Açıklama
🔎 Hastanın biyopsi bulguları ve taramada saptanan doku transglutaminaz IgA antikor pozitifliği bize direkt olarak Çölyak Hastalığı’nı işaret ediyor. Şimdi bu verilenleri değerlendirelim.
📝 Doku Transglutaminaz IgA antikorları, gerek duyarlılığı ve özgüllüğünün yüksek olması gerekse kapiller kandan kolayca bakılabilmesi nedeniyle Çölyak Hastalığı için en çok tercih edilen testlerin başında geliyor. Bir soruda bize bu antikordan bahsedildiğinde aklımıza Çölyak Hastalığı gelmeli; aynı şekilde Çölyak Hastalığı denildiğinde de aklımıza bu antikor gelmeli. (Bu yönü ile Mart 2022 TUS’ta Pediatri testinde soruldu)
📝 Vakada verilen histopatolojik bulgulardan villöz atrofi, Tropikal Sprue ve Whipple Hastalığı gibi diğer malabsorbsiyon hastalıklarında da izlenebilmektedir. Ancak intraepitelyal CD8T lenfosit artışı Çölyak Hastalığı için oldukça önemli histopatolojik bulgulardan biri olup Mart 2021 TUS’ta Patoloji sorusu olarak karşımıza çıkmıştı.
🔍 Tanıyı koyduk, tam soruyu çözdük derken bir de bakıyoruz ki seçeneklerin hepsinde Çölyak Hastalığı geçiyor; soru bizden bu hastalığın formlarını istiyor. Demek ki hem antikor bilgisi, hem de histopatolojik bulgular boşuna birlikte verilmemiş.
🔜 Bu aşamada hastaya tanı koyabilmek için bize verilenleri semptom, histoloji ve seroloji bazında değerlendirmemiz gerekiyor. Hastamızda seroloji (antikorlar) pozitif ve histolojik bulgular mevcut.
▪️Potansiyel Çölyak ve Latent Çölyak’ta histolojik bulgular izlenmez. Bu nedenle bu iki seçeneği eledik.
▪️Sessiz Çölyak ve Semptomatik Çölyak formlarında ise vakada verildiği gibi seroloji ve histoloji pozitiftir. Peki bu ikisini nasıl ayıracağız? Cevap isimlerinde gizli: Semptomlar!
➡️ İlk soruya baktığımda çok masum şekilde gizlenmiş bir ifade gözüme çarpıyor: “Belirgin bir semptomu ya da şikayeti olmayan hasta” Klasik bir soru kökü gibi görünen bu ifade bizi doğru yanıta ulaştıracak. Yanıtımız Sessiz Çölyak.
📝 Sessiz Çölyak’ta belirgin bir semptom eşlik etmez. Semptomatik Çölyak’ta ise adından da anlaşılacağı gibi klinik bulgular belirgindir.
‼️ Hocam şıklarda bir de Atipik Çölyak var onu unuttunuz? Güncel baskısı Nisan 2024’te çıkan Nelson Pediatri textbookunda “Çölyak Hastalığı Klinik Spektrumu” altında sadece 4 form yer alıyor; Atipik Çölyak bu listede yok. Olsa da birşey değişmezdi; Atipik Çölyak’ta da belirgin semptomlar izlendiği için sorumuzun yanıtı olamazdı.
⭐️ Bu vakanın kilit sorusu buydu. Oldukça uzun ve detaylı şekilde açıkladık. Diğer soruların açıklamasına geçmeden önce sözü geçen Çölyak formlarına yönelik instagram hesabında yaptığımız paylaşıma göz atalım. Bu kliniklere Nelson 2024'te geçtiği şekilde en güncel haliyle yer verdik. 👇
📱 Çölyak Hastalığı Klinik Spektrumu, ilgili paylaşımı görmek için buraya tıklayınız.