بخش دوم:
بعد از شکست محاصرهو برگشتن رونق به شهر مادراني که فرزندانشان در اثر گرسنگي کشته شده بود، آش ميپختند و آن را به گورستاني که نوجوان مجاهدش در آنجا آرميده بود، ميبردند و ظرف آش را بر سر گور عزيزش ميگذاردند و خطاب به مزار میگفتند:" دلبندم برخيز! من به قول خود وفا نمودم و اولين غذايي را که پس از شکست محاصره آماده کردهام، بر سر مزار تو آوردهام."سپس آش را روي گور او ميريختند. از آن پس اين گورستان به"آش توکن"معروف میشود.
امروزه دبیرستان طالقانی در خیابان امام بر روی این قبرستان بنا شده است.
در رمان منظوم دان یولو که چند سال پیش منتشر نمودم اپیزودی هست که قهرمان داستان گذارش به این گورستان می افتد آن بخش را باهم میخوانیم:
اؤنومده بالاجا بیر مزارلیق وار
مزار داشلاریندان حوزون قوخویور
بوم-بوش مزارلیق¬دیر، اوردا سادجه
آغ ساققال بیر قوجا قران اوخویور
گیریب مزارلیغا سسسیز گزیرم
یاغیش، یاغیب یویور مزار داشلارین
باخیرام داشلارا هامی اوشاقدیر
چوخ کیچیک یازیبلار داشا یاشلارین
قارا بولودلار تک قارا چرشابلی
گلیر مزارلیغا بیر نئچه قادین
هر قادین الینده بیر کاسا آش وار
هر قادین باغیریر بیر اوشا آدین
هر قادین دیز چؤکور بیر مزار اوسته
دوداق¬دا اوخشاما گؤزلری یاشلی
هر مزار باشیندا بیری سیزلاییر:
- سن اولدون من قالدیم من باشی داشلی-
-:دور بالام! دور قوزوم، دور، آنان گلیب!
دور کی، گؤزلریمده یاش گتیرمیشم!
او زامان قیتلیقدا الیم بوش ایدی
ایندی دور! باخ! سنه آش گتیرمیشم!
دور نازیم گؤر آنان نئجه قوجالیب!
دور بالام دور، ایشلر دوزلیب ایندی!
نه قدر سوموردون ثورو دوشومو
دور قوزوم دؤشومه سود گلیب ایندی!
سنه بیر دویونجا لایلای چالمادیم
لایلای قیزیل گولوم، لایلای بولبولوم!
لایلای شیرین بالام، لایلای جان بالام!
لایلای تر بنؤوشهم، لایلای سونبولوم!.
سس قاریشیر سسه، قیامت قوپور
بولودلار آغلاییر، قارا یئل اسیر
بولودلار قهردن بیر- بیرین دؤیور
ایلدیریملار چاخیر، زامان تلهسیر
آنالار اوخشاییر یئر- گؤی تیترهییر
تیترهییب چاتلاییر مزار داشلاری
بیر آن مزارلاردان دیشاری چیخیر،
اؤلن اوشاقلارین کیچیک باشلاری
اوشاقلار آغلامیر، اوشاقلار گولور
اوشاقلار دیل تؤکور:
- آنا آآلاما!
سنین گوناهین یوخ، مهربان آنام
اللهین اورهیین بئله داالاما!
آنا اوشویورم، ائشیح سویوخدی!
باس منی باغرینا! سویوخ دیمهسین
منه آش وئر آنا! اؤلدوم آجیمنان
باغلا کؤینهییمین آچیخ دویمهسین
آنا! دا آآلاما! منه ناغیل دئ!
بیر ناغیل دئنه کی، هئش کیم دئمهییب
جاناوار آجیننان کئچی ننهنین-
یازیق بالالارین توتوب یئمهییب!.
هر آنا بالاسین باسیب باغرینا
اونا ناغیل دئییب تومارلاییردی
اونا آش ایچیردیب لایلالار ایله
یانمیش اورکلری قابارلاییردی
آنالار یاتیردیب اوشاقلارینی
اَل آچیب گؤیلره دعا ائتدیلر
سونرا توپارلانیب، مزارلار اوسته
بیر کاسا آش تؤکوب، چیخیب گئتدیلر
آرخادان باخیردیم گئدیشلرینه
چرشابا بورونموش نئجه داغ، کدر
سانکی او یاغیشلی قارا بولودلار
گؤیلردن قیریلیب یئره دوشوبلر
#صالح_سجادی
@salehsajadi