☘نقدی بر طرح "جهش تولید در دیمزارها"
🖋 مهدی بهروزی
این طرح که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در سال 1399 شروع شد برای 5 سال دیگر نیز تمدید شده است. مشخص نیست مطالعه این طرح که به منظور "توسعه کشاورزی دیم در سطح و حجم همراه با افزایش بهره‌وری" (به نقل از سامانه دیمزار) در حال اجراست چه زمانی انجام شده است، آیا اصلاً مطالعه‌ای برای آن صورت گرفته است؟! بر اساس کدام آمایش سرزمین این نتیجه حاصل شده که می توان دیمزارهای ایران را گسترش داد؟ آیا این طرح مجوز سازمان حفاظت محیط زیست را دارد؟
منظور از توسعه "سطح" در این طرح چیست؟ سطح از کجا تامین می‌شود؟! قطعاً اراضی ملی شامل مراتع، جنگل‌ها و بیشه ها مد نظر مجریان طرح است. مراتع و جنگل‌هایی که صرفا مورد بهره‌برداری بی رویه قرار دارند و هیچ گونه طرح حمایتی از آنها دیده نمی شود.
قطعاً مجریان این طرح از مسائلی مانند فرسایش خاک، از بین رفتن اکوسیستم، کاهش تولیدات دامی و... در اثر توسعه دیمزارها اطلاعاتی ندارند.
بر خود لازم می دانم برخی از تبعات تبدیل مراتع به دیمزار را به زبان ساده گوشزد نمایم:
1- از بین رفتن اکوسیستم هایی که میراث و ماحصل چند هزار و یا چند میلیون سال تحولات زمین شناسی و اقلیمی هستند.
2- در خطر انقراض قرار گرفتن بسیاری از گونه های با ارزش مرتعی که هر کدام دارای ارزش علوفه‌ای، زینتی، دارویی و.... می باشد.
3- در معرض فرسایش قرار گرفتن خاک اراضی که قبلا در همه فصول از چتر محافظتی گیاهان طبیعی برخوردار بودند. گیاهان طبیعی به لحاظ مقاومت بالا و داشتن ریشه عمیق حتی در فصل خواب نیز از فرسایش و جابجایی خاک جلوگیری می کنند حال آنکه کشت‌های دیم فصلی هستند و همیشه بر روی سطح خاک حضور ندارند. اینکه در سال های آیش چه بر سر خاک دیمزار می آید بماند.
4- افزایش گیاهان مهاجم، هرز یا سمی نظیر ورک، خارپنبه، هزارخار، فرفیون و.... به دلیل از بین رفتن رقبای طبیعی آنها.
5- کاهش تولیدات دامی از جمله گوشت قرمز که دومین هزینه خانوارهای ایرانی پس از مسکن است!
6- کشت دیم در اکثر مناطق از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست، دیمزارهای زیادی وجود دارند که عملکرد گندم یا جو در آنها کمتر از 200 کیلوگرم در هکتار است و کشاورز یا برای تصاحب اراضی اقدام به چنین کشتی می کند یا اینکه برای انجام آن از تسهیلات استفاده می کند.
با این اوصاف و دیدن شرایط اقتصادی و طبیعی کشور به این دو نهاد پیشنهاد می‌کنم که اولاً هرچه سریعتر با متوقف کردن این طرح جلو هدر رفتن منابع آب، خاک و گیاه کشور را بگیرند و دوم اینکه بیایند و با عمل کم هزینه احیاء و غنی‌سازی مراتع هم به حفظ محیط زیست کمک کنند هم اینکه سود اقتصادی بیشتری نصیب خود و بهره‌برداران نمایند.
در وصف پتانسیل‌های مراتع و عرصه‌های طبیعی کشور ما همین بس که امروزه در کشورهای اروپایی از گونه هایی نظیر لاله واژگون به عنوان یکی از با ارزش‌ترین گیاهان زینتی در فضای سبزهای خود استفاده می کنند. نمونه‌ی دیگر سود هنگفت دانشگاه گوتنبرگ سوئد از تکثیر و صادرات گونه های مختلف عروس سنگ های بومی ایران است.
@Sabzpress
🍃🍃🍃🍃🍃
🖋 مهدی بهروزی
این طرح که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در سال 1399 شروع شد برای 5 سال دیگر نیز تمدید شده است. مشخص نیست مطالعه این طرح که به منظور "توسعه کشاورزی دیم در سطح و حجم همراه با افزایش بهره‌وری" (به نقل از سامانه دیمزار) در حال اجراست چه زمانی انجام شده است، آیا اصلاً مطالعه‌ای برای آن صورت گرفته است؟! بر اساس کدام آمایش سرزمین این نتیجه حاصل شده که می توان دیمزارهای ایران را گسترش داد؟ آیا این طرح مجوز سازمان حفاظت محیط زیست را دارد؟
منظور از توسعه "سطح" در این طرح چیست؟ سطح از کجا تامین می‌شود؟! قطعاً اراضی ملی شامل مراتع، جنگل‌ها و بیشه ها مد نظر مجریان طرح است. مراتع و جنگل‌هایی که صرفا مورد بهره‌برداری بی رویه قرار دارند و هیچ گونه طرح حمایتی از آنها دیده نمی شود.
قطعاً مجریان این طرح از مسائلی مانند فرسایش خاک، از بین رفتن اکوسیستم، کاهش تولیدات دامی و... در اثر توسعه دیمزارها اطلاعاتی ندارند.
بر خود لازم می دانم برخی از تبعات تبدیل مراتع به دیمزار را به زبان ساده گوشزد نمایم:
1- از بین رفتن اکوسیستم هایی که میراث و ماحصل چند هزار و یا چند میلیون سال تحولات زمین شناسی و اقلیمی هستند.
2- در خطر انقراض قرار گرفتن بسیاری از گونه های با ارزش مرتعی که هر کدام دارای ارزش علوفه‌ای، زینتی، دارویی و.... می باشد.
3- در معرض فرسایش قرار گرفتن خاک اراضی که قبلا در همه فصول از چتر محافظتی گیاهان طبیعی برخوردار بودند. گیاهان طبیعی به لحاظ مقاومت بالا و داشتن ریشه عمیق حتی در فصل خواب نیز از فرسایش و جابجایی خاک جلوگیری می کنند حال آنکه کشت‌های دیم فصلی هستند و همیشه بر روی سطح خاک حضور ندارند. اینکه در سال های آیش چه بر سر خاک دیمزار می آید بماند.
4- افزایش گیاهان مهاجم، هرز یا سمی نظیر ورک، خارپنبه، هزارخار، فرفیون و.... به دلیل از بین رفتن رقبای طبیعی آنها.
5- کاهش تولیدات دامی از جمله گوشت قرمز که دومین هزینه خانوارهای ایرانی پس از مسکن است!
6- کشت دیم در اکثر مناطق از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست، دیمزارهای زیادی وجود دارند که عملکرد گندم یا جو در آنها کمتر از 200 کیلوگرم در هکتار است و کشاورز یا برای تصاحب اراضی اقدام به چنین کشتی می کند یا اینکه برای انجام آن از تسهیلات استفاده می کند.
با این اوصاف و دیدن شرایط اقتصادی و طبیعی کشور به این دو نهاد پیشنهاد می‌کنم که اولاً هرچه سریعتر با متوقف کردن این طرح جلو هدر رفتن منابع آب، خاک و گیاه کشور را بگیرند و دوم اینکه بیایند و با عمل کم هزینه احیاء و غنی‌سازی مراتع هم به حفظ محیط زیست کمک کنند هم اینکه سود اقتصادی بیشتری نصیب خود و بهره‌برداران نمایند.
در وصف پتانسیل‌های مراتع و عرصه‌های طبیعی کشور ما همین بس که امروزه در کشورهای اروپایی از گونه هایی نظیر لاله واژگون به عنوان یکی از با ارزش‌ترین گیاهان زینتی در فضای سبزهای خود استفاده می کنند. نمونه‌ی دیگر سود هنگفت دانشگاه گوتنبرگ سوئد از تکثیر و صادرات گونه های مختلف عروس سنگ های بومی ایران است.
@Sabzpress
🍃🍃🍃🍃🍃
