آینده (عباس عبدی)

🔴جانی یا قربانی؟

🔺هم‌میهن ۳۰ بهمن ۱۴۰۳

🔘ریاست محترم قوه قضاییه با اشاره به قتل دانشجوی دانشگاه تهران گفت: ▪️«در همه موارد این‌چنینی باید نفرات به سرعت شناسایی و پرونده به سرعت رسیدگی شود. رسیدگی به پرونده این‌دست جرایم نباید ۶ ماه و یک‌سال طول بکشد. اشکالاتی که در پرونده‌های حساس دادگاه بدوی است را بررسی کنید. پرونده‌هایی که افکار مردم را به خود مشغول می‌کند، رای متقن و محکم داشته باشد که کم‌تر در دیوان‌عالی کشور مورد نقض قرار بگیرد. قوه قضاییه ناخواسته در دو قطبی‌ها نیفتد. مسئولان قضایی تحت هیچ شرایطی به حاشیه‌ها توجه نکنند و در صراط مستقیمِ «احقاق حق» و «اجرای عدالت» ثابت قدم باشند.»▪️

🔘همه توصیه‌های ذکر شده خوب و درست است. ولی با توجه به وظایف این قوه به نظر می‌رسد که کافی نیست. زیرا مطابق بند ۳ اصل ۱۵۶، نظارت بر حسن اجرای قوانین و مطابق بند ۵ این اصل، اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین؛ از وظایف این قوه شناخته شده است. توصیه‌های آقای اژه‌ای در مورد این پرونده و یا در اغلب پرونده‌های مشابه، صرفا بر اساس بند ۴ و ۱ این اصل است.

🔘چرا توجه به بندهای دیگر مهم است؟ آیا فقط با مجازات می‌توان مانع از تکرار جرم شد؟ تا کنون افراد زیادی مشمول مجازات اعدام و حبس‌های طویل‌المدت شده‌اند، ولی ارتکاب جرم کم نشده است. مگر ممکن است که دو جوان به راحتی کسی را برای برداشتن یک لپ‌تاپ بکشند و بدانند که بازداشت و اعدام خواهند شد؟

🔘اصلا چرا آن محل فاقد امنیت کافی بوده؟ آیا دانشجویان بی توجه به امنیت محل بوده‌اند؟ آیا مدیریت خوابگاه پیگیر حل مسأله نشده؟ آیا شهرداری و پلیس در انجام وظایف خود مرتکب قصور یا تقصیر شده‌اند؟ اصلا چرا سرقت با شیب زیاد در حال افزایش است؟ چرا باید برای طبقات پایین جامعه درآمد و رشد اقتصادی کاهنده و یا ثابت باشد و در مقابل نرخ تورم صعودی و ۴۰ درصدی و بیشتر باشد؟

🔘بله! هر فردی که مرتکب جرم می‌شود شخصا مسئولیت دارد، ولی آیا حکومت هیچ مسئولیتی ندارد؟ اگر دارد چگونه رسیدگی می‌شود؟ تا کنون چند مورد رسیدگی شده است؟ و اگر حکومت در این زمینه هیچ مسئولیتی ندارد رسما اعلام شود تا مردم بدانند. با ترک فعل یا سیاست‌های زیان‌بار و تخصیص نادرست منابع چگونه باید مقابله کرد؟ چرا نیرو برای کارهای دیگر از جمله جلوگیری از تجمع عادی مردم در همان نزدیکی ‌های محل جنایت وجود دارد ولی برای حفظ امنیت نیست؟

🔘مسأله این است که با مجازات مجرم و حتی سرعت در اجرای مجازات مشکلی حل نخواهد شد. اصلا مرتکبین این جرایم درکی از تبعات کار خود ندارند. آنان در لحظه زندگی می‌کنند. آینده برایشان نامفهوم است. مسأله آنان گذران حال است. فاصله زیادی میان بدترین تصور انان از آینده با تصورات خوب‌شان از آینده وجود ندارد.

🔘ما نباید آنان را با خودمان مقایسه کنیم. اگر ما آینده‌نگری داریم و از هزینه مجازات ارتکاب جرم می‌ترسیم به این علت است که چیزی داریم که از دست دادن آن برایمان مهم است. نگاه بسیاری از ما به آینده است ولی این دو قاتل و ده‌ها قاتل و مجرم دیگر قربانی وضعیتی شده‌اند که فردایی برایشان وجود ندارد که نگران تبعات کارهای امروز خود باشند.

🔘امیدواریم که توصیه شما اجرایی شود و آن دو جوان نیز سریع شناسایی و دستگیر شوند. ولی اگر چنین بود این امکان را فراهم کنید که پیش از صدور و اجرای اعدام، چندین کارشناس و وکیل از آنان نه به عنوان متهم به قتل، که به عنوان شاکی از مدیریت امور کشور وارد دادگاه شوند و ادعانامه‌ای را در دفاع از نسلی بخوانند که قربانی وضع موجود هستند. قربانی فساد، کاهش رشد اقتصادی، فقر، کمبود آموزش و رسانه‌های منزجر کننده و جامعه‌ای که خشن است در حالی که آنان را از ابراز خشونت منع می‌کند. یک بار به ادبیات رسمی نگاهی بیندازید تا صحت این ادعاها روشن شود.

🔘🔘کاش یک بار هم متولیان امر در جایگاه متهم قرار می‌گرفتند و این مجرمین که بخشی از قربانیان وضع موجود هستند شکایت و ادعانامه‌ای را در دفاع از خود قرائت می‌کردند. باید پذیرفت جامعه‌ای که فقط در پی مجازات و تشدید آن است و این را تنها راه کاهش جرم می‌داند هیچگاه رستگار نخواهد شد.

🔴اعماق یک جنایت

🔺اعتماد ۲۹ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘قتل ناجوانمردانه یک دانشجوی روستایی از منتهی‌الیه منطقه شرقی کشور که با هزاران امید و آرزو به دانشگاه تهران آمده بود، بازتاب ناراحت‌کننده‌ای داشت. این یک جنایت به ظاهر نه چندان برنامه‌ریزی شده بود. این یادداشت در صدد آن است که قدری به اعماق این ماجرا برود، بلکه درسی بگیریم.

🔘دزدی در حد زدن تلفن همراه یا جیب و... پدیده‌ای غریب در جهان نیست. آنچه که موجب تأسف شده است، فقط دزدی نبود، بلکه نوع دزدی به صورت خفت‌گیری و با ابراز خشونت و مضروب کردن منتهی به فوت با چاقو است. حماقت آن دو نفر دزد هم از اینجا آشکار می‌شود که چاقو را به نقطه خطرناک زده‌اند. یک دزد حرفه‌ای یا از چاقو استفاده نمی‌کند، یا حداکثر جایی مثل دست را نشانه می‌رود که خطر چندانی ندارد، یا فقط برای دفاع از خود و فرار استفاده می‌کند. این امر نشان می‌دهد که آن دزدان نیز تازه‌کار بودند و چه بسا دیر یا زود هزینه سنگینی را برای این جنایت خود بپردازند.

🔘اهمیت این مسأله در مقرون به صرفه شدن سرقت بویژه سرقت تلفن همراه یا لپ‌تاپ به هر قیمتی است. همان روز دختر یکی از نزدیکانم که قصد رفتن به خانه مادرش را داشته چون برق قطع بوده، جلوی آیفون با تلفن خود زنگ می‌زند که به یک باره کسی از پشت تلفن را از دست او ربوده و سوار موتور آماده شده و فرار می‌کند. خوشبختانه از چاقو خبری نبود.

🔘۱ـ اولین نکته‌ای را که دوست دارم بگویم، دستگیری احتمالی دو ضارب است. موضوعی که از طرف دستگاه قضایی و نیروی انتظامی وعده انجام آن داده شده است. نتیجه چه خواهد بود؟ ضارب از منظر قتل عمد محکوم به قصاص می‌شود و شریک او نیز به ده سال زندان محکوم خواهد شد و از منظر عمومی هر دو را محارب شناخته و به اعدام محکوم خواهند کرد. همین امروز (یک‌شنبه ۲۸ بهمن) اعلام شد که ۳ سارق خشن در کرج به همین عنوان محکوم به اعدام شده‌اند.

https://telegra.ph/اعماق-یک-جنایت-02-16

همه چی از دور قشنگه...

سرمقاله هم‌میهن
۲۸ بهمن ۱۴۰۳

🔹شاید پس از سیستان و بلوچستان دورافتاده‌ترین و حتی محروم‌ترین استان و منطقه کشور خراسان جنوبی باشد.شاید در سه سال دولت قبل به این دلیل که آقای رئیسی اهل آنجا بود، بهبودی بیشتری در این استان رخ داده باشد که البته حق‌شان است.

🔹حالا تصور کنید یک جوان روستایی از نزدیکی مرزهای ایران و افغانستان در این استان با هزار امید و آرزو در سال۱۴۰۲ در دانشگاه تهران پذیرفته شود ، هنوز کمتر از یک ماه از آمدنش به تهران و دانشگاه اول کشور نگذشته که می‌نویسد: «همه چی از دور قشنگه، حتی دانشجوی دانشگاه تهران بودن...».

🔹این توئیت مرحوم امیرمحمد خالقی دانشجوی سال دوم دانشگاه تهران است که ۱۶ماه پس از این نوشته کوتاه، چهارشنبه‌شب ۲۴بهمن در کوچه منتهی به درب غربی کوی دانشگاه تهران به دست سارقان زخمی شد و صبح روز بعد نیز در بیمارستان فوت کرد.

🔹این ماجرا در پرتو سوابقی که از این دست اتفاقات در خوابگاه امیرآباد وجود دارد، ظرفیت آن را داشت که ابعاد فراتری از اصل آن جنایت پیدا کند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir
WhatsApp

نشانه‌های روشن

سرمقاله هم‌میهن
۲۷ بهمن ۱۴۰۳

🔹هنوز برخی افراد این پرسش را مطرح می‌کنند که چرا انقلاب شد؟ یک پاسخ ساده‌لوحانه و از روی دلسوزی برای آن رژیم این است که، غربی‌ها و آمریکایی‌ها نخواستند شاه بماند و او را بردند.

🔹خُب! حکومتی که به اراده یک کشور خارجی برود، دیگر چه جایی برای غبطه خوردن به رفتن آن دارد؟ جالب اینکه اغلب همین افراد هم چشم امیدشان باز هم به خارجی‌ها است.

🔹یک تحلیل دیگر این است که نشانه‌های زیادی وجود داشت که آن حکومت یا نخواست یا نتوانست ببیند و اگر هم دید، تعبیر و تفسیر نادرستی از آنها کرد. نمونه روشن آن همان پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌هایی بود که در اوج قدرت رژیم گذشته در سال۱۳۵۴ انجام شد و چون آیات بیِّنات الهی، نشانه‌های کافی برای اثبات نادرستی سیاست‌های رسمی را در اختیار می‌گذاشت. هرچند صدای آن نشانه‌ها بلند بود، ولی شنیده نشد.

🔹یکی دیگر قطعی برق از سال۱۳۵۴ بود که زندگی را بر مردم بسیار سخت کرد. امروز هم نشانه‌ها فراوان است.قطعی برق نمونه تکراری آن است که جای بحث و گفت‌وگو نمی‌گذارد.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir
WhatsApp

🔴نقدی بر سخنان رییس‌جمهور

🔺هم‌میهن ۲۷ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

▪️این یادداشت را در روز ۱۸ بهمن نوشتم تا شنبه ۲۰ بهمن منتشر کنم ولی چون مقارن با سخنرانی ۱۹ بهمن مقام رهبری شد از انتشارش صرفنظر کردم تا دچار تعبیر دیگری نشود. اکنون که از آن تاریخ یک هفته گذشته آن را منتشر می‌کنم.

🔘آقای پزشکیان روز گذشته(چهارشنبه ۱۷ بهمن) در دیدار از وزارت راه و شهرسازی نکاتی را گفتند که لازم است نقد شود، چون این خطر وجود دارد که پس از این نیز شاهد تکرار مکرر این‌ گونه سخنان باشیم.(در همین ده روز گذشته نیز مواردی از تکرار بود) من سعی می‌کنم ابتدا سخنان را نقل و سپس نقد کنم.‌

🔘ایشان گفتند که: ▪️«ما باید بتوانیم کشورمان را به عزت و سربلندی که برازنده مردم ماست برسانیم. ما کشور قدرتمندی هستیم و ذخایری و منابعی که داریم در دنیا استثنایی است و با این ذخایر اینگونه زندگی کردن اصلا قابل قبول نیست. مقصر هم ما هستیم شخص دیگری نیست.»▪️

🔘کلیت این حرف‌ها درست است. ولی در باره قدرتمندی باید با دقت بیشتری سخن گفت. بله ما قدرتمند هستیم ولی این قدرتمندی ما از دو جهت مخدوش است. اول از حیث ادعاهایی که داریم. دوم از حیث به فعلیت درآوردن ظرفیت‌های قدرت‌مند شدن ما. همانطور که گفته‌اید منابع ایران بسیار زیاد است. مهمتر آن که منابع انسانی خوبی داریم. آقای پزشکیان بهتر از همه می‌تواند در باره نیروی انسانی بخش سلامت نظر دهد و وضع ما را با جهان مقایسه کند. نیروی انسانی بخش‌های دیگر از جمله صنعت و خدمات هم کمابیش در همین سطح هستند.

🔘پس مساله چیست که وضع زندگی مردم را قابل قبول نمی‌دانید؟ مقصر کیست؟ اصلا دنبال مقصر نباشید ماهیت تقصیر چه بوده که شما می‌خواهید آن را تغییر دهید؟ حداقل چند خط و جمله در این باره سخن گفته شود. تقصیر همان عدم باور و التزام به شرایط حکمرانی خوب است و طبعا مقصران هم از همین طریق معلوم می‌شوند. خوب! شما به عنوان یک مسئول چه نوع حکمرانی خوبی را توصیه و اجرا می‌کنید که از حکمرانی نادرست پیشین متمایز شود؟ بطوری که تامین کننده رشد اقتصادی و رفاه عمومی باشد. لازم است که در این باره توضیح داده شود.

https://telegra.ph/نقدی-بر-سخنان-رییس%E2%80%8Cجمهور-02-14

🔴کرونا؛ آزمون آزمون‌ها؛
مجموعه یادداشت‌ها و مطالب عباس عبدی در باره کرونا،
از زمستان ۱۳۹۸ تا بهار ۱۴۰۲
بزودی و در آستانه سالروز اعلان رسمی وجود کرونا در ایران، از سوی انتشارات نگاه معاصر منتشر می‌شود.


🔘روزنامه‌نگاران برحسب صلاحیت‌های حرفه‌ای و علایق خود به موضوعات گوناگونی می‌پردازند. مجموعه حاضر شامل بیش از یک صد یادداشت و ده‌ها توییت عباس عبدی در باره ابعاد گوناکون اپیدمی کوید-۱۹ از زمان اعلام رسمی وجود آن در ایران تا بهار ۱۴۰۲ است. مجموعه‌ای که هم می‌تواند تصویری از مسایل مبتلابه جامعه ایران در مواجهه با این پدیده را نشان دهد، و هم اینکه کارنامه یک روزنامه‌نگار را در مقابل یک موضوع مهم و فراگیر نشان می‌دهد.

‌
‌در دست انتشار
«از دارالفنون تا امیرکبیر»
تاریخ ایجاد و رشد دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران)
عباس عبدی

تدوین و مطالعهٔ تاریخ نه‌تنها ما را به گذشته پیوند می‌دهد بلکه نشان می‌دهد که آنچه اکنون در دست داریم محصول کوشش‌ها و درایت‌های گذشتگان است و این کار انگیزهٔ ما را در حفظ این دستاوردهای مثبت و گرانسنگ و تجربه‌آموزی برای ساختن آینده تقویت می‌کند.
امروز که یک جوان ۱۸ ساله، در مرحلهٔ جدی‌تر زندگی اجتماعی خود، پا به دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران)، قطب مهم تربیت نیروی مهندسی و فنی و علمی کشور، می‌گذارد باید بداند که این نهاد مهم چگونه ایجاد شده و رشد کرده است؛ و او چرا و چگونه می‌تواند در حفظ و ارتقا و تحویل دادن آن به نسل آینده عمل کند.
این کتاب کوششی است جمعی برای به تصویر کشیدن تاریخ پرفرازونشیب ۶۰ سالهٔ دانشگاهی که با اتکا به پیشینه‌ای ۱۰۰ ساله توانسته است از مجموعه‌ای کوچک، اکنون به دانشگاهی معتبر، بزرگ و تأثیرگذار تبدیل شود و نقش مهمی را در توسعه و آبادانی ایران و خدمت به مردم برعهده بگیرد و ببالد و پرثمر باشد.

🔴حفظ سرمایه گران‌سنگ

🔺اعتماد ۲۵ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘سیاست‌مداران و صاحبان قدرت و دارای جایگاه، به طور معمول هر روز رفتارهایی کرده یا سخنانی گفته یا مواضعی می‌گیرند که هدف نهایی آنها کسب رضایت و توافق و حمایت مردم است. البته و به طور قطع همه مردم نگاه و برداشت یکسانی از عمل آنان نخواهند داشت و گوناگون داوری می‌کنند. ولی سیاست‌مدار دوست دارد که تعداد موافقان اکثریت باشند، در غیر این صورت نتیجه آن رفتار یا سیاست حداقل از نظر مردم منفی است و به تضعیف جایگاه سیاست‌مدار منجر خواهد شد.

🔘نکته دیگر این است که رفتارها همیشه واجد یک معنی معین نیستند. برای مثال لبخند زدن به دیگری نشانه احترام و صمیمیت است، ولی در جلسه ختم، لبخند زدن به صاحب عزا معنای متفاوتی دارد و نشانه فقدان هم‌دردی است. کسانی که به سیاست‌مداران مشاوره می‌دهند باید به این ظرایف در فهم و بازتاب سخن و لحن و رفتار وی توجه کنند.

🔘پرسش این است که آنان با همه مردم تماس ندارند تا نظراتشان را بپرسند، به علاوه انجام این کار ممکن هم نیست، پس درک سیاست‌مدار از آثار گفتار و رفتار خودش چگونه خواهد بود؟ آیا محدود می‌شود به اظهار نظر افرادی که در اطراف وی هستند یا به او دسترسی دارند؟ این حالت منجر به نتیجه مطلوبی نمی‌شود و حتی موجب انحراف در فهم سیاست‌مدار از اثرگذاری رفتار خودش می‌شود.

🔘چرا؟ نمونه جالب آن را در خاطرات آقای هاشمی رفسنجانی می‌بینیم. تقریباً همه کسانی که نزد ایشان می‌رفتند از سیاست‌ها و مواضع وی ابراز رضایت کرده و آن را بسیار خوب می‌دانستند و نه تنها نظر خود را بلکه نظر قاطبه مردم را همسو با آن مواضع و گفتارها معرفی می‌کردند و حتی یک گام پیش می‌گذاشتند و به نقد یا بدگویی از سیاست‌مداران دیگر مشغول می‌شدند بلکه ارادت خود را بیش‌تر ثابت کنند.

🔘اگر مقامات دیگر هم خاطرات خود را بنویسند، خواهیم دید که عین همین رفتار را با آنان می‌کردند و ضمن تعریف از آنان، دیگران از جمله آقای هاشمی را نقد و تخطئه می‌کردند. این وضعیت در ضرب‌المثل نوکر بادنجان نبودن سرآشپز نادر شاه خیلی شهره است که به جای گفتن حقیقت، مطابق میل نادر نظر می‌داد.

🔘اتفاقاً در اطراف سیاستمداران افراد با صلاحیتی هم هستند که می‌توانند حقیقت را بگویند، ولی در بهترین حالت سکوت می‌کنند و خلاف واقع نمی‌گویند. آنان که خلاف نظر سیاست‌مدار حرف بزنند پس از مدتی حذف می‌شوند. تأیید رفتارهای صاحبان قدرت از سوی اطرافیان یک الگوی شناخته شده جهانی است، که راه‌حل شخصی آن سعه صدر و دریادلی سیاست‌مدار است که می‌تواند اطرافیانی را انتخاب کند که خیر او را بخواهند و از نقد نهراسند و سیاست‌مدار نیز نقد علیه خود را (هر چند نادرست بداند) مفید به حال خود بداند.

🔘البته اطرافیان در تایید سیاستمدار توجیهاتی هم دارند، از جمله اینکه توی دل او را نباید خالی کرد و... . اگر سیاستمدار این راه‌حل را نپذیرد چاره چیست؟

🔘آزادی نقد از رسانه و دسترسی به اطلاعات و تولید آزادانه نظرات مردم، راه حل واقعی است. بدون امکان نقد رفتارهای مسئولین در فضای عمومی و نیز بدون نظرسنجی از مردم و انتشار نتایج آن در جامعه، امکان رسیدن به فهم درست از بازخوردهای رفتارهای سیاست‌مداران وجود ندارد. جز این هر چه هست گمان و خیال است.

🔘اگر این شرایط فراهم نباشد، پس از مدتی مرتکب اقداماتی می‌شوند که به جای افزایش سرمایه اجتماعی و محبوبیت، منجر به کاهش سرمایه اجتماعی می‌شود و نتیجه آن زیان محض است. سرمایه اجتماعی خیلی باارزش و گران‌قیمت است. نباید آن را از دست داد. حفظ آن مستلزم تحقق شرایط پیش‌گفته است.

🔘هر سیاست‌مداری در مصرف کردن این سرمایه باید خیلی خسیس باشد و تنها در جایی آن را خرج کند که آورده‌ای جدی داشته باشد. بسیاری از گفتارها، رفتارها، مثل تیری است که از چله رها می‌شود و دیگر اختیار آن در دست تیرانداز نیست. باید پیش از رها کردن تیر اطمینان کافی از تیراندازی داشت. هم از جهت انتخاب هدف و هم از جهت اصابت به آن هدف.

🔘سیاست‌مدار باید توجه کند که هدف او از یک رفتار هر چه باشد، برداشت جامعه از آن مهمتر است. شاید شما برای ابزار صمیمیت لبخند بزنید، ولی غالبا یا بخشی از مخاطبان آن را در موقعیت کنونی به منزله بی‌توجهی به مسایل اصلی کشور و مردم برداشت می‌کنند.

🔘شخصاً نظر موافق یا مخالف با بسیاری از رفتارهای آقای رییس‌جمهور ندارم، ولی به نظرم اگر از این زاویه به رفتارهای ایشان نگاه کنیم، شاید بد نباشد که یک ارزیابی دقیق از مترو سوار شدن خود بویژه در شرایط کنونی به دست آورده و منتشر کنند، و اجازه ندهند که چون سیاست‌مداران دیگر ارزیابی رفتارها و گفتارهای خود را فقط اطرافیان ارایه دهند.

🔴وقت بهانه گیری تمام شده، هیچ بهانه ای پذیرفته شده نیست

🔺خبرآنلاین ۲۴ بهمن ۱۴۰۳

🔘عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح طلب در ارتباط با لزوم وعده پیگیری رفع فیلترینگ از سوی دولت به «خبرگزاری خبرآنلاین» گفت: واقعیات نشان می‌دهد که دولت یا نمی‌خواهد یا نمی‌تواند از اختیارات و اراده خود برای رفع مشکلات مردم استفاده کند.

🔘او با بیان اینکه هیچ بهانه‌ای پذیرفته نیست، افزود: وقت برای بهانه‌گیری تمام شده؛ برای رسیدن به وفاق چند ماه کافی بلکه زیاد هم بود لذا از اینجا به بعد بهانه است و نوعی بی صداقتی آشکار است.

🔘این روزنامه نگار اصلاح طلب افزود: ادامه دادن یک سیاست نابخردانه و زیان‌بار به پای این دولت نوشته می‌شود. فقط هم فیلترینگ نیست خیلی موارد دیگر هم هست. بنابراین کاری هم ندارم با حاکمیت هماهنگ می‌شوند یا نه این مشکل خودشان است.

🔴ساختار یا فرد؟ نمونه خودروسازی

🔺نوآوران ۲۴ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘همیشه این رویکرد وجود دارد که مشکلات را تقصیر افراد ناکارآمد یا فاسد و خطاکار بیندازیم. البته که چنین هست زیرا طبیعی است که در هر حال افرادی حقیقی مسئولیت خطاها و جرایم را باید بپذیرند و عملکردهای آنان به چشم دیده می‌شوند در حالی که عوامل مهم و تاثیرگذارتری مثل ساختارها هم هستند که چون اثرات آنها کمتر به چشم می‌آید در تحلیل‌ها وارد نمی‌شوند.

🔘لذا همیشه کوشش می‌شود که برای بهبود وضع، افراد عوض شوند یا نهادهای نظارتی تقویت شوند غافل از این که این افراد یا نهادها خودشان هم در معرض فساد قرار دارند و در نتیجه با اتکای به آنها نمی‌شود با فساد مبارزه کرد. تازه با فساد هم مبارزه شود با ناکارآمدی که اصلا مبارزه نمی‌شود. در مجموع اصلاحات ساختاری اهمیت بسیار بیشتری در بهبود امور دارد.

🔘یکی از نمونه‌های این ادعا دولتی بودن شرکت‌ها و قیمت‌گذاری کالاهای آنها است. چنین ساختاری از نظر رواج فساد و توزیع رانت بشدت زیان‌بار است، بطوری که بهترین مدیران را هم یا به ابتذال یا استعفا می‌کشاند، چه رسد به این که مدیران منصوب دولتی از ابتدا ناکارآمد باشند که در ساختارهای دولتی اغلب چنین‌اند.

🔘دولتی بودن و قیمت‌گذاری دو نظام و ساختار هستند که عملکرد مدیران، ناظران و مشتریان و‌ حتی اقتصاد را بشدت تحت تاثیر قرار می‌دهند. دراینجا تبعات این دو ویژگی را در صنعت خودروسازی و با استناد به برخی اقرارهای دست‌اندرکاران مرور می‌کنیم.

🔘یک عضو سابق هیئت رئیسه مجلس در یک افشاگری مهم گفت: ▪️«۸۰۰۰ نفر از کارمندان ایران خودرو را نمایندگان مجلس برای استخدام به ایران خودرو معرفی کرده‌اند. فقط یک نماینده مجلس ۳۰۰ نفر به ایران خودرو معرفی کرده است. چون نمایندگان مجلس پشت افراد معرفی شده قرار دارند باید آنها در سطح و جایگاه خوبی استخدام شوند. اگر افراد مدنظر را استخدام نکنند نمایندگان مجلس میروند دنبال سوال و تحقیق و تفحص و...!!!»▪️

🔘این اِعمال نفوذها بشدت بهره‌وری کارخانه را کم می‌کند. به قول یکی از مدیران اسبق یکی از این دو شرکت بزرگ، اگر فردا نیمی از کارکنان شرکت را اخراج کنیم، تولید کارخانه برای یک هفته متوقف می‌شود ولی بلافاصله تولید به پیش از اخراج رسیده و سپس افزایشی خواهد شد.‌

🔘چرا می‌توان اعمال نفوذ کرد؟ چون مدیر برای بقای خود باید باج بدهد اگر ندهد عزل می‌شود. چگونه؟ وزیر نیاز به رای نمایندگان دارد در برابر خواست آنها تمکین می‌کند و مدیر را تغییر می‌دهد تا مشکل خودش را حل کند. همه از جیب ملت هزینه می‌کنند، البته برای بقای خود. این روند کم‌کم و به آرامی شکل می‌گیرد.

🔘فکر نکنید که افشاگر فوق خودش معصوم و بدون مشکل بوده. یک عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در پاسخ به این آقای نماینده گفت: ▪️«برخی از نمایندگان مجلس که همکاران خود را به اعمال نفوذ جهت استخدام افراد در ایران خودرو متهم کرده‌اند خودشان نیز از این دست مکاتبات با خودروسازان داشته‌اند.»▪️

🔘این پاسخ تاییدی بر عمومیت داشتن این رفتار نزد آنان است. بخش مهمی از این فساد از طریق گرفتن خودروهای قیمت‌گذاری شده است. ماجرایی که در مجلس رخ داد و ۳۰۰ خودروی شاسی بلند به قیمت کارخانه که تفاوت زیادی با قیمت بازار داشت به نمایندگان یا نزدیکان آنان دادند. همه اینها در حالی است که در ۷ سال اخیر و علی‌رغم گرانی عجیب خودرو این دو شرکت بزرگ زیان‌ده بوده‌اند.

🔘یکی از دیگر دلایل زیان‌دهی انها احداث سایت‌هایی خودروسازی در استان‌های است که هیچ توجیه اقتصادی نداشته است و همه‌اش زیان است. پس از مدتی مدیر ناکارآمد و فاسد عوض می‌شود و مدیری جدید با کارنامه‌ای بدتر می‌آید و زیان و بدهی انباشته میراث اصلی همه آنان است. برای خودشان و نزدیکانش فقط سود و توزیع رانت وجود دارد. زیان آن هم از منابع عمومی مردم و صاحبان سهام جبران خواهد شد.

🔘ساختار مزبور هیچ علاقه‌ای به از دست دادن مدیریت و کنترل چنین بنگاه‌هایی ندارد چون هر صاحب قدرتی می‌تواند از آن باج بگیرد.‌ همچنین باید توجه کنیم که دو شرکت ایران خودرو و سایپا در سراسر ایران نمایندگی دارند و این یکی از عوامل بسیار موثر در زمان انتخابات است.

🔘آقای لیلاز که از مدیران شرکت‌های تابعه ایران خودرو بود از استخدام‌های فرمایشی نمایندگان و نیز صادرات صوری بدون بازگشت ارز در دوره احمدی‌نژاد، داستان‌هایی تعریف می‌کند که بسیار تاثرآور است. دو پسر جوان یک نماینده به عنوان مدیر استخدام می‌شوند و خودرو هم در اختیار دارند و هیچگاه هم در شرکت نبودند. در حالی که وضعیت مدیریت و استخدام و فروش در خودروساز بخش خصوصی چنین کارهایی را انجام نمی‌دهد چون فوری ورشکسته خواهد شد. البته بخش خصوصی هم عوارض خود را دارد ولی قابل مقایسه با بخش دولتی و قیمت‌گذاری نیست که زیان و فساد را با هم دارد.

@NoavaranOnline

رفع مسئولیت از خود

سرمقاله هم‌میهن
۲۳ بهمن ۱۴۰۳

🔹۲۲بهمن امسال تحت‌تاثیر مواضع ترامپ درباره ایران و مواضع اعلام‌شده مقام‌رهبری در موضوع ممنوعیت مذاکره با ایالات‌متحده و همچنین افزایش قیمت ارز قرار داشت و به همین دلیل نیز گفت‌وگوها پیرامون ارتباط این مسایل با یکدیگر و تاثیر آن در آینده کشور و اقتصاد و سیاست آن دور می‌زد؛ موضوعی که بعید است تا آینده نزدیک از دستور کار فضای عمومی خارج شود.

🔹در این میان، اولین چراغ را آقای حدادعادل، عضو محترم مجمع تشخیص مصلحت، روشن کردند و برخلاف دیگران از جمله امامان جمعه و سیاسیون تندرو، رویکردی منطقی را پیش پای فضای عمومی باز کردند؛ شیوه‌ای که طبعأ به سود رویکرد سیاست رسمی است.

🔹آقای حدادعادل و دیگران وظیفه خود را فراموش کرده‌اند و پشت مواضع رهبری که ماهیت و‌ حتی ادبیات آن از جنس قدرت است، پنهان می‌شوند و می‌کوشند که از خود رفع مسئولیت کنند.

🔹تبیین‌های لازم از سوی طرفداران سیاست رسمی باید پیش از مواضع مقا‌م‌رهبری ابراز می‌شد؛ نه اینکه حالا بخواهند دیگران را در برابر مواضع مبتنی بر قدرت قرار دهند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

بازگشت به خویشتن انقلاب

سرمقاله هم‌میهن
۲۱ بهمن ۱۴۰۳

🔹فردا چهل‌وششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی است؛ انقلابی که به اقرار موافق و مخالف آن، از حمایت گسترده‌ مردمی برخوردار بود. تحلیل و توصیف از انقلاب هم مثل هر پدیده تاریخی دیگر در گذر زمان دستخوش تغییراتی می‌شود که گویی از ابتدا همین بوده است.

🔹برای نمونه کافی است به مواضع یکی از مسئولین کنونی روحانی درباره فقر اشاره کرد که چنین رویکردی در ابتدای انقلاب مطلقاً وجود نداشت.

🔹انقلاب بدون مردم بی‌معناست و کودتا نام دارد. انقلاب فارغ از هر پسوندی که دارد، یعنی غلبه اراده مردم علیه اراده حاکم و پسوند آن‌هم توصیف محتوای اراده مردم است و نه چیزی بیش از آن.

🔹اگر از این زاویه به تجربه بزرگ و بی‌نظیر تاریخی ملت ایران در ۲۲بهمن۱۳۵۷ نگاه کنیم، همه چیز در مدار درست آن قرار خواهد گرفت. امروز هم بیش از هر زمان دیگر جامعه ایران نیازمند بازگشت به خویشتن۵۷ است؛ بازگشت به تحقق اراده همگانی مردم، فارغ از محدودیت‌های رسمی و قدرت.‌

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

نه به تصادف

سرمقاله هم‌میهن
۲۰ بهمن ۱۴۰۳

🔹از مدتی پیش مجموعه گوناگونی از نهادهای مرتبط به مسئله حمل‌ونقل و تصادفات با کوشش وزارت بهداشت و درمان کشور درصدد راه‌اندازی کمپینی تحت عنوان «نه به تصادف» هستند. اگر بخش کوچکی که از توجه به فرزندآوری می‌شود و تاکنون نیز کمتر نتیجه‌ای از آن به دست آمده، صرف جلوگیری از مرگ‌ومیرهای جوانان و میانسالان کشور می‌شد، به‌مراتب موثرتر و عاقلانه‌تر بود.

🔹پرسش این است که چرا تصادفات در ایران زیاد است؟ چرا نتوانسته‌ایم فرآیند کاهش را همچنان ادامه دهیم؟ اصولا چرا به این ماجرا کم‌توجه هستیم؟ درحالی‌که برای فرزندآوری به آب‌وآتش می‌زنیم.

🔹بیشترین خسارت ناشی از این وضعیت در جوان‌ترین و پویاترین اقشار جامعه یعنی دانش‌آموزان، دانشجویان و سربازان رخ می‌دهد که آخرین مورد آن چند روز پیش در کرمان به وقوع پیوست.

🔹گزارش امروز صفحات جامعه «هم‌میهن» از این تصادف به جزئیات بیشتر ماجرا پرداخته است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴مجلس به اسم یا به رسم؟

🔺اعتماد ۲۰ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘حدود یک ماه پیش یک نماینده تندروی مجلس در اعتراض به عدم ابلاغ مصوبه عجیب پوشش زنان در مجلس فریاد زد که: ▪️«زور می‌زنیم طرح تو دستور بیاد بعد تصویب بشود اما بعد از تصویب باید زور بزنیم که ابلاغ شود؛ با این وضع اگر مجلس را تعطیل کنیم برق کمتر مصرف می‌شود. شمردم، ۴۵۰ نورافکن بالای سر نمایندگان روشن است.»▪️

🔘مشکل این بود که بجای فکر کردن و قانونگذاری عادلانه همسوی با خواست عمومی به اقرار خودشان برای هر مرحله از قانونگذاری «زور می‌زنند» در حالی که مجلس زورخانه نیست باید گفتگوی عالمانه کرد تا به نتیجه برسد. به همین دلیل زور زدن‌ها بود که اجرای مصوبه مزبور از حیث خلاف امنیت بودن متوقف شد. البته در مجموع پیشنهاد وی از این نظر که نتیجه مثبتی از این مجلس بیرون نمی‌آید پذیرفتنی و قابل دفاع بود.

🔘اکنون هم یک نماینده دیگر اصولگرایان پس از چند دوره نمایندگی به نتیجه جالبی رسیده است وی که با تغییر یک مصوبه مجلس در مجمع تشخیص مواجه شده، گفت: ▪️«مجلس تقریبا بی‌‌خاصیت شده است، به نظر من بود و نبود مجلس خیلی در این مملکت کار خاصی ندارد. ما باید شوراها را تقویت کنیم که تبدیل به پارلمان محلی شود، مجلس را هم حذف کنیم، مجمع تشخیص حالت سنا پیدا کند و سیاست گذاری انجام دهد. قانون اساسی بیاید مجلس را حذف کند. به نظرم این همه هزینه و دوندگی برای انتخاباتش که هر ۴ سال یک سال برگزار می‌شود بی‌فایده است. آن را حذف کنند هزینه کشور هم کمتر می‌شود. ساختار را بدهند به شورا، شورا را تقویت کنند، مجلس را حذف کنند، مجمع را هم بگذارند سنا کنند، من موافقم.»▪️

🔘ماجرای ضعف و ناکارآمدی مفرط مجلس در ایران دو علت به هم پیوسته دارد.‌ اول به عدول از فلسفه مجلس و حکمرانی بر می‌گردد. فلسفه نهاد مجلس پذیرش تحقق رای و خواست غیر مشروط مردم است. در واقع حکومت باید بصورت غیرمشروط از اراده مردم منبعث شود. هر نوع شرط‌گذاشتن به نحوی که کم‌کم اکثریت قاطع مردم از میدان بیرون روند نافی این فلسفه است حتی اگر برخی از نامزدهای نمایندگی و انتخاب شدگان افراد صالح و کارآمدی باشند. گرچه بطور معمول چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد و محدودیت در انتخاب نماینده موجب انتخاب افراد ضعیف و ناکارآمد و غیررقابتی می‌شود که دنبال منافع فردی می‌روند. حکومت برای هدایت مردم نیست بلکه کارگزار مردم است. پس حق شرط‌گذاشتن برای اعمال حق حاکمیت مردم را ندارد و باید در ذیل مردم تعریف شود و نه در فوق آن.

https://telegra.ph/مجلس-به-اسم-یا-به-رسم-02-07

🔴۱۶ گلوله و یک دختر

🔺نوآوران ۱۵ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘خبر گر چه تکراری بود ولی همچنان تأثرآور است. دختری جوان که ۱۷ سال داشت با رگبار گلوله پدر و بردارش کشته شد. این اتفاق چند روز پیش در روستایی در شوشتر رخ داد. وی که دو سال پیش با پسر جوانی به قصد ازدواج فرار کرده بود پس از گرفتن رضایت خانواده و پرداخت ۶۰۰ میلیون تومان از سوی خانواده پسر به خانواده دختر، صاحب فرزند هم شده بود. گر چه مطابق سنت عشایری این تفاهم موجب «فصل» و ختم غائله محسوب می‌شود، ولی در هر حال پدر و بردار وی با ۱۶ گلوله در حالی دختر را کشتند که نوزادش در کنارش بوده است. این خلاصه خبری است که از سوی رسانه‌ها منتشر شد.

🔘قصد من پرداختن به فرهنگ و سنت‌های عشایری در جنوب کشور نیست. این سنت‌ها، خوب یا بد، سابقه‌ای طولانی دارند. آنچه که هدف این یادداشت است، نقد بی‌توجهی به مسئولیت حکومت در مواجهه با این سنت‌ها است. حکومتی که باید سنت‌های خوب و کارکردی را حفظ و نهادینه یا حمایت کند و در برابر سنت‌ها و فرهنگ نادرست بایستد و آن‌ها را تغییر دهد. ما به راحتی می‌توانیم آن پدر و برادر و یا حتی دیگر اعضای خانواده و مادری که حضورش در صحنه قتل و جنایت آشکار نیست را محکوم کنیم، ولی باید بدانیم که آنان نیز قربانی فرهنگ نادرستی هستند که اقدام جدی برای تغییر و اصلاح آن صورت نمی‌گیرد.

🔘به نظر من یکی از دلایلی که اقدام عملی و موثری انجام نمی‌شود، سیاستی پنهان و باوری اعلام نشده است که گمان می‌کند این فرهنگ مانع از رواج فساد و فحشا خواهد شد، و به طور ضمنی از آن استقبال هم می‌کنند. درحالی که این رفتار نه تنها خلاف قانون و اخلاق و انسانیت و بدیهیات اسلامی است، حتی همان هدف ممانعت از رواج فساد و فحشا را نیز محقق نمی‌کند، اگر نتیجه عکس نداشته باشد. این رفتار فقط یک کُری‌خوانی عشیره‌ای و طایفه‌ای است، و هیچ بحث ناموسی و فساد و اینجور چیزها نیست. اتفاقاً به پسر و مرد کاری ندارند، فقط دختر را می‌کشند، در حالی که در قتل‌های ناموسی اغلب پسر یا مرد هم مورد اصابت قرار می‌گیرند.

🔘این روند در کشور بویژه در جنوب ادامه دارد، سه سال پیش در همین بهمن ماه بود که زن دیگری که او نیز فرزندی سه ساله داشت در خیابان سرش را بریدند و سر بریده را در دست گرفتند و راه رفتند. دو سال پیش از آن نیز در گیلان پدری، دختر خود را با داس کشت. مشکل کجاست و چگونه می‌توان آن را حل کرد؟

🔘اولین و مهم‌ترین گام که به سرعت قابلیت اجرایی دارد، عمومی شدن چنین جرمی با مجازات سنگین و غیر قابل بخشش است. در حال حاضر، خانواده‌ها به سرعت رضایت می‌دهند و پشت پرده با طایفه دیگر نیز توافق کرده و همچنان رسوم غیر اخلاقی و غیر قانونی تداوم پیدا می‌کند. راه‌حل این است که نیروی انتظامی، نهادهای امنیتی، دادگستری قاطعانه مامور و موظف به مقابله با این جنایات شوند و قانون نیز به سرعت در جهت تشدید و غیر قابل عفو و گذشت بودن آن تصویب و عمل گردد.

🔘این بی‌معنی است که بتوان فرزند را کشت یا با توافق خانواده عضوی از آن را کشت و به سرعت رضایت داد و ماجرا خاتمه یافته تلقی شود. در این میان حق جامعه است که نادیده گرفته می‌شود. اکنون مثل گذشته نیست. در امور جزایی حق جامعه در مجازات مجرم مقدم بر حق فردی است. بویژه علیه افرادی که خودشان مستقیم یا غیر مستقیم در جنایت دست داشته‌اند.

🔘گام دوم، شکل دادن یک کار و زار جدی در سطح آموزش عمومی و رسانه‌ای برای مقابله فرهنگی با این جنایت است. باید آن را به شدت محکوم کرد و ریشه‌های نادرست آن را شناسایی و معرفی نمود. سکوت در برابر این سنت‌های نادرست به منزله تأیید آن تلقی می‌شود. باید مسأله را بویژه در مناطقی که این رفتار شایع است جدی گرفت و در مواردی که احتمال وقوع چنین جنایتی وجود دارد، اقدامات پیشگیرانه نمود.

🔘واقعیت این است که آمار چنین فجایعی بیش از این است که منتشر می‌شود. شاید این مورد به دلیل شکل واقعه برجسته و خبری شده است. این احتمال وجود دارد که قتل‌های آرام و بی سر و صدا علیه زنان و دختران صورت گیرد که سعی می‌کنند صدایش را در نیاورند. مثلاً کسی را مسموم کنند و وانمود نمایند که خودش را مسموم کرده است، و خانواده نیز هیچ شکایتی نداشته باشد. یا در حادثه‌ای ساختگی دختر یا زن کشته شود و فقط اتفاق معمولی معرفی شود. پلیس و دستگاه‌های امنیتی و انتظامی اغلب متوجه می‌شوند که واقعیت چیست ولی به دلایلی سعی می‌کنند که در امور خانواده‌ها دخالت نکنند، در حالی که این مسأله جزیی از حقوق اجتماعی است.

🔘اگر سازمان اجتماعی در وزارت کشور گزارشی از این آسیب و جرم مهم، تهیه و یا ارایه کند، بسیار موثر خواهد بود، ولی به گمانم این نهادها بیش از آنکه به هدف اصلی خود بپردازند، درگیر مسایل دیگری شده‌اند.
https://noavaranonline.ir/%db%b1%db%b6-%da%af%d9%84%d9%88%d9%84%d9%87-%d9%88-%db%8c%da%a9-%d8%af%d8%ae%d8%aa%d8%b1/

دیرتصمیمی بدتر از بدتصمیمی

سرمقاله هم‌میهن
18 بهمن 1403

🔹بالاخره پس از گذشت بیش از ۱۵روز از آغاز دوره جدید ریاست‌جمهوری، ترامپ از سیاست خود درباره ایران نیز رونمایی کرد؛ هرچند خودش مدعی است که چندان راضی به این سیاست نبوده، ولی فشار اطرافیان موجب شده که بپذیرد اما در طرف ایرانی هیچ رویکرد روشنی که پاسخ آن تلقی شود تاکنون(چهارشنبه ۱۷ بهمن) بیان نشده است؛ البته وقت هست و می‌توان یکی دو روز هم صبر کرد.

🔹در هر صورت، انتظار می‌رود که در درجه اول پاسخ ایران صریح و روشن باشد. استخوان لای زخم نباشد. مثل کسانی نباشید که قادر به گرفتن تصمیم نیستند و هنگام سخن گفتن گویی چند تا سنگ‌ریزه در دهان دارند.

🔹متاسفانه در همین روزها صداهای گوناگونی در ایران شنیده می‌شود. مسئولیت این موضوع برعهده شخص آقای رئیس‌جمهور است و باید سیاست پیش‌رو را متمرکز و صریح مدیریت کند و تصمیم بگیرد.

🔹ما نمی‌دانیم واقعیت چیست؛ ولی می‌دانیم که اولاً، پزشکیان در مدیریت امور غایب است. ثانیاً سالی که نکوست از بهارش پیداست،


📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴دولت؛ زمان؛ امید و اعتماد

🔺اعتماد ۱۷ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘اعتماد ویژگی عجیبی است. مثل گریس و روغن است که حرکت چرخ‌دنده‌ها را روان می‌کند. اعتماد روابط فرد با فرد، فرد با حکومت و نهادهای رسمی را روان و کم‌هزینه و موثرتر می‌کند. کافی است که چرخ‌دنده‌ها خشک باشند، چند بار که با هم اصطکاک پیدا کردند، ساییده و یا حتی شکسته می‌شوند. مهم‌ترین سرمایه هر فرد، نهاد و یا دولت، اعتمادی است که دیگران به آن دارند. اعتماد ذره‌ذره به وجود می‌آید ولی همیشه این خطر هست که به یک باره از میان برود. کافی است که یک دروغ بشنویم تا اعتمادمان رنگ ببازد. ولی برای به دست آوردن اعتماد باید ده‌ها و صدها بار صداقت و راستگویی خود را ثابت کنیم.

🔘آقای پزشکیان و دولت او در معرض خطر از دست دادن اعتماد عمومی هستند. اعتمادی که از ابتدا هم ضعیف بود. در واقع اعتماد ضعیف از اینجا ناشی می‌شد که بسیاری از مردم معتقد بودند که در فضا و ساختار سیاسی موجود، نمی‌توان کار موثری کرد و انجام سیاست‌های مفید و کارآمد تقریباً غیر ممکن است. یا حداقل گمان می‌کردند که آقای پزشکیان کسی نیست که بتواند این تحول را رقم بزند. آن ۵۰ درصدی که در انتخابات شرکت نکردند را می‌توان تا حدی طرفدار این ایده دانست. در واقع بی‌اعتمادی آنان فراتر از بی‌اعتمادی به پزشکیان بود. طبیعی است حداقل بخش مهمی از کسانی که به او رأی ندادند فاقد چنین اعتمادی به شخص پزشکیان برای تصدی مقام ریاست‌جمهوری بودند.

🔘البته پس از انتخابات و به طور متعارف امید و اعتماد به فرد منتخب زیاد می‌شود، در واقع به صورت غریزی، مردم فرصتی برای او فراهم می‌کنند تا بلکه کاری انجام شود. این ظرفیت سیاسی برای آقای روحانی در سال ۱۳۹۲ و پس از انتخابات بسیار بالا بود. گر چه وی ۵۰ درصد آرا را آورد، ولی پس از انتخابات به محبوبیت ۷۷ درصدی رسید، زیرا امید به آینده ایجاد شده بود. آقای پزشکیان مطابق نظرسنجی پایان شهریور ماه فقط ۵۰ درصد محبوبیت (زیاد و خیلی زیاد) داشته است. این رقم در شرایط کنونی و مطابق نظرسنجی‌ها بسیار کاهش یافته، و علت روشن است. میان انتظارات مردم با میزان و کیفیت تحقق وعده‌های داده شده، فاصله زیادی است.

https://telegra.ph/دولت-زمان-امید-و-اعتماد-02-04

🔴نشستی ضروری ولی بی‌حاصل

🔺 سرمقاله هم‌میهن ۱۶ بهمن ۱۴۰۳

🔘نشست مشترک سران سه قوه، وزرا، روسای کمیسیون‌های مجلس و معاونین قوه قضاییه تحت عنوان «همدلی برای مردم ایران» برگزار شد. نشستی که از جهاتی ضروری می‌نمود ولی ظاهراً و بر اساس مطالب منتشره از نشست، حاصل چندانی نداشته است زیرا روسای قوا همچنان به کلی‌گویی و نصیحت و حتی از موضع یک منتقد و ناصح به نقد امور و ذکر نصایح پرداخته‌اند، در حالی که باید از موضع قدرت نشان می‌دادند که مسأله جامعه از نظر آنان چیست و چگونه آن را می‌خواهند حل کنند؟ آنان باید اراده خود در قوه متبوع‌ را نشان می‌دادند. اراده‌ای که خبری و اثری از آن نبود. شاید این نشست بخش‌های غیر علنی هم داشته که ما خبر نداریم و اگر چنین باشد امیدواریم آنجا خبرهایی باشد و الا در حد مطالب بیان شده هیچ فایده‌ای نداشت و کورسوی امیدی را روشن نکرد.

🔘آقای رییس‌جمهور هر روز سخنرانی‌هایی خوبی می‌کنند و نکات اخلاقی و سیاسی و نصایح پدرانه جالبی را می‌گویند که، اگر نه برای مردم، ولی برای مخاطبان حکومتی در نشست‌های رسمی تازگی دارد. مطالب جالبی در باره مردم و ضرورت تمایز نگذاشتن میان آنان طرح می‌کند. آقای پزشکیان همه اینها را در ذیل رویکرد ارزشمند وفاق تکرار می‌کند ولی وفاق مورد نظرشان در عمل با تعبیر نادرستی مواجه شده حتی از جانب خود ایشان.

🔘همچنین در نزد اعضای دولت متبوع ایشان، وفاق معادل توزیع پست‌های کشور تعبیر شده و زیر مجموعه‌های مدیریت را به صرف این که از آن طرف ولی فاقد لیاقت کافی هستند و شاید برای تحقق وفاق، بر پست‌ها و شرکت‌های مهم صنعتی و اقتصادی منصوب می‌کنند و طبعا با این دست فرمان در انتصابات، باید منتظر ناکارآمدی‌ها و زیان‌های بیشتر و فسادهای دیگر باشیم، بدون این که مشکل چندانی از مردم و اقتصاد حل شود. وفاق را به منزله نادیده گرفتن مشکلات و سکوت در برابر تخلفات نباید دانست.

https://telegra.ph/نشستی-ضروری-ولی-بی%E2%80%8Cحاصل-02-03

🔴اعتکاف جوانان!

🔺۱۵ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘در میان امامان جمعه تهران آقای علی‌اکبری جوان‌تر از بقیه، و رییس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه است و به طور معمول انتظار می‌رود که سخنان دقیق‌تری بزنند که معمولاً تا کنون و در مقایسه با ائمه دیگر جمعه چنین بوده است، ولی چند روز پیش در مراسم معارفه امام جمعه قزوین نکته‌ای را گفت که نیازمند نقد و ارزیابی است، زیرا مدعی شدند که: ▪️«امروز اقبال نسل جوان و نوجوان به دین را شاهد هستیم به‌گونه‌ای که ۷۰ درصد معتکفین را جوانان تشکیل داده‌اند.»▪️

🔘اینکه ۷۰ درصد معتکفین را جوانان تشکیل می‌دهند مورد بحث من نیست، احتمالاً ایشان یا نهاد متبوع اطلاعات آماری دارد، و فرض می‌کنیم که درست هم باشد، ولی آیا از این گزاره می‌توان نتیجه گرفت که گرایش جوانان به دین بیش‌تر شده است؟ ماجرا آنچنان واضح و خلاف مشاهدات است که شاید نیازی به تحلیل و نقد این گزاره نباشد، و در ردیف دیگر گزاره‌های رایج در سخنان مقامات حکومتی تلقی شود که چشم بسته همه چیز را خوب توصیف می‌کنند، این که مثلاً وضع عمومی مناسب است، در حال جلو زدن از خیلی‌ها هستیم و... که البته در اغلب موارد گوینده به نادرست بودن این ادعای خود واقف است و شاید خودش فریب آن را نخورد و فقط گمان کند که با چنین روایتی ولو غیر واقعی می‌تواند، واقعیت جدیدی که مطابق این روایت باشد را خلق تا مردم باور کنند، که البته این نتیجه رخ نمی‌دهد و اثر منفی دارد.

🔘به گمانم این سخنان آقای علی‌اکبری از سنخ فوق نیست یا حداقل من گمان می‌کنم که چنین نیست ولی چون درست نیست می‌کوشم توضیح دهم که چرا نادرست است. گرایش به دین را برحسب مطالعات موجود در سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۴۰۲ و فقط برحسب گروه سنی جوانان در دو مورد خواندن نماز و گرفتن روزه مقایسه می‌کنم تا تصویری از ادعای مزبور به دست آید.

🔘در سال ۱۳۵۳، ۶۶ درصد جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال گفته بودند که همیشه نماز می‌خوانند، ۲۱ درصد نیز گاهی می‌خواندند، هم‌چنین ۶۸ درصد می‌گفتند که همیشه روزه می‌گیرند و ۲۱ درصد گاهی را پاسخ داده بودند. در سال ۱۳۹۴ جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال چنین پاسخ داده‌اند که، ۴۷٫۱ همیشه و ۲۲٫۹ اکثر اوقات نماز می‌خواندند که با ارفاق فرض می‌کنم جمع هر دو را معادل همیشه نماز می‌خواند بدانیم که ۷۰ درصد می‌شود. این درصد در روزه گرفتن ۶۷ درصد است.

https://telegra.ph/اعتکاف-جوانان-02-02-2

کدام نماینده؟

سرمقاله هم‌میهن
دوشنبه 15 بهمن 1403

🔹شاید هیچ نهادی در دنیای جدید به اندازه مجلس اهمیت سیاسی و کارکرد مفید نداشته باشد. البته مجالسی که اعضای آن نماینده واقعی مردم باشند و در برابر انتخاب‌کنندگان خود مسئول و پاسخگو باشند.


🔹نمایندگانی که از طرف اکثریت مردم انتخاب شوند و نه با ۳درصد واجدین حق رای.

🔹نمایندگانی که به دنبال ایجاد اشتغال برای همه مردم و جوانان باشند و نه برای افراد نزدیک خود.

🔹حالا چنین مجلسی در جلسه غیرعلنی خود به موضوع FATF پرداخته؛ درحالی‌که قانون آن در مجالس قبلی تصویب شده و مجمع تشخیص باید رسیدگی کند.

🔹یک جناح تندرو دنبال ایجاد مانع در برابر تحقق وعده‌های رئیس‌جمهور است.

🔹لحظه‌ای تامل نمی‌کنند که اولاً همه مشکلات از تحریم‌های آمریکا نیست بلکه بخش مهمی هم در خودتحریمی آقایان است که با عدم تصویب FATF امکان مبادله و نقل و انتقال آزاد و کم‌هزینه ارز را از مردم و کشور سلب کرده‌اند. تازه اگر امروز اقدام کنند، شاید دو سال دیگر مسئله حل شود.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

فرقه انحرافی دوم

سرمقاله هم‌میهن
14 بهمن 1403

🔹هرچه می‌گذرد، بیشتر متوجه می‌شویم که شعار وفاق و تعیین محدوده برای آن چقدر مهم است و اتفاقاً تندروها که همان بقایای فرقه انحرافی اول هستند، چرا بیش از هر چیزی با این شعار مخالف هستند و می‌کوشند که آن را زمین‌گیر سازند.

🔹سیاست فرقه‌های سیاسی مبتنی بر خواب‌ و اوهام است. تندروها خواب‌های زیادی برای کشور دیده‌اند.

🔹آنان چنان در پریشانی فکر غرق هستند که حتی در فضای مجازی پا را از گلیم خود فراتر گذاشته‌اند و نسبت به افراد بالاتر هم تندخویی و جسارت می‌کنند .

🔹جای تأسف است که گفته شود مشابه همین هشدارها و انذارها درباره «فرقه انحرافی اول» داده شد؛ ولی گوش شنوا و چشم بینایی نبود تا نشانه‌های آشکار این انحراف را ببیند و فقط هنگامی بیدار شدند که کار از کار گذشته بود و بحران بزرگی را در کشور ایجاد کردند .

🔹تا اینجا خیلی مسئله‌ای نیست. مشکل در همراهی نسبی بخشی از نهادهای رسمی با این جریان است. همان اتفاقی که با جریان یا «فرقه انحرافی اول» هم رخ داد .


📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

دو گروه از روحانیت

سرمقاله هم‌میهن
13 بهمن 1403

🔹این روزها مصادف با دهه فجر است و یادی از انقلاب باید کرد. ولی به‌صورت ناخواسته در روزنامه امروز هم‌میهن نوعی تضاد، تفاوت و تقابل میان دو گروه از روحانیون دیده می‌شود که برای فهم روند انقلاب بسیار آموزنده است. به‌ویژه که روحانیون نقش مهمی در انقلاب داشتند.

🔹جالب اینکه از این دو دسته روحانی، یک نفر یعنی امام‌جمعه مشهد در اجلاسیه سالانه جبهه روحانیت مردمی نکته‌ای را گفت که در طول این ۴۶سال کسی آن را نگفته بود. وی گفت: «باید مردم را به دو دسته درون و بیرون از سبد روحانیت تقسیم کنیم. در ابتدا باید افرادی که درون این سبد هستند را حفظ کنیم و سپس به جذب افراد خارج از این دایره بپردازیم.»

🔹این سخنی است که دقیقاً نیروهای مخالف حکومت مدعی آن هستند. آنان معتقدند که حکومت معادل مجموعه محدودی از کاست یا طبقه روحانیت است، و اتفاقاً این را مستند به سخنان و رفتار همین گروه از روحانیون می‌کنند.

🔹واقعیت این است که روحانیت مطلقاً یکدست نیست و ‌نباید همه آنان را در یک دسته طبقه‌بندی کرد. اتفاقاً اختلافات درون آنها بسیار زیاد است. بهتر است دنبال تقسیم‌بندی‌های دیگری از آنان بود. بخشی از آنان میان مردم هستند و بخشی دیگر از میان مردم غایب هستند و درد و رنج و نظرات آنان را نمی‌دانند.

🔹در گزارش‌های تاریخی و خبری امروز هم‌میهن از یک سو آقای ناطق‌نوری را می‌بینیم که بارها زندان رفته و نقش مهمی در انقلاب داشته است، ولی اکنون در حاشیه قرار دارد و نسبت به وضع موجود هم احیانا انتقاداتی دارد؛ به‌طوری که گمان می‌رود حتی نسبت به اصلاح امور هم چندان خوش بین نیست.

🔹در نقطه مقابل نیز گزارش‌های خبری از روحانیون و امامان محترم جمعه داریم که نگاه‌شان به وضعیت جامعه بیش از اینکه از زاویه منافع مردم و حل مشکلات آنان باشد، تابع برخی گزاره‌های تاریخ گذشته‌ای است که تار و پود آنها پوسیده شده است.

🔹روحانیت باید پناه مشکلات مردم باشد و الا در قدرت بودن و تریبون سیاسی یکسویه داشتن کمکی به حفظ رابطه آنان با مردم نمی‌کند که بخواهند مردم را به دو گروه درون و بیرون روحانیون تقسیم کنید.‌ اگر این گونه ادامه داده شود، درونی باقی نخواهد ماند، اگر تا حالا تمام نشده باشد.‌ کافی است در خیابان راه بروید تا واکنش و نحوه رفتار مردم عادی را با خود ببینید.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

💢💢سیاست ویرانگری

✍ عباس عبدی

◽در هفته اول دی ماه و بلافاصله پس از رفع بسیار ناقص فیلترینگِ از واتس‌اپ، جبهه پایداری نامه بسیاری تندی را خطاب به آقای پزشکیان منتشر کرد، که گویی متن آن از پیش آماده شده بود.

◽جالب‌ترین بخش نامه خطاب به پزشکیان این است که مبادا درگیر مذاکرات بی‌نتیجه با غرب و «مذاکره برای مذاکره» شوید و حل مشکلات مملکت را فراموش کنید. اتفاقاً تنها کسی که دنبال «مذاکره برای مذاکره» بود و نمایش می‌داد، رییس همین گروه پایداری است.

◽اگر نامزد این رویکرد رییس جمهور می‌شد، طبعأ تا کنون وارد جنگ شده بود. بنابر این انتخابات تیرماه و مشارکت و رای به پزشکیان را فقط می‌توان از این زاویه نقد و تخطئه کرد که چرا مانع از جنگ شده است؟

ادامه مطلب در نوآوران آنلاین

✳️@NoavaranOnline

🔴متن کامل عینیت اجتماعی؛ بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان
عباس عبدی
زمستان ۱۴۰۳

🔴متن کامل نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح(بخش پایانی)

🔺چهارم بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘نقدی که بر رویکرد آقای مصباح وارد است، قانون را در حکومت، امری فرعی می‌بینند. آن را به اراده حاکم (با همان شرایطی که گفته) تقلیل می‌دهند، در حالی که قانون محصول اراده ملت است. اگر هم قرار است قانون ناشی از خواست خدا باشد این باید از مجرای فهم و پذیرش مردم عبور کند، همان طور که در نظریه آقای مصباح اصل حکومت هم از همین مجرا تحقق می‌یابد. اصولا در اسلام چیزی به نام دستور خدا مثل آنچه در مسیحیت کاتولیک است، نداریم. آنچه که هست برداشت‌های افراد و مجتهدین است از آنچه فکر می‌کنند که دستور خداوند است و لذا هیچ کس نمی‌تواند دیگران را به پیروی از برداشت‌های خود مجبور کند.

🔘به علاوه فرض کنیم که فلسفه سیاسی ایشان را پذیرفتیم، حال اگر کسی اطمینان پیدا کند که حکم خداوند (چه برداشت وی از حکم یا حکومت مشابه و یا متفاوت با ایشان باشد) در حکومت جاری و ساری نیست، چه باید کند؟ آیا باید تبعیت کند؟ آیا ماجرای حکومت اسلامی و حاکم از طرف خدا، صفر و یک است؟ یعنی یا هست یا نیست؟ اگر چنین است که بحثی نمی‌ماند، چون نتیجه از پیش معلوم است؛ ولی اگر صفر و یکی نیست، کجا باید علیه آن انتقاد یا حتی اقدام عملی و انتقادی کرد؟

🔘اگر کسی معتقد باشد که این حکومت اسلامی نیست، چون قوانین شرعی مثل برده‌داری را اجرایی نمی‌کند، چه باید کرد؟ همانطور که آقای مصباح گفته‌اند: ▪️"اسلام هيچ‌گاه در صدد الغاي اين‌گونه برده‌گيرى نبوده و نيست و اين موضع اسلام كاملاً قابل دفاع و توجيه عقلانى است. بنابراين، كوشش بسيارى از روشنفكران و نويسندگان غربزدة جهان اسلام كه اسلام را نافى و ناسخ هرگونه برده‌دارى قلمداد مي‌كنند و آيات مربوط به بردگى و برده‌دارى را ناظر به امرى موقت و گذرا مي‌دانند كه مختص صدر اسلام بوده تلاشى بيهوده است. اسلام بردگى را مطلقاً الغا نمى‌كند."(پایان نقل قول از آقای مصباح)▪️

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباحبخش-پایانی-01-22

پرسش‌هایی درباره حادثه بالگرد

سرمقاله هم‌میهن
04 بهمن 1403

🔹درباره اهمیت، نقش و کارکرد نظام قضایی در اصلاح امور جامعه، هر چه بگوییم؛ باز هم کم است. در واقع، این نهاد مهم نقش تعیین‌کننده در رفتار ما دارد. به‌شرطی که عملکرد آن شفاف و بی‌طرفانه و مطابق قانون و عادلانه باشد. درغیراین‌صورت، همچنان باید ناامید از اصلاح رفتار و امور باشیم.

🔹در اینجا به تحلیل چند مورد از اظهارات سخنگوی محترم دستگاه قضایی می‌پردازیم تا اهمیت این ادعا روشن شود. سخنگوی قوه قضائیه دیروز در جریان کنفرانس خبری خود گفت: «تاکنون ادله‌‌ای که نشان‌دهنده اقدامات خرابکارانه یا تروریستی در جریان سقوط بالگرد مرحوم رئیسی باشد، به دست نیامده است.»

🔹همچنین، درباره آخرین حکم صادرشده برای امیرحسین مقصودلو(تتلو) گفت: «هنوز حکم قطعی برای او صادر نشده است.» از نظر رسانه فرقی نمی‌کند که یک بالگرد سقوط کرده یا ساقط شده است. مهم این است که بدانیم حقیقت چیست؟ برای این منظور، کارگزاران همه رسانه‌ها باید در کشف این حقیقت از قدرت و امکانات برابری برخوردار باشند. آیا چنین است؟ پاسخ خلاصه، منفی است.

🔹تاکنون هیچ‌کس به تبعات روایت رسمی از سقوط بالگرد نپرداخته است. همین امر موجب شد که روایت ضعیف و حاشیه‌ای ساقط کردن بالگرد از سوی بیگانگان یا روایت خرابکاری رفته‌رفته پررنگ شود. ابتدا به‌صورت تلویحی مدعی شدند که بالگرد ساقط شده است و افرادی برای این ادعا زمینه‌سازی کردند. هرچند ستاد نیروهای مسلح دراین‌باره تذکر داد، ولی توجهی نکردند.

🔹تا اینکه دیروز دوباره معاون دفتر عقیدتی-سیاسی فرماندهی کل‌قوا اعلام کرد که «برخی کنشگران اعتراض کرده و بیانیه‌های رسمی ستادکل نیرو‌های مسلح درباره سقوط هلیکوپتر حامل شهید رئیسی را زیر سوال برده‌اند. تأسف‌بارتر اینکه بعضی از این کنشگران ادعای انقلابی‌گری داشته و از موضع تبیین‌گری و روشنگری به شبهه‌آفرینی و رد روایت ارائه‌شده از سوی دستگاه‌های رسمی می‌پردازند.»

🔹مشکل اینجاست که همه حق دارند درباره روایت رسمی تشکیک کنند؛ ولی این حق در عمل تبعیض‌آمیز است. یک گروه حق ندارد کوچکترین تشکیکی در این زمینه کند و گروه دوم، با بی‌پروایی و حتی بدون هیچ سندی در حال تشکیک است و مورد هیچ پیگردی هم قرار نمی‌گیرد؛ نه‌فقط در این مورد، بلکه در موارد دیگر هم مواجه با چنین وضعی هستیم.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴یا زنگی زنگ؛ یا رومی روم

🔺گفتگو با خبر آنلاین ۳ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔹آقای عبدی! برخی معتقدند که ایران سیگنال هایی برای مذاکره مستقیم با آمریکا فرستاده، ارزیابی شما چیست؟

🔘در ایران چه چیزی شفاف است که این یکی باشد؟ تازه همه چیز هم شفاف شود بعید است این مورد شفاف شود. ولی منطقا دلیلی برای پرهیز از مذاکره وجود ندارد هر چند نتیجه‌بخشی مذاکره را نمی‌توان تضمین کرد.

🔹آیا رهبری مجوز مذاکره مستقیم با آمریکا را به دولت می‌دهند؟

🔘نمی‌دانم. در هر صورت ادامه چنین وضعی برای کشور ممکن نیست. یا زنگی زنگ، یا رومی روم. تداوم این وضع با آمدن و رفتن یک دولت تغییری نخواهد کرد مگر این که دولت جدید دنبال تغییر این وضعیت باشد کاری که دولت قبل نمی‌توانست انجام دهد.

🔹با توجه به روی کار امدن ترامپ، آیا مذاکره با او شدنی هست؟ از یک سو، ترامپ زمانی می گفت ظرف یک هفته با ایران به توافق می رسد و از سمتی دیگر، از برجام خارج شد؟

🔘پاسخ به این پرسش نیازمند اطلاعات دقیق از انگیزه‌های طرف مقابل است که بعید می‌دانم در دسترس باشد. ایران می‌تواند گفتگو کند ولی به نتیجه نرسد. مثل مذاکرات ۸ ماه پیش حماس که به نتیجه نرسید ولی الان پذیرفته‌اند. بدون آن مذاکرات بی‌نتیجه، امروز ایده‌ای برای توافق وجود نداشت.

🔹سیاست دولت چهاردهم نشان میدهد به جای تمرکز بر روی شرق، به دنبال ارتباط با همه کشورهاست، این را چطور ارزیابی می کنید؟

🔘این سیاست کاملا درستی است. اصولا شرق و غرب را از ذهن بیرون ببریم باید با همه کشورها در چارچوب تامین منافع ملی همکاری کنیم.

🔹چقدر تندروها و مخالفان مذاکره با آمریکا ممکن است کارشکنی کنند؟

🔘آنها در هر چیزی که به تامین رفاه و آسایش مردم منجر شود با حداکثر توان کارشکنی خواهند کرد. دولت و آقای پزشکیان باید در تعامل با مقام رهبری و با افکار عمومی کار خود را پیش ببرد و تندروها را جا بگذارد.

🔹در هفته های اخیر بارها شاهد حملات آقای جلیلی و همفکرانش به بحث مذاکره با آمریکا بودیم، چقدر ممکن است دوباره ایجاد خلل کنند؟

🔘همانطور که گفتم بطور کلی تندروها دنبال جنگ هستند و به کمتر از آن رضایت نمی‌دهند. نانشان در تحریم و فقر مردم است.

🔹ممکن است دوباره برجام جدیدی شکل بگیرد؟

🔘نمی‌دانم چه خواهد شد. طبعا باید بسوی حل مسأله رفت و این شدنی است.

🔹پیش بینی می کنید اگر مذاکرات جدیدی شکل بگیرد، فرمانده دیپلماسی ایران چه کسی خواهد بود؟ ظریف یا عراقچی؟

🔘این موضوع اهمیت چندانی را ندارد. موضوع اصلی و مهم وجود و شکل‌گیری اراده حکومت برای ورود به این مسأله و حل آن در صورت امکان از طریق گفتگو است.

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۱۰

🔺سوم بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘یکی از نقدهای جدی به رویکرد آقای مصباح در باره حکومت، تأکید بر وجه رهبری مردم به سوی وضعیت آرمانی است. این رویکرد هیچ تناسبی با واقعیت ندارد. زیرا مسأله حکمرانی و قدرت، فارغ از بحث‌های هدایت‌گری است، چون اصولاً هدایت با قدرت انجام نمی‌شود. همچنان که در طول تاریخ حکومت‌ها، این نیروهای دیگر بوده‌اند که مردم را هدایت می‌کردند و نه حکومت‌ها. اصولاً کار ویژه حکومتها هدایت‌گری نیست. اتفاقاً هنگامی که وارد این مقوله شوند، هدایت‌گری و اخلاق و دین و معنویت جملگی در مسیر نادرستی قرار خواهند گرفت. چه نمونه‌ای بهتر از وضعیت امروز ایران که یک جامعه دین‌مدار از سال ۱۳۵۷ به این سو تبدیل به یک جامعه به نسبت لاییک و حتی در مواردی ضد دین و معنویت شده است. پیمایش های وزارت فرهنگ در مورد تحول رویکرد مردم به سکولاریسم این گزاره را اثبات می‌کند. پس اینها ادعا نیست، بدیهیات است، اگر ایرادی در بدیهی بودن آن داشتید، می‌توان به مستندات ارجاع داد هرچند دیدن زندگی روزمره مردم برای اثبات این ادعا کفایت می‌کند.

🔘پس کار ویژه حکومت چیست؟ برقراری نظم و عدالت. البته حکومت‌ها به تناسب و کمابیش، نظم و عدالت را در ذیل منافع شخصی طبقه حاکم تعریف می‌کنند، ولی اگر این دو مفهوم را انتزاعی تعریف نکنیم و به وجه عملی آنها نیز عنایت داشته باشیم، به این نتیجه می‌رسیم که حکومت‌ها تا زمانی که این دو مولفه را به طور نسبی تأمین ‌کنند بقا می‌یابند. جزییات این دو مولفه نیز در حکومت‌های عصر جدید از طریق اراده مردم و شهروندان در قوانین اساسی تعریف و تحدید می‌شوند.

🔘به طور کلی حکومت‌ها فلسفه یا مبنای ثابت مشروعیت ندارند که از ازل تا ابد بر آن مبنا باشد، در هر دوره‌ای براساس قاعده‌ای شکل گرفته‌اند. اگر مطابق رویکرد آقای مصباح نگاه کنیم، بجز پیامبر (ص) و ۵ سال حکومت امام علی (ع) و اندکی حکومت امام حسن (ع)، و احتمالاً اکنون، هیچ حکومتی مشروعیت مورد نظر را نداشته و قادر به هدایت مردم هم نبوده است و به تعبیری حکومت ناصالح تلقی می‌شوند. تازه سرنوشت حکومت پیامبر و امام علی و امام حسن را هم دیده‌ایم.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۱%DB%B0-01-22

درباره گفت‌وگو

سرمقاله هم‌میهن
03 بهمن 1403

🔹عده‌ای هستند که برای مخالفت با ایده‌های درست و منطقی و یا تخریب آنها جدل می‌کنند و برای این کار می‌کوشند که مسئله را نادرست مطرح کنند. یکی از موارد آن موضوع گفت‌وگو است. در واقع، چون قادر به انجام گفت‌وگو نیستند تا از مواضع خود دفاع کنند، اصل گفت‌وگو را زیر سوال می‌برند.

🔹نمونه آن طرح لزوم گفت‌وگو با کشورهای دیگر از جمله ایالات‌متحده است. تقریباً می‌توان با اطمینان اظهار کرد که در طول تاریخ روابط بین‌الملل شاید موردی نباشد که یک طرف از گفت‌وگو پرهیز کند، مگر طرفی که در جنگ دست برتر دارد و خواهان تسلیم بدون قید و شرط طرف مقابل است؛ یا طرف مقابل را به‌کلی به رسمیت نشناسد که طبعاً چنین چیزی برای ایران و آمریکا بلاموضوع است.

🔹از سوی دیگر، پذیرش گفت‌وگو نیز هیچ معنایی جز آمادگی گفت‌وگو برای حل مسئله ندارد و متضمن هیچ پیش‌فرض دیگری نیست. گفت‌وگوهای صلح ویتنام سال‌ها طول کشید و چند بار متوقف شد؛ هرچند در نهایت جنگ در میدان آن را به پایان رساند.

🔹در همین جنگ غزه نیز در طول ۱۷ماه گذشته مذاکرات گوناگونی میان طرفین انجام شد؛ هرچند با واسطه بود و اکنون هم لزوماً جنگ تمام نشده است که به توافق آتش‌بس و مبادله اُسرا رسیده‌اند و حتی چندین بار مذاکرات قطع و پایان یافته تلقی شد. اینها نشان می‌دهد که گفت‌وگو متضمن هیچ پیش‌فرض منفی نیست و هیچ تضمینی هم برای موفقیت آن وجود ندارد.

🔹ولی چند نتیجه مهم دارد؛ اول اینکه، امید را در حل دوجانبه مسئله زنده می‌کند و نیروهای طرف سوم و افکارعمومی را برای کمک به حل منازعه به سود طرفی که مواضع معقولانه‌تری دارد، وارد میدان می‌کند. طرفین را نسبت به منویات هم به‌طور مستقیم آگاه می‌کند.

🔹همچنین، رویکرد پذیرش گفت‌وگو به لحاظ اخلاقی قابل‌دفاع است؛ چون وظیفه سیاست کاهش مرارت مردم و جامعه است و از هیچ کوششی برای تحقق آن نباید چشم پوشید و گفت‌وگو کم‌هزینه‌ترین رویکرد برای تحقق این هدف است.

🔹به‌علاوه، ما حق نداریم پیشاپیش امکان رسیدن به توافق‌های عادلانه را نفی کنیم؛ ولی اگر هم پس از گفت‌وگو به توافق نرسیدیم، مردم سیاستمداران را محکوم نخواهند کرد.

🔹فرار از گفت‌وگو از دست دادن شانس هر توافقی است و از نظر ناظرین بیرونی به معنای فاقد منطق بودن است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

پرونده‌های باز

سرمقاله هم‌میهن
02 بهمن 1403

🔹حتماً توجه کرده‌اید کمتر پرونده‌ مهمی وجود دارد که در جامعه باز شود و مدتی بعد مختومه اعلام شود و به عبارت دیگر، حقیقت آن به‌طور نسبی روشن شود و بی‌گناه و گناهکار آن شناخته شوند. اغلب پرونده‌های مهم و ملی همیشه باز و مفتوح می‌مانند و مردم نیز درباره آنها به وحدت‌نظر نمی‌رسند و هر کس مطابق میل یا تصور خود آن را داوری می‌کند.

🔹در چنین جامعه‌ای بصیرت و آگاهی جمعی شکل نمی‌گیرد و اغلب مردم در حال بازبینی دوباره و چندباره پرونده‌‌های باز از گذشته دور و نزدیک هستند. در این جامعه چیزی به نام گذشته که واقعاً گذشته باشد، وجود ندارد. بیشتر پرونده‌های مهم تاریخی و گذشته، همچنان روی میز و جلوی مردم برای داوری کردن است و منتظرند که کسی در پشت میز رسیدگی قرار گرفته و حکم عادلانه صادر کند.

🔹ولی نه‌تنها این اتفاق نمی‌افتد، بلکه هر روز پرونده جدیدی روی این میز شلوغ گذاشته می‌شود و مردم همچنان سرگردان و حیران هستند. رسیدگی قطعی به پرونده‌های ملی حداقل دو مرجع مشخص دارد؛ اول و مهمتر از همه نهاد رسمی قضایی است. دوم رسانه‌ها و یا گروه‌های مدنی حقیقت‌یاب هستند.

🔹یکی از نمونه‌های مهم آن که این روزها دوباره خبرساز شد، پرونده کرسنت است. ۲۸سال پیش مذاکراتی برای فروش گاز ترش میدان نفتی سلمان (مخزن مشترک نفتی ایران و ابوظبی) با شرکت کرسنت انجام شد و ۵سال بعد به توافق رسیدند که روزانه ۵۰۰میلیون فوت‌مکعب تحویل این شرکت شود تا در امارات آن را پالایش و استفاده کنند.

🔹در این میان، دوره دولت آقای خاتمی پایان یافت و احمدی‌نژاد آمد و برای اثبات اینکه قبلی‌ها خوب نبودند و ما خوبیم خواستند تغییراتی در قرارداد بدهند، خلاصه قرارداد اجرا نشد و کرسنت علیه ایران شکایت کرد و تاکنون در یک حکم ۶۷۰میلیون دلار ادعای خسارت کرده و حکم گرفته و اکنون نیز در این روزها برای دو ساختمان شرکت ملی نفت ایران در اروپا حکم مصادره گرفته است.

🔹همزمان پرونده این موضوع در ایران باز شد. در انتخابات تابستان گذشته به یکی از موضوعات جنجالی سیاسی تبدیل شد و به جدال آقای زنگنه و آقای جلیلی انجامید که جلیلی حاضر به مناظره مستقیم نشد.

🔹پرسش اساسی این است که چرا در این مدت هنوز حکم قطعی و روشنی صادر نشده است؟ چرا دادگاه علنی برگزار نکردند و نمی‌کنند تا مردم بدانند واقعیت ماجرا چیست و چه کسانی گنهکار و چه کسانی بی‌گناه هستند؟

🔹آیا کسی حق دارد بپرسد که چرا پرونده‌های مشهور به امنیتی به‌سرعت رسیدگی و اجرایی می‌شد و می‌شود؛ ولی این‌گونه پرونده‌ها معمولاً یا متوقف مانده یا کسی از آن اطلاعی ندارد.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴چرا برجام زنده نشد؟
▪️با آمدن بایدن، تندروهای ایران علاقه ای به حل مســئله نداشتند.

🔺 گفتگو با شرق ۲ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

پرسش: چرا بر خلاق تصورات اولیه از دولت بایدن برجام احیا نشد؟ نه واشتگن و نه تهران نتوانستند از فرصت ها استفاده کنند.


پاسخ:
🔘تندروها در زمان دولت روحانی و هنگامی که بایدن آمد (بهمن ۱۳۹۹) علاقه‌ای به حل مسأله نداشتند لذا پیشاپیش قانون اقدام راهبردی را در مجلس تصویب کردند که مانع حل شوند. بنابر این گفتگو برای حل موکول شد به تابستان ۱۴۰۰ و پس از آمدن گروه رییسی که آنان هم ابتدا اختلاف داشتند بعد گمان کردند در موضع قدرت هستند تا آذر به تاخیر انداختند و فقط زمانی بصرافت حل کردن افتادند که طرف مقابل رضایت نمی‌داد.

🔘بعد هم که جنگ اوکراین شروع شد کلا ماجرا پیچیده‌تر گردید و سپس به خیال زمستان سخت برای اروپا خودشان به خواب زمستانی رفتند. در ادامه اعتراضات ۱۴۰۱ و سپس جنگ غزه و حمایت بیشتر ایران از روسیه در اوکراین پیش آمد و کلا توافق منتفی گردید.

🔘طرف آمریکایی هم به یک دلیل واضح علاقه‌ای به حل مسأله نداشت. زیرا آنان برجام را گام اول حل مسایل منطقه‌ای با ایران می‌دانستند و ظاهراً هم توافق شده بود که پس از برجام این موارد را هم آغاز کنند ولی عملا ایران در این مورد همراهی نکرد و برجام اثربخشی خود را برای آنان هم از دست داده بود. بعلاوه حوزه عبور ایران از محدودیت‌های هسته‌ای برجام هم برای آنان روشن بود و نگرانی نداشتند لذا ماجرا بکلی به حالت تعلیق درآمد.

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۹
▪️نقد کلی

🔺اعتماد ۲ بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

▪️بجز نقدهای گذشته که با اشاره به گزاره‌های مرحوم مصباح آمده است نقدی کلی هم می نویسم که البته بخشی از آن تکراری است.

🔘در نقد رویکرد مرحوم مصباح می‌توان از چند زاویه وارد شد. ابتدا درون‌دینی است. یعنی کسی از منظر کلامی یا فقهی شیعی وارد نقد شود، که طبعاً نه بنده آشنا هستم و نه گمان می‌کنم که برای مخاطبان امروزی گرهی را بگشاید چون عموما از این مساله عبور کرده‌اند. زاویه دیگر، نقد منطقی گزاره‌های ایشان است. زاویه سوم نیز نقد علمی رویکرد مزبور از منظر کسی است که اصولاً مقدمات این رویکرد را قبول ندارد. یا خدا را قبول ندارد، یا اسلام را یا شیعه را یا رویکرد شیعی خاص ایشان را. در واقع نقد برون‌دینی است. چون بعید می‌دانم کسان قابل توجهی باشند که موافق این نگاه و برداشت باشند. با این مقدمه لازم می‌آید که به نام و اسم و رسم منتقد نباید پرداخت و به قول معروف «ما قال» را مبنا قرار دهیم و من قال را فراموش کنیم.

🔘اولین مسأله این است، تمام آنچه که ایشان وصف و تحلیل کرده، فارغ از اینکه با آن موافق یا مخالف باشیم مبتنی بر این است که اینها را خداوند فرموده و چون خدا گفته ما باید آن را بپذیریم و تبعیت کنیم. اگر با این برداشت موافق باشیم مستلزم هیچ تبیین دیگری نیست، چون تصوری که ایشان از خدا و فلسفه خلقت و رابطه آن با مردم دارد، فرد را به اینجا می‌رساند که چنین حکمی یا تحلیلی را صادر کند. در حالی که کل این سازه مبتنی بر ادعاهای بلا دلیل است و می‌توان آن را نپذیرفت. در نتیجه تمامی اجزای آن سازه نیز ساقط می‌شود.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۹-01-20

🔴کادوپیچ کردن مرگ

🔺اعتماد اول بهمن ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘ماجرای هدیه دادن کفن و آگهی ترحیم درگذشت شادروان... به دعوت شدگان برنامه تلویزیونی در ایران، واکنش‌های زیادی داشت و در نهایت مدیریت صدا و سیما مجبور به عذرخواهی شد. نقدهای گوناگونی به این برنامه شد، که اغلب آنها قابل توجه بود، ولی شاید بد نباشد که زاویه دیگری هم در نقد این برنامه گشوده شود.

🔘مرگ گر چه یک پدیده زیستی است ولی تعبیری که از آن و واکنشی که در برابر آن می‌شود، فرهنگی و اجتماعی است. مرگ در دنیای قدیم عموما در خانه رخ می‌داد، بدون این که بشر در جلوگیری از آن و به عنوان یک امر محتوم توانی داشته باشد. گریه و زاری مثل حالا نبود، از بس که طبیعی بود. کم‌کم مذهب آمد و مرگ را به عنوان مرحله جدیدی از حیات تعریف کرد و بنای خود را بر زندگی پس از مرگ گذاشت. در ادامه مرگ احساسی شد و مراحل کفن و دفن و یادبود و... به یک مراسم مهم تبدیل شدند.

🔘در دنیای مدرن و با پیشرفت علم پزشکی ماجرا نیز فرق کرد. مرگ از یک سو و تا حدی مهار شد. افزایش امید به زنگی که در جوامع اولیه حتی ۲۰ سال بود، با آغاز انقلاب کشاورزی و سپس صنعتی افزایشی شد و اکنون در بهترین کشورها به ۸۵ سال هم رسیده است. این نمادی از مهار نسبی مرگ در دنیای جدید است. با این حال کوچک شدن خانوارها و افزایش طول عمر و زندگی شهری و پیشرفت‌های پزشکی و توسعه نهادهای درمانی و فن‌آوری‌های پزشکی، مجموعاً فرهنگی را ایجاد کرده است که مرگ تا حدی کنترل‌پذیر شده و از خانه بیرون رفته و حتی پنهان شده است. اغلب مرگ‌ها در بیمارستان و آسایشگاه و تنهایی محتضر و به دور از خانواده رخ می‌دهد.

🔘از سوی دیگر مرگ نه تنها تا حدی مهار شده است، بلکه به سوی اختیاری شدن نسبی نیز حرکت می‌کند. اتانازی(مرگ خود خواسته تحت مقررات) مصداق آن است که اکنون در برخی از کشورها به رسمیت شناخته شده است. پنهان کردن مرگ در جهان جدید، عده‌ای را به واکنش واداشته تا ببیند چگونه می‌توانند تصور از مرگ را تغییر دهند و بشر را از اضطراب مرگ و تنهایی در هنگام مرگ رهایی بخشند و انکار و نادیده گرفتن و پنهان کردن مرگ را اصلاح کند و مرگ را از این وضعیت تابو مانند خارج کنند، وضعیتی که از بودن کنار مرده نزدیکان خود نیز می‌ترسند، در حالی که از کنار زنده بودن آن‌ها لذت می‌بردند!

https://telegra.ph/کادوپیچ-کردن-مرگ-01-19

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۸

🔺اعتماد ۳۰ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

متن: 🔹نسبت دموكراسى با دين؛ اگر مراد از دموكراسى آن باشد كه هر قانونى را مردم وضع كردند، معتبر و لازم الاجراست و بايد محترم شناخته شود، چنين مفهومى قطعاً با دين سازگار نيست. زيرا از نظر دين حق حاكميت و تشريع مختص به خداست؛ «إِنِ الْحُكْمُ اِلاّ لِلّهِ». فقط خداست كه همه مصالح و مفاسد انسان و جامعه را مىشناسد و حق قانونگذارى و تصميم گيرى براى انسان را دارد و انسانها بايد در مقابل امر و نهى الهى و قوانين دينى، فقط پيرو و فرمانبردار بىچون و چرا باشند. زيرا عبوديت خداوند، عاليترين درجه كمال است و اطاعت از فرامين الهى سعادت آدمى را تأمين مىنمايد. بنابراين دموكراسى و مردم سالارى اگر به معناى ارزش رأى مردم در مقابل حكم خداوند باشد، هيچ اعتبارى ندارد، زيرا آنچه بايد در مقابل آن خاضع و مطيع باشيم، فرمان خداست نه رأى مردم.

نقد: 🔘این که جمهوریت لزوما با دین سازگاری ندارد غلط است بهتر است بگوییم؛ لزوما تطبیق ندارند. ولی دین فقط هنگامی در حکومت بازتاب پیدا می کند که جامعه دینی باشد و اگر نباشد با زور نمی‌توان آن را دینی کرد. اقای مصباح هم در پایان عمر خود به درستی گفتند که پس از ۸۰ سال به این نتیجه رسیده‌ام که عالم برای این خلق نشده که همه به زور اصلاح شوند. خوب این درست است اگر خدا چنین چیزی را می‌خواست از ابتدا انسانها را هدایت شده می‌افرید. کسی هم قرار نیست در برابر رای مردم خاضع باشد. تن دادن به رای مردم در واقع کوششی است برای زندگی جمعی که تا حد امکان از تزاحم و جنگ بی‌پایان داخلی پرهیز کنیم. حکومت محصول چنین توافق و تفاهمی است. اغلب مردم هم برخی از مقرارات را قبول ندارند ولی می‌دانند که نفی آنها هم زندگی را غیر ممکن می‌کند پس تفاهم می‌کنیم. بعلاوه خداوند عقل داده و بشر خیلی پیش از امروز در مسیر تمشیت امور خود حرکت کرده و گرچه تا کنون هم کم و کسری آن در برخی امور مشهود بوده ولی در بسیاری از زمینه‌ها نیز مسیر خود را رفته است و به همن دلیل هم کشورهایی که به عقل و خرد نقاد خود بسنده کردند خیلی موفق‌تر از مردم منطقه ما هستند. ضمنا آیه «إِنِ الْحُكْمُ اِلاّ لِلّهِ» که مورد استناد هست شعار خوارج هم بود. به عبارت دیگر انان هم گمان می‌کردند با همین آیه باید علیه امام علی‌ع قیام کنند.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۸-01-18

برنامه‌ریزی‌شده یا فردی؟

سرمقاله هم‌میهن
30 دی 1403

🔹ترور آقایان رازینی و مقیسه قضات دیوان‌عالی کشور خبر نگران‌کننده‌ای بود که برای درک واقعیت آن باید منتظر اطلاعات دقیق‌تری از جزئیات اقدام و انگیزه‌های احتمالی قاتل بود؛ هرچند قاتل خودکشی کرده است.

🔹گرچه اطلاع‌رسانی‌های رسمی به نحوی است که گویی به‌طور ضمنی می‌خواهند اعلام کنند که این ترور مرتبط با محافل یا گروه‌های خاص تروریستی است؛ ولی صراحت کافی هم دراین‌باره وجود ندارد و با توجه به شاغل بودن فرد ضارب در محل، هیچ حالتی را نمی‌توان نادیده گرفت. با وجود این، حالت‌های گوناگونی قابل تصور است که نباید از گمانه‌زنی‌های متعارف حذف شوند؛ هرچند در نهایت مستندات قطعی است که می‌تواند حقیقت را روشن کند.

🔹اولین سناریوی محتمل این است که این اقدام در ارتباط با گروه‌های برانداز باشد. یک گروه سازمان رجوی است که اخیراً سعی کرده دوباره خود را در سطح بالایی مطرح کند.

🔹احتمال دوم ترور از سوی سلطنت‌طلبان است. آنان در واقع نوعی حمایت عمومی از اشخاص منفرد یا جمع‌های محدود می‌کنند تا اقداماتی را برای تقویت روحیه عمومی طرفداران خود انجام دهند و هیچ سازمان رسمی هم وجود ندارد که عهده‌دار اقدامات انجام‌شده باشد؛ لذا اگر هم کار آنان نباشد حتماً سعی می‌کنند که آن را به حساب خود بگذارند و از این طریق نوعی امیدواری در بدنه حامیان خود به‌وجود آورند. به‌ویژه آنکه از فشارهای مستقیم خارجی و درگیری نیز ناامید شده‌اند.

🔹احتمال سوم که آن هم مهم است، اسرائیلی بودن این اقدام است که با توجه به سابقه قضایی این دو روحانی، ترور آنان را به امور دیگری جز ارتباط با منافع مستقیم خود ربط داده و در پی بهره‌برداری سیاسی باشند.

🔹در هر حال، دو نکته باید مورد نظر باشد. اول، محکوم کردن هر نوع اقدام تروریستی و خشونت است. ایران از این نظر هزینه سنگینی داده است. دوم و مهمتر اینکه، واکنش رسمی به این نوع اقدامات نباید انفعالی و از روی عصبانیت و شتابزدگی باشد. اگر یک قتل عادی است که طبعاً باید ریشه‌یابی‌های دقیق‌تر اجتماعی شود.


📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴خطای سیاست‌مدار در قدرت

🔺اعتماد ۲۹ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘سیاست‌مداران جوامع در حال گذار که از نوعی ناپایداری بالفعل یا بالقوه نیز رنج می‌برند، در معرض این خطای رفتاری قرار دارند که به سرعت و به دلایلی که گفته خواهد شد، پس از به دست گرفتن قدرت کم‌کم وعده‌های خود را فراموش کنند، یا حداقل درک آنان از انجام وعده‌های داده شده یا از واقعیت، متفاوت از درک مردم شود. در این یادداشت می‌خواهم چگونگی بروز این خطا را توضیح دهم و اینکه آیا می‌توان مانع از بروز آن شد یا آن را مهار کرد؟

🔘در این گونه جوامع نمی‌توان شعارهای معین و مشخص و قابل سنجش داد. اگر هم داده شود، اغلب فراتر از ظرفیت حکومت است. این گونه شعارها فقط وعده سر خرمن است، تا مردم را بسوی خود جذب کنند، که طبعا اغلب محقق هم نمی‌شوند، لذا پس از حضور در قدرت، در صدد عددسازی و توجیه برمی‌آیند، تا بگویند وعده‌های خود را انجام دادیم. مثل دولت پیش که صبح تا شب می‌کوشیدند که نشان دهند آن وعده‌های غیر قابل تحقق را اجرایی کرده‌اند. آنان نمی‌دانستند که این کوشش‌ها نه تنها هیچ مسأله‌ای را حل نخواهد کرد بلکه، یک ایراد و امتیاز منفی دیگر(توجیه‌گری) را به امتیازات منفی آنان اضافه می‌کند.

🔘چرا نمی‌توان شعارهای مشخص و قابل سنجش داد؟ برای اینکه مسایل و بحران‌ها عمیق و ریشه‌ای هستند و ابتدا باید به حل آنها پرداخت، و انجام آنها را هم نمی‌توان در قالب وعده‌های معین و دقیق و قابل سنجش ارائه داد. مثلا اگر بگویند امور را کارشناسی می‌کنیم. خوب هر کاری که بعدا انجام دهند، خواهند گفت که دقیقاً کارشناسی است. ولی وقتی گفتیم تورم را تک رقمی می‌کنیم و در عوض به ۵۰ درصد برسانیم دیگر توجیه‌پذیر نیست.

🔘لذا سیاستمداران آگاه‌تر مجبورند فقط به بیان رویکردهای کلی خود اکتفا کنند. عمل کردن به این رویکردها مشکلات خاص خود را دارد و مقاومت در برابر اجرای آنها سهمگین است و اجرای این گونه شعارها بیش از آنکه به وسیله یک نهاد بوروکراتیک و اداری قابل حل باشد، نیازمند پشتیبانی یک حزب یا جریان سیاسی است و این در حالی است که به دلایلی سیاست‌مداران منتخب از این پشتیبانی بی‌بهره می‌شوند.

🔘یا خودشان کم‌علاقگی نشان می‌دهند، یا فاقد نهاد و جمع و سازمان پشتیبانی‌کننده منسجم هستند، یا پشتیبانان دور از واقعیات می‌شوند و دچار انتظارات غیر واقعی می‌شوند. هم‌چنین جاذبه‌های مادی یا شهرت حضور در قدرت نیز می‌تواند مانع از نیاز به این پشتیبانی فکری و تحلیلی شود.

https://telegra.ph/خطای-سیاست%E2%80%8Cمدار-در-قدرت-01-18

شترمرغان سیاست

سرمقاله هم‌میهن
29 دی 1403

🔹شترمرغ هم حیوان عجیبی است حداقل از منظر انسان؛ زیرا «به شترمرغ گفتند بار ببر، گفت مرغم گفتند بپر، گفت شترم». حالا حکایت برخی شده که از موضع قدرت برای همه از جمله رئیس‌جمهور تعیین‌تکلیف می‌کنند. گویی تمامی قدرت کف دستشان است. بعد که می‌گویی خُب! مسئولیت حل مسائل را هم بپذیر، می‌گویند این ربطی به ما ندارد و دولت باید پاسخگو باشد.

🔹نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که مردم برای حل مسائل کشور بیش از هر چیز معتقدند که باید تحریم‌ها حل شوند. متاسفانه کمتر از هر مورد دیگر نیز امید به حل مسئله تحریم‌ها دارند. چون می‌دانند مخالفان داخلی حل تحریم‌ها بسیار کوشاتر از مخالفان خارجی آن از جمله اسرائیل هستند. افکار و سیاست‌های این جماعت سراسر متناقض است.

🔹امروز برای توافق غزه جشن می‌گیرند؛ آن هم توافق با اسرائیلی که ابعاد جنایات آن بر هر کسی اثبات و آشکار شده است. ولی همزمان کوشش برای رسیدن ایران به توافق با قدرت‌های جهانی را محکوم می‌کنند و برای آن خط‌ونشان می‌کشند و خطاب به رئیس‌جمهور می‌نویسند که: «شما صاحب ایران نیستید و وظیفه شما باید اجرای قصاص دونالد ترامپ باشد.»

🔹صاحب ایران که معلوم است  چه کسانی هستند. مردم ایران صاحب آن هستند. ولی اگر شما به مالکیت مردم اعتقاد دارید، بپذیرید که حداقل در برابر خواست و اراده آنان سر فرود آورید. با نماینده ۳درصدی خود برای ملت تعیین‌تکلیف نمی‌توان کرد.

🔹هنوز تبعات اظهارات امام‌جمعه اردبیل بر دوش دولت سنگینی می‌کند که آن دیگری در تهران و در مقام امام‌جمعه خود را سخنگوی مردم دانسته و می‌گوید: «آتش‌بس برای اسرائیل و آمریکا تحمیل بود و رئیس‌جمهور دبنگ آمریکا از آتش‌بس به توافق بد یاد کرد... کسانی که دم از سازش با آمریکا  می‌زنند و به تجارب گذشته و خون شهدا لگد می‌زنند، بدانند مردم ما خون و جوان داده‌اند و عهد کرده‌اند تا ظهور امام‌زمان(عج) مقاومت کرده و از پا ننشینند.»

🔹به‌جای توصیه دیگران به مقاومت بهتر است که به امور خویشتن پرداخته شود و همراهی کنند که مردم ایران نمایندگان شایسته‌ خود را برای استیفای حقوق ملت ایران که لایق بهترین‌ها هست به میدان گفت‌وگو‌ گسیل دارند و ما نیز به‌جای سنگ‌اندازی، آنان را حمایت کنیم و اجازه دهیم که مردم ایران نیز هوایی تازه کنند و مجبور نباشند که برای ارضای قدرت‌پرستی عده‌ای، پیش فرزندان و خانواده خود شرمنده باشند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

♦️رویکرد نهفته در مخالفت با FATF همکاری را ضد ارزش می‌داند

عباس عبدی، تحلیل‌گر مسائل سیاسی در #گفتگو با خبرفوری:
🔹مخالفت‌ها با FATF از منظر کارشناسی و فنی نیست که بخواهید درباره آن گفتگو و محاجه کنید.
🔹مخالفت با FATF در ذیل یک رویکرد کلان معنادار است، رویکردی که دنبال جنگ است، گفت‌وگو را نفی می‌کند، همکاری و سازش را ضد ارزش می‌داند و برای زندگی اعتباری قائل نیست و دنبال تنهایی ملت ایران است و الا چگونه می‌توان در این جهان زندگی کرد ولی هیچ مبادله مالی شفاف و عادی با جهان نداشت.
🔹کلی هزینه از جیب این مردم می‌دهند که مبادلات را غیر رسمی انجام دهند.
🔹پزشکیان به صراحت گفته بدون FATF اقتصاد بی‌معنی است.
@TV_Fori

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۷

🔺اعتماد ۲۷ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

متن: 🔹احتمال عدم مقبوليت نظام اسلامى از سوى مردم، به دو صورت متصور است: اوّل: مردم به هيچ روى حكومت دينى را نپذيرند؛ در اين صورت اگر فرض كنيم امام معصوم(عليهم السلام) يا فقيهِ داراى شرايط حاكميت، در جامعه باشد، به اعتقاد ما او از جانب خدا حاكم و والى است، ولى حكومت دينى تحقق نخواهد يافت، زيرا شرط تحقق حكومت دينى پذيرش مردم است. نمونه بسيار روشن اين فرض، 25 سال خانه نشينى حضرت على(عليه السلام)است. ايشان از سوى خدا به ولايت منصوب شده بودند، ولى حاكميت بالفعل نداشتند، زيرا مردم با آن حضرت بيعت نكردند.

نقد: 🔘چگونه تا حالا گفته می‌شد که ماجرای سقیفه پذیرش اکثریت نبود و حالا به گونه دیگری طرح می‌شود؟ بعلاوه این نحوه بحث کردن مصادره به مطلوب است. چون امام تمکین کرده می‌گویند مردم با ایشان همراهی نکردند. بعلاوه کیفیت فهم این ادعا و سنجش آن چگونه است که مردم بفهمند؟ برای کوچکترین مسایل شرعی راه حل‌های جزیی وجود دارد مثل وضو گرفتن پس چگونه برای این مساله به این مهمی هیچ راه حلی که عملی باشد وجود ندارد؟ این نوع استدلال‌ها در موضوعات حیاتی ره بجایی ندارد و راهگشا نیست.

متن: 🔹دوّم: اين است كه حاكميت شخصى كه داراى حق حاكميت شرعى است به فعليت رسيده باشد؛ ولى پس از مدتى عده اى به مخالفت با او برخيزند. اين فرض خود دو حالت دارد: يكى اينكه مخالفان گروه كمى هستند و قصد براندازى حكومت شرعى را ـ كه اكثر مردم پشتيبان آن هستند ـ دارند؛ شكى نيست در اين حال، حاكم شرعى موظّف است با مخالفان مقابله كند و آنان را به اطاعت از حكومت شرعى وادار كند. نمونه روشن اين مورد برخورد خونين حضرت امير(عليه السلام) با اصحاب جمل، صفين، نهروان وغيره بود و در زمان كنونى برخورد جمهورى اسلامى با منافقان و گروههاى الحادى محارب از همين گونه است، زيرا روا نيست حاكم شرعى با مسامحه و تساهل راه را براى عده اى كه به سبب اميال شيطانى قصد براندازى حكومت حق و مورد قبول اكثر مردم را دارند، باز بگذارد.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۷-01-15

فرار به جلو

سرمقاله هم‌میهن
27 دی 1403

🔹یکی از روش‌های معمول تندروها به‌ویژه پس از آنکه شکست‌های سنگینی را می‌خورند، فراربه‌جلوست. یعنی به‌جای آنکه بپذیرند سیاست‌های گذشته شکست خورده و باید تغییر نگاه و رویکرد دهند، چهار نعل و بیش از پیش بر بقای سیاست گذشته اصرار می‌ورزند؛ گویی که هر چه بوده، درست بوده.

🔹به قول یک نویسنده؛ «اگر بیاموزیم که شکست را بپذیریم و طاقت بالا گرفتن سرمان را داشته باشیم آن‌وقت روزنه‌هایی از شکست برای ورود نور و گرما را خواهیم یافت.»

🔹متاسفانه آنان ذره‌ای از این گزاره بدیهی تبعیت نمی‌کنند و به جلو فرار می‌کنند. مواضع پزشکیان در خصوص سیاست خارجی بسیار روشن است. در زمان انتخابات هم آنها را مکرر بیان کرد. در خصوص ضرورت گفت‌وگو برای حل مسائل میان ایران و سایر کشورها هم هیچ شبهه‌ای باقی نگذاشت.

🔹اکنون و پس از گفت‌وگوی او با شبکه تلویزیونی NBC که منتشر شد، دوباره سروصدای تندروها بلند شده و علیه اصل گفت‌وگو‌ موضع گرفته‌اند. در این باره چند داعیه دارند که باید به آن پرداخت.

🔹اول اینکه علیه برجام داد سخن می‌دهند. اگر برجام نبود وضعیت کنونی کشور در موقعیتی نبود که حتی بتوان حرفی زد. کافی است روند اقتصادی کشور را در فاصله سال‌های ۹۳ تا ۹۷ با شرایط تحریمی تصور کنیم و مثل دوره ۹۰ تا ۹۳ و ۹۷ تاکنون تبدیل کنیم تا متوجه شویم همان سه سالی که تحریم‌ها تضعیف شدند چقدر برای کشور مفید بود؛ و هر پیشرفتی هم در صنعت هسته‌ای نمی‌توانست برای ما به قدرت ملموسی تبدیل شود، همچنان که در این سال‌ها تغییری حاصل نشده است.

🔹نکته دوم این است که می‌گویند شرایط امروز ما ضعیف است و باید در شرایط بهتر گفت‌وگو کنیم. این خطای آشکار است. پذیرش قطعنامه در سال ۶۶ با همین استدلال رد شد، ولی دلایلی که موجب تضعیف ایران در جنگ شده بود همچنان ادامه یافت و هنگامی قطعنامه را پذیرفتیم که در موقعیت ضعیف‌تری بودیم. بنابراین هیچ شاهدی وجود ندارد که در آینده وضعیتی قوی‌تر از امروز پیدا کنیم.

🔹متاسفانه مسئولین هزینه تحریم را نمی‌دهند لذا درکی از مسائل مردم ندارند. بنابر این گفت‌وگو یک ضرورت و رفتاری بدیهی است. اگر شفاف باشد مردم درباره مفاد آن داوری خواهند کرد و مهمتر از همه اینکه باید تضمین کافی هم برای اجرای دقیق داشته باشد. در این صورت مشکلی نخواهد ماند.

🔹این همه علیه گفت‌وگو‌ شعار ندهید که به زیان خودتان است. از مسئولان و رئیس‌جمهور بخواهید شفاف و با هماهنگی رهبری و نظام گفت‌وگو کنند و مصالح کشور و منافع ملت را تامین کنند و توافق آنان هم تضمین شده باشد. وفاق یعنی این.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

‍ ⚫️حیف شد!

ساعت ۲۲ امشب خبر تاسف‌بار درگذشت خودخواسته ابراهیم نبوی را به من دادند. خشکم زد. خیلی متاسف شدم. این روزها متن چند سال پیش او درباره یک نماینده مجلس بشدت بازنشر شده بود، به همین مناسبت دیشب با خانواده درباره استعداد بی‌نظیر او در طنز گفتگو می‌کردیم. او چهره بی نظیر طنز، نویسندگی و روزنامه‌نگاری ایران بود و سطح و عمق طنز را چند پله به پیش برد داستان‌نویسی برجسته بود. شاید به دلیل نوشتارهای طنزش برخی چندان توجهی به عمق روحیه او نکرده باشند. او شخصیت سیاسی و ادبی مستقل خود را داشت و حرف‌هایش را صادقانه می‌زد و نان را به نرخ روز نمی‌خورد و همین موجب انزوا و علت افسردگی او در خارج شد و در نهایت راهی را انتخاب کرد که همه ما در آن تا حدی مسئول هستیم. او باید به هر قیمتی که بود به ایران دعوت و باز گردانده می‌شد.
او ۱۰سال پیش چنین گفت: «علت اینکه قصد بازگشت دارم این است که می‌خواهم به کارهای ماندگار و اساسی‌ام از جمله تحقیقات ادبی دربارهٔ تاریخ طنز بپردازم، رمان‌ها و داستان‌های کوتاهم را منتشر کنم و در فضای فرهنگی داخل ایران زندگی کنم. این نعمت بزرگی است که صدای دور و برتان فارسی باشد. مشکل من این است که می‌خواهم در محیط زبان فارسی زندگی کنم. همان رنج‌هایی را که مردم می‌کشند، بکشم و در همان شادی‌هایی که از آن بهره می‌برند، شریک باشم.»
متاسفانه نیروهایی که دل در گرو این خاک دارند و دوست هم ندارند که در بازی‌های سیاسی آن سوی آب وارد شوند تحت فشار و طرد سیاسی قرار می‌گیرند و مصداق از اینجا رانده از آنجا مانده می‌شوند. دولت و حکومت باید فکری جدی برای این افراد کنند.
کتاب «حقیقت یا آزادی» گفتگوی مفصل و حرفه‌ای او با من است که در سال ۱۳۸۰ انجام شده است. در واقع یکی از بهترین گفتگوهایی است که با روزنامه‌نگاران داشته‌ام. روحش شاد

کی راضی است؟

سرمقاله هم‌میهن
26 دی 1403

🔹چیز عجیبی که در ایران وجود دارد آگاهی عمومی از واقعیتی انکارناپذیر است که عده‌ای افراد آن را با شدت کتمان و انکار می‌کنند. این واقعیت که تندروها هیچ آینده‌ای در ایران ندارند. به‌طور طبیعی آنان هستند و زندگی می‌کنند ولی به لحاظ سیاسی فاقد حداقلی از شانس برای بقا هستند.

🔹برای تایید این ادعا شواهد فراوان است و چه شاهدی بهتر از وضع موجود که کشور را به این روز انداخته‌اند. ولی یکی از شواهد مهم وجود تناقضات پایان‌ناپذیر در مواضع آنان است.

🔹آخرین مورد آن را در مواضع یکی از تندروهای مجلس می‌توان دید که با ادبیاتی دون شأن نمایندگی علیه رئیس ستاد انتخاباتی پزشکیان گفت: «با تصویب پالرمو وCFT می‌خواهند نوکری آمریکا را تصویب کنند. چه کسی باید دهن این فرد بزند رفیق حاج قاسم یا من؟ اگر عبدالعلی‌زاده «مذاکره با آمریکا» را جلوی مردم تبریز می‌گفت دهن او را خرد می‌کردند. راضی نیستم یک قِران از مالیات من قبل از آنکه خرج غزه شود خرج لس‌آنجلسی‌ها شود.»

🔹اشاره وی به مواضعی بود که در خصوص لزوم گفت‌وگو با آمریکا و نیز اعلام آمادگی برای کمک در اطفای حریق کالیفرنیا بود. به احتمال قوی از فردا هم حمله به رئیس‌جمهور را به دلیل گفت‌وگویش با شبکه تلویزیونی آمریکایی NBC آغاز خواهند کرد.

🔹او می‌گوید که راضی نیستم که یک ریال از مالیات من صرف فلان سیاست شود. اگر قرار باشد که بنا به رضایت شهروندان پول خرج شود آنگاه خواهیم دید که افراد بسیاری ناراضی از مخارج کنونی هستند چه مخارج در داخل و چه در خارج. طبیعی است که باید ملاحظات و رای اکثریت را در نظر گرفت.

🔹همین الان بودجه کشور را که نگاه کنیم؛ پول‌های فراوانی برای نهادهایی که خارج از دولت زیر نظر تندروها هستند اختصاص داده شده است که نقشی در رفع مشکلات امروز زندگی مردم ندارد.

🔹در همه زمینه‌ها شاهد این اتلاف منابع هستیم. بنابراین با اصل گزاره وی که تخصیص منابع باید ناشی از خواست و اراده مردم باشد موافقیم ولی این نمی‌تواند محدود به خواست تندروها باشد باید شامل حال همه ملت ایران شود و این تناقضی آشکار در رویکردهای تندروها و نشانه‌ای جدی از پایان راه شکست‌خورده آنان است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴مقصر کیست؟

🔺اعتماد ۲۶ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘وضعیت ناترازی انرژی و قطع گسترده برق موجب شد که مسئولین محترم به یک باره یاد قاچاق سوخت بیفتند. البته همیشه می‌گفتند ولی این بار جدی‌تر گفتند. خواستند که تقصیر را متوجه قاچاقچیان سوخت کنند غافل این که بیش از گذشته تقصیر را متوجه خود کردند چون مسئولیت حل مسأله قاچاق سوخت نیز متوجه آنان است اگر حل نشده باید پاسخگو بود.

🔘در همین زمینه آقای رییس جمهور درباره کسری روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین حرف زدند. سپس فرمانده مرزبانی تصویری ارایه کرد که ما را به یاد پابلو اسکوبار قاچاقچی کلمبیایی انداخت زیرا گفت؛ لنج قاچاقچیان سوخت، ضدگلوله است. رییس قوه قضاییه هم گفت که؛ در مورد قاچاق سوخت گفتیم متمرکز شوند و ریشه‌ها و سرمنشاها را شناسایی و مقابله کنند. کاری که داریم انجام می‌دهیم تبلیغاتی نیست. احتمالا تصور می‌کنند که مردم باور ندارند.

🔘برای فهم مسأله بد نیست به موضوع اسلحه اشاره شود. چرا داشتن آن ممنوع است و با دارنده غیرمجاز آن بشدت برخورد می‌شود؟ می‌گویند موجب افزایش سرقت مسلحانه و قتل و خشونت می‌شود. گرچه لزوما چنین نیست و اگر همه مردم داشته باشند می‌تواند نقش مانع هم داشته باشد بویژه در شرایطی که پلیس اقدام موثری نمی‌کند و مجرمان به راحتی اسلحه تهیه می‌کنند و مردم عادی فاقد آن هستند.

🔘با وجود این، فرض کنیم استدلال ممنوعیت دارا بودن اسلحه درست باشد. پس چرا مثل همین استدلال را درباره قیمت‌گذاری بکار نمی‌برید؟ خیلی راحت می‌توان قاچاقچیان سوخت را محکوم کرد حتی می‌توانید آنان را اعدام کنید ولی در پایان، موفقیت شما در این زمینه به همان اندازه موفقیت در زمینه مواد مخدر است.

🔘هیچ کجا به اندازه ما اعدام قاچاقچی مواد مخدر ندارد؛ شاید به اندازه همه کشورهای دیگر در این مورد فعال هستیم؛ ولی کافی است که بدانید مطابق آمار رسمی وزن مواد مخدر کشف شده در دهه ۹۰ افزایش یافته است. از ۴۹۴ تن در سال ۱۳۹۰ به ۱۱۷۸ تن در سال ۱۳۹۹ رسید که رشد ۲/۴ برابری است در حالی که در این فاصله برای صدها نفر حکم اعدام صادر یا اجرا شده‌ است.

https://telegra.ph/مقصر-کیست-01-14

بهترین جا برای پایتخت

سرمقاله هم‌میهن
23 دی 1403

🔹اگر فکر می‌کنید دنبال جایابی برای پایتخت هستیم، در این صورت باید توضیح داد که خیر دنبال آن نیستیم. چون دغدغه‌های مهمتر و عاجل‌تری وجود دارد. این بحثی موسمی است که هر چند سال یک‌بار و برای چند روز طرح و ماجرا تمام می‌شود و هیچ‌چیزی هم حل نمی‌شود.

🔹طرح این مسئله مصداقی از «سنگ بزرگ علامت نزدن» است. این رویکرد در طرح مسئله نشانه بن‌بست در ذهن سیاستگذار است. جامعه‌ای که بزرگترین مخازن گاز را دارد و اکنون باید برای رفع ناترازی خود کشور را تعطیل کند؛ چه حقی برای طرح بحث تغییر پایتخت دارد؟ بهترین و آماده‌ترین پایتخت جهان را هم به ما بدهند، دیری نخواهد پایید که آنجا را هم به سرنوشت تهران دچار خواهیم کرد.

🔹آن روزی که آغامحمدخان قاجار تهران را به پایتختی برگزید، بر دامنه کوه‌های شمیرانات ایستاد و در زیر پایش دشتی زیبا و بکر و هموار و با آب فراوان را دید که ییلاق آن با قشلاقش فاصله چندانی نداشت و به لحاظ سوق‌الجیشی و امنیتی عالی بود. ولی اکنون و پس از گذشت بیش از دوونیم‌قرن آن روستا و دژ نظامی کوچک تبدیل به شهری با بیش از ۱۰میلیون نفر شده که مجال نفس‌کشیدن را از همه سلب کرده است. همان مدیریتی که این وضع را ایجاد کرده، هر جای دیگری را هم به همین سرنوشت بلکه بدتر دچار خواهد کرد.

🔹بهترین جا برای پایتخت، مدیریت عقلانی و علمی است. با چنین مدیریتی، بدترین جاها از نظر آب‌وهوا و امکانات و موقعیت سیاسی و نظامی را می‌توان به بهترین مکان برای پایتخت تبدیل کرد و در غیاب چنین نوع مدیریتی بهترین جاها هم به زباله‌دان تبدیل خواهند شد.

🔹مشکل از تهران نیست مشکل از ما است. زمانی بود که آب تهران چنان گوارا بود که از خوردن آن لذت می‌بردیم اکنون تصفیه شده آن به کیفیت آب گذشته نمی‌رسد.

🔹این تعطیلات پیاپی محصول نحوه مدیریت ما و بی‌توجهی مدیریت و سیاست‌گذار به واقعیت‌هایی است که ده سال پیش مکرر اظهار می‌شد و هیچ توجهی به آن نمی‌شد. تعطیلاتی که هزینه سیاسی و روانی آن بیشتر از هزینه اقتصادی آن است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

تکرار مفید یا مُمِلّ؟

سرمقاله هم‌میهن
22 دی 1403

🔹آقای پزشکیان در سخنرانی روز پنجشنبه خود در همایش یک‌روزه وفاق‌ملی با کنار گذاشتن متنی که برای سخنرانی ایشان آماده شده بود، گفتند: «متونی که عزیزان تهیه کرده‌اند، بسیار ارزشمند و تأثیرگذار است، اما آنچه به باورم از اهمیت بیشتری برخوردار است، بیان آن چیزی است که از دل برمی‌آید و در متون از پیش آماده‌ شده، یافت نمی‌شود. متن‌هایی که پیش‌تر تهیه شده بود، چارچوب‌هایی را منعکس می‌کرد که به آن‌ها معتقدم. آنچه باور دارم و پیش‌تر در جریان انتخابات نیز بر آن تأکید کردم، اصولی است که حول محور حق و عدالت شکل می‌گیرد.»

🔹انتظارات امروز مردم از آقای رئیس‌جمهور متفاوت از دوره انتخابات است. امروز بیش از اینکه تشنه شنیدن حرف‌هایی باشند که هرچند بسیار خوب است و از دل بیرون می‌ریزد، منتظر شنیدن محتوایی هستند که محصول عقل جمعی و کارشناسی دولت باشد و از زبان رئیس‌جمهور گفته شود و مهمتر اینکه ناظر به عمل و سیاست‌های اجرایی باشد.

🔹سیاستمداران هر اندازه هم که سخنور باشند، به‌سرعت حرف‌های‌شان تکراری و مُمِلّ یا خسته‌کننده می‌شود. در همین سخنرانی آقای رئیس‌جمهور که محور آن عدالت و حق است، نکات بسیار ارزشمندی گفته شده است؛ نکاتی که نیاز امروز جامعه ماست، ولی مشکل اینجاست که این سخنان تاکنون بارها از سوی ایشان تکرار شده است.

🔹آنچه افراد به‌ویژه حکومت‌کنندگان را از یکدیگر متمایز می‌کند، تفاوت برداشت‌های آنان از مصداق‌های عدل و اجرایی این شعار است. نمونه روشن ماجرا در همان روز پنجشنبه رخ داد و آقای پزشکیان هیچ تبیینی درباره آن ارائه نکردند. این نمونه معطوف به شعار بسیار مهم ایشان یعنی «وفاق» است.  شعاری که ما هم معتقدیم بدون آن هیچ گرهی از کار فروبسته این کشور گشوده نخواهد شد و اعلام این شعار و کوشش برای تحقق آن قطعاً افتخار پزشکیان است.

🔹ولی معنای آن روی زمین چیست؟ چگونه می‌توان به سوی آن گام برداشت؟ در چه صورتی خواهیم گفت که این شعار به سرانجام مطلوب رسیده یا خیر؟ طرف مقابل شما و رفتار آن در شکست و پیروزی آن چه نقشی دارد؟ مردم و ما به‌عنوان افرادی که ناظر و مخاطب سخنان شما هستیم، درک مصداقی و روشن شما از این شعار را متوجه نمی‌شویم. درواقع مرزهای آن را نمی‌دانیم کجاست.

🔹برای نمونه در همین جلسه افتتاح بیمارستان که اغلب شخصیت‌های سیاسی دعوت شده بودند، چرا باید از حضور آقای خاتمی ممانعت به‌عمل آید؟ این منع از کدام قانون و شرع و اخلاق سرچشمه گرفته است؟ موضع شما به‌عنوان رئیس‌جمهور دراین‌باره چیست؟ می‌دانیم که حل این موارد سخت است؛ ولی در هر صورت و به‌لحاظ مصداقی باید مخاطب شما درکی از رفتار و برنامه‌های شما برای حل این موارد داشته باشد.

🔹این را هم می‌دانیم که تحقق هر شعاری نیازمند صبر و بردباری است؛ ولی متاسفانه باید گفت که شما هم وقت زیادی ندارید. درواقع مردم این زمان را نمی‌دهند؛ چون در گذشته و به پیشینیان شما زمان کافی دادند و نتیجه چندانی ندیدند. لذا اعتمادشان ضربه خورده است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح ۶

🔺اعتماد ۲۳ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

متن: 🔹ملاك شما در ترجيح مشروعيت دينى بر مقبوليت مردمى چيست؟ به اعتقاد ما همه هستى از آنِ خداست. انسانها نيز همچون همه پديده هاى عالم هستى، مملوك خدا هستند. بنده‌اى كه همه چيزش از آنِ خداست، تصرّف در او بدون اذن مالك حقيقى مجاز نخواهد بود. انسان حتى در خودش بدون اجازه خدا حقّ تصرّف ندارد، تا چه رسد به ديگران. براى مثال ما حق نداريم دست يا چشم خود را معيوب كنيم، چرا؟ براى اينكه همه چيز از آنِ خداست. وقتى ما اختيار خود را نداشته باشيم، چگونه اختيار ديگران را خواهيم داشت؟! اگر كسى به هر دليل مرتكب دزدى شد، چه كسى حق دارد او را مؤاخذه، جريمه، تنبيه يا حبس كند و يا دستش را ببرد؟ فقط كسى كه مالك حقيقى به او اذن داده باشد، مىتواند اختيار ديگران را داشته باشد.

نقد: 🔘آیا این که در همه جای دنیا دزدی و قتل جرم است و مرتکب را مجازات می‌کنند به دلیل این است که مردم فکر می‌کنند خداوند دستور داده که آنان را مجازات کنند و فرد مجازات کننده را هم تعیین کرده است؟ اغلب مردم جهان اصلا اعتقادی به این چیزها ندارند ولی دزد و قاتل را مجازات می‌کنند. این که ده‌ها هزار قاضی در جهان در حال صدور حکم و مجازات هستند و مسلمان هم نیستند از ولی فقیه هم اجازه قضاوت ندارند آیا به ناروا در مقام قضاوت هستند و باید آنان را به دلیل تصرف غیرمجاز در امر قضاوت مجازات کرد؟ اینها مستقلات عقلیه است. اگر خدایی هست عقل را به انسانها داده که بر اساس خطوط کلی اخلاقی و پیامبران، برای زندگی خود تصمیم بگیرند چطور فهم این مسایل عادی را محدود به درک تعدادی افراد می‌کنید؟ مردم پیش از نزول ده فرمان و تورات هم دزد را مجازات می کردند حتی پیش از حمورابی. اگر آشنایی حداقلی هم با دانش تکامل و مردمشناسی داشته باشیم می‌دانیم که میلیون‌ها نفر از هزاران سال پیش در اقصی نقاط جهان زندگی می‌کنند و بر حسب فهم و شعور خدادادی تصمیم می‌گیرند. واقعا مجازات قاتل و دزد نیازمند فهم پیچیده‌ای است که عقل خداداد انسان آن را درک نکند؟ بخش اعظم این احکام در حوزه مستقلات عقلیه هستند. فراتر از اینها عدالت هم در همین چارچوب تعریف می‌شود. اگر چنین باشد که آقای مصباح می‌گوید، پس با هیچ کس غیر از خودمان نمی‌توانیم گفتگو کنیم چون مبنای ما متفاوت است. اگر احکام خدا قابل دفاع است یعنی منطقی دارد که قابل فهم برای عموم عقلاست. این همه اصرار بر این که اینها احکامی است که خداوند نازل کرده و اگر نازل نمی‌کرد بشر نمی‌فهمید در شان هیچ فیلسوف و صاحب نظری نیست. آیا عقل خداداد بشر از ضرورت فهم مجازات قاتل و دزد و کلاهبردار ناتوان است که نیازی به شیوه‌های دیگری باشد؟ اگر در قبایل بدوی برویم خواهیم دید بر حسب ساختار و نظم اجتماعی خود، برای خاطیان شیوه دادرسی و مجازات تعیین می‌کنند. البته کیفیت و کمیت این مجازات‌ها تفاوت دارد. این طوری هم نیست که با قطع دست دزد بتوان دزدی را از میان برد.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح-۶-01-11

🔴نقطه عطف نظام رسانه‌ای

🔺اعتماد ۲۲ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘۱۸ دی سالگرد اصابت تأسف‌بار موشک به هواپیمای اوکراینی بود. رویدادی که اثرات بسیار منفی در فضای سیاسی ایران داشت و می‌توان گفت نقطه عطفی در نگرش و اعتماد عمومی به ساختار بود. این یادداشت یکی از تبعات آن را که ممکن است کمتر به چشم حکومت بیاید به تصویر کشیده است.

🔘اخیراً مطلبی منتشر شد که بیانگر مواضع بیش از ۵۰ تن از فعالان رسانه‌ای یا سیاسی طی ۳ روز اول رویداد، یعنی از سقوط تا اعلام رسمی اصابت موشک بود؛ مواضعی که بطور ضمنی یا صریح اطلاع‌رسانی غربی‌ها و مخالفان نظام را در باره اصابت موشک به هواپیما رد کرده‌اند. البته هنگامی که مستندات را می‌خوانیم، برخی افراد به این صراحت نگفته‌اند، ولی در مجموع رویکرد اطلاع‌رسانی مخالفان حکومت را رد کرده یا نمی‌پسندیدند.

🔘موضع همه این افراد از یک زاویه نبود. برخی وظیفه توجیه‌گری داشتند و هر خبر رسمی را تأیید یا خبر مخالفان را چشم بسته رد می‌کنند. تعداد قابل توجهی از آنان افراد موجهی هستند که ظاهراً بی‌گدار به آب نمی‌زنند؛ انگیزه‌های آنان اغلب خیرخواهانه بود و قصد دفاع از سیاست‌های رسمی را نداشتند، بلکه هدفشان دفاع از کشور بود، ضمن اینکه استدلال‌های به نسبت قابل توجه هم در خصوص غیر ممکن بودن اصابت موشک می‌شنیدند.

🔘مهم‌ترین استدلال این بود که در صورت اصابت موشک، هواپیما در آسمان منفجر می‌شود و این را خیلی‌ها می‌گفتند. نکته دیگر اینکه ضوابط امنیتی پرواز آن اندازه دقیق هست که چنین رخدادی را شاهد نباشیم. ولی نمی‌دانستند موشک تور- ام۱ مثل نارنجک عمل می‌کند و پیش از اصابت منفجر شده و ترکش‌های آن به هدف اصابت می‌کند. همان سوراخ‌هایی که در بدنه هواپیمای اوکراینی بود و نشانه اصابت ترکش از بیرون است.

🔘در هر حال خیلی‌ها آمادگی ذهنی این را نداشتند که در آن شرایط بخواهند بشنوند که این هواپیما با موشک خودی ساقط شده است و در نتیجه با ادعاهای رسمی همدلی کردند و روایت رسمی از سقوط هواپیما تا دو روز اول روایت غالب بود و تبلیغات غربی‌ها را نوعی جنگ روانی می‌دانستند که البته چنین رفتاری مسبوق به سابقه بود. از روز دوم کم‌کم این روایت کم‌رنگ شد و تق آن در روز سوم در آمد. در حالی که نظام اطلاع‌رسانی رسمی می‌توانست از روز اول روایت خود را با اما و اگر مواجه کند و انواع و اقسام خلاف‌های آشکار را بیان نکند. نتیجه چه شد؟

🔘نتیجه این «روایت‌محوری» سقوط کامل اعتماد به نظام رسانه‌ای رسمی شد. این بی‌اعتمادی به کسانی هم که بطور صریح یا ضمنی علیه اصابت موشک موضع گرفته بودند نیز سرایت کرد. پس از روشن شدن حقیقت؛ هر که علیه اصابت موشک موضع گرفته بود، احساس کرد که روایت رسمی او را فریب داده است.

🔘آنان دو گروه بودند. برخی افراد معتبری هستند، و مردم به حرف آنان اعتماد دارند. این گروه از این پس در موارد مشابه سکوت می‌کنند، حتی اگر روایت‌های رسمی را معتبر بدانند، حاضر به دفاع از آن نخواهند شد؛ چون مار گزیده از ریسمان سیاه و سفید می‌ترسد؛ پس اصل را بر نادرستی روایت‌های رسمی می‌گذارند. حتی اگر دفاع کنند هم فایده‌ای ندارد، زیرا مخاطبان این سابقه را روی میزشان می‌گذارند. خودشان هم چون این ضعف را احساس می‌کنند ترجیح می‌دهند سکوت کنند. جالب این که تجربه این‌ها، دیگران را هم به سکوت وادار می‌کند.

🔘گروه دوم که ماله‌کش هستند؛ اعتباری ندارند و دفاع آنها اثری ندارد، و احتمالاً در دفاع از روایت‌های رسمی مواضع تند‎تر و افراطی می‌گیرند، شاید مدافعان و هواداران را راضی کنند، ولی نتیجه از پیش روشن است.

🔘دیگر اثر مهم این رفتار، بازسازی و تقویت اعتبار نظام رسانه‌ای غربی و مخالفان و کلاً هر چه ضد روایت رسمی است، بود. این اثر تخریبی در آینده نیز بر فضای ارتباطی و اطلاع‌رسانی ایران استمرار خواهد داشت. بی‌اعتباری رسانه رسمی که پیاپی پیام‌هایی را در نفی اصابت موشک و هر احتمالی بجز روایت رسمی پخش می‌کرد نیز مزید بر علت شده که قدرت رسانه‌ای نظام را در مواجهه با دیگران بسیار تضعیف کرده است.

🔘🔘با این حساب حتی اگر به جنگ روایت‌ها هم قائل باشیم، از همین الان نتیجه آن معلوم است؛ گویی با تیر و کمان به جنگ پهپاد رفتن است.

🔘این ناکارآمدی رسانه رسمی از پیام اخیر مقام رهبری به صدا و سیما قابل استنتاج است که؛ ▪️«امروز پیروزی یک طرف را توانایی او در گرفتن و رساندنِ پیام و روایت او از واقعیت، رقم می‌زند؛ بسیار پیش و بیش از آنکه ابزارهای نظامی وارد میدان شوند و در آن اثر بگذارند. ما در این عرصه‌ی مهم باید دقت و تلاش و ابتکار خود را مضاعف کنیم.»▪️

🔘🔘اگر با اتکا به وضعیت موجود بخواهیم از رو در رویی احتمالی دو‌ نظام رسانه‌ای ارزیابی کنیم باید دور پیروزی را پیشاپیش خط کشید، چون با این نظام رسانه‌ای فشل به مقابله با دیگران نمی‌توان رفت. پیشاپیش شکست خورده است.

🔴ریشه‌هایی تنهایی ایران
🔴۵ دقیقه پس از ترامپ

🔺این گفتگو با آقای دکتر قهرمان‌پور روز بعد از انتخابات آمریکا بود که پیش از گفتگو پیروزی ترامپ رسماً اعلام شد. گفتگو در نشریه «شبکه آفتاب» شماره ۶۷ آذر ماه ۱۴۰۳ منتشر شده است که پرونده ویژه آن در باره «انزوا و تنهایی» است، و به یکی از مهمترین ویژگی‌های ایران پرداخته است.
فایل‌های word و pdf و صوتی آن تقدیم می‌شود.

🔹فایل صوتی

🔴ریشه‌هایی تنهایی ایران
🔴۵ دقیقه پس از ترامپ

🔺این گفتگو با آقای دکتر قهرمان‌پور روز بعد از انتخابات آمریکا بود که پیش از گفتگو پیروزی ترامپ رسماً اعلام شد. گفتگو در نشریه «شبکه آفتاب» شماره ۶۷ آذر ماه ۱۴۰۳ منتشر شده است که پرونده ویژه آن در باره «انزوا و تنهایی» است، و به یکی از مهمترین ویژگی‌های ایران پرداخته است.
فایل‌های word و pdf و صوتی آن تقدیم می‌شود.

🔹فایل word

🔴ریشه‌هایی تنهایی ایران
🔴۵ دقیقه پس از ترامپ

🔺این گفتگو با آقای دکتر قهرمان‌پور روز بعد از انتخابات آمریکا بود که پیش از گفتگو پیروزی ترامپ رسماً اعلام شد. گفتگو در نشریه «شبکه آفتاب» شماره ۶۷ آذر ماه ۱۴۰۳ منتشر شده است که پرونده ویژه آن در باره «انزوا و تنهایی» است، و به یکی از مهمترین ویژگی‌های ایران پرداخته است.
فایل‌های word و pdf و صوتی آن تقدیم می‌شود.

🔹فایل pdf

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۵

🔺اعتماد ۲۰ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

متن: 🔹معدودى از فقهاى معاصر شيعه به عنوان احتمال گفته اند: در زمان غيبت معصوم، مشروعيت حكومت منوط به آراى مردم است.

نقد: 🔘معدود را از کجا می‌آورید؟ بر فرض که معدود باشند چه دلیلی بر نادرستی نظر آنان است؟ چرا باید نظر آنان را رها کرد و نظر مثلا اکثریتی که وجود ندارد یا حتی دارد را پذیرفت؟ مگر در دفاع از یک طرح و ایده سیاسی به نظر اکثریت علما اشاره می‌شود؟ چرا اسامی این معدود و آن اکثر را نمی‌آورید؟ اخیرا در کانالی دیدم که آرای دهها نفر از فقهای مشهور متاخر و متقدم را درباره حکومت و ولایت با ذکر منبع نوشته بود که قریب به اتفاق آنان نظراتی مغایر با ادعاهای آقای مصباح دارند حتی نظرات مهمترین فقیه این رویکرد نسبت به حکومت یعنی امام خمینی نیز مغایرتهای مهمی با برداشت‌های وی داشته است و دارد.

متن: 🔹ما شكل سوّمى از حكومت را می‌شناسيم كه در آن مشروعيت، با آراى مردم به دست نمى‌آيد، بلكه مشروعيت آن با حكم الهى است، در همان حال هيچگونه تحميلى هم بر مردم وجود ندارد، زيرا توسّل به زور براى دستيابى به حكومت مورد نظر ما روا نيست. درباره نظريه دوّم بايد توجه كرد اكثريت فقهاى شيعه، مشروعيت حكومت در زمان غيبت را از ناحيه خدا مى‌دانند، اگرچه پذيرش و بيعت مردم باعث عينيت بخشيدن به حكومت دينى خواهد شد. و اگر مشروعيت، بسته به آراى مردم باشد، اشكالاتى پيش خواهد آمد كه در نقد نظريات ديگر مطرح می‌شود.

نقد: 🔘خوب همین را اگر بپذیریم دیگر مشکلی وجود نخواهد داشت این یعنی همان خواست مردم است این که مشروعیت چیست و اگر مردم حکومت را نخواهند حکومت نامشروع است بحث ما نیست. همین که برای حدوث و بقا توسل به زور نشود و اعمال زور روا نباشد کافی است. این را توافق کنیم دیگر هیچ مشکلی باقی نمی‌ماند شما مختارید هر گونه خواستید فکر کنید و دیگران هم همانگونه که خواستند.

متن: 🔹درباره نظريه سوم بايد گفت: خداى متعال در مورد حكومت در عصر غيبت سكوت نكرده است؛ متون دينى مى‌گويند: مردم در زمان غيبت بايد تحقيق كنند و فقيه جامع شرائط را براى حكومت بيابند و حكومت را به او بسپارند.

نقد: 🔘باز هم توضیح نداده‌اند که مردم چه کسانی هستند؟ اگر کسانی این رویکرد را بکلی قبول نداشته باشند چه حجتی برای آنان وجود دارد که این نظر را بپذیرند؟ بعلاوه انجام تحقیق از طرف مردم چگونه است؟ بکار بردن این کلمات سهل است ولی اجرایش امتناع دارد. مثلا صد سال پیش چگونه مردم باید تحقیق می‌کردند؟ باید علمای شرق ایران و هند را تا مراکش چگونه می‌شناختند؟ بعد چگونه تبعیت می‌کردند؟ کل اندیشه آقای مصباح همین اندازه ساده و بسیط است.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۵-01-08

🔴تحلیل اجتماعی حادثه فرودگاه

🔺اعتماد ۱۹ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘اغلب ترجیح می‌دهم که در باره مسایل اجتماعی بنویسم. ولی مسایل سیاسی چنان مهم و سرنوشت‌ساز شده است که گریزی از پرداختن به آنها نیست. اکنون دو خبر مهم در روزهای گذشته پیش آمده که فرصتی مناسب را برای طرح مسایل اجتماعی فراهم کرده است، هر چند در نهایت نتایج آنها نیز سیاسی است. اولین خبر مربوط به گروگان گرفته شدن یک خانواده ۹ نفره در منزل خودشان به وسیله دو مرد و یک زن برای مدت ۲۹ ماه و دیگری انتشار فیلمی از یک خانم در فرودگاه که عمامه یک روحانی را برداشته و به عنوان شال روی سر خود می‌اندازد.

🔘در باره حادثه اول مهم‌ترین چیزی که می‌توان گفت این است که چگونه چنین اتفاقی می‌تواند رخ دهد؟ و چرا اکنون پس از گذشت ۶ ماه خبر آن منتشر می‌شود؟ گر چه قصد ندارم که بگویم که اجزای خبر رسمی نادرست و خلاف واقع است، ولی پذیرفتن این خبر با این حد از توضیحات، نمی‌تواند معقول باشد و عقل سلیم آن را نمی‌پذیرد. اگر درست باشد، با جامعه‌ای به شدت ضعیف و ناتوان و منفعل مواجه هستیم که چنین اتفاق بسیار عجیبی در آن رخ می‌دهد.

🔘چرا این خبر پذیرفتنی نیست؟ به این دلیل ساده که نظام اطلاع‌رسانی مستقلی نداریم که در این باره خبررسانی کنند. اطلاع‌رسانی مقامات رسمی گر چه محترم است ولی از نظر مخاطبان تنها هنگامی پذیرفتنی است که با گزارش‌های معتبر همراه شود. گزارش‌هایی که از سوی روزنامه‌نگاران مستقل تهیه و تولید شود و تمام جوانب واقعه را بکاود و همه پرسش‌های ممکن را پاسخ دهد. چون چنین گزارش‌هایی در دسترس نیست، تا اطلاع ثانوی از پذیرش روایت رسمی باید معذور بود. زیرا روایت رسمی و اجزای آن با ابهامات فراوانی مواجه است. ابهاماتی که برای رفع هر کدام باید توضیحات و تحلیل‌های مفصلی ارایه کرد و اگر این روایت درست باشد، باید نتیجه بگیریم که با یک وضعیت ناهنجار و نابسامان شدید اجتماعی و اداری مواجه هستیم که برایمان قابل تصور نبوده است. فقدان رسانه معتبر و مستقل و دسترسی آزاد به اطلاعات موجب بحران‌های عمیق شده است.

https://telegra.ph/تحلیل-اجتماعی-حادثه-فرودگاه-01-08

مقاومت در برابر تغییر

سرمقاله هم‌میهن
19 دی 1403

🔹این پذیرفتنی است که نظام حقوقی از نوعی ثبات و پایداری نسبی برخوردار باشد؛ ولی در نقطه مقابل مقاومت غیرمنطقی در برابر تغییر نیز به همین اندازه نادرست و ناپذیرفتنی است. یکی از این موارد، موضوع مجازات به‌ویژه مجازات اعدام است که در صورت اجرا، قابل بازگشت و جبران هم نیست.

🔹اعدام افراد به اتهام قتل عمد به‌طور طبیعی در مواردی که با قصد و آگاهی قبلی انجام شده باشد، در میان مردم مخالف زیادی ندارد؛ ولی مواردی هست که چنین قصدی نبوده یا مقتول هم در تحریک به مقابله نقش داشته است و طبق قانون بسیاری از این نوع قتل‌ها شبه‌عمد شناخته نمی‌شوند تا از مجازات قصاص رهایی یابند.

🔹به‌طور کلی، صدور و اجرای هر مجازاتی باید از سوی اکثریت مردم با استقبال مواجه شود و اگر مجازاتی با مخالفت مردم مواجه شود یا اصل آن فعل را جرم ندانند یا آن مجازات را متناسب ندانند؛ در چنین حالتی نظام کیفری تضعیف می‌شود و کارایی و اثرگذاری خود را از دست می‌دهد.

🔹نمونه این صدور حکم قصاص در برخی اقدامات منجر به قتل از سوی پلیس هنگام تعقیب مجرمین است. یا موردی شایع‌تر کشتن شکارچیان غیرمجاز به وسیله ماموران و شکاربانان محیط زیست است. حساسیت بحق طرفداران محیط زیست به اعدام این افراد زیاد است و موجب رنجش زیاد جامعه می‌شود. به‌ویژه اینکه این پرونده‌ها به‌سختی و کمتر به صلح و رضایت منتهی می‌شود و خانواده مقتول همچنان قصاص را مطالبه می‌کنند.

🔹پرسش این است که چه باید کرد؟ آیا دادگاه می‌تواند خلاف قانون حکم دهد؟ طبعاً خیر؟ در حال حاضر، کوشش برای جلب رضایت با احترام کامل به خون مقتول و بازماندگانش گام اولی است که باید برداشته شود. کوچکترین دفاع از شکاربان و تخطئه شکارچی مقتول موجب اختلال در این فرایند می‌شود که باید از آن پرهیز کرد.

🔹ولی گام اصلی را قوه‌قضائیه باید بردارد و قانون قصاص را در قتل‌هایی که عمد شناخته می‌شود، درجه‌بندی کند و برای چنین مواردی و به‌طور مشخص شکاربانان یا اقدامات منجر به جرح یا قتل از سوی پلیس، در تعقیب مجرمین یا مواردی که مقتول نقش جدی تحریک‌آمیز در وقوع قتل داشته است آنها را قتل‌های درجه دوم بداند و مجازات قصاص را به زندان تقلیل دهد.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴اصلاحیه:

این گفتگوی کوتاه از قول من در خبر فوری منتشر شده است.

🔴واکنش عباس عبدی به تلاش برای استیضاح همتی: رانت‌خواران از اقدامات همتی ناراحت هستند

عباس عبدی، تحلیل‌گر مسائل سیاسی:

تندروهای مجلس برای جا انداختن خودشان بهترین زمان استیضاح را حالا می‌دانند به ویژه که از همتی کینه هم دارند.

هر چند می‌دانند که استیضاح یا در دستور قرار نمی‌گیرد یا رای نمی‌آورد ولی آن‌ها در هر حال خود را برنده می‌دانند، به ویژه که اگر موجب افزایش قیمت ارز شود به‌ سودشان است.

همتی با قاطعیت به سوی تک نرخی کردن ارز گام برداشته و به همین دلیل رانت‌خواران ناراحت هستند.

تک نرخی کردن ارز تا اینجا مهمترین اقدام دولت در حوزه اقتصاد بود؛ کاری که دولت قبل خیلی دوست داشت انجام دهد ولی جرات آن را نداشت.


▪️متاسفانه در پاراگراف آخر قدری دستکاری صورت گرفته که البته روزنامه‌نگار قصد بدی نداشته ولی مفهومی نادرست را منتقل کرده است. در این مورد گفته‌ام که:

▪️آقای همتی هم با قاطعیت به سوی تک کردن ارز گام برداشته و به همین دلیل رانتخواران ناراحت هستند. تا اینجا این مهمترین اقدام دولت در حوزه اقتصاد بود کاری که دولت قبل خیلی دوست داشت انجام دهد ولی جرات آن را نداشت.

▪️من نگفته‌ام تک نرخی کردن ارز اتفاق افتاده بلکه گام برداشتن بسوی آن را گفته‌ام تا رسیدن به ارز تک نرخی راه زیادی باقیمانده است.

آخرالزمان بدلی

سرمقاله هم‌میهن
18 دی 1403

🔹به قول مظفرالدین شاه؛ «همه چیزمان باید به همه چیزمان بیاید». ازاین‌رو و از آنجا که سیاست در ایران اغلب بدلی است، به نظر می‌رسد مدعیان «ظهورگرایی» در ایران هم بدلی هستند. منظور این نیست که مدعیان قبلی واقعی بودند؛ آنان هم جعلی و فیک بودند، ولی شکل‌گیری و رشد و گسترش آنها مبتنی بر زمینه‌هایی بود که موجب شکل‌گیری حرکت‌های آخرالزمانی ولو نادرست می‌شد.

🔹رویکردهای آخرالزمانی به‌طور معمول در شرایطی اجتماعی شکل گرفته و گسترش می‌یابند که جامعه با بحران‌های عمیق، ناامنی، بی‌ثباتی یا تغییرات شدید مواجه است.

🔹بحران‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، دینی و... چون تورم شدید، فقر و بیکاری گسترده و قحطی، جنگ، فروپاشی، بیماری‌های مرگبار، عبور از گزاره‌های ارزشی و دینی موجود، مردم را در بن‌بست فکری و راهبردی قرار می‌دهد.

🔹در چنین شرایطی، افراد از آینده خود نگران شده و می‌ترسند و درعین‌حال، راه‌حلی هم ندارند؛ به همین دلیل غیرمنتظره نیست که به دنبال مفری برای رستگاری و پیدا کردن امید از طریق یک تغییر رادیکال مانند ظهور یک منجی باشند. این باورها می‌توانند به افراد کمک کنند تا با ترس‌ها و ناامیدی‌های خود کنار بیایند و امید به یک آینده بهتر یا رستگاری نهایی را در خود زنده نگه دارند. این رویکردها گاهی می‌توانند به دو گونه از رفتار متناقض «افراط‌گرایی» یا «انزواگرایی» منجر شوند.

🔹تقریباً اغلب جنبش‌های آخرالزمانی در شرایط کمابیش مشابهی شکل می‌گیرند و گسترش می‌یابند و البته آنها طبعاً ضد وضع موجود هستند. وضعیت چنین گرایشی در ایران امروز به‌صورت بدلی درآمده است. برخی از منتظران ناجی موعودشان را در دخالت خارجی می‌بینند. ولی بخش جالب این پدیده موعودگرایانی هستند که برخلاف نص صریح روایات و علمای دینی هر روز در حال تطبیق دادن شرایط روز با علایمی که در احادیث و روایات از زمان ظهور آمده، هستند.

🔹روایاتی که اصولاً مورد تأیید علمای دینی نیست یا ضعیف هستند. جالبی این پدیده در انتساب آنان به دفاع از وضع موجود است؛ درحالی‌که خودشان در قدرت هستند و باید مسائل را حل کنند، ولی به علت ناتوانی در انجام وظیفه، حل آنها را به ظهور امام حواله می‌دهند و از این طریق می‌کوشند که مخاطب را در توهم و خیال نگهدارند، به‌جای آنکه موجب تحرکی شوند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۴

🔺اعتماد ۱۸ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

متن: 🔹آنچه از روايات موجود در كتابهاى روايى شيعى استفاده مىشود اين است كه در زمان غيبت، فقيهى كه واجد شرايط مذكور در روايات باشد، حق حاكميت دارد و به تعبير برخى روايات از طرف معصومان (عليهم السلام) به حكومت نصب شده است. مشروعيت حكومت فقها زاييده نصب عام آنان از سوى معصومان است كه آنان نيز منصوب خاص از جانب خداى متعال هستند. از نظر شيعه به همان معيارى كه حكومت رسول الله (صلى الله عليه وآله وسلم) مشروعيت دارد، حكومت امامان معصوم و نيز ولايت فقيه در زمان غيبت مشروعيت خواهد داشت؛ يعنى مشروعيت حكومت هيچ گاه مشروط به رأى انسانها نبوده، بلكه امرى الهى و با نصب او بوده است.

نقد: 🔘 ۱۲۰۰ سال است که کسی دنبال این ادعا نبوده حتی در انقلاب هم امام همان قانون اساسی تهیه شده در پاریس را برای همه پرسی مردم پیشنهاد داد ولی دولت موقت اصرار به تاسیس مجلس موسسان کرد و الا همان زمان آن قانون تصویب می‌‍‌شد که خبری از ولایت فقیه در آن نبود. تازه قانون اساسی مصوب هم به اعتبار رای مردم و بر اساس عرف جامعه پذیرفته شده است و نه چیز دیگری. بخش اصلی آن نیز مسبوق به هیچ سابقه‌ای در اسلام نیست. این گزاره که "مشروعيت حكومت هيچ گاه مشروط به رأى انسانها نبوده، بلكه امرى الهى و با نصب او بوده است." یعنی طی هزاران سال و در دهها و صدها کشور که هزاران حکومت داشته‌اند فقط مجموعا در چند سال محدود، حکومتی مشروعیت داشته و بقیه غیر مشروع بوده‌اند؟ به نظرتان نمی‌آید که این نوعی تعریض به خواست و اراده خداست که این بشر را خلق کرده که همواره تحت حکومت افراد نامشروع باشد؟ چطور مقررات ازدواج را هر جا متناسب با فرهنگ و عرف آنجا می‌پذیرید ولی نوبت به حکومت که می‌رسد، همه نامشروع می‌شوند؟ مردم آمریکای شمالی و امریکای لاتین و اروپا و آفریقا و آسیای جنوب شرقی همه دارای حکومتهای نامشروع هستند؟ و با این وضع احتمالا تا قیام قیامت همه نامشروع باقی خواهند ماند. بعلاوه اگر به هر دلیلی ولی فقیه کس دیگری بود که مطابق سلیقه نبود همین سخنان را می‌گفتید؟ تفاوت اسلام و شیعه با کاتولیک‌ها در این است که اینجا هر کسی برداشت خود را از خدا دارد و هیچ کس نمی‌تواند مدعی حکم خدا شود در حالی که در واتیکان نظر پاپ نظر خداست. نکند اسلام تغییر ماهیت داده و مردم خبر ندارند؟

متن: 🔹از ديدگاه اهل تسنن ـ سه راه براى مشروعيت حكومت وجود دارد; اول: اجماع مسلمانان براى حكومت يك فرد؛ دوم: نصب توسط خليفه قبلى. سوم: تعيين اهل حلّ و عقد. آنها معتقدند اگر مردم با حضرت على (عليه السلام)بيعت نكرده بودند، حكومت آن حضرت نامشروع بود. ولى شيعيان معتقدند مشروعيت حكومت ائمه معصومين (عليهما السلام)با نصب الهى است، يعنى خداى متعال است كه حق حكومت را به امامان معصوم(عليهم السلام)واگذار كرده است...، از اين رو على (عليه السلام) با اينكه از سوى خدا به امامت و رهبرى جامعه منصوب شده بود و حكومت ايشان مشروعيت داشت ولى 25 سال از دخالت در امور اجتماعى خوددارى كرد، زيرا مردم با ايشان بيعت نكرده بودند. ايشان با توسل به زور حكومت خويش را بر مردم تحميل نكرد. در مورد ديگر ائمه نيز همين سخن درست است. فقهاى شيعه ـ به جز معدودى از فقهاى معاصر ـ بر اين باورند كه در زمان غيبت، «فقيه» حق حاكميت دارد و حكومت از سوى خدا به وسيله امامان معصوم(عليهم السلام) به فقها واگذار شده است. پس در زمان غيبت ـ مشروعيت حكومت از سوى خداست نه از سوى آراى مردم. نقش مردم در زمان غيبت فقط عينيت بخشيدن به حكومت است، نه مشروعيت بخشيدن به آن.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۴-01-06

🔴تبعیض نه؛ رسیدگی شفاف و عادلانه

🔺گفتگو با شرق ۱۷ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

▪️عباس عبدی؛ روزنامه نگار و فعالی سیاسی اصلاح طلب در نقد آنچه این روزها بر دکتر رنانی میگذرد و نگرانی افکارعمومی از نحوه برخورد با یک اندیشمند به شرق گفت:

🔘«از نظر من هیچ تفاوتی میان استاد دانشگاه، رهبر، کارگر و فرد عادی در رسیدگی قضایی وجود ندارد. بنابراین، به هیچ وجه دنبال این نیستم که بگویم برای استاد دانشگاه که دلسوز کشور است یا نیست، تمایزی قائل شویم. این اصلاً مسئله ما نیست؛ باید برای همه برابری حقوقی حاکم باشد. اما آنچه که در پرونده دکتر رنانی مشاهده می‌شود، برخورد متعارف قضایی نیست. »

🔘این فعال سیاسی که بر اهمیت عدالت قضایی تاکید دارد و مخالف هر گونه تبعیضی در این مسیر است؛ در ادامه سخنان خود گفت:«ما نمی‌خواهیم تبعیضی برای هیچ‌کس وجود داشته باشد؛ نه برای نیروهای طرفدار حکومت و نه برای استادان دانشگاه یا سایر افراد. ما دوست داریم شرایط متعارفی حاکم باشد. »

▪️با توجه به دستور قضایی که منجر به حذف ۱۷ مقاله از سایت دکتر رنانی شده و همین مقالات بخش عمده پرونده فضایی او را هم تشکیل داده ؛ عبدی با نگاهی به پیشینه انتشارات مقالات در این سایت ؛ سوال مهمی را طرح کرد و گفت:

🔘«اینکه مقالاتی را که از چند سال پیش منتشر شده اکنون مطرح کنند و «برایش پرونده تشکیل دهند» واقعاً بی‌معنی و غیرقابل فهم است. اگر مقالاتی که در چندسال گذشته منتشر شده اند؛ دارای مشکل و ابهام بودند، چرا در همان زمان موضوع رسیدگی قرار نگرفتند؟ این نشان می‌دهد که مضمون و هدف چیز دیگری است.»

🔘او در بررسی ابعاد انچه رخ داده به اهمیت رسیدگی در محکمه ای با حضور هیات منصفه و علنی تاکید کرده و توضیح داد: «به علاوه، رسیدگی عادلانه، شفاف و با حضور هیئت منصفه و مطبوعات باید انجام شود تا همه ببینند چه چیزی گفته شده است. تجربه نشان می‌دهد که این پرونده‌ها معمولاً چیز خاصی در بر ندارند و بیشتر برای ایجاد زحمت و ترس است.»

🔘این روزنامه نگار در پایان گفت:«این موضوع جایی اهمیت پیدا می‌کند که چرا باید یک استاد معتبر، دلسوز و خدمتکار کشور با چنین وضعیتی مواجه شود؟»

🔴مسابقه در پیست یک بانده

🔺اعتماد ۱۷ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘طرفداران وضع موجود و فیلترینگ به تکاپو افتاده‌اند، بلکه توجیهاتی برای دفاع از فیلترینگ بیابند، این کوشش آنان از یک جهت خوب است، زیرا واقعیت انگیزه‌های آنان را نشان می‌دهد و اینکه چرا دنبال فیلترینگ هستند؟ و چرا به بن‌بست کنونی رسیده‌اند؟

🔘ابتدا متذکر شوم که به لحاظ شخصی ترجیح می‌دهم که ایران از حیث نظام رسانه‌ای به گونه‌ای باشد که مردم دنبال رسانه‌های فرامرزی نروند و رسانه‌های داخلی نیازهای مردم را تأمین کند. هم‌چنین سکوهای اینترنتی نیز اگر داخلی باشند، از نظر من ترجیح دارند. ولی شرط این آرزو تأمین نیازهای ارتباطی مردم است. پس مسئولیت وضع موجود به عهده مردم نیست بلکه متوجه سیاست‌گذارانی است که یک رسانه عریض و طویل با ده‌ها هزار کارمند و ده‌ها شبکه و سرمایه بسیار بزرگی را به جایی رسانده‌اند که مردم برای تأمین نیازهای خبری و تحلیلی خود دست به دامن شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان در خارج از کشور شوند.

🔘متأسفانه متهمان اصلی این وضع به ناحق خود را در مقام دادستان و مدعی‌العموم جا زده‌اند. یکی از مهم‌ترین مسایل مربوط به فیلترینگ، همین جابجایی قربانی و مجرم است، که قربانی بدهکار شده است.

🔘یکی از طرفداران وضع موجود و فیلترینگ در شبکه‌های داخلی خودشان تحلیلی در باره فیلترینگ نوشته است که پاراگراف اول آن مشخص می‌کند که نگاه این افراد تا چه اندازه طلبکارانه و غیر مستدل است. او نوشته است که:
▪️”اصلی‌ترین دلیلی که برای رفع فیلتر مطرح می‌شود این است که خواست و ارادۀ جامعه، همسو با این تصمیم است و جامعه می‌خواهد به شبکه‌های اجتماعیِ غربی، دسترسی داشته باشد. ازاین‌رو، استدلال می‌شود که چنانچه حاکمیّت در راستای رفع فیلتر حرکت نکند، سرمایه و بدنۀ اجتماعی‌اش را از دست می‌دهد و میان دولت و مردم، شکاف پدید می‌آید. براین‌اساس، هرچند آشکار است که بسترها و سکوهای غربی، به قواعد ما تن در نمی‌دهند، بلکه حتی لحظه‌های بحران سیاسی را می‌آفرینند و خاستگاه نهفته و ناپیدای تنش و تلاطم اجتماعی هستند، اما نگهداشت سرمایۀ اجتماعی، مهم‌تر است و به‌ناچار، باید آنها را رها گذاشت. در واقع، حاکمیّت میان دو امر متزاحم و متعارض، گرفتار شده است که گویا قابل‌جمع با یکدیگر نیستند و باید یکی از آن دو را انتخاب کند.“▪️

https://telegra.ph/مسابقه-در-پیست-یک-بانده-01-05

شاگردان گوبلز

سرمقاله هم‌میهن
16 دی 1403

🔹وضعیت سیاست داخلی در ایران از حد تاسف‌بار گذشته و وارد مرحله مضحکه شده است. جماعتی که سراپا اوهام و‌ خیالات بودند و همچنان نیز هستند، دوباره آغاز به تنش‌آفرینی کرده‌اند.

🔹یک زمان مدعی شدند که اگر هیچ کاری هم نکنیم دلار ۱۵ هزار تومان کم می‌شود. رفتند در دولت و اداره اقتصاد کشور را در دست گرفتند هر کاری توانستند کردند و دلار را ۱۵ هزار تومان گران کردند.

🔹گفتند سالی یک میلیون مسکن می‌سازیم رفتند در دولت و آنقدر تعداد ساخته‌ها اندک است که رویشان نمی‌شود اعلام کنند.

🔹حالا که خوشبختانه دستشان از دولت ایران کوتاه شده دوباره فیل‌شان یاد هندوستان کرده و گفته‌اند: «همین امروز می‌توان دلار را به ۲۰ هزار تومان رساند؛ ما حق این ملت را از حلقوم کثیف شما بیرون خواهیم کشید.»

🔹مسئله فقط رانت است. چون رانت آنان که ناشی از تفاوت قیمت ارز است قطع شده می‌خواهند دوباره اقتصاد را به پله رانت‌خواری برگردانند و منتفع شوند. آنان مار می‌کشند و مار نمی‌نویسند. حالا هم دنبال ثبت استیضاح در مجلس هستند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح۳

🔺اعتماد ۱۶ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

متن: 🔹گرايشهاى ديگرى در فلسفه اخلاق نيز هست؛ از جمله «فلسفه اخلاقى اسلام» كه معتقد است بين خواست مردم و ارزشهاى اخلاقى، هميشه همخوانى نيست. بر اساس اين گرايش اشكال فوق مطرح خواهد شد. اشكال ديگر اين است كه اگر اكثريت جامعه حكومتى را خواستند، تكليف اقليّتى كه چنين حكومتى را نمىخواهند چه مىشود؟ چرا اين اقليت ملزم به اطاعت از اوامر حكومت باشند؟! اين اشكال بسيار جدّى است و در برابر دموكراسى به معناى «حكومت اكثريت» بسيار منطقى جلوه مىكند. همين طور است اگر افرادى موافقت مشروط به حكومتى داشته باشند، ولى حكومت به آن شرط عمل نكند؛ آيا اين حكومت مشروعيتى خواهد داشت و آن افراد التزامى به آن حكومت پيدا خواهند كرد؟

نقد: 🔘چنین پرسشهایی همگی ناظر به تعریف اولیه و نادرست از حکومت است. حکومت اکثریت به معنی نفی اقلیت نیست. اتفاقا در تعریف ایشان از حکومت، نه تنها اقلیت بلکه اکثریت هم بلاموضوع می‌شود. این ایرادات ناشی از تعریفی محدود و ناقص و بدون توجه به واقعیت از حکومت است. پویایی اقلیت و اکثریت در نظام‌های مدرن به گونه‌ای است که بعضا اقلیت‌ها قدرت جدی برای پیشبرد مقاصد خود پیدا می‌کنند. بعلاوه این ایراد در همه نظام‌های سیاسی هست و قرار نیست یک نظام شسته رفته و صد در صد منطقی داشته باشیم. حتی در تعیین سرزمین کشورها هم قراردادی عمل می‌شود. مرزهای کشورهای کنونی عموما ساختگی است و در هر رژیم حتی خالص نژادی و تاریخی مثل ژاپن هم این مسایل هست چه رسد به خاورمیانه که هنوز هم در حال تغییر مرزها هستند. بنابر این ایشان اگر سرزمین هر کشور و حکومتی را تعریف می‌کرد متوجه نقایص و نادرست بودن تعریف خود از حکومت می‌شد.

متن: 🔹وقتى قانون و دستورى عادلانه بود، لازم الاجراست، ولى چرا اجراى اين قانون به دست شخص حاكم باشد؟ عادلانه بودن فرمان، توجيه گر حكومت به دست شخص يا گروه خاصى نيست. اين ايراد در نظريه چهارم و پنجم مسكوت مانده است.(ایشان پیش از این جملات چند نظریه را درباره حکومت‌ها بیان می‌کنند که موضوع بحث ما نیست فقط به نظریه‌ای که خودشان معتقدند یا ششمین نظریه و انتقادات به نظریات دیگر اشاره می‌کنیم.)

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح-۳-01-04

🔴قضاوت فراتر از سیاست

🔺 اعتماد ۱۵ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘هنگامی عدالت برقرار می‌شود که هم قانون عادلانه باشد و هم بی‌طرفانه و کامل اجرا شود. از آنجا که عدالت رکن مهم هر نظام سیاسی است و اگر نقض شود باید واکنش نشان داد، در طول مدیریت روسای قبلی قوه قضاییه، موارد زیادی پیش می‌آمد که در نقد آنها بنویسم. خوشبختانه در مدیریت جدید موارد آن به نحو‌ملموسی کمتر شده است. با این حال اخیرا مواردی را شاهدیم که باید نسبت به آن حساسیت نشان داد مبادا مسیر رسیدگی‌های قضایی دچار انحرافات گذشته شود. انتظار می‌رود که ریاست محترم قوه هم به منطق کلی این نوشته توجه کنند و هم موارد ذکر شده را دستور رسیدگی صادر نمایند.

🔘این موارد در باره آقایان دکتر محسن رنانی، دکتر محسن برهانی و محمد مهاجری و پیشتر هم دکتر احمد زیدآبادی است. که همه آنان در حوزه خود از بهترین‌ها هستند و حداقل بنده جز خیرخواهی از مطالب انها چیز دیگری ندیده‌ام. به نظر بنده این آقایان به دلایل نوشته‌های علمی و یا حقوقی و سیاسی خود در معرض رسیدگی‌های جانبدارانه قرار گرفته‌اند.

🔘ابتدا بخشی از دفاعیه خود در آخرین دادگاهم را در اینجا می‌آورم که قاضی محترم اجازه خواندن آن را با این استدلال که خارج از موضوع اتهام است نداد در حالی که از نظر بنده کاملا مرتبط بود. این بخش از دفاعیه من نشان می‌دهد که چرا این نوع رسیدگی‌های عادلانه نیست.

https://telegra.ph/قضاوت-فراتر-از-سیاست-01-03

🔴عینیت اجتماعی
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹 اعتماد و سرمایه اجتماعی

🔺 نوآوران دی ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به ابعاد اعتماد و سرمایه اجتماعی شامل؛ «اعتماد به منابع خبری و رسانه»؛ «اعتماد به نهادهای رسمی»؛ «اعتماد به نهادها و اقشار گروه‌های اجتماعی» و «اعتماد عمومی»؛ پرداخته است.

فایل pdf

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح(۲)

🔺اعتماد ۱۳ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘متن اصلی ارسالی برای مطالعه و نقد، قدری طولانی و بعضاً واجد نکات تکراری بود، البته شاگردان ایشان کوشیده‌اند آن را منظم کنند، و در مجموع قابل استناد است، بویژه آنکه همه جملات نقل قول مستقیم از ایشان است و استنباط تهیه‌کنندگان متن نیست. در اینجا به ترتیب نظمی که برایم فرستادند گزاره‌های اصلی آن را انتخاب کرده و در زیر هر کدام نقد یا پرسش‌هایی را به تناسب مطرح می‌کنم. خواندن رویکرد سیاسی ایشان در یک متن نیز برای هر خواننده‌ای جالب خواهد بود. بخش‌های منقول در این یادداشت‌ها، تقریبا نزدیک به نیمی از متنی است که از طرف شاگرد ایشان برای بنده ارسال شده است. ابتدا متن مرحوم مصباح را آورده‌ام و سپس نقد خود را نوشته‌ام.

🔹متن: حكومت ارگانى رسمى است كه بر رفتارهاى اجتماعى افراد جامعه نظارت داشته، و سعى مى‌كند به رفتارهاى اجتماعى مردم جهت ببخشد. اگر مردم از طريق مسالمت آميز، جهت دهى را پذيرا شدند، مطلوب حاصل است وگرنه حكومت با توسّل به قوه قهريه اهدافش را دنبال مىكند; يعنى اگر كسانى از مقررات وضع شده كه براى رسيدن به هدف مورد نظر حكومت لازم است، تخلف كنند با كمك دستگاههاى انتظامى مجبور به پذيرفتن مقررات مى‌شوند. كه اين تعريف شامل حكومتهاى مشروع و نامشروع مى‌شود.

🔘نقد: این تعریف از اساس تعریف نادرست و مِن عِندی است و شامل دولت‌های جدید نمی‌شود و شاید معرف حکومت‌های مبتنی بر زور و تغلب است. ایشان حکومت را چیزی بجز مردم و در مقابل با آن تعریف کرده است. تمام گزاره‌های بعدی که مبتنی بر این تعریف است نیز مشمول همین ایراد بنیادی است. حکومت قانون مبتنی بر وجود قوه مقننه و نمایندگی حکومت بر اساس قانونی است که نهاد تصویب کننده آن یعنی مجلس، استقلال نسبی از قدرت قهریه و اجرایی حکومت دارد. بعلاوه دستگاه قضایی نیز مستقل از دولت‌ها است. پس قوه قهریه و اجرایی حکومت به عنوان کلیتی واحد در برابر مردم معنایی ندارد. اصولا حکومت‌های جدید داعیه و کارکرد هدایت کردن مردم را ندارند. هدایت جامعه خارج از حکومت انجام می‌شود. وظیفه حکومت محدود به اموری است که در قانون اساسی یا قرارداد عمومی مردم برای آن تعیین کرده‌اند و قوا هم از یکدیگر مستقل هستند پس پدیده‌ای یکدست و واحد که ذیل اراده یک نفر باشد در نظام‌های جدید وجود ندارد. سهل است که چنین کارکردی ممتنع و مذموم است.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۲-01-01

🔴آمار بینندگان سیما

🔘چند روز پیش یکی از مدیران صدا و سیما مدعی شد که میزان ببیندگان سیما؛ از بهار ۱۴۰۲ که ۵۹.۷ درصد بوده در تابستان ۱۴۰۳ به ۶۵.۲ رسیده و سیر صعودی گرفته است.

🔘در مقابل‏ یافته‌های نظرسنجی موسسه ایسپا که از اول تا سوم دی‌ماه امسال انجام شده، نشان می‌دهد که فقط ۲۹.۵ درصد ایرانیان ویژه برنامه‌های شب یلدای ‏صدا و سیما را دیده‌اند. از بین بینندگان ویژه برنامه‌های شب یلدا؛ ۵۹.۲ درصد ویژه ‏برنامه «یلدای مادرانه» شبکه سوم سیما را دیده‌اند، ۲۴ درصد از شبکه‌های استانی، ‌‏۸.۱ درصد از شبکه یک سیما و ۷.۶ درصد از شبکه دو تماشاگر این برنامه‌ها بوده‌اند. ‏مصاحبه‌شوندگان در پاسخ به این سوال، می‌توانستند به بیش از یک شبکه اشاره ‏کنند.

🔘اگر نتایج بر اساس فقط یک پاسخ بود ارقام تا حدی کمتر می‌شد ولی بر اساس این نتایج از میان ۱۰۰۰ نفر جمعیت بالای ۱۵ سال:
▪️۲۹۵ نفر حداقل یکی از برنامه‌ها را دیده‌اند.
▪️۱۷۴ نفر برنامه یلدای شبکه ۳ را دیده‌اند.
▪️۷۱ نفر برنامه‌های یلدای شبکه‌های استانی را دید‌اند.
▪️۲۴ نفر برنامه شبکه یک را دیده‌اند.
-▪️۲۲ نفر برنامه شبکه۲ را دیده‌اند.

🔘اگر قرار باشد یک برنامه پر بیننده از همه شبکه‌های سیما معرفی کنیم قاعدتاً همین برنامه شاد و جذاب شب نشینی و دورهمی یلدا است. این آمار یک رسانه انحصاری است اگر اندکی رقابت باشد و از بودجه عمومی هم استفاده نکنند بعید که بتوانند برای چنین شبی ۵ درصد مردم را هم جذب کنند.‌ حالا حساب کنید که برنامه‌های خبری و تحلیلی آنها چقدر بیننده دارد؟ بعید است به ۵ درصد هم برسد. این یعنی شکست مطلق.
🔘متاسفانه در اغلب سیاست‌ها به همین گونه رفتار می‌شود؛ حتی هنگامی هم که شکست واضح و مطلقی خورده می‌شود، باز هم سیاست تغییر مدیریت و رویکرد انتخاب نمی‌شود.

🔴پیشنهاد خوب حمید رسایی: مجلس را تعطیل‌کنیم برق کمتر مصرف شود.

🔘ضمن موافقت با این پیشنهاد عضو این مجلس معتقدم که، این کمترین سود از تعطیلی این مجلس است. حتی اگر همزمان با تعطیلی، دو برابر حقوق فعلی هم یک جا به آنان پرداخت شود، ملت سود بزرگی کرده است. مجلسی که نماینده ملت باشد برای اجرای قانون مصوب آن مردم شادی می‌کنند، نه این که برای شاد کردن مردم از اجرایش جلوگیری کنند.

🔴صدا و سیما در قعر

🔺هم‌میهن ۱۳ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘شاید کمتر کسی به اندازه بنده در باره ضرورت اصلاح نظام رسانه‌ای کشور بویژه صدا و سیما نوشته باشد. معتقدم که اصلاح امور کشور مستلزم اصلاح نظام رسانه‌ای آن است. آقای پزشکیان نیز باید نسبت به آن حساس باشند، نه به دلیل ملاحظات شخصی، بلکه نظام رسانه‌ای جزیی مهم از مجموعه نظام اجتماعی و حکمرانی است و نمی‌توان تصور کرد که مسیر دیگری را طی کند و اثرات زیان‌باری بر کشور نداشته باشد.

🔘با قاطعیت باید گفت ضعیف‌ترین و ناکارآمدترین نهادهای اصلی کشور، نهاد رسانه‌ای بویژه صدا و سیما است. گر چه اغلب نهادهای جامعه به طور نسبی دچار ضعف و ناکارآمدی شده‌اند، ولی صدا و سیما در قعر این مجموعه قرار دارد. علت اصلی نیز به غلبه رویکرد روایت‌محوری و محدود بودن تعداد مخاطبان اصلی آن برمی‌گردد. در واقع گویی صدا و سیما از طریق انتشار روایت‌هایی که تناسبی با واقعیت ندارند، وظیفه شارژ کردن روحی عده‌ای مخاطب خاص را برعهده داشته، و کاری به حقیقت و واقعیت امور ندارد.

🔘جالب اینکه سالی دو بار هم «نشست تحول در صدا و سیما» برگزار می‌کنند و مصداق «خود گویی و خود خندی» هستند. با این حال در پیام مقام رهبری به نشست اخیر آنان، نکته‌ای بود که ظاهراً مدیریت صدا و سیما چندان متوجه آن نشده‌ یا شده‌اند و قصد پرداختن به آن را ندارند. «مقید کردن روایت به واقعیت» نکته مورد نظر است.

🔘به طور قطع هنگامی که اتفاقی رخ می‌دهد، هر رسانه‌ای برحسب رویکرد و زاویه دید خود روایتی متفاوت از آن واقعه و رویداد ارایه می‌دهد ولی این روایت بر ستون واقعیت استوار است و نه اوهام و خیالات. به عبارت دیگر روایت علیه واقعیت نیست، بلکه نحوه دیدن و تا حدی تفسیر آن است.

🔘اگر کسی مرتکب قتلی شود، و همه شواهد هم آن را تأیید کند، در این صورت انکار آن «روایت» محسوب نمی‌شود، بلکه دروغ و قلب حقیقت و واقعیت است. روایت واقعی نور تاباندن به ابعاد ناپیدا و نادیده این اتفاق است؛ به انگیزه‌های قتل، به حامیان پشت صحنه آن، به نقش احتمالی مقتول در بروز تنش، به زمینه‌های اجتماعی و روانی رویداد و... این کار باید با دقت تمام و تعهد به ارزش‌های خبری و رسانه‌ای صورت گیرد. حتی در این روایت نیز نمی‌توان خلاف واقع گفت. برای مثال هیچگاه نباید کسی را که حامی قاتل نبوده، به دروغ حامی او معرفی کنیم.

https://telegra.ph/صدا-و-سیما-در-قعر-01-01

دلار چند؟

سرمقاله هم‌میهن
12 دی 1403

🔹هنگامی که گفته می‌شود سطح سیاست در ایران سقوط کرده، یکی از موارد آن همین هشتگ‌بازی «دلار چند؟» است. امیدواریم که هشتگ‌بازان فرصت مطالعه داشته باشند. نه‌فقط آنان، بلکه کسانی که رسانه‌های اصلاح‌طلب را به بی‌توجهی نسبت به قیمت دلار متهم می‌کنند.

🔹البته، در ابتدا لازم است که از آقای رئیس کل بانک مرکزی انتقاد جدی کرد که قرار نیست با ادبیات اصولگرایانه عذر بدتر از مسئله بیاورد و بگوید که: «نرخ دلار بازار ایران را یک سایت آمریکایی تعیین می‌کند.» واقعاً چنین اظهارنظری باعث تأسف است و آقای رئیس‌جمهور باید دراین‌باره واکنش نشان دهند. این حرف به‌معنای این است که هیچ کاری نمی‌توان کرد؛ چراکه این خارجی‌ها هستند که نرخ دلار را تعیین می‌کنند و هر چقدر بخواهند، بالا می‌برند.

🔹اگر از این توجیه بی‌ربط بگذریم، باید گفت که در نرخ دلار تاثیر دو تقاضا را باید در نظر گرفت: اول، تقاضای اقتصادی. تقاضای دوم، سفته‌بازی است. یعنی به ارز به‌عنوان یک کالا و نه وسیله مبادله نگاه می‌شود.

🔹امکان ندارد که در شرایط عادی فعالان اقتصادی بیش از رقم تعادلی دلار بابت آن پول دهند. درحالی‌که قیمت سفته‌بازی ارز محدودیت ندارد و تابع وضعیت سیاسی است. وضعیتی که قطعاً نمی‌توانیم درباره علل و عوامل پیدایی آن با ذکر جزئیات بنویسیم.

🔹اتفاقاً هشتگ‌زنان «دلار چند؟» بیش از همه مقصر هستند و با توهمات و خیال‌پردازی‌های خود کشور را به چنین روزی انداخته‌اند. ظاهراً آنان متوجه وضعیت سیاسی منطقه‌ای و جهانی ایران نیستند یا خودشان را به کوچه علی‌چپ زده‌اند تا نقش ویرانگر خود را پنهان کنند.

🔹بدتر از وضعیت منطقه‌ای، کوشش تندروها برای ایجاد شکاف درون‌ساختاری است که بیش از هرچیز مردم را نسبت به آینده ناامید می‌کند و موجب می‌شود که به‌سوی خرید دلار و ارز و طلا هجوم ببرند.

🔹به‌جای آنکه در برابر فشارهای خارجی به اتحاد داخلی پناه ببرند، فضا را تندتر می‌کنند و شایعه استعفای رئیس‌جمهوری را جعل می‌کنند؟ در حال فرار، فریاد «آی دزد!» سر می‌دهند. مردم از روی ناچاری دارند به پیشواز آمدن رئیس‌جمهور مطلوب تندروهای داخلی در کاخ‌سفید می‌روند تا شاهد نتایج وخیم آرزوی شما در حضور مجدد وی در صندلی ریاست‌جمهوری ایالات متحده باشند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴انعطاف پادزهر شکنندگی

🔺اعتماد ۱۲ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘نمی‌دانم طرفداران وضع موجود چقدر فرصت دارند که این یادداشت را بخوانند، شاید برایشان مفید باشد. قصدم از نوشتن آن اشاره به یکی از ویژگی‌های بارز منفی چند صد سال اخیر در سیاست ایران است. ویژگی مقاومت از نوع شکننده آن است. این ترکیب در اصل عنوان کتابی خواندنی و ارزشمند از جان فوران در باره تاریخ تحولات اجتماعی ایران در ۵ قرن اخیر است که بصورت خلاصه با عنوان «مقاومت شکننده» توصیف شده است.

🔘در واقع باید گفت که ما دو جور مقاومت داریم، مقاومت منعطف و مقاومت شکننده. مقاومت منعطف به معنای مقاومت عقلایی و علمی است. در برابر چیزی مقاومت می‌کند که ممکن باشد. اگر به لحاظ عقلی و علمی متوجه شود که در مواردی امکان مقاومت وجود ندارد، انعطاف‌پذیر می‌شود. مقاومت شکننده، مقاومت در ذیل رویکرد غیر عقلایی و ضد علمی است. گمان می‌کند بر غیر ممکن می‌تواند فایق شود. کلید حل مسایل را مقاومت می‌داند. مقاومت برای پیروزی و تحقق اهداف آنان، هم شرط لازم است و هم کافی. در حالی که مقاومت منعطف کلید حل مسایل را در فهم درست و برنامه صحیح و علمی می‌داند، و وجود «مقاومت» در این راه را شرط لازمی می‌داند که کافی نیست.

🔘بهتر است از کلیات بیرون آمده و به ذکر مصادیق بپردازیم. یکی از مصادیق که روزمره با آن مواجه هستیم در کنار موضوع پوشش زنان، مسأله داشتن حیوانات خانگی است. ساختار رسمی به شدت با نگهداری حیوانات خانگی بویژه سگ مخالف است. اولین علت آن سیاسی است. گمان می‌کند که این نوعی سبک زندگی است که مخالف ارزش‌های رسمی است و بقای آنان را تهدید می‌کند. بنابراین با انواع اقدامات می‌کوشد که این رفتار را متوقف و سپس حذف کند. به همین علت هیچ گاه حاضر نیست که این رفتار را به سود جامعه و نه ارزش‌های خودش قاعده‌مند کند و آن را به رسمیت بشناسد. در نتیجه حاضر نیست که قانونی عاقلانه قابل اجرا که مورد پذیرش جامعه باشد برای آن تصویب کند. علت دوم هم عقیده آنان به نجاست سگ است. علت سوم نیز حساسیت روی فرزندآوری است. گمان می‌کنند که این رفتار موجب کاهش گرایش به فرزندآوری شده، در حالی که مسأله برعکس است.

https://telegra.ph/انعطاف-پادزهر-شکنندگی-12-31

🔴نقد اندیشه سیاسی آقای مصباح(۱)

▪️مقدمه توضیحی

🔺اعتماد ۱۱ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘اواسط دی‌ماه ۱۴۰۱ و در دومین سالگرد وفات مرحوم آقای مصباح همکار محترمی از ایرنا تماس گرفت تا در باره اندیشه سیاسی ایشان گفتگویی کند، طبعاً انتظار این بود که گفتگویی انتقادی باشد. با توجه به شیوه بنده در نقد که به طور معمول ابتدا متن را می‌آورم، سپس آن را نقد می‌کنم، زیرا معتقدم که در بسیاری از موارد، تعابیر و برداشت‌هایی از نقد می‌شود که مورد نظر گوینده نیستند، بلکه برداشت‌های احتمالا ناقص و شخصی منتقد است؛ لذا از ایشان خواستم که اگر متن روشنی که در باره اندیشه‌های سیاسی ایشان هست که بتوان آن را مستند قرار داد، می‌پذیرم که گفتگو کنم. ایشان هم پذیرفت و قرار شد که چنین متنی را بفرستند.

🔘چون این گفتگو را در توییتر منتشر کردم برخی از افراد برداشت‌های ناصواب از آن کردند. نمی‌دانم؛ شاید هم حق داشتند. در هر حال بعداً آن همکار تماس گرفتند شاید قصد گلایه هم داشتند و در این میان مصاحبه‌ای را با یکی از علاقه‌مندان مرحوم مصباح منتشر کردند که؛ اصلاً من چرا خود را دارای صلاحیت نقد ایشان می‌دانم! در حالی که خودشان درخواست گفتگو کرده بودند.

🔘این گذشت تا چندی بعد آقای محترمی تماس گرفتند و مجدداً پیشنهاد مشابهی را طرح کردند که پاسخ قبلی را دادم. ایشان روحانی(آقای. م) و از قم بودند. پس از مدتی متنی را فرستادند و نوشتند که: ▪️"این متن توسط جناب حجت الاسلام و المسلمین ابوطالبی در اختیار بنده قرار گرفت."
تأکید ایشان این بود که «این مطلب از کتاب پرسشها و پاسخهاست و لذا مطالب خیلی مستندات ندارد و هربخش، پاسخ یک سوال است. اما اجمالا به چارچوب اندیشه جناب استاد مصباح دست پیدا می کنید. ممنون می‌شوم که لطف کنید و متن را ببینید و نظرتان را در خصوص یک گفتگوی زنده با جناب حاج آقای ابوطالبی یا حاج آقای رهدار بفرمایید.»▪️ آقای ابوطالبی از مسیولین پژوهشگاه مرحوم مصباح و از شاگردان اصلی ایشان هستند.

https://telegra.ph/نقد-اندیشه-سیاسی-آقای-مصباح۱-12-30

رفتار بازماندگان

سرمقاله هم‌میهن
10 دی 1403

🔹در پی تصویب نهادی تحت عنوان «بنیاد بین‌المللی شهید رئیسی» از سوی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، ناظران فرهنگی و سیاسی در بهت و حیرت فرو رفتند. نه به این دلیل که چرا چنین نهادی برای مرحوم رئیسی تاسیس می‌شود؛ متحیر از این نظر که چرا چنین نهادی از سوی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تأسیس شده است؟

🔹اساساً مرحوم رئیسی چه دستاورد فکری یا عملی ویژه‌ای داشته است که بخواهد بنیادی (آن هم بین‌المللی!) برای تبیین و تعمیق آن از سوی شورای مذکور تأسیس شود؟ تاکنون کمتر سخنرانی یا نوشته‌ای است که از ایشان دیده شده باشد که بار نظری و ایده‌پردازی داشته باشد.

🔹اعم از اینکه با آن موافق یا مخالف باشیم. اینکه آقای پزشکیان زیر این مصوبه را امضا کرده‌اند، شاید برای وفاق است و اینکه می‌خواهند دیگران را ناراحت نکنند، بد نیست. چنین رفتاری در اصل ناپسند هم نیست؛ ولی به چه قیمتی؟ آیا به قیمت تنزل جایگاه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی باید این وفاق را حفظ کرد؟ در این صورت، وفاق برای چه خواهد بود؟

🔹اگر آقای پزشکیان معتقد به تأسیس چنین بنیادی است، آن را اعلام کند تا همه بدانند که نگاه ایشان به واقعیت چگونه است. به‌طور قطع، با چنین طرحی موافق نیستند و از روی مصلحت آن را پذیرفته‌اند. شاید هم بگویند که اکثریت رای داده‌اند.

🔹ولی این پاسخ مناسبی نیست. زیرا این چه اکثریتی است که فرهنگ آن تا این حد جناحی و سوگیرانه تصمیم‌گیری می‌کند؟ آیا چنین افرادی قادر به شناخت و برنامه‌ریزی برای حل مسائل فرهنگی کشور هستند؟ اگر از اصل تصویب بگذریم، چرا برای آن بودجه تعیین شده است؟

🔹روشن است که از اولین جاهایی که برای تامین بودجه اقدام می‌توان کرد و پول گرفت، از منابع حکومتی اعم از دولتی و بانک‌ها و شرکت‌های دولتی و بخش عمومی است.

🔹این ماجرا یک روی دیگری هم دارد؛ جمع شدن بازماندگان یا وراث حقیقی و مجازی دور یک بنیاد برای پیشبرد برنامه‌های خود. این نوع رفتار با آن مرحوم، «میراث‌سازی» است و بزرگترین ضربه را به آن مرحوم می‌زند.

🔹بهتر بود که خودتان آستین‌ها را بالا بزنید و بنیاد و مؤسسه‌ای خصوصی درست کنید و از دولت یا همان جیب ملت هم پول نگیرید. اگر کسی آن اندازه اعتبار و وجاهت علمی و رفتاری دارد که تأسیس بنیاد برایش ضروری باشد به‌طور قطع آن اندازه حامی و طرفدار دارد که از جان و دل مایه بگذارند و برای راه و روش او از جیب خود خرج خواهند کرد و نیازی به مصوبات دولتی ندارند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴چک سفید

🔺اعتماد ۱۰ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘این چهارمین و آخرین یادداشت من در باره چرایی اعتقادم به امتناع برنامه‌ریزی در ایران است که در این یادداشت ایده‌ای را برای حل آن پیشنهاد می‌کند. معتقدم که جز این، راه دیگری را در دسترس نداریم. در حقیقت برای دولت و حکومت ما هیچ فرصتی باقی نمانده است. باید هر چه زودتر حکومت و جامعه را به مرحله برنامه‌ریزی برسانند. مشکلات و ناترازی‌های بر زمین مانده، دیگر قابل تحمل نیست.

🔘متولی اصلی رفع اغلب این مشکلات نیز دولت‌ها به نمایندگی تام‌الاختیار از حکومت هستند. ولی این اشتباه را نکنند که گمان نمایند مسئولیت این مسأله فقط متوجه دولت‌ها است و حکومت و ساختار سیاسی می‌تواند خود را مبرا از مسئولیت بداند. حکومت از نظر مردم و به درستی یک کل یکپارچه است. حکومت مثل یک تیم است. در برد و باخت آن ممکن است بازیکن خاصی اشتباه نماید، یا خوب‌تر از انتظار بازی کند، ولی این تیم است که می‌برد یا می‌بازد. کسی نام بازیکن را در بُرد یا باخت ثبت نمی‌کند. هیچ بازیکنی در یک تیم به تنهایی بازنده، یا برنده محسوب نمی‌شود و برعکس.

🔘بنابراین ما با تیم حکومت روبرو هستیم و نه بازیکنان گوناگون آن، بویژه در شرایط جدید که همه بازیکنان از جمله دولت، تحمیلی نیستند، بلکه انتخاب صاحب تیم هستند. اولین اولویت اتحاد و انسجام درون ساختاری است. بدترین علامتی که می‌تواند از یک تیم یا حکومت به بیرون مخابره شود، شکاف و اختلاف داخلی است. تیم‌های ورزشی با اظهارات اختلاف‌انگیز درون تیم به شدت برخورد می‌کنند. کوچک‌ترین بدگویی یا انتقاد عمومی، تیم را دچار چالش می‌کنند. حالا چگونه است که این مسأله به این سادگی در ایران فهمیده نمی‌شود، خدا می‌داند.

🔘در ایران پیام‌هایی که بیانگر شکاف بلکه ستیز درون ساختاری است فراوان مخابره می‌شود و عجیب اینکه سطح برخی از سیاست‌مداران آن‌چنان پایین و سخیف است که حتی نمی‌توانند این اختلافات را از دید دیگران پنهان کنند و آگاهانه و عامدانه بر آتش آن می‌دمند. هر گونه برنامه‌ریزی در ایران با وجود چنین شکاف‌های عمیق درون ساختاری غیر ممکن است.

🔘خودروی برنامه‌ریزی ایران راننده ندارد، یا اگر هم راننده‌ای باشد، مهار اجزای آن در دست او نیست. مهم‌تر از همه اینکه مقصد سفر نیز معلوم نیست، یا اتفاق‌نظر نسبت به آن وجود ندارد. تعداد مسافران آن اضافه بر ظرفیت هستند. سوخت کافی هم ندارد. خلاصه با این خودرو نمی‌توان رانندگی کرد و سالم به جایی رفت. همچنان که در دو دهه گذشته نتوانسته است.

https://telegra.ph/چک-سفید-12-29

سیاست «مقلوبه»

سرمقاله هم‌میهن
09 دی 1403

🔹اگر بخواهیم وضعیت ایران را دقیق توصیف و تحلیل کنیم، باید بگوییم که یک ویژگی مهم آن قلب و تحریف امر سیاست در ایران است. سیاست به‌معنای جدل‌های بیهوده و تامین منافع شخصی و گروهی نیست. سیاست عالی‌ترین سطح خردمندی و عقلانیت با هدف تامین خیر عمومی است.

🔹سیاست یعنی اداره کشور با هدف تامین رفاه و آسایش و ایجاد اعتمادبه‌نفس و رضایتمندی بیشتر در مردم است. در این معنا، سیاست چیزی در مقابل اقتصاد و فرهنگ و امور اجتماعی و نظامی و امنیتی نیست؛ بلکه نحوه تنظیم همه این امور برای تامین اهداف ذکر شده است.

🔹متاسفانه وضعیت امر سیاسی در ایران به‌گونه‌ای شده است که هرکدام از حوزه‌های دیگر برای خود متولیانی دارند که می‌خواهند و می‌توانند اداره امور را مطابق ضوابط حوزه خود عهده‌دار شوند و آن را در جهت منافع خاص آن حوزه مدیریت کنند.

🔹نتیجه این نوع مدیریت امور و دخالت‌های جزیره‌ای در سیاست را در این روزها به‌خوبی می‌بینیم. نیروهای نظامی و امنیتی فقط اولویت‌های خود را می‌بینند. متولیان یا مدعیان فرهنگی نیز اولویت‌های دیگری دارند، مردم هم با مشکلات اقتصادی درگیر هستند، مسائل اجتماعی هم کم نیست و هرکس بر حسب سلیقه و از زاویه خود با آنها درگیری دارد.

🔹جامعه‌ای که برای رفع فیلترینگ ۵ماه مردم را معطل کردند و در پایان هم یک تصمیم نصفه و نیمه و ضعیف گرفتند تا همچنان بازار فیلترشکن‌فروش‌ها در رونق باشد ولی در عمل معلوم شد که مخالفان رفع فیلترینگ فقط چند ده نفرند؛ آن هم موتورسوار هستند.

🔹این نشان می‌دهد که یک جای کار سیاست ما ایراد دارد. آنکه خود را در جلسات دولتی قدرتمند نشان می‌دهد، در عمل و میدان سیاست یک مترسک نحیف و بی‌خاصیت است.

🔹این پس‌افتادگی و ناترازی در سیاست، ریشه اغلب ناترازی‌های دیگر است. به همین دلیل هدف اصلی سیاست که تامین خیر عمومی است؛ به علت کاهش حضور مردم و نمایندگان آنان در این عرصه در عمل منتفی شده است و سیاست مفهومی مقلوبه پیدا کرده است. سیاست ضدسیاست شده است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

یک پیام؛ یک رویکرد

سرمقاله هم‌میهن
08 دی 1403

🔹پیام سیدمحمد خاتمی به کنگره حزب اتحاد ملت ایران، ابعاد به‌روزشده‌ای از رویکرد اصلاح‌طلبانه را در شرایطی شرح داد که به قول خود آقای خاتمی «در وضعیت خیلی خطیری قرار داریم»؛ این رویکردی روشن و کارساز است.

🔹اصلی‌ترین مولفه‌های آن چنین است؛ «ایران متعلق به ملت ایران است با همه قومیت‌ها و گرایش‌ها، باید زمینه رشد آنها فراهم شود و بیش و پیش از هر چیز باید در جهت جلب رضایت مردم حرکت کرد و فاصله‌هایی که میان حکومت و مردم ایجاد شده است را کم کرد، آن را پایه قدرت در تعامل و گفت‌وگو با دنیا و تأمین منافع ملی قرار داد.»

🔹در این رویکرد مردم معنای روشنی دارد؛ «مردم را در خودمان خلاصه نکنیم و بدانیم در جامعه با دیگری سروکار داریم؛ دیگری یعنی غیر از ما است و ما چگونه می‌توانیم برای آنکه جامعه‌ای منسجم داشته باشیم با دیگری تعامل و تفاهم کنیم.»

🔹بدون تردید یکی از تهدیدات مهم علیه میهن عزیزمان در حوزه بین‌المللی است؛ برای مقابله با این تهدید ابتدا «بپذیریم که ما در یک دنیایی هستیم که ما آن را نساختیم، ما در این دنیا هستیم.»

🔹خاتمی نگاه و رویکرد خود را نسبت به دولت نیز به‌روشنی اظهار داشته است؛ «دولتی روی کار آمده که معتقدم حاکمیت ما با عنایت امکان این تغییر را فراهم آورده است و خواسته است این دولت سرکار بیاید.»

🔹این پیش‌فرضی کلیدی است که نباید در تحلیل دولت نادیده گرفت. چنین نگاهی امیدبخش به آینده است و انتظارات خود را نیز دارد، و بر مسئولیت‌های شخصی و جمعی خود نیز تاکید دارد.

🔹به‌‌رغم این، خاتمی از وجود دست‌های پنهان و آشکار که درصدد تخریب این فرایند هستند، غافل نیست و معتقد است که؛ «دست‌هایی در کار است که مشکل‌ها را بیشتر کند یا لااقل نتیجه آن کارها مشکل‌تر شدن امور باشد.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴فرصت اندک؛ در نبود عزم ملی

🔺اعتماد ملی ۸ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘در دو یادداشت قبلی ابتدا نوشتم که جامعه ما از سال‌ها پیش در وضعیت امتناع برنامه‌ریزی قرار دارد. سپس توضیح دادم که تصور می‌رفت یا قرار بود که دولت پزشکیان آمده که این معضل را حل کند ولی با نقض پیمان مواجه شده است در حالی که این آخرین فرصت برای عبور مسالمت‌آمیز و کم هزینه بسوی جامعه‌ای است که امکان برنامه‌ریزی برای حل مسایل مردم را داشته باشد. شرط‌های رسیدن به امکان برنامه‌ریزی را هم توضیح دادم.‌

🔘در این یادداشت می‌خواهم با ارجاع به واقعیت‌های موجود در این دولت و نیز سخنان رییس‌جمهور و معاون اول و احیانا سایر مقامات آن نشان دهم که چرا آنان هم بطور ضمنی اذعان دارند که برنامه‌ریزی غیر ممکن است. در ادامه هم خواهم گفت که به نظر من راه‌حل چیست.

🔘واقعیت این است که دولت در این مدت گام‌های خوبی برداشته است آخرین آن نیز حذف محدود فیلترینگ از فضای مجازی که با پرداخت‌های ویژه از جیب مردم به سکوهای داخلی همراه بود. ولی هیچکدام از اقدامات دولت نتوانسته شرایط را برای برنامه‌ریزی فراهم کنند. در واقع این گام‌های خوب یا از نظر مردم کافی نیست یا آن که با مشکلات مستقیم مردم که حل آنها نیازمند برنامه‌ریزی است در ارتباط نیست. مخالفان به عللی نتوانستند یا نخواستند جلوی این اقدامات بایستند ولی در باره کارهای اساسی‌تر مقاومت می‌کنند.

🔘آن مسایلی که باید از طریق برنامه‌ریزی حل شود شامل سیاست خارجی و رفع تحریم‌ها، ناترازی ارزی و انرژی، جلب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، رشد اقتصادی پایدار و کاهش تورم، تغییر روند چالش‌های محیط زیست، آب، پسماند، آلودگی هوا، گرد و غبار، فرونشست زمین، آسیب‌های اجتماعی، مهاجرت نخبگان، فقر و نابرابری، حذف رانت‌ها، اصلاح نظام اداری، و... است.

https://telegra.ph/فرصت-اندک-در-نبود-عزم-ملی-12-27

🔴اشتباهات سال ۵۷ را تکرار نکنیم

🔺گفتگو با یورونیوز ۶ دی ۱۴۰۳

فایل pdf

آینده (عباس عبدی) pinned «🔴اشتباهات سال ۵۷ را تکرار نکنیم 🔺گفتگو با یورونیوز ۶ دی ۱۴۰۳ ✍️عباس عبدی ☑️تندروها مصداق دردم از یار است و درمان نیز هم؛ شده‌اند.این وضعیت پاردوکس سیاسی حکومت است. راه شکستن آن را باید پیدا کرد. ☑️اصلا قرار نیست آدم‌ها تغییر نکنند. عده‌ای در جامعۀ ایران…»

🔴اشتباهات سال ۵۷ را تکرار نکنیم

🔺گفتگو با یورونیوز ۶ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

☑️تندروها مصداق دردم از یار است و درمان نیز هم؛ شده‌اند.این وضعیت پاردوکس سیاسی حکومت است. راه شکستن آن را باید پیدا کرد.

☑️اصلا قرار نیست آدم‌ها تغییر نکنند. عده‌ای در جامعۀ ایران قبلا چپگرا بوده‌اند و حالا به شدت طرفدار اقتصاد بازار هستند. تغییر رویکردها ایرادی ندارد. انسان بر حسب دانش و فهمش به محیطش پاسخ می‌دهد.

☑️یک چیز باید ثابت باشد و آن حق حاکمیت مردم است. هر فردی می‌تواند و آزاد است که عین دهۀ ۶۰ یا حتی زمان قاجار فکر کنند ولی باید بپذیرند که حکومت ارثیه‌ای برای آنان نیست. کسانی که در دهۀ ۶۰ مثل تندروهای امروز فکر می‌کردند، حکومت را ارث پدرشان نمی‌دانستند. آن‌ها آن موقع در اکثریت بودند. ولی تندروهای امروز یک اقلیت محض‌اند که از امکانات حکومتی استفاده می‌کنند برای تحقق اهدافشان.

☑️مهمترین اصل انقلاب همان حاکمیت مردم است بقیه اصول در ذیل این اصل معنادار خواهند بود. اسلام هم در همین چارچوب معنادار است همچنان که اسلام مردم در سال ۵۷ متفاوت از درک اسلام در دهه ۲۰ و ۳۰ و دوره قاجار بود.

☑️حتی تعداد فقهای شورای نگهبان هیچ سابقه‌ای در دین ندارد این کاملا یک نهاد عرفی است.

☑️تقلیل تحولات اجتماعی به تفکر افراد، رویکرد درستی نیست. کل تحولات فکری دنیای غرب و اندیشه‌های آنان، بیشتر محصول واقعیت‌های اجتماعی است تا تحولات فکری. ولی ما بیشتر داریم آن اندیشه‌ها را می‌خوانیم و فکر می‌کنیم آن اندیشه‌ها مبنای این تغییرات در جهان غرب بوده‌اند.

☑️آن انقلاب، سیاسی بود. واکنشی بود به سیستم سیاسی نه واکنشی به نظام فرهنگی. چطور ممکن است شریعتی و آل احمد یا اغلب روشنفکران آن دوره با فرهنگ مدرن مخالف باشند؟ خانواده و زندگی‌شان اصلا نشان نمی‌دهد که با چنین فرهنگی مخالف باشند.

☑️در گذشته هر اتفاقی که افتاده، هیچ دلیلی ندارد که آن اتفاق در آینده هم بیفتد؛ چون شرایط تغییر می‌کند. اگر قرار بود همه عین اول انقلاب فکر کنند، هیچ تغییری در این جامعه رخ نمی‌داد. اگر تغییر را برای خودمان می‌پذیریم، باید بپذیریم که حکومت‌ها هم می‌توانند تغییر کنند. اگرچه سازوکار تغییر آن‌ها پیچیده‌تر است.

☑️من معتقد نیستم که اصلاحات شکست استراتژیک خورده. اصلاح‌طلبان شکست خورده‌اند دلیل آن هم عدول از اصول بنیادین اصلاحات است. ولی فرض کنیم این طور باشد. مگر روش‌های دیگر شکست نخورده؟ شکست روش‌های براندازی که صد برابر شکست اصلاحات پر هزینه‌تر بوده. اصلاحات حداقل هزینه‌ای را تحمیل نکرد و در دوران هشت‌ساله‌اش بهبود ایجاد کرد و بهترین دورۀ اقتصادی را رقم زد.

☑️ما "اراده" را می‌بینیم ولی "موازنۀ قوا" را در پشت ارادۀ افراد نمی‌بینیم.

☑️یکبار با اعدام یک نفر مخالفت کردم، مردم در کانال‌های تلگرام به قدری به من فحش دادند که مایۀ تعجبم شد!

☑️همه حق قضاوت دارند. چه کسانی که اصلاح‌طلبان را به قدرت رسانده بودند چه دیگران. اما فرض کنیم که اکثریت می‌گوید اصلاحات ممکن نیست. چه دلیلی دارد که اقلیت این حرف را گوش کند؟

☑️چرا عده‌ای که حداقل پنجاه درصد مردم با آن‌ها همراهی می‌کنند، در انتخابات شرکت نکنند صرفا به دلیل اینکه یک عده برانداز برنده شوند؟ شما که بهتر از من می‌دانید براندازها چه تیپ افرادی هستند.

☑️تنها کاری که می‌توانیم بکنیم، این است که؛ اگر فکر می‌کنیم فرصتی برای شنیدن صدای مردم باقی مانده، این فرصت را هدر ندهیم و به مردم کمک کنیم که اگر صدایشان شنیده شد، به مسیر دیگری گام نگذارند.

☑️در شرایط کنونی ممکن است سیستم سیاسی ایران از تن‌دادن به اصلاحات بترسد. وظیفۀ ما این است که نشان دهیم اصلاحات به نفع سیستم هم است؛ چراکه تداوم این وضع نافی بقای سیستم است. اصلاحات و تغییر سیاست یک ضرورت است نه یک انتخاب.

☑️تصور روشنی از پیامدهای جنگ ندارم. اما یک چیز را می‌دانم و یکی از دلایل حمایتم از پزشکیان نیز همین بوده است. سال ۱۴۰۳ سالی بحرانی برای ایران است. قبلا هم گفته‌ام. البته منظورم این نیست که پایان این بازۀ زمانی دقیقا ۲۹ اسفند امسال است. ممکن است بخشی از بحران در ۱۴۰۴ باشد. علتش را هم قبلا گفته‌ام: تمام ناترازی‌ها، اعم از سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاست خارجی، به مرحلۀ خط قرمز رسیده و دیگر تاب‌آوری جامعه از بین رفته است. در چنین شرایطی، جامعه بدون تردید دچار یک تحول خواهد شد. در چنین شرایطی، وجود یک دولت نزدیک به اصلاح‌طلبی، می‌تواند این تحول را به نحو بهتری رقم بزند و عملکردش موجب آیندۀ مفیدتری شود.

☑️مسئلۀ من پایداری یک سیستم سیاسی و از طریق جلب حمایت اکثریت و تامین رشد اقتصادی و توسعه برای رفاه مردم تحت حکمرانی‌اش است.

خوب، ناقص، مبهم

سرمقاله هم‌میهن
06 دی 1403

🔹بالاخره زمان وعده فرا رسید و دستور رفع فیلترینگ از دو برنامه گوگل‌پلی و واتس‌آپ صادر شد. این گام خوبی است؛ زیرا نشانه‌ای از این است که به‌هرحال، مقاومت مخالفان رای ملت و مخالفان اراده مردم در ساختار سیاسی شکسته شد و یکی دیگر از وعده‌های آقای رئیس‌جمهور نیز به‌صورت جزیی محقق شد.

🔹واقعیت ماجرا این است که اکثریت مردم فیلترینگ را دور می‌زدند و همچنان می‌زنند و گرچه برایشان هزینه و زحمت داشت و حتی اخلاق آنان را به علت لعن و نفرین کردن روزانه بر عوامل فیلترینگ تحت‌تاثیر قرار داده بود، ولی در هر حال مردم در بند ممنوعیت بناحق فضای مجازی نبودند.

🔹پس فیلترینگ فقط اهمیت نمادین داشت به این معنا که آیا می‌توان مخالفان را مجبور به تمکین در برابر خواست مردم کرد یا نه؟ معلوم شد که می‌توان فقط سرعت این تحول را افزایش داد. از این جهت، حتی رفع موردی و ‌محدود فیلترینگ نیز اهمیت نمادین زیادی دارد. از سوی دیگر، این کار ابهامات فراوانی دارد.

🔹به قول ریاست قوه‌قضائیه اغلب بندهای این مصوبه که در ۳۲بند نهایی شده، به تقویت زیرساخت‌ها و شبکه‌های بومی اختصاص دارد. خوب در این صورت باید پرسید که چرا این کار را تاکنون نکرده‌اند و حالا که مردم می‌خواهند فیلترینگ رفع شود به یاد تقویت این زیرساخت‌ها افتاده‌اند؟

🔹این نشان می‌دهد که هیچ‌گاه دنبال تقویت این زیرساخت‌ها نبوده‌اند. به‌علاوه، کافی است که ۵۰میلیارد تومان کمک به سکوهای داخلی را با ۴۰هزار میلیارد تومان هزینه سالانه مردم برای خرید فیلترشکن مقایسه کنیم تا ببینیم با چنین مصوباتی چقدر از مرحله پرت هستیم.

🔹ابهام این مصوبه نیز در این است که اساساً توضیح نمی‌دهد که بنا به چه دلایل موجهی فیلتر همه سکوها برداشته نشده است؟ باید در این مورد توضیح داد که چرا فقط این دو مورد آزاد شده و چرا بقیه خیر؟ این پاسخ می‌تواند به فهم مردم از واقعیت فیلترینگ کمک‌ کند.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴تندروها به هیچ کاری جز نابودی کشور و ایجاد جنگ رضایت نمی‌دهند

🔺گفتگو با خبرآنلاین ۵ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔹آقای عبدی! ارزیابی شما از تصمیم شورایعالی فضای مجازی چه بود و آیا این اقدام مثبت و امیدوار کننده‌ای بود؟

🔘این تصمیم، ابهاماتی دارد. بخش قابل توجهی از مصوبه، چه ربطی به رفع فیلترینگ دارد؟ در دولت آقای رئیسی هم می توانستند آنان را انجام دهند. می‌توانستند به پلتفرم‌های خودشان کمک کنند یا همه این ضوابط را قبلا انجام دهند. اگر خیلی ناراحت بودند می‌توانستند جلوی فیلترشکن فروش‌های خودشان را بگیرند کسی مانعشان نبود. بنابراین، این اقدامات ارتباطاتی با رفع فیلترینگ ندارد.

🔘نکته دیگر این است که دو پلتفرم، رفع فیلتر شده است اما بقیه پلتفرم‌ها چرا فیلتر هستند؟ برداشت من این است که رفع فیلترینگ به شکل وحشتناکی لرزه بر اندام تندروها می‌اندازد. یعنی مسئله اصلی این است که به شدت از آزادی مردم می‌ترسند. باز کردن 2 پلتفرم مسئله‌ای را حل نمی‌کند و مردم از این مسئله عبور کردند.

🔘فیلترینگ، نمادی بود که نشان می‌دهد که آیا آقای پزشکیان می‌تواند وفاق را به عنوان مقدمه لازم برای حل مسایل ایران محقق کند یا خیر؟ این مصوبه نشان داد مشکلات ایران کماکان باقی خواهد ماند. شما به رفع فیلتر 2 پلتفرم نگاه نکنید، این اتفاق خیلی مهم نیست. یوتیوب و اینستاگرام هنوز فیلتر است. یوتیوب مانند یک دانشگاه گسترده است و اینکه چرا تندروها با باز کردن یک دانشگاه مجانی مخالف هستند را می‌شود فهمید؛ ولی پیام مهمتر از آن ادامه فیلترینگ است.

🔹اجرای گام اول رفع فیلترینگ، ۲ نوع واکنش داشت، برخی بر این باور هستند که دولت فضاسازی کرد و ۲ پلتفرم بی اثر را رفع فیلتر کرد اما برخی هم می‌گویند که اقدام امیدوار کننده اما ناکافی است، نظر شما چیست؟

🔘من نمی‌خواهم پیش داوری قطعی کنم و باید مثبت نگاه کرد، اما بهتر بود که دولت این کار را انجام نمی‌داد. مخالفان یا می‌خواهند مسائل کشور حل شود یا نمی‌خواهند. اگر می‌خواهند که جدی‌تر باید عمل کنند و اگر نمی‌خواهند که این کارها فایده ندارد. آقای رئیس جمهور که دعوا ندارد و نمی‌خواهد دعوا کند، مسائل را به عهده خودشان بگذارد تا هرکاری خواستند انجام بدهند.

🔹تمسخر و تحقیر دولت از طرف تندروها از شب گذشته آغاز شده، مثل ادبیات کوه موش زایید. تحلیل شما چیست؟

🔘به نظرم نباید به کارهای تبلیغاتی یک مشت تندرو اهمیت داد. مسأله اصلی این است که باید خواست که ترمز این جماعت کشیده شود. دولت باید روی کارهای خودش دقت بیشتری کرده و اقداماتی را که می‌تواند انجام بدهد تمرکز کند. این کارها، دیر یا زود پزشکیان را عصبانی خواهد کرد و این نیروهایی که امروز به دنبال این هستند که بگویند از کوه، موش زایید، پشیمان می‌شوند. خودشان قبلا از کوه مگس هم نزاییدند ولی حالا مدعی هستند. عملکرد و رویکرد این افراد در سوریه و جاهای دیگر مشخص است.

🔹امکان دارد گام به گام شدن رفع فیلترینگ زیر فشار تندروها انجام شده باشد؟

🔘آقای پزشکیان باید مسئله خودش را با تندروها حل کند. برداشت این‌ها از رویکرد وفاقی آقای پزشکیان نادرست است و اصلاح نخواهند شد؛ مگر آنکه از این خط مشی ضدملی و ضدمردمی بودن دست برداند. سازش با نیروهای که از آزادی مردم وحشت دارند ناشدنی است. باید با نیروهای متعادل که با مردم دشمن نیستند وفاق کرد. این‌ها به دنبال این هستند که یک گام به عقب بردارید، دو گام رو به جلو بیایند و صدها مشکل دیگر درست کنند. زیرا هیچ تعهدی به هیچ مبانی قانونی، اخلاقی و مردمی ندارند.

🔹آیا مانع تراشی ها برای برداشتن گام های بعدی چون رفع فیلترینگ تلگرام و اینستاگرام وجود دارد؟

🔘اگر به ادبیات تندروها نگاه کنید به هیچ کاری به جز کسب قدرت، تخریب ملت و نابودی کشور و ایجاد جنگ رضایت نمی‌دهند. این کار آنان است و اگر اقدامی غیر از این انجام دهند، عجیب و غریب است.

🔹مسیر دولت اقای پزشکیام را برای عملیاتی کردن وعده هایش درست می‌دانید یا خیر؟

🔘اکنون در این مقام نیستم که بگویم آقای پزشکیان مسیر درستی می‌رود یا خیر. ایشان از جهت ایجاد وفاق درست آمده است، اما به نظرم در مواجهه با تندروها اشتباه می‌کند. درک آقای پزشکیان از تندروها خیلی خوش‌بینانه و همراه با حسن‌ظنی است که وجود خارجی ندارد. ایشان وقت را برای انجام اصلاحات اساسی در کشور دارد از دست می‌دهد.

🔘آنچه که امروز کشور را تهدید می‌کند، فیلتریتگ نیست بلکه ناترازی‌های متعدد، تحریم و مسائل دیگر است. اگر ما می‌گوییم که مسئله فیلترینگ باید حل شود، برای ایجاد اعتماد میان مردم است تا دولت بتواند باقی مسائل را حل کند. اگر مردم اعتماد نکنند که ایشان نمی‌تواند مسائل را حل کند. بنابراین، مسائل باید خیلی زودتر حل شوند، هنوز ظرفیت بازگشت اعتماد وجود دارد اما اگر بی‌اعتمادی عمیق شود امکان هیچ اصلاحات بنیادی در کشور وجود نخواهد داشت.

رانت ویرانگر

سرمقاله هم‌میهن
05 دی 1403

🔹برخی گمان می‌کنند که توزیع رانت فقط یک تبعیض ساده است. یا به عبارتی دیگر، تصور می‌شود که رانت فقط پولی و مالی و امتیازی است که به کسی داده می‌شود و به دیگری داده نمی‌شود. درحالی‌که واقعیت رانت بسیار فراتر از یک تبعیض ساده است.

🔹توزیع رانت اثرات بسیار ویرانگرتری از یک تبعیض دارد. در واقع، نقش اصلی آن در تخریب نهادهای تولیدی و منحرف کردن بازار از رقابت سازنده و نیز ویران کردن اخلاق کار است.

🔹یکی از بدترین نمونه‌های توزیع رانت در ایران پرداخت آن به رسانه‌ها است. بخشی کوچکی از این رانت از طریق توزیع کاغذ ارزان و پرداخت یارانه به مطبوعات است. بخش‌های مهمتر آن استفاده برخی از رسانه‌ها از امتیازات و بودجه‌های دولتی است.

🔹رانتی که موجب می‌شود استقلال رسانه‌ای تضعیف شود چون دولت توزیع‌کننده رانت به رسانه‌های منتقد کاغذ و رانت کمتری اختصاص می‌دهد.

🔹بسیاری از افراد امتیاز نشریه‌ای را گرفته و آن را اجاره می‌دهند یا نشریه صوری درمی‌آورند و رانت می‌گیرند و بعد هم همین افراد برای مدیران‌مسئول نماینده انتخاب می‌کنند. خلاصه‌ اینکه یک رسانه بی‌کیفیت و بی‌خاصیت بیرون می‌دهند که خودشان هم مصرف‌کننده آن نیستند.

🔹 بنابراین، رانت فقط یک توزیع مال یا امتیاز به‌ناحق و تبعیض‌آمیز نیست؛ بلکه ویرانگر نهادهای تولید است.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

معنای نفی گفت‌وگو

سرمقاله هم‌میهن
04 دی 1403

🔹شاید عادت شده که تا بحث از گفت‌وگو‌ می‌شود، از آن تعبیر به عقب‌نشینی و شکست می‌شود. درحالی‌که این رویکرد نفی گفت‌وگو، ذاتاً ناشی از ترس و فقدان اعتمادبه‌نفس است که خود را در پوشش انقلابی‌گری پنهان می‌کند.

🔹اصولاً در جهان امروز و حتی گذشته مخالفت با گفت‌وگو نشانه‌ای از ضعف است؛ مگر هنگامی که یک طرف ماجرا طرف دیگر را به رسمیت نشناسد یا خواهان تسلیم بدون قید و شرط آن شود که طبعاً این گفت‌وگو نیست، بلکه درخواست تسلیم کامل است. بنابراین، اجتناب از گفت‌وگو‌ به‌طور ضمنی دعوت به تسلیم طرف مقابل است و این به معنای مجاز شمردن آغازگری تنش از سوی طرف دیگر در قالب هر نوع اقدامی است.

🔹شاید گفته شود که اگر طرف مقابل نقض پیمان کرده باشد، چه باید کرد؟ همچنان که ایالات متحده از برجام خارج شد. پاسخ در ماهیت حقوقی پیمان است. اگر پیمان منعقدشده ضمانت اجرای کافی داشته باشد، چنین اتفاقی رخ نخواهد داد.

🔹گفت‌وگو از یک سو کوششی است برای پرده‌برداری از جهل دو طرف نسبت به هم، و از طرف دیگر رسیدن به نقطه بهینه‌ای که کمترین زیان و بیشترین سود را برای طرفین داشته باشد.

🔹کمترین نتیجه منفی پرهیز از گفت‌وگو این است که دو طرف نسبت به اهداف و منویات یکدیگر غلو کرده و جهل پیدا می‌کنند و زیان رفتار آنها به مراتب بیشتر از سود آنها خواهد بود.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴نقض عهد

🔺اعتماد ۳ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘در یادداشت قبلی با عنوان امتناع سیاست‌گذاری توضیح دادم که چرا در شرایط کنونی کشور، سیاست‌گذاری برای حل مسایل غیر ممکن است؟ طبیعی است که مطابق آن تحلیل ادامه حیات دولت قبلی از طریق آمدن تندروها نه تنها سیاستگذاری را ممکن نمی‌کرد بلکه این گره را کورتر می‌نمود. همچنین اگر قرار باشد که پزشکیان بیاید و سیاست‌های دوره روحانی ادامه یابد این نیز مانع از باز شدن راه سیاستگذاری می‌شود. دولت پزشکیان برای باز کردن این راه یک فرصت و شاید آخرین فرصت است.

🔘پس چرا تاکنون این راه باز نشده است؟ علت در فقدان پیش‌شرط‌های سیاست‌گذاری است. این پیش‌شرط‌ها شامل وحدت یا اتحاد سیاست‌گذاران، تحلیل مشترک از شرایط، تعیین اهداف مورد توافق، سازمان اجرایی تحت فرمان سیاست‌گذار، و نظارت موثر و مستقل و بی‌طرف است. تقریباً می‌توان گفت که شکاف موجود در ساخت قدرت در دوره دوم روحانی در این مقطع زمانی نیز وجود دارد، گر چه آقای پزشکیان می‌کوشد که با شعار وفاق و ادبیات سازنده آن را حل کند. ولی نه در هدف، نه در ابزار و منطق سیاست‌گذاری، نه در سازمان اجرا، و نه در تحلیل شرایط کنونی و نه وحدت سیاست‌گذار هیچ کدام در حد مطلوب وجود ندارند.

🔘چرا با این وضع مواجهیم؟ اگر بخواهیم مهم‌ترین قاعده و اصل اخلاقی که پایداری و پیشرفت جامعه مستلزم وجود آن است را نام ببریم، وفای به عهد و پیمان است. بدون وفای به عهد، هیچ سنگی روی سنگ دیگر بند نمی‌شود. بویژه در حوزه داخلی کشورها این امر مهم‌تر است. تجربه دولت خاتمی و به طور مشخص‌تر دولت روحانی نشان داد که با وجود شکاف درون قدرت نمی‌توان مشکلات و مسایل گوناگون کشور را بصورت پایدار حل کرد. مسایلی که هم اکنون در ایران؛ هم گستره فراوانی و هم عمق و ژرفای زیادی دارند. تقریباً در همه حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، خارجی، امنیتی و نظامی و دینی با یک یا چند چالش عمیق مواجه هستیم که حل هر کدام پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، ولی شرط اول حل آنها، رسیدن به تفاهمی همه‌جانبه در ساخت قدرت است. هم از حیث تحلیل مسأله و شرایط، هم اهداف و هم اجرا و...

🔘شاید پرسیده شود که اگر تجربه دولت روحانی پیش روی ما بود پس چرا از پزشکیان حمایت کردیم که همچنان با این دوگانه مواجه باشیم؟ من سعی می‌کنم علل اصلی آن را از دیدگاه خود برشمارم. اول اینکه تجربه دولت رییسی نشان داد که کارآیی و یک‌دستی در جناح اصول‌گرایان تندرو یک سراب فریبنده بود. چون علم‌محور نبودند، و اهداف آنها تأمین خیر عمومی نیست، و تابع ملاحظات ایدئولوژیک فراواقعی و خیالی است، پس کارآمدی نخواهند داشت و به تبع آن یک‌دستی آنان نیز به سرعت تجزیه می‌شود، همچنان که در انتخابات اخیر هم دیدیم شد. دوم اینکه حضور آنان جز تشدید آگاهانه بحران ایران هیچ ثمر دیگری نداشت، و این قطعی بود.

🔘ارزش‌ها و رویکردهایی که هم قبلاً گفته است و هم در طول انتخابات اعلام کرده و هیچ کدام نیز مطلقا مورد رد ساختار سیاسی نبوده است. این یک پیمان آشکار بود میان مردم و پزشکیان از یک سو، و میان پزشکیان و حکومت. حتی اگر نوشته هم نشده باشد مسأله‌ای نیست. آن را می‌توان ذیل عقد فضولی تعریف کرد، که پزشکیان یا هر نامزد دیگری (فرقی نمی‌کند) از طرف حکومت به مردم وعده داده است که اگر به او رأی دهید این وعده‌ها را با نیروهایی که نزدیک به او هستند انجام می‌دهد.

https://telegra.ph/نقض-عهد-12-22

🔴عینیت اجتماعی(۱۰ تا ۱۳)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹 دینداری

🔺 نوآوران آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به ابعاد دینداری شامل؛ «توکل»؛ «احساس مذهبی بودن»؛ «ارادت به خاندان پیامبر.ص»؛ «دینداری شریعت محور»؛ «تقلید»؛ «انجام مناسک»؛ «جدایی دین ازسیاست»؛ «حجاب و نحوه مواجهه با آن»؛ «گذشته و آینده دینداری» و« روند تحولات مذهبی در نامگذاری کودکان تهرانی» پرداخته است.

فایل word

🔴عینیت اجتماعی(۱۰ تا ۱۳)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹 دینداری

🔺 نوآوران آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به ابعاد دینداری شامل؛ «توکل»؛ «احساس مذهبی بودن»؛ «ارادت به خاندان پیامبر.ص»؛ «دینداری شریعت محور»؛ «تقلید»؛ «انجام مناسک»؛ «جدایی دین ازسیاست»؛ «حجاب و نحوه مواجهه با آن»؛ «گذشته و آینده دینداری» و« روند تحولات مذهبی در نامگذاری کودکان تهرانی» پرداخته است.

فایل pdf

🔴نفوذی یا شبکه نیابتی؟

🔺دوم دی۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘روزنامه کیهان در ۲۴ شهریور ۱۴۰۱ در گزارش خبری و تیتر اصلی خود با عنوان «زمستان سیاه در قاره سبز؛ از اروپا اصرار از مدعیان اصلاحات انکار» در ابتدا به شرح مفصلی از مواضع مقامات، رسانه و‌ اندیشکده‌های اروپایی پرداخته که بارها اعتراف کرده‌اند که پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین و بحران انرژی ناشی از آن، اروپا در انتظار وحشتناک‌ترین زمستان خود قرار دارد.

🔘در ادامه متذکر شده است که:▪️«اما پادوهای داخلی دشمن در‌ ستیز با دیپلماسی هسته‌ای کشور، این واقعیت را انکار و بر رویه انفعالی و سازشی خود در برابر غرب اصرار می‌کنند.»▪️ کیهان سپس با تیتری به نقل از انچه شبکه نیابتی غرب در داخل نامیده، نوشته است که: «اروپا به نفت ما نیاز ندارد، فرصت سوزی نکنیم!»

🔘سپس ادامه داده؛ بااینکه در این دور از مذاکرات هسته‌ای، دست ایران پُر است و این آمریکا و اروپا هستند که برای حل بحران‌های غرب به احیای برجام نیازمندند اما عده‌ای از مدعیان اصلاحات که عوامل شبکه نیابتی غرب در داخل هستند ساز سازش کوک کرده و به شیپور آمریکایی‌ها در داخل تبدیل شده‌اند.

🔘در شرایطی که خود اروپایی‌ها می‌گویند زمستان سختی در انتظار آن‌هاست و به نفت ایران نیاز داریم، مدعیان اصلاحات اما با برجسته‌‌سازی کلید واژه‌هایی مانند «سراب زمستانی» و یا «فرصت‌سوزی» می‌گویند که اروپایی‌ها به نفت ایران نیاز ندارند و باید هرچه زودتر با کوتاه آمدن از مواضع و شروط اصلی خود با طرف‌های غربی توافق کنیم!

🔘 کیهان سپس به ذکر مواردی از نوشته‌های نویسندگان داخلی از جمله بخشی از یادداشت من به شرح زیر پرداخته است. خوشمزه‌ترین بخش آن نیز بکار بردن ع بجای عبدی است!!
▪️- عباس. ع، فعال سیاسی اصلاح‌طلب چند روز پیش در روزنامه اعتماد نوشت: «یک گروه بسیار کوچک، ولی پرنفوذ و البته غیرمسئول در ساختار قدرت وجود دارند [بخوانید منتقدان برجام روحانی] که... «مدتی است که در کنار مخالفت گاه‌وبیگاه خود با برجام مسیر جدیدی را ریل‌گذاری کرده‌اند. مسیری که می‌توان آن را سراب زمستانی نامید. هدف آنان این است که با به تأخیر ‌انداختن توافق برجام، مدعی شوند که توافق بهتری در زمستان در انتظار ایران است و این سرابی بیش نیست.»
او با طرح اینکه «اروپا مشکل نفت ندارد که با آزاد کردن نفت ایران حل شود.» نوشت: «اروپایی‌ها به مسائل خودشان بهتر از ما واقف هستند و اگر چنین خطری آنان را تهدید کند و توان تأثیرگذاری داشته باشند، حتماً اکنون آن را انجام می‌دهند و نمی‌گذارند برای زمستان.»▪️

🔘کیهان پس از ذکر چند شاهد دیگر به روزنامه هم‌میهن هم پرداخته و نوشته است که: ▪️«روزنامه زنجیره‌ای «هم‌میهن» هم در صفحه اول خود با تیتر درشت «زمستان اروپا یا خزان برجام؟» نوشت: «با فرارسیدن فصل سرما، ایران در مقایسه با اروپا فرصت‌های بیشتری از دست خواهد داد»! و «این ایران است که به فروش گاز به اروپا نیاز دارد اما نیاز اروپا به گاز ایران یک نیاز ضروری و حیاتی نیست.»▪️

🔘کیهان گزارش خود را با چنین توصیه‌ای به پایان برده است که: «در پایان از دستگاه‌های امنیتی و قضایی کشور این انتظار می‌رود در برابر جریانی که مانع استیفای حقوق ملت ایران در مذاکرات هسته‌ای هستند، با تکیه‌ بر قوانین موضوعه کشور بایستند چه آنکه همین جریان در برهه‌ای که واکسیناسیون و ایمن‌‌سازی همگانی ضروری و حیاتی‌ترین مسئله کشور بود، با سیاسی کردن آن (مخالفت با واردات واکسن از چین و روسیه) خسارات بسیاری را به کشور و مردم ایران وارد آوردند.»

🔘🔘اکنون که بیش از دو سال و اندی از آن یادداشت می‌گذرد بد نیست به این پرسش پاسخ داد که ما شبکه نیابتی بودیم یا دیگران اگر مستقیم ایلی کوهن اسراییل در ایران نباشند؛ حداقل فریب‌خورده بی جیره و مواجب نفوذی‌های اسراییل و غرب هستند؟ جالب است بخش‌های مهمتر آن یادداشت را ذکر نکردند تا ماهیت آنان روشن نشود.

🔘فرصت داشتید شاید این یادداشت ارزش دوباره خواندن را داشته باشد تا عمق نفوذ را در پوشش دفاع از وضع موجود ببینیم.

https://t.me/abdiabbas/5021

استقبال از یک موضع

سرمقاله هم‌میهن
02 دی 1403

🔹رئیس محترم مجلس در آخرین اظهارات روشن و درست خود اعلام کرد که «قانونی ننویسیم که قابل اجرا نباشد؛ اگر این کار را کردیم، اولین قانون‌شکن خودمان هستیم. حتماً باید با خرد جمعی و جمع‌سپاری قانون تنظیم کنیم؛ چون جامعه باید این قانون را بپذیرد.» ما از این رویکرد درست و منطقی استقبال می‌کنیم و معتقدیم که آقای قالیباف به صفت رئیس مجلس بر نکته مهمی انگشت گذاشته است.

🔹قانونی که مورد قبول مردم نباشد و آن را ضروری ندانند، منجر به تقابل حکومت و مردم می‌شود و ظلم حاکم بر روابط طرفین می‌گردد و این نقطه آغاز سقوط حکومت‌ها است. خداوند هم نخواسته انسان‌ها را از طریق اجبار به راهی رهنمون کند؛ چه رسد به اینکه این وظیفه را برای بندگان ضعیفش خواسته باشد.

🔹اکنون پرسش این است که چگونه می‌توان فهمید که قانون مطابق خواست مردم هست یا نیست؟ و اگر نیست، دنبال تصویب آن نرفت.

🔹راه اول این است که مرجع قانونگذاری باید منحصر به نمایندگان واقعی مردم باشد. دوم؛ به رسمیت شناختن مرجع قانونگذاری جز مجلس است. سوم؛ عدم رسیدگی به این مصوبات در تطبیق با قانونی اساسی و شرع است. چهارم؛ پذیرش امکان قوانین متناقض به علت صدور قانون از مراجع متفاوت و در نتیجه سردرگم کردن مردم و دادگاه‌ها نتیجه طبیعی این امر است که باید مجلس در برابر آن سکوت نکند؛ ولی اقدامی نمی‌کند.

🔹راه‌های دیگری هم برای پرهیز از تصویب مقررات مغایر با خواست مردم هست. از جمله اینکه جز در موارد کاملاً استثنایی، مجلس باید دست از تصویب قوانین از طریق اصل۸۵ بردارد. این راهی است برای دور زدن مردم و تصویب قانون به دور از چشمان مردم.

🔹اگر این موارد رعایت شوند، اطمینان داشته باشید که قانون مورد احترام مردم خواهد بود و به سرنوشت قوانینی چون قانون ماهواره دچار نخواهد شد که همه‌اش زیان بود و هیچ سودی نه برای حکومت داشت و نه برای مردم.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴امتناع سیاست‌گذاری

🔺اعتماد ۱ دی ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘به طور قطع همه متوجه شده‌ایم که سیاست‌مداران ایرانی هنگامی که بیرون قدرت و مسئولیت هستند، بعضاً انتقادهای تندی هم می‌کنند، ولی هنگامی که بر صندلی قدرت می‌نشینند، اگر نگوییم سخنانی خلاف واقع می‌گویند، حداقل باید گفت اظهارات آنان ناروشن و فاقد معنای دقیق سیاستگذارانه و به نوعی کلیات کلاس درس یا توصیه‌های اخلاقی و مطالبی است که دردی از مسایل جامعه را درمان نمی‌کند.

🔘ریشه این رفتار را من در وضعیت امتناع سیاست‌گذاری در ایران می‌دانم. در حقیقت هنگامی که کسی در صندلی قدرت قرار می‌گیرد، طبعاً دنبال حل مسایل کشور و تحقق وعده‌هایش است. این برای بقای خودش هم ضرری است. ولی چرا هیچ کاری نمی‌شود و دست روی دست گذاشته می‌شود و به امید آینده‌ای که نخواهد آمد می‌نشینند.

🔘در گذشته با درآمدهای نفتی چاله چوله‌های مدیریتی پُر می‌شد، اکنون و خوشبختانه آن هم نیست. نوعی از سیاست یا سیاست‌گذاری دیمی را پیشه می‌کنند. سیاست‌گذاری دیمی نیز مصداق حشو قبیح است. زیرا سیاست‌گذاری اوج عقلانیت و برنامه‌ریزی است و با شیوه دیم محقق نمی‌شود.

🔘اینها را نوشتم تا بپردازم به اثبات ادعای خودم در باره امتناع سیاست‌گذاری در شرایط کنونی. پس از انقلاب شاید بتوان گفت که برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری با برنامه اول توسعه در سال ۶۸ آغاز شد. این برنامه از سوی کارشناسان و اقتصاددانان معتبر آن زمان و در سازمان برنامه و بودجه تنظیم شد. آقای دکتر طبیبیان مدیر اصلی آن بود.

🔘برنامه به نسبت موفق بود. چرا می‌گویم به نسبت؟ چون برخی انحرافات از برنامه ایجاد شد که ساختار کلی آن را به هم ریخت. انحرافاتی که ناشی از ویژگی ساختاری ایران بود و برنامه‌ریزی را ممتنع می‌کرد. از جمله افزایش قیمت ارز و افزایش واردات و سپس افزایش رشد نقدینگی و رشد تورم و در نهایت بازگشت تعزیرات حکومتی و قیمت‌گذاری؛ بعلاوه واگذاری‌های غیر کارشناسی و رانتی، موجب این مشکل شد که ربطی به برنامه اول نداشت. اتفاقاً نویسندگان برنامه ملاحظاتی را رعایت کرده بودند که اهداف مناسب را محقق کند.


https://telegra.ph/امتناع-سیاست%E2%80%8Cگذاری-12-20

نمک بر زخم مردم

سرمقاله هم‌میهن
01 دی 1403

🔹سیاست‌ورزی در ایران نه‌تنها گامی به پیش نمی‌رود؛ بلکه هر روز نه یک گام که چند گام به پس می‌رود. برخی از سیاسیون در عالم دیگری سیر و زندگی می‌کنند و نه‌تنها دردهای جامعه و مردم را التیام نمی‌دهند و مرهمی بر زخم آنها نمی‌گذارند، بلکه تا آنجا که بتوانند آگاهانه یا ناآگاهانه بر آنها نمک می‌پاشند.

🔹در خصوص تغییر مدیران، دست مردم چندان باز نیست؛ چون فیلتر‌های گوناگونی وجود دارد که خروجی از این فیلترها منجر به وجود نامزدهایی می‌شود که لزوماً مورد تایید اکثریت نیستند و انتخاب آنها رضایت خاطر کافی ایجاد نمی‌کند. بنابراین، مجبورند بسوزند و بسازند به امید اینکه شرایط بهبود یابد. این وضع در ذهن و روان و ضمیر مردم می‌ماند تا روزی نشان داده شود.

🔹ولی ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. آنچه که بدتر است، زبان تلخ و بی‌احساسی است که برخی از مسئولین از گذشته داشته‌اند و هنگام طرح مشکلات، به‌جای همدردی با مردم دنبال بیرون کشیدن گلیم خویش از آب هستند و در پی نمره دادن به خود و همکارانی هستند که با خود به محل کار آورده‌اند.

🔹یا دنبال انداختن تقصیر و مشکلات به دوش دیگران و قبلی‌ها و بیگانگان هستند. رفتاری که در دولت گذشته به‌شدت رایج بود و می‌کوشیدند ناتوانی‌های خود در انجام وعده‌ها را مثل کودکان بهانه‌گیر بر دوش دولت قبلی بیندازند.

🔹ولی پزشکیان از مردم عذرخواهی کرد و حاضر نشد چون گذشتگان تقصیر قبلی‌ها بیندازد. به چند دلیل؛ اول اینکه، مسئولیت و حاکمیت پیوسته است و نمی‌توان خود را از گذشته جدا کرد. دوم اینکه، مسئولیت و حاکمیت پیوسته است و نمی‌توان خود را از گذشته جدا کرد.

🔹گرچه عذرخواهی آقای رئیس‌جمهور مسئله برق را حل نکرد؛ ولی دو نتیجه داشت. یکی اینکه مردم احساس کردند که فردی مسئول جلوی آنهاست. دیگر اینکه این رفتار نشان می‌دهد که مقام مسئول مسئله را درک کرده‌ و آماده کوشش برای حل آن هم هست.

🔹اما در مقابل می‌بینیم که شهردار تهران در وضعیت کنونی هوا که در گذشته کمتر سابقه داشته است، دنبال نمره دادن به خود است و درباره عملکرد خود نمره می‌دهد و می‌گوید که: «ما به خودمان در حوزه مقابله با آلودگی هوا و اجرای قانون هوای پاک نمره خوبی می‌دهیم.»

🔹این گفتار جز پاشیدن نمک بر زخم‌های جامعه که ناشی از آلودگی هواست، هیچ نتیجه دیگری ندارد.

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴چه کسی سقوط کرده؟

🔺اعتماد ۲۹ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘برخی اظهارات و مواضع گر چه کوتاه است ولی ریشه بسیاری از مشکلات را به خوبی نشان می‌دهد. اخیراً که ماجرای فیلترینگ در فضای عمومی جدی‌تر شده و بیش از پیش مذموم و زیان‌بار می‌نماید، یک عضو مجلس ایران گفته است که؛ ▪️«نایب‌ رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس با اعلام خبر طرح صیانت جدید در مجلس گفت: ما نباید اجازه دهیم مردممان در صخره [دره] سقوط کنند.»▪️

🔘در واقع دنده‌عقب گذاشته‌اند و با سرعت به سوی دره می‌روند، در حالی که می‌خواهند مردم را از سقوط به صخره نجات دهند. اصولاً دفاع از فیلترینگ به اندازه کافی بیانگر ته دره و در حال سقوط بودن است و نیازی به شاهد چیز دیگری ندارد. یک لحظه فکر کنید که هم اکنون عده‌ای دنبال صدور مجوز برای استفاده از رادیوهای موج کوتاه باشند تا مبادا مردم بتوانند از فرستنده‌های فرامرزی استفاده کنند. چنین افرادی همان اندازه در ته دره هستند که کسی بخواهد برای اینترنتی که روزانه در حال تحول است، قانون صیانت و فیلترینگ بنویسد. بعد چنین افرادی مدعی آن هستند که می‌خواهند مردم را نجات دهند.

🔘گیر ماجرا همین ادعای خدایی کردن است. معاذالله خداوند هم چنین داعیه‌ای را طرح نکرده، چون اگر می‌خواست، مردم را هدایت شده می‌آفرید. حتی خداوند به پیامبر خود نیز یادآوری می‌کند که تو سیطره‌ای بر مردم نداری فقط تذکردهنده‌ای. حالا یک انسان عادی که از نظر هدایت‌گری هیچ چیز نیست، جز چندین هزار رأی که همه می‌دانند با چه تمهیداتی در شهرهای کوچک و روستاها جمع می‌شوند، و هزینه هر رأی را اگر حساب کنی به میلیون سر خواهد زد، مدعی هدایت‌گری مردمی می‌شود که ۹۰ درصدشان (حداقل) فرهیخته‌تر و آگاه‌تر از نمایندگانشان هستند.

🔘در حقیقت مشکل اصلی اینجاست که آقایان چون نمی‌توانند وظیفه محوله را انجام دهند، فیل‌شان یاد هندوستان می کند و دنبال هدایت مردم و جلوگیری از سقوط آنان می‌افتند. مثل این است که فیلترشکن فروش‌ها دنبال هدایت‌گری مردم باشند.

🔘یک کلام روشن است که هیچ حکومتی در مقام هدایت مردم نیست. حکومت‌ها باید منتخب مردم باشند، مردم که نمی‌آیند کسی را که از آنان با چه ترفندهایی رأی گرفته، به عنوان هادی خود برگزینند. جملات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در نفی این تصور غلط، واضح است. مردم «ولی‌نعمت» شما هستند و نه موجوداتی برای اینکه به دست شما هدایت شوند.

🔘اصولاً اگر یک آزمون از نمایندگان کنونی مجلس گرفته شود که شامل دانش، فهم، اخلاقیات و تعهدات گوناگون باشد آنگاه آزمون مشابهی را از چند صد نفر مردم به صورت تصادفی بگیریم، خواهیم فهمید که تفاوت‌ها بسیار بیش‌تر از آن است که تصور می‌شود.

🔘مردم ایران و بخش فرهیخته آن، اینکه نماینده‌ای خود را در مقام هادی آنان تصور کند، موجب وهن خویش می‌دانند، و از آن مهم‌تر موجب خروج از وظایف ذاتی نمایندگی می‌دانند. آیا اینها به معنای نقض وظیفه قانون‌گذاری در مجلس است؟ خیر. مجلس باید قانونی عملی و مطابق خواست مردم تهیه کند، نه مثل قانون فرزندآوری، صیانت و حجاب و عفاف و... که اینها حتی در صحن مجلس هم طرح نشده بود. قانون‌نویسی اصول روشنی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

🔘به علاوه اینکه استفاده از فضای مجازی را مترادف سقوط در صخره می‌دانند، به دلیل نحوه استفاده‌ای است که خودشان یا اطرافیان آنان از این امکان می‌کنند که حتماً موجب اثرات سوء است. لذا در خصوص رفتار اغلب مردم و نحوه استفاده آنان از فضای مجازی که برای آموزش، کسب و کار، ارتباطات و... است، دچار خطا نباید شد بله قطعا برخی از مردم استفاده‌های مفسده‌دار می‌کنند ولی اغلب استفاده‌ها مفید و آموزنده و کمک کننده به اقتصاد است.

🔘اگر ما نیز به جای استفاده‌های درست مثل هوش مصنوعی، سرچ گوگل، دسترسی به پژوهش‌ها و اخبار و سخنرانی‌ها و کتاب و فیلم‌های آموزنده، مسایل آموزشی و بهداشتی و درمانی، آموزه‌های جغرافیایی و تاریخی و علمی و... به سرگرمی‌های غیر مفید بپردازیم، طبعاً چنین محدودیت‌هایی را تجویز نمی‌کنیم چون گمان می‌کنیم مردم هم مثل ما هستند و استفاده مفید می‌کنند.

جامعه پُرمسئله

سرمقاله هم‌میهن
29 آذر 1403

🔹یکی از جامعه‌شناسان معتقد است که جامعه‌ای مسئله‌دارتر از ایران وجود نداشته است. بعید است که این حرف دقیق باشد، چون نیازمند بررسی و مقایسه با تمامی جوامع است، و بعید است که چنین پژوهشی انجام شده باشد ولی حقیقتی در دل این گزاره خوابیده، که قابل کتمان نیست.

🔹فارغ از مقایسه با جوامع دیگر به چشم خود می‌بینیم که انواع مسائل که مزمن شده‌اند ما را احاطه کرده است. همزمان از یک نکته مهم هم نباید غافل شویم که نوعی از مقاومت و توانمندی‌ها در جامعه هست که می‌تواند این مسائل را تا این حد قابل تحمل و یا امیدوار به حلش باشد.

🔹پرسش اساسی این است که چرا جامعه ما پرمسئله است؟ مگر مسائل به یک باره ایجاد می‌شوند؟ پاسخ در برخی عواملی است که به آن توجه نکرده‌ایم زیرا همه این مسائل از دو دهه پیش به‌طور مکرر از طرف کارشناسان تذکر داده شده است ولی ساختار مدیریتی و سیاسی ایران هیچ‌گاه نتوانسته است، به حدی از وفاق و هماهنگی برسد که حل آن مسائل را در دستور کار خود قرار دهد و اجازه ندهد که به نقطه خطرناک برسند.

🔹متاسفانه دولت جدید هم گرچه تفاوت‌های مهمی با دولت پیش دارد ولی جای تعجب است که وزیر نیرو اکنون و با گذشت چند روز از تعطیلی‌ها اعلام می‌کند که ۱۳ نیروگاه از مدار خارج شده‌اند و در صورت تامین سوخت مشکلی نداریم. معلوم نیست که چرا این خبر را که سه ماه پیش می‌شد اعلام کرد، الان می‌گویند؟

🔹مسئله ارز هم به همین ترتیب. اگر به گفته وزیر خارجه می‌دانستید که سوریه سقوط می‌کند پس چرا خود را برای تغییرات ارزی آماده نکرده بودید؟ از آن مهمتر چرا تغییرات سیاستی در منطقه را در دستور کار قرار نداده بودید؟

🔹شاید هم امکان اعلام عمومی آن نباشد ولی بر حسب تجربه باید بگوییم که کمتر امیدی به کوشش برای حل آن وجود دارد. نه اینکه کسی نخواهد حل کند بلکه به این علت که تفاهم و وفاق لازم در سطح قدرت وجود ندارد که بخواهند یا اگر خواستند، بتوانند این را حل کنند.

🔹جامعه‌ای که خبر مهمش سمیناری به یاد حکومت ساقط‌شده سوریه است و سخنرانان آن نیروهای رسمی داخلی را خطاب قرار می‌دهند با وفاق فاصله زیادی دارد که بتواند این حد از مسائل را حل کند یا حتی بخواهد که حل کند

📌ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

@hammihanonline
hammihanonline.ir

🔴عینیت اجتماعی(۸و ۹)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹 سیاست و مشارکت

🔺 نوآوران آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به «مشارکت سیاسی»؛ «مرجعیت سیاسی»؛ «حمایت از مقاومت»؛ «تغییر شرایط سیاسی» و «کشور مناسب برای رابطه با ایران» پرداخته است.

فایل pdf

🔴عینیت اجتماعی(۸و ۹)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹 سیاست و مشارکت

🔺 نوآوران آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به «مشارکت سیاسی»؛ «مرجعیت سیاسی»؛ «حمایت از مقاومت»؛ «تغییر شرایط سیاسی» و «کشور مناسب برای رابطه با ایران» پرداخته است.

فایل word

🔴یکی از این سه راه حل

🔺هم‌میهن ۱۴ آذر ۱۴۰۳

🔘برخی به اشتباه گمان می‌کنند که مجلس و دولت و دادگستری سه قوه مستقل از هم هستند که گویی سه جزیره خودمختار و مستقل‌اند. این تصور بکلی باطل است. هر سه قوه در کنار نیروهای مسلح اجزاء یک کل به معنای حاکمیت کلان هستند. استقلال آنها مطلقا به معنای تقابل و رو در رویی نیست. آنها اجزای یک پدیده هستند که در این استقلال نسبی مکمل یکدیگرند. حتی در ساختارهای حزبی پارلمانی، دولت منتخب مجلس است.

🔘مثل خودرو که ترمز و گاز و فرمان اجزای مستقلی هستند ولی همه در خدمت حرکت بهتر و امنیت بیشتر خودرو از طریق راننده هستند. اگر قرار باشد که هر کدام کاری مستقل از هم کنند حرکت سالم و امن ممکن نخواهد شد.

🔘ساختار سیاسی ایران از نوع نظام‌های ریاستی است. در این نظام‌ها(مانند ایالات متحده آمریکا)، قوا کاملاً مستقل هستند. رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس هر یک مشروعیت مستقلی دارند. ولی ایران چون حزبی نیست و تایید و رد صلاحیت‌ها هم سلیقه‌ای و‌ موسمی است لذا خیلی عجیب نخواهد بود که نتایج دو انتخابات پیاپی در تعارض با هم باشد. همچنان که انتخاب پزشکیان در تیر امسال در تقابل با نتایج انتخابات مجلس در اسفند سال گذشته بود.

🔘در چنین شرایطی اگر شکاف پیش آید، چگونه باید آن را برطرف کرد؟ راه حل همان است که آقای پزشکیان انجام داد و توانست با هماهنگی و گفتگوی تفاهمی و وفاق برای تمام وزرای خود رای اعتماد بگیرد و در انتصابات بعدی هم رعایت این مسأله را کرد. انتظار می‌رفت که مجلس هم پاسخ مثبتی دهد که در ابتدا هم چنین بود. تایید کابینه وفاقی بود و همین قانون پوشش زنان را هم متوقف کردند چون امکان اجرای آن نه فراهم است و نه این دولت می‌تواند اجرا کند.

🔘ولی نمی‌دانیم که از دو هفته پیش چه ماجرایی پیش آمده که تندروهای مجلس دوباره دست بالا را پیدا کردند و ابتدا با حملات به ظریف و سپس نادیده گرفتن لایحه اصلاحی دولت برای بکارگیری نیروها و در ادامه اعلام ابلاغ مصوبه غیرقابل اجرای مجلس در باره پوشش زنان و سپس خط و نشان کشیدن در باره اقتصاد و حامل‌های انرژی روی وفاق خط قرمز کشیدند، و‌ تعارض را به اوج رساندند و آقای رییس‌جمهور هم در گفتگوی دوشنبه شب واکنش نشان داد به وضوح گفت که با وضعیت کنونی ناترازی‌ها نمی‌تواند کاری کند و نه قانون مزبور قابل اجراست.

🔘تعارض در کوتاه‌مدت قابل تحمل است هر چند، فشارهایی را به نظام وارد می‌کند، اما در میان و بلندمدت، اگر سازوکارهای حل اختلاف به درستی مدیریت نکنند، ممکن است بحران سیاسی یا فلج شدن روند حکمرانی رخ دهد. بنابر این باید برای این وضعیت تمهیداتی اندیشیده شود.

🔘در جوامع توسعه یافته، این تعارض‌ها اغلب مدیریت‌شده و مقطعی هستند. اما در نظام‌هایی مثل ایران به علل گوناگون این تعارض‌ها مزمن شده و رسوب می‌کند و بهره‌وری دولت و حکومت را کم و حتی منفی می‌کند. این تعارض‌ها می‌تواند به بن‌بست‌های سیاسی یا حتی فروپاشی منجر شود.

🔘بنابر این بهترین راه‌حل ابتدا گفتگوست. گفتگوهایی که شفاف و بر مبنای علم باشد و هدفش رسیدن به تفاهم و خیر عمومی است همانگونه که آقای رییس جمهور در باره قانون‌ پوشش زنان گفتند: ▪️«قرار است گفت‌وگو کنیم تا هم اصول و ارزش خودمان را داشته باشیم و هم کاری نکنیم که وفاق و همدلی جامعه را به هم بزنیم. از نظر من که باید اجرا کنم خیلی از مسائل در این قانون جای سؤال دارد.»▪️

🔘اگر گفتگو‌ نتیجه نداد مراجعه به مبنای حکومت یعنی خواست و اراده مردم، راه حل منطقی‌تری است. از طریق همه‌پرسی یا نظرسنجی‌های معتبر می‌توان فصل‌الخطاب سیاسی یا همان مردم را به داوری طلبید. اگر به هر دلیلی از این راه حل نیز می‌ترسید، پس از ابزارهای رسمی مثل استیضاح استفاده کنید. راه دیگری به نظر نمی‌رسد.

🔘ولی در هر صورت یک پرسش مهم وجود دارد. مگر نمی‌دانستید که اگر قرار باشد پزشکیان بیاید و حامیان او نیز در انتخابات شرکت کنند و رای دهند و این به سود حکومت است در این صورت باید به تبعات این سیاست نیز ملتزم باشید. پس چرا به این سرعت فیلتان یاد هندوستان کرده است؟ چوب لای چرخ پزشکیان گذاشتن و شکست او را هیچ عاقلی به پای منتقدان سیستم نمی‌نویسد این شکست فراگیر است و فراتر از این جناح و آن جناح است.

🔘فریب چند تندروی غیر مسئول و شکست خورده را نخورید. آنان تا کشور را به ذلت نکشانند آرام نمی‌گیرند. گمان نکنید که به شما رحم خواهند کرد. باید به مردم بازگشت و مطیع اراده آنان شد. اگر همه با مردم وفاق کنند مردم هزاران بار بیش از اندکی خواص برای تحکیم قدرت رسمی کوشا خواهند بود.

🔘🔘از سوراخ رویگردانی از مردم چند بار گزیده شده‌اید؛ آیا کافی نیست؟

🔴لایحه حجاب مصوب تندروهاذدر کمیسیون ۸۵ است که حتی جرات نکردند آن را به صحن علنی بیاورند.

▪️ماموریت پزشکیان برای ایجاد وفاق با جامعه را با اجرای چنین مصوبه‌ای پایان یافته تلقی کنید.

🔺خبر فوری ۱۲ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔹عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در‌خصوص لایحه حجاب به مطهره حیدری، خبرنگار گروه رسانه‌ای خبرهای فوری مهم گفت:

🔘لایحه فعلی حجاب آن چیزی که دولت و دستگاه قضایی نوشتند نیست، آنقدر آب در آن کردند که تغییر ماهیت داده و به طرح تندروها در کمیسیون ۸۵ تبدیل شده است که حتی جرات نکردند آن را در صحن علنی بیاورند. چون بیشتر از یک سال و نیم است که این لایحه در‌حال رسیدگی است و باید در صحن علنی مطرح می‌شد اما به خاطر اینکه نگران شفافیت و آبروی خود بودند آن را به کمیسیون ۸۵ بردند.

🔘عبدی در پاسخ به این سوال که آیا این لایحه با چنین مصوباتی قابل اجراست یا خیر، تاکید کرد: تندروها خواستار اجرای لایحه حجاب نیستند اگر بودند در دولت رییسی نهایی و اجرا می‌کردند. بلکه به دنبال منتفی کردن ماموریت و هدف پزشکیان در ایجاد وفاق ملی هستند چون یک سال در زمان دولت رئیسی وقت تصویب و اجرای آن را داشتند اما معطل کردند تا آن دولت را زمین نزنند. ولی می‌خواهند در این دولت اجرا شود، البته اگر همچنان خودشان دولت را در دست داشتند اجرا نمی‌کردند.

🔘این تحلیلگر مسائل سیاسی نسبت به شکل‌گیری دوباره اعتراضات با اجرای لایحه حجاب افزود: شکل‌گیری دوباره اعتراضات ربطی به این مصوبه ندارد، چون ظرفیت آن وجود دارد و اگر به هر دلیلی رخ دهد این‌بار بخش اعظمی از حامیان پزشکیان هم از سیاست‌های موجود فاصله خواهند گرفت.

🔘عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح طلب در پایان تاکید کرد: اساسا پزشکیان نمی‌تواند این لایحه را اجرا کند البته اگر هم ابلاغ نشود و رییس مجلس مستقیما ابلاغ کند باز هم فایده‌ای ندارد چون مردم اساسا تمایزی بین اجزای حکومت قائل نمی‌شوند و آن را یکدست می‌بینند. بنابراین ماموریت ایجاد وفاق پزشکیان با ابلاغ چنین مصوبه‌ای تمام است.

🔘کوتاه شدن دست تندروها نیز مقداری زمان می‌برد و حکومت هم می‌داند که مردم با چنین لوایح و سیاست‌هایی مخالف هستند و حتی اگر یک رفراندوم هم برای آن برگزار شود، خیلی واضح و آشکار خواهد شد که مخالفان چنین سیاست‌هایی چندین برابر موافقان آن است و این برای کشور و حکومت به هیچ وجه مناسب نیست.

🔴ضد قانون؛ قانون چیست؟

🔺 اعتماد ۱۲ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

▪️اصرار تندروها برای اجرا و ابلاغ این مصوبه و در این شرایط عمومی، بیش از اینکه بازتابی از تعهدات اخلاقی و اسلامی باشد، نشان‌دهنده ماجرای سیاسی مهمی در پشت آن است

▪️اگر قانون بر مبنای عدالت تنظیم و تصویب نشود، قانون نیست، بلکه ظلمی است که به نام قانون انجام می‌شود

▪️قانونی که اجرای آن جز با خبرچینی مردم و حتی به کارگیری اتباع خارجی علیه مردم خود ممکن نشود، به معنای واقعی ضد قانون است

▪️شاید قانون‌گذاران با کوچک‌ترین رفتاری و گفتاری تحریک شهوانی شوند، به مردم چه ربطی دارد؟

▪️مسأله تصویب‌کنندگان دیگر حجاب شرعی نیست فقط یک شال روی سر است. پس اگر نیست، باید پوشش عرفی را ملاک قرار دهید

▪️تصویب‌کنندگان با هیچ یک از مبانی قانون‌نویسی آشنایی ندارند. کار را بجایی رسانده‌اند که دوربین‌های نهادهای امنیتی را هم به خدمت کنترل و مهار پوشش زنان در آورده‌اند!!

▪️این مصوبه به گونه‌ای است که میلیون‌ها زن و حتی مرد را مصداق رفتار مجرمانه خواهد دانست و باید روزانه هزاران پرونده جدید در این باره باز کرد.

▪️اشتباه مصوب‌کنندگان این است که اصلاً توجهی به نتایج مطالعات و نظرسنجی‌ها ندارند

▪️وجه اعتقادی حجاب ده برابر مهمتر از وجه رفتاری آن است و این قانون نه تنها موفق به تغییر رفتار نمی‌شود بلکه وجه اعتقادی حجاب را تضعیف کرده و نفرت انگیز خواهد نمود.

▪️ضعف اصلی و مهم این مصوبه فلسفه آن است. این قانون نه از فلسفه شرع تبعیت می‌کند و نه از فلسفه حقوق طبیعی، و نه از فلسفه اجتماعی حقوق، شکلی سطحی شده و غیر عقلایی از فلسفه پوزیتیویستی است که قانون را اراده حاکم می‌داند

▪️این مصوبه مبتنی بر فلسفه زور و نهی و مجازات است

▪️بر اساس قاعده فقهی «حرمت تنفیر» انجام هر عملی که مستوجب بیزاری و نفرت مردم از دین شود حرام است

▪️برای یک دستمال قدرت می‌خواهند قیصریه ایران را به آتش بکشند.

▪️مشکل مهم این مصوبه، در فهم نادرست از کارکرد آموزش است. گمان می‌کنند که مردم به این علت حجاب ندارند که نمی‌دانند این امر چقدر زیان‌بار است

▪️قانونی که مورد قبول مردم نباشد، کلیت حکومت و اقتدار آن را با چالش مواجه می‌کند.

▪️قانون برای رشد و حفظ حیات اجتماعی است و نه قدرت مسلط. قانونی که علیه مردم باشد، عادلانه نیست

▪️قانونی که مواد آن کشدار و غیر متعین باشد، بیش از هر چیز برای تحقیر و تخریب مردم یا اجرا نکردن است

▪️از قضات نظرخواهی کنید تا ببینید قضاتی که باید حکم دهند چه تعداد موافق آن هستند.

https://telegra.ph/ضد-قانون-قانون-چیست-12-01

🔴شجاعت ترسیدن

🔺اعتماد ۱۱ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی


🔘شاید عنوان یادداشت برای برخی افراد عجیب بیاید، مگر ترس چیزی است که از آن بتوان دفاع کرد، آن هم شجاعانه!؟ عنوان‌های دیگری هم بود، از جمله؛ در دفاع از ترس، در ارزش ترس، قدرت پنهان ترس، که هر کدام وجهی از این مسأله را نشان می‌داد. ولی در جامعه ایران که فعلاً بازار شجاعت و جسارت گرم است، طبعاً چنین عنوانی یا موضوعی با استقبال برخی مواجه نخواهد شد. ولی چه باک که باید نوشت.

🔘ابتدا باید تکلیف شجاعت را با کلمات دیگری که مغایر آن است چون جسارت و گستاخی روشن کنیم. جسور در ادبیات عامیانه کسی است که کارهای خطرناک و پرریسک می‌کنند. از سوی دیگر شجاعت در تقابل با ترس نیز نیست، شجاعت در برابر بزدلی و هراس است و نه در برابر ترس، چون در شجاعت، ترس کاملاً مستتر است و ترس نوعی سازوکار دفاعی هر موجود زنده‌ای است.

🔘شیر که نماد شجاعت و قدرت در حیوانات است، کاملاً ترس را می‌فهمد و با غریزه حفظ بقای خود آن را عجین کرده است. یک ویدیوی پربازدید نزدیک شدن سه شکارچی مرد از قبیله ماسایی به یک گله ۱۵تایی شیر را که در حال خوردن شکار بوفالوی خود هستند نشان می‌دهد. این سه مرد فقط تیر و کمان و قمه دارند، شیرها با دیدن آنان به سرعت از لاشه دور می‌شوند و دور درختچه‌ها پنهان می‌شوند و به تماشای این سه نفر می‌نشینند.

🔘این سه مرد هم می‌آیند هر کدام یک دست یا ران را می‌برند و می‌روند و بقیه را برای شیرها می‌گذارند. اگر شیرها حمله می‌کردند در کسری از ثانیه آنها را می‌کشتند، ولی ترسیدند و فرار کردند، زیرا می‌دانستند که اینها قدری غذا می‌خواهند، و قصد آسیب زدن بیش‌تر ندارند، و اگر به آنان حمله کنند، هر تیری که از کمان بیاندازند، یا ضربه‌ای که با قمه بزنند، چنان زخمی می‌زند که شیر در نهایت کشته می‌شود. بنابراین با یک محاسبه ساده عقلانی ترسیدند و زندگی را ترجیح داند و دو باره برگشتند و مابقی طعمه را خوردند.

🔘این ترس نافی شجاعت و قدرت شیر نیست، بلکه محصول حس غریزه بقاست. البته اگر همه راه‌ها را بر آنها ببندند، حتماً با حمله پاسخ می‌دهند. همچنان که از ابتدا هم شکارچیان حمله‌ای به آنها نکردند، بنابراین نه تنها ترس تعارضی با شجاعت ندارد، بلکه لازمه آن نیز هست. اصولاً این غریزه اگر در موجودات زنده وجود نداشته باشد، نسل آنها منقرض خواهد شد.

https://telegra.ph/شجاعت-ترسیدن-11-30

🔴عینیت اجتماعی(۷)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نهاد خانواده(۴)

🔺 نوآوران ۸ آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به، «نگرس‌های جنسیتی» و «جمع‌بندی تحلیل خانواده» پرداخته است.

فایل word

🔴عینیت اجتماعی(۷)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نهاد خانواده(۴)

🔺 نوآوران ۸ آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به، «نگرس‌های جنسیتی» و «جمع‌بندی تحلیل خانواده» پرداخته است.

فایل pdf

🔴تکرار خودزنی سیاسی

🔺سرمقاله هم‌میهن ۸ آذر ۱۴۰۳

🔘در میان سیاسیون ایرانی آقای قالیباف عجیب‏ترین است.‏ هیچ‏گاه نتوانسته است نوعی ثبات و پایداری که لازمه سیاست‏ورزی موثر است را از خود نشان دهد. عجیب‏تر اینکه این کار را نه یک بار که چند بار انجام داده است. گویی باید از یک سوراخ چند بار گزیده شود. افق بلندمدتی ندارد؛ لذا درگیر مسائل جزیی و تاکتیکی می‏شود. کافی است نگاهی به سیاستمداران دیگر بیندازد تا ثبات رفتاری را بیاموزد و این‏همه سرمایه سیاسی خود را تلف نکند. شاید دلیل اصلی آن نداشتن مشاورانی امین و خیرخواه است. به‏جایش مشاورانی هستند که منافع خود را بر مصالح ایشان ترجیح می‏دهند.

🔘این اشتباه‏ها از انتخابات سال۱۳۸۴ که تا حالا ۲۰سال گذشته همواره تکرار شده است. در سال‌های 1384، 1392، 1396، 1402، و حتی 1403 تکرار شده است. در همه موارد نتوانست دوست و دشمن سیاسی خود را بشناسد و در دام افتاد و مکرر شکست خورد؛ درحالی‌که در همه موارد شانس‏های قابل‏توجهی داشت.

🔘او همیشه از خودش شکست خورد و اکنون دوباره در حال تکرار این اشتباه است. او که رقبای درون‌گروهی‏اش در انتخابات سال گذشته و در غیاب اصلاح‏طلبان چنان رفتاری با او کردند که آرای او در تهران و در سال۱۴۰۲ نسبت به ۱۳۹۸ حدود ۷۰درصد کاهش داشت و از رتبه اول به چهارم سقوط کرد، نه‏تنها درس نگرفت که در انتخابات ریاست‏جمهوری امسال آمد و شعار جبهه انقلاب را داد، ولی در هفته آخر انتخابات رفقای انقلابی او چنان کاری با او کردند که احتمالاً از نامزدی پشیمان شد.

🔘او که بهترین و آخرین فرصت را برای ریاست‏جمهور شدن داشت، با حدود ۱۴درصد رای سوم و حذف شد. درحالی‌که همه ستادهای او به‏سوی پزشکیان آمدند، خودش را مجبور به حمایت از جلیلی کردند. کوشش‏هایی که حتی پیش از این برای انداختن او از ریاست مجلس شد بر کسی پوشیده نبود. واقعاً نوبر است که با ادعای سیاستمداری، کسی بتواند با این رفتار متحد پابه‏کاری در جامعه و مردم پیدا کند.

🔘اکنون مواضع وی درباره ظریف و اینکه انتصاب او قانونی نیست؛ روی دیگر این بی‏ثباتی را نشان می‏دهد. اول اینکه نیاز نبود سه‏ماه بگذرد که چنین صحنه‏ای را رقم بزنند. ایشان جلسات زیادی با آقای پزشکیان داشته‏اند. می‏توانستند و می‏بایست همان‏جا و با حضور رئیس قوه‏قضاییه مسئله را حل‏وفصل می‏کردند. واقعاً باید به حال سیاست‏ورزی در ایران گریه کرد که در چنین شرایط بحرانی کشور که در تاریخ بی‏سابقه است؛ مسئله‏ای را که یا نباید به‌وجود آید یا با چند جمله درون‏ساختاری حل‏وفصل می‏شود، از جانب قدرت‏طلبان بی‏مسئولیت فقط به دلیل کینه‏ورزی و نفرت‏پراکنی این جماعت تبدیل به مسئله اصلی کشور شود و رئیس مجلس را هم به دنبال خود بکشاند.

🔘دوم اینکه از کی تا حالا آقایان مدافع حاکمیت قانون شده‏اند که این دومین مورد آن باشد؟ جناب آقای قالیباف! دو سال است که برخی رفتارهای غیرقانونی با زنان شده که حقوقدانان و حتی دادگاه‏ها آنها را نپذیرفته‏اند؛ ولی تاکنون حتی یک جمله انتقادی یا اقدام عملی از سوی شما و مجلس با این رفتارها دیده نشده است؛ حالا چرا باید خود را دوباره در تور و بازی این جماعت گرفتار کنید؟ اگر انواع تخلفات از بودجه مصوب در گذشته را رسیدگی می‏کردید؛ شاید این مورد را هم به‏عنوان مصداق قانونگرایی شما باور می‏کردیم.

🔘عقل متعارف پاسخی برای این رفتار آقای رئیس‏مجلس ندارد مگر ارجاع به تغییر یا عزل رئیس صندوق بازنشستگی کشوری شود. صندوقی که باید به وضع بغرنج بازنشستگان برسد و نه اینکه حیاط خلوت این و آن باشد. شما خیلی خوب می‏دانید که اگر متحد شما در جبهه انقلاب، رئیس‏جمهور شده بود، تا حالا همه دوستان‌تان از کار برکنار شده بودند. همان کاری که در شهرداری با دوستان‌تان کردند. ولی دولت پزشکیان نه‏تنها چنین نمی‏کند، بلکه کوشیده است افراد شایسته حتی منسوب به شما را به کار گیرد.

🔘ولی قرار نیست هر فرد بی‏صلاحیتی به دلیل حمایت شما یا وابستگی به شما همچنان در مصدر کار بماند. بهتر است خودزنی سیاسی را پایان دهید و از مشاورانی امین و دارای صلاحیت استفاده کنید.

🔴عینیت اجتماعی(۶)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نهاد خانواده(۳)

🔺 نوآوران ۵ آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به، «حدود دخالت در امور فرزندان» و «فرزند.اوری» پرداخته است.

فایل pdf

🔴عینیت اجتماعی(۶)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نهاد خانواده(۳)

🔺 نوآوران ۵ آذر ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به، «حدود دخالت در امور فرزندان» و «فرزند.اوری» پرداخته است.

فریاد می‌زنیم هنوز زنده‌ایم

عباس عبدی در یادداشت کوتاهی درباره برگزاری جایزه چراغ برایمان نوشت:

جوایز مدنی و غیردولتی در ایران به گونه‌ای است که به لحاظ مادی آورده‌ مهمی برای فرد منتخب ندارد زیرا وضعیت مالی این نهادها ضعیف‌تر از آن است که بتوانند با جایزه خود کمک مادی درخوری هم بنمایند ولی شاید دو‌ معنای دیگر داشته باشد که مهمتر است:

اول؛ تقویت انگیزه‌های نیروهای جوان و همکاران خلاق و متعهد به اصول حرفه‌ای
دوم؛ این که فریاد می‌زنیم؛ «ما هنوز زنده‌ایم!»

@tehran_association_journalists

🔴تصمیم در فضای آشوب

🔺اعتماد ۶ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘شاید بتوان گفت که از دو قرن پیش و بر اثر تحولات بزرگ اقتصادی و صنعتی و سیاسی، جهان وارد مدار آشوب شده است ولی در هر حال، مقاطعی است که این وضع آشوبناک برجسته‌تر است و اکنون یکی از آن مقاطع تاریخی است. ویژگی‌های شرایط آشوب که به عنوان یک نظریه تحلیلی(chaos theory) نیز شناخته شده چنین است.

🔘در آشوب اثر مشهور پروانه‌ای برجسته می‌شود. ممکن است پروانه‌ای در آمریکای لاتین بال بزند، ولی اثر آن به صورت توفان در جنوب شرقی آسیا نمایان شود. زیرا سیستم آشوب بشدت ناپایدار و نامتعادل است و چه بسا اتفاقات و تغییرات کوچک برحسب شرایط می‌تواند تبعات مهم و بزرگی داشته باشد. در شرایط آشوب و برخلاف شرایط عادی روابط میان پدیده‌ها خطی و پیش‌بینی‌پذیر نیست.

🔘چه کسی تصور می‌کرد که با آتش زدن خودخواسته یک جوان در تونس، شعله‌های آن اغلب کشورهای عربی را در برگیرد؟ جامعه عرب چنان در ناپایداری بود که یک اتفاق در یک گوشه جهان عرب توانست دومینووار کشورهای عربی را دستخوش تغییر کند، به طوری که کمتر کسی می‌توانست حدس بزند که اتفاق بعدی در کجا و چگونه رخ خواهد داد؟

🔘شرایط امروز جهان نیز کمابیش آشوبناک است. شاید بتوان گفت که ماجرا با همه‌گیری کرونا آغاز شد، پس از آن جنگ اوکراین و تحولات انرژی، و رشد قیمت‌ها بویژه مواد غذایی، تشدید بحران مهاجرت، روند رو به افزایش تقابل به جای همکاری میان چین و آمریکا و پیشرفت چین، تحولات فن‌آوری بویژه هوش مصنوعی، جنگ غزه و آغاز یک جنایت گسترده از سوی اسراییل و حمایت دولت‌های غربی از آن و در نهایت دستور بازداشت نتانیاهو و گالانت وزیر دفاع اسراییل، انتخاب دو باره ترامپ و نیز ورود جنگ اوکراین به مرحله‌ای جدید از کاربرد موشک‌های دوربرد قاره‌پیما، و برای خاص ایران درگیری‌های نظامی با اسراییل، قطعنامه اخیر آژانس و وضعیت عمومی داخل، از جمله ناترازی‌های گوناگون شرایط آشوبناکی را معرفی می‌کند.

https://telegra.ph/تصمیم-در-فضای-آشوب-11-25

🔴جای پزشکیان بودم موافقین فیلترینگ را معرفی می کردم

▪️بازگشت لاریجانی "وفاق" را تقویت می کند

▪️مردم فیلترینگ را عملا حل کرده‌اند

▪️سیاست فعلی نظام حذف تندروها است

🔺گفتگو با تابناک ۳ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔹تحلیل شما از بازگشت آقای لاریجانی به صحنه و احتمالأ حضور ایشون در دولت پزشکیان چیست؟ و این رویداد باعث چه تغییراتی در دولت آقای پزشکیان خواهد شد؟

🔘واقعیت این است که سیاست یک‌دست‌سازی مثل مار بزرگ و‌ گرسنه‌ای می‌ماند که دُم خود را تشخیص نمی‌دهد و برای رفع گرسنگی آن را می‌خورد و هر چه بیشتر می‌خورد زودتر به گردن خود می‌رسد. این سیاستی بود که در خلال تجربه ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ شکست فاحش آن اعلام شد.

🔘یکی از آنانی که خواستند ببلعند لاریجانی بود که پس از شکست این سیاست طبیعی است که فعال شود و ظاهراً با چراغ سبز مقامات بالا هم هست. حضور او هم در سیاست رسمی هم می‌تواند قطعات پازل وفاق را تکمیل‌تر کند و خیلی هم خوب است.

🔹برخی تحلیلگران معتقدند سوپر انقلابی ها، طیف سعید جلیلی در حال کمرنگ شدن از عرصه ی قدرت و تصمیم گیری های کلان هستند ، چنین چیزی رو احساس می‌کنید؟ اگر بلی دلیل و پیامد آن را چه می دانید؟

🔘شواهد آن زیاد است. همان روز که پزشکیان تایید شد نتیجه معلوم بود برای حذف تندروها است. چون فقط با حمایت و حضور مردم و اصلاح‌طلبان است که می‌توان بساط این گروه را جمع کرد. دلیلش گرسنگی بیش از حد این مار و ناکارآمدی آن بود. پیامد آن هم قطعا افزایش امید به آینده با فرض ثابت بودن سایر شرایط است.

🔹نظر شما راجع به فیلترینگ چیه ؟ آیا این وضعیت قابل تداوم است؟ آیا دولت آقای پزشکیان به وعده ی انتخابی خود عمل میکنند و فیلترینگ رو بر می‌دارند؟ و اگر شما تصمیم گیرنده بودید چه اقداماتی در زمینه فیلترینگ اتخاذ انجام می‌دادید؟

🔘فیلترینگ را عملا مردم حل کرده‌اند هر چند با زحمت و فرستادن لعنت‌های فراوان. آنچه مانده فیلترینگ نیست بلکه باز بودن مغازه دو نبش آقایان فیلترشکن فروش است که بعید است ساختار رسمی آنان را نشناسد. بعلاوه کوشش مستمر برای وجود وضعیتی است که به مردم بگویند؛ آهای حواستان باشد ما با شما دشمن هستیم؛ و نیز آلوده نگه داشتن فضای مجازی ایران است.

🔘خوشبختانه هم فیلترشکن‌ها پیشرفت می‌کنند و هم دسترسی به استارلینک مستقیم‌تر خواهد شد و متاسفانه پس از چندی شاهد تضعیف هر چه بیشتر زیر ساخت اینترنتی کشور و وابستگی بیشتر آن به خارج خواهیم بود.

🔘من اگر بودم یک گزارش جامع از مجموعه معایب فیلترینگ در کنار محاسن نداشته‌اش تهیه می‌کردم و به مردم ارایه می‌کردم که این نظر من و دولت من است این افراد هم مانع هستند. از این بعد خود دانید. اگر فکر می‌کنید توانایی ندارم بفرمایید برگردیم بیمارستان، زیرا بیمار امروز من خودش را متخصص و همه فن حریف می‌داند. البته این رفتار حداقل تا این مرحله مغایر با سیاست وفاق است و آقای پزشکیان می‌کوشد که با تفاهم حل کند ولی اگر نشد اطمینان دارم که رفتار دیگری خواهد کرد.

🔴عینیت اجتماعی(۵)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نهاد خانواده(۲)

🔺 نوآوران ۳۰ آبان ۱۴۰۳

🔘این بخش از گزارش به نگاه مردم ایران نسبت به، «روابط پیش از ازدواج»؛ «خانواده دموکراتیک» و «تربیت فرزند» پرداخته است.

🔴تغییر شکل و محتوای سفر استانی

🔺گفتگو با روزنامه ایران

✍️عباس عبدی

🔹این متن پاسخ شفاهی من به پرسش روزنامه ایران درباره ویژگی‌های شکلی و محتوایی سفر پزشکیان به بلوچستان است که در روزنامه بصورت یادداشت منتشر شده است، در حالی که این متن در قالب یادداشتهای معمول من نمی‌گنجد.

🔘سفر رئیس جمهور به استان سیستان و بلوچستان چند ویژگی مهم داشت. این را به عنوان کسی می‌گویم که اصولا با سفرهای استانی روسای جمهور، آنچنان که به لحاظ فرم و محتوا در ساختار سیاسی ایران تعریف شده است، مخالف بوده‌ام. زیرا این سفرها معمولا هیچ برنامه‌ریزی نداشتند. در بیشتر مواقع مردم را جمع می‌کردند تا برایشان هورا بکشند. بعد هم بودجه‌های خارج از ردیف برای این کار و آن کار تصویب می‌شد تا محبوبیت ایجاد کند که نه تنها گره‌گشا نبود، امیدواری شهروندان و کرامت‌شان را خدشه دار می‌کرد.

🔘به همین دلیل هم درگفت‌وگو با دوستان دولتی تأکید داشتم که مطلقا نباید در مسیر گذشته حرکت کرد. این مسیر، مسیری نیست که قابل دفاع باشد و با کرامت انسانی سازگاری ندارد. خود آقای پزشکیان هم با سبک و سیاق سفرهایی که انجام می‌شد و به لحاظ شکل استقبال مردم که در نهج البلاغه صریحا رد شده است، موافق نبود. برای همین هم صریحا گفته شد که برنامه استقبال‌هایی که می‌آیند و هورا می کشند و ... کنار گذاشته شود.

🔘این البته به معنای قطع ارتباط رئیس جمهور با مردم نیست. بلکه در برنامه‌های مربوط به این سفرها چنان که مشاهده کردیم، از مقامات تا نمایندگان اقشار مختلف حضور دارند. مقامات استان می ‌آیند تا حرف بزنند، انگیزه بگیرند و کار کنند. بنابراین به لحاظ شکلی به نظر من یک اتفاق مهم است که آقای رئیس جمهور دچار سفرهای فرمال و شکلی گذشتگان نشد.

🔘اما از نظر محتوایی هم این سفر اهمیت داشت که سفر اولشان به سیستان و بلوچستان بود. استانی که از قبل مشکلات زیادی داشته و در دو سال اخیر هم مشکلاتش بیشتر شده است. ملاقات با متنفذان محلی از جمله مولوی عبدالحمید اقدام سیاسی خوبی بود. به باورم در این سفر یک بازسازی سیاسی و امنیتی انجام شد که ارزشش از هر چیزی بیشتر است.

🔘اولین سفر آقای پزشکیان معنای روشن و خوبی داشت و امیدواریم جزییات سفر و نتایج آن که در آینده مشخص می شود از افزایش آرامش در استان و بهبود کارآیی نهاد دولت در منطقه خبر بدهد. بویژه که استاندار اهل سنت انتخاب شده است. البته امیدوارم به لحاظ انسجام ملی به جایی برسیم که نگوییم استاندار کرد است یا عرب یا اهل سنت، و افراد به صرف شایستگی ها و توانایی هایشان انتخاب شوند.

🔘هر چند در وضعیت فعلی وقتی یک گروه به صورت معناداری در ساخت قدرت حضور نداشته باشند طبیعی است که تصور شود حتما تبعیضی وجود دارد و انتخاب استانداران از اقوام و مذاهب مختلف اهمیت دارد. در کل وضعیت شاخص‌های استان مطلوب نیست و امیدوارم این سفر طلیعه تحول جدید در استان سیستان و بلوچستان باشد.

🔴مشکل کجاست؟

🔺اعتماد ۳ آذر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘این روزهای که انواع مسایل خواسته ناخواسته گریبان جامعه ایران را گرفته است شاید این پرسش مطرح شود ریشه این مشکلات چیست؟ پاسخ‌های گوناگونی وجود دارد و بستگی به این دارد که از چه منظری و چه سطحی تحلیل کنیم. در اینجا من می‌خواهم به یکی از این ریشه‌ها که خیلی هم مهم است اشاره کنم.

🔘مشکلات ایران ریشه‌های منفعتی و مادی مهمی دارد، ولی این ریشه‌ها خود را پشت مشکلات معرفتی پنهان می‌کنند. این پنهان‌سازی گاه آگاهانه است و در اغلب موارد نیز از روی بی‌توجهی به واقعیات دنیای امروز است. اخیراً پیامک زیر به صورت پیاپی از سوی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران برای شهروندان ارسال می‌شود؛ ▪️«در صورت عدم ثبت معاملات اموال غیر منقول(ساختمان ها و املاک و زمین ها) در مهلت قانونی در سامانه ثبت الکترونیک اسناد سازمان ثبت، دعوای خلع ید، تخلیه و دعوی الزام به اجرای تعهدات به استناد سند عادی پذیرفته نمی‌شود.»▪️

🔘شاید بسیاری از خوانندگان عزیز مشابه آن را دریافت کرده باشند. پرسش این است که چرا باید معاملات مبایعه‌نامه‌ای تا این حد رواج یافته باشد که موجب گسترش جرم شده و معاونت پیشگیری از جرم را به این نتیجه برساند که مردم را از آن پرهیز دهد؟

🔘پاسخ این است که اجرا و تعمیم مقررات و ضوابط عرفی_شرعی قدیم که در جوامع کوچک حاکم بود به جوامع بزرگ کنونی، ریشه این بحران است. در ابتدای انقلاب برخلاف مقررات موضوعه در قانون ثبت، بنا به تعریفی شرعی که از عقد بیع داشتند، صحت خرید و فروش در اموال غیرمنقول را مستلزم ثبت رسمی ندانستند.

🔘نتیجه چه شد؟ کسی می‌توانست خانه یا زمین خود را به یک نفر بفروشد و چند نفر هم شهادت دهند که مثلاً در ابتدای سال آن را به خریدار فروخته و مبایعه‌نامه‌ای عادی هم تنظیم؛ و شهود هم آن را امضا کنند. طبق قرارداد میان دو طرف فروشنده ملک (مثلا ۶ ماه بعد) باید آن ملک را در محضر به نام خریدار منتقل می‌کرد.

https://telegra.ph/مشکل-کجاست-11-22

🔴تکرار یک یادداشت

🔺دوم آذر ۱۴۰۳

🔘یادداشت زیر را در اردیبهشت ماه نوشتم. در آن زمان هنوز صدور حکم بازداشت علیه نتانیاهو و گالانت در تصورم نمی‌گنجید. قدرت نظامی پایه مهم و لازم امنیت است ولی مطلقا جامع و کافی نیست. می‌گویند با سرنیزه خیلی کارها را می‌شود انجام داد، ولی روی آن نمی‌توان نشست.

🔘امروز پس از ویرانی غزه و بیروت زمان نشستن است که چیزی جز همین سرنیزه برای نتانیاهو و‌ گالانت نمانده است. جای دو‌ خانم خالی است تا از منظر خود وضعیت موجود را شرح دهند.
- باربارا تاکمن نویسنده «سیر نابخردی»
- هانا آرنت نویسنده «آیشمن در اورشلیم»
https://t.me/abdiabbas/6568

🔴عینیت اجتماعی(۴)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نهاد خانواده(۱)

🔺 نوآوران ۲۶ آبان ۱۴۰۳

🔘در ادامه این سلسله مطالب، این بخش در باره موضوع مهم خانواده و نگاه مردم به اولین مرحله آن یعنی ازدواج و ملاک‌های آن است. نکات جالبی دارد که نشان از تحولات نگاه مردم به این نهاد دارد.

‍ «وفاق» چه هست و چه نیست؟ - قسمت اول

🎙️گفت‌وگو با عباس عبدی

🆔 @abdiabbas

‍ «وفاق» چه هست و چه نیست؟ - قسمت اول

🎥گفت‌وگو با عباس عبدی

🆔 @abdiabbas

‍ 🔴وفاق؛ چه هست و چه نیست

🔺گفتگو با تسنیم ۲۷ آبان ۱۴۰۳

▪️متن کامل به پیوست است و فایل‌های تصویری و صوتی هم در ادامه تقدیم می‌شود.

🔘عدالت یک رویکرد است. وفاق هم یک رویکرد است. حالا در عمل می‌توانیم صحبت کنیم که کجاها وفاق وجود ندارد و چرا نیست و اصلاً چرا وجودش ضرورت دارد؟

🔘به تاریخ سه دهه اخیر کشور که نگاه کنیم متوجه می‌شویم که مشکل از همین جا {یعنی دعواهای داخلی} شروع می‌شود.

🔘بله، با اینها(آنان که می‌گویند وفاق همان نفاق است) اصلاً نمی‌شود وفاق کرد‌. کلاً اینها از ماجرا اوت هستند. آنها(براندازان) هم از ماجرای وفاق بیرون هستند.

🔘در دوره آقای روحانی در درون سیستم یک نوع عدم وفاق وجود داشت، علت آن چیست؟ علتش این است که به نظر من حاکمیت قانون و انسجام کلی حکومت وجود نداشت و در چنین شرایطی هیچ پیشرفتی حاصل نخواهد شد.

🔘پزشکیان سعی می‌کند اعتماد نهاد‌های دیگر نظیر نهادهای نظامی، قوه قضائیه و مقننه و رهبری را جلب کند. البته که این قضیه باید متقابل باشد و اینطور نیست که بتوان یک طرفه به اهداف رسید.

⬇️سوتیترهای مطلب در لینک زیر
https://telegra.ph/وفاق-چه-هست-و-چه-نیست-11-19

🔴دست و پا زدن در بن‌بست

🔺اعتماد ۲۸ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘هنگامی که یک فرد به بن‌بست می‌رسد، عقل سلیم به او دستور می‌دهد که برگرد. ولی مشکل برخی از آنجا آغاز می‌شود که هزینه بازگشت را خیلی زیاد می‌بینند و جرأت فکر کردن به آن یا شجاعت پذیرش تصمیم جدید را ندارند. تصمیمی که باید گرفته شود و هزینه‌های آن نیز باید پرداخت گردد تا از هزینه‌های بزرگتر در امان ماند. به همین دلیل افراد فاقد شجاعت در انتهای راهی که روشن است هیچ افقی ندارد و به هیچ ده‌کوره‌ای ختم نمی‌شود؛ توقف نمی‌کنند و با تبلیغات فراوان امید می‌دهند که راه باز است و هدف نزدیک است، یک تکان دیگر ما را به هدف می‌رساند.

🔘جالب اینکه شعار‌دهندگان غالباً می‌دانند که واقعیت چیست، در حالی که می‌دانند راه نیز بن‌بست است، ولی هم چنان ادامه می‌دهند. دلایل این ادامه دادن نیز گوناگون است. شاید بتوان گفت که فضای بسته و ممنوعیت سخن گفتن و نقد آزادانه ریشه اصلی رسیدن به بن‌بست و توقف در آن است. هنگامی که دیگر بن‌بست قابل انکار هم نیست، به کارهای دیگری دست می‌زنند، بلکه خود را مشغول کنند. کارهایی که عوارض راه طی شده را چند برابر می‌کند.

🔘چندی پیش ویدیویی از معاون امور زنان دولت آقای رییسی منتشر شد که درباره سیاست‌های مواجهه با پوشش زنان سخن می‌گفت و ابراز داشت که ماجرای مهسا یک اتفاق بود و قتل نبود.‌ وی بلافاصله به تنهایی خود پرداخته و اضافه می‌کند که من تنها یک زن بودم در دولت. ادامه می‌دهد که وقتی اکثریت به نتیجه می‌رسند، کار تیمی اقتضا دارد که بقیه همراهی کنند یا حداقل سکوت کنند (منظور مصوبه آنان در باره حجاب است.)

🔘از نظر او، آقای رییسی بر بحث فرهنگی تأکید داشت و این مسأله را فرهنگی می‌دانست ولی از طرف دیگر سیستم هم به شدت تحت فشار بودند (با مکث قابل توجه)، و خیلی از افرادی که معتقد بودند در ریاست جمهوری ایشان نقش داشته‌اند، معتقد بودند که او باید خیلی صریح‌تر عمل کند، می‌گفتند چرا با قاطعیت برخورد نمی‌شود. یک بخشی تحریک دشمن بود، خیلی از آنان از روی اخلاص این حرف‌ها را می‌زدند ولی دشمن سعی می‌کرد ببندد راه مسایل را و سعی می‌کرد که این تقابل را در جامعه ایجاد کند.

🔘اینها سخنان اخیر این خانم سه ماه پس از خروج از دولت است. هنگامی که مدیرانی در بالاترین سطوح دولت معتقدند که بخشی از این سیاست تبلیغاتی در باره فشار به رییس جمهور در موضوع پوشش زنان، تحریک دشمن است که البته اقرار محسوب می‌شود، پس چرا همچنان در این مسیر گام برمی‌دارند یا متوقف شده‌اند؟ آیا این رفتار معنایی جز آگاهی نسبت به وجود بن‌بست و ضمنا توقف در آن است؟


https://telegra.ph/دست-و-پا-زدن-در-بن%E2%80%8Cبست-11-17

🔴ملاقات با ماسک

🔺گفتگو با شرق ۲۶ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘گرچه خبر این دیدار از سوی ایران تایید رسمی نشده است ولی تا تایید آن و در صورت صحت از چند جهت مهم است. اول از این جهت که ماسک دیپلمات نیست و می‌توان فارغ از ملاحظات دیپلماتیک با او حرف زد. دوم این که او درک متقابل بهتری از یک دیپلمات خواهد داشت. سوم این که به نظر می‌رسد اثرگذاری او بر ترامپ بیش از همه باشد بنابر این اگر به نتیجه‌ای برسد کارگشاتر خواهد بود.

🔘البته من نمی‌دانم تقاضای دیدار از کدام سو بوده اگر ماسک تقاضا کرده باشد اهمیت آن بیشتر است. در این صورت ماسک ایده‌هایی برای حل بهتر مسایل خواهد داشت. شاید یکی از حوزه‌هایی که باید در دولت آمریکا تحول ایجاد کند همین نوع روابط باشد. و بالاخره این که این دیدار بدون موافقت تهران نمی‌توانسته انجام شود.

🔴فراتر از قتل یک پزشک

🔺اعتماد ۲۶ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘در روزهای گذشته چندین مورد قتل و خودکشی اتفاق افتاد که جامعه را نسبت به این دو پدیده مرتبط با مرگ حساس‌تر کرد. البته مسأله خودکشی‌ها متفاوت از قتل است، و باید نسبت به روند رو به رشد آن حساس شد. متأسفانه انتشار آمار خودکشی از سال ۱۴۰۰ متوقف شده است. آماری که قبلا هم محدود منتشر می‌شد. ما از معدود کشورهایی هستیم که مرگ خودخواسته یا خودکشی در آن در حال افزایش است. متاسفانه در دولت قبل چندبار انجمن علمی روان‌پزشکان در مورد خودکشی‌ها، بویژه خودکشی دستیاران و کادر درمان به وزیر بهداشت وقت نامه نوشت که بی‌پاسخ ماند. گر چه نرخ خودکشی در ایران از میانگین جهانی کمتر است ولی چون روند افزایشی دارد و در دهه گذشته حدود ۴۰ درصد بیش‌تر شده، نیازمند اراده جدی برای شناخت و اقدام است.

🔘این یادداشت در مقام بحث در باره خودکشی نیست، بحث در باره یکی از قتل‌های رخ داده است. یک پزشک متخصص قلب در یاسوج به وسیله برادر یکی از بیماران فوت شده جلوی منزلش با اسلحه و چاقو به قتل رسید. با این توجیه که خطای پزشکی در این فوت نقش موثری داشته است. قاتل حتی پس از قتل جری شده و استوری گذاشته و نه تنها از جنایت خود دفاع کرده، بلکه تهدید هم کرده است، و تعدادی از افراد هم زیر پست او جملات تأییدآمیز نوشته‌اند.

🔘قصد من پرداختن به صحت و سقم ادعای قاتل نیست. ادعایی که مراجع قانونی رد کرده‌اند، ولی فرض کنیم که خطای پزشکی هم بوده، خوب اگر چنین است، باید سالانه به ازای ۲/۶ میلیون نفر که در کشورهای با درآمد متوسط به پایین بر اثر خطای پزشکی می‌میرند از کادر درمان انتقام گرفت. همچنین سالانه در ایالات متحده ۲۵۰ هزار نفر به دلیل خطای پزشکی فوت می‌کنند، پس در این صورت باید سالی ۲۵۰ هزار پزشک کشته شوند. احتمالاً در ایران باشد، ۲۵۰ هزار قاتل هم اعدام شوند!

https://telegra.ph/فراتر-از-قتل-یک-پزشک-11-15

🔴گفتگو با یورونیوز ۲۳ آبان ۱۴۰۳

🔹آیا دولت آقای پزشکیان به رغم کشته شدن قاسم سلیمانی اجازه پیدا می‌کند که با دولت ترامپ وارد مذاکره شود تا در همین ماه‌های آغازین فعالیتش دچار ناکارآمدی مفرط نشود، سوالی است که عباس عبدی، تحلیلگر مسائل سیاسی ایران در پاسخ به آن می‌گوید:

🔘«اتفاقاتی که[اخیراً] رخ داده ماجرا را بسیار پیچیده کرده است و رسیدن به آن هدف عادی‌سازی روابط را سخت - اگر نگوییم که غیرممکن - کرده است. ولی سخت‌شدن شرایط گاه، حیات و ممات یک سوی ماجرا را نشانه می‌رود و در این صورت تنش را تشدید خواهد کرد. اما اگر راهی برای بقای منافع طرفین باشد احتمال اینکه طرفین به تفاهم نسبی برسند، افزایش خواهد یافت. به نظرم وضعیت کنونی ایران و آمریکا مطابق حالت دوم است. یعنی احتمال اینکه تفاهم کنند وجود دارد. هر چند ترور سردار سلیمانی نقطۀ منفی مهمی برای رسیدن به توافق است. با این حال توافق غیرممکن نیست.»

‍ 🔴عینیت اجتماعی(۳)
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نگاه اقتصادی مردم(۲)

🔺 نوآوران ۲۳ آبان ۱۴۰۳

🔘پرسش مهم و بعدی از مردم در باره نگاه آنان به گذشته و آینده اقتصاد کشور است. از مردم پرسیده شده است که: «شرایط اقتصادی کشور نسبت به ۵ سال گذشته چه تغییری کرده است؟ پاسخ‌ها به این شرح است.
☑️بهتر شده است ۱۰٫۶ درصد
☑️بدتر شده است ۸۰٫۳ درصد
☑️فرقی نکرده ۹٫۱ درصد

🔘این پرسش ناظر به تغییرات اقتصادی از آغاز تحریم‌های سال ۱۳۹۷ تا زمان پرسشگری یعنی ۱۴۰۲ است. قاطبه مردم وضعیت اقتصادی را نسبت به ۵ سال پیش بدتر توصیف کرده‌اند. هر چند شدت و ضعف این بدتر شده پرسیده نشده است. نسبت کسانی که وضع را در ۵ سال گذشته بدتر ارزیابی کرده‌اند به کسانی که بهتر ارزیابی کرده‌اند، ۷٫۶ برابر است.

https://telegra.ph/عینیت-اجتماعی-11-13

آینده (عباس عبدی) pinned «🔴پزشکیان در مسیر اصلاحات پایدار است ▪️در گفتگو با اعتماد ۱۰۰ روز فعالیت های دولت چهاردهم واکاوی شد 🔺اعتماد ۲۳ آبان ۱۴۰۳ ▪️اگر بخواهیم اسیر گذشته شویم بدون تردید آینده را می‌بازیم. در بازی میان آینده و گذشته، گذشته قطعاً بازنده است. ▪️پزشکیان از نظر من…»

🔴پزشکیان در مسیر اصلاحات پایدار است

▪️در گفتگو با اعتماد ۱۰۰ روز فعالیت های دولت چهاردهم واکاوی شد

🔺اعتماد ۲۳ آبان ۱۴۰۳

▪️اگر بخواهیم اسیر گذشته شویم بدون تردید آینده را می‌بازیم. در بازی میان آینده و گذشته، گذشته قطعاً بازنده است.

▪️پزشکیان از نظر من و به صورت متعارف خواهان اصلاحات جدی و پایدار است. نگاه او به سیاست خارجی، به آزادی‌ها، به حقوق انسان‌ها، به نحوه مواجهه با زنان، به تبعیض و بی‌عدالتی و مسأله گزینش‌ها، در همه موارد خوب و قابل دفاع است

▪️بدترین و بی‌اعتبارترین نقد به پزشکیان و دولت او از منظر انتصاب‌ها است که واقعاً منزجرکننده است. خیلی‌ها مدعی هستند و گمان می‌کنند که باید سهمی هم بگیرند. ۲۵ روز فعالیت سیاسی با نشاط و بدون کوچک‌ترین مشکلی انجام شده و دستاوردی بزرگ داشته است، حالا دنبال سهم‌خواهی هم هستند.

▪️بدترین وضعی که در سیاست خارجی با آن مواجهیم، نداشتن قدرت پاسخ دادن به متجاوز نیست، بلکه محدود بودن کارت‌های بازی ماست. تأکید صرف بر پاسخ موشکی قطعاً به لحاظ نظامی قابل توجه است، ولی محدودیت استفاده از یک کارت کافی نیست.

▪️بر اثر حوادث قبلی بسیار از پل‌های اعتماد میان مردم و نیروهای سیاسی و دولت‌ها خراب شده یا آسیب دیده است و باید بازسازی شود. به نظر من گام اول در تأیید پزشکیان از جانب حکومت برداشته شد. به قول معروف ماهی را هر وقت از آب بگیریم تازه است. باید از آن استقبال می‌شد که شد.

▪️ارزیابی من از وضعیت کلان(انتخابات آمریکا) این گونه است که دموکرات‌ها به رهبری اوباما و کلینتون تبدیل به یک الیگارشی فاسد شده‌اند که نتوانسته‌اند مردم آمریکا را در رأی دادن به خود قانع کنند، لذا آرای آنان خیلی ریزش کرد.

▪️قرار نیست ایران به هر قیمتی وارد تعامل و گفتگو(با آمریکا) شود، ولی اصل این را نباید نادیده گرفت و رد کردن آن نه به سود کشور است و نه مردم می‌پذیرند. مردم از مواضعی حمایت می‌کنند که مبتنی بر گفتگو باشد، حتی اگر به نتیجه نرسد.

https://telegra.ph/پزشکیان-در-مسیر-اصلاحات-پایدار-است-11-12

🔴ققنوس امید

▪️آیا جامعه ایران از دل تهدیدها و نا امیدی‌ها سربلند بیرون می‌آید؟

🔺 تجارت فردا ۱۹ آبان ۱۴۰۳، شماره ۵۶۷

✍️عباس عبدی

🔹هفت ماه چگونه گذشت؟

🔘هفت ماه گذشته، مقطع عجیبی از تاریخ ایران است. بارها گفته‌ام وضعیت ما در ایران مثل کسی است که روی بند راه می‌رود، و هر لحظه ممکن است که سقوط کند و یا می‌تواند با حفظ تعادل خودش به سمت جلو برود و در نهایت این بند و دره زیر آن را رد کند. در واقع بینندگان و کسی که روی بند حرکت می‌کند در یک وضعیت اضطرابی هستند.

🔘بعد از بحران ۱۴۰۱ جنگ غزه شروع شد. بعد از آن هم تنشی که هر لحظه انتظار می‌رود که به بقیه منطقه خاورمیانه و بویژه ایران سرایت کند. سقوط هلیکوپتر حامل رئیس جمهوری و همراهان مساله دیگری بود که مردم شاهد آن بودند. سپس انتخاب آقای پزشکیان به عنوان رئیس جمهور جدید اتفاق افتاد که امیدی جدید ولو محدود را در جامعه ایجاد کرد. اما در روز تحلیف رئیس جمهور، اسماعیل هنیه که میهمان ایران بود در تهران ترور شد. این اتفاقات پشت سر هم ادامه پیدا کرد تا اینکه به تقابل بیشتر رسید و در آخرین اتفاق صبح شنبه 5 آبان ماه اسرائیل به شکل جدی به ایران حمله کرد. ما در طول این مدت همواره در یک وضعیت خوف و رجا بوده‌ایم. همیشه نشانه‌های مثبتی می‌بینیم در عین حال که با اوضاع نا امید کننده‌ای مواجه هستیم. این وضعیت ادامه دارد تا اینکه ببنیم آیا می‌توانیم از این بحران عبور کنیم یا خیر؟

🔘واقعیت این است که به نظرم هیچ چشم‌انداز قطعی و تضمین شده‌ای برای ما وجود ندارد و تنها امید ما این است که به یک توافق و نوعی تفاهم و وفاق جمعی در داخل برسیم و هم در داخل ساختار حکومت و هم میان ساختار قدرت و مردم این وفاق شکل بگیرد و امید به این داشته باشیم که بتوانیم از این مرحله و از این بحران عظیم عبور کنیم.

https://telegra.ph/ققنوس-امید-11-12

🔴بازخوانی «عقل سلیم» در تحلیل انرژی

🔺اعتماد ۲۱ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘پس از انتشار یادداشت من با عنوان "عقل سلیم کجاست؟" آقای دکتر میکائیل عظیمی پژوهشگر محترم توسعه ضمن اظهار لطف شخصی، نقدی را با عنوان "کدام عقل سلیم؟" به آن یادداشت نوشته‌اند که موجب سپاس فراوان است. چنین نقدهایی می‌تواند به فهم بهتر این موضوع مهم کمک کند. من می‌کوشم که بطور دقیق نقد ایشان را پاسخ دهم. در این یادداشت هم مطابق روشی که به آن اعتقاد دارم استنباط خودم را از ایده های ایشان با نقل مستقیم از یادداشت شان مستند می کنم.

🔘ایشان در ابتدای نوشته‌اند که: [عبدی]"بار دیگر و از منظری دیگر به نقد آنچه «پایین بودن قیمت بنزین» می‌داند انتقاد کرده و توصیه به افزایش قیمت آن داشته است." اگر اندکی بیشتر دقت می‌شد روشن بود که مساله من در این یادداشت چیز دیگری است و قیمت بنزین بهانه‌ای برای پرداختن به آن است آن چیز همان فقدان عقل سلیم در سیاستگذاری انرژی در ایران بود. بعلاوه نه تنها توصیه به افزایش قیمت بنزین نکرده‌ام بلکه صریحا هم این را ردکرده‌ام و افزایش‌های قبلی را هم در چارچوب نبودن عقل سلیم توضیح داده‌ و بی فایده دانسته‌ام. این برداشت مثل این است که بنده یادداشت ایشان را در دفاع از وضع قیمت‌های حامل‌های انرژی بدانم که چنین چیزی را حداقل در متن ننوشته‌اند. بعلاوه بنزین مساله اول من در حامل‌های انرژی نیست. گاز و برق و گازوییل حتی مهمترند.

🔘در ادامه نوشته‌اند که: "در سرمقاله مورد بحث آمده است قیمت تمام شده بنزین در ایران 8 هزار تومان است..... " این نظر آقای رییس جمهور درباره بنزین است من چنین رقمی را به عنوان قیمت تمام شده غیرممکن می‌دانم خیلی بیش از این است. این رقم حسابداری است. ولی در هر حال منظورم تاکید بر فاصله قیمتی وحشتناک بود.

🔘اقای عظیمی در ادامه نوشته‌اند: "نتیجه‌گیری اصلی سرمقاله نیز حذف یارانه است." اساسا در هیچ جا به موضوع حذف یارانه به عنوان نتیجه‌گیری اشاره نکرده‌ام. مساله من فقدان عقل سلیم در عرضه تقریبا رایگان انرژی است که از جیب ملت برداشته می‌شود و منت آن را بر مردم می‌گذارند. پولی که از آموزش کودکان و بهداشت مردم و اشتغال جوانان کسر می‌شود و به چاه ویل مصرف انرژی ریخته می‌شود. حتی هزینه تورم ناشی از آن را هم مردم می‌دهند.

https://telegra.ph/بازخوانی-عقل-سلیم-در-تحلیل-انرژی-11-10

🔴عینیت اجتماعی
▪️بررسی و تحلیل موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان – آبان ۱۴۰۲

🔹نگاه اقتصادی مردم(۱)

🔺 نوآوران ۱۹ آبان ۱۴۰۳

🔘اولین مجموعه از یادداشت‌های مربوط به پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌ها را به مسأله مهم اقتصادی اختصاص می‌دهم. چند نکته مهم از مردم در باره موضوعات اقتصادی پرسیده شده است. اولین آن مالیات است. مالیات اصلی‌ترین منبع درآمدی دولت در نظام‌های مردم‌سالار و توسعه‌یافته است. در واقع مالیات پولی است که مردم به دولت می‌دهند تا به عنوان کارگزار یا پیمانکار کارهای معینی را از جمله امنیت و عدالت و برنامه‌ریزی اداره کشور را انجام دهد.

🔘در این چارچوب دولت‌ها کارگزار و پیمانکار مردم هستند و مردم کارفرما و صاحبان کشور شناخته می‌شوند، و هر کس به نسبت بهره‌مندی مادی از کشور، سهم خود در اداره کشور را در قالب مالیات به دولت می‌پردازد و دولت نیز براساس قانون باید آن را هزینه کند و در برابر مردم یا نهادهای مرتبط و منبعث از مردم پاسخگو است. مالیات رکن اصلی نظام اداری کشورهای پیشرفته است. فرار مالیاتی از جرایم سنگین آنها است، هیچ افتخاری ندارد، سهل است که مجازات آن نیز سنگین است.

🔘سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه‌یافته به ۴۵ تا ۵۰ درصد هم می رسد، در آمریکا که کمترین است ۲۵ تا ۳۰ درصد است. ولی سهم مالیات در بودجه آنان به ۸۰ درصد هم می‌رسد. سهم مالیات که در ایران اکنون در اوج است، در بودجه سال آینده به کمتر از ۳۵ درصد می‌رسد، و اگر سهم مالیات را در تولید ناخالص داخلی حساب کنیم، شاید به حدود ۱۰ درصد برسد و این رقم قابل مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته نیست.

🔘در زمینه افکار عمومی هم همین نگاه حاکم است در آن کشورها ۷۰ تا ۸۰ درصد مردم پرداخت مالیات را امری لازم دانسته و از آن حمایت می‌کنند ولی در ایران نگاه به مالیات کاملاً متفاوت است. سال گذشته در نظرسنجی که از طرف روزنامه دنیای اقتصادی انجام شد، ۱۰٫۳ درصد با سیاست افزایش مالیاتی موافق و ۸۹٫۷ درصد مخالف بودند. آن هم در اقتصادی که سهم مالیات آن بسیار اندک است. چرا؟ چون ساختار ایران به مصرف درآمدهای نفتی عادت کرده، و دریافت مالیات آن نیز چندان عادلانه نیست، و مهم‌تر اینکه محل مصرف آن مورد انتقاد جدی مردم قرار دارد.

🔘پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌ها نیز نکات مهمی را در باره نگاه مردم نسبت به مالیات روشن می‌کند. نظر مردم در این باره پرسیده شده که: ▪️«وضعیت فعلی دریافت مالیات عادلانه نیست.»▪️ ۷۸ درصد مردم پاسخ "موافق" و "خیلی موافق" داده‌اند و فقط ۱۷٫۵ درصدشان "مخالف" و "خیلی مخالف" بوده‌اند، کسانی که وضع فعلی دریافت را ناعادلانه می‌دانند ۴٫۵ برابر کسانی هستند که آن را ناعادلانه نمی‌دانند.

https://telegra.ph/عینیت-اجتماعی-11-09

🔴خیری که رخ داده

🔺اعتماد ۱۹ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘تغییرات و تحولات مثبت در قوه قضاییه یکی از شواهد وجود روندهای امیدبخش در سیاست ایران طی چند سال اخیر است. به طور قطع و یقین این تحولات زمان‌بر و سخت است، و مهم‌تر اینکه دستگاه قضایی حالتی صفر و یکی هم دارد و کوچک‌ترین ایرادات آن به کلیت قوه تعمیم داده می‌شود. در حالی که این مسأله برای دو قوه دیگر وجود ندارد.

🔘ما می‌توانیم نماینده‌ای بسیار خوب و خلاق، سالم، مردم‌مدار و آگاه داشته باشیم و از سوی دیگر نماینده‌ای با ویژگی‌های کاملاً متفاوت؛ و مردم می‌توانند هر دو را مستقل از یکدیگر بفهمند و به کلیت مجلس تعمیم ندهند، یا در دولت هم همین گونه است. ولی نمی‌توان تصور کرد که در دستگاه قضایی کشور، یک قاضی یا دادگاه یا حکم بسیار خوب داشته باشیم و یک قاضی یا دادگاه یا حکم دیگر در نقطه مقابل آن و غیرقانونی باشد. چون قضات و دادگاه‌ها باید براساس معیارهایی شکل بگیرند و رفتار کنند که حاکم بر همه شئون و رفتار و احکام آنان است.

🔘بنابراین حتی یک بی‌عدالتی آگاهانه می‌تواند به کلیت نظام قضایی تعمیم داده شود و اهمیت این قوه نیز در همین ویژگی آن است. به همین دلیل است که دستگاه قضایی باید پناهگاه مردم باشد. بنابراین انجام اصلاحات و نظارت‌های قضایی و حفاظتی بر رفتار قضات و دادگاه‌ها و احکام آنها فرآیندهایی زمان‌بر است و باید به مسیر نگاه کرد و محدود به چند مصادیق نشود. ولی بازگشت از مصادیق خوب می‌تواند تعبیر دیگری پیدا کند.

🔘یکی از تغییرات مثبت رخ داده در ماه‌های گذشته، نحوه برخورد این قوه با انتخابات کانون وکلای دادگستری بود. دادگاه انتظامی قضات که مسئولیت رسیدگی به صلاحیت نامزدهای انتخابات این کانون را عهده‌دار است برخلاف گذشته بر این قاعده عادی و حقوقی اصرار کرد که رد صلاحیت‌ها باید مستند به مدارک قابل قبول باشد و صرف ادعای ضابطان برای رد صلاحیت‌ها کافی نیست. در نتیجه همین اصلاح رویه ساده و حقوقی، تأیید و رد صلاحیت نامزدهای کانون وکلا به کلی تغییر کرد و انتخاباتی که برگزار شد از حیث تنوع نامردها در نوع خود بی‌نظیر بود و به یکی از جلوه‌های مثبت تحولات در دستگاه قضایی تبدیل شد، و آثار مثبتی را بر ذهنیت وکلای دادگستری گذاشت.

🔘کانون وکلا یکی از مهم‌ترین نهادهای مدنی و‌ کمک‌ کننده به دادگستری و احکام دادگاه‌ها است که کیفیت تشکیل و استقلال آن یکی از شاخص‌های مهم استقلال قضایی است و هر چه مستقل‌تر باشند، کمک‌کننده به افزایش کارآیی و عدالت دستگاه قضایی و محاکم هستند. این رویکرد قانونی اخیر از یک سو موجب امیدواری و نگاه مثبت به این دستگاه شد و از سوی دیگر گویا مخالفت برخی را زنده کرده است. کسانی که علاقه‌ای به این اصلاحات ندارند، در نتیجه زمزمه‌هایی در جهت تغییر و فشار برای استعفای افراد منتخب کانون در دادگاه انتظامی قضات و حتی زیر سوال بردن انتخابات یا نامزدهای رأی آورده و یا... آغاز شده است.

🔘واقعیت این است که اگر این بار نیز روند تأیید صلاحیت‌ها همچون گذشته بود، در این صورت حداکثر تصوری که پیش می‌آمد این بود که هنوز چیزی تغییر نکرده است و انتظارات وکلا نیز محدود می‌بود. ولی اکنون که شاهد چنین تحولات قانونی و رفتار منطبق بر حقوق و عدالت هستیم باز گرداندن آن نتایج با توسل به توجیهات غیرقابل پذیرش می‌تواند آثار بدتری نسبت به روال پیش از این داشته باشد.

🔘البته یک نکته بسیار مهم هم وجود دارد که نباید از آن غفلت کرد. احتمال دارد که برخی رقابت‌های درون صنفی موجب شود که نتیجه مواجهه با انتخابات اخیر به پای ساختار سیاسی و یا دستگاه قضایی نوشته شود و این بدترین حالت است که اختلافات و منافع صنفی به صورت دیگری بازتاب پیدا کند و هزینه آن را دستگاه قضایی و بالاتر از آن ساختار سیاسی بپردازد.

🔘وجود یک کانون وکلای مستقل و قدرتمند که نماینده همه وکلا باشد به اعتبار نهادهای قضایی کمک می‌کند و یکی از عوامل و شاخص‌های عدالت در جامعه است. این رویداد چه آگاهانه و‌ چه بصورت اتفاقی رخ داده باشد آن را فرصت بدانید. تا کنون حالت‌های دیگر را تجربه کردید دو سال هم این وضعیت را تجربه کنید شاید همه به این نتیجه برسند که شیوه‌های گذشته نادرست بوده و عدم حذف و رد صلاحیت‌های سلیقه‌ای به سود دستگاه قضایی است.

🔘🔘این فرصت را از دست ندهید. دنیا به آخر نمی‌رسد. چه می‌دانید شاید الخیر فی ما وقع. اگر مشکلی بود بعدا تصمیم می‌گیرید چرا از حالا هزینه‌ای بر دوش دستگاه قضایی بار شود؟

🔴بحران؛ جمعیتی یا سیاستی؟

🔺اعتماد ۱۶ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘برخی از دوستان که با مسأله جمعیت‌شناسی آشنایی دارند از چند سال پیش منتقد نگاه من بودند که چرا این اندازه مسأله جمعیت و کاهش رشد آن را مهم می‌دانم. البته آن زمان که این بحث را مطرح می‌کردند، نرخ باروری کل بالای ۲ و رشد سالانه جمعیت کشور نیز بیش از ۱/۲ درصد بود که پذیرفتنی و‌ حتی خیلی هم خوب بود ولی چون نرخ باروری به سرعت در حال کاهش بود از نظر بنده یک پدیده نگران کننده اجتماعی و حتی سیاسی تلقی می‌شد.

🔘یک نگرانی دیگری هم داشتم. این که برخی افراد در میدان عمل خود را متولی افزایش رشد جمعیت معرفی کردند که درک کافی از مسایل پیچیده اجتماعی نداشتند، حتی اگر کاملا هم با حسن نیت بودند. نتیجه آن هم قانون فرزندآوری شد و یک سفره بزرگ پهن شد و تا کنون چه منابع کلانی که از بودجه این ملت تلف نشده است. منابعی که هیچ دستاوردی نداشته است و نخواهد داشت. بطوری که نرخ باروری کل بشدت کاهش یافته است و این مسأله چیزی نیست که بسرعت بتوان آن را حل کرد.

🔘برخی از کشورهای قدرتمند هم در مقابل مسأله جمعیت زانو زده‌اند چه رسد به ما که از هر نظر اندر خم یک کوچه‌ایم. در اینجا مهمترین کاری که انجام داده‌ایم جلوگیری از انتشار مستمر آمار و اطلاعات و ریز جزییات آن است و هر از گاهی چند عدد در سایت ثبت احوال می‌گذاریم به امید این که شکست این قانون و ستاد مربوط به آن برجسته نشود.

🔘آخرین آمار ثبت احوال از ۶ ماه بهار و تابستان امسال کشور همین چند رقم زیر است.
ولادت ۴۹۲۵۲۱ نفر
وفات ۲۱۲۵۹۴ نفر
ولادت پسران ۲۵۳۶۵۱ نفر
ولادت دختران ۲۳۸۸۷۰ نفر
کل ازدواج ۲۳۲۵۵۴ مورد
کل طلاق ۸۹۰۶۹ مورد

🔘مقایسه این ارقام با متولدین ۶ ماه اول سال‌های گذشته و ابتدای اجرای قانون فرزندآوری، نزول فاحشی را نشان می‌دهد.
۱۴۰۰ برابر ۵۳۳۰۸۸ نوزاد
۱۴۰۱ برابر ۵۳۷۱۲۷ نوزاد
۱۴۰۲ برابر ۵۲۴۶۳۷ نوزاد
۱۴۰۳ برابر ۴۹۲۵۲۱ نوزاد

🔘مشاهده می‌شود که فرزندآوری امسال بیشترین کاهش را داشته است. یعنی ۶/۱ درصد کاهش نسبت به سال گذشته داشته‌ایم. در حالی که ۶ ماه اول سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل فقط ۲/۳ درصد کاهش داشت. در سال ۱۴۰۱ هم نسبت به سال ۱۴۰۰ کمتر از یک درصد افزایش داشته است. بنابر این روند کاهشی فرزندآوری بر خلاف اهداف تعیین شده برای این قانون تشدید شده است.

🔘قانونی که می‌خواهد باروری را به ۲/۵ برساند ولی فعلا به نظر می‌رسد که به زیر ۱/۶ رسانده است، و ایران را وارد چاله جمعیتی خواهد کرد. مرگ و میر هم در این ۶ ماه نسبت به مدت مشابه سال پیش ۲/۴ درصد افزایش یافته است. سر جمع متولدین منهای فوتی‌ها یعنی خالص جمعیت در این یک سال حدود ۱۲ درصد کاهش داشته است. و از ۳۱۷ هزار نفر در سال گذشته به ۲۸۰ هزار نفر در سال جاری رسیده است. این تمامی آن چیزی است که دستاورد طرح فرزندآوری شناخته می‌شود. وضعیت ایران از «چاله جمعیتی» گذشته و در حال ورود به «چاه جمعیتی» است که بیرون آمدن از آن عملا سخت و ناممکن می‌شود.

🔘از سوی دیگر نسبت ازدواج به طلاق نیز در حال کاهش است و اکنون به ۲/۶۱ رسیده است. همه اینها در شرایطی است که اغلب دستورات مهم و هزینه‌دار قانون فرزندآوری کمک چندانی به فرزندآوری نمی‌کنند. در برخی موارد شاید اثر منفی هم دارند. متاسفانه عده‌ای دور این سفره نشسته‌اند و به شکل عجیبی دنبال دستاوردسازی هستند و بجای پاسخگویی مدعی‌اند که اگر آنان نبودند وضع خیلی بدتر می‌شد.

🔘گرچه وزارت بهداشت ذاتا نمی‌تواند نقش تعیین کننده و اصلی را در این پدیده داشته باشد ولی از آنجا که مقام رهبری در دیدار با هیات دولت در این مورد نکته‌ای را خطاب به وزیر بهداشت ابراز داشتند به نظرم ضروری است گزارشی واقع‌گرایانه و مبتنی بر داده‌های دقیق تهیه و به مقامات بالا ارایه دهند و خواستار حرکتی جدی برای فهم علل این پدیده و نیز راه‌های بهبود آن شوند و الا چند سال دیگر با هیچ شیوه‌ای نمی‌توان از تبعات این بحران بزرگ خلاصی یافت.

🔘برخی گمان می‌کنند که مسأله ما تعداد جمعیت است و ۸۵ میلیون کنونی خوب است. این تصور درست نیست. جمعیت فرایندی دایمی است و تعداد آن مسأله اصلی آن نیست بلکه ساختار سنی و نرخ باروری است که باید مورد توجه جدی قرار داد. ولی اکنون مسأله اصلی ما بیش از این که جمعیت باشد سیاستگذاری جمعیت است که آن را به بیراهه می‌برد.

🔴اسید روی زخم

🔺اعتماد ۱۴ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘ماجرای جانکاه انفجار معدن طبس برای افکار عمومی و دولت با مرگ ۵۰ معدنکار و پرداخت حق و حقوق و تحویل کلید خانه و رسیدگی‌های بعدی شاید خاتمه یافته تلقی شود. در حالی که برای بازماندگان و همسران و فرزندان آنان چنین نیست و شاید در میانه و حتی آغاز ماجرا باشد. این آغازی است از دردهای جدید برای زنان و کودکان این جامعه که در پیچ و خم قوانین و مقرراتی که موجود است و تناسبی با وضعیت جامعه ندارد، و اغلب مسئولین هم زحمت فکر کردن آن را به خود نمی‌دهد و در بند این مشکل هم نیستند.

🔘برای توضیح بیشتر باید به گزارش خوب خانم مرزوقی همکار روزنامه‌نگار در فرهیختگان از مسأله حضانت فرزندان بجا مانده از کارگرانی بپردازیم که در معدن طبس جان به جان آفرین تسلیم کردند. مسأله‌ای که برای بازماندگان، بدتر از ریختن اسید روی زخم ایجاد شده از مرگ پدران و همسرانشان است. از قول یکی از زنانی که همسرش را از دست داده نوشته است که: ▪️«پدربزرگ‌هایی که اصلا نمی‌دانستند ما با چه سختی این بچه‌ها را بزرگ کردیم، حالا به‌خاطر پرداختی‌ها، کمک‌هزینه‌ها و دیه و مستمری می‌خواهند بچه‌هایمان را بگیرند» یکی از همسران این معدنکاران می‌گفت که پدربزرگ پدری، فرزندان یک معدنکار، نوه‌ها را از عروسش گرفته است. پدر همسر مرحوم خودش هم در تلاش است تا پسر ۱۴ ساله‌اش را بگیرد و عموها هم جداگانه در تلاشند تا سرپرستی را از او بگیرند. یکی دیگر می‌گفت که مسئولان استانی چیزی دستشان نیست. شما صدایمان را به مسئولانی برسانید که می‌توانند مشکل حضانت فرزندانمان را حل کنند. «پدربزرگ‌هایی که اصلا نمی‌دانستند ما با چه سختی این بچه‌ها را بزرگ کردیم، حالا به‌خاطر پرداختی‌ها، کمک‌هزینه‌ها و دیه و مستمری می‌خواهند بچه‌هایمان را بگیرند. به رفت‌وآمدم گیر می‌دهند. مگر آنها پسرم را بیشتر از خودم دوست دارند؟»▪️

https://telegra.ph/اسید-روی-زخم-11-03

🔴عینیت اجتماعی (۱)

▪️تحلیلی بر چهارمین موج پیمایش ارزشها و نگرش‌های ایرانیان

🔺نوآوران ۱۲ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘خوانندگانی که مطالب و نوشته‌های مرا پیگیری می‌کنند، حتماً توجه کرده‌اند که در اظهار نظر و تحلیل اجتماعی و پیش‌بینی روندهای آن یا نتایج انتخاباتی دقت می‌کنم که مبادا خطایی رخ دهد، برای نمونه همه پیش‌بینی‌های انتخاباتی من درست و دقیق بوده است. از این نظر برخی این پرسش را مطرح می‌کنند که چگونه چنین اتفاقی رخ می‌دهد؟ پاسخ این است که مثل آشپز باید عمل کرد. یک آشپز خوب برای آنکه غذای مطبوع و باب میلی را آماده کند، نیازمند دو شرط است. اول مواد خوب، دوم ترکیب و پخت مناسب.

🔘هر کدام از این دو شرط نباشد، غذای نهایی نامطبوع و ناخوشایند خواهد بود. بهترین مواد غذایی را به من بدهند، که غذا بپزم، احتمالاً خودم هم علاقه‌ای به خوردن آن پیدا نکنم. همچنین مواد بی‌کیفیت و بد را به بهترین آشپز هم بدهند، باز هم غذای مناسبی تحویل نمی‌دهد. تحلیل‌های سیاسی و اجتماعی خوب نیز محصول وجود دو شرط است. اول اطلاعات و داده‌های مناسب، مرتبط و معتبر. دوم تحلیل دقیق و بی‌طرفانه آن داده‌ها. به همین علت است که معتقدم افراد عادی که با تحلیل آشنایی کافی ندارند، نمی‌توانند از نتایج نظرسنجی‌های حتی معتبر استفاده کارآمدی کنند. باید تحلیل‌گر معتبری هم باشند.

🔘از این رو هنگامی که مدیر مسئول محترم نوآوران تقاضا کرد که یادداشت‌های هفتگی برایشان بنویسم، پس از تأمل کافی پذیرفتم حداقل ۲۰ شماره در باره موضوعی بنویسم که ضمن داشتن تناسب با این روزنامه، با یادداشت‌های دیگرم نیز متفاوت باشد. در یادداشت‌های اینجا، وضع اجتماعی کشور و تحولات آن را در موضوعات گوناگون با استناد به آخرین مطالعات و پیمایش‌های معتبر به تصویر می‌کشم. موضوعاتی که در این یادداشت‌ها به آنها می‌پردازم، شامل خانواده، دینداری، اعتماد و سرمایه اجتماعی، هویت، اخلاق، مسایل اجتماعی، مسایل و مشارکت سیاسی و نگرش‌های اقتصادی است، که امیدوارم مفید باشد. ویژگی اصلی این یادداشت‌ها، تعهد آن به عینیت اجتماعی است که ابتدا شرحی در این باره تقدیم می‌کنم.

https://telegra.ph/عینیت-اجتماعی-۱-11-02

🔴فراتر از فساد

🔺اعتماد ۱۲ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘فرض کنید یک نفر مصاحبه کند و بگوید که مدتی پیش در فلان جای تهران چند نفر را پس از شکنجه کشتند و اموالشان را هم به غارت بردند. بعد هم هیچ‌کس پیگیری نکند که این ادعا درست است یا نادرست. خوب! این وضعیت چیزی جز ناامنی و بی‌مسئولیتی را نشان نخواهد داد. هنگامی که چنین خبری گفته شود، بلافاصله پلیس یا دادستان باید گوینده خبر را احضار کنند و اطلاعات او را برای راستی آزمایی دریافت کنند.

🔘اگر واقعیت نداشت، گوینده را محاکمه نمایند که چرا خبر رعب‌آور دروغی را منتشر کرده است؟ اگر واقعیت داشت، پلیس و دادستانی باید پاسخ دهند که چرا تا کنون مطلع نبودند و چرا هیچ اقدامی نکرده‌اند؟ در هر حال مسکوت گذاشتن ماجرا بیانگر فضای ناامن و خطرناک در جامعه است.

🔘بنده سیاست آقای پزشکیان و دولت او را در خصوص نپرداختن به دولت پیش کاملآ تایید می‌کنم و با آن همراه هستم. برخلاف همان دولت که هر چه جلوتر می‌آمد، حملاتش به دولت روحانی بیش‌تر می‌شد و ناکارآمدی‌های مفرط خودش را به عهده دولت روحانی می‌انداخت. اتفاقاً این شیوه توجیه‌گری آن دولت را دچار مشکلات بیش‌تری هم می‌کرد و به دلیل همین رفتارشان مردم متوجه شدند که هیچ امیدی به آنان نباید داشت. بنابراین بهتر است دولت پزشکیان به کلی دولت رییسی را فراموش کند. ارزیابی عملکرد منفی آن را به عهده کارشناسان مستقل و آیندگان بگذارد. اصولاً مردم هم انتظار ندارند که چنین مقایسه‌ای صورت گیرد. زیرا به همین دلیل به او رأی دادند.

🔘با این حال یک مورد استثنا در بازگشت به گذشته وجود دارد، و آن فساد و تضییع حقوق ملت است. فساد نه تنها شامل دزدی و رشوه می‌شود بلکه شامل تصمیمات نادرست و نابخردانه‌ای هم هست که هزینه‌های کلانی را بر دوش ملت بار می‌کنند و این سیاست‌ها و تصمیمات نادرست فراتر از معنای متعارف فساد اداری هستند. از این نظر باید به اقدامات گذشته پرداخته شود، چون نپرداختن به آنها موجب تکرار می‌شود.

🔘با این مقدمه، به اظهارات سرپرست جدید مرکز تحول دیجیتال و فن‌آوری اطلاعات سازمان برنامه و بودجه می‌پردازیم که در گفتگوی خود اعلام کرد: ▪️«۲۵ همت یا همان ۲۵ هزار میلیارد تومان بابت سامانه نان هزینه شده که هیچ حاصلی نداشته است.»▪️ به گفته او سامانه املاک و اسکان هم هیچ حاصلی نداشت!. البته وی هنگام شرح ماجرا و با خنده اقدامات آنان را به تمسخر گرفت.

🔘گفتن رقم ۲۵ همت برای یک سامانه خیلی ساده است، زیرا مردم درکی از ابعاد این رقم بویژه در سال‌های گذشته ندارند. چگونه ممکن است یک ساختار وزارتی یا حکومتی به جای حل مسأله نان که در هر کشور دیگری از جمله در همین ایران نیز کاری متعارف بوده، بتواند طرحی را با این رقم وحشتناک اجرا کند که مدیر بعدی آن را مضحکه بداند و متأسفانه با خنده و تمسخر از آن یاد کند؟ در حالی که اجرای طرحی که چینن هزینه سنگینی داشته و موجب تمسخر است، قطعاً خنده‌دار نیست و باید گریست. ظاهراً سامانه مسکن هم مطابق همین نقل قول سرنوشت مشابهی داشته است.

🔘اکنون برعهده آقای رییس سازمان برنامه و وزرای محترم اقتصاد و صمت است که توضیحی در باره این طرح دهند که مراحل طی شده برای آن چگونه طی شده است؟ نکند مثل فساد ۳٫۷ میلیارد دلاری چای دبش که برای ده‌ها نفر کیفرخواست صادر شده ولی هنوز هیچ کس نمی‌داند که این فساد طی چه سازوکاری رخ داده است؟ من از همان زمان و مکرر نوشتم که این فساد در این ابعاد نمی‌تواند منحصر به فرد باشد، اگر این فساد آگاهانه نظام‌مند نباشد حتما ناشی از یک شلختگی ساختاری و مدیریتی است و به طور قطع با وجود این شلختگی، باید موارد دیگری هم وجود داشته باشد. اکنون گفته شده که چنین رقم وحشتناکی صرف یک سامانه بیهوده و فسادزا شده است؛ پس باید نتیجه گرفت که آن احتمال بنده بی‌مورد نبوده است.

🔘کسی که جانشین مدیر قبلی شده و این خبر را منتشر کرده است موظف به انتشار جزییات آن از آغاز فرآیند طراحی این ایده تا پایان شکست ماجرا است. بار نمودن چینن هزینه‌های سنگینی به کشوری که با محدودیت شدید درآمدهای بودجه‌ای مواجه است، یک فساد بزرگ محسوب می‌شود. امیدواریم که مسئولین جدید سیاهه‌ای از طرح‌های مشابه و این طرح را به افکار عمومی عرضه کنند تا مردم ارزش رأیی را که در ۱۵ تیر دادند بیش‌تر بدانند.

🔴پروتکل تبعیض

🔺اعتماد ۹ مهر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘همان گونه که نوشتم نقش پروتکل‌های ذهنی و بغایت نادرست که در چند دهه اخیر و به مرور شکل گرفته است، در رسیدن به وضعیت کنونی جامعه ایران بسیار پررنگ است و برای تغییر روند امور، نقض آنها از هر چیز دیگری واجب‌تر است. یکی از موارد آن که خیلی هم مهم است در قیمت‌گذاری غیر منطقی حامل‌های انرژی است، که گویی به یک پروتکل غیر قابل نقض تبدیل شده است و هزینه سنگینی را بر کشور وارد نموده است که در یادداشت قبلی به آن پرداخته شد.

🔘پروتکل ذهنی دیگر جا افتادن تبعیض در اموری است که خلاف منطق و عقلانیت است و کم‌کم برای خیلی‌ها عادی شده و به آن تن داده‌اند، و اکنون به جایی رسیده که صدای همه را در آورده است و در عین حال کسی توان و یارای نقض آن را در حکومت ندارد، گویی که این نیز ناموس مدیریتی و انقلاب شده است که باید به عده‌ای امتیازاتی غیرعادلانه بدهند، و اگر ندهند، گویی بی‌احترامی به ارزش‌ها و شعارهای انقلابی است. در حالی که اتفاقاً همین امتیازات است که منشاء بدبینی مردم و جوانان به این ارزش‌ها شده و عامل بیگانگی و نفرت آنان گردیده است.

🔘به طور کلی یکی از پروتکل‌هایی که از چند دهه پیش کم‌کم شکل گرفت و گسترش یافت، امتیاز دادن به برخی از افراد تحت عناوین دفاع از ارزش‌ها و انقلاب بود. به طور طبیعی برخی از امتیازات معقول و متعارف است و حتی مبنای علمی و یا عدالت‌جویانه دارد. برای نمونه در برخی از استخدام‌ها تأکید می‌کنند که تعدادی از معلولان حتماً به کار گرفته و استخدام شوند. البته به شرطی که توان انجام آن کار را داشته باشد. هدف آن نیز جذب و ادغام گروه معلولان در جامعه است تا از توانایی‌های آنان استفاده شود و احساس بد نکنند. طبیعی است که چنین امتیازی را باید برای معلولان جنگی بیشتر قائل شد.

🔘یا در کنکور درصدی امتیاز به داوطلبان مناطق کمتر برخوردار می‌دهند تا در رقابت با دانش‌آموزان مناطق برخوردار از امتیازی نسبی برخوردار شوند. این کار مبنای علمی دارد، چون ثابت شده که آنان پس از فارغ‌التحصیلی فاصله مذکور را جبران می‌کنند. برخی از انواع امتیازات دیگر هم هست که کاملاً قابل دفاع است. برای مثال برای فرزندان رزمندگان شهید یا جانبازان امکاناتی را فراهم می‌کنند که در مدارس بهتر درس بخوانند چون آنان پدرانی را برای دفاع از مام میهن از دست داده‌اند که می‌توانستند حامی آنان باشند و حالا نیستند، پس باید این نقص را برای آنان جبران کرد.


https://telegra.ph/پروتکل-تبعیض-10-29

🔴مسئله ما در درجه اول، نه ترامپ است و نه هریس

🔺شرق ۷ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔹در راســتای تحلیل تأثیر انتخابات آمریکا بر سیاســت خارجی مســعود پزشــکیان، عباس عبدی در گفت وگویی با «شــرق»، تحلیل خود را با تشــبیه فضای سیاست داخلی و خارجی ایران به مسابقات ورزشی پیش می برد و پیرو آن باور دارد:
▪️«هنگامی که می خواهیم با تیم دیگری مســابقه دهیم، در درجه اول باید خودمان خوب بازی کنیم و بهتریــن ترکیب، مربی و تاکتیک را به کار بگیریم. در مرحله بعد بدمان نمی آید که بازیکنان خوب آنان غایب باشــند یا تیمشان اختلاف های داخلی و مدیریتی داشــته باشد. در هر حال، میان ایــن دو حالت بایــد تمام تأکید خود را بــر بهبود وضعیت تیم خودی گذاشت، ســپس طراحی نحوه مواجهه با تیم مقابل».▪️

🔹با چنین قرائتــی، این روزنامه نگار تأکید دارد:
▪️«اگر این گونه نگاه کنیم، مســئله مــا در درجه اول، نه ترامپ اســت و نه هریس. مســئله ما داخلی است»؛ چرا که از منظر عبدی، «هنوز وفاقی، نه در سطح ساختار سیاسی و نه با جامعه شکل نگرفته است. بنابرایــن هر کدام از آن دو (ترامپ/ هریس) که بیایند، به دنبال مقابله با ایران و کســب حداکثر امتیاز هستند»▪️

🔹در مجموع این فعال سیاســی نتیجه می گیرد:
▪️«اگر در داخل ضعیف باشــیم، آمریکایی هــا هرگونه که بتوانند مقابله می کنند و اگر نه، تفاهم را ترجیح خواهند داد».▪️

🔹عبدی، ذیل بازتبیین گفته‌های پیشــین خود دربــاره برجام و دولت روحانی که عنوان کرده بود
▪️«پیش از هر مذاکره ای، باید فضای داخل را مســاعد کرد»▪️

🔹و طرح این پرســش که آیا درباره دولت پزشــکیان هم گزاره مذکور صدق می کند یا برعکس باید با دیپلماســی بــه فکر تلطیف و تعدیل در داخــل بــود؟ ضمن آنکه فضــای کنونی منطقــه و جهان متفاوت از سال ۹۲ است، صرفا به بیان این جمله اکتفا می کند که

▪️«معنای وفاق همین اســت کــه باید در داخل حکومت و با مردم دربــاره موضوع روابط خارجی نوعی وفاق پیش آید و بر همین اساس نیز تداوم یابد. اگر بخواهیم روابط خارجی را به چماق در داخل تبدیل کنیم، به سرنوشــت برجام دچار خواهیم شــد».▪️

🔹عبدی در پاسخ به پرسش دیگری ناظر بر تحوالت یک ســال اخیر خاورمیانه که سایه جنگ ایران و اســرائیل هم بر آن ســنگینی می کند و اینکه در کل روی کار آمدن ترامپ یا هریس چه ســمت و ســویی به تنش تهران و تل آویو می دهد و آیا هریس به آتش بس می اندیشــد و ترامپ درصــدد دامن زدن به بحران خواهد بود یا روند دیگری شــکل خواهد گرفت؟ بر «عدم قطعیت» تمرکز دارد و تصریح می کند:
▪️«من نمی‌دانم چگونه یک ایرانی در ســطح من می تواند به این پرسش بسیار تخصصی پاسخ دهد؟ همه پاســخ‌ها در حد آخرین مطلبی اســت که از یک جا خوانده یا شنیده شــده است. از این حیث،کســانی که در ایران بتوانند تا این حد تخصصی در باره تحوالت آمریکا یا کشــوری مشابه نظر دهند، خیلی کم هستند»▪️

🔴عقل سلیم کجاست؟

🔺اعتماد ۷ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘دو روز پیش در یادداشت «بدترین پروتکل» نوشتم که بدترین پروتکل‌هایی که سیاستگذاران ما به آن‌ها عادت کرده‌اند و باید نقض شوند، پروتکل‌های ذهنی و رویکردی هستند که در ساختار موجود ریشه دوانده‌اند. یکی از مهم‌ترین آنها که نمادی از وجود پروتکل‌های زیان‌بار ذهنی است، مسأله قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی است. در این زمینه به سخنان آقای پزشکیان هنگام ارایه لایحه بودجه اشاره کردم که اکنون مفصل‌تر آن را در اینجا می‌آورم: ▪️«پزشکیان یکی از چالش‌های موجودکشور را اصلاح یارانه‌های انرژی دانست و با اشاره به افزایش ۴۰ درصدی مصرف بنزین نسبت به ۵ سال گذشته، تصریح کرد: میزان مصرف بنزین در سال جاری، نسبت به سال ۹۸ حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است، این در حالی است که میزان جمعیت و درآمد ملی بسیار کمتر از این است. امروز هزینه تمام شده بنزین بدون لحاظ قیمت نفت، که شامل هزینه پالایش، هزینه حمل فرآورده و هزینه جایگاه‌دار است حدود ۸ هزار تومان می‌باشد. امسال حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان و در صورت ادامه وضع موجود برای سال آینده باید ۱۳۰ هزار میلیارد تومان بنزین وارد شود که قیمت هر لیتر بنزین وارداتی، بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان هزینه‌بردار است. اصلاح نظام یارانه سوخت مورد توافق اکثر کارشناسان اقتصادی است.»▪️

🔘چند روز پیش لیستی را دیدم که به مسأله تغییرات قیمت ارز در افغانستان و ایران در دو سال اخیر اشاره کرده و نوشته بود که: ▪️«اگه اقتصاد واقعا علمه، چطوریه که اینها(با اشاره به طالبان) در ۲ سال حکومتشون ارزش پول کشور را ۱۲ درصد افزایش دادن؟ چطوریه که ما در این ۲ سال ۶۰ درصد از دست دادیم؟ اونم با این همه پروفسور؟ مشکل ما چیه؟»▪️

🔘اکنون می‌خواهم بگویم که برای اثبات نادرستی عرضه حامل‌های انرژی با این قیمت‌ها نیازی نیست که به علم یا اجماع یا اکثریت اقتصاددانان مورد نظر آقای پزشکیان اشاره شود؟ مگر کار اقتصاددانان اثبات نادرستی این سیاست است؟ برای مثال آیا نخوردن گوشت مردار گندیده و آلوده گربه افتاده روی زمین نیازی به منع و دستور پزشکان دارد؟ اگر کسی، نه حتی عقل متعارف، بلکه یک حس متعارف داشته باشد نزدیک به چنین گوشتی نمی‌شود. مگر اینکه کل حواس پنجگانه او از میان رفته باشد تا چنین گوشتی را بخورد.

https://telegra.ph/عقل-سلیم-کجاست-10-27

🔴بدترین پروتکل

🔺اعتماد ۵ آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘پروتکل در لغت به معنای توافق‌نامه، شیوه‌نامه است. ولی در عرف دیپلماتیک نوعی رفتارهای نوشته یا نانوشته‌ای است که انتظار می‌رود رعایت شوند. هنجارهایی که رعایت کردن آنها در همه موارد ضرورتی ندارد و برخی نیز در برابر انجام آن مقاومت می‌کنند. مردم هم دو دسته‌اند برخی موافق و برخی مخالف‌ هستند.

🔘آقای پزشکیان از همان آغاز فعالیت‌های انتخاباتی خود موضعی ضد پروتکلی گرفت. در لباس پوشیدن، در صحبت کردن، در مراودات شخصی، و اخیراً هم دیدم که در تشریفات استقبال و بدرقه سفرهای خود هم چنین موضعی ابراز نموده است. از همان ابتدای تبلیغات ریاست جمهوری عده‌ای معتقد بودند که چرا اینها را رعایت نمی‌کند، حتی من هم به دلیل تأکیدات بسیاری از مردم معتقد بودم که به پاس احترام به دیگران رعایت شود، مثلاً به جای کاپشن با کت و شلوار رسمی در مناظرات و گفتگوها حاضر شود، بویژه اینکه این نوع لباس پوشیدن شبیه‌سازی با دوره احمدی‌نژاد هم می‌شد و خاطره بدی را ایجاد می‌کرد.

🔘در نهایت برخی هم گفتند، هر طور که عادت و دوست دارد و پیش‌تر هم رفتار می‌کرده عمل کند، که البته ایرادی هم ندارد. بسیاری از افراد هم از این تشریفات ناراحت هستند و کلاً آنها را جالب نمی‌دانند. از این رو نقض این پروتکل‌ها اگر نقطه قوت نباشد، نقطه ضعف هم نیست، و جامعه هم با آن عادت می‌کند.

🔘مسأله اصلی این است که پوشیدن کاپشن یا کت؛ یا جوراب سفید و هماهنگ نبودن رنگ لباس‌ها حتی اگر جالب نباشد، زیان مهمی هم ندارد، چون رییس جمهور را برای رعایت این پروتکل‌ها انتخاب نمی‌کنند. پروتکل‌های خطرناک و زیان بار، جای دیگری است که متأسفانه هنوز شکسته نشده است. پروتکل‌های زیان‌بار، پروتکل‌های ذهنی و رویکردی است.

🔘چگونگی تدوین لایحه بودجه در ایران تبدیل به یک پروتکل البته از نوع زیان‌بارش شده است. تقدیم بودجه‌ای با ردیف‌های تکراری و غیر پاسخگو و بی‌ارتباط با وظایف دولتی، با کسری بودجه بالا که از جیب مردم برداشته می‌شود، بدترین پایبندی به پروتکل زیا‌بار است، و متأسفانه در دولت جدید نیز مطابق پروتکل‌های موجود تدوین و ارایه شده است.

🔘یکی از این پروتکل‌ها رویکرد رسمی نسبت به بنزین است. آقای پزشکیان هنگام ارایه لایحه بودجه به مجلس در باره بنزین و مشکلات آن سخنانی گفت، و این تصور پیش آمد که دولت در پی افزایش قیمت بنزین است. دو روز بعد آقای حضرتی دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت که از دوستان محترم هستند، اعلام کردند که: ▪️«رئیس جمهور قبل از افزایش قیمت بنزین با مردم صحبت می‌کند. خیالتان راحت باشد؛ بنزین فعلا گران نخواهد شد.»▪️ دیروز هم رییس کمیسیون تلفیق مجلس از ترس متهم شدن؛ احتمال افزایش قیمت بنزین را در این کمیسیون مجلس تکذیب کرد.

🔘همه این اظهارات جزو پروتکل‌های فکری و برنامه‌ای این ساختار است. پروتکلی که از یک سو، وضعیت فاجعه‌بار نحوه فروش یک حامل انرژی را توضیح می‌دهد، و از سوی دیگر تأکید می‌کند که این راه ادامه دارد و نگران نباشید. باید نشان داد که رعایت این پروتکل تا چه اندازه برای مردم زیان‌بار است؟

🔘حدود دو ماه پیش در جلسه‌ای که پیش از مصاحبه رسانه‌ای و عمومی آقای پزشکیان بود، قاطعانه اظهار داشت که امسال حدود ۵ میلیارد دلار برای واردات بنزین باید پرداخت کنیم، در حالی که این ارز را باید برای خیلی از ضروریات زندگی از جمله دارو، آموزش و... هزینه کنیم و من این کار را نخواهم کرد. این استدلال روشن و گویا و منطقی بود. ولی اکنون و هنگام ارایه بودجه، عیناً همین کار شده است.‌

🔘جالب‌تر این است هنگامی که پس از سخنان آقای پزشکیان، افکار عمومی گمان کرده که دولت نمی‌خواهد سیاست پیشین را ادامه دهد، فوری مسئول شورای اطلاع‌رسانی رفع ابهام کرده که مردم خیالشان راحت باشد این کار نخواهد شد همان پروتکل قبلی ادامه دارد.

🔘حالا این پرسش مطرح می‌شود که دولت محترم برای فروش بنزین به لیتری ۱۵۰۰ تومان، طبعاً مجبور است مطابق آن گفته آقای پزشکیان، حداقل ۵ میلیارد دلار صرف واردات بنزین کند، و برای بنزین تولید داخل هم مطابق گفته خودشان حداقل لیتری ۶۵۰۰ تومان یارانه بدهد (بدون لحاظ کردن هزینه نفت خام رایگان برای بنزین) این پول را از کجا می‌آورد؟ جز اینکه از جیب مردم برداشته می‌شود؟ جز اینکه از مخارج ضروری دیگر زده می‌شود؟ جز اینکه ناکارآمدی در بخش‌های دیگر، مثل کیفیت پایین بنزین تولیدی، خودروی تولیدی، جاده بی‌کیفیت و قاچاق سوخت را می‌خواهند بپوشانند؟

🔘🔘در این باره که چرا این سیاست زیان‌بار به عنوان سیاستی غیر قابل تغییر توصیف می‌شود، تنها یک چیز را می‌توان گفت که این یک پروتکل ذهنی در ساختار اقتصادی و سیاسی ایران است. پروتکلی بغایت نابخردانه که باید نقض شود و در یادداشت دیگری به آن خواهم پرداخت.

🔴آینده نابرابری در ایران

🔺اعتماد دوم آبان ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘یکی از شعارهایی که مطرح بوده، برقراری عدالت است، که به طور مشخص عدالت اقتصادی بیش از سایر وجوه عدالت مورد نظر بوده است، هر چند به نظر من عدالت آموزشی و دسترسی همه جوانان کشور به سطح مطلوب آموزش شاید مهم‌تر از عدالت اقتصادی باشد و در این یادداشت نشان خواهم داد که چرا عدالت اقتصادی می‌تواند ناپایدار و کم‌اثر باشد، در حالی که عدالت آموزشی برخلاف آن بسیار اثرگذار و پایدار است.

🔘روز گذشته هم آقای پزشکیان لایحه بودجه ۱۴۰۴ را به مجلس داد که ۴ ویژگی برای آن برشمرد که یکی از آنها عدالت محوری بود. به نظر من این ویژگی از ساختار بودجه‌ای و اقتصادی ایران بیرون نمی‌آید و اگر در مقاطعی هم شاخص آن بهبود یابد، دوباره و به سرعت به جای قبلی و بدتر خود باز می‌گردد.

https://telegra.ph/آینده-نابرابری-در-ایران-10-22

🔴آزمون تکراری رسانه ملی

🔺اعتماد ۳۰ مهر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘اشاره به خبر شهادت یحیی سنوار در تلویزیون ایران پس از یک روز از وقوع آن، تکان‌دهنده بود. نه از این حیث که مردم از این خبر بی‌اطلاع مانده بودند، چرا که در همین فاصله هزاران پست و نظر در فضای مجازی و سایت‌های گوناگون حتی رسانه‌های حکومتی در این مورد منتشر شده بود و کسی نیازی به اطلاع‌رسانی صدا و سیما نداشت، همچنین اگر کسی با یک روز تاخیر هم از این خبر مطلع می‌شد مشکلی برایش پیش نمی‌آمد. ولی این تأخیر در اطلاع‌رسانی بسیار عجیب و تاسف‌بار بود.

🔘خبری که از لحظه آغاز نشر آن، به عنوان خبری جهانی در خروجی خبرگزاری‌ها و رادیو و تلویزیون‌ها و سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت، به طوری که سرچ نام سنوار در گوگل بر انتخابات آمریکا و نامزدهای آن پیشی گرفت. این رفتار نشان‌دهنده تصور مخدوشی است که مدیریت این رسانه از آن و جایگاهش دارد، گویی که سیاست‌گذاران آنجا درک درستی از مفهوم رسانه و خبر ندارند.

🔘ابتدا باید پرسید؛ چگونه ممکن است که یک رسانه عریض و طویل با ده‌ها شبکه و... چنین خطایی را مرتکب شود؟ آن هم در حالی که به احتمال قوی اغلب دست‌اندرکاران خبری آن رسانه در همان روز مشغول پیگیری جزییات این ترور بوده‌اند، و شاید هم از آن نیز اطلاع داشته‌اند. پس چرا این خبر را منتشر نکردند، در حالی که می‌دانستند، دیگران از خبر مطلع هستند؟

🔘این رفتار محصول تعریفی است که این شبه رسانه از کارویژه خودش دارد و گمان می‌کند، اگر خبری را اعلام نماید، به منزله تأیید آن خبر و‌ عمل منجر به آن است و اگر اعلام نکند آن خبر دروغ است. به عبارت دیگر صحت و سقم یک خبر را نه از روی اصل خبر، بله به واسطه روایت صدا و سیما می‌سنجند. این برداشت از سیاست خبری صدا و سیما، نزد مردم هم کمابیش وجود دارد و علت بی‌اعتمادی به خبر نیز همین برداشت است.

🔘چرا چنین شده است؟ هنگامی که استقلال رسانه و واقعیت خبر و تحلیل را به رسمیت نشناسیم، و روایتی که بیان کنیم را اصل و معتبر بدانیم، نتیجه‌ای جز این انتظار نباید داشت. به همین دلیل است که مردم نیز خبرهای این رسانه را بیش از آنکه بازتابی از واقعیت بدانند، روایت صدا و سیما می‌دانند، در نتیجه آن را معتبر تلقی نمی‌کنند.

https://telegra.ph/آزمون-تکراری-رسانه-ملی-10-20

🔴رویکردهای آخرالزمانی

🔺اعتماد ۲۹ مهر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘رویکردها و تحلیل‌های آخرالزمانی کمابیش همیشه وجود داشته است و از میان نیز نخواهد رفت. این پدیده حتی مختص جوامع توسعه‌نیافته نیست، زیرا در کشورهای توسعه یافته نیز وجود دارد. در سال ۱۹۹۳ یک نظرسنجی از مردم آمریکا شد که نتیجه آن اعتقاد بیست درصدی آمریکاییان به این ایده آخرالزمانی است که عیسی مسیح در حوالی سال ۲۰۰۰ ظهور خواهد کرد. اعضای یکی از این فرقه‌ها اعتقاد داشتند که زمین در آستانه تغییرات عمده‌ای است و تنها کسانی که به آنان می‌پیوندند، می‌توانند نجات یافته و به یک سفینه فضایی در حال عبور بپیوندند. صدها فرقه طرفدار این رویکرد آخرالزمانی هستند و آن را تبلیغ می‌کنند، و برخلاف ظاهرشان، اغلب ظرفیت خشونت علیه دیگران یا خود را دارند، و در مواردی دست به خودکشی دستجمعی زده‌اند.

🔘جالب این است که حکومت‌ها خیلی از این فرقه‌های آخرالزمانی وحشت ندارند، بلکه می‌ترسند، هنگامی که آنان در پیش‌بینی‌های خود شکست خوردند که قطعاً هم می‌خورند، برای جبران دست به خشونت بزنند. ریشه‌های این نگاه آخرالزمانی در یهودیت، مسیحیت، امروز هم مسیحیان اوانجلیست، و بهاییت هم هست. حتی هیتلر و جنبش فاشیستی او نیز بازتابی از جنبش هزاره‌ای و و واجد مضامینی از رویکرد آخرالزمانی بود که نتیجه آن را همه دیدند. مارکسیسم هم با نظریه پایان تاریخ و جامعه بی‌طبقه کمونیستی نوعی رویکرد آخرالزمانی بود البته در قالب منطق بظاهر مادی و علمی و جذابیت آن هم تا حدی محصول تلفیق همین دو ویژگی بود.

🔘البته اینها با نگاه رسمی شیعه نسبت به ظهور متفاوت است که تعیین زمان و مصداق نمی‌کند، ولی در هر حال از ادعاهای افراد در ذیل این رویکرد در امان و مصون نیست و تا کنون هم نبوده است. همین الآن هم ده‌ها نفر از پیروان یک فرقه مذهبی طرفدار احمد الحسن البصری در دادگاه ویژه روحانیت محکوم شده و زندانی هستند. البته این نوع محکومیت‌ها شامل نیروهای غیر رسمی می‌شود و کسانی که در ساختار رسمی رویکردهای آخرالزمانی را بازتولید می‌کنند مواجه با این مسایل نمی‌شوند.

https://telegra.ph/رویکردهای-آخرالزمانی-10-19

🔴خوش بودن با چنین رسانه‌ای

🔺اعتماد ۲۸ مهر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘در پی انتشار نظرسنجی ایسپا که بخشی از آن درباره الگوی پیگیری خبری دانشجویان بود و نتایج آن مترادف با شکست فاحش صدا و سیما در جلب مخاطب تلقی گردید، مرکز تحقیقات این رسانه واکنش تندی نشان داد و از جایگاه آن رسانه دفاع کرد که این نیز واکنش‌های بیشتری را در پی داشت. از جمله بنده و آقای محمد مهاجری هم مطلبی نوشتیم.

🔘ظاهراً حامیان رسانه ملی از یادداشت من با عنوان «روایت‌محوری؛ دشمن مرجعیت رسانه‌ای» و نیز یادداشت «دَمَر آب خوردن صدا و سیما» آقای محمد مهاجری عصبانی شدند و در برخی گروههای مجازی به تولید مطلب در دفاع از این رسانه اقدام کرده‌اند. در یکی از این گروه‌ها متنی بدون نام نویسنده را منتشر کرده بودند و تعریضی هم به بنده داشت که به وسیله یکی از دوستان عضو آن گروه برای اطلاع بنده نیز فرستاده شد. با توجه به وجود برخی نکات جالب در این متن، به نظرم آمد که پاسخی عمومی به این موارد بدهم.

🔘در نوشته ایشان چند گزاره مهم در دفاع از صدا و سیما بود که نقل و نقد می‌کنم. گزاره اول: ▪️«-بر اساس همه‌ی نظرسنجی‌ها از جمله همان ایسپا، صدا و سیما مجموعاً دارای تقریباً ‌ مخاطب شصت میلیونی⁩ است.»▪️

🔘بطور قطع و یقین از میان ۸۰ میلیون ایرانی بالای ۶ سال ۶۰ میلیون نفر یا حتی بیش از آن مخاطب صدا و سیما هستند من هم که تلویزیون ندارم فوتبال اروپا را از تلویزیون اینترنتی می‌بینم یا در داخل خودرو رادیو آوا را بعضا می‌شنوم پس مخاطب آن هستم. در جامعه‌ای که رادیو و تلویزیون انحصاری است وجود ۶۰ میلیون مخاطبان این گونه؛ شکست است.

🔘اصولاً مسأله ساختار سیاسی ایران نیز تامین نیاز مخاطب به دیدن فوتبال و موسیقی نیست. مسأله خبر و تحلیل و گزارش است. باید دید که چه تعداد مردم این برنامه‌ها را پیگیری می‌کنند؟ چقدر به آنها اعتماد دارند؟ و پیگیری کنندگان در عرصه عمومی چقدر اثرگذاری دارند؟ و بالاخره این که آیا فقط از این رسانه پیگیری می‌کنند یا از مجاری دیگری هم استفاده می‌کنند.

🔘جزییات نتایج نظرسنجی‌ها پاسخ این پرسش‌ها را روشن کرده است. پیگیری‌ها حدود ۴۰ درصد با اعتماد پایین و افرادی با کم‌ترین اثرگذاری و با دسترسی به منابع دیگر؛ پاسخ هر ۴ نکته است. این رسانه از حیث کسب اعتماد و کیفیت خبر و تحلیل در حد رسانه درجه ۲ هم نیست.

https://telegra.ph/خوش-بودن-با-چنین-رسانه%E2%80%8Cای-10-18