ماشین زمان ایران و جهان

📚نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
گرد آوری،پژوهشگر و نویسنده: محمدمهدی نیک اختر
📕تعداد صفحات:۱۲ صفحه
#کتاب‌تاریخی #مناقشه‌سرزمینی #اخبار‌تاریخی #زندگینامه #تاریخ‌جهان #تاریخ‌ملل #تاریخ‌معاصر #تاریخ‌ادیان #آسیا #خاورمیانه #اسرائیل #فلسطین #عراق #سوریه #لبنان #بیروت #مصر #اردن #غزه #کرانه‌باختری #جولان #ایران #آمریکا #فرانسه #اورشلیم #بیت‌المقدس #صهیونیسم #یهودیت #اسلام #مسیحیت #مارونی #دروزی #سلفی‌گری #اهل‌سنت #شیعه #روحانیت #ولایت‌فقیه #اعراب #ساف #فتح #حماس #جهاداسلامی #امل #حزب‌الله #فالانژ #بعث #جمهوری‌اسلامی #سپاه‌پاسداران #جنگ #انتفاضه #تروریسم #شبه‌نظامی #محورمقاومت #انقلاب‌کاج #جنگ‌۳۳روزه #حافظ‌اسد #بشاراسد #ملک‌حسین #یاسرعرفات #اسماعیل‌هنیه #یحیی‌سنوار #ابونضال #امین‌بشیر‌جمیل #پیرجمیل #بشیرجمیل #امین‌جمیل #امام‌موسی‌صدر #صبحی‌طفیلی #سیدعباس‌موسوی #سیدحسن‌نصرالله #عمادمغنیه #حاج‌رضوان #رفیق‌حریری #شلوموآرگوف #مناخم‌بگین #ایهودباراک #ایهوداولمرت #بنیامین‌نتانیاهو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅در روزهای ۱۸ و ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۴ مطابق با ۲۸ و ۲۹ شهریورماه ۱۴۰۳، انفجار همزمان حدود ۵۰۰۰ پیجر و بی‌سیم اعضای حزب‌الله لبنان منجر به کشته‌شدن ۳۲ نفر و زخمی شدن شدید بیش از ۲۸۰۰ نفر از اعضای حزب الله لبنان شد. عملیات انفجار پیجرها بسیار غافلگیرانه بود و باعث ایجاد شوک شدید در نیروهای حزب الله لبنان و محور مقاومت شد.سید حسن نصر الله در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر با ۶ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی در حملات هوایی ارتش اسرائیل به ضاحیه بیروت به همراه برخی رهبران ارشد حزب الله مانند علی کرکی و به همراه عباس نیلفروشان، از فرماندهان سپاه قدس ایران در ۶۴ سالگی کشته شد.پس از کشته شدن سید حسن نصر الله، یک روحانی شیعه لبنانی به نام سید هاشم صفی الدین جانشین حسن نصر الله و چهارمین دبیر کل حزب الله لبنان شد.سید هاشم صفی الدین فقط ۶ روز رهبر حزب الله لبنان بود و در ۳ اکتبر ۲۰۲۴ میلادی برابر با ۱۲ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی در حملات هوایی ارتش اسرائیل به ضاحیه بیروت کشته شد.پس از کشته شدن هاشم صفی الدین،مدتی کسی قبول نکرد که رهبر حزب الله لبنان شود.اخیرا نعیم قاسم که معاون سید حسن نصر الله بود،به عنوان پنجمین رهبر حزب الله اعلام شده است.در میان تمام رهبران تاریخ حزب الله لبنان تا پیش از نعیم قاسم،تنها فردی که همچنان زنده است،صبحی طفیلی است.البته صبحی طفیلی سال ها است که مخالف حزب الله و جمهوری اسلامی ایران است و شدیدترین حملات کلامی و انتقادها را به حزب الله لبنان و جمهوری اسلامی ایران انجام می دهد.
✅ارتش اسرائیل پس از کشتن سید حسن نصر الله،در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر با ۹ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی حمله زمینی گسترده ای را به جنوب خاک لبنان انجام داد.تا به امروز اسرائیل برخی زیرساخت های حزب الله لبنان را نابود کرده است و در خاک لبنان پیشروی کرده است.اسرائیل در روستاها و مناطق زیادی در جنوب لبنان با نیروهای حزب الله لبنان درگیری زمینی داشته است و جنگ زمینی اسرائیل و حزب الله لبنان همچنان ادامه دارد.تا به امروز قدرت موشکی حماس و حزب الله کاهش زیادی داشته است و تجهیزات و نیروهای این دو گروه به طور قابل توجهی کمتر شده است.اسرائیل تا به امروز در نوامبر ۲۰۲۴ میلادی(آذر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی) به گروه های حماس و حزب الله ضربات زیادی وارد کرده است.اما همچنان جنگ اسرائیل و محور مقاومت اسلامی ادامه دارد و به نظر می رسد در آینده جنگ در خاورمیانه گسترش پیدا خواهد کرد و آتش بس و صلحی به این زودی تا سال های آینده شکل نخواهد گرفت.
✅مذاکرات صلح اسرائیل با حزب الله لبنان و دولت رسمی لبنان به نخست وزیری نجیب میقاتی آغاز شده است.طبق قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل حزب الله لبنان باید تا پشت رودخانه لیتانی عقب نشینی کند و از جنوب لبنان و از مرز اسرائیل فاصله بگیرد.البته اسرائیل خواهان امتیازهای بیشتری است و احتمالا اسرائیل در دوره نخست وزیری بنیامین نتانیاهو،خواستار خلع سلاح و ضعیف شدن بسیار زیاد حزب الله لبنان و کنترل شدید گروه حزب الله لبنان باشد.به نظر می‌رسد در آینده شاخه سیاسی حزب الله لبنان در پارلمان و حکومت لبنان باقی بماند،اما شاخه نظامی حزب الله لبنان بسیار ضعیف شود و توان درگیری چندانی با اسرائیل نداشته باشد.باید اشاره کرد که با وجود این که در حملات هدفمند اسرائیل،برخی رهبران و نیروهای جنبش امل لبنان کشته شده اند،اما تعداد کشته شدگان جنبش امل در مقایسه با تعداد کشته شدگان نیروهای حزب الله لبنان بسیار کمتر است.زیرا جنبش امل لبنان که استقلال نسبی از جمهوری اسلامی ایران دارد،میانه رو تر از حزب الله لبنان است.به همین جهت این امکان وجود دارد که در آینده لبنان شیعیان لبنان زیر نظر جنبش امل لبنان قرار بگیرند.به نظر می رسد که در آینده حتی اگر گروه حزب الله لبنان همچنان باقی بماند،دیگر قدرت چندانی در لبنان نداشته باشد.
❗️برای اطلاعات بیشتر به پادکست و متن های زیر مراجعه کنید.
🎙پادکست تاریخ لبنان و جنگ داخلی لبنان از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ میلادی
📒نگاهی به تاریخ جنگ های اسرائیل از ۱۹۴۸ میلادی تا به امروز
📒نگاهی به تاریخ گروه های شبه نظامی در جهان از حزب الله تا جنبش احیای ده فرمان خداوند
📷لینک مطلب در صفحه اینستاگرام
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅عماد مغنیه معروف به حاج رضوان که از رهبران نظامی بسیار مهم حزب الله لبنان در جنگ ۳۳ روزه ۲۰۰۶ بود،در سال ۲۰۰۸ در یک حادثه بمب گذاری در دمشق کشته شد.پس از کشته شدن عماد مغنیه،یگان رضوان در سازمان حزب الله لبنان شکل گرفت.وظیفه یگان رضوان،نفوذ به خاک اسرائیل و حمله به شمال اسرائیل است.یگان رضوان از سال ۲۰۰۸ در جنوب لبنان و در مرز شمالی اسرائیل ساکن بوده است و درگیری هایی با اسرائیل داشته است.
✅در دوره سید حسن نصر الله، محور مقاومت متحد با جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت.در این محور مقاومت اسلامی،گروه شیعه مذهب حزب الله لبنان،گروه فلسطینی سنی مذهب حماس،گروه یمنی شیعه زیدی انصار الله،گروه شیعه مذهب حشد الشعبی عراق،مقاومت اسلامی عراق،گروه شیعه مذهب فاطمیون افغانستان،گروه شیعه مذهب زینبیون پاکستان،گروه شیعه مذهب حسینیون جمهوری آذربایجان و... نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی ایران هستند.این گروه ها به باور خود متحد یک دیگر برای جنگ با اسرائیل و آمریکا و استکبار و جهان غرب و کفر هستند.این گروه ها متحد جمهوری اسلامی ایران هستند و از حکومت ایران و سپاه قدس ایران دستور می گیرند.
✅حزب الله لبنان در سال ۲۰۱۳ میلادی در جنگ داخلی سوریه در دوره حکومت بشار اسد،با مخالفان رژیم بعث بشار اسد می جنگید و متحد روسیه و متحد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و متحد نیروهای حکومت بشار اسد برای مقابله با گروه های شبه نظامی مخالف بشار اسد بود.قاسم سلیمانی،فرمانده سپاه قدس ایران نزدیکی زیادی با نیروهای حزب الله لبنان داشت و در این دوره حکومت ایران به تجهیز حزب الله لبنان کمک زیادی کرد.در طول جنگ داخلی سوریه،جهاد مغنیه،پسر عماد مغنیه در سال ۲۰۱۵ میلادی در مرز سوریه و اسرائیل با حمله اسرائیل کشته شد.
✅در سال ۲۰۱۹ میلادی، بحران سیاسی و اقتصادی در لبنان آغاز شد. این بحران باعث تورم سه رقمی، کاهش ۹۰ درصدی ارزش پول ملی، قطعی گسترده خدمات آب و برق و گاز و بی ثباتی سیاسی در لبنان شد.پس از این بحران، دولت موقت بر لبنان حاکم است و رئیس جمهور و دولت باثباتی در لبنان وجود ندارد.در سال ۲۰۲۰ انفجار گسترده ای در بیروت رخ داد که باعث کشته شدن صدها لبنانی و ویرانی بیروت شد. با وجود بحران های لبنان و درگیری زیاد حزب الله لبنان با دیگر نیروهای سیاسی و مذهبی لبنان،حزب الله لبنان در دوره سید حسن نصر الله توانست جایگاه خود را در لبنان حفظ کند.
✅در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ میلادی، گروه اسلام گرای فلسطینی حماس که از سال ۲۰۰۶ بر نواز غزه در بین اسرائیل و مصر حکومت داشت،حمله گسترده ای را به جنوب خاک اسرائیل با نام عملیات طوفان الاقصی انجام داد.در این عملیات ۱۲۰۰ غیر نظامی با خشونت و بی رحمی زیاد کشته شدند و صدها اسرائیلی به گروگان گرفته شدند.این اتفاق باعث شد اسرائیل جنگ هوایی گسترده ای را علیه حماس آغاز کند.ارتش اسرائیل در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۳ حمله زمینی به نوار غزه برای نابودی زیرساخت های گروه حماس انجام داد.هم زمان با جنگ اسرائیل و حماس، حزب الله لبنان برای حمایت از گروه حماس و برای کاهش حملات اسرائیل به نوار غزه از ۸ اکتبر ۲۰۲۳ حملات موشکی و پهپادی به سمت شمال خاک اسرائیل انجام داد. این حملات باعث آوارگی و مهاجرت اجباری ساکنان شمال اسرائیل شد.
✅ارتش اسرائیل هم زمان با حمله به نوار غزه و جنگ با گروه فلسطینی حماس،حملات هوایی و پهپادی گسترده ای به مواضع گروه حزب الله لبنان انجام داد که باعث ویرانی گسترده جنوب لبنان و آوارگی ساکنان جنوب لبنان شد.در عملیات های هوایی و اطلاعاتی اسرائیل، بسیاری از زیرساخت های حزب الله لبنان از بین رفتند و تا پایان سپتامبر سال ۲۰۲۴ تمام رهبران و اعضای رده بالای حزب الله لبنان کشته شدند.در حملات اسرائیل به مواضع حزب الله لبنان از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴،تمام فرماندهان گردان رضوان حزب الله لبنان کشته شدند و گردان رضوان که حملات زیادی به شمال اسرائیل انجام می داد،بسیار ضعیف شد.اسرائیل تا اکتبر سال ۲۰۲۴ موفق شد بسیاری از فرماندهان رده بالای نظامی و سیاسی گروه حماس و گردان عزالدین قسام حماس مانند مروان عیسی،صالح العاروری،ابراهیم بیاری،محمد ضیف،اسماعیل هنیه،یحیی سنوار و ... را حذف کند و ضربات شدیدی به گروه حماس وارد کند و بر نواز غزه تسلط پیدا کند.اسرائیل تا اکتبر سال ۲۰۲۴ در حملات هوایی و پهپادی به گروه حزب الله لبنان موفق شد بسیاری از فرماندهان رده بالای نظامی و سیاسی گروه حزب الله لبنان مانند خضر علی منها،وسام طویل،طالب عبدالله،محمد ناصر،فواد شکر،ابراهیم عقیل،احمد وهبی،ابراهیم قبیسی،محمد حسین سرور،نبیل قاووق،علی کرکی،سید حسن نصر الله، سید هاشم صفی الدین و...را حذف کند و ضربات شدیدی به گروه حزب الله لبنان وارد کند.میتوان گفت که تا به امروز تمام فرماندهان ارشد و رده بالای حزب الله لبنان کشته شده اند.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅پس از ترور و کشته شدن رفیق حریری در سال ۲۰۰۵ میلادی، انقلاب رنگی و مخملی سرو لبنان(انقلاب کاج لبنان یا انقلاب سدر لبنان) در سال ۲۰۰۵ میلادی رخ داد. رفیق حریری، یکی از نخست وزیرها و سیاست مداران لبنانی بود که خواستار خروج نیروهای سوریه ای از خاک لبنان بود.ترور رفیق حریری، باعث شکل گیری اعتراضات و انقلاب رنگی سرو لبنان در سال ۲۰۰۵ میلادی شد. در این انقلاب، نیروهای لبنانی مخالف سوریه و ایران و طرفدار جهان غرب،خواستار خروج نیروهای ارتش بعث سوریه از لبنان ۱۵ سال پس از پایان جنگ داخلی لبنان بودند. این انقلاب بدون خونریزی بود و در نتیجه آن، نیروهای رژیم بعث سوریه در زمان حکومت بشار اسد،پسر و جانشین حافظ اسد، پس از ۳۰ سال از خاک سوریه خارج شدند.در نتیجه انقلاب سرو لبنان،نیروهای سیاسی مخالف سوریه و ایران و طرفدار جهان غرب قدرت بیشتری در حکومت ایران گرفتند.اما پس از مدتی نیروهای حزب الله لبنان توانستند قدرت زیادی در پارلمان لبنان بگیرند و حسن نصر الله قدرت حزب الله را در لبنان حفظ کرد.پس از انقلاب سرو لبنان در سال ۲۰۰۵ و پس از خروج نیروهای سوریه از خاک لبنان، جنگ ۳۳ روزه اسرائیل و حزب الله لبنان رخ داد‌.
✅جنگ ۳۳ روزه اسرائیل و لبنان یا جنگ دوم لبنان، جنگی است که از ۱۲ ژوئیه تا ۱۴ اوت ۲۰۰۶، به مدت ۳۳ روز بین ارتش اسرائیل و گروه شبه نظامی شیعه حزب الله لبنان در شمال اسرائیل و در لبنان رخ داد.این جنگ پس از انقلاب مخملی سرو ۲۰۰۵ لبنان و خروج نیروهای سوریه از لبنان و قدرت گرفتن جریانات مخالف سوریه و ایران و طرفدار جهان غرب در حکومت لبنان رخ داد‌.پس از رد درخواست‌های حزب‌الله لبنان از سوی اسرائیل برای عدم پایبندی اسرائیل به توافق طرفین در سال ۲۰۰۴ برای آزادی زندانیان لبنانی در اسرائیل، در ۱۲ ژوئیه ۲۰۰۶ نیروهای حزب‌الله لبنان در مرز لبنان و اسرائیل با وارد شدن به خاک اسرائیل به گروهی از نیروهای زمینی ارتش اسرائیل حمله کردند و سه سرباز اسرائیلی را کشتند و دو سرباز اسرائیلی را اسیر گرفتند.حزب‌الله این عملیات را وعده صادق نام گذاشته بود.ارتش اسرائیل بلافاصله برای نجات جان دو سرباز اسیر گرفته شده، اقدام کرد که در نهایت پنج سرباز دیگر اسرائیلی کشته، پنج سرباز دیگر مجروح و پنج شهروند غیرنظامی اسرائیلی توسط حزب الله لبنان زخمی شدند.حزب‌الله لبنان نام این حمله را پاسخ عادلانه گذاشت و سیدحسن نصرالله برای باز پس دادن دو سرباز اسیر اسرائیلی،آزادی چهار عضو حزب‌الله لبنان را از زندان‌های اسرائیل خواستار شد.
✅ایهود المرت،نخست وزیر اسرائیل در سال ۲۰۰۶ این عملیات حزب الله لبنان را اعلام جنگ لبنان به اسرائیل معرفی کرد.نیروی هوایی اسرائیل برای مقابله با حزب الله لبنان،حملاتی به زیرساخت‌های لبنان یعنی جاده‌ها،پل‌ها و فرودگاه بیروت انجام داد.در نتیجه ۴۴ لبنانی کشته شدند و جنگ آغاز شد.این جنگ به صورت حملات هوایی و زمینی رخ داد و حزب الله لبنان موشک های زیادی به سمت اسرائیل شلیک کرد و اسرائیل حملات هوایی به مواضع حزب الله در خاک لبنان انجام داد و دو طرف وارد جنگ زمینی شدند.در این جنگ ۱۲۰۰ غیر نظامی لبنانی و ۴۳ غیر نظامی اسرائیلی کشته شدند.ارتش اسرائیل ابتدا پیشروی زیادی در خاک لبنان کرد و تا بیروت پیشروی کرد و ضرباتی به حزب الله لبنان زد.اما پس از گذشت ۳۳ روز،اسرائیل از خاک لبنان عقب نشینی کرد.
✅جنگ ۳۳ روزه لبنان با تصویب قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در ۱۴ اوت ۲۰۰۶ پایان یافت.طبق این قطعنامه حزب الله لبنان باید به ساحل شمالی رودخانه لیتانی عقب نشینی کند و از مرز شمالی اسرائیل فاصله بگیرد و ارتش اسرائیل باید نیروهای خود را از مناطق جنوبی لبنان خارج کند.ارتش اسرائیل پس از این جنگ نیروهای خود را از جنوب لبنان خارج کرد و به قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل متحد عمل کرد،اما حزب الله لبنان همچنان به شمال رودخانه لیتانی عقب نشینی نکرده است و بر خلاف قطعنامه ۱۷۰۱ نیروهایش را در جنوب لبنان نگه داشته است و در مواردی درگیری های مرزی با اسرائیل داشته است.
✅در پایان جنگ ۳۳ روزه هیچ مرزی جا به جا نشد و شرایط جغرافیایی پس از جنگ،مانند پیش از جنگ باقی ماند و بن بست نظامی شکل گرفت.همچنین درباره پیروز جنگ اختلاف نظر وجود دارد.به طوری که حزب الله لبنان و نیروهای محور مقاومت اسلامی خود را پیروز جنگ می دانند و اسرائیل نیز خود را پیروز جنگ معرفی کرده است.
✅سید حسن نصر الله،سومین دبیر کل حزب الله لبنان،از سال ۱۹۹۲ میلادی تا پیش از جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ میلادی،به مدت ۱۴ سال در مکان های عمومی و بین حامیان خود سخنرانی می کرد و در جامعه حضور آشکاری داشت.اما پس از پایان جنگ ۳۳ روزه،سید حسن نصرالله از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۴ میلادی به مدت ۱۸ سال کاملا مخفیانه زندگی می کرد.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅حزب الله لبنان از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۹ توسط یک شورای رهبری و مجموعه ای از افراد اداره میشد.از سال ۱۹۸۹ یک فرد رهبر حزب الله شد.صبحی طفیلی،یک روحانی مسلمان شیعه و بنیان گذار حزب الله لبنان و رهبر حزب الله لبنان از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱ میلادی بود.او ابتدا متحد و همراه جمهوری اسلامی ایران بود.اما پس از مدتی با حکومت ایران اختلاف زیادی پیدا کرد و در سال ۱۹۹۱ از حزب الله لبنان برکنار شد.صبحی طفیلی در سال ۱۹۹۱ حزب الله لبنان را ترک کرد.او امروزه همچنان زنده است و یکی از منتقدان بزرگ حزب الله لبنان و حکومت جمهوری اسلامی ایران است. او یک روحانی شیعه مذهبی ساکن لبنان است و در برنامه های تلویزیونی،شدیدترین حملات کلامی را به حزب الله لبنان و رهبران جمهوری اسلامی ایران انجام میدهد و نفرت شدیدی از جمهوری اسلامی ایران و حزب الله لبنان دارد.
✅پس از برکناری صبحی طفیلی، سید عباس موسوی،روحانی شیعه لبنانی و از بنیان گذاران مهم حزب الله لبنان،از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۲ میلادی رهبر حزب الله لبنان شد.سید عباس موسوی در حوزه علمیه نجف عراق درس خوانده بود و با امام موسی صدر در لبنان و با محمد باقر صدر در عراق و جنبش های اسلام گرای شیعه در عراق و لبنان روابط نزدیکی داشت.او ابتدا از اعضای جنبش امل بود و سپس از بنیان گذاران حزب الله لبنان در سال ۱۹۸۲ شد.سید عباس موسوی از مه تا فوریه ۱۹۹۲ دبیر کل حزب الله لبنان بود.خودروی حامل او در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲ در حالی که به سمت بیروت می رفت،مورد حمله هلیکوپترهای اسرائیلی قرار گرفت و او به همراه همسر و فرزندش کشته شد.به این ترتیب دومین دبیر کل حزب الله لبنان در زمان جنگ حزب الله لبنان با اسرائیل از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۰ میلادی،کشته شد.پس از کشته شدن سید عباس موسوی، یکی از روحانیون شیعه حزب الله لبنان به نام سید حسن نصرالله از سال ۱۹۹۲ میلادی رهبر حزب الله لبنان شد.سید حسن نصر الله، از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۲۴ میلادی به مدت ۳۲ سال سومین دبیر کل حزب الله لبنان بود.
✅وقتی سید حسن نصر الله رهبر حزب الله لبنان شد،درگیری نظامی حزب الله لبنان با اسرائیل در جنوب لبنان پس از پایان جنگ داخلی لبنان ادامه داشت.گروه های شبه نظامی شیعه مانند جنبش امل و حزب‌الله لبنان با حمایت جمهوری اسلامی ایران با ارتش اسرائیل وارد تنش‌های نظامی کوچک و پراکنده پانزده ساله از سال ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۰ شدند.درگیری در لبنان جنوبی به ۱۵ سال جنگ میان شبه نظامیان نیابتی اسرائیل به نام ارتش جنوب لبنان که از مسیحیان مارونی تشکیل شده بود، با کمک و پشتیبانی نظامی و لجستیکی نیروهای دفاعی اسرائیل علیه چریک‌های مسلمان لبنان به رهبری حزب‌الله لبنان مورد حمایت ایران اشاره دارد.این جنگ در منطقه‌ای به اسم حریم امنیتی در جنوب لبنان رخ داد.گروه حزب الله لبنان با کمک ایران در دوره جمهوری اسلامی و سوریه در دوران حافظ اسد،حملات موشکی و مسلحانه زیادی علیه اسرائیل انجام می داد.در نتیجه درگیری های جنوب لبنان، ارتش اسرائیل در سال ۲۰۰۰ از جنوب لبنان خارج شد و ارتش مسیحی مارونی جنوب لبنان تسلیم شد و سقوط کرد.حزب الله لبنان در دوره سید حسن نصر الله در سال ۲۰۰۰ میلادی موفق شد کنترل جنوب لبنان را به دست آورد.
✅از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ میلادی، حزب الله لبنان و اسرائیل در کشتزارهای شعبا و در بلندی های جولان در مرز سوریه و اسرائیل، درگیری های هوایی زیادی داشتند و دو طرف به سوی مواضع یک دیگر، موشک و راکت پرتاب می کردند.در دوره رهبری سید حسن نصرالله،حزب الله لبنان با کمک حکومت اسلامی ایران قدرت نظامی زیادی پیدا کرد و به موشک هایی با برد زیاد دست یافت.حزب الله لبنان در دوره رهبری سید حسن نصر الله شمال اسرائیل را مورد حملات گسترده قرار داد.
✅در دهه ۱۹۹۰ میلادی بمب گذاری های زیادی در سفارت خانه ها و مراکز اسرائیل در کشورهای مختلف جهان انجام شد. این بمب گذاری ها به عماد مغنیه و رهبران حزب الله لبنان نسبت داده شد. یکی از این بمب گذاری ها، بمب گذاری آمیا در کشور آرژانتین در سال ۱۹۹۴ میلادی بود.این بمب گذاری در مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین رخ داد که باعث کشته شدن ۸۵ یهودی تبار آرژانتینی شد.بیش از ۳۰۰ نفر در آرژانتین زخمی شدند.حکومت آرژانتین و اسرائیل این انفجار را به حکومت جمهوری اسلامی ایران و حزب الله لبنان نسبت دادند و عماد مغنیه،از رهبران نظامی حزب الله لبنان به عنوان عامل این بمب گذاری معرفی شد و تحت پیگرد قانونی قرار گرفت.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅بشیر جمیل، نوه امین بشیر جمیل و پسر پیر جمیل که از رهبران مسیحی مارونی مهم حزب فالانژ لبنان(حزب کتائب لبنان) بود،پس از این که در سال ۱۹۸۲ رئیس جمهور لبنان شده بود، در ۱۴ سپتامبر ۱۹۸۲ میلادی بر اثر بمب گذاری در بیروت توسط نیروهای فلسطینی کشته شد.این اتفاق ضربه بزرگی به حزب فالانژ لبنان و به مسیحیان لبنان زد.پس از ترور بشیر جمیل، نیروهای مسیحی فالانژ لبنان برای انتقام از عاملان ترور بشیر،از ۱۶ تا ۱۸ سپتامبر ۱۹۸۲ میلادی به دو اردوگاه صبرا و شتیلا در بیروت غربی وارد شدند و با هماهنگی ارتش اسرائیل، ۷۰۰ تا ۳۵۰۰ نفر از فلسطینی ها و شیعیان لبنان را که ساکن دو اردوگاه صبرا و شتیلا بودند، قتل عام کردند. این اتفاق مشهور به کشتار صبرا و شتیلا در سال ۱۹۸۲ میلادی شد.پس از کشته شدن بشیر جمیل،برادرش امین جمیل رئیس جمهور لبنان از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۸ شد.
✅پس از تشکیل حزب الله لبنان در سال ۱۹۸۲ میلادی، ابتدا حزب الله به صورت شورایی اداره میشد و فرد مشخصی رهبر این گروه نبود.صبحی طفیلی، سید عباس موسوی و عماد مغنیه از مهم ترین رهبران حزب الله لبنان از زمان تشکیل این گروه بودند.نیروهای شیعه حزب الله لبنان از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۴ میلادی، در زمان حضور نظامی آمریکا و فرانسه در لبنان، حملات مسلحانه گسترده ای به سفارت خانه های آمریکا و فرانسه و به نیروهای آمریکایی و فرانسوی انجام دادند و باعث کشته شدن صدها سرباز آمریکایی و فرانسوی شدند.برخی نیروهای آمریکایی توسط نیروهای حزب الله لبنان گروگان گرفته شدند.عماد مغنیه، از فرماندهان رده بالای حزب الله لبنان، عامل کشتار و گروگان گیری بسیاری از نیروهای نظامی آمریکا بود.ارتش آمریکا در سال ۱۹۸۴ میلادی در دوره ریاست جمهوری رونالد ریگان از لبنان خارج شد.
✅در سال ۱۹۸۵ میلادی،پس از مذاکرات صلح و با کمک آمریکا در دوران رونالد ریگان و با کمک نیروهای حافظ صلح سازمان ملل، آتش‌بس بین اسرائیل و نیروهای ساف و حزب الله لبنان برقرار شد و به نیروهای ساف فرصت داده شد که از جنوب لبنان خارج شوند. با پایان درگیری‌ها در سال ۱۹۸۵ میلادی، مرکز فرماندهی نیروهای فلسطینی ساف به شهر طرابلس لبنان منتقل شد و از تسلط نیروهای سوریه در زمان حافظ اسد در لبنان کاسته شد.اسرائیل پس از ۳ سال از بیشتر مناطق لبنان خارج شد.پس از مدتی پایگاه های فلسطینی در جنوب لبنان برچیده شدند و گروه ساف از لبنان اخراج و این گروه به تونس منتقل شد.
✅در اواخر جنگ داخلی لبنان، گروه های فلسطینی و اسلام گرای سنی و شیعه در سال ۱۹۸۹ میلادی وارد درگیری های مسلحانه با یک دیگر در جنوب لبنان شدند.یکی از این درگیری های مسلحانه، جنگ گروه شیعه حزب الله لبنان با جنگ گروه شیعه امل در جنوب لبنان در سال ۱۹۸۹ میلادی(۱۳۶۷ و ۱۳۶۸ هجری خورشیدی) بود. در این درگیری، نیروهای شیعه حزب الله لبنان و نیروهای شیعه جنبش امل کشتارهای زیادی از یک دیگر انجام دادند.البته این درگیری کوتاه مدت بود.صبحی طفیلی،بنیانگداز حزب الله لبنان و دیگر رهبران حزب الله لبنان پس از مدتی موفق شدند با رهبران جنبش امل صلح کنند. اگرچه حزب الله لبنان و جنبش امل درگیری ها و اختلافاتی با هم داشته اند،اما پس از پایان درگیری در سال ۱۹۸۹ خود را متحد یک دیگر معرفی کردند.
✅سرانجام جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۹۰ میلادی با امضای توافقنامه صلح طائف بین گروه های مختلف لبنانی در عربستان سعودی پس از ۱۵ سال به پایان رسید‌.در این توافقنامه، مسیحیان، مسلمانان اهل سنت و مسلمانان شیعه لبنان بر سر روش تقسیم قدرت در لبنان بین مذاهب و اقوام گوناگون به توافق رسیدند و درصد مشخصی برای تقسیم قدرت سیاسی و اجتماعی بین مذاهب مختلف لبنان تعیین شد.طبق این توافق، رئیس جمهور لبنان فردی مسیحی،نخست وزیر لبنان فردی مسلمان سنی و رئیس پارلمان لبنان فردی مسلمان شیعه است.به این ترتیب قدرت لبنان بین مذاهب مختلف تقسیم شد.حزب الله لبنان پس از پایان جنگ داخلی لبنان همچنان یک گروه مهم و تأثیرگذار در سیاست و جامعه لبنان باقی ماند و به درگیری های مسلحانه خود با اسرائیل ادامه داد.شاخه سیاسی حزب الله لبنان حضور زیادی در پارلمان و حکومت لبنان پیدا کرد و شاخه نظامی حزب الله لبنان در جنوب لبنان حضور نظامی گسترده ای داشت.پس از پایان جنگ داخلی لبنان،ارتش دولت لبنان و حزب الله لبنان دو گروه نظامی مهم در لبنان بوده اند.ارتش دولت لبنان، ارتشی مسیحی مارونی است و بر بخش هایی از لبنان تسلط داشته است.در حالی که حزب الله لبنان یک گروه شبه نظامی مسلمان شیعه است و بر جنوب لبنان و بخش زیادی از لبنان تسلط داشته است.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅نیروهای فلسطینی سازمان آزادی بخش فلسطین در جنگ داخلی لبنان در جنوب لبنان ساکن بودند و از سال ۱۹۶۸ میلادی،در مواردی درگیری مسلحانه با اسرائیل،همسایه جنوبی لبنان داشتند.این باعث شد که ارتش اسرائیل در سال ۱۹۸۲ میلادی(۱۳۶۱ هجری خورشیدی) حمله زمینی به جنوب خاک لبنان انجام دهد.حمله نظامی اسرائیل به جنوب لبنان، پس از سو قصد ناموفق علیه شلومو آرگوف، سفیر اسرائیل در انگلستان،توسط یکی از اعضای گروه ابونضال (تروریست بسیار تندروی فلسطینی که عمل های تروریستی زیادی در خاک اروپا علیه غیرنظامیان انجام داد و یکی از گروه‌های فلسطینی مخالف ساف را تشکیل داده بود و معمر قذافی دیکتاتور لیبی و صدام حسین دیکتاتور بعث عراق مدت ها به او پناه داده بودند و او در سال ۲۰۰۲ در بغداد کشته شد.)آغاز شد.مناخم بگین،نخست وزیر اسرائیل پس از محکوم کردن سازمان آزادی‌بخش فلسطین،از این موضوع به‌عنوان دلیلی برای آغاز جنگ و حمله نظامی به لبنان استفاده کرد.
✅حمله نظامی اسرائیل به لبنان در ۶ ژوئن ۱۹۸۲، برابر با ۱۶ خرداد ۱۳۶۱، آغاز شد.در این جنگ دولت مسیحی مارونی لبنان و گروه فالانژ لبنان متحد اسرائیل بود و دولت مسیحی لبنان از اسرائیل در خواست کمک نظامی برای جنگ با گروه های فلسطینی و اسلام گرای سنی و شیعه لبنانی کرد.ارتش اسرائیل به همراه متحدین مسیحی مارونی خود و گروه مسیحی فالانژ لبنان،طی مدت کوتاهی با حملات شدید هوایی و پیش‌روی سریع نظامی،بیروت و قسمت‌هایی از جنوب لبنان را تصرف نظامی کرد و نیروهای ساف و متحدین آن شامل افرادی از نیروی زمینی سوریه و نیروهای اسلام‌گرای لبنانی را در غرب بیروت محاصره کرد و بمباران کرد.قسمت اصلی این جنگ از ژوئن تا سپتامبر ۱۹۸۲ بود.اما این جنگ از ژوئن ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۵ به مدت ۳ سال طول کشید.
✅پس از حمله اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲ میلادی،گروه شبه نظامی اسلام گرای شیعه حزب الله لبنان با کمک حکومت جمهوری اسلامی ایران و با حمایت شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی(سپاه قدس) برای مبارزه با اسرائیل تاسیس شد.حزب الله لبنان با کمک جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تأسیس شد. به همین جهت حزب الله لبنان بر خلاف جنبش امل کاملا وابسته به جمهوری اسلامی ایران است و جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۹۸۲ میلادی تا به امروز حمایت های مالی،تسلیحاتی و معنوی گسترده از حزب الله لبنان انجام داده است.بنیان گذاران لبنانی حزب الله لبنان، اعضای سابق جنبش امل لبنان بودند که در سال ۱۹۸۲ میلادی، از جنبش امل جدا شدند و حزب الله لبنان را تأسیس کردند.صبحی طفیلی،سید عباس موسوی و عماد مغنیه سال ها عضو جنبش امل بودند و پس از جدا شدن از جنبش امل، به کمک جمهوری اسلامی ایران گروه شبه نظامی شیعه حزب الله لبنان را که تندروتر و رادیکال تر از جنبش امل بود،تاسیس کردند.
✅سید حسن نصر الله، دبیرکل حزب الله لبنان از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۲۴ میلادی، یک روحانی شیعه لبنانی بود که سال ها عضو جنبش امل بود.او پس از تشکیل حزب الله لبنان در دهه ۱۹۸۰ میلادی(دهه ۱۳۶۰ هجری خورشیدی) از جنبش امل جدا و عضو مهم حزب الله لبنان شد.با گذشت زمان بخشی از شیعیان جنوب لبنان عضو و هوادار حزب الله لبنان شدند.اما برخی عضو و هوادار جنبش امل باقی ماندند.برخی گروه های اسلام گرای عراقی و فلسطینی مانند گروه شیعه عراقی حزب الدعوه و گروه فلسطینی فتح به همراه جمهوری اسلامی ایران و جنبش امل لبنان به تاسیس حزب الله لبنان کمک کردند.
✅حزب الله لبنان از سال ۱۹۸۲ میلادی(۱۳۶۱ هجری خورشیدی) وارد جنگ گسترده با ارتش اسرائیل در جنوب لبنان شد.حزب الله قصد داشت که ارتش اسرائیل را وادار به خروج از خاک لبنان کند.جنگ حزب الله لبنان با ارتش اسرائیل،آغاز حضور ایران در جنگ داخلی لبنان بود.برخی فرماندهان و نیروهای نظامی سپاه قدس ایران در جنگ داخلی لبنان حضور داشتند و به حزب الله لبنان کمک می کردند.احمد متوسلیان یکی از فرماندهان سپاه پاسداران در جنگ هشت ساله ایران و عراق بود که در جنگ داخلی لبنان حضور داشت.او در ۱۴ تیر ۱۳۶۱ به همراه سه نفر از دیگر نیروهای ایرانی توسط نیروهای گروه مسیحی فالانژ لبنان که متحد اسرائیل بودند، ربوده و ناپدید شد.پس از آن حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب الله لبنان ادامه داشت.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅نیروهای مسلمان سنی مذهب فلسطینی سازمان آزادی بخش فلسطین و فلسطینی ها که از سال ۱۹۷۰ میلادی ساکن لبنان بودند، درگیری های زیادی با حکومت مسیحی مارونی لبنان و با مسیحیان لبنان داشتند.حزب فالانژ لبنان یک حزب مسیحی لبنانی بود که توسط پیر جمیل،تاسیس شده بود.حزب فالانژ مسیحی لبنان درگیری های زیادی با سازمان آزادی بخش فلسطین یاسر عرفات داشت.سرانجام جنگ داخلی لبنان پس از ترور ناموفق پیر جمیل توسط نیروهای فلسطینی سازمان آزادی بخش فلسطین در سال ۱۹۷۵ میلادی بین مسیحیان و مسلمانان لبنان آغاز شد.جنگ داخلی لبنان بسیار جنگ خشن و ویرانگری بود و باعث کشته شدن صدها هزار لبنانی و باعث آواره شدن میلیون ها لبنانی شد.در این جنگ برای مدت زیادی بیروت،پایتخت لبنان،تبدیل به دو بخش مسیحی و مسلمان شد و در شهرهای لبنان جنگ های گسترده ای رخ داد.لبنان تا پیش از آغاز جنگ داخلی لبنان مشهور به عروس خاورمیانه و پاریس خاورمیانه بود،اما جنگ داخلی لبنان ضربات بسیار شدیدی به این کشور زد و شکوه و زیبایی این کشور از بین رفت.
✅در جنگ داخلی لبنان، در یک طرف حزب فالانژ لبنان معروف به حزب کتائب لبنان قرار داشت که توسط پیر جمیل و پسرانش به نام های امین جمیل و بشیر جمیل اداره میشد.این حزب نظامی مسیحی جنگ های زیادی با مسلمانان لبنان کرد.مسیحیان لبنان بیشتر طرفدار گروه فالانژ لبنان بودند.در طرف دیگر سازمان آزادی بخش فلسطین یاسر عرفات و نیروهای فلسطینی قرار داشتند که جنگ های زیادی با حزب فالانژ لبنان و با اسرائیل داشتند.مسلمانان سنی مذهب لبنان بیشتر هوادار سازمان آزادی بخش فلسطین بودند.در سوی دیگر جنگ داخلی،شیعیان لبنان قرار داشتند.شیعیان لبنان پیش از شروع جنگ داخلی لبنان سازمان دهی زیادی نداشتند.امام موسی صدر، روحانی مسلمان شیعه ایرانی،به همراه مصطفی چمران به سازمان دهی شیعیان لبنان کمک زیادی کرد.امام موسی صدر در سال ۱۹۷۵،جنبش امل لبنان را تأسیس کرد.
✅جنبش امل لبنان یکی از گروه های نظامی مهم در جنگ داخلی لبنان شد.بیشتر شیعیان لبنان عضو یا هوادار جنبش امل لبنان بودند.امام موسی صدر ۵ ماه پیش از سقوط حکومت پهلوی در ایران، در شهریور ۱۳۵۷ توسط معمر قذافی دیکتاتور لیبی ربوده و برای همیشه ناپدید شد.قذافی به دنبال تشکیل برخی گروه های فلسطینی و مبارزه مسلحانه با اسرائیل بود.اما امام موسی صدر برای این کار با او به توافق نرسید و برای همین قذافی دستور ربودن او را داد.جنبش امل لبنان، تا به امروز یکی از گروه های مهم سیاسی و نظامی شیعه در لبنان است و در سیاست لبنان تاثیر دارد.
✅جنبش امل ۳ سال پیش از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ایران و پیش از روی کار آمدن جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد.در حالی که گروه حزب الله لبنان در سال ۱۹۸۲ میلادی و ۳ سال پس از روی کار آمدن جمهوری اسلامی در ایران تأسیس شد.به همین جهت حزب الله لبنان کاملا وابسته به جمهوری اسلامی ایران است.در حالی که جنبش امل لبنان از حکومت جمهوری اسلامی ایران تا حد قابل توجهی استقلال دارد و چندان وابسته به ولایت فقیه حکومت جمهوری اسلامی ایران نیست.جنبش امل لبنان اگرچه امروزه از متحدان حزب الله لبنان است.اما در مواردی این دو گروه شیعه با هم درگیری داشته اند.به طور کلی حزب الله لبنان از جنبش امل لبنان تندروتر است و درگیری های بیشتری با اسرائیل و آمریکا دارد و جنبش امل نسبت به حزب الله لبنان،استقلال بیشتری از جمهوری اسلامی ایران دارد.
✅کمی پس از آغاز جنگ داخلی لبنان،رژیم بعث سوریه در دوره دیکتاتوری حافظ اسد حمله زمینی به خاک لبنان کرد.ارتش رژیم بعث سوریه از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۵ حضور نظامی گسترده در خاک لبنان داشت. نیروهای سوریه در جنگ داخلی لبنان از گروه سازمان آزادی بخش فلسطین و گروه های اسلام گرا حمایت کردند.اما پس از گذشت چند سال،از گروه مسیحی فالانژ لبنان حمایت کردند.حافظ اسد در طول جنگ داخلی لبنان رویگری دوگانه داشت و در برخی از مقاطع جنگ داخلی از گروه های فلسطینی و اسلامی و در برخی از دیگر مقاطع جنگ داخلی از گروه های مسیحی حمایت می کرد.در اواخر دوره پادشاهی محمدرضاشاه پهلوی، برخی نیروهای ایرانی حضور نظامی در خاک لبنان به عنوان نیروهای حافظ صلح و با نام نیروهای کلاه آبی داشتند.اما این حضور نظامی کوتاه مدت بود و پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ایران و سقوط حکومت پادشاهی پهلوی،نیروهای ایرانی از لبنان خارج شدند.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅حزب الله لبنان، یک گروه شبه نظامی اسلام گرای شیعه تندرو است که در سال ۱۹۸۲ میلادی (۱۳۶۱ هجری خورشیدی) در جنگ داخلی لبنان به کمک حکومت جمهوری اسلامی ایران در لبنان تاسیس شد.این گروه شبه نظامی، کاملا از نظر نظامی و مالی و معنوی وابسته به حکومت اسلام گرای شیعه جمهوری اسلامی ایران است و در بین بخشی از شیعیان جنوب لبنان هوادار دارد.حزب الله لبنان، یک گروه شبه نظامی با دیدگاه بنیاد گرایی اسلامی است و مانند جمهوری اسلامی ایران،گروه فلسطینی حماس و گروه انصارالله یمن به دنبال ایجاد حکومت اسلامی است.این گروه نظامی اسلام گرای شیعه دشمنی شدیدی با اسرائیل و آمریکا و جهان غرب و صهیونیسم دارد و به دنبال نابودی کامل اسرائیل است.حزب الله لبنان از دیدگاه های آیت الله روح الله خمینی،رهبر انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ایران و بنیان گذار حکومت جمهوری اسلامی ایران تأثیر بسیار زیادی پذیرفته است و به دیدگاه اسلام سیاسی باور بسیار زیادی دارد و یک گروه اسلام گرای شیعه بسیار تندرو در لبنان به شمار می آید.
✅حزب الله لبنان دارای یک شاخه سیاسی در پارلمان کشور لبنان و دارای یک شاخه نظامی در کشور لبنان است.اسرائیل،آمریکا، اتحادیه اروپا و بیشتر کشورهای متحد آمریکا و اسرائیل، شاخه نظامی حزب الله لبنان را تروریستی و غیرقانونی می دانند.اسرائیل و آمریکا و برخی کشورهای اروپایی شاخه سیاسی حزب الله لبنان را که در حکومت و پارلمان لبنان نمایندگانی دارد، تروریستی و غیرقانونی می دانند.اما برخی کشورهای اروپایی و برخی متحدان آمریکا، شاخه سیاسی حزب الله لبنان را تروریستی نمی دانند و با شاخه سیاسی حزب الله لبنان که بخشی از حکومت لبنان است، روابط عادی دارند.
✅ریشه تاریخی تشکیل گروه حزب الله لبنان به جنگ داخلی لبنان در قرن ۲۰ میلادی بر می گردد.جنگ داخلی لبنان از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ میلادی(۱۳۵۴ تا ۱۳۶۹ هجری خورشیدی) بین مسیحیان و مسلمانان لبنان رخ داد.در این جنگ سه کشور اسرائیل،سوریه و جمهوری اسلامی ایران دخالت نظامی گسترده ای کردند.
✅گروه فلسطینی سازمان آزادی بخش فلسطین(ساف) به رهبری یاسر عرفات تا سال ۱۹۷۰ میلادی ساکن اردن در دوره پادشاهی ملک حسین بودند.در سال ۱۹۷۰ میلادی واقعه سپتامبر سیاه در اردن رخ داد و حکومت پادشاهی اردن با فلسطینی ها و نیروهای سازمان آزادی بخش فلسطین یاسر عرفات وارد جنگ گسترده شدند و در اردن جنگ داخلی شدیدی در گرفت.در پایان این جنگ داخلی، فلسطینی ها از اردن اخراج شدند و نیروهای سازمان آزادی بخش فلسطین(ساف) از اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی در لبنان ساکن شدند.
✅سرزمین لبنان از قرن ۱۶ تا ابتدای قرن ۲۰ میلادی زیر نظر خلافت ترک مسلمان عثمانی بود.کشور لبنان پس از فروپاشی امپراتوری ترک مسلمان عثمانی و پس از پایان جنگ جهانی اول و پس از تجزیه امپراتوری عثمانی به دست قدرت های اروپایی انگلستان و فرانسه،در سال ۱۹۲۲ میلادی در کنار کشورهای تازه تاسیس فلسطین،سوریه،اردن،عراق و عربستان سعودی تأسیس شد.لبنان تحت قیمومیت فرانسه قرار گرفت و سرزمینی تحت تسلط فرانسه شد.لبنان در سال ۱۹۴۳ میلادی، دو سال پیش از پایان جنگ جهانی دوم از فرانسه مستقل شد و یک کشور رسماً مستقل در خاورمیانه شد.
✅کشور لبنان از زمانی که تشکیل شد، دارای درگیری های مذهبی و قومی زیادی بود.بخش گسترده ای از مردم لبنان مسیحیان قوم مارونی بودند.بخشی از مردم لبنان مسلمان سنی مذهب بودند.بخش دیگری از مردم لبنان مسلمان شیعه مذهب بودند.علاوه بر این سه گروه دینی که بخش زیادی از جامعه لبنان را شکل می دادند، دروزی ها(شیعیان اسماعیلی که دیدگاه های صوفی گری و باطنی گری دارند و مانند علویان ترکیه و علویان سوریه سکولار هستند)،آشوری ها،ارمنی ها و کردها بخش اندکی از جامعه لبنان را شکل می دادند.پس از استقلال لبنان از فرانسه در سال ۱۹۴۳ میلادی، همواره درگیری ها و نفرت های زیادی بین مسیحیان، مسلمانان سنی و مسلمان شیعه در لبنان وجود داشته است.این درگیری ها باعث بحران های سیاسی گسترده،جنگ های مسلحانه و خشونت های زیادی در کشور لبنان شده است.مسیحیان،مسلمانان سنی و مسلمانان شیعه لبنان همیشه با هم بر سر تسلط بر حکومت لبنان و بر سر این که هر گروه دینی چند درصد سهم در اداره لبنان داشته باشد،مناقشه و درگیری داشته اند.به همین دلیل لبنان دارای دو قطبی های مذهبی و قومی و سیاسی بسیار زیادی است و این دو قطبی ها در تاریخ معاصر لبنان، به شکل بحران های سیاسی گسترده،نفرت مذهبی،خشونت مذهبی،کشتار و جنگ داخلی همواره خود را نشان داده اند.این درگیری های مذهبی و دینی باعث آغاز جنگ داخلی لبنان از سال ۱۹۷۵ میلادی شد.
📁آرشیو
@spokenhistory

📒نگاهی به تاریخ گروه شبه نظامی حزب الله لبنان از ظهور تا افول
✅حزب الله لبنان، یک گروه شبه نظامی اسلام گرای شیعه تندرو است که در سال ۱۹۸۲ میلادی(۱۳۶۱ هجری خورشیدی)در جنگ داخلی لبنان به کمک حکومت جمهوری اسلامی ایران در لبنان تاسیس شد.
#مناقشه‌سرزمینی #اخبار‌تاریخی #زندگینامه #تاریخ‌جهان #تاریخ‌ملل #تاریخ‌معاصر #تاریخ‌ادیان #آسیا #خاورمیانه #اسرائیل #فلسطین #عراق #سوریه #لبنان #بیروت #مصر #اردن #غزه #کرانه‌باختری #جولان #ایران #آمریکا #فرانسه #اورشلیم #بیت‌المقدس #صهیونیسم #یهودیت #اسلام #مسیحیت #مارونی #دروزی #سلفی‌گری #اهل‌سنت #شیعه #روحانیت #ولایت‌فقیه #اعراب #ساف #فتح #حماس #جهاداسلامی #امل #حزب‌الله #فالانژ #بعث #جمهوری‌اسلامی #سپاه‌پاسداران #جنگ #انتفاضه #تروریسم #شبه‌نظامی #محورمقاومت #انقلاب‌کاج #جنگ‌۳۳روزه #حافظ‌اسد #بشاراسد #ملک‌حسین #یاسرعرفات #اسماعیل‌هنیه #یحیی‌سنوار #ابونضال #امین‌بشیر‌جمیل #پیرجمیل #بشیرجمیل #امین‌جمیل #امام‌موسی‌صدر #صبحی‌طفیلی #سیدعباس‌موسوی #سیدحسن‌نصرالله #عمادمغنیه #حاج‌رضوان #رفیق‌حریری #شلوموآرگوف #مناخم‌بگین #ایهودباراک #ایهوداولمرت #بنیامین‌نتانیاهو
📁آرشیو
@spokenhistory

📚جنگ قادسیه جنگی که ایران باستان را به پایان رساند و باعث ورود اسلام به ایران شد.
گرد آوری،پژوهشگر و نویسنده: محمدمهدی نیک اختر
📕تعداد صفحات:۹ صفحه
#کتاب‌تاریخی #درس‌های‌تاریخ #تقویم‌تاریخ #تاریخ‌ایران #تاریخ‌ایران‌باستان #تاریخ‌ادیان #تاریخ‌اسلام #آسیا #خاورمیانه #ایران #ایران‌باستان #تیسفون #مدائن #قادسیه #جلولا #نهاوند #عربستان #اعراب #عراق #حیره #خراسان #روم #روم‌شرقی #بیزانس #ساسانیان #خلفای‌راشدین #بنی‌امیه #بنی‌عباس #درفش‌کاویانی #جنگ #جنگ‌رده #جنگ‌زنجیر #جنگ‌پل #جنگ‌قادسیه #جنگ‌جلولا #جنگ‌نهاوند #پادشاهی #سلطنت #خلافت #اسلام #خسروپرویز #یزدگردسوم #ابوبکر #عمربن‌خطاب #عثمان #ابوعبیده‌جراح #ابوعبیدثقفی #خالد‌بن‌ولید #سعدبن‌ابی‌وقاص #رستم‌فرخ‌هرمز #رستم‌فرخزاد #بهمن‌جازویه‌رامهرمزی #بهمن‌جادویه #فردوسی #شاهنامه
@spokenhistory

🗓📒جنگ قادسیه جنگی که ایران باستان را به پایان رساند و باعث ورود اسلام به ایران شد.
✅پس از قتل عمر بن خطاب،عثمان بن عفان از سال ۶۴۴ تا ۶۵۶ میلادی(سال ۱۳ تا ۲۵ هجری) خلیفه سوم مسلمانان شد.در زمان خلافت عثمان،بخش های دیگری از ایران فتح شد و جنگ اعراب مسلمان با ایرانیان که مقاومت های پراکنده ای داشتند، ادامه یافت.در این زمان قیام های محلی زیادی در خراسان، سیستان،مکران، فارس،آذربایجان،ارمنستان و... توسط ایرانیان برای استقلال از اعراب مسلمان شکل گرفت،اما همه قیام ها در دوره خلافت عثمان با خشونت و کشتار شدید سرکوب شدند.در دوره عثمان، ایران امروزی به طور کامل توسط اعراب مسلمان فتح شد.یزدگرد سوم که به مرو فرار کرده بود،در سال ۶۵۱ میلادی توسط ماهوی، حاکم مرو و به دست یک آسیابان کشته شد.
✅با کشته شدن یزدگرد سوم در مرو،دوره پادشاهی ساسانیان در ایران پس از ۴۲۰ سال به پایان رسید.پسران و خانواده یزدگرد سوم به چین در دوره حکومت پادشاهی تانگ و در زمان امپراتور گائوزونگ فرار کردند و پناهنده شدند.پیروز،پسر یزدگرد سوم و نوادگان یزدگرد سوم از حکومت چینی تانگ درخواست کمک برای مبارزه با اعراب مسلمان کردند،اما چینی ها هیچگاه به بازماندگان ساسانیان برای پس گرفتن ایران از اعراب مسلمان کمک نکردند.
✅فردوسی،شاعر ایرانی در قرن ۴ و ۵ هجری در دوره حکومت های سامانیان و غزنویان،در شاهنامه فردوسی حمله اعراب مسلمان به ایران و جنگ قادسیه و سقوط ساسانیان و کشته شدن یزدگرد سوم را با اشعار و ابیات بسیار غم انگیز و دردناک بیان کرده است و آینده تاریک و دردناکی را از ایران پس از سقوط ساسانیان به تصویر کشیده است.پایان شاهنامه فردوسی که به سقوط ساسانیان و شکست ایرانیان از اعراب مسلمان و کشته شدن یزدگرد سوم اشاره دارد،بسیار پایان تلخ و غم انگیزی است.
✅پس از تسلط کامل اعراب مسلمان بر ایران،دین اسلام در ایران گسترش یافت.روند مسلمان شدن ایرانیان آهسته بود و پس از گذشت دو قرن، ایرانیان زیادی مسلمان شدند.اگرچه حاکمان مسلمان در ابتدا در همه جا با زور اسلام را تحمیل نمی‌کردند و از غیر مسلمانان و اهل کتاب جزیه می گرفتند،اما از قرن ۲ هجری،در موارد زیادی حاکمان مسلمان خلافت های بنی امیه و بنی عباس با خشونت و زور اسلام را بر ایرانیان غیر مسلمان تحمیل میکردند و رفتارهای بد و خشنی با غیر مسلمانان داشتند.در زمان خلفای راشدین در دوره عمربن خطاب،عثمان بن عفان و حضرت علی ابن ابی طالب،امام اول شیعیان و در دوره خلافت عرب مسلمان بنی امیه،قیام های زیادی توسط ایرانیان برای استقلال شکل گرفت.همه قیام ها به طرز بسیار خشن و بی رحمانه ای توسط سرداران و حاکمان مسلمان سرکوب شدند و بسیاری از ایرانیان کشته شدند.در قیامی که در دوره عثمان در استخر فارس برای استقلال از اعراب مسلمان شکل گرفت، سرداران عثمان به استخر فارس حمله کردند و چهل هزار ایرانی را کشتند و شهر استخر فارس برای همیشه ویران و خالی از سکنه شد.
✅حکومت بنی امیه از سال ۴۱ تا ۱۳۲ هجری به مدت ۹۰ سال حکومت کرد و ایران کاملا تحت تسلط خلافت بنی امیه قرار داشت.خلافت بنی امیه نژادپرست و عرب گرا بود و تبعیض بسیار زیادی نسبت به ایرانیان اجرا می کرد.در این دوره ایرانیان زیادی موالی و برده اعراب بودند و مورد ستم و تحقیر و بدرفتاری زیاد قرار داشتند.در دوره معاویه، بنیان گذار خلافت بنی امیه و در دوره عبدالملک مروان و جانشینان او، اعراب مسلمان فتوحات بیشتری در شرق ایران انجام دادند و موفق به فتح آسیای مرکزی و افغانستان و پاکستان امروزی شدند و مسلمانان تا مرزهای چین و تا شمال هند پیشروی کردند.در قرن ۲ هجری در شرق ایران حاکمان بنی امیه اسلام را با خشونت بسیار زیاد تحمیل میکردند.به طوری که در سیستان آتشکده های زرتشتی زیادی تخریب شدند و موبدان زیادی کشته شدند و مساجد و مراکز اسلامی زیادی تاسیس شدند.
✅در بخارا قتیبه بن مسلم، سردار متعصب مسلمان بنی امیه مردم بخارا را مجبور به پذیرش اسلام کرد و معابد بودایی و آتشکده های زرتشتی را تخریب کرد.مردم بخارا چندین بار از اسلام برگشتند و قتیبه بن مسلم چندین بار به بخارا حمله کرد و دوباره با خشونت زیاد مردم بخارا را مسلمان و معابد غیر مسلمانان را نابود کرد.در شمال هند و در افغانستان امروزی بسیاری از معابد بودایی و هندو و آتشکده های زرتشتی نابود شدند و خشونت های زیادی علیه غیر مسلمانان انجام شد.در خراسان ایران،زیاد بن ابیه،سردار منصوب شده حضرت علی در خراسان و سرداران مسلمان بنی امیه کشتارها و سرکوب های شدیدی انجام دادند.
منابع اصلی
📚شاهنشاهی ساسانی نوشته تورج دریایی چاپ نشر ققنوس
📚ایران در زمان ساسانیان نوشته آرتور کریستین سن ترجمه رشید یاسمی چاپ نشر دنیای کتاب
📚چکیده تاریخ ایران نوشته حسن نراقی چاپ نشر اختران بخش ایران در دوره ساسانیان و ایران در ابتدای ورود اسلام
📷لینک مطلب در صفحه اینستاگرام
📁آرشیو
@spokenhistory

🗓📒جنگ قادسیه جنگی که ایران باستان را به پایان رساند و باعث ورود اسلام به ایران شد.
✅در پایان جنگ قادسیه،درفش کاویانی به دست اعراب مسلمان افتاد.درفش کاویانی که دارای جواهرات گرانبهایی بود،به عمر بن خطاب داده شد و به دستور او پاره پاره و تقسیم شد.به این ترتیب اعراب مسلمان در جنگ قادسیه پیروز شدند.شکست ایرانیان در جنگ قادسیه باعث شد که حکومت ساسانیان به سرعت سقوط کند و اعراب مسلمان با سرعت زیاد ایران را فتح کردند.به این ترتیب دوره ایران باستان به پایان رسید و دوره ایران پس از اسلام آغاز شد.شاید بتوان جنگ قادسیه را پایان ساسانیان و آغاز ورود دین اسلام به ایران دانست.
✅اعراب مسلمان دو ماه پس از پیروزی در جنگ قادسیه و فتح بخش زیادی از عراق امروزی،با دستور عمربن خطاب و به فرماندهی سعد بن ابی وقاص در سال ۶۳۷ میلادی(سال ۱۶ هجری) به سمت تیسفون(مدائن)،پایتخت ساسانیان پیشروی کردند.اعراب مسلمان در جنگ مدائن(جنگ تیسفون)،به مدت دو ماه مدائن را محاصره کردند و پس از آن که قحطی در مدائن گسترش یافت، اعراب مسلمان موفق به فتح تیسفون شدند.یزدگرد سوم به همراه نزدیکانش از تیسفون خارج شد.به این ترتیب تیسفون که در بخشی از دوره حکومت اشکانیان و در دوره حکومت ساسانیان، پایتخت ایران و مرکز تمدن ایران بود،به دست اعراب مسلمان فتح و غارت شد.اعراب مسلمان غارت های بسیار زیادی در تیسفون و در طاق کسری انجام دادند و غنیمت های فراوانی به دست آوردند.بسیاری از کتابخانه ها و آثار فرهنگی و صنعتی ایران به دست اعراب مسلمان نابود شدند یا به غنیمت گرفته شدند.فرش گران بهایی که در طاق کسری بود، به عربستان فرستاده شد و تکه تکه شد.همه آثار دین زرتشتی در تیسفون حذف شد و دین اسلام بر تیسفون تحمیل شد.مدائن با گذشت زمان از شکوه و رونق افتاد و تبدیل به شهری کوچک و بی اهمیت شد.
✅پس از فتح مدائن به دست اعراب مسلمان،یزدگرد سوم به نقاط مختلف ایران فرار کرد و به دنبال تجهیز نیرو برای جنگ با اعراب مسلمان بود اما هیچ گاه موفق به شکست لشکر اعراب نشد.در سال ۶۳۷ میلادی پس از سقوط مدائن،جنگ جلولا بین ایرانیان و اعراب مسلمان درگرفت.این جنگ در جلولا در کردستان عراق امروز رخ داد.در این جنگ ایرانیان ابتدا ضربات شدیدی به لشکر اعراب زدند،اما در نهایت ایرانیان شکست خوردند.اعراب غنیمت های زیادی به دست آوردند و زنان و دختران ایرانی زیادی را به اسیری گرفتند و در بازارهای عربستان فروختند.پس از پایان این جنگ،تجاوز های جنسی زیادی به زنان و دختران اسیر ایرانی توسط اعراب مسلمان انجام شد.اعراب مسلمان تا سال ۶۴۱ میلادی موفق به فتح خوزستان ایران شدند.
✅پس از آن جنگ نهاوند بین ایرانیان و اعراب مسلمان در سال ۶۴۲ میلادی(سال ۲۰ هجری خورشیدی)،در منطقه کوهستانی نهاوند در استان همدان امروزی رخ داد.در این جنگ ایرانیان شکست خوردند. اعراب مسلمان جنگ نهاوند را فتح الفتوح نامیدند زیرا این جنگ، آخرین جنگی بود که ارتش ساسانیان با اعراب مسلمان داشتند. پس از شکست ایرانیان در این جنگ، یزدگرد سوم و ایرانیان نتوانستند مقابله منظم و سازماندهی شده ای با لشکر اعراب مسلمان داشته باشند. پس از پیروزی اعراب مسلمان در جنگ نهاوند،بیشتر ایران توسط اعراب مسلمان فتح شد و حکومت پادشاهی ساسانیان سقوط کرد و تنها مقاومت های پراکنده و محلی توسط برخی اشخاص ایرانی علیه اعراب مسلمان شکل گرفت.اعراب مسلمان به غیر از دیلم و طبرستان(گیلان و مازندران امروزی) در شمال ایران، موفق به فتح همه ایران شدند.
✅اعراب مسلمان پس از پیروزی در جنگ نهاوند ایرانیان بسیار زیادی را به اسارت گرفتند و به عنوان کنیز در بازارهای خود فروختند و تجاوزهای جنسی زیادی به زنان و دختران ایرانی انجام دادند. یزدگرد سوم پس از شکست در جنگ نهاوند، از ری به اصفهان و سپس به کرمان و سپس به مرو در ترکمنستان امروزی فرار کرد و سعی کرد لشکر جدیدی برای مبارزه با اعراب مسلمان آماده کند،اما هیچگاه موفق به انجام این کار نشد و یزدگرد سوم در مناطق مختلف ایران آواره شد.اعراب مسلمان تا سال ۶۴۴ میلادی موفق شدند بیشتر ایران امروزی به غیر از دیلم و طبرستان در شمال ایران را فتح کنند.دیلم و طبرستان هیچ گاه توسط اعراب مسلمان فتح نشد و به مدت دو قرن، پایگاه مبارزه ایرانیان با اعراب مسلمان بود.اعراب مسلمان پیروزی های بیشتری در جنگ با روم شرقی به دست آوردند و بیت المقدس و مصر تا سال ۶۴۲ میلادی توسط اعراب مسلمان فتح شد.
✅عمربن خطاب،خلیفه دوم راشدین در سال ۶۴۴ میلادی(سال ۱۳ هجری) به دست یک غلام ایرانی به نام فیروز نهاوندی(ابولولو) که فردی زرتشتی یا مسیحی بود و خشم زیادی از عمر بن خطاب به دلیل به بردگی گرفتن ایرانیان و ظلم به ایرانیان داشت،در مدینه کشته شد.
📁آرشیو
@spokenhistory

🗓📒جنگ قادسیه جنگی که ایران باستان را به پایان رساند و باعث ورود اسلام به ایران شد.
✅عمر بن خطاب تصمیم گرفت حملات بیشتری به خاک ایران انجام دهد.در ابتدای خلافت عمر بن خطاب در سال ۶۳۴ میلادی(سال ۱۳ هجری)،ایران اوضاع بسیار آشفته ای داشت.شهربراز از پادشاهی برکنار شده و کشته شده بود و آزرمیدخت، دختر خسرو پرویز به دست رستم فرخ هرمز مشهور به رستم فرخزاد، سردار ساسانی برکنار شده بود و یزدگرد سوم به تازگی به تخت پادشاهی ایران نشسته بود.در سال ۶۳۴ میلادی،نبرد پل(نبرد جسر) بین ساسانیان و اعراب مسلمان در کنار رود فرات در نزدیکی شهرهای نجف و کوفه در عراق امروزی رخ داد.در این جنگ ابوعبید مسعود ثقفی، پدر مختار ثقفی، فرمانده لشکر اعراب مسلمان و بهمن جازویه رامهرمزی مشهور به بهمن جادویه، فرمانده لشکر ایران بود.این جنگ با پیروزی ایرانیان و شکست سنگین اعراب مسلمان به پایان رسید.اعراب که دارای اسب بودند، نتوانستند حریف فیل های ارتش ایران شوند.ابوعبیده ثقفی در زیر پای یکی از فیل های ایرانی،له و کشته شد و اعراب مسلمان شکست خوردند و مجبور به فرار به خاک عربستان شدند.مثنی بن حارث شیبانی، دیگر فرمانده عرب مسلمان زخمی در جنگ پل برداشت و بر اثر زخم کشته شد. بهمن جادویه قصد تعقیب اعراب را داشت،اما در همین زمان شورشی در تیسفون،پایتخت ساسانیان در عراق امروزی رخ داد و به دلیل اوضاع آشفته داخل ایران،بهمن جادویه نتوانست اعراب را تعقیب کند و به تیسفون(مدائن) برای سرکوب شورش برگشت.ساسانیان حیره را از اعراب پس گرفتند اما به فرمان عمر بن خطاب اعراب دوباره حیره را تصرف کردند.
✅در سال ۱۴ هجری(۶۳۵ میلادی) ارتش ساسانیان به فرماندهی رستم فرخ هرمز مشهور به رستم فرخزاد،سردار مشهور ساسانی تصمیم گرفتند که در شهر قادسیه در عراق امروزی که در نزدیکی شهرهای نجف و کوفه قرار دارد،با لشکر اعراب مسلمان به فرماندهی سعدابن ابی وقاص،پدر عمر بن سعد که از فرماندهان لشکر بنی امیه در جنگ با امام حسین، امام سوم شیعیان بود،وارد جنگ شوند.در این جنگ برخی پیروان ادیان مانوی و مزدکی که مخالف ساسانیان بودند و رهبران دینی شان،مانی و مزدک به دست موبدان زرتشتی حکومت ساسانیان سرکوب و کشته شده بودند،به اعراب مسلمان در فتح ایران کمک کردند.اعراب مسلمان به دنبال گسترش اسلام در ایران و به دست آوردن غنیمت ها و سرزمین های زیاد بودند.اعراب در زمان عمر بن خطاب نمایندگانی را نزد یزدگرد سوم و رستم فرخزاد فرستادند و اعلام کردند که ایرانیان یا باید مسلمان شوند یا باید جزیه بپردازند یا باید کشته شوند.یزدگرد سوم و رستم فرخزاد این درخواست اعراب مسلمان را نپذیرفتند و نمایندگان اعراب را از ایران بیرون کردند. به این ترتیب اعراب مسلمان آماده جنگ گسترده با ایران ساسانی شدند.
✅سرانجام ۱۸ ماه پس از فتح نخیله به دست اعراب مسلمان،در سال ۶۳۶ میلادی(سال ۱۵ هجری) لشکر ایران ساسانی به فرماندهی رستم فرخزاد و لشکر اعراب مسلمان به فرماندهی سعد ابن ابی وقاص،پدر عمر بن سعد،در قادسیه در عراق امروزی با یک دیگر رو به رو شدند. جنگ قادسیه از ۲۵ آبان سال ۱۵ هجری خورشیدی(۱۶ نوامبر سال ۶۳۶ میلادی) آغاز شد و تا ۲۸ آبان سال ۱۵ هجری خورشیدی(۱۹ نوامبر سال ۶۳۶ میلادی) به مدت ۴ روز طول کشید.جنگ قادسیه مهم ترین جنگ بین ایرانیان و اعراب مسلمان بود.این جنگ ابتدا به نفع ایرانیان پیش رفت و اعراب مسلمان ضربات زیادی از ایرانیان دیدند. اما اعراب در برابر ایرانیان مقاومت های زیادی کردند و ضربات زیادی به لشکر ایران وارد کردند.تا روز سوم جنگ شدت زیادی داشت و دو طرف جنگ خسته و فرسوده شدند و هیچ طرف موفق به پیروزی نمیشد.در اواخر جنگ، نیروی تازه نفس و کمکی اعراب مسلمان که در شام، لشکر روم شرقی را شکست داده بود، وارد میدان نبرد قادسیه شد و این باعث شد که در روز چهارم جنگ، جنگ به نفع اعراب مسلمان پیش برود.در روز چهارم جنگ، طوفان شدیدی رخ داد و گرد و خاک زیادی به سمت لشکر ایران آمد.این باعث شد که وضعیت جنگ کاملا به ضرر ایرانیان شود. اعراب مسلمان پیشروی زیادی در نبرد کردند و سرانجام رستم فرخزاد، فرمانده ایرانی به دست یکی از اعراب مسلمان کشته شد. عرب مسلمانی که رستم فرخزاد را کشته بود فریاد زد: «به خدای کعبه سوگند میخورم که من رستم را کشتم.»با کشته شدن رستم فرخزاد، وضعیت لشکر ایران بسیار آشفته شد و سربازان ایرانی فرار کردند.در این جنگ برخی فرماندهان لشکر ایران مانند بهمن جادویه،بندوان،گلینوش و شهریار پسر کنادبک کشته شدند.
📁آرشیو
@spokenhistory