگان بیماری ببین و عافیت روشن و سفید خود در سیاهی بیماران قرار بده تا روشنایی و زیبایی این نعمت را بیشتر بینی.... به درستی هیچ کس را به اندازه خدا انسان بدهکارش نیست و هیچ کس اندازه خدا کمترین طلبکاری از انسان نمی کند.

حق تعالی می فرماید: من در سیاهی و سختی ها تو را خلق کردم پس سفیدی های زندگی بر ما بروز می کنند و نعمات زیبایی خویش بیشتر نشان می دهند که در قرار دادن این نعمات و سفیدی ها در کَبَد و سیاهی ها است که دیگران از آن نعمات محروم هستند. برای همین در اسلام به زیارت فقرا و عیادت بیماران و تشییع جنازه از دست دهندگان دنیا تأکید و فضیلت بسیاری بر آن نوشته می شود.

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

2,328

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

02 Nov, 18:01

#یک_داستان_یک_پند ۴۱۶

زن جوانی نزد من آمد و از درآمد کم شوهرش شکایت کرد. گفتم: آیا می دانی چه شوهر حلال خور و مؤمنی داری؟ چقدر با ایمان است و از زنان در محیط کار دوری می کند؟ می دانی اگر شوهرت حرام می خورد الان فرزندان ات بی بندوبار شده بودند؟ می بینی فلانی دخترش بی بندوبار است و ثروت و اخلاق شوهر همه بر او خنثی شده و در آتش این دختر شب و روز می سوزد؟

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

2,919

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

02 Nov, 18:00

#فایل_صوتی_قرآنی
#موضوع:عَفو و غُفران الهی در قرآن

#حسین_جعفری_خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

2,627

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

حق تعالی در ادامه آیات می فرماید: وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ (۷۵_مومنون)

اگر خداوند رحم کرده و از بین ببرد ضرری که در دنیا به آنان برای تربیت آنان و دور داشتن آنان در طغیان شان رسیده، آنان باز لجاجت کرده و طغیان شان ادامه می دهند. پس در ادامه آیات حق تعالی در حق این افراد نخست ضرر جزیی وارد می سازد.

وَلَقَدْ أَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ فَمَا اسْتَكَانُوا لِرَبِّهِمْ وَمَا يَتَضَرَّعُونَ (۷۶_مومنون)

مثال، احمد خدا را باور دارد ولی معاد را منکر است پس در تجارت خود، به کم فروشی و گران فروشی مبادرت می ورزد چون اعتقاد دارد یک بار بیشتر به دنیا نیامده پس نباید از لذت های دنیا عقب بماند. "أَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ" حق تعالی در تجارت او شرایطی فراهم می کند که کسی که مثل خود اوست با او شراکت در تجارت می کند پس بخشی از سرمایه او را با کلاهبرداری از او می دزدد.

حق تعالی علت این اراده خود را "فَمَا اسْتَكَانُوا لِرَبِّهِمْ" معرفی می کند. (یعنی پس ساکن کند او را برای تربیت شدن در برابر پروردگارش) به عبارتی بعد از این ضرر سر او به سنگ بخورد و از ادامه کم فروشی و گران فروشی منصرف شود و در فکر فرو رود که حاصل این همه زحمات او را کسی در شبی از او برد پس ساکن شود و دیگر اقدام به کم فروشی و گران فروشی در تجارت نکند. اما چنین نتیجه ای از عذاب خفیف الهی در عملکرد احمد حاصل نمی شود. "فَمَا اسْتَكَانُوا لِرَبِّهِمْ" پس او از ادامه راه خطای خود برای تربیت شدن به دست پروردگارش ساکن نمی شود. "وَمَا يَتَضَرَّعُونَ" و از راه خطای خود ابراز تضرع و ندامت هم نمی نماید.

در ادامه آیات حق تعالی می فرماید: حَتَّى إِذَا فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَابًا ذَا عَذَابٍ شَدِيدٍ إِذَا هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ (۷۷_مومنون)

خداوند بر او دری از عذاب شدید می گشاید و این بار تمام ثروت و سرمایه او دچار فنا و نابودی می شود و احمد دچار ابلاس می گردد، یعنی چون در عذاب اندک برنگشته است، در عذاب بزرگ تر چنین نیست که به سمت خدا برگردد بلکه دچار ابلیس و ابلاس می شود و بر اثر شکست مادی خدا را انکار می کند و بعد از این انکار بی رحمانه تر از قبل کم فروشی و گران فروشی می کند تا خطای خود را رفع کند.

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يُنَادَوْنَ لَمَقْتُ اللَّهِ أَكْبَرُ مِنْ مَقْتِكُمْ أَنْفُسَكُمْ (۱۰_غافر)

آیه اشاره می کند رحمت الهی چنان وسیع است کسانی که به خدا در دنیا کفر ورزیده اند آنان خود از دست خود ناراحت هستند.

وَ هُوَ الَّذِي يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ يَعْفُوا عَنِ السَّيِّئاتِ (۲۵_شوری)

مراد از "وَيَعْفُو عَنِ السَّيِّئَاتِ"، یعنی برخی گناهان و بدی های کوچک را می بخشد و نیازی به آتش ابتلای آن نمی بیند. اما از ذُنوب و گناهان دنباله دار به شرط ورود به آتش ابتلاء و مصیبت می گذرد. غَافِرِ الذَّنْبِ، در اینجا نیز برای ذُنُوب، واژه غفران را خداوند ذکر کرده است. (فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا)

مثال، کسی که بلند می خندد و بسیار شوخی می کند این یک سیئه است که آن را عفو می کند، کسی که یک بار غیبت کرد سیئه است آن را می بخشد حتی اگر استغفاری صورت نگیرد. ولی کسی که با غیبت همیشه آبروی خلق را می برد و از این کار دست نمی کشد او را به شرطی می بخشد که وارد آتش او شود یعنی در جایی آبروی او به دست خودش می ریزد و فرشتگان محافظ آبرو را امر می کند کنار روند تا رسوا شود و در آتش ابتلاء قرار گیرد.

پس کفران سیئه، یعنی خدایا! گناهان ما را بپوشان، چنانچه در دنیا پوشاندی و رسوایمان نساختی. رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ (۱۹۳_آل عمران)

چنانچه نبی مکرم اسلام (ص) می فرمایند: خداوند اگر در دنیا بر گناه کسی پرده بپوشاند بسی رحیم تر از آن است در سرای دیگر آن باز کند....

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,180

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

02 Nov, 17:59

#یک_آیه_یک_تدبر ۷۳۵

مراد از "فَمَا اسْتَكَانُوا" در قرآن چیست؟

وَإِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاكِبُونَ (۷۴_مومنون)
کسانی که به خدا ایمان دارند ولی به آخرت ایمان ندارند از صراط مستقیم سرریز شده و سقوط می کنند.

بسیاری هستند که اکنون به خدا ایمان دارند ولی معاد را باور نداشته و معاذالله بهشت و جهنم را در این دنیا می دانند. حق تعالی به این افراد هشدار می دهد که هر لحظه از صراط مستقیم در حال سقوط هستند چون عدم باور به معاد باعث تمایل به رونق زندگی دنیوی در انسان می شود و کسانی که می گویند: «جوانی ما رفت لذتی نبردیم...» دارای این افکار هستند.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,173

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

02 Nov, 17:59

در تهذیب الاحکام حدیث ۲۴۰۷ آمده است، مردی حضور ابوعبدالله صادق علیه السَّلام شرفیاب شد و از رفیق خود شکایت کرد. لحظاتی نگذشت که رفیق او نیز وارد شد و ابوعبدالله به او گفت: علت چیست که فلانی از تو‌ شکایت دارد؟ آن مرد گفت: شکایت دارد که چرا با جدیت حق خود را مطالبه می کنم؛ علت دیگری ندارد. ابوعبدالله با حالت خشم به دو زانو نشست و گفت: تصور می کنی اگر با جدّ و فشار حق خود را خواهان شوی، به رفیق خود بد نکرده ای؟ ندیده ای که خداوند تعالی در کتاب خود می گوید: «مومنان در روز رستاخیز از سوء حساب بیمناکند» فکر می کنی مومنان از آن رو در هراسند که خدای تعالی به هنگام حسابرسی بر آنان ستم کند؟ نه بخدا سوگند! مومنان می ترسند که خداوند تعالی به جِدّ تمام از حقوق و تکالیف شرعی حساب بکشد و آنان شرمنده و محکوم شوند. وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ (۱۳۳_آل عمران)

نبی مکرم اسلام (ص) می فرمایند: «بر درب بهشت این جمله دیدم که امتی گناه می کند و خدایی می بخشد.» و در حدیث دیگری فرموده اند: «اگر شما گناه نکنید خداوند خلق دیگری می آفریند که گناه کنند تا آنان را بیامرزد تا بهشت را ارزانی شان دارد.»

در آیه فوق هم حق تعالی ورود به بهشت را به مغفرت خویش موکول کرده است، یعنی هر اندازه فرزندان کسی را بکشی و توبه کنی فرصت ورود به آتش و اصلاح را از انسان سلب نمی کند. و مراد از "وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ" آن است که سریع تر در این دنیا وارد آتش من شوید و توبه کنید که این امر در جهان برزخ و بعد از مرگ شما بر شما سخت تر خواهد شد.

حال بهتر است بدانیم در آیه "يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ وَأَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِنْ تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيم" (۱۴_تغابن)
حق تعالی در حق همسر و فرزندان انسان را دعوت به غفور بودن نموده است، یعنی مبادا همسرت خطایی کرد او را نبخشی و طلاق دهی و روانه خانه پدری و یا عدم اش سازی، بلکه ببخشی و فرصت ادامه زندگی و جبران خطا در نزد خود بر او بدهی. وقتی زن بگوید: مرا طلاق نده، هر کاری کردی بکن! یعنی طلب آتش برای مغفرت می کند.

وَمَا أَصَابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَيَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ (۳۰_شوری)
یعنی من بسیاری از گناهان شما را می بخشم و می گویم: بروید در برخی از گناهان تان که می بینم تا وارد آتش مصیبت نشوید وارد آتش تقوی من نمی شوید شما را برای تنبیه و بیداری تان با ابتلاء به مصیبت وارد آتش می کنم.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,426

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

خواهر عبدالله شبی با او پنهانی از چشم وراث سمیرا را از پدرش که معتاد بود در قبال مهریه ای اندک خواستگاری می کنند و مبلغ مهریه را به پدر عروس می دهند و عروس جوان با برگ عقد موقت خانه پیرمرد می آورند. خواهر عبدالله نقشه ای طرح می کند که به وراث و همسایگان حقیقت را نگویند بلکه بگویند: برای عبدالله پرستاری در منزل استخدام کرده اند. فرزندان که از ماجرا خبر نداشتند ریحانه هم از این امر خوشحال می شود که پدرش را مراقب موقتی پیدا شده است.

عبدالله بعد از سه سال زندگی مشترک از دنیا می رود و قبل از مرگ مغازه اش را به نام او می زند. روز مرگ اش خواهر عبدالله که پیرزنی تنهاست سمیرا را به منزل خود می آورد و از او می خواهد بیرون نرود. چون همه سمیرا را به عنوان پرستار می شناختند و پرستار بعد از مرگ عبدالله دیگر نیازی نبود در آن خانه بماند. یک هفته بعد از مرگ عبدالله، سمیرا خواهر عبدالله هم ترس داشت مبادا وراث او را در خانه او ببینند و برای آن ها سوال شود و مشکوک شوند و همه کارهای پنهانی لو رود.

پس باید برای سمیرا و زندگی او فکر می کردند. خواهر عبدالله تصمیم می گیرد مغازه را اجاره بدهد و با پول آن خانه ای برای سمیرا اجاره کند. سمیرا که دختر زجر کشیده ای بود و از عبدالله و خواهرش مهر زیادی دیده بود دوست نداشت برای عبدالله وراث بعد مرگ اش عاق شوند و عمه شان به دردسر بیفتد. پس سند مغازه را به نام خواهر عبدالله می زند که روزی اگر وراث قصد فروش و تقسیم ارث را داشتند از گذشته پدرشان خبری نداشته باشند و تصمیم می گیرد با مرد دیگری ازدواج کند. خواهر عبدالله از این همه شعور و درایت و حس فهمیدگی سمیرا متعجب می شود و بعد از انتقال سند به نام اش، او را به عنوان پرستار خودش در خانه خودش برای وراث معرفی می کند.

اما گویی اراده خدا بر آن بود این پنهان کاری را کسی توفیقی حاصل نکند. قبل از چهلم عبدالله خواهر عبدالله و سمیرا متوجه می شوند سمیرا باردار است.
خواهر عبدالله مجبور می شود برای حفظ آبروی برادرش و فرزندان اش، موضوع را به فرزندان برادر شفاف باز کند و توضیح دهد چون اگر چاره ای اندیشیده نمی شد بعد از زایمان سمیرا و پدرشان به بدنامی در محله و فامیل در سوء استفاده از پرستار جوان متهم می شد... عمه وقتی حقیقت را به فرزندان روشن می کند ترس و فشار روحی جمع کردن این مسئله شوک همه مسائل پنهان گذشته را از بین می برد. فرزندان تسلیم می شوند مغازه را بفروشند و با پول آن واحدی برای سمیرا بخرند و حقوق بازنشستگی پدر را به سمیرا بدهند.

سمیرا پسری به دنیا می آورد که اکنون چهارده سال دارد. وحید، بسیار سرو قامت و زیبا و مؤدب و باهوش است در مدرسه شاگرد اول است و تابستان ها برای کمک خرجی مادرش به کارگری می رود... تمام دلخوشی و ستون زندگی سمیرا پسرش وحید است.
بعد از مرگ پدر یکی از برادران سمیرا در تصادف می میرد و برادر دیگرش آواره می شود و مدت هفت سال است با سمیرا زندگی می کند... آری با خود می اندیشم که داستان احسن القصص یوسف نبی همیشه در طول تاریخ تکرار می شود. و نکته دیگر که ذهن مرا به خود مشغول می کند این که هرگز نباید والدین و فرزندان را از حق مسلم شان محروم کنیم که تبعات کارشان دامن ما را هم روزی خواهد گرفت.

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,042

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

26 Oct, 16:20

#یک_داستان_یک_پند ۴۱۳

عمو عبدالله در محله شهانق زندگی می کند و چهار سال است که از فوت همسرش می گذرد. او چهار پسر دارد که سری به او زیاد نمی زنند، ولی تنها دخترش ریحانه هر روز به او سر می زند و خانه اش مرتب می کند و غذای او می پزد و همدم پدر است. عمو عبدالله به خواهرش می گوید: به دخترش پیام بدهد که او می خواهد همسری پیدا کند. عبدالله شرم دارد مستقیم به دخترش نیازش را بیان کند. ریحانه که نمی تواند زنی را در خانه زندگی مادرش ببیند به شدت عصبانی می شود و می گوید: «من همیشه مراقب پدرم هستم، او زن می خواهد چکار....؟؟؟»
خواهرش به عبدالله قول می دهد برای او همسری انتخاب کند. اما سراغ هر زنی می روند مهریه نقد سنگینی طلب می کنند و عمو عبدالله از عواقب کار نگران است که فرزندان اش از کم شدن ارث بیشتر ناراحت شوند و در آخر عمر او را طرد کنند. از قضای پروردگار، خواهر عموعبدالله روزی سمیرا دختری ۲۱ ساله را پیدا می کند که بی اذن پدر شوهر کرده بود و شوهرش بعد از مدتی روانه خانه پدر کرده بود. سمیرا روزی نبود که از برادران کتک نخورد و تحت فشار برای ترک منزل قرار نگیرد.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

985

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

26 Oct, 16:20

#یک_حدیث_یک_حکمت

نبی مکرم اسلام صلّی اللّه علیه و آله و سلّم می فرمایند:

کمیاب ترین چیزی که در آخر الزمان یافت شود؛ برادری مورد اطمینان یا درهمی‌ پول حلال است.

📓 تحف العقول، ص ۸۳

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

1,010

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

#یک_داستان_یک_پند ۴۱۲

پادشاهی را مأموران خراج بسیاری بود که آنان را به ولایات برای ستاندن خراج، می فرستاد.

روزی سه خراج گزار به شهری فرستاد. یکی از خراج گزاران را دامداری ثروتمند خدمت کرد و گوسفندی هر روز ذبح می کرد و سه شب سه خراج گزار به جگر و گوشت تازه گوسفندان مهمان کرد. یکی از آن خراج گزاران، خراج آن دامدار را کمتر حساب کرد و چون نزد پادشاه آمدند یکی از آن دو نفر داستان به پادشاه پنهانی رسانید و پادشاه خراج گزار شلاق زد و دارایی اش به جریمه ستاند و از کار بیکارش ساخت.

مدتی گذشت و او دو رفیق سابق خود را در حمام شهر در استحمام یافت. زبان به شکایت گشود و گفت: من نمی دانستم که یکی و شاید هردو شما آدم فروش بودید. خطا کردم و دوست از دشمن نشناختم.....

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

5,084

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

19 Oct, 16:47

#پندهای_قصار

ای بنی آدم! حاجت های دنیوی ات را از من بخواه ولی مرا برای حاجت های دنیوی ات مخواه؛ تو را در من حاجتی است به نام آخرت ات، آن را بخواه که حاجات دنیوی تو هم در آن داده ام......

✍حسین جعفری خویی

🆔 @akhlagh_marefat
داستان ها و پندهای اخلاقی

3,845

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات

19 Oct, 16:47

19 Oct, 16:44

مراد از دین وَاصب، یعنی هم دین خدا از آسیب شیاطین حفظ می شود، هم کسانی که وارد دین خدا شوند از آسیب شیاطین در امان خود را وارد می کنند. دین خدا از آسیب شیاطین اگر حفظ نشده بود شیاطین کتاب خدا و احادیث را از زمین محو می کردند....

در آخر آیه فوق هشدار می دهد آیا از کسی جز من در راه دین من می ترسید؟ (أَفَغَيْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ) یعنی من شما را از شرّ شیاطین در دین خود بی تردید اگر با اخلاص نزدیک من شوید حفظ خواهم کرد پس به جای انس و جن از من بترسید که من شما را توان حفظ کامل از شرّ آنان دارم ولی جن و انس توان حفظ شما از عذاب من حتی به اندازه سر سوزنی ندارند.

از امام صادق (ع) در اصول کافی آمده است: اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِي دِرْعِكَ الْحَصِينَةِ الَّتِي تَجْعَلُ فِيهَا مَنْ تُرِيد

مراد همان محدوده واصب الهی است که اگر مؤمن در آن قرار گیرد یعنی به یقین برسد، اگر شیطان إنس و جن از هر سمت به او حمله کند نمی تواند دین واصب الهی را از او بگیرد.

پس دین الهی، واصب و از حملات شیاطین دور شده است و در کتاب و حدیث قابل دریافت است و این دریافت برای رَاسخون فِی العِلم است که در آن دِرْعِ الْحَصِينَةِ الهی قرار دارند که بأساء و ضَراء و شدائد نمی تواند دین آنان را متزلزل باذن الله تعالی سازد.

🆔 @akhlagh_marefat
داستان‌ها و پندهای اخلاقی

1,055

اخلاق و معرفت در قرآن و روایات